భారత దేశం

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="te">
  <siteinfo>
    <sitename>వికీపీడియా</sitename>
    <dbname>tewiki</dbname>
    <base>https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.21</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">మీడియా</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">ప్రత్యేక</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">చర్చ</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">వాడుకరి</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">వాడుకరి చర్చ</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">వికీపీడియా</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">వికీపీడియా చర్చ</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">దస్త్రం</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">దస్త్రంపై చర్చ</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">మీడియావికీ</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">మీడియావికీ చర్చ</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">మూస</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">మూస చర్చ</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">సహాయం</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">సహాయం చర్చ</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">వర్గం</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">వర్గం చర్చ</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">వేదిక</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">వేదిక చర్చ</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">మాడ్యూల్</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">మాడ్యూల్ చర్చ</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
      <namespace key="2600" case="first-letter">Topic</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>భారత దేశం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1294</id>
    <revision>
      <id>3606950</id>
      <parentid>3576805</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:31:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>136.232.231.122</ip>
      </contributor>
      <comment>/* క్రీడలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="86534" xml:space="preserve">{{Infobox country
| conventional_long_name = భారత గణతంత్ర రాజ్యం
| common_name                 = భారతదేశం
| native_name                 = &lt;!--Do NOT remove this from the infobox as infobox translations and transliterations do not fall under [[WP:Manual of Style/India-related articles#Indic scripts in leads and infoboxes]].--&gt; {{transl|hi|ISO|Bhārat Gaṇarājya}}&lt;br/&gt;{{smaller|(see [[Names of India in its official languages|other local names]])}}
| image_flag                  = Flag of India.svg
| alt_flag                    = అడ్డంగా గల జెండా, కాషాయ, తెలుపు, ఆకుపచ్చ పట్టీలతో వుంటుంది. మధ్య తెల్లని పట్టీపై  24 సువ్వలుగల చక్రం వుంటుంది. 
| image_coat                  = Emblem of India.svg
| symbol_width                = 60px
| alt_coat                    = మూడు సింహాలు ఎడమకు, కుడికి, వీక్షకుని వైపు. దీనిపై ఉబ్బెత్తున గల శిల్పంలో గుఱ్ఱం,  24 సువ్వల చక్రం, ఏనుగు. క్రిందవైపున 'సత్యమేవ జయతే'( &quot;सत्यमेव जयते&quot;).
| symbol_type                 = రాజముద్ర
| other_symbol                = {{native phrase|sa|&quot;[[వందే మాతరం]]&quot;|italics=off}}&lt;br /&gt;&quot;వందే మాతరం&quot;{{lower|0.2em|{{efn|&quot;[...] ''జనగణమన'' జాతీయగీతం తో పాటు దేశ స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో  ప్రముఖ పాత్ర వహించిన వందేమాతరం  సమాన స్థాయి కలిగివుంది. &quot;{{harv|Constituent Assembly of India|1950}}.&lt;!--end efn:--&gt;}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}&lt;!--end lower:--&gt;&lt;ref name=&quot;india.gov.in&quot; /&gt;}}
| other_symbol_type           = National song
| national_motto              = {{native phrase|sa|&quot;[[సత్యమేవ జయతే]]&quot;|italics=off}}
| national_anthem             = {{native phrase|bn|&quot;[[జన గణ మన]]&quot;|italics=off|paren=omit}}&lt;ref name=&quot;india.gov.in&quot;&gt;{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &amp;#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |access-date=1 March 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archive-date=4 February 2017 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;tatsama&quot;&gt;{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |access-date=7 June 2019 |publisher=[[News18 India|News18]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archive-date=17 April 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;&quot;Thou Art the Ruler of the Minds of All People&quot;{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}&lt;ref name=&quot;india.gov.in&quot; /&gt;}}&lt;br /&gt;
&lt;div style=&quot;display:inline-block;margin-top:0.4em;&quot;&gt;{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}&lt;/div&gt;
| national_languages          = లేవు&lt;ref name=&quot;Times News Network&quot;&gt;{{cite news|last=Khan|first=Saeed|title=There's no national language in India: Gujarat High Court|url=http://timesofindia.indiatimes.com/india/Theres-no-national-language-in-India-Gujarat-High-Court/articleshow/5496231.cms|access-date=5 May 2014|newspaper=[[The Times of India]]|date=25 January 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20140318040319/http://timesofindia.indiatimes.com/india/Theres-no-national-language-in-India-Gujarat-High-Court/articleshow/5496231.cms|archive-date=18 March 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;NoneNtl&quot;&gt;{{cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/india/Learning-with-the-Times-India-doesnt-have-any-national-language/articleshow/5234047.cms|title=Learning with the Times: India doesn't have any 'national language'|archive-url=https://web.archive.org/web/20171010085454/https://timesofindia.indiatimes.com/india/Learning-with-the-Times-India-doesnt-have-any-national-language/articleshow/5234047.cms|archive-date=10 October 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Press Trust of India&quot;&gt;{{Cite news|url=http://www.thehindu.com/news/national/hindi-not-a-national-language-court/article94695.ece|title=Hindi, not a national language: Court|newspaper=[[The Hindu]]|author=Press Trust of India|access-date=23 December 2014|date=25 January 2010|location=Ahmedabad|archive-url=https://web.archive.org/web/20140704084339/http://www.thehindu.com/news/national/hindi-not-a-national-language-court/article94695.ece|archive-date=4 July 2014}}&lt;/ref&gt;
| image_map                   = India (orthographic projection).svg
| map_width                   = 250px
| alt_map                     =   భూగోళం మధ్యలో భారతదేశం రంగుతో గుర్తించిన. 
| map_caption                 = భారతదేశం ఆధీనంలో గల ప్రాంతం ముదురు ఆకుపచ్చ, దావాచేయబడిన కాని ఆధీనంలో లో లేని ప్రాంతం లేత ఆకుపచ్చ 
| capital                     = [[కొత్త ఢిల్లీ]]
| coordinates                 = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}}
| largest_city                = {{plainlist|
* [[ముంబై]] (city proper)
* [[ఢిల్లీ]] (metropolitan area)
}}
| official_languages          = {{hlist |[[హిందీ]]|[[ఇంగ్లీషు]]{{efn|According to [[Part XVII of the Constitution of India]], [[Standard Hindi|Hindi]] in the [[Devanagari]] script is the [[official language]] of the Union, along with [[Indian English|English]] as an additional official language.{{sfn|Ministry of Home Affairs 1960}}{{sfn|National Informatics Centre|2005}}&lt;ref name=&quot;india.gov.in2&quot;&gt;{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/profile |title=Profile &amp;#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |access-date=23 August 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130830064815/http://india.gov.in/india-glance/profile |archive-date=30 August 2013 }}&lt;/ref&gt; [[States and union territories of India|States and union territories]] can have a different official language of their own other than Hindi or English.}}&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://rajbhasha.gov.in/en/constitutional-provisions |title=Constitutional Provisions – Official Language Related Part-17 of the Constitution of India |language=hi |website=[[Government of India]] |access-date=18 April 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20210418112326/https://rajbhasha.gov.in/en/constitutional-provisions |archive-date=18 April 2021}}&lt;/ref&gt;}}
| regional_languages          = {{collapsible list
 |titlestyle = background:transparent;text-align:left;font-weight:normal;font-size:100%;
 |title = రాష్ట్ర స్థాయి అధికారిక భాషలు, ఎనిమిదవ షెడ్యూలు ప్రకారం అధికారిక భాషలు&lt;ref name=&quot;langoff&quot;&gt;{{cite web |url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |title=Report of the Commissioner for linguistic minorities: 50th report (July 2012 to June 2013) |publisher=Commissioner for Linguistic Minorities, Ministry of Minority Affairs, Government of India |access-date=26 December 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160708012438/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |archive-date=8 July 2016 }}&lt;/ref&gt;
 |{{hlist
 | [[Assamese language|Assamese]]
 | [[Bengali language|Bengali]]
 | [[Bodo language|Bodo]]
 | [[Dogri language|Dogri]]
 | [[Gujarati language|Gujarati]]
 | [[Hindi]]
 | [[Kannada language|Kannada]]
 | [[Kashmiri language|Kashmiri]]
 | [[Kokborok]]
 | [[Konkani language|Konkani]]
 | [[Maithili language|Maithili]]
 | [[Malayalam]]
 | [[Meitei language|Manipuri]]
 | [[Marathi language|Marathi]]
 | [[Mizo language|Mizo]]
 | [[Nepali language|Nepali]]
 | [[Odia language|Odia]]
 | [[Punjabi language|Punjabi]]
 | [[Sanskrit]]
 | [[Santali language|Santali]]
 | [[Sindhi language|Sindhi]]
 | [[తమిళ భాష|తమిళం]]
 | [[తెలుగు]]
 | [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]]
 }}
}}
| languages_type              = స్థానిక భాషలు
| languages                   = 447 భాషలు{{efn|Different sources give widely differing figures, primarily based on how the terms &quot;language&quot; and &quot;dialect&quot; are defined and grouped. Ethnologue, produced by the Christian evangelist organisation SIL International, lists 461 tongues for India (out of 6,912 worldwide), 447 of which are living, while 14 are extinct.&lt;ref name=&quot;Ethnologue&quot;&gt;{{cite web|editor=Lewis, M. Paul |editor2=Simons, Gary F. |editor3=Fennig, Charles D.|year=2014|title=Ethnologue: Languages of the World (Seventeenth edition) : India|publisher=SIL International|location= Dallas, Texas|url= http://www.ethnologue.com/country/IN|access-date=15 December 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Ethnologue2&quot;&gt;[http://archive.ethnologue.com/15/ethno_docs/distribution.asp?by=area Ethnologue : Languages of the World (Seventeenth edition) : Statistical Summaries] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141217151950/http://archive.ethnologue.com/15/ethno_docs/distribution.asp?by=area |date=17 December 2014 }}. Retrieved 17 December 2014.&lt;/ref&gt;}}
| demonym                     = [[భారతీయులు]]
| membership                  = {{cslist|[[United Nations|UN]]|[[World Trade Organization|WTO]]|[[BRICS]]|[[South Asian Association for Regional Cooperation|SAARC]]|[[Shanghai Cooperation Organisation|SCO]]|[[G4 nations]]|[[Group of Five]]|[[G8+5]]|[[G20]]|[[Commonwealth of Nations]]}}
| government_type             = [[సమాఖ్య]] [[పార్లమెంటరీ]] [[గణతంత్ర రాజ్యం]]
| leader_title1               = [[రాష్ట్రపతి]]
| leader_name1                = [[రాం నాథ్ కోవీంద్]]
| leader_title2               = [[ఉప రాష్ట్రపతి]]
| leader_name2                = [[వెంకయ్య నాయుడు]] 
| leader_title3               = [[ప్రధానమంత్రి]]
| leader_name3                = [[నరేంద్ర మోడీ]] 
| leader_title4               = [[ప్రధాన న్యాయమూర్తి]]
| leader_name4                = [[నూతలపాటి వెంకటరమణ]]
| leader_title5               = [[లోకసభ స్పీకర్]]
| leader_name5                = [[ఓం బిర్లా]] 
| legislature                 = [[పార్లమెంట్]]
| upper_house                 = [[రాజ్యసభ]]
| lower_house                 = [[లోకసభ]]
| sovereignty_type            = [[స్వతంత్ర]]
| sovereignty_note            = [[యునైటెడ్ కింగ్డమ్]] నుండి
| established_event1          = [[ఉపరాజ్యం]]
| established_date1           = 15 ఆగష్టు1947
| established_event2          = [[గణతంత్ర రాజ్యం]]
| established_date2           = 26 జనవరి 1950
| area_km2                    = 3,287,263&lt;ref name=&quot;india.gov.in&quot; /&gt;
| area_footnote               = {{efn|&quot;The country's exact size is subject to debate because some borders are disputed. The Indian government lists the total area as {{convert|3287260|km2|sqmi|abbr=on}} and the total land area as {{convert|3060500|km2|sqmi|abbr=on}}; the United Nations lists the total area as {{convert|3287263|km2|sqmi|abbr=on}} and total land area as {{convert|2973190|km2|sqmi|abbr=on}}.&quot;{{harv|Library of Congress|2004}}.}}
| area_rank                   = 7వ
| area_sq_mi                  = 1,269,346
| percent_water               = 9.6
| population_estimate         = {{IncreaseNeutral}}{{UN Population|India}}{{UN Population|ref}}
| population_census           = 1,210,854,977&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|title=Population Enumeration Data (Final Population)|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160522213913/http://www.censusindia.gov.in/2011census/population_enumeration.html|archive-date=22 May 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|title=A – 2 Decadal Variation in Population Since 1901|work=2011 Census Data|publisher=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India|access-date=17 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160430213141/http://www.censusindia.gov.in/2011census/PCA/A-2_Data_Tables/00%20A%202-India.pdf|archive-date=30 April 2016}}&lt;/ref&gt;
| population_estimate_year    = {{UN Population|Year}}
| population_estimate_rank    = 2వ
| population_census_year      = 2011
| population_census_rank      = 2వ
| population_density_km2      = {{Pop density|{{Indian population clock}}|3287263|km2|disp=num|prec=1}}
| population_density_sq_mi    = {{Pop density|{{Indian population clock}}|1269219|sqmi|disp=num|prec=1}}
| population_density_rank     = 19వ
| GDP_PPP                     = {{increase}} {{nowrap|$10.207 trillion}}&lt;ref name=imf2&gt;{{cite web |url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2021/April/weo-report?c=534,&amp;s=NGDP_R,NGDP_RPCH,NGDP,NGDPD,PPPGDP,NGDP_D,NGDPRPC,NGDPRPPPPC,NGDPPC,NGDPDPC,PPPPC,&amp;sy=2019&amp;ey=2026&amp;ssm=0&amp;scsm=1&amp;scc=0&amp;ssd=1&amp;ssc=0&amp;sic=0&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1 |title=World Economic Outlook Database, April 2021 |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |date=April 2021 |access-date=6 April 2021}}&lt;/ref&gt;
| GDP_PPP_year                = 2021
| GDP_PPP_rank                = 3వ
| GDP_PPP_per_capita          = {{increase}} $7,333&lt;ref name=imf2 /&gt;
| GDP_PPP_per_capita_rank     = 122వ
| GDP_nominal                 = {{increase}} {{nowrap|$3.050 trillion}}&lt;ref name=imf2 /&gt;
| GDP_nominal_year            = 2021
| GDP_nominal_rank            = 6వ
| GDP_nominal_per_capita      = {{increase}} $2,191&lt;ref name=imf2 /&gt;
| GDP_nominal_per_capita_rank = 138వ
| Gini                        = 33.9 &lt;!--number only--&gt;
| Gini_year                   = 2013
| Gini_change                 = &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| Gini_ref                    = &lt;ref&gt;{{cite web|title=Income Gini coefficient|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient|website=[[United Nations Development Programme]]|access-date=14 January 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20100610232357/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html|archive-date=10 June 2010}}&lt;/ref&gt;
| Gini_rank                   = 79వ
| HDI                         = 0.645 &lt;!--number only--&gt;
| HDI_year                    = 2019 &lt;!--Please use the year to which the HDI [[Human Development Index]] data refers, not the publication year--&gt;
| HDI_change                  = increase &lt;!--increase/decrease/steady--&gt;
| HDI_ref                     = &lt;ref name=&quot;UNHDR&quot;&gt;{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|title=Human Development Report 2020|language=en|publisher=[[United Nations Development Programme]]|date=15 December 2020|access-date=15 December 2020}}&lt;/ref&gt;
| HDI_rank                    = {{ordinal|131}}
| currency                    = [[భారత రూపాయి]] (₹)
| currency_code               = INR
| time_zone                   = [[భారత ప్రామాణిక కాలం|IST]]
| utc_offset                  = +05:30
| utc_offset_DST              = 
| DST_note                    = ''[[Daylight saving time|DST]] is not observed''
| time_zone_DST               = 
| date_format                 = {{ubl
  | {{nowrap|{{abbr|dd|day}}-{{abbr|mm|month}}-{{abbr|yyyy|year}}}}{{efn|See [[Date and time notation in India]].}}
}}
| electricity                 = 230 V–50 Hz
| drives_on                   = [[ఎడమ వైపు]]&lt;ref&gt;{{Cite web |title=List of all left- &amp; right-driving countries around the world |url=https://www.worldstandards.eu/cars/list-of-left-driving-countries/ |date=13 May 2020 |access-date=10 June 2020 |website=worldstandards.eu}}&lt;/ref&gt;
| calling_code                =+91
| cctld                       = [[.in]] ([[.in#Internationalized domain names and country codes|others]])
| englishmotto                = &quot;Truth Alone Triumphs&quot;{{lower|0.2em|{{sfn|National Informatics Centre|2005}}}}
| religion_year               = 2011
| religion                    = {{ubl
 | 79.8% [[Hinduism in India|Hinduism]]
 | 14.2% [[Islam in India|Islam]]
 | 2.3% [[Christianity in India|Christianity]]
 | 1.7% [[Sikhism in India|Sikhism]]
 | 0.7% [[History of Buddhism in India|Buddhism]]
 | 0.4% [[Jainism in India|Jainism]]
 | 0.23% [[Irreligion in India|Unaffiliated]]
 | 0.65% others&lt;ref name=&quot;Census2011religion&quot; /&gt;
 }} '' [[భారతదేశంలో మతం]] చూడండి''
| official_website            = &lt;!-- do not add www.gov.in – The article is about the country, not the government – from Template:Infobox country, &quot;do not use government website (e.g. usa.gov) for countries (e.g. United States) --&gt;
| today                       = 
}}

'''భారతదేశం''' ప్రపంచదేశాలలో నూటఇరవై కోట్లకు పైగా జనాభాతో రెండో స్థానంలో, వైశాల్యములో [[ప్రపంచ దేశాల వైశాల్యం|ఏడవస్థానంలో]] గల అతి పెద్ద స్వేచ్ఛాయుత ప్రజాస్వామ్యం గల దేశం. ఇది 28 రాష్ట్రాలు, 8 కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు కలిగి, పార్లమెంటరీ వ్యవస్థ కింద పాలించబడే ఒక సమాఖ్య. ఇది ఎక్కువ సైనిక సామర్థ్యం కలిగి ఉన్న దేశాలలో ఒకటిగా, అణ్వస్త్ర సామర్థ్యం కలిగిన దేశాలలో ఒక ముఖ్యమైన ప్రాంతీయ శక్తిగా ఉంది. [[దక్షణాసియా]]లో ఏడు వేల [[కిలోమీటరు|కిలోమీటర్లకు]] పైగా సముద్రతీరము కలిగి ఉండి, [[భారత ఉపఖండము]]లో అధిక భాగాన్ని కూడుకొని ఉన్న భారతదేశం, అనేక చారిత్రక వాణిజ్య రహదారులను కలిగి ఉంది. దక్షిణాన [[హిందూ మహాసముద్రం]], పశ్చిమాన [[అరేబియా సముద్రం]], తూర్పున [[బంగాళాఖాతము|బంగాళాఖాతం]] ఎల్లలుగా ఉన్నాయి. [[పాకిస్తాన్]], [[చైనా]], [[మయన్మార్]], [[బంగ్లాదేశ్]], [[నేపాల్]], [[భూటాన్]] [[ఆఫ్ఘానిస్తాన్]] దేశాలతో సరిహద్దులను పంచుకుంటోంది. [[శ్రీలంక]], [[మాల్దీవులు]] [[ఇండోనేసియా]] భారతదేశం దగ్గరలో గల ద్వీప-దేశాలు. ఇది [[సింధు లోయ నాగరికత]]కు పుట్టిల్లు. [[హిందూ మతము]], [[బౌద్ధ మతము]], [[జైన మతము]], [[సిక్కు మతము]]లకు జన్మనిచ్చింది. ఇది బహుభాషా, బహుళ జాతి సంఘము. ఇది వివిధ వన్యప్రాణుల వైవిధ్యం గల దేశం.

[[మౌర్య సామ్రాజ్యం|మౌర్య సామ్రాజ్య]] కాలంలో ప్రస్తుత సరిహద్దులలో కొద్దిభాగం మినహాయించి, సరిహద్దులు దాటిన ప్రాంతాలతో పాటు ఒకే చక్రవర్తి పాలనలోవున్నా, తదుపరి పలు చిన్న రాజ్యాలుగా విడిపోయింది. 18 వ శతాబ్దం నుండి బ్రిటిష్ ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ క్రమంగా ఈ రాజ్యాలను స్వాధీనం చేసుకోవడంతో బ్రిటీష్ కంపెనీ పరిపాలన కిందకు వచ్చింది. 19 వ శతాబ్దం మధ్య నుండి నేరుగా [[యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్|యునైటెడ్ కింగ్డమ్]] పాలనలోకివచ్చింది. [[మహాత్మా గాంధీ]] నాయకత్వాన స్వాతంత్ర్యం కోసం జరిగిన అహింసాయుత పోరాటం తర్వాత 1947 లో ఒక స్వతంత్ర దేశంగా ఆవిర్భవించింది.

1991 లో మార్కెట్ ఆధారిత ఆర్థిక సంస్కరణలు అనుసరిస్తూ, భారతదేశం వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న ప్రధాన ఆర్థిక దేశాలలో ఒకటి అయింది. అయితే, పేదరికం, [[అక్షరాస్యత|నిరక్షరాస్యత]], [[లంచం|అవినీతి]], [[పోషకాహార లోపం|పోషకాహార]] లోపం వంటి సవాళ్లను ఎదుర్కొంటున్నది.

{{దక్షిణ ఆసియా చరిత్ర‎}}
{| class=&quot;infobox borderless&quot;
|+ భారతదేశం జాతీయ చిహ్నాలు (అధికారిక జాబితా)
|-
! '''జాతీయ వారసత్వ జంతువు''' 
| 
| [[Image:2005-bandipur-tusker.jpg|50px]]
|-
! '''జాతీయ పక్షి'''
| 
| [[Image:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]]
|-
! '''జాతీయ చెట్టు'''
| 
| [[Image:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]]
|-
! '''జాతీయ పుష్పం'''
| 
| [[Image:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]]
|-
! జాతీయ జంతువు
| 
| [[Image:Panthera tigris.jpg|50px]]
|-
! '''జాతీయ జల సముద్ర క్షీరదం'''
| 
| [[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]]
|-
! '''జాతీయ సరీసృపాల'''
| 
| [[Image:King-Cobra.jpg|50px]]
|-
! '''జాతీయ వారసత్వ పైగా పాలిచ్చు జంతువు'''
| 
| [[Image:Hanuman Langur.jpg|50px]]
|-
! '''జాతీయ పండు'''
| 
| [[Image:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]]
|-
! '''జాతీయ ఆలయం'''
| 
| [[Image:New Delhi Temple.jpg|50px]]
|-
! '''జాతీయ నది'''
| 
| [[Image:River Ganges.JPG|50px]]
|-
! '''జాతీయ పర్వతం'''
| 
| [[Image:Nanda Devi 2006.JPG|50px]]
|-
|}

==పేరు పుట్టుపూర్వోత్తరాలు ==
{{ముఖ్య వ్యాసము|భారతదేశ పేరు పుట్టుపూర్వోత్తరాలు}}

భారతదేశానికి మొత్తం నాలుగు పేర్లు ఉన్నట్లు చెప్పుకోవచ్చు. వీటిలో మొదటిది జంబూ ద్వీపం. ఇది వేదాలలో భారతదేశానికి ఇవ్వబడిన పేరు, ఇప్పటికీ [[హిందూమతము|హిందూ]] మత ప్రార్థనలలో ఈ పేరు ఉపయోగిస్తారు (ఉదా: జంబూ ద్వీపే, మేరో దక్షిణభాగే, శ్రీశైల ఉత్తర భాగే, [[కృష్ణా నది|కృష్ణా]] [[గోదావరి|గోదావారీ]] మధ్య స్థానే...). జంబూ అంటే &quot;[[నేరేడు]]&quot; పండు లేదా &quot;[[గిన్నె కాయ]]&quot;, ఈ దేశంలో ఎక్కువగా నేరేడు పండ్లు ఉంటాయి కనుక దీనికి ఈ పేరు వచ్చింది.ఆ తరువాత వచ్చిన పేరు &quot;భారతదేశం&quot; లేదా &quot;భరతవర్షం&quot;, ఈ పేరు నాటి రాజు పేరు మీదగా వచ్చినది, ఈ రాజు పేరు &quot;[[భరతుడు]]&quot;. ఇతను [[విశ్వామిత్రుడు|విశ్వామిత్ర]], [[మేనక]]ల [[కూతురు|కుమార్తె]] అయిన [[శకుంతల]] కుమారుడు.

తరువాతి పేరు హిందూదేశం, ఇది సింధుానది పేరు మీదగా వచ్చినది, పూర్వపు పర్షియనులు, గ్రీకులు సింధుానదికి ఆవల ఉన్న దేశం కనుక ఈ పేరుతో పిలిచారు.

తరువాత హిందూదేశం రూపాంతరం ఐన ''ఇండియా'' అనే పేరు, [[బ్రిటిషు|బ్రిటీషు]] (ఆంగ్లేయులు) వారి వలన ప్రముఖ ప్రాముఖ్యతను పొందినది, ప్రస్తుతము భారతదేశానికి రెండు ప్రభుత్వ గుర్తింపు పొందిన పేర్లు ఉన్నాయి. అవి ఇండియా, భారతదేశం. ఇంకా హిందూస్తాన్ అనునది కూడా హిందూదేశం రూపాంతరమే.

== చరిత్ర ==
[[దస్త్రం:Sanchi2.jpg|thumb|260x260px|[[అశోకుడు|అశోకుడి]]చే క్రీ.పూ.3 వ శతాబ్దంలో [[మధ్య ప్రదేశ్]] లోని సాంచీలో నిర్మించబడిన [[స్తూపం|స్థూపం]].|alt=]]
{{ముఖ్య వ్యాసము|భారతదేశ చరిత్ర}}

[[మధ్యప్రదేశ్|మధ్య ప్రదేశ్‌]] లోని [[భింబెట్కా]] వద్ద లభ్యమైన [[రాతియుగం|రాతియుగపు]] శిలాగృహాలు, కుడ్యచిత్రాలు భారతదేశంలో మానవుని అతి ప్రాచీన ఉనికికి ఆధారాలు. మొట్టమొదటి శాశ్వత నివాసాలు 9,000 సంవత్సారాల కిందట ఏర్పడ్డాయి. క్రి.పూ. 7000 సమయంలో, మొట్టమొదటి నియోలిథిక్ స్థావరాలు పశ్చిమ పాకిస్తాన్ లో మెహర్గర్, ఇతర ఉపఖండపు ప్రాంతాల్లో కనిపించింది. ఈ విధంగా సింధుాలోయ నాగరికత అభివృద్ధి, దక్షిణ ఆసియాలో మొదటి పట్టణ సంస్కృతి అభివృద్ధి చెందాయి. ఇదే [[క్రీ.పూ.26 వ శతాబ్దం]], [[క్రీ.పూ.20 వ శతాబ్దం]] మధ్య కాలంలో వర్ధిల్లిన [[సింధులోయ నాగరికత]]. [[క్రీ.పూ.5 వ శతాబ్దం]] నుండి, ఎన్నో స్వతంత్ర రాజ్యాలు ఏర్పడ్డాయిxe. ఉత్తర భారతంలో, [[మౌర్య సామ్రాజ్యం]], భారతీయ సాంస్కృతిక వారసత్వానికి విలువైన సేవ చేసింది. [[అశోకుడు]] ఈ వంశంలోని ప్రముఖ రాజు. తరువాతి వచ్చిన [[గుప్త వంశం|గుప్తుల]]కాలం '''స్వర్ణ యుగం '''గా వర్ణించబడింది. దక్షిణాన, వివిధ కాలాల్లో [[చాళుక్యులు]], [[చేర]], [[చోళులు]], [[పల్లవులు]], [[పాండ్యులు]] మొదలగువారు పాలించారు. [[విజ్ఞాన శాస్త్రము]], [[sభారతీయ కళలు|కళలు]], [[భారతీయ సారస్వతం|సారస్వతం]], [[భారతీయ గణితం]], [[భారతీయ ఖగోళ శాస్త్రం]], [[భారతీయ సాంకేతిక శాస్త్రం|సాంకేతిక శాస్త్రం]], [[భారతీయ మతములు]], [[భారతీయ తత్వ శాస్త్రం]] మొదలైనవి ఈ కాలంలో పరిఢవిల్లాయి. రెండవ సహస్రాబ్దిలో తురుష్కుల దండయాత్రలతో, భారతదేశంలో ఎక్కువ భాగాన్ని [[ఢిల్లీ సుల్తానులు]], తరువాత [[మొగలు సామ్రాజ్యం|మొగలులు]] పాలించారు. అయినా, ముఖ్యంగా దక్షిణాన స్థానిక సామ్రాజ్యాలు అధికారాన్ని నిలబెట్టుకున్నాయి.

రెండవ సహస్రాబ్ది మధ్యల, [[పోర్చుగీసు|పోర్చుగల్]], [[ఫ్రెంచి|ఫ్రాన్స్]], [[బ్రిటిషు|ఇంగ్లండు]] వంటి ఐరోపా రాజ్యాలు వ్యాపారం చేసే తలంపుతో భారతదేశం వచ్చి, చిన్న చిన్న రాజ్యాలుగా ఉన్న ఇక్కడి పరిస్థితి గమనించి, ఆక్రమించుకున్నారు. బ్రిటిషు [[ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ]]పై [[1857]]లో జరిగిన విఫల తిరుగుబాటు (ఇదే, ప్రఖ్యాతి గాంచిన [[ప్రథమ స్వాతంత్ర్య సమరం]]) తరువాత, భారతదేశంలోని అధిక భాగం [[బ్రిటిషు సామ్రాజ్యం]] కిందకు వచ్చింది. జాతిపిత [[మహాత్మా గాంధీ]] నాయకత్వంలో జరిగిన సుదీర్ఘ [[భారత స్వాతంత్ర్య సమరం|స్వాతంత్ర్య సమరం]] ఫలితంగా [[1947]] [[ఆగష్టు 15]]న భారతదేశానికి స్వతంత్రం సిద్ధించింది. [[1950]] [[జనవరి 26]]న సర్వసత్తాక, ప్రజాస్వామ్య, గణతంత్ర రాజ్యంగా ఏర్పడింది.

విభిన్న [[జాతులు]], విభిన్న మతాలతో కూడిన దేశంగా భారతదేశం – [[జాతి]], [[మతము|మత]] పరమైన సంఘర్షణలను చవిచూసింది. అయినా, తన లౌకిక, ప్రాజాస్వామ్య లక్షణాన్ని కాపాడుకుంటూనే వచ్చింది. [[1975]], [[1977]] మధ్యకాలంలో అప్పటి [[ప్రధానమంత్రి]] [[ఇందిరా గాంధీ]] విధించిన [[భారత అత్యవసర స్థితి|ఎమర్జెన్సీ]] కాలంలో మాత్రమే [[పౌర హక్కులు|పౌర హక్కులకు]] భంగం వాటిల్లింది. భారత దేశానికి [[చైనా]]తో ఉన్న [[భారత చైనా సరిహద్దు వివాదం|సరిహద్దు వివాదం]] కారణంగా [[1962]]లో [[చైనా యుద్ధం 1962|యుద్ధం]] జరిగింది. [[పాకిస్తాన్]]తో [[భారత పాకిస్తాన్ యుద్ధం 1947|1947]], [[భారత పాకిస్తాన్ యుద్ధం 1965|1965]], [[భారత పాకిస్తాన్ యుద్ధం 1971|1971]]లోను యుద్ధాలు జరిగాయి. [[అలీనోద్యమం]]లో భారతదేశం స్థాపక సభ్యురాలు. [[1974]]లో, భారత్ తన మొదటి [[అణు పరీక్ష]]ను నిర్వహించింది. [[1998]]లో మరో ఐదు పరీక్షలు నిర్వహించింది. [[1991]]లో జరిగిన [[ఆర్ధిక సంస్కరణలు|ఆర్ధిక సంస్కరణల]]తో ప్రపంచంలో అతివేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలలో ఒకటిగా మారింది.

''ఇంకా చూడండి'':

* భారతదేశ చరిత్ర – ముఖ్యమైన ఘట్టాలు;
* [[భారతదేశ సైనిక చరిత్ర]].

== ప్రభుత్వం, రాజకీయాలు ==
[[దస్త్రం:Lightmatter vishnu1.jpg|thumb|390x390px|''నృసింహావతారం ''లో ఉన్న విష్ణుమూర్తి.|alt=]]
*[[(భారత రాజకీయ వ్యవస్థ)]]

భారత దేశం ఒక ప్రజాస్వామ్య [[గణతంత్ర దినోత్సవం|గణతంత్ర]] రాజ్యంగా 1950 జనవరి 26న అవతరించింది. [[భారత రాజ్యాంగం]] ప్రకారం అధికారం లెజిస్లేచర్, న్యాయవ్యవస్థ, నిర్వహణ వ్యవస్థల ద్వారా అమలవుతుంది.

ఇది పలు [[రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రాల]] [[సమాఖ్య]]. [[దేశాధినేత]] అయిన [[రాష్ట్రపతి]] పదవి అలంకార ప్రాయమైనది. రాష్ట్రపతి, [[ఉపరాష్ట్రపతి|ఉపరాష్ట్రపతు]]లు పరోక్ష పద్ధతిలో [[ఎలక్టోరల్ కాలేజి]] ద్వారా 5 సంవత్సరాల కాలపరిమితికి ఎన్నుకోబడతారు.

[[ప్రధానమంత్రి]] కార్యనిర్వాహక అధికారాలు గల పదవి. [[లోక్‌సభ]]లో అత్యధిక సంఖ్యాక రాజకీయ పార్టీ, లేదా [[సంకీర్ణం]] సభ్యులు ప్రధానమంత్రిని ఎన్నుకుంటుంది. [[ప్రధానమంత్రి]] సలహా మేరకు, రాష్ట్రపతిచే నియమించబడ్డ మంత్రివర్గం ప్రధానమంత్రికి తన విధి నిర్వహణలో సహాయకారిగా ఉంటుంది. మంత్రులచే [[భారత రాష్ట్రపతి|రాష్ట్రపతి]] ప్రమాణ స్వీకారం చేయిస్తారు.

భారత దేశపు శాసన వ్యవస్థలో '''ద్విసభా పద్ధతి''' ఉంది. ఎగువ సభను ''[[రాజ్య సభ]]'' అని, దిగువ సభను ''[[లోక్ సభ]]'' అని అంటారు. లోక్ సభ సభ్యులను ప్రజలు ప్రత్యక్షంగా ఎన్నుకుంటారు. రాజ్య సభ సభ్యులు [[ఎలక్టోరల్ కాలేజీ]] ద్వారా ఎన్నుకోబడతారు.

న్యాయవ్యవస్థలో పరమోన్నత న్యాయస్థానమైన [[సుప్రీం కోర్టు]], అప్పిలేట్ కోర్టులు, హైకోర్టులు ఉంటాయి. కోర్టులకు సూచనలు, ఆదేశాలు, రిట్లు ఇచ్చే అధికారం ఉంది. రిట్లలో [[హెబియస్ కార్పస్]], [[మాండమస్]], [[నిషేధం]], [[కోవారంటో]], [[సెర్టియోరారి]] అనే వివిధ రకాలుగా ఉన్నాయి. భారతీయ కోర్టులు రాజ్యాంగ శక్తులు; ఇవి రాజకీయ జోక్యం లేనివి. న్యాయ వ్యవస్థకు, శాసన వ్యవస్థకు అరుదుగా ఏర్పడే ఘర్షణను రాష్ట్రపతి మధ్యవర్తిత్వం వహించి నివారిస్తారు.

స్వతంత్ర భారత చరిత్రలో అత్యధిక భాగం, కేంద్ర ప్రభుత్వంలో [[భారత జాతీయ కాంగ్రెసు]] పార్టీ అధికారంలో ఉంటూ వచ్చింది. స్వాతంత్ర్యానికి పూర్వం అతిపెద్ద రాజకీయ పక్షం కావడం చేత, స్వాతంత్ర్యం తరువాత దాదాపు 40 ఏళ్ళపాటు దేశరాజకీయాల్లో కాంగ్రెసు గుత్తాధిపత్యం వహించింది. [[1977]]లో [[జనతా పార్టీ]]గా ఏర్పడ్డ ఐక్య ప్రతిపక్షం కాంగ్రెసును ఓడించి, మొట్టమొదటి కాంగ్రెసేతర ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పరచింది. ఇటీవలి కాలంలో, భారత ఓటర్లపై గల పట్టును కాంగ్రెసు పార్టీ కోల్పోతూ వచ్చింది. [[2014 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికలు|2004 సార్వత్రిక ఎన్నికలలో]] అత్యధిక స్థానాలు గెలిచిన కాంగ్రెసు పార్టీ, వివిధ చిన్న పార్టీలతో కలిసి సంకీర్ణ ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేసింది. హిందూ వాద పార్టీ అయిన [[భారతీయ జనతా పార్టీ|భాజపా]] ప్రధాన ప్రతిపక్షమైంది. ప్రాంతీయ పార్టీల ప్రాబల్యం కారణంగా [[1996]] తరువాత ఏర్పడిన ప్రభుత్వాలన్నీ సంకీర్ణాలేకాగా 2014 లో జరిగిన సార్వత్రిక ఎన్నికల్లో మాత్రం కాంగ్రెస్ పార్టీ ఘోర పరాజయం పాలయింది .ఈ ఎన్నికల్లో కాంగ్రెస్ పార్టీకి పదిశాతం లోక్‌సభ స్థానాలను గెలుచుకోవడం కూడా కష్టంకాగా భారతీయ జనతా పార్టీ మాత్రం మొదటిసారిగా అత్యధిక స్థానాలను గెలుచుకోవడం విశేషం.

== భౌగోళిక స్వరూపం, వాతావరణం == 
 [[దస్త్రం:Yumthangnorth.jpg|thumb|260x260px|[[హిమాలయాలు]] ఉత్తరాన [[జమ్మూ కాశ్మీరు]] నుండి తూర్పున [[అరుణాచల్ ప్రదేశ్]] వరకు విస్తరించి భారత దేశపు ఉత్తర సరిహద్దుగా విలసిల్లుతున్నాయి.|alt=]]

[[దస్త్రం:India 78.40398E 20.74980N.jpg|thumb|260x260px|భారతదేశం, ఉపగ్రహ చిత్రం.|alt=]]
భారతదేశం విశిష్ట లక్షణాలు గల ఒక ఉపఖండం అని పేర్కొనవచ్చు. భారతదేశంలో అనేక భౌతిక, ఆర్థిక, సాంఘిక, సాంస్కృతిక తారతమ్యాలున్నాయి. భారతదేశంలో ఆనాది నుంచి అనేక మతాలు, జాతులు, కులాలు,భాషలు, కులాలు, ఆచారాలు, సంప్రదాయాలు ఉండుటచే దీన్ని భౌగోళిక బిన్నత్వంలో ఏకత్వంగల దేశంగా గుర్తించవచ్చు.

భారతదేశపు ఉత్తర, ఈశాన్య రాష్ట్రాలు [[హిమాలయాలు|హిమాలయ పర్వతాలతో]] కూడుకుని ఉన్నాయి. మిగిలిన ఉత్తర భారతం, మధ్య, ఈశాన్య ప్రాంతాలు సారవంతమైన గంగా మైదానంతో కూడి ఉన్నాయి. పశ్చిమాన, [[పాకిస్థాన్]]కు ఆగ్నేయ సరిహద్దున [[థార్ ఎడారి]] ఉంది. దక్షిణ భారత ద్వీపకల్పం దాదాపు పూర్తిగా [[దక్కన్ పీఠభూమి|దక్కను పీఠభూమితో]] కూడుకుని ఉంది. ఈ పీఠభూమికి రెండువైపులా [[తూర్పు కనుమలు]], [[పశ్చిమ కనుమలు]] ఉన్నాయి.

భారతదేశంలో ఎన్నో ప్రముఖ నదులు ఉన్నాయి. వాటిలో కొన్ని: [[గంగ]], [[యమున]], [[బ్రహ్మపుత్ర]], [[కృష్ణా నది|కృష్ణ]], [[గోదావరి]].

దేశపు దక్షిణాన [[ఉష్ణ వాతావరణం]] ఉండగా, ఉత్తరాన [[సమశీతోష్ణ వాతావరణం]] నెలకొని ఉంది. హిమాలయ ప్రాంతాల్లో [[అతిశీతల వాతావరణం]] (టండ్రా) ఉంది. భారత దేశంలో [[వర్షాలు]] [[ఋతుపవనాలు]] వలన కలుగుతాయి.

== రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు ==
{{seemain|భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు}}
{{భారత రాష్ట్రాల మ్యాపు|image-width=260px}}
భారతదేశం 28 రాష్ట్రాలుగా, 8 [[కేంద్రపాలిత ప్రాంతం|కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు]]. సాధారణంగా కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు కేంద్ర ప్రభుత్వంచే నియమించబడిన ప్రతినిధిచే పరిపాలించ బడతాయి. [[ఢిల్లీ]],[[పాండిచ్చేరి]], [[జమ్మూ కాశ్మీర్]] లకు ప్రజలచే ఎన్నుకొనబడిన ప్రభుత్వం వుంటుంది.

'''రాష్ట్రాలు:''' సంఖ్య పటంలో చూపబడింది
{|
|-
|
# [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
# [[అరుణాచల్ ప్రదేశ్]]
# [[అస్సాం]]
# [[బీహార్]]
# [[చత్తీస్ గఢ్]]
# [[గోవా]]
# [[గుజరాత్]]
# [[హర్యానా]]
# [[హిమాచల్ ప్రదేశ్]]
# [[జార్ఖండ్]]
# [[కర్ణాటక]]
# [[కేరళ]]
# [[మధ్యప్రదేశ్]]
# [[మహారాష్ట్ర]]
# [[మణిపూర్]]
# [[మేఘాలయ]]
# [[మిజోరాం]]
# [[నాగాలాండ్]]
# [[ఒడిషా]]
# [[పంజాబ్]]
# [[రాజస్థాన్]]
# [[సిక్కిం]]
# [[తమిళనాడు]]
# [[తెలంగాణ]]
# [[త్రిపుర]]
# [[ఉత్తరప్రదేశ్]]
# [[ఉత్తరాఖండ్]]
# [[పశ్చిమ బెంగాల్|పశ్చిమబెంగాల్]]

'''కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు:'''ప్రక్కన గల పటంలో ఆంగ్ల అక్షరంతో సూచించబడినవి
{{ordered list |type=upper-alpha
| [[అండమాన్ నికోబార్ దీవులు]]
| [[చండీగఢ్|చండీగడ్]]
| [[దాద్రా నగర్ హవేలీ, డామన్ డయ్యూ]]
| [[జమ్మూ కాశ్మీర్]]
| [[లడఖ్]]
| [[లక్షద్వీప్]]
| [[ఢిల్లీ]]
| [[పాండిచ్చేరి]]
}}
|}
భారతదేశం [[అంటార్కిటికా|అంటార్క్‌టికాలో]] ప్రాదేశిక వాదన చేయలేదు కానీ [[దక్షిణ గంగోత్రి]], మైత్రి అను రెండు శాస్త్రీయ స్థావరాలు ఉన్నాయి.

''చూడండి'': [[జనాభా వారిగా భారతదేశ రాష్ట్రాల జాబితా]]

== ఆర్ధిక వ్యవస్థ ==
{{seemain|భారత ఆర్ధిక వ్యవస్థ}}
[[దస్త్రం:InfosysHQFrontView.jpg|thumb|1300 కోట్ల డాలర్ల [[ఇన్‌ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ]]
వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న భారతదేశం ఆర్ధికవ్యవస్థ, ద్రవ్య మారకం పరంగా ప్రపంచంలోనే పదో పెద్ద వ్యవస్థ. [[పర్చేసింగ్ పవర్ పారిటీ]] ప్రకారం ఇది నాలుగో స్థానంలో ఉంది. [[2003]]లో అత్యధిక వృద్ధి రేటు – 8 శాతం – నమోదు చేసుకుంది. అయితే, అధిక జనాభా కారణంగా, పి. పి. పి ప్రకారం తలసరి ఆదాయం కేవలం 2,540 డాలర్లుగా ఉంది; [[ప్రపంచ బాంకు]] జాబితాలో ఇది 143 వ స్థానం. భారత విదేశీమారక నిల్వలు 30 వేల 900 కోట్ల డాలర్లు. దేశానికి ఆర్ధిక రాజధానిగా [[ముంబై]] నగరం భాసిల్లుతోంది. [[భారతీయ రిజర్వ్ బాంక్]] కేంద్ర కార్యాలయం, [[బాంబే స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజీ]], [[నేషనల్ స్టాక్ ఎక్స్చేంజి]] ఇక్కడే ఉన్నాయి. 25% ప్రజలు ఇంకా [[దారిద్ర్య రేఖ]]కు దిగువనే ఉన్నారు. [[ఇన్‌ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ]] రంగం విస్తరణ కారణంగా [[మధ్య తరగతి]] వర్గం విస్తరిస్తోంది. 
పరిశ్రమ భారత్ లోని అత్యంత వేగంగా వృద్ధి చెందుతున్న వాటిల్లో ఒకటి. చిత్రంలో ఉన్నది అగ్రశ్రేణి ఐ.టి సంస్థ, [[ఇన్‌ఫోసిస్]].|alt=|260x260px]]

చారిత్రకంగా భారత ఆర్ధిక వ్యవస్థ ఆధారపడిన [[వ్యవసాయం]] పాత్ర ప్రస్తుతం తగ్గిపోయింది. ప్రస్తుతం ఇది దేశ స్థూలాదాయంలో 25% కంటే తక్కువే. ముఖ్యమైన పరిశ్రమలు [[గనులు]], [[పెట్రోలియం]], [[వజ్రాలు]], [[సినిమా]]లు, [[జౌళి]], [[ఇన్‌ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ]], [[హస్త కళలు]]. భారత్ దేశపు [[పారిశ్రామికీకరణ|పారిశ్రామిక]] ప్రాంతాలు ఎక్కువగా ప్రధాన పట్టణాల చుట్టూ కేంద్రీకృతమై ఉన్నాయి. గత కొన్ని సంవత్సరాలలో సాఫ్ట్‌వేర్, బిజినెస్ ప్రాసెస్ ఔట్‌సొర్సింగ్ రంగాల్లో ప్రపంచంలోని పెద్ద కేంద్రాల్లో ఒకటిగా రూపొందింది. 2003–2004 లో ఈ రంగాల ఆదాయం 1250 కోట్ల డాలర్లు. చిన్న పట్టణాలు, పల్లెల్లోని ప్రజలకు స్థిరమైన ఉపాధి కల్పించే ఎన్నో లఘు పరిశ్రమలు కూడా ఉన్నాయి. ఏటా దేశాన్ని సందర్శించే విదేశీ యాత్రికులు 30 లక్షల మంది మాత్రమే అయినప్పటికీ, జాతీయాదాయంలో ఈ రంగం పాత్ర ప్రముఖమైనదే. [[అమెరికా]], [[చైనా]], [[యు.ఏ.ఇ]], [[ఐరోపా సమాఖ్య]]లు భారతదేశపు ముఖ్య వ్యాపార భాగస్వాములు.

== జనాభా వివరాలు ==
{{seemain|భారత జనాభా వివరాలు}}

భారత దేశం, [[చైనా]] తరువాత ప్రపంచంలోని రెండో అత్యధిక జనాభా గల దేశం. ఎన్నో భిన్నత్వాలు గల జనాభా సామాజిక, రాజకీయ వర్గీకరణలో భాష, మతం, కులం అనే మూడు ప్రముఖ పాత్ర వహిస్తాయి. దేశంలోని అతిపెద్ద నగరాలు – [[ముంబై]] (వెనుకటి ''బాంబే''), [[ఢిల్లీ]], [[కోల్కతా]] (వెనుకటి ''కలకత్తా''), [[చెన్నై]] (వెనుకటి ''మద్రాసు''), హైదరాబాద్

భారత దేశం ఆక్షరాస్యత 74,04%, ఇందులో పురుషుల అక్షరాస్యత 82,14%, మహిళల అక్షరాస్యత 53,7%. ప్రతి 1000 మంది పురుషులకు 940 మంది స్త్రీలు ఉన్నారు.

2011 జనగణన ప్రకారం, దేశంలోని 79.80% ప్రజలు [[హిందూ మతం|హిందువులై]]నప్పటికీ, ప్రపంచంలోని రెండో అత్యధిక [[ఇస్లాం|ముస్లిము]] జనాభా ఇక్కడ ఉన్నారు (14.23%). ఇతర మతాలు: [[క్రైస్తవ మతము|క్రైస్తవులు]] (2.30%), [[సిక్కు మతము|సిక్కులు]] (1.72%), [[బౌద్ధ మతము|బౌద్ధులు]] (0.70%), [[జైన మతము|జైనులు]] (0.36%), ఇతరులు (0.9%) ([[యూద మతము|యూదులు]], [[జొరాస్ట్రియన్ మతము|పార్సీలు]], [[అహ్మదీయ విశ్వాసం|అహ్మదీయులు]], [[బహాయి విశ్వాసము|బహాయీలు]] మొదలగునవి).&lt;ref name=&quot;Census2011religion&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-01/DDW00C-01%20MDDS.XLS |title=C −1 Population by religious community – 2011 |publisher=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner|access-date=25 August 2015 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150825155850/http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-01/DDW00C-01%20MDDS.XLS |archive-date=25 August 2015}}&lt;/ref&gt; అధిక ముస్లిం మతస్తులు గల ప్రపంచదేశాలజాబితాలో భారతదేశం మూడవ స్థానంలో ఉంది.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.thehindu.com/features/friday-review/religion/global-muslim-population-estimated-at-157-billion/article30568.ece|title=Global Muslim population estimated at 1.57&amp;nbsp;billion|archive-url=https://web.archive.org/web/20130601012428/http://www.thehindu.com/features/friday-review/religion/global-muslim-population-estimated-at-157-billion/article30568.ece|archive-date=1 June 2013|work=The Hindu|date=8 October 2009}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.uscirf.gov/sites/default/files/resources/2012ARChapters/india%202012%20two-pager.pdf|title=India Chapter Summary 2012|publisher=United States Commission on International Religious Freedom|archive-url=https://web.archive.org/web/20140407100620/http://www.uscirf.gov/sites/default/files/resources/2012ARChapters/india%202012%20two-pager.pdf|archive-date=7 April 2014}}&lt;/ref&gt; దేశంలో ఎన్నో మత సంబంధ కార్యక్రమాలు భక్తిశ్రద్ధలతో, ఉత్సాహంగా, బహిరంగంగా జరుపుకుంటారు. అనేక మతాల కలగలుపు అయిన భారత దేశంలో [[పండుగలు]] అందరూ కలిసి జరుపుకుంటారు. వీటిలో బాగా విస్తృతంగా జరుపుకునే హిందూ పండుగలు [[శ్రీరామనవమి]],[[వినాయక చవితి]],[[సంక్రాంతి]],[[దీపావళి]], [[హొలీ]], [[దసరా]].

భారత దేశం రెండు ప్రముఖ [[భారతీయ భాషలు|భాషా కుటుంబాల]]కు జన్మస్థానం. అవి, [[ఇండో-ఆర్యన్ భాషలు|ఇండో-ఆర్యన్]], [[ద్రావిడ భాషలు]]. భారత రాజ్యాంగం 22 భాషలను అధికారికంగా గుర్తించింది. కేంద్ర ప్రభుత్వం అధికార కార్యక్రమాలలో [[హిందీ]], [[ఇంగ్లీషు]] భాషలను ఉపయోగిస్తుంది. దేశంలోని నాలుగు ప్రాచీన భాషలు [[సంస్కృతం]], [[తెలుగు]], [[కన్నడం]], [[తమిళం]]. దేశంలో మొత్తం 1652 [[భారతీయ భాషలు|మాతృ భాషలు]] ఉన్నాయి.

=== భారత దేశంలోని 10 పెద్ద నగరాలు ===
* [[ముంబాయి]]
* [[ఢిల్లీ]]
* [[బెంగుళూరు]]
* [[హైదరాబాదు]]
* [[కోల్కతా]]
* [[చెన్నై]]
* [[అహమ్మదాబాదు]]
* [[పూణే]]
* [[సూరత్]]
* [[లక్నో]]

==ప్రాచీన భార‌తంలో ర‌వాణా వ్య‌వ‌స్థ‌==
=== రవాణా సౌకర్యాలు ===
[[దేశాల జాబితా|దేశ]] ఆర్థిక వ్యవస్థలో ప్రధాన పాత్ర వహించే రవాణా సౌకర్యాలలో భారత దేశం మంచి ప్రగతిని సాధించింది. మొత్తం 4 రకాల రవాణా సౌకర్యాలు భారత దేశంలో ఉన్నాయి.
=== రైలు మార్గాలు ===
దేశంలో రైలు మార్గాలు అతిముఖ్యమైన రవాణా సౌకర్యము. 1853 లో [[ముంబాయి]] నుండి [[థానే]] మధ్య ప్రారంభమైన రైలు మార్గము ప్రస్తుతం 62 వేల కిలోమీటర్లకు పైగా నిడివిని కల్గి ఉంది. [[భారతీయ రైల్వే]] 17 జోన్లుగా విభజితమై ఉంది.
=== [[అఖండ భారత్]] రైలు===
[[ఢాకా]]-[[ఢిల్లీ]]-[[లాహోర్]] రైలు. [[ఇస్లామాబాద్]]: భారత్, [[పాకిస్థాన్]], [[బంగ్లాదేశ్‌]]ల మధ్య తిరిగే రైలు త్వరలోనే పట్టాలెక్కనుంది. దక్షిణాసియా దేశాల మధ్య రైలు సర్వీసులు ప్రారంభించాలనే భారత ప్రతిపాదనకు పాకిస్థాన్ పచ్చజెండా వూపింది. మూడు దేశాలను కలుపుతూ రైళ్లను నడిపిస్తామని భారత రైల్వేశాఖ పంపిన ప్రతిపాదనకు పాక్ రైల్వే మంత్రిత్వ శాఖ సాంకేతిక అనుమతిని మంజూరు చేసింది.ఢాకా-ఢిల్లీ-లాహోర్‌ల మధ్య రైలు నడిపించటం లాభదాయకమేననీ, అవసరమైతే కరాచీ, ఇస్లామాబాద్ వరకూ పొడిగించుకోవచ్చని నిపుణులు సూచించినట్లు పాక్ రైల్వే అధికార వర్గాలు పేర్కొన్నాయి. ముందుగా కంటైనెర్ రైళ్లను నడిపించి, తర్వాతి దశలో ప్రయాణికుల బండ్లను నడిపించాలనే యోచనలో ఉన్నారు. ఇటీవల ఇస్లామాబాద్-టెహ్రాన్-ఇస్తాంబుల్ రైలు సర్వీసును ప్రారంభించాలని ప్రణాళికలు సిద్ధం చేయటంతో భారత రైల్వేశాఖకు ఈ కొత్త ఆలోచన వచ్చింది. దక్షిణాసియా రైళ్ల వల్ల పాకిస్థాన్, ఇతర సార్క్ దేశాల మధ్య ద్వైపాక్షిక వాణిజ్య ప్రయోజనాలు నెరవేరతాయని మనదేశం ప్రతిపాదనల్లో వెల్లడించింది. దీనివల్ల [[నేపాల్]], [[భూటాన్]] వంటి దేశాలకూ రైలు సర్వీసులు నడిపించవచ్చని సూచించినట్లు తెలిసింది. [[దక్షిణాసియా]] రైలు సర్వీసులు వాణిజ్యపరంగా ప్రయోజనకరమేనని నిపుణులు సైతం కితాబునిస్తున్నారు. ఈ మార్గంలో రైళ్లను నడిపించటమూ తేలికేననీ పేర్కొంటున్నారు. భారత్, పాక్, బంగ్లాదేశ్‌లలో బ్రిటిష్ పాలకులు రైలు మార్గాలను నిర్మించినందువల్ల మూడు దేశాల్లోనూ బ్రాడ్‌గేజి రైలు పట్టాలు ఉండటం, నిర్వహణ శైలీ ఒకేమాదిరిగా ఉండటం కలిసివస్తుందని అభిప్రాయపడుతున్నారు.[http://209.85.229.132/search?q=cache:NuEPbK3c838J:www.eenadu.net/archives/archive-14-9-2009/story.asp]{{Dead link|date=జనవరి 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

=== రోడ్డు మార్గాలు ===
మారుమూల ప్రాంతాలకు కూడా విస్తరించిన రవాణా మార్గాలు రోడ్డు మార్గాలే. రోడ్డు మార్గాలలో [[జాతీయ రహదారులు]], [[రాష్ట్ర రహదారులు]], [[జిల్లా రహదారులు]], [[గ్రామ పంచాయతి రహదారులు]] అని 4 రకాలు. దేశంలోని మొత్తం రోడ్ల నిడివిలో కేవలం 2% ఆక్రమించిన జాతీయ రహదారులు, ట్రాఫిక్ లో మాత్రం సుమారు 40% ఆక్రమిస్తున్నాయి.

=== వాయు మార్గాలు ===
ఆతి వేగంగా జరిగే రవాణా వ్యవస్థగా వాయు మార్గాలు పస్రిద్ధి చెందాయి. మనదేశంలో రాష్ట్ర రాజధానులు, ప్రధాన పట్టణాలను కల్పుతూ విమాన మార్గాలు ఉన్నాయి. ఇది అధిక వ్యయంతో కూడుకొనినప్పటికినీ సౌకర్యవంతంగా, అతి వేగంగా ఉంటుంది. కేవలం దేశంలోని పట్టణాలు, నగరాలనే కాకుండా దేశంలోని ప్రధాన నగరాలనుండి ఇతరదేశాలను కూడా కల్పే అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయాలు ఉన్నాయి.

=== జల మార్గాలు ===
జల మార్గాలు [[రవాణా విధానం|రవాణా]] సౌకర్యాలలో ఆలస్యం అయినప్పటికినీ తక్కువ ఖర్చుతో కూడుకున్నది. ముఖ్యంగా ఇతర దేశాల నుంచి ముడి చమురు, ఇతర ఖనిజాలు తెప్పించుకోవడానికి, మనదేశం నుంచి ఇతరదేశాలకు ముడి ఇనుము, ఇతర ఖనిజాలు ఎగుమతి చేయడానికి ఈ రవాణా మార్గం చాలా అనువైనది.

== భారత దేశం – కొన్ని ముఖ్య విషయాలు ==
* విస్తీర్ణం పరంగా [[ప్రపంచము]]లో 7 వ పెద్ద దేశం
* [[జనాభా]] పరంగా [[ప్రపంచము]]లో 2 వ పెద్ద దేశము
* ఒక దేశం పేరుమీదుగా మహాసముద్రం ఉన్న ఏకైక దేశం
* అత్యధిక ప్రధాన మతాలకు పుట్టినిల్లయిన దేశం
* 7,517 కిమీ సముద్రతీరం కలదు
== సంస్కృతి ==
{{seemain|భారతీయ సంస్కృతి}}

[[దస్త్రం:Taj Mahal in March 2004.jpg|thumb|260x260px|[[ఆగ్రా]] లోని [[తాజ్‌మహల్]] - భారతదేశపు అత్యంత ప్రజాదరణ కలిగిన పర్యాటక స్థలం|alt=]] 
[[దస్త్రం:gumpa.jpg|thumb|260x260px|బౌద్ధుల సంవత్సరాది — ''లోసార్'' నాడు టిబెటు బౌద్ధులు చేసే గుంపా నృత్యం.|alt=]]

భారతదేశం తన ఉత్కృష్టమైన, ప్రత్యేకమైన సాంస్కృతిక వారసత్వాన్ని, తరతరాలుగా కాపాడుకుంటూ వచ్చింది. ఆక్రమణదారులు, వలస వచ్చినవారి [[సంప్రదాయాలు|సంప్రదాయాల]]ను కూడా తనలో ఇముడ్చుకుంది. [[తాజ్‌మహల్]] వంటి కట్టడాలు, మరెన్నో సంస్కృతీ, సంప్రదాయాలు [[మొగలు]] పాలకులనుండి వారసత్వంగా స్వీకరించింది.

భారతీయ సమాజము భిన్న భాషలతో, భిన్న సంస్కృతులతో కూడిన బహుళ సమాజం. వివిధ మత కార్యక్రమాలు సంఘ దైనందిన జీవితంలో ఒక భాగం. అన్ని సామాజిక, ఆర్ధిక వర్గాలలోను విద్యను ఉన్నతంగా భావిస్తారు. సాంప్రదాయికమైన సమష్టి కుటుంబ వ్యవస్థలోని ఆర్ధిక అవరోధాల దృష్ట్యా [[చిరు కుటుంబాలు]] ఎక్కువైపోతున్నప్పటికీ, సాంప్రదాయిక [[కుటుంబము|కుటుంబ]] విలువలను పవిత్రంగా భావిస్తారు, గౌరవిస్తారు.

[[భారతీయ సంగీతం]] వివిధ రకాల పద్ధతులతో కూడినది. [[భారతీయ శాస్త్రీయ సంగీతం|శాస్త్రీయ సంగీతం]]లో రెండు ప్రధాన పద్ధతులున్నాయి. దక్షిణాదికి చెందిన [[కర్ణాటక సంగీతం]] ఒకటి కాగా, ఉత్తరాదిన చెందిన [[హిందూస్తానీ సంగీతము]] రెండోది. ప్రజాదరణ పొందిన మరో సంగీతం [[సినిమా సంగీతం]]. ఇవికాక ఎన్నో రకాల [[జానపద సంగీతం|జానపద సంగీత]] సంప్రదాయాలు కూడా ఉన్నాయి. [[భారతీయ శాస్త్రీయ నాట్యం|శాస్త్రీయ నృత్య రీతులు]] కూడా ఎన్నో ఉన్నాయి – [[భరతనాట్యం]], [[ఒడిస్సీ]], [[కూచిపూడి (నృత్యము)|కూచిపూడి]], [[కథక్]], [[కథకళి]] మొదలైనవి. ఇవి ఇతిహాసాలపై ఆధారపడిన కథనాలతో కూడి ఉంటాయి. ఇవి ఎక్కువగా భక్తి, ఆధ్యాత్మికత మేళవింపబడి ఉంటాయి.

ప్రాచీన [[భారతీయ సారస్వతం|సారస్వతం]] ఎక్కువగా మౌఖికమైనది. తరువాతి కాలంలో అది అక్షరబద్ధం చేయబడింది. దాదాపుగా ఇవన్నీ కూడా హిందూ సంస్కృతిలో నుండి ఉద్భవించినవే. పవిత్ర శ్లోకాలతో కూడిన [[వేదాలు]], [[మహాభారతం]], [[రామాయణం]] వీటిలో ఉన్నాయి. [[తమిళనాడు]]కు చెందిన [[సంగమ]] సాహిత్యం భార్తదేశపు ప్రాచీన సాంప్రదాయిక లౌకిక తత్వానికి అద్దం పడుతుంది. ఆధునిక కాలంలో, భారతీయ భాషలలోను, ఇంగ్లీషు లోను కూడా రాసిన ప్రసిద్ధి చెందిన రచయితలెందరో ఉన్నారు. [[నోబెల్ బహుమతి]] సాధించిన ఒకేఒక భారతీయుడైన [[రవీంద్రనాథ్ టాగోర్]] [[బెంగాలీ]] రచయిత.

ప్రపంచంలోనే అత్యధికంగా సినిమాలు నిర్మించేది భారతదేశమే. దేశంలో అన్నిటికంటే ప్రముఖమైనది [[ముంబై]]లో నెలకొన్న [[హిందీ సినిమా పరిశ్రమ]]. అధిక సంఖ్యలో సినిమాలు నిర్మిస్తున్న ఇతర భాషా పరిశ్రమలు – [[తెలుగు]], [[తమిళం]], [[మలయాళం]], [[కన్నడ]], [[బెంగాలీ]]. బెంగాలీ సినిమా దర్శకుడైన [[సత్యజిత్ రే]] ప్రపంచ సినిమా రంగానికి భారత్ అందించిన ఆణిముత్యం.

[[వరి]] అన్నం, [[గోధుమ]] (బ్రెడ్, రొట్టెల రూపంలో) లు ప్రజల ముఖ్య [[ఆహారం]]. విభిన్న రుచులు, మసాలాలు, పదార్థాలు, వంట విధానాలతో కూడిన [[భారతీయ వంటలు]] ఎంతో వైవిధ్యమైనవి. ఎన్నో రకాల శాకాహార వంటలకు దేశం ప్రసిద్ధి చెందింది. [[భారతీయ దుస్తులు|భారతీయ ఆహార్యం]] కూడా ఆహారం వలెనే బహు వైవిధ్యమైనది. [[చీర]], [[సల్వార్ కమీజ్]] స్త్రీలు ఎక్కువగా ధరించే దుస్తులు. పురుషులు [[పంచె]], [[కుర్తా]] ధరిస్తారు

== క్రీడలు ==
{{seemain|భారతదేశంలో క్రీడలు}}

జనాభా పరంగా రెండో పెద్ద దేశమైననూ ప్రపంచ క్రీడా రంగంలో భారతదేశానికి సముచిత స్థానం లేదు. [[ఒలింపిక్ క్రీడలు|ఒలంపిక్ క్రీడ]]లలో 8 పర్యాయాలు [[హాకీ]]లో [[బంగారం|బంగారు]] పతకాలు సాధించిన భారత దేశానికి ప్రస్తుతం చెప్పుకోదగిన ఘనత లేదు.

[[చదరంగం]]లో [[విశ్వనాథన్ ఆనంద్]] రెండు పర్యాయాలు ప్రపంచ టైటిల్ సాధించగా, [[టెన్నిస్]]లో [[లియాండర్ పేస్]],[[మహేష్ భూపతి]], [[సానియా మీర్జా]]లు డబుల్స్ గ్రాండ్ స్లామ్ టైటిళ్ళు సాధించిపెట్టారు.ప్రస్తుతము ఆడుతున్నవార్లలోpv sindhu and [[సైన నెహవల్]] చెప్పుకోదగినది. [[భారతదేశము]] [[ఒలింపిక్ క్రీడలలో భారతదేశం|ఒలింపిక్‌ క్రీడలు]] లాంటి అంతర్జాతీయ స్థాయిలో జరిగే క్రీడా పోటీలలో పెద్దగా రాణించలేదు. గత మూడు ఒలంపిక్‌ క్రీడలలో కేవలం ఒక్కొక్కటే పతకం సాధించగలిగినది. [[ఆసియా క్రీడలు|ఆసియా క్రీడల]] లో కూడా చిన్న చిన్న దేశాల కంటే మన పతకాలు చాలా తక్కువ. [[కబడ్డీ]]లో మాత్రం వరుసగా బంగారు [[పతకాలు]] మనమే సాధించాము.

కొన్ని సాంప్రదాయ ఆటలు అయిన [[కబడ్డీ]], [[ఖో-ఖో]], [[గోడుంబిళ్ళ (గిల్లీ-దండా)]] లకు దేశమంతటా బహుళ ప్రాచుర్యము ఉంది. [[చదరంగము]], [[క్యారమ్‌]], [[పోలో]], [[బ్యాడ్మింటన్‌]] మొదలైనటువంటి అనేక క్రీడలు భారతదేశంలో పుట్టాయి. [[కాల్బంతి|ఫుట్‌బాల్‌ (సాకర్‌) కు]] కూడా యావత్‌ భారతదేశంలో చాలా ప్రజాదరణ ఉంది.

== జాతీయ చిహ్నాలు ==
{{main|భారత జాతీయతా సూచికలు}}
* జాతీయ పతాకం: [[భారత జాతీయ పతాకం|త్రివర్ణ పతాకము]]
* జాతీయ ముద్ర: [[భారత జాతీయ చిహ్నం|నాలుగు తలల సింహపు బొమ్మ]]
* జాతీయ గీతం: [[జనగణమన]]...
* జాతీయ గేయం: [[వందేమాతరం]]...
* జాతీయ పక్షి: [[నెమలి]]పావో క్రిస్టాటస్
* జాతీయ జంతువు: [[పెద్దపులి]] ([[రాయల్ బెంగాల్ టైగర్]])
* జాతీయ వృక్షం: [[మర్రిచెట్టు]]
* జాతీయ క్రీడ: హాకీ 
* జాతీయ పుష్పం: [[కమలము]] (తామర)
* జాతీయ క్యాలెండర్: [[శక క్యాలెండర్]] (శక సం. పు క్యాలెండర్)
* జాతీయ ఫలం: [[మామిడి పండు]]

== శెలవు దినాలు ==
{{seemain|భారతదేశంలో సెలవుదినాలు}}

భారతదేశంలో జాతీయ శెలవుదినాలు మూడే. పండుగలు, పర్వదినాలు, నాయకుల జన్మదినాలకు సంబంధించిన ఇతర శెలవుదినాలు ఆయా రాష్ట్రాల పరిధిలో ఉంటాయి.

&lt;center&gt;
{| border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;3&quot; cellspacing=&quot;0&quot; width=&quot;90%&quot; style=&quot;border-collapse:collapse; border:1px solid #aaa; text-align:left&quot;
|-
! style=&quot;background:#efefef;&quot; width=&quot;15%&quot; | తేదీ
! style=&quot;background:#efefef;&quot; width=&quot;20%&quot; | శెలవుదినము
! style=&quot;background:#efefef;&quot; | విశేషము
|-
| [[జనవరి 26]]
|[[గణతంత్ర దినోత్సవం]]
| [[1950]]లో ఈ రోజున భారతదేశం గణతంత్ర దేశమైనది.
|-
| [[ఆగష్టు 15]]
|[[స్వాతంత్ర్య దినోత్సవం]]
| [[1947]]లో ఈ రోజున భారతదేశానికి బ్రిటీష్‌ పరిపాలన నుండి స్వాతంత్ర్యం లభించింది.
|-
| [[అక్టోబర్ 2]]
| [[గాంధీ జయంతి]]
| [[మహాత్మా గాంధీ]] జన్మ దినోత్సవం.
|}
&lt;/center&gt;

== అల్ప విషయాలు ==
* వాహనాలు రోడ్డుకు ఎడమ పక్కన నడుస్తాయి. డ్రైవరు స్థానం వాహనంలో కుడి పక్కన ఉంటుంది. 
* భారతీయులు మాట్లాడే: హిందీ; బెంగాలీ; మరాఠీ; తెలుగు; తమిళం; ఉర్దూ; కన్నడ; మలయాళం; ఒరియా; పంజాబీ; అస్సామీ; మైథిలి; కాశ్మీరీ; నేపాలీ; సింధ్; కొంకణి; మణిపురి. 
* తేది పద్ధతి:
* సంఖ్యా మానం: 10,000,000 = 1 [[కోటి]]. 100,000 = 1 [[లక్ష]]. 
* పోస్టలు కోడు ([[PIN]]): 6 అంకెలు. 
* అధికారిక కొలమానం: [[SI]] 
* [[విద్యుచ్ఛక్తి|విద్యుత్ సరఫరా]] 230 V; 50 HZ
*[[విద్యుత్ ప్లగ్గు]]లు: Type C, D &amp; M (CEE 7/16; CEE 7/17; BS 546)
* [[టెలివిజన్]] సిగ్నలు: [[PAL]] B/G 
* ఆర్ధిక సంవత్సరం [[ఏప్రిల్ 1]] న మొదలవుతుంది.

== ఇవికూడా చూడండి ==
* [[భారతదేశ బడ్జెట్]]
*[[భారతదేశ వాతావరణం]];
*[[భారత జాతీయ వనాలు]].
*[[భారత దేశపు రాజకీయ పార్టీలు]];
* [[భారతీయ నగరాలు, పట్టణాలు;]]
* [[భారతదేశంలో మతములు|భారత దేశంలో మతములు]].
* [[భారత్‌లో ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశాల జాబితా]];
* [[భారతీయుల ఇంటిపేర్లు]];
* [[భారతీయ వంటకాలు]].
*[[భారతదేశ చరిత్ర]]
* [[భారతీయ సంస్కృతి]]
* [[భారతీయ చిత్రకళ]]
* [[భారతీయ మహిళా వ్యాపారవేత్తల జాబితా]]
*[[భారత అమెరికా సంబంధాలు]]
* [[ఇండియాలో ఇ- పరిపాలన]]
* [[భారతదేశంలోని మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతాల జాబితా]]
*[[భారతీయ భాషలు – మాట్లాడే ప్రజల సంఖ్య;]]
*[[భారతీయ శిల్పకళ]];
*[[భారతదేశ ఆర్ధిక వ్యవస్థ]]

==చిత్రమాలిక==
&lt;code&gt;&lt;/code&gt;&lt;gallery&gt;
దస్త్రం:LakshadweepIsland.jpg
దస్త్రం:Bekalfortbeach.JPG
దస్త్రం:India Goa Coastline Tiracol.jpg
దస్త్రం:India Goa Arambol Beach.jpg
దస్త్రం:India gate.jpg
దస్త్రం:View of Lotus Temple in New Delhi.jpg
దస్త్రం:Taj Mahal in March 2004.jpg
దస్త్రం:Bangalore HighCourt.jpg
దస్త్రం:ChennaiCentral2.JPG
దస్త్రం:St Paul's Cathedral, Kolkata.jpg
దస్త్రం:Victoria memorial hall.jpg
దస్త్రం:Vidyasagar Setu.jpg
దస్త్రం:DelhiMetro.jpg
దస్త్రం:Mumbai terminal 1b.jpg
దస్త్రం:Chennai local 14003.jpg
దస్త్రం:SU-30MKI India.jpg
దస్త్రం:Indian Army T-90.jpg
దస్త్రం:Ins mumbai-Fremantle-2001.jpg
దస్త్రం:Agni-II missile (Republic Day Parade 2004).jpeg
దస్త్రం:Statue of Unity.jpg|alt= సర్దార్ పటేల్ విగ్రహం
&lt;/gallery&gt;
==గమనికలు==
&lt;references group=&quot;lower-alpha&quot;/&gt;
== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}

==ఉపయుక్త గ్రంథాలు==
* ''మనోరమ ఇయర్ బుక్ 2003'' – ISBN 81-900461-8-7
* ''డిస్కవరీ ఆఫ్ ఇండియా'' — [[జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ]]—ISBN 0-19-562359-2
* ''లోన్లీ ప్లానెట్ ఇండియా'' — ISBN 1-74059-421-5

== వెలుపలి లంకెలు ==
* [http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=India Ethnologue report on Languages of India]
* [http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/in.html CIA — The World Factbook — India] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050507064037/http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/in.html |date=2005-05-07 }} — [[CIA]]'s Factbook on India
* [http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm Country Profile: India ] — [[BBC]]'s Country Profile on India
* [http://www.countryguide.com/India/ పర్యాటక సమాచారం]
* [http://homepages.rootsweb.com/~poyntz/India/maps.html భారత చారిత్రక పటం]
* [http://www.statoids.com/uin.html భారత రాష్ట్రాలు]
* [http://www.statoids.com/statoids.html స్టేటాయిడ్స్]
&lt;!--Please keep these to a reasonable size--&gt;
=== అధికారక వెబ్సైట్లు ===
* [http://goidirectory.nic.in భారత ప్రభుత్వ వెబ్ చిరునామాలు]
* [http://presidentofindia.nic.in రాష్ట్రపతి అధికారిక వెబ్‌సైటు] 
* [http://parliamentofindia.nic.in భారత పార్లమెంటు అధికారిక వెబ్‌సైటు]
* [http://mod.nic.in రక్షణ శాఖ అధికారిక వెబ్‌సైటు]
* [http://www.censusindia.net జనగణన అధికారి]
* [http://supremecourtofindia.nic.in సుప్రీం కోర్టు]
* [http://www.mea.gov.in విదేశీ వ్యవహారాల శాఖ]

== పాద పీఠిక ==
{{మూలం|jammu}}[[జమ్మూ కాశ్మీరు]] పూర్తిగా భారత్‌లో భాగమేనని భారత ప్రభుత్వం భావిస్తున్నది. ఈ రాష్ట్రానికి [[ఆఫ్ఘనిస్తాన్]] కూడా ఒక సరిహద్దుగా ఉంది. [[1948]]లో [[ఐక్యరాజ్యసమితి]] కుదిర్చిన సంధి ప్రకారం భారత, పాక్ అధీనంలో ఉన్న భూభాగం యథాతథ స్థితి కొనసాగుతోంది. ఈ కారణంగా, ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌కు సరిహద్దుగా నున్న ఈ రాష్ట్రపు భూభాగం ప్రస్తుతం పాకిస్తాన్ ఆధీనములో ఉంది.
{{Template group
|title = భౌగోళిక స్థానం
|list = {{దక్షిణ ఆసియా}}
{{ఆసియా}}
{{భారతదేశం}}
{{జి -15 దేశాలు}}
}}

[[వర్గం:భారతదేశం]]
[[వర్గం:దక్షిణ ఆసియా]]
[[వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు]]</text>
      <sha1>bxa77o31nhdvt5gryb4tln19tadufrl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ప్రకాశం జిల్లా</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1306</id>
    <revision>
      <id>3606765</id>
      <parentid>3605974</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T01:14:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <comment>/* పర్యాటక ఆకర్షణలు */ బొమ్మలు చేర్చు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44529" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                    = ప్రకాశం జిల్లా
| native_name             = 
| native_name_lang        =telugu
| other_name              = 
| image_skyline           = The Ongole Bull of Moses.jpg
| image_alt               = 
| image_caption           = . 
| nickname                = 
| map_alt                 = 
| map_caption             = 
| image_map               = Prakasam in Andhra Pradesh (India).svg
| coordinates = {{coord|15.5 |80.05|type:city|display=inline,title}}
| settlement_type                 = జిల్లా
| subdivision_type                = దేశం
| subdivision_name                = {{IND}}
| subdivision_type1               = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]]
| subdivision_name1               = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
| established_title       = &lt;!-- Established --&gt;
| established_date        = 
| founder                 = 
| named_for               = 
| parts_type              =
| parts                   = 
| seat_type               = జిల్లా కేంద్రము
| seat                    = [[ఒంగోలు]]
| government_type         = 
| governing_body          = 
| leader_title1           = [[Deputy Commissioner]]
| leader_name1            = 
| unit_pref               = Metric
| area_footnotes          = &lt;ref name=&quot;sakshi-newdistricts&quot;/&gt;
| area_rank               =1
| area_total_km2          = 14322
| elevation_footnotes     = 
| elevation_m             = 
| population_total        = 2288000
| population_as_of        = 2011
|pop-growth=
| population_rank         = 
| population_density_km2  =159.8
| population_demonym      = 
| population_footnotes    = &lt;ref name=&quot;sakshi-newdistricts&quot;/&gt;
| demographics_type1              = జనగణన గణాంకాలు
| demographics1_title1            = [[అక్షరాస్యత]]
| demographics1_info1             = 
| demographics1_title2            = లింగ నిష్పత్తి
| demographics1_info2             = 
| timezone1               = [[భారత ప్రామాణిక కాలమానం|IST]]
| utc_offset1             = +5:30
| postal_code_type        = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code             = 
| area_code_type          = [[ప్రాంతీయ ఫోన్ కోడ్]]
| area_code               = +91 0( )
| registration_plate      = 
| blank1_name_sec1        = 
| blank1_info_sec1        =
| blank6_name_sec1        =
| blank6_info_sec1        = 
| blank1_name_sec2        = [[భారత వాతావరణ|వాతావరణ రకము]]
| blank1_info_sec2        = 
| blank2_name_sec2        = [[వర్షం(వాతావరణ శాఖ)|వర్షం స్థాయి]]
| blank2_info_sec2        = 
| blank3_name_sec2        = సగటు వేసవి ఉష్ణోగ్రత
| blank3_info_sec2        = 
| blank4_name_sec2        = సగటు శీతాకాలపు ఉష్ణోగ్రత
| blank4_info_sec2        =
| website                 = {{URL|https://prakasam.ap.gov.in/te/}}
| footnotes               = 
}}

'''ప్రకాశం జిల్లా''' [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]] లో ఒక జిల్లా. ప్రకాశం జిల్లా ముఖ్య పట్టణం [[ఒంగోలు]]. ఇది 1970 ఫిబ్రవరి 2న, [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా]], [[కర్నూలు జిల్లా]], [[గుంటూరు జిల్లా]]ల యొక్క కొంత భాగముల నుండి ఆవిర్భవించింది. తరువాత 1972లో, జిల్లాలోని [[కనుపర్తి]] గ్రామములో పుట్టిన  ఆంధ్ర నాయకుడైన  [[టంగుటూరి ప్రకాశం పంతులు]] జ్ఞాపకార్ధము ప్రకాశం జిల్లాగా నామకరణము చేయబడింది. 2022 ఏప్రిల్ 4 న కొత్త జిల్లాల ఏర్పాటులో భాగంగా గుంటూరు జిల్లానుండి చేరిన  భాగం, [[బాపట్ల జిల్లా]]లో,  నెల్లూరు నుండి చేరిన  కొంత భాగం తిరిగి [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా]]లో కలపబడింది.

భారతాన్ని తెనిగించిన కవిత్రయాల్లో ఒకరైన [[ఎర్రాప్రగడ]],సంగీత విద్వాంసుడు [[త్యాగరాజు]], [[శ్యామశాస్త్రి]], జాతీయ జెండా రూపశిల్పి [[పింగళి వెంకయ్య]], ఇంజనీరు [[మోక్షగుండం విశ్వేశ్వరయ్య]] ఈ జిల్లా వారే. వరి, సజ్జలు, రాగులు, జొన్నలు, చెరకు, వేరుసెనగ, ప్రత్తి, పొగాకు ప్రధానపంటలు. మార్కాపురం పలకలకు, చీమకుర్తి గ్రానైట్ గనులకు ప్రసిద్ధి. ప్రకాశంజిల్లా అనగానే గుర్తుకు వచ్చేవి ఒంగోలు జాతి గిత్తలు. {{maplink|type=shape}}

== చరిత్ర ==
ఉమ్మడి జిల్లా చరిత్రకు [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా]], [[కర్నూలు జిల్లా ]], [[గుంటూరు జిల్లా]]ల చరిత్రే ఆధారం. ఈ ప్రాంతాన్ని ఇక్ష్వాక, పల్లవ, చాళుక్య,[[కాకతీయ]] రాజ వంశాలు, రెడ్డిరాజులు, విజయనగర రాజులు, గోల్కొండ, కర్ణాటక నవాబులు పరిపాలించారు. భారతాన్ని తెనిగించిన కవిత్రయములో ఒకరైన ఎర్రాప్రగ్గడ, సంగీతంలో పేరుగాంచిన శ్యామశాస్త్రి, జాతీయ జెండా రూపశిల్పి పింగళి వెంకయ్య, ఇంజనీరు మోక్షగుండం విశ్వేశ్వరయ్య ఈ ప్రాంతానికి చెందినవారే.

స్వాతంత్ర్యోద్యమ సమయంలో చీరాల పేరాల ఉద్యమం నడిపిన [[దుగ్గిరాల గోపాలకృష్ణయ్య]], [[కొండా వెంకటప్పయ్య]], నరసింహరావు ప్రసిద్దులు. ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రావతరణ తర్వాత మొదటిగా ఒంగోలు జిల్లా ఏర్పడింది. ప్రకాశం జిల్లా [[గుంటూరు]] జిల్లా యొక్క మూడు తాలూకాలు ([[అద్దంకి]], [[చీరాల]], [[ఒంగోలు]]), [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా]] యొక్క నాలుగు తాలూకాలు ([[కందుకూరు]], [[కనిగిరి]], [[పొదిలి]], [[దర్శి]]), [[కర్నూలు]] జిల్లా యొక్క రెండు తాలూకాలతో ([[మార్కాపురం]], [[గిద్దలూరు (ప్రకాశం జిల్లా)|గిద్దలూరు]]) ఏర్పడినది. &lt;ref name=hbs2014-15&gt;{{Cite web|url=https://desap.cgg.gov.in/jsp/website/gallery/Prakasam2015.pdf|title=Handbook of statistics 2015 Prakasam district|author=Chief Planning Officer, Prakasam District|date=2015|access-date=2019-07-21|archive-date=2019-07-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20190721104651/https://desap.cgg.gov.in/jsp/website/gallery/Prakasam2015.pdf|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 
&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://des.ap.gov.in/jsp/pdf/DHB%20prakasam%202013-14.pdf|title=Handbook of statistics 2014 Prakasam district (searchable pdf)|author=Chief Planning Officer, Prakasam District|date=2014|access-date=2019-07-22|archive-date=2018-07-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20180713072848/http://des.ap.gov.in/jsp/pdf/DHB%20prakasam%202013-14.pdf|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
&lt;ref name=&quot;eenadu-prathibha&quot;&gt;{{Cite web |title=ప్రకాశం జిల్లా |url=http://www.eenadupratibha.net/Pratibha/onlineDesk/appsc/appsc-prakasam-info.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190413220653/http://www.eenadupratibha.net/Pratibha/onlineDesk/appsc/appsc-prakasam-info.html|accessdate=2019-10-26|publisher=ఈనాడు ప్రతిభ|archivedate=2019-04-13}}&lt;/ref&gt;

1972 లో [[టంగుటూరి ప్రకాశం పంతులు]] గుర్తుగా ప్రకాశం జిల్లాగా &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.aponline.gov.in/quick%20links/apfactfile/info%20on%20districts/prakasam.html |title=ఎపిఆన్లైన్ లో జిల్లా పరిచయపత్రం  |access-date=2012-02-03 |archive-date=2016-10-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161019000136/http://www.aponline.gov.in/quick%20links/apfactfile/info%20on%20districts/prakasam.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; పేరు మార్చబడింది. 

2022 ఏప్రిల్ 4 న ఆంధ్రప్రదేశ్ లో కొత్త జిల్లాలు ఏర్పడ్డాయి. ప్రకాశం జిల్లాలోని  13 మండలాలు [[బాపట్ల జిల్లా]] లో చేర్చబడ్డాయి. [[కందుకూరు శాసనసభ నియోజకవర్గం]] మండలాలు మరల [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా]] లో కలపబడ్డాయి.&lt;ref name=&quot;sakshi-newdistricts&quot;&gt;{{Cite web|date=2022-04-03|title=AP: కొత్త జిల్లాల స్వరూపమిదే.. పెద్ద జిల్లా ఏదంటే?|url=https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/area-and-population-new-districts-ap-1446058|access-date=2022-04-03|website=Sakshi|language=te}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=31 March 2022|title=కొత్త జిల్లా తాజా స్వరూపం|url=https://www.eenadu.net/telugu-news/ap-top-news/general/2501/122062849|access-date=31 March 2022|website=[[Eenadu.net]]|language=te}}&lt;/ref&gt;

== భౌగోళిక స్వరూపం ==

&lt;!--ప్రకాశం జిల్లా ఆంధ్ర ప్రదేశ్‌ రాష్ట్రపు దక్షిణ కోస్తాలో సుమారు 15.09, 16.00 డిగ్రీల ఉతర అక్షాంశాలు, 79, 80 డిగ్రీల తూర్పు రేఖాంశాల మధ్య నెలకొని ఉంది.--&gt; 
ఉత్తరాన [[నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా]], [[పల్నాడు జిల్లా]], [[బాపట్ల జిల్లా]]లు, పశ్చిమాన [[కర్నూలు జిల్లా]], దక్షిణాన [[వైఎస్‌ఆర్ జిల్లా]], [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా]]లు, తూర్పున [[బంగాళా ఖాతము]] సరిహద్దులుగా ఉన్నాయి. జిల్లాలోని మధ్య ప్రాంతం చిన్న చిన్న పొదలతో, కొండలతో, రాతి నేలలతో కూడి జిల్లాకు ఒక ప్రత్యేకతను ఆపాదిస్తున్నాయి.&lt;ref name=&quot;DSR Prakasam&quot;&gt;{{Cite web|title=District Resource Atlas-Prakasam District|url=https://apsac.ap.gov.in/downloads/ocr_pdfs/Prakasam_final.pdf|date=2018-12-01|access-date=2019-07-17|archive-date=2019-07-17|archive-url=https://web.archive.org/web/20190717045625/https://apsac.ap.gov.in/downloads/ocr_pdfs/Prakasam_final.pdf|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

=== కొండలు ===
త్యాగరాజు నల్లమల, వెలుగొండలు జిల్లాలోని ముఖ్యమైన కొండలు. నల్లమల కొండలు [[గిద్దలూరు మండలం]], [[మార్కాపురం మండలం|మార్కాపురం మండలాలలో]] వ్యాపించి ఉండగా, వెలుగొండ [[కర్నూలు జిల్లా]], [[వైఎస్‌ఆర్ జిల్లా]]ల సరిహద్దులలో ఉన్నాయి. నల్లమలలో నంది కనుమ (నంది కనుమ వద్ద పాతరాతి యుగపు (క్రీ.పూ 10000 - క్రీ.పూ 8000) నాటి రాతి పనిముట్ల పరిశ్రమ ఉన్నట్టు GSI వారు కనుగొన్నారు), మాబాల కనుమ అనే రెండు ముఖ్యమైన కనుమలు ఉన్నాయి. నంది కనుమ పశ్చిమాన గల [[కర్నూలు జిల్లా]],బళ్ళారి జిల్లాలకు, తూర్పున కోస్తా జిల్లాలకు ప్రధాన మార్గం కాగా, మాబాల కనుమ పశ్చిమాన ఆత్మకూరు, కర్నూలును తూర్పున [[దోర్నాల]], [[యర్రగొండపాలెం]], [[మార్కాపురం]] లను కలుపుతుంది.

=== జలవనరులు ===
[[దస్త్రం:Prakasam Irrigation Map.jpg|350x350px|thumb|ఉమ్మడి ప్రకాశం జిల్లా నీటివనరుల పటము (2015)]]
ఉమ్మడి ప్రకాశం జిల్లాలో [[గుండ్లకమ్మ]], మూసీ, [[మానేరు నది|మానేరు]], [[పాలేరు]], రొంపేరు, జిల్లాలో ప్రవహించే ముఖ్యమైన నదులు. వీటిలో 220 కి మీలు ప్రవహించే గుండ్లకమ్మ నది జిల్లా యొక్క తాగునీటి, సాగునీటి అవసరాలకు తల్లి వంటిది. మానేరు, పాలేరు, రొంపేరు సాగు తాగు నీటి అవసరాలు తీరుస్తాయి. కంభం వెలిగొండ, గుండ్లకమ్మ, మోపాడు, రాళ్లపాడు చెరువులు తాగు సాగునీటి అవసరాలకు ప్రధాన నదులపై నిర్మించారు. [[తమ్మిలేరు]], సగిలేరు ఈగిలేరు, గుడిశలేరు అనే చిన్న నదులు, వాగేరు వాగు, నల్లవాగు, వేడిమంగల వాగు వంటివి కూడా జిల్లాలో పరిమితంగా ప్రవహిస్తున్నాయి.&lt;ref name=&quot;DSR Prakasam&quot; /&gt;

====భారీ నీటిపారుదల ప్రాజెక్టులు====
;పూర్తయినవి
* [[నాగార్జునసాగర్]] జవహర్ కాలువ &lt;!--(4,43,872 ఎ.)--&gt;
** ఎమ్ ఎస్ ఆర్ రామతీర్థం రిజర్వాయర్ 
ఒంగోలు శాఖా కాలువ M. 16-5-330 వద్ద 1.514 టిఎంసి నీటిని నిల్వకు రిజర్వాయర్ కట్టబడింది. ఇది ఓబచెత్తపాలెం గ్రామం, చీమకుర్తి మండలం దగ్గర 2009 లో నిర్మించబడింది. 72,874 ఎకరాల ఆయకట్టు స్థిరీకరణకు ఉద్దేశించగా, 32,475 ఎకరాలు 2013-14లో స్థిరీకరించబడింది. దీనికి 47.61కోట్లరూపాయలు 2015 మే వరకు ఖర్చయ్యింది.56గ్రామాలకు మంచినీటి సౌకర్యం లభిస్తుంది.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Prakasam Irrigation Profile|url=http://apcada.in/APIIATP/Apiiatp_Ref_Files/Documents/PRAKASAM_irrigation%20Profile.pdf|publisher=AP Irrigation|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181221083733/http://apcada.in/APIIATP/Apiiatp_Ref_Files/Documents/PRAKASAM_irrigation%20Profile.pdf|archivedate=2018-12-21}}&lt;/ref&gt;
* [[కందుల ఓబుల రెడ్డి గుండ్లకమ్మ జలాశయం ప్రాజెక్టు]]
;నిర్మాణంలో వున్నవి&lt;!-- (4,16,160ఎ.)--&gt;
* [[పూల సుబ్బయ్య వెలిగొండ ప్రాజెక్టు]]

====మధ్య తరహా నీటిపారుదల ప్రాజెక్టు====
&lt;!--47858 ఎకరాలు--&gt;
*రాళ్లపాడు ప్రాజెక్టు
*మోపాడు ప్రాజెక్టు
* [[కంభం చెరువు]]
* వీరరాఘవునికోట ఆనకట్ట
* పాలేరు బిట్రగుంట ఆనకట్ట

====చిన్న తరహా నీటిపారుదల ప్రాజెక్టు====
&lt;!--394--&gt;నీటి చెరువుల ద్వారా కూడా వ్యవసాయం జరుగుతుంది. ఇవి 10 నుండి 40హెక్టార్ల విస్తీర్ణములో ఉన్నాయి.

=== వాతావరణం, వర్షపాతం ===

జిల్లా లోని కోస్తా ప్రాంతాల్లో సముద్రపు గాలి వలన అన్నికాలాల్లోను వాతావరణం ఒకే రకంగా ఉంటుంది. ఇతర ప్రాంతాల్లో, ముఖ్యంగా మెట్ట ప్రాంతాల్లో వేసవి కాలం చాలా తీవ్రంగా ఉంటుంది. జూన్‌- [[సెప్టెంబరు]]లో [[నైరుతి]] ఋతుపవనాలు, [[అక్టోబరు]] - [[డిసెంబరు]]లో ఈశాన్య ఋతుపవనాల వలన వర్షాలు కురుస్తాయి. &lt;!--జిల్లా సగటు వర్షపాతం 764మిమి.--&gt;

=== నేలలు ===
ఎర్ర, నల్ల రేగడి, ఇసుక నేలలు &lt;!--క్రమంగా 51%, 41%, 6% వరకు--&gt; జిల్లాలో ఉన్నాయి.

=== వృక్ష సంపద ===
&lt;!--జిల్లా విస్తీర్ణంలో 4,42,500 హెక్టార్లలో (25.11% )అడవులు ఉన్నాయి.--&gt;
కోస్తా ప్రాంతంలో  [[కొత్తపట్నం]], [[సింగరాయకొండ]], [[ఉలవపాడు]]లో [[జీడి మామిడి|జీడి]] మొదలైన చెట్లతో కూడిన [[అడవులు]] ఉన్నాయి. ఉలవపాడు [[మామిడి]], [[సపోటా|సపొటా]] తోటలకు ప్రసిద్ధి.

===ఖనిజ సంపద===
పలకలు, బలపాలకు పనికివచ్చే రాయి విస్తారంగా గిద్దలూరు మండలంలోని ఓబయనాపల్లి నుండి మార్కాపురం మండలంలోని కుళ్లపేట వరకు దొరుకుతుంది. భారతదేశం వుత్పత్తిలో దాదాపు 80 శాతం ఇక్కడేజరుగుతుంది. కోగిజేడు, మార్లపాడు గ్రామంలో మాగ్నటైట్, ముడి ఇనుము నిక్షేపాలున్నాయి. ఇంకా క్వార్ట్జ్, జిప్సం, సిలికా, సున్నపురాయి, బేరియం సల్ఫేట్ దొరుకుతున్నాయి. ప్రపంచంలోనే అతి శ్రేష్ఠమైన గాలక్సీ గ్రానైటు జిల్లాలో దొరుకుతుంది.&lt;ref&gt;{{Cite book |title=DISTRICT SURVEY REPORT, PRAKASAM DISTRICT|author=APSAC |url=https://www.mines.ap.gov.in/miningportal/downloads/applications/prakasam.pdf|archive-url=https://web.archive.org/web/20191017055853/https://www.mines.ap.gov.in/miningportal/downloads/applications/prakasam.pdf|archive-date=2019-10-17|year=2018}}&lt;/ref&gt;

== ఆర్ధిక స్థితి గతులు ==
===వ్యవసాయం===
[[File:Bos taurus indicus.jpg|thumb|ఒంగోలు జాతి గిత్త]]
&lt;!--జిల్లా విస్తీర్ణంలో 37 శాతం మాత్రమే వ్యవసాయభూమి. 72 శాతం ఆహర పంటలు,28శాతం అహారేతర పంటలు పండుతున్నాయి. 3,10,433 కమతాలున్నాయి. --&gt;
వర్జీనియా పొగాకు ఉత్పత్తిలో జిల్లా ప్రసిద్ధి చెందింది. [[వరి]], [[జొన్న]], [[రాగి]], [[మొక్కజొన్న]], [[కొర్రలు]], పప్పు ధాన్యాలు, [[మిరప]], [[పత్తి]],[[శనగ]], [[వేరుశనగ]], [[ఆముదం]] ఇక్కడ పండే ఇతర పంటలు. పత్తివుత్పత్తిలో నాలుగో స్థానంలో ఉంది.

&lt;!--మొత్త సాగుభూమిలో 24 శాతానికి నీటి పారుదల సౌకర్యం ఉంది. కాలువల ద్వారా 71000 హెక్టార్లు, చెరువుల ద్వారా 34000 హెక్టార్లు, గొట్టపు బావులద్వారా 65000 హెక్టార్లు భూమి సాగవుతున్నది.

జిల్లాలోని 102 కి మీల సముద్ర తీరంలో సముద్ర ఉత్పత్తులు విరివిగా అవకాశాలున్నాయి.--&gt;

===పరిశ్రమలు===
జిల్లాలో ఐరన్‌ ఓర్‌, గ్రానైట్‌, ఇసుక, సిలికా, బైరటీస్‌, సున్నపురాయి, పలకలకు సంబంధించిన గనులు ఉన్నాయి. ప్రపంచ ప్రసిద్ధి గాంచిన గెలాక్సీ గ్రానైట్‌ నిక్షేపాలు చీమకుర్తి, ఆర్‌.ఎల్‌.పురం, బూదవాడల్లో 8.60 మిలియన్‌ క్యూబిక్‌ మీటర్లు, వివిధ రంగుల గ్రానైట్‌ నిక్షేపాలు జిల్లాలోని ఉప్పుమాగులూరు, దర్శి, కనిగిరి,  , బ్లాక్‌ పెరల్‌ గ్రానైట్‌ నిల్వలున్నాయి. ఇవేగాక ప్రత్తి జిన్నింగ్, పొగాకు, మంగుళూరు టైల్స్, పలకల తయారీ, జీడిపప్పు పరిశ్రమలు ఉన్నాయి. దేశానికి అవసరమైన రాతి పలకలో 80% మార్కాపురం నుండే 100కు పైగా పరిశ్రమలలో వుత్పత్తి చేయబడుతుంది. సముద్ర తీరం (పాకల,ఊళ్ళపాలెం,కేసుపాలెం,కరేడు ....మొదలైనవి. )పొడుగునా ఉప్పును పండిస్తారు. 
అవస్థాపన:
జిల్లాలో ఆరు పారిశ్రామిక వాడలు ( [[ఒంగోలు]], [[మార్కాపురం]], [[గిద్దలూరు(ప్రకాశం జిల్లా)|గిద్దలూరు]], ఒంగోలు అభివృద్ధి కేంద్రము (Ongole growth center), ఒంగోలు ఆటోనగర్, వుడ్ కాంప్లెక్స్) ఉన్నాయి.
&lt;ref name=&quot;apind-prakasam&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.apind.gov.in/Library/District/prakasam.pdf|title=పరిశ్రమాభివృద్ధిశాఖ జిల్లా పరిశ్రమలపత్రం|website=|url-status=dead|access-date=2012-05-17|archive-date=2012-05-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20120513041908/http://www.apind.gov.in/Library/District/prakasam.pdf}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+విభజన పూర్వపు ప్రకాశం జిల్లా పరిశ్రమల గణాంకాలు (2012 నాటివి)
|-
! పరిశ్రమ రకం!! సంఖ్య !! పెట్టుబడి (కోట్లు)!! ఉపాధి!! వివరణలు
|-
| భారీ, మధ్య తరహా || 30 || 389|| || ఉదా: [[ఐటిసి]], అమరావతి టెక్స్టైల్స్, జయవెంకటరమణ స్పిన్నింగ్ మిల్స్, ప్రియదర్శిని స్పిన్నింగ్ మిల్స్
|-
| సూక్ష్మ, చిన్న తరహా || 28,088 || 150.66||1,65,728||
|}

== డివిజన్లు లేదా మండలాలుు==
{{Overpass-turbo|http://overpass-turbo.eu/s/1eFI |ప్రకాశం జిల్లా మండలాల పటం}} 
* రెవిన్యూ డివిజన్లు (3):  ఒంగోలు, కనిగిరి, మార్కాపురం
===మండలాలు===
మండలాలు: 38 &lt;ref name=&quot;sakshi-newdistricts&quot;/&gt;
{{Div col|colwidth=14em|rules=yes|gap=2em}} 
# ఒంగోలు రెవిన్యూ డివిజన్
## [[ఒంగోలు మండలం| ఒంగోలు ]]
## [[కొండపి మండలం| కొండపి ]]
## [[కొత్తపట్నం మండలం| కొత్తపట్నం ]]
## [[చీమకుర్తి మండలం| చీమకుర్తి ]]
## [[జరుగుమల్లి మండలం| జరుగుమల్లి ]]
## [[టంగుటూరు మండలం| టంగుటూరు ]]
## [[తాళ్ళూరు మండలం| తాళ్ళూరు ]]
## [[నాగులుప్పలపాడు మండలం| నాగులుప్పలపాడు ]]
## [[మద్దిపాడు మండలం| మద్దిపాడు ]]
## [[ముండ్లమూరు మండలం| ముండ్లమూరు ]]
## [[సంతనూతలపాడు మండలం| సంతనూతలపాడు ]]
## [[సింగరాయకొండ మండలం| సింగరాయకొండ ]]
# కనిగిరి రెవిన్యూ డివిజన్
## [[కనిగిరి మండలం| కనిగిరి ]]
## [[కురిచేడు మండలం| కురిచేడు ]]
## [[కొనకనమిట్ల మండలం| కొనకనమిట్ల ]]
## [[చంద్రశేఖరపురం మండలం| చంద్రశేఖరపురం ]]
## [[పెదచెర్లోపల్లి మండలం| పెదచెర్లోపల్లి ]]
## [[దర్శి మండలం| దర్శి ]]
## [[దొనకొండ మండలం| దొనకొండ ]]
## [[మర్రిపూడి మండలం| మర్రిపూడి ]]
## [[పామూరు మండలం| పామూరు ]]
## [[పొదిలి మండలం| పొదిలి ]]
## [[పొన్నలూరు మండలం| పొన్నలూరు ]]
## [[వెలిగండ్ల మండలం| వెలిగండ్ల ]]
## [[హనుమంతునిపాడు మండలం| హనుమంతునిపాడు ]]
# మార్కాపురం రెవిన్యూ డివిజన్
## [[అర్ధవీడు మండలం| అర్ధవీడు ]]
## [[కొమరోలు మండలం| కొమరోలు ]]
## [[కంభం మండలం| కంభం ]]
## [[గిద్దలూరు మండలం| గిద్దలూరు ]]
## [[పుల్లలచెరువు మండలం| పుల్లలచెరువు ]]
## [[బేస్తవారిపేట మండలం| బేస్తవారిపేట ]]
## [[తర్లుపాడు మండలం| తర్లుపాడు ]]
## [[త్రిపురాంతకము మండలం| త్రిపురాంతకము ]]
## [[దోర్నాల మండలం| దోర్నాల ]]
## [[పెద్దారవీడు మండలం| పెద్దారవీడు ]]
## [[మార్కాపురం మండలం| మార్కాపురం ]]
## [[రాచర్ల మండలం| రాచర్ల ]]
## [[యర్రగొండపాలెం మండలం| యర్రగొండపాలెం ]]
{{Div end}}
===గ్రామ పంచాయితీలు===
715 గ్రామపంచాయితీలున్నాయి. &lt;ref&gt;{{Cite web| title=డెమోగ్రఫీ |url=
https://prakasam.ap.gov.in/te/%e0%b0%a1%e0%b1%86%e0%b0%ae%e0%b1%8b%e0%b0%97%e0%b1%8d%e0%b0%b0%e0%b0%ab%e0%b1%80/|access-date=2022-04-30|publisher=ప్రకాశం జిల్లా, ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం}}&lt;/ref&gt;
==నగరాలు, పట్టణాలు==
*నగరం:[[ఒంగోలు]]
*పట్టణాలు(6): [[మార్కాపురం]], [[కనిగిరి]],[[చీమకుర్తి]], [[గిద్దలూరు (ప్రకాశం జిల్లా)|గిద్దలూరు]],  [[పొదిలి]], [[దర్శి]] &lt;ref&gt;{{Cite web|title=STATISTICAL INFORMATION OF ULBs &amp; UDAs |url=http://dtcp.ap.gov.in/dtcpweb/ulbs/List%20of%20ULBs-27-2-2019.pdf |page=3|date=2019-02-27|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190717151418/http://dtcp.ap.gov.in/dtcpweb/ulbs/List%20of%20ULBs-27-2-2019.pdf|archivedate=2019-07-17}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;sakshi-newdistricts&quot;/&gt;

==నియోజకవర్గాలు==
# [[లోక్‌సభ]] నియోజకవర్గములు(2) &lt;ref name=&quot;sakshi-newdistricts&quot;/&gt;
## [[ఒంగోలు లోకసభ నియోజకవర్గం]] : [[సంతనూతలపాడు శాసనసభ నియోజకవర్గం]] తప్ప మిగిలిన ప్రకాశం జిల్లా
## [[బాపట్ల లోకసభ నియోజకవర్గం]]  పరిధి: [[బాపట్ల జిల్లా]] తో పాటు ప్రకాశం జిల్లా లోని  [[సంతనూతలపాడు శాసనసభ నియోజకవర్గం]]
# [[శాసనసభ]] నియోజకవర్గములు (8) &lt;ref name=&quot;sakshi-newdistricts&quot;/&gt;
## [[ఎర్రగొండపాలెం శాసనసభ నియోజకవర్గం|ఎర్రగొండపాలెం]]
## [[ఒంగోలు శాసనసభ నియోజకవర్గం|ఒంగోలు]]
## [[కనిగిరి శాసనసభ నియోజకవర్గం|కనిగిరి]]
## [[కొండపి శాసనసభ నియోజకవర్గం|కొండపి]] 
## [[గిద్దలూరు శాసనసభ నియోజకవర్గం|గిద్దలూరు]]
## [[దర్శి శాసనసభ నియోజకవర్గం|దర్శి]] 
## [[మార్కాపురం శాసనసభ నియోజకవర్గం|మార్కాపురం]]
## [[సంతనూతలపాడు శాసనసభ నియోజకవర్గం|సంతనూతలపాడు]]

== రవాణా వ్యవస్థ==
[[File:Ongole railway station.jpg|thumb|ఒంగోలు రైల్వే స్టేషను]]
[[జాతీయ రహదారి 16 (భారతదేశం)|ఎన్.హెచ్.16.]], రాష్ట్ర రహదారులు, జిల్లా పరిషత్ రహదారులు, ఇతర జిల్లా రహదారులు వున్నాయి. చెన్నై - ఢిల్లీ రైలు మార్గం, గుంతకల్లు -గుంటూరు రైలు మార్గం జిల్లాలోని ప్రాంతాలకు రవాణా సౌకర్యం కలిగిస్తున్నాయి. &lt;!--రైల్వే లైను పొడవు 242 కిమీ.--&gt;

== జనాభా లెక్కలు ==
2011 భారత జనగణన ప్రకారం, 2022 లో సవరించిన జిల్లా పరిధిలో  జనసంఖ్య 22.88 లక్షలు, &lt;ref name=&quot;sakshi-newdistricts&quot;/&gt; &lt;ref name=OfficialCensus2011-A&gt;{{Cite web| url=http://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2818_PART_A_DCHB_PRAKASAM.pdf|title=District Census Handbook Prakasam-Part A|date=2014-06-16|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181114103732/http://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2818_PART_A_DCHB_PRAKASAM.pdf|archivedate=2018-11-14 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=OfficialCensus2011-B&gt;
{{Cite web| url=http://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2818_PART_B_DCHB_PRAKASAM.pdf|title=District Census Handbook Prakasam-Part B|date=2014-06-16|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150825164303/http://censusindia.gov.in/2011census/dchb/2818_PART_B_DCHB_PRAKASAM.pdf|archivedate=2015-08-25 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=districtcensus&gt;{{cite web | url = http://www.census2011.co.in/district.php | title = District Census 2011 | accessdate = 2011-09-30 | year = 2011 | publisher = Census2011.co.in}}&lt;/ref&gt;

== సంస్కృతి ==
ఉమ్మడి ప్రకాశం సంస్కృతి రెండు ప్రాంతాల (రాయలసీమ, కోస్తా) మేళవింపుగావుంది. మార్కాపూర్ డివిజన్ లో కర్నూలు ప్రాంత, గుంటూరు ప్రాంత సంస్కృతులు కలసినవున్నాయి. ఒంగోలు, కందుకూరు డివిజన్లలో ప్రధానంగా బియ్యం ఆహారం తీసుకోగా, మార్కాపూర్ డివిజన్లో రాగి, మొక్కజొన్న, బియ్యం ఆహారంగావాడుతారు. ఈ జిల్లా తీరంలో వున్న మత్స్యకారుల సంస్కృతి ఈ జిల్లాకు వైవిధ్యాన్ని పెంచుతుంది. ఈ జిల్లా తెలుగు మాండలికం, బాగా ఎక్కువగా అర్థమయ్యే తెలుగు మాండలికాల్లో రెండవది.

== పశుపక్ష్యాదులు==
ఒంగోలు గిత్త ప్రపంచ ప్రసిద్ధి గాంచింది. అమెరికా, హాలండ్. మలేషియా, బ్రెజిల్, అర్జెంటీనా లాంటి చాలా దేశాలకు ఎగుమతి చేయబడింది. మలేషియాలో ఒక ద్వీపం ఒంగోలు ద్వీపంగా పేరుపెట్టారు. ఈ జాతి పశువులు ప్రపంచంలో లక్షలలో వుంటాయి . 2002 భారత జాతీయ పోటీల చిహ్నం ఐన వీర1 ఒంగోలు గిత్త. పొట్టి కొమ్మల ఒంగోలు జాతి గిత్తలు, నంది శిల్పాలలాగా వుంటాయి.

== విద్య==
ఒంగోలు ప్రాంతంలో బాలికలకు ప్రత్యేకంగా పాఠశాలలు లేని కాలంలో మొదటిసారిగా 1867లో అమెరికన్ బాప్టిష్ట్ మిషన్ కు చెందిన  క్లైవ్ దంపతులు ఒక బాలికల పాఠశాలను 1867లో స్థాపించుటయే గాక, ఒక లోయర్ గ్రేడ్ ట్రైనింగ్ స్కూలు కూడా 1892లో స్థాపించారు.
2014-15 సంవత్సరంలో 4751 విద్యాసంస్థలలో 610126 మంది విద్యార్థులు చదువుకుంటున్నారు.&lt;ref name=hbs2014-15 /&gt;

==పర్యాటక ఆకర్షణలు==
{{Maplink||frame=yes|frame-latd=15.664|frame-long=79.504|zoom=6|text=ప్రకాశం జిల్లా దర్శనీయ ప్రదేశాలు(జుమ్ చేసి మౌజ్ సూచికలమీద ఉంచి వివరాలు, లింకులు పొందవచ్చు)
|type=point|id=Q13010634|title= [[భైరవకోన]]
|type2=point|id2=Q11106561|title2=త్రిపురాంతకేశ్వరాలయం, [[త్రిపురాంతకం]]
|type3=point|id3=Q11103996|title3=చెన్నకేశవస్వామి దేవాలయం,[[మార్కాపురం]]
|type4=point|id4=Q10997530|title4=[[కంభం చెరువు]]
}}
[[దస్త్రం:Markapuram lakshmi Chenakesava temple mukadwaram.JPG|thumb|చెన్నకేశవస్వామి దేవాలయం,[[మార్కాపురం]]]]
[[File:Venkateswara swamy temple, Mallavaram.jpg|thumb| శ్రీ వేంకటేశ్వరస్వామివారి ఆలయం, గుండ్లకమ్మ రిజర్వాయరు ప్రాజెక్టు. [[మల్లవరం (మద్దిపాడు మండలం)|మల్లవరం]]]]
[[దస్త్రం:BhairavaKona.JPG|thumb|[[భైరవకోన]] గుహాలయాల సముదాయం]]
* చెన్నకేశవస్వామి దేవాలయం,[[మార్కాపురం]] 
* త్రిపురాంతకేశ్వరాలయం, [[త్రిపురాంతకం]]
* [[కంభం చెరువు]], 
* [[భైరవకోన]]
* మాల్యాద్రి లక్ష్మీనరసింహస్వామి ఆలయం, [[మాలకొండ]]
* శ్రీ వేంకటేశ్వరస్వామివారి ఆలయం, గుండ్లకమ్మ రిజర్వాయరు ప్రాజెక్టు. [[మల్లవరం (మద్దిపాడు మండలం)|మల్లవరం]]
* [[పాకాల (సింగరాయకొండ)]] సముద్రతీరప్రాంతం
* పొలిమేర శ్రీ వీరాంజనేయస్వామివారి ఆలయం, [[పావులూరు]]

==వైద్యం==
ఉమ్మడి ప్రకాశం జిల్లాలో 9 అల్లోపతి వైద్యశాలలు, 46 డిస్పెన్సరీలు, 90 అయుర్వేద వైద్యశాలలు, 1 యునాని వైద్యశాల ఉన్నాయి.

==సహకార సంఘాలు==
ఉమ్మడి ప్రకాశం జిల్లాలో 2,62,000 మంది సభ్యులతో జిల్లాలో 1275 సహకార సంఘాలున్నాయి. వీటిలో 1086 సాధారణ, 69 చేనేత,68 పారిశ్రామిక, 31 మత్స్యకార, 21 పాలసరఫరా సహకార సంఘాలు.

== క్రీడలు==
జిల్లాలో ఎండాకాలంలో పలు చోట్ల ఎడ్ల బలప్రదర్శన నిర్వహిస్తారు . జిల్లా నలుమూలలనుండి రైతుల పాల్గొంటారు.

== ప్రముఖవ్యక్తులు==
ఆంధ్రకేసరి బిరుదాంకితులు ఆంధ్ర రాష్ట్ర ప్రథమ ముఖ్యమంత్రి స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు [[టంగుటూరి ప్రకాశం పంతులు]], కమ్యూనిస్టు నాయకుడు పూల సుబ్బయ్య. శాసనసభ స్పీకర్ దివికొండయ్య,[[పిడతల రంగారెడ్డి]] ప్రపంచ ప్రఖ్యాత ఇంజినీర్‌ [[మోక్షగుండం విశ్వేశ్వరయ్య]] పూర్వీకులు ఈ జిల్లావారే. సంగీత ప్రపంచంలో పేరుగాంచిన వారిలో [[త్యాగరాజు]], శ్రీరంగం ఆలయంలో ఆస్థాన నాదస్వర విద్వాంసుడుగా పనిచేసిన [[షేక్ చినమౌలానా]] . సినీరంగంలో ప్రముఖులు [[దగ్గుబాటి రామానాయుడు]] అత్యధిక చలన చిత్రాలు నిర్మించిన నిర్మాతగా పేరుతెచ్చుకున్నాడు. ఇంకా [[గిరిబాబు]],రఘుబాబు గోపిచంద్, టి.కృష్ణ ఈ జిల్లా వారే.

==ఇవీ చూడండి==

*[[:దస్త్రం:Prakasam Mandals.png| 2014 నాటి ప్రకాశం జిల్లా మండలాల పటం ]]

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{commons category|Prakasam district}}
*{{Cite web|url=http://eenadu.net/district/inner.aspx?dsname=Prakasam&amp;info=pkshistory|title=ప్రకాశం జిల్లాచరిత్ర|publisher=ఈనాడు|access-date=2012-02-03|archive-date=2012-05-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20120524154815/http://eenadu.net/district/inner.aspx?dsname=Prakasam&amp;info=pkshistory|url-status=dead}}
* {{Cite web|url=https://cdn.s3waas.gov.in/s3f3f27a324736617f20abbf2ffd806f6d/uploads/2022/04/2022040588.pdf|title=Handbook of statistics 2022 Prakasam district|author=Chief Planning Officer, Prakasam District|date=2022|access-date=2022-04-10}}


{{ఆంధ్ర ప్రదేశ్}}


[[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు]]
[[వర్గం:కోస్తా]]
[[వర్గం:ప్రకాశం జిల్లా]]</text>
      <sha1>a2ru8ps8bdiamwcwka2mv7o5v9cpnlj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఏనుకూరు మండలం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2720</id>
    <revision>
      <id>3606615</id>
      <parentid>3603657</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:28:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <comment>కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6256" xml:space="preserve">'''ఏనుకూరు మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన ఒక మండలం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;{{Cite web |url=https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2017-12-10 |website= |archive-date=2019-04-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190403084717/https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=ఏనుకూరు|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం జిల్లా
| latd     = 17.312621
| latm     = 
| lats     = 
| latNS     = N
| longd     = 80.42942
| longm     = 
| longs     = 
| longEW     = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Khammam Enkoor-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ఏనుకూరు|villages=11|area_total=189|population_total=35342|population_male=17982|population_female=17360|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=51.33|literacy_male=62.29|literacy_female=39.62|pincode = 507168}}

2016 లో  జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో  ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite  web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|title=ఖమ్మం  జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}&lt;/ref&gt;  ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[కల్లూరు రెవెన్యూ డివిజను]]&lt;nowiki/&gt;లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు  ఇది కొత్తగూడెం డివిజనులో ఉండేది.ఇది సమీప పట్టణమైన [[కొత్తగూడెం (భద్రాద్రి జిల్లా)|కొత్తగూడెం]] నుండి 33 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఈ మండలంలో 11 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.మండల కేంద్రం [[ఏన్కూరు గ్రామము|ఏనుకూరు]].

==గణాంకాలు==
[[దస్త్రం:Khammam mandals Etukuru pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త ఖమ్మం​ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా- మొత్తం 35,342 - పురుషులు 17,982 - స్త్రీలు 17,360

2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 189 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 35,342. జనాభాలో పురుషులు 17,982 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 17,360. మండలంలో 9,694 గృహాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}&lt;/ref&gt;

==మండలం లోని గ్రామాలు==

=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
# [[రాయమాదారం]]
# [[తిమ్మారావుపేట]]
# [[బురద రాఘవాపురం]]
# [[కేసుపల్లి]]
# [[నాచారం (ఏనుకూరు)|నాచారం]]
# [[మేడేపల్లి (ఏనుకూరు)|మేడేపల్లి]]
# [[ఏనుకూరు]]
# [[తూతక లింగంపేట|తూతక లింగన్నపేట]]
# [[ఆరికాయలపాడు]]
# [[జన్నారం (ఏనుకూరు మండలం)|జన్నారం]]
# [[నూకులంపాడు]] 

=== పంచాయతీలు ===
{{Div col|colwidth=20em|rules=yes|gap=2em}}
# [[ఆరికాయలపాడు]]
# బద్రుతండ
# భగవాన్ నాయక్ తండ
# [[బురద రాఘవాపురం]]
# ఏనుకూరు
# గంగుల నాచారం
# [[గార్ల ఒడ్డు]]
# హిమామ్ నగర్(ఈస్ట్)
# [[జన్నారం_(ఏనుకూరు_మండలం)|జన్నారం]]
# జన్నారం ఎస్టి కాలనీ
# [[కేసుపల్లి]]
# కోదండరామపురం
# [[మేడేపల్లి (ఏనుకూరు)|మేడిపల్లి]]
# మూలపోచారం
# [[నాచారం_(ఏనుకూరు)|నాచారం]]
# [[నూకులంపాడు]]
# పీ.కే.బంజర
# రాజలింగాల
# [[రాయమాదారం]]
# రేపల్లెవాడ
# శ్రీరామగిరి
# సూర్యతండ
# [[తిమ్మారావుపేట]]
# [[తూతక_లింగంపేట|టీ.ఎల్.పేట]]
# ఎర్రబోడుతండా
{{Div col end}}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు}}

[[new:एनुकूरु मण्डल, खम्मम जिल्ला]]</text>
      <sha1>c89l464yna83ub5sfk2wl4hhxip3ez0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606928</id>
      <parentid>3606615</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:30:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6255" xml:space="preserve">'''ఏనుకూరు మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన ఒక మండలం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;{{Cite web |url=https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2017-12-10 |website= |archive-date=2019-04-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190403084717/https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=ఏనుకూరు|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం జిల్లా
| latd     = 17.312621
| latm     = 
| lats     = 
| latNS     = N
| longd     = 80.42942
| longm     = 
| longs     = 
| longEW     = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Khammam Enkoor-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ఏనుకూరు|villages=11|area_total=189|population_total=35342|population_male=17982|population_female=17360|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=51.33|literacy_male=62.29|literacy_female=39.62|pincode = 507168}}
2016 లో  జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో  ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite  web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|title=ఖమ్మం  జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}&lt;/ref&gt;  ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[కల్లూరు రెవెన్యూ డివిజను]]&lt;nowiki/&gt;లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు  ఇది కొత్తగూడెం డివిజనులో ఉండేది.ఇది సమీప పట్టణమైన [[కొత్తగూడెం (భద్రాద్రి జిల్లా)|కొత్తగూడెం]] నుండి 33 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఈ మండలంలో 11 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.మండల కేంద్రం [[ఏన్కూరు గ్రామము|ఏనుకూరు]].

==గణాంకాలు==
[[దస్త్రం:Khammam mandals Etukuru pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త ఖమ్మం​ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా- మొత్తం 35,342 - పురుషులు 17,982 - స్త్రీలు 17,360

2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 189 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 35,342. జనాభాలో పురుషులు 17,982 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 17,360. మండలంలో 9,694 గృహాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}&lt;/ref&gt;

==మండలం లోని గ్రామాలు==

=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
# [[రాయమాదారం]]
# [[తిమ్మారావుపేట]]
# [[బురద రాఘవాపురం]]
# [[కేసుపల్లి]]
# [[నాచారం (ఏనుకూరు)|నాచారం]]
# [[మేడేపల్లి (ఏనుకూరు)|మేడేపల్లి]]
# [[ఏనుకూరు]]
# [[తూతక లింగంపేట|తూతక లింగన్నపేట]]
# [[ఆరికాయలపాడు]]
# [[జన్నారం (ఏనుకూరు మండలం)|జన్నారం]]
# [[నూకులంపాడు]] 

=== పంచాయతీలు ===
{{Div col|colwidth=20em|rules=yes|gap=2em}}
# [[ఆరికాయలపాడు]]
# బద్రుతండ
# భగవాన్ నాయక్ తండ
# [[బురద రాఘవాపురం]]
# ఏనుకూరు
# గంగుల నాచారం
# [[గార్ల ఒడ్డు]]
# హిమామ్ నగర్(ఈస్ట్)
# [[జన్నారం_(ఏనుకూరు_మండలం)|జన్నారం]]
# జన్నారం ఎస్టి కాలనీ
# [[కేసుపల్లి]]
# కోదండరామపురం
# [[మేడేపల్లి (ఏనుకూరు)|మేడిపల్లి]]
# మూలపోచారం
# [[నాచారం_(ఏనుకూరు)|నాచారం]]
# [[నూకులంపాడు]]
# పీ.కే.బంజర
# రాజలింగాల
# [[రాయమాదారం]]
# రేపల్లెవాడ
# శ్రీరామగిరి
# సూర్యతండ
# [[తిమ్మారావుపేట]]
# [[తూతక_లింగంపేట|టీ.ఎల్.పేట]]
# ఎర్రబోడుతండా
{{Div col end}}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు}}

[[new:एनुकूरु मण्डल, खम्मम जिल्ला]]</text>
      <sha1>s4tz61gkgowmj9ykst38488lwxkl1zr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అశ్వారావుపేట</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2725</id>
    <revision>
      <id>3606902</id>
      <parentid>3605276</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:00:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19308" xml:space="preserve">{{Infobox Settlement|
‎|name = అశ్వారావుపేట 
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లా]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|population_blank2 = 
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd          = 17.206660
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 80.8375156
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
'''అశ్వారావుపేట, ''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లా]], [[అశ్వారావుపేట మండలం|అశ్వారావుపేట]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”2&quot;&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 237 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016&lt;/ref&gt;.2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం అవిభక్త ఖమ్మం జిల్లాలో, ఇదే మండలంలో ఉండేది. &lt;ref&gt;{{Cite web|title=ఖమ్మం జిల్లా|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ}}&lt;/ref&gt;

ఇది సమీప పట్టణమైన [[సత్తుపల్లి]] నుండి 40 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.

== గణాంకాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 6320 ఇళ్లతో, 24405 జనాభాతో 10379 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 12201, ఆడవారి సంఖ్య 12204. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 4127 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 3092. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 579537&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 507301. పిన్ కోడ్: 507301.

== సకలజనుల సమ్మె ==
ప్రత్యేక తెలంగాణ రాష్ట్రం ధ్యేయంగా 2011 సెప్టెంబరు 13 నుంచి 2011 అక్టోబరు 23 వరకు మండలంలోని ప్రభుత్వోద్యోగులందరూ విధులను నిర్వహించక 42 రోజులపాటు సకలజనుల సమ్మెలో పాల్గొన్నారు. మండలంలోని విద్యాసంస్థలు, ప్రభుత్వ కార్యాలయాలు అన్నీ మూతపడ్డాయి. 
 
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు 20, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఐదు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు మూడు, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాలలు ఐదు ఉన్నాయి. ఒక ప్రైవేటు జూనియర్ కళాశాల ఒక ప్రైవేటు ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల ఉన్నాయి.ఒక ప్రైవేటు వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల ఉంది.సమీప బాలబడి అశ్వారావుపేటలో ఉంది.సమీప ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[గంగారం|గంగారంలో]] ఉంది. సమీప వైద్య కళాశాల ఖమ్మంలోను, పాలీటెక్నిక్‌ కొత్తగూడెంలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల VEGAVARAM లోనూ ఉన్నాయి. సమీప అనియత విద్యా కేంద్రం కొత్తగూడెంలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల ఖమ్మంలోనూ ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్య ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
అశ్వారావుపేటలో ఉన్న ఒక సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఐదుగురు డాక్టర్లు, 11 మంది పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, 9 మంది పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. మూడు ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రాల్లో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రిలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక డిస్పెన్సరీలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో12 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ డాక్టర్లు ముగ్గురు, ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టర్లు 8 మంది, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు. 11 మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.

== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో భూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ ఉంది. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామం సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం కిందకు రావట్లేదు. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
అశ్వారావుపేటలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఆటల మైదానం, సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 14 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
అశ్వారావుపేటలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* అడవి: 4244 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 111 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 17 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 1824 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 155 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 4027 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 4631 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 1375 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
అశ్వారావుపేటలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* కాలువలు: 750 హెక్టార్లు
* బావులు/బోరు బావులు: 610 హెక్టార్లు
* చెరువులు: 15 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి ==
అశ్వారావుపేటలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వరి]], [[మొక్కజొన్న]], [[పొగాకు]]

=== పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు ===
పామాయిల్, HERBAL పొడి, CRAFT కాగితం
==విశేషాలు==
సా.శ.1700 ప్రాంతంలో పాల్వంచ సంస్థానానికి చెందిన శ్రీనాధుని వెంకటరామయ్య అనే కవి స్వస్థలం అశ్వారావుపేట. ఈ కవి వ్రాసిన &quot;అశ్వారాయ చరిత్రము&quot; అవే గ్రంథానికి &quot;[[శ్రీరామ పట్టాభిషేకం]]&quot; అనే నామాంతరం కూడా ఉంది. ఇది చరిత్రాంశాలతో కూడుకొన్న గ్రంథమట. ఈ గ్రంథంలో పాల్వంచ సంస్థానాధీశులకు, జాఫరుద్దౌలాకు ధంసాలో జరిగిన యుద్ధం వర్ణింపబడిందట. ప్రస్తుతం ఈ గ్రంథం లభించడంలేదు.&lt;ref&gt;తెలుగు సాహిత్య కోశము. - తెలుగు అకాడమీ, [[హైదరాబాదు]] వారి ప్రచురణ http://www.archive.org/details/TeluguSahityaKosham&lt;/ref&gt;

==మూలాలు==

{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{అశ్వారావుపేట మండలంలోని గ్రామాలు}}{{తెలంగాణ బౌద్ధమత క్షేత్రాలు}}

[[వర్గం:తెలంగాణ బౌద్ధమత క్షేత్రాలు]]</text>
      <sha1>h9xawml0kehoil08t3bkg8qs0qfkdd4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అశ్వాపురం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2726</id>
    <revision>
      <id>3606899</id>
      <parentid>3606445</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:55:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17656" xml:space="preserve">{{Infobox Settlement|
‎|name = అశ్వాపురం
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లా|భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లా]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|population_blank2 = 
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd          = 17.833825
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 80.827623
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
'''అశ్వాపురం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లా|భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లా,]][[అశ్వాపురం మండలం|అశ్వాపురం]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 237 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016&lt;/ref&gt;.2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం అవిభక్త ఖమ్మం జిల్లాలో, ఇదే మండలంలో ఉండేది.  &lt;ref&gt;{{Cite web|title=భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లా|url=https://web.archive.org/web/20220106072837/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Bhadradri.pdf|access-date=2022-07-23|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ}}&lt;/ref&gt;

ఇది గొల్లగూడెం [[పంచాయితీ|గ్రామ పంచాయితీ]]లొని ఒక [[గ్రామం]].ఇది సమీప పట్టణమైన [[మణుగూరు]] నుండి 12 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.  

== గణాంకాలు ==

2011 భారత జనాభా గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 4944 ఇళ్లతో, 18182 జనాభాతో 3198 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 9290, ఆడవారి సంఖ్య 8892. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 2144 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 2625. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 578925&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 507116.

== గ్రామ విశేషాలు ==
అశ్వాపురంలో భారజల ఉత్పత్తి కేంద్రం ఉంది. ఈ ఉత్పత్తి కేంద్రానికి బొగ్గు సింగరేణి ఒపెన్ కాస్ట్ గనుల నుండి బొగ్గు వస్తుంధి. బొగ్గును  రొప్‌వే ద్వారా రవాణా చేస్తారు. భారజల కర్మాగారంలోని ఉద్యోగులకు ఒక కాలనీ ఉంధి. ఆఫీసు నుండి ఆ కాలనీ 5 కి.మీ దూరంలో ఉంధి. అ కాలనీలో సి.ఐ.స్.ఎఫ్ భద్రత కలిగిస్తోంది. కాలనీలో &quot;అణుశక్తి కేంద్రీయ విద్యాలయం&quot; ఉంది.
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు 8, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు మూడు , ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల ఉంది.ఒక ప్రైవేటు వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల ఉంది.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల మణుగూరులోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[భద్రాచలం|భద్రాచలంలోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల ఖమ్మంలోను, పాలీటెక్నిక్‌ కొత్తగూడెంలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల పాల్వంచలోనూ ఉన్నాయి. సమీప అనియత విద్యా కేంద్రం పాల్వంచలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల ఖమ్మంలోనూ ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
అశ్వాపురంలో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు , నలుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. నాలుగు ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రాల్లో డాక్టర్లు లేరు. 8 మంది పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.  ఒక డిస్పెన్సరీలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో6 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఆరుగురు నాటు వైద్యులు ఉన్నారు. ఐదు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.

== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో భూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ ఉంది. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామం సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం కిందకు రావట్లేదు. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
అశ్వాపురంలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ట్రాక్టరు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి. సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఆటల మైదానం, సినిమా హాలు, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 14 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
అశ్వాపురంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* అడవి: 514 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 813 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 216 హెక్టార్లు
* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 60 హెక్టార్లు

* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 283 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 342 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 345 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 622 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1100 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 209 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
అశ్వాపురంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* చెరువులు: 209 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి ==
అశ్వాపురంలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[ప్రత్తి]], [[వరి]], [[మొక్కజొన్న]]

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{అశ్వాపురం మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>clssjay9d9tioaw9jy2fk40stttevtm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>బోనకల్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2729</id>
    <revision>
      <id>3606898</id>
      <parentid>2765622</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:54:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13137" xml:space="preserve">'''బోనకల్''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లా, [[బోనకల్ మండలం|బోనకల్]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 236 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016&lt;/ref&gt;ఇది సమీప పట్టణమైన [[ఖమ్మం]] నుండి 28 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.
== గణాంకాలు ==

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1186 ఇళ్లతో, 4467 జనాభాతో 839 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2167, ఆడవారి సంఖ్య 2300. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1104 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 883. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 579844&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 507204.ఎస్.టి.కోడ్ = 08749.

==విద్యా సౌకర్యాలు==
గ్రామంలో రెండుప్రైవేటు బాలబడులు ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాలఒక ప్రైవేటు ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల  ఉన్నాయి. ఒక ప్రైవేటు వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల ఉంది.సమీప ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[ఖమ్మం|ఖమ్మంలో]] ఉంది. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[ఖమ్మం|ఖమ్మంలో]] ఉన్నాయి.సమీప అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[ఖమ్మం]] లో ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
బోనకల్లులో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు , ఆరుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ముగ్గురు ఉన్నారు. నాలుగు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.

== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
బోనకల్లులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఆటల మైదానం, సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 14 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
బోనకల్లులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 107 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 19 హెక్టార్లు
* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 107 హెక్టార్లు

* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 34 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 109 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 15 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 448 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 490 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 82 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
బోనకల్లులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* కాలువలు: 44 హెక్టార్లు
* బావులు/బోరు బావులు: 10 హెక్టార్లు
* చెరువులు: 28 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి ==
బోనకల్లులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వరి]], [[ప్రత్తి]], [[మొక్కజొన్న]]

== గ్రామ పంచాయితీ ==
2018 జనవరి లో ఈగ్రామ పంచాయతీకి జరిగిన ఎన్నికలలో భూక్యా సైదా నాయక్ అఖండ మెజారిటీ తో సర్పంచిగా  ఎన్నికైనాడు. యార్లగడ్డ రాఘవరావు ఉపసర్పంచిగా ఎన్నికైనాడు.

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{బోనకల్లు మండలంలోని గ్రామాలు}}
[[వర్గం:ఖమ్మం జిల్లా రైల్వేస్టేషన్లు]]</text>
      <sha1>gr7gp8bpan6dddst75pm2cnmpy82px9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606904</id>
      <parentid>3606898</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:00:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <comment>సమాచారపెట్టె వివరాలతో కూర్పు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15712" xml:space="preserve">{{Infobox Settlement|
‎|name = బోనకల్
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవెన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[ఖమ్మం జిల్లా]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[బోనకల్ మండలం|బోనకల్]] 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 4467
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 =2167
|population_blank2_title =  స్త్రీల సంఖ్య 
|population_blank2 = 2300
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 1186
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title =  స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd          =
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
'''బోనకల్''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లా, [[బోనకల్ మండలం|బోనకల్]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 236 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016&lt;/ref&gt;ఇది సమీప పట్టణమైన [[ఖమ్మం]] నుండి 28 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.
== గణాంకాలు ==

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1186 ఇళ్లతో, 4467 జనాభాతో 839 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2167, ఆడవారి సంఖ్య 2300. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1104 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 883. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 579844&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 507204.ఎస్.టి.కోడ్ = 08749.

==విద్యా సౌకర్యాలు==
గ్రామంలో రెండుప్రైవేటు బాలబడులు ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాలఒక ప్రైవేటు ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల  ఉన్నాయి. ఒక ప్రైవేటు వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల ఉంది.సమీప ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[ఖమ్మం|ఖమ్మంలో]] ఉంది. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[ఖమ్మం|ఖమ్మంలో]] ఉన్నాయి.సమీప అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[ఖమ్మం]] లో ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
బోనకల్లులో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు , ఆరుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ముగ్గురు ఉన్నారు. నాలుగు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.

== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
బోనకల్లులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఆటల మైదానం, సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 14 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
బోనకల్లులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 107 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 19 హెక్టార్లు
* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 107 హెక్టార్లు

* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 34 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 109 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 15 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 448 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 490 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 82 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
బోనకల్లులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* కాలువలు: 44 హెక్టార్లు
* బావులు/బోరు బావులు: 10 హెక్టార్లు
* చెరువులు: 28 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి ==
బోనకల్లులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వరి]], [[ప్రత్తి]], [[మొక్కజొన్న]]

== గ్రామ పంచాయితీ ==
2018 జనవరి లో ఈగ్రామ పంచాయతీకి జరిగిన ఎన్నికలలో భూక్యా సైదా నాయక్ అఖండ మెజారిటీ తో సర్పంచిగా  ఎన్నికైనాడు. యార్లగడ్డ రాఘవరావు ఉపసర్పంచిగా ఎన్నికైనాడు.

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{బోనకల్లు మండలంలోని గ్రామాలు}}
[[వర్గం:ఖమ్మం జిల్లా రైల్వేస్టేషన్లు]]</text>
      <sha1>ph5ux3ctj50ea47wzkvlegtcbigvmd6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606905</id>
      <parentid>3606904</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:01:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPTE,#WPWP సమాచారపెట్టెలో పటం ఎక్కించాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15732" xml:space="preserve">{{Infobox Settlement|
‎|name = బోనకల్
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవెన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[ఖమ్మం జిల్లా]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[బోనకల్ మండలం|బోనకల్]] 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 4467
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 =2167
|population_blank2_title =  స్త్రీల సంఖ్య 
|population_blank2 = 2300
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 1186
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title =  స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd          =17.027550 
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          =  80.260729
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
'''బోనకల్''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లా, [[బోనకల్ మండలం|బోనకల్]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 236 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016&lt;/ref&gt;ఇది సమీప పట్టణమైన [[ఖమ్మం]] నుండి 28 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.
== గణాంకాలు ==

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1186 ఇళ్లతో, 4467 జనాభాతో 839 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2167, ఆడవారి సంఖ్య 2300. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1104 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 883. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 579844&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 507204.ఎస్.టి.కోడ్ = 08749.

==విద్యా సౌకర్యాలు==
గ్రామంలో రెండుప్రైవేటు బాలబడులు ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాలఒక ప్రైవేటు ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల  ఉన్నాయి. ఒక ప్రైవేటు వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల ఉంది.సమీప ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[ఖమ్మం|ఖమ్మంలో]] ఉంది. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[ఖమ్మం|ఖమ్మంలో]] ఉన్నాయి.సమీప అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[ఖమ్మం]] లో ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
బోనకల్లులో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు , ఆరుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ముగ్గురు ఉన్నారు. నాలుగు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.

== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
బోనకల్లులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఆటల మైదానం, సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 14 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
బోనకల్లులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 107 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 19 హెక్టార్లు
* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 107 హెక్టార్లు

* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 34 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 109 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 15 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 448 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 490 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 82 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
బోనకల్లులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* కాలువలు: 44 హెక్టార్లు
* బావులు/బోరు బావులు: 10 హెక్టార్లు
* చెరువులు: 28 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి ==
బోనకల్లులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వరి]], [[ప్రత్తి]], [[మొక్కజొన్న]]

== గ్రామ పంచాయితీ ==
2018 జనవరి లో ఈగ్రామ పంచాయతీకి జరిగిన ఎన్నికలలో భూక్యా సైదా నాయక్ అఖండ మెజారిటీ తో సర్పంచిగా  ఎన్నికైనాడు. యార్లగడ్డ రాఘవరావు ఉపసర్పంచిగా ఎన్నికైనాడు.

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{బోనకల్లు మండలంలోని గ్రామాలు}}
[[వర్గం:ఖమ్మం జిల్లా రైల్వేస్టేషన్లు]]</text>
      <sha1>tbodkvqshfxg8rhoyptdr3mq7zq27ak</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఖమ్మం మండలం (అర్బన్)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2741</id>
    <revision>
      <id>3606628</id>
      <parentid>3605702</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:41:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6960" xml:space="preserve">{{అయోమయం|ఖమ్మం}}
'''ఖమ్మం మండలం (అర్బన్)''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన ఒక మండలం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;{{Cite web|title=ఆర్కైవ్ నకలు|url=https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20190403084717/https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf|archive-date=2019-04-03|access-date=2017-12-07|website=}}&lt;/ref&gt;.
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=ఖమ్మం అర్బన్|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం జిల్లా
| latd          = 17.238531
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 80.13731
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Khammam Khammam Urban-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ఖమ్మం|villages=9|area_total=93|population_total=313504|population_male=155461|population_female=158043|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=74.40|literacy_male=82.18|literacy_female=66.39}}
2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=ఖమ్మం జిల్లా|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ}}&lt;/ref&gt; ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[ఖమ్మం రెవెన్యూ డివిజను]]&lt;nowiki/&gt;లో భాగం. 

పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  9  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.మండల కేంద్రం [[ఖమ్మం]].

== గణాంకాలు ==
2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం  ఖమ్మం పట్టణ మండలం మొత్తం జనాభా 313,504. వీరిలో 155,461 మంది పురుషులు, 158,043 మంది స్త్రీలు. మండలంలో మొత్తం 82,743 కుటుంబాలు ఉన్నాయి. ఖమ్మం మండలం సగటు లింగ నిష్పత్తి 1,017. మొత్తం జనాభాలో 79.8% మంది పట్టణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తుండగా, 20.2% మంది గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తున్నారు. పట్టణ ప్రాంతాల్లో సగటు అక్షరాస్యత రేటు 84.2% కాగా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 60.1%గా ఉంది. అలాగే మండలంలోని పట్టణ ప్రాంతాల్లో లింగ నిష్పత్తి 1,021 కాగా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 999గా ఉంది. మండలంలో 0-6 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల జనాభా 32172, ఇది మొత్తం జనాభాలో 10%. 0-6 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సు గల మగ పిల్లలు 16725, ఆడ పిల్లలు 15447 మంది ఉన్నారు.  మండలం లోని బాలల లింగ నిష్పత్తి 924, ఇది మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి (1,017) కంటే తక్కువ.మండలం మొత్తం అక్షరాస్యత రేటు 79.4%. ఖమ్మం మండలంలో పురుషుల అక్షరాస్యత రేటు 76.31%, స్త్రీల అక్షరాస్యత రేటు 66.28%.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Khammam Mandal Population, Religion, Caste Khammam district, Andhra Pradesh - Census India|url=https://www.censusindia.co.in/subdistrict/khammam-mandal-andhra-pradesh-4757|access-date=2022-07-23|website=www.censusindia.co.in|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 93 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 280,500. జనాభాలో పురుషులు 138,909 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 141,591. మండలంలో 73,772 గృహాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}&lt;/ref&gt;

==ప్రముఖులు==
*[[మహమ్మద్ రజబ్ అలీ]]

==మండలం లోని గ్రామాలు==
[[దస్త్రం:Khammam mandals Khammam Urban pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త ఖమ్మం​ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]

=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
# [[బల్లేపల్లి]]
# [[ఖానాపురం హవేలీ]]
# [[వెలుగుమట్ల]]
# [[ధంసలపురం|ధంసలాపురం]]
#[[ఖమ్మం]]
#[[పాపకబండ]]
#[[బుర్హాన్‌పురం (ఖమ్మం అర్బన్ మండలం)|బుర్హాన్‌పురం]]
# [[దానవాయిగూడెం]]
# [[మల్లెమడుగు (ఖమ్మం)|మల్లెమడుగు]]

==మండలం లోని పట్టణాలు==
* [[ఖమ్మం]]

==మూలాలు==
&lt;references /&gt;

== బయటి లింకులు ==
{{ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు}}
{{ఖమ్మం జిల్లాకు చెందిన విషయాలు}}</text>
      <sha1>au8ewt65jsjsisxhg3oaj3um61vk46o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వైరా</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2762</id>
    <revision>
      <id>3606868</id>
      <parentid>3218820</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:14:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5845" xml:space="preserve">'''వైరా''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన [[పట్టణం]].ఇది వైరా మండలానికి ప్రధాన కేంద్రం. 
[[ఫైలు:APvillage Wyra 1.JPG|thumb|250px200|వైరా రోడ్డు దృశ్యం]]
ఇది [[ఖమ్మం]], [[కొత్తగూడెం (ఖమ్మం జిల్లా పట్టణము)|కొత్తగూడెం]], [[భద్రాచలం]], [[మధిర]], [[జగ్గయ్యపేట]] పట్టణాల రహదారులకు కూడలిగా ఉంది. కనుక చుట్టుప్రక్కల ప్రాంతాలకు కేంద్రంగా ఉంది. ఇది [[వైరా పురపాలకసంఘం]]గా ఏర్పడింది.

==గణాంకాలు==
2001 జనగణన ప్రకారం వైరా జనాభా సుమారు 51,205. ఇందులో మగవారు 25,984 ఆడువారు 25,221. అక్షరాస్యత 60.59%; మగవారిలో అక్షరాస్యత 70.20%, ఆడువారిలో అక్షరాస్యత 50.73%.

==ఆలయాలు==
వైరాలో [[అయ్యప్ప]] మందిరం ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ ఆలయం ఖమ్మం నుండి వైరా వచ్చు దారిలో ఉంది. ప్రశాంతమైన వాతావరణం, పచ్చని ప్రకృతి అందాలమధ్య నెలకొని, భక్తులకు మానసికానందాన్నిస్తోంది. వివిధ దేవతల ఆలయాలతో నెలకొని ఉన్న ఈ ఆలయ దర్శనం సర్వ శ్రేయోదాయకంగా భక్తులు భావిస్తారు. ఇంకా, పాత [[బస్ స్టాండు]] వద్ద [[రామాలయం]] ఉంది. మధు విద్యాలయం వద్ద[[షిర్డీ సాయిబాబా]] గుడి ఉంది. [[శివాలయం]] ఉంది.

==వైరా జలాశయం ==
{{ప్రధాన వ్యాసం|వైరా}}
'''వైరా చెరువు''' అనునది '''[[వైరా నది]]''' నుండి వచ్చింది. ఈ చెరువులో 19 బావులువున్నవి. దీనిని [[నిజాం]] నవాబు 1929లో తవ్వించాడు. దీని ద్వారా చుట్టుప్రక్కల 8 మండలాలకు త్రాగు నీరు, సుమారు ఒక లక్ష ఎకరాలకు సాగునీరు అందుతోంది. ఇది ఒక పర్యాటక కేంద్రంగా కూడా అభివృద్ధి ఛెందుతోంది. ఇక్కడ బోటు షికారు, గెస్ట్ హౌస్, పిల్లలు ఆడుకునే స్థలం మొదలగునవి ఉన్నాయి. చేపల పెంపకం కూడా జరుగుతున్నది.

== విద్యా సంస్థలు ==
* కె.వి.సి.ఎమ్. డిగ్రీ కాలేజి
* మధు విద్యాలయం, జూనియర్ కాలేజి,డిగ్రీ కాలేజీ
* టాగోర్ విద్యాలయం
* ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాల
* క్రాంతి జూనియర్ కాలేజి

== బ్యాంకులు==
#నాగార్జున గ్రామీణ బ్యాంక్.
#[[ఆంధ్రా బ్యాంకు|ఆంధ్రా బ్యాంక్.]]
#[[భారతీయ స్టేట్ బ్యాంకు|స్టేట్ బ్యాంక్ అఫ్ ఇండియా]] ( పెట్రోల్ బంక్ సమీపంలో ).

==వ్యవసాయం==
[[వ్యవసాయం]] ప్రజల ప్రధాన వృత్తి, వైరా చెరువు వల్ల ఇక్కడ జాలర్లు కూడా ఉన్నారు. జాలర్ల నివసించే వీధిని ఫిషరీష్ కాలని అని అంటారు. ఇది చెరువు పక్కనే ఉంది.
==రవాణా సౌకర్యాలు ==
ఇక్కడ నుంచి జిల్లాలోని అన్ని ప్రధాన పట్టణాలకు, హైదరాబాదుకూ రోడ్డు రవాణా సౌకర్యం ఉంది. జిల్లా కేంద్రం అయిన ఖమ్మంకు సర్వీసు ఆటోలు ఉంటాయి, మధిర నుంఛి ఆర్డినరి, ఎక్స్‌ప్రెస్ బస్సులు ఉన్నాయి.[[హైదరాబాద్]]కు మధిర నుంచి బస్సులు ఉన్నాయి.

==శాసనసభ నియోజకవర్గం==
{{main|వైరా శాసనసభ నియోజకవర్గం}}

== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}
==బయటి లింకులు==
* [http://wikimapia.org/291247/Wyra-reservoir వికిమాపియాలో వైరా చెఱువు]

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఖమ్మం జిల్లాకు చెందిన విషయాలు}}

[[వర్గం:తెలంగాణ నగరాలు, పట్టణాలు]]</text>
      <sha1>9ol29aqqkphabgez6i10tw7p81u7m03</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606880</id>
      <parentid>3606868</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:29:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <comment>సమాచారపెట్టె ఆంగ్ల వ్యాసం నుండి కూర్ప, అనువాదం</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8401" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                            = వైరా
| other_name                      = 
| settlement_type                 = పట్టణం
| image_skyline                   = APvillage Wyra 1.JPG
| image_alt                       = 
| image_caption                   = వైరా రోడ్డు దృశ్య చిత్రం
| nickname                        = 
| pushpin_map                     = India Telangana#India
| pushpin_label_position          = left
| pushpin_map_alt                 = 
| pushpin_map_caption             = తెలంగాణ పటంలో వైరా స్థానం
| coordinates                     = {{coord|17.195998|80.355531|format=dms|display=inline,title}}
| subdivision_type                = [[దేశం |దేశం]]
| subdivision_name                = {{flag|భారతదేశం}}
| subdivision_type1               = [[రాష్ట్రం]]
| subdivision_type2               = [[జిల్లా]]
| subdivision_name1               = [[తెలంగాణ]]
| subdivision_name2               = [[ఖమ్మం జిల్లా]]
| established_title               = &lt;!-- Established --&gt;
| established_date                = 
| founder                         = 
| named_for                       = [[వైరా రిజర్వాయర్]]
| government_type                 = [[పురపాలకసంఘం|పురపాలక సంఘం]]
| governing_body                  = 
| unit_pref                       = Metric
| area_footnotes                  = 
| area_total_km2                  = 
| area_rank                       = 
| elevation_footnotes             = 
| elevation_m                     = 
| population_total                = Nearly 30,000
| population_as_of                = 2011
| population_footnotes            = 
| population_density_km2          = auto
| population_rank                 = 
| population_demonym              = 
| demographics_type1              = [[భాష]]
| demographics1_title1            = [[అధికార భాష|అధికారక]]
| timezone1                       = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1                     = +5:30
| postal_code_type                = [[పిన్‌కోడ్]]
| postal_code                     = 507165
| area_code                       = 08749
| area_code_type                  = [[ప్రాంతీయ ఫోన్‌కోడ]] 
| registration_plate              = TS 04
| website                         = {{URL|telangana.gov.in}}
| footnotes                       = 
| demographics1_info1             = [[తెలుగు]]
}}
'''వైరా''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన [[పట్టణం]].ఇది వైరా మండలానికి ప్రధాన కేంద్రం. 
ఇది [[ఖమ్మం]], [[కొత్తగూడెం (ఖమ్మం జిల్లా పట్టణము)|కొత్తగూడెం]], [[భద్రాచలం]], [[మధిర]], [[జగ్గయ్యపేట]] పట్టణాల రహదారులకు కూడలిగా ఉంది. కనుక చుట్టుప్రక్కల ప్రాంతాలకు కేంద్రంగా ఉంది. ఇది [[వైరా పురపాలకసంఘం]]గా ఏర్పడింది.

==గణాంకాలు==
2001 జనగణన ప్రకారం వైరా జనాభా సుమారు 51,205. ఇందులో మగవారు 25,984 ఆడువారు 25,221. అక్షరాస్యత 60.59%; మగవారిలో అక్షరాస్యత 70.20%, ఆడువారిలో అక్షరాస్యత 50.73%.

==ఆలయాలు==
వైరాలో [[అయ్యప్ప]] మందిరం ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ ఆలయం ఖమ్మం నుండి వైరా వచ్చు దారిలో ఉంది. ప్రశాంతమైన వాతావరణం, పచ్చని ప్రకృతి అందాలమధ్య నెలకొని, భక్తులకు మానసికానందాన్నిస్తోంది. వివిధ దేవతల ఆలయాలతో నెలకొని ఉన్న ఈ ఆలయ దర్శనం సర్వ శ్రేయోదాయకంగా భక్తులు భావిస్తారు. ఇంకా, పాత [[బస్ స్టాండు]] వద్ద [[రామాలయం]] ఉంది. మధు విద్యాలయం వద్ద[[షిర్డీ సాయిబాబా]] గుడి ఉంది. [[శివాలయం]] ఉంది.

==వైరా జలాశయం ==
{{ప్రధాన వ్యాసం|వైరా}}
'''వైరా చెరువు''' అనునది '''[[వైరా నది]]''' నుండి వచ్చింది. ఈ చెరువులో 19 బావులువున్నవి. దీనిని [[నిజాం]] నవాబు 1929లో తవ్వించాడు. దీని ద్వారా చుట్టుప్రక్కల 8 మండలాలకు త్రాగు నీరు, సుమారు ఒక లక్ష ఎకరాలకు సాగునీరు అందుతోంది. ఇది ఒక పర్యాటక కేంద్రంగా కూడా అభివృద్ధి ఛెందుతోంది. ఇక్కడ బోటు షికారు, గెస్ట్ హౌస్, పిల్లలు ఆడుకునే స్థలం మొదలగునవి ఉన్నాయి. చేపల పెంపకం కూడా జరుగుతున్నది.

== విద్యా సంస్థలు ==
* కె.వి.సి.ఎమ్. డిగ్రీ కాలేజి
* మధు విద్యాలయం, జూనియర్ కాలేజి,డిగ్రీ కాలేజీ
* టాగోర్ విద్యాలయం
* ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాల
* క్రాంతి జూనియర్ కాలేజి

== బ్యాంకులు==
#నాగార్జున గ్రామీణ బ్యాంక్.
#[[ఆంధ్రా బ్యాంకు|ఆంధ్రా బ్యాంక్.]]
#[[భారతీయ స్టేట్ బ్యాంకు|స్టేట్ బ్యాంక్ అఫ్ ఇండియా]] ( పెట్రోల్ బంక్ సమీపంలో ).

==వ్యవసాయం==
[[వ్యవసాయం]] ప్రజల ప్రధాన వృత్తి, వైరా చెరువు వల్ల ఇక్కడ జాలర్లు కూడా ఉన్నారు. జాలర్ల నివసించే వీధిని ఫిషరీష్ కాలని అని అంటారు. ఇది చెరువు పక్కనే ఉంది.
==రవాణా సౌకర్యాలు ==
ఇక్కడ నుంచి జిల్లాలోని అన్ని ప్రధాన పట్టణాలకు, హైదరాబాదుకూ రోడ్డు రవాణా సౌకర్యం ఉంది. జిల్లా కేంద్రం అయిన ఖమ్మంకు సర్వీసు ఆటోలు ఉంటాయి, మధిర నుంఛి ఆర్డినరి, ఎక్స్‌ప్రెస్ బస్సులు ఉన్నాయి.[[హైదరాబాద్]]కు మధిర నుంచి బస్సులు ఉన్నాయి.

==శాసనసభ నియోజకవర్గం==
{{main|వైరా శాసనసభ నియోజకవర్గం}}

== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}
==బయటి లింకులు==
* [http://wikimapia.org/291247/Wyra-reservoir వికిమాపియాలో వైరా చెఱువు]

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఖమ్మం జిల్లాకు చెందిన విషయాలు}}

[[వర్గం:తెలంగాణ నగరాలు, పట్టణాలు]]</text>
      <sha1>g558nu1sof76j8d4soyy5iae033rm2h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606883</id>
      <parentid>3606880</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:33:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8028" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                            = వైరా
| other_name                      = 
| settlement_type                 = పట్టణం
| image_skyline                   = APvillage Wyra 1.JPG
| image_alt                       = 
| image_caption                   = వైరా రోడ్డు దృశ్య చిత్రం
| nickname                        = 
| pushpin_map                     = India Telangana#India
| pushpin_label_position          = left
| pushpin_map_alt                 = 
| pushpin_map_caption             = తెలంగాణ పటంలో వైరా స్థానం
| coordinates                     = {{coord|17.195998|80.355531|format=dms|display=inline,title}}
| subdivision_type                = [[దేశం |దేశం]]
| subdivision_name                = {{flag|భారతదేశం}}
| subdivision_type1               = [[రాష్ట్రం]]
| subdivision_type2               = [[జిల్లా]]
| subdivision_name1               = [[తెలంగాణ]]
| subdivision_name2               = [[ఖమ్మం జిల్లా]]
| established_title               = &lt;!-- Established --&gt;
| established_date                = 
| founder                         = 
| named_for                       = [[వైరా రిజర్వాయర్]]
| government_type                 = [[పురపాలకసంఘం|పురపాలక సంఘం]]
| governing_body                  = 
| unit_pref                       = Metric
| area_footnotes                  = 
| area_total_km2                  = 
| area_rank                       = 
| elevation_footnotes             = 
| elevation_m                     = 
| population_total                = 
| population_as_of                = 2011
| population_footnotes            = 
| population_density_km2          = auto
| population_rank                 = 
| population_demonym              = 
| demographics_type1              = [[భాష]]
| demographics1_title1            = [[అధికార భాష|అధికారక]]
| timezone1                       = [[IST]]
| utc_offset1                     = +5:30
| postal_code_type                = [[పిన్‌కోడ్]]
| postal_code                     = 507165
| area_code                       = 08749
| area_code_type                  = [[ప్రాంతీయ ఫోన్‌కోడ్]] 
| registration_plate              = TS 04
| website                         = {{URL|telangana.gov.in}}
| footnotes                       = 
| demographics1_info1             = [[తెలుగు]]
}}
'''వైరా''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన [[పట్టణం]].ఇది [[వైరా మండలం|వైరా మండలానికి]] ప్రధాన కేంద్రం. ఇది [[ఖమ్మం]], [[కొత్తగూడెం (ఖమ్మం జిల్లా పట్టణము)|కొత్తగూడెం]], [[భద్రాచలం]], [[మధిర]], [[జగ్గయ్యపేట]] పట్టణాల రహదారులకు కూడలిగా ఉంది. కనుక చుట్టుప్రక్కల ప్రాంతాలకు కేంద్రంగా ఉంది. ఇది [[వైరా పురపాలకసంఘం]]గా ఏర్పడింది.

==ఆలయాలు==
వైరాలో [[అయ్యప్ప]] మందిరం ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ ఆలయం ఖమ్మం నుండి వైరా వచ్చు దారిలో ఉంది. ప్రశాంతమైన వాతావరణం, పచ్చని ప్రకృతి అందాలమధ్య నెలకొని, భక్తులకు మానసికానందాన్నిస్తోంది. వివిధ దేవతల ఆలయాలతో నెలకొని ఉన్న ఈ ఆలయ దర్శనం సర్వ శ్రేయోదాయకంగా భక్తులు భావిస్తారు. ఇంకా, పాత [[బస్ స్టాండు]] వద్ద [[రామాలయం]] ఉంది. మధు విద్యాలయం వద్ద[[షిర్డీ సాయిబాబా]] గుడి ఉంది. [[శివాలయం]] ఉంది.

==వైరా జలాశయం ==
{{ప్రధాన వ్యాసం|వైరా}}
'''వైరా చెరువు''' అనునది '''[[వైరా నది]]''' నుండి వచ్చింది. ఈ చెరువులో 19 బావులువున్నవి. దీనిని [[నిజాం]] నవాబు 1929లో తవ్వించాడు. దీని ద్వారా చుట్టుప్రక్కల 8 మండలాలకు త్రాగు నీరు, సుమారు ఒక లక్ష ఎకరాలకు సాగునీరు అందుతోంది. ఇది ఒక పర్యాటక కేంద్రంగా కూడా అభివృద్ధి ఛెందుతోంది. ఇక్కడ బోటు షికారు, గెస్ట్ హౌస్, పిల్లలు ఆడుకునే స్థలం మొదలగునవి ఉన్నాయి. చేపల పెంపకం కూడా జరుగుతున్నది.

== విద్యా సంస్థలు ==
* కె.వి.సి.ఎమ్. డిగ్రీ కాలేజి
* మధు విద్యాలయం, జూనియర్ కాలేజి,డిగ్రీ కాలేజీ
* టాగోర్ విద్యాలయం
* ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాల
* క్రాంతి జూనియర్ కాలేజి

== బ్యాంకులు==
#నాగార్జున గ్రామీణ బ్యాంక్.
#[[ఆంధ్రా బ్యాంకు|ఆంధ్రా బ్యాంక్.]]
#[[భారతీయ స్టేట్ బ్యాంకు|స్టేట్ బ్యాంక్ అఫ్ ఇండియా]] ( పెట్రోల్ బంక్ సమీపంలో ).

==వ్యవసాయం==
[[వ్యవసాయం]] ప్రజల ప్రధాన వృత్తి, వైరా చెరువు వల్ల ఇక్కడ జాలర్లు కూడా ఉన్నారు. జాలర్ల నివసించే వీధిని ఫిషరీష్ కాలని అని అంటారు. ఇది చెరువు పక్కనే ఉంది.
==రవాణా సౌకర్యాలు ==
ఇక్కడ నుంచి జిల్లాలోని అన్ని ప్రధాన పట్టణాలకు, హైదరాబాదుకూ రోడ్డు రవాణా సౌకర్యం ఉంది. జిల్లా కేంద్రం అయిన ఖమ్మంకు సర్వీసు ఆటోలు ఉంటాయి, మధిర నుంఛి ఆర్డినరి, ఎక్స్‌ప్రెస్ బస్సులు ఉన్నాయి.[[హైదరాబాద్]]కు మధిర నుంచి బస్సులు ఉన్నాయి.

==శాసనసభ నియోజకవర్గం==
{{main|వైరా శాసనసభ నియోజకవర్గం}}

== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}
==బయటి లింకులు==
* [http://wikimapia.org/291247/Wyra-reservoir వికిమాపియాలో వైరా చెఱువు]

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఖమ్మం జిల్లాకు చెందిన విషయాలు}}

[[వర్గం:తెలంగాణ నగరాలు, పట్టణాలు]]</text>
      <sha1>gomx8ijo0dri9gitk4daq8sg12swhsg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606885</id>
      <parentid>3606883</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:35:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8087" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                            = వైరా
| other_name                      = 
| settlement_type                 = పట్టణం
| image_skyline                   = APvillage Wyra 1.JPG
| image_alt                       = 
| image_caption                   = వైరా రోడ్డు దృశ్య చిత్రం
| nickname                        = 
| pushpin_map                     = India Telangana#India
| pushpin_label_position          = left
| pushpin_map_alt                 = 
| pushpin_map_caption             = తెలంగాణ పటంలో వైరా స్థానం
| coordinates                     = {{coord|17.195998|80.355531|format=dms|display=inline,title}}
| subdivision_type                = [[దేశం |దేశం]]
| subdivision_name                = {{flag|భారతదేశం}}
| subdivision_type1               = [[రాష్ట్రం]]
| subdivision_type2               = [[జిల్లా]]
| subdivision_name1               = [[తెలంగాణ]]
| subdivision_name2               = [[ఖమ్మం జిల్లా]]
| established_title               = &lt;!-- Established --&gt;
| established_date                = 
| founder                         = 
| named_for                       = [[వైరా రిజర్వాయర్]]
| government_type                 = [[పురపాలకసంఘం|పురపాలక సంఘం]]
| governing_body                  = 
| unit_pref                       = Metric
| area_footnotes                  = 
| area_total_km2                  = 
| area_rank                       = 
| elevation_footnotes             = 
| elevation_m                     = 
| population_total                = 
| population_as_of                = 2011
| population_footnotes            = 
| population_density_km2          = auto
| population_rank                 = 
| population_demonym              = 
| demographics_type1              = [[భాష]]
| demographics1_title1            = [[అధికార భాష|అధికారక]]
| timezone1                       = [[భారత ప్రామాణిక కాలమానం]]
| utc_offset1                     = +5:30
| postal_code_type                = [[పిన్‌కోడ్]]
| postal_code                     = 507165
| area_code                       = 08749
| area_code_type                  = [[ప్రాంతీయ ఫోన్‌కోడ్]] 
| registration_plate              = TS 04
| website                         = {{URL|telangana.gov.in}}
| footnotes                       = 
| demographics1_info1             = [[తెలుగు]]
}}
'''వైరా''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన [[పట్టణం]].ఇది [[వైరా మండలం|వైరా మండలానికి]] ప్రధాన కేంద్రం. ఇది [[ఖమ్మం]], [[కొత్తగూడెం (ఖమ్మం జిల్లా పట్టణము)|కొత్తగూడెం]], [[భద్రాచలం]], [[మధిర]], [[జగ్గయ్యపేట]] పట్టణాల రహదారులకు కూడలిగా ఉంది. కనుక చుట్టుప్రక్కల ప్రాంతాలకు కేంద్రంగా ఉంది. ఇది [[వైరా పురపాలకసంఘం]]గా ఏర్పడింది.

==ఆలయాలు==
వైరాలో [[అయ్యప్ప]] మందిరం ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ ఆలయం ఖమ్మం నుండి వైరా వచ్చు దారిలో ఉంది. ప్రశాంతమైన వాతావరణం, పచ్చని ప్రకృతి అందాలమధ్య నెలకొని, భక్తులకు మానసికానందాన్నిస్తోంది. వివిధ దేవతల ఆలయాలతో నెలకొని ఉన్న ఈ ఆలయ దర్శనం సర్వ శ్రేయోదాయకంగా భక్తులు భావిస్తారు. ఇంకా, పాత [[బస్ స్టాండు]] వద్ద [[రామాలయం]] ఉంది. మధు విద్యాలయం వద్ద[[షిర్డీ సాయిబాబా]] గుడి ఉంది. [[శివాలయం]] ఉంది.

==వైరా జలాశయం ==
{{ప్రధాన వ్యాసం|వైరా}}
'''వైరా చెరువు''' అనునది '''[[వైరా నది]]''' నుండి వచ్చింది. ఈ చెరువులో 19 బావులువున్నవి. దీనిని [[నిజాం]] నవాబు 1929లో తవ్వించాడు. దీని ద్వారా చుట్టుప్రక్కల 8 మండలాలకు త్రాగు నీరు, సుమారు ఒక లక్ష ఎకరాలకు సాగునీరు అందుతోంది. ఇది ఒక పర్యాటక కేంద్రంగా కూడా అభివృద్ధి ఛెందుతోంది. ఇక్కడ బోటు షికారు, గెస్ట్ హౌస్, పిల్లలు ఆడుకునే స్థలం మొదలగునవి ఉన్నాయి. చేపల పెంపకం కూడా జరుగుతున్నది.

== విద్యా సంస్థలు ==
* కె.వి.సి.ఎమ్. డిగ్రీ కాలేజి
* మధు విద్యాలయం, జూనియర్ కాలేజి,డిగ్రీ కాలేజీ
* టాగోర్ విద్యాలయం
* ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాల
* క్రాంతి జూనియర్ కాలేజి

== బ్యాంకులు==
#నాగార్జున గ్రామీణ బ్యాంక్.
#[[ఆంధ్రా బ్యాంకు|ఆంధ్రా బ్యాంక్.]]
#[[భారతీయ స్టేట్ బ్యాంకు|స్టేట్ బ్యాంక్ అఫ్ ఇండియా]] ( పెట్రోల్ బంక్ సమీపంలో ).

==వ్యవసాయం==
[[వ్యవసాయం]] ప్రజల ప్రధాన వృత్తి, వైరా చెరువు వల్ల ఇక్కడ జాలర్లు కూడా ఉన్నారు. జాలర్ల నివసించే వీధిని ఫిషరీష్ కాలని అని అంటారు. ఇది చెరువు పక్కనే ఉంది.
==రవాణా సౌకర్యాలు ==
ఇక్కడ నుంచి జిల్లాలోని అన్ని ప్రధాన పట్టణాలకు, హైదరాబాదుకూ రోడ్డు రవాణా సౌకర్యం ఉంది. జిల్లా కేంద్రం అయిన ఖమ్మంకు సర్వీసు ఆటోలు ఉంటాయి, మధిర నుంఛి ఆర్డినరి, ఎక్స్‌ప్రెస్ బస్సులు ఉన్నాయి.[[హైదరాబాద్]]కు మధిర నుంచి బస్సులు ఉన్నాయి.

==శాసనసభ నియోజకవర్గం==
{{main|వైరా శాసనసభ నియోజకవర్గం}}

== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}
==బయటి లింకులు==
* [http://wikimapia.org/291247/Wyra-reservoir వికిమాపియాలో వైరా చెఱువు]

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఖమ్మం జిల్లాకు చెందిన విషయాలు}}

[[వర్గం:తెలంగాణ నగరాలు, పట్టణాలు]]</text>
      <sha1>6zv3i5kayf1r5zdv7x091r7l6kxak9o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606886</id>
      <parentid>3606885</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:36:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8021" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                            = వైరా
| other_name                      = 
| settlement_type                 = పట్టణం
| image_skyline                   = APvillage Wyra 1.JPG
| image_alt                       = 
| image_caption                   = వైరా రోడ్డు దృశ్య చిత్రం
| nickname                        = 
| pushpin_map                     = India Telangana#India
| pushpin_label_position          = left
| pushpin_map_alt                 = 
| pushpin_map_caption             = తెలంగాణ పటంలో వైరా స్థానం
| coordinates                     = {{coord|17.195998|80.355531|format=dms|display=inline,title}}
| subdivision_type                = [[దేశం |దేశం]]
| subdivision_name                = {{flag|భారతదేశం}}
| subdivision_type1               = [[రాష్ట్రం]]
| subdivision_type2               = [[జిల్లా]]
| subdivision_name1               = [[తెలంగాణ]]
| subdivision_name2               = [[ఖమ్మం జిల్లా]]
| established_title               = &lt;!-- Established --&gt;
| established_date                = 
| founder                         = 
| named_for                       = [[వైరా రిజర్వాయర్]]
| government_type                 = [[పురపాలకసంఘం|పురపాలక సంఘం]]
| governing_body                  = 
| unit_pref                       = Metric
| area_footnotes                  = 
| area_total_km2                  = 
| area_rank                       = 
| elevation_footnotes             = 
| elevation_m                     = 
| population_total                = 
| population_as_of                = 2011
| population_footnotes            = 
| population_density_km2          = auto
| population_rank                 = 
| population_demonym              = 
| demographics_type1              = [[భాష]]
| demographics1_title1            = [[అధికార భాష|అధికారక]]
| timezone1                       = 
| utc_offset1                     = +5:30
| postal_code_type                = [[పిన్‌కోడ్]]
| postal_code                     = 507165
| area_code                       = 08749
| area_code_type                  = [[ప్రాంతీయ ఫోన్‌కోడ్]] 
| registration_plate              = TS 04
| website                         = {{URL|telangana.gov.in}}
| footnotes                       = 
| demographics1_info1             = [[తెలుగు]]
}}
'''వైరా''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన [[పట్టణం]].ఇది [[వైరా మండలం|వైరా మండలానికి]] ప్రధాన కేంద్రం. ఇది [[ఖమ్మం]], [[కొత్తగూడెం (ఖమ్మం జిల్లా పట్టణము)|కొత్తగూడెం]], [[భద్రాచలం]], [[మధిర]], [[జగ్గయ్యపేట]] పట్టణాల రహదారులకు కూడలిగా ఉంది. కనుక చుట్టుప్రక్కల ప్రాంతాలకు కేంద్రంగా ఉంది. ఇది [[వైరా పురపాలకసంఘం]]గా ఏర్పడింది.

==ఆలయాలు==
వైరాలో [[అయ్యప్ప]] మందిరం ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ ఆలయం ఖమ్మం నుండి వైరా వచ్చు దారిలో ఉంది. ప్రశాంతమైన వాతావరణం, పచ్చని ప్రకృతి అందాలమధ్య నెలకొని, భక్తులకు మానసికానందాన్నిస్తోంది. వివిధ దేవతల ఆలయాలతో నెలకొని ఉన్న ఈ ఆలయ దర్శనం సర్వ శ్రేయోదాయకంగా భక్తులు భావిస్తారు. ఇంకా, పాత [[బస్ స్టాండు]] వద్ద [[రామాలయం]] ఉంది. మధు విద్యాలయం వద్ద[[షిర్డీ సాయిబాబా]] గుడి ఉంది. [[శివాలయం]] ఉంది.

==వైరా జలాశయం ==
{{ప్రధాన వ్యాసం|వైరా}}
'''వైరా చెరువు''' అనునది '''[[వైరా నది]]''' నుండి వచ్చింది. ఈ చెరువులో 19 బావులువున్నవి. దీనిని [[నిజాం]] నవాబు 1929లో తవ్వించాడు. దీని ద్వారా చుట్టుప్రక్కల 8 మండలాలకు త్రాగు నీరు, సుమారు ఒక లక్ష ఎకరాలకు సాగునీరు అందుతోంది. ఇది ఒక పర్యాటక కేంద్రంగా కూడా అభివృద్ధి ఛెందుతోంది. ఇక్కడ బోటు షికారు, గెస్ట్ హౌస్, పిల్లలు ఆడుకునే స్థలం మొదలగునవి ఉన్నాయి. చేపల పెంపకం కూడా జరుగుతున్నది.

== విద్యా సంస్థలు ==
* కె.వి.సి.ఎమ్. డిగ్రీ కాలేజి
* మధు విద్యాలయం, జూనియర్ కాలేజి,డిగ్రీ కాలేజీ
* టాగోర్ విద్యాలయం
* ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాల
* క్రాంతి జూనియర్ కాలేజి

== బ్యాంకులు==
#నాగార్జున గ్రామీణ బ్యాంక్.
#[[ఆంధ్రా బ్యాంకు|ఆంధ్రా బ్యాంక్.]]
#[[భారతీయ స్టేట్ బ్యాంకు|స్టేట్ బ్యాంక్ అఫ్ ఇండియా]] ( పెట్రోల్ బంక్ సమీపంలో ).

==వ్యవసాయం==
[[వ్యవసాయం]] ప్రజల ప్రధాన వృత్తి, వైరా చెరువు వల్ల ఇక్కడ జాలర్లు కూడా ఉన్నారు. జాలర్ల నివసించే వీధిని ఫిషరీష్ కాలని అని అంటారు. ఇది చెరువు పక్కనే ఉంది.
==రవాణా సౌకర్యాలు ==
ఇక్కడ నుంచి జిల్లాలోని అన్ని ప్రధాన పట్టణాలకు, హైదరాబాదుకూ రోడ్డు రవాణా సౌకర్యం ఉంది. జిల్లా కేంద్రం అయిన ఖమ్మంకు సర్వీసు ఆటోలు ఉంటాయి, మధిర నుంఛి ఆర్డినరి, ఎక్స్‌ప్రెస్ బస్సులు ఉన్నాయి.[[హైదరాబాద్]]కు మధిర నుంచి బస్సులు ఉన్నాయి.

==శాసనసభ నియోజకవర్గం==
{{main|వైరా శాసనసభ నియోజకవర్గం}}

== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}
==బయటి లింకులు==
* [http://wikimapia.org/291247/Wyra-reservoir వికిమాపియాలో వైరా చెఱువు]

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఖమ్మం జిల్లాకు చెందిన విషయాలు}}

[[వర్గం:తెలంగాణ నగరాలు, పట్టణాలు]]</text>
      <sha1>mne4lxtr8k0acyesbzc70selq8s9xd5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606887</id>
      <parentid>3606886</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:36:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:రెవెన్యూ గ్రామాలు కాని మండల కేంద్రాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8145" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                            = వైరా
| other_name                      = 
| settlement_type                 = పట్టణం
| image_skyline                   = APvillage Wyra 1.JPG
| image_alt                       = 
| image_caption                   = వైరా రోడ్డు దృశ్య చిత్రం
| nickname                        = 
| pushpin_map                     = India Telangana#India
| pushpin_label_position          = left
| pushpin_map_alt                 = 
| pushpin_map_caption             = తెలంగాణ పటంలో వైరా స్థానం
| coordinates                     = {{coord|17.195998|80.355531|format=dms|display=inline,title}}
| subdivision_type                = [[దేశం |దేశం]]
| subdivision_name                = {{flag|భారతదేశం}}
| subdivision_type1               = [[రాష్ట్రం]]
| subdivision_type2               = [[జిల్లా]]
| subdivision_name1               = [[తెలంగాణ]]
| subdivision_name2               = [[ఖమ్మం జిల్లా]]
| established_title               = &lt;!-- Established --&gt;
| established_date                = 
| founder                         = 
| named_for                       = [[వైరా రిజర్వాయర్]]
| government_type                 = [[పురపాలకసంఘం|పురపాలక సంఘం]]
| governing_body                  = 
| unit_pref                       = Metric
| area_footnotes                  = 
| area_total_km2                  = 
| area_rank                       = 
| elevation_footnotes             = 
| elevation_m                     = 
| population_total                = 
| population_as_of                = 2011
| population_footnotes            = 
| population_density_km2          = auto
| population_rank                 = 
| population_demonym              = 
| demographics_type1              = [[భాష]]
| demographics1_title1            = [[అధికార భాష|అధికారక]]
| timezone1                       = 
| utc_offset1                     = +5:30
| postal_code_type                = [[పిన్‌కోడ్]]
| postal_code                     = 507165
| area_code                       = 08749
| area_code_type                  = [[ప్రాంతీయ ఫోన్‌కోడ్]] 
| registration_plate              = TS 04
| website                         = {{URL|telangana.gov.in}}
| footnotes                       = 
| demographics1_info1             = [[తెలుగు]]
}}
'''వైరా''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన [[పట్టణం]].ఇది [[వైరా మండలం|వైరా మండలానికి]] ప్రధాన కేంద్రం. ఇది [[ఖమ్మం]], [[కొత్తగూడెం (ఖమ్మం జిల్లా పట్టణము)|కొత్తగూడెం]], [[భద్రాచలం]], [[మధిర]], [[జగ్గయ్యపేట]] పట్టణాల రహదారులకు కూడలిగా ఉంది. కనుక చుట్టుప్రక్కల ప్రాంతాలకు కేంద్రంగా ఉంది. ఇది [[వైరా పురపాలకసంఘం]]గా ఏర్పడింది.

==ఆలయాలు==
వైరాలో [[అయ్యప్ప]] మందిరం ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ ఆలయం ఖమ్మం నుండి వైరా వచ్చు దారిలో ఉంది. ప్రశాంతమైన వాతావరణం, పచ్చని ప్రకృతి అందాలమధ్య నెలకొని, భక్తులకు మానసికానందాన్నిస్తోంది. వివిధ దేవతల ఆలయాలతో నెలకొని ఉన్న ఈ ఆలయ దర్శనం సర్వ శ్రేయోదాయకంగా భక్తులు భావిస్తారు. ఇంకా, పాత [[బస్ స్టాండు]] వద్ద [[రామాలయం]] ఉంది. మధు విద్యాలయం వద్ద[[షిర్డీ సాయిబాబా]] గుడి ఉంది. [[శివాలయం]] ఉంది.

==వైరా జలాశయం ==
{{ప్రధాన వ్యాసం|వైరా}}
'''వైరా చెరువు''' అనునది '''[[వైరా నది]]''' నుండి వచ్చింది. ఈ చెరువులో 19 బావులువున్నవి. దీనిని [[నిజాం]] నవాబు 1929లో తవ్వించాడు. దీని ద్వారా చుట్టుప్రక్కల 8 మండలాలకు త్రాగు నీరు, సుమారు ఒక లక్ష ఎకరాలకు సాగునీరు అందుతోంది. ఇది ఒక పర్యాటక కేంద్రంగా కూడా అభివృద్ధి ఛెందుతోంది. ఇక్కడ బోటు షికారు, గెస్ట్ హౌస్, పిల్లలు ఆడుకునే స్థలం మొదలగునవి ఉన్నాయి. చేపల పెంపకం కూడా జరుగుతున్నది.

== విద్యా సంస్థలు ==
* కె.వి.సి.ఎమ్. డిగ్రీ కాలేజి
* మధు విద్యాలయం, జూనియర్ కాలేజి,డిగ్రీ కాలేజీ
* టాగోర్ విద్యాలయం
* ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాల
* క్రాంతి జూనియర్ కాలేజి

== బ్యాంకులు==
#నాగార్జున గ్రామీణ బ్యాంక్.
#[[ఆంధ్రా బ్యాంకు|ఆంధ్రా బ్యాంక్.]]
#[[భారతీయ స్టేట్ బ్యాంకు|స్టేట్ బ్యాంక్ అఫ్ ఇండియా]] ( పెట్రోల్ బంక్ సమీపంలో ).

==వ్యవసాయం==
[[వ్యవసాయం]] ప్రజల ప్రధాన వృత్తి, వైరా చెరువు వల్ల ఇక్కడ జాలర్లు కూడా ఉన్నారు. జాలర్ల నివసించే వీధిని ఫిషరీష్ కాలని అని అంటారు. ఇది చెరువు పక్కనే ఉంది.
==రవాణా సౌకర్యాలు ==
ఇక్కడ నుంచి జిల్లాలోని అన్ని ప్రధాన పట్టణాలకు, హైదరాబాదుకూ రోడ్డు రవాణా సౌకర్యం ఉంది. జిల్లా కేంద్రం అయిన ఖమ్మంకు సర్వీసు ఆటోలు ఉంటాయి, మధిర నుంఛి ఆర్డినరి, ఎక్స్‌ప్రెస్ బస్సులు ఉన్నాయి.[[హైదరాబాద్]]కు మధిర నుంచి బస్సులు ఉన్నాయి.

==శాసనసభ నియోజకవర్గం==
{{main|వైరా శాసనసభ నియోజకవర్గం}}

== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}
==బయటి లింకులు==
* [http://wikimapia.org/291247/Wyra-reservoir వికిమాపియాలో వైరా చెఱువు]

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఖమ్మం జిల్లాకు చెందిన విషయాలు}}

[[వర్గం:తెలంగాణ నగరాలు, పట్టణాలు]]
[[వర్గం:రెవెన్యూ గ్రామాలు కాని మండల కేంద్రాలు]]</text>
      <sha1>m1nb9fgq7gxxt25d4tq620ea2lj7e7b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా</title>
    <ns>4</ns>
    <id>3753</id>
    <revision>
      <id>3606689</id>
      <parentid>3453777</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T17:19:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>103.96.18.134</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8801" xml:space="preserve">డాక్టర్ కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి - M.A (Gold Medal), B.Ed, M.Phil, Ph.D, JRF, NET 
Assistant Professor in Telugu, SRR Govt. Arts &amp; Science College, Karimnagar, 9154690580 

ప్రస్తుత పెద్దపల్లి జిల్లా ఓదెల మండలం కొమిర గ్రామానికి చెందిన డాక్టర్ కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి తెలంగాణ రాష్ట్ర ఉత్తమ ఉపాధ్యాయ పురస్కారం అందుకొన్నారు. 1996  లో ఉపాధ్యాయునిగా ఎంపికై 2002 లో జూనియర్ అధ్యాపకులుగా, 2010 డిగ్రీ అధ్యాపకులుగా ప్రమోషన్ పొందారు. ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం లో ఎం.ఏ తెలుగులో గోల్డ్ మెడల్ సాధించి అదే విశ్వవిద్యాలయం నుండి ఎం.ఫిల్, &amp; పి. హెచ్ డి(డాక్టరేట్) పట్టా అందుకున్నారు. రే ఇనిస్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఫిల్మ్ టెక్నాలజి, మద్రాస్ నుండి ఫిల్మ్ యాక్టింగ్‌లో సర్టిఫికేట్ కోర్సు &amp; హైదరాబాద్ మధు ఫిల్మ్ ఇనిస్టిట్యూట్ నుండి ఆక్టింగ్ డిప్లమా చేసి అనేక లఘుచిత్రాలు నిర్మించారు. కళాశాలలో ఫిల్మ్ మేకింగ్ సెర్టిఫికేట్ కోర్స్ కోర్స్ కోఆర్డినేటర్ గా వ్యవహరిస్టూ విద్యార్థులకు ఫిల్మ్ మేకింగ్ లో శిక్షణనిస్తూ లఘుచిత్రాలు నిర్మిస్తున్నారు. కళాశాల బోధనలోనే కాకుండా కళాశాల వివిధ అభివ్రుద్ధి కమిటీలలో  కన్వీనర్ గా, సభ్యులుగా ఉన్నారు. ఇన్ ఛార్జి లైబ్రేరియన్‌గా, ఎన్.ఎస్.ఎస్ ప్రోగ్రాం ఆఫీసర్ గా భాధ్యతలు నిర్వహించారు.
	 ఇన్ ఛార్జ్ ఫిజికల్ డైరెక్టర్‌గా పనిచేస్తూ విద్యార్థులను రాష్ట్ర, జాతీయ క్రీడల పోటీలకు పంపించి పథకాలు, కరీం నగర్ లో రాష్ట్రస్థాయి వాలీబాల్ పోటీలు నిర్వహించారు. విద్యార్థులకు ఉచిత పోలీసు నియామక శిక్షణ  శిబిరం, యోగా శిక్షణ  శిబిరం నిర్వహించారు. 
	చైనీస్ వుషు కుంగ్ ఫూ ఫెడరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా ద్వారా కుంగ్ ఫూ మార్షల్ ఆర్ట్స్ లో బ్లాక్ బెల్ట్ సాధించి, మార్షల్ ఆర్ట్స్ ద్వారా  మహిళా విద్యార్థులకు స్వీయరక్షణ మెలకువలు (టెక్నిక్స్) నేర్పించారు. విద్యార్థులను మార్షల్ ఆర్ట్స్ పోటీలకు పంపించారు. వివిధ మార్షల్ ఆర్ట్స్ పోటీలకు న్యాయనిర్ణేతగా వ్యవహరించారు. డాక్టర్  మర్రిచెన్నారెడ్డి మానవ వనరుల అభివ్రుద్ధి కేకెంద్రం RTI యాక్ట్ పై నిర్వహించిన  ట్రైనర్స్ ట్రైనింగ్ ప్రోగ్రామ్‌లో శిక్షణ పొంది కేంద్ర ప్రభుత్వ పథకం కింద RTI కరీమ్ నగర్ జిల్లా రిసోర్స్ పర్సన్ గా  నియమితులై పలువురికి శిక్షణనిస్తున్నారు. శాతవాహన యూనివర్సిటీ  స్పోర్ట్స్ బోర్డ్ కమిటీలో సభ్యుడిగా నామినేట్ చేయబడ్డారు. శాతవాహన విశ్వవిద్యాలయం తెలుగు బోర్డ్ ఆఫ్ స్టడీస్ సభ్యులుగా భాధ్యతలు నిర్వహించారు.  
	తెలంగాణ ఉన్నతవిద్యామండలి ఆధ్వర్యంలో రెండు జాతీయ సదస్సులు నిర్వహించారు.  2017 లో హైదరాబాద్‌లో జరిగిన ప్రపంచ తెలుగు మహాసభల్లో డిప్యుటేషన్ పై వెళ్ళి నెలరోజుల పాటు సభానిర్వహణలో సేవలు అందించారు. యువతరంగం జిల్లా, క్లస్టర్ &amp; రాష్ట్ర స్థాయి కోఆర్డినేటర్ గా సాంస్కృతిక మరియు సాహిత్య కార్యక్రమాల నిర్వహణ ద్వారా కళాశాల విద్యాశాఖ ప్రశంసా పత్రంతో పాటు కళాశాల విద్యాశాఖ ఉత్తమ ఉపాధ్యాయునిగా ఎంపికయ్యారు.  జర్నలిజం &amp; మాస్ కమ్యూనికేషన్‌ సర్టిఫికెట్ కోర్సు కోఆర్డినేటర్ గా 2017 నుండి జర్నలిజం విద్యార్థుల కోసం అనేక సెమినార్‌లు &amp; వర్కుషాప్‌లు నిర్వహించారు.  యుజిసి ఆర్థిక సహాయయంతో విద్యాబోధనపై ప్రాజెక్ట్ నిర్వహించడమే కాకుండా   మలేషియా కౌలాలంపూర్ లో జరిగిన ఇంటర్నేషనల్ కాన్ఫరెన్స్ లో పాల్గొని ఆ అంశంపై  పత్రసమర్పణ చేశారు. 2018 లో శాతవాహణ యూనివర్సిటీ ద్వారా కాలేజీ అకాడమిక్ కోఆర్డినేటర్‌గా నియమితులై కోవిడ్ లాక్ డౌన్ సమయంలో పరీక్షల విభాగాన్ని డిజిటలైజ్ చేశారు. 
2021 ఉత్తమ సాంస్కృతిక సమన్వయ కర్తగా జిల్లా కలెక్టర్ ప్రశంసా పత్రం అందుకొన్నారు. ఇటీవల మద్రాస్ యూనివర్సిటీ తెలుగుశాఖ సమన్వయంతో ఇంటర్నేషనల్ వెబినార్ నిర్వహించారు. తెలంగాణరత్న, ఓ మరణమా క్షణమాగుమా, ఫిఫ్త్ ఎస్టేట్, వ్యాసరత్నావళి లాంటి 8 పుస్తకాలు రచించారు. జాతీయ &amp; అంతర్జాతీయ సదస్సులలో 31 పత్రాలను సమర్పించారు. ప్రముఖ దినపత్రికలలో వ్యాసాలు ప్రచురించారు.
 

Address 
Dr KOTTHIREDDY MALLAREDY
Assistant Professor of Telugu
SRR Government Arts &amp; Science College
Karimnagar
Telangana, India 
PIN: 505001
drkmr9@gmail.com
Cell: 9440749830
         9154690580

Address 
Dr KOTTHIREDDY MALLAREDY 
Assistant Professor of Telugu
H.No 2-100007
Road No. 4A
Hanuman Nagar
Rekurthi, Kothapalli
Karimnagar, Telangana, India
PIN:  505001</text>
      <sha1>7k1s51jvomgitxafmu1hxflx8exs18z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606694</id>
      <parentid>3606689</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T17:48:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nskjnv</username>
        <id>103267</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/103.96.18.134|103.96.18.134]] ([[User talk:103.96.18.134|చర్చ]]) దిద్దుబాటు చేసిన కూర్పు 3606689 ను రద్దు చేసారు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18922" xml:space="preserve">ఈ వ్యాసం [[సహాయము:Contents|సహాయం]] పేజీల లోని ఒక భాగం.

వ్యాసంలోని విషయం గురించిన చర్చ జరిగే ప్రత్యేక వికీపీడియా పేజీని '''చర్చ పేజీ''' అంటారు. వ్యాసపు చర్చ పేజీని చూడటానికి '''చర్చ''' అనే లింకును (డిఫాల్టు తొడుగులో ఇది పేజీకి పై భాగంలో ఉంటుంది) నొక్కితే చాలు. చర్చ పేజీలో నుండి '''గురించి''' లింకును నొక్కితే వెనక్కి - వ్యాసం పేజీకి - వెళ్ళవచ్చు. 

వ్యాసం రాసే రచయితలు చర్చల ద్వారా పరస్పరం సహకరించుకోవలసిన పరిస్థితి వచ్చి తీరుతుందని ముందే తెలుసు&amp;mdash; అందుకనే అటువంటి చర్చ కొరకు ఒక [[వికీపీడియా:నేమ్‌స్పేసు|నేంస్పేసు]] నే ప్రత్యేకించాం. [[వికీపీడియా:సంతకం|చర్చ పేజీలలో మీ రచనల చివర సంతకం పెట్టడం]] ఒక మంచి [[వికీపీడియా:వికీ సాంప్రదాయం|వికీ సాంప్రదాయం]]. 

చర్చ పేజీ వాడే విషయమై మార్గదర్శకాల కొరకు [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీ మార్గదర్శకాలు|చర్చ పేజీ మార్గదర్శకాలు]] చూడండి. ఇంకా [[వికీపీడియా:how to archive a talk page|చర్చ పేజీని ఎలా సంగ్రహించాలి]] మరియు [[వికీపీడియా:Refactoring talk pages]] కూడా చూడండి.

== అసలు ఎందుకది? == 
&lt;b&gt;&lt;i&gt;గమనిక: [[వికీపీడియా:వివాద పరిష్కారం]] లో మొదటి మెట్టుగా వికీపీడియా చర్చ పేజీలు వాడాలని సూచన ఉన్నది.&lt;/b&gt;&lt;/i&gt; 

చర్చ పేజీ ముఖ్యోద్దేశం ఏమిటంటే, దానికి సంబంధించిన వ్యాసం పేజీలోని అంశాలను మెరుగు పరచడమే. ప్రశ్నలు, సవాళ్ళు, కోసివేతలు, పాఠ్యాల మార్పుపై వాదాలు, వ్యాస పేజీపై వ్యాఖ్యానాలు అన్నీ ఈ పేజీలో చెయ్యవచ్చు.

సాధారణంగా విషయం గురించి మాత్రమే చర్చించడానికి చర్చ పేజీని వాడటాన్ని [[వికీపీడియా:వికీపీడియనులు|వికీజీవులు]] వ్యతిరేకిస్తారు. [[వికీపీడియా:Wikipedia is not a soapbox|వికీపీడియా సబ్బు పెట్టేం కాదు]], అదో విజ్ఞాన సర్వస్వం. ఒక్క మాటలో చెప్పాలంటే, '''''వ్యాసం''''' గురించి చర్చించు, ''వ్యాస విషయం'' గురించి కాదు. వికీపీడియా మరో [[H2G2]]నో లేక [[Everything2]]నో కాకూడదనే సరైన అలవాట్లను మేము ప్రోత్సహిస్తున్నాం. ఇంకా చూడండి: [[వికీపీడియా:వికీ సాంప్రదాయం|వికీ సాంప్రదాయం]] 

ఇంత చెప్పినా, వికీజీవులు కూడా మానవమాత్రులే, వారూ తప్పులు చేస్తారు. కాబట్టి, చర్చ పేజీలలో అప్పుడప్పుడు &quot;వర్గ విభేదాలు&quot; వచ్చి గొడవలు జరుగుతూ ఉంటాయి- కొన్నిసార్లు ఇది వ్యాసం మెరుగుదలకు తోడ్పడుతుంది కూడా! అంటే కొంత వరకు సహనం, సహిష్ణుత అనేది ఉందన్నమాట. చాలా మంది వికీజీవులు ఈ గొడవలలో పడుతూనే ఉంటారు. 

ఏదో ఆశించి, వాడుకరుల పేజీలలో పదే పదే ఒకే సందేశం రాయడం - దీనినే స్పామింగు అంటారు - కూడదు.

==&quot;విషయాన్ని చేర్చు&quot; అంశం== 
&quot;విషయాన్ని చేర్చు&quot; అనే లింకును నొక్కడం ద్వారా చర్చ పేజీలో రాయవచ్చు. కానీ ఇది కొత్త చర్చ ప్రారంభానికి, మరియు చివరి చర్చ సమాధానానికి వాడతారు. 

*కొత్త చర్చ కొరకు, &quot;విషయం&quot; పెట్టెలో విషయం రాయండి. ఆటోమాటిక్‌గా అదే [[సహాయం:దిద్దుబాటు సారాంశం|దిద్దుబాటు సారాంశం]] అవుతుంది. 

*ఏదైనా చర్చకు సమాధానం రాయదలిస్తే సదరు చర్చను దిద్దుబాటు చెయ్యండి. 

== చర్చ పేజీ నమూనా == 

{| border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;6&quot; cellspacing=&quot;0&quot; 
|
&lt;nowiki&gt;కూరెలా ఉంది? --[[పి.భీముడు]]&lt;/nowiki&gt;&lt;br&gt;
&lt;nowiki&gt;:అదిరింది!! --[[పి.ద్రౌపది]]&lt;/nowiki&gt;&lt;br&gt;
&lt;nowiki&gt;:పర్లేదు.. --[[పి.ధర్మరాజు]]&lt;/nowiki&gt;&lt;br&gt;
&lt;nowiki&gt;::నేనే వండాను! --[[పి.భీముడు]]&lt;/nowiki&gt;&lt;br&gt;
&lt;nowiki&gt;ఈ కూర చర్చను [[చర్చఃకూర]] కు తరలించాలని నా అభిప్రాయం.. --[[పి.అర్జునుడు]]&lt;/nowiki&gt;&lt;br&gt;
&lt;nowiki&gt;:అక్కర్లేదనుకుంటా --[[పి.నకులుడు]]&lt;/nowiki&gt;&lt;br&gt;
&lt;nowiki&gt;:ఇంతకీ అసలు ఏ కూర వండారో చెప్పనేలేదు --[[పి.సహదేవుడు]]&lt;/nowiki&gt;&lt;br&gt;
|}
పై విధంగా రాస్తే ఇలా కనిపిస్తుంది:
{| border=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;6&quot; cellspacing=&quot;0&quot; 
|
కూరెలా ఉంది? --[[పి.భీముడు]]&lt;br&gt;
:అదిరింది!! --[[పి.ద్రౌపది]]&lt;br&gt;
:పర్లేదు.. --[[పి.ధర్మరాజు]]&lt;br&gt;
::నేనే వండాను! --[[పి.భీముడు]]&lt;br&gt;
ఈ కూర చర్చను [[చర్చఃకూర]] కు తరలించాలని నా అభిప్రాయం.. --[[పి.అర్జునుడు]]&lt;br&gt;
:అక్కర్లేదనుకుంటా --[[పి.నకులుడు]]&lt;br&gt;
:ఇంతకీ అసలు ఏ కూర వండారో చెప్పనేలేదు --[[పి.సహదేవుడు]]
|-
|}
పై చర్చ ద్వారా చర్చ పేజీ అమరిక ఏ పధ్ధతిలో ఉండాలనేది సూచిస్తున్నాం గానీ ఎటువంటి వ్యాఖ్యలు రాయాలనేది కాదు.

== వాడుకరుల చర్చ పేజీలు == 
మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. దీనికి కొన్ని ప్రత్యేక విశేషాలు ఉన్నాయి. మొదటగా, పేజీల పైన ఉండే శీర్షంలో దీనికి లింకు ఉంటుంది. ఇతరులు మీ చర్చ పేజీలో సందేశం రాస్తే, '''మీకు కొత్త సందేశాలు ఉన్నాయి ''' అనే సందేశం మీకు కనిపిస్తుంది. కొన్నిసార్లు వ్యక్తిగత సందేశాల కొరకు కూడా వాడతారు; కానీ ఈ పేజీ అందరికీ కనిపిస్తుందని గుర్తుంచుకోండి. మీరు గోప్యంగా సంప్రదించదలిస్తే, ఈ-మెయిల్‌ వాడండి ([[వికీపీడియా:వాడుకరులకు మెయిలు ఇవ్వడం|వాడుకరులకు ఈ-మెయిల్‌]] చూడండి). 

ఇతర వాడుకరుల చర్చ పేజీలో సందేశం రాయదలిస్తే ఆ వాడుకరి పేజీలోని ''చర్చ'' లింకును నొక్కి ఆ పేజీకి వెళ్ళవచ్చు. ఇటివలి మార్పులు పేజీలోను, మీ వీక్షణ జాబితా లోను ఉండే మార్పుల పక్కనే ఉన్న వాడుకరి పేరు, దానిని అనుసరించి ఉండే చర్చ లింకును నొక్కి కూడా చర్చ పేజీకి వెళ్ళవచ్చు. 

===నా చర్చ పేజీలో నా ఇష్టం వచ్చింది చేసుకోవచ్చా?=== 
ఎక్కువ మంది తమ ''వాడుకరి చర్చ'' పేజీని ఇతర చర్చ పేజీల వలెనే చూస్తారు - పాతవాటిని జాగ్రత్త చెయ్యడం మొదలైనవి చేస్తారు. మరి కొందరు చర్చ ముగిసిన తరువాత తీసివేస్తారు. 

అయితే, సందేశాలకు సమాధానాలివ్వకుండానే వాటిని తొలగించరాదు. దీనిని అమర్యాదగా భావించి, దాని వలన ఘర్షణలు తలెత్తి, మధ్యవర్తుల వరకూ వెళ్ళిన సందర్భాలు ఇంగ్లీషు వికీలో ఉన్నాయి. మీ వాడుకరి చర్చ పేజీ నుండి వేరే పేజీకి దారి మార్పు చెయ్యడం కూడా (సరదాగా చేసినా, ఎగతాళిగా చేసినా సరే) ఇటువంటి చర్య గానే భావిస్తారు. 

మీ వాడుకరి చర్చ పేజీని అలంకరించు కోవాలనుందా..? ఆలస్యమెందుకు, కానివ్వండి. కాకపోతే, ఒక్క విషయం గుర్తుంచుకోండి - మీ చర్చ పేజీలో ఇతర వాడుకరులు సందేశం రాయాలనుకుంటే అలంకరణల కారణంగా వారికి ఇబ్బంది కలగకూడదు. అలా జరిగితే వాళ్ళు బాధ పడవచ్చు. 

===సంభాషణా క్రమాన్ని సులభంగా అనుసరించడం ఎలా=== 
ఒకే చర్చకు సంబంధించిన సందేశాలను వివిధ వాడుకరుల చర్చ పేజీలలో రాస్తూ పోతూ ఉంటే, ఆ చర్చను అనుసరించడం కష్టమవుతుంది. ఈ సమస్యను అధిగమించే రెండు మార్గాలు ఇవిగో: 

* మీరు సమాధానమిస్తున్న చర్చ లోని భాగాన్ని కాపీ చేసి రెండో వాడుకరి చర్చ పేజీలో పేస్టు చేసి, దాని కిందే మీ సమాధానం రాయండి. మీ సమాధానాన్ని మామూలుగానే ఇండెంటు చెయ్యండి. 
లేదా: 
* మీ వాడుకరి చర్చ పేజీలో సమాధానం రాస్తానని సందేశం పెట్టండి. ఇతరులు మొదలు పెట్టే సంభాషణలకు ఇలా చెయ్యండి. 
* సంభాషణ మీరు మొదలు పెట్టేటపుడు, ఇతరుల చర్చ పేజీలో రాసి, వాళ్ళు అక్కడే సమాధానం ఇవ్వవచ్చని చెప్పండి. 

== చర్చ పేజీలను భద్రపరిచే విధానం ==
అప్పుడప్పుడూ వికీపీడియాలో చర్చ పేజీలు చాలా పెద్దవయిపోతుంటాయి. అలాంటప్పుడు చర్చ పేజీలలోని పాత వివరాలను ఇంకొక అనుబంధ పేజీలో భద్రపరుస్తూ ఉంటారు. ఇలా భద్రపరచటానికి సాధారణంగా కింద వివరించిన పద్దతిని ఉపయోగిస్తారు.

ఇలా కొత్తగా సృష్టిస్తున్న పాత చర్చ పేజీలకు పేర్లను జాగ్రత్తగా పెట్టాలి. వాటి పేర్లు తయారు చేయడానికి, మొదట వ్యాసపు చర్చ పేజీ పేరుని తీసుకుని దానికి &quot;/పాత చర్చ #&quot;ను కలపండి, # అనేది పాత చర్చ పేజీ సంఖ్య.
ఉదాహరణకు:
* చర్చ:భారతదేశం యొక్క 20వ పాత చర్చ పేజీకి &quot;చర్చ:భారతదేశం/పాత చర్చ 20&quot; అని నామకరణం చెయ్యాలి.
* &quot;వాడుకరి చర్చ:సభ్యుడు&quot; యొక్క మొదటి పాత చర్చ పేజీకి &quot;వాడుకరి చర్చ:సభ్యుడు/పాత చర్చ 1&quot; అనే పేరు వస్తుంది.

అంతేకాదు చర్చ పేజీలను భద్రపరిచేటప్పుడు వాటి నేముస్పేసు సరయినదేనా కాదా అని నిర్ధారించుకోవాలి. కోలన్ (:) గుర్తు ముందు ఉన్న పదాన్ని గమనించండి. మీ సొంత చర్చ పేజీలు &quot;వాడుకరి చర్చ&quot; తో మొదలవుతాయి, &quot;చర్చ&quot;తో కాదు.

అలా పేజీలకు పేరును తయారు చేసేసిన తరువాత, అసలు చర్చ పేజీలో ఉన్న సమాచారాన్నంతటిని ఆ పేజీ నుంచి తొలగించి కొత్తగా సృష్టించిన పేజీలో చేర్చి రెండు పేజీలను భద్రపరచాలి.  పాత చర్చల పేజీలలో &lt;nowiki&gt;{{పాత చర్చల పెట్టె|auto=yes}}&lt;/nowiki&gt; అని వ్రాయండి. దీనితో ఆ పేజీ నుండి, పాత చర్చ పేజీలకు లింకులు ఏర్పడతాయి.

== చర్చ పేజీలకు ఎకో వ్యవస్థ తోడ్పాటు ==
వ్యాసంపై చర్చించేటపుడు మీ వ్యాఖ్యని సంబంధిత వాడుకరుల దృష్టికి తీసుకెళటానికి మీ వ్యాఖ్యలో ఆయా వాడుకరుల పేజీలను &lt;nowiki&gt;[[వాడుకరి:వాడుకరిపేరు]]&lt;/nowiki&gt; - ఇలా ఉటంకిస్తే, వారికి [[వికీపీడియా:సూచనల వ్యవస్థ|ఎకో వ్యవస్థ]] ద్వారా సందేశం వెళ్తుంది. వాడుకరి చర్చ పేజీలో ప్రత్యేకంగా వ్యాఖ్య రాయనవసరంలేదు. ఇది మరింత మంది దృష్టికి తీసుకువెళ్లాలంటే &lt;nowiki&gt;{{సహాయం కావాలి}}&lt;/nowiki&gt; చేర్చితే ఆ పేజీ [[వికీపీడియా:రచ్చబండ|రచ్చబండ]]లో సహకారం స్థితి పెట్టెలో సహాయంకోరుతున్న వాడుకరుల లేక పేజీల సంఖ్య ద్వారా తెలియచేయబడుతుంది. [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A:%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81&amp;diff=prev&amp;oldid=921232 ఉదాహరణ].

== ఇంకా చూడండి == 

* [[వికీపీడియా:బహుచర్చిత చర్చ పేజీలు]]
* [[వికీపీడియా:అనాధ చర్చ పేజీలు|అనాధ చర్చ పేజీలు]]
* [[వికీపీడియా:వికీ సాంప్రదాయం|వికీ సాంప్రదాయం]]
* [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీ మార్గదర్శకాలు|చర్చ పేజీ మార్గదర్శకాలు]]

[[వర్గం:వికీపీడియా సహాయం]]</text>
      <sha1>705wc9xqpm6t83bipjjz8yeixiux6e9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>సింధు లోయ నాగరికత</title>
    <ns>0</ns>
    <id>6046</id>
    <revision>
      <id>3606971</id>
      <parentid>3604067</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T10:27:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4070:4105:B52D:0:0:3BF:90A4</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="119301" xml:space="preserve">{{Infobox archaeological culture|name=సింధు లోయ నాగరికత|map=Indus Valley Civilization, Mature Phase (2600-1900 BC).png|mapalt=IVC ముఖ్యమైన స్థలాలు|altnames=హరప్పా నాగరికత|region=Basins of the [[Indus River]], [[Pakistan]] and the seasonal [[Ghaggar-Hakra River|Ghaggar-Hakra river]], northwest [[India]] and eastern Pakistan|typesite=[[హరప్పా]]|majorsites=హరప్పా, [[మొహెంజో దారో]], [[ధోలావీరా]], [[రాఖీగఢీ]]|period=[[కంచుయుగం#దక్షిణ_ఆసియా|దక్షిణాసియాలో కంచుయుగం]]|dates={{circa|[[3300 BC|3300]]|[[1300 BC]]}}|precededby=మెహర్‌గఢ్|followedby=[[Painted Grey Ware culture]]&lt;br /&gt;[[Cemetery H culture]]|Capital=}}[[File:IVC-major-sites-2.jpg|right|thumb|350px| ఆధునిక సరిహద్దుల మీద విధించిన (రూపొందించిన) సింధు లోయ నాగరికత యొక్క ప్రధాన ప్రదేశాలు]][[దస్త్రం:Mohenjodaro Sindh.jpeg|thumbnail|310px|వెలికి తీయబడ్డ మొహంజో-దారో శిథిలాలు]]
'''సింధు లోయ నాగరికత''' (క్రీస్తు శక పూర్వం&quot; (క్రీపు.  లేదా క్రీస్తు. శ. పూ ). 2500-1750)&lt;ref&gt;[http://timesofindia.indiatimes.com/india/Indus-era-8000-years-old-not-5500-ended-because-of-weaker-monsoon/articleshow/52485332.cms www.timesofindia.indiatimes.com]&lt;/ref&gt; ప్రస్తుత [[భారత దేశం]], [[పాకిస్తాన్]] లోగల గగ్గర్ హక్రా, సింధు నదుల పరీవాహక ప్రాంతంలో విలసిల్లిన అతి ప్రాచీన నాగరికత. ఇది ప్రాథమికంగా పాకిస్థాన్‌లో గల సింధ్, పంజాబ్ ప్రావిన్సులలో, పశ్చిమం వైపు బెలూచిస్తాన్ ప్రావిన్సు వైపుకు కేంద్రీకృతమైనట్లు తెలుస్తుంది. ఇంకా [[ఆఫ్ఘనిస్తాన్]], [[తుర్కమేనిస్తాన్]], [[ఇరాన్]] దేశాలలో కూడా ఈ నాగరికతకు సంబంధించిన శిథిలాలను వెలికి తీయడం జరిగింది. ఈ నాగరికతకు చెందిన [[హరప్పా]] నగరం మొదటగా వెలికి తీయుటచే ఇది సింధు లోయ [[హరప్పా]] నాగరికత అని పిలువబడుతున్నది. సింధు [[నాగరికత]] మెసొపొటేమియా, ప్రాచీన ఈజిప్టు కంచు యుగాలకు సమకాలికమైన అతి ప్రాచీన నాగరికతల్లో ఒకటి. అత్యంత అభివృద్ధి చెందిన దశగా గుర్తించబడిన నాగరికతను '''హరప్పా నాగరికత'''గా పేర్కొంటారు. ఈ నాగరికతకు సంబంధించిన తవ్వకాలు 1920వ సంవత్సరం నుండి జరుగుతున్నా అత్యంత ప్రాముఖ్యత కలిగిన వివరాలు మాత్రం 1999లోనే వెలువడ్డాయి.&lt;ref&gt;{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/334517.stm |title='Earliest writing' found |publisher=BBC News |1999-05-04}}&lt;/ref&gt;

ఈ నాగరికతనే ఒక్కోసారి '''సింధు ఘగ్గర్-హక్రా నాగరికత''' అని &lt;ref&gt;{{cite book |last=Ching |first=Francis D. K. |coauthors=Jarzombek, Mark;Prakash, Vikramaditya |year=2006 |title=A Global History of Architecture |location=Hoboken, N.J. |publisher=J. Wiley &amp; Sons |isbn=0471268925 |pages=pp. 28–32}}&lt;/ref&gt; లేదా '''సింధూ-సరస్వతి నాగరికత'''గా కూడా అభివర్ణిస్తారు. [[ఋగ్వేదం]]లో వర్ణించబడిన సరస్వతి నదిని ఘగ్గర్ హక్రా నదిగా గుర్తించడం వల్ల ఇలా పిలవబడుతున్నది.&lt;ref&gt;{{wikiref |id=McIntosh-2001 |text=McIntosh 2001, p.24}}&lt;/ref&gt; కానీ భాష, ప్రాంతీయతల ఆధారంగా దీనిపై భిన్నాభిప్రాయాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Ratnagar |first=Shereen |year=2006 |title=Trading Encounters: From the Euphrates to the Indus in the Bronze Age |publisher=Oxford University Press, India |isbn=019568088X}}&lt;/ref&gt;

సాంకేతికంగా బాగా అభివృద్ధి చెందిన పట్టణపు నాగరికత ఈ ప్రాంతంలో విలసిల్లినట్లుగా స్పష్టమైన చారిత్రక ఆధారాలు ఇక్కడి త్రవ్వకాల్లో దొరికాయి. ఇక్కడి మునిసిపల్ టౌన్ ప్లానింగ్ ప్రమాణాలను పరిశీలిస్తే వీరు పట్టణాలను అభివృద్ధి చేయడంలో సిద్ధహస్తులని, పరిశుభ్రతకు అత్యధిక ప్రాధాన్యతనిచ్చేవారని తెలుస్తోంది. ఈ కాలంలో జీవించిన ప్రజలు పొడవు, ద్రవ్యరాశి, కాలాలను మొదలైన రాశులను చాలావరకు కచ్చితంగా కొలవగలిగినట్లు ఆధారాలున్నాయి. అనేక రకాలైన శిల్పాలు, ముద్రలు, పింగాణీ, మట్టి పాత్రలు, ఆభరణాలు, మానవశరీర శాస్త్రాన్ని వివరంగా విపులీకరించే అనేక టెర్రాకోట బొమ్మలు, ఇత్తడి వస్తువులు మొదలైనవి ఎన్నో త్రవ్వకాలు జరిపిన ప్రదేశంలో లభించాయి. సింధు లోయ ఆహారోత్పత్తిలో స్వయం సంవృద్ధి కలిగి ఉండేదని తెలుస్తోంది. మేర్గర్ ప్రజలు ఆ ప్రాంతంలోనే పండించిన [[గోధుమలు]], [[బార్లీలు]] వాడినట్లు ఋజువైంది. 400కి (600 దాకా ఉండవచ్చునని కొద్దిమంది భావన) పైగా గుర్తులు వివిధ ముద్రల్లోనూ, పింగాణీ పాత్రలపైనా, ఇంకా కొన్ని వస్తువుల పైనా కనుగొనబడ్డాయి. [[ధోలావీరా]] పట్టణానికి లోగడ ఉన్న కోట ద్వారం వద్ద వేలాడదీసిన పలక మీద కొన్ని గుర్తులు ముద్రించబడి ఉన్నాయి.

&quot; (క్రీస్తుపూర్వం) 1800 వచ్చేసరికి నెమ్మదిగా ఈ నాగరికత బలహీనపడటం మొదలైంది. క్రీస్తుపూర్వం 1700 శతాబ్దానికల్లా దాదాపు అన్ని నగరాలూ పాడుబడిపోయాయి. కానీ సింధు లోయ నాగరికత ఉన్నట్టుండి మాయమైపోలేదు. దీని ప్రభావాలు తరువాత వచ్చిన నాగరికతల్లో కనిపిస్తూనే ఉన్నాయి.

== చారిత్రక సమకాలీనత ==
[[File:Mohenjodaro bath.jpg|thumb|right|200px|మొహెంజో దారో దగ్గర స్నానశాల]]
[[File:Great Bath of Mohenjo-daro.jpg|thumb|right|300px|మహాస్నాన వాటిక ముందు భాగము]]
[[File:The Great Bath at Mohenjo-daro. Wellcome L0005461.jpg|thumb|right|200px|మొహెంజో దారో దగ్గర గ్రేట్ బాత్ ముందు భాగము]]
[[File:Indus Valley Civilization, Early Phase (3300-2600 క్రీస్తుపూర్వం).png|thumb|right|పూర్వ హరప్పా కాలం, . 3300-2600 క్రీస్తుపూర్వం]]
[[File:Indus Valley Civilization, Mature Phase (2600-1900 BCE).png|thumb|right|ప్రౌఢ హరప్పా కాలం, సి. 2600-1900 క్రీస్తుపూర్వం]]
[[File:Indus Valley Civilization, Late Phase (1900-1300 BCE).png|thumb|right|దివంగత హరప్పా కాలం, . 1900-1300 క్రీస్తు,పూర్వం]]
[[File:Panoramic view of the stupa mound and great bath in Mohenjodaro.JPG|thumb|right|300px|స్తూపం యొక్క విశాల వీక్షణ, మొహెంజో దారో దగ్గర గ్రేట్ బాత్ ముందు భాగము]]
[[File:Great bath view Mohenjodaro.JPG|thumb|right|200px|మొహెంజో దారో దగ్గర గ్రేట్ బాత్ ముందు భాగము]]
[[File:Swimming Pool at Moenjodaro.jpg|thumb|right|200px|మొహెంజో దారో దగ్గర స్విమ్మింగ్ పూల్]]
[[సుమేరియన్ నాగరికత]] సుమారు సా. పూ. 6000 నుండి క్రీ. పూ. 2000 వరకు వర్ధిల్లింది. క్రీస్తుపూర్వం. . 3000 ప్రాంతంలో వారు అక్షరాల [[వ్రాత]]కు అభివృద్ధి చేసినట్లనిపిస్తుంది. ఆ వ్రాతల రికార్డుల ప్రకారం వారు &quot;మాగన్&quot;, &quot;దిల్మన్&quot;, &quot;మెలూహా&quot; - అనే మూడు ప్రాంతాలతో [[వాణిజ్యశాస్త్రం|వాణిజ్య]] సంబంధాలు కలిగి ఉండేవారు. వీటిలో మాగన్ అనేది [[ఈజిప్టు]] ప్రాంతమని, దిల్మన్ అనేది బహ్రెయిన్, సౌదీ అరేబియా, ఒమన్ ప్రాంతమని చరిత్రకారులు అభిప్రాయం. మూడవది అయిన మెలూహా గురించి ఏకాభిప్రాయం లేదు. ఇది సింధు లోయ [[నాగరికత]]ను సూచించే ప్రదేశమని ఒక బలమైన అభిప్రాయం ఉంది. &quot;మే-లాహ్-హా&quot; అనే సుమేరియన్ పదానికి, &quot;మెటకమ్&quot; (ఉన్నత స్థానం) అనే ద్రవిడ పదానికి, &quot;మ్లేచ్ఛ&quot; అనే [[సంస్కృతము|సంస్కృత]] పదానికి, &quot;మలాహా&quot; (నావికుడు) అనే ఉర్ధు పదానికి సంబంధం ఉన్నదని ఒక అభిప్రాయం. ఇలా చూస్తే ఈ &quot;మెలూహా&quot; అనేది సింధునదీలోయలో వర్ధిల్లిన నాగరికతతో వారికున్న సంబంధాలను బట్టి సుమేరియన్ నాగరికత, సింధు లోయ నాగరికత ఒకే కాలానికి చెందినవి కావచ్చును. అయితే సింధు లోయ నాగరికత అంతమైన తరువాత &quot;మెలూహా&quot; అనే పదం వాడకం కొనసాగింది. ఆ తరువాతి సమయంలో అది ఈజిప్టు, [[ఆఫ్రికా]] ప్రాంతాలను సూచించినట్లు అనిపిస్తున్నది.

[[ఏలం]] అనే నాగరికత క్రీస్తుపూర్వం. 2700 కాలంలో ప్రస్తుత [[ఇరాన్]] నైఋతి భాగంలో వర్ధిల్లింది. ఇది ఇతర నాగరికతలో సంబంధం లేనిదని ఒక అభిప్రాయం. మరొక ప్రతిపాదన ప్రకారం [[ఏలం-ద్రవిడ నాగరికత]] అనే విస్తృత నాగరికతలో &quot;ఏలం&quot; నాగరికత ఒక భాగం. ఆ విషయంలో సింధు లోయ నాగరికతను [[ఏలం నాగరికతతో]] పోల్చి పరిశీలిస్తున్నారు. [[(మాతృ) దేవతారాధన]], &quot;[[ఎద్దులతో క్రీడలు]]&quot; అనే అంశాలలో సారూప్యత పరంగా [[మినోవన్ క్రీటె]] నాగరికతతో కూడా సింధు లోయ నాగరికతను పోలుస్తున్నారు.&lt;ref&gt;{{cite book |first=H. |last=Mode |title=Indische Frühkulturen und ihre Beziehungen zum Westen |location=Basel |year=1944}}&lt;/ref&gt;

సింధూనదీలోయ నాగరికతలో అభివృద్ధి చెందిన హరప్పా నాగరికత దశ [[పురాతన సమీప ప్రాచ్యప్రపంచం]] [[కంచుయుగం ఆరంభ దశ]] నుండి [[కంచుయుగం మధ్యదశ]] వరకు సమకాలీనమైన నాగరికతగా అంచనా వేయవచ్చును. దీనికి సమకాలీనమైన నాగరికతలుగా భావించ బడుతున్న ఇతర నాగరికతలు 
* [[పాత ఎలమైట్ కాలం]]
* [[మెసపుటేమియా]]లో [[ఆరంభ సుమేరియన్ నాగరికత కాలం]] నుండి [[మూడవ &quot;ఉర్&quot; పాలన కాలం]] వరకు
*, [[మినోవన్ క్రీటె నాగరికత]]
*, [[ఈజిప్టు]]లో [[పురాతన రాజ్యకాలం]] నుండి [[మొదటి మధ్యంతర రాజ్యకాలం]] వరకు.

సింధులోయ నాగరికతలో వాడిన [[భాష]]ను మాత్రం ఇప్పటిదాకా ధ్రువీకరించలేకుండా ఉన్నారు. అది [[ద్రావిడ భాషలు|ద్రవిడ భాష]],&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Indus civilization |year=2007 |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |accessdate=2007-02-16 |url=http://www.britannica.com/eb/article-9042359}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;parpola&quot;&gt;{{cite book |last=Parpola |first=Asko |year=1994 |title=Deciphering the Indus Script |url=https://archive.org/details/decipheringindus0000parp |publisher=Cambridge University Press |isbn=0521430798}}&lt;/ref&gt; అది ఇండో ఇరానియన్, ముండా భాష, ఇంకా [[పురాతన నిహాలీ భాష]] సంబంధించిన కొన్ని పదాలను వీరు వాడి ఉండవచ్చునని భావిస్తున్నారు.&lt;ref&gt;{{Cite journal |last=Witzel |first=Michael |authorlink=Michael E. J. Witzel |year=1999 |title=Substrate Languages in Old Indo-Aryan ({{IAST|Ṛgvedic}}, Middle and Late Vedic) |journal=Electronic Journal of Vedic Studies |volume=5 |issue=1 |url=http://www.ejvs.laurasianacademy.com/ejvs0501/ejvs0501article.pdf |access-date=2008-09-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120206073939/http://www.ejvs.laurasianacademy.com/ejvs0501/ejvs0501article.pdf |archive-date=2012-02-06 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== త్రవ్వకాలు ==
హరప్పా శిథిలాల గురించి [[1842]]లో మొట్టమొదటగా ఛార్లెస్ మాసన్ అనే యాత్రికుడు [[బెలూచిస్తాన్]], [[ఆఫ్ఘనిస్తాన్]], [[పంజాబ్‌]]లలో పర్యటించి అక్కడి స్థానికుల నుంచి సుమారు 13 కోసులు ( 25 మైళ్ళ) దూరం విస్తరించిన ఒక నగరాన్ని గురించి చెప్పారని తన రచనల్లో వర్ణించాడు. కానీ [[పురావస్తు శాస్త్రం|పురాతత్వ]] శాస్త్రజ్ఞులెవరూ దీనిని ఒక శతాబ్ద కాలంపాటు పట్టించుకోలేదు.&lt;ref name=masson&gt;{{cite book |last=Masson |first=Charles |year=1842 |title=Narrative of Various Journeys in Balochistan, Afghanistan and the Panjab; including a residence in those countries from 1826 to 1838 |location=London |publisher=Richard Bentley |chapterurl=http://www.harappa.com/har/masson310.html |chapter=Chapter 2: Haripah |pages=p. 472 |quote=A long march preceded our arrival at Haripah, through jangal of the closest description.... When I joined the camp I found it in front of the village and ruinous brick castle. Behind us was a large circular mound, or eminence, and to the west was an irregular rocky height, crowned with the remains of buildings, in fragments of walls, with niches, after the eastern manner.... Tradition affirms the existence here of a city, so considerable that it extended to Chicha Watni, thirteen cosses distant, and that it was destroyed by a particular visitation of Providence, brought down by the lust and crimes of the sovereign. |access-date=2008-09-24 |archive-date=2007-09-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070930184715/http://www.harappa.com/har/masson310.html |url-status=dead }} Note that the [[kos (measure)|coss]], a measure of distance used from [[Vedic]] to [[Mughal era|Mughal]] times, is approximately .&lt;/ref&gt; [[1856]]లో [[బ్రిటీష్]] ఇంజనీర్లైన జాన్, విలియం బ్రంటన్ '''ఈస్ట్ ఇండియన్ రైల్వే కంపెనీ''' కోసం [[కరాచీ]] నుంచి [[లాహోర్]] వరకు పట్టాలు వేస్తున్నారు. '''జాన్''' రైలు మార్గానికి కావల్సిన [[కంకర]] కోసం వెతుకుతున్నాడు. ఆ ప్రదేశానికి దగ్గరలో గల కొంత మంది ప్రాంతీయులు శిథిలావస్థలో ఉన్న '''బ్రహ్మినాబాద్''' అనే నగరాన్ని గురించి చెప్పారు. దాన్ని సందర్శించిన జాన్ అందులో బాగా కాలిన దృఢమైన [[ఇటుక]]లు కనిపించాయి. [[రైలు మార్గం]] వేయడం కోసం కంకర కోసం వచ్చిన వాళ్ళకు శిథిలమైన ఆ నగరంపైనే రైలు మార్గంగా వేయడానికి అనుకూలంగా తోచింది.&lt;ref name=davreau&gt;{{cite book |chapter=Indus Valley |author=Davreau, Robert |title=World's Last Mysteries |editor=Reader's Digest |year=1976}}&lt;/ref&gt; కొద్ది నెలల తర్వాత ఇంకా ఉత్తరంగా జాన్ సోదరుడైన విలియం బ్రంటన్ వేయవల్సిన రైలు మార్గానికి దగ్గరలో ఇంకొక శిథిలమైన నగరం కనిపించింది. అందులో నుంచి ఇటుకలను తీసి చుట్టుపక్కల గ్రామస్థులు కొద్దిమంది తమ అవసరాలకు వాడుకుని ఉన్నారు. ఆ ఇటుకలే ఇప్పుడు [[కరాచీ]], [[లాహోర్]] రైలు మార్గానికి '''కంకర'''గా ఉపయోగపడ్డాయి.&lt;ref name=davreau/&gt;

[[1872-75]] మధ్య కాలంలో అలెగ్జాండర్ కన్నింగ్‌హామ్ మొదటి సారిగా హరప్పాకు సంబంధించిన ముద్రలను ప్రచురించాడు. అయితే వీటిలో లిపిని [[బ్రాహ్మీ లిపి|బ్రాహ్మీ]] లిపి అక్షరాలు అని (తప్పుగా) భావించాడు.&lt;ref&gt;Cunningham, A., 1875. Archaeological Survey of India, Report for the Year 1872-73, 5: 105-8 and pl. 32-3. Calcutta: Archaeological Survey of India.&lt;/ref&gt; అర్ధ శతాబ్దం తర్వాత 1912 సం.లో జె. ఫ్లీట్ మరికొన్ని హరప్పా ముద్రలను కనుగొన్నాడు. దీన్ని కనుగొన్న ప్రోత్సాహంతో జాన్ మార్షల్ నేతృత్వంలో 1921-22 సం.లో రాయ్ బహదూర్ దయారామ్ సాహ్నీ, మధో సరూప్ వత్స్ మొదలైన వారు అప్పటి దాకా కనుగొనబడని హరప్పా శిథిలాలను కనుగొన్నారు. అలాగే [[ఆర్.డి. బెనర్జీ|రాఖల్ దాస్ బెనర్జీ]], ఇ. జె. హెచ్ మాకే, [[జాన్ మార్షల్]] మొహెంజో దారో శిథిలాలను కనుగొన్నారు. 1931 వచ్చేసరికి మొహెంజో దారో శిథిలాలను చాలావరకు వెలికి తీయగలిగారు. కానీ భారతీయ పురాతత్వ శాఖ ఆధ్వర్యంలో త్రవ్వకాలు మాత్రం కొనసాగాయి. స్వాతంత్ర్యానికి ముందు ఈ [[పరిశోధన]]ల్లో పాల్గొన్న వారిలో అహ్మద్ హసన్ దనీ, బ్రిజ్‌బాసి లాల్, నాని గోపాల్ మజుందార్, సర్ మార్క్ ఔరెల్ స్టీన్ మొదలైన వారు ప్రముఖులు.

స్వాతంత్ర్యానంతరం భారతదేశ విభజన తర్వాత పురాతత్వ శాఖ కనుగొన్న చాలా వస్తువులు, అవి కనుగొన్న చోటు ఎక్కువ భాగం పాకిస్థాన్ లో ఉండడం మూలాన, [[పాకిస్తాన్]]‌కు వారసత్వంగా వెళ్ళి పోయాయి. తర్వాత కూడా పాకిస్థాన్ పురాతత్వ శాఖకు సలహాదారు ఐన సర్ మోర్టిమర్ వీలర్ ఆధ్వర్యంలో 1949 సం.లో త్రవ్వకాలు జరపారు. ఈ నాగరికతకు సంబంధించిన త్రవ్వకాలు [[పడమర]] వైపున బెలూచిస్థాన్ లోగల సుత్కాగన్‌దర్ వరకు, [[ఉత్తరం]] వైపున ప్రస్తుతం [[ఆఫ్ఘనిస్తాన్]] లోగల &quot;అముదార్య&quot; లేదా &quot;ఆక్సస్&quot; నది వరకు జరిపారు.

== యుగ విభజన ==
[[హరప్పా]] నాగరికత ప్రౌఢ దశ సా. పూ. 2600 నుండి సా. పూ. [[1900]] వరకు కొనసాగింది. ఇంతకు ముందు దశను ఆరంభ హరప్పా దశ అని, తరువాతి దశను అనంతర హరప్పా దశ అని అంటారు. ఇవన్నీ కలిపి చూస్తే సింధు లోయ నాగరికత సా. పూ. 33వ శతాబ్దం నుండి సా. పూ. 14వ శతాబ్దం (అనగా సుమారు 2000 సంవత్సరాలు) కొనసాగిందని చెప్పవచ్చును. సింధులోయ నాగరికతను కాలమానం ప్రకారం విభజించడానికి &quot;దశలు&quot;, &quot;యుగాలు (Eras) అనే రెండు పదాలను వాడుతున్నారు.&lt;ref&gt;{{cite journal |last=Kenoyer |first=Jonathan Mark |title=The Indus Valley tradition of Pakistan and Western India |url=https://archive.org/details/sim_journal-of-world-prehistory_1991-03_5_1/page/n2 |journal=Journal of World Prehistory |year=1991 |volume=5 |pages=1–64 |doi=10.1007/BF00978474}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{wikiref |id=Shaffer-1992 |text=Shaffer 1992, I:441-464, II:425-446.}}&lt;/ref&gt;

* మొదటిదైన ఆరంభ హరప్పా దశ - దీనినే యుగం &quot;ప్రాంతీకరణ యుగం&quot; అని కూడా అంటారు. ఇది క్రొత్త రాతి యుగపు రెండవ &quot;మెహ్రగర్&quot; కాలానికి సరిపోతుంది. మెహ్రగర్‌లో లభించిన అవశేషాలు సింధు లోయ నాగరికత పట్ల అవగాహనలో క్రొత్త వెలుగులకు దారి తీశాయని [[ఇస్లామాబాద్]] ఆచార్యుడు &quot;అహమ్మద్ హసన్ దని&quot; అన్నాడు.&lt;ref name=&quot;Chandler 1999 34–42&quot;&gt;{{cite journal |last=Chandler |first=Graham |year=1999 |month=September/October |url=http://www.saudiaramcoworld.com/issue/199905/traders.of.the.plain.htm |title=Traders of the Plain |journal=Saudi Aramco World |pages=34–42}}&lt;/ref&gt;
* రెండవదైన ప్రౌఢ హరప్పా దశ - దీనినే యుగం &quot;సమైక్యతా యుగం&quot; అని కూడా అంటారు. 
* చివరిదైన అనంతర హరప్పా దశ - దీనినే యుగం &quot;స్థానికీకరణ యుగం&quot; అని కూడా అంటారు.&lt;ref name=&quot;Chandler 1999 34–42&quot;/&gt;

{|class=&quot;wikitable&quot;
|-
!కాల ప్రమాణం (సా. పూ. )
!దశ
!యుగం
|-
|5500-3300
|[[మెహర్గఢ్]] II-VI ([[క్రొత్త రాతియుగపు పాత్రల కాలం]])
|rowspan=4 |ప్రాంతీకరణ యుగం
|-
!3300-2600 
!ఆరంభ హరప్పా ([[ఆరంభ కంచు యుగం]])
|-
|3300-2800
|హరప్పా 1 (రావి దశ)
|-
|2800-2600
|హరప్పా 2 (కోట్ దిజి దశ, నౌషారో I, మెహ్రగర్ VII)
|-
!2600-1900
!ప్రౌఢ హరప్పా ([[మధ్య కంచు యుగం]])
|rowspan=4 |సమైక్యతా యుగం
|-
|2600-2450
|హరప్పా 3A (నౌషారో II)
|-
|2450-2200
|హరప్పా 3B
|-
|2200-1900
|హరప్పా 3C
|-
!1900-1300
!అనంతర హరప్పా ([[సమాధుల కాలం]], [[చివరి కంచు యుగం]])
|rowspan=3 |స్థానికీకరణ యుగం 
|-
|1900-1700
|హరప్పా 4
|-
|1700-1300
|హరప్పా 5
|-
|}

== భౌగోళిక విస్తరణ ==
[[File:Buddhist stupa View From Great Bath - Mohenjo-daro.jpg|thumb|300px|right|గ్రేట్ బాత్ నుండి బౌద్ధ స్థూపం చూడండి]]
[[File:Jar, Indus Valley Tradition, Harappan Phase, Quetta, Southern Baluchistan, Pakistan, c. 2500-1900 BC - Royal Ontario Museum - DSC09717.JPG|thumb|సింధు లోయ కుమ్మరి పనిముట్టు, 2500-1900 బిసి]]
[[దస్త్రం:IVC Map.png|thumbnail|250px|సింధులోయ నాగరికత విస్తరించిన ప్రాంత, ముఖ్య శిథిలావశేషాలను చూపే మ్యాప్ - ఇటీవల కనుగొన్న రూపార్, బాలాకోట్, షార్టుఘాయి (ఆఫ్ఘనిస్తాన్), మండా (జమ్ము) వంటివి ఈ ఈ చిత్రంలోని ఆకుపచ్చ రంగు ప్రాంతం వెలుపల ఉన్నాయి. మరింత వివరణాత్మకమైన మ్యాప్ కోసం చూడండి [http://pubweb.cc.u-tokai.ac.jp/indus/english/map.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060613195311/http://pubweb.cc.u-tokai.ac.jp/indus/english/map.html |date=2006-06-13 }}. ]]

సింధు లోయ నాగరికత పశ్చిమాన పాకిస్తాన్ లోని బలూచిస్తాన్ నుండి తూర్పున పశ్చిమ ఉత్తర ప్రదేశ్ వరకు, ఉత్తరాన ఈశాన్య ఆఫ్ఘనిస్తాన్ నుండి దక్షిణాన గుజరాత్ రాష్ట్రం వరకు విస్తరించింది.&lt;ref name=&quot;Singh2008&quot;&gt;{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=H3lUIIYxWkEC&amp;q=malvan|title=A History of Ancient and Early medieval India: from the Stone Age to the 12th century|last=Singh|first=Upinder|publisher=Pearson Education|year=2008|isbn=978-81-317-1120-0|location=New Delhi|page=137}}&lt;/ref&gt; భారతదేశంలోని గుజరాత్, హర్యానా, పంజాబ్, రాజస్థాన్, ఉత్తర ప్రదేశ్, జమ్మూ కాశ్మీర్ రాష్ట్రాలు, పాకిస్తాన్లోని సింధ్, పంజాబ్, బలూచిస్తాన్ ప్రావిన్సులలో అత్యధిక స్థలాలు ఉన్నాయి.&lt;ref name=&quot;Singh2008&quot; /&gt; ఈ నాగరికీ విలసిల్లిన తరప్రాంతాలు పశ్చిమ బలూచిస్తాన్‌లోని సుట్కాగన్ డోర్ &lt;ref&gt;{{cite journal|last=Dales|first=George F.|year=1962|title=Harappan Outposts on the Makran Coast|journal=Antiquity|volume=36|issue=142|pages=86–92|doi=10.1017/S0003598X00029689}}&lt;/ref&gt; నుండి గుజరాత్‌లోని లోథాల్ &lt;ref&gt;{{cite book|title=Lothal and the Indus civilization|last=Rao|first=Shikaripura Ranganatha|publisher=Asia Publishing House|year=1973|isbn=978-0-210-22278-2|location=London|author-link=Shikaripura Ranganatha Rao}}&lt;/ref&gt; వరకు వఉన్నాి. ఉత్తర ఆఫ్ఘనిస్తాన్లోని షార్టుగై వద్ద,&lt;ref&gt;{{Harvnb|Kenoyer|1998|p=96}}&lt;/ref&gt; వాయవ్య పాకిస్తాన్లోని గోమల్ నది లోయలో,&lt;ref&gt;{{cite journal|last=Dani|first=Ahmad Hassan|author-link=Ahmad Hasan Dani|year=1970–1971|title=Excavations in the Gomal Valley|journal=Ancient Pakistan|issue=5|pages=1–177}}&lt;/ref&gt; జమ్మూ సమీపంలో మాండా వద్ద బియాస్ నదిపైన,&lt;ref&gt;{{cite book|title=Harappan Civilization: A recent perspective|last1=Joshi|first1=J.P.|last2=Bala|first2=M.|publisher=Oxford University Press|year=1982|editor=Possehl, Gregory L.|location=New Delhi|pages=185–195|chapter=Manda: A Harappan site in Jammu and Kashmir}}&lt;/ref&gt; ఢిల్లీ నుండి 28 కిలోమీటర్ల దూరంలో అలమ్‌గిర్‌పూర్ వద్ద హిండన్ నదిపైనా సింధు లోయ స్థలాలను కనుగొన్నారు.&lt;ref&gt;{{cite book|title=Indian Archaeology, A Review (1958–1959)|publisher=Archaeol. Surv. India|editor=A. Ghosh|location=Delhi|pages=51–52|chapter=Excavations at Alamgirpur}}&lt;!-- Needs clarification --&gt;&lt;/ref&gt; మహారాష్ట్రలోని దైమాబాద్, సింధు నాగరికతకు చెందిన అత్యంత దక్షిణాన ఉన్న ప్రదేశం. సింధు నాగరికత స్థలాలు నదీ లోయల్లో చాలా ఎక్కువగా ఉంటాయి. పురాతన సముద్రతీరంలో కూడా కొన్ని స్థలాలను కనుగొన్నారు.&lt;ref&gt;{{cite book|title=The Archaeology of Seafaring in Ancient South Asia|last=Ray|first=Himanshu Prabha|publisher=Cambridge University Press|year=2003|isbn=978-0-521-01109-9|page=95}}&lt;/ref&gt; బాలాకోట్ దీనికి ఒక ఉదాహరణ.&lt;ref&gt;{{cite book|title=South Asian Archaeology 1977|last=Dales|first=George F.|publisher=Seminario di Studi Asiatici Series Minor 6. Instituto Universitario Orientate|year=1979|editor=Maurizio Taddei|location=Naples|pages=241–274|chapter=The Balakot Project: Summary of four years excavations in Pakistan}}&lt;/ref&gt; అలాగే ద్వీపాలలోకూడ కొన్ని ఉన్నాయి - ఉదాహరణకు ధోలావిరా.&lt;ref&gt;{{cite book|title=History and Archaeology|last=Bisht|first=R.S.|publisher=Ramanand Vidya Bhawan|year=1989|isbn=978-81-85205-46-5|editor=Chatterjee Bhaskar|location=New Delhi|pages=379–408|chapter=A new model of the Harappan town planning as revealed at Dholavira in Kutch: A surface study of its plan and architecture}}&lt;/ref&gt;

పాకిస్తాన్‌లో [[:en:Hakra|హక్రా ప్రవాహం]] మధ్య ఎండిపోయిన నది దిబ్బలు, భారతదేశంలో [[వర్షాలు]] పడినప్పుడు ప్రవహించే [[ఘగ్గర్ నది]] ప్రాంతాలలో అనేక &quot;సింధులోయ&quot; లేదా &quot;[[హరప్పా]]&quot; నాగరికతకు చెందిన శిథిలావశేష స్థలాలను కనుగొన్నారు.&lt;ref name=&quot;possehl&quot;&gt;{{cite journal |last=Possehl |first=Gregory L. |year=1990 |url=http://arjournals.annualreviews.org/toc/anthro/19/1 |title=Revolution in the Urban Revolution: The Emergence of Indus Urbanization |journal=Annual Reviews of Anthropology |issue=19 |pages=261–282 (Map on page 263) |doi=10.1146/annurev.an.19.100190.001401 |volume=19}}&lt;/ref&gt; - రూపార్, సోతి, [[రాఖీగఢీ]], [[కాలీబంగా|కాలిబంగన్]], గన్వారివాలా వాటిలో కొన్ని స్థలాలు.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Mughal |first=M. R. 1982 |chapter=Recent archaeological research in the Cholistan desert |title=Harappan Civilization |editor=Possehl, Gregory L. (ed.) |pages=85-95 |location=Delhi |publisher=Oxford &amp; IBH &amp;
A.I.1.S.}}&lt;/ref&gt; పాకిస్తాన్, భారతదేశపు సరిహద్దులలో &quot;ఘగ్గర్ - హక్రా&quot; ప్రాంతంలో విస్తరించి ఉన్న బాగొర్, హక్రా, కోటి దిజ్ వంటి జాతుల నాగరికత సంకీర్ణమే ఈ హరప్పా నాగరికత అని జె జి షాపెర్, డిఎ లీచెన్స్టీన్ అభిప్రాయపడ్డారు.&lt;ref name=&quot;possehl&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{cite book |last=Shaffer |first=Jim G. |authorlink=Jim G. Shaffer |coauthors=Lichtenstein, Diane A. |year=1989 |chapter=Ethnicity and Change in the Indus Valley Cultural Tradition |title=Old Problems and New Perspectives in the Archaeology of South Asia |series=Wisconsin Archaeological Reports 2 |pages=117–126}}&lt;/ref&gt; కొద్ది మంది పురాతత్వ శాస్త్రవేత్తల అభిప్రాయాల ప్రకారం ఎండిపోయిన ఘగ్గర్ హక్రా నది, ఉపనదుల పరీవాహక ప్రాంతాల్లో దాదాపు 500 హరప్పా ప్రదేశాలు బయల్పడినాయి.&lt;ref&gt;{{wikiref |id=Gupta-1995 |text=Gupta 1995, p. 183}}&lt;/ref&gt; సింధు, దాని ఉపనదుల తీరం వెంబడి కేవలం 100 ప్రదేశాలు మాత్రమే కనుగొనబడ్డాయి గనుక &lt;ref&gt;e.g. {{cite book |first=Virendra Nath |last=Misra |year=1992 |title=Indus Civilization, a special Number of the Eastern Anthropologist |pages=1–19}}&lt;/ref&gt; ఈ నాగరికతను &quot;సింధు-ఘగ్గర్-హక్రా నాగరికత&quot; లేదా &quot;సింధు-సరస్వతి నాగరికత&quot; అని పిలవాలని కొంతమంది పురాతన చరిత్ర పరిశోధకులు అభిప్రాయపడుతున్నారు. ఈ భావాలలో కొన్ని రాజకీయ ఛాయలు కూడా ఉన్నాయి. ఈ విధమైన నామకరణం అనవసరమని, అశాస్త్రీయం కూడానని ఇతర పురాతన చరిత్ర పరిశోధకులు అంటున్నారు. ఒక కారణం: ఘగ్గర్-హక్రా ప్రాంతం [[ఎడారి]]మయమైనందున అక్కడి స్థలాలు చెదరకుండా నిలిచాయి. జనసమ్మర్దం ఉన్న సింధులోయలో జనావాసాల వలన, వ్యవసాయం వలన, మెత్తని మన్నువలన చారిత్రిక అవశేషాలు నాశనమైపోయాయి. మరొకటి: ఘగ్గర్-హక్రా ప్రాంతంలో లభించిన శిథిలావశేషాలను అతిశయంగా చెబుతున్నారు. అంతే కాక ఒకవాడు ఘగ్గర్, హక్రానదులు సిధు నదికి ఉపనదులు. కనుక &quot;సింధు లోయ నాగరికత&quot; అనే పదం మొత్తానికి వర్తిస్తుంది.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Ratnagar |first=Shereen |year=2006 |title=Understanding Harappa: Civilization in the Greater Indus Valley |location=New Delhi |publisher=Tulika Books |isbn=8189487027 |ref=Shereen-2006b}}&lt;/ref&gt; పురాతన శిథిలాల త్రవ్వకాలలో మొదట కనుగొన్న [[స్థలం]] పేరుమీద ఆ నాగరికతకు ఆ పేరు పెట్టడం సామాన్యం కనుక &quot;హరప్పా నాగరికత&quot; అనేది సముచితమైన పేరు.

సింధులోయ నాగరికతకు దక్షిణ భారత దేశంతో ఉన్న సంబంధాలు తెలిపే అవశేషాలు తాజాగా బయల్పడ్డా యి. [[కేరళ]]లోని వాయనాడ్ జిల్లా ఎడక్కల్ గుహల్లో [[హరప్పా]] నాగరికతకు సంబంధించిన రాతి నగిషీలు లభించాయి. కర్ణాటకలోనూ, తమిళనాడులోనూ సింధులోయ నాగరికతకు సంబంధించిన అవశేషాలు ఎప్పుడో దొరికాయి. అయితే కేరళలో కొత్తగా లభించిన అవశేషాలతో హరప్పా నాగరికత [[దక్షిణ భారతదేశము|దక్షిణ భారత దేశం]]లోనూ విలసిల్లిందని చెప్పే ఆధారాలు మరింత బలపడ్డాయని చరిత్రకారుడు ఎం. ఆర్. రాఘవ వారియర్ చెప్పారు. దీంతో కేరళ చరిత్ర లోహయుగానికి కంటే పురాతనమైనదని చెప్పడానికి ఆధారాలు లభించాయని చెప్పారు. కేరళ పురావస్తు శాఖ ఇటీవల జరిపిన తవ్వకాల్లో ఎడక్కల్ గుహల్లో ప్రస్తుతం పాకిస్థాన్‌లో ఉన్న హరప్పా, మొహెంజో దారో సంస్కృతికి సంబంధించిన చిహ్నాలు లభించాయి. లభించిన ఆధారాల్లో 429 చిహ్నాలను ఇప్పటికి గుర్తించారు. జాడీని పోలిన కప్పును పట్టుకున్న మనిషి బొమ్మ హరప్పా [[సంస్కృతి]]కి ప్రతిబింబంగా భావిస్తారు. ఇదేకాక సా. పూ. 2300 నుంచి సా. పూ. 1700 సంవత్సరం వరకూ విలసిల్లిన హరప్పా సంస్కృతికి సంబంధించిన లిపి ఇక్కడ బ యటపడిందని, తవ్వకాలకు నా యకత్వం వహించిన వరియెర్ చెప్పారు.&lt;ref&gt;[ఆంధ్రజ్యోతి1.10.2009 ]&lt;/ref&gt;

== పుట్టుక ==
సింధు లోయ నాగరికత ఎలా ఉధ్బవించిందో తెలిపేందుకు చాలా సిద్ధాంతాలు ప్రాచుర్యంలో ఉన్నాయి. మొదటగా దీనిని [[దక్షిణ ఆసియా]]ను బాగా ప్రభావితం చేసిన, [[ఇండో యూరోపియన్]] వలసల వల్ల ప్రభావితమైన వేదకాలపు నాగరికతలో మొదటి దశగా భావించారు. కానీ వేద కాలపు నాగరికతకు సంబంధించి ఎటువంటి విషయాలు కనుగొనలేకపోవడంతో దీన్నిశాస్త్రవేత్తలు ఆమోదించలేదు. జంతువుల చిత్ర పటాల్లో వేదాల్లో ప్రముఖంగా ప్రస్తావించిన [[గుర్రం|గుర్రాలు]], [[రథం|రథాలు]] కనిపించకపోవడం మొదలైనవి ఇందులో ప్రధానంగా చెప్పబడినవి. [[ఎముక]]లపై చేసిన విస్తృత పరిశోధనల ఆధారంగా [[గుర్రాలు]] కేవలం సా. పూ. రెండవ సహస్రాబ్దిలోనే ప్రవేశపెట్టబడినవని ఋజువైంది.&lt;ref&gt;[http://www.harappa.com/script/parpola6.html Indus writing: Sanskrit or Dravidian?&lt;!-- Bot generated title --&gt;]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.sanskrit.org/www/Hindu%20Primer/induscivilization.html |title=Hinduism and The Indus Valley Civilization&lt;!-- Bot generated title --&gt; |website= |access-date=2008-09-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090405222830/http://www.sanskrit.org/www/Hindu%20Primer/induscivilization.html |archive-date=2009-04-05 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; చివరగా సింధు నాగరికతలో కనిపించే పట్టణ జీవితానికి, వేదాల్లో వర్ణించిన గ్రామీణ జీవితానికి ఎటువంటి పొంతన కుదరలేదు.&lt;ref name=&quot;autogenerated1&quot;&gt;[http://www.harappa.com/script/danitext.html#1 Ancient Indus Valley Script: Dani Interview Text Only&lt;!-- Bot generated title --&gt;]&lt;/ref&gt;

మరొక వివరణ &quot;పూర్వ ద్రవిడ సిద్ధాంతం&quot; (ప్రోటో-ద్రవిడియన్ సిద్ధాంతం) ద్రవిడ సంస్కృతిపై ఆధారపడి ఉంది.&lt;ref&gt;[http://www.harappa.com/script/parpola0.html Indus Writing Analysis by Asko Parpola&lt;!-- Bot generated title --&gt;]&lt;/ref&gt; దీన్ని మొదటి సారిగా [[రష్యా]], [[ఫిన్లాండ్]]కు చెందిన పరిశోధకులు ప్రతిపాదించారు. వీరు ఈ నాగరికతకు సంబంధించిన చిహ్నాలు ద్రవిడ భాషల నుంచి రాబట్టవచ్చునని కొన్ని ప్రయత్నాలు చేశారు. ప్రస్తుతం [[ద్రావిడ భాషలు]] అధికంగా [[దక్షిణ భారతదేశం]], [[శ్రీలంక]] ప్రాంతంలో ఉన్నాయి గాని కొద్ది భాషలు లేదా మాండలికాలు [[భారత దేశం]] ఇతర ప్రాంతాలలోను, [[పాకిస్తాన్]]‌లోను వినియోగంలో ఉన్నాయి. ([[బ్రహుయి]] భాష ద్రవిడ భాషా వర్గానికి చెందినది. దీనిని బెలూచిస్తాన్ ప్రాంతలో మాట్లాడుతారు. ) కనుక ఈ వాదానికి కొంత బలం చేకూరుతున్నది. ఫిన్నిష్ [[ఇండాలజిస్ట్]] [[ఆస్కో పర్పోలా]] అభిప్రాయంలో సింధు లోయ నాగరికతలో వాడిన లిపి అన్ని చోట్లా ఒకే విధంగా ఉంది కనుక ఆ నాగరికత వివిధ భాషల సమ్మేళనం అనడానికి కారణం కనిపించదు. కనుక ద్రావిడ భాషల పురాతన రూపం సింధులోయ జనుల భాష అయి ఉండవచ్చును. ఈ పూర్వ ద్రవిడ సిద్ధాంతాన్ని కూడా ఇదమిత్థంగా ఆమోదించడానికి సరైన ఆధారాలు లభించడంలేదు. ఎందుకంటే పూర్వ ద్రవిడ సిద్ధాంతం ఏక భాషా సంపర్కంపైన ఆధారపడి ఉంది. మరే సాంస్కృతికమైన ఆధారాలు లభించలేదు.&lt;ref name=&quot;autogenerated1&quot; /&gt;

== ఆరంభ హరప్పా నాగరికత దశ ==
[[File:Ceremonial Vessel LACMA AC1997.93.1.jpg|thumb|ఆచార పాత్ర, హరప్పా, 2600-2450 బిసి, లాక్మా(ఎల్‌ఏసిఎమ్‌ఏ)]]
ఆరంభ హరప్పా-రావి దశ ([[రావి నది]] పేరు మీద) సుమారు సా. పూ. 3300 నుండి సా. పూ. 2800 వరకు సాగింది. పశ్చిమాన ఉన్న ఘగ్గర్-హక్రా నదీ ప్రాంతంలోని నాగరికత (హక్రా దశ) ఈ సమయంలోనే వర్ధిల్లింది. ఆ తరువాత సా. పూ. 2800-2600 కాలం నాటి [[కోట్ డిజి దశ]] లేదా రెండవ హరప్పా నాగరికత దశ అంటారు. పాకిస్తాన్‌లోని [[సింధ్]] ప్రాంతంలో [[మోహంజొ దారో]] సమీప ంలో కనుగొన్న శిథిలాల స్థలం పేరు మీద ఈ దశకు &quot;కోట్ డిజి దశ&quot; అనే పేరు వచ్చింది. మనకు లభించినవాటిలో అన్నింటికంటె పాతదైన [[సింధు లిపి]] సుమారు సా. పూ. 3000 నాటికి చెందినది.&lt;ref name=&quot;parpola&quot;/&gt;

పరిణతి చెందిన హరప్పా నాగరికత అవశేషాలు పాకిస్తాన్‌లోని [[రహమాన్ ఢేరి]], [[ఆమ్రి]]ల వద్ద లభించాయి.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Durrani |first=F. A. |year=1984 |chapter=Some Early Harappan sites in Gomal and Bannu Valleys |title=Frontiers of Indus Civilisation |editor=[[B. B. Lal|Lal, B. B.]] and [[S. P. Gupta|Gupta, S. P.]] |pages=505–510 |location=Delhi |publisher=Books &amp; Books}}&lt;/ref&gt; [[:en:Kot Diji|కోట్ డిజి]] (రెండవ హరప్పన్) లో లభించిన అవశేషాలు ప్రౌఢ హరప్పా నాగరికతకు నాందిలా అనిపిస్తున్నాయి. ఇక్కడ కనుగొన్న కోట (citadel) ఆనాటి అధికార కేంద్రీకరణను, [[నగరం|నగర]] జీవనా వ్యవస్థను సూచిస్తాయి. ఈ దశకు చెందిన అవశేషాలు కనిపించిన మరొక పట్టణం భారత దేశంలో హక్రానది ప్రాంతంలోని [[కాలిబంగన్]].&lt;ref&gt;{{cite journal |last=Thapar |first=B. K. |year=1975 |title=Kalibangan: A Harappan Metropolis Beyond the Indus Valley |url=https://archive.org/details/sim_expedition_winter-1975_17_2/page/19 |journal=Expedition |volume=17 |issue=2 |pages=19–32}}&lt;/ref&gt;

ఈ నాగరికతలో వివిధ స్థలాల మధ్య [[వాణిజ్యం]] సాగింది. ఒకచోట లభించే వస్తువుల ముడి సరుకులు సుదూర ప్రాంతంలోని మరొక స్థలంలోంచి వచ్చినట్లు కనిపిస్తుంది. ఉదాహరణకు [[పూసల]] తయారికి అవుసరమైన [[లపీస్ లజులీ]]. ఈ దశలో గ్రామీణులు [[బఠాణి]], [[నువ్వులు]], [[ఖర్జూరం]], [[ప్రత్తి]] వంటి పంటల వ్యవసాయాన్ని, [[గేదె]] వంటి [[జంతువు]]ల పెంపకాన్ని సాధించారు. అంతకు ముందు చిన్న చిన్న గ్రామాలుగా ఉన్న జనావాసాలు సా. పూ. 2600 నాటికి పెద్ద పట్టణాలుగా మారినట్లున్నాయి. &quot;ప్రౌఢ హరప్పా నాగరికత దశ&quot; ఇక్కడినుండి ఆరంభమైంది.

== ప్రౌఢ హరప్పా నాగరికత దశ ==
[[ఆరంభం]] దశలో చిన్న చిన్న గ్రామాలలో విస్తరించిన ఈ సమాజం సా. పూ. 2600 నాటికి నగరాలు కేంద్రాలుగా విస్తరించిన నాగరికతగా రూపు దిద్దుకొంది. ఈ నగరాలు సింధునది, దాని ఉపనదుల తీరాలలో అభివృద్ధి చెందాయి. ఇప్పటికి 1, 052 నగర, జనావాస స్థలాలను గుర్తించారు. ప్రస్తుత పాకిస్తాన్‌లో ఉన్న [[హరప్పా]], [[మోహంజొదారో]], ప్రస్తుత భారత దేశంలో ఉన్న [[లోథాల్]] పురాతత్వ శాస్త్రజ్ఞులు కనుగొన్న ఇలాంటి నగరాల అవశేషాలు.

=== నగరాలు ===
[[File:Sokhta Koh.jpg|right|thumb|300px|[[పస్ని]], [[పాకిస్తాన్]] సమీప ంలోని [[సోఖ్తా కో]] వద్ద తీర [[హరప్పా]] సెటిల్మెంట్ కంప్యూటర్-ఎయిడెడ్ పునర్నిర్మాణం]]
[[దస్త్రం:Mohenjo-daro Priesterkönig.jpeg|thumbnail|200px|కుడి|మొహెంజో దారోలో లభించిన ప్రౌఢ హరప్పా నాగరికత దశకు చెందిన శిల్పం - &quot;మతాధికారి రాజు&quot; (Priest King) అని భావిస్తున్నారు. - కరాచీ నేషనల్ మ్యూజియమ్‌లో ఉంది.]]
సాంకేతికంగా బాగా అభివృద్ధి చెందిన పట్టణపు నాగరికత ఈ ప్రాంతంలో విలసిల్లినట్లుగా స్పష్టమైన చారిత్రక ఆధారాలు ఇక్కడి త్రవ్వకాల్లో దొరికాయి. ఇక్కడి మునిసిపల్ టౌన్ ప్లానింగ్ ప్రమాణాలను పరిశీలిస్తే వీరు పట్టణాలను అభివృద్ధి చేయడంలో సిద్ధహస్తులని, పరిశుభ్రతకు అత్యధిక ప్రాధాన్యతనిచ్చేవారని తెలుస్తోంది. హరప్పా, మొహంజో-దారోల్లోను, ఇటీవలే బయల్పడిన రాఖీగఢీ లోనూ పట్టణ రూపకల్పనను పరిశీలిస్తే [[ప్రపంచము|ప్రపంచం]]లో మొట్టమొదటి పరిశుభ్రతా వ్యవస్థ ఇక్కడే ఆరంభమైనట్లు ఋజువౌతుంది. ఒక నగరంలో ఒక్కో [[ఇల్లు]] లేదా కొన్ని ఇళ్ళ సమూహం దగ్గర్లో ఉన్న ఒక [[బావి]] నుంచి నీళ్ళు పొందేవారు. స్నానాలకోసం కేటాయించబడినదనిపించే ఒక గదినుండి వాడిన నీరు డ్రైనేజి కాలువల గుండా బయటికి వెళితుంది. ఈ డ్రైనేజిలపై కప్పు వేసి ఉంచారు. అవి వీధుల వెంట సమాంతరంగా వెళుతున్నాయి. ఇళ్ళ వాకిళ్ళు లోపలి నడవాలలోకి లేదా చిన్న సందులలోకి మాత్రమే అభిముఖంగా ఉన్నాయి. కొన్ని గ్రామాలలో గృహ నిర్మాణం హరప్పా నిర్మాణాలను నాగరికతను పోలి ఉంది.&lt;ref&gt;It has been noted that the courtyard pattern and techniques of flooring of Harappan houses has similarities to the way house-building is still done in some villages of the region. {{wikiref |id=Lal-2002 |text=Lal 2002, pp. 93–95}}&lt;/ref&gt;

పురాతన సింధులోయ నాగరికతలో నిర్మించిన ఈ [[మురుగు నీటి చెరువులు|మురుగు]] నీరు, డ్రైనేజి వ్యవస్థ ఆ కాలంలో మధ్య ప్రాచ్యంలో గాని మరెక్కడైనా గాని నిర్మించిన డ్రైనేజి విధానాలకంటే చాలా అభివృద్ధి చెందినది. హరప్పా నాగరికతలో కొట్టవచ్చినట్లు కనిపించే అంశాలు - వారి నౌకాశ్రయాలు, [[ధాన్యాగారం|ధాన్యాగారాలు]], గోడౌనులు, [[ఇటుక]]ల అరుగులు, దృఢమైన ఇటుకలతో నిర్మించిన బలమైన గోడలు. వారి కట్టడాలలో పెద్దపెద్ద [[గోడ]]లు బహుశా వరదలనుండి, దాడులనుండి రక్షణకు ఉపయోగపడి ఉండవచ్చును.

ఈ నిర్మాణాలలో కేంద్ర స్థానంగా కనిపించే [[కోట]] లేదా ఉన్నత ప్రాసాదం (citadel) లక్ష్యం ఏమిటో స్పష్టంగా తెలియడంలేదు. సమ కాలీన నాగరికతలైన [[:en:Mesopotamia|మెసపుటేమియా]], [[:en:Ancient Egypt|పురాతన ఈజిప్టు]]లలో ఉన్నట్లుగా హరప్పా నాగరికతలలో పెద్ద పెద్ద నిర్మాణాలు ఏవీ కనిపించడం లేదు. రాజ [[భవనాలు]], ఆలయ గోపురాలు, సైన్యాగారాలు, మతసంస్థలు వంటి పెద్ద పెద్ద కట్టడాలు హరప్పా నాగరికతలో కనిపించవు. ఉన్నవాటిలో పెద్ద కట్టడాలు ధాన్యాగారాలు అనిపిస్తున్నాయి. ఒక్కచోట మాత్రం పెద్ద నిర్మాణం [[మొహెంజో-దారో స్నాన ఘట్టం|బహిరంగ స్నానట్టం]] అనిపిస్తున్నది. ఇక ఈ కోటలకు పెద్ద గోడలు ఉన్నాగాని అవి సైనిక ప్రయోజనాలకు ఉద్దేశించినట్లుగా కనిపించడంలేదు. బహుశా అవి వరద ప్రవాహాలను నిరోధించడానికి కట్టినవి కావచ్చును.

నగరాలలో జనులు అధికంగా [[వాణిజ్యం]] లేదా చేతిపనులపై ఆధారపడినట్లు అనిపిస్తుంది. ఒక విధమైన వృత్తి అవలంబించేవారు ఒక స్థానంలో ఉండినట్లుంది. ముద్రికలు, [[పూస|పూసలు]] వంటి వస్తువుల తయారీకి వాడిన ముడిసరుకులు స్థానికంగా లభించేవి కాదు. వీటిని సుదూర ప్రాంతాలనుండి దిగుమతి చేసుకొంటూ ఉండాలి. ఇక్కడ త్రవ్వకాలలో లభించిన వస్తువులలో ఆసక్తికరమైనవి కొన్ని - అందమైన, కొలిమిలో కాల్చిన ఫేయీన్స్ పూసలు - [[స్టియటైట్]] ముద్రలు - ఈ ముద్రలపై జంతువుల, వ్యక్తుల (దేవతల?) [[బొమ్మ]]లు, [[వ్రాత]]లు ఉన్నాయి. ఈ వ్రాత ([[సింధు లోయ నాగరికత లిపి]])ని ఇంతవరకు చదవడం సాధ్యం కాలేదు. ఈ ముద్రికలు వాణిజ్య సామగ్రిపై ముద్రలు వేయడానికో, ఇతరాలకో వాడి ఉండవచ్చును.

కొన్ని ఇళ్ళు మిగిలిన ఇళ్ళకంటే కాస్త పెద్దవిగా ఉన్నప్పటికీ, మొత్తమ్మీద సింధులోయ నాగరికతకు చెందిన ఇళ్ళన్నీ దాదాపు సమ స్థాయిలో ఉన్నాయనిపిస్తుంది. అన్ని ఇండ్లకూ సమంగా నీటిపారుదల వ్యవస్థ కలపబడి ఉంది. అప్పటి సమాజంలో సంపద విషయంలో వ్యత్యాసాలు అంతగా లేవనిపిస్తుంది. వ్యక్తులు ధరించే [[ఆభరణాలు]] మాత్రం సమాజంలో వారి స్థాయిని సూచిస్తూ ఉండవచ్చును.

===లోథాల్===
లోతాల్ లేదా [[లోథల్|లోధాల్]] సింధు లోయ నాగరికతకు చెందిన అత్యంత ప్రముఖ నగరాలలో ఒకటి. దీనిని 1954 లో గుజరాత్ లో కనుగొన్నారు. ఇది ఆ కాలపు ముఖ్యమైన ఓడరేవు నగరాలలో ఒకటి.

లోతాల్ లేదా లోధాల్ అనే గుజరాతీ మాటకు 'శవాల దిబ్బ' అని అర్ధం. మొహెంజో దారో అనే సింధీ మాటకుకూడా అర్థం అదే. ఈ దిబ్బ అహ్మదాబాద్ కు 75 కిలోమీటర్ల దూరంలో కాంబే సింధుశాఖ మొగలో ఉంది. సా. పూ. 2450 సం. లనాడు ఇక్కడ ఒక చిన్న గ్రామం ఉండేది. దానిలోనివారు మట్టి మిద్దెలు, మట్టి ఇటుకలతో కట్టిన ఇళ్ళలో నివసించేవారు. తరచుగా వచ్చే వరదల వలన దెబ్బ తగలకుండా పల్లెచుట్టూ మట్టికట్ట కట్టినట్టు కనిపిస్తుంది. గ్రామంలోని ప్రజలు బహుశా వ్యవసాయం, [[చేపలు]] పట్టడం, వాటి వ్యాపారం నమ్ముకున్న సరళ స్వభావులయి ఉంటారు. విలువైన రాళ్ళపూసలు తయారు చెసేవారు. అభ్రక మిశ్రమం లాగా మెరిసే ఎర్రటి మట్టితో పాత్రలు సిద్ధపరిచేవారు. పాత్రల నమూనాలు, వాటిపై చిత్రపు పనులు హరప్ప పాత్రల కంటే భిన్నమైనవి.

వ్యాపారం కోసం సముద్రాలపై తిరిగే హరప్పా ప్రజలు, లోధాల్ రక్షణ గల ఓడరేవు కావడం, దానికి ఆనుకొని ఉన్న భూభాగం పత్తి, గోధుమ, వరి పండే సారవంతమైన భూభాగం కావడం గుర్తించి, సింధు ఉప్పుకయ్య నుంచి లోధాల్‌కు తరలి వచ్చారు. అక్కడి నుండి మరికొంత దిగువకు కిం ఉప్పుకయ్య లోని భగత్రావ్ వరకు వచ్చారు.

వరద పోటు నుండి తట్టుకొనేందుకు గాను పట్టణాన్ని ఒక వ్యవస్థతో నిర్మించారు. మెరక మీద ఉన్న స్థలం, పల్లంలో ఉన్న స్థలం ఈ రెంటినీ విడదీసి పెక్కు విశాలమైన బాటలతో కలిపే ఏర్పాట్లు, ఎత్తైన ప్రహరీ గోడలు నిర్మించారు.

ఈ నగరపు పారిశుధ్యపు పద్ధతులు అద్భుతమైనవి. వీధిలోని మరుగు కాలువలకు ఇండ్ల స్నానాగారాల నుండి వచ్చే మురుగు తూములను కలిపారు. ఈ మురుగు కాలువలు కొన్ని కప్పి ఉండేవి. కొన్ని కప్పకుండానూ ఉండేవి. మురికి [[చెత్త]]ను వడజేసే పెద్దజాడీలను అడపాదడపా పరిశుద్ధంచేసే ఏర్పాట్లు ఉన్నాయి. వాటికి మ్యాన్‌హోల్స్ ఇప్పటి లానే ఏర్పరిచారు.

కెంపులు, స్ఫటికాలు, పచ్చలు రాతిచిప్పలు మొదలయిన రాళ్ళు లోధాల్ నుంచే [[సుమేరియన్]] నగరాలకు ఎగుమతి అయ్యేవి. లోధాల్ దిగువ [[పట్టణం]]లో బజార్లలో ఆలి చిప్పల [[గాజులు]], [[రాగి]] పాత్రల కార్ఖానలు బహిరంగంగానే ఉన్నట్టు ఆధారాలు దొరికాయి. పట్టణం ఉత్తరపు చివర ఆరు ఇటుకలు పేర్చిన కుండ కొలుములున్న రాగికార్ఖానాలు కనిపించాయి. పలువురు తాంరకారులు ఒకేచోట పని చెసినట్టు తెలియుచున్నది.

లోధాల్ ప్రజలు చేసిన అతిముఖ్యమైన సేవ, ఓడరేవు నిర్మాణం. 219 X 37 మీటర్ల స్థలాన్ని తవ్విన తర్వాత చదును చేసి, ఆవంలో కాలిన ఇటుకలతో చుట్టు ఒక మీటర్ ఎత్తయిన గోడ కట్టారు. ప్రవాహం రావడం, మొదలయిన ప్రమాదాలను ఆలోచించి ఈ నిర్మాణం జరిగింది. పెద్ద వరదలు వచ్చినప్పుడు పడవలు ఈరేవులోకి వెళ్ళడానికి ఉత్తరపు గట్టున దాదాపు 13 మీటర్ల వెడల్పు ద్వారమొకటి ఏర్పాటు చేశారు. పడవలు ఒక [[కాలువ]] ద్వారా ఈద్వారం చేరుతాయి. రేవులో నీరు ఎక్కువయినప్పుడు చెరువు నీరు మరవసారి వెళ్ళిపోయేటట్టు దక్షిణపు గట్టున మరవ కట్టడం కూడా లోధాల్ వాస్తు శాస్త్రజ్ఞల అపూర్వ ప్రతిభ. ఈవిధంగా నీరు నిలువ చేసే ఏర్పాట్లు జరిగాయి. రేవుగోడలోని రంధ్రాలను బట్టి, లంగరు వసేవని తెలుస్తున్నది. సా. పూ. 2000 సం.కు పూర్వం నది ఈరేవును పాడుచేసి, మరొక వైపుగా పారింది. కాని ప్రజలు మరొక కాలువ తవ్వి తూర్పు గట్టున ద్వారం ఏర్పాటు చేసారు. ఇక్కడ నుండి మెసపాటెమియా (ఇరాక్) లోని ఉర్, బ్రాక్, హమ్మా, కిష్, లగష్ మొదలయిన పట్టణాలకు రత్నాలను ఎగుమతి దిగుమతి చెసేవారు.

ఇక్కడ ఒక పెద్ద కోష్ఠాగారము (ware house) కూడాకలదు. వీటిని కొందరు ధాన్యాగారం నిలువ కొరకు వాడేవారందురు.

లోధాల్ ప్రజలు ఏదో రకపు అగ్నిపూజ జరుపుతున్నట్లు ఆధారాలు ఉన్నాయి. దిగువ పట్టణంలోని పెక్కు ఇండ్లలలోని బూడిద ఉన్న ఇటుకల గుంటలు, కొండబొచ్చెలు, త్రికోణాకారమయిన అగ్ని కుండలాలు కనిపించాయి. వీరికి పశువులను బలి ఇచ్చే పద్ధతి ఉన్నట్లు తెలియుచున్నది. ఒకటవ వీధిలోని ఒక ఇంట్లో చెక్కిన ఆవు ఎముకులు, బంగారపు పతకం, రంగువేసిన పెంకు ముక్కలు, మాంసపురంగు పూసలు, బూడిద కనిపించాయి.

ఇక్కడి ప్రజలు మృతులను పాతిపెట్టేవారు. అయితే వీరు ఇద్దరు ముగ్గురులని కలిపి ఖననం చేసేవారు. [[సతీసహగమనం|సతీ సహగమనం]] లానే భావించవచ్చును.

సా. పూ. 1900 లో తరచు వరదలు రావటం వలన ఈ నగరం శిథిలం అయినట్లు శాస్త్రకారుల అభిప్రాయము. [[ఆర్యుల దండయాత్ర సిద్ధాంతం|ఆర్యుల దండయాత్ర]] వలన అని మరి కొందరి అభిప్రాయము.

=== సైన్సు ===
[[File:IndusValleySeals.JPG|thumb|సింధు లోయ సీల్స్, [[బ్రిటిష్ మ్యూజియం]]]]
ఈ కాలంలో జీవించిన ప్రజలు పొడవు, [[ద్రవ్యరాశి]], కాలాలను మొదలైన రాశులను చాలావరకు కచ్చితంగా కొలవగలిగినట్లు ఆధారాలున్నాయి. అయితే సింధు లోయకు చెందిన వివిధ ప్రాంతాలలో విధమైన [[కొలత]]లు ఉన్నట్లుగా ఇప్పటికి లభించిన ఆధారాలను బట్టి అనుకోవచ్చును. లోథాల్‌లో దొరికిన దంతపు కొలబద్ద ప్రకారం వారు కొలిచిన అతి చిన్న కొలత సుమారు 1.704&amp;nbsp;మి. మీ.కు సరిపోతుంది. కంచు యుగంలో ఇంతకంటే చిన్న కొలమానం ఎక్కడా వాడలేదు. హరప్పా ఇంజినీర్లు తమ కొలతలకు దశాంశ విధానాన్ని వాడినట్లు తెలుస్తున్నది.

బరువులను కొలవడానికి వాడిన [[:en:hexahedron|షడ్భుజాకారపు]] కొలమానాలు కూడా దశాంశ విధానాన్నే సూచిస్తున్నాయి. వారు వాడిన బరువులు కచ్చితంగా 4:2:1 నిష్పత్తిలో ఉన్నాయి. 0.05, 0.1, 0. 2, 0.5, 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100, 200, 500 యూనిట్ల బరువు కొలమానాలు వాడారు. ఒక్కొక్క యూనిట్ సుమారు 28 గ్రాములు బరువుంది. తరువాతి కాలంలో (సా. పూ. 4వ శతాబ్దం) [[చాణక్యుడు|కౌటిల్యుని]] [[కౌటిల్యుని అర్ధశాస్త్రం|అర్ధశాస్త్రం]]లో చెప్పబడిన కొలమానాలు లోథాల్‌లో లభించిన కొలమానాలకు సరిపోతాయి.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sergent |first=Bernard |title=Genèse de l'Inde |year=1997 |pages=113 |language=French |isbn=2228891169}}&lt;/ref&gt;

హరప్పా కాలంలో కొన్ని ప్రత్యేకమైన పరికరాలను కనుగొన్నారు. ఉదాహరణకు కనుచూపుమేర కనబడే ప్రదేశాన్ని, నీటి [[:en:Lock (water transport)|లాకు]] కొలవడానికి వుపయోగించే పరికరం. అంతే కాకుండా తమదైన కొన్ని లోహపు తయారీ ప్రక్రియల ద్వారా [[రాగి]], [[కంచు]], [[సీసం]], [[తగరం]] వంటి లోహాలు తయారు చేశారు. హరప్పా ఇంజనీర్ల [[సాంకేతిక విజ్ఞానం|సాంకేతిక]] ప్రతిభ ఆశ్చర్యం కలిగిస్తుంది. సముద్రపు ఆటుపోట్లను జాగ్రత్తగా అధ్యయనం చేసి నౌకాశ్రయాలను నిర్మించారు. అయితే లోథాల్ వద్ద &quot;నౌకాశ్రయం&quot; అనబడే నిర్మాణం లక్ష్యం ఏమిటో అన్న విషయంపై భిన్నాభిప్రాయాలున్నాయి. [[:en:Banawali|బనావాలి]] వద్ద బంగారం నాణ్యతను తెలుసుకోవడానికి ఉపయోగపడే [[:en:touchstone|గీటురాయి]] బయల్పడింది.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Bisht |first=R. S. |year=1982 |chapter=Excavations at Banawali: 1974-77 |editor=Possehl, Gregory L. (ed.) |title=Harappan Civilization: A Contemporary Perspective |pages=113–124 |location=New Delhi |publisher=Oxford and IBH Publishing Co.}}&lt;/ref&gt;

2001లో పాకిస్తాన్ ప్రాంతంలో మెహ్రాఘర్ శిథిలాలలో లభించిన రెండు మానవ అవశేషాల పరిశీలన వలన హరప్పా నాగరికతలో ఆది దంతవైద్యానికికి సంబంధించిన విజ్ఞానం ఉండేదని తెలుస్తున్నది. బ్రతికి ఉన్న మానవుల [[పన్ను|పండ్లలో]] డ్రిల్ చేయగలగడం అనే పరిజ్ఞానం క్రొత్త రాతియుగం నాగరికతలో ఈ ఒక్కచోటే కనిపిస్తున్నది. 9 మంది వ్యయోజనుల పుర్రెలలో పండ్లపై [[రంధ్రాలు]] చేసి దానిపై మూతనుంచినట్లు (drilled molar crowns) కనిపించాయి. ఈ అవశేషాలు 7, 500-9, 000 ఏళ్ళ క్రితానివని అంచనా వేశారు.&lt;ref&gt;{{cite journal |last=Coppa |first=A. |coauthors=et al. |year=2006 |url=http://www.nature.com/nature/journal/v440/n7085/pdf/440755a.pdf |title=Early Neolithic tradition of dentistry: Flint tips were surprisingly effective for drilling tooth enamel in a prehistoric population |journal=Nature |volume=440 |date=[[2006-04-06]]}}&lt;/ref&gt;

=== కళలు, సాంప్రదాయాలు ===
[[File:Dancing Girl of Mohenjo-daro.jpg|thumb|upright|&quot;మొహెంజో-దారో నర్తకి&quot;]]
[[File:Red pottery, IVC.jpg|right|140px|thumb|చాన్‌హుదారో - పెద్ద లోతైన పాత్ర ముక్క - సిర్కా 2500 బిసిఈ. - ఎరుపు, నలుపు స్లిప్ చిత్రించిన అలంకరణతో ఎర్రకుండ - (415/16 × 6⅛. (12. 5 × 15. 5 సెం. మీ. ) - బ్రూక్లిన్ మ్యూజియం]]

అనేక రకాలైన [[శిల్పాలు]], [[ముద్రలు]], పింగాణీ, మట్టి పాత్రలు, ఆభరణాలు, మానవశరీర శాస్త్రాన్ని వివరంగా విపులీకరించే అనేక టెర్రాకోట బొమ్మలు, [[ఇత్తడి]] వస్తువులు మొదలైనవి ఎన్నో త్రవ్వకాలు జరిపిన ప్రదేశంలో లభించాయి. నాట్యం చేస్తున్న నర్తకుల వివిధ భంగిమల స్వర్ణ [[విగ్రహాలు]], టెర్రాకోట ప్రతిమలు, శిలా విగ్రహాలు అప్పటి నృత్య శైలిని సూచిస్తున్నాయి. ఇంకా ఆవులు, ఎలుగుబంట్లు, వానరాలు, శునకాలు మొదలైన టెర్రాకోట బొమ్మలు కూడా లభించాయి. జాన్ మార్షల్ మొట్టమొదటి సారిగా మొహంజో-దారోలో నృత్య భంగిమలో నిల్చున్న ఒక [[నర్తకి]] ఇత్తడి విగ్రహాన్ని చూడగానే సంభ్రమాశ్చర్యాలకు గురయ్యాడు.

{{cquote|… ఈ విగ్రహాలను చూసినపుడు అవి చరిత్ర పూర్వ యుగానికి చెందినవని నేను నమ్మలేకపోయాను. ఈ బొమ్మల ద్వారా పురాతన కళ, సంస్కృతులకు సంబంధించి మనకున్న అభిప్రాయాలు పూర్తిగా తల్లక్రిందులవుతాయి. గ్రీకుల హెల్లెనిస్ట్ నాగరికత కాలం వరకూ ఇలాంటి విగ్రహాలు నమూనాలు ఎవరూ రూపొందించలేదని అంతకుముందు మనం అనుకొన్నాం. అందువల్ల ఎక్కడో ఏదో పొరపాటు జరిగి తరువాతి తరానికి చెందిన ఈ బొమ్మలు అంతకు ముందటి మూడువేల యేండ్ల క్రిందటి నాగరికతలో భాగంగా మనకు దొరికాయనుకొన్నాను.. .. ఈ బొమ్మలలో చూపిన శరీర సౌష్టవత కొట్టొచ్చినట్లు కనిపిస్తుంది. తరువాతి చాలా కాలానికి రూపొందిన గ్రీకు శిల్పకళనూ ఈ సింధులోయ తీరపు నాగరికులు ముందే ఊహించారా? .}}

నత్త గుల్లలపై నగిషీలు, పింగాణీ సామానులు, మెరుగులు దిద్దిన స్టీటైట్ పూసలు వంటి చాలా హస్తకళలు హరప్పా నాగరికత అన్ని దశలలోనూ, అనేక స్థలాలలో లభించాయి. వీటిలో కొన్ని పనులు ఇప్పటికీ [[భారత ఉపఖండము|భారత ఉపఖండం]]లో చేయబడుతున్నాయి.&lt;ref&gt;{{cite journal |last=Kenoyer |first=Jonathan Mark |authorlink=Jonathan Mark Kenoyer |year=1997 |title=Trade and Technology of the Indus Valley: New Insights from Harappa, Pakistan |journal=World Archaeology |issue=2: &quot;High-Definition Archaeology: Threads Through the Past&quot; |volume=29 |pages=262–280}}&lt;/ref&gt; అప్పుడు దొరికిన కొన్ని అలంకరణ సామగ్రులు (దువ్వెనలాంటివి) యొక్క రూపాంతరాలు ప్రస్తుత భారతదేశంలో కూడా వాడకంలో ఉన్నాయి.&lt;ref name=&quot;Lal 2002 82&quot;&gt;{{wikiref |id=Lal-2002 |text=Lal 2002, p. 82}}&lt;/ref&gt; సా. పూ. 2800 - 2600 నాటి కొన్ని టెరాకొటా యువతుల బొమ్మలలో తల పాపిడిలో ఎరుపు రంగు గీతలు దిద్ది ఉన్నాయి.&lt;ref name=&quot;Lal 2002 82&quot;/&gt;
[[మొహంజొదారో|మొహెంజో దారో]]లో లభించిన ముద్రికలలో కొన్నింటిపై పద్మాసనంలో ఉన్న బొమ్మ (పశుపతి?), తల్లక్రిందులుగా ఉన్న [[మానవుడు|మనిషి]] బొమ్మ ఉన్నాయి. కొన్ని ముద్రలలో చిత్రించబడిన బూర లాంటి పరికరం, లోథాల్ లో లభించిన రెండు [[శంఖము|శంఖం]] లాంటి వస్తువులు అప్పట్లో వారు తంత్రీ వాద్యాలను వాడి ఉండవచ్చునని నిరూపిస్తున్నాయి. పాచికలలాంటి అనేక ఆట వస్తువులు, బొమ్మలు వారు వాడినట్లు తెలుస్తున్నది.&lt;ref&gt;{{wikiref |id=Lal-2002 |text=Lal 2002, p. 89}}&lt;/ref&gt;

=== రవాణా, వాణిజ్యం ===
[[File:Lothal dock.jpg|thumb|325px|పురాతన [[లోథాల్]] యొక్క రేవులు. అవి నేటికి ఉన్నాయి. ]]
[[దస్త్రం:Lothal conception.jpg|thumbnail|కుడి|250px|ప్రాచీన [[లోథాల్]] నగరపు నమూనా (చిత్రకారుడి ఊహాచిత్రం) ([[భారత పురావస్తు సర్వే శాఖ]]). [http://www.harappa.com/lothal/index.html] |link=Special:FilePath/Lothal_conception.jpg]]

వీరి ఆదాయం ఎక్కువగా [[వ్యాపారం]] మీదనే ఎక్కువగా ఆధారపడినట్లు తెలుస్తోంది. బాగా అభివృద్ధి చెందిన రవాణా సౌకర్యాలు ఇందుకు బాగా సహకరించేవి. ఇందులో ముఖ్యమైనవి ఎడ్లబండ్లు, పడవలు. ఇవి [[దక్షిణాసియా]] దేశాలలో ఎక్కువగా కనిపిస్తాయి. ఈ పడవలు చిన్నవిగా ఉండి చుక్కాని సహాయంతో నడిచేవి. వీటి అడుగు భాగం సమతలంగా ఉండేది. వీటిని పోలిన పడవలను ఇప్పటికీ సింధు నదిలో గమనించవచ్చు ; కానీ సముద్రాలలో కూడా ఇటువంటి పడవలను నడిపినట్లు ఆధారాలు లభ్యమయ్యాయి. భారతదేశ పశ్చిమ ప్రాంతానికి చెందిన గుజరాత్ రాష్ట్రంలో [[లోథాల్]] అనే తీర [[పట్టణం]]లో పడవలను నిలిపేందుకు ఏర్పాటు చేసిదిగా భావిస్తున్న ఒక పెద్ద [[కాలువ]]ను పురాతత్వ శాస్త్రజ్ఞులు కనుగొన్నారు. వ్యవసాయానికి ఉపయోగించబడిన విశాలమైన కాలువల సముదాయాన్ని ఫ్రాంక్‌ఫర్ట్ అనే శాస్త్రజ్ఞుడు కనుగొన్నాడు.

సా. పూ. 4300–3200 నాటి [[చాల్కోలితిక్ కాలం]] ([[రాగి యుగం]])లో సింధులోయ నాగరికతలోని [[పింగాణీ]] పనులు దక్షిణ [[తుర్కమేనిస్తాన్]], ఉత్తర [[ఇరాన్]] పనిముట్లతో సారూప్యతను కలిగి ఉండడంవలన ఆ నాగరికతల మధ్య రాకపోకలు, వ్యాపార సంబంధాలు ఉండవచ్చుననే సూచనలు లభిస్తున్నాయి. సా. పూ. 3200–2600 నాటి ఆరంభ దశ హరప్పా నాగరికతకు చెందిన ముద్రికలు, [[మృణ్మయ పాత్రలు|మట్టి పాత్రలు]], [[బొమ్మలు]], ఆభరణాల లోని సారూప్యత కారణంగా వారికి [[మధ్యాసియా|మధ్య ఆసియా]], ఇరానియన్ [[పీఠభూమి]] ప్రాంతాలతో భూమార్గంలో [[రవాణా విధానం|రవాణా]], వర్తక సంబంధాలున్నవని అనుకోవచ్చును.&lt;ref&gt;{{wikiref |id=Parpola-2005 |text=Parpola 2005, pp. 2–3}}&lt;/ref&gt; అనేక ప్రాంతాలలో లభించిన పనిముట్లు బట్టి వర్తక సంబంధాల ద్వారా మొత్తం సింధులోయ నాగరికత, [[ఆఫ్ఘనిస్తాన్]]‌లోని కొంత భాగం, [[ఇరాన్|పర్షియా]] తీర ప్రాంతం, ఉత్తర, పశ్చిమ భారత దేశం, [[ఇరాక్|మెసపొటేమియా]]ల నాగరికతలను ఆర్థికంగా ఏకీకృతం చేశాయనవచ్చును.

హరప్పా, మెసపుటేమియా నాగరికతల మధ్య విస్తారమైన సముద్రపు వర్తకం ఉండేదనీ, అది అధికంగా &quot;దిల్మన్&quot; (ప్రస్తుత [[బహ్రయిన్]], పర్షియన్ సింధు శాఖ) ప్రాంతానికి చెందిన మధ్యవర్తుల ద్వారా సాగేదనీ తెలుస్తున్నది.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Neyland |first=R. S. |year=1992 |chapter=The seagoing vessels on Dilmun seals |editor=Keith, D.H.; Carrell, T.L. (eds.) |title=Underwater archaeology proceedings of the Society for Historical Archaeology Conference at Kingston, Jamaica 1992 |pages=68–74 |location=Tucson, AZ |publisher=Society for Historical Archaeology}}&lt;/ref&gt; దుంగలతో చేసిన తెప్పలపై అమర్చిన [[తెరచాప|తెరచా]]ప పడవల ద్వారా ఈ వర్తకం సాగేది. పాకిస్తాన్‌కు చెందిన అనేక సముద్రపు తీర రేవులు, గుజరాత్‌లోని లోథాల్ వంటి పెద్ద రేవులు ఈ వర్తకానికి కేంద్రాలుగా వర్ధిల్లాయి. సముద్రంలో [[నదులు]] కలిసే చోట ఏర్పడిన లోతు తక్కువ రేవులు ఇలాంటి వ్యాపారాలకు ముఖ్యమైన స్థలాలు.

=== వ్యవసాయం ===
[[1980]]వ దశకం తర్వాత జరిపిన కొన్ని పరిశోధనల ఆధారంగా సింధు లోయ ఆహారోత్పత్తిలో స్వయం సంవృద్ధి కలిగి ఉండేదని తెలుస్తోంది. మేర్గర్ ప్రజలు ఆ ప్రాంతంలోనే పండించిన [[గోధుమలు]], [[బార్లీ]]లు వాడినట్లు ఋజువైంది.&lt;ref&gt;{{cite journal |last=Jarrige |first=J.-F. |year=1986 |title=Excavations at Mehrgarh-Nausharo |journal=Pakistan Archaeology |volume=10 |issue=22 |pages=63–131}}&lt;/ref&gt; వారు ఎక్కువగా పండించే ధాన్యం బార్లీలే. పురాతత్వ శాస్త్రజ్ఞుడు జిమ్ ష్రాఫర్ మెహ్రాఘర్ గురించి ప్రస్తావిస్తూ ఆహారోత్పత్తి దక్షిణాసియాలో దేశీయంగా ఆవిష్కరించబడిన అద్భుతంగా అభివర్ణించాడు. అప్పటి పట్టణ నాగరికతను, క్లిష్టమైన [[సామాజిక వ్యవస్థాపకత|సామాజిక వ్యవస్థ]]ను దేశీయమైన [[సమాచారం]] సహాయంతోనే కాక వివిధ సంస్కృతుల ఆధారంగా అంచనా వేశారు. డొరియన్ ఫుల్లర్ లాంటి కొంతమంది మాత్రం మిడిల్ ఈస్ట్ కు చెందిన గోధుమలు దక్షిణాసియా దేశాల వాతావరణానికి అలవాటు పడడానికి సుమారు 2000 సంవత్సరాలు పట్టిఉండవచ్చునని సూచనప్రాయంగా తెలిపాడు.

=== సంకేత లిపి ===
[[దస్త్రం:The 'Ten Indus Scripts' discovered near the northern gateway of the Dholavira citadel.jpg|thumbnail|ధోలవిరా ఉత్తర ద్వారం వద్ద కనుగొనబడిన పది గుర్తులు సా. పూ. 2000]]
400కి (600 దాకా ఉండవచ్చునని కొద్దిమంది భావన &lt;ref&gt;Wells, B. An Introduction to Indus Writing. Early Sites Research Society (West) Monograph Series, 2, Independence MO 1999&lt;/ref&gt; )పైగా గుర్తులు వివిధ ముద్రల్లోనూ, పింగాణీ పాత్రలపైనా, ఇంకా కొన్ని వస్తువుల పైనా కనుగొనబడ్డాయి. ధోలవిరా పట్టణానికి లోగడ ఉన్న కోట ద్వారం వద్ద వేలాడదీసిన పలక మీద కొన్ని గుర్తులు ముద్రించబడి ఉన్నాయి. సాధారణంగా ఈ [[శాసనాలు]] నాలుగు లేదా ఐదు అక్షరాలకు మించవు. వీటిలో చాలా [[అక్షరాలు]] చిన్నవిగా ఉన్నాయి. ఒకే తలం మీద చెక్కిన శాసనాల్లో అన్నింటికన్నా పొడవైనది కేవలం ఒక [[అంగుళం]] (2. 54 సెం. మీ) పొడవుండి 17 గుర్తులను కలిగి ఉంది. ఒకే ఘనం పై మూడు తలాల మీద చెక్కిన 26 గుర్తులుగల ఒక శాసనం, ఇప్పటిదాకా లభించిన కృతుల్లోకెల్లా అన్నింటికన్నా పొడవైనదిగా గుర్తించబడింది.

ఈ శాసనాల ఆధారంగా సింధు సమాజం విద్యావంతమైనదిగా భావించినా, నవీన విద్యా విధానంలో వీటికి సమాంతరంగా ఎటువంటి వ్యవస్థా లేకపోవడంతో పలువురు భాషా శాస్త్రవేత్తలు, పురాతత్వ శాస్త్రవేత్తలు అనుమానం వ్యక్తం చేశారు. దీన్ని పాక్షికంగా ఆధారం చేసుకుని ఫార్మర్, స్ప్రోట్, విజెల్ రాసిన వివాదాస్పద [[పత్రం]] సింధు లిపి భాషను సంకేతీకరించలేదనీ కేవలం ఇతర తూర్పు దేశాల సంకేత లిపిని మాత్రమే పోలి ఉన్నదని వాదించారు &lt;ref&gt;{{cite paper |author=Farmer, Steve; Sproat, Richard; Witzel, Michael |url=http://www.safarmer.com/fsw2.pdf |title=The Collapse of the Indus-Script Thesis: The Myth of a Literate Harappan Civilization}}&lt;/ref&gt; . ఇంకా కొద్దిమంది ఈ గుర్తులను కేవలం ఆర్థికపరమైన లావాదేవీలను నిర్వహించడానికి మాత్రమే వాడారని భావిస్తున్నారు. కానీ వీరు అదే గుర్తులు విస్తృతంగా వాడబడిన [[పూజ]] సామాగ్రిపై ఎందుకు ఉన్నాయన్న సంగతి మాత్రం వివరించలేక పోయారు. వేరే ఏ నాగరికతలోనూ ఇలా పెద్ద మొత్తంలో ఉత్పత్తి చేయబడిన శాసనాలు లభించలేదు.&lt;ref&gt;These and other issues are addressed in {{wikiref |id=Parpola-2005 |text=Parpola 2005}}&lt;/ref&gt;

ఇప్పుడు వాడుకలోలేని కొన్ని పురాతన శాసనాల ఛాయాచిత్రాలను పర్పోలా, అతని సహోద్యోగులు సంకలనంచేసిన అనే పుస్తకంలో&lt;ref&gt;[Corpus of Indus Seals and Inscriptions'' (1987, 1991)]&lt;/ref&gt; ప్రచురించబడ్డాయి. ఈ పుస్తకం చివరి భాగమైన మూడవ భాగంలో 1920, 1930 లో కనుగొనబడిన, తస్కరించబడిన కొన్ని వస్తువుల ఛాయాచిత్రాలను పొందుపరచగలరని భావిస్తున్నా దీని విడుదల కొన్ని ఏళ్ళ తరబడి [[ముద్రణ]]కు నోచుకోకుండా ఉండిపోయింది.

=== మతం ===
{{see|పశుపతి ముద్రిక}}
[[File:Shiva Pashupati.jpg|thumb|200px|'' [[పశుపతి ముద్రిక|పశుపతి ముద్ర]]'' అని పిలవబడే, కూర్చుని, బహుశా జంతువులు చుట్టూ చూపుతున్న[[ఇథిఫాలిక్]] ఫిగర్, ]]
సింధు ప్రజలు ఎక్కువగా అమ్మతల్లిని అంటే [[శక్తి]]ని ఆరాధించేవారు. పశుపతి అనే పురుష దేవుడిని కూడా కొలిచేవారు. పశుపతిని ముద్రిక ద్వారా తెలుసుకోవచ్చు. ఒక వేదికపై కూర్చున్న ముఖాల మూర్తి, ఆ వేదికను ఆవరించి [[ఏనుగు]], [[పులి]], [[ఖడ్గమృగం|ఖడ్గ మృగం]], మహిషం ఉండేవి. రావి [[చెట్టు]], స్వస్తిక్ గుర్తు, [[జంతువులు]], [[చెట్లు]], సర్పాలను కూడా పూజించేవారు. మూపురంతో కూడిన [[ఎద్దు]] వీరికి ఇష్టమైన [[జంతువు]]. లింగపూజ వీరితోనే ప్రారంభమైంది. జంతువులను బలిచ్చేవారు. వీరికి తెలియని జంతువు [[గుర్రం]]. వేదాల ఆధారంగా శివారాధన, శక్తి పూజ, లింగారాధన వంటివి సింధు నాగరికత వారసత్వాలుగా చెప్పుకోవచ్చు.&lt;ref&gt;sakshi news on IVC [http://www.sakshieducation.com/Story.aspx?nid=90423 Indus people religion]&lt;/ref&gt;

ఇక్కడ చాలా వరకు దేవతా విగ్రహాలు &lt;ref&gt;Photos: http://www.harappa.com/figurines/index.html&lt;/ref&gt; కనపడడం వలన హరప్పా ప్రజలు ఫలవంతమైన [[భూమి]]ని సూచించే అమ్మవారిని పూజించినట్లుగా భావించారు. కానీ ఎస్. క్లార్క్ అనే శాస్త్రజ్ఞుడు ఈ వాదనను వ్యతిరేకించాడు &lt;ref&gt;{{Cite paper |first=Sharri R. |last=Clark |title=The social lives of figurines: recontextualizing the third millennium BC terracotta figurines from Harappa, Pakistan. |publisher=Harvard PhD |date=2007}}&lt;/ref&gt;. కొన్ని సింధు లోయ ముద్రలు [[స్వస్తిక్]] గుర్తు కలిగి ఉన్నాయి. ఈ గుర్తు దీని తర్వాత వచ్చిన కొన్ని మతాల్లో, పురాణాల్లో ముఖ్యంగా [[హిందూమతము|హిందూ మతం]]లో ఎక్కువగా ప్రాముఖ్యాన్ని కలిగి ఉంది. హిందూ మతానికి సంబంధించిన కొన్ని ఆధారాలు ప్రాచీన హరప్పా సంస్కృతికి ముందు కూడా ఉన్నాయి.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.hindunet.org/vedas/rigveda/|title=Rigveda|work=The Hindu Universe|publisher=HinduNet Inc|accessdate=2007-06-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20100713015703/http://www.hindunet.org/vedas/rigveda/|archive-date=2010-07-13|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref
name=History&gt;{{Cite web |url=http://www.bbc.co.uk/religion/religions/hinduism/history/history_1.shtml |title=Hindu History}} The BBC names a bath and phallic symbols of the [[Harappan civilization]] as features of the &quot;Prehistoric religion (3000-1000BCE)&quot;.&lt;/ref&gt;. [[File:IndusValleySeals_swastikas.JPG|thumb|right|సిందూ నాగరికతలో ఉపయోగించిన స్వస్తిక్ చిహ్నములు]]
[[శివలింగము|శివలింగాన్ని]] పోలిన కొన్ని గుర్తులు కూడా హరప్పా శిథిలాల్లో కనిపించాయి.&lt;ref&gt;{{wikiref |id=Basham-1967 |text=Basham 1967}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book | title = Plants of life, plants of death | author = Frederick J. Simoons | year = 1998 | page = 363}}&lt;/ref&gt;

వీరి చిహ్నాలు చాలా వరకు జంతువుల్ని కలిగి ఉండేవి. వీటిలో ముఖ్యమైనది [[పద్మాసనము|పద్మాసనం]]లో కూర్చున్న ఒక బొమ్మ, దాని చుట్టూ ఉన్న వివిధ జంతువులు. శివుడి రూపమైన [[పశుపతి]] విగ్రహంగా దీన్ని భావిస్తున్నారు.&lt;ref&gt;{{cite book | title = The Making of India: A Historical Survey | url = https://archive.org/details/makingofindiahis00vohr | author = Ranbir Vohra | publisher = M.E. Sharpe | date = 2000 | page = [https://archive.org/details/makingofindiahis00vohr/page/15 15]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book | title = Ancient Indian Civilization | author = Grigoriĭ Maksimovich Bongard-Levin | publisher = Arnold-Heinemann | date = 1985 | page = 45}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book | title = Essential Hinduism | author = Steven Rosen, Graham M. Schweig | publisher = Greenwood Publishing Group | date = 2006| page = 45}}&lt;/ref&gt;.

మొదట్లో హరప్పా ప్రజలు చనిపోయిన వారిని ఖననం (పూడ్చడం) చేసేవాళ్ళు. కానీ తరువాతి కాలంలో శవాల్ని దహనం చేసి ఆ [[బూడిద]]ను పాత్రల్లో పోసి ఉంచేవారు. [[ఋగ్వేదం|ఋగ్వేద]] కాలంలో కూడా చనిపోయినవారిని ఖననం లేదా దహనం చేసేవారు.

== హరప్పా తదనంతరం ==
సామాన్య శక పూర్వం&quot; (సా. పూ లేదా సా. శ. పూ ) 1800 వచ్చేసరికి నెమ్మదిగా ఈ నాగరికత బలహీనపడటం ఆరంభించింది. సా. పూ. 1700 శతాబ్దానికల్లా దాదాపు అన్ని నగరాలూ పాడుబడిపోయాయి. కానీ సింధు లోయ నాగరికత ఉన్నట్టుండి మాయమైపోలేదు. దీని ప్రభావాలు తరువాత వచ్చిన నాగరికతల్లో కనిపిస్తూనే ఉన్నాయి. ప్రస్తుతపు పురాతత్వ సమాచారం ప్రకారం, హరప్పా తదనంతర సమాజం కనీసం సా. పూ. 1000-900 వరకూ కొనసాగి ఉండవచ్చునని చరిత్రకారుల భావన.&lt;ref name=&quot;Spodek&quot;&gt;{{cite book |last=Shaffer |first=Jim |year=1993 |chapter=Reurbanization: The eastern Punjab and beyond |title=Urban Form and Meaning in South Asia: The Shaping of Cities from Prehistoric to Precolonial Times |editor=Spodek, Howard; Srinivasan, Doris M.}}&lt;/ref&gt; [[ప్రపంచము|ప్రపంచం]]లో చాలా ప్రాంతాల్లో మాదిరిగానే ఇక్కడ కూడా సంస్కృతులు ఒకదాని వెంబడి మరొకటి కొనసాగినట్లు పురాతత్వ శాస్త్రజ్ఞులు నొక్కి చెబుతున్నారు.&lt;ref name=&quot;Spodek&quot;/&gt;

ఈ నాగరికత బలహీనపడటానికి ప్రధాన కారణం వాతావరణం మార్పే అయి ఉండవచ్చు. సా. పూ. 1800 వచ్చేసరికి సింధు లోయ ప్రాంతం చల్లగానూ, తేమ రహితం కావడం ప్రారంభించింది. ఋతుపవనాలు బలహీనపడటం కూడా ఒక కారణం. ఇది కాకుండా ఇంకో ముఖ్యమైన కారణం ఘగ్గర్ హక్రా నదీ వ్యవస్థ అదృశ్యం కావడం. భూమి అంతర్భాగ నిర్మాణంలో జరిగిన కొన్ని మార్పుల మూలంగా ఈ వ్యవస్థ గంగా నదీ లోయ పరీవాహక ప్రాంతానికి కదిలించబడి ఉండవచ్చు. కానీ ఇది ఎప్పుడు జరిగింది అన్నదానికి ఆధారాలు లేవు. ఎందుకంటే ఘగ్గర్-హక్రా నది పరీవాహక ప్రాంతంలో జనావాసాలకు సంబంధించిన తేదీలు అందుబాటులో లేవు. ఇది కేవలం ఊహాగానమే ఐనా అన్ని నాగరికతలు వివిధ కారణాలవల్ల అంతరించిపోయాయన్నది వాస్తవం. {{Fact|date=August 2007}} హరప్పా నాగరికత అంతరించిపోవడానికి [[వాతావరణం|వాతావరణ]] మార్పులు కారణమా లేక నదీ వ్యవస్థలో మార్పులు కారణమా అని తెలుసుకోవడానికీ, ఈ ప్రాంతంలో 8000 సంవత్సరాల నుంచి నదీ వ్యవస్థ ఎలా మారుతూ వస్తుందో తెలుసుకోవడానికి అబెర్దీన్ విశ్వవిద్యాలయానికి చెందిన పీటర్ క్లిఫ్ట్ నేతృత్వంలో ఒక కొత్త పరిశోధన జరుగుతున్నది. 2004 లో విడుదలైన ఒక పరిశోధనా పత్రం ప్రకారం ఘగ్గర్ హక్రాకు చెందిన ఐసోటోపులు హిమానీ నదాలనుంచి వచ్చినవి కావనీ, వర్షం వల్ల ఏర్పడ్డవేనని పేర్కొన్నది.&lt;ref&gt;{{cite journal |first=Jayant K. |last=Tripathi |coauthors=Tripathi, K.; Bock, Barbara; Rajamani, V. &amp; Eisenhauer, A. |title=Is River Ghaggar, Saraswati? Geochemical Constraints |journal=Current Science |volume=87 |issue=8 |date=2004-10-25 |url=http://www.ias.ac.in/currsci/oct252004/1141.pdf}}&lt;/ref&gt;

=== వారసత్వం ===
సింధు నాగరికత అంతరించిపోయిన తర్వాత దీనిచే ప్రభావితమైన అనేక ప్రాంతీయ [[నాగరికత]]లు పుట్టుకొచ్చాయి. హరప్పా శిథిలాలలో సమాధులు కూడా కనుగొనడం జరిగింది. ఈ విధంగా చనిపోయిన వారిని [[సమాధి]] చేయడం నేటికీ [[హిందూమతము|హిందూమతం]]లో కొనసాగుతూనే ఉంది. అలాగే [[రాజస్థాన్]]లో కనిపించే కుండలపై చిత్రించే కళకు సంబంధించిన ఆధారాలు కూడా ఇక్కడ లభ్యమయ్యాయి.

ప్రాచీన సింధు లోయ నాగరికతకు చెందిన పెద్దనగరాల్లో ఒకటైన మొహెంజో దారోలో పర్యాటక, సాంస్కృతి రంగాన్ని ప్రొత్సహించ డానికి పాకిస్థాన్ ప్రభుత్వం పది 
కోట్ల రూపాయలను మంజూరు చేసింది. సా. పూ. 2600 సంవత్సరాల క్రితం నిర్మించిన ఈ నగరం పాకిస్థాన్ లోని సింధ్ రాష్ట్రంలో ఉంది. సింధు నాగరికత ఈ
ప్రాంతంలో సుమారు 1260000 చదరపు కిలోమీటర్ల ప్రాంతంలో విస్తరించి ఉంది. 1922 వ సంవత్సరంలో జరిపిన త్రవ్వకాల్లో మొహెంజో దారో బయట పడింది. 
1980 లో దీన్ని ప్రపంచ వారసత్వ ప్రాంతంగా [[యునెస్కో]] ప్రకటించింది.

== ఇవి కూడా చూడండి ==
* [[సింధూ లిపి|సింధు లిపి]]
* [[సింధు లోయ నాగరికతకు చెందిన స్థలాల జాబితా]]
* [[సింధు లోయ నాగరికతకు చెందిన ఆవిష్కరణల జాబితా]]

Sindhu loya nagirikatha

== మూలాలు ==
{{Refbegin}}
* {{cite book |last=[[Bridget Allchin|Allchin, Bridget]] |year=1997 |title=Origins of a Civilization: The Prehistory and Early Archaeology of South Asia |location=New York |publisher=Viking}}
* {{cite book |last=[[F. Raymond Allchin|Allchin, Raymond]] (ed.) |year=1995 |title=The Archaeology of Early Historic South Asia: The Emergence of Cities and States |location=New York |publisher=Cambridge University Press}}
* {{cite book |last=Aronovsky |first=Ilona |coauthors=Gopinath, Sujata |year=2005 |title=The Indus Valley |url=https://archive.org/details/indusvalley0000aron_t8d4 |location=Chicago |publisher=Heinemann}}
* {{cite book |last=Basham |first=A. L. |title=The Wonder That Was India |publisher=Sidgwick &amp; Jackson |location=London |year=1967 |pages=11-14}}
* {{cite book |first=D. K. |last=Chakrabarti |year=2004 |title=Indus Civilization Sites in India: New Discoveries |publisher=Marg Publications |location=Mumbai |isbn=81-85026-63-7}}
* {{cite book |authorlink=Ahmad Hasan Dani |last=Dani |first=Ahmad Hassan |title=Short History of Pakistan (Book 1) |year=1984 |publisher=University of Karachi}}
* {{cite book |authorlink=Ahmad Hasan Dani |last=Dani |first=Ahmad Hassan |coauthors=Mohen, J-P. (eds.) |year=1996 |title=History of Humanity, Volume III, From the Third Millennium to the Seventh Century BC |location=New York/Paris |publisher=Routledge/UNESCO |isbn=0415093066}}
* {{cite book |first=S. P. |last=Gupta |authorlink=S. P. Gupta |year=1996 |title=The Indus-Saraswati Civilization: Origins, Problems and Issues |isbn=81-85268-46-0}}
* {{cite book |first=S. P. (ed.) |last=Gupta |authorlink=S. P. Gupta |year=1995 |title=The lost Sarasvati and the Indus Civilisation |publisher=Kusumanjali Prakashan |location=Jodhpur}}
* {{cite journal |last=Kathiroli |coauthors=et al. |year=2004 |title=Recent Marine Archaeological Finds in Khambhat, Gujarat |journal=Journal of Indian Ocean Archaeology |issue=1 |pages=141–149}}
* {{cite book |authorlink=Jonathan Mark Kenoyer |last=Kenoyer |first=Jonathan Mark |year=1998 |title=Ancient cities of the Indus Valley Civilisation |publisher=Oxford University Press |isbn=0-19-577940-1}}
* {{cite journal |authorlink=Jonathan Mark Kenoyer |last=Kenoyer |first=Jonathan Mark |title=The Indus Valley tradition of Pakistan and Western India |journal=Journal of World Prehistory |year=1991 |volume=5 |pages=1–64 |doi=10.1007/BF00978474}}
* {{cite book |authorlink=Jonathan Mark Kenoyer |last=Kenoyer |first=Jonathan Mark |coauthors=Heuston, Kimberly |year=2005 |title=The Ancient South Asian World |url=https://archive.org/details/ancientsouthasia0000keno |location=Oxford/New York |publisher=Oxford University Press |isbn=0195174224}}
* {{cite book |last=Kirkpatrick |first=Naida |year=2002 |title=The Indus Valley |url=https://archive.org/details/indusvalley0000kirk |location=Chicago |publisher=Heinemann}}
* {{cite book |first=Nayanjot (ed.) |last=Lahiri |year=2000 |title=The Decline and Fall of the Indus Civilisation |isbn=81-7530-034-5}}
* {{cite book |first=B. B. |last=Lal |authorlink=B. B. Lal |year=1998 |title=India 1947-1997: New Light on the Indus Civilization |isbn=81-7305-129-1}}
* {{cite book |first=B. B. |last=Lal |authorlink=B. B. Lal |year=1997 |title=The Earliest Civilisation of South Asia (Rise, Maturity and Decline)}}
* {{cite book |first=B. B. |last=Lal |authorlink=B. B. Lal |year=2002 |title=The Sarasvati flows on}}
* {{cite book |last=McIntosh |first=Jane |title=A Peaceful Realm: The Rise And Fall of the Indus Civilization |url=https://archive.org/details/peacefulrealmri00mcin |location=Boulder |publisher=Westview Press |year=2001 |isbn=0813335329}}
* {{cite book |authorlink=Mohammed Rafique Mughal |last=Mughal |first=Mohammad Rafique |year=1997 |title=Ancient Cholistan, Archaeology and Architecture |publisher=Ferozesons |isbn=9690013505}}
* &lt;cite id=&quot;Reference-Parpola-2005&quot; class=&quot;web&quot;&gt;{{cite web |authorlink=Asko Parpola |last=Parpola |first=Asko |url=http://www.harappa.com/script/indusscript.pdf |title=Study of the Indus Script |date=[[2005-05-19]] |website= |access-date=2008-09-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20060306111112/http://www.harappa.com/script/indusscript.pdf |archive-date=2006-03-06 |url-status=dead }} (50th ICES Tokyo Session)&lt;/cite&gt;&lt;!-- This element is used linked to from the inline references, please don't delete --&gt;
* {{cite book |last=Possehl |first=Gregory |authorlink=Gregory Possehl |year=2002 |title=The Indus Civilisation |location=Walnut Creek |publisher=Alta Mira Press}}
* {{cite book |first=Shikaripura Ranganatha |last=Rao |authorlink=Shikaripura Ranganatha Rao |year=1991 |title=Dawn and Devolution of the Indus Civilisation |isbn=81-85179-74-3}}
* {{cite book |last=Shaffer |first=Jim G. |authorlink=Jim G. Shaffer |chapter=Cultural tradition and Palaeoethnicity in South Asian Archaeology |title=Indo-Aryans of Ancient South Asia |editor=George Erdosy (ed.) |year=1995 |isbn=3-11-014447-6}}
* {{cite book |last=Shaffer |first=Jim G. |authorlink=Jim G. Shaffer |chapter=Migration, Philology and South Asian Archaeology |title=Aryan and Non-Aryan in South Asia. |editor=Bronkhorst and Deshpande (eds.) |year=1999 |isbn=1-888789-04-2}}
* {{cite book |last=Shaffer |first=Jim G. |authorlink=Jim G. Shaffer |year=1992 |chapter=The Indus Valley, Baluchistan and Helmand Traditions: Neolithic Through Bronze Age |title=Chronologies in Old World Archaeology |edition=Second Edition |editor=R. W. Ehrich (ed.) |location=Chicago |publisher=University of Chicago Press}}
* {{cite journal |journal=Electronic Journal of Vedic Studies |authorlink=Michael Witzel |last=Witzel |first=Michael |title=The Languages of Harappa |month=February |year=2000 |url=http://www.people.fas.harvard.edu/~witzel/IndusLang.pdf}}
{{refend}}

== బయటి లింకులు ==
{{commonscat|Indus Valley Civilization}}
* [http://www.indohistory.com/indus_valley_civilization.html Indus Valley Civilization at www. indohistory. com]
* [http://www.harappa.com Harappa and Indus Valley Civilization at harappa. com]
* [https://web.archive.org/web/20051125125109/http://pubweb.cc.u-tokai.ac.jp/indus/english/index.html An invitation to the Indus Civilization (Tokyo Metropolitan Museum)]
* [http://www.archaeologyonline.net/artifacts/harappa-mohenjodaro.html The Harappan Civilization] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191213184422/https://www.archaeologyonline.net/artifacts/harappa-mohenjodaro.html |date=2019-12-13 }}
* [https://web.archive.org/web/20110629091226/http://www.upenn.edu/researchatpenn/article.php?674&amp;soc Cache of Seal Impressions Discovered in Western India]{{భారతదేశానికి సంబంధించిన విషయాలు}}

[[వర్గం:భారతదేశం]]
[[వర్గం:ప్రాచీన నాగరికతలు]]
[[వర్గం:సింధు లోయ నాగరికత| ]]
[[వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు]]</text>
      <sha1>hp7hi0yvijyu5zab60d14i51y3zlx3c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606974</id>
      <parentid>3606971</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T11:09:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Chaduvari</username>
        <id>97</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/2409:4070:4105:B52D:0:0:3BF:90A4|2409:4070:4105:B52D:0:0:3BF:90A4]] ([[User talk:2409:4070:4105:B52D:0:0:3BF:90A4|చర్చ]]) చేసిన మార్పులను [[User:223.196.170.146|223.196.170.146]] చివరి కూర్పు వరకు తిరగ్గొట్టారు.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="119340" xml:space="preserve">{{Infobox archaeological culture|name=సింధు లోయ నాగరికత|map=Indus Valley Civilization, Mature Phase (2600-1900 BC).png|mapalt=IVC ముఖ్యమైన స్థలాలు|altnames=హరప్పా నాగరికత|region=Basins of the [[Indus River]], [[Pakistan]] and the seasonal [[Ghaggar-Hakra River|Ghaggar-Hakra river]], northwest [[India]] and eastern Pakistan|typesite=[[హరప్పా]]|majorsites=హరప్పా, [[మొహెంజో దారో]], [[ధోలావీరా]], [[రాఖీగఢీ]]|period=[[కంచుయుగం#దక్షిణ_ఆసియా|దక్షిణాసియాలో కంచుయుగం]]|dates={{circa|[[3300 BC|3300]]|[[1300 BC]]}}|precededby=మెహర్‌గఢ్|followedby=[[Painted Grey Ware culture]]&lt;br /&gt;[[Cemetery H culture]]|Capital=}}[[File:IVC-major-sites-2.jpg|right|thumb|350px| ఆధునిక సరిహద్దుల మీద విధించిన (రూపొందించిన) సింధు లోయ నాగరికత యొక్క ప్రధాన ప్రదేశాలు]][[దస్త్రం:Mohenjodaro Sindh.jpeg|thumbnail|310px|వెలికి తీయబడ్డ మొహంజో-దారో శిథిలాలు]]
'''సింధు లోయ నాగరికత''' (క్రీస్తు శక పూర్వం&quot; (క్రీపు.  లేదా క్రీస్తు. శ. పూ ). 2500-1750)&lt;ref&gt;[http://timesofindia.indiatimes.com/india/Indus-era-8000-years-old-not-5500-ended-because-of-weaker-monsoon/articleshow/52485332.cms www.timesofindia.indiatimes.com]&lt;/ref&gt; ప్రస్తుత [[భారత దేశం]], [[పాకిస్తాన్]] లోగల గగ్గర్ హక్రా, సింధు నదుల పరీవాహక ప్రాంతంలో విలసిల్లిన అతి ప్రాచీన నాగరికత. ఇది ప్రాథమికంగా పాకిస్థాన్‌లో గల సింధ్, పంజాబ్ ప్రావిన్సులలో, పశ్చిమం వైపు బెలూచిస్తాన్ ప్రావిన్సు వైపుకు కేంద్రీకృతమైనట్లు తెలుస్తుంది. ఇంకా [[ఆఫ్ఘనిస్తాన్]], [[తుర్కమేనిస్తాన్]], [[ఇరాన్]] దేశాలలో కూడా ఈ నాగరికతకు సంబంధించిన శిథిలాలను వెలికి తీయడం జరిగింది. ఈ నాగరికతకు చెందిన [[హరప్పా]] నగరం మొదటగా వెలికి తీయుటచే ఇది సింధు లోయ [[హరప్పా]] నాగరికత అని పిలువబడుతున్నది. సింధు [[నాగరికత]] మెసొపొటేమియా, ప్రాచీన ఈజిప్టు కంచు యుగాలకు సమకాలికమైన అతి ప్రాచీన నాగరికతల్లో ఒకటి. అత్యంత అభివృద్ధి చెందిన దశగా గుర్తించబడిన నాగరికతను '''హరప్పా నాగరికత'''గా పేర్కొంటారు. ఈ నాగరికతకు సంబంధించిన తవ్వకాలు 1920వ సంవత్సరం నుండి జరుగుతున్నా అత్యంత ప్రాముఖ్యత కలిగిన వివరాలు మాత్రం 1999లోనే వెలువడ్డాయి.&lt;ref&gt;{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/334517.stm |title='Earliest writing' found |publisher=BBC News |1999-05-04}}&lt;/ref&gt;

ఈ నాగరికతనే ఒక్కోసారి '''సింధు ఘగ్గర్-హక్రా నాగరికత''' అని &lt;ref&gt;{{cite book |last=Ching |first=Francis D. K. |coauthors=Jarzombek, Mark;Prakash, Vikramaditya |year=2006 |title=A Global History of Architecture |location=Hoboken, N.J. |publisher=J. Wiley &amp; Sons |isbn=0471268925 |pages=pp. 28–32}}&lt;/ref&gt; లేదా '''సింధూ-సరస్వతి నాగరికత'''గా కూడా అభివర్ణిస్తారు. [[ఋగ్వేదం]]లో వర్ణించబడిన సరస్వతి నదిని ఘగ్గర్ హక్రా నదిగా గుర్తించడం వల్ల ఇలా పిలవబడుతున్నది.&lt;ref&gt;{{wikiref |id=McIntosh-2001 |text=McIntosh 2001, p.24}}&lt;/ref&gt; కానీ భాష, ప్రాంతీయతల ఆధారంగా దీనిపై భిన్నాభిప్రాయాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Ratnagar |first=Shereen |year=2006 |title=Trading Encounters: From the Euphrates to the Indus in the Bronze Age |publisher=Oxford University Press, India |isbn=019568088X}}&lt;/ref&gt;

సాంకేతికంగా బాగా అభివృద్ధి చెందిన పట్టణపు నాగరికత ఈ ప్రాంతంలో విలసిల్లినట్లుగా స్పష్టమైన చారిత్రక ఆధారాలు ఇక్కడి త్రవ్వకాల్లో దొరికాయి. ఇక్కడి మునిసిపల్ టౌన్ ప్లానింగ్ ప్రమాణాలను పరిశీలిస్తే వీరు పట్టణాలను అభివృద్ధి చేయడంలో సిద్ధహస్తులని, పరిశుభ్రతకు అత్యధిక ప్రాధాన్యతనిచ్చేవారని తెలుస్తోంది. ఈ కాలంలో జీవించిన ప్రజలు పొడవు, ద్రవ్యరాశి, కాలాలను మొదలైన రాశులను చాలావరకు కచ్చితంగా కొలవగలిగినట్లు ఆధారాలున్నాయి. అనేక రకాలైన శిల్పాలు, ముద్రలు, పింగాణీ, మట్టి పాత్రలు, ఆభరణాలు, మానవశరీర శాస్త్రాన్ని వివరంగా విపులీకరించే అనేక టెర్రాకోట బొమ్మలు, ఇత్తడి వస్తువులు మొదలైనవి ఎన్నో త్రవ్వకాలు జరిపిన ప్రదేశంలో లభించాయి. సింధు లోయ ఆహారోత్పత్తిలో స్వయం సంవృద్ధి కలిగి ఉండేదని తెలుస్తోంది. మేర్గర్ ప్రజలు ఆ ప్రాంతంలోనే పండించిన [[గోధుమలు]], [[బార్లీలు]] వాడినట్లు ఋజువైంది. 400కి (600 దాకా ఉండవచ్చునని కొద్దిమంది భావన) పైగా గుర్తులు వివిధ ముద్రల్లోనూ, పింగాణీ పాత్రలపైనా, ఇంకా కొన్ని వస్తువుల పైనా కనుగొనబడ్డాయి. [[ధోలావీరా]] పట్టణానికి లోగడ ఉన్న కోట ద్వారం వద్ద వేలాడదీసిన పలక మీద కొన్ని గుర్తులు ముద్రించబడి ఉన్నాయి.

&quot; (క్రీస్తుపూర్వం) 1800 వచ్చేసరికి నెమ్మదిగా ఈ నాగరికత బలహీనపడటం మొదలైంది. క్రీస్తుపూర్వం 1700 శతాబ్దానికల్లా దాదాపు అన్ని నగరాలూ పాడుబడిపోయాయి. కానీ సింధు లోయ నాగరికత ఉన్నట్టుండి మాయమైపోలేదు. దీని ప్రభావాలు తరువాత వచ్చిన నాగరికతల్లో కనిపిస్తూనే ఉన్నాయి.

== చారిత్రక సమకాలీనత ==
[[File:Mohenjodaro bath.jpg|thumb|right|200px|మొహెంజో దారో దగ్గర స్నానశాల]]
[[File:Great Bath of Mohenjo-daro.jpg|thumb|right|300px|మహాస్నాన వాటిక ముందు భాగము]]
[[File:The Great Bath at Mohenjo-daro. Wellcome L0005461.jpg|thumb|right|200px|మొహెంజో దారో దగ్గర గ్రేట్ బాత్ ముందు భాగము]]
[[File:Indus Valley Civilization, Early Phase (3300-2600 క్రీస్తుపూర్వం).png|thumb|right|పూర్వ హరప్పా కాలం, . 3300-2600 క్రీస్తుపూర్వం]]
[[File:Indus Valley Civilization, Mature Phase (2600-1900 BCE).png|thumb|right|ప్రౌఢ హరప్పా కాలం, సి. 2600-1900 క్రీస్తుపూర్వం]]
[[File:Indus Valley Civilization, Late Phase (1900-1300 BCE).png|thumb|right|దివంగత హరప్పా కాలం, . 1900-1300 క్రీస్తు,పూర్వం]]
[[File:Panoramic view of the stupa mound and great bath in Mohenjodaro.JPG|thumb|right|300px|స్తూపం యొక్క విశాల వీక్షణ, మొహెంజో దారో దగ్గర గ్రేట్ బాత్ ముందు భాగము]]
[[File:Great bath view Mohenjodaro.JPG|thumb|right|200px|మొహెంజో దారో దగ్గర గ్రేట్ బాత్ ముందు భాగము]]
[[File:Swimming Pool at Moenjodaro.jpg|thumb|right|200px|మొహెంజో దారో దగ్గర స్విమ్మింగ్ పూల్]]
[[సుమేరియన్ నాగరికత]] సుమారు సా. పూ. 6000 నుండి క్రీ. పూ. 2000 వరకు వర్ధిల్లింది. క్రీస్తుపూర్వం. . 3000 ప్రాంతంలో వారు అక్షరాల [[వ్రాత]]కు అభివృద్ధి చేసినట్లనిపిస్తుంది. ఆ వ్రాతల రికార్డుల ప్రకారం వారు &quot;మాగన్&quot;, &quot;దిల్మన్&quot;, &quot;మెలూహా&quot; - అనే మూడు ప్రాంతాలతో [[వాణిజ్యశాస్త్రం|వాణిజ్య]] సంబంధాలు కలిగి ఉండేవారు. వీటిలో మాగన్ అనేది [[ఈజిప్టు]] ప్రాంతమని, దిల్మన్ అనేది బహ్రెయిన్, సౌదీ అరేబియా, ఒమన్ ప్రాంతమని చరిత్రకారులు అభిప్రాయం. మూడవది అయిన మెలూహా గురించి ఏకాభిప్రాయం లేదు. ఇది సింధు లోయ [[నాగరికత]]ను సూచించే ప్రదేశమని ఒక బలమైన అభిప్రాయం ఉంది. &quot;మే-లాహ్-హా&quot; అనే సుమేరియన్ పదానికి, &quot;మెటకమ్&quot; (ఉన్నత స్థానం) అనే ద్రవిడ పదానికి, &quot;మ్లేచ్ఛ&quot; అనే [[సంస్కృతము|సంస్కృత]] పదానికి, &quot;మలాహా&quot; (నావికుడు) అనే ఉర్ధు పదానికి సంబంధం ఉన్నదని ఒక అభిప్రాయం. ఇలా చూస్తే ఈ &quot;మెలూహా&quot; అనేది సింధునదీలోయలో వర్ధిల్లిన నాగరికతతో వారికున్న సంబంధాలను బట్టి సుమేరియన్ నాగరికత, సింధు లోయ నాగరికత ఒకే కాలానికి చెందినవి కావచ్చును. అయితే సింధు లోయ నాగరికత అంతమైన తరువాత &quot;మెలూహా&quot; అనే పదం వాడకం కొనసాగింది. ఆ తరువాతి సమయంలో అది ఈజిప్టు, [[ఆఫ్రికా]] ప్రాంతాలను సూచించినట్లు అనిపిస్తున్నది.

[[ఏలం]] అనే నాగరికత క్రీస్తుపూర్వం. 2700 కాలంలో ప్రస్తుత [[ఇరాన్]] నైఋతి భాగంలో వర్ధిల్లింది. ఇది ఇతర నాగరికతలో సంబంధం లేనిదని ఒక అభిప్రాయం. మరొక ప్రతిపాదన ప్రకారం [[ఏలం-ద్రవిడ నాగరికత]] అనే విస్తృత నాగరికతలో &quot;ఏలం&quot; నాగరికత ఒక భాగం. ఆ విషయంలో సింధు లోయ నాగరికతను [[ఏలం నాగరికతతో]] పోల్చి పరిశీలిస్తున్నారు. [[(మాతృ) దేవతారాధన]], &quot;[[ఎద్దులతో క్రీడలు]]&quot; అనే అంశాలలో సారూప్యత పరంగా [[మినోవన్ క్రీటె]] నాగరికతతో కూడా సింధు లోయ నాగరికతను పోలుస్తున్నారు.&lt;ref&gt;{{cite book |first=H. |last=Mode |title=Indische Frühkulturen und ihre Beziehungen zum Westen |location=Basel |year=1944}}&lt;/ref&gt;

సింధూనదీలోయ నాగరికతలో అభివృద్ధి చెందిన హరప్పా నాగరికత దశ [[పురాతన సమీప ప్రాచ్యప్రపంచం]] [[కంచుయుగం ఆరంభ దశ]] నుండి [[కంచుయుగం మధ్యదశ]] వరకు సమకాలీనమైన నాగరికతగా అంచనా వేయవచ్చును. దీనికి సమకాలీనమైన నాగరికతలుగా భావించ బడుతున్న ఇతర నాగరికతలు 
* [[పాత ఎలమైట్ కాలం]]
* [[మెసపుటేమియా]]లో [[ఆరంభ సుమేరియన్ నాగరికత కాలం]] నుండి [[మూడవ &quot;ఉర్&quot; పాలన కాలం]] వరకు
*, [[మినోవన్ క్రీటె నాగరికత]]
*, [[ఈజిప్టు]]లో [[పురాతన రాజ్యకాలం]] నుండి [[మొదటి మధ్యంతర రాజ్యకాలం]] వరకు.

సింధులోయ నాగరికతలో వాడిన [[భాష]]ను మాత్రం ఇప్పటిదాకా ధ్రువీకరించలేకుండా ఉన్నారు. అది [[ద్రావిడ భాషలు|ద్రవిడ భాష]],&lt;ref&gt;{{cite encyclopedia |title=Indus civilization |year=2007 |encyclopedia=Encyclopædia Britannica |accessdate=2007-02-16 |url=http://www.britannica.com/eb/article-9042359}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;parpola&quot;&gt;{{cite book |last=Parpola |first=Asko |year=1994 |title=Deciphering the Indus Script |url=https://archive.org/details/decipheringindus0000parp |publisher=Cambridge University Press |isbn=0521430798}}&lt;/ref&gt; అది ఇండో ఇరానియన్, ముండా భాష, ఇంకా [[పురాతన నిహాలీ భాష]] సంబంధించిన కొన్ని పదాలను వీరు వాడి ఉండవచ్చునని భావిస్తున్నారు.&lt;ref&gt;{{Cite journal |last=Witzel |first=Michael |authorlink=Michael E. J. Witzel |year=1999 |title=Substrate Languages in Old Indo-Aryan ({{IAST|Ṛgvedic}}, Middle and Late Vedic) |journal=Electronic Journal of Vedic Studies |volume=5 |issue=1 |url=http://www.ejvs.laurasianacademy.com/ejvs0501/ejvs0501article.pdf |access-date=2008-09-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120206073939/http://www.ejvs.laurasianacademy.com/ejvs0501/ejvs0501article.pdf |archive-date=2012-02-06 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

== త్రవ్వకాలు ==
హరప్పా శిథిలాల గురించి [[1842]]లో మొట్టమొదటగా ఛార్లెస్ మాసన్ అనే యాత్రికుడు [[బెలూచిస్తాన్]], [[ఆఫ్ఘనిస్తాన్]], [[పంజాబ్‌]]లలో పర్యటించి అక్కడి స్థానికుల నుంచి సుమారు 13 కోసులు ( 25 మైళ్ళ) దూరం విస్తరించిన ఒక నగరాన్ని గురించి చెప్పారని తన రచనల్లో వర్ణించాడు. కానీ [[పురావస్తు శాస్త్రం|పురాతత్వ]] శాస్త్రజ్ఞులెవరూ దీనిని ఒక శతాబ్ద కాలంపాటు పట్టించుకోలేదు.&lt;ref name=masson&gt;{{cite book |last=Masson |first=Charles |year=1842 |title=Narrative of Various Journeys in Balochistan, Afghanistan and the Panjab; including a residence in those countries from 1826 to 1838 |location=London |publisher=Richard Bentley |chapterurl=http://www.harappa.com/har/masson310.html |chapter=Chapter 2: Haripah |pages=p. 472 |quote=A long march preceded our arrival at Haripah, through jangal of the closest description.... When I joined the camp I found it in front of the village and ruinous brick castle. Behind us was a large circular mound, or eminence, and to the west was an irregular rocky height, crowned with the remains of buildings, in fragments of walls, with niches, after the eastern manner.... Tradition affirms the existence here of a city, so considerable that it extended to Chicha Watni, thirteen cosses distant, and that it was destroyed by a particular visitation of Providence, brought down by the lust and crimes of the sovereign. |access-date=2008-09-24 |archive-date=2007-09-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070930184715/http://www.harappa.com/har/masson310.html |url-status=dead }} Note that the [[kos (measure)|coss]], a measure of distance used from [[Vedic]] to [[Mughal era|Mughal]] times, is approximately .&lt;/ref&gt; [[1856]]లో [[బ్రిటీష్]] ఇంజనీర్లైన జాన్, విలియం బ్రంటన్ '''ఈస్ట్ ఇండియన్ రైల్వే కంపెనీ''' కోసం [[కరాచీ]] నుంచి [[లాహోర్]] వరకు పట్టాలు వేస్తున్నారు. '''జాన్''' రైలు మార్గానికి కావల్సిన [[కంకర]] కోసం వెతుకుతున్నాడు. ఆ ప్రదేశానికి దగ్గరలో గల కొంత మంది ప్రాంతీయులు శిథిలావస్థలో ఉన్న '''బ్రహ్మినాబాద్''' అనే నగరాన్ని గురించి చెప్పారు. దాన్ని సందర్శించిన జాన్ అందులో బాగా కాలిన దృఢమైన [[ఇటుక]]లు కనిపించాయి. [[రైలు మార్గం]] వేయడం కోసం కంకర కోసం వచ్చిన వాళ్ళకు శిథిలమైన ఆ నగరంపైనే రైలు మార్గంగా వేయడానికి అనుకూలంగా తోచింది.&lt;ref name=davreau&gt;{{cite book |chapter=Indus Valley |author=Davreau, Robert |title=World's Last Mysteries |editor=Reader's Digest |year=1976}}&lt;/ref&gt; కొద్ది నెలల తర్వాత ఇంకా ఉత్తరంగా జాన్ సోదరుడైన విలియం బ్రంటన్ వేయవల్సిన రైలు మార్గానికి దగ్గరలో ఇంకొక శిథిలమైన నగరం కనిపించింది. అందులో నుంచి ఇటుకలను తీసి చుట్టుపక్కల గ్రామస్థులు కొద్దిమంది తమ అవసరాలకు వాడుకుని ఉన్నారు. ఆ ఇటుకలే ఇప్పుడు [[కరాచీ]], [[లాహోర్]] రైలు మార్గానికి '''కంకర'''గా ఉపయోగపడ్డాయి.&lt;ref name=davreau/&gt;

[[1872-75]] మధ్య కాలంలో అలెగ్జాండర్ కన్నింగ్‌హామ్ మొదటి సారిగా హరప్పాకు సంబంధించిన ముద్రలను ప్రచురించాడు. అయితే వీటిలో లిపిని [[బ్రాహ్మీ లిపి|బ్రాహ్మీ]] లిపి అక్షరాలు అని (తప్పుగా) భావించాడు.&lt;ref&gt;Cunningham, A., 1875. Archaeological Survey of India, Report for the Year 1872-73, 5: 105-8 and pl. 32-3. Calcutta: Archaeological Survey of India.&lt;/ref&gt; అర్ధ శతాబ్దం తర్వాత 1912 సం.లో జె. ఫ్లీట్ మరికొన్ని హరప్పా ముద్రలను కనుగొన్నాడు. దీన్ని కనుగొన్న ప్రోత్సాహంతో జాన్ మార్షల్ నేతృత్వంలో 1921-22 సం.లో రాయ్ బహదూర్ దయారామ్ సాహ్నీ, మధో సరూప్ వత్స్ మొదలైన వారు అప్పటి దాకా కనుగొనబడని హరప్పా శిథిలాలను కనుగొన్నారు. అలాగే [[ఆర్.డి. బెనర్జీ|రాఖల్ దాస్ బెనర్జీ]], ఇ. జె. హెచ్ మాకే, [[జాన్ మార్షల్]] మొహెంజో దారో శిథిలాలను కనుగొన్నారు. 1931 వచ్చేసరికి మొహెంజో దారో శిథిలాలను చాలావరకు వెలికి తీయగలిగారు. కానీ భారతీయ పురాతత్వ శాఖ ఆధ్వర్యంలో త్రవ్వకాలు మాత్రం కొనసాగాయి. స్వాతంత్ర్యానికి ముందు ఈ [[పరిశోధన]]ల్లో పాల్గొన్న వారిలో అహ్మద్ హసన్ దనీ, బ్రిజ్‌బాసి లాల్, నాని గోపాల్ మజుందార్, సర్ మార్క్ ఔరెల్ స్టీన్ మొదలైన వారు ప్రముఖులు.

స్వాతంత్ర్యానంతరం భారతదేశ విభజన తర్వాత పురాతత్వ శాఖ కనుగొన్న చాలా వస్తువులు, అవి కనుగొన్న చోటు ఎక్కువ భాగం పాకిస్థాన్ లో ఉండడం మూలాన, [[పాకిస్తాన్]]‌కు వారసత్వంగా వెళ్ళి పోయాయి. తర్వాత కూడా పాకిస్థాన్ పురాతత్వ శాఖకు సలహాదారు ఐన సర్ మోర్టిమర్ వీలర్ ఆధ్వర్యంలో 1949 సం.లో త్రవ్వకాలు జరపారు. ఈ నాగరికతకు సంబంధించిన త్రవ్వకాలు [[పడమర]] వైపున బెలూచిస్థాన్ లోగల సుత్కాగన్‌దర్ వరకు, [[ఉత్తరం]] వైపున ప్రస్తుతం [[ఆఫ్ఘనిస్తాన్]] లోగల &quot;అముదార్య&quot; లేదా &quot;ఆక్సస్&quot; నది వరకు జరిపారు.

== యుగ విభజన ==
[[హరప్పా]] నాగరికత ప్రౌఢ దశ సా. పూ. 2600 నుండి సా. పూ. [[1900]] వరకు కొనసాగింది. ఇంతకు ముందు దశను ఆరంభ హరప్పా దశ అని, తరువాతి దశను అనంతర హరప్పా దశ అని అంటారు. ఇవన్నీ కలిపి చూస్తే సింధు లోయ నాగరికత సా. పూ. 33వ శతాబ్దం నుండి సా. పూ. 14వ శతాబ్దం (అనగా సుమారు 2000 సంవత్సరాలు) కొనసాగిందని చెప్పవచ్చును. సింధులోయ నాగరికతను కాలమానం ప్రకారం విభజించడానికి &quot;దశలు&quot;, &quot;యుగాలు (Eras) అనే రెండు పదాలను వాడుతున్నారు.&lt;ref&gt;{{cite journal |last=Kenoyer |first=Jonathan Mark |title=The Indus Valley tradition of Pakistan and Western India |url=https://archive.org/details/sim_journal-of-world-prehistory_1991-03_5_1/page/n2 |journal=Journal of World Prehistory |year=1991 |volume=5 |pages=1–64 |doi=10.1007/BF00978474}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{wikiref |id=Shaffer-1992 |text=Shaffer 1992, I:441-464, II:425-446.}}&lt;/ref&gt;

* మొదటిదైన ఆరంభ హరప్పా దశ - దీనినే యుగం &quot;ప్రాంతీకరణ యుగం&quot; అని కూడా అంటారు. ఇది క్రొత్త రాతి యుగపు రెండవ &quot;మెహ్రగర్&quot; కాలానికి సరిపోతుంది. మెహ్రగర్‌లో లభించిన అవశేషాలు సింధు లోయ నాగరికత పట్ల అవగాహనలో క్రొత్త వెలుగులకు దారి తీశాయని [[ఇస్లామాబాద్]] ఆచార్యుడు &quot;అహమ్మద్ హసన్ దని&quot; అన్నాడు.&lt;ref name=&quot;Chandler 1999 34–42&quot;&gt;{{cite journal |last=Chandler |first=Graham |year=1999 |month=September/October |url=http://www.saudiaramcoworld.com/issue/199905/traders.of.the.plain.htm |title=Traders of the Plain |journal=Saudi Aramco World |pages=34–42}}&lt;/ref&gt;
* రెండవదైన ప్రౌఢ హరప్పా దశ - దీనినే యుగం &quot;సమైక్యతా యుగం&quot; అని కూడా అంటారు. 
* చివరిదైన అనంతర హరప్పా దశ - దీనినే యుగం &quot;స్థానికీకరణ యుగం&quot; అని కూడా అంటారు.&lt;ref name=&quot;Chandler 1999 34–42&quot;/&gt;

{|class=&quot;wikitable&quot;
|-
!కాల ప్రమాణం (సా. పూ. )
!దశ
!యుగం
|-
|5500-3300
|[[మెహర్గఢ్]] II-VI ([[క్రొత్త రాతియుగపు పాత్రల కాలం]])
|rowspan=4 |ప్రాంతీకరణ యుగం
|-
!3300-2600 
!ఆరంభ హరప్పా ([[ఆరంభ కంచు యుగం]])
|-
|3300-2800
|హరప్పా 1 (రావి దశ)
|-
|2800-2600
|హరప్పా 2 (కోట్ దిజి దశ, నౌషారో I, మెహ్రగర్ VII)
|-
!2600-1900
!ప్రౌఢ హరప్పా ([[మధ్య కంచు యుగం]])
|rowspan=4 |సమైక్యతా యుగం
|-
|2600-2450
|హరప్పా 3A (నౌషారో II)
|-
|2450-2200
|హరప్పా 3B
|-
|2200-1900
|హరప్పా 3C
|-
!1900-1300
!అనంతర హరప్పా ([[సమాధుల కాలం]], [[చివరి కంచు యుగం]])
|rowspan=3 |స్థానికీకరణ యుగం 
|-
|1900-1700
|హరప్పా 4
|-
|1700-1300
|హరప్పా 5
|-
|}

== భౌగోళిక విస్తరణ ==
[[File:Buddhist stupa View From Great Bath - Mohenjo-daro.jpg|thumb|300px|right|గ్రేట్ బాత్ నుండి బౌద్ధ స్థూపం చూడండి]]
[[File:Jar, Indus Valley Tradition, Harappan Phase, Quetta, Southern Baluchistan, Pakistan, c. 2500-1900 BC - Royal Ontario Museum - DSC09717.JPG|thumb|సింధు లోయ కుమ్మరి పనిముట్టు, 2500-1900 బిసి]]
[[దస్త్రం:IVC Map.png|thumbnail|250px|సింధులోయ నాగరికత విస్తరించిన ప్రాంత, ముఖ్య శిథిలావశేషాలను చూపే మ్యాప్ - ఇటీవల కనుగొన్న రూపార్, బాలాకోట్, షార్టుఘాయి (ఆఫ్ఘనిస్తాన్), మండా (జమ్ము) వంటివి ఈ ఈ చిత్రంలోని ఆకుపచ్చ రంగు ప్రాంతం వెలుపల ఉన్నాయి. మరింత వివరణాత్మకమైన మ్యాప్ కోసం చూడండి [http://pubweb.cc.u-tokai.ac.jp/indus/english/map.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060613195311/http://pubweb.cc.u-tokai.ac.jp/indus/english/map.html |date=2006-06-13 }}. ]]

సింధు లోయ నాగరికత పశ్చిమాన పాకిస్తాన్ లోని బలూచిస్తాన్ నుండి తూర్పున పశ్చిమ ఉత్తర ప్రదేశ్ వరకు, ఉత్తరాన ఈశాన్య ఆఫ్ఘనిస్తాన్ నుండి దక్షిణాన గుజరాత్ రాష్ట్రం వరకు విస్తరించింది.&lt;ref name=&quot;Singh2008&quot;&gt;{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=H3lUIIYxWkEC&amp;q=malvan|title=A History of Ancient and Early medieval India: from the Stone Age to the 12th century|last=Singh|first=Upinder|publisher=Pearson Education|year=2008|isbn=978-81-317-1120-0|location=New Delhi|page=137}}&lt;/ref&gt; భారతదేశంలోని గుజరాత్, హర్యానా, పంజాబ్, రాజస్థాన్, ఉత్తర ప్రదేశ్, జమ్మూ కాశ్మీర్ రాష్ట్రాలు, పాకిస్తాన్లోని సింధ్, పంజాబ్, బలూచిస్తాన్ ప్రావిన్సులలో అత్యధిక స్థలాలు ఉన్నాయి.&lt;ref name=&quot;Singh2008&quot; /&gt; ఈ నాగరికీ విలసిల్లిన తరప్రాంతాలు పశ్చిమ బలూచిస్తాన్‌లోని సుట్కాగన్ డోర్ &lt;ref&gt;{{cite journal|last=Dales|first=George F.|year=1962|title=Harappan Outposts on the Makran Coast|journal=Antiquity|volume=36|issue=142|pages=86–92|doi=10.1017/S0003598X00029689}}&lt;/ref&gt; నుండి గుజరాత్‌లోని లోథాల్ &lt;ref&gt;{{cite book|title=Lothal and the Indus civilization|last=Rao|first=Shikaripura Ranganatha|publisher=Asia Publishing House|year=1973|isbn=978-0-210-22278-2|location=London|author-link=Shikaripura Ranganatha Rao}}&lt;/ref&gt; వరకు వఉన్నాి. ఉత్తర ఆఫ్ఘనిస్తాన్లోని షార్టుగై వద్ద,&lt;ref&gt;{{Harvnb|Kenoyer|1998|p=96}}&lt;/ref&gt; వాయవ్య పాకిస్తాన్లోని గోమల్ నది లోయలో,&lt;ref&gt;{{cite journal|last=Dani|first=Ahmad Hassan|author-link=Ahmad Hasan Dani|year=1970–1971|title=Excavations in the Gomal Valley|journal=Ancient Pakistan|issue=5|pages=1–177}}&lt;/ref&gt; జమ్మూ సమీపంలో మాండా వద్ద బియాస్ నదిపైన,&lt;ref&gt;{{cite book|title=Harappan Civilization: A recent perspective|last1=Joshi|first1=J.P.|last2=Bala|first2=M.|publisher=Oxford University Press|year=1982|editor=Possehl, Gregory L.|location=New Delhi|pages=185–195|chapter=Manda: A Harappan site in Jammu and Kashmir}}&lt;/ref&gt; ఢిల్లీ నుండి 28 కిలోమీటర్ల దూరంలో అలమ్‌గిర్‌పూర్ వద్ద హిండన్ నదిపైనా సింధు లోయ స్థలాలను కనుగొన్నారు.&lt;ref&gt;{{cite book|title=Indian Archaeology, A Review (1958–1959)|publisher=Archaeol. Surv. India|editor=A. Ghosh|location=Delhi|pages=51–52|chapter=Excavations at Alamgirpur}}&lt;!-- Needs clarification --&gt;&lt;/ref&gt; మహారాష్ట్రలోని దైమాబాద్, సింధు నాగరికతకు చెందిన అత్యంత దక్షిణాన ఉన్న ప్రదేశం. సింధు నాగరికత స్థలాలు నదీ లోయల్లో చాలా ఎక్కువగా ఉంటాయి. పురాతన సముద్రతీరంలో కూడా కొన్ని స్థలాలను కనుగొన్నారు.&lt;ref&gt;{{cite book|title=The Archaeology of Seafaring in Ancient South Asia|last=Ray|first=Himanshu Prabha|publisher=Cambridge University Press|year=2003|isbn=978-0-521-01109-9|page=95}}&lt;/ref&gt; బాలాకోట్ దీనికి ఒక ఉదాహరణ.&lt;ref&gt;{{cite book|title=South Asian Archaeology 1977|last=Dales|first=George F.|publisher=Seminario di Studi Asiatici Series Minor 6. Instituto Universitario Orientate|year=1979|editor=Maurizio Taddei|location=Naples|pages=241–274|chapter=The Balakot Project: Summary of four years excavations in Pakistan}}&lt;/ref&gt; అలాగే ద్వీపాలలోకూడ కొన్ని ఉన్నాయి - ఉదాహరణకు ధోలావిరా.&lt;ref&gt;{{cite book|title=History and Archaeology|last=Bisht|first=R.S.|publisher=Ramanand Vidya Bhawan|year=1989|isbn=978-81-85205-46-5|editor=Chatterjee Bhaskar|location=New Delhi|pages=379–408|chapter=A new model of the Harappan town planning as revealed at Dholavira in Kutch: A surface study of its plan and architecture}}&lt;/ref&gt;

పాకిస్తాన్‌లో [[:en:Hakra|హక్రా ప్రవాహం]] మధ్య ఎండిపోయిన నది దిబ్బలు, భారతదేశంలో [[వర్షాలు]] పడినప్పుడు ప్రవహించే [[ఘగ్గర్ నది]] ప్రాంతాలలో అనేక &quot;సింధులోయ&quot; లేదా &quot;[[హరప్పా]]&quot; నాగరికతకు చెందిన శిథిలావశేష స్థలాలను కనుగొన్నారు.&lt;ref name=&quot;possehl&quot;&gt;{{cite journal |last=Possehl |first=Gregory L. |year=1990 |url=http://arjournals.annualreviews.org/toc/anthro/19/1 |title=Revolution in the Urban Revolution: The Emergence of Indus Urbanization |journal=Annual Reviews of Anthropology |issue=19 |pages=261–282 (Map on page 263) |doi=10.1146/annurev.an.19.100190.001401 |volume=19}}&lt;/ref&gt; - రూపార్, సోతి, [[రాఖీగఢీ]], [[కాలీబంగా|కాలిబంగన్]], గన్వారివాలా వాటిలో కొన్ని స్థలాలు.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Mughal |first=M. R. 1982 |chapter=Recent archaeological research in the Cholistan desert |title=Harappan Civilization |editor=Possehl, Gregory L. (ed.) |pages=85-95 |location=Delhi |publisher=Oxford &amp; IBH &amp;
A.I.1.S.}}&lt;/ref&gt; పాకిస్తాన్, భారతదేశపు సరిహద్దులలో &quot;ఘగ్గర్ - హక్రా&quot; ప్రాంతంలో విస్తరించి ఉన్న బాగొర్, హక్రా, కోటి దిజ్ వంటి జాతుల నాగరికత సంకీర్ణమే ఈ హరప్పా నాగరికత అని జె జి షాపెర్, డిఎ లీచెన్స్టీన్ అభిప్రాయపడ్డారు.&lt;ref name=&quot;possehl&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{cite book |last=Shaffer |first=Jim G. |authorlink=Jim G. Shaffer |coauthors=Lichtenstein, Diane A. |year=1989 |chapter=Ethnicity and Change in the Indus Valley Cultural Tradition |title=Old Problems and New Perspectives in the Archaeology of South Asia |series=Wisconsin Archaeological Reports 2 |pages=117–126}}&lt;/ref&gt; కొద్ది మంది పురాతత్వ శాస్త్రవేత్తల అభిప్రాయాల ప్రకారం ఎండిపోయిన ఘగ్గర్ హక్రా నది, ఉపనదుల పరీవాహక ప్రాంతాల్లో దాదాపు 500 హరప్పా ప్రదేశాలు బయల్పడినాయి.&lt;ref&gt;{{wikiref |id=Gupta-1995 |text=Gupta 1995, p. 183}}&lt;/ref&gt; సింధు, దాని ఉపనదుల తీరం వెంబడి కేవలం 100 ప్రదేశాలు మాత్రమే కనుగొనబడ్డాయి గనుక &lt;ref&gt;e.g. {{cite book |first=Virendra Nath |last=Misra |year=1992 |title=Indus Civilization, a special Number of the Eastern Anthropologist |pages=1–19}}&lt;/ref&gt; ఈ నాగరికతను &quot;సింధు-ఘగ్గర్-హక్రా నాగరికత&quot; లేదా &quot;సింధు-సరస్వతి నాగరికత&quot; అని పిలవాలని కొంతమంది పురాతన చరిత్ర పరిశోధకులు అభిప్రాయపడుతున్నారు. ఈ భావాలలో కొన్ని రాజకీయ ఛాయలు కూడా ఉన్నాయి. ఈ విధమైన నామకరణం అనవసరమని, అశాస్త్రీయం కూడానని ఇతర పురాతన చరిత్ర పరిశోధకులు అంటున్నారు. ఒక కారణం: ఘగ్గర్-హక్రా ప్రాంతం [[ఎడారి]]మయమైనందున అక్కడి స్థలాలు చెదరకుండా నిలిచాయి. జనసమ్మర్దం ఉన్న సింధులోయలో జనావాసాల వలన, వ్యవసాయం వలన, మెత్తని మన్నువలన చారిత్రిక అవశేషాలు నాశనమైపోయాయి. మరొకటి: ఘగ్గర్-హక్రా ప్రాంతంలో లభించిన శిథిలావశేషాలను అతిశయంగా చెబుతున్నారు. అంతే కాక ఒకవాడు ఘగ్గర్, హక్రానదులు సిధు నదికి ఉపనదులు. కనుక &quot;సింధు లోయ నాగరికత&quot; అనే పదం మొత్తానికి వర్తిస్తుంది.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Ratnagar |first=Shereen |year=2006 |title=Understanding Harappa: Civilization in the Greater Indus Valley |location=New Delhi |publisher=Tulika Books |isbn=8189487027 |ref=Shereen-2006b}}&lt;/ref&gt; పురాతన శిథిలాల త్రవ్వకాలలో మొదట కనుగొన్న [[స్థలం]] పేరుమీద ఆ నాగరికతకు ఆ పేరు పెట్టడం సామాన్యం కనుక &quot;హరప్పా నాగరికత&quot; అనేది సముచితమైన పేరు.

సింధులోయ నాగరికతకు దక్షిణ భారత దేశంతో ఉన్న సంబంధాలు తెలిపే అవశేషాలు తాజాగా బయల్పడ్డా యి. [[కేరళ]]లోని వాయనాడ్ జిల్లా ఎడక్కల్ గుహల్లో [[హరప్పా]] నాగరికతకు సంబంధించిన రాతి నగిషీలు లభించాయి. కర్ణాటకలోనూ, తమిళనాడులోనూ సింధులోయ నాగరికతకు సంబంధించిన అవశేషాలు ఎప్పుడో దొరికాయి. అయితే కేరళలో కొత్తగా లభించిన అవశేషాలతో హరప్పా నాగరికత [[దక్షిణ భారతదేశము|దక్షిణ భారత దేశం]]లోనూ విలసిల్లిందని చెప్పే ఆధారాలు మరింత బలపడ్డాయని చరిత్రకారుడు ఎం. ఆర్. రాఘవ వారియర్ చెప్పారు. దీంతో కేరళ చరిత్ర లోహయుగానికి కంటే పురాతనమైనదని చెప్పడానికి ఆధారాలు లభించాయని చెప్పారు. కేరళ పురావస్తు శాఖ ఇటీవల జరిపిన తవ్వకాల్లో ఎడక్కల్ గుహల్లో ప్రస్తుతం పాకిస్థాన్‌లో ఉన్న హరప్పా, మొహెంజో దారో సంస్కృతికి సంబంధించిన చిహ్నాలు లభించాయి. లభించిన ఆధారాల్లో 429 చిహ్నాలను ఇప్పటికి గుర్తించారు. జాడీని పోలిన కప్పును పట్టుకున్న మనిషి బొమ్మ హరప్పా [[సంస్కృతి]]కి ప్రతిబింబంగా భావిస్తారు. ఇదేకాక సా. పూ. 2300 నుంచి సా. పూ. 1700 సంవత్సరం వరకూ విలసిల్లిన హరప్పా సంస్కృతికి సంబంధించిన లిపి ఇక్కడ బ యటపడిందని, తవ్వకాలకు నా యకత్వం వహించిన వరియెర్ చెప్పారు.&lt;ref&gt;[ఆంధ్రజ్యోతి1.10.2009 ]&lt;/ref&gt;

== పుట్టుక ==
సింధు లోయ నాగరికత ఎలా ఉధ్బవించిందో తెలిపేందుకు చాలా సిద్ధాంతాలు ప్రాచుర్యంలో ఉన్నాయి. మొదటగా దీనిని [[దక్షిణ ఆసియా]]ను బాగా ప్రభావితం చేసిన, [[ఇండో యూరోపియన్]] వలసల వల్ల ప్రభావితమైన వేదకాలపు నాగరికతలో మొదటి దశగా భావించారు. కానీ వేద కాలపు నాగరికతకు సంబంధించి ఎటువంటి విషయాలు కనుగొనలేకపోవడంతో దీన్నిశాస్త్రవేత్తలు ఆమోదించలేదు. జంతువుల చిత్ర పటాల్లో వేదాల్లో ప్రముఖంగా ప్రస్తావించిన [[గుర్రం|గుర్రాలు]], [[రథం|రథాలు]] కనిపించకపోవడం మొదలైనవి ఇందులో ప్రధానంగా చెప్పబడినవి. [[ఎముక]]లపై చేసిన విస్తృత పరిశోధనల ఆధారంగా [[గుర్రాలు]] కేవలం సా. పూ. రెండవ సహస్రాబ్దిలోనే ప్రవేశపెట్టబడినవని ఋజువైంది.&lt;ref&gt;[http://www.harappa.com/script/parpola6.html Indus writing: Sanskrit or Dravidian?&lt;!-- Bot generated title --&gt;]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.sanskrit.org/www/Hindu%20Primer/induscivilization.html |title=Hinduism and The Indus Valley Civilization&lt;!-- Bot generated title --&gt; |website= |access-date=2008-09-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090405222830/http://www.sanskrit.org/www/Hindu%20Primer/induscivilization.html |archive-date=2009-04-05 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; చివరగా సింధు నాగరికతలో కనిపించే పట్టణ జీవితానికి, వేదాల్లో వర్ణించిన గ్రామీణ జీవితానికి ఎటువంటి పొంతన కుదరలేదు.&lt;ref name=&quot;autogenerated1&quot;&gt;[http://www.harappa.com/script/danitext.html#1 Ancient Indus Valley Script: Dani Interview Text Only&lt;!-- Bot generated title --&gt;]&lt;/ref&gt;

మరొక వివరణ &quot;పూర్వ ద్రవిడ సిద్ధాంతం&quot; (ప్రోటో-ద్రవిడియన్ సిద్ధాంతం) ద్రవిడ సంస్కృతిపై ఆధారపడి ఉంది.&lt;ref&gt;[http://www.harappa.com/script/parpola0.html Indus Writing Analysis by Asko Parpola&lt;!-- Bot generated title --&gt;]&lt;/ref&gt; దీన్ని మొదటి సారిగా [[రష్యా]], [[ఫిన్లాండ్]]కు చెందిన పరిశోధకులు ప్రతిపాదించారు. వీరు ఈ నాగరికతకు సంబంధించిన చిహ్నాలు ద్రవిడ భాషల నుంచి రాబట్టవచ్చునని కొన్ని ప్రయత్నాలు చేశారు. ప్రస్తుతం [[ద్రావిడ భాషలు]] అధికంగా [[దక్షిణ భారతదేశం]], [[శ్రీలంక]] ప్రాంతంలో ఉన్నాయి గాని కొద్ది భాషలు లేదా మాండలికాలు [[భారత దేశం]] ఇతర ప్రాంతాలలోను, [[పాకిస్తాన్]]‌లోను వినియోగంలో ఉన్నాయి. ([[బ్రహుయి]] భాష ద్రవిడ భాషా వర్గానికి చెందినది. దీనిని బెలూచిస్తాన్ ప్రాంతలో మాట్లాడుతారు. ) కనుక ఈ వాదానికి కొంత బలం చేకూరుతున్నది. ఫిన్నిష్ [[ఇండాలజిస్ట్]] [[ఆస్కో పర్పోలా]] అభిప్రాయంలో సింధు లోయ నాగరికతలో వాడిన లిపి అన్ని చోట్లా ఒకే విధంగా ఉంది కనుక ఆ నాగరికత వివిధ భాషల సమ్మేళనం అనడానికి కారణం కనిపించదు. కనుక ద్రావిడ భాషల పురాతన రూపం సింధులోయ జనుల భాష అయి ఉండవచ్చును. ఈ పూర్వ ద్రవిడ సిద్ధాంతాన్ని కూడా ఇదమిత్థంగా ఆమోదించడానికి సరైన ఆధారాలు లభించడంలేదు. ఎందుకంటే పూర్వ ద్రవిడ సిద్ధాంతం ఏక భాషా సంపర్కంపైన ఆధారపడి ఉంది. మరే సాంస్కృతికమైన ఆధారాలు లభించలేదు.&lt;ref name=&quot;autogenerated1&quot; /&gt;

== ఆరంభ హరప్పా నాగరికత దశ ==
[[File:Ceremonial Vessel LACMA AC1997.93.1.jpg|thumb|ఆచార పాత్ర, హరప్పా, 2600-2450 బిసి, లాక్మా(ఎల్‌ఏసిఎమ్‌ఏ)]]
ఆరంభ హరప్పా-రావి దశ ([[రావి నది]] పేరు మీద) సుమారు సా. పూ. 3300 నుండి సా. పూ. 2800 వరకు సాగింది. పశ్చిమాన ఉన్న ఘగ్గర్-హక్రా నదీ ప్రాంతంలోని నాగరికత (హక్రా దశ) ఈ సమయంలోనే వర్ధిల్లింది. ఆ తరువాత సా. పూ. 2800-2600 కాలం నాటి [[కోట్ డిజి దశ]] లేదా రెండవ హరప్పా నాగరికత దశ అంటారు. పాకిస్తాన్‌లోని [[సింధ్]] ప్రాంతంలో [[మోహంజొ దారో]] సమీప ంలో కనుగొన్న శిథిలాల స్థలం పేరు మీద ఈ దశకు &quot;కోట్ డిజి దశ&quot; అనే పేరు వచ్చింది. మనకు లభించినవాటిలో అన్నింటికంటె పాతదైన [[సింధు లిపి]] సుమారు సా. పూ. 3000 నాటికి చెందినది.&lt;ref name=&quot;parpola&quot;/&gt;

పరిణతి చెందిన హరప్పా నాగరికత అవశేషాలు పాకిస్తాన్‌లోని [[రహమాన్ ఢేరి]], [[ఆమ్రి]]ల వద్ద లభించాయి.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Durrani |first=F. A. |year=1984 |chapter=Some Early Harappan sites in Gomal and Bannu Valleys |title=Frontiers of Indus Civilisation |editor=[[B. B. Lal|Lal, B. B.]] and [[S. P. Gupta|Gupta, S. P.]] |pages=505–510 |location=Delhi |publisher=Books &amp; Books}}&lt;/ref&gt; [[:en:Kot Diji|కోట్ డిజి]] (రెండవ హరప్పన్) లో లభించిన అవశేషాలు ప్రౌఢ హరప్పా నాగరికతకు నాందిలా అనిపిస్తున్నాయి. ఇక్కడ కనుగొన్న కోట (citadel) ఆనాటి అధికార కేంద్రీకరణను, [[నగరం|నగర]] జీవనా వ్యవస్థను సూచిస్తాయి. ఈ దశకు చెందిన అవశేషాలు కనిపించిన మరొక పట్టణం భారత దేశంలో హక్రానది ప్రాంతంలోని [[కాలిబంగన్]].&lt;ref&gt;{{cite journal |last=Thapar |first=B. K. |year=1975 |title=Kalibangan: A Harappan Metropolis Beyond the Indus Valley |url=https://archive.org/details/sim_expedition_winter-1975_17_2/page/19 |journal=Expedition |volume=17 |issue=2 |pages=19–32}}&lt;/ref&gt;

ఈ నాగరికతలో వివిధ స్థలాల మధ్య [[వాణిజ్యం]] సాగింది. ఒకచోట లభించే వస్తువుల ముడి సరుకులు సుదూర ప్రాంతంలోని మరొక స్థలంలోంచి వచ్చినట్లు కనిపిస్తుంది. ఉదాహరణకు [[పూసల]] తయారికి అవుసరమైన [[లపీస్ లజులీ]]. ఈ దశలో గ్రామీణులు [[బఠాణి]], [[నువ్వులు]], [[ఖర్జూరం]], [[ప్రత్తి]] వంటి పంటల వ్యవసాయాన్ని, [[గేదె]] వంటి [[జంతువు]]ల పెంపకాన్ని సాధించారు. అంతకు ముందు చిన్న చిన్న గ్రామాలుగా ఉన్న జనావాసాలు సా. పూ. 2600 నాటికి పెద్ద పట్టణాలుగా మారినట్లున్నాయి. &quot;ప్రౌఢ హరప్పా నాగరికత దశ&quot; ఇక్కడినుండి ఆరంభమైంది.

== ప్రౌఢ హరప్పా నాగరికత దశ ==
[[ఆరంభం]] దశలో చిన్న చిన్న గ్రామాలలో విస్తరించిన ఈ సమాజం సా. పూ. 2600 నాటికి నగరాలు కేంద్రాలుగా విస్తరించిన నాగరికతగా రూపు దిద్దుకొంది. ఈ నగరాలు సింధునది, దాని ఉపనదుల తీరాలలో అభివృద్ధి చెందాయి. ఇప్పటికి 1, 052 నగర, జనావాస స్థలాలను గుర్తించారు. ప్రస్తుత పాకిస్తాన్‌లో ఉన్న [[హరప్పా]], [[మోహంజొదారో]], ప్రస్తుత భారత దేశంలో ఉన్న [[లోథాల్]] పురాతత్వ శాస్త్రజ్ఞులు కనుగొన్న ఇలాంటి నగరాల అవశేషాలు.

=== నగరాలు ===
[[File:Sokhta Koh.jpg|right|thumb|300px|[[పస్ని]], [[పాకిస్తాన్]] సమీప ంలోని [[సోఖ్తా కో]] వద్ద తీర [[హరప్పా]] సెటిల్మెంట్ కంప్యూటర్-ఎయిడెడ్ పునర్నిర్మాణం]]
[[దస్త్రం:Mohenjo-daro Priesterkönig.jpeg|thumbnail|200px|కుడి|మొహెంజో దారోలో లభించిన ప్రౌఢ హరప్పా నాగరికత దశకు చెందిన శిల్పం - &quot;మతాధికారి రాజు&quot; (Priest King) అని భావిస్తున్నారు. - కరాచీ నేషనల్ మ్యూజియమ్‌లో ఉంది.]]
సాంకేతికంగా బాగా అభివృద్ధి చెందిన పట్టణపు నాగరికత ఈ ప్రాంతంలో విలసిల్లినట్లుగా స్పష్టమైన చారిత్రక ఆధారాలు ఇక్కడి త్రవ్వకాల్లో దొరికాయి. ఇక్కడి మునిసిపల్ టౌన్ ప్లానింగ్ ప్రమాణాలను పరిశీలిస్తే వీరు పట్టణాలను అభివృద్ధి చేయడంలో సిద్ధహస్తులని, పరిశుభ్రతకు అత్యధిక ప్రాధాన్యతనిచ్చేవారని తెలుస్తోంది. హరప్పా, మొహంజో-దారోల్లోను, ఇటీవలే బయల్పడిన రాఖీగఢీ లోనూ పట్టణ రూపకల్పనను పరిశీలిస్తే [[ప్రపంచము|ప్రపంచం]]లో మొట్టమొదటి పరిశుభ్రతా వ్యవస్థ ఇక్కడే ఆరంభమైనట్లు ఋజువౌతుంది. ఒక నగరంలో ఒక్కో [[ఇల్లు]] లేదా కొన్ని ఇళ్ళ సమూహం దగ్గర్లో ఉన్న ఒక [[బావి]] నుంచి నీళ్ళు పొందేవారు. స్నానాలకోసం కేటాయించబడినదనిపించే ఒక గదినుండి వాడిన నీరు డ్రైనేజి కాలువల గుండా బయటికి వెళితుంది. ఈ డ్రైనేజిలపై కప్పు వేసి ఉంచారు. అవి వీధుల వెంట సమాంతరంగా వెళుతున్నాయి. ఇళ్ళ వాకిళ్ళు లోపలి నడవాలలోకి లేదా చిన్న సందులలోకి మాత్రమే అభిముఖంగా ఉన్నాయి. కొన్ని గ్రామాలలో గృహ నిర్మాణం హరప్పా నిర్మాణాలను నాగరికతను పోలి ఉంది.&lt;ref&gt;It has been noted that the courtyard pattern and techniques of flooring of Harappan houses has similarities to the way house-building is still done in some villages of the region. {{wikiref |id=Lal-2002 |text=Lal 2002, pp. 93–95}}&lt;/ref&gt;

పురాతన సింధులోయ నాగరికతలో నిర్మించిన ఈ [[మురుగు నీటి చెరువులు|మురుగు]] నీరు, డ్రైనేజి వ్యవస్థ ఆ కాలంలో మధ్య ప్రాచ్యంలో గాని మరెక్కడైనా గాని నిర్మించిన డ్రైనేజి విధానాలకంటే చాలా అభివృద్ధి చెందినది. హరప్పా నాగరికతలో కొట్టవచ్చినట్లు కనిపించే అంశాలు - వారి నౌకాశ్రయాలు, [[ధాన్యాగారం|ధాన్యాగారాలు]], గోడౌనులు, [[ఇటుక]]ల అరుగులు, దృఢమైన ఇటుకలతో నిర్మించిన బలమైన గోడలు. వారి కట్టడాలలో పెద్దపెద్ద [[గోడ]]లు బహుశా వరదలనుండి, దాడులనుండి రక్షణకు ఉపయోగపడి ఉండవచ్చును.

ఈ నిర్మాణాలలో కేంద్ర స్థానంగా కనిపించే [[కోట]] లేదా ఉన్నత ప్రాసాదం (citadel) లక్ష్యం ఏమిటో స్పష్టంగా తెలియడంలేదు. సమ కాలీన నాగరికతలైన [[:en:Mesopotamia|మెసపుటేమియా]], [[:en:Ancient Egypt|పురాతన ఈజిప్టు]]లలో ఉన్నట్లుగా హరప్పా నాగరికతలలో పెద్ద పెద్ద నిర్మాణాలు ఏవీ కనిపించడం లేదు. రాజ [[భవనాలు]], ఆలయ గోపురాలు, సైన్యాగారాలు, మతసంస్థలు వంటి పెద్ద పెద్ద కట్టడాలు హరప్పా నాగరికతలో కనిపించవు. ఉన్నవాటిలో పెద్ద కట్టడాలు ధాన్యాగారాలు అనిపిస్తున్నాయి. ఒక్కచోట మాత్రం పెద్ద నిర్మాణం [[మొహెంజో-దారో స్నాన ఘట్టం|బహిరంగ స్నానట్టం]] అనిపిస్తున్నది. ఇక ఈ కోటలకు పెద్ద గోడలు ఉన్నాగాని అవి సైనిక ప్రయోజనాలకు ఉద్దేశించినట్లుగా కనిపించడంలేదు. బహుశా అవి వరద ప్రవాహాలను నిరోధించడానికి కట్టినవి కావచ్చును.

నగరాలలో జనులు అధికంగా [[వాణిజ్యం]] లేదా చేతిపనులపై ఆధారపడినట్లు అనిపిస్తుంది. ఒక విధమైన వృత్తి అవలంబించేవారు ఒక స్థానంలో ఉండినట్లుంది. ముద్రికలు, [[పూస|పూసలు]] వంటి వస్తువుల తయారీకి వాడిన ముడిసరుకులు స్థానికంగా లభించేవి కాదు. వీటిని సుదూర ప్రాంతాలనుండి దిగుమతి చేసుకొంటూ ఉండాలి. ఇక్కడ త్రవ్వకాలలో లభించిన వస్తువులలో ఆసక్తికరమైనవి కొన్ని - అందమైన, కొలిమిలో కాల్చిన ఫేయీన్స్ పూసలు - [[స్టియటైట్]] ముద్రలు - ఈ ముద్రలపై జంతువుల, వ్యక్తుల (దేవతల?) [[బొమ్మ]]లు, [[వ్రాత]]లు ఉన్నాయి. ఈ వ్రాత ([[సింధు లోయ నాగరికత లిపి]])ని ఇంతవరకు చదవడం సాధ్యం కాలేదు. ఈ ముద్రికలు వాణిజ్య సామగ్రిపై ముద్రలు వేయడానికో, ఇతరాలకో వాడి ఉండవచ్చును.

కొన్ని ఇళ్ళు మిగిలిన ఇళ్ళకంటే కాస్త పెద్దవిగా ఉన్నప్పటికీ, మొత్తమ్మీద సింధులోయ నాగరికతకు చెందిన ఇళ్ళన్నీ దాదాపు సమ స్థాయిలో ఉన్నాయనిపిస్తుంది. అన్ని ఇండ్లకూ సమంగా నీటిపారుదల వ్యవస్థ కలపబడి ఉంది. అప్పటి సమాజంలో సంపద విషయంలో వ్యత్యాసాలు అంతగా లేవనిపిస్తుంది. వ్యక్తులు ధరించే [[ఆభరణాలు]] మాత్రం సమాజంలో వారి స్థాయిని సూచిస్తూ ఉండవచ్చును.

===లోథాల్===
లోతాల్ లేదా [[లోథల్|లోధాల్]] సింధు లోయ నాగరికతకు చెందిన అత్యంత ప్రముఖ నగరాలలో ఒకటి. దీనిని 1954 లో గుజరాత్ లో కనుగొన్నారు. ఇది ఆ కాలపు ముఖ్యమైన ఓడరేవు నగరాలలో ఒకటి.

లోతాల్ లేదా లోధాల్ అనే గుజరాతీ మాటకు 'శవాల దిబ్బ' అని అర్ధం. మొహెంజో దారో అనే సింధీ మాటకుకూడా అర్థం అదే. ఈ దిబ్బ అహ్మదాబాద్ కు 75 కిలోమీటర్ల దూరంలో కాంబే సింధుశాఖ మొగలో ఉంది. సా. పూ. 2450 సం. లనాడు ఇక్కడ ఒక చిన్న గ్రామం ఉండేది. దానిలోనివారు మట్టి మిద్దెలు, మట్టి ఇటుకలతో కట్టిన ఇళ్ళలో నివసించేవారు. తరచుగా వచ్చే వరదల వలన దెబ్బ తగలకుండా పల్లెచుట్టూ మట్టికట్ట కట్టినట్టు కనిపిస్తుంది. గ్రామంలోని ప్రజలు బహుశా వ్యవసాయం, [[చేపలు]] పట్టడం, వాటి వ్యాపారం నమ్ముకున్న సరళ స్వభావులయి ఉంటారు. విలువైన రాళ్ళపూసలు తయారు చెసేవారు. అభ్రక మిశ్రమం లాగా మెరిసే ఎర్రటి మట్టితో పాత్రలు సిద్ధపరిచేవారు. పాత్రల నమూనాలు, వాటిపై చిత్రపు పనులు హరప్ప పాత్రల కంటే భిన్నమైనవి.

వ్యాపారం కోసం సముద్రాలపై తిరిగే హరప్పా ప్రజలు, లోధాల్ రక్షణ గల ఓడరేవు కావడం, దానికి ఆనుకొని ఉన్న భూభాగం పత్తి, గోధుమ, వరి పండే సారవంతమైన భూభాగం కావడం గుర్తించి, సింధు ఉప్పుకయ్య నుంచి లోధాల్‌కు తరలి వచ్చారు. అక్కడి నుండి మరికొంత దిగువకు కిం ఉప్పుకయ్య లోని భగత్రావ్ వరకు వచ్చారు.

వరద పోటు నుండి తట్టుకొనేందుకు గాను పట్టణాన్ని ఒక వ్యవస్థతో నిర్మించారు. మెరక మీద ఉన్న స్థలం, పల్లంలో ఉన్న స్థలం ఈ రెంటినీ విడదీసి పెక్కు విశాలమైన బాటలతో కలిపే ఏర్పాట్లు, ఎత్తైన ప్రహరీ గోడలు నిర్మించారు.

ఈ నగరపు పారిశుధ్యపు పద్ధతులు అద్భుతమైనవి. వీధిలోని మరుగు కాలువలకు ఇండ్ల స్నానాగారాల నుండి వచ్చే మురుగు తూములను కలిపారు. ఈ మురుగు కాలువలు కొన్ని కప్పి ఉండేవి. కొన్ని కప్పకుండానూ ఉండేవి. మురికి [[చెత్త]]ను వడజేసే పెద్దజాడీలను అడపాదడపా పరిశుద్ధంచేసే ఏర్పాట్లు ఉన్నాయి. వాటికి మ్యాన్‌హోల్స్ ఇప్పటి లానే ఏర్పరిచారు.

కెంపులు, స్ఫటికాలు, పచ్చలు రాతిచిప్పలు మొదలయిన రాళ్ళు లోధాల్ నుంచే [[సుమేరియన్]] నగరాలకు ఎగుమతి అయ్యేవి. లోధాల్ దిగువ [[పట్టణం]]లో బజార్లలో ఆలి చిప్పల [[గాజులు]], [[రాగి]] పాత్రల కార్ఖానలు బహిరంగంగానే ఉన్నట్టు ఆధారాలు దొరికాయి. పట్టణం ఉత్తరపు చివర ఆరు ఇటుకలు పేర్చిన కుండ కొలుములున్న రాగికార్ఖానాలు కనిపించాయి. పలువురు తాంరకారులు ఒకేచోట పని చెసినట్టు తెలియుచున్నది.

లోధాల్ ప్రజలు చేసిన అతిముఖ్యమైన సేవ, ఓడరేవు నిర్మాణం. 219 X 37 మీటర్ల స్థలాన్ని తవ్విన తర్వాత చదును చేసి, ఆవంలో కాలిన ఇటుకలతో చుట్టు ఒక మీటర్ ఎత్తయిన గోడ కట్టారు. ప్రవాహం రావడం, మొదలయిన ప్రమాదాలను ఆలోచించి ఈ నిర్మాణం జరిగింది. పెద్ద వరదలు వచ్చినప్పుడు పడవలు ఈరేవులోకి వెళ్ళడానికి ఉత్తరపు గట్టున దాదాపు 13 మీటర్ల వెడల్పు ద్వారమొకటి ఏర్పాటు చేశారు. పడవలు ఒక [[కాలువ]] ద్వారా ఈద్వారం చేరుతాయి. రేవులో నీరు ఎక్కువయినప్పుడు చెరువు నీరు మరవసారి వెళ్ళిపోయేటట్టు దక్షిణపు గట్టున మరవ కట్టడం కూడా లోధాల్ వాస్తు శాస్త్రజ్ఞల అపూర్వ ప్రతిభ. ఈవిధంగా నీరు నిలువ చేసే ఏర్పాట్లు జరిగాయి. రేవుగోడలోని రంధ్రాలను బట్టి, లంగరు వసేవని తెలుస్తున్నది. సా. పూ. 2000 సం.కు పూర్వం నది ఈరేవును పాడుచేసి, మరొక వైపుగా పారింది. కాని ప్రజలు మరొక కాలువ తవ్వి తూర్పు గట్టున ద్వారం ఏర్పాటు చేసారు. ఇక్కడ నుండి మెసపాటెమియా (ఇరాక్) లోని ఉర్, బ్రాక్, హమ్మా, కిష్, లగష్ మొదలయిన పట్టణాలకు రత్నాలను ఎగుమతి దిగుమతి చెసేవారు.

ఇక్కడ ఒక పెద్ద కోష్ఠాగారము (ware house) కూడాకలదు. వీటిని కొందరు ధాన్యాగారం నిలువ కొరకు వాడేవారందురు.

లోధాల్ ప్రజలు ఏదో రకపు అగ్నిపూజ జరుపుతున్నట్లు ఆధారాలు ఉన్నాయి. దిగువ పట్టణంలోని పెక్కు ఇండ్లలలోని బూడిద ఉన్న ఇటుకల గుంటలు, కొండబొచ్చెలు, త్రికోణాకారమయిన అగ్ని కుండలాలు కనిపించాయి. వీరికి పశువులను బలి ఇచ్చే పద్ధతి ఉన్నట్లు తెలియుచున్నది. ఒకటవ వీధిలోని ఒక ఇంట్లో చెక్కిన ఆవు ఎముకులు, బంగారపు పతకం, రంగువేసిన పెంకు ముక్కలు, మాంసపురంగు పూసలు, బూడిద కనిపించాయి.

ఇక్కడి ప్రజలు మృతులను పాతిపెట్టేవారు. అయితే వీరు ఇద్దరు ముగ్గురులని కలిపి ఖననం చేసేవారు. [[సతీసహగమనం|సతీ సహగమనం]] లానే భావించవచ్చును.

సా. పూ. 1900 లో తరచు వరదలు రావటం వలన ఈ నగరం శిథిలం అయినట్లు శాస్త్రకారుల అభిప్రాయము. [[ఆర్యుల దండయాత్ర సిద్ధాంతం|ఆర్యుల దండయాత్ర]] వలన అని మరి కొందరి అభిప్రాయము.

=== సైన్సు ===
[[File:IndusValleySeals.JPG|thumb|సింధు లోయ సీల్స్, [[బ్రిటిష్ మ్యూజియం]]]]
ఈ కాలంలో జీవించిన ప్రజలు పొడవు, [[ద్రవ్యరాశి]], కాలాలను మొదలైన రాశులను చాలావరకు కచ్చితంగా కొలవగలిగినట్లు ఆధారాలున్నాయి. అయితే సింధు లోయకు చెందిన వివిధ ప్రాంతాలలో విధమైన [[కొలత]]లు ఉన్నట్లుగా ఇప్పటికి లభించిన ఆధారాలను బట్టి అనుకోవచ్చును. లోథాల్‌లో దొరికిన దంతపు కొలబద్ద ప్రకారం వారు కొలిచిన అతి చిన్న కొలత సుమారు 1.704&amp;nbsp;మి. మీ.కు సరిపోతుంది. కంచు యుగంలో ఇంతకంటే చిన్న కొలమానం ఎక్కడా వాడలేదు. హరప్పా ఇంజినీర్లు తమ కొలతలకు దశాంశ విధానాన్ని వాడినట్లు తెలుస్తున్నది.

బరువులను కొలవడానికి వాడిన [[:en:hexahedron|షడ్భుజాకారపు]] కొలమానాలు కూడా దశాంశ విధానాన్నే సూచిస్తున్నాయి. వారు వాడిన బరువులు కచ్చితంగా 4:2:1 నిష్పత్తిలో ఉన్నాయి. 0.05, 0.1, 0. 2, 0.5, 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100, 200, 500 యూనిట్ల బరువు కొలమానాలు వాడారు. ఒక్కొక్క యూనిట్ సుమారు 28 గ్రాములు బరువుంది. తరువాతి కాలంలో (సా. పూ. 4వ శతాబ్దం) [[చాణక్యుడు|కౌటిల్యుని]] [[కౌటిల్యుని అర్ధశాస్త్రం|అర్ధశాస్త్రం]]లో చెప్పబడిన కొలమానాలు లోథాల్‌లో లభించిన కొలమానాలకు సరిపోతాయి.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Sergent |first=Bernard |title=Genèse de l'Inde |year=1997 |pages=113 |language=French |isbn=2228891169}}&lt;/ref&gt;

హరప్పా కాలంలో కొన్ని ప్రత్యేకమైన పరికరాలను కనుగొన్నారు. ఉదాహరణకు కనుచూపుమేర కనబడే ప్రదేశాన్ని, నీటి [[:en:Lock (water transport)|లాకు]] కొలవడానికి వుపయోగించే పరికరం. అంతే కాకుండా తమదైన కొన్ని లోహపు తయారీ ప్రక్రియల ద్వారా [[రాగి]], [[కంచు]], [[సీసం]], [[తగరం]] వంటి లోహాలు తయారు చేశారు. హరప్పా ఇంజనీర్ల [[సాంకేతిక విజ్ఞానం|సాంకేతిక]] ప్రతిభ ఆశ్చర్యం కలిగిస్తుంది. సముద్రపు ఆటుపోట్లను జాగ్రత్తగా అధ్యయనం చేసి నౌకాశ్రయాలను నిర్మించారు. అయితే లోథాల్ వద్ద &quot;నౌకాశ్రయం&quot; అనబడే నిర్మాణం లక్ష్యం ఏమిటో అన్న విషయంపై భిన్నాభిప్రాయాలున్నాయి. [[:en:Banawali|బనావాలి]] వద్ద బంగారం నాణ్యతను తెలుసుకోవడానికి ఉపయోగపడే [[:en:touchstone|గీటురాయి]] బయల్పడింది.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Bisht |first=R. S. |year=1982 |chapter=Excavations at Banawali: 1974-77 |editor=Possehl, Gregory L. (ed.) |title=Harappan Civilization: A Contemporary Perspective |pages=113–124 |location=New Delhi |publisher=Oxford and IBH Publishing Co.}}&lt;/ref&gt;

2001లో పాకిస్తాన్ ప్రాంతంలో మెహ్రాఘర్ శిథిలాలలో లభించిన రెండు మానవ అవశేషాల పరిశీలన వలన హరప్పా నాగరికతలో ఆది దంతవైద్యానికికి సంబంధించిన విజ్ఞానం ఉండేదని తెలుస్తున్నది. బ్రతికి ఉన్న మానవుల [[పన్ను|పండ్లలో]] డ్రిల్ చేయగలగడం అనే పరిజ్ఞానం క్రొత్త రాతియుగం నాగరికతలో ఈ ఒక్కచోటే కనిపిస్తున్నది. 9 మంది వ్యయోజనుల పుర్రెలలో పండ్లపై [[రంధ్రాలు]] చేసి దానిపై మూతనుంచినట్లు (drilled molar crowns) కనిపించాయి. ఈ అవశేషాలు 7, 500-9, 000 ఏళ్ళ క్రితానివని అంచనా వేశారు.&lt;ref&gt;{{cite journal |last=Coppa |first=A. |coauthors=et al. |year=2006 |url=http://www.nature.com/nature/journal/v440/n7085/pdf/440755a.pdf |title=Early Neolithic tradition of dentistry: Flint tips were surprisingly effective for drilling tooth enamel in a prehistoric population |journal=Nature |volume=440 |date=[[2006-04-06]]}}&lt;/ref&gt;

=== కళలు, సాంప్రదాయాలు ===
[[File:Dancing Girl of Mohenjo-daro.jpg|thumb|upright|&quot;మొహెంజో-దారో నర్తకి&quot;]]
[[File:Red pottery, IVC.jpg|right|140px|thumb|చాన్‌హుదారో - పెద్ద లోతైన పాత్ర ముక్క - సిర్కా 2500 బిసిఈ. - ఎరుపు, నలుపు స్లిప్ చిత్రించిన అలంకరణతో ఎర్రకుండ - (415/16 × 6⅛. (12. 5 × 15. 5 సెం. మీ. ) - బ్రూక్లిన్ మ్యూజియం]]

అనేక రకాలైన [[శిల్పాలు]], [[ముద్రలు]], పింగాణీ, మట్టి పాత్రలు, ఆభరణాలు, మానవశరీర శాస్త్రాన్ని వివరంగా విపులీకరించే అనేక టెర్రాకోట బొమ్మలు, [[ఇత్తడి]] వస్తువులు మొదలైనవి ఎన్నో త్రవ్వకాలు జరిపిన ప్రదేశంలో లభించాయి. నాట్యం చేస్తున్న నర్తకుల వివిధ భంగిమల స్వర్ణ [[విగ్రహాలు]], టెర్రాకోట ప్రతిమలు, శిలా విగ్రహాలు అప్పటి నృత్య శైలిని సూచిస్తున్నాయి. ఇంకా ఆవులు, ఎలుగుబంట్లు, వానరాలు, శునకాలు మొదలైన టెర్రాకోట బొమ్మలు కూడా లభించాయి. జాన్ మార్షల్ మొట్టమొదటి సారిగా మొహంజో-దారోలో నృత్య భంగిమలో నిల్చున్న ఒక [[నర్తకి]] ఇత్తడి విగ్రహాన్ని చూడగానే సంభ్రమాశ్చర్యాలకు గురయ్యాడు.

{{cquote|… ఈ విగ్రహాలను చూసినపుడు అవి చరిత్ర పూర్వ యుగానికి చెందినవని నేను నమ్మలేకపోయాను. ఈ బొమ్మల ద్వారా పురాతన కళ, సంస్కృతులకు సంబంధించి మనకున్న అభిప్రాయాలు పూర్తిగా తల్లక్రిందులవుతాయి. గ్రీకుల హెల్లెనిస్ట్ నాగరికత కాలం వరకూ ఇలాంటి విగ్రహాలు నమూనాలు ఎవరూ రూపొందించలేదని అంతకుముందు మనం అనుకొన్నాం. అందువల్ల ఎక్కడో ఏదో పొరపాటు జరిగి తరువాతి తరానికి చెందిన ఈ బొమ్మలు అంతకు ముందటి మూడువేల యేండ్ల క్రిందటి నాగరికతలో భాగంగా మనకు దొరికాయనుకొన్నాను.. .. ఈ బొమ్మలలో చూపిన శరీర సౌష్టవత కొట్టొచ్చినట్లు కనిపిస్తుంది. తరువాతి చాలా కాలానికి రూపొందిన గ్రీకు శిల్పకళనూ ఈ సింధులోయ తీరపు నాగరికులు ముందే ఊహించారా? .}}

నత్త గుల్లలపై నగిషీలు, పింగాణీ సామానులు, మెరుగులు దిద్దిన స్టీటైట్ పూసలు వంటి చాలా హస్తకళలు హరప్పా నాగరికత అన్ని దశలలోనూ, అనేక స్థలాలలో లభించాయి. వీటిలో కొన్ని పనులు ఇప్పటికీ [[భారత ఉపఖండము|భారత ఉపఖండం]]లో చేయబడుతున్నాయి.&lt;ref&gt;{{cite journal |last=Kenoyer |first=Jonathan Mark |authorlink=Jonathan Mark Kenoyer |year=1997 |title=Trade and Technology of the Indus Valley: New Insights from Harappa, Pakistan |journal=World Archaeology |issue=2: &quot;High-Definition Archaeology: Threads Through the Past&quot; |volume=29 |pages=262–280}}&lt;/ref&gt; అప్పుడు దొరికిన కొన్ని అలంకరణ సామగ్రులు (దువ్వెనలాంటివి) యొక్క రూపాంతరాలు ప్రస్తుత భారతదేశంలో కూడా వాడకంలో ఉన్నాయి.&lt;ref name=&quot;Lal 2002 82&quot;&gt;{{wikiref |id=Lal-2002 |text=Lal 2002, p. 82}}&lt;/ref&gt; సా. పూ. 2800 - 2600 నాటి కొన్ని టెరాకొటా యువతుల బొమ్మలలో తల పాపిడిలో ఎరుపు రంగు గీతలు దిద్ది ఉన్నాయి.&lt;ref name=&quot;Lal 2002 82&quot;/&gt;
[[మొహంజొదారో|మొహెంజో దారో]]లో లభించిన ముద్రికలలో కొన్నింటిపై పద్మాసనంలో ఉన్న బొమ్మ (పశుపతి?), తల్లక్రిందులుగా ఉన్న [[మానవుడు|మనిషి]] బొమ్మ ఉన్నాయి. కొన్ని ముద్రలలో చిత్రించబడిన బూర లాంటి పరికరం, లోథాల్ లో లభించిన రెండు [[శంఖము|శంఖం]] లాంటి వస్తువులు అప్పట్లో వారు తంత్రీ వాద్యాలను వాడి ఉండవచ్చునని నిరూపిస్తున్నాయి. పాచికలలాంటి అనేక ఆట వస్తువులు, బొమ్మలు వారు వాడినట్లు తెలుస్తున్నది.&lt;ref&gt;{{wikiref |id=Lal-2002 |text=Lal 2002, p. 89}}&lt;/ref&gt;

=== రవాణా, వాణిజ్యం ===
[[File:Lothal dock.jpg|thumb|325px|పురాతన [[లోథాల్]] యొక్క రేవులు. అవి నేటికి ఉన్నాయి. ]]
[[దస్త్రం:Lothal conception.jpg|thumbnail|కుడి|250px|ప్రాచీన [[లోథాల్]] నగరపు నమూనా (చిత్రకారుడి ఊహాచిత్రం) ([[భారత పురావస్తు సర్వే శాఖ]]). [http://www.harappa.com/lothal/index.html] |link=Special:FilePath/Lothal_conception.jpg]]

వీరి ఆదాయం ఎక్కువగా [[వ్యాపారం]] మీదనే ఎక్కువగా ఆధారపడినట్లు తెలుస్తోంది. బాగా అభివృద్ధి చెందిన రవాణా సౌకర్యాలు ఇందుకు బాగా సహకరించేవి. ఇందులో ముఖ్యమైనవి ఎడ్లబండ్లు, పడవలు. ఇవి [[దక్షిణాసియా]] దేశాలలో ఎక్కువగా కనిపిస్తాయి. ఈ పడవలు చిన్నవిగా ఉండి చుక్కాని సహాయంతో నడిచేవి. వీటి అడుగు భాగం సమతలంగా ఉండేది. వీటిని పోలిన పడవలను ఇప్పటికీ సింధు నదిలో గమనించవచ్చు ; కానీ సముద్రాలలో కూడా ఇటువంటి పడవలను నడిపినట్లు ఆధారాలు లభ్యమయ్యాయి. భారతదేశ పశ్చిమ ప్రాంతానికి చెందిన గుజరాత్ రాష్ట్రంలో [[లోథాల్]] అనే తీర [[పట్టణం]]లో పడవలను నిలిపేందుకు ఏర్పాటు చేసిదిగా భావిస్తున్న ఒక పెద్ద [[కాలువ]]ను పురాతత్వ శాస్త్రజ్ఞులు కనుగొన్నారు. వ్యవసాయానికి ఉపయోగించబడిన విశాలమైన కాలువల సముదాయాన్ని ఫ్రాంక్‌ఫర్ట్ అనే శాస్త్రజ్ఞుడు కనుగొన్నాడు.

సా. పూ. 4300–3200 నాటి [[చాల్కోలితిక్ కాలం]] ([[రాగి యుగం]])లో సింధులోయ నాగరికతలోని [[పింగాణీ]] పనులు దక్షిణ [[తుర్కమేనిస్తాన్]], ఉత్తర [[ఇరాన్]] పనిముట్లతో సారూప్యతను కలిగి ఉండడంవలన ఆ నాగరికతల మధ్య రాకపోకలు, వ్యాపార సంబంధాలు ఉండవచ్చుననే సూచనలు లభిస్తున్నాయి. సా. పూ. 3200–2600 నాటి ఆరంభ దశ హరప్పా నాగరికతకు చెందిన ముద్రికలు, [[మృణ్మయ పాత్రలు|మట్టి పాత్రలు]], [[బొమ్మలు]], ఆభరణాల లోని సారూప్యత కారణంగా వారికి [[మధ్యాసియా|మధ్య ఆసియా]], ఇరానియన్ [[పీఠభూమి]] ప్రాంతాలతో భూమార్గంలో [[రవాణా విధానం|రవాణా]], వర్తక సంబంధాలున్నవని అనుకోవచ్చును.&lt;ref&gt;{{wikiref |id=Parpola-2005 |text=Parpola 2005, pp. 2–3}}&lt;/ref&gt; అనేక ప్రాంతాలలో లభించిన పనిముట్లు బట్టి వర్తక సంబంధాల ద్వారా మొత్తం సింధులోయ నాగరికత, [[ఆఫ్ఘనిస్తాన్]]‌లోని కొంత భాగం, [[ఇరాన్|పర్షియా]] తీర ప్రాంతం, ఉత్తర, పశ్చిమ భారత దేశం, [[ఇరాక్|మెసపొటేమియా]]ల నాగరికతలను ఆర్థికంగా ఏకీకృతం చేశాయనవచ్చును.

హరప్పా, మెసపుటేమియా నాగరికతల మధ్య విస్తారమైన సముద్రపు వర్తకం ఉండేదనీ, అది అధికంగా &quot;దిల్మన్&quot; (ప్రస్తుత [[బహ్రయిన్]], పర్షియన్ సింధు శాఖ) ప్రాంతానికి చెందిన మధ్యవర్తుల ద్వారా సాగేదనీ తెలుస్తున్నది.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Neyland |first=R. S. |year=1992 |chapter=The seagoing vessels on Dilmun seals |editor=Keith, D.H.; Carrell, T.L. (eds.) |title=Underwater archaeology proceedings of the Society for Historical Archaeology Conference at Kingston, Jamaica 1992 |pages=68–74 |location=Tucson, AZ |publisher=Society for Historical Archaeology}}&lt;/ref&gt; దుంగలతో చేసిన తెప్పలపై అమర్చిన [[తెరచాప|తెరచా]]ప పడవల ద్వారా ఈ వర్తకం సాగేది. పాకిస్తాన్‌కు చెందిన అనేక సముద్రపు తీర రేవులు, గుజరాత్‌లోని లోథాల్ వంటి పెద్ద రేవులు ఈ వర్తకానికి కేంద్రాలుగా వర్ధిల్లాయి. సముద్రంలో [[నదులు]] కలిసే చోట ఏర్పడిన లోతు తక్కువ రేవులు ఇలాంటి వ్యాపారాలకు ముఖ్యమైన స్థలాలు.

=== వ్యవసాయం ===
[[1980]]వ దశకం తర్వాత జరిపిన కొన్ని పరిశోధనల ఆధారంగా సింధు లోయ ఆహారోత్పత్తిలో స్వయం సంవృద్ధి కలిగి ఉండేదని తెలుస్తోంది. మేర్గర్ ప్రజలు ఆ ప్రాంతంలోనే పండించిన [[గోధుమలు]], [[బార్లీ]]లు వాడినట్లు ఋజువైంది.&lt;ref&gt;{{cite journal |last=Jarrige |first=J.-F. |year=1986 |title=Excavations at Mehrgarh-Nausharo |journal=Pakistan Archaeology |volume=10 |issue=22 |pages=63–131}}&lt;/ref&gt; వారు ఎక్కువగా పండించే ధాన్యం బార్లీలే. పురాతత్వ శాస్త్రజ్ఞుడు జిమ్ ష్రాఫర్ మెహ్రాఘర్ గురించి ప్రస్తావిస్తూ ఆహారోత్పత్తి దక్షిణాసియాలో దేశీయంగా ఆవిష్కరించబడిన అద్భుతంగా అభివర్ణించాడు. అప్పటి పట్టణ నాగరికతను, క్లిష్టమైన [[సామాజిక వ్యవస్థాపకత|సామాజిక వ్యవస్థ]]ను దేశీయమైన [[సమాచారం]] సహాయంతోనే కాక వివిధ సంస్కృతుల ఆధారంగా అంచనా వేశారు. డొరియన్ ఫుల్లర్ లాంటి కొంతమంది మాత్రం మిడిల్ ఈస్ట్ కు చెందిన గోధుమలు దక్షిణాసియా దేశాల వాతావరణానికి అలవాటు పడడానికి సుమారు 2000 సంవత్సరాలు పట్టిఉండవచ్చునని సూచనప్రాయంగా తెలిపాడు.

=== సంకేత లిపి ===
[[దస్త్రం:The 'Ten Indus Scripts' discovered near the northern gateway of the Dholavira citadel.jpg|thumbnail|ధోలవిరా ఉత్తర ద్వారం వద్ద కనుగొనబడిన పది గుర్తులు సా. పూ. 2000]]
400కి (600 దాకా ఉండవచ్చునని కొద్దిమంది భావన &lt;ref&gt;Wells, B. An Introduction to Indus Writing. Early Sites Research Society (West) Monograph Series, 2, Independence MO 1999&lt;/ref&gt; )పైగా గుర్తులు వివిధ ముద్రల్లోనూ, పింగాణీ పాత్రలపైనా, ఇంకా కొన్ని వస్తువుల పైనా కనుగొనబడ్డాయి. ధోలవిరా పట్టణానికి లోగడ ఉన్న కోట ద్వారం వద్ద వేలాడదీసిన పలక మీద కొన్ని గుర్తులు ముద్రించబడి ఉన్నాయి. సాధారణంగా ఈ [[శాసనాలు]] నాలుగు లేదా ఐదు అక్షరాలకు మించవు. వీటిలో చాలా [[అక్షరాలు]] చిన్నవిగా ఉన్నాయి. ఒకే తలం మీద చెక్కిన శాసనాల్లో అన్నింటికన్నా పొడవైనది కేవలం ఒక [[అంగుళం]] (2. 54 సెం. మీ) పొడవుండి 17 గుర్తులను కలిగి ఉంది. ఒకే ఘనం పై మూడు తలాల మీద చెక్కిన 26 గుర్తులుగల ఒక శాసనం, ఇప్పటిదాకా లభించిన కృతుల్లోకెల్లా అన్నింటికన్నా పొడవైనదిగా గుర్తించబడింది.

ఈ శాసనాల ఆధారంగా సింధు సమాజం విద్యావంతమైనదిగా భావించినా, నవీన విద్యా విధానంలో వీటికి సమాంతరంగా ఎటువంటి వ్యవస్థా లేకపోవడంతో పలువురు భాషా శాస్త్రవేత్తలు, పురాతత్వ శాస్త్రవేత్తలు అనుమానం వ్యక్తం చేశారు. దీన్ని పాక్షికంగా ఆధారం చేసుకుని ఫార్మర్, స్ప్రోట్, విజెల్ రాసిన వివాదాస్పద [[పత్రం]] సింధు లిపి భాషను సంకేతీకరించలేదనీ కేవలం ఇతర తూర్పు దేశాల సంకేత లిపిని మాత్రమే పోలి ఉన్నదని వాదించారు &lt;ref&gt;{{cite paper |author=Farmer, Steve; Sproat, Richard; Witzel, Michael |url=http://www.safarmer.com/fsw2.pdf |title=The Collapse of the Indus-Script Thesis: The Myth of a Literate Harappan Civilization}}&lt;/ref&gt; . ఇంకా కొద్దిమంది ఈ గుర్తులను కేవలం ఆర్థికపరమైన లావాదేవీలను నిర్వహించడానికి మాత్రమే వాడారని భావిస్తున్నారు. కానీ వీరు అదే గుర్తులు విస్తృతంగా వాడబడిన [[పూజ]] సామాగ్రిపై ఎందుకు ఉన్నాయన్న సంగతి మాత్రం వివరించలేక పోయారు. వేరే ఏ నాగరికతలోనూ ఇలా పెద్ద మొత్తంలో ఉత్పత్తి చేయబడిన శాసనాలు లభించలేదు.&lt;ref&gt;These and other issues are addressed in {{wikiref |id=Parpola-2005 |text=Parpola 2005}}&lt;/ref&gt;

ఇప్పుడు వాడుకలోలేని కొన్ని పురాతన శాసనాల ఛాయాచిత్రాలను పర్పోలా, అతని సహోద్యోగులు సంకలనంచేసిన అనే పుస్తకంలో&lt;ref&gt;[Corpus of Indus Seals and Inscriptions'' (1987, 1991)]&lt;/ref&gt; ప్రచురించబడ్డాయి. ఈ పుస్తకం చివరి భాగమైన మూడవ భాగంలో 1920, 1930 లో కనుగొనబడిన, తస్కరించబడిన కొన్ని వస్తువుల ఛాయాచిత్రాలను పొందుపరచగలరని భావిస్తున్నా దీని విడుదల కొన్ని ఏళ్ళ తరబడి [[ముద్రణ]]కు నోచుకోకుండా ఉండిపోయింది.

=== మతం ===
{{see|పశుపతి ముద్రిక}}
[[File:Shiva Pashupati.jpg|thumb|200px|'' [[పశుపతి ముద్రిక|పశుపతి ముద్ర]]'' అని పిలవబడే, కూర్చుని, బహుశా జంతువులు చుట్టూ చూపుతున్న[[ఇథిఫాలిక్]] ఫిగర్, ]]
సింధు ప్రజలు ఎక్కువగా అమ్మతల్లిని అంటే [[శక్తి]]ని ఆరాధించేవారు. పశుపతి అనే పురుష దేవుడిని కూడా కొలిచేవారు. పశుపతిని ముద్రిక ద్వారా తెలుసుకోవచ్చు. ఒక వేదికపై కూర్చున్న ముఖాల మూర్తి, ఆ వేదికను ఆవరించి [[ఏనుగు]], [[పులి]], [[ఖడ్గమృగం|ఖడ్గ మృగం]], మహిషం ఉండేవి. రావి [[చెట్టు]], స్వస్తిక్ గుర్తు, [[జంతువులు]], [[చెట్లు]], సర్పాలను కూడా పూజించేవారు. మూపురంతో కూడిన [[ఎద్దు]] వీరికి ఇష్టమైన [[జంతువు]]. లింగపూజ వీరితోనే ప్రారంభమైంది. జంతువులను బలిచ్చేవారు. వీరికి తెలియని జంతువు [[గుర్రం]]. వేదాల ఆధారంగా శివారాధన, శక్తి పూజ, లింగారాధన వంటివి సింధు నాగరికత వారసత్వాలుగా చెప్పుకోవచ్చు.&lt;ref&gt;sakshi news on IVC [http://www.sakshieducation.com/Story.aspx?nid=90423 Indus people religion]&lt;/ref&gt;

ఇక్కడ చాలా వరకు దేవతా విగ్రహాలు &lt;ref&gt;Photos: http://www.harappa.com/figurines/index.html&lt;/ref&gt; కనపడడం వలన హరప్పా ప్రజలు ఫలవంతమైన [[భూమి]]ని సూచించే అమ్మవారిని పూజించినట్లుగా భావించారు. కానీ ఎస్. క్లార్క్ అనే శాస్త్రజ్ఞుడు ఈ వాదనను వ్యతిరేకించాడు &lt;ref&gt;{{Cite paper |first=Sharri R. |last=Clark |title=The social lives of figurines: recontextualizing the third millennium BC terracotta figurines from Harappa, Pakistan. |publisher=Harvard PhD |date=2007}}&lt;/ref&gt;. కొన్ని సింధు లోయ ముద్రలు [[స్వస్తిక్]] గుర్తు కలిగి ఉన్నాయి. ఈ గుర్తు దీని తర్వాత వచ్చిన కొన్ని మతాల్లో, పురాణాల్లో ముఖ్యంగా [[హిందూమతము|హిందూ మతం]]లో ఎక్కువగా ప్రాముఖ్యాన్ని కలిగి ఉంది. హిందూ మతానికి సంబంధించిన కొన్ని ఆధారాలు ప్రాచీన హరప్పా సంస్కృతికి ముందు కూడా ఉన్నాయి.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.hindunet.org/vedas/rigveda/|title=Rigveda|work=The Hindu Universe|publisher=HinduNet Inc|accessdate=2007-06-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20100713015703/http://www.hindunet.org/vedas/rigveda/|archive-date=2010-07-13|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref
name=History&gt;{{Cite web |url=http://www.bbc.co.uk/religion/religions/hinduism/history/history_1.shtml |title=Hindu History}} The BBC names a bath and phallic symbols of the [[Harappan civilization]] as features of the &quot;Prehistoric religion (3000-1000BCE)&quot;.&lt;/ref&gt;. [[File:IndusValleySeals_swastikas.JPG|thumb|right|సిందూ నాగరికతలో ఉపయోగించిన స్వస్తిక్ చిహ్నములు]]
[[శివలింగము|శివలింగాన్ని]] పోలిన కొన్ని గుర్తులు కూడా హరప్పా శిథిలాల్లో కనిపించాయి.&lt;ref&gt;{{wikiref |id=Basham-1967 |text=Basham 1967}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book | title = Plants of life, plants of death | author = Frederick J. Simoons | year = 1998 | page = 363}}&lt;/ref&gt;

వీరి చిహ్నాలు చాలా వరకు జంతువుల్ని కలిగి ఉండేవి. వీటిలో ముఖ్యమైనది [[పద్మాసనము|పద్మాసనం]]లో కూర్చున్న ఒక బొమ్మ, దాని చుట్టూ ఉన్న వివిధ జంతువులు. శివుడి రూపమైన [[పశుపతి]] విగ్రహంగా దీన్ని భావిస్తున్నారు.&lt;ref&gt;{{cite book | title = The Making of India: A Historical Survey | url = https://archive.org/details/makingofindiahis00vohr | author = Ranbir Vohra | publisher = M.E. Sharpe | date = 2000 | page = [https://archive.org/details/makingofindiahis00vohr/page/15 15]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book | title = Ancient Indian Civilization | author = Grigoriĭ Maksimovich Bongard-Levin | publisher = Arnold-Heinemann | date = 1985 | page = 45}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book | title = Essential Hinduism | author = Steven Rosen, Graham M. Schweig | publisher = Greenwood Publishing Group | date = 2006| page = 45}}&lt;/ref&gt;.

మొదట్లో హరప్పా ప్రజలు చనిపోయిన వారిని ఖననం (పూడ్చడం) చేసేవాళ్ళు. కానీ తరువాతి కాలంలో శవాల్ని దహనం చేసి ఆ [[బూడిద]]ను పాత్రల్లో పోసి ఉంచేవారు. [[ఋగ్వేదం|ఋగ్వేద]] కాలంలో కూడా చనిపోయినవారిని ఖననం లేదా దహనం చేసేవారు.

== హరప్పా తదనంతరం ==
సామాన్య శక పూర్వం&quot; (సా. పూ లేదా సా. శ. పూ ) 1800 వచ్చేసరికి నెమ్మదిగా ఈ నాగరికత బలహీనపడటం ఆరంభించింది. సా. పూ. 1700 శతాబ్దానికల్లా దాదాపు అన్ని నగరాలూ పాడుబడిపోయాయి. కానీ సింధు లోయ నాగరికత ఉన్నట్టుండి మాయమైపోలేదు. దీని ప్రభావాలు తరువాత వచ్చిన నాగరికతల్లో కనిపిస్తూనే ఉన్నాయి. ప్రస్తుతపు పురాతత్వ సమాచారం ప్రకారం, హరప్పా తదనంతర సమాజం కనీసం సా. పూ. 1000-900 వరకూ కొనసాగి ఉండవచ్చునని చరిత్రకారుల భావన.&lt;ref name=&quot;Spodek&quot;&gt;{{cite book |last=Shaffer |first=Jim |year=1993 |chapter=Reurbanization: The eastern Punjab and beyond |title=Urban Form and Meaning in South Asia: The Shaping of Cities from Prehistoric to Precolonial Times |editor=Spodek, Howard; Srinivasan, Doris M.}}&lt;/ref&gt; [[ప్రపంచము|ప్రపంచం]]లో చాలా ప్రాంతాల్లో మాదిరిగానే ఇక్కడ కూడా సంస్కృతులు ఒకదాని వెంబడి మరొకటి కొనసాగినట్లు పురాతత్వ శాస్త్రజ్ఞులు నొక్కి చెబుతున్నారు.&lt;ref name=&quot;Spodek&quot;/&gt;

ఈ నాగరికత బలహీనపడటానికి ప్రధాన కారణం వాతావరణం మార్పే అయి ఉండవచ్చు. సా. పూ. 1800 వచ్చేసరికి సింధు లోయ ప్రాంతం చల్లగానూ, తేమ రహితం కావడం ప్రారంభించింది. ఋతుపవనాలు బలహీనపడటం కూడా ఒక కారణం. ఇది కాకుండా ఇంకో ముఖ్యమైన కారణం ఘగ్గర్ హక్రా నదీ వ్యవస్థ అదృశ్యం కావడం. భూమి అంతర్భాగ నిర్మాణంలో జరిగిన కొన్ని మార్పుల మూలంగా ఈ వ్యవస్థ గంగా నదీ లోయ పరీవాహక ప్రాంతానికి కదిలించబడి ఉండవచ్చు. కానీ ఇది ఎప్పుడు జరిగింది అన్నదానికి ఆధారాలు లేవు. ఎందుకంటే ఘగ్గర్-హక్రా నది పరీవాహక ప్రాంతంలో జనావాసాలకు సంబంధించిన తేదీలు అందుబాటులో లేవు. ఇది కేవలం ఊహాగానమే ఐనా అన్ని నాగరికతలు వివిధ కారణాలవల్ల అంతరించిపోయాయన్నది వాస్తవం. {{Fact|date=August 2007}} హరప్పా నాగరికత అంతరించిపోవడానికి [[వాతావరణం|వాతావరణ]] మార్పులు కారణమా లేక నదీ వ్యవస్థలో మార్పులు కారణమా అని తెలుసుకోవడానికీ, ఈ ప్రాంతంలో 8000 సంవత్సరాల నుంచి నదీ వ్యవస్థ ఎలా మారుతూ వస్తుందో తెలుసుకోవడానికి అబెర్దీన్ విశ్వవిద్యాలయానికి చెందిన పీటర్ క్లిఫ్ట్ నేతృత్వంలో ఒక కొత్త పరిశోధన జరుగుతున్నది. 2004 లో విడుదలైన ఒక పరిశోధనా పత్రం ప్రకారం ఘగ్గర్ హక్రాకు చెందిన ఐసోటోపులు హిమానీ నదాలనుంచి వచ్చినవి కావనీ, వర్షం వల్ల ఏర్పడ్డవేనని పేర్కొన్నది.&lt;ref&gt;{{cite journal |first=Jayant K. |last=Tripathi |coauthors=Tripathi, K.; Bock, Barbara; Rajamani, V. &amp; Eisenhauer, A. |title=Is River Ghaggar, Saraswati? Geochemical Constraints |journal=Current Science |volume=87 |issue=8 |date=2004-10-25 |url=http://www.ias.ac.in/currsci/oct252004/1141.pdf}}&lt;/ref&gt;

=== వారసత్వం ===
సింధు నాగరికత అంతరించిపోయిన తర్వాత దీనిచే ప్రభావితమైన అనేక ప్రాంతీయ [[నాగరికత]]లు పుట్టుకొచ్చాయి. హరప్పా శిథిలాలలో సమాధులు కూడా కనుగొనడం జరిగింది. ఈ విధంగా చనిపోయిన వారిని [[సమాధి]] చేయడం నేటికీ [[హిందూమతము|హిందూమతం]]లో కొనసాగుతూనే ఉంది. అలాగే [[రాజస్థాన్]]లో కనిపించే కుండలపై చిత్రించే కళకు సంబంధించిన ఆధారాలు కూడా ఇక్కడ లభ్యమయ్యాయి.

ప్రాచీన సింధు లోయ నాగరికతకు చెందిన పెద్దనగరాల్లో ఒకటైన మొహెంజో దారోలో పర్యాటక, సాంస్కృతి రంగాన్ని ప్రొత్సహించ డానికి పాకిస్థాన్ ప్రభుత్వం పది 
కోట్ల రూపాయలను మంజూరు చేసింది. సా. పూ. 2600 సంవత్సరాల క్రితం నిర్మించిన ఈ నగరం పాకిస్థాన్ లోని సింధ్ రాష్ట్రంలో ఉంది. సింధు నాగరికత ఈ
ప్రాంతంలో సుమారు 1260000 చదరపు కిలోమీటర్ల ప్రాంతంలో విస్తరించి ఉంది. 1922 వ సంవత్సరంలో జరిపిన త్రవ్వకాల్లో మొహెంజో దారో బయట పడింది. 
1980 లో దీన్ని ప్రపంచ వారసత్వ ప్రాంతంగా [[యునెస్కో]] ప్రకటించింది.

== ఇవి కూడా చూడండి ==
* [[సింధూ లిపి|సింధు లిపి]]
* [[సింధు లోయ నాగరికతకు చెందిన స్థలాల జాబితా]]
* [[సింధు లోయ నాగరికతకు చెందిన ఆవిష్కరణల జాబితా]]

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}

== మూలాలు ==
{{Refbegin}}
* {{cite book |last=[[Bridget Allchin|Allchin, Bridget]] |year=1997 |title=Origins of a Civilization: The Prehistory and Early Archaeology of South Asia |location=New York |publisher=Viking}}
* {{cite book |last=[[F. Raymond Allchin|Allchin, Raymond]] (ed.) |year=1995 |title=The Archaeology of Early Historic South Asia: The Emergence of Cities and States |location=New York |publisher=Cambridge University Press}}
* {{cite book |last=Aronovsky |first=Ilona |coauthors=Gopinath, Sujata |year=2005 |title=The Indus Valley |url=https://archive.org/details/indusvalley0000aron_t8d4 |location=Chicago |publisher=Heinemann}}
* {{cite book |last=Basham |first=A. L. |title=The Wonder That Was India |publisher=Sidgwick &amp; Jackson |location=London |year=1967 |pages=11-14}}
* {{cite book |first=D. K. |last=Chakrabarti |year=2004 |title=Indus Civilization Sites in India: New Discoveries |publisher=Marg Publications |location=Mumbai |isbn=81-85026-63-7}}
* {{cite book |authorlink=Ahmad Hasan Dani |last=Dani |first=Ahmad Hassan |title=Short History of Pakistan (Book 1) |year=1984 |publisher=University of Karachi}}
* {{cite book |authorlink=Ahmad Hasan Dani |last=Dani |first=Ahmad Hassan |coauthors=Mohen, J-P. (eds.) |year=1996 |title=History of Humanity, Volume III, From the Third Millennium to the Seventh Century BC |location=New York/Paris |publisher=Routledge/UNESCO |isbn=0415093066}}
* {{cite book |first=S. P. |last=Gupta |authorlink=S. P. Gupta |year=1996 |title=The Indus-Saraswati Civilization: Origins, Problems and Issues |isbn=81-85268-46-0}}
* {{cite book |first=S. P. (ed.) |last=Gupta |authorlink=S. P. Gupta |year=1995 |title=The lost Sarasvati and the Indus Civilisation |publisher=Kusumanjali Prakashan |location=Jodhpur}}
* {{cite journal |last=Kathiroli |coauthors=et al. |year=2004 |title=Recent Marine Archaeological Finds in Khambhat, Gujarat |journal=Journal of Indian Ocean Archaeology |issue=1 |pages=141–149}}
* {{cite book |authorlink=Jonathan Mark Kenoyer |last=Kenoyer |first=Jonathan Mark |year=1998 |title=Ancient cities of the Indus Valley Civilisation |publisher=Oxford University Press |isbn=0-19-577940-1}}
* {{cite journal |authorlink=Jonathan Mark Kenoyer |last=Kenoyer |first=Jonathan Mark |title=The Indus Valley tradition of Pakistan and Western India |journal=Journal of World Prehistory |year=1991 |volume=5 |pages=1–64 |doi=10.1007/BF00978474}}
* {{cite book |authorlink=Jonathan Mark Kenoyer |last=Kenoyer |first=Jonathan Mark |coauthors=Heuston, Kimberly |year=2005 |title=The Ancient South Asian World |url=https://archive.org/details/ancientsouthasia0000keno |location=Oxford/New York |publisher=Oxford University Press |isbn=0195174224}}
* {{cite book |last=Kirkpatrick |first=Naida |year=2002 |title=The Indus Valley |url=https://archive.org/details/indusvalley0000kirk |location=Chicago |publisher=Heinemann}}
* {{cite book |first=Nayanjot (ed.) |last=Lahiri |year=2000 |title=The Decline and Fall of the Indus Civilisation |isbn=81-7530-034-5}}
* {{cite book |first=B. B. |last=Lal |authorlink=B. B. Lal |year=1998 |title=India 1947-1997: New Light on the Indus Civilization |isbn=81-7305-129-1}}
* {{cite book |first=B. B. |last=Lal |authorlink=B. B. Lal |year=1997 |title=The Earliest Civilisation of South Asia (Rise, Maturity and Decline)}}
* {{cite book |first=B. B. |last=Lal |authorlink=B. B. Lal |year=2002 |title=The Sarasvati flows on}}
* {{cite book |last=McIntosh |first=Jane |title=A Peaceful Realm: The Rise And Fall of the Indus Civilization |url=https://archive.org/details/peacefulrealmri00mcin |location=Boulder |publisher=Westview Press |year=2001 |isbn=0813335329}}
* {{cite book |authorlink=Mohammed Rafique Mughal |last=Mughal |first=Mohammad Rafique |year=1997 |title=Ancient Cholistan, Archaeology and Architecture |publisher=Ferozesons |isbn=9690013505}}
* &lt;cite id=&quot;Reference-Parpola-2005&quot; class=&quot;web&quot;&gt;{{cite web |authorlink=Asko Parpola |last=Parpola |first=Asko |url=http://www.harappa.com/script/indusscript.pdf |title=Study of the Indus Script |date=[[2005-05-19]] |website= |access-date=2008-09-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20060306111112/http://www.harappa.com/script/indusscript.pdf |archive-date=2006-03-06 |url-status=dead }} (50th ICES Tokyo Session)&lt;/cite&gt;&lt;!-- This element is used linked to from the inline references, please don't delete --&gt;
* {{cite book |last=Possehl |first=Gregory |authorlink=Gregory Possehl |year=2002 |title=The Indus Civilisation |location=Walnut Creek |publisher=Alta Mira Press}}
* {{cite book |first=Shikaripura Ranganatha |last=Rao |authorlink=Shikaripura Ranganatha Rao |year=1991 |title=Dawn and Devolution of the Indus Civilisation |isbn=81-85179-74-3}}
* {{cite book |last=Shaffer |first=Jim G. |authorlink=Jim G. Shaffer |chapter=Cultural tradition and Palaeoethnicity in South Asian Archaeology |title=Indo-Aryans of Ancient South Asia |editor=George Erdosy (ed.) |year=1995 |isbn=3-11-014447-6}}
* {{cite book |last=Shaffer |first=Jim G. |authorlink=Jim G. Shaffer |chapter=Migration, Philology and South Asian Archaeology |title=Aryan and Non-Aryan in South Asia. |editor=Bronkhorst and Deshpande (eds.) |year=1999 |isbn=1-888789-04-2}}
* {{cite book |last=Shaffer |first=Jim G. |authorlink=Jim G. Shaffer |year=1992 |chapter=The Indus Valley, Baluchistan and Helmand Traditions: Neolithic Through Bronze Age |title=Chronologies in Old World Archaeology |edition=Second Edition |editor=R. W. Ehrich (ed.) |location=Chicago |publisher=University of Chicago Press}}
* {{cite journal |journal=Electronic Journal of Vedic Studies |authorlink=Michael Witzel |last=Witzel |first=Michael |title=The Languages of Harappa |month=February |year=2000 |url=http://www.people.fas.harvard.edu/~witzel/IndusLang.pdf}}
{{refend}}

== బయటి లింకులు ==
{{commonscat|Indus Valley Civilization}}
* [http://www.indohistory.com/indus_valley_civilization.html Indus Valley Civilization at www. indohistory. com]
* [http://www.harappa.com Harappa and Indus Valley Civilization at harappa. com]
* [https://web.archive.org/web/20051125125109/http://pubweb.cc.u-tokai.ac.jp/indus/english/index.html An invitation to the Indus Civilization (Tokyo Metropolitan Museum)]
* [http://www.archaeologyonline.net/artifacts/harappa-mohenjodaro.html The Harappan Civilization] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191213184422/https://www.archaeologyonline.net/artifacts/harappa-mohenjodaro.html |date=2019-12-13 }}
* [https://web.archive.org/web/20110629091226/http://www.upenn.edu/researchatpenn/article.php?674&amp;soc Cache of Seal Impressions Discovered in Western India]{{భారతదేశానికి సంబంధించిన విషయాలు}}

[[వర్గం:భారతదేశం]]
[[వర్గం:ప్రాచీన నాగరికతలు]]
[[వర్గం:సింధు లోయ నాగరికత| ]]
[[వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు]]</text>
      <sha1>7s8wu4ijwzb9gehklg01b29344ekl40</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>మిర్యాలగూడ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7117</id>
    <revision>
      <id>3606876</id>
      <parentid>3604344</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:21:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPTE,#WPWP చిత్రం చేర్చాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6219" xml:space="preserve">{{Infobox Settlement|
‎|name = మిర్యాలగూడ
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[నల్గొండ జిల్లా|నల్గొండ]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|population_blank2 = 
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd          = 16.867956
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 79.561086
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
'''మిర్యాలగూడ''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం లోని [[నల్గొండ జిల్లా]]కు చెందిన పట్టణం, [[మిర్యాలగూడ మండలం|మిర్యాలగూడ]] మండలానికి చెందిన రెవెన్యూ గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 245  Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016&lt;/ref&gt; ఇది జిల్లాలో ఒక వ్యాపారకేంద్రం. ఈ పట్టణం ధాన్యం మిల్లులుకు పేరొందింది. మిర్యాలగూడ ఒక [[మిర్యాలగూడ అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం|అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం]]. 2009 వరకు దేశంలో ఒక [[మిర్యాలగూడ లోక్‌సభ నియోజకవర్గం|లోక్‌సభ నియోజకవర్గం]]గా వుండేది.ప్రస్తుతం [[నల్గొండ లోకసభ నియోజకవర్గం]]లో భాగంగా ఉంది. 1984 జనవరి 2న [[మిర్యాలగూడ పురపాలకసంఘం]]గా ఏర్పడింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://miryalagudamunicipality.telangana.gov.in/pages/basic-information|title=Basic Information of Municipality, Miryalaguda Municipality|website=miryalagudamunicipality.telangana.gov.in|access-date=11 April 2021}}&lt;/ref&gt;

== జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో ==
2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు  ముందు ఈ గ్రామం పాత [[నల్గొండ జిల్లా]]&lt;nowiki/&gt;లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నల్గొండ  జిల్లా|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227075639/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06|website=తెలంగాణ  గనుల శాఖ}}&lt;/ref&gt;

==పట్టణ జనాభా==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం పట్టణ పరిధిలోని జనాభా - మొత్తం 	1,75,817 - పురుషులు 88,426 - స్త్రీలు 	87,391

== గ్రామ ప్రముఖులు ==
# ఆచార్య [[సూర్యా ధనుంజయ్]]: [[తెలుగు]] సాహిత్యకారిణి.&lt;ref name=&quot;సరిలేరు మీకెవ్వరు&quot;&gt;{{cite news |last1=నమస్తే తెలంగాణ |first1=జిందగీ |title=సరిలేరు మీకెవ్వరు |url=https://www.ntnews.com/zindagi/2020-03-08-15436 |accessdate=15 March 2020 |date=8 March 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200308182700/https://www.ntnews.com/zindagi/2020-03-08-15436 |archivedate=8 March 2020 |work= |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

==మూలాలు==
{{Reflist}}

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{మిర్యాలగూడ మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>s69i289qig35cayr06y0qj2q99tdk9l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఇచ్చోడ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>8482</id>
    <revision>
      <id>3606910</id>
      <parentid>3485138</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:06:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6240" xml:space="preserve">{{Infobox Settlement|
‎|name = ఇచ్చోడ 
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = 
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[ఆదిలాబాదు జిల్లా|ఆదిలాబాదు జిల్లా,]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|population_blank2 = 
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd          = 19.427847
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 78.453405
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
'''ఇచ్చోడ,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[ఆదిలాబాదు జిల్లా|ఆదిలాబాదు జిల్లా,]] [[ఇచ్చోడ మండలం|ఇచ్చోడ]] మండలంలోని గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 221 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016&lt;/ref&gt;ఇది [[జనగణన పట్టణం]].&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.censusindia.co.in/towns/ichoda-population-adilabad-andhra-pradesh-569638|title=Ichoda Population, Caste Data Adilabad Andhra Pradesh - Census India|website=www.censusindia.co.in|access-date=2020-10-05}}&lt;/ref&gt;
==వ్యవసాయం, పంటలు==
ఇచ్చోడ మండలంలో వ్యవసాయ యోగ్యమైన భూమి ఖరీఫ్‌లో 14464 హెక్టార్లు, రబీలో 452 హెక్టార్లు. ప్రధాన పంటలు [[ప్రత్తి]], [[జొన్నలు]], [[గోధుమ]].&lt;ref&gt;మన ఆదిలాబాదు, రచయిత మడిపలి భద్రయ్య, ప్రథమ ముద్రణ 2008, పేజీ 74&lt;/ref&gt;
== చరిత్ర ==
తొలి యాత్రాచరిత్ర కారుడు [[ఏనుగుల వీరాస్వామయ్య]] 1830లో తన కాశీయాత్రలో భాగంగా ఈ ప్రాంతాన్ని సందర్శించి తన కాశీయాత్ర చరిత్రలో భాగంగా వివరాలు నమోదుచేసుకున్నారు. దాని ప్రకారం ఈ ఊరు అప్పట్లో చాలా చిన్నగ్రామం. ఇక్కడ నుంచి [[ఆదిలాబాద్]] షహర్‌కు వెళ్ళే మార్గంలో కడం అనే నది ఉన్నదని, చిన్న ప్రవాహమే అయినా లోతు ఎక్కువనీ, దారి చాలా అడుసుగలదని వ్రాశారు. దానిని దాటడం కష్టం కావడంతో వాతావరణ అనుకూల్యత కొరకు ప్రజలు అప్పట్లో ఈ గ్రామంలో ఆగేవారని తెలిపారు. కంపెనీ(ఈస్టిండియా కంపెనీ ప్రభుత్వం) వారి టపా కూడా ఇక్కడ రెండు మూడు రోజులు వాతావరణ అనుకూల్యత కోసం ఆగేదని ఆయన వివరించారు.&lt;ref name=&quot;కాశీయాత్ర చరిత్ర&quot;&gt;{{cite book|last1=వీరాస్వామయ్య|first1=యేనుగుల|title=కాశీయాత్రా చరిత్ర|date=1941|publisher=దిగవల్లి వెంకట శివరావు|location=విజయవాడ|edition=మూడవ ముద్రణ|url=http://ia601406.us.archive.org/12/items/kasiyatracharitr020670mbp/kasiyatracharitr020670mbp.pdf|accessdate=26 November 2014}}&lt;/ref&gt;
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఇచ్చోడ మండలంలోని గ్రామాలు}}

[[వర్గం:జనగణన పట్టణాలు]]
[[వర్గం:ఆదిలాబాదు జిల్లా జనగణన పట్టణాలు]]</text>
      <sha1>4w3dabca00gkzgtkw68vw063eaibdqn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఉట్నూరు</title>
    <ns>0</ns>
    <id>8497</id>
    <revision>
      <id>3606916</id>
      <parentid>3496050</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:20:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6176" xml:space="preserve">{{Infobox Settlement|
‎|name = ఉట్నూరు 
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[ఆదిలాబాదు జిల్లా]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|population_blank2 = 
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd          = 19.375255
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 78.779064
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
{{అయోమయం|ఉట్నూరు}}'''ఉట్నూరు, ''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[ఆదిలాబాదు జిల్లా]], [[ఉట్నూరు మండలం|ఉట్నూర్]] మండలానికి చెందిన [[జనగణన పట్టణం]] &lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 221 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016&lt;/ref&gt; ఈ ప్ర్రాంతంలోని అడవుల్లో నివసించే వారు ఆదివాసులు [[గోండ్లు]], [[కొలాములు]], [[నాయకపోడులు]]
==గణాంకాల వివరాలు==
2011 భారత జనాభా గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 63,465 - పురుషులు 32,358 - స్త్రీలు 31,107

==వ్యవసాయం, పంటలు==
ఉట్నూరు మండలంలో వ్యవసాయ యోగ్యమైన భూమి ఖరీఫ్‌లో 14601 హెక్టార్లు, రబీలో 695 హెక్టార్లు. ప్రధాన పంటలు [[జొన్నలు]].&lt;ref&gt;మన ఆదిలాబాదు, రచయిత మడిపలి భద్రయ్య, ప్రథమ ముద్రణ 2008, పేజీ 116&lt;/ref&gt;
==రవాణా సదుపాయాలు==
ఇది [[రెవెన్యూ డివిజన్]] కేంద్ర స్థానమైనా రైలుస్టేషను లేదు.దగ్గరలో 55 కిలోమీటర్ల దూరంలో గల ఆదిలాబాద్ జిల్లా కేంద్రంలో స్టేషను ఉంది.

== పర్యాటక ప్రదేశాలు ==
# [[ఉట్నూరు కోట]]: గోండు రాజుల కాలంలో సా.శ. 1309లో నిర్మించబడింది.&lt;ref name=&quot;గోండు రాజుల కోటలు&quot;&gt;{{cite news |last1=నమస్తే తెలంగాణ |first1=బతుకమ్మ (ఆదివారం సంచిక) |title=గోండు రాజుల కోటలు |url=https://www.ntnews.com/amp/Sunday/article.aspx?contentid=479560 |accessdate=6 October 2019 |publisher=ఎడిటర్ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20191006091107/https://www.ntnews.com/amp/Sunday/article.aspx?contentid=479560 |archivedate=6 అక్టోబర్ 2019 |work= |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;గత వైభవానికి ఆనవాళ్లు.. గోండురాజుల కోటలు!&quot;&gt;{{cite news |last1=ఈనాడు |first1=ప్రధానాంశాలు |title=గత వైభవానికి ఆనవాళ్లు.. గోండురాజుల కోటలు! |url=https://www.eenadu.net/districts/mainnews/54165/KomaramBheem/19/683 |accessdate=6 October 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20191006091923/https://www.eenadu.net/districts/mainnews/54165/KomaramBheem/19/683 |archivedate=6 అక్టోబర్ 2019 |work= |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఉట్నూరు మండలంలోని గ్రామాలు}}{{ఆదిలాబాదు జిల్లా విషయాలు}}

[[వర్గం:జనగణన పట్టణాలు]]</text>
      <sha1>cqshcfqxbyx7da7r0lzjpupjqe8hkzq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పాలకొండ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>9255</id>
    <revision>
      <id>3606839</id>
      <parentid>3425395</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:07:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <comment>వికీడేటా ఆధారిత సమాచారపెట్టె చేర్చు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16077" xml:space="preserve">&lt;br /&gt;
[[File:Palakonda.jpg|thumb|కుడి|పాలకొండ వద్ద తూర్పు కనుమలు]]
{{Infobox India AP Town}}
{{maplink|type=point|zoom=8| frame-width=300|frame-height=300|frame=yes|OSM పటము}}
'''పాలకొండ''', [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]] రాష్ట్రంలోని [[శ్రీకాకుళం]] జిల్లాకు చెందిన ఒక పట్టణం.ఈ పట్టణం పాలకొండ రెవిన్యు డివిజన్,పాలకొండ మండలానికి ప్రధాన కేంద్రం.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2811_PART_B_DCHB_SRIKAKULAM.pdf|title=District Census Handbook-Srikakulam|website=Census of India|pages=26–28, 54|format=PDF|accessdate=18 January 2015}}&lt;/ref&gt; పాలకొండ మేజర్ పంచాయతీ హోదాతో కలిగిన పట్టణం. పిన్ కోడ్ నం. 532 440., యస్.టీ.డీ.కోడ్ = 08941.

ఇది నూతనంగా ఏర్పడిన పురపాలక సంఘం. దీనికి 2014 ఎన్నికలలో జరిగిన ఎన్నికలలో తెలుగుదేశంపార్టీ విజయం సాధించింది.1881లో ప్రచురితమైన భారతదేశ ఇంపీరియల్ గెజెటర్ ప్రకారం 1,300 కి.మీ.&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; (502 చదరపు మైళ్ళు) వైశాల్యంతో పాలకొండ తాలూకా వైజాగ్ జిల్లాలో ఉండేది. సాగు భూములు [[నాగావళి]] నదిపై అధారపడి ఉన్నాయి. ఏజెన్సీ ప్రాంతాలలో 150 కి.మీ.&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; వైశాల్యంగల అభయారణ్యం ఉంది. ఇక్కడ కోయ, సవర, ఇతర కొండజాతులకు చెందిన సుమారు 11,000 జనాభా 106 గ్రామాలలో నివసిస్తున్నారు.1891లో 2,01,331 జనాభాతో పోలిస్తే, 1901లో 2,15,376 జనాభా ఉంది.


పాలకొండ సంస్థాన చరిత్ర :-

నాటి మద్రాసు ప్రెసిడెన్సీ యందు వైజాగపటం జిల్లా యందు సిక్కోలు ప్రాంతమునందు కొండజమీందారులతొ పాలకొండ సంస్థానము కూడా ప్రాచీనమైనదే. 108 జిరాయితీ గ్రామములు, 68 వ్యవసాయ గ్రామములు,49 అగ్రహారములు విస్తీర్ణము కలిగినది .వీరు విజయనగర సంస్థానమునకు లోబడి యుండి యుద్ధ సమయంలో సహకరించుటయే కాకుండా సాలునకు 52 వేల రూపాయలు కప్పము కూడా చెల్లించేవారు.

ఈ సంస్థానము కూడా జయపుర పాలకులు రూపొందించినదే. ఈ సంస్థానము ఏ చెడు ఘడియలు యందు అవతరించినదొ కానీ అనేక అరిష్టములు ఆవరించి పీడించి అంతరింప చేసెను. ఏ పాలకులు పట్టుమని పది సంవత్సరములు పాలించలేకపోయెను. పాలించిన కాలమున పరిసర రాజ్యములతొ కలహములు , కుటుంబ కలహములు కలిసి చుట్టుముట్టి పాలకొండ సంస్థానమును బ్రష్టు పట్టించెను.

పాలకొండ సంస్థాన పాలకులు కోదు లేక జాతాపు అను కొండజాతి వారు. జయపుర సంస్థానమును పాలకులు రాజా విశ్వంభరదేవు ( 1672 -1676 ) గారు ఈ కుటుంబము వారి మూలపురుషుడు అయిన దన్నాయి అనువారి కుమారుని నరేంద్రనాయుడు అను బిరుద ముతొ పాలకొండ, వీరఘట్టములకు జమీందారులు. ఈయన విలువిద్యయందు ఏకలవ్యునికి మించినవారని అందురు. కొండజమీందారులలొ తిరుగుబాటుదారులను అణిచివేత యందు విజయనగర పూసపాటి వారి పక్షము వహించుట వలన వీరు తిరుగుబాటుదారులతొ చేరలేదు. కానీ 1794 లొ పాలకొండ జమీందారు విజయరామరాజు విదేశీ ప్రభుత్వముపై కుట్రలు చేయుటవలన అధికారమునుండి తప్పించి ఈయన కుమారుడైన సీతారామరాజు నకు సంస్థాన భాద్యతలను 1796 లొ అప్పగించారు . ఈయన 1798 లొ మరణించుటవలన సోదరుడైన వెంకటపతిరాజునకు జమీందారీ సంక్రమించినది. పదవీభ్రష్టులైన విజయరామరాజు కొంత సేనను ప్రోగుచేసి వీరఘట్టము కేంద్రముగా చేసుకొని అరాచకచర్యలను చేయుచూ విదేశీ సేనలకు చిక్కకుండా అటవీప్రాంతంలో సంచరించెను.

విజయరామరాజు కొరకు విదేశీ సేనలు గాలింపు చర్యలు తీవ్రమగుటవలన నాగాపురము నకు పారిపోయారు. ఆసమయంలో వెంకటపతిరాజునకు కేవలం తొమ్మిది సంవత్సరాల వయస్సు మాత్రమే. అందువలన దీవానుగారయిన ఎల్లుమహంతి పరశురామపాత్రుడు సంస్థాన బాధ్యతలు నిర్వహించారు. 1803 లొ వెంకటపతిరాజునకు పూర్తి బాధ్యత చేపట్టారు కానీ వెంకటపతిరాజునకు వ్యసనాలకు దుబారా ఖర్చులు చేయుటవలన వార్షిక కప్పము చెల్లించలేక తరచుగా సంస్థానము జప్తులు జరుగుట దీవానుగారు జామీను వహించి జప్తునుండి ముక్తి కలుగుట జరుగుతుండేవి.ఇందువలన భేదాభిప్రాయాలు కలుచుండెడివి. విశ్వాసపాత్రుడయిన దీవానును జగన్నాథపాత్రుడను ఆయన సోదరుని

వెంకటరాయుడను మేనల్లుడు పాపారాయుడు సాయుధ సేనతొ వచ్చి  1828 లొ హత్య చేశారు. అక్కడితో రాజగు వెంకటపతిరాజునకు జమీందారీపై పట్టు కొల్పొయారు. తిరుగుబాటుదారులు , దోపిడీదారులు రెచ్చిపోయారు. ప్రజలు మొండికెత్తారు. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో వెంకటపతిరాజు అక్టోబరు 1828 లొ మరణించారు.

వెంకటపతిరాజునకు ఎనిమిది మంది భార్యలు. ముగ్గురు కుమారులు ముగ్గురు కుమార్తెలు.

పెద్దలక్ష్యీనరసయ్య పట్టమహిషి తాళికట్టిన భార్య. ఈమెకు సంతతి లేదు. ఇతరులు పెద్దజగ్గయ్య అను వేశ్య ఈమె పుత్రుడు కూర్మరాజనరేంద్రరావు. చిన్నజగ్గయ్య కుమారుడు విజయరామరాజు. వెంకటలక్ష్మయ్య కుమారుడు నీలాద్రిరాజునరేంద్రరావు. ఇతర భార్యలు సీతయ్య , చామలయ్య ,సుందరయ్య ,సుభద్రయ్య. వెంకటపతిరాజు మరణంతో సంస్థానాధిపత్యమునకు వివాదములు ప్రారంభమయ్యాయి. మైనరగు కూర్మరాజనరేంద్రరావుని వారసునిగా 1829 లొ కంపెనీ వారు గుర్తించి రాజాగారి వితంతు భార్యయగు చామలయ్యను ఎష్టేటు మేనేజర్ గా నియమించి ప్రభుత్వ పర్యవేక్షణలోనికి వచ్చినది. కానీ మైనరు జమీందారగు కూర్మరాజనరేంద్రరావు మరియు మేనేజరగు చామలయ్య మధ్య సఖ్యత లేదు. మిగిలిన భార్యల మధ్యకూడా సఖ్యత లేక ఎవరికివారు తమతమ కూటములు ఏర్పరుచుకొని వివాదములకు కారణభూతులయ్యారు.

తదుపరి మైనరగు కూర్మరాజు జమీందారునకు పద్మనాభాచార్యులను సంరక్షకునిగా నియమించారు కానీ వీరియోక్క అంతఃకలహములు పరాకాష్ట పొంది సంస్థానమునందు పూర్తిగా అల్లర్లు అరాచకములు అధికమయ్యాయి. 1831లొ కూర్మరాజు మేజరు అయినప్పటికి 93 వేల రూపాయలు కప్పము బకాయిలు ఉన్నాయి. కుట్రలు కుతంత్రాలు పెచ్చుమీరాయి. 1837 లొ కూర్మరాజును జమీందారీ నుండి తప్పించి 1846 వరకూ కలెక్టర్ అజమాయిషీలొ జమీందారీ పాలన సాగింది. తదుపరి జమీందారీని అర్భత్ నాట్ కంపెనీకి కవులునకు ఇచ్చారు మరికొంతకాలానికి ప్రభుత్వ పరమైనది. బ్రిటిష్ కంపెనీ వారు పాలకొండ జమీందారీ కుటుంబమునందు ముఖ్యపరివారమును ఖైదుచేసి రాయవేలూరు కొటయందు నిర్భందించారు. కూర్మరాజు నకు మరణశిక్ష విదించారు కానీ తదుపరి యావజ్జీవ కారాగార శిక్ష విధించింది. ఆయన తల్లి పెద్దజగ్గయ్యను గుత్తి కోటయందు ఖైదీ చేశారు. విజయరామరాజు ఇతరులను రాయవేలూరు యందు ఖైదు చేశారు.1843 లొ కూర్మరాజు గుత్తి కోటయందు మరణించారు. 1844 లొ నీలాద్రిరాజు రాయవేలూరు యందు మరణించారు. 1869 లొ మద్రాసు గవర్నర్ రాయవేలూరు సందర్శించినపుడు పాలకొండ కుటుంబ సభ్యులను పరామర్శించి  విజయరామరాజును విడుదల చేసి కృష్ణానదీ తీరమునందు నివాసం చేయవచ్చునని ఉత్తర్వులు జారీ చేశారు. కానీ విజయరామరాజు ఆయన సవతి తల్లి సుభద్రయ్య, సవతి చెల్లెలు చంద్రయ్యమ్మ కూడా ఉన్నారు. కంపెనీ వారు నెలకు 17 రూపాయలనుండి 250 రూపాయలు వరకూ పెంచారు. పాలకొండ శేష జమీందారీ సభ్యులు ఇరవై శతాబ్దం వెలుగు చూడక రాయవేలూరు కోటయందు వీరి వంశము అంతరించింది.

==గణాంకాలు==
2011 భారత  జనగణన గణాంకాల  ప్రకారం జనాభా మొత్తం- మొత్తం 	74,972 - పురుషులు 	36,871 - స్త్రీలు 	38,101

==రవాణా సదుపాయాలు==
దగ్గరలోని రైల్వే స్టేషన్లు [[శ్రీకాకుళం]], [[ఆముదాలవలస]] పార్వతీపురం. పొందూరు.

== పాలకొండ శాసనసభ నియోజకవర్గం వివరాలు ==
* పూర్తి వ్యాసం [[పాలకొండ శాసనసభ నియోజకవర్గం]]లో చూడండి.
==పాలకొండ పురపాలక సంఘం==
===2014 ఎన్నికలు===

* మొత్తం ఓటర్లు : 18420
* పోలయిన ఓట్లు : 14215
{{Pie chart
| thumb = left
| caption = 2014 ఎన్నికలలో బలాబలాలు
| other = 
| label1 =[[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]] , ఇతరులు
| value1 = 34
| color1 =green
| label2 =తెలుగుదేశం
| value2 =40
| color2 =yellow 
| label3 =వై.యస్.ఆర్.కాంగ్రెస్ పార్టీ
| value3 =26
| color3 =aqua 
}}

:{| border=2 cellpadding=3 cellspacing=1 width=40%
|- style=&quot;background: DarkRed; color: Yellow;&quot; 
!సంవత్సరం
!పురపాలక సంఘం
!పార్టీ
!పొందిన ఓట్లు
!గెలిచిన వార్డులు
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|పాలకొండ
|తెలుగుదేశం
|15761
|12
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|పాలకొండ
|కాంగ్రెస్
|86
|0
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|పాలకొండ
|వై.కా.పార్టీ
|3734
|3
|}

== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{పాలకొండ మండలంలోని గ్రామాలు}}

{{ఆంధ్ర ప్రదేశ్}}</text>
      <sha1>oartqx34vjolraodgunyicxojjtnerw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606841</id>
      <parentid>3606839</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:08:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15986" xml:space="preserve">&lt;br /&gt;
[[File:Palakonda.jpg|thumb|కుడి|పాలకొండ వద్ద తూర్పు కనుమలు]]
{{Infobox India AP Town}}
'''పాలకొండ''', [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]] రాష్ట్రంలోని [[శ్రీకాకుళం]] జిల్లాకు చెందిన ఒక పట్టణం.ఈ పట్టణం పాలకొండ రెవిన్యు డివిజన్,పాలకొండ మండలానికి ప్రధాన కేంద్రం.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2811_PART_B_DCHB_SRIKAKULAM.pdf|title=District Census Handbook-Srikakulam|website=Census of India|pages=26–28, 54|format=PDF|accessdate=18 January 2015}}&lt;/ref&gt; పాలకొండ మేజర్ పంచాయతీ హోదాతో కలిగిన పట్టణం. పిన్ కోడ్ నం. 532 440., యస్.టీ.డీ.కోడ్ = 08941.

ఇది నూతనంగా ఏర్పడిన పురపాలక సంఘం. దీనికి 2014 ఎన్నికలలో జరిగిన ఎన్నికలలో తెలుగుదేశంపార్టీ విజయం సాధించింది.1881లో ప్రచురితమైన భారతదేశ ఇంపీరియల్ గెజెటర్ ప్రకారం 1,300 కి.మీ.&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; (502 చదరపు మైళ్ళు) వైశాల్యంతో పాలకొండ తాలూకా వైజాగ్ జిల్లాలో ఉండేది. సాగు భూములు [[నాగావళి]] నదిపై అధారపడి ఉన్నాయి. ఏజెన్సీ ప్రాంతాలలో 150 కి.మీ.&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; వైశాల్యంగల అభయారణ్యం ఉంది. ఇక్కడ కోయ, సవర, ఇతర కొండజాతులకు చెందిన సుమారు 11,000 జనాభా 106 గ్రామాలలో నివసిస్తున్నారు.1891లో 2,01,331 జనాభాతో పోలిస్తే, 1901లో 2,15,376 జనాభా ఉంది.


పాలకొండ సంస్థాన చరిత్ర :-

నాటి మద్రాసు ప్రెసిడెన్సీ యందు వైజాగపటం జిల్లా యందు సిక్కోలు ప్రాంతమునందు కొండజమీందారులతొ పాలకొండ సంస్థానము కూడా ప్రాచీనమైనదే. 108 జిరాయితీ గ్రామములు, 68 వ్యవసాయ గ్రామములు,49 అగ్రహారములు విస్తీర్ణము కలిగినది .వీరు విజయనగర సంస్థానమునకు లోబడి యుండి యుద్ధ సమయంలో సహకరించుటయే కాకుండా సాలునకు 52 వేల రూపాయలు కప్పము కూడా చెల్లించేవారు.

ఈ సంస్థానము కూడా జయపుర పాలకులు రూపొందించినదే. ఈ సంస్థానము ఏ చెడు ఘడియలు యందు అవతరించినదొ కానీ అనేక అరిష్టములు ఆవరించి పీడించి అంతరింప చేసెను. ఏ పాలకులు పట్టుమని పది సంవత్సరములు పాలించలేకపోయెను. పాలించిన కాలమున పరిసర రాజ్యములతొ కలహములు , కుటుంబ కలహములు కలిసి చుట్టుముట్టి పాలకొండ సంస్థానమును బ్రష్టు పట్టించెను.

పాలకొండ సంస్థాన పాలకులు కోదు లేక జాతాపు అను కొండజాతి వారు. జయపుర సంస్థానమును పాలకులు రాజా విశ్వంభరదేవు ( 1672 -1676 ) గారు ఈ కుటుంబము వారి మూలపురుషుడు అయిన దన్నాయి అనువారి కుమారుని నరేంద్రనాయుడు అను బిరుద ముతొ పాలకొండ, వీరఘట్టములకు జమీందారులు. ఈయన విలువిద్యయందు ఏకలవ్యునికి మించినవారని అందురు. కొండజమీందారులలొ తిరుగుబాటుదారులను అణిచివేత యందు విజయనగర పూసపాటి వారి పక్షము వహించుట వలన వీరు తిరుగుబాటుదారులతొ చేరలేదు. కానీ 1794 లొ పాలకొండ జమీందారు విజయరామరాజు విదేశీ ప్రభుత్వముపై కుట్రలు చేయుటవలన అధికారమునుండి తప్పించి ఈయన కుమారుడైన సీతారామరాజు నకు సంస్థాన భాద్యతలను 1796 లొ అప్పగించారు . ఈయన 1798 లొ మరణించుటవలన సోదరుడైన వెంకటపతిరాజునకు జమీందారీ సంక్రమించినది. పదవీభ్రష్టులైన విజయరామరాజు కొంత సేనను ప్రోగుచేసి వీరఘట్టము కేంద్రముగా చేసుకొని అరాచకచర్యలను చేయుచూ విదేశీ సేనలకు చిక్కకుండా అటవీప్రాంతంలో సంచరించెను.

విజయరామరాజు కొరకు విదేశీ సేనలు గాలింపు చర్యలు తీవ్రమగుటవలన నాగాపురము నకు పారిపోయారు. ఆసమయంలో వెంకటపతిరాజునకు కేవలం తొమ్మిది సంవత్సరాల వయస్సు మాత్రమే. అందువలన దీవానుగారయిన ఎల్లుమహంతి పరశురామపాత్రుడు సంస్థాన బాధ్యతలు నిర్వహించారు. 1803 లొ వెంకటపతిరాజునకు పూర్తి బాధ్యత చేపట్టారు కానీ వెంకటపతిరాజునకు వ్యసనాలకు దుబారా ఖర్చులు చేయుటవలన వార్షిక కప్పము చెల్లించలేక తరచుగా సంస్థానము జప్తులు జరుగుట దీవానుగారు జామీను వహించి జప్తునుండి ముక్తి కలుగుట జరుగుతుండేవి.ఇందువలన భేదాభిప్రాయాలు కలుచుండెడివి. విశ్వాసపాత్రుడయిన దీవానును జగన్నాథపాత్రుడను ఆయన సోదరుని

వెంకటరాయుడను మేనల్లుడు పాపారాయుడు సాయుధ సేనతొ వచ్చి  1828 లొ హత్య చేశారు. అక్కడితో రాజగు వెంకటపతిరాజునకు జమీందారీపై పట్టు కొల్పొయారు. తిరుగుబాటుదారులు , దోపిడీదారులు రెచ్చిపోయారు. ప్రజలు మొండికెత్తారు. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో వెంకటపతిరాజు అక్టోబరు 1828 లొ మరణించారు.

వెంకటపతిరాజునకు ఎనిమిది మంది భార్యలు. ముగ్గురు కుమారులు ముగ్గురు కుమార్తెలు.

పెద్దలక్ష్యీనరసయ్య పట్టమహిషి తాళికట్టిన భార్య. ఈమెకు సంతతి లేదు. ఇతరులు పెద్దజగ్గయ్య అను వేశ్య ఈమె పుత్రుడు కూర్మరాజనరేంద్రరావు. చిన్నజగ్గయ్య కుమారుడు విజయరామరాజు. వెంకటలక్ష్మయ్య కుమారుడు నీలాద్రిరాజునరేంద్రరావు. ఇతర భార్యలు సీతయ్య , చామలయ్య ,సుందరయ్య ,సుభద్రయ్య. వెంకటపతిరాజు మరణంతో సంస్థానాధిపత్యమునకు వివాదములు ప్రారంభమయ్యాయి. మైనరగు కూర్మరాజనరేంద్రరావుని వారసునిగా 1829 లొ కంపెనీ వారు గుర్తించి రాజాగారి వితంతు భార్యయగు చామలయ్యను ఎష్టేటు మేనేజర్ గా నియమించి ప్రభుత్వ పర్యవేక్షణలోనికి వచ్చినది. కానీ మైనరు జమీందారగు కూర్మరాజనరేంద్రరావు మరియు మేనేజరగు చామలయ్య మధ్య సఖ్యత లేదు. మిగిలిన భార్యల మధ్యకూడా సఖ్యత లేక ఎవరికివారు తమతమ కూటములు ఏర్పరుచుకొని వివాదములకు కారణభూతులయ్యారు.

తదుపరి మైనరగు కూర్మరాజు జమీందారునకు పద్మనాభాచార్యులను సంరక్షకునిగా నియమించారు కానీ వీరియోక్క అంతఃకలహములు పరాకాష్ట పొంది సంస్థానమునందు పూర్తిగా అల్లర్లు అరాచకములు అధికమయ్యాయి. 1831లొ కూర్మరాజు మేజరు అయినప్పటికి 93 వేల రూపాయలు కప్పము బకాయిలు ఉన్నాయి. కుట్రలు కుతంత్రాలు పెచ్చుమీరాయి. 1837 లొ కూర్మరాజును జమీందారీ నుండి తప్పించి 1846 వరకూ కలెక్టర్ అజమాయిషీలొ జమీందారీ పాలన సాగింది. తదుపరి జమీందారీని అర్భత్ నాట్ కంపెనీకి కవులునకు ఇచ్చారు మరికొంతకాలానికి ప్రభుత్వ పరమైనది. బ్రిటిష్ కంపెనీ వారు పాలకొండ జమీందారీ కుటుంబమునందు ముఖ్యపరివారమును ఖైదుచేసి రాయవేలూరు కొటయందు నిర్భందించారు. కూర్మరాజు నకు మరణశిక్ష విదించారు కానీ తదుపరి యావజ్జీవ కారాగార శిక్ష విధించింది. ఆయన తల్లి పెద్దజగ్గయ్యను గుత్తి కోటయందు ఖైదీ చేశారు. విజయరామరాజు ఇతరులను రాయవేలూరు యందు ఖైదు చేశారు.1843 లొ కూర్మరాజు గుత్తి కోటయందు మరణించారు. 1844 లొ నీలాద్రిరాజు రాయవేలూరు యందు మరణించారు. 1869 లొ మద్రాసు గవర్నర్ రాయవేలూరు సందర్శించినపుడు పాలకొండ కుటుంబ సభ్యులను పరామర్శించి  విజయరామరాజును విడుదల చేసి కృష్ణానదీ తీరమునందు నివాసం చేయవచ్చునని ఉత్తర్వులు జారీ చేశారు. కానీ విజయరామరాజు ఆయన సవతి తల్లి సుభద్రయ్య, సవతి చెల్లెలు చంద్రయ్యమ్మ కూడా ఉన్నారు. కంపెనీ వారు నెలకు 17 రూపాయలనుండి 250 రూపాయలు వరకూ పెంచారు. పాలకొండ శేష జమీందారీ సభ్యులు ఇరవై శతాబ్దం వెలుగు చూడక రాయవేలూరు కోటయందు వీరి వంశము అంతరించింది.

==గణాంకాలు==
2011 భారత  జనగణన గణాంకాల  ప్రకారం జనాభా మొత్తం- మొత్తం 	74,972 - పురుషులు 	36,871 - స్త్రీలు 	38,101

==రవాణా సదుపాయాలు==
దగ్గరలోని రైల్వే స్టేషన్లు [[శ్రీకాకుళం]], [[ఆముదాలవలస]] పార్వతీపురం. పొందూరు.

== పాలకొండ శాసనసభ నియోజకవర్గం వివరాలు ==
* పూర్తి వ్యాసం [[పాలకొండ శాసనసభ నియోజకవర్గం]]లో చూడండి.
==పాలకొండ పురపాలక సంఘం==
===2014 ఎన్నికలు===

* మొత్తం ఓటర్లు : 18420
* పోలయిన ఓట్లు : 14215
{{Pie chart
| thumb = left
| caption = 2014 ఎన్నికలలో బలాబలాలు
| other = 
| label1 =[[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]] , ఇతరులు
| value1 = 34
| color1 =green
| label2 =తెలుగుదేశం
| value2 =40
| color2 =yellow 
| label3 =వై.యస్.ఆర్.కాంగ్రెస్ పార్టీ
| value3 =26
| color3 =aqua 
}}

:{| border=2 cellpadding=3 cellspacing=1 width=40%
|- style=&quot;background: DarkRed; color: Yellow;&quot; 
!సంవత్సరం
!పురపాలక సంఘం
!పార్టీ
!పొందిన ఓట్లు
!గెలిచిన వార్డులు
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|పాలకొండ
|తెలుగుదేశం
|15761
|12
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|పాలకొండ
|కాంగ్రెస్
|86
|0
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|పాలకొండ
|వై.కా.పార్టీ
|3734
|3
|}

== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{పాలకొండ మండలంలోని గ్రామాలు}}

{{ఆంధ్ర ప్రదేశ్}}</text>
      <sha1>ozm8xr65mfbk49xl9tizttazpqbjhve</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఆమదాలవలస</title>
    <ns>0</ns>
    <id>9261</id>
    <revision>
      <id>3606799</id>
      <parentid>3591811</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T03:58:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>వికీడేటా ఆధారిత సమాచారపెట్టెతో మార్చు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8243" xml:space="preserve">[[దస్త్రం:Aamadalavalasa - te.ogg]]
{{Infobox India AP Town}}

'''ఆమదాలవలస''', [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రంలోని [[శ్రీకాకుళం]] జిల్లాకు చెందిన పట్టణం.ఇది ఆముదాలవలస మండలానికి ప్రధాన కేంద్రం. ఆముదాలవలస [[ఆమదాలవలస మండలం|ఆముదాలవలస మండలానికి]] చెందిన రెవెన్యూ గ్రామం.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&amp;district_code=11 |title=భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు |website= |access-date=2015-09-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714203038/http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&amp;district_code=11 |archive-date=2014-07-14 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ఇదే పేరుతో పురపాలక సంఘం హోదా కలిగి ఉంది. శాసనసభ నియోజకవర్గానికి ప్రధాన కేంద్రం. శ్రీకాకుళం రోడ్ రైల్వే స్టేషను ఈ వూరిలోనే ఉంది. ఇది శ్రీకాకుళం నకు 8 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

==మండలంలోని పట్టణాలు==
* ఆమదాలవలస (NP)
=== ఆమదాలవలస మున్సిపాలిటీ వివరాలు: ===
శ్రీకాకుళం జిల్లాలోని 4 పురపాలక సంఘాలలో ఇది ఒకటి.ఈ ఊరు చారిత్రిక ప్రాధాన్యం గలది. పుర్వం ఈ గ్రామం పేరు హేరండపల్లి. హేరండం అంటే సంస్కృతంలో [[ఆముదం]] అని అర్ధం. ఇక్కడికి దగ్గరలో సంగమయ్య కొండ ఉంది. నిజానికి అదో జైన పూజా స్థలం. ఆముదాలవలస అనేది శ్రీకాకుళం జిల్లా ఒక పట్టణం.ఇది పురపాలక సంఘం హోదా కలిగి ఉంది.ఆముదాలవలసలో చూడవలసిన ప్రదేశాలు కొన్ని ఉన్నాయి.వాటిలో ముఖ్యమైనవి సంగమేశ్వర ఆలయం లేదా సంగమయ్య కొండ, వయోడక్టు,

==సంగమయ్య కొండ==
ప్రస్తుతం సంగమయ్య కొండ ఆముదాలవలస పట్టణమునకు 8 కి.మీ. దూరంలో హీరామండలము పోవు మార్గములో జి.కొల్లి వలస గ్రామమునకు దాపున ఉంది.ఈ కొండ పవిత్రమైన శైవక్షేత్రముగా నేటికీ పరిగణింపబడుతున్నది.ఈ కొండకు సుమారు 800 మెట్లు ఉన్నాయి. అది సాక్షాత్తూ శ్రీ సంగమేశ్వర స్వామి నిలయంగా పవిత్ర శైవ క్షేత్రంగా చుట్టు పక్కల గ్రామాలకే కాక, జిల్లాలోని పుణ్యక్షేత్రాలలో ఒకటిగా పరిగణింపబడుతున్నది.మెట్లుదాటి పైకి చేరిన వెంటనే మనకు గుహముఖము (శిఖరము) కనబడుతుంది.ముఖద్వారం వద్ద నంది విగ్రహం ఉంది. పక్కనే రెండి జైన విగ్రహాలు ఉన్నాయి.వీటికి సింహం లాంఛనముగా ఉన్నందు వలన వీటిని మహావీరుని ప్రతిమలుగా గుర్తించగలరు. సంగమేశ్వరాలయం నిజానికి ఆలయముకాదు.ఇది ఒక గుహ.గుహముఖద్వారం శిఖరంగా మలిచి, ముఖమండపం కట్టి శివలింగాన్ని, నంది విగ్రహాన్ని ప్రతిష్ఠించారు.జైన మతం ఉత్తర సర్కారు జిల్లాలలో సా.శ.12వ శతాబ్దములో వేంగీ చాళుక్యుల కాలంలో తూర్పుగాంగుల కాలమున వుచ్ఛస్థితిలో ఉన్నట్లు చారిత్రక శాశనాలు తెలుపుచున్నవి. మూడవ విష్ణువర్ధనుడి కాలంలో జైన గురువగు సిద్ధాంతదేవుడు [[విజయనగరం]] పట్టణానికి దాపున ఉన్న [[రామతీర్ధం]]ను సందర్సించినట్లు అక్కడ లభించిన శాసనముల ద్వారా తెలియుచున్నది.ఈయన దేశీ గణమునకు చెందినవాడని, విజయదిత్యునకు జిన గురువని కూడా ఈశాసనం పేర్కొనుచున్నది. అందువలన ఈ గుహ కూడా అదేకాలమునందు నిర్మించబడి ఉండవచ్చును. కానీ 16వ శతాబ్దమునాటికి జైన మతము పై పూర్తిగా ఈ ప్రాంతములో వ్యతిరేక భావనలు వీచినందు వలన, శైవము జిన మతము ధ్వంసానికి కొంత కారణమైనందువలన, ఈ ప్రాంతములో అదే సమయములో సంగమయ్య కొండ శివాలయముగా మార్చబడి ఉండవచ్చును. బహుసా 13,14వ శతాబ్దముల కాలమునాటికే మార్చబడి ఉండవచ్చును అని చారిత్రుకుల అభిప్రాయము.

== ఆమదాలవలస శాసనసభ నియోజకవర్గం ==
{{main|ఆముదాలవలస అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం}}

==2014 పురపాలక సంఘ ఎన్నికలు==
* మొత్తం ఓటర్లు: 29085
* పోలయిన ఓట్లు : 24025
:{| border=2 cellpadding=3 cellspacing=1 width=50%
|- style=&quot;background: DarkRed; color: Yellow;&quot; 
!సంవత్సరం
!పురపాలక సంఘం
!పార్టీ
!పొందిన ఓట్లు
!గెలిచిన వార్డులు
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఆముదాలవలస
|తెలుగుదేశం
|8270
|8
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఆముదాలవలస
|కాంగ్రెస్
|3541
|3
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఆముదాలవలస
|వై.కా.పార్టీ
|10620
|10
|}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

==వెలుపలి లంకెలు==

==మూసలు, వర్గాలు==

{{commons category|Dannanapeta, Amudalavalasa}}{{ఆంధ్ర ప్రదేశ్}}
{{ఆమదాలవలస మండలంలోని గ్రామాలు}}

[[వర్గం:శ్రీకాకుళం జిల్లా పట్టణాలు]]
[[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ పట్టణాలు]]

[[new:आमदालवलस मण्डल, श्रीकाकुलम जिल्ला]]</text>
      <sha1>rznhn4639ujqrophmhjhd29oqu8v8d8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606809</id>
      <parentid>3606799</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:19:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6057" xml:space="preserve">[[దస్త్రం:Aamadalavalasa - te.ogg]]
{{Infobox India AP Town}}

'''ఆమదాలవలస''', [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రంలోని [[శ్రీకాకుళం]] జిల్లాకు చెందిన పట్టణం, [[ఆమదాలవలస మండలం|అదేపేరుగల మండలానికి]] కేంద్రం. &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&amp;district_code=11 |title=భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు |website= |access-date=2015-09-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714203038/http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&amp;district_code=11 |archive-date=2014-07-14 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;  ఇక్కడికి దగ్గరలో సంగమయ్య కొండ పై [[జైన మతము|జైన]] దేవాలయాల ఆనవాళ్లు, [[#సంగమేశ్వర ఆలయం|సంగమేశ్వర ఆలయం]] ఇక్కడి పర్యాటక ఆకర్షణలు.  శ్రీకాకుళం రోడ్ రైల్వే స్టేషను ఈ వూరిలోనే ఉంది. ఇక్కడనుండి [[శ్రీకాకుళం]] 8 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

==పేరు వ్యుత్పత్తి==
పూర్వం ఈ గ్రామం పేరు హేరండపల్లి. హేరండం అంటే [[సంస్కృతము|సంస్కృతం]]లో ఆముదం అని అర్ధం.

== భౌగోళికం ==
జిల్లా కేంద్రం, సమీప నగరమైన  [[శ్రీకాకుళం]] కు ఉత్తర దిశగా 18 కి.మీ దూరంలో వున్నది.

==జనగణన గణాంకాలు==
2011 జనగణన ప్రకారం జనాభా 	39,799.

==పరిపాలన==
[[ఆముదాలవలస పురపాలక సంఘం]] పట్టణ పరిపాలన నిర్వహిస్తుంది.

==పర్యాటక ఆకర్షణలు==
===సంగమేశ్వరాలయం===
ప్రస్తుతం సంగమయ్య కొండ ఆముదాలవలస పట్టణమునకు 8 కి.మీ. దూరంలో హీరామండలము పోవు మార్గములో జి.కొల్లి వలస గ్రామమునకు దాపున ఉంది. ఈ కొండ పవిత్రమైన శైవక్షేత్రముగా నేటికీ పరిగణింపబడుతున్నది. ఈ కొండకు సుమారు 800 మెట్లు ఉన్నాయి. మెట్లుదాటి పైకి చేరిన వెంటనే  సంగమేశ్వరస్వామి గుహలయం కనబడుతుంది. గుహముఖద్వారం శిఖరంగా మలిచి, ముఖమండపం కట్టి శివలింగాన్ని, నంది విగ్రహాన్ని ప్రతిష్ఠించారు. నంది విగ్రహం పక్కనే రెండు జైన విగ్రహాలు ఉన్నాయి.వీటికి సింహం లాంఛనముగా ఉన్నందు వలన వీటిని [[వర్ధమాన మహావీరుడు|మహావీరుని]] ప్రతిమలు.. జైన మతం ఉత్తర సర్కారు జిల్లాలలో సా.శ.12వ శతాబ్దములో వేంగీ చాళుక్యుల కాలంలో తూర్పుగాంగుల కాలమున ఉచ్ఛస్థితిలో ఉన్నట్లు చారిత్రక శాసనాలు తెలుపుచున్నవి. మూడవ విష్ణువర్ధనుడి కాలంలో జైన గురువగు సిద్ధాంతదేవుడు [[విజయనగరం]] పట్టణానికి దాపున ఉన్న [[రామతీర్ధం]]ను సందర్సించినట్లు అక్కడ లభించిన శాసనముల ద్వారా తెలియుచున్నది. ఈయన దేశీ గణమునకు చెందినవాడని, విజయదిత్యునకు జిన గురువని కూడా ఈ శాసనం పేర్కొనుచున్నది. అందువలన ఈ గుహ కూడా అదేకాలమునందు నిర్మించబడి ఉండవచ్చును. కానీ 16వ శతాబ్దమునాటికి జైన మతము పై ఈ ప్రాంతములో వ్యతిరేక భావనలు వీచినందు వలన, శైవము జిన మత ధ్వంసానికి కొంత కారణమైనందువలన, సంగమయ్య కొండ శివాలయముగా మార్చబడి ఉండవచ్చును. బహుశా 13,14వ శతాబ్దముల కాలమునాటికే మార్చబడి ఉండవచ్చును అని చారిత్రకుల అభిప్రాయము.{{Citation needed|date=జులై 2022}} 

== ఇవీ చూడండి ==
* [[ఆముదాలవలస అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం]]

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

==వెలుపలి లంకెలు==

{{commons category|Dannanapeta, Amudalavalasa}}

[[వర్గం:శ్రీకాకుళం జిల్లా పట్టణాలు]]</text>
      <sha1>rben7ont3da3sz3y09ypxi8rct7dwhz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పలాస కాశీబుగ్గ పురపాలక సంఘం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>9275</id>
    <revision>
      <id>3606818</id>
      <parentid>3288803</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:33:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>partial copy edit</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3852" xml:space="preserve">'''పలాస కాశీబుగ్గ పురపాలక సంఘం,''' [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా]]కు చెందిన  [[పలాస కాశీబుగ్గ]] పట్టణ స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థ. 


== చరిత్ర ==
[[దస్త్రం:Palasa kasibugga municipal office.jpg|thumb|పలాస కాశీబుగ్గ పురపాలక సంఘ కార్యాలయం]]
1995 వరకూ  పలాస, కాశీబుగ్గ  గ్రామ పంచాయితీలు. 1996,నవంబరు 22 న నగరపంచాయతీలుగా ఏర్పడ్డాయి. వీటితో పాటు, చుట్టుప్రక్క గ్రామాలు కొన్నింటిని కలిపి 2002లో మున్సిపాలిటీగా ఏర్పాటైంది. 2019 ఎన్నికలు వరకు 25 వార్డులుండేవి. 

== గణాంకాలు ==

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 97,551 - పురుషులు 47,915 - స్త్రీలు 49,636;

== ఎన్నికల ఫలితాలు ==
[[ఫైలు:PalasaMuncipalityCounselors.jpg|265x265px|right|alt=]]
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+2007లో జరిగిన మున్సిపాలిటీ ఎన్నికల ఫలితాలు
|-
|'''మొత్తము వార్డులు'''
|'''[[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్|కాంగ్రెస్]] గెలిసినవి'''
|'''[[తెదేపా]] గెలిచినవి'''
|'''స్వతంత్రులు'''
|-
|25
|14
|7
|4
|}

[[కాంగ్రెసు|కాంగ్రెస్]] కు చెందిన &quot;కోట్నిలక్ష్మి&quot;  స్త్రీ జనరల్ కేటగిరీ క్రింద ఛైర్మన్ పదవికి ఎన్నికైంది.

=== ఇప్పటివరకు ఏన్నికైన పురపాలక సంఘం అధ్యక్షులు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+పలాస అధ్యక్ష పదవి వివరాలు
|-
|సంవత్సరము
|అధ్యక్షులు
|పార్టీ
|-
|2002
|వజ్జబాబూరావు
|కాంగ్రెస్
|-
|2007
|కోట్నిలక్ష్మి
|కాంగ్రెస్
|-
|2014
|కోత

పూర్ణ చంద్ర రావు
|తెలుగుదేశం
|-
|2021
|బల్ల గిరిబాబు 
|వై.యస్.ఆర్. కాంగ్రెస్
|}

==2014 ఎన్నికలు==

* మొత్తం ఓటర్లు : 40,048
* పోలయిన ఓట్లు : 30,208
{{Pie chart
| thumb = right
| caption = 2014 ఎన్నికలలో బలాబలాలు
| other = 
| label1 =[[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]] 
| value1 = 5
| color1 =green
| label2 =తెలుగుదేశం
| value2 =52
| color2 =yellow 
| label3 =వై.యస్.ఆర్.కాంగ్రెస్ పార్టీ
| value3 =43
| color3 =aqua 
}}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

== బయటి లింకులు ==
*[http://palasa.net/ పలాస-కాశీబుగ్గ ప్రాంతీయ సమాచారం]

{{శ్రీకాకుళం జిల్లా}}
{{ఆంధ్ర ప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు}}
[[వర్గం:శ్రీకాకుళం జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]]</text>
      <sha1>ij5588v07s1gtx7bqptjq4aej9o6z3k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606822</id>
      <parentid>3606818</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:37:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3782" xml:space="preserve">'''పలాస కాశీబుగ్గ పురపాలక సంఘం,''' [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా]]కు చెందిన  [[పలాస కాశీబుగ్గ]] పట్టణ స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థ. 


== చరిత్ర ==
[[దస్త్రం:Palasa kasibugga municipal office.jpg|thumb|పలాస కాశీబుగ్గ పురపాలక సంఘ కార్యాలయం]]
1995 వరకూ  పలాస, కాశీబుగ్గ  గ్రామ పంచాయితీలు. 1996,నవంబరు 22 న నగరపంచాయతీలుగా ఏర్పడ్డాయి. వీటితో పాటు, చుట్టుప్రక్క గ్రామాలు కొన్నింటిని కలిపి 2002లో మున్సిపాలిటీగా ఏర్పాటైంది. 2019 ఎన్నికలు వరకు 25 వార్డులుండేవి. 

== గణాంకాలు ==

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 97,551 - పురుషులు 47,915 - స్త్రీలు 49,636;

== ఎన్నికల ఫలితాలు ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+2007లో జరిగిన మున్సిపాలిటీ ఎన్నికల ఫలితాలు
|-
|'''మొత్తము వార్డులు'''
|'''[[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్|కాంగ్రెస్]] గెలిసినవి'''
|'''[[తెదేపా]] గెలిచినవి'''
|'''స్వతంత్రులు'''
|-
|25
|14
|7
|4
|}

[[కాంగ్రెసు|కాంగ్రెస్]] కు చెందిన &quot;కోట్నిలక్ష్మి&quot;  స్త్రీ జనరల్ కేటగిరీ క్రింద ఛైర్మన్ పదవికి ఎన్నికైంది.

=== ఇప్పటివరకు ఏన్నికైన పురపాలక సంఘం అధ్యక్షులు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+పలాస అధ్యక్ష పదవి వివరాలు
|-
|సంవత్సరము
|అధ్యక్షులు
|పార్టీ
|-
|2002
|వజ్జబాబూరావు
|కాంగ్రెస్
|-
|2007
|కోట్నిలక్ష్మి
|కాంగ్రెస్
|-
|2014
|కోత

పూర్ణ చంద్ర రావు
|తెలుగుదేశం
|-
|2021
|బల్ల గిరిబాబు 
|వై.యస్.ఆర్. కాంగ్రెస్
|}

==2014 ఎన్నికలు==

* మొత్తం ఓటర్లు : 40,048
* పోలయిన ఓట్లు : 30,208
{{Pie chart
| thumb = right
| caption = 2014 ఎన్నికలలో బలాబలాలు
| other = 
| label1 =[[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]] 
| value1 = 5
| color1 =green
| label2 =తెలుగుదేశం
| value2 =52
| color2 =yellow 
| label3 =వై.యస్.ఆర్.కాంగ్రెస్ పార్టీ
| value3 =43
| color3 =aqua 
}}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

== బయటి లింకులు ==
*[http://palasa.net/ పలాస-కాశీబుగ్గ ప్రాంతీయ సమాచారం]

{{శ్రీకాకుళం జిల్లా}}
{{ఆంధ్ర ప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు}}
[[వర్గం:శ్రీకాకుళం జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]]</text>
      <sha1>cjybv5d72pz1k7gvxk05egz1njtvygh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606823</id>
      <parentid>3606822</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:38:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* ఎన్నికల ఫలితాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2939" xml:space="preserve">'''పలాస కాశీబుగ్గ పురపాలక సంఘం,''' [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా]]కు చెందిన  [[పలాస కాశీబుగ్గ]] పట్టణ స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థ. 


== చరిత్ర ==
[[దస్త్రం:Palasa kasibugga municipal office.jpg|thumb|పలాస కాశీబుగ్గ పురపాలక సంఘ కార్యాలయం]]
1995 వరకూ  పలాస, కాశీబుగ్గ  గ్రామ పంచాయితీలు. 1996,నవంబరు 22 న నగరపంచాయతీలుగా ఏర్పడ్డాయి. వీటితో పాటు, చుట్టుప్రక్క గ్రామాలు కొన్నింటిని కలిపి 2002లో మున్సిపాలిటీగా ఏర్పాటైంది. 2019 ఎన్నికలు వరకు 25 వార్డులుండేవి. 

== గణాంకాలు ==

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 97,551 - పురుషులు 47,915 - స్త్రీలు 49,636;

== ఎన్నికల ఫలితాలు ==

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+పలాస అధ్యక్ష పదవి వివరాలు
|-
|సంవత్సరము
|అధ్యక్షులు
|పార్టీ
|-
|2002
|వజ్జబాబూరావు
|కాంగ్రెస్
|-
|2007
|కోట్నిలక్ష్మి
|కాంగ్రెస్
|-
|2014
|కోత

పూర్ణ చంద్ర రావు
|తెలుగుదేశం
|-
|2021
|బల్ల గిరిబాబు 
|వై.యస్.ఆర్. కాంగ్రెస్
|}

==2014 ఎన్నికలు==

* మొత్తం ఓటర్లు : 40,048
* పోలయిన ఓట్లు : 30,208
{{Pie chart
| thumb = right
| caption = 2014 ఎన్నికలలో బలాబలాలు
| other = 
| label1 =[[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]] 
| value1 = 5
| color1 =green
| label2 =తెలుగుదేశం
| value2 =52
| color2 =yellow 
| label3 =వై.యస్.ఆర్.కాంగ్రెస్ పార్టీ
| value3 =43
| color3 =aqua 
}}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

== బయటి లింకులు ==
*[http://palasa.net/ పలాస-కాశీబుగ్గ ప్రాంతీయ సమాచారం]

{{శ్రీకాకుళం జిల్లా}}
{{ఆంధ్ర ప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు}}
[[వర్గం:శ్రీకాకుళం జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]]</text>
      <sha1>tw701ul7rsp3n7i9gsamh6okjxk7nxu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606824</id>
      <parentid>3606823</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:39:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* చరిత్ర */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2851" xml:space="preserve">'''పలాస కాశీబుగ్గ పురపాలక సంఘం,''' [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా]]కు చెందిన  [[పలాస కాశీబుగ్గ]] పట్టణ స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థ. 


== చరిత్ర ==
[[దస్త్రం:Palasa kasibugga municipal office.jpg|thumb|పలాస కాశీబుగ్గ పురపాలక సంఘ కార్యాలయం]]
1995 వరకూ  పలాస, కాశీబుగ్గ  గ్రామ పంచాయితీలు. 1996,నవంబరు 22 న నగరపంచాయతీలుగా ఏర్పడ్డాయి. వీటితో పాటు, చుట్టుప్రక్క గ్రామాలు కొన్నింటిని కలిపి 2002లో మున్సిపాలిటీగా ఏర్పాటైంది.

== గణాంకాలు ==

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 97,551 - పురుషులు 47,915 - స్త్రీలు 49,636;

== ఎన్నికల ఫలితాలు ==

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+పలాస అధ్యక్ష పదవి వివరాలు
|-
|సంవత్సరము
|అధ్యక్షులు
|పార్టీ
|-
|2002
|వజ్జబాబూరావు
|కాంగ్రెస్
|-
|2007
|కోట్నిలక్ష్మి
|కాంగ్రెస్
|-
|2014
|కోత

పూర్ణ చంద్ర రావు
|తెలుగుదేశం
|-
|2021
|బల్ల గిరిబాబు 
|వై.యస్.ఆర్. కాంగ్రెస్
|}

==2014 ఎన్నికలు==

* మొత్తం ఓటర్లు : 40,048
* పోలయిన ఓట్లు : 30,208
{{Pie chart
| thumb = right
| caption = 2014 ఎన్నికలలో బలాబలాలు
| other = 
| label1 =[[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]] 
| value1 = 5
| color1 =green
| label2 =తెలుగుదేశం
| value2 =52
| color2 =yellow 
| label3 =వై.యస్.ఆర్.కాంగ్రెస్ పార్టీ
| value3 =43
| color3 =aqua 
}}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

== బయటి లింకులు ==
*[http://palasa.net/ పలాస-కాశీబుగ్గ ప్రాంతీయ సమాచారం]

{{శ్రీకాకుళం జిల్లా}}
{{ఆంధ్ర ప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు}}
[[వర్గం:శ్రీకాకుళం జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]]</text>
      <sha1>alnzm32h5vsz2387hpgbui2a9upid1p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606825</id>
      <parentid>3606824</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:39:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* ఎన్నికల ఫలితాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2886" xml:space="preserve">'''పలాస కాశీబుగ్గ పురపాలక సంఘం,''' [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా]]కు చెందిన  [[పలాస కాశీబుగ్గ]] పట్టణ స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థ. 


== చరిత్ర ==
[[దస్త్రం:Palasa kasibugga municipal office.jpg|thumb|పలాస కాశీబుగ్గ పురపాలక సంఘ కార్యాలయం]]
1995 వరకూ  పలాస, కాశీబుగ్గ  గ్రామ పంచాయితీలు. 1996,నవంబరు 22 న నగరపంచాయతీలుగా ఏర్పడ్డాయి. వీటితో పాటు, చుట్టుప్రక్క గ్రామాలు కొన్నింటిని కలిపి 2002లో మున్సిపాలిటీగా ఏర్పాటైంది.

== గణాంకాలు ==

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 97,551 - పురుషులు 47,915 - స్త్రీలు 49,636;

== అధ్యక్ష పదవి ఎన్నికల ఫలితాలు ==

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+పలాస అధ్యక్ష పదవి వివరాలు
|-
|సంవత్సరము
|అధ్యక్షులు
|పార్టీ
|-
|2002
|వజ్జబాబూరావు
|కాంగ్రెస్
|-
|2007
|కోట్నిలక్ష్మి
|కాంగ్రెస్
|-
|2014
|కోత

పూర్ణ చంద్ర రావు
|తెలుగుదేశం
|-
|2021
|బల్ల గిరిబాబు 
|వై.యస్.ఆర్. కాంగ్రెస్
|}

==2014 ఎన్నికలు==

* మొత్తం ఓటర్లు : 40,048
* పోలయిన ఓట్లు : 30,208
{{Pie chart
| thumb = right
| caption = 2014 ఎన్నికలలో బలాబలాలు
| other = 
| label1 =[[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]] 
| value1 = 5
| color1 =green
| label2 =తెలుగుదేశం
| value2 =52
| color2 =yellow 
| label3 =వై.యస్.ఆర్.కాంగ్రెస్ పార్టీ
| value3 =43
| color3 =aqua 
}}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

== బయటి లింకులు ==
*[http://palasa.net/ పలాస-కాశీబుగ్గ ప్రాంతీయ సమాచారం]

{{శ్రీకాకుళం జిల్లా}}
{{ఆంధ్ర ప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు}}
[[వర్గం:శ్రీకాకుళం జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]]</text>
      <sha1>2js9pn7ox6hjstl8v6c3mmfzoa6r564</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606827</id>
      <parentid>3606825</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:41:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3315" xml:space="preserve">'''పలాస కాశీబుగ్గ పురపాలక సంఘం,''' [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా]]కు చెందిన  [[పలాస కాశీబుగ్గ]] పట్టణ స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థ. &lt;ref name=&quot;civicbody&quot;&gt;{{cite web|title=Municipalities, Municipal Corporations &amp; UDAs|url=http://dtcp.ap.gov.in:9090/webdtcp/Municipalities%20List-110.pdf|website=Directorate of To city and Country Planning|publisher=Government of Andhra Pradesh|access-date=29 January 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160128175528/http://dtcp.ap.gov.in:9090/webdtcp/Municipalities%20List-110.pdf|archive-date=28 January 2016}}&lt;/ref&gt;


== చరిత్ర ==
[[దస్త్రం:Palasa kasibugga municipal office.jpg|thumb|పలాస కాశీబుగ్గ పురపాలక సంఘ కార్యాలయం]]
1995 వరకూ  పలాస, కాశీబుగ్గ  గ్రామ పంచాయితీలు. 1996,నవంబరు 22 న నగరపంచాయతీలుగా ఏర్పడ్డాయి. వీటితో పాటు, చుట్టుప్రక్క గ్రామాలు కొన్నింటిని కలిపి 2002లో మున్సిపాలిటీగా ఏర్పాటైంది.

== గణాంకాలు ==

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 97,551 - పురుషులు 47,915 - స్త్రీలు 49,636;

== అధ్యక్ష పదవి ఎన్నికల ఫలితాలు ==

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+పలాస అధ్యక్ష పదవి వివరాలు
|-
|సంవత్సరము
|అధ్యక్షులు
|పార్టీ
|-
|2002
|వజ్జబాబూరావు
|కాంగ్రెస్
|-
|2007
|కోట్నిలక్ష్మి
|కాంగ్రెస్
|-
|2014
|కోత

పూర్ణ చంద్ర రావు
|తెలుగుదేశం
|-
|2021
|బల్ల గిరిబాబు 
|వై.యస్.ఆర్. కాంగ్రెస్
|}

==2014 ఎన్నికలు==

* మొత్తం ఓటర్లు : 40,048
* పోలయిన ఓట్లు : 30,208
{{Pie chart
| thumb = right
| caption = 2014 ఎన్నికలలో బలాబలాలు
| other = 
| label1 =[[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]] 
| value1 = 5
| color1 =green
| label2 =తెలుగుదేశం
| value2 =52
| color2 =yellow 
| label3 =వై.యస్.ఆర్.కాంగ్రెస్ పార్టీ
| value3 =43
| color3 =aqua 
}}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

== బయటి లింకులు ==
*[http://palasa.net/ పలాస-కాశీబుగ్గ ప్రాంతీయ సమాచారం]

{{శ్రీకాకుళం జిల్లా}}
{{ఆంధ్ర ప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు}}
[[వర్గం:శ్రీకాకుళం జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]]</text>
      <sha1>qvjx1yuuiqguglf7uqnkno4amzecw57</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు</title>
    <ns>0</ns>
    <id>9813</id>
    <revision>
      <id>3606726</id>
      <parentid>3605844</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:58:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>/* జాబితా */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11713" xml:space="preserve">{{Infobox Indian Awards
| awardname = భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు
| image =
| type = National
| category = [[భారతీయ సినిమా]]
| instituted = 1954
| firstawarded = 1968
| lastawarded = 2013
| total = 50
| awardedby = [[Directorate of Film Festivals]]
| cashaward = {{INRConvert|50000}}
| medal = రజత కమలం
| description = Best Performance by an Actor in a Leading Role
| previousnames = Bharat Award (1968–1974)
| obverse =
| reverse =
| ribbon =
| firstawardees = [[ఉత్తమ్‌ కుమార్]]
| recentawardees = {{•}}[[ఇర్ఫాన్ ఖాన్]]&lt;br /&gt;{{•}}[[విక్రం గోఖలే]]
}}
చలనచిత్రంలో కథానాయకుడి పాత్రలో మంచి నైపుణ్యాన్ని ప్రదర్శించిన వారికి ఈ పురస్కారం ఇవ్వబడుతుంది. ఈ పురస్కారాన్ని భారత ప్రభుత్వం ప్రతి ఏటా ప్రకటించి, రజత కమలం, ₹50,000 రూపాయల నగదును అందిస్తుంది. ఒకరికన్నా ఎక్కువ మందికి ఈ పురస్కారం ఇవ్వవలసి వచ్చినపుడు నగదును సమంగా పంచి ఇస్తారు. 2014 వరకూ ఈ పురస్కారాన్ని ఎక్కువసార్లు అందుకున్న నటులు ముగ్గురు: [[కమల్ హాసన్]], [[మమ్ముట్టి]], [[అమితాబ్ బచ్చన్]], ముగ్గురూ మూడేసిసార్లు పురస్కారం పొందారు. తర్వాతి స్థానంలో ఆరుగురు - [[సంజీవ్ కుమార్]], [[మిథున్ చక్రవర్తి]], [[ఓంపురి]], [[నసీరుద్దీన్ షా]], [[మోహన్ లాల్]], [[అజయ్ దేవ్‌గణ్|అజయ్ దేవగణ్]] ఉన్నారు.&lt;ref name=&quot;nfa&quot;&gt;{{cite web | url=http://dff.nic.in/nfa.asp | title=About National Film Awards | publisher=[[Directorate of Film Festivals]] | accessdate=15 June 2015}}&lt;/ref&gt;

== జాబితా ==
[[దస్త్రం:AmitabhBachchan08.jpg|thumb|ఉత్తమ నటుడుగా భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారం ఎక్కువసార్లు అందుకున్నాడు]]
ఉత్తమ నటుడు విభాగంలో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు|భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారం]] (రజత కమలం) అందుకున్న వారి వివరాలు:

{| border = &quot;1&quot; cellpadding = &quot;3&quot; cellspacing = &quot;1&quot; 
|- 
! align = &quot;center&quot; bgcolor = &quot;#E6F2FF&quot; | సంఖ్య
! align = &quot;center&quot; bgcolor = &quot;#E6F2FF&quot; | సంవత్సరం
! align = &quot;center&quot; bgcolor = &quot;#E6F2FF&quot; | నటుడు &lt;br /&gt; (గ్రహీత)
! align = &quot;center&quot; bgcolor = &quot;#E6F2FF&quot; | సినిమా
! align = &quot;center&quot; bgcolor = &quot;#E6F2FF&quot; | భాష
|-
|68
|[[68వ భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు|2020]]
| 1. [[సూర్య (నటుడు)|సూర్య]] &lt;br /&gt;2.[[అజయ్ దేవ్‌గణ్|అజయ్ దేవగణ్]]
| సూరయైపొట్రు&lt;br /&gt;[[తానాజీ]]
| [[తమిళం]]&lt;br /&gt;[[హిందీ]]
|-
|67
|[[67వ భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు|2019]]
| 1. [[మనోజ్ వాజ్పాయి]] &lt;br /&gt;2.[[ధనుష్]]
|  భోంస్లే&lt;br /&gt; అసురన్
| [[హిందీ]]&lt;br /&gt;[[తమిళం]]
|-
|66
|2018
|
|
|
|-
| 65
| [[2017]]
|[[రిద్ధి సేన్]]
|[[నగర్‌కీర్తన్]]
|[[బెంగాలీ]]
|-
| 64
| [[2016]]
| [[అక్షయ్ కుమార్]]
| [[రుస్తం]]
| [[హీంది]]
|-
| 63
| [[2015]]
| [[అమితాబ్ బచ్చన్]]
| [[పీకు]]
| [[హీంది]]
|-
| 62
| 2014
| [[సంచారి విజయ్‌|సంచారి విజయ్]]
| నాను అవనల్ల అవళు
| కన్నడ
|-
| 61
| 2013
| [[సూరజ్ వెంజరమూడు]]
| [[పెరరియతెవర్]]
| మలయాళం
|-
| 61
| 2013
| [[రాజ్ కుమార్ రావు]]
| షాహిద్
| హిందీ
|-
| 60
| [[2012]]
| [[విక్రమ్ గోఖలే]]
| [[అనుమతి]]
| [[మరాఠీ]]
|-
| 60
| [[2012]]
| [[ఇర్ఫాన్ ఖాన్]]
| [[పాన్ సింగ్ తోమార్]]
| [[హిందీ]]
|-
| 59
| [[2011]]
| [[గిరీశ్ కులకర్ణి]]
| [[దేవూళ్]]
| [[మరాఠీ]]
|-
| 58
| [[2010]]
| [[సలీం కుమార్]]
| [[యాడమింటె మకన్ అబు]]
| [[మళయాళం]]
|-
| 58
| [[2010]]
| [[ధనుష్]]
| [[ఆడుకలం]]
| [[తమిళం]]
|-
| 57
| [[2009]]
| [[అమితాభ్ బచ్చన్]]
| [[పా]]
| [[హిందీ]]
|-
| 56
| [[2008]]
| [[ఉపేంద్ర లిమాయే]]
| [[జోగ్వా]]
| [[మరాఠీ]]
|-
| 55
| [[2007]]
| [[ప్రకాష్ రాజ్]]
| [[కాంచివరం]]
| [[తమిళం]]
|-
| 54
| [[2007]]
| [[సౌమిత్ర ఛటర్జీ]]
| [[పొదొఖ్ఖేప్]]
| [[బెంగాళీ]]
|-
| 53
| [[2006]]
| [[అమితాబ్ బచ్చన్]]
| [[బ్లాక్]]
| [[హిందీ]]
|-
| 52
| [[2005]]
| [[సైఫ్ అలీ ఖాన్]]
| [[హమ్ తుమ్]]
| [[హిందీ]]
|-
| 51
| [[2004]]
| [[విక్రమ్]]
| [[పితామగన్]]
| [[తమిళ భాష|తమిళం]]
|-
| 50
| [[2003]]
| [[అజయ్ దేవగణ్]]
| [[ద లెజండ్ ఆఫ్ భగత్ సింగ్]]
| [[హిందీ]] / [[ఆంగ్ల భాష|ఆంగ్లం]]
|-
| 49
| [[2002]]
| [[మురళి (నటుడు)|మురళి]]
| [[నేయ్తుకారన్]]
| [[మళయాలం]]
|-
| 48
| [[2001]]
| [[అనిల్ కపూర్]]
| [[పుకార్]]
| [[హిందీ]]
|-
| 47
| [[2000]]
| [[మోహన్ లాల్]]
| [[వాన ప్రస్థం]]
| [[మళయాలం]]
|-
| 46
| [[1999]]
| 1.[[మమ్ముట్టి]]&lt;br /&gt;2.[[అజయ్ దేవగణ్]]
| [[డా.అంబేద్కర్]]&lt;br /&gt;[[జఖ్మ్]]
| [[ఆంగ్ల భాష|ఆంగ్లం]]&lt;br /&gt;[[హిందీ]]
|-
| 45
| [[1998]]
| 1.[[సురేష్ గోపి]]&lt;br /&gt;2.[[బాలచంద్ర మీనన్]]
| [[కాళియాట్టం]]&lt;br /&gt;[[సమాంతరంగల్]]
| [[మళయాలం]]&lt;br /&gt;[[మళయాలం]]
|-
| 44
| [[1997]]
| [[కమల్ హాసన్]]
| [[ఇండియన్ (సినిమా)|ఇండియన్]]
| [[తమిళ భాష|తమిళం]]
|-
| 43
| [[1996]]
| [[రజిత్ కపూర్]]
| [[ద మేకింగ్ ఆఫ్ ద మహాత్మా]]
| [[ఆంగ్ల భాష|ఆంగ్లం]]
|-
| 42
| [[1995]]
| [[నానా పటేకర్]]
| [[క్రాంతివీర్]]
| [[హిందీ]]
|-
| 41
| [[1994]]
| [[మమ్ముట్టి]]
| [[పొంతన్ మదా]] &amp; [[విధేయన్]]
| [[మళయాలం]]
|-
| 40
| [[1993]]
| [[మిథున్ చక్రవర్తి]]
| [[తహదేర్ కథ]]
| [[బెంగాలీ భాష|బెంగాలీ]]
|-
| 39
| [[1992]]
| [[మోహన్ లాల్]]
| [[భారతం]]
| [[మళయాలం]]
|-
| 38
| [[1991]]
| [[అమితాబ్ బచ్చన్]]
| [[అగ్నిపథ్]]
| [[హిందీ]]
|-
| 37
| [[1990]]
| [[మమ్ముట్టి]]
| [[మథిలుకల్]] &amp; [[ఓరు వడక్కన్ వీరగాథ]]
| [[మళయాలం]]
|-
| 36
| [[1989]]
| [[ప్రేమ్‌జీ]]
| [[పిరవి]]
| [[మళయాలం]]
|-
| 35
| [[1988]]
| [[కమల్ హాసన్]]
| [[నాయకన్]]
| [[తమిళ భాష|తమిళం]]
|-
| 34
| [[1987]]
| [[చారుహాసన్]]
| [[తబరన కథే]]
| [[కన్నడం]]
|-
| 33
| [[1986]]
| [[శశి కపూర్]]
| [[న్యూ ఢిల్లీ టైమ్స్]]
| [[హిందీ]]
|-
| 32
| [[1985]]
| [[నసీరుద్దీన్ షా]]
| [[పార్]]
| [[హిందీ]]
|-
| 31
| [[1984]]
| [[ఓం పురి]]
| [[అర్ధ్ సత్య]]
| [[హిందీ]]
|-
| 30
| [[1983]]
| [[కమల్ హాసన్]]
| [[మూంద్రమ్ పిరై]]
| [[తమిళ భాష|తమిళం]]
|-
| 29
| [[1982]]
| [[ఓం పురి]]
| [[ఆరోహణ్]]
| [[హిందీ]]
|-
| 28
| [[1981]]
| [[బాలన్ కె.నాయర్]]
| [[ఒప్పోల్]]
| [[మళయాలం]]
|-
| 27
| [[1980]]
| [[నసీరుద్దీన్ షా]]
| [[స్పర్శ్]]
| [[హిందీ]]
|-
| 26
| [[1979]]
| [[అరుణ్ ముఖర్జీ]]
| [[పరశురామ్ (1979 సినిమా)|పరశురామ్]]
| [[బెంగాలీ భాష|బెంగాలీ]]
|-
| 25
| [[1978]]
| [[గోపి (నటుడు)|గోపి]]
| [[కొడియెట్టం]]
| [[మళయాలం]]
|-
| 24
| [[1977]]
| [[మిథున్ చక్రవర్తి]]
| [[మృగయా]]
| [[హిందీ]]
|-
| 23
| [[1976]]
| [[ఎం.వి. వాసుదేవరావు]]
| [[చోమన దుడి]]
| [[కన్నడం]]
|-
| 22
| [[1975]]
| [[సాధు మెహర్]]
| [[అంకుర్]]
| [[హిందీ]]
|-
| 21
| [[1974]]
| [[పి.జె.ఆంటోని]]
| [[నిర్మాల్యం (మలయాళ సినిమా)|నిర్మాల్యం]]
| [[మళయాలం]]
|-
| 20
| [[1973]]
| [[సంజీవ్ కుమార్]]
| [[కోషిశ్]]
| [[హిందీ]]
|-
| 19
| [[19వ భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు|1972]]
| [[ఎం.జి.రామచంద్రన్]]
| [[రిక్షా రాముడు|రిక్షాకారన్]]
| [[తమిళ భాష|తమిళం]]
|-
| 18
| [[1971]]
| [[సంజీవ్ కుమార్]]
| [[దస్తక్]]
| [[హిందీ]]
|-
| 17
| [[1970]]
| [[ఉత్పల్ దత్]]
| [[భువన్ షోమ్ (సినిమా)|భువన్ షోమ్]]
| [[హిందీ]]
|-
| 16
| [[1969]]
| [[అశోక్ కుమార్ (హిందీ నటుడు) |అశోక్ కుమార్]]
| [[ఆశీర్వాద్]]
| [[హిందీ]]
|-
| 15
| [[1968]]
| [[ఉత్తమ్ కుమార్]]
| [[ఆంథోనీ ఫిరింగీ]] &amp; [[చిరియాఖానా]]
| [[బెంగాలీ భాష|బెంగాలీ]]
|}

==ఇవి చూడండి==
{{భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు}}

[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు|నటుడు]]</text>
      <sha1>7lnckdu0nvbkqo48tzfyosoa27f083v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>47 రోజులు</title>
    <ns>0</ns>
    <id>10305</id>
    <revision>
      <id>3606796</id>
      <parentid>3467178</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T03:12:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Surendra Bojanapu</username>
        <id>107127</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9127" xml:space="preserve">{{సినిమా|
name = 47 రోజులు |
image = 47 Rojulu.jpg |
director = [[కె.బాలచందర్]]|
year = 1981|
language = తెలుగు|
production_company = [[ప్రేమాలయ]]|
music = [[ఎం.ఎస్. విశ్వనాధన్]]|
starring = [[చిరంజీవి]]&lt;br&gt;[[జయప్రద ]]&lt;br&gt;[[శరత్‌బాబు]]|
}}
'''''47 రోజులు''''' [[చిరంజీవి]], [[జయప్రద]], [[శరత్ బాబు]], [[రమాప్రభ]] నటించిన తెలుగు సినిమా. [[కైలాసం బాలచందర్|కె. బాలచందర్]] దర్శకత్వం వహించాడు. 1981 లో విడుదలైన ఈ సినిమా ఏకకాలంలో తమిళంలో కూడా 47 నాట్కల్ పేరుతో నిర్మించారు. నటి [[సరిత]] అతిథి పాత్రలో నటించింది. ఈ చిత్రం శివశంకరి రాసిన తమిళ నవల ఆధారంగా రూపొందించారు. ఇది చిరంజీవికి తొలి తమిళ చిత్రం. 

== కథ ==
నటి [[సరిత]] వైశాలి ([[జయప్రద|జయప్రద]]) తో మాట్లాడటానికి ఒక చిన్న పట్టణానికి వస్తుంది, ఎందుకంటే ఆమె వైశాలి జీవితం ఆధారంగా తీస్తున్న ఒక చిత్రంలో నటించబోతోంది. వైశాలి కోపంతో హిస్టెరికల్‌గా మారి సరితను బయటికి తోసేసి తలుపేసేస్తుంది. కుమార్ ([[చిరంజీవి]]) తో ఆమె వైవాహిక జీవితం గురించి వైశాలి సోదరుడు సరితకు చెబుతుండగ ఈ సినిమా ఫ్లాష్ బ్యాక్ రూపంలో సాగుతుంది. ఇది 47 రోజులు నడిచే కథ. కుమార్ వైశాలిని పెళ్ళి చేసుకుని పారిస్ నుండి 30 కి.మీ. దూరం లోని ఫెరోల్స్ అనే చోట ఉన్న ఒక భవంతికి తీసుకువెళ్తాడు. ఆమెకు ఫ్రెంచ్ గానీ, ఇంగ్లీషు గానీ రావు. కుమార్ ఇప్పటికే ఒక ఫ్రెంచి స్త్రీని పెళ్ళి చేసుకుంటాడు.మొదటి భార్య లూసీ (అన్నే ప్యాట్రిసియా) పై అంతస్తులో నివసిస్తుంది. అతను తన భార్యలిద్దరినీ మోసం చేస్తాడు: లూసీ స్నేహితురాలని వైశాలికి, వైశాలి తన చెల్లెలని లూసీకీ చెప్తాడు. చివరికి, వైశాలి అసలు సంగతి గుర్తించి, అతడికి రెండవ భార్యగా కానీ, ఉంపుడుగత్తెగానో ఉండకూడదని నిశ్చయించుకుంటుంది. తన భాష తెలిసినవారెవరూ ఆమెకు తెలియదు. తప్పించుకోవడానికి తనకు ఎవరు సహాయపడతారో తెలియదు. 

మానసిక దౌర్బల్యంతో ఉన్న సోదరిగా నటించమని కుమార్ ఆమెను హింసించి, బెదిరిస్తాడు. మనుషులు ప్రవర్తించలేని విధంగా, శాడిస్టిక్‌గా ప్రవర్తిస్తాడు. అతను తన సిగరెట్‌తో ఆమె వేళ్లను కాలుస్తాడు, ఆమె అరచేతిని పొయ్యిపై పెట్టి కాలుస్తాడు. తనతో పడుకోవటానికి ఇష్టపడనందున ఆమెను ఒక పోర్న్ ఫిల్మ్ చూడటానికి తీసుకువెళతాడు.

కుమార్ [[రమాప్రభ|వైశాలితో]] చేస్తున్న దురగతాలన్నీ ఒక పిక్ పాకెట్ ( [[రమాప్రభ|రమాప్రభ]] ) చూసి, ఆమెకు సహాయం చేయగల శంకర్ ( [[శరత్ బాబు]] ) అనే భారతీయ వైద్యుడి గురించి చెబుతుంది. ఈలోగా, వైశాలి గర్భవతి అవుతుంది. లూసీ తన మోసాన్ని కనుక్కుంటుందేమోనని కుమార్ భయపడతాడు. అతను వైశాలికి అసురక్షితమైన, అనాగరికమైన గర్భస్రావం చేసేందుకు బలవంతంగా ప్రయత్నిస్తాడు. డాక్టర్ శంకర్ ఆమెను రక్షించి లూసీకి కుమార్ వ్యవహారం గురించి అంతా చెబుతాడు. లూసీ తన ఉంగరాన్ని నదిలోకి విసిరి వారి వివాహాన్ని ముగిస్తుంది. డాక్టర్ శంకర్ వైశాలిని తిరిగి భారతదేశానికి తీసుకువస్తాడు. ఆమె తన సోదరుడు, తల్లి వద్దకు తిరిగి వస్తుంది.

ఆమె ఎందుకు పునర్వివాహం చేసుకోలేదని సరిత అడిగినప్పుడు (బహుశా ఆమెను రక్షించిన డాక్టర్ శంకర్ తో) వైశాలి, ఈ ప్రశ్నతో పట్టరాని కోపంతో ఒక మహిళ వివాహం చేసుకు తీరాల్సిన అవసరం లేదని సమాధానం ఇస్తుంది. అయితే, ఈ చిత్రంలో తన పాత్ర తిరిగి వివాహం చేసుకున్నట్లు చూపిస్తే తనకు అభ్యంతరమేమీ లేదని చెప్పి సరితను అనునయపరుస్తుంది. &lt;ref name=&quot;bfi&quot;&gt;{{వెబ్ మూలము|url=http://ftvdb.bfi.org.uk/sift/title/212656|title=47 Natkal|publisher=[[British Film Institute]]|access-date=2020-07-31|archive-date=2011-11-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20111126005814/http://ftvdb.bfi.org.uk/sift/title/212656|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== తారాగణం ==

* కుమార్ పాత్రలో [[చిరంజీవి]]
* [[జయప్రద|వైశాలిగా]] జయప్రద
* లూసీగా అన్నే ప్యాట్రిసియా
* శంకర్ పాత్రలో [[శరత్ బాబు]]
* [[రమాప్రభ]]
* జీపీ రామనాథ్
* చక్రపాణి
* [[జె. వి. రమణమూర్తి|జె.వి.రమణ మూర్తి]]
* [[సరిత|తనలాగే సరిత]]

== సంగీతం ==
[[ఎం. ఎస్. విశ్వనాథన్|ఎంఎస్ విశ్వనాథన్]] సంగీతం చెయ్యగా, సాహిత్యం [[ఆత్రేయ|ఆచార్య ఆత్రేయ]] అందించాడు.
{| class=&quot;wikitable&quot;
!పాట
!గాయనీ గాయకులు
|-
|&quot;ఓ. పైడి లెడెమ్మ &quot;
|[[శ్రీపతి పండితారాధ్యుల బాలసుబ్రహ్మణ్యం|ఎస్పీ బాలసుబ్రహ్మణ్యం]]
|-
|&quot;సూత్రం కట్టాడబ్బాయి&quot;
|[[వాణీ జయరామ్|వాణి జయరామ్]]
|-
|&quot;అలంతి ఇలాంటి అమ్మాయిని కాను&quot;
|[[శ్రీపతి పండితారాధ్యుల బాలసుబ్రహ్మణ్యం|ఎస్పీ బాలసుబ్రహ్మణ్యం]] &amp; [[వాణీ జయరామ్|వాణ జయరాం]] 
|}

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;
[[వర్గం:చిరంజీవి నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:రమాప్రభ నటించిన చిత్రాలు]]</text>
      <sha1>5d5xhlvw05joedbzqwkff7xgk01elfd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606797</id>
      <parentid>3606796</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T03:14:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Surendra Bojanapu</username>
        <id>107127</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9101" xml:space="preserve">{{సినిమా|
name = 47 రోజులు |
image = 47 Rojulu.jpg |
director = [[కె.బాలచందర్]]|
year = 1981|
language = తెలుగు|
production_company = [[ప్రేమాలయ]]|
music = [[ఎం.ఎస్. విశ్వనాధన్]]|
starring = [[చిరంజీవి]]&lt;br&gt;[[జయప్రద ]]&lt;br&gt;[[శరత్‌బాబు]]|
}}
'''''47 రోజులు''''' [[చిరంజీవి]], [[జయప్రద]], [[శరత్ బాబు]], [[రమాప్రభ]] నటించిన తెలుగు సినిమా. [[కైలాసం బాలచందర్|కె. బాలచందర్]] దర్శకత్వం వహించాడు. 1981 లో విడుదలైన ఈ సినిమా ఏకకాలంలో తమిళంలో కూడా 47 నాట్కల్ పేరుతో నిర్మించారు. నటి [[సరిత]] అతిథి పాత్రలో నటించింది. ఈ చిత్రం శివశంకరి రాసిన తమిళ నవల ఆధారంగా రూపొందించారు. ఇది చిరంజీవికి తొలి తమిళ చిత్రం. 

== కథ ==
నటి [[సరిత]] వైశాలి ([[జయప్రద|జయప్రద]]) తో మాట్లాడటానికి ఒక చిన్న పట్టణానికి వస్తుంది, ఎందుకంటే ఆమె వైశాలి జీవితం ఆధారంగా తీస్తున్న ఒక చిత్రంలో నటించబోతోంది. వైశాలి కోపంతో హిస్టెరికల్‌గా మారి సరితను బయటికి తోసేసి తలుపేసేస్తుంది. కుమార్ ([[చిరంజీవి]]) తో ఆమె వైవాహిక జీవితం గురించి వైశాలి సోదరుడు సరితకు చెబుతుండగ ఈ సినిమా ఫ్లాష్ బ్యాక్ రూపంలో సాగుతుంది. ఇది 47 రోజులు నడిచే కథ. కుమార్ వైశాలిని పెళ్ళి చేసుకుని పారిస్ నుండి 30 కి.మీ. దూరం లోని ఫెరోల్స్ అనే చోట ఉన్న ఒక భవంతికి తీసుకువెళ్తాడు. ఆమెకు ఫ్రెంచ్ గానీ, ఇంగ్లీషు గానీ రావు. కుమార్ ఇప్పటికే ఒక ఫ్రెంచి స్త్రీని పెళ్ళి చేసుకుంటాడు.మొదటి భార్య లూసీ (అన్నే ప్యాట్రిసియా) పై అంతస్తులో నివసిస్తుంది. అతను తన భార్యలిద్దరినీ మోసం చేస్తాడు: లూసీ స్నేహితురాలని వైశాలికి, వైశాలి తన చెల్లెలని లూసీకీ చెప్తాడు. చివరికి, వైశాలి అసలు సంగతి గుర్తించి, అతడికి రెండవ భార్యగా కానీ, ఉంపుడుగత్తెగానో ఉండకూడదని నిశ్చయించుకుంటుంది. తన భాష తెలిసినవారెవరూ ఆమెకు తెలియదు. తప్పించుకోవడానికి తనకు ఎవరు సహాయపడతారో తెలియదు. 

మానసిక దౌర్బల్యంతో ఉన్న సోదరిగా నటించమని కుమార్ ఆమెను హింసించి, బెదిరిస్తాడు. మనుషులు ప్రవర్తించలేని విధంగా, శాడిస్టిక్‌గా ప్రవర్తిస్తాడు. అతను తన సిగరెట్‌తో ఆమె వేళ్లను కాలుస్తాడు, ఆమె అరచేతిని పొయ్యిపై పెట్టి కాలుస్తాడు. తనతో పడుకోవటానికి ఇష్టపడనందున ఆమెను ఒక పోర్న్ ఫిల్మ్ చూడటానికి తీసుకువెళతాడు.

కుమార్ వైశాలితో చేస్తున్న దురగతాలన్నీ ఒక పిక్ పాకెట్ ( [[రమాప్రభ|రమాప్రభ]] ) చూసి, ఆమెకు సహాయం చేయగల శంకర్ ( [[శరత్ బాబు]] ) అనే భారతీయ వైద్యుడి గురించి చెబుతుంది. ఈలోగా, వైశాలి గర్భవతి అవుతుంది. లూసీ తన మోసాన్ని కనుక్కుంటుందేమోనని కుమార్ భయపడతాడు. అతను వైశాలికి అసురక్షితమైన, అనాగరికమైన గర్భస్రావం చేసేందుకు బలవంతంగా ప్రయత్నిస్తాడు. డాక్టర్ శంకర్ ఆమెను రక్షించి లూసీకి కుమార్ వ్యవహారం గురించి అంతా చెబుతాడు. లూసీ తన ఉంగరాన్ని నదిలోకి విసిరి వారి వివాహాన్ని ముగిస్తుంది. డాక్టర్ శంకర్ వైశాలిని తిరిగి భారతదేశానికి తీసుకువస్తాడు. ఆమె తన సోదరుడు, తల్లి వద్దకు తిరిగి వస్తుంది.

ఆమె ఎందుకు పునర్వివాహం చేసుకోలేదని సరిత అడిగినప్పుడు (బహుశా ఆమెను రక్షించిన డాక్టర్ శంకర్ తో) వైశాలి, ఈ ప్రశ్నతో పట్టరాని కోపంతో ఒక మహిళ వివాహం చేసుకు తీరాల్సిన అవసరం లేదని సమాధానం ఇస్తుంది. అయితే, ఈ చిత్రంలో తన పాత్ర తిరిగి వివాహం చేసుకున్నట్లు చూపిస్తే తనకు అభ్యంతరమేమీ లేదని చెప్పి సరితను అనునయపరుస్తుంది. &lt;ref name=&quot;bfi&quot;&gt;{{వెబ్ మూలము|url=http://ftvdb.bfi.org.uk/sift/title/212656|title=47 Natkal|publisher=[[British Film Institute]]|access-date=2020-07-31|archive-date=2011-11-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20111126005814/http://ftvdb.bfi.org.uk/sift/title/212656|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== తారాగణం ==

* కుమార్ పాత్రలో [[చిరంజీవి]]
* [[జయప్రద|వైశాలిగా]] జయప్రద
* లూసీగా అన్నే ప్యాట్రిసియా
* శంకర్ పాత్రలో [[శరత్ బాబు]]
* [[రమాప్రభ]]
* జీపీ రామనాథ్
* చక్రపాణి
* [[జె. వి. రమణమూర్తి|జె.వి.రమణ మూర్తి]]
* [[సరిత|తనలాగే సరిత]]

== సంగీతం ==
[[ఎం. ఎస్. విశ్వనాథన్|ఎంఎస్ విశ్వనాథన్]] సంగీతం చెయ్యగా, సాహిత్యం [[ఆత్రేయ|ఆచార్య ఆత్రేయ]] అందించాడు.
{| class=&quot;wikitable&quot;
!పాట
!గాయనీ గాయకులు
|-
|&quot;ఓ. పైడి లెడెమ్మ &quot;
|[[శ్రీపతి పండితారాధ్యుల బాలసుబ్రహ్మణ్యం|ఎస్పీ బాలసుబ్రహ్మణ్యం]]
|-
|&quot;సూత్రం కట్టాడబ్బాయి&quot;
|[[వాణీ జయరామ్|వాణి జయరామ్]]
|-
|&quot;అలంతి ఇలాంటి అమ్మాయిని కాను&quot;
|[[శ్రీపతి పండితారాధ్యుల బాలసుబ్రహ్మణ్యం|ఎస్పీ బాలసుబ్రహ్మణ్యం]] &amp; [[వాణీ జయరామ్|వాణ జయరాం]] 
|}

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;
[[వర్గం:చిరంజీవి నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:రమాప్రభ నటించిన చిత్రాలు]]</text>
      <sha1>9wpv6fojqozj47ry87q06pxn66o0d16</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606798</id>
      <parentid>3606797</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T03:17:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Surendra Bojanapu</username>
        <id>107127</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9088" xml:space="preserve">{{సినిమా|
name = 47 రోజులు |
image = 47 Rojulu.jpg |
director = [[కె.బాలచందర్]]|
year = 1981|
language = తెలుగు|
production_company = [[ప్రేమాలయ]]|
music = [[ఎం.ఎస్. విశ్వనాధన్]]|
starring = [[చిరంజీవి]]&lt;br&gt;[[జయప్రద ]]&lt;br&gt;[[శరత్‌బాబు]]|
}}
'''''47 రోజులు''''' [[చిరంజీవి]], [[జయప్రద]], [[శరత్ బాబు]], [[రమాప్రభ]] నటించిన తెలుగు సినిమా. [[కైలాసం బాలచందర్|కె. బాలచందర్]] దర్శకత్వం వహించాడు. 1981 లో విడుదలైన ఈ సినిమా ఏకకాలంలో తమిళంలో కూడా 47 నాట్కల్ పేరుతో నిర్మించారు. నటి [[సరిత]] అతిథి పాత్రలో నటించింది. ఈ చిత్రం శివశంకరి రాసిన తమిళ నవల ఆధారంగా రూపొందించారు. ఇది చిరంజీవికి తొలి తమిళ చిత్రం. 

== కథ ==
నటి [[సరిత]] వైశాలి ([[జయప్రద|జయప్రద]]) తో మాట్లాడటానికి ఒక చిన్న పట్టణానికి వస్తుంది, ఎందుకంటే ఆమె వైశాలి జీవితం ఆధారంగా తీస్తున్న ఒక చిత్రంలో నటించబోతోంది. వైశాలి కోపంతో హిస్టెరికల్‌గా మారి సరితను బయటికి తోసేసి తలుపేసేస్తుంది. కుమార్ ([[చిరంజీవి]]) తో ఆమె వైవాహిక జీవితం గురించి వైశాలి సోదరుడు సరితకు చెబుతుండగ ఈ సినిమా ఫ్లాష్ బ్యాక్ రూపంలో సాగుతుంది. ఇది 47 రోజులు నడిచే కథ. కుమార్ వైశాలిని పెళ్ళి చేసుకుని పారిస్ నుండి 30 కి.మీ. దూరం లోని ఫెరోల్స్ అనే చోట ఉన్న ఒక భవంతికి తీసుకువెళ్తాడు. ఆమెకు ఫ్రెంచ్ గానీ, ఇంగ్లీషు గానీ రావు. కుమార్ ఇప్పటికే ఒక ఫ్రెంచి స్త్రీని పెళ్ళి చేసుకుంటాడు.మొదటి భార్య లూసీ (అన్నే ప్యాట్రిసియా) పై అంతస్తులో నివసిస్తుంది. అతను తన భార్యలిద్దరినీ మోసం చేస్తాడు: లూసీ స్నేహితురాలని వైశాలికి, వైశాలి తన చెల్లెలని లూసీకీ చెప్తాడు. చివరికి, వైశాలి అసలు సంగతి గుర్తించి, అతడికి రెండవ భార్యగా కానీ, ఉంపుడుగత్తెగానో ఉండకూడదని నిశ్చయించుకుంటుంది. తన భాష తెలిసినవారెవరూ ఆమెకు తెలియదు. తప్పించుకోవడానికి తనకు ఎవరు సహాయపడతారో తెలియదు. 

మానసిక దౌర్బల్యంతో ఉన్న సోదరిగా నటించమని కుమార్ ఆమెను హింసించి, బెదిరిస్తాడు. మనుషులు ప్రవర్తించలేని విధంగా, శాడిస్టిక్‌గా ప్రవర్తిస్తాడు. అతను తన సిగరెట్‌తో ఆమె వేళ్లను కాలుస్తాడు, ఆమె అరచేతిని పొయ్యిపై పెట్టి కాలుస్తాడు. తనతో పడుకోవటానికి ఇష్టపడనందున ఆమెను ఒక పోర్న్ ఫిల్మ్ చూడటానికి తీసుకువెళతాడు.

కుమార్ వైశాలితో చేస్తున్న దురగతాలన్నీ ఒక పిక్ పాకెట్ ( [[రమాప్రభ|రమాప్రభ]] ) చూసి, ఆమెకు సహాయం చేయగల శంకర్ ( [[శరత్ బాబు]] ) అనే భారతీయ వైద్యుడి గురించి చెబుతుంది. ఈలోగా, వైశాలి గర్భవతి అవుతుంది. లూసీ తన మోసాన్ని కనుక్కుంటుందేమోనని కుమార్ భయపడతాడు. అతను వైశాలికి అసురక్షితమైన, అనాగరికమైన గర్భస్రావం చేసేందుకు బలవంతంగా ప్రయత్నిస్తాడు. డాక్టర్ శంకర్ ఆమెను రక్షించి లూసీకి కుమార్ వ్యవహారం గురించి అంతా చెబుతాడు. లూసీ తన ఉంగరాన్ని నదిలోకి విసిరి వారి వివాహాన్ని ముగిస్తుంది. డాక్టర్ శంకర్ వైశాలిని తిరిగి భారతదేశానికి తీసుకువస్తాడు. ఆమె తన సోదరుడు, తల్లి వద్దకు తిరిగి వస్తుంది.

ఆమె ఎందుకు పునర్వివాహం చేసుకోలేదని సరిత అడిగినప్పుడు (బహుశా ఆమెను రక్షించిన డాక్టర్ శంకర్ తో) వైశాలి, ఈ ప్రశ్నతో పట్టరాని కోపంతో ఒక మహిళ వివాహం చేసుకు తీరాల్సిన అవసరం లేదని సమాధానం ఇస్తుంది. అయితే, ఈ చిత్రంలో తన పాత్ర తిరిగి వివాహం చేసుకున్నట్లు చూపిస్తే తనకు అభ్యంతరమేమీ లేదని చెప్పి సరితను అనునయపరుస్తుంది. &lt;ref name=&quot;bfi&quot;&gt;{{వెబ్ మూలము|url=http://ftvdb.bfi.org.uk/sift/title/212656|title=47 Natkal|publisher=[[British Film Institute]]|access-date=2020-07-31|archive-date=2011-11-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20111126005814/http://ftvdb.bfi.org.uk/sift/title/212656|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== తారాగణం ==

* కుమార్ పాత్రలో [[చిరంజీవి]]
* [[జయప్రద|వైశాలిగా]] జయప్రద
* లూసీగా అన్నే ప్యాట్రిసియా
* శంకర్ పాత్రలో [[శరత్ బాబు]]
* [[రమాప్రభ]]
* జీపీ రామనాథ్
* చక్రపాణి
* [[జె. వి. రమణమూర్తి|జె.వి.రమణ మూర్తి]]
* తనలాగే [[సరిత]]

== సంగీతం ==
[[ఎం. ఎస్. విశ్వనాథన్|ఎంఎస్ విశ్వనాథన్]] సంగీతం చెయ్యగా, సాహిత్యం [[ఆత్రేయ|ఆచార్య ఆత్రేయ]] అందించాడు.
{| class=&quot;wikitable&quot;
!పాట
!గాయనీ గాయకులు
|-
|&quot;ఓ. పైడి లెడెమ్మ &quot;
|[[శ్రీపతి పండితారాధ్యుల బాలసుబ్రహ్మణ్యం|ఎస్పీ బాలసుబ్రహ్మణ్యం]]
|-
|&quot;సూత్రం కట్టాడబ్బాయి&quot;
|[[వాణీ జయరామ్|వాణి జయరామ్]]
|-
|&quot;అలంతి ఇలాంటి అమ్మాయిని కాను&quot;
|[[శ్రీపతి పండితారాధ్యుల బాలసుబ్రహ్మణ్యం|ఎస్పీ బాలసుబ్రహ్మణ్యం]] &amp; [[వాణీ జయరామ్|వాణ జయరాం]] 
|}

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;
[[వర్గం:చిరంజీవి నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:రమాప్రభ నటించిన చిత్రాలు]]</text>
      <sha1>i5hwc3x6fpwh715zcvm39irliamfqcz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అభిమానవతి</title>
    <ns>0</ns>
    <id>10468</id>
    <revision>
      <id>3606693</id>
      <parentid>3303534</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T17:36:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nskjnv</username>
        <id>103267</id>
      </contributor>
      <comment>బొమ్మ చేర్చాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2541" xml:space="preserve">{{సినిమా|
name = అభిమానవతి |
image          =  అభిమానవతి సినెమా పోస్టర్.png |100px      |
year = 1975|
language = తెలుగు|
director = [[డూండీ]] |
story = [[కె.రామలక్ష్మి]] |
production_company = [[త్రిమూర్తి ప్రొడక్షన్స్]]|
starring = [[ఘట్టమనేని కృష్ణ]], [[వాణిశ్రీ]] |
music = [[కె. చక్రవర్తి|చక్రవర్తి]] |
}}
==నటీనటులు==
* [[ఘట్టమనేని కృష్ణ]] - రాము, ఆగర్భ శ్రీమంతుడు
* [[వాణిశ్రీ]] - కరుణ
* [[ఎస్.వరలక్ష్మి]] - రాము తల్లి
* [[శరత్ బాబు]] - ఆనంద్
* [[టి.జి.కమలాదేవి]] - హాస్టల్ వార్డెన్
* [[మాడా వెంకటేశ్వరరావు]]
* ప్రమీల
* ఎం.విజయలక్ష్మి
* మాలతి
* ప్రేమలత
* [[రావి కొండలరావు]]
* [[కోళ్ళ సత్యం]]
* ప్రభాకరరెడ్డి
* శుభ
* వై.ఈశ్వరరెడ్డి
[[దస్త్రం:Doondi.png|thumb|డూండీ]]

==సాంకేతికవర్గం==
* దర్శకత్వం, స్క్రీన్ ప్లే : డూండీ
* నిర్మాతలు: జి.సాంబశివరావు, పి.బాబ్జీ
* మాటలు: కె.రామలక్ష్మి
* సంగీతం: చక్రవర్తి
* పాటలు: ఆరుద్ర, సినారె, దాశరథి
* నేపథ్యగానం: ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం, పి.సుశీల

==పాటలు==
* ఎట్టా పోనిత్తురా - ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం, పి.సుశీల
* ఏనాడూ లేని - పి.సుశీల
* నీపైన నాకెంత ప్రేముందో నీకెలా తెలిపేది 
- ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం
రచన:దాశరథి
* మామిడి తోటలో - ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం

[[వర్గం:రావి కొండలరావు నటించిన చిత్రాలు]]</text>
      <sha1>2zc79alcyves9gp0758pr2a4a85jecx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అగ్గిమీద గుగ్గిలం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>10546</id>
    <revision>
      <id>3606812</id>
      <parentid>3303039</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:21:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>వ్యాసానికి సంబంధించిన బొమ్మ కాదు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5209" xml:space="preserve">{{సినిమా|
name = అగ్గిమీద గుగ్గిలం |
director = [[జి.విశ్వనాథం]]|
year = 1968|
language = తెలుగు|
production_company = [[నవభారత్ ఫిల్మ్స్]]|
starring = [[తాడేపల్లి లక్ష్మీ కాంతారావు|కాంతారావు]],&lt;br&gt;[[రాజశ్రీ (నటి)|రాజశ్రీ]]|
}}


==నటీనటులు==
* [[తాడేపల్లి లక్ష్మీ కాంతారావు|కాంతారావు]] 
* [[రాజశ్రీ (నటి)|రాజశ్రీ]] 
* [[గుమ్మడి వెంకటేశ్వరరావు|గుమ్మడి]] 
* [[రాజనాల కాళేశ్వరరావు|రాజనాల]] 
* [[కైకాల సత్యనారాయణ|సత్యనారాయణ]]
* [[విజయలలిత]]
* [[రాజబాబు]]
* [[జి. రామకృష్ణ|రామకృష్ణ]]
* [[ధూళిపాళ సీతారామశాస్త్రి|ధూళిపాళ]]
* [[మందాడి ప్రభాకర రెడ్డి|ప్రభాకర్‌రెడ్డి]]
* [[వల్లూరి బాలకృష్ణ]]
* [[మీనాకుమారి (నటి)|మీనాకుమారి]]
* [[జ్యోతిలక్ష్మి (నటి)|జ్యోతిలక్ష్మి]]
* [[రావి కొండలరావు]]
* [[శ్రీరంజని (జూనియర్)|శ్రీరంజని]]
==సాంకేతికవర్గం==
* నిర్మాతలు: పి.ఎస్.ప్రకాశరావు, ఎ.పూర్ణచంద్రరావు
* దర్శకత్వం: [[జి.విశ్వనాథం]]
* సంభాషణలు: [[పింగళి నాగేంద్రరావు]]
* సంగీతం: [[చెళ్ళపిళ్ళ సత్యం]]
* పాటలు: [[శ్రీశ్రీ]], [[సి.నారాయణరెడ్డి]], [[దాశరథి కృష్ణమాచార్య|దాశరథి]], [[కొసరాజు రాఘవయ్యచౌదరి|కొసరాజు]]
* నేపథ్య గాయకులు: పి.సుశీల, ఎస్.జానకి, ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి, ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం, పిఠాపురం నాగేశ్వరరావు
==పాటలు==
# అమ్మమ్మో ఏమిటనో అబ్బబ్బో ఎందుకనో - [[ఎస్.జానకి]] - రచన: [[దాశరథి కృష్ణమాచార్య|దాశరథి]]
# ఎందుకె ఎందుకె ఎందుకె చందమామ - [[శ్రీపతి పండితారాధ్యుల బాలసుబ్రహ్మణ్యం|ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం]],[[పి.సుశీల]] - రచన: [[పింగళి నాగేంద్రరావు|పింగళి]]
# ఎంత మజాగుండారు ఎంత ఖషీగుండారు - ఎస్.జానకి, [[ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి]] - రచన: [[కొసరాజు రాఘవయ్యచౌదరి|కొసరాజు]]
# ఒకటి రెండు మూడు ఒకటి నేను రెండు మీరు మూడో - పి.సుశీల, ఎస్.పి. బాలు - రచన: [[శ్రీశ్రీ]]
# ఓహోహో గూటిలోని గువ్వా సాటిలేని రవ్వా - ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం, ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి - రచన: శ్రీశ్రీ
# కోయి రాజా కోయి కోతలు కోయి రాజా - ఎస్.జానకి, పిఠాపురం - రచన: పింగళి
# నేను పుట్టింది నీకోసం గజ్జె కట్టింది నీకోసం - ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి - రచన: [[సింగిరెడ్డి నారాయణరెడ్డి|డా.సినారె]]
==మూలాలు==
* [https://web.archive.org/web/20110708040419/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/ ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు] - సంకలనకర్త: కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాదు - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా)

[[వర్గం:రావి కొండలరావు నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:రాజనాల నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:ధూళిపాళ నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:గుమ్మడి నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:సత్యనారాయణ నటించిన చిత్రాలు]]</text>
      <sha1>9nj11s0gng1d5o1gwbztxfmqn0j9fa7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606828</id>
      <parentid>3606812</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:41:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5302" xml:space="preserve">{{సినిమా|
name = అగ్గిమీద గుగ్గిలం |
director = [[జి.విశ్వనాథం]]|
image = Aggi Meedha Guggilam (1968).jpg|
caption = సినిమా పోస్టర్|
year = 1968|
language = తెలుగు|
production_company = [[నవభారత్ ఫిల్మ్స్]]|
starring = [[తాడేపల్లి లక్ష్మీ కాంతారావు|కాంతారావు]],&lt;br&gt;[[రాజశ్రీ (నటి)|రాజశ్రీ]]|
}}


==నటీనటులు==
* [[తాడేపల్లి లక్ష్మీ కాంతారావు|కాంతారావు]] 
* [[రాజశ్రీ (నటి)|రాజశ్రీ]] 
* [[గుమ్మడి వెంకటేశ్వరరావు|గుమ్మడి]] 
* [[రాజనాల కాళేశ్వరరావు|రాజనాల]] 
* [[కైకాల సత్యనారాయణ|సత్యనారాయణ]]
* [[విజయలలిత]]
* [[రాజబాబు]]
* [[జి. రామకృష్ణ|రామకృష్ణ]]
* [[ధూళిపాళ సీతారామశాస్త్రి|ధూళిపాళ]]
* [[మందాడి ప్రభాకర రెడ్డి|ప్రభాకర్‌రెడ్డి]]
* [[వల్లూరి బాలకృష్ణ]]
* [[మీనాకుమారి (నటి)|మీనాకుమారి]]
* [[జ్యోతిలక్ష్మి (నటి)|జ్యోతిలక్ష్మి]]
* [[రావి కొండలరావు]]
* [[శ్రీరంజని (జూనియర్)|శ్రీరంజని]]
==సాంకేతికవర్గం==
* నిర్మాతలు: పి.ఎస్.ప్రకాశరావు, ఎ.పూర్ణచంద్రరావు
* దర్శకత్వం: [[జి.విశ్వనాథం]]
* సంభాషణలు: [[పింగళి నాగేంద్రరావు]]
* సంగీతం: [[చెళ్ళపిళ్ళ సత్యం]]
* పాటలు: [[శ్రీశ్రీ]], [[సి.నారాయణరెడ్డి]], [[దాశరథి కృష్ణమాచార్య|దాశరథి]], [[కొసరాజు రాఘవయ్యచౌదరి|కొసరాజు]]
* నేపథ్య గాయకులు: పి.సుశీల, ఎస్.జానకి, ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి, ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం, పిఠాపురం నాగేశ్వరరావు
==పాటలు==
# అమ్మమ్మో ఏమిటనో అబ్బబ్బో ఎందుకనో - [[ఎస్.జానకి]] - రచన: [[దాశరథి కృష్ణమాచార్య|దాశరథి]]
# ఎందుకె ఎందుకె ఎందుకె చందమామ - [[శ్రీపతి పండితారాధ్యుల బాలసుబ్రహ్మణ్యం|ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం]],[[పి.సుశీల]] - రచన: [[పింగళి నాగేంద్రరావు|పింగళి]]
# ఎంత మజాగుండారు ఎంత ఖషీగుండారు - ఎస్.జానకి, [[ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి]] - రచన: [[కొసరాజు రాఘవయ్యచౌదరి|కొసరాజు]]
# ఒకటి రెండు మూడు ఒకటి నేను రెండు మీరు మూడో - పి.సుశీల, ఎస్.పి. బాలు - రచన: [[శ్రీశ్రీ]]
# ఓహోహో గూటిలోని గువ్వా సాటిలేని రవ్వా - ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం, ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి - రచన: శ్రీశ్రీ
# కోయి రాజా కోయి కోతలు కోయి రాజా - ఎస్.జానకి, పిఠాపురం - రచన: పింగళి
# నేను పుట్టింది నీకోసం గజ్జె కట్టింది నీకోసం - ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి - రచన: [[సింగిరెడ్డి నారాయణరెడ్డి|డా.సినారె]]
==మూలాలు==
* [https://web.archive.org/web/20110708040419/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/ ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు] - సంకలనకర్త: కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాదు - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా)

[[వర్గం:రావి కొండలరావు నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:రాజనాల నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:ధూళిపాళ నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:గుమ్మడి నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:సత్యనారాయణ నటించిన చిత్రాలు]]</text>
      <sha1>eydk0i5yblvlvuguwsyzm3tmhg1j1bi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అనుభవించు రాజా అనుభవించు</title>
    <ns>0</ns>
    <id>10795</id>
    <revision>
      <id>3606939</id>
      <parentid>3473959</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:13:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2815" xml:space="preserve">{{సినిమా|
image = Anubavinchu Raja Anubavinchu (1968).jpg|
caption = సినిమా పోస్టర్|
name = అనుభవించు రాజా అనుభవించు |
year = 1968|
language = తెలుగు|
story = [[కె.బాలచందర్]] |
director = [[కె.బాలచందర్]] |
production_company = [[ఎన్.ఎస్.ప్రొడక్షన్స్]]|
music = [[ఎం.ఎస్.విశ్వనాథన్]] |
lyrics = [[అనిసెట్టి]] |
starring = [[నగేష్]], ముత్తురామన్, సుందరరాజన్, హరికృష్ణ, రాజశ్రీ, జయభారతి, మనోరమ, ముత్తులక్ష్మి |
}}
'''అనుభవించు రాజా అనుభవించు''' 1968 లో విడుదలైన తెలుగు డబ్బింగ్ సినిమా.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.in/2009/04/1968_21.html |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2016-03-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160307021302/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.in/2009/04/1968_21.html |archive-date=2016-03-07 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

దీనికి మూలం ''అనుబవి రాజా అనుబవి'' (1967) అనే తమిళ సినిమా. దీనికి కథ, దర్శకత్వం [[కె.బాలచందర్]] అందించగా; [[నగేష్]] ద్విపాత్రాభినయం పోషించాడు.

==పాటలు==
# అందాలుచిందే జగతిలో ఆశే చలించేను - ఎస్.పి.బాలు, పిఠాపురం
# అనుభవించు రాజా అనుభవించి - పి.సుశీల, ఎల్.అర్. ఈశ్వరి
# మల్లెతీగ పూసిందిరా బుల్లిసోకు చేసిందిరా - ఘంటసాల, ఎల్.అర్. ఈశ్వరి
# మద్రాస్ వింత మద్రాస్ అరి తస్సాదియ్యా పైపై మెరుగుల పట్నం - పిఠాపురం
# మాటల్లో మల్లెల్లోని మధువులూగెనే మోహం పెంచు - పి.సుశీల
==వెలుపలి లింకులు==
[[:ta:அனுபவி ராஜா அனுபவி|அனுபவி ராஜா அனுபவி]]

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

[[వర్గం:తెలుగు డబ్బింగ్ సినిమాలు]]
[[వర్గం:నగేష్ నటించిన సినిమాలు]]</text>
      <sha1>hbc9i7xcy1oupkznv3nanviuhzal2vb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అత్తగారు కొత్తకోడలు</title>
    <ns>0</ns>
    <id>10874</id>
    <revision>
      <id>3606941</id>
      <parentid>3473932</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:23:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9693" xml:space="preserve">{{సినిమా|
image = Athagaru Kotha Kodalu (1968).jpg|
caption = సినిమాపోస్టర్|
name = అత్తగారు కొత్తకోడలు |
director = [[అక్కినేని సంజీవి]]|
year = 1968|
language = తెలుగు|
production_company = [[కల్పనచిత్ర]]|
music = [[జి.కె. వెంకటేష్]]|
starring = [[ఘట్టమనేని కృష్ణ|కృష్ణ]], &lt;br&gt;[[విజయనిర్మల]], &lt;br&gt;[[సూర్యకాంతం]], &lt;br&gt;[[సత్యనారాయణ]], &lt;br&gt;[[రాజబాబు]], &lt;br&gt;[[రమాప్రభ]], &lt;br&gt;[[హరనాధ్]], &lt;br&gt;[[రమణారెడ్డి (నటుడు)|రమణారెడ్డి]], &lt;br&gt;[[నాగభూషణం (నటుడు)|నాగభూషణం]] |
playback_singer =[[ఘంటసాల]], &lt;br /&gt;[[పి. సుశీల]], &lt;br /&gt;[[ఎ.ఎం. రాజా]], &lt;br /&gt;[[పి.బి. శ్రీనివాస్]], &lt;br /&gt;[[ఎల్.ఆర్. ఈశ్వరి]] |
imdb_id =
}}
[[అక్కినేని సంజీవి]] దర్శకత్వంలో నిర్మాత బాబూరావు కల్పనా చిత్ర పతాకంపై రూపొందించిన చిత్రం '''అత్తగారు-కొత్తకోడలు'''. ఈ చిత్రం [[1968]], [[జూన్ 14]]న విడుదలైంది. 
==సాంకేతిక వర్గం==
* కథ: పినిశెట్టి
* కథా సంవిధానం, మాటలు: ఆచార్య ఆత్రేయ,
* కూర్పు: జగదీష్
* డైరెక్టర్ ఆఫ్ ఫొటోగ్రఫీ: కె.యస్.ప్రసాద్ 
* కళ: సూరన్న
* నృత్యం: తంగప్ప 
* పోరాటాలు: రాఘవులు 
* సంగీతం: జి.కె.వెంకటేష్ 
* స్క్రీన్‌ప్లే, దర్శకత్వం: ఎ.సంజీవి 
* నిర్మాత: బాబూరావు

==నటీనటులు==
* [[సూర్యకాంతం]]
* [[ఘట్టమనేని కృష్ణ|కృష్ణ]]
* [[హరనాథ్]]
* [[కైకాల సత్యనారాయణ]]
* [[పుష్పకుమారి]]
* [[రమాప్రభ]]
* [[జయంతి (నటి)|జయంతి]]
* [[విజయనిర్మల]]
* [[సాక్షి రంగారావు]]
* [[రాజబాబు]]
* [[రావి కొండలరావు]]
* ఆనందమోహన్

==కథ==
సూరమ్మ (సూర్యకాంతం) ఒక వూరిలోని ఆస్తిపరురాలు. వడ్డీవ్యాపారం చేస్తూ పేదవాళ్ళను పీడిస్తూ ఉంటుంది. సవతి కొడుకు సత్యం (సత్యనారాయణ), కోడలు పుష్పకుమారిని ఆరళ్ళుపెడుతూ ఉంటుంది. కట్నం డబ్బు 10వేలు ఇవ్వకుండా కూతురు ధనలక్ష్మి(రమాప్రభ)ను అత్తగారింటికి పంపక, తనవద్దే వుంచుకుంటుంది. ఆమె మాట ప్రకారం ధనలక్ష్మి అందరి విషయాలు, తల్లికి చాడీలు చెబుతుంటుంది. ఆమె ఇద్దరు కొడుకులు మధు(హరనాథ్), గోపి(కృష్ణ) తల్లిని ఎదిరించలేక అవస్థలు పడుతుంటారు. మధు, పట్నంలో లక్షాధికారి నాగభూషణం కూతురు లత (జయంతి) ప్రేమించుకుంటారు. ఆ ప్రేమకు పెళ్ళికి తండ్రి అంగీకరించక పోవటంతో, స్నేహితురాలు రాధ (విజయనిర్మల), ఆమె తండ్రి కోటయ్య సాయంతో రిజిస్టర్ మ్యారేజి చేసుకుంటారు. భార్యతో పల్లెటూరు వచ్చిన మధు, అంతకుముందే తల్లి, మేనమామ నాగన్న (సాక్షి రంగారావు) కుట్రవలన దొంగతనం నేరంమీద సత్యం దంపతులు ఇల్లువదిలి వెళ్ళారని తెలుసుకుంటాడు. మధు కోరినా, సత్యం తిరిగి ఇంటికి రాక, పొలం వద్దనే పాకలో వుంటాడు. మధు పొలం పనులు చేయటం, లతకు ఆస్తిరాదని తెలిసిన రాధమ్మ ఆమెను అనేక ఆరళ్ళు పెట్టడంతో గర్భవతి ఐన, లతకు అబార్షన్ అవుతుంది. దాంతో మధు, లత తిరిగి పట్నం వెళ్ళిపోతారు. రాధ, గోపితో కలిసి, ఆస్తికల దైవ భక్తురాలిగా నాటకం ఆడి, సూరమ్మ చేత ఒప్పించి, గోపిని పెళ్ళాడి, కోడలుగా ఆ ఇంటికి వచ్చి, ధనలక్ష్మిని, ఆమె భర్త గిరిబాబు (రాజ్‌బాబు)తో పంపించి వేసి, ఆమె మరణించిందని, ఉత్తరం చూపి, దాని ద్వారా అత్తగారిని భయపెట్టి, లతను ఆమె పెట్టిన కష్టాలుపెట్టి ఇంటెడు చాకిరీ చేయిస్తుంది. నాగన్న అత్తగారిని మోసంచేసి ఆస్తి రాయించుకొని, అమ్మబోగా అన్నదమ్ములు ముగ్గురూ కలిసి దాన్ని అడ్డుకోవటం, సూరమ్మకు జ్ఞానోదయం కలిగి కోడళ్ళను ఆదరించటంతో చిత్రం ముగుస్తుంది&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.andhrabhoomi.net/content/flashback50-11 |title=అత్తగారు- కొత్తకోడలు -సి.వి.ఆర్.మాణిక్యేశ్వరి ఫ్లాష్ బ్యాక్ @ 50 ఆంధ్రభూమి దినపత్రిక 16-06-2018 |website= |access-date=2018-10-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180814192425/http://www.andhrabhoomi.net/content/flashback50-11 |archive-date=2018-08-14 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

==పాటలు==
# చిటుకుమన్నది చిటికెమ్మా కిర్రుమన్నది తలుపమ్మా - పి.సుశీల
# ఘాటుఘాటుప్రేమ ఎడబాటు - ఎ. ఎం.రాజా, ఎల్. ఆర్. ఈశ్వరి
# దేవా లోకములోని చీకటులన్నీ - పి.బి.శ్రీనివాస్
# పెళ్ళిచేసుకుంటా నిన్నే పెళ్ళి - ఘంటసాల ( విజయనిర్మల మాటలతో)
# వయసు ఆగదు మన కోసం - ఘంటసాల, సుశీల
# నువ్వు లేనిదే పువ్వు పువ్వుకాదు - పి.బి.శ్రీనివాస్, ఎస్.జానకి
# రేపల్లెవాడలో వేడుక - పి.సుశీల బృందం
# వెన్నెల తెచ్చాడు మా పాపడు నవ్వులు పంచాడు - ఎస్.జానకి
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
* [https://web.archive.org/web/20110708040419/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/ ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు] - సంకలనకర్త: కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాదు - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా)

==బయటి లింకులు==
* {{IMDb title|1485680}}

[[వర్గం:ఘట్టమనేని కృష్ణ నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:విజయనిర్మల సినిమాలు]]
[[వర్గం:రమాప్రభ నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:రాజబాబు నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:సూర్యకాంతం నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:రావి కొండలరావు నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:నాగభూషణం నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:సాక్షి రంగారావు నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:సత్యనారాయణ నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:పుష్పకుమారి నటించిన సినిమాలు]]</text>
      <sha1>twby4bjv3fn1czmbmr0rb71979i4jaf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>బంగారు సంకెళ్ళు</title>
    <ns>0</ns>
    <id>10994</id>
    <revision>
      <id>3606968</id>
      <parentid>3213018</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T09:34:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3569" xml:space="preserve">{{సినిమా|
name = బంగారు సంకెళ్లు |
image = Bangaru Sankellu (1968).jpg|
capiton = సినిమాపోస్టర్|
director = [[గుత్తా రామినీడు ]]|
year = 1968|
language = తెలుగు|
production_company = బాలా ప్రొడక్షన్స్ |
producer=వి. సత్యనారాయణ|
music = [[ఎం. పూర్ణచంద్రరావు]]|
starring = [[హరనాధ్]], &lt;br&gt;[[జమున (నటి)|జమున]], &lt;br&gt;[[జి.వరలక్ష్మి]] |
}}

==నటవర్గం==
* [[హరనాథ్]]
* [[జమున (నటి)|జమున]]
* [[జి.వరలక్ష్మి]]
* [[గుమ్మడి వెంకటేశ్వరరావు]] - బసవయ్య
* [[అల్లు రామలింగయ్య]]
* [[ప్రభాకర రెడ్డి]] - జోగులు
* [[టి.జి.కమలాదేవి]]
* [[రాజబాబు]]
* [[రమాప్రభ]]

==పాటలు==
# అందం ఉరికింది వయసుతో పందెం వేసింది - [[ఘంటసాల]], [[పి.సుశీల]] - రచన: [[ఆత్రేయ]]
# ఆడితప్పని వాడని యశము గాంచ (పద్యాలు) - కొండల్రావు, సుమిత్ర, అప్పారావు - రచన: పింగళి
# ఎవరికి పుట్టిన పాప చివరికి ఎవరికి దక్కిన పాపా - ఘంటసాల - రచన: డా॥ [[సి.నారాయణరెడ్డి]]
# చతురాశాంత పరీత భూరి వసుధన్ (పద్యం) - కొండల్రావు - రచన: పింగళి
# చిన్నవాణ్ని చూడగనే ఏలనే మది ఊగెనే రాగాలు సాగెనే - [[ఎల్.ఆర్. ఈశ్వరి]], పి.సుశీల
# మనసైన నాసామి రాడేలనే నా మదిలోని నెలరాజు లేడేలనే - పి.సుశీల
# రండయ్యా రండయ్యా పిన్నలు పెద్దలు రారండయ్యా (బుర్రకథ) - ఎల్. ఆర్. ఈశ్వరి బృందం
# లోకమెల్ల నీది లోకమే (అభినవ కుచేల పిల్లల నాటిక) - [[ఉడుతా సరోజిని]], సుమిత్ర - రచన: [[శ్రీశ్రీ]]

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

* [https://web.archive.org/web/20160305112528/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/2009/07/blog-post_6583.html ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు] - కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాద్ - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా)

[[వర్గం:రాజబాబు నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:జమున నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:అల్లు రామలింగయ్య నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:గుమ్మడి నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:రమాప్రభ నటించిన చిత్రాలు]]</text>
      <sha1>dpe8nkwdp8fqf9hks51s1buspw1fu5a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>దొంగల దోపిడీ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>11518</id>
    <revision>
      <id>3606691</id>
      <parentid>3213409</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T17:22:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nskjnv</username>
        <id>103267</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPTE #WPWP బొమ్మ చేర్చాను.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3685" xml:space="preserve">{{సినిమా|
name = దొంగల దోపిడీ |
 image          =  దొంగల దోపిడీ.png |100px      |
director = [[ఎం.మల్లికార్జునరావు ]]|
year = 1978|
language = తెలుగు|
production_company = [[శ్రీ పద్మావతి పిక్చర్స్]]|
lyrics = [[ఆరుద్ర]] |
music = [[చెళ్ళపిళ్ళ సత్యం]]|
starring = [[ఘట్టమనేని కృష్ణ|కృష్ణ]],&lt;br&gt;[[శ్రీప్రియ (నటి)|శ్రీప్రియ]]|
editing = [[కోటగిరి గోపాలరావు]] |
}}
==నటీనటులు==
* కృష్ణ,
* శ్రీప్రియ,
* ప్రభ,
* కె.వి.చలం,
* [[గిరిబాబు]],
* మోహన్‌బాబు,
* మురళీమోహన్,
* రాజబాబు,
* రమాప్రభ 
* [[త్యాగరాజు (నటుడు)|త్యాగరాజు]]
==పాటలు==
ఈ సినిమా కోసం [[ఆరుద్ర]] మూడు పాటలను రచించారు.&lt;ref&gt;[[ఆరుద్ర సినీ గీతాలు]], కురిసే చిరుజల్లులో, కె. రామలక్ష్మి, విశాలాంధ్ర పబ్లిషింగ్ హౌస్, హైదరాబాద్, 2003.&lt;/ref&gt;
# ఆ కొండ గుండెలోన సూరీడు దూరేడు కోడికూసేదాక - రచన: [[ఆరుద్ర]] - గానం: [[ఎస్.పి. బాలసుబ్రహ్మణ్యం]], [[పి.సుశీల]] బృందం
# ఓలోలే ఏమాయెనే ఇది ఉండుండి మొదలాయెనే - [[ఎస్.జానకి]], [[ఎల్. ఆర్. ఈశ్వరి]]
# ఓహో అఘ మేఘాలమీద అహా మేఘమే వెలుగే కాదా - రచన: ఆరుద్ర - గానం: ఎస్.పి. బాలసుబ్రహ్మణ్యం
# తబలా దరువే మోతరా తైతక్కలాడితే జాతర - ఎస్.జానకి, ఎస్.పి. బాలసుబ్రహ్మణ్యం
# తప్పెట్లే మోగాయీ తాళాలే రేగాయి సిరిమువ్వ చిందేయ - రచన: ఆరుద్ర - గానం: [[వి.రామకృష్ణ]], పి.సుశీల బృందం
# రాస్కో పూస్కో నాపేరు చెప్పుకో మనసైన వరసైన - ఎస్.పి. బాలసుబ్రహ్మణ్యం

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

==బయటి లింకులు==
* [https://web.archive.org/web/20110708040419/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/ ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు] - కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాద్ - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా)

[[వర్గం:కె.వి.చలం నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:ఘట్టమనేని కృష్ణ నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:త్యాగరాజు నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:ప్రభ నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:రమాప్రభ నటించిన చిత్రాలు]]</text>
      <sha1>3wdch9wft808gnq47uyw8wvpq0rdwvg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>హంతకుడి వేట</title>
    <ns>0</ns>
    <id>11856</id>
    <revision>
      <id>3606696</id>
      <parentid>3190330</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:03:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Divya4232</username>
        <id>105587</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPTE #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="477" xml:space="preserve">{{సినిమా|
name = హంతకుడి వేట|
director = [[ నివాస్]]|
year = 1987|
language = తెలుగు|
production_company = [[సాయిబాబా మూవీ క్రియెషన్స్ ]]|
music = [[కె.ఎస్. చంద్రశేఖర్]]|
starring = [[భానుచందర్ ]],&lt;br&gt;[[రజని ]],&lt;br&gt;[[స్మిత]]|
 |image=Hathakudiveta.jpg}}

{{మొలక-తెలుగు సినిమా}}</text>
      <sha1>so42ouqg4b210k4xtf4yga92plys5mq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>స్త్రీ జన్మ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>12189</id>
    <revision>
      <id>3606769</id>
      <parentid>3475038</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T01:30:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8665" xml:space="preserve">{{సినిమా|
name = స్త్రీ జన్మ |
image = Sthree Janma (1967) Poster Design.jpg|
caption = సినిమాపోస్టర్|
director = [[కె.ఎస్.ప్రకాశరావు ]]|
year = 1967|
language = తెలుగు|
production_company = [[సురేష్ మూవీస్ ]]|
music = [[ఘంటసాల వెంకటేశ్వరరావు]]|
starring = [[నందమూరి తారక రామారావు]],&lt;br&gt;[[కృష్ణ కుమారి]]|
}}
'''స్త్రీ జన్మ''' [[1967]], [[ఆగష్టు 31]]వ తేదీన విడుదలైన తెలుగు చలనచిత్రం.
==నటీనటులు==
{{Div col|colwidth=25em|content=
* [[నందమూరి తారక రామారావు|ఎన్.టి.రామారావు]]
* [[ఘట్టమనేని కృష్ణ|కృష్ణ]]
* [[బి. పద్మనాభం|పద్మనాభం]]
* [[చిత్తూరు నాగయ్య]]
* [[మందాడి ప్రభాకర రెడ్డి|ప్రభాకర్‌రెడ్డి]]
* [[రాజబాబు]]
* [[అంజలీదేవి]]
* [[కృష్ణకుమారి (నటి)|కృష్ణకుమారి]]
* విజయలక్ష్మి
* [[గీతాంజలి (నటి)|గీతాంజలి]]
* [[రమాప్రభ]]
* [[లక్ష్మి (నటి)|లక్ష్మి]]
* ప్రభావతి
* లక్ష్మీకాంతం
* [[పేకేటి శివరాం]]
* [[రావి కొండలరావు]]
* [[తాడేపల్లి లక్ష్మీకాంతారావు|కాంతారావు]](అతిథి పాత్ర)
* [[రాజశ్రీ (నటి)|రాజశ్రీ]](అతిథి పాత్ర)
* [[డి.రామానాయుడు]](అతిథి పాత్ర)
* [[వాణిశ్రీ]](అతిథి పాత్ర)
}}

==సాంకేతికవర్గం==
* నిర్మాత: [[డి.రామానాయుడు]]
* చిత్రానువాదం, దర్శకత్వం: [[కె.ఎస్.ప్రకాశరావు]]
* మాటలు: [[సముద్రాల రామానుజాచార్య|సముద్రాల జూనియర్]]
* పాటలు: [[ఆత్రేయ]], [[సముద్రాల రాఘవాచార్య]], [[ఆరుద్ర]], [[దాశరథి కృష్ణమాచార్య|దాశరథి]], [[సి.నారాయణరెడ్డి]], [[కొసరాజు రాఘవయ్యచౌదరి|కొసరాజు]]
* సంగీతం: [[ఘంటసాల వెంకటేశ్వరరావు|ఘంటసాల]]
* నేపథ్య గానం: ఘంటసాల, [[పి.సుశీల]]
* ఛాయాగ్రహణం: సి.నాగేశ్వరరావు
* కళ: రాజేంద్రకుమార్
* కూర్పు: మార్తాండ్
* నృత్యం: కె.ఎస్.రెడ్డి &amp; [[వెంపటి చినసత్యం]]
==కథ==
కళ్యాణి విద్యాధికురాలు. ఒక విషమక్షణంలో బలాత్కారానికి లోనై శీలాన్ని కోల్పోతుంది. కళ్యాణం కాకుండానే కన్నతల్లి అవుతుంది. సంఘానికి జడిసి బిడ్డను దేవుని పాదాల వద్ద ఉంచి వెళ్ళిపోతుంది. అన్న బలవంతంమీద కళ్యాణి విధిలేక శేఖర్‌ను వివాహమాడుతుంది. యాదృచ్ఛికంగా తన బిడ్డను భర్త ఇంట్లోనే చూస్తుంది. కలుషితమైన తన శరీరాన్ని భర్తకు అర్పించలేక, కళ్ళెదుట ఉన్న బిడ్డ తన కన్నబిడ్డేనని చెప్పుకోలేక కళ్యాణి చిత్రవధ అనుభవిస్తూ ఉంటుంది. చివరకు భర్తకు తన విషయాన్ని చెబుతుంది. నాడు కళ్యాణి శీలాన్ని అపహరించింది, నేడు కళ్యాణి భర్త శేఖర్ ఒక్కరే. కళ్యాణి కష్టం గట్టెక్కింది&lt;ref name=&quot;జ్యోతి రివ్యూ&quot;&gt;{{cite news |last1=మద్రాసు సినిమా విలేకరి |title=చిత్ర సమీక్ష:స్త్రీ జన్మ |url=http://www.pressacademyarchives.ap.nic.in/newspaperframe.aspx?bookid=64467 |accessdate=31 July 2020 |work=ఆంధ్రజ్యోతి దినపత్రిక |date=3 September 1967 }}{{Dead link|date=సెప్టెంబర్ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

==పాటలు==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! పాట
! రచయిత
! సంగీతం
! గాయకులు
|-
| ఏదో ఏదో ఏదో ఏదో అవుతున్నది
| [[సి.నారాయణరెడ్డి]]
| [[ఘంటసాల వెంకటేశ్వరరావు|ఘంటసాల]]
| [[పి.సుశీల]]
|-
| ఎన్నిపూవు లిలా నలిగిపోయినవో
| [[ఆత్రేయ]]
| ఘంటసాల
| ఘంటసాల
|-
| వెడెలె సింహబలుడు అరవీరభయంకరుడు
| [[కొసరాజు రాఘవయ్యచౌదరి|కొసరాజు]]
| ఘంటసాల
| [[మాధవపెద్ది సత్యం|మాధవపెద్ది]] &lt;br&gt;[[స్వర్ణలత (పాత)|స్వర్ణలత]]
|-
| హల్లో అన్నది మనసూ చలో అన్నది సొగసు
| [[ఆరుద్ర]]
| ఘంటసాల
| ఘంటసాల &lt;br&gt;పి.సుశీల
|-
| బాసందీ నదీ తీరాన రసగుల్లా కిల్లా లోన
| [[సముద్రాల రామానుజాచార్య|సముద్రాల జూనియర్]]
| ఘంటసాల
| [[పిఠాపురం నాగేశ్వరరావు|పిఠాపురం]] &lt;br&gt;[[ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి]]
|-
| చేయని నోమే అడగని వరమై
| ఆత్రేయ
| ఘంటసాల
| పి.సుశీల
|-
| ఈనాటి కుర్రకారు చూస్తే ఒకే చిరాకె
| సముద్రాల జూనియర్
| ఘంటసాల
| పి.సుశీల &lt;br&gt;ఘంటసాల
|-
| ఎడారిలో పూలు పూచె ఎందుకని
| [[దాశరధి కృష్ణమాచార్య|దాశరథి]]
| ఘంటసాల
| పి.సుశీల &lt;br&gt;ఘంటసాల
|-
| తల్లీ ఇది తరతరాల కథ చెల్లీ
| ఆత్రేయ
| ఘంటసాల
| ఘంటసాల
|}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటిలింకులు==
*{{IMDb title|tt0254798}}

[[వర్గం:ఎన్టీఆర్‌ సినిమాలు]]
[[వర్గం:రామానాయుడు నిర్మించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:రావి కొండలరావు నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:ఘట్టమనేని కృష్ణ నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:కాంతారావు నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:ప్రభాకర్ రెడ్డి నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:రాజబాబు నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:అంజలీదేవి నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:రమాప్రభ నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:వాణిశ్రీ నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:సురేష్ ప్రొడక్షన్స్ సినిమాలు]]
[[వర్గం:నాగయ్య నటించిన సినిమాలు]]</text>
      <sha1>h174d2m99816uqverv6aanroctnant6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>కలిసుందాం రా</title>
    <ns>0</ns>
    <id>13070</id>
    <revision>
      <id>3606932</id>
      <parentid>3214273</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:07:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5074" xml:space="preserve">{{సినిమా|
name = కలిసుందాం రా |
image=Kalisundamraadvd.jpg|
director = [[ఉదయశంకర్]]|
music = [[ఎస్. ఎ. రాజ్ కుమార్]]|
producer= [[దగ్గుబాటి సురేష్ బాబు]]|
year = 2000|
language = తెలుగు|
production_company = [[సురేష్ ప్రొడక్షన్స్]]|
starring = [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]],&lt;br&gt;[[సిమ్రాన్]]|
}}
'''కలిసుందాం...రా''' [[ఉదయశంకర్]] దర్శకత్వంలో 2000 లో విడుదలైన కుటుంబ కథాచిత్రం. [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ఈ సినిమా ఘనవిజయం సాధించటమే కాక [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ తెలుగు చిత్రం]] గా భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాన్నిఅందుకొంది, '''వెంకటేష్''' కు ఉత్తమ నటుడుగా [[నంది బహుమతి]]ని అందించింది.

==చిత్ర కథ==
హీరో వెంకటేష్ కుటుంబం ముంబాయిలో ఉంటుంది. తన తాతయ్య వీరవెంకట రాఘవయ్య ( కె.విశ్వనాథ్) షష్టిపూర్తి వివాహానికై ఆహ్వానం పంపగా కుటుంబంతో వస్తాడు. అందరినీ ఆటపట్టిస్తూ, సంతోషపరుస్తూ ఉంటాడు. హీరోయిన్ సిమ్రాన్. ఎన్నో చిలిపి తగాదాల తరువాత ఇద్దరూ ప్రేమలో పదతారు. ఊరి ఆనకట్ట విషయంలో చాకచక్యంగా మాట్లాడి అందరి మెప్పు పొందుతాడు. మనవడి వాగ్దాటికి తాత మురిసి తనకు బహుకరించేదుకు గొలుసు తేవడనికి వెళతాడు. ఇంతలో శ్రీ హరి కయ్యానికి కాలు దువ్వుతాడు. ఆగ్రహించిన వెంకటేష్ కూడా గొడవ పడతాడు. అక్కడికి వచ్చిన విశ్వానాథ్ అది చూసి వెంకటేష్ ను కొడతాడు. అవమానంతో సారాయి తాగుతుంటాడు. ఇంతలో రాళ్లపల్లి కలుగ చేసుకొని జరిగిన గతమంతా చెబుతాడు. ఆ గతం తెలుసుకున్న వెంకటేష్ శ్రీ హరి కుటుంబాన్ని, విశ్వానాథ్ కుటుంబాన్ని కలపాలనుకుంటాడు. అంతా కలిశాక సిమ్రాన్ ను శ్రీ హరి అక్క కొడుకుకు ఇచ్చి పెళ్ళి చేయాలని పెద్దలు నిర్ణయం తీసుకుంటారు. దాంతో ఒకప్పుడు తన తండ్రి ప్రేమ వలన విడిపోయిన కుటుంబం, మళ్ళీ తన ప్రేమ వలన విడిపోకుడదనుకుంటాడు. అందువలన తన ప్రేమను త్యాగం చేయాలనుకుంటాడు. ఆఖరికి కథ సుఖాంతమోతుంది. 

== తారాగణం ==
* రఘు గా వెంకటేష్
* అలివేలు మంగ తాయారు గా సిమ్రాన్
* వీరవెంకటరాఘవయ్య గా కె. విశ్వనాథ్
* రంగనాథ్
* శ్రీహరి
* [[రమాప్రభ]]
* కల్పనా రాయ్

== పాటలు ==
* నువ్వే నువ్వే అంటూ నా ప్రాణం
* మనసు మనసు కలిసిపోయే

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}

[[వర్గం:నంది ఉత్తమ చిత్రాలు]]
[[వర్గం:వెంకటేష్ నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:రామానాయుడు నిర్మించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:కల్పనా రాయ్ నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:రమాప్రభ నటించిన చిత్రాలు]]</text>
      <sha1>r7fmt3av6uex84gj63o60tgib2lq7a5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఉపాయంలో అపాయం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>13095</id>
    <revision>
      <id>3606802</id>
      <parentid>3303717</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:08:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6065" xml:space="preserve">{{సినిమా|
name = ఉపాయంలో అపాయం |
image = Upayamlo Apayam (1967).jpg|
caption = సినిమాపోస్టర్|
director = [[టి. కృష్ణ]]|
writer = టి. కృష్ణ|
year = 1967|
language = తెలుగు|
producer = సి. వెంకు రెడ్డి, ఎ. రామిరెడ్డి|
production_company = [[విజయవర్ధన్ మూవీస్]]|
starring = [[ఘట్టమనేని కృష్ణ]], &lt;br&gt;[[విజయనిర్మల]], &lt;br&gt;[[జమున (నటి)|జమున]], &lt;br&gt;[[గుమ్మడి వెంకటేశ్వరరావు]]|
music = [[కె.వి.మహదేవన్]] |
runtime = 139 నిమిషాలు|
imdb_id = 0371364|
}}
'''ఉపాయంలో అపాయం'''  టి. కృష్ణ దర్శకత్వంలో వచ్చిన సినిమా.&lt;ref name=youtube.com&gt;{{cite web|title=యూట్యూబులో ఉపాయంలో అపాయం సినిమా|url=https://www.youtube.com/watch?v=kWsk6-JJlF4|website=youtube.com|accessdate=24 October 2017}}&lt;/ref&gt; ఇందులో కృష్ణ, విజయ నిర్మల ప్రధాన పాత్రలు పోషించారు. ఇది [[1967]],[[సెప్టెంబర్ 7]]వ తేదీన విడుదలయ్యింది. 
[[దస్త్రం:T.krishna.jpg|thumb|టి.కృష్ణ]]

==సాంకేతిక వర్గం==
* దర్శకత్వం: టి.కృష్ణ
* నిర్మాతలు: సి.వెంకురెడ్డి, ఎ.రామిరెడ్డి
* కథ: ఎస్.బాలచందర్
* చిత్రానువాదం: టి.కృష్ణ, సముద్రాల జూనియర్, కె.వి.రావు
* సంభాషణలు: [[సముద్రాల రామానుజాచార్య|సముద్రాల జూనియర్]]
* పాటలు: [[ఆత్రేయ]], [[ఆరుద్ర]], [[కొసరాజు రాఘవయ్యచౌదరి|కొసరాజు]]
* సంగీతం: [[కె.వి.మహదేవన్]]
* నేపథ్య గాయకులు: [[పి.సుశీల]], [[పి.బి.శ్రీనివాస్]], [[పిఠాపురం నాగేశ్వరరావు|పిఠాపురం]]

==పాత్రలు-పాత్రధారులు==
* [[ఘట్టమనేని కృష్ణ]]
* [[విజయనిర్మల]]
* [[జమున (నటి)|జమున]]
* [[గుమ్మడి వెంకటేశ్వరరావు]]
* [[నాగభూషణం (నటుడు)|నాగభూషణం]]
* [[గీతాంజలి (నటి)|గీతాంజలి]]
* [[జి. రామకృష్ణ]]
* [[కె.వి.చలం]]
* [[రాజబాబు]]
* [[తిక్కవరపు వెంకటరమణారెడ్డి|రమణారెడ్డి]]
* [[మందాడి ప్రభాకర రెడ్డి|ప్రభాకర్‌రెడ్డి]]
* [[సూర్యకాంతం]]
* [[రాంమోహన్]]
* [[తాడేపల్లి లక్ష్మీకాంతారావు|కాంతారావు]]
* [[ఎల్.విజయలక్ష్మి]]
* [[రావి కొండలరావు]]
* [[రాధాకుమారి]]
* [[చలపతిరావు]]

==పాటలు==
# నిషా ఎందుకు నేనున్నాను ఖుషీ కోరిక తీరుస్తాను - [[పి.సుశీల]] - రచన: [[ఆరుద్ర]]&lt;ref&gt;ఉపాయంలో అపాయం, ఆరుద్ర సినీ గీతాలు (1965-1970), విశాలాంధ్ర పబ్లిషింగ్ హౌస్, హైదరాబార్, 2002, పేజీలు:58-9.&lt;/ref&gt;
# పదారు గడిచి పదేడులోకి పాదం మోపే అమ్మాయి - [[పి.బి.శ్రీనివాస్]], పి.సుశీల - రచన: [[ఆత్రేయ]]
# ప్రతి పాప పుట్టేదే పుట్టినరోజు వచ్చేది అది పండుగ రోజు - పి.సుశీల - రచన: ఆత్రేయ
# చిటపట చెమటల చీర తడిసెను తలుపు తీయవా - [[పిఠాపురం నాగేశ్వరరావు]], పి.సుశీల - రచన: [[కొసరాజు రాఘవయ్య చౌదరి|కొసరాజు]]
# చిన్నారి పొన్నారి చిట్టిపాప - పి.సుశీల - రచన: ఆరుద్ర
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వనరులు ==
* [https://archive.is/20121205213348/telugucinimapatalu.blogspot.com/ తెలుగు సినిమా పాటలు బ్లాగు] - నిర్వాహకుడు - కొల్లూరి భాస్కరరావు (జె. మధుసూదనశర్మ సహకారంతో)

[[వర్గం:రమణారెడ్డి నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:రాజబాబు నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:సూర్యకాంతం నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:రావి కొండలరావు నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:జమున నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:నాగభూషణం నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:కె.వి.చలం నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:ఘట్టమనేని కృష్ణ నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:గుమ్మడి నటించిన చిత్రాలు]]</text>
      <sha1>j94cpizuij2iyref2gcxer9yba44e1m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వసంత సేన (సినిమా)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>13141</id>
    <revision>
      <id>3606806</id>
      <parentid>3475179</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:14:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9666" xml:space="preserve">{{సినిమా|
name = వసంత సేన |
image = Vasantha Sena (1967).jpg|
caption = సినిమా పోస్టర్|
director = [[బి.ఎస్.రంగా ]]|
year = 1967|
image   = |
language = తెలుగు|
production_company = [[విక్రం ప్రొడక్షన్స్]] |
music = [[సాలూరి రాజేశ్వరరావు]]|
starring = [[అక్కినేని నాగేశ్వరరావు]], &lt;br&gt;[[పద్మిని (నటి)|పద్మిని]], &lt;br&gt;[[సత్యనారాయణ]], &lt;br&gt;[[కృష్ణకుమారి (నటి)|కృష్ణకుమారి]], &lt;br&gt;[[ఎస్.వి. రంగారావు]], &lt;br&gt;[[రేలంగి వెంకట్రామయ్య|రేలంగి]]|
}}

ఈ సినిమా శూద్రకుడు రచించిన సుప్రసిద్ధ సంస్కృత నాటకం [[మృచ్ఛకటికమ్‌]] ఆధారంగా నిర్మించబడింది&lt;ref&gt;{{cite journal|last1=సంపాదకుడు|first1=ఆంధ్రప్రభ|title=వసంతసేన ప్రత్యేకానుబంధ|journal=ఆంధ్రప్రభ దినపత్రిక|date=10 August 1967|page=8|url=http://www.pressacademyarchives.ap.nic.in/newspaperframe.aspx?bookid=47120|accessdate=20 August 2016}}{{Dead link|date=జూలై 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;. 
==కథాసంగ్రహము==
రమారమి 2000 సంవత్సరాల క్రితం సకల కళలకు, సర్వసంపదలకు నిలయమైన ఉజ్జయినీ నగరంలో చారుదత్తుడు అనే శీల సంపన్నుడైన బ్రాహ్మణుడు  ఉంటాడు. ఇతడు ధనసంపన్నుడు. కళాపిపాసి. వేశ్యామణి అయిన వసంతసేన సంగీతనాట్యాలలో ఆరితేరిన సౌశీల్యవతి. వీరిద్దరూ ఒకరినొకరు కలిసి ప్రేమలో పడక ముందే ఉజ్జయినీ నగరం శత్రువుల హస్తగతమౌతుంది.

ఉజ్జయినిని జయించిన పౌలక మహారాజు తన బావమరిది అయిన శకారుని రాజప్రతినిధిగా నియమిస్తాడు. శకారునివి అన్నీ అవగుణాలే. ప్రత్యేకంగా అతని దృష్టి వసంతసేనపై పడింది. కాని వసంతసేన అతడిని ధిక్కరించి నిలిచింది. స్వాతంత్ర్యం కోల్పోయిన తన ప్రజల కోసం చారుదత్తుడు సర్వస్వాన్ని కోల్పోయి పేదవాడవుతాడు. ఆర్యకుడు అనే మారుపేరుతో విప్లవవీరుడిగా మారి ఇదివరకు బానిసతనం నుండి తాను విముక్తి చేసిన అనంగసేన అనే వీరవనితతో కలిసి సైన్యాన్ని సమీకరిస్తాడు. శర్విలకుడు అనే చోరశిఖామణి ఈ సైన్యాలకు బాసటగా ఉంటాడు.

శర్విలకుడు వసంతసేన వద్ద దాసిగా ఉన్న మదనికను ప్రేమిస్తాడు. చారుదత్తుని ఇంటికి కన్నంవేసి అక్కడ దాచివుంచిన వసంతసేన నగలను దొంగిలించి వాటినే వసంతసేనకు సమర్పించి మదనికను విడిపించి పెళ్ళి చేసుకుంటాడు.

ఎన్నివిధాలుగా ప్రయత్నించినా లొంగని వసంతసేనను శకారుడు అడవిలోకి తీసుకుపోయి గొంతు నులిమగా ఆమె సొమ్మసిల్లిపోతుంది. వసంతసేన చనిపోయిందని భావించి శకారుడు ఆ హత్యానేరాన్ని చారుదత్తునిపై మోపగా అతడికి ఉరిశిక్ష విధించబడుతుంది.

ఈ వార్త వసంతసేన విని తన అనారోగ్యాన్ని కూడా లెక్కచేయక దండనస్థానానికి పరిగెడుతుంది. చివరి క్షణంలో చారుదత్తుడు రక్షింపబడతాడు. ప్రజలు శకారుడిని శిక్షిస్తారు. ఉజ్జయినికి స్వాతంత్ర్యం లభిస్తుంది. కథ సుఖాంతమవుతుంది.
==పాత్రలు - పాత్రధారులు==
* చారుదత్తుడు : [[అక్కినేని నాగేశ్వరరావు]]
* శకారుడు : [[ఎస్.వి.రంగారావు]]
* వసంతసేన : [[పద్మిని (నటి)|పద్మిని]]
* దూతాదేవి : [[అంజలీదేవి]]
* అనంగసేన: [[కృష్ణకుమారి (నటి)|కృష్ణకుమారి]]

==పాటలు==
ఈ చిత్రంలోని పాటలకు సాలూరు రాజేశ్వరరావు స్వరకల్పన చేశాడు&lt;ref name=&quot;పాటలపుస్తకం&quot;&gt;{{cite book |last1=స్వతంత్ర |title=వసంతసేన పాటలపుస్తకం |pages=8 |url=https://indiancine.ma/documents/DQI |accessdate=18 September 2020}}&lt;/ref&gt;.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! క్రమ సంఖ్య
! పాట
! రచయిత
! గాయకులు
|-
| 1
| ఓహో వసంత యామినీ యామినీ యామినీ నిను వర్ణింతును ఏమనీ ఏమనీ ఏమనీ
| [[సి.నారాయణరెడ్డి]]
| [[పి.బి.శ్రీనివాస్]] 
|-
| 2
| బంగారు బండిలో వజ్రాల బొమ్మతో బలే బలే
| [[దాశరథి కృష్ణమాచార్య|దాశరథి]]
| [[బి.వసంత]]
|-
| 3
| ఏమివ్వగలదానరా? నాస్వామీ? నా తనువూ, నా మనసూ మునుపే ఇచ్చితిరా 
| దాశరథి
| [[పి.సుశీల]]
|-
| 4
| కిలకిల నగవుల నవమోహినీ ప్రియకామినీ 
| దాశరథి
| [[ఘంటసాల వెంకటేశ్వరరావు|ఘంటసాల]] 
|-
| 5
| ఇదేవేళ నావలపు నిన్నే కోరింది అదేవేళ నా తనువు నిన్నే చేరింది
| [[శ్రీశ్రీ]]
| ఘంటసాల, [[ఎస్.జానకి]]
|-
| 6
| ఇద్దరికి యీడు జోడు కుదిరెను ఇక జూడు
| [[కొసరాజు రాఘవయ్యచౌదరి|కొసరాజు]]
| [[మాధవపెద్ది సత్యం|మాధవపెద్ది]], [[స్వర్ణలత (పాత)|స్వర్ణలత]] 
|-
| 7
|దిగరా దిగరా నాగన్నా ఎగిరిపడకురా నాగన్నా
|కొసరాజు
| ఎస్.జానకి, [[పి.లీల]]
|-
| 8
|కొండలన్నీ వెదికేను కోనలన్నీ తిరిగేను సఖియా
|దాశరథి
|ఘంటసాల, ఎస్.జానకి
|-
| 9
|ఎదురు ఎదురు చూచిన రేయి ఇపుడె ఇపుడె వచ్చినదోయి
|దాశరథి
|పి.సుశీల
|-
| 10
|వసంత సుమమే వాడిపోయెనా? విషాదమొక్కటే మిగిలిపోయెనా?
|శ్రీశ్రీ
|మాధవపెద్ది బృందం
|}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

* [https://web.archive.org/web/20110708040419/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/ ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు] - కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాద్ - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా)
*సి.హెచ్.రామారావు: ఘంటసాల 'పాట'శాల అనే పాటల సంకలనం నుంచి.
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb title|tt0261383}}

[[వర్గం:అక్కినేని నాగేశ్వరరావు నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:రేలంగి నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:ఎస్.వి.రంగారావు  నటించిన సినిమాలు]]</text>
      <sha1>j18gidecpyntqih139otpbuiyg2q7w5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606807</id>
      <parentid>3606806</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:15:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9654" xml:space="preserve">{{సినిమా|
name = వసంత సేన |
image = Vasantha Sena (1967).jpg|
caption = సినిమా పోస్టర్|
director = [[బి.ఎస్.రంగా ]]|
year = 1967|
language = తెలుగు|
production_company = [[విక్రం ప్రొడక్షన్స్]] |
music = [[సాలూరి రాజేశ్వరరావు]]|
starring = [[అక్కినేని నాగేశ్వరరావు]], &lt;br&gt;[[పద్మిని (నటి)|పద్మిని]], &lt;br&gt;[[సత్యనారాయణ]], &lt;br&gt;[[కృష్ణకుమారి (నటి)|కృష్ణకుమారి]], &lt;br&gt;[[ఎస్.వి. రంగారావు]], &lt;br&gt;[[రేలంగి వెంకట్రామయ్య|రేలంగి]]|
}}

ఈ సినిమా శూద్రకుడు రచించిన సుప్రసిద్ధ సంస్కృత నాటకం [[మృచ్ఛకటికమ్‌]] ఆధారంగా నిర్మించబడింది&lt;ref&gt;{{cite journal|last1=సంపాదకుడు|first1=ఆంధ్రప్రభ|title=వసంతసేన ప్రత్యేకానుబంధ|journal=ఆంధ్రప్రభ దినపత్రిక|date=10 August 1967|page=8|url=http://www.pressacademyarchives.ap.nic.in/newspaperframe.aspx?bookid=47120|accessdate=20 August 2016}}{{Dead link|date=జూలై 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;. 
==కథాసంగ్రహము==
రమారమి 2000 సంవత్సరాల క్రితం సకల కళలకు, సర్వసంపదలకు నిలయమైన ఉజ్జయినీ నగరంలో చారుదత్తుడు అనే శీల సంపన్నుడైన బ్రాహ్మణుడు  ఉంటాడు. ఇతడు ధనసంపన్నుడు. కళాపిపాసి. వేశ్యామణి అయిన వసంతసేన సంగీతనాట్యాలలో ఆరితేరిన సౌశీల్యవతి. వీరిద్దరూ ఒకరినొకరు కలిసి ప్రేమలో పడక ముందే ఉజ్జయినీ నగరం శత్రువుల హస్తగతమౌతుంది.

ఉజ్జయినిని జయించిన పౌలక మహారాజు తన బావమరిది అయిన శకారుని రాజప్రతినిధిగా నియమిస్తాడు. శకారునివి అన్నీ అవగుణాలే. ప్రత్యేకంగా అతని దృష్టి వసంతసేనపై పడింది. కాని వసంతసేన అతడిని ధిక్కరించి నిలిచింది. స్వాతంత్ర్యం కోల్పోయిన తన ప్రజల కోసం చారుదత్తుడు సర్వస్వాన్ని కోల్పోయి పేదవాడవుతాడు. ఆర్యకుడు అనే మారుపేరుతో విప్లవవీరుడిగా మారి ఇదివరకు బానిసతనం నుండి తాను విముక్తి చేసిన అనంగసేన అనే వీరవనితతో కలిసి సైన్యాన్ని సమీకరిస్తాడు. శర్విలకుడు అనే చోరశిఖామణి ఈ సైన్యాలకు బాసటగా ఉంటాడు.

శర్విలకుడు వసంతసేన వద్ద దాసిగా ఉన్న మదనికను ప్రేమిస్తాడు. చారుదత్తుని ఇంటికి కన్నంవేసి అక్కడ దాచివుంచిన వసంతసేన నగలను దొంగిలించి వాటినే వసంతసేనకు సమర్పించి మదనికను విడిపించి పెళ్ళి చేసుకుంటాడు.

ఎన్నివిధాలుగా ప్రయత్నించినా లొంగని వసంతసేనను శకారుడు అడవిలోకి తీసుకుపోయి గొంతు నులిమగా ఆమె సొమ్మసిల్లిపోతుంది. వసంతసేన చనిపోయిందని భావించి శకారుడు ఆ హత్యానేరాన్ని చారుదత్తునిపై మోపగా అతడికి ఉరిశిక్ష విధించబడుతుంది.

ఈ వార్త వసంతసేన విని తన అనారోగ్యాన్ని కూడా లెక్కచేయక దండనస్థానానికి పరిగెడుతుంది. చివరి క్షణంలో చారుదత్తుడు రక్షింపబడతాడు. ప్రజలు శకారుడిని శిక్షిస్తారు. ఉజ్జయినికి స్వాతంత్ర్యం లభిస్తుంది. కథ సుఖాంతమవుతుంది.
==పాత్రలు - పాత్రధారులు==
* చారుదత్తుడు : [[అక్కినేని నాగేశ్వరరావు]]
* శకారుడు : [[ఎస్.వి.రంగారావు]]
* వసంతసేన : [[పద్మిని (నటి)|పద్మిని]]
* దూతాదేవి : [[అంజలీదేవి]]
* అనంగసేన: [[కృష్ణకుమారి (నటి)|కృష్ణకుమారి]]

==పాటలు==
ఈ చిత్రంలోని పాటలకు సాలూరు రాజేశ్వరరావు స్వరకల్పన చేశాడు&lt;ref name=&quot;పాటలపుస్తకం&quot;&gt;{{cite book |last1=స్వతంత్ర |title=వసంతసేన పాటలపుస్తకం |pages=8 |url=https://indiancine.ma/documents/DQI |accessdate=18 September 2020}}&lt;/ref&gt;.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! క్రమ సంఖ్య
! పాట
! రచయిత
! గాయకులు
|-
| 1
| ఓహో వసంత యామినీ యామినీ యామినీ నిను వర్ణింతును ఏమనీ ఏమనీ ఏమనీ
| [[సి.నారాయణరెడ్డి]]
| [[పి.బి.శ్రీనివాస్]] 
|-
| 2
| బంగారు బండిలో వజ్రాల బొమ్మతో బలే బలే
| [[దాశరథి కృష్ణమాచార్య|దాశరథి]]
| [[బి.వసంత]]
|-
| 3
| ఏమివ్వగలదానరా? నాస్వామీ? నా తనువూ, నా మనసూ మునుపే ఇచ్చితిరా 
| దాశరథి
| [[పి.సుశీల]]
|-
| 4
| కిలకిల నగవుల నవమోహినీ ప్రియకామినీ 
| దాశరథి
| [[ఘంటసాల వెంకటేశ్వరరావు|ఘంటసాల]] 
|-
| 5
| ఇదేవేళ నావలపు నిన్నే కోరింది అదేవేళ నా తనువు నిన్నే చేరింది
| [[శ్రీశ్రీ]]
| ఘంటసాల, [[ఎస్.జానకి]]
|-
| 6
| ఇద్దరికి యీడు జోడు కుదిరెను ఇక జూడు
| [[కొసరాజు రాఘవయ్యచౌదరి|కొసరాజు]]
| [[మాధవపెద్ది సత్యం|మాధవపెద్ది]], [[స్వర్ణలత (పాత)|స్వర్ణలత]] 
|-
| 7
|దిగరా దిగరా నాగన్నా ఎగిరిపడకురా నాగన్నా
|కొసరాజు
| ఎస్.జానకి, [[పి.లీల]]
|-
| 8
|కొండలన్నీ వెదికేను కోనలన్నీ తిరిగేను సఖియా
|దాశరథి
|ఘంటసాల, ఎస్.జానకి
|-
| 9
|ఎదురు ఎదురు చూచిన రేయి ఇపుడె ఇపుడె వచ్చినదోయి
|దాశరథి
|పి.సుశీల
|-
| 10
|వసంత సుమమే వాడిపోయెనా? విషాదమొక్కటే మిగిలిపోయెనా?
|శ్రీశ్రీ
|మాధవపెద్ది బృందం
|}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

* [https://web.archive.org/web/20110708040419/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/ ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు] - కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాద్ - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా)
*సి.హెచ్.రామారావు: ఘంటసాల 'పాట'శాల అనే పాటల సంకలనం నుంచి.
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb title|tt0261383}}

[[వర్గం:అక్కినేని నాగేశ్వరరావు నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:రేలంగి నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:ఎస్.వి.రంగారావు  నటించిన సినిమాలు]]</text>
      <sha1>87outm9saa2b7ynjgqeyd9wmwt2scl5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఈసాపూర్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>14331</id>
    <revision>
      <id>3606914</id>
      <parentid>3540008</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:15:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13886" xml:space="preserve">'''ఈసాపూర్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[కొమరంభీం జిల్లా]], [[కెరమెరి మండలం|కెరమెరి]] మండలంలోని గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 224 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016&lt;/ref&gt; {{Infobox Settlement|
‎|name = ఈసాపూర్
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[కొమరంభీం జిల్లా|కొమరంభీం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[కెరమెరి]]
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 428
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 218
|population_blank2_title =స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 210
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 107
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2011
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title =స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd     = 19.529375
| latm     = 
| lats     = 
| latNS     = N
| longd     = 79.072078
| longm     = 
| longs     = 
| longEW     = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన కెరమెరి  నుండి 20 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[కాగజ్‌నగర్‌]] నుండి 70 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.తెలంగాణ రాష్ట్రంలో కొత్త జిల్లాల ఏర్పాటుకు పూర్వం ఈసాపూర్, [[ఆదిలాబాదు జిల్లా]]లో భాగంగా ఉండేది. 

==గణాంక వివరాలు==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 107 ఇళ్లతో, 428 జనాభాతో 114 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 218, ఆడవారి సంఖ్య 210. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 200 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 201. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 569262&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 504293.


== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది.సమీప బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాల‌లు [[కెరమెరి]]లోను,  ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల [[సంగ్వి]]లోనూ ఉన్నాయి.సమీప జూనియర్ కళాశాల కెరమెరిలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల ఆసిఫాబాద్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల ఆదిలాబాద్లోను, పాలీటెక్నిక్ [[బెల్లంపల్లి]]లోనూ ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల ఉట్నూరులోను, అనియత విద్యా కేంద్రం ఆసిఫాబాద్లోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[ఆదిలాబాద్]] లోనూ ఉన్నాయి. 
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===

ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. 

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో4 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఒక ఎమ్బీబీయెస్ డాక్టరు, ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టరు ఒకరు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు, ఒక నాటు వైద్యుడు ఉన్నారు. రెండు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి. 

== తాగు నీరు ==
బావుల నీరు  గ్రామంలో అందుబాటులో ఉంది. 
గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. 

== పారిశుధ్యం ==

గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. 
చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. 

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. 
మొబైల్ ఫోన్ ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. 

ఆటో సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం, ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి  గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. 

జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. 
గ్రామంలో కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి. 

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం ఉంది. 
పౌర సరఫరాల వ్యవస్థ దుకాణం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. 
ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. 
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్ గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. అంగన్ వాడీ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఆశా కార్యకర్త, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. 

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 5 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. 
== భూమి వినియోగం ==
ఈసాపూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 10 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 4 హెక్టార్లు

* నికరంగా విత్తిన భూమి: 100 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 100 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి==
ఈసాపూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[ప్రత్తి]]

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{కెరమెరి మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>o1xt325wzx93ozdxrnerpvct2t241qh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అల్జాపూర్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>15027</id>
    <revision>
      <id>3606888</id>
      <parentid>3539696</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:37:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15279" xml:space="preserve">'''అల్జాపూర్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[నిజామాబాద్ జిల్లా]], [[నవీపేట్ మండలం|నవీపేట్]] మండలంలోని గ్రామం.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/229.-Nizamabad-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2018-08-07 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209041557/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/229.-Nizamabad-Final.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;{{Infobox Settlement|
‎|name = అల్జాపూర్
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[నిజామాబాద్]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[నవీపేట్]]
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 322
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 145
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 177
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 66
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2011
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd   = 18.878343
| latm   = 
| lats   = 
| latNS   = N
| longd   = 77.995765
| longm   = 
| longs   = 
| longEW   = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన నవీపేట్ నుండి 13 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[నిజామాబాద్]] నుండి 32 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.

==గ్రామ జనాభా==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 66 ఇళ్లతో, 322 జనాభాతో 354 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 145, ఆడవారి సంఖ్య 177. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 134 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 11. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 570697&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 503245.

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది.బాలబడి [[నవీపేట్|నవీపేట్లోను]], ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, మాధ్యమిక పాఠశాల [[నాగేపుర్|నాగేపూర్లోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల నవీపేట్లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల‌లు నిజామాబాద్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల హైదరాబాదులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు నిజామాబాద్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల నిజామాబాద్లో ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.

== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం ఉంది. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం ఉంది. పౌర సరఫరాల వ్యవస్థ దుకాణం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం ఉంది. జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 20 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
అల్జాపూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 10 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 18 హెక్టార్లు

* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 55 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 5 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 47 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 219 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 89 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 182 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
అల్జాపూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.

* బావులు/బోరు బావులు: 182 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి ==
అల్జాపూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వరి]]

=== పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు ===
బీడీలు

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{నవీపేట్ మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>jrpkgc7a9uaeltnwra1i5qbec5qxxot</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>జినుకుంట</title>
    <ns>0</ns>
    <id>19461</id>
    <revision>
      <id>3606651</id>
      <parentid>3543281</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:36:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4070:2E17:315B:7520:AB95:B96A:EF6F</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15641" xml:space="preserve">'''జింకుంట''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా]], [[బల్మూర్ మండలం|బల్మూర్]] మండలంలోని గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 243, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016  &lt;/ref&gt; 
{{Infobox Settlement|
‎|name =  జింకుంట
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[బల్మూర్]] 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = గోరటి శ్రీనివాసులు
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 2214
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 1169
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య  
|population_blank2 = 1045
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 548
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd          = 16.4265198
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 78.4524591
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 509385
|area_code = 
|blank_name = 
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన బల్మూర్ నుండి 11 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[వనపర్తి]] నుండి 58 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.

==గణాంకాలు==

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 548 ఇళ్లతో, 2214 జనాభాతో 966 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1169, ఆడవారి సంఖ్య 1045. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 905 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 6. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 576082&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 509385.

2001 లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 1709. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 866, స్త్రీల సంఖ్య  843. గృహాల సంఖ్య 348
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి  ఉంది.బాలబడి [[అచ్చంపేట (నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా)|అచ్చంపేట]]లోను, మాధ్యమిక పాఠశాల [[తెల్కపల్లి]]లోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల అచ్చంపేటలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల కొండనాగులలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల ఏనుగొండలోను, పాలీటెక్నిక్‌ వనపర్తిలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల నాగర్‌కర్నూల్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల మన్ననూర్లోను, అనియత విద్యా కేంద్రం అచ్చంపేటలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[మహబూబ్ నగర్]] లోనూ ఉన్నాయి. 
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
జింకుంటలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. 
బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
== పారిశుధ్యం ==

మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
జింకుంటలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. 
లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

రాష్ట్ర రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి.వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. 
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. 
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. 
== భూమి వినియోగం ==
జింకుంటలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 180 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 530 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 256 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 824 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 142 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
జింకుంటలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 54 హెక్టార్లు* చెరువులు: 87 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
జింకుంటలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వరి]], [[జొన్న]], [[వేరుశనగ]]

==ప్రముఖులు==
*ప్రముఖ సాహితీవేత్త [[కపిలవాయి లింగమూర్తి]]
==రాజకీయాలు==
2013, జూలై 31న జరిగిన గ్రామపంచాయతి ఎన్నికలలో గ్రామ సర్పంచిగా రామన్‌గౌడ్ ఎన్నికయ్యాడు.&lt;ref&gt;నమస్తే తెలంగాణ దినపత్రిక, మహబూబ్‌నగర్ జిల్లా టాబ్లాయిడ్, తేది 01-08-2013&lt;/ref&gt;
==మూలాలు==

{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లింకులు ==
{{బల్మూర్ మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>d32ia2fmln2wt0i4079g7zssotm55sf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606653</id>
      <parentid>3606651</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:38:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4070:2E17:315B:7520:AB95:B96A:EF6F</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15198" xml:space="preserve">'''జింకుంట''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా]], [[బల్మూర్ మండలం|బల్మూర్]] మండలంలోని గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 243, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016  &lt;/ref&gt; 
{{Infobox Settlement|
‎|name =  జింకుంట
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[బల్మూర్]] 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = గోరటి శ్రీనివాసులు
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 2214
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 1169
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య  
|population_blank2 = 1045
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 548
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd          = 16.4265198
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 78.4524591
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 509385
|area_code = 
|blank_name = 
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన బల్మూర్ నుండి 11 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[వనపర్తి]] నుండి 58 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.

==గణాంకాలు==

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 548 ఇళ్లతో, 2214 జనాభాతో 966 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1169, ఆడవారి సంఖ్య 1045. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 905 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 6. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 576082&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 509385.

2001 లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 1709. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 866, స్త్రీల సంఖ్య  843. గృహాల సంఖ్య 348
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి  ఉంది.బాలబడి [[అచ్చంపేట (నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా)|అచ్చంపేట]]లోను, మాధ్యమిక పాఠశాల [[తెల్కపల్లి]]లోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల అచ్చంపేటలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల కొండనాగులలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల ఏనుగొండలోను, పాలీటెక్నిక్‌ వనపర్తిలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల నాగర్‌కర్నూల్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల మన్ననూర్లోను, అనియత విద్యా కేంద్రం అచ్చంపేటలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[మహబూబ్ నగర్]] లోనూ ఉన్నాయి. 
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
జింకుంటలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. 
బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
== పారిశుధ్యం ==

మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
జింకుంటలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. 
లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

రాష్ట్ర రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి.వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. 
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. 
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. 
== భూమి వినియోగం ==
జింకుంటలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 180 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 530 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 256 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 824 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 142 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
జింకుంటలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 54 హెక్టార్లు* చెరువులు: 87 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
జింకుంటలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వరి]], [[జొన్న]], [[వేరుశనగ]]

==ప్రముఖులు==
*ప్రముఖ సాహితీవేత్త [[కపిలవాయి లింగమూర్తి]]
==మూలాలు==

{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లింకులు ==
{{బల్మూర్ మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>9ciuc1fufcgdvdl7v3hrflb6mxd9hot</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606660</id>
      <parentid>3606653</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:43:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4070:2E17:315B:7520:AB95:B96A:EF6F</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15309" xml:space="preserve">'''జింకుంట''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా]], [[బల్మూర్ మండలం|బల్మూర్]] మండలంలోని గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 243, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016  &lt;/ref&gt; 
{{Infobox Settlement|
‎|name =  జింకుంట
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[బల్మూర్]] 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = గోరటి శ్రీనివాసులు
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 2214
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 1169
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య  
|population_blank2 = 1045
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 548
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd          = 16.4265198
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 78.4524591
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 509385
|area_code = 
|blank_name = 
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన బల్మూర్ నుండి 14 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన అచంపేట నుండి 15 కి. మీ. దూరంలోనూ, జిల్లా కేంద్రం నాగర్ కర్నూల్ 23 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.

==గణాంకాలు==

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 548 ఇళ్లతో, 2214 జనాభాతో 966 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1169, ఆడవారి సంఖ్య 1045. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 905 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 6. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 576082&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 509385.

2001 లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 1709. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 866, స్త్రీల సంఖ్య  843. గృహాల సంఖ్య 348
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి  ఉంది.బాలబడి [[అచ్చంపేట (నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా)|అచ్చంపేట]]లోను, మాధ్యమిక పాఠశాల [[తెల్కపల్లి]]లోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల అచ్చంపేటలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల కొండనాగులలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల ఏనుగొండలోను, పాలీటెక్నిక్‌ వనపర్తిలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల నాగర్‌కర్నూల్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల మన్ననూర్లోను, అనియత విద్యా కేంద్రం అచ్చంపేటలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[మహబూబ్ నగర్]] లోనూ ఉన్నాయి. 
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
జింకుంటలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. 
బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
== పారిశుధ్యం ==

మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
జింకుంటలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. 
లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

రాష్ట్ర రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి.వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. 
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. 
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. 
== భూమి వినియోగం ==
జింకుంటలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 180 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 530 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 256 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 824 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 142 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
జింకుంటలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 54 హెక్టార్లు* చెరువులు: 87 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
జింకుంటలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వరి]], [[జొన్న]], [[వేరుశనగ]]

==ప్రముఖులు==
*ప్రముఖ సాహితీవేత్త [[కపిలవాయి లింగమూర్తి]]
==మూలాలు==

{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లింకులు ==
{{బల్మూర్ మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>nun2pmkzch4ykapdi6fl10a9y2kbe03</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606663</id>
      <parentid>3606660</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:46:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4070:2E17:315B:7520:AB95:B96A:EF6F</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15315" xml:space="preserve">'''జింకుంట''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా]], [[బల్మూర్ మండలం|బల్మూర్]] మండలంలోని గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 243, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016  &lt;/ref&gt; 
{{Infobox Settlement|
‎|name =  జింకుంట
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[నాగర్ కర్నూల్ జిల్లా]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[బల్మూర్]] 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = గోరటి శ్రీనివాసులు
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 2214
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 1169
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య  
|population_blank2 = 1045
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 548
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd          = 16.4265198
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 78.4524591
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 509385
|area_code = 
|blank_name = 
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన బల్మూర్ నుండి 14 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన అచంపేట నుండి 15 కి. మీ. దూరంలోనూ, జిల్లా కేంద్రం నాగర్ కర్నూల్ 23 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.

==గణాంకాలు==

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 548 ఇళ్లతో, 2214 జనాభాతో 966 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1169, ఆడవారి సంఖ్య 1045. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 905 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 6. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 576082&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 509385.

2001 లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 1709. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 866, స్త్రీల సంఖ్య  843. గృహాల సంఖ్య 348
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి  ఉంది.బాలబడి [[అచ్చంపేట (నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా)|అచ్చంపేట]]లోను, మాధ్యమిక పాఠశాల [[తెల్కపల్లి]]లోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల అచ్చంపేటలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల కొండనాగులలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల ఏనుగొండలోను, పాలీటెక్నిక్‌ వనపర్తిలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల నాగర్‌కర్నూల్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల మన్ననూర్లోను, అనియత విద్యా కేంద్రం అచ్చంపేటలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[మహబూబ్ నగర్]] లోనూ ఉన్నాయి. 
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
జింకుంటలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. 
బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
== పారిశుధ్యం ==

మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
జింకుంటలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. 
లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

రాష్ట్ర రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి.వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. 
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. 
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. 
== భూమి వినియోగం ==
జింకుంటలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 180 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 530 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 256 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 824 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 142 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
జింకుంటలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 54 హెక్టార్లు* చెరువులు: 87 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
జింకుంటలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వరి]], [[జొన్న]], [[వేరుశనగ]]

==ప్రముఖులు==
*ప్రముఖ సాహితీవేత్త [[కపిలవాయి లింగమూర్తి]]
==మూలాలు==

{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లింకులు ==
{{బల్మూర్ మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>g03z8m42f4eptt5vjo3hzycx2fxzr1l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606664</id>
      <parentid>3606663</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T15:02:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>జినుకుంట</username>
        <id>115397</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15321" xml:space="preserve">'''జింకుంట''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా]], [[బల్మూర్ మండలం|బల్మూర్]] మండలంలోని గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 243, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016  &lt;/ref&gt; 
{{Infobox Settlement|
‎|name =  జింకుంట
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[నాగర్ కర్నూల్ జిల్లా]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[బల్మూర్]] 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = [[ గోరటి శ్రీనివాసులు ]]
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 2214
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 1169
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య  
|population_blank2 = 1045
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 548
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd          = 16.4265198
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 78.4524591
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 509385
|area_code = 
|blank_name = 
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన బల్మూర్ నుండి 14 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన అచంపేట నుండి 15 కి. మీ. దూరంలోనూ, జిల్లా కేంద్రం నాగర్ కర్నూల్ 23 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.

==గణాంకాలు==

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 548 ఇళ్లతో, 2214 జనాభాతో 966 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1169, ఆడవారి సంఖ్య 1045. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 905 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 6. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 576082&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 509385.

2001 లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 1709. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 866, స్త్రీల సంఖ్య  843. గృహాల సంఖ్య 348
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి  ఉంది.బాలబడి [[అచ్చంపేట (నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా)|అచ్చంపేట]]లోను, మాధ్యమిక పాఠశాల [[తెల్కపల్లి]]లోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల అచ్చంపేటలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల కొండనాగులలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల ఏనుగొండలోను, పాలీటెక్నిక్‌ వనపర్తిలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల నాగర్‌కర్నూల్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల మన్ననూర్లోను, అనియత విద్యా కేంద్రం అచ్చంపేటలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[మహబూబ్ నగర్]] లోనూ ఉన్నాయి. 
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
జింకుంటలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. 
బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
== పారిశుధ్యం ==

మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
జింకుంటలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. 
లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

రాష్ట్ర రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి.వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. 
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. 
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. 
== భూమి వినియోగం ==
జింకుంటలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 180 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 530 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 256 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 824 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 142 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
జింకుంటలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 54 హెక్టార్లు* చెరువులు: 87 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
జింకుంటలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వరి]], [[జొన్న]], [[వేరుశనగ]]

==ప్రముఖులు==
*ప్రముఖ సాహితీవేత్త [[కపిలవాయి లింగమూర్తి]]
==మూలాలు==

{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లింకులు ==
{{బల్మూర్ మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>kxmfplsgghn3sfl9kdd223irt0jawor</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అవుతాపురం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20744</id>
    <revision>
      <id>3606896</id>
      <parentid>3539740</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:52:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15835" xml:space="preserve">'''అవుతాపురం''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[మహబూబాబాదు  జిల్లా]], [[పెద్దవంగర మండలం|పెద్దవంగర]] మండలంలోని గ్రామం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 235 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016&lt;/ref&gt;
{{Infobox Settlement|
‎|name = అవుతాపురం,
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = మహబూబాబాద్
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = పెద్దవంగర
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 4211
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 2111
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|population_blank2 = 2100
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 1040
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd     = 17.605719
| latm     = 
| lats     = 
| latNS     = N
| longd     = 79.571441
| longm     = 
| longs     = 
| longEW     = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన పెద్దవంగర నుండి 10 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[జనగాం]] నుండి 60 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.

== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Authapuram Bodrai.jpg|border|thumb|353x353px]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1040 ఇళ్లతో, 4211 జనాభాతో 1248 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2111, ఆడవారి సంఖ్య 2100. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 780 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 13. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 578280&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 506317.

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి [[తొర్రూర్|తొర్రూరులో]] ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల కొడకండ్లలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల తొర్రూరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[వరంగల్|వరంగల్లో]] ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల తొర్రూరులోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల‌లు వరంగల్లోనూ ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
అవుతాపురంలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.

== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
అవుతాపురంలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
[[దస్త్రం:Authapuram_Durgamatha.jpg|alt=అవుతాపురం|border|కుడి|213x213px]]
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
అవుతాపురంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 61 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 12 హెక్టార్లు
* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 38 హెక్టార్లు
* తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 4 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 8 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 197 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 464 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 464 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 855 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 270 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
అవుతాపురంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 200 హెక్టార్లు* చెరువులు: 70 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి ==
అవుతాపురంలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వరి]], [[ప్రత్తి]]

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

==వెలుపలి లంకెలు==
{{పెద్దవంగర మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>5g11isvwsd0yy1ta11cxoetru9b2zqz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>లోపూడి</title>
    <ns>0</ns>
    <id>29355</id>
    <revision>
      <id>3606951</id>
      <parentid>3536797</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:32:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>బొమ్మ చేర్చాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15733" xml:space="preserve">{{Infobox Settlement|
‎|name = లోపూడి
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[విశాఖపట్నం జిల్లా|విశాఖపట్నం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 =[[బుచ్చయ్యపేట]] 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 2011
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషులు
|population_blank1 = 975
|population_blank2_title = స్త్రీలు
|population_blank2 = 1036
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 554
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2011
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd     = 18.640493926104195
| latm     = 
| lats     = 
| latNS     = N
| longd     = 82.69080816217728
| longm     = 
| longs     = 
| longEW     = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 531026
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
'''లోపూడి''', [[విశాఖపట్నం]] జిల్లా, [[బుచ్చెయ్యపేట మండలం|బుచ్చెయ్యపేట మండలానికి]] చెందిన గ్రామం.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&amp;district_code=13 |title=భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు |website= |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714171612/http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&amp;district_code=13 |archive-date=2014-07-14 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;ఇది మండల కేంద్రమైన బుచ్చయ్యపేట నుండి 14 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనకాపల్లి]] నుండి 26 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 554 ఇళ్లతో, 2011 జనాభాతో 493 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 975, ఆడవారి సంఖ్య 1036. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 525 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 586235&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 531026.
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల [[వడ్డాది (బుచ్చెయ్యపేట)|వడ్డాది]]లోను, ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల వడ్డాదిలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల చోడవరంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[విశాఖపట్నం]]లో ఉన్నాయి. సమీప అనియత విద్యా కేంద్రం అనకాపల్లిలోను, వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల‌లు [[విశాఖపట్నం]] లోనూ ఉన్నాయి. 
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
లోపూడిలో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. 
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. కాలువ/వాగు/నది ద్వారా, చెరువు ద్వారా కూడా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది. 
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం ఉంది. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు.సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. 
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
లోపూడిలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. 
లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. 
రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. 
గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. 
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. 
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. 
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 14 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. 
== భూమి వినియోగం ==
లోపూడిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 150 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 165 హెక్టార్లు
* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 61 హెక్టార్లు
* తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 29 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 58 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 27 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 86 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
లోపూడిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* కాలువలు: 34 హెక్టార్లు* బావులు/బోరు బావులు: 24 హెక్టార్లు* చెరువులు: 28 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
లోపూడిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వరి]], [[చెరకు]], కాయధాన్యాలు
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
{{బుచ్చెయ్యపేట మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>4wdifj45r15bwik45oh7jhou9ol7vfc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పలాస కాశీబుగ్గ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>29818</id>
    <revision>
      <id>3606831</id>
      <parentid>3591816</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:51:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6993" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                    = పలాస కాశీబుగ్గ
| native_name             = 
| native_name_lang        = te
| other_name              = 
| settlement_type         = పట్నం
| image_skyline           = Palasa main road.jpg
| image_alt               = 
| image_caption           = పలాస ప్రధాన రహదారి
| nickname                = White Gold City
| pushpin_map             = India Andhra Pradesh
| pushpin_label_position  = left
| pushpin_map_alt         = 
| pushpin_map_caption     = Location in Andhra Pradesh, India
| coordinates             = {{coord|18.773095|N|84.407830|E|display=inline,title}}
| subdivision_type        = Country
| subdivision_name        = [[భారత దేశం]]
| subdivision_type1       = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]]
| subdivision_type2       = [[భారతదేశ జిల్లాల జాబితా|జిల్లా]]
| subdivision_name1       = [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]]
| subdivision_name2       = [[శ్రీకాకుళం జిల్లా|శ్రీకాకుళం]]
| established_title       = &lt;!-- Established --&gt;
| established_date        = 
| founder                 = 
| named_for               = 
| government_type         = [[పురపాలకసంఘం]]
| governing_body          = [[పలాస కాశీబుగ్గ పురపాలక సంఘం]], [[Srikakulam Urban Development Authority|SUDA]]
| unit_pref               = Metric
| area_footnotes           = &lt;ref name=&quot;ulb&quot;&gt;{{cite web |title=STATISTICAL INFORMATION OF ULBs &amp; UDAs |url=http://dtcp.ap.gov.in/dtcpweb/ulbs/List%20of%20ULBs-27-2-2019.pdf |website=Directorate of Town and Country Planning |publisher=Government of Andhra Pradesh |access-date=24 April 2019 |page=1 |format=PDF}}&lt;/ref&gt;
| area_total_km2          = 42.75
| area_rank               = 
| elevation_footnotes     = 
| elevation_m             = 38
| population_total        = 57507
| population_as_of        = 2011
| population_footnotes    = &lt;ref name=population&gt;{{cite web|title=Census of India Search details |url=http://www.censusindia.gov.in/pca/SearchDetails.aspx?Id=619589|publisher=censusindia.gov.in|access-date=10 May 2015}}&lt;/ref&gt;
| population_density_km2  = auto
| population_rank         = 
| population_demonym      = 
| demographics_type1      = భాషలు
| demographics1_title1    = అధికార
| timezone1               = [[భారత ప్రామాణిక కాలమానం|IST]] 
| utc_offset1             = +5:30
| postal_code_type        = [[పిన్‌కోడ్]]
| postal_code             = 532221,532222
| area_code               = 08945
| area_code_type          = [[Telephone numbers in India|టెలిఫోన్ కోడ్]]
| registration_plate      = AP–39
| website                 = {{URL|http://palasakasibugga.cdma.ap.gov.in/en/palasa-kasibugga-municipality|Palasa–Kasibugga Municipality}}
| footnotes               = 
| demographics1_info1     = [[తెలుగు]]
}}

[[దస్త్రం:Kasibugga road.jpg|thumb|250x250px|కాశీబుగ్గ వీధి]]
'''పలాస కాశీబుగ్గ,''' [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం]],[[శ్రీకాకుళం]], [[పలాస మండలం|పలాస మండలానికి]] చెందిన పట్టణం, మండల కేంద్రం. ఇది శ్రీకాకుళం జిల్లాకి అనాదిగా వాణిజ్య కేంద్రం.  పలాస [[జీడిపప్పు]] ఇక్కడి ప్రముఖ ఉత్పత్తి.  పలాస రైల్వే స్టేషను శ్రీకాకుళం జిల్లాలో పెద్ద స్టేషను. సంక్రాంతి నాడు జరిగే [[#డేకురు కొండ యాత్ర|డేకురు కొండ యాత్ర]] ఇక్కడి ప్రముఖ ఉత్సవం.

==చరిత్ర==
[[దస్త్రం:Palasa centre.jpg|thumb|250x250px|పలాస కాశీబుగ్గ ప్రధాన కూడలి]]
1995 వరకూ  పలాస, కాశీబుగ్గ  గ్రామ పంచాయితీలు. 1996,నవంబరు 22 న నగరపంచాయతీలుగా ఏర్పడ్డాయి. వీటితో పాటు, చుట్టుప్రక్క గ్రామాలు కొన్నింటిని కలిపి 2002లో మున్సిపాలిటీగా ఏర్పాటైంది.

==భౌగోళికం==
జిల్లా కేంద్రమైన [[శ్రీకాకుళం]]కు ఈశాన్యంగా 81 కి.మీ దూరంలో వుంది.

==జనాభా గణాంకాలు==
2011 జనగణన ప్రకారం జనాభా 57,507.

==పరిపాలన==
[[పలాస కాశీబుగ్గ పురపాలక సంఘం]] పట్టణ పరిపాలన నిర్వహిస్తుంది.

==విద్యా సౌకర్యాలు==
ప్రధాన భాష [[తెలుగు]] అయ్యినప్పటికి [[ఒరియా]] కూడా బాగా ప్రాచుర్యంలో ఉంది. తెలుగు బడులతో సమానంగా ఒరియా బడులు కూడా ఉన్నాయి.

==పర్యాటక ఆకర్షణలు==
=== డేకురు కొండ యాత్ర ===
[[దస్త్రం:Dekuru-Konda-Palasa.jpg|thumb|250x250px]]
పలాస-కాశీబుగ్గ జంట పట్టణాల సమీపంలోని డేకురుకొండ యాత్ర ప్రతి ఏటా [[సంక్రాంతి]] పర్వదినాన జరుగుతుంది. పిల్లలు లేనివారు కొండపైనుంది జారితే పిల్లలు పుడతారని ఇక్కడ ప్రజల నమ్మకము. ఈ విదంగా పలువురు జారుతూ ఉంటారు. ఈ కొండపై ఈశ్వరాలయం, సంతోషిమాత, [[నాగదేవత]] ఆలయాలు ఉన్నాయి.


== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}

{{శ్రీకాకుళం జిల్లా}}
{{ఆంధ్ర ప్రదేశ్}}
== వెలుపలి లంకెలు ==

[[వర్గం:శ్రీకాకుళం జిల్లా పట్టణాలు]]
[[వర్గం:రెవెన్యూ గ్రామాలు కాని మండల కేంద్రాలు]]</text>
      <sha1>rsq7f89tuqxnj5sdmcj4r7u33t08eut</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>జుజ్జూరు</title>
    <ns>0</ns>
    <id>32695</id>
    <revision>
      <id>3606929</id>
      <parentid>3567199</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:34:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>223.196.170.147</ip>
      </contributor>
      <comment>/* బ్యాంకులు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22108" xml:space="preserve">{{Infobox Settlement|
‎|name = జుజ్జూరు
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[కృష్ణా జిల్లా|కృష్ణా]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[వీరులపాడు మండలం|వీరులపాడు]]
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_footnotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 7236
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషులు
|population_blank1 = 3578
|population_blank2_title = స్త్రీలు
|population_blank2 = 3658
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 1943
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2011
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd          = 16.745695
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 80.418096
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 521181
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 08749
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
 
'''జుజ్జూరు''' [[కృష్ణా జిల్లా]], [[వీరులపాడు మండలం|వీరులపాడు]] మండలంలోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన వీరులపాడు నుండి 14 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[విజయవాడ]] నుండి 56 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1943 ఇళ్లతో, 7236 జనాభాతో 2559 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3578, ఆడవారి సంఖ్య 3658. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1527 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 500. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 588912&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.

== సమీప గ్రామాలు ==
ఈ గ్రామానికి సమీపంలో నరసింహారావుపాలెం, చాత్తన్నవరం, అల్లూరు, జమ్మవరం, గొట్టుముక్కల గ్రామాలు ఉన్నాయి.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
జుజ్జూరులో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు ఉన్నాయి. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. 
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. కంచికచెర్ల, నందిగామ నుండి రోడ్దురవాణా సౌకర్య్హం ఉంది. రైల్వేస్టేషన్: చెరువుమాధవరం, విజయవాడ ఉన్నాయి.

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఐదు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి, గౌతం జూనియర్ కాలేజి, శ్రీ వినయ్ విద్యానికేతన్, జిల్లా పరిషత్తు ఉన్నత పాఠశాల, మండల పరిషత్తు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, ఉర్దూ పాఠశాల, బి.సి.బాలుర వసతిగృహం ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి [[కంచికచర్ల]]లో ఉంది. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల కంచికచర్లలో ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ విజయవాడలో ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విజయవాడలో ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
జుజ్జూరులో ఉన్న ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టర్లు ఇద్దరుఒక నాటు వైద్యుడు ఉన్నారు.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.

== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

===బ్యాంకులు===
ఇండియన్ బ్యాంక్,యూనియన్ బ్యాంక్

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

===చౌకధరల దుకాణం=== 
గ్రామములో నూతనంగా ఏర్పాటైన ఈ దుకాణాన్ని, 2017, మార్చి-6న ప్రారంభించారు. 

==గ్రామ పంచాయతీ==
2013, జూలైలో ఈ గ్రామ పంచాయతీకి నిర్వహించిన ఎన్నికలలో బాణావత్ భిక్షాలి సర్పంచ్‌గా ఎన్నికైనాడు.

==గ్రామములోని దర్శనీయ ప్రదేశములు/దేవాలయములు==
#శ్రీ యఙదత్తాత్రేయుని ఆలయం.
#శ్రీ పార్వతీ సమేత శ్రీ సోమేశ్వరస్వామివారి ఆలయం:- ఈ ఆలయంలో శ్రీ భద్రాద్రిరామ, వేంకటేశ్వరస్వామి, జంటనాగులవిగ్రహ, శిఖర, ధ్వజస్తంభ, పునఃప్రతిష్ఠా కార్యక్రమం, 2015, మే నెల-10వ తేదీ ఆదివారం ఉదయం 9-31 గంటలకు నిర్వహించారు. అనంతరం ఆలయంలో ప్రత్యేకపూజలు నిర్వహించారు. విచ్చేసిన భక్తులకు భారీగా అన్నసమారాధాన నిర్వహించారు. [2]
#శ్రీ లక్ష్మీనరసింహస్వామివారి ఆలయం. 
#శ్రీ గుంటి వీరాంజనేయస్వామి, శ్రీ పీఠాంజనేయస్వామివారల ఆలయం:- ఈ ఆలయాలలో విగ్రహ, ధ్వజస్తంభ పునఃప్రతిష్ఠా కార్యక్రమం, 2015, [[మే]] నెల-10వ తేదీ [[ఆదివారం]] ఉదయం 9-31 గంటలకు నిర్వహించారు. అనంతరం ఆలయంలో ప్రత్యేకపూజలు నిర్వహించారు. విచ్చేసిన భక్తులకు భారీగా అన్నసమారాధాన నిర్వహించారు. [2]

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 15 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
జుజ్జూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 111 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 19 హెక్టార్లు
* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 10 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 62 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 100 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 25 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 2232 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 2195 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 162 హెక్టార్లు

==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
జుజ్జూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* కాలువలు: 35 హెక్టార్లు
* బావులు/బోరు బావులు: 105 హెక్టార్లు
* వాటర్‌షెడ్ కింద: 22 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి==
జుజ్జూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[ప్రత్తి]], [[పొగాకు]], కాయధాన్యాలు, అపరాలు, కాయగూరలు
===పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు===
బియ్యం

===ప్రధాన వృత్తులు===
[[వ్యవసాయం]], వ్యవసాయాధారిత వృత్తులు

==గ్రామ విశేషాలు==  
ఈ గ్రామానికి చెందిన పారా చిన్నా, సామ్మ్రాజ్యం దంపతులది రెక్కాడితేగనీ డొక్కాడని కుటుంబం. వీరి కుమారుడు బాబు, చిన్నప్పటినుండి, ప్రభుత్వం అందించే ఉపకారవేతనాలతో, ప్రభుత్వ పాఠశాలలలోనే కష్టపడి చదివి, చిన్న వయస్సులోనే జూనియర్ సివిల్ జడ్జిగా ఎంపికై పలువురికి అదర్శంగా నిలిచారు.
===మహిళా చిల్లర వర్తకుల సంఘం===  
ఈ గ్రామంలో స్వయం సహాయక సంఘాల సభ్యులు అందరూ కలిసి తొలుత సహకార సంఘంగా ఏర్పడినారు. అనంతరం వీరు '''మహిళా చిల్లర వర్తకుల సంఘం''' పేరిట సహకార రిజిస్ట్రారు వద్ద నమోదు చేయించారు. తమ వ్యాపార లావాదేవీలకు వాణిజ్యపన్నులశాఖ నుండి అనుమతి గూడా తీసుకున్నారు. వీరందరూ తమకు కావలసిన వస్తువులను, బ్రాండెడ్ వస్తువులను ఉత్పత్తి చేసే కంపెనీలతో నేరుగా ఒప్పందం కుదుర్చుకుని, వారినుండి వస్తువులను తీసికొని వచ్చి, అమ్మడంతో వీరి టర్నోవరూ మరియూ లాభాలు పెరిగినవి. వీరి నుండి స్ఫూర్తి పొందిన మిగాతా ప్రాంతాలవారు గూడా ఈ విధంగా చేసుకోవాలని ప్రయత్నించడం ముదావహం. [6]

ఈ గ్రామములో పమిడిమర్రి వెంకటరత్నమ్మ అను ఒక శతాధిక వృద్ధురాలు ఉన్నారు. ఈమె 102 సంవత్సరాల వయస్సులో, 2017, ఆగస్టు-11న త స్వగృహంలో కాలంచేసారు. ఈమె భర్త కీ.శే.పమిడిమర్రి నరసింహయ్య స్వాతంత్ర్య సమరయోధులు.

==గణాంకాలు==
2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 6639. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 3351, స్త్రీల సంఖ్య 3288, గ్రామంలో నివాసగృహాలు 1662 ఉన్నాయి. గ్రామ విస్తీర్ణం 2559 హెక్టారులు. 
==మూలాలు==
&lt;references/&gt;

==వెలుపలి లింకులు==
{{వీరులపాడు మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>qoc7ou7rtu4jqrhog4zk2ck2fsj6zzv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చర్చ:ఆమదాలవలస</title>
    <ns>1</ns>
    <id>39386</id>
    <revision>
      <id>3606811</id>
      <parentid>3100289</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:20:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>copy edit</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="234" xml:space="preserve">==మునిసిపాలిటి సమాచారం?==
అమ దాలవలస మునిసిపలిటి గురిన్ఛి సమాఛారనమ్ కవాలి.  2007-03-18T12:44:59 (IST)  61.1.167.104</text>
      <sha1>pduj4ykkj80u4rbw12jy1a615en4ju2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606813</id>
      <parentid>3606811</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:21:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* మునిసిపాలిటి సమాచారం? */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="479" xml:space="preserve">==మునిసిపాలిటి సమాచారం?==
అమ దాలవలస మునిసిపలిటి గురిన్ఛి సమాఛారనమ్ కవాలి.  2007-03-18T12:44:59 (IST)  61.1.167.104
:[[ఆముదాలవలస పురపాలక సంఘం]] చూడండి. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 04:21, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>smxnrx7s58e242v7rqkofo58sbs8f05</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>మంత్రాలయ శ్రీ రాఘవేంద్ర వైభవము</title>
    <ns>0</ns>
    <id>39521</id>
    <revision>
      <id>3606725</id>
      <parentid>3088040</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:56:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>/* తారాగణం */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3049" xml:space="preserve">{{సినిమా|
name = మంత్రాలయ శ్రీ రాఘవేంద్ర వైభవము|
year = 1981|
language = తెలుగు|
production_company = [[జయశ్రీ ఆర్ట్ ఇంటర్నేషనల్]]|
}}
మంత్రాలయ శ్రీ రాఘవేంద్ర వైభవము  1982 అక్టోబరు 2న విడుదలైన తెలుగు సినిమా. జయశ్రీ ఆర్ట్ ఇంటర్నేషనల్ బ్యానర్ పై ఆర్.ఎల్.ఎన్.విజయనగర్ నిర్మించిన ఈ సినిమాకు ఎం.ఆర్.నాగ్ దర్శకత్వం వహించాడు. [[జి. రామకృష్ణ|జి.రామకృష్ణ]], చంద్రకళ, [[జె. వి. రమణమూర్తి|జె.వి.రమణమూర్తి]]  ప్రధాన తారాగణంగా నటించగా చిట్టిబాబు సంగీతాన్నందించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://indiancine.ma/WTP|title=Mantralaya Sri Raghavendra Vaibavamu (1982)|website=Indiancine.ma|access-date=2020-09-07}}&lt;/ref&gt; ఈ చిత్రానికి 1981లో విడుదలైన [[:kn:ಶ್ರೀ ರಾಘವೇಂದ್ರ ವೈಭವ|శ్రీ రాఘవేంద్ర వైభవ]] అనే కన్నడ సినిమా ఆధారం.	

== తారాగణం ==
* [[జి. రామకృష్ణ|జి.రామకృష్ణ]]
* [[చంద్రకళ]]
* [[జె. వి. రమణమూర్తి|జె.వి.రమణ మూర్తి]]
* [[తాడేపల్లి లక్ష్మీ కాంతారావు|కాంతారావు]]
* [[ముక్కామల కృష్ణమూర్తి|ముక్కామల]]
* [[కే.వి. చలం|కె.వి. చలం]]
* పి.జె.శర్మ
* కాశీనాథ తాత
* జి.ఎన్. స్వామి 
* మిఠాయి చిట్టి
* పద్మ మీనన్
* బేబీ నందా 
* మాస్టర్ అరుణ్ 
* మాస్టర్ రాధాకృష్ణ 
* బేబీ ఉమా 
* హేమ చౌదరి 
* [[విక్రమ్ గోఖలే]]

== సాంకేతిక వర్గం ==

* స్టూడియో: జయశ్రీ ఆర్ట్ ఇంటర్నేషనల్
* దర్శకత్వం: ఎం.ఆర్.నాగ్
* నిర్మాత: ఆర్.ఎల్.ఎన్ విజయనగర్
* సమర్పించినవారు: లక్ష్మి ఆర్. విజయనగర్
* సంగీతం: [[చిట్టిబాబు (వైణికుడు)|చిట్టిబాబు]]

== మూలాలు ==
{{మూలాల జాబితా}}{{మూలాల జాబితా}}

[[వర్గం:కె.వి.చలం నటించిన సినిమాలు]]</text>
      <sha1>lgctzw5oeih3e44qseqiv212el7jl0w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చర్చ:బంగారు సంకెళ్ళు</title>
    <ns>1</ns>
    <id>42572</id>
    <revision>
      <id>3606969</id>
      <parentid>3244876</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T09:35:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>బొమ్మ చేర్చాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="215" xml:space="preserve">
{{వికీప్రాజెక్టు భారతదేశం|తెలుగు=అవును|సినిమా=అవును|తరగతి=మొలక|యాంత్రికం=అవును}}</text>
      <sha1>soxmp1fginw1icrkvqmfb3k1dudtoe2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>కోరుకొండ (విజయనగరం మండలం)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47353</id>
    <revision>
      <id>3606586</id>
      <parentid>3606568</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:09:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* రవాణా సౌకర్యాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4896" xml:space="preserve">{{Infobox India AP Village}}

'''కోరుకొండ''',[[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[విజయనగరం]] జిల్లా, [[విజయనగరం మండలం|విజయనగరం]] మండలానికి చెందిన గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన విజయనగరం నుండి 11 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.  ఇక్కడ గల [[కోరుకొండ సైనిక పాఠశాల]] కారణంగా పేరొందింది.


==జనగణన గణాంకాలు==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1222 ఇళ్లతో, 5012 జనాభాతో 1024 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2761, ఆడవారి సంఖ్య 2251&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
[[File:Maingate.jpg|thumb|right|కోరుకొండ సైనిక్ స్కూలు ప్రధాన ద్వారం]]
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఐదు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి  ఉన్నాయి. బాలబడి [[విజయనగరం|విజయనగరంలోను]], మాధ్యమిక పాఠశాల [[జగన్నాధపురం @ జొన్నవలస|జొన్నవలసలోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల విజయనగరంలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల చింతలవలసలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల నెల్లిమర్లలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు విజయనగరంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విజయనగరంలో ఉన్నాయి. ఇక్కడ  &quot;[[కోరుకొండ సైనిక పాఠశాల|కోరుకొండ సైనిక్ స్కూల్]]&quot; వుంది.

==రవాణా సౌకర్యాలు==
రాష్ట్ర రహదారి  విజయనగరం - భీమసింగి - కొత్తవలస కి సమీపంలో కోరుకొండ వుంది. [[హౌరా-చెన్నై ప్రధాన రైలు మార్గము]] పైన కోరుకొండ రైల్వే స్టేషన్ వున్నది.

== భూమి వినియోగం ==
కోరుకొండలో  2011 జనగణన ప్రకారం భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 196 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 69 హెక్టార్లు
* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 8 హెక్టార్లు
* తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 80 హెక్టార్లు

* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 31 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 61 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 576 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 318 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 350 హెక్టార్లు
** బావులు/బోరు బావులు: 74 హెక్టార్లు
** చెరువులు: 276 హెక్టార్లు

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లంకెలు ==

{{విజయనగరం మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>d1vqxp16wjnpvn1wbd9iz0b2bu2po2o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606587</id>
      <parentid>3606586</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:10:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4919" xml:space="preserve">{{Infobox India AP Village}}

'''కోరుకొండ''',[[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[విజయనగరం జిల్లా]], [[విజయనగరం మండలం|విజయనగరం మండలానికి]] చెందిన గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన [[విజయనగరం]] నుండి 11 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.  ఇక్కడ గల [[కోరుకొండ సైనిక పాఠశాల]] కారణంగా ఈ ఊరు పేరుపొందింది.

==జనగణన గణాంకాలు==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1222 ఇళ్లతో, 5012 జనాభాతో 1024 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2761, ఆడవారి సంఖ్య 2251&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
[[File:Maingate.jpg|thumb|right|కోరుకొండ సైనిక్ స్కూలు ప్రధాన ద్వారం]]
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఐదు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి  ఉన్నాయి. బాలబడి [[విజయనగరం|విజయనగరంలోను]], మాధ్యమిక పాఠశాల [[జగన్నాధపురం @ జొన్నవలస|జొన్నవలసలోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల విజయనగరంలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల చింతలవలసలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల నెల్లిమర్లలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు విజయనగరంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విజయనగరంలో ఉన్నాయి. ఇక్కడ  &quot;[[కోరుకొండ సైనిక పాఠశాల|కోరుకొండ సైనిక్ స్కూల్]]&quot; వుంది.

==రవాణా సౌకర్యాలు==
రాష్ట్ర రహదారి  విజయనగరం - భీమసింగి - కొత్తవలస కి సమీపంలో కోరుకొండ వుంది. [[హౌరా-చెన్నై ప్రధాన రైలు మార్గము]] పైన కోరుకొండ రైల్వే స్టేషన్ వున్నది.

== భూమి వినియోగం ==
కోరుకొండలో  2011 జనగణన ప్రకారం భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 196 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 69 హెక్టార్లు
* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 8 హెక్టార్లు
* తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 80 హెక్టార్లు

* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 31 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 61 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 576 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 318 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 350 హెక్టార్లు
** బావులు/బోరు బావులు: 74 హెక్టార్లు
** చెరువులు: 276 హెక్టార్లు

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లంకెలు ==

{{విజయనగరం మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>riai1z15h2kme9ilwr8kzzlvvgppa5v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అల్లిపూర్ (బిజినపల్లి)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>48256</id>
    <revision>
      <id>3606892</id>
      <parentid>3539724</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:47:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15324" xml:space="preserve">'''అల్లిపూర్''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా]], [[బిజినేపల్లి మండలం|బిజినేపల్లి]] మండలంలోని గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 243, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016  &lt;/ref&gt; 
{{Infobox Settlement|
‎|name = అల్లిపూర్ 
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = 
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[బిజినపల్లి]] 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 714
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 376
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య  
|population_blank2 =338 
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 192
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd   = 16.459791
| latm   = 
| lats   = 
| latNS   = N
| longd   = 78.171850
| longm   = 
| longs   = 
| longEW   = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన బిజినపల్లి నుండి 12 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[వనపర్తి]] నుండి 24 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.

==గణాంకాలు==

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 192 ఇళ్లతో, 714 జనాభాతో 228 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 376, ఆడవారి సంఖ్య 338. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 7 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 575763&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 509203.

2001 లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 1086. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 562, స్త్రీల సంఖ్య  524. గృహాల సంఖ్య 220.

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది.సమీప బాలబడి, ప్రాథమిక పాఠశాల [[బిజినపల్లి|బిజినపల్లిలోను]], ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల , మాధ్యమిక పాఠశాల [[షాయిన్‌పల్లి|షాయిన్ పల్లిలోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల బిజినపల్లిలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల‌లు నాగర్‌కర్నూల్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల మహబూబ్ నగర్లోను, పాలీటెక్నిక్‌ వనపర్తిలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల నాగర్‌కర్నూల్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం నాగర్‌కర్నూల్లోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[మహబూబ్ నగర్]] లోనూ ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
అల్లీపూర్లో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలోఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.

== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
అల్లీపూర్లో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ఆటో సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి.

ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
అల్లీపూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* అడవి: 29 హెక్టార్లు

* బంజరు భూమి: 1 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 198 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 131 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 68 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
అల్లీపూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.

* బావులు/బోరు బావులు: 37 హెక్టార్లు* చెరువులు: 31 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి ==
అల్లీపూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[రాగులు]], [[ప్రత్తి]]

==రాజకీయాలు==
2013, జూలై 31న జరిగిన గ్రామపంచాయతి ఎన్నికలలో గ్రామ సర్పంచిగా జి.మల్లికార్జున్ ఎన్నికయ్యారు.

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లింకులు ==
{{బిజినపల్లి మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>em9kq88fg3kb6f06q19pghnabp5skm9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606893</id>
      <parentid>3606892</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:48:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15345" xml:space="preserve">'''అల్లిపూర్''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా]], [[బిజినేపల్లి మండలం|బిజినేపల్లి]] మండలంలోని గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 243, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016  &lt;/ref&gt; 
{{Infobox Settlement|
‎|name = అల్లిపూర్ 
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[బిజినపల్లి]] 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 714
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 376
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య  
|population_blank2 =338 
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 192
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd   = 16.459791
| latm   = 
| lats   = 
| latNS   = N
| longd   = 78.171850
| longm   = 
| longs   = 
| longEW   = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన బిజినపల్లి నుండి 12 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[వనపర్తి]] నుండి 24 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.

==గణాంకాలు==

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 192 ఇళ్లతో, 714 జనాభాతో 228 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 376, ఆడవారి సంఖ్య 338. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 7 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 575763&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 509203.

2001 లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 1086. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 562, స్త్రీల సంఖ్య  524. గృహాల సంఖ్య 220.

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది.సమీప బాలబడి, ప్రాథమిక పాఠశాల [[బిజినపల్లి|బిజినపల్లిలోను]], ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల , మాధ్యమిక పాఠశాల [[షాయిన్‌పల్లి|షాయిన్ పల్లిలోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల బిజినపల్లిలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల‌లు నాగర్‌కర్నూల్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల మహబూబ్ నగర్లోను, పాలీటెక్నిక్‌ వనపర్తిలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల నాగర్‌కర్నూల్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం నాగర్‌కర్నూల్లోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[మహబూబ్ నగర్]] లోనూ ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
అల్లీపూర్లో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలోఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.

== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
అల్లీపూర్లో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ఆటో సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి.

ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
అల్లీపూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* అడవి: 29 హెక్టార్లు

* బంజరు భూమి: 1 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 198 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 131 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 68 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
అల్లీపూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.

* బావులు/బోరు బావులు: 37 హెక్టార్లు* చెరువులు: 31 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి ==
అల్లీపూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[రాగులు]], [[ప్రత్తి]]

==రాజకీయాలు==
2013, జూలై 31న జరిగిన గ్రామపంచాయతి ఎన్నికలలో గ్రామ సర్పంచిగా జి.మల్లికార్జున్ ఎన్నికయ్యారు.

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లింకులు ==
{{బిజినపల్లి మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>9jl9ijp6flsanrmnjayvnlpsd28o4ht</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఐనాపూర్ (చేర్యాల)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>48278</id>
    <revision>
      <id>3606873</id>
      <parentid>3540348</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:18:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>భాస్కర్ రెడ్డి</username>
        <id>115413</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>సవరించిన పదాలను క్లుప్తంగా విశ్లేషణాత్మక సవరణ చేసను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19539" xml:space="preserve">'''ఐనాపూర్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సిద్ధిపేట జిల్లా]], [[కొమురవెల్లి మండలం (సిద్దిపేట జిల్లా)|కొమరవెల్లి]] మండలంలోని గ్రామం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”2&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/240.Siddipet-240-1.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2018-03-22 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209041107/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/240.Siddipet-240-1.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;{{Infobox Settlement|
‎|name = ఐనాపూర్
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[వరంగల్లు]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[కొమురవెల్లి మండలం (సిద్దిపేట జిల్లా)|కొమరవెల్లి]]
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 3765
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు
|population_blank1 = 1845
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు
|population_blank2 = 1920
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 871
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2011
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd     = 17.906406
| latm     = 
| lats     = 
| latNS     = N
| longd     = 78.877029
| longm     = 
| longs     = 
| longEW     = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 509352
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన చేర్యాల నుండి 10 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[సిద్ధిపేట]] నుండి 34 కి. మీ. దూరంలోనూ, రాష్ట్ర రాజధాని హైదరాబాదు నుండి 75 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

== గణాంకాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 871 ఇళ్లతో, 3765 జనాభాతో 2051 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1845, ఆడవారి సంఖ్య 1920. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 803 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 9. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577617&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 506355.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&amp;districtcode=03{{Dead link|date=జనవరి 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి [[చేర్యాల|చేర్యాలలో]] ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల చేర్యాలలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల సిద్ధిపేటలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[వరంగల్|వరంగల్లో]] ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల చేర్యాలలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల‌లు వరంగల్లోనూ ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
ఐనాపూర్లో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టరు ఒకరు, డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.

== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ అందుబాటులోకి వచ్చినది 

సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను  ట్రాక్టర్ల ద్వారా ఊరి బయట ఉన్న డాంపింగ్ యార్డ్ కి తరలిస్తున్నరు..

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
ఐనాపూర్లో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
ఐనాపూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 188 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 100 హెక్టార్లు
* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 302 హెక్టార్లు
* తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 400 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 200 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 500 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 361 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 721 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 340 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
ఐనాపూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 340 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి ==
ఐనాపూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వరి]], [[ప్రత్తి]], [[మొక్కజొన్న]]

=== పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు ===
బీడీలు

== విశేషాలు ==
ఈ గ్రామమునకు ఉత్తరం వైపున కొమురవెల్లి మల్లికార్జునస్వామి దేవస్థానం, దక్షిణం వైపున కొండ పోచమ్మ దేవస్థానం ఉన్నాయి. శ్రీ కొండ పోచమ్మ దేవస్థానానికి ఐనాపూర్ గ్రామానికి చెందిన కొత్త శ్రీనివాస్ రెడ్డి ఆలయ అధికారిగా పనిచేస్తున్నారు. ఈ రెండు దేవాలయాలు ఈ గ్రామమునకు కేవలం 4 కి.మీ. దూరంలోనే ఉండటం విశేషం. ఈ గ్రామములో అతి పురాతన దేవాలయాలు రెండు ఉన్నాయి 1) శివాలయము 2) వేణు గోపాల స్వామి దేవాలయం. శివాలయంలో ఉన్న శివలింగం ఐనాపూర్ చుట్టు ప్రక్కల దాదాపు 80 గ్రామాలలో లేదని పెద్దలు చెప్పుతుంటారు. 50 సంవత్సరాల క్రితమే ఇక్కడ ఉన్నత పాఠశాల ఉండటం మరో విశేషం. పది గ్రామాల నుండి ఈ స్కూలులో చదువుకోవడానికి వచ్చేవారు. ఐనాపూర్ రెండు జిల్లాల సరిహద్దులో ఉండటం వలన మెదక్ జిల్లా ప్రజలు కూడా విద్యనభ్యసించేవారు.

ఈ గ్రామ యువత 30 ఏళ్ళ క్రితమే నేతాజీ, అభ్యుదయ యువజన సంఘాలను స్థాపించి గ్రామములో పలు అభివృద్ధి కార్యక్రమాలను చేపట్టినారు. ఈ గ్రామం నుండి ఉన్నత విద్యనభ్యసించి ఎందరో ఇంజనీర్లు, అధ్యాపకులు, ఉపాధ్యాయులు, పాత్రికేయులుగా ఉద్యోగాలు చేస్తూ స్థిరపడ్డారు. ప్రత్యేకంగా దేవాదాయ-ధర్మాదాయ శాఖలో ఎక్కువ మంది ఉద్యోగాలు చేస్తున్నారు. అయితే ప్రస్తుత కాలమాన పరిస్టితుల దృష్ట్యా యువత రాజకీయ పరిణతి చెందాల్సిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది. గ్రామ అభివృద్ధికి పలు చర్యలు చేపట్టవలసిన అత్యవసర పరిస్టితి నెలకొని ఉంది.

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లింకులు ==
{{కొమురవెల్లి మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>oshb1yqcgcyz6m3n052t3erqhvpwglt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606884</id>
      <parentid>3606873</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:34:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>భాస్కర్ రెడ్డి</username>
        <id>115413</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>సవరించిన పదాలను క్లుప్తంగా విశ్లేషణాత్మక సవరణ చేసను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19806" xml:space="preserve">'''ఐనాపూర్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సిద్ధిపేట జిల్లా]], [[కొమురవెల్లి మండలం (సిద్దిపేట జిల్లా)|కొమరవెల్లి]] మండలంలోని గ్రామం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”2&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/240.Siddipet-240-1.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2018-03-22 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209041107/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/240.Siddipet-240-1.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;{{Infobox Settlement|
‎|name = ఐనాపూర్
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[వరంగల్లు]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[కొమురవెల్లి మండలం (సిద్దిపేట జిల్లా)|కొమరవెల్లి]]
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 3765
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు
|population_blank1 = 1845
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు
|population_blank2 = 1920
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 871
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2011
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd     = 17.906406
| latm     = 
| lats     = 
| latNS     = N
| longd     = 78.877029
| longm     = 
| longs     = 
| longEW     = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 509352
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన చేర్యాల నుండి 10 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[సిద్ధిపేట]] నుండి 34 కి. మీ. దూరంలోనూ, రాష్ట్ర రాజధాని హైదరాబాదు నుండి 75 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

== గణాంకాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 871 ఇళ్లతో, 3765 జనాభాతో 2051 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1845, ఆడవారి సంఖ్య 1920. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 803 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 9. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577617&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 506355.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&amp;districtcode=03{{Dead link|date=జనవరి 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి [[చేర్యాల|చేర్యాలలో]] ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల చేర్యాలలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల సిద్ధిపేటలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[వరంగల్|వరంగల్లో]] ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల చేర్యాలలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల‌లు వరంగల్లోనూ ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
ఐనాపూర్లో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టరు ఒకరు, డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.

== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ అందుబాటులోకి వచ్చినది 

సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను  ట్రాక్టర్ల ద్వారా ఊరి బయట ఉన్న డాంపింగ్ యార్డ్ కి తరలిస్తున్నరు..

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
ఐనాపూర్లో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
ఐనాపూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 188 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 100 హెక్టార్లు
* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 302 హెక్టార్లు
* తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 400 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 200 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 500 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 361 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 721 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 340 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
ఐనాపూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 340 హెక్టార్లు
* ఊరికి దగ్గరగా ఐనాపూర్ రిజర్వాయర్ ఉంది దీనినుండి కుడా వ్వవసాయనికీ నీటి సరఫరాను ఉపయోగిస్తున్నారు  

== ఉత్పత్తి ==
ఐనాపూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వరి]], [[ప్రత్తి]], [[మొక్కజొన్న]]

=== పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు ===
బీడీలు

== విశేషాలు ==
ఈ గ్రామమునకు ఉత్తరం వైపున కొమురవెల్లి మల్లికార్జునస్వామి దేవస్థానం, దక్షిణం వైపున కొండ పోచమ్మ దేవస్థానం ఉన్నాయి. శ్రీ కొండ పోచమ్మ దేవస్థానానికి ఐనాపూర్ గ్రామానికి చెందిన కొత్త శ్రీనివాస్ రెడ్డి ఆలయ అధికారిగా పనిచేస్తున్నారు. ఈ రెండు దేవాలయాలు ఈ గ్రామమునకు కేవలం 4 కి.మీ. దూరంలోనే ఉండటం విశేషం. ఈ గ్రామములో అతి పురాతన దేవాలయాలు రెండు ఉన్నాయి 1) శివాలయము 2) వేణు గోపాల స్వామి దేవాలయం. శివాలయంలో ఉన్న శివలింగం ఐనాపూర్ చుట్టు ప్రక్కల దాదాపు 80 గ్రామాలలో లేదని పెద్దలు చెప్పుతుంటారు. 50 సంవత్సరాల క్రితమే ఇక్కడ ఉన్నత పాఠశాల ఉండటం మరో విశేషం. పది గ్రామాల నుండి ఈ స్కూలులో చదువుకోవడానికి వచ్చేవారు. ఐనాపూర్ రెండు జిల్లాల సరిహద్దులో ఉండటం వలన మెదక్ జిల్లా ప్రజలు కూడా విద్యనభ్యసించేవారు.

ఈ గ్రామ యువత 30 ఏళ్ళ క్రితమే నేతాజీ, అభ్యుదయ యువజన సంఘాలను స్థాపించి గ్రామములో పలు అభివృద్ధి కార్యక్రమాలను చేపట్టినారు. ఈ గ్రామం నుండి ఉన్నత విద్యనభ్యసించి ఎందరో ఇంజనీర్లు, అధ్యాపకులు, ఉపాధ్యాయులు, పాత్రికేయులుగా ఉద్యోగాలు చేస్తూ స్థిరపడ్డారు. ప్రత్యేకంగా దేవాదాయ-ధర్మాదాయ శాఖలో ఎక్కువ మంది ఉద్యోగాలు చేస్తున్నారు. అయితే ప్రస్తుత కాలమాన పరిస్టితుల దృష్ట్యా యువత రాజకీయ పరిణతి చెందాల్సిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది. గ్రామ అభివృద్ధికి పలు చర్యలు చేపట్టవలసిన అత్యవసర పరిస్టితి నెలకొని ఉంది.

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లింకులు ==
{{కొమురవెల్లి మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>r4tauk5el3t7ob27l44sh02sneingnp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606919</id>
      <parentid>3606884</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:21:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19200" xml:space="preserve">{{Infobox Settlement|
‎|name = ఐనాపూర్
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[వరంగల్లు]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[కొమురవెల్లి మండలం (సిద్దిపేట జిల్లా)|కొమరవెల్లి]]
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 3765
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు
|population_blank1 = 1845
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు
|population_blank2 = 1920
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 871
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2011
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd     = 17.906406
| latm     = 
| lats     = 
| latNS     = N
| longd     = 78.877029
| longm     = 
| longs     = 
| longEW     = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 509352
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
'''ఐనాపూర్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సిద్ధిపేట జిల్లా]], [[కొమురవెల్లి మండలం (సిద్దిపేట జిల్లా)|కొమరవెల్లి]] మండలంలోని గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన చేర్యాల నుండి 10 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[సిద్ధిపేట]] నుండి 34 కి. మీ. దూరంలోనూ, రాష్ట్ర రాజధాని హైదరాబాదు నుండి 75 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

== గణాంకాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 871 ఇళ్లతో, 3765 జనాభాతో 2051 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1845, ఆడవారి సంఖ్య 1920. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 803 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 9. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577617&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 506355.

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి [[చేర్యాల|చేర్యాలలో]] ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల చేర్యాలలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల సిద్ధిపేటలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[వరంగల్|వరంగల్లో]] ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల చేర్యాలలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల‌లు వరంగల్లోనూ ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
ఐనాపూర్లో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టరు ఒకరు, డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.

== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ అందుబాటులోకి వచ్చినది 

సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను  ట్రాక్టర్ల ద్వారా ఊరి బయట ఉన్న డాంపింగ్ యార్డ్ కి తరలిస్తున్నరు..

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
ఐనాపూర్లో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
ఐనాపూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 188 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 100 హెక్టార్లు
* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 302 హెక్టార్లు
* తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 400 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 200 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 500 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 361 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 721 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 340 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
ఐనాపూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 340 హెక్టార్లు
* ఊరికి దగ్గరగా ఐనాపూర్ రిజర్వాయర్ ఉంది దీనినుండి కుడా వ్వవసాయనికీ నీటి సరఫరాను ఉపయోగిస్తున్నారు  

== ఉత్పత్తి ==
ఐనాపూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వరి]], [[ప్రత్తి]], [[మొక్కజొన్న]]

=== పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు ===
బీడీలు

== విశేషాలు ==
ఈ గ్రామమునకు ఉత్తరం వైపున కొమురవెల్లి మల్లికార్జునస్వామి దేవస్థానం, దక్షిణం వైపున కొండ పోచమ్మ దేవస్థానం ఉన్నాయి. శ్రీ కొండ పోచమ్మ దేవస్థానానికి ఐనాపూర్ గ్రామానికి చెందిన కొత్త శ్రీనివాస్ రెడ్డి ఆలయ అధికారిగా పనిచేస్తున్నారు. ఈ రెండు దేవాలయాలు ఈ గ్రామమునకు కేవలం 4 కి.మీ. దూరంలోనే ఉండటం విశేషం. ఈ గ్రామములో అతి పురాతన దేవాలయాలు రెండు ఉన్నాయి 1) శివాలయము 2) వేణు గోపాల స్వామి దేవాలయం. శివాలయంలో ఉన్న శివలింగం ఐనాపూర్ చుట్టు ప్రక్కల దాదాపు 80 గ్రామాలలో లేదని పెద్దలు చెప్పుతుంటారు. 50 సంవత్సరాల క్రితమే ఇక్కడ ఉన్నత పాఠశాల ఉండటం మరో విశేషం. పది గ్రామాల నుండి ఈ స్కూలులో చదువుకోవడానికి వచ్చేవారు. ఐనాపూర్ రెండు జిల్లాల సరిహద్దులో ఉండటం వలన మెదక్ జిల్లా ప్రజలు కూడా విద్యనభ్యసించేవారు.

ఈ గ్రామ యువత 30 ఏళ్ళ క్రితమే నేతాజీ, అభ్యుదయ యువజన సంఘాలను స్థాపించి గ్రామములో పలు అభివృద్ధి కార్యక్రమాలను చేపట్టినారు. ఈ గ్రామం నుండి ఉన్నత విద్యనభ్యసించి ఎందరో ఇంజనీర్లు, అధ్యాపకులు, ఉపాధ్యాయులు, పాత్రికేయులుగా ఉద్యోగాలు చేస్తూ స్థిరపడ్డారు. ప్రత్యేకంగా దేవాదాయ-ధర్మాదాయ శాఖలో ఎక్కువ మంది ఉద్యోగాలు చేస్తున్నారు. అయితే ప్రస్తుత కాలమాన పరిస్టితుల దృష్ట్యా యువత రాజకీయ పరిణతి చెందాల్సిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది. గ్రామ అభివృద్ధికి పలు చర్యలు చేపట్టవలసిన అత్యవసర పరిస్టితి నెలకొని ఉంది.

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లింకులు ==
{{కొమురవెల్లి మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>8jvejtazpq9a0w51hlmmjvszo5mds48</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>రామప్ప దేవాలయం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>48463</id>
    <revision>
      <id>3606671</id>
      <parentid>3501099</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T16:11:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2405:201:C014:D089:9D1A:2C4C:F304:7288</ip>
      </contributor>
      <comment>/* కాకతీయుల వైభవానికి చిహ్నం */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23544" xml:space="preserve">{{Infobox temple
| name        = 
| image       = Ramappa 1.JPG
| image_alt     = 
| caption      = చారిత్రక ప్రసిద్ధి గాంచిన రామప్ప దేవాలయం
| pushpin_map    = 
| map_caption    = 
| latd        = 
| longd       = 
| coordinates_region = IN
| coordinates_display= title
| other_names    = 
| proper_name    = 
| devanagari     = 
| sanskrit_translit = 
| tamil       = 
| marathi      = 
| bengali      = 
| country      = [[భారత దేశం]]
| state       = [[తెలంగాణ]]
| district      = ములుగు
| location      = పాలంపేట
| elevation_m    = 
| primary_deity_God = [[శివుడు]]
| primary_deity_Godess = 
| utsava_deity_God  = [[రామలింగేశ్వరుడు]]
| utsava_deity_Godess= 
| Direction_posture = 
| Pushakarani    = 
| Vimanam      = 
| Poets       = 
| Prathyaksham    = 
| important_festivals= 
| architecture    = [[కాకతీయుల కాలం]] నాటిది
| number_of_temples = 
| number_of_monuments= 
| inscriptions    = 
| date_built     = '''1213'''
| creator      = 
| website      = 
}}
'''రామప్ప దేవాలయం''' [[ఓరుగల్లు]]ను పరిపాలించిన [[కాకతీయులు|కాకతీయ]] రాజులు నిర్మించిన చారిత్రక [[దేవాలయం]]. ఇది [[తెలంగాణ]] రాష్ట్ర రాజధానియైన [[హైదరాబాదు]] నగరానికి 220 కి.మీ.దూరంలో, కాకతీయ వంశీకుల రాజధానియైన [[వరంగల్లు]] పట్టణానికి సుమారు 70 కి.మీ.దూరంలో ములుగు జిల్లా, వెంకటాపూర్ మండలంలోని [[పాలంపేట]] అనే ఊరి దగ్గర ఉంది. దీనినే '''రామలింగేశ్వర దేవాలయం''' అని కూడా వ్యవహరిస్తారు. ఇది చాలా ప్రాముఖ్యత గల దేవాలయం. ఈ దేవాలయం విశ్వబ్రాహ్మణ శిల్పుల పనితనానికి మచ్చుతునకగా చెప్పవచ్చు. ఈ దేవాలయం పక్కనే రామప్ప సరస్సు ఉంది. ఆ చెరువు కాకతీయుల కాలం నాటిది. ఇది ఇప్పటికి వేల ఎకరాల పంటకు ఆధారంగా ఉంది. పాలంపేట చారిత్రత్మాక గ్రామం. కాకతీయుల పరిపాలనలో 13-14 శతాబ్ధాల మధ్య వెలుగొందింది.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.indiayogi.com/content/temples/palampet.asp|title=పాలంపేటలో ఉన్న శివాలయాలు|website=|access-date=2007-08-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20061018203824/http://www.indiayogi.com/content/temples/palampet.asp|archive-date=2006-10-18|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; కాకతీయ రాజు [[గణపతి దేవుడు]] ఈ దేవాలయంలో వేయించిన [[శిలాశాసనం]] ప్రకారం ఈ దేవాలయాన్ని రేచర్ల రుద్రయ్య నిర్మించాడు.&lt;ref name=&quot;ఇసుక పునాదిపై వెలిసిన అద్భుతం రామప్ప దేవాలయం&quot;&gt;{{cite news |last1=Namasthe Telangana |title=ఇసుక పునాదిపై వెలిసిన అద్భుతం రామప్ప దేవాలయం |url=https://www.ntnews.com/sunday/bathukamma-news-18072021-6-146900/ |accessdate=26 July 2021 |work= |date=25 July 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210723192807/https://www.ntnews.com/sunday/bathukamma-news-18072021-6-146900/ |archivedate=23 July 2021 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

== హెరిటేజ్ వారసత్వ హోదా ==
కాకతీయుల కాలంలో క్రీస్తు శకం 1213లో నిర్మించిన రామప్ప దేవాలయానికి ప్రపంచ వారసత్వ హోదా దక్కింది. చైనాలోని పూజౌలో నిర్వహించిన యునెస్కో హెరిటేజ్ కమిటీ సమావేశాలలో ప్రపంచం వ్యాప్తంగా 21 దేశాల ప్రతినిధులు ఓటింగ్ ప్రక్రియలో పాలుపంచుకొన్నారు. 17 దేశాల వారు రామప్పకు అనుకూలంగా ఓటు వేశారు. రామప్పకు వారసత్వ హోదా ఇచ్చే విషయంపై నిర్ణయం తీసుకున్నారు. కేంద్ర ప్రభుత్వం 2020 సంవత్సరానికి మన దేశం నుండి రామప్ప దేవాలయాన్ని వారసత్వ కట్టడంగా గుర్తించడం కోసం ప్రతిపాదనలు పంపింది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా 255 కట్టడాలు యునెస్కో వారసత్వ హోదా గుర్తింపు కోసం పోటీ పడ్డాయి. యునెస్కో రామప్పకు వారసత్వ హోదా ఇవ్వడం ద్వారా ఎనిమిది వందల సంవత్సరాల నాటి రామప్ప దేవాలయానికి తగిన గుర్తింపు లభించింది. భవిష్యత్తులో మరిన్ని నిధులు వచ్చి అభివృద్ధి జరిగే అవకాశం ఉంది. తద్వారా రామప్ప పర్యాటక ప్రాంతంగా దేశవ్యాప్త గుర్తింపుకు నోచుకుంటుంది.&lt;ref name=&quot;రామప్ప ఇక ప్రపంచ సంపద&quot;&gt;{{cite news |last1=Namasthe Telangana |title=రామప్ప ఇక ప్రపంచ సంపద |url=https://www.ntnews.com/top-slides/telangana-ramappa-temple-inscribed-as-a-world-heritage-site-153106/ |accessdate=26 July 2021 |work= |date=25 July 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210726135024/https://www.ntnews.com/top-slides/telangana-ramappa-temple-inscribed-as-a-world-heritage-site-153106/ |archivedate=26 July 2021 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;రామప్పకు విశ్వఖ్యాతి&quot;&gt;{{cite news |last1=Sakshi |title=రామప్పకు విశ్వఖ్యాతి |url=https://www.sakshi.com/telugu-news/national/unesco-declared-ramappa-temple-world-heritage-site-1381916 |accessdate=26 July 2021 |work= |date=25 July 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210726134527/https://www.sakshi.com/telugu-news/national/unesco-declared-ramappa-temple-world-heritage-site-1381916 |archivedate=26 July 2021 |language=te |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

ఎనిమిది శతాబ్దాల నాటి ప్రాచీన కట్టడమైన రామప్పకు వారసత్వ హోదా గుర్తింపునకు ముఖ్యంగా మూడు అంశాలను ఆధారంగా చేసుకుని కేంద్ర ప్రభుత్వం యునెస్కోకు నామినేట్ చేసింది.
* ఇసుకపై ఆలయాన్ని నిర్మించడం
* నీటితో తేలియాడే ఇటుకలతో గోపురాన్ని నిర్మించడం. 
* ఆలయ నిర్మాణానికి వాడిన రాతి నేటికీ రంగును కోల్పోకుండా ఉండడం.

== కాకతీయుల వైభవానికి చిహ్నం ==
ఈ దేవాలయాన్ని క్రీస్తు శకం 1213లో గణపతి దేవుని కాలానికి చెందిన రేచర్ల రుద్రుడు కట్టించాడు. మధ్యయుగానికి చెందిన ఈ శివాలయం ఆలయంలో ఉన్న దైవంపేరు మీదుగా కాక దీనిని చెక్కిన ప్రధాన శిల్పి రామప్ప పేరు మీదుగా ఉండటం ఇక్కడి విశేషం. ఈ పేరుకు శివుని పేరు కూడా కలిపి రామలింగేశ్వర ఆలయం అని కూడా వ్యవహరిస్తారు. ఈ దేవాలయంలో ప్రధాన దైవము రామలింగేశ్వరుడు. విష్ణువు ఆవతారము రాముడు కొలిచిన లింగమైన రామలిగేశ్వరుడు ప్రధాన దైవముగా ఉన్న దేవాలయము.

ఈ ఆలయం కాకతీయుల ప్రత్యేక శైలి యైన ఎత్తైన పీఠంపై నక్షత్ర ఆకారాన్ని పోలి ఉంటుంది. ఈ ఆలయము తూర్పు దిశాభిముఖముగా ఎత్తైన వేదికపై గర్భాలయం, అంతర్భాగమున మూడు వైపుల ప్రవేశ ద్వారము గల మహామండపం కలిగి ఉంది. ఇందలి గర్భాలయమున ఎత్తైన పీఠముపై నల్లని నునుపు రాతితో చెక్కబడిన పెద్ద శివలింగము ఉంది. ఇందలి మహామండపము మధ్య భాగమున కల కుడ్య స్తంభములు, వాటిపై గల రాతి దూలములు రామాయణ, పురాణ, ఇతిహాస గాథలతో కూడిన నిండైన అతి రమణీయమైన శిల్పములు కలిగి ఉన్నాయి. ఈ మహా మండపము వెలుపలి అంచున పై కప్పు క్రింది భాగమున నల్లని నునుపు రాతి పలకములపై వివిధ భంగిమలతో సర్వాంగ సుందరముగా చెక్కబడిన మదనిక, నాగిని శిల్పములు కాకతీయుల శిల్పకళాభిరుచులకు చక్కటి తార్కాణాలు. ఈ దేవాలయ ప్రాంగణలో ఇతర కట్టడములలో నంది మండపము, కామేశ్వర, కాటేశ్వర మొదలగు ఆలయములు చూడదగినవి. 
దేవాలయము శిల్ప సంపద కాకతీయ రాజుల నాటి శిల్ప శైలి తెలుపుతున్నది. దేవాలయం అత్యంత తేలికైన ఇటుకలతో నిర్మితమైనది. ఈ ఇటుకలు నీటి మీద తేలే అంత తేలికైనవి అని చెబుతారు.ఇక్కడ ఆలయానికి ఎదురుగా ఉన్న నందికి ఒక ప్రత్యేకత ఉంది. ఒక కాలు కొంచెం పైకి ఎత్తి పట్టుకొని, చెవులు రిక్కించి యజమాని ఎప్పుడు ఆజ్ఞాపిస్తాడా? అన్నట్లుంటుంది. ముందు నుంచి ఏ దిశనుంచి చూసినా నంది మన వైపే చూస్తున్నట్లుంటుంది. గర్భగుడికి ఎదురుగా ఉన్న మండపంలో ఉన్న స్తంభాల మీద అత్యంత రమణీయమైన శిల్పాలు చెక్కబడి ఉన్నాయి. మండపం పైకప్పు మీద శిల్ప కళాసౌందర్యము చాలా అద్భుతంగా ఉంటుంది. లోపల రెండు శివుని సన్నిధులు ఉన్నాయి. శివుడి వైపు చూస్తున్న నంది చెక్కబడి ఇప్పటికి చెక్కుచెదరకుండా ఉంది.

[[బొమ్మ:Ramappa temple main entrance.jpg|thumb|right|220px|రామప్ప దేవాలయం ముఖ ద్వారము]]

[[బొమ్మ:Ramappanandi.jpg|thumb|right|200px|ప్రధాన ఆలయానికి ఎదురుగా ఉన్న మండపంలోని నంది]]

[[బొమ్మ:Ramappa2.jpg|thumb|right|300px|కాటేశ్వర ఆలయం]]

ఓరుగంటికి 40 మైళ్ళ దూరమున &quot;రామప్ప గుడులు&quot; ఉన్నాయి. వాటిని సా.శ. 1162 లో రుద్రసేనాని అను రెడ్డి సామంతుడు కట్టించెను. ఆ గుళ్ళలోని విగ్రహములు, స్తంభాలపై శిల్పములు, ముఖ్యముగా దేవాలయ మంటపముపై కోణములందు నాలుగుదిశలందు నిలిపిన పెద్ద నల్లరాతి నాట్యకత్తెల [[విగ్రహాలు]] అతి సుందరములు. ఆ విగ్రహాలపై సొమ్ముల అలంకరణములు, వాటి త్రిభంగీ నాట్యభంగిమము శిల్పకారులనే మోహింపజేసినట్లున్నది. అందుచేతనే శిల్పులు ఆ సుందరాంగులకు తుష్టిపూర్తిగా ప్రసాధన క్రియలను సమకూర్చి అందు రెంటిని నగ్నత్వంగా తీర్చిదిద్ది ఆనందించారు. దేవాలయములోని స్తంభాలపై నాట్యభంగిమములు మృదంగాది వాద్యములవారి రేఖలు చిత్రింపబడినవి. ఆ కాలములో జాయసేనానియను నతడు ఒక సంస్కృత నాట్య శాస్త్రమును వ్రాసెను. అది తంజావూరి లిఖిత పుస్తకాలలో నున్నది. కాని, దానిని ముద్రించుట కెవ్వారును పూనుకొనరయిరి. జాయప గ్రంథమునకు ఉదాహరణ వాజ్మయముము లాస్తంభాలపై నాట్యముచేస్తున్న సుందరీమణులే యని యందురు ఆ శాస్త్రాన్ని ఆ విగ్రహాలను వ్యాఖ్యతో ముద్రించిన ఎంత బాగుండునోకదా!&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://te.wikisource.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%9F:Andrulasangikach025988mbp.pdf/63|title=పుట:Andrulasangikach025988mbp.pdf/63 పేజీ సోర్సు చూడండి - వికీసోర్స్|website=te.wikisource.org|language=te|access-date=2021-07-26}}&lt;/ref&gt;

==ఆలయ ప్రత్యేకతలు==
ఈ దేవాలయం ఎన్నో యుద్ధాలకు, దాడులకు, ప్రకృతి వైపరీత్యాలకు తట్టుకొని నిలబడింది. దేవాలయ ప్రాంగణంలో చిన్న కట్టడాలను నిర్లక్ష్యంగా వదలి వేయడం వలన అవి కొన్ని ప్రస్తుతం శిథిలావస్థలో ఉన్నాయి. కొంత మంది ఇక్కుడున్న నీళ్ళపై తేలే ఇటుకలను తీసుకొని వెళ్ళిపోవడం ప్రారంభించారు.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.indiaprofile.com/monuments-temples/ramappatemple.htm |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2007-08-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130522060722/http://www.indiaprofile.com/monuments-temples/ramappatemple.htm |archive-date=2013-05-22 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; అప్పటినుంచి భారతీయ పురాతత్వ పర్యవేక్షక శాఖ దీన్ని ఇపుడు తమ ఆధీనంలోకి తీసుకొని పరిరక్షిస్తుంది. ప్రధాన ద్వారం దగ్గర ప్రాకారం కూడా శిథిలమై ఉంది. కాబట్టి ఇప్పుడు పడమర వైపు ఉన్న చిన్న ద్వారం ద్వారానే ప్రవేశం ఉంది.&lt;ref&gt;{{cite web
|url=http://www.cultureholidays.com/Temples/waragal.htm
|title=Warangal Temples, Andra Pradesh
|publisher=
|accessdate=2006-09-11
|website=
|archive-url=https://web.archive.org/web/20060818130659/http://www.cultureholidays.com/Temples/waragal.htm
|archive-date=2006-08-18
|url-status=dead
}}&lt;/ref&gt; [[మహాశివరాత్రి]] [[ఉత్సవాలు]] మూడు రోజులపాటు జరుపుతారు.
==శిల్ప కళా చాతుర్యం==
రామప్పగుడి ఆలయ నిర్మాణంలోని చిత్ర కౌశలం, శిల్ప నైపుణ్యం వర్ణించనలవికానిది. ఈ కాకతీయ శిల్పచాతుర్యమంతా, ఇన్నేళ్ళు గడిచినా, ఈ నాటికి చూపరులకు అమితానందాన్ని కలిగిస్తూంది. నాట్య శాస్త్రమంతా మూర్తీ భవించి, స్థంబాలమీదా, కప్పులమీదా, కనబడుతుంది.రామప్ప గుడిలోని విగ్రహాలు, స్థంబాలపై ఉన్న శిల్పాలు ముఖ్యంగా దేవాలయ మంటపంపై కోణాల్లో నాలుగు పక్కలా పెద్ద నల్లారాతి నాట్య కత్తెల [[విగ్రహాలు]] అతి సుందరమైనవి. ఆ విగ్రహాల సొమ్ముల అలంకరణాలు, వాటి త్రిభంగీ నాట్య భంగిమలూ శిల్పకారుల్నే సమ్మోహితుల్ని చేస్తున్నాయి. దేవాలయం లోని స్థంబాలపై నాట్య భంగిమలు మృదంగాది వాద్యముల వారి రేఖలు చిత్రించబడి ఉన్నాయి. జాయన సేనాని రచించిన నృత్తరత్నావళిలో ఉదహరించిన నాట్యశిల్పమంతా రామప్ప గుడిలో తొణికిసలాడుతూ ఉంది.

==చిత్ర మాలిక==
&lt;gallery widths=&quot;150&quot; perrow=&quot;4&quot;&gt;
దస్త్రం:Ramappa1.jpg|మరో కోణం వైపు నుంచి ఆలయ దృశ్యం
దస్త్రం:Ramappa4.jpg|మరో కోణం వైపు నుంచి ఆలయ దృశ్యం
దస్త్రం:Ramappa3.jpg|శిథిలావస్థలో ఉన్న మరో మంటపం
దస్త్రం:Ramappa 2.JPG|మరో కోణం వైపు నుంచి ఆలయ దృశ్యం
దస్త్రం:RamappaTemple001.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:Ramappa003.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:2012-01-08 10.58.38.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:Ramappa002.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:Ramappa004.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:Ramappa005.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:Ramappa006.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:Ramappa007.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:Ramappa008.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:Ramappa009.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:Ramappa010.jpg|ఆలయ శిల్పము
[[దస్త్రం:రామప్ప దేవాలయంమరో కోణం వైపు నుంచి ఆలయ దృశ్యం.jpg|thumb|మరో కోణం వైపు నుంచి ఆలయ దృశ్యం]]
&lt;/gallery&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

==బయటి లింకులు==
* [https://web.archive.org/web/20131012002226/http://warangal.ap.nic.in/tourism/maintour.htm వరంగల్లు జిల్లా రామప్ప దేవాలయం గురించి జాతీయ సూచన విజ్ఞాన కేంద్రం వారి వెబ్ సైటు నుండి]
* [https://web.archive.org/web/20130117155820/http://templenet.com/Andhra/palampet.html ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రములో ఉన్న దేవాలయాలు]
* [https://web.archive.org/web/20130522060722/http://www.indiaprofile.com/monuments-temples/ramappatemple.htm రామప్ప దేవాలయం గురించి]
* [https://web.archive.org/web/20061021181554/http://www.info4india.com/Indian-Monuments/Ramappa-Temple-Symphony-In-Stone.shtml రామప్ప దేవాలయము గురించి మరో వెబ్ సైటు నుంచి]
* [https://web.archive.org/web/20061018203824/http://www.indiayogi.com/content/temples/palampet.asp పాలంపేటలో ఉన్న శివాలయాలు]

{{వరంగల్ జిల్లా విషయాలు}}

[[వర్గం:ములుగు జిల్లా]]
[[వర్గం:ములుగు జిల్లా పర్యాటక ప్రదేశాలు]]
[[వర్గం:ములుగు జిల్లా దేవాలయాలు]]
[[వర్గం:హిందూ దేవాలయాలు]]
[[వర్గం:1213 నిర్మాణాలు]]
[[వర్గం:ములుగు జిల్లా పుణ్యక్షేత్రాలు]]</text>
      <sha1>gultx8b58hgbzzawvf24tizcnku2khm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606673</id>
      <parentid>3606671</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T16:11:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2405:201:C014:D089:9D1A:2C4C:F304:7288</ip>
      </contributor>
      <comment>/* కాకతీయుల వైభవానికి చిహ్నం */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23547" xml:space="preserve">{{Infobox temple
| name        = 
| image       = Ramappa 1.JPG
| image_alt     = 
| caption      = చారిత్రక ప్రసిద్ధి గాంచిన రామప్ప దేవాలయం
| pushpin_map    = 
| map_caption    = 
| latd        = 
| longd       = 
| coordinates_region = IN
| coordinates_display= title
| other_names    = 
| proper_name    = 
| devanagari     = 
| sanskrit_translit = 
| tamil       = 
| marathi      = 
| bengali      = 
| country      = [[భారత దేశం]]
| state       = [[తెలంగాణ]]
| district      = ములుగు
| location      = పాలంపేట
| elevation_m    = 
| primary_deity_God = [[శివుడు]]
| primary_deity_Godess = 
| utsava_deity_God  = [[రామలింగేశ్వరుడు]]
| utsava_deity_Godess= 
| Direction_posture = 
| Pushakarani    = 
| Vimanam      = 
| Poets       = 
| Prathyaksham    = 
| important_festivals= 
| architecture    = [[కాకతీయుల కాలం]] నాటిది
| number_of_temples = 
| number_of_monuments= 
| inscriptions    = 
| date_built     = '''1213'''
| creator      = 
| website      = 
}}
'''రామప్ప దేవాలయం''' [[ఓరుగల్లు]]ను పరిపాలించిన [[కాకతీయులు|కాకతీయ]] రాజులు నిర్మించిన చారిత్రక [[దేవాలయం]]. ఇది [[తెలంగాణ]] రాష్ట్ర రాజధానియైన [[హైదరాబాదు]] నగరానికి 220 కి.మీ.దూరంలో, కాకతీయ వంశీకుల రాజధానియైన [[వరంగల్లు]] పట్టణానికి సుమారు 70 కి.మీ.దూరంలో ములుగు జిల్లా, వెంకటాపూర్ మండలంలోని [[పాలంపేట]] అనే ఊరి దగ్గర ఉంది. దీనినే '''రామలింగేశ్వర దేవాలయం''' అని కూడా వ్యవహరిస్తారు. ఇది చాలా ప్రాముఖ్యత గల దేవాలయం. ఈ దేవాలయం విశ్వబ్రాహ్మణ శిల్పుల పనితనానికి మచ్చుతునకగా చెప్పవచ్చు. ఈ దేవాలయం పక్కనే రామప్ప సరస్సు ఉంది. ఆ చెరువు కాకతీయుల కాలం నాటిది. ఇది ఇప్పటికి వేల ఎకరాల పంటకు ఆధారంగా ఉంది. పాలంపేట చారిత్రత్మాక గ్రామం. కాకతీయుల పరిపాలనలో 13-14 శతాబ్ధాల మధ్య వెలుగొందింది.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.indiayogi.com/content/temples/palampet.asp|title=పాలంపేటలో ఉన్న శివాలయాలు|website=|access-date=2007-08-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20061018203824/http://www.indiayogi.com/content/temples/palampet.asp|archive-date=2006-10-18|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; కాకతీయ రాజు [[గణపతి దేవుడు]] ఈ దేవాలయంలో వేయించిన [[శిలాశాసనం]] ప్రకారం ఈ దేవాలయాన్ని రేచర్ల రుద్రయ్య నిర్మించాడు.&lt;ref name=&quot;ఇసుక పునాదిపై వెలిసిన అద్భుతం రామప్ప దేవాలయం&quot;&gt;{{cite news |last1=Namasthe Telangana |title=ఇసుక పునాదిపై వెలిసిన అద్భుతం రామప్ప దేవాలయం |url=https://www.ntnews.com/sunday/bathukamma-news-18072021-6-146900/ |accessdate=26 July 2021 |work= |date=25 July 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210723192807/https://www.ntnews.com/sunday/bathukamma-news-18072021-6-146900/ |archivedate=23 July 2021 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

== హెరిటేజ్ వారసత్వ హోదా ==
కాకతీయుల కాలంలో క్రీస్తు శకం 1213లో నిర్మించిన రామప్ప దేవాలయానికి ప్రపంచ వారసత్వ హోదా దక్కింది. చైనాలోని పూజౌలో నిర్వహించిన యునెస్కో హెరిటేజ్ కమిటీ సమావేశాలలో ప్రపంచం వ్యాప్తంగా 21 దేశాల ప్రతినిధులు ఓటింగ్ ప్రక్రియలో పాలుపంచుకొన్నారు. 17 దేశాల వారు రామప్పకు అనుకూలంగా ఓటు వేశారు. రామప్పకు వారసత్వ హోదా ఇచ్చే విషయంపై నిర్ణయం తీసుకున్నారు. కేంద్ర ప్రభుత్వం 2020 సంవత్సరానికి మన దేశం నుండి రామప్ప దేవాలయాన్ని వారసత్వ కట్టడంగా గుర్తించడం కోసం ప్రతిపాదనలు పంపింది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా 255 కట్టడాలు యునెస్కో వారసత్వ హోదా గుర్తింపు కోసం పోటీ పడ్డాయి. యునెస్కో రామప్పకు వారసత్వ హోదా ఇవ్వడం ద్వారా ఎనిమిది వందల సంవత్సరాల నాటి రామప్ప దేవాలయానికి తగిన గుర్తింపు లభించింది. భవిష్యత్తులో మరిన్ని నిధులు వచ్చి అభివృద్ధి జరిగే అవకాశం ఉంది. తద్వారా రామప్ప పర్యాటక ప్రాంతంగా దేశవ్యాప్త గుర్తింపుకు నోచుకుంటుంది.&lt;ref name=&quot;రామప్ప ఇక ప్రపంచ సంపద&quot;&gt;{{cite news |last1=Namasthe Telangana |title=రామప్ప ఇక ప్రపంచ సంపద |url=https://www.ntnews.com/top-slides/telangana-ramappa-temple-inscribed-as-a-world-heritage-site-153106/ |accessdate=26 July 2021 |work= |date=25 July 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210726135024/https://www.ntnews.com/top-slides/telangana-ramappa-temple-inscribed-as-a-world-heritage-site-153106/ |archivedate=26 July 2021 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;రామప్పకు విశ్వఖ్యాతి&quot;&gt;{{cite news |last1=Sakshi |title=రామప్పకు విశ్వఖ్యాతి |url=https://www.sakshi.com/telugu-news/national/unesco-declared-ramappa-temple-world-heritage-site-1381916 |accessdate=26 July 2021 |work= |date=25 July 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210726134527/https://www.sakshi.com/telugu-news/national/unesco-declared-ramappa-temple-world-heritage-site-1381916 |archivedate=26 July 2021 |language=te |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

ఎనిమిది శతాబ్దాల నాటి ప్రాచీన కట్టడమైన రామప్పకు వారసత్వ హోదా గుర్తింపునకు ముఖ్యంగా మూడు అంశాలను ఆధారంగా చేసుకుని కేంద్ర ప్రభుత్వం యునెస్కోకు నామినేట్ చేసింది.
* ఇసుకపై ఆలయాన్ని నిర్మించడం
* నీటితో తేలియాడే ఇటుకలతో గోపురాన్ని నిర్మించడం. 
* ఆలయ నిర్మాణానికి వాడిన రాతి నేటికీ రంగును కోల్పోకుండా ఉండడం.

== కాకతీయుల వైభవానికి చిహ్నం ==
ఈ దేవాలయాన్ని క్రీస్తు శకం 1213లో గణపతి దేవుని కాలానికి చెందిన రేచర్ల రుద్రుడు కట్టించాడు. మధ్యయుగానికి చెందిన ఈ శివాలయం ఆలయంలో ఉన్న దైవంపేరు మీదుగా కాక దీనిని చెక్కిన ప్రధాన శిల్పి రామప్ప పేరు మీదుగా ఉండటం ఇక్కడి విశేషం. ఈ పేరుకు శివుని పేరు కూడా కలిపి రామలింగేశ్వర ఆలయం అని కూడా వ్యవహరిస్తారు. ఈ దేవాలయంలో ప్రధాన దైవము రామలింగేశ్వరుడు. విష్ణువు ఆవతారము రాముడు కొలిచిన లింగమైన రామలింగేశ్వరుడు ప్రధాన దైవముగా ఉన్న దేవాలయము.

ఈ ఆలయం కాకతీయుల ప్రత్యేక శైలి యైన ఎత్తైన పీఠంపై నక్షత్ర ఆకారాన్ని పోలి ఉంటుంది. ఈ ఆలయము తూర్పు దిశాభిముఖముగా ఎత్తైన వేదికపై గర్భాలయం, అంతర్భాగమున మూడు వైపుల ప్రవేశ ద్వారము గల మహామండపం కలిగి ఉంది. ఇందలి గర్భాలయమున ఎత్తైన పీఠముపై నల్లని నునుపు రాతితో చెక్కబడిన పెద్ద శివలింగము ఉంది. ఇందలి మహామండపము మధ్య భాగమున కల కుడ్య స్తంభములు, వాటిపై గల రాతి దూలములు రామాయణ, పురాణ, ఇతిహాస గాథలతో కూడిన నిండైన అతి రమణీయమైన శిల్పములు కలిగి ఉన్నాయి. ఈ మహా మండపము వెలుపలి అంచున పై కప్పు క్రింది భాగమున నల్లని నునుపు రాతి పలకములపై వివిధ భంగిమలతో సర్వాంగ సుందరముగా చెక్కబడిన మదనిక, నాగిని శిల్పములు కాకతీయుల శిల్పకళాభిరుచులకు చక్కటి తార్కాణాలు. ఈ దేవాలయ ప్రాంగణలో ఇతర కట్టడములలో నంది మండపము, కామేశ్వర, కాటేశ్వర మొదలగు ఆలయములు చూడదగినవి. 
దేవాలయము శిల్ప సంపద కాకతీయ రాజుల నాటి శిల్ప శైలి తెలుపుతున్నది. దేవాలయం అత్యంత తేలికైన ఇటుకలతో నిర్మితమైనది. ఈ ఇటుకలు నీటి మీద తేలే అంత తేలికైనవి అని చెబుతారు.ఇక్కడ ఆలయానికి ఎదురుగా ఉన్న నందికి ఒక ప్రత్యేకత ఉంది. ఒక కాలు కొంచెం పైకి ఎత్తి పట్టుకొని, చెవులు రిక్కించి యజమాని ఎప్పుడు ఆజ్ఞాపిస్తాడా? అన్నట్లుంటుంది. ముందు నుంచి ఏ దిశనుంచి చూసినా నంది మన వైపే చూస్తున్నట్లుంటుంది. గర్భగుడికి ఎదురుగా ఉన్న మండపంలో ఉన్న స్తంభాల మీద అత్యంత రమణీయమైన శిల్పాలు చెక్కబడి ఉన్నాయి. మండపం పైకప్పు మీద శిల్ప కళాసౌందర్యము చాలా అద్భుతంగా ఉంటుంది. లోపల రెండు శివుని సన్నిధులు ఉన్నాయి. శివుడి వైపు చూస్తున్న నంది చెక్కబడి ఇప్పటికి చెక్కుచెదరకుండా ఉంది.

[[బొమ్మ:Ramappa temple main entrance.jpg|thumb|right|220px|రామప్ప దేవాలయం ముఖ ద్వారము]]

[[బొమ్మ:Ramappanandi.jpg|thumb|right|200px|ప్రధాన ఆలయానికి ఎదురుగా ఉన్న మండపంలోని నంది]]

[[బొమ్మ:Ramappa2.jpg|thumb|right|300px|కాటేశ్వర ఆలయం]]

ఓరుగంటికి 40 మైళ్ళ దూరమున &quot;రామప్ప గుడులు&quot; ఉన్నాయి. వాటిని సా.శ. 1162 లో రుద్రసేనాని అను రెడ్డి సామంతుడు కట్టించెను. ఆ గుళ్ళలోని విగ్రహములు, స్తంభాలపై శిల్పములు, ముఖ్యముగా దేవాలయ మంటపముపై కోణములందు నాలుగుదిశలందు నిలిపిన పెద్ద నల్లరాతి నాట్యకత్తెల [[విగ్రహాలు]] అతి సుందరములు. ఆ విగ్రహాలపై సొమ్ముల అలంకరణములు, వాటి త్రిభంగీ నాట్యభంగిమము శిల్పకారులనే మోహింపజేసినట్లున్నది. అందుచేతనే శిల్పులు ఆ సుందరాంగులకు తుష్టిపూర్తిగా ప్రసాధన క్రియలను సమకూర్చి అందు రెంటిని నగ్నత్వంగా తీర్చిదిద్ది ఆనందించారు. దేవాలయములోని స్తంభాలపై నాట్యభంగిమములు మృదంగాది వాద్యములవారి రేఖలు చిత్రింపబడినవి. ఆ కాలములో జాయసేనానియను నతడు ఒక సంస్కృత నాట్య శాస్త్రమును వ్రాసెను. అది తంజావూరి లిఖిత పుస్తకాలలో నున్నది. కాని, దానిని ముద్రించుట కెవ్వారును పూనుకొనరయిరి. జాయప గ్రంథమునకు ఉదాహరణ వాజ్మయముము లాస్తంభాలపై నాట్యముచేస్తున్న సుందరీమణులే యని యందురు ఆ శాస్త్రాన్ని ఆ విగ్రహాలను వ్యాఖ్యతో ముద్రించిన ఎంత బాగుండునోకదా!&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://te.wikisource.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%9F:Andrulasangikach025988mbp.pdf/63|title=పుట:Andrulasangikach025988mbp.pdf/63 పేజీ సోర్సు చూడండి - వికీసోర్స్|website=te.wikisource.org|language=te|access-date=2021-07-26}}&lt;/ref&gt;

==ఆలయ ప్రత్యేకతలు==
ఈ దేవాలయం ఎన్నో యుద్ధాలకు, దాడులకు, ప్రకృతి వైపరీత్యాలకు తట్టుకొని నిలబడింది. దేవాలయ ప్రాంగణంలో చిన్న కట్టడాలను నిర్లక్ష్యంగా వదలి వేయడం వలన అవి కొన్ని ప్రస్తుతం శిథిలావస్థలో ఉన్నాయి. కొంత మంది ఇక్కుడున్న నీళ్ళపై తేలే ఇటుకలను తీసుకొని వెళ్ళిపోవడం ప్రారంభించారు.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.indiaprofile.com/monuments-temples/ramappatemple.htm |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2007-08-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130522060722/http://www.indiaprofile.com/monuments-temples/ramappatemple.htm |archive-date=2013-05-22 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; అప్పటినుంచి భారతీయ పురాతత్వ పర్యవేక్షక శాఖ దీన్ని ఇపుడు తమ ఆధీనంలోకి తీసుకొని పరిరక్షిస్తుంది. ప్రధాన ద్వారం దగ్గర ప్రాకారం కూడా శిథిలమై ఉంది. కాబట్టి ఇప్పుడు పడమర వైపు ఉన్న చిన్న ద్వారం ద్వారానే ప్రవేశం ఉంది.&lt;ref&gt;{{cite web
|url=http://www.cultureholidays.com/Temples/waragal.htm
|title=Warangal Temples, Andra Pradesh
|publisher=
|accessdate=2006-09-11
|website=
|archive-url=https://web.archive.org/web/20060818130659/http://www.cultureholidays.com/Temples/waragal.htm
|archive-date=2006-08-18
|url-status=dead
}}&lt;/ref&gt; [[మహాశివరాత్రి]] [[ఉత్సవాలు]] మూడు రోజులపాటు జరుపుతారు.
==శిల్ప కళా చాతుర్యం==
రామప్పగుడి ఆలయ నిర్మాణంలోని చిత్ర కౌశలం, శిల్ప నైపుణ్యం వర్ణించనలవికానిది. ఈ కాకతీయ శిల్పచాతుర్యమంతా, ఇన్నేళ్ళు గడిచినా, ఈ నాటికి చూపరులకు అమితానందాన్ని కలిగిస్తూంది. నాట్య శాస్త్రమంతా మూర్తీ భవించి, స్థంబాలమీదా, కప్పులమీదా, కనబడుతుంది.రామప్ప గుడిలోని విగ్రహాలు, స్థంబాలపై ఉన్న శిల్పాలు ముఖ్యంగా దేవాలయ మంటపంపై కోణాల్లో నాలుగు పక్కలా పెద్ద నల్లారాతి నాట్య కత్తెల [[విగ్రహాలు]] అతి సుందరమైనవి. ఆ విగ్రహాల సొమ్ముల అలంకరణాలు, వాటి త్రిభంగీ నాట్య భంగిమలూ శిల్పకారుల్నే సమ్మోహితుల్ని చేస్తున్నాయి. దేవాలయం లోని స్థంబాలపై నాట్య భంగిమలు మృదంగాది వాద్యముల వారి రేఖలు చిత్రించబడి ఉన్నాయి. జాయన సేనాని రచించిన నృత్తరత్నావళిలో ఉదహరించిన నాట్యశిల్పమంతా రామప్ప గుడిలో తొణికిసలాడుతూ ఉంది.

==చిత్ర మాలిక==
&lt;gallery widths=&quot;150&quot; perrow=&quot;4&quot;&gt;
దస్త్రం:Ramappa1.jpg|మరో కోణం వైపు నుంచి ఆలయ దృశ్యం
దస్త్రం:Ramappa4.jpg|మరో కోణం వైపు నుంచి ఆలయ దృశ్యం
దస్త్రం:Ramappa3.jpg|శిథిలావస్థలో ఉన్న మరో మంటపం
దస్త్రం:Ramappa 2.JPG|మరో కోణం వైపు నుంచి ఆలయ దృశ్యం
దస్త్రం:RamappaTemple001.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:Ramappa003.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:2012-01-08 10.58.38.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:Ramappa002.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:Ramappa004.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:Ramappa005.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:Ramappa006.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:Ramappa007.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:Ramappa008.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:Ramappa009.jpg|ఆలయ శిల్పము
దస్త్రం:Ramappa010.jpg|ఆలయ శిల్పము
[[దస్త్రం:రామప్ప దేవాలయంమరో కోణం వైపు నుంచి ఆలయ దృశ్యం.jpg|thumb|మరో కోణం వైపు నుంచి ఆలయ దృశ్యం]]
&lt;/gallery&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

==బయటి లింకులు==
* [https://web.archive.org/web/20131012002226/http://warangal.ap.nic.in/tourism/maintour.htm వరంగల్లు జిల్లా రామప్ప దేవాలయం గురించి జాతీయ సూచన విజ్ఞాన కేంద్రం వారి వెబ్ సైటు నుండి]
* [https://web.archive.org/web/20130117155820/http://templenet.com/Andhra/palampet.html ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రములో ఉన్న దేవాలయాలు]
* [https://web.archive.org/web/20130522060722/http://www.indiaprofile.com/monuments-temples/ramappatemple.htm రామప్ప దేవాలయం గురించి]
* [https://web.archive.org/web/20061021181554/http://www.info4india.com/Indian-Monuments/Ramappa-Temple-Symphony-In-Stone.shtml రామప్ప దేవాలయము గురించి మరో వెబ్ సైటు నుంచి]
* [https://web.archive.org/web/20061018203824/http://www.indiayogi.com/content/temples/palampet.asp పాలంపేటలో ఉన్న శివాలయాలు]

{{వరంగల్ జిల్లా విషయాలు}}

[[వర్గం:ములుగు జిల్లా]]
[[వర్గం:ములుగు జిల్లా పర్యాటక ప్రదేశాలు]]
[[వర్గం:ములుగు జిల్లా దేవాలయాలు]]
[[వర్గం:హిందూ దేవాలయాలు]]
[[వర్గం:1213 నిర్మాణాలు]]
[[వర్గం:ములుగు జిల్లా పుణ్యక్షేత్రాలు]]</text>
      <sha1>jd171ejcxf1jh4m7jt62h5e1pc5rlds</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>సత్యమే జయం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53480</id>
    <revision>
      <id>3606681</id>
      <parentid>3230545</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T16:45:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="955" xml:space="preserve">{{సినిమా|
name = సత్యమే జయం |
image = Satyame Jayam (1967).jpg|
caption =సినిమా పోస్టర్|
director = [[పి.వి.రామారావు]] |
year =1967|
language =తెలుగు|
production_company = [[సురేష్ మూవీస్]],&lt;br&gt;[[రిపబ్లిక్ ప్రొడక్షన్స్]]|
starring =[[శోభన్ బాబు]],&lt;br&gt;[[రాజశ్రీ]],&lt;br&gt;[[ముక్కామల కృష్ణమూర్తి|ముక్కామల]],&lt;br&gt;[[గుమ్మడి వెంకటేశ్వరరావు]]|
}}

{{మొలక-తెలుగు సినిమా}}

[[వర్గం:శోభన్ బాబు నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:ముక్కామల నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:గుమ్మడి నటించిన చిత్రాలు]]</text>
      <sha1>k3ge4fvkaqvbsbc2hke7vqrxoz31z4a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వికీపీడియా:చరిత్రలో ఈ రోజు/జూలై 23</title>
    <ns>4</ns>
    <id>54955</id>
    <revision>
      <id>3606593</id>
      <parentid>3261536</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:28:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1414" xml:space="preserve">[[దస్త్రం:Bal Gangadhar Tilak.jpg|80px|right|]]

* [[1856]]: భారతజాతీయోద్యమ పిత [[బాలగంగాధర్ తిలక్]] జననం (మ.1920).(చిత్రంలో)
* [[1906]]: భారత స్వాతంత్ర్య ఉద్యమకారుడు [[చంద్రశేఖర్ ఆజాద్]] జననం (మ.1931).
* [[1953]]: ఇంగ్లాండుకు చెందిన ప్రముఖ క్రికెట్ క్రీడాకారులలో ఒకడైన [[గ్రాహం గూచ్]] జననం.
* [[1975]]: ప్రముఖ తమిళ నటుడు [[సూర్య (నటుడు)|సూర్య]] జననం.
* [[1983]]: [[:en:Kalpakkam|కల్పాక్కం]] (చెన్నై దగ్గర) అణు విద్యుత్ కేంద్రం లో మొదటి సారిగా ఉత్పత్తి మొదలయ్యింది.
* [[2004]]:  భారతీయ నటుడు, దర్శకుడు, నిర్మాత, హిందీ సినిమాలలో హాస్య పాత్రలలో నటించడం ద్వారా అందరికీ సుపరిచితుడైన [[మెహమూద్]] మరణం (జ.1932).
&lt;noinclude&gt;[[వర్గం:చరిత్రలో ఈ రోజు]]&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>qk4imdq4wztqip9apffayedvhdnsk5w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>రుసుంపల్లి</title>
    <ns>0</ns>
    <id>57101</id>
    <revision>
      <id>3606871</id>
      <parentid>3548479</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:18:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17600" xml:space="preserve">[[దస్త్రం:Rusumpalli, Gandeed Mandal.PNG|right|thumb|180px|&lt;center&gt;గండీడ్ మండలంలో రుసుంపల్లి గ్రామ స్థానం (నలుపు రంగు చుక్క) &lt;/center&gt;]]'''రుసుంపల్లి,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా]], [[గండీడ్ మండలం|గండీడ్]] మండలంలోని గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 241  Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016&lt;/ref&gt;{{Infobox Settlement|
‎|name = రుసుంపల్లి
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline =  
|imagesize = 280px
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[రంగారెడ్డి జిల్లా]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[గందీద్‌]] 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total =  
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 =  
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|population_blank2 = 
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 =  
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd          = 16.95614188855644
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 77.82799420103949
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = Pin Code : 509335 
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్: 08721
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన గండీడ్ నుండి 13 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[మహబూబ్ నగర్]] నుండి 41 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 

== గణాంకాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 293 ఇళ్లతో, 1499 జనాభాతో 563 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 816, ఆడవారి సంఖ్య 683. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 189 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 87. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 574573&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 509337.&lt;ref&gt;Handbook of Statistics, Ranga Reddy Dist, 2007-08, published by CPO RR Dist, Page 263&lt;/ref&gt; 

2001 లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 1547. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 743, మహిళలు 804. ఎస్సీల సంఖ్య 232, ఎస్టీల సంఖ్య 93., నివాస గృహాలు 299, విస్తీర్ణము... 563 హెక్టార్లు, ప్రజల భాష. తెలుగు.

==భౌగోళికం==
భౌగోళికంగా ఈ గ్రామం మండలంలో ఉత్తరమున ఉంది. ఉత్తరమున కులకచర్ల మండలం సరిహద్దుగా ఉండగా, తూర్పున గాదిర్యాల్, దక్షిణమున నంచర్ల, పశ్చిమాన చిన్న వర్వాల్ గ్రామాలు సరిహద్దులుగా ఉన్నాయి.ఈ గ్రామం మండలంలో ఉత్తరం వైపున కులకచర్ల మండల సరిహద్దులో ఉంది.

==సమీప గ్రామాలు==
పెద్దవర్వాల్ 4 కి.మీ. పుట్టపహాడ్ 4 కి.మీ. సాల్వీడ్ 4 కి.మీ. గందీడ్ 4 కి.మీ, అంతారం 5 కి.మీ., దూరములో ఉన్నాయి. 

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో మండలపరిషత్ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఉంది.&lt;ref&gt;http://www.onefivenine.com/india/villages/Rangareddi/Gandeed/Rusumpally&lt;/ref&gt;  ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి  ఉన్నాయి.బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాల‌లు, సమీప జూనియర్ కళాశాల [[నంచెర్ల (గందీద్‌)|నాంచెర్లలోనూ]], ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల కుల్కచర్లలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[మహబూబ్ నగర్|మహబూబ్ నగర్లో]] ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల నాన్చెర్లలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల‌లు మహబూబ్ నగర్లోనూ ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు, ఒక నాటు వైద్యుడు ఉన్నారు.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.

== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

ఇక్కడికి 10 కి.మీ దూరము లోపు రైలు వసతి లేదు. ఇక్కడికి దగ్గరి రైల్వే స్టేషన్ మహబూబ్ నగర్. మహబూబ్ నగర్ కు, ఇతర ప్రాంతాలకు రోడ్డు వసతి వుండి బస్సుల సౌకర్యముంది.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి  గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆశా కార్యకర్త గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 5 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 14 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
రుసుంపల్లిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 13 హెక్టార్లు

* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 100 హెక్టార్లు

* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 107 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 283 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 57 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 399 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 48 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
రుసుంపల్లిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.

* బావులు/బోరు బావులు: 48 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి ==
రుసుంపల్లిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వరి]], [[వేరుశనగ]], [[కంది]]

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లింకులు ==
{{గండీడ్ మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>5p0tjlt920r6uhgl1uc2vttzwy7i719</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అయ్యంకి వెంకటరమణయ్య</title>
    <ns>0</ns>
    <id>65472</id>
    <revision>
      <id>3606976</id>
      <parentid>3171528</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T11:13:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>223.196.170.138</ip>
      </contributor>
      <comment>/* జీవిత విశేషాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10057" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name =  అయ్యంకి వెంకటరమణయ్య 
| residence =
| other_names = గ్రంథాలయ పితామహుడు
| image =Iyyanki Venkata Ramanayya.png
| birth_date = 24 జులై 1890
| birth_place = [[తూర్పు గోదావరి]] జిల్లా [[రామచంద్రపురం]] &lt;br /&gt;తాలూకా [[కొంకుదురు]] ప్రస్తుతం బిక్కవోలు &lt;br /&gt;మండలం కొంకుదురు గ్రామం
| death_date = 1979 మార్చి 7
| occupation =  గ్రంథాలయోధ్యమకారుడు,&lt;br /&gt;పత్రికా సంపాదకులు
| father = వెంకటరత్నం
| mother = మంగమాంబ
}}
'''అయ్యంకి వెంకట రమణయ్య''' ([[1890]]-[[1979]]) గ్రంథాలయోద్యమకారుడు, ఆయుర్వేదం, ప్రకృతి వైద్యంలో సిద్దహస్తులు, పత్రికా సంపాదకుడు. [[గ్రంథాలయ సర్వస్వము]] అనే పత్రికను నిర్వహించాడు. ఈయన గ్రంథాలయ ఉద్యమంలో జీవితాంతం విశేష కృషి సల్పి ''గ్రంథాలయ పితామహుడు''గా పేరుగాంచాడు.

==జీవిత విశేషాలు==
ఆయన[[తూర్పు గోదావరి]] జిల్లా [[రామచంద్రపురం]] తాలూకా [[అనపర్తి]] నియోజక వర్గంలోని [[బిక్కవోలు]] మండంలో ఉన్న  [[కొంకుదురు]] గ్రామంలో [[1890]] జూలై 24న జన్మించాడు.&lt;ref&gt;మన గ్రంథాలయ సేవానిరతులు, వెలగా వెంకటప్పయ్య, పేజీ.23&lt;/ref&gt; వీరి తల్లిదండ్రులు వెంకటరత్నం, మంగమాంబ.వీరి తండ్రి శ్రీ వెంకతరత్నం గారు నీటిపారుదల శాఖలో ఉద్యోగి. ఈయన [[అయ్యంకి]]లో శ్రీ గంగా పర్వతవర్ధనీ సమేత రామలింగేశ్వరస్వామి ఆలయం నిర్మించారు. వెంకటరమణయ్య గారు [[విజయవాడ]]లో ఉన్నప్పుడు, రామమోహన ధర్మ పుస్తక భాండాగారంతో అనుబంధం పెంచుకొని, ఆ గ్రంథాలయానికి కార్యదర్శి అయ్యారు. 134-48 మధ్య, కోస్తా ఆంధ్ర ప్రాంతములో అనేక గ్రంథాలయాలు ఏర్పాటు చేశారు. 1972 లో [[పద్మశ్రీ పురస్కారం]] అందుకున్నారు. గ్రంథాలయ పితామహ, సరస్వతీ రమారమణ, గ్రంథాలయ విశారద వంటి బిరుదులు అందుకున్నారు. వీరు 1979, మార్చి-7న దివంగతులైనారు. ఏటా ఆయన వర్ధంతి సందర్భంగా, ఆయన మనుమడు ఆచార్య డా.వెంకటమురళీకృష్ణ, విద్యార్థులకు నోటు పుస్తకాలు అందిస్తున్నారు. తమ పూర్వీకులు కట్టించిన ఆలయానికి ధర్మకర్తగా ఉంటూ, లక్షలాది రూపాయలతో అభివృద్ధి చేస్తున్నారు. ఆయన స్వగ్రామంలో &quot;అయ్యంకి&quot; పేరిట ఒక [[గ్రంథాలయం]] నెలకొల్పాలని, స్థానికుల అభిలాష.

శ్రీ అయ్యంకి వెంకటరమణయ్యగారు, దేశంలో పూర్తిస్థాయిలో గ్రంథాలయాలను నెలకొల్పిన వ్యక్తిగా పేరు గడించారు. తన 19వ ఏటనే శ్రీ బిపిన్ చంద్రపాల్ గారిని ఆదర్శంగా తీసుకొని, ప్రజాసేవ వైపు అడుగిడినారు. 1910 లో బందరులో &quot;ఆంధ్ర సాహిత్య పత్రిక&quot;ను స్థాపించి, [[గురజాడ]], [[రాయప్రోలు]], [[శ్రీశ్రీ]] రచనలను ప్రచురించి, ప్రజలను చైతన్యవంతం చేశారు. 1914లో ప్రథమ ఆంధ్ర రాష్ట్ర గ్రంథ భాండాగార ప్రతినిధుల మహాసభలను [[విజయవాడ]]లో నిర్వహించారు. 1919, నవంబరు-14న, [[చెన్నై]]లో తొలి &quot;అఖిలభారత పౌర గ్రంథాలయం&quot;ను స్థాపించి, మొదటి మహాసభను నిర్వహించారు. ఆ రోజును, 1968 నుండి, &quot;జాతీయ గ్రంథాలయ వారోత్సవ దినం&quot;గా జరుపుకొనుచున్నారు. వీరు అనేక గ్రంథాలయ యాత్రలను నిర్వహించి, &quot;ప్రజా గ్రంథాలయమే ప్రజల విశ్వవిద్యాలయం&quot; అని చాటి చెప్పారు.

==గ్రంథాలయోద్యమం==
1911లో [[విజయవాడ]]లో రామమోహన గ్రంథాలయ స్థాపనకు తోడ్పడ్డాడు. 1914లో విజయవాడలో ఆంధ్రదేశ గ్రంథ భాండాగార, ప్రతినిధుల గ్రంథాలయ మహాసభలు జరిపి భారతదేశంలో తొలిసారిగా గ్రంథాలయ సంఘాన్ని, 1915లో సంఘ పక్షాన గ్రంథాలయ సర్వస్వం పత్రికను స్థాపించడానికి తోడ్పడ్డారు. 1919లో అఖిల భారత పౌర గ్రంథాలయ సంఘాన్ని స్థాపించి, 1924లో ఆ సంఘ పక్షాన ఇండియన్ లైబ్రరీ జర్నల్ అనే ఆంగ్ల పత్రికను ప్రారంభించాడు. వీరు ఈ సంఘాన్ని స్థాపించిన రోజును ''నేషనల్ లైబ్రరీ డే''గా [[భారత గ్రంథాలయ సంస్థ]] గుర్తించి దేశమంతటా 1968 నుంచి ప్రతి సంవత్సరం జాతీయ గ్రంథాలయ వారోత్సవము (''నేషనల్ లైబ్రరీ వీక్'') ను నిర్వహిస్తుంది.

1934-1948 మధ్యకాలంలో గ్రంథాలయ యాత్రలను అపూర్వమైన స్థాయిలో [[పశ్చిమ గోదావరి]], [[కృష్ణా]], [[గుంటూరు జిల్లా]]లలో కార్యదర్శులు నిర్వహించారు. వీరి మూలంగా వందల సంఖ్యలో కొత్త గ్రంథాలయాలు ఏర్పడ్డాయి. మూసివేసినవి పునరుద్ధరించబడ్డాయి. 1920, 1934లలో గ్రంథాలయ కార్యదర్శులకు శిక్షణ తరగతులు నిర్వహించారు. ఆంధ్రదేశంలోని ప్రతి గ్రామం పర్యటించాడు.

==గౌరవాలు==
* గ్రంథాలయ విశారద, గ్రంథాలయ పితామహ, గ్రంథాలయోద్ధారక, సరస్వతీ సామ్రాజ్య ప్రతిష్ఠాపనాచార్య.
* భారత ప్రభుత్వం 1972 లో [[పద్మశ్రీ పురస్కారం|పద్మశ్రీ]] గౌరవాన్నిచ్చింది.
* ఆంధ్రవిశ్వ కళాపరిషత్తు గ్రంథాలయ శాస్త్ర పరీక్షలో ఉత్తమ విద్యార్థికి వీరి పేరుతో స్వర్ణ పతకం ఇస్తుంది.
* 1979లో అయ్యంకి లైబ్రరీ కమిటీ ఏర్పడి ప్రతి సంవత్సరం ఉత్తమ గ్రంథాలయ కార్యకర్తను సత్కరిస్తోంది.

== ఇవి కూడా చూడండి ==
[[ఆర్.జనార్థనం నాయుడు]]

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

{{Authority control}}

[[వర్గం:పద్మశ్రీ పురస్కారం పొందిన ఆంధ్రప్రదేశ్ వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:1890 జననాలు]]
[[వర్గం:1979 మరణాలు]]
[[వర్గం:తూర్పు గోదావరి జిల్లా పాత్రికేయులు]]
[[వర్గం:తూర్పు గోదావరి జిల్లా గ్రంథాలయోద్యమ నేతలు]]</text>
      <sha1>bv01mecdpi8wgtfi9z5ni0y8e9lr14a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606977</id>
      <parentid>3606976</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T11:16:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>223.196.170.138</ip>
      </contributor>
      <comment>/* జీవిత విశేషాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10058" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name =  అయ్యంకి వెంకటరమణయ్య 
| residence =
| other_names = గ్రంథాలయ పితామహుడు
| image =Iyyanki Venkata Ramanayya.png
| birth_date = 24 జులై 1890
| birth_place = [[తూర్పు గోదావరి]] జిల్లా [[రామచంద్రపురం]] &lt;br /&gt;తాలూకా [[కొంకుదురు]] ప్రస్తుతం బిక్కవోలు &lt;br /&gt;మండలం కొంకుదురు గ్రామం
| death_date = 1979 మార్చి 7
| occupation =  గ్రంథాలయోధ్యమకారుడు,&lt;br /&gt;పత్రికా సంపాదకులు
| father = వెంకటరత్నం
| mother = మంగమాంబ
}}
'''అయ్యంకి వెంకట రమణయ్య''' ([[1890]]-[[1979]]) గ్రంథాలయోద్యమకారుడు, ఆయుర్వేదం, ప్రకృతి వైద్యంలో సిద్దహస్తులు, పత్రికా సంపాదకుడు. [[గ్రంథాలయ సర్వస్వము]] అనే పత్రికను నిర్వహించాడు. ఈయన గ్రంథాలయ ఉద్యమంలో జీవితాంతం విశేష కృషి సల్పి ''గ్రంథాలయ పితామహుడు''గా పేరుగాంచాడు.

==జీవిత విశేషాలు==
ఆయన[[తూర్పు గోదావరి]] జిల్లా [[రామచంద్రపురం]] తాలూకా [[అనపర్తి]] నియోజక వర్గంలోని [[బిక్కవోలు]] మండంలో ఉన్న  [[కొంకుదురు]] గ్రామంలో [[1890]] జూలై 24న జన్మించాడు.&lt;ref&gt;మన గ్రంథాలయ సేవానిరతులు, వెలగా వెంకటప్పయ్య, పేజీ.23&lt;/ref&gt; వీరి తల్లిదండ్రులు వెంకటరత్నం, మంగమాంబ.వీరి తండ్రి శ్రీ వెంకతరత్నం గారు నీటిపారుదల శాఖలో ఉద్యోగి. ఈయన [[అయ్యంకి]]లో శ్రీ గంగా పర్వతవర్ధనీ సమేత రామలింగేశ్వరస్వామి ఆలయం నిర్మించారు. వెంకటరమణయ్య గారు [[విజయవాడ]]లో ఉన్నప్పుడు, రామమోహన ధర్మ పుస్తక భాండాగారంతో అనుబంధం పెంచుకొని, ఆ గ్రంథాలయానికి కార్యదర్శి అయ్యారు. 1934-48 మధ్య, కోస్తా ఆంధ్ర ప్రాంతములో అనేక గ్రంథాలయాలు ఏర్పాటు చేశారు. 1972 లో [[పద్మశ్రీ పురస్కారం]] అందుకున్నారు. గ్రంథాలయ పితామహ, సరస్వతీ రమారమణ, గ్రంథాలయ విశారద వంటి బిరుదులు అందుకున్నారు. వీరు 1979, మార్చి-7న దివంగతులైనారు. ఏటా ఆయన వర్ధంతి సందర్భంగా, ఆయన మనుమడు ఆచార్య డా.వెంకటమురళీకృష్ణ, విద్యార్థులకు నోటు పుస్తకాలు అందిస్తున్నారు. తమ పూర్వీకులు కట్టించిన ఆలయానికి ధర్మకర్తగా ఉంటూ, లక్షలాది రూపాయలతో అభివృద్ధి చేస్తున్నారు. ఆయన స్వగ్రామంలో &quot;అయ్యంకి&quot; పేరిట ఒక [[గ్రంథాలయం]] నెలకొల్పాలని, స్థానికుల అభిలాష.

శ్రీ అయ్యంకి వెంకటరమణయ్యగారు, దేశంలో పూర్తిస్థాయిలో గ్రంథాలయాలను నెలకొల్పిన వ్యక్తిగా పేరు గడించారు. తన 19వ ఏటనే శ్రీ బిపిన్ చంద్రపాల్ గారిని ఆదర్శంగా తీసుకొని, ప్రజాసేవ వైపు అడుగిడినారు. 1910 లో బందరులో &quot;ఆంధ్ర సాహిత్య పత్రిక&quot;ను స్థాపించి, [[గురజాడ]], [[రాయప్రోలు]], [[శ్రీశ్రీ]] రచనలను ప్రచురించి, ప్రజలను చైతన్యవంతం చేశారు. 1914లో ప్రథమ ఆంధ్ర రాష్ట్ర గ్రంథ భాండాగార ప్రతినిధుల మహాసభలను [[విజయవాడ]]లో నిర్వహించారు. 1919, నవంబరు-14న, [[చెన్నై]]లో తొలి &quot;అఖిలభారత పౌర గ్రంథాలయం&quot;ను స్థాపించి, మొదటి మహాసభను నిర్వహించారు. ఆ రోజును, 1968 నుండి, &quot;జాతీయ గ్రంథాలయ వారోత్సవ దినం&quot;గా జరుపుకొనుచున్నారు. వీరు అనేక గ్రంథాలయ యాత్రలను నిర్వహించి, &quot;ప్రజా గ్రంథాలయమే ప్రజల విశ్వవిద్యాలయం&quot; అని చాటి చెప్పారు.

==గ్రంథాలయోద్యమం==
1911లో [[విజయవాడ]]లో రామమోహన గ్రంథాలయ స్థాపనకు తోడ్పడ్డాడు. 1914లో విజయవాడలో ఆంధ్రదేశ గ్రంథ భాండాగార, ప్రతినిధుల గ్రంథాలయ మహాసభలు జరిపి భారతదేశంలో తొలిసారిగా గ్రంథాలయ సంఘాన్ని, 1915లో సంఘ పక్షాన గ్రంథాలయ సర్వస్వం పత్రికను స్థాపించడానికి తోడ్పడ్డారు. 1919లో అఖిల భారత పౌర గ్రంథాలయ సంఘాన్ని స్థాపించి, 1924లో ఆ సంఘ పక్షాన ఇండియన్ లైబ్రరీ జర్నల్ అనే ఆంగ్ల పత్రికను ప్రారంభించాడు. వీరు ఈ సంఘాన్ని స్థాపించిన రోజును ''నేషనల్ లైబ్రరీ డే''గా [[భారత గ్రంథాలయ సంస్థ]] గుర్తించి దేశమంతటా 1968 నుంచి ప్రతి సంవత్సరం జాతీయ గ్రంథాలయ వారోత్సవము (''నేషనల్ లైబ్రరీ వీక్'') ను నిర్వహిస్తుంది.

1934-1948 మధ్యకాలంలో గ్రంథాలయ యాత్రలను అపూర్వమైన స్థాయిలో [[పశ్చిమ గోదావరి]], [[కృష్ణా]], [[గుంటూరు జిల్లా]]లలో కార్యదర్శులు నిర్వహించారు. వీరి మూలంగా వందల సంఖ్యలో కొత్త గ్రంథాలయాలు ఏర్పడ్డాయి. మూసివేసినవి పునరుద్ధరించబడ్డాయి. 1920, 1934లలో గ్రంథాలయ కార్యదర్శులకు శిక్షణ తరగతులు నిర్వహించారు. ఆంధ్రదేశంలోని ప్రతి గ్రామం పర్యటించాడు.

==గౌరవాలు==
* గ్రంథాలయ విశారద, గ్రంథాలయ పితామహ, గ్రంథాలయోద్ధారక, సరస్వతీ సామ్రాజ్య ప్రతిష్ఠాపనాచార్య.
* భారత ప్రభుత్వం 1972 లో [[పద్మశ్రీ పురస్కారం|పద్మశ్రీ]] గౌరవాన్నిచ్చింది.
* ఆంధ్రవిశ్వ కళాపరిషత్తు గ్రంథాలయ శాస్త్ర పరీక్షలో ఉత్తమ విద్యార్థికి వీరి పేరుతో స్వర్ణ పతకం ఇస్తుంది.
* 1979లో అయ్యంకి లైబ్రరీ కమిటీ ఏర్పడి ప్రతి సంవత్సరం ఉత్తమ గ్రంథాలయ కార్యకర్తను సత్కరిస్తోంది.

== ఇవి కూడా చూడండి ==
[[ఆర్.జనార్థనం నాయుడు]]

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

{{Authority control}}

[[వర్గం:పద్మశ్రీ పురస్కారం పొందిన ఆంధ్రప్రదేశ్ వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:1890 జననాలు]]
[[వర్గం:1979 మరణాలు]]
[[వర్గం:తూర్పు గోదావరి జిల్లా పాత్రికేయులు]]
[[వర్గం:తూర్పు గోదావరి జిల్లా గ్రంథాలయోద్యమ నేతలు]]</text>
      <sha1>6td4bkveoa0fhsyh9j1pwmgqtrhigmt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అనంత గురప్పగారి పల్లి, చంద్రగిరి</title>
    <ns>0</ns>
    <id>65620</id>
    <revision>
      <id>3606867</id>
      <parentid>3521701</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:06:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5452" xml:space="preserve">'''అనంత గురప్పగారి పల్లి''', [[చిత్తూరు జిల్లా]], [[చంద్రగిరి మండలం|చంద్రగిరి మండలానికి]] చెందిన గ్రామం.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&amp;district_code=23 |title=భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు |website= |access-date=2015-07-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140913101654/http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&amp;district_code=23 |archive-date=2014-09-13 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; .
{{Infobox Settlement|
‎|name = అనంత గురప్పగారి పల్లి
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[చిత్తూరు జిల్లా|చిత్తూరు]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[చంద్రగిరి మండలం|చంద్రగిరి]]
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషులు...........
|population_blank1 = 
|population_blank2_title = స్త్రీలు....................
|population_blank2 = 
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య.............
|population_blank3 = 
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2011
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషులు
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీలు
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd   = 13.584952
| latm   = 
| lats   = 
| latNS   = N
| longd   = 79.273347
| longm   = 
| longs   = 
| longEW   = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 517101
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}

ఈ ఊరిలో 50-60 వరకు ఇళ్లు ఉన్నాయి. ఇక్కడ ఒక చిన్ని కృష్ణుడి గుడి ఉంది.
==చుట్టుప్రక్కల గ్రామాలు==
[[ఐతేపల్లె]], 2 కి.మీ. [[కొటాల]], 3 కి.మీ. [[నరసింగాపురం ]], 4 కి.మీ [[చెర్లోపల్లి]]4 కి.మీ. [[రామిరెడ్డిపల్లె) 4 కి.మీ. దూరములో వున్నవి.
==సమీప మండలాలు==
[[రామచంద్రాపురం]], [[తిరుపతి . రూరల్]], [[తిరుపతి ..అర్బన్]], [[వెదురుకుప్పం]] మండలాలు చుట్టుప్రక్కల ఉన్నాయి.
==రవాణా సదుపాయము==
;రైలు రవాణా
అగరాల గ్రామానికి సమీపములో పాకాల [[తిరుపతి]] రైల్వే లైను ఉంది. [[కొటాల]], [[చంద్రగిరి]] రైల్వే స్టేషనులు సమీపములో ఉన్నాయి.
;రోడ్డు మార్గము.అగరాలకు దగ్గరి పట్టణం [[తిరుపతి]] 15 కి.మీ. దూరములో ఉంది. ఇక్కడికి సమీపములో [[చంద్రగిరి]], [[తిరుపతి]], [[పి.ఆర్.పల్లె]] బస్ స్టేషనులు ఉన్నాయి. . ఇక్కడినుండి అనేక ప్రాంతాలకు ఆంధ్రప్రదేశ్ రోడ్డురవాణా సంస్థ అనేక బస్సులు నడుపుచున్నది.

:
==మూలాలు==
==మూలాలజాబితా==
==వెలుపలి లంకెలు==
{{చంద్రగిరి మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>dzeric0gkhz89fy81i7bvwsckkgek36</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Seshagirirao</title>
    <ns>3</ns>
    <id>65779</id>
    <revision>
      <id>3606821</id>
      <parentid>3476334</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:34:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <comment>గమనింపు: [[దస్త్రం:PalasaMuncipalityCounselors.jpg]], [[WP:PUF|బహుశా ఉచితం కాని దస్త్రాలు]] పేజీలో చేర్పు. ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42184" xml:space="preserve">{{PAGENAME}} గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.

* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. కొద్ది సేపట్లో వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
{{ #if: అవును |  | 
* తెలుగులో ఎలా రాయాలో తెలుసుకోవడానికి [[వికీపీడియా:తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం|తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం]] మరియు [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]] చదవండి.
* వికీపీడియాలో మీరు సహాయం చేయదగిన [[వికీపీడియా:WikiProject|ప్రాజెక్టు]]లు కొన్ని నిర్వహిస్తున్నారు. అందులో మీ సహకారం అందించండి. 
* నాలుగు టిల్డెలతో &lt;nowiki&gt;(~~~~)&lt;/nowiki&gt; ఇలా సంతకం చేస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి. (ఇది చర్చా పేజీలకు మాత్రమే పరిమితం, చర్చ ఎవరు జరిపారో తెలియడానికి, వ్యాసాలలో చెయ్యరాదు.)
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి.
* [[వికీపీడియా:ఈ వారపు వ్యాసం|ఈ వారం వ్యాసం]] ఈ-మైయిల్ ద్వారా తెప్పించుకొదలిస్తే [mailto:tewiki-maiku-subscribe@googlegroups.com tewiki-maiku-subscribe@googlegroups.com] అనే ఈ ఎడ్రస్సుకు ఒక  మైయిల్ పంపండి.
}}
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] {{#if: {{{nosign|}}} | | [[User:విశ్వనాధ్.బి.కె.|విశ్వనాధ్.]] 13:16, 21 నవంబర్ 2007 (UTC) }}
----
'''కొన్ని ఉపయోగకరమైన లింకులు:''' [[వికీపీడియా:పరిచయము|పరిచయము]] • [[వికీపీడియా:5 నిమిషాల్లో వికీ|5 నిమిషాల్లో వికీ]] • [[వికీపీడియా:పాఠం|పాఠం]] • [[వికీపీడియా:ఐదు మూలస్థంబాలు|వికిపీడియా 5 మూలస్థంబాలు]] • [[సహాయము:సూచిక|సహాయ సూచిక]] • [[వికీపీడియా:సహాయ కేంద్రం|సహాయ కేంద్రం]] • [[వికీపీడియా:శైలి|శైలి మాన్యువల్]] • [[వికీపీడియా:ఇసుకపెట్టె|ప్రయోగశాల]]


==వికీవిధానాలు==
మీరు వ్రాసిన [[పేదవాని స్వర్గం]] వ్యాసం [[వికీపీడియా:5 నిమిషాల్లో వికీ#వికీ విధానాలు|వికీవిధానాలకు]] అనుగుణంగా లేదు. ఆ వ్యాసాన్ని తొలగింపు కొరకు విజ్ఞప్తి చేసాను. దయచేసి ఒకసారి వికీలో ఎలాంటి వ్యాసాలు రాయాలో గమనించండి. [[User:Dev|దేవా/DeV]][[User talk:Dev|&lt;sup&gt;చర్చ&lt;/sup&gt;]] 04:12, 30 నవంబర్ 2007 (UTC)

Thanks for sugession
వికీ విదానాలు తెలియజేసినందుకు ధన్యవాదము. ముందు ముందు కూడ మీరు మార్గదర్శకులుగా ఉండాలని కోరుకుంటూ .. సెలవు
seshagirirao
--[[User:Seshagirirao|Seshagirirao]] 09:57, 30 నవంబర్ 2007 (UTC)
:డాక్టర్ గారు! మీరు దయచేసి వ్యాసం క్రింది భాగంలో మీ పేరు వ్రాసుకోవడం ఆపండి. [[సోరియాసిస్]] వ్యాసంలో రాసారు. ఇలా మీరు పేరు రాసుకోనవసరం లేదు. మీ పేరుతో జరిగిన మార్పులు ఆ పేజీ పై భాగాన చరితం అనబడే లింకులో చేర్చబడి ఉంటాయి. మరియు వికీవిధానాల ప్రకారం ఏదైనా వ్యాసం సమిష్టి కృషి ద్వారా తయారుచేయబడాలి. అప్పుడే ఆ వ్యాసానికి పరిపూర్ణత కలుగుతుంది.  [[User:Dev|&lt;font style=&quot;background:#ccff33;color:#000033;&quot;&gt;&amp;delta;&amp;epsilon;&amp;upsilon;&lt;/font&gt;]][[User talk:Dev|&lt;font style=&quot;background:#000033;color:#ccff33;&quot;&gt;&amp;nbsp;'''దేవా'''&lt;/font&gt;]] 11:05, 26 ఫిబ్రవరి 2008 (UTC)
: ఇంకో విషయం డాక్టర్ గారు! మీరు వ్యాసాల్లో మందుల గురించి వ్రాయడం వరకు సరేనండి. కానీ మీరు డోస్‌తో సహా రాస్తున్నారు. ఇది ఇతర పాఠకులను తప్పుదారి పట్టించవచ్చు. ఇక్కడ సాధారణ విషయాలు మాత్రమే వ్రాయండి. డ్రగ్స్ గురించి వ్రాసేటప్పుడు జెనెరల్ విషయాలు మాత్రమే తెలపండి. [[User:Dev|&lt;font style=&quot;background:#ccff33;color:#000033;&quot;&gt;&amp;delta;&amp;epsilon;&amp;upsilon;&lt;/font&gt;]][[User talk:Dev|&lt;font style=&quot;background:#000033;color:#ccff33;&quot;&gt;&amp;nbsp;'''దేవా'''&lt;/font&gt;]] 11:13, 26 ఫిబ్రవరి 2008 (UTC)

==శ్రీకాకుళం వ్యాసాలు==
డాక్టరు గారూ, ఇప్పటిదాకా ఉత్తరాంధ్ర గురించిన వ్యాసాలు వికీపీడియాలో తక్కువే. శ్రీకాకుళం గురించి వ్యాసాలు రాస్తున్నందుకు సంతోషం. వికీపీడియాలో శ్రీకాకుళం జిల్లా గురించి పశ్చిమగోదావరి జిల్లా స్థాయిలో సమాచారం చేర్చటానికి కృషిచేస్తున్నందుకు కృతజ్ఞతలు. మీ ఫ్లికరులో అరసవిల్లి బొమ్మలు చూశాను. అవి ఇక్కడ అప్లోడ్ చెయ్యగలిగితే ఉపయోగపడతాయి. --[[సభ్యులు:వైజాసత్య|వైజాసత్య]] 17:47, 6 డిసెంబర్ 2007 (UTC)

== Thanks ==
for your suggestions
వైజాసత్య గార్కి నమస్కారములు, తప్పకుండా అప్లోడు చేస్తాను. నాకు తెవికీ కొత్తగా ఉంది, తప్పులేవైనా చేస్తే  సరిదిద్దండి,సలహాలివ్వండి.

== బొమ్మలు వాటి లైసెన్సులు ==

నమస్కారం శేషగిరిరావు గారు,

#[[:బొమ్మ:Temp5-Arasavilli.jpg]]
#[[:బొమ్మ:SuryanarayanaSwamy.jpg]]
#[[:బొమ్మ:Arasavallitemple Puskarini.jpg]]
#[[:బొమ్మ:Arasavallitemple14.jpg]]
#[[:బొమ్మ:Arasavalli-srikakulam temple.jpg]]

మీరు పైన పేర్కొన్న బొమ్మలను ఎక్కించారు, కానీ వాటికి లైసెన్సు వివరాలు అందించలేదు.  ఈ బొమ్మల పేజీలన్నిటిలోనూ తలా ఒక లైసెన్సు ట్యాగును జతచేయండి. ఆ బొమ్మలకు సరిపడా కాపీహక్కు లైసెన్సు కోసం [[వికీపీడియా:బొమ్మల కాపీహక్కు పట్టీల జాబితా]] అనే పేజీని చూడండి.  __[[User:Mpradeep|మాకినేని ప్రదీపు]] &lt;small&gt;([[User_talk:Mpradeep|చ]] • [[Special:Contributions/Mpradeep|+/-]] • [[User:Mpradeep/సంతకం|మా]])&lt;/small&gt; 03:55, 8 డిసెంబర్ 2007 (UTC)


ప్రదీప్ గార్కి నమస్కారము ,
లైసెన్సు ట్యాగ్ లు ఎలా జతచేయడమో తెలీడం లేదు. నాకు కొత్తగా ఉంది. అన్నీ తెలుసు కోవడానికి కొంత టైం పడుతుంది.

== శ్రీకాకుళం వ్యాసం విస్తరణ. ==

శేషగిరిరావు గారూ! విస్తరణకు అనుకూలంగా [[శ్రీకాకుళం]] వ్యాసాన్ని పునర్వ్వవస్థీకరించాను. ఒకమారు సరి చూసి, ఏవైనా దోషాలుంటే దిద్ది, అదనపు సమాచారాన్ని చేర్చగలరు. శ్రీకాకుళం పట్టణాన్ని గురించి [[శ్రీకాకుళం (పట్టణం)]] వ్యాసంలో వ్రాయ గలరు. --[[సభ్యులు:కాసుబాబు|కాసుబాబు]] 08:33, 8 డిసెంబర్ 2007 (UTC)

:కాసుబాబు కి దన్యవాదములు : మీ విస్తరణ చాలా బాగుంది. - [[సభ్యులు:Seshagirirao|Seshagirirao]] 14:56, 8 డిసెంబర్ 2007 (UTC)

::శేషగిరిరావుగారూ! శ్రీకాకుళం పట్టణం వ్యాసాన్ని విస్తరించుతున్నందుకు అభినందనలు. కాని బొమ్మల గురించి మీ విధానాలను కాస్త పునస్సమీక్షించుకో గోరుతున్నాను. ఉదాహరణకు: (1) పట్టణంలో పూర్వాధ్యక్షుల బొమ్మలు ఇవ్వడం చాలా బాగుంది. కాని ఇవి వేరేవారు తీసిన బొమ్మలు గనుక  (వారి అనుమతి లేకుండా) GFDL బొమ్మగా అప్‌లోడ్ చేయడం సమంజసం కాదు. దానిని FAir Use CAtegoryలో తగు కారణాన్ని పేర్కొంటూ ఎక్కించవచ్చును. (2) రైల్వే టైమ్ టేబుల్ సమాచారం వ్యాసంలో ఉచితమే గాని స్కాన్ చేసిన బొమ్మ బదులు టెక్స్టు లా వ్రాయడం మేలు. (3) ఈనాడులో పార్కుల గురించి వ్రాసిన వ్యాసంపై  ఈనాడు వారికి కాపీ హక్కులు ఉండవచ్చును. అలాంటిదానిని GFDL బొమ్మగా  ఎక్కించకుండా ఉండడం ఉత్తమం. (అంతే కాకుండా నిదానంగా అయినా మనం స్వయంగా తీసిన ఫొటోలైతే క్వాలిటీ బాగుంటుంది) - ఇవన్నీ ఇదివరకు నేను ఇదివరకు అత్యుత్సాహంతో చేసిన పొరపాట్లే. నా సూచనలను మీరు అన్యధా భావించకుండా గమనించ గోరెదను. --[[సభ్యులు:కాసుబాబు|కాసుబాబు]] 15:23, 15 డిసెంబర్ 2007 (UTC)

మీకు నా ధన్యవాదములు !
మీ సూచనలు పాటిస్తాను. కొన్ని తెలీక చేసినవే. నేను నా హాస్పిటల్ పని భారము వలన అన్ని విషయాలను గమనించలేకపోతున్నాను.
[[సభ్యులు:Seshagirirao|Seshagirirao]] 15:38, 15 డిసెంబర్ 2007 (UTC)

==[[ప్రధమచికిత్స]]==
శేషగిరిరావు గారు! మీరు వ్రాస్తున్న ఈ వ్యాసంలో గర్భినీ స్త్రీలకు సలహాలు మరియు [[వివిధ రకాల వైద్య విధానాలు]] ఆ శీర్షిక (టైటిల్)కు తగినవిధంగా లేవు. వాటిని అందులోనుంచి తొలగించి ఎక్కడ సరిపోతాయో అక్కడ ఉంచండి.[[User:Dev|దేవా/DeV]][[User talk:Dev|&lt;sup&gt;చర్చ&lt;/sup&gt;]] 16:42, 19 డిసెంబర్ 2007 (UTC)

==శ్రీకాకుళం==
*[[శ్రీకాకుళం (పట్టణం)]] వ్యాసం అభివృద్ధి చేస్తున్నందుకు ధన్యవాదాలు. కానీ ఒక చిన్న సలహా. వికీపీడియా ఒక విజ్ఞాన సర్వస్వం. ఎంక్వైరీ సెంటర్ కాదు. టైం-టేబులు ఇందులో రాయవద్దు. వైద్యం గురించి మెడికల్ పుస్తకాలలో నుంచి రాయండి.  Social and Preventive Medicine మన దేశానికి ప్రజలకు ఒక ముఖ్యమైన వైద్యశాస్త్ర విభాగము. [[టీకాలు]] వంటివి. పార్క్/పార్క్ పుస్తకం మీదగ్గర ఉంటే దాని నుండి అనువదించండి.[[సభ్యులు:Rajasekhar1961|Rajasekhar1961]] 07:27, 20 డిసెంబర్ 2007 (UTC)

== కళ్ళు ==

శేషగిరిరావు గారూ మీ రాస్తున్న కళ్ళు జాగ్రత్తలు వ్యాసాన్ని ఇప్పటికే  [http://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%81 ఇక్కడ] ఉన్న కన్ను వ్యాసానికి చేర్చి అందులోనే కళ్ళు జాగ్రత్తలు అనే విభాగం చేరిస్తే బావుంటుందని అనుకొంటాను. అలాగైతే వెతికేవారికి బావుంటుందిగా!. మీరేమంటారు. [[సభ్యులు:విశ్వనాధ్.బి.కె.|విశ్వనాధ్.]] 07:51, 6 జనవరి 2008 (UTC)

సార్ ! మీ సలహా బాగుంది .ఆ విధంగా ఒక టాగ్ ను పెట్టి నాకు సాయపడండి. ధన్యవాదము.

== బర్డ్ ఫ్లూ వ్యాసం, అందులో ఉన్న బొమ్మలు ==

శేషగిరిరావుగారు,
[[బర్డ్ ఫ్లూ]] వ్యాసంపై మీ కృషి బాగుంది.  అయితే అక్కడ ఆ వ్యాసాన్ని పారాలు పారాలుగా విడగొడితే ఇంకా చదవటానికి బాగుంటుంది. అలాగే అందులో ఇంకొన్ని ఉపశీర్షికలు చేర్చండి.  అందులో మీరు నాలుగు బొమ్మలు చేర్చారు, వాటిలో [[:బొమ్మ:H5N1 virus BirdsFlue.jpg]] అనే బొమ్మను పత్రిక నుండీ scan చేసి పెట్టినట్లున్నారు, ఆ పత్రిక పేరు సంచిక విడుదలైన తేదీ వివరాలను బొమ్మ పేజీలో చేర్చండి, ఆ బొమ్మకు బదులుగా కామన్సులో [[:commons:Image:Colorized transmission electron micrograph of Avian influenza A H5N1 viruses.jpg]] వాడవచ్చేమో చూడండి. [[:బొమ్మ:Which-is-first-Hen&amp;Egg.jpg]] అనే బొమ్మ బాగుంది, కానీ ఆ బొమ్మకు వ్యాసానికి ఏమాత్రం సంభందం ఉన్నట్లు అనిపించటం లేదు.  అలాగే [[:బొమ్మ:Hen-Family.jpg]] అనే బొమ్మకూ వ్యాసానికి పెద్దగా సంభందం కనపడటం లేదు.  అలాగే [[:బొమ్మ:H5N1-Flu und legende color c.jpg]] అనే బొమ్మ ఇప్పటికే కామన్సులో ఉంది గనక మనం కూడా దానినే వాడుకోవచ్చు, తెలుగు వికీపీడియాలో ఈ బొమ్మను తీసేస్తున్నాను.  __[[User:Mpradeep|మాకినేని ప్రదీపు]] &lt;small&gt;([[User_talk:Mpradeep|చ]] • [[Special:Contributions/Mpradeep|+/-]] • [[User:Mpradeep/సంతకం|మా]])&lt;/small&gt; 07:42, 30 జనవరి 2008 (UTC)

ప్రదీప్ గారికి నమస్కారము !

మీ సలహా బాగుంది. ఇంగ్లీష్ వికీ నుండి తెలుగు వికీ లో ఇమేజ్ ఎలా తీసుకోవాలి? 
[[సభ్యులు:Seshagirirao|Seshagirirao]] 11:28, 30 జనవరి 2008 (UTC)

::మొదటగా ఇంగ్లీషు వికీ వ్యాసంలో ఉన్న బొమ్మపై నొక్కి ఆ బొమ్మ పేజీకి వెళ్ళండి. బొమ్మ కామన్సులో ఉంటే గనక ఆ బొమ్మపేజీలో &quot;This is a file from the Wikimedia Commons.&quot; అని చెబుతూ ఒక సందేశం ఉంటుంది. అలాంటి బొమ్మలను తెలుగు వికీపీడియాలో కూడా మళ్లీ ఇంకో సారి అప్లోడు చేయకుండానే వాడుకోవచ్చు, తెలుగు వికీపీడియాలో కూడా వాటికి ఇంగ్లీషు వికీపీడియాలో ఉన్న పేర్లతోనే వాడుకోవాలి. ఉదాహరణకు కామన్సులో ఉన్న [[:commons:Image:Colorized transmission electron micrograph of Avian influenza A H5N1 viruses.jpg]] ఈ బొమ్మను వాడుకోవాలని అనుకుంటే, తెలుగు వికీపీడియాలో అప్లోడు చేసిన బొమ్మలకుమల్లేనే &lt;nowiki&gt;[[బొమ్మ:Colorized transmission electron micrograph of Avian influenza A H5N1 viruses.jpg]]&lt;/nowiki&gt; అని చేరిస్తే సరి.

== Thanks ==
Thank Q very much Pradeep... for CWE 
[[సభ్యులు:Seshagirirao|Seshagirirao]] 00:10, 31 జనవరి 2008 (UTC)

== సమ్మక్క, సారక్కల బొమ్మ ==

శేషగిరిరావుగారూ! మీరు అప్‌లోడ్ చేసిన [[:బొమ్మ:Sammakkasarakka2.jpg]] బొమ్మ లైసెన్సు విషయాలపైనా, దాని Authenticity   కొంత సందిగ్ధత ఉన్నది. నాకైతే అందులో ఉన్నవారు సినీనటులు రోజా, రమ్యకృష్ణలలాగా అనిపించింది. (1) ఈ బొమ్మ తోసిన  శ్రీకాకుళం రవి నుండి ఏవైనా అనుమతి లభించిందా? (2) అది నిజంగా మేడారంలో తీసినదేనా? దయచేసి తెలియజేయండి. ఒకవేళ అనుమానంగా ఉంటే బొమ్మను తొలగించడం మంచిది. --[[సభ్యులు:కాసుబాబు|కాసుబాబు]] 06:36, 24 ఫిబ్రవరి 2008 (UTC)


: డియర్ సర్! ఇది నా కంపుడర్ తెలీక పెట్టేడు . బొమ్మను తొలగించవలెను

:: బొమ్మకు {{tl|Non-free film screenshot}} అనే లైసెన్సు మూస తగిలించాను. ఇది సరిపోవచ్చును. - అయితే మీ క్లినిక్‌లో అందరికీ వికీపీడియా గురించి బోధిస్తున్నారన్నమాట! పేషంట్లనైనా వదులుతున్నారా! - --[[సభ్యులు:కాసుబాబు|కాసుబాబు]] 05:19, 26 ఫిబ్రవరి 2008 (UTC)
== ధన్యవాదాలు ==
కాసుబాబు గారికి నా థాంక్స్.  సమ్మక్క సారక్క ఒరిజినల్ ఫొటోలు నాదగ్గర ఉనాయి అప్లోడ్ చేస్తాను బాగుంటే వుపయోగించండి.
[[సభ్యులు:Seshagirirao|Seshagirirao]] 02:37, 29 ఫిబ్రవరి 2008 (UTC)
==ఇచ్ఛాపురం (పురపాలక సంఘం)==
శేషగిరిరావు గారు, వ్యాసం పేరులో ఆంగ్ల పదాలు ఉండరాదనే నేను ఇచ్ఛాపురం (Muncipality) వ్యాసాన్ని ఇచ్ఛాపురం (పురపాల సంఘం) కు  తరలించి ఆ వ్యాసాన్ని తుడిచివేశాను. ఇచ్ఛాపురం (మున్సీపాలిటీ) పారుతో దారిమార్పు కూడా చేశాను. అలా చేయడం వల్ల వ్యాసంలోని చరితంలోనూ మీపేరే ఉంటుంది. వ్యాసం పేరులో తేడా తప్ప ఎలాంటి మార్పు ఉండదు. మళ్ళీ మీరు తొలిగించిన వ్యాసాన్ని సృష్టించారు. అలా చేయడం అవసరం లేదు. మీ వ్యాసం మొత్తం తుడిచివేయలేము కదా! పేరు మాత్రమే తొలిగించాం.--[[సభ్యుడు:C.Chandra Kanth Rao|&lt;font style=&quot;background:#c3d9ff;color:blue;&quot;&gt;&lt;b&gt; C.Chandra Kanth Rao&lt;/b&gt;&lt;/font&gt;]][[సభ్యులపై చర్చ:C.Chandra Kanth Rao|&lt;font style=&quot;background:#ff6fcf;color:# 6131bd;&quot;&gt;&lt;b&gt;(చర్చ)&lt;/b&gt;&lt;/font&gt;]] 12:45, 4 మార్చి 2008 (UTC)

చంద్ర కాంత రావు కి ధన్యవాదాలు !

తెలుగు లో వ్రాయడానికే ప్రయత్నిస్తాను. నాకు కంప్యూటర్ పరిగ్యానము ఎక్కువగా లేదు. దయచేసి తప్పులుంటే సరిదిద్దండి.
[[సభ్యులు:Seshagirirao|Seshagirirao]] 12:53, 4 మార్చి 2008 (UTC)

== తెవికీ పాలసీలపై ఒక చర్చ ==
[[వికీపీడియా:రచ్చబండ (పాలసీలు)#తెవికీలో పాలసీలు|వికీపీడియా:రచ్చబండ (పాలసీలు)]] పేజీలో నేను తెలుగువికీలో, ఆంగ్లవికీ పాలసీలను వాడుకునే బదులుగా మనమే సొంతంగ పాలసీలను తయారు చేసుకోవాలని ప్రతిపాదించాను. అందుకు మీరు మీ అభిప్రాయాలను అక్కడ తెలుపాలని మనవి. __[[User:Mpradeep|మాకినేని ప్రదీపు]] &lt;small&gt;([[User_talk:Mpradeep|చ]] • [[Special:Contributions/Mpradeep|+/-]] • [[User:Mpradeep/సంతకం|మా]])&lt;/small&gt; 08:38, 29 ఏప్రిల్ 2008 (UTC)

==స్వాగతం==
శేషగిరిరావు గారు. ఈ మధ్య కాలంలో మీరు వికీపీడియాలో రచనలు చేయడం లేదు. సమయాభావమనే అనుకుంటున్నాం. ప్రస్తుతం తెలుగు వికీపీడియాకు పునరుత్తేజాన్ని కలిగించడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాము. అందుకు మీవంటి అనుభవజ్ఞులైన వారి సహాయం ఎంతో అవసరం. అందువలన మిమ్మల్ని తిరిగి వికీలో రచనలు చేయమని విన్నవించుకుంటున్నాము. వీలుచూసుకొని మీతో మాట్లాడతాను.[[వాడుకరి:Rajasekhar1961|Rajasekhar1961]] 09:42, 21 జనవరి 2012 (UTC)
== హైదరాబాదులో తెవికీ సమావేశం ==

శేషగిరి రావు గారూ ! రాబోయే ఉగాది రోజున హైదరాబాదులో [[వికీపీడియా:సమావేశం/2013 తెవికీసమావేశం]](ఇది పరిశీలించి) నిర్వహించాలనుకునే తెవికీ సర్వసభ్య సమావేశం గురించి మీ అభిప్రాయం తెలియ జేయండి. --[[వాడుకరి:T.sujatha|t.sujatha]] ([[వాడుకరి చర్చ:T.sujatha|చర్చ]]) 16:44, 13 మార్చి 2013 (UTC)
:: మీరు సహృదయంతో పంపిన సందేశానికి ధన్యవాదాలు.[[వాడుకరి:Rajasekhar1961|Rajasekhar1961]] ([[వాడుకరి చర్చ:Rajasekhar1961|చర్చ]]) 15:08, 5 ఏప్రిల్ 2013 (UTC)

== [[వాడుకరి:Seshagirirao|డా.వండాన శేషగిరిరావు]] గారి రచనలు తెవికీ లో చేర్చుట గూర్చి==
శేషగిరిరావు గారు  బ్లాగుల లోని అంశాలను తెవికీలో చేర్చటకు ఆయన అంగీకరించి యున్నారు.ఆయన తయారుచేసిన వ్యాసాలన్నీ &quot;యునీ కోడ్&quot; లోనే ఉన్నాయి. వీటిని కాపీ-పేస్ట్ ద్వారా వికీలో సులువుగా చేర్చవచ్చు. వీటిని చేర్చడం ద్వారా తెవికీ వ్యాసాల సంఖ్యను గణనీయంగా పెంచవచ్చని నా అభిప్రాయం. దీనిపై మీ అమూల్యమైన సలహాలు అందించగలరు.--[[File:Plume pen w.gif|jpg|25px|]]--[[వాడుకరి:Kvr.lohith|&lt;span style=&quot;text-shadow:#EE82EE 3px 3px 2px;&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#0000FF&quot;&gt;&lt;sup&gt;&lt;/sup&gt;&lt;b&gt; కె.వెంకటరమణ  &lt;/b&gt;&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;[[User talk:kvr.lohith|&lt;font color=&quot;#FF007F&quot;&gt; చర్చ &lt;/font&gt;]]&lt;/sup&gt; 17:44, 30 ఆగష్టు 2013 (UTC)
: ఈ బ్లాగుల్లో విలువైన సమాచారం ఉన్నది. దీనిని వినియోగించుకోవడానికి, తెలుగు వికీపీడియా ద్వారా అందరికీ అందుబాటులోకి తేవడానికి డా. వందన శేషగిరిరావు గారు అంగీకరించారు. వారికి తెవికీ ద్వారా నా కృతజ్ఞతలు తెలియజేస్తున్నాను.  ఇది ఒకరివలన పూర్తయే పనికాదు. కావున ఎవరికి ఆసక్తి గల విషయాన్ని వారు ఆయా వికీ పేజీలలో చేర్చమని కోరుతున్నాము. మనం తెవికీ చేర్చుతున్నప్పుడు వందన గారికి లేదా ఆ సమాచారాన్ని అందించిన మీడియా ప్రముఖుల్ని తెవికీ వ్యాసాల్లో మూలాలుగా చూపడం మంచిది.[[వాడుకరి:Rajasekhar1961|Rajasekhar1961]] ([[వాడుకరి చర్చ:Rajasekhar1961|చర్చ]]) 03:48, 31 ఆగష్టు 2013 (UTC)
::మంచి, ఉపయుక్తమైన వ్యాసాలు ఉన్నాయి. శేషగిరిరావు గారి కృషి ప్రశంశనీయం, వారి అంగీకారానికి కృతజ్నతలు...[[వాడుకరి:విశ్వనాధ్.బి.కె.|విశ్వనాధ్]] ([[వాడుకరి చర్చ:విశ్వనాధ్.బి.కె.|చర్చ]]) 07:13, 31 ఆగష్టు 2013 (UTC)
==వికీపీడియా:2013 కొలరావిపుప్ర/Seshagirirao==
తెలుగు వికీపీడియా దశాబ్ది ఉత్సవాల సందర్భంగా కొమర్రాజు లక్ష్మణరావు పురస్కారానికి విశేష కృషి చేసిన మిమ్మల్ని ప్రతిపాదిస్తున్నాను. మీరు మీ సమ్మతిని [[వికీపీడియా:2013 కొలరావిపుప్ర/Seshagirirao]] లో తెలియజేయగలరు.----&lt;span style=&quot;text-shadow:grey 0.118em 0.118em 0.118em; class=texhtml&quot;&gt;'''[[వాడుకరి:Kvr.lohith |కె.వెంకటరమణ]]''' &lt;sup&gt;([[ User talk:kvr.lohith |చర్చ]])&lt;/sup&gt;&lt;/span&gt; 15:33, 9 డిసెంబర్ 2013 (UTC)
==కొమర్రాజు లక్ష్మణరావు పురస్కార ఎంపిక మండలి సందేశం==
మీ గురించి కొమర్రాజు లక్ష్మణరావు పురస్కారానికి  ప్రతిపాదన వచ్చినందులకు సంతోషం. 16-12-2013 23:59(UTC) తో ప్రతిపాదనల గడువు ముగుస్తుందుకాబట్టి, ఇప్పటికే అంగీకారము  తెలుపకపోయినట్లైతే త్వరలో అంగీకారం తెలపవలసినది మరియు ప్రతిపాదన పత్రం  ఎంపికలో  కీలకమైనది కాబట్టి  [[వికీపీడియా:దశాబ్ది_ఉత్సవాల_వికీ_పురస్కార_ఎంపిక/కొలబద్ద|పురస్కార కొలబద్ద]] కనుగుణంగా  మీ [[వికీపీడియా:2013_కొలరావిపుప్ర/{{SUBPAGENAME}}|ప్రతిపాదనని]]  విస్తరించమని కోరడమైనది.-- ఎంపికమండలి తరపున,ఎంపికమండలికార్యదర్శి  [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]],([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]])(--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 16:31, 13 డిసెంబర్ 2013 (UTC))

==కొలరావిపు ప్రశంసాపత్రం==
{| style=&quot;border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; halign=&quot;center&quot; | [[దస్త్రం:Komarraju Lakshmana Rao Puraskaram 2013 prasamsa patakam.png]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 1; vertical-align: bottom; height: 1em;&quot; | '''[[వికీపీడియా:కొమర్రాజు లక్ష్మణరావు వికీమీడియా పురస్కారం|కొమర్రాజు లక్ష్మణరావు వికీమీడియా పురస్కారం]] - ప్రశంసా పతకం (2013)'''
|-
|style=&quot;font-size: medium; padding: 1; border-top: 1px solid gray; vertical-align: center; &quot; | శేషగిరిరావు  గారూ, తెలుగు వికీమీడియా ప్రాజెక్టులలో సినిమా వ్యాసాలు, వైద్యసంబంధ వ్యాసాల  పై మీరు చేసిన కృషిని గుర్తిస్తూ , [[వికీపీడియా:కొమర్రాజు లక్ష్మణరావు వికీమీడియా పురస్కారం/2013/ఎంపిక మండలి ప్రశంసాపత్ర విజేతల వివరాలు|పురస్కారాల ఎంపిక మండలి]] తరఫున ఈ ప్రశంసా పతకాన్ని బహూకరిస్తున్నాను. మీ కృషి సర్వదా అభినందనీయం. మున్ముందు కూడా మీ కృషిని ఇలాగే కొనసాగిస్తారని ఆశిస్తున్నాం.
|}
==మీరు ఎక్కించిన ఫైళ్ల లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చటం==
@[[User:Seshagirirao|Seshagirirao]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు. 
మీరు ఎక్కించిన క్రింది బొమ్మ(ల)కు లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చలేదు. లైసెన్స్ లేని ఫైళ్లు వికీ సమగ్రతకు భంగం, వాటిని తొలగించే వీలుంది.

# [[:File:Medaram_Jathara-7.jpg]]

వీటికి లైసెన్స్ వివరాలు సరిచేయటం సులభమే. ఈ పేజీలో {{tl|Information}} లేక {{tl|Non-free use rationale}} తో 
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో  సరిపోయిన లైసెన్స్ మూసను వాటికి తగిన శీర్షికలతో చేర్చాలి. ఉదాహరణలకు ఆంగ్లవికీలో 
అటువంటి ఫైళ్ల వివరాలు చూడండి. ఒకవేళ ఉచితం కాని ఫైళ్ల లెసెన్స్ వివరాలు గుర్తించలేకపోతే, వాటిని తొలగించమని కోరవచ్చు. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో  వాడుకరి:Arjunaraoc  పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. పై వాటిని సవరించితే పై ఫైళ్ల వరుసలో 
సరిచేసిన వివరాలను చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 06:00, 21 డిసెంబరు 2021 (UTC)
==2013-11-19కి ముందు ఎక్కించిన సముచిత వినియోగ వివరాలు లేని ఫైళ్లు ==
@[[User:Seshagirirao|Seshagirirao]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు. 
[[వికీపీడియా:బొమ్మల_నిర్వహణ/non-free_no-template-NFUR_before_20131119#Seshagirirao |2013-11-19కి ముందు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని బొమ్మ(లు)]] 
వ్యాస పేరుబరిలో వాడారు కాని, వాటికి సముచిత వినియోగం వివరాలు NFUR లాంటి మూస వాడి చేర్చలేదు. కావున వికీసమగ్రతకొరకు వాటిని తొలగించే వీలుంది.

వీటిని తొలగించకుండా కాపాడాలంటే వాటిని ఏ వ్యాసంలో వాడుతున్నారో, దానికి తగిన సముచిత వినియోగ  వివరణ చేర్చాలి లేక సవరించాలి. దీనికొరకు బొమ్మ పేజీలో 
{{tl|Non-free use rationale 2}} లేక అటువంటి మూస వాడండి, అలాగే లైసెన్స్ కూడా అవసరమైతే సరిచేయండి. లైసెన్స్ ఉదాహరణలు 
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో చూడండి. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో  వాడుకరి:Arjunaraoc  పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. మీరు సవరణలు చేస్తే ఆ వివరం 
[[వికీపీడియా:బొమ్మల_నిర్వహణ/non-free_no-template-NFUR_before_20131119#Seshagirirao |  మీ  బొమ్మ(లు)]] విభాగంలో 
ఆ బొమ్మ పేరు తరువాత చేర్చండి. మీరు ప్రయత్నించి, ఒక వారం రోజులలోగా మీకు అదనపు సమయం కావలసి వస్తే తెలియచేయండి. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 15:06, 1 మార్చి 2022 (UTC)
&lt;h2&gt;Possibly unfree దస్త్రం:PalasaMuncipalityCounselors.jpg&lt;/h2&gt;
A file that you uploaded or altered, [[:దస్త్రం:PalasaMuncipalityCounselors.jpg]], has been listed at [[Wikipedia:Possibly unfree files]] because its copyright status is unclear or disputed. If the file's copyright status cannot be verified, it may be deleted. You may find more information on the [[:దస్త్రం:PalasaMuncipalityCounselors.jpg|file description page]]. You are welcome to add comments to its entry at [[Wikipedia:Possibly unfree files/2022 జూలై 24#దస్త్రం:PalasaMuncipalityCounselors.jpg|the discussion]] if you object to the listing for any reason. Thank you. &lt;!-- Template:Fdw-puf --&gt; [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 04:34, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>piuqouny2s6u3r172mfqjpnvmp3jow3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>దస్త్రం:PalasaMuncipalityCounselors.jpg</title>
    <ns>6</ns>
    <id>66905</id>
    <revision>
      <id>3606819</id>
      <parentid>216162</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:34:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <comment>Listed at [[WP:PUF|బహుశా ఉచితం కాని దస్త్రాలు]]: [[వికీపీడియా:Possibly unfree files/2022 జూలై 24#దస్త్రం:PalasaMuncipalityCounselors.jpg]]. ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="179" xml:space="preserve">{{puf|help=off|log=2022 జూలై 24}}
== సారాంశం ==
PalasaMuncipalityCounselors
== లైసెన్సు వివరాలు ==
{{GFDL-self-no-disclaimers}}</text>
      <sha1>qzlqi5ayu0a6d1takvpld1eh2ikd0ar</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>మూస:ఏనుకూరు మండలంలోని గ్రామాలు</title>
    <ns>10</ns>
    <id>69253</id>
    <revision>
      <id>3606617</id>
      <parentid>2659386</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:29:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1153" xml:space="preserve">{{Navbox generic
|name = ఏనుకూరు మండలంలోని గ్రామాలు
|titlestyle=background:#fc9;
|title= [[ఏనుకూరు మండలం]]లోని గ్రామాలు
|state={{{state|}}}
|list1=[[ఆరికాయలపాడు]]{{·}} [[ఏనుకూరు]]{{·}} [[కేసుపల్లి]]{{·}} [[జన్నారం (ఏనుకూరు మండలం)|జన్నారం]]{{·}} [[తిమ్మారావుపేట]]{{·}} [[తూతక లింగంపేట|తూతక లింగన్నపేట]]{{·}} [[నాచారం (ఏనుకూరు)|నాచారం]]{{·}} [[నూకులంపాడు]]{{·}} [[బురద రాఘవాపురం]]{{·}} [[మేడేపల్లి (ఏనుకూరు)|మేడేపల్లి]]{{·}} [[రాయమాదారం]]}}&lt;includeonly&gt;[[వర్గం:ఏనుకూరు మండలంలోని గ్రామాలు]]&lt;/includeonly&gt;&lt;noinclude&gt;[[వర్గం:ఖమ్మం జిల్లాకు సంబంధించిన మూసలు|ఏనుకూరు]]&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>spytvxwm5zth57wb0ia9z8iwhbh9eeo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఆలమూరు (అనంతపురం మండలం)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>70530</id>
    <revision>
      <id>3606907</id>
      <parentid>3522289</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:03:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13541" xml:space="preserve">'''ఆలమూరు''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[అనంతపురం మండలం|అనంతపురం]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
‎|name =ఆలమూరు
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[అనంతపురం]] 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 1389
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 691
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|population_blank2 = 698
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 344
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd     = 14.644804
| latm     = 
| lats     = 
| latNS     = N
| longd     = 77.532340
| longm     = 
| longs     = 
| longEW     = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515002
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}

ఇది మండల కేంద్రమైన అనంతపురం నుండి 8 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 820 ఇళ్లతో, 3326 జనాభాతో 3057 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1709, ఆడవారి సంఖ్య 1617. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 797 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 7. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 595088&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 515002.
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి, సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల,  సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ ,  సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[అనంతపురం]]లో ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
ఆలమూరులో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.

== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
ఆలమూరులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. 
లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 12 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. 
== భూమి వినియోగం ==
ఆలమూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 178 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 384 హెక్టార్లు
* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 12 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 65 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 243 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 607 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 1568 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 2346 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 72 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
ఆలమూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 72 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
ఆలమూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[వరి]], [[కంది]]

==మూలాలు==
{{Reflist}}

==బయటి లింకులు==

{{అనంతపురం మండలం మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>851z0edydrcepdn5dlrpmrghjvzp4mv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>న్యూజీలాండ్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>73366</id>
    <revision>
      <id>3606575</id>
      <parentid>3583676</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T11:59:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Thirumalgoud</username>
        <id>104671</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13640" xml:space="preserve">{{Infobox Country
|native_name = 
|conventional_long_name = న్యూజీలాండ్&lt;br /&gt;''ఆవొతెరోవా''{{smaller|([[Māori language|Māori]])}}
|common_name = న్యూ జీలాండ్
|image_flag = Flag of New Zealand.svg
|image_coat = Coat of arms of New Zealand.svg
|image_map = LocationNewZealand.png
|national_anthem = &quot;[[:en:God Defend New Zealand|God Defend New Zealand]]&quot; &lt;br /&gt;&quot;[[:en:God Save the Queen|God Save the Queen]]&quot;{{smallsup|1}}&lt;!--Do not remove &quot;God Save The Queen&quot; as a national anthem; see http://www.mch.govt.nz/anthem/index.html--&gt;
|capital = [[:en:Wellington|Wellington]]
|latd=41 |latm=17 |latNS=S |longd=174 |longm=27 |longEW=E
|largest_city = [[:en:Auckland|ఆక్లాండ్]]{{smallsup|2}}
|official_languages = [[:en:New Zealand English|English]] (98%){{smallsup|3}}&lt;br /&gt; [[:en:Māori language|Māori]] (4.2%){{smallsup|3}}&lt;br /&gt;[[:en:New Zealand Sign Language|NZ&amp;nbsp;Sign&amp;nbsp;Language]] (0.6%){{smallsup|3}}
|ethnic_groups = 78% [[:en:New Zealand European|European]]/Other&lt;br /&gt;14.6% [[:en:Maori]]&lt;br /&gt;9.2% [[:en:Asian|Asian]]&lt;br /&gt;6.9% [[:en:Pacific Islander|Pacific peoples]]
|demonym = [[:en:New Zealand people|New Zealander]], [[:en:Kiwi (people)|Kiwi]] (colloquial)
|sovereignty_type = [[:en:Independence of New Zealand|Independence]]
|sovereignty_note = from the United Kingdom
|established_event1 = [[:en:1st New Zealand Parliament|1st Parliament]]
|established_date1 = 25 May 1854{{smallsup|4}}
|established_event2 = Dominion
|established_date2 = 26 September 1907{{smallsup|4}}
|established_event3 = [[:en:Statute of Westminster 1931|Statute of Westminster]]
|established_date3 = 11 December 1931 (adopted 25 November 1947) 
|established_event4 = [[:en:Constitution Act 1986]]
|established_date4 = 13 డిసెంబరు 1986
|government_type = [[:en:Parliamentary democracy|పార్లమెంటరీ ప్రజాస్వామ్యం]], [[:en:Constitutional monarchy|రాజ్యాంగపర రాజరికం]]
|leader_title1 = [[:en:Monarchy of New Zealand|రాజ్యాధినేత]]
|leader_name1 = [[:en:Elizabeth II of the United Kingdom|2వ ఎలిజబెత్ రాణి]]
|leader_title2 = [[:en:Governor-General of New Zealand|గవర్నర్ జనరల్]]
|leader_name2 = [[:en:Anand Satyanand|ఆనంద్ సత్యానంద్]]
|leader_title3 = [[:en:Prime Minister of New Zealand|ప్రధానమంత్రి]]
|leader_name3 = [[:en:Jacinda Arden జాసింద అర్డెన్]]
|leader_title4 = [[:en:Speaker of the New Zealand House of Representatives|స్పీకరు]]
|leader_name4 = [[:en:Lockwood Smith|లాక్‌వుడ్ స్మిత్]]
|leader_title5 = [[:en:Chief Justice of New Zealand|ప్రధాన న్యాయమూర్తి]]
|leader_name5 = [[:en:Sian Elias|సియాన్ ఇలియాస్]]
|area_rank = 75th
|area_magnitude = 1 E11
|area_km2 = 268,680
|area_sq_mi = 103,738 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
|percent_water = 2.1
|population_estimate = 4,280,000{{smallsup|5}}
|population_estimate_rank = 122వది (2008)
|population_estimate_year = సెప్టెంబరు 2008
|population_census = 4,027,947{{smallsup|6}}
|population_census_year = 2006
|population_density_km2 = 15
|population_density_sq_mi = 39 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
|population_density_rank = 204వది
|GDP_PPP = $112.703 billion&lt;ref name=imf2&gt;{{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2008/02/weodata/weorept.aspx?sy=2004&amp;ey=2008&amp;scsm=1&amp;ssd=1&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1&amp;c=196&amp;s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&amp;grp=0&amp;a=&amp;pr.x=20&amp;pr.y=9 |title=New Zealand|publisher=International Monetary Fund|accessdate=2008-10-09}}&lt;/ref&gt;
|GDP_PPP_rank =
|GDP_PPP_year = 2007
|GDP_PPP_per_capita = $26,610&lt;ref name=imf2/&gt;
|GDP_PPP_per_capita_rank =
|GDP_nominal = $128.711 billion&lt;ref name=imf2/&gt;
|GDP_nominal_rank =
|GDP_nominal_year = 2007 
|GDP_nominal_per_capita = $30,390&lt;ref name=imf2/&gt;
|GDP_nominal_per_capita_rank =
|HDI = {{increase}} 0.943
|HDI_rank = 19వది
|HDI_year = 2007
|HDI_category = &lt;font color=&quot;#009900&quot;&gt;high&lt;/font&gt;
|Gini = 36.2 &lt;!--GINI valure from income equality article--&gt;
|Gini_year = 1997
|Gini_category = &lt;font color=&quot;#ffcc00&quot;&gt;medium&lt;/font&gt;
|currency = [[:en:New Zealand dollar|న్యూజీలాండ్ డాలర్]]
|currency_code = NZD
|country_code = NZ
|time_zone = [[:en:Time in New Zealand|NZST]]{{smallsup|9}}
|utc_offset = +12
|time_zone_DST = [[:en:Time in New Zealand|NZDT]]
|DST_note = (సెప్టెంబరు నుండి ఏప్రిల్ వరకు)
|utc_offset_DST = +13
|drives_on          = ఎడమ
|cctld = [[:en:.nz|.nz]]{{smallsup|10}}
|calling_code = 64
|footnotes = &lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;&amp;nbsp;&quot;God Save the Queen&quot; is officially a national anthem but is generally used only on regal and vice-regal occasions.&amp;nbsp;&lt;ref&gt;{{cite web| url=http://www.mch.govt.nz/anthem/index.html |title=New Zealand's National Anthems |publisher=Ministry for Culture and Heritage |accessdate=2008-02-17}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;AnthemProtocol&quot;&gt;{{cite web| url=http://www.mch.govt.nz/anthem/proto-cols.html |title=Protocol for using New Zealand's National Anthems |publisher=Ministry for Culture and Heritage |accessdate=2008-02-17}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;&amp;nbsp;[[Auckland]] is the largest urban area; [[Auckland City]] is the largest incorporated city.&lt;br /&gt;&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;&amp;nbsp;Percentages do not add to 100% because some people speak more than one language. They exclude unusable responses and those who spoke no language (e.g. too young to talk).&lt;ref name=&quot;SpokenLanguage&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/1C81F07B-28C6-4DDD-8EBA-80C592E8022A/0/20languagespokentotalresponse.xls |title=Language spoken (total responses) for the census usually resident population count, 2006 |date=[[2006-12-21]] |publisher=Statistics New Zealand |accessdate=2008-02-20 |website= |archive-date=2007-09-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070927232047/http://www.stats.govt.nz/NR/rdonlyres/1C81F07B-28C6-4DDD-8EBA-80C592E8022A/0/20languagespokentotalresponse.xls |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;&lt;sup&gt;4&lt;/sup&gt;&amp;nbsp;There is a multitude of dates that could be considered to mark independence (see [[Independence of New Zealand]]).&lt;br /&gt;&lt;sup&gt;5&lt;/sup&gt;&amp;nbsp;National Population Estimates: September 2008 quarter.&lt;ref name=&quot;PopEstimate&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.stats.govt.nz/products-and-services/hot-off-the-press/national-population-estimates/national-population-estimates-sep08-hotp.htm |title=National Population Estimates: September 2008 quarter |date=[[2008-11-12]] |publisher=Statistics New Zealand |accessdate=2008-11-20 |website= |archive-url=https://web.archive.org/web/20081118224003/http://www.stats.govt.nz/products-and-services/hot-off-the-press/national-population-estimates/national-population-estimates-sep08-hotp.htm |archive-date=2008-11-18 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;&lt;sup&gt;6&lt;/sup&gt;&amp;nbsp;Number of people who usually live in New Zealand.&lt;ref name=&quot;Census06UsualRes&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.stats.govt.nz/census/2006-census-data/national-highlights/2006-census-quickstats-national-highlights-revised.htm?page=para002Master |title=QuickStats National Highlights - Population and Dwellings |date=[[2007-08-09]] |publisher=Statistics New Zealand |accessdate=2008-11-20 |website= |archive-url=https://web.archive.org/web/20081121024239/http://www.stats.govt.nz/census/2006-census-data/national-highlights/2006-census-quickstats-national-highlights-revised.htm?page=para002Master |archive-date=2008-11-21 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;&lt;sup&gt;7&lt;/sup&gt;&amp;nbsp;[http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2007/02/weodata/weorept.aspx?sy=2004&amp;ey=2008&amp;scsm=1&amp;ssd=1&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1&amp;c=193%2C158%2C542%2C156%2C138%2C196%2C142%2C132%2C576%2C134%2C174%2C184%2C532%2C146%2C178%2C528%2C112%2C136%2C111&amp;s=PPPGDP%2CPPPPC%2CPPPSH&amp;grp=0&amp;a=&amp;pr.x=108&amp;pr.y=8 IMF GDP PPP Report for selected countries.]&lt;br /&gt;&lt;sup&gt;8&lt;/sup&gt;&amp;nbsp;[http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2007/02/weodata/weorept.aspx?sy=2004&amp;ey=2008&amp;scsm=1&amp;ssd=1&amp;sort=country&amp;ds=.&amp;br=1&amp;c=193%2C158%2C122%2C542%2C124%2C137%2C156%2C138%2C423%2C196%2C128%2C142%2C172%2C182%2C132%2C576%2C134%2C961%2C174%2C184%2C532%2C144%2C176%2C146%2C178%2C528%2C436%2C112%2C136%2C111&amp;s=NGDP_R%2CNGDP_RPCH%2CNGDP%2CNGDPD%2CNGDPRPC%2CNGDPPC%2CNGDPDPC%2CNGAP_NPGDP&amp;grp=0&amp;a=&amp;pr.x=54&amp;pr.y=5 IMF GDP report for selected countries.]&lt;br /&gt;&lt;sup&gt;9&lt;/sup&gt;&amp;nbsp;The [[:en:Chatham Islands|Chatham Islands]] have a separate time zone, 45 minutes ahead of the rest of New Zealand.&lt;br /&gt;&lt;sup&gt;10&lt;/sup&gt;&amp;nbsp;The territories of [[:en:Niue|Niue]], the [[:en:Cook Islands|కుక్ దీవులు]] and [[:en:Tokelau|టోకెలా]] have their own cctlds, [[:en:.nu|.nu]], [[:en:.ck|.ck]] and [[:en:.tk|.tk]] respectively.
&lt;br /&gt;
}}

'''న్యూజీలాండ్''' అనేది [[పసిఫిక్ మహాసముద్రం]]లో నైరుతి మూలన ఉన్న ఒక [[ద్వీపం]]. ఇందులో ప్రధానంగా రెండు భూభాగాలున్నాయి. ఒకటి ఉత్తర ద్వీపం మరియొకటి దక్షిణ ద్వీపం. ఇంకా చిన్న చిన్న ద్వీపాలైన స్టీవార్ట్, చాతామ్ వంటి ద్వీపాల సమూహమే న్యూజీలాండ్.

న్యూజీలాండ్ అనే భూభాగాన్ని అన్నింటికన్నా చివరన కనుగొన్నారు. ప్రపంచంలోనే అతి పిన్న దేశంగా పేరు గాంచింది. అంతర్జాతీయ కాలరేఖకు దగ్గరగా ఉండటం చేత ఈ దేశపు వాసులు అందరికన్నా ముందుగా సూర్యోదయాన్ని వీక్షిస్తారు. విద్యా సౌకర్యాల్లో అగ్ర దేశాలతో సమానంగా ఉంది. అవినీతి తక్కువగా ఉన్న దేశాల్లో ఒకటి. మహిళకు ఓటు హక్కు ఇచ్చిన మొట్టమొదటి దేశం.&lt;ref&gt;Page#7, Young World, The Hindu, Tuesday, February 22, 2011&lt;/ref&gt;

1999 నుంచి 2008 వరకూ సుదీర్ఘకాలం [[హెలెన్ క్లార్క్]] ప్రధాన మంత్రిగా పని చేసింది. న్యూజిలాండ్ కు ప్రధానిగా పనిచేసిన రెండవ మహిళ హెలెన్. ఆమె తరువాత డేవిడ్ షేరర్ ప్రధానిగా చేయగా, ఆ తరువాత  జాన్ కీ బాధ్యతలు చేపట్టాడు.ప్రస్తుతం ప్రధాన మంత్రి గా జేసింద ఆర్డన్ కొనసాగుతున్నారు.

== భౌగోళికం ==

== ఇవి కూడ చూడండి ==
[[ప్రతిభావంతులైన విద్యా కేంద్రం]]

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}

== లింకులు ==
* [https://www.jw.org/te/ప్రచురణలు/పత్రికలు/తేజరిల్లు-no4-2017-డిసె౦బరు/న్యూజిలా౦డ్%E2%80%8C-దేశాన్ని-చూసి-వద్దా౦/ న్యూజిలా౦డ్‌ దేశాన్ని చూసి వద్దా౦] {తెలుగు}
* [http://en.wikipedia.org/wiki/Portal:New_Zealand న్యూజిలాండ్ పోర్టల్(సమగ్ర సమాచారం)]
* [http://wikitravel.org/en/New_Zealand న్యూజిలాండ్ వికి సందర్శన(వికి ట్రావెల్)]
* [http://www.teara.govt.nz/ టి ఏరా,న్యూజిలాండ్ ఎన్సైక్లోపెడియా]
* [http://www.mch.govt.nz/ సంస్కృతి వారసత్వం మంత్రిత్వ శాఖ]- జెండా జాతీయ గీతం మొదలగు సమగ్ర సమాచారం
* [https://web.archive.org/web/20070813175450/http://newzealand.govt.nz/ న్యూజిలాండ్ ప్రభుత్వ అధికారిక వెబ్ సైట్]
* [https://web.archive.org/web/20080620030841/http://digital.library.unt.edu/govdocs/crs/search.tkl?q=new+zealand&amp;search_crit=title&amp;search=Search&amp;date1=Anytime&amp;date2=Anytime&amp;type=form న్యూజిలాండ్కి సంబంధించి కంగ్రేషనల్ పరిశోధన సేవకి సంబంధించి గుణాత్మక సమాచారం(CRS)]
* [http://www.metservice.co.nz/ న్యూజిలాండ్ వాతావరణం]
* [http://www.nzhistory.net.nz/ న్యూజిలాండ్ చరిత్ర వెబ్ సైట్]
* [https://web.archive.org/web/20081118142603/http://www.stats.govt.nz/products-and-services/new-zealand-in-profile-2007/default.htm లెక్కలు అంకెలలో న్యూజిలాండ్ 2007]
* [http://www.newzealand.com/ పర్యాటక రంగం,న్యూజీలాండ్]

[[వర్గం:ప్రపంచ దేశాలు]]
[[వర్గం:న్యూజీలాండ్]]</text>
      <sha1>a98yzcdv7wlso6ugn42gg7hjc3qixxm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఇచ్చాపురం పురపాలక సంఘం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>73981</id>
    <revision>
      <id>3606814</id>
      <parentid>2884002</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:23:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10556" xml:space="preserve">{{Underlinked|date=సెప్టెంబరు 2016}}

[[ఇచ్ఛాపురం ]] శ్రీకాకుళం జిల్లాలో ఒక పట్టణం. '''ఇచ్చాపురం పురపాలక సంఘం''' 1985 లో పురుషోత్తపురమ్ ఎ.యస్.పేట, రక్తకన్న పంచాయతీలను విలీనము చేస్తూ మున్సిపాలిటీగా ఆవిర్భవించింది. తొలుత 16 వార్డులున్న ఈ మున్సిపాలిటీ కాలక్రమములో 23 వార్డుల స్థాయికి పెరిగింది. 
==2006 ఎన్నికలు== 
* పట్నం జనాభా : 32662. 
* వార్డులు : 23
* మున్సిపాలిటీ ఎలక్షన్, 2005
* మునిసిపల్ ఎన్నకల ఫలితాలు : పోలింగ్ తేదీ = 24-Sept.-2006
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
|వార్డు.
|రిజర్వేషన్
|పోటీ అభ్యర్థులు
|అభ్యర్థి ఓట్లు
|మొత్తము ఓట్లు
|పోలైన ఓట్లు
|గెలిచిన పార్టీ
|-
|1
|బిసి (జ)
|
*నమ్దకి ప్రెమకుమార్_కాంగ్రెస్
*సాలిన మామయ్య_టిడిపి
*సాలిన ఉమమహేశ్వరరావు_బిజెపి
|
*501
*117
*44
|940
|662
|కాంగ్రెస్
|-
|2
|బిసి (స్త్రీ)
|
*దనపాన ఉమ _కాంగ్రెస్
*సాలిన హిమబిందు_టిడిపి
*సాలిన జ్యోతి_ఇండి
|
*610
*105
*29
|888
|744
|కాంగ్రెస్
|-
|3
|ఒసి (జ
|
*సాలిన రేవతి_టిడిపి
*సాలిన ఢిల్లీరావు_కాంగ్రెస్
*కాలిన అన్నపూర్ణ _బిజెపి
|
*377
*237
*28
|886
|642
|టిడిపి
|-
|4
|స్త్రీ (జ)
|
*కుందల లక్ష్మి _కాంగ్రెస్
*దేవరాపల్లి రమ _టిడిపి
*మిస్క ఊర్వశి _బిజెపి
|
*375
*265
*22
|929
|662
|కాంగ్రెస్
|-
|5
|బిసి (జ)
|
*దవళ ఢిల్లీ బెహరా_టిడిపి
*కారున్య చంద్రనాన _కాణ్గ్రెస్
*దూర్గాశి సంకరరడ్డీ _బిజెపి
|
*392
*313
*32
|965
|737
|టిడిపి
|-
|6
|ఒసి (జ)
|
*కొర్రై ధర్మరాజు _టిడిపి
*పరపతి దానయ్యరెడ్డి_కాంగ్రెస్
*ఎచ్.ఎమ్.అబ్దుల్ల _ఇండి
*ఆశి లీలారాని _బిజెపి
|
*353
*306
*22
*19
|908
|700
|టిడిపి
|-
|7
|బిసి (జ)
|
*బర్ల లక్ష్మణరావురెడ్డి _కాంగ్రెస్
*తిప్పన మోహనరావు _టిడిపి
*కుస్సో బెహరా _బిజెపి
|
*361
*237
*26
|805
|624
|కాంగ్రెస్
|-
|8
|ఒసి (జ)
|
*పొట్ట రవీంద్ర _కాంగ్రెస్
*పాచిగొల్ల మురలీరావు_టిడిపి
*శారద దాస్ _బిజెపి
|
*528
*205
*22
|978
|755
|కాంగ్రెస్
|-
|9
|ఒసి (జ)
|
*శ్రీనివాస సాహు_టిడిపి
*కేశవపట్నం రాజేశ్వరి_కాంగ్రెస్
*ప్రమోద్ కుమార్_బిజెపి
|
*344
*236
*2
|895
|582
|టిడిపి
|-
|10
|ఒసి (జ)
|
*పోకల రోజారాణి _కాంగ్రెస్
*వల్లూరి జానకరామారావు _టిడిపి
*ఉలసి వాసుదేవరెడ్డి _బిజెపి
|
*309
*273
*15
|866
|597
|కాంగ్రెస్
|-
|11
|బిసి (జ)
|
*రెయ్యి నారాయణ _కాంగ్రెస్
*మణ్చాల సోమషేఖరరడ్డీ _టిడిపి
*దూర్ఘాశి ఉమమహేశ్వరి _బిజెపి
|
*397
*375
*17
|949
|789
|కాంగ్రెస్
|-
|12
|బిసి (స్త్రీ)
|
*ఆసి జమున _టిడిపి
*ఉపాడ మంజురెడ్డి _కాంగ్రెస్
*పిన్నింటి ఊర్వశి _బిజెపి
|
*470
*277
*17
|979
|764
|టిడిపి
|-
|13
|బిసి (స్త్రీ)
|
*చాట్ల సత్యవతి _టిడిపి
*పిలక సత్యవతి _కాంగ్రెస్
*నందికి గుణవతి _ఇండి
*దుక్క మోతీభాయ్ _బిజెపి
|
*414
*315
*118
*14
|1063
|861
|టిడిపి
|-
|14
|స్త్రీ (జ)
|
*లబాల్ స్వర్ణమణి _కాంగ్రెస్
*గుజ్జు లోకేశ్వరి _టిడిపి
*దూపాన వెంకటమ్మ _బిజెపి
|
*336
*261
*28
|852
|625
|కాంగ్రెస్
|-
|15
|ఒసి (జ)
|
*పిలక మీనకేశ్వరరావు _కాంగ్రెస్
*ఆశి బాకయ్యరెడ్డి _టిడిపి
*కంబాల వెంకటరమణ _ఇండి
*బుడ్డేపు రంగయ్య_బిజెపి
|
*246
*194
*181
*11
|792
|632
|కాంగ్రెస్
|-
|16
|ఓసి (జ)
|
*ఉలాల బాలయ్య _కాంగ్రెస్
*రాబిన్ చంద్ర మిశ్రా _ఇండి
*నర్తు అప్పరావు _టిడిపి
*లబాల లోకనాధమ్ సాహు_ఇండి
*రేవాడ వరలక్ష్మీరెడ్డి _బిజెపి
|
*296
*214
*118
*19
*11
|969
|658
|కాంగ్రెస్
|-
|17
|స్త్రీ (జ)
|
*రేణుక రాణి _కాంగ్రెస్
*పిట్ట జయలక్ష్మి _టిడిపి
*దుర్ఘాశి జానకమ్మ -బిజెపి
|
*289
*264
*6
|807
|559
|కాంగ్రెస్
|-
|18
|బిసి (జ)
|
*లెంక రామారావు _టిడిపి
*చీడిపోతు జగన్నాయకులు _కాంగ్రెస్
*దుర్గాశి వాసుబాబురెడ్డి _బిజెపి
|
*364
*307
*19
|785
|672
|టిడిపి
|-
|19
|స్త్రీ (జ)
|
*బుగత కుమారి _టిడిపి
*తంగుడు ఉషారాణి -కాంగ్రెస్
*ఈది వెంకటమ్మ _బిజెపి
|
*357
*299
*33
|838
|689
|టిడిపి
|-
|20
|ఎస్టి (జ)
|
*గేదెల అప్పన్న _టిడిపి
*గేదెల శాంతమ్మ _కాంగ్రెస్
*గేదెల నారాయణమ్మ-బిజెపి
|
*263
*174
*26
|645
|463
|టిడిపి
|-
|21
|స్త్రీ (జ)
|
*దక్కత లక్ష్మీ భాయ్-కాంగ్రెస్
*కాళ్ల వెంకటలక్ష్మి-టిడిపి
*ఉరిటి సుభలక్ష్మి- బబిజెపి
|
*466
*354
*19
|1015
|839
|కాంగ్రెస్
|-
|22
|ఓసి (జ)
|
*కాళ్ల శకుంతల - కాంగ్రెస్
*కాళ్ల అర్జునుడు -టిడిపి
*ఉరిటి భాస్కరరావు- బిజెపి
|
*457
*216
*20
|970
|693
|కాంగ్రెస్
|-
|23
|ఎస్.సి (జ)
|
*కామరాజు రథో -టిడిపి
*గువ్వాడ దిలిఫ్ కుమార్ - కాంగ్రెస్
*ఘాన నాయకో - బిజెపి
*సంతోష్ కుమార్ రథో - ఇండి
*యెడ్ల భజంగరావు - ఇండి
|
*454
*234
*8
*8
*3
|981
|707
|టిడిపి
|}

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ఇచ్ఛాపురం మున్సిపాలిటీ పార్టీ బలాలు : గెలిచిన పార్టీ :కాంగ్రెస్
|-
|పార్టీ పేరు
|పడిన ఓట్లు
|ఓట్లు శాతము
|గెలిచిన వార్డులు
|-
|కాంగ్రెస్
|7869
|50.26
|13
|-
|టిడిపి
|6754
|43.14
|10
|-
|బిజెపి
|439
|2.80
|0
|-
|ఇండి
|594
|3.79
|0
|-
|మొత్తము
|15656
|100.0
|23
|}

==2014 ఎన్నికలు==
* మొత్తం ఓటర్లు : 24722
* పోలయిన ఓట్లు : 18089
{{Pie chart
| thumb = right
| caption = 2014 ఎన్నికలలో బలాబలాలు
| other = 
| label1 =[[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]] , ఇతరులు
| value1 = 15
| color1 =green
| label2 =తెలుగుదేశం
| value2 =40
| color2 =yellow 
| label3 =వై.యస్.ఆర్.కాంగ్రెస్ పార్టీ
| value3 =45
| color3 =aqua 
}}
:{| border=2 cellpadding=3 cellspacing=1 width=50%
|- style=&quot;background: DarkRed; color: Yellow;&quot; 
!సంవత్సరం
!పురపాలక సంఘం
!పార్టీ
!పొందిన ఓట్లు
!గెలిచిన వార్డులు
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఇచ్చాపురం
|తెలుగుదేశం
|7294
|8
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఇచ్చాపురం
|కాంగ్రెస్
|221
|0
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|పలాస
|వై.కా.పార్టీ
|8078
|13
|}

== మూలాలు ==
* R.D.O.'s Office Tekkali
* సేకరణ : డా.వందన శేషరిరిరావు MBBS - శ్రీకాకుళం
* ఈనాడు దినపత్రిక: శ్రీకాకుళం జిల్లా ఎడిషన్, తే.13.5.2014

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు}}

[[వర్గం:శ్రీకాకుళం జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]]
[[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు]]</text>
      <sha1>if6rj77226zz1isbxx7zkjc1n1fx1qu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606833</id>
      <parentid>3606814</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:57:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2376" xml:space="preserve">'''ఇచ్చాపురం పురపాలక సంఘం'''  [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా]]లో [[ఇచ్ఛాపురం ]] పట్టణ స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థ.

==చరిత్ర==
1985 లో పురుషోత్తపురమ్ ఎ.యస్.పేట, రక్తకన్న పంచాయతీల విలీనంతో మున్సిపాలిటీగా ఆవిర్భవించింది. తొలుత 16 వార్డులున్న ఈ మున్సిపాలిటీ కాలక్రమములో 23 వార్డుల స్థాయికి పెరిగింది. 

==2014 ఎన్నికలు==
* మొత్తం ఓటర్లు : 24722
* పోలయిన ఓట్లు : 18089
{{Pie chart
| thumb = right
| caption = 2014 ఎన్నికలలో బలాబలాలు
| other = 
| label1 =[[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]] , ఇతరులు
| value1 = 15
| color1 =green
| label2 =తెలుగుదేశం
| value2 =40
| color2 =yellow 
| label3 =వై.యస్.ఆర్.కాంగ్రెస్ పార్టీ
| value3 =45
| color3 =aqua 
}}
:{| border=2 cellpadding=3 cellspacing=1 width=50%
|- style=&quot;background: DarkRed; color: Yellow;&quot; 
!సంవత్సరం
!పురపాలక సంఘం
!పార్టీ
!పొందిన ఓట్లు
!గెలిచిన వార్డులు
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఇచ్చాపురం
|తెలుగుదేశం
|7294
|8
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఇచ్చాపురం
|కాంగ్రెస్
|221
|0
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|పలాస
|వై.కా.పార్టీ
|8078
|13
|}

== మూలాలు ==
* ఈనాడు దినపత్రిక: శ్రీకాకుళం జిల్లా ఎడిషన్, తే.13.5.2014

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు}}

[[వర్గం:శ్రీకాకుళం జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]]
[[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు]]</text>
      <sha1>hk5jkqh3k0safmezht9ei5f46yrcsld</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606834</id>
      <parentid>3606833</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:58:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* 2014 ఎన్నికలు */ typo సరిదిద్దు.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2391" xml:space="preserve">'''ఇచ్చాపురం పురపాలక సంఘం'''  [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా]]లో [[ఇచ్ఛాపురం ]] పట్టణ స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థ.

==చరిత్ర==
1985 లో పురుషోత్తపురమ్ ఎ.యస్.పేట, రక్తకన్న పంచాయతీల విలీనంతో మున్సిపాలిటీగా ఆవిర్భవించింది. తొలుత 16 వార్డులున్న ఈ మున్సిపాలిటీ కాలక్రమములో 23 వార్డుల స్థాయికి పెరిగింది. 

==2014 ఎన్నికలు==
* మొత్తం ఓటర్లు : 24722
* పోలయిన ఓట్లు : 18089
{{Pie chart
| thumb = right
| caption = 2014 ఎన్నికలలో బలాబలాలు
| other = 
| label1 =[[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]] , ఇతరులు
| value1 = 15
| color1 =green
| label2 =తెలుగుదేశం
| value2 =40
| color2 =yellow 
| label3 =వై.యస్.ఆర్.కాంగ్రెస్ పార్టీ
| value3 =45
| color3 =aqua 
}}
:{| border=2 cellpadding=3 cellspacing=1 width=50%
|- style=&quot;background: DarkRed; color: Yellow;&quot; 
!సంవత్సరం
!పురపాలక సంఘం
!పార్టీ
!పొందిన ఓట్లు
!గెలిచిన వార్డులు
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఇచ్చాపురం
|తెలుగుదేశం
|7294
|8
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఇచ్చాపురం
|కాంగ్రెస్
|221
|0
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఇచ్చాపురం
|వై.కా.పార్టీ
|8078
|13
|}

== మూలాలు ==
* ఈనాడు దినపత్రిక: శ్రీకాకుళం జిల్లా ఎడిషన్, తే.13.5.2014

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు}}

[[వర్గం:శ్రీకాకుళం జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]]
[[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు]]</text>
      <sha1>cp9f8s5dv166w1tek6axulo9opi7kx5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606835</id>
      <parentid>3606834</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:59:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* 2014 ఎన్నికలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2404" xml:space="preserve">'''ఇచ్చాపురం పురపాలక సంఘం'''  [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా]]లో [[ఇచ్ఛాపురం ]] పట్టణ స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థ.

==చరిత్ర==
1985 లో పురుషోత్తపురమ్ ఎ.యస్.పేట, రక్తకన్న పంచాయతీల విలీనంతో మున్సిపాలిటీగా ఆవిర్భవించింది. తొలుత 16 వార్డులున్న ఈ మున్సిపాలిటీ కాలక్రమములో 23 వార్డుల స్థాయికి పెరిగింది. 

==2014 ఎన్నికలు==
* మొత్తం ఓటర్లు : 24722
* పోలయిన ఓట్లు : 18089
{{Pie chart
| thumb = right
| caption = 2014 ఎన్నికలలో ఓట్ల బలాబలాలు
| other = 
| label1 =[[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]] , ఇతరులు
| value1 = 15
| color1 =green
| label2 =తెలుగుదేశం
| value2 =40
| color2 =yellow 
| label3 =వై.యస్.ఆర్.కాంగ్రెస్ పార్టీ
| value3 =45
| color3 =aqua 
}}
:{| border=2 cellpadding=3 cellspacing=1 width=50%
|- style=&quot;background: DarkRed; color: Yellow;&quot; 
!సంవత్సరం
!పురపాలక సంఘం
!పార్టీ
!పొందిన ఓట్లు
!గెలిచిన వార్డులు
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఇచ్చాపురం
|తెలుగుదేశం
|7294
|8
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఇచ్చాపురం
|కాంగ్రెస్
|221
|0
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఇచ్చాపురం
|వై.కా.పార్టీ
|8078
|13
|}

== మూలాలు ==
* ఈనాడు దినపత్రిక: శ్రీకాకుళం జిల్లా ఎడిషన్, తే.13.5.2014

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు}}

[[వర్గం:శ్రీకాకుళం జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]]
[[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు]]</text>
      <sha1>iwajia4l04kjujl9ls5xaoa3inqzhfx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పైడి జైరాజ్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>75114</id>
    <revision>
      <id>3606600</id>
      <parentid>3573222</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:56:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>160.238.72.156</ip>
      </contributor>
      <comment>/* నటనా జీవితం */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14725" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name = పైడి జైరాజ్ (Paidi Jairaj)
| image  = 
| image_size  =
| caption = 
| birth_date = [[సెప్టెంబరు 28]], [[1909]]
| birth_place = [[కరీంనగర్]]
| death_date = [[ఆగష్టు 11]], [[2000]]
| death_place = 
| occupation  = [[నటులు]], [[నిర్మాత, దర్శకులు]]
| spouse   = 
}}

'''పైడి జైరాజ్''' (ఆంగ్లము: Paidi Jairaj)([[సెప్టెంబరు 28]], [[1909]] - [[ఆగష్టు 11]], [[2000]]) భారత సినీరంగంలో తెలంగాణ కరీంనగర్ కు చెందిన తెలుగు నటుడు, నిర్మాత, [[దాదాసాహెబ్ ఫాల్కే అవార్డు]] గ్రహీత.

== జననం ==
ఈయన [[1909]] సంవత్సరం [[సెప్టెంబరు 28]]న [[కరీంనగర్]] లో జన్మించారు.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.upperstall.com/jairaj.html |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2008-03-21 |website= |archive-date=2007-10-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071019033626/http://upperstall.com/jairaj.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; జైరాజ్ 156 చిత్రాలలో కథానాయకుడి పాత్రలతోపాటు మొత్తం 300 పైగా మూకీ, టాకీ సినిమాలలో నటించారు.&lt;ref&gt;శతవసంతాల కరీంనగర్ (1905-2005), మానేరు టైమ్స్ ప్రచురణ, పేజీ 68&lt;/ref&gt;

==నటనా జీవితం==
భారత కోకిల [[సరోజినీ నాయుడు]] జైరాజ్ కు మేనత్త అవుతారు. [[కరీంనగర్ జిల్లా]]కు చెందిన జైరాజ్ [[హైదరాబాద్]] [[నిజాం కాలేజీ]]లో చదివి సినిమాలపై మోజుతో 1929లో [[ముంబాయి]] చేరుకున్నారు. తన ఇరవైయ్యోయేట 1930 లో తొలిసారిగా &quot; స్పార్క్లింగ్ యూత్ &quot; అనే మూకీ చిత్రంలో నటించారు. అదే సంవత్సరంలో &quot; ట్రయంఫ్ ఆఫ్ లవ్ &quot; అనే చిత్రంలో కథానాయకునిగా నటించారు. జైరాజ్ మొత్తం 11 మూకీ చిత్రాల్లో నటించారు. 1931 లో ప్రారంభమైన టాకీ యుగంలో ఆయన &quot; షికారి &quot; ఉర్దూ చిత్రంతో టాకీల్లో ప్రవేశించారు. తర్వాత కాలంలో శాంతారాం, పృధ్వీరాజ్ కపూర్ లాంటి పెద్ద హీరోల సరసన మరో పెద్ద హీరోగా పేరు తెచ్చుకున్నారు. [[నిరూపా రాయ్]], శశికళ, [[దేవికారాణి]], [[మీనాకుమారి]] లాంటి హీరోయిన్ ల సరసన నటించారు. అనేక విజయాలనూ చవిచూశారు.

'మూకీ' సినిమా రోజులలో 11 సినిమాలలో, తరువాత సుమారు 156 'టాకీ' సినిమాలలో కథానాయకుడిగా, విలక్షణమైన నటుడిగా పలు వైవిధ్యమైన పాత్రలు పోషించారు. [[హిందీ]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]] భాషలతో పాటు, కొన్ని [[మరాఠీ]], [[గుజరాతీ]] భాషా చిత్రాలలో కూడా నటించారు. అనేక చిత్రాలలో ఎన్నో రకాల పాత్రలు ధరించినా ఇతను పోషించిన జాతీయ నాయకుల పాత్రలు దేశానికి గుర్తుండేవి, ప్రేరణ కలిగించేవి. ఒక నటుడిగా ఈ పాత్రలే ఎక్కువ సంతృప్తినిచ్చినట్లు ఆయన చెప్పేవారు. జైరాజ్ పోషించిన [[టిప్పు సుల్తాన్]], [[పృథ్వీరాజ్ చౌహాన్]], [[రాణా ప్రతాప్]] మొదలైన చారిత్రక సంబంధ పాత్రలు విశిష్టమైనవి. [[బొంబాయి]] చిత్రసీమలో ప్రవేశించి హీరోగా ఎదిగి [[హిందీ]], ఉర్దూ మొదలైన భాషల్లో సుమారు 170 చిత్రాల్లో నటించిన తెలుగువాడు పైడి జైరాజ్.

[[సామ్రాట్ పృథ్వీరాజ్]] సినిమా [[1962]], [[ఫిబ్రవరి 24]]న విడుదలైంది. సామ్రాట్ పృథ్వీరాజ్ చౌహాన్ అనే హిందీ సినిమా తెలుగులోకి అనువాదం చేయబడింది.

నటుడిగానే కాక మొహర్, మాలా, ప్రతిమ, సాగర్ లాంటి చిత్రాలకు దర్శకత్వం వహించారు. ఇందులో ' సాగర్ ' చిత్రానికి నిర్మాత కూడా ఆయనే. ఎక్కువగా [[షాజహాన్]], పృధ్వీరాజ్ చౌహాన్, [[రాణా ప్రతాప్ సింగ్|రాణా ప్రతాప్]], [[టిప్పు సుల్తాన్]], [[అల్లావుద్దీన్ అద్భుతదీపం|అల్లావుద్దీన్]], చంద్రశేఖర ఆజాద్ లాంటి చారిత్రక పాత్రల్ని ధరించిన జైరాజ్ తెలుగు వాడై వుండి కూడా ఒక్క [[తెలుగు]] చిత్రంలోనూ నటించలేకపోయారు.

==దర్శకత్వం==
పైడి జైరాజ్ మెహర్, రాజ్ ఘర్, మాల, ప్రతిమ అనే నాలుగు చిత్రాలకు దర్శకత్వం వహించాడు. పి.జె. ఫిల్మ్స్ యూనిట్ పతాకంపై ప్రసిద్ధనటి [[నర్గిస్ దత్|నర్గీస్]] కథానాయికగా 'సాగర్' చిత్రాన్ని [[1951]]లో నిర్మించాడు.

==అవార్డులు==
జైరాజ్ భారతీయ సినిమా వికాసానికి తన జీవితకాలంలో చేసిన సేవలకు గుర్తింపుగా ప్రతిష్ఠాత్మకమైన [[దాదాసాహెబ్ ఫాల్కే అవార్డు]]ను [[1980]]లో కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రధానం చేసి గౌరవించింది.

==కుటుంబం==
ఈయన పుట్టిన తేది [[సెప్టెంబరు 28]] [[1909]] . ఈయనకి ఇద్దరు కొడుకులు, ముగ్గురు కూతుర్లు.

== మరణం ==
ఈయన [[2000]] సంవత్సరం [[ఆగష్టు 11]]న పరమపదించారు.

== సినిమాలు ==
;నటుడిగా (103 చిత్రాలు)

* 1995: గాడ్ అండ్ గన్ 
* 1994: బేతాజ్ బాద్షా
* 1992: లంబు దాదా
* 1988: ఖూన్ భారి మాంగ్
* ఓల్డ్ మాన్ - రెస్క్యూస్ ఆర్తి
* [[షాజహాన్ (హిందీ చిత్రం )]]
* 1986: The Living Corpse (as Jairaj),
* 1984 Bindiya Chamkegi,
* 1984 Unchi Uraan,
* 1983 Ardh Satya (as Jairaj),
* 1983 Pukar
* Narvekarji (as Jairaj),
* 1983 Masoom,
* 1983 Karate,
* 1981 Fiffty Fiffty
* Tiwari (as Jairaj),
* 1981 Khoon Aur Paani
* Singh (as Jairaj),
* 1981 Kranti
* Maharaj Laxman Singh (as Jairaj),
* 1980 Jyoti Bane Jwala (as Jairaj),
* 1980 Chunaoti
* Inspector General (as Jairaj),
* 1980 Jazbaat (as Jairaj),
* 1979 Ahimsa,
* 1979 Nagin Aur Suhagan
* Thakur Jagatpal Singh (as Jairaj),
* 1978 Muqaddar Ka Sikandar
* Doctor Kapoor,
* 1978 Don
* Dayal (Judo Karate Instructor),
* 1978 Aakhri Daku (as Jairaj),
* 1978 Khoon Ka Badla Khoon,
* 1978 Anjaam
* Dharamdas (as Jairaj),
* 1977 Chhailla Babu
* Pratap Verma (as Jairaj),
* 1977 Kachcha Chor (as Jairaj),
* 1976 Hera Pheri
* Dinanath (as Jairaj),
* 1976 Charas
* Police Officer Hameed,
* 1976 Bairaag (as Jairaj),
* 1976 Naag Champa (as Jairaj),
* 1975 [[షోలే]]
* Police Comissioner (as Jairaj),
* 1975 Kala Sona
* Rakesh's Father (as Jairaj),
* 1975 Dharmatma (as Jairaj),
* 1975 Himalay Se Ooncha
* Chief of Kathmandu Tower (as Jairaj),
* 1975 Jogidas Khuman,
* 1975 Toofan (as Jairaj),
* 1974 Chor Chor (as Jairaj),
* 1974 Faslah
* Publisher - Asha's boss,
* 1973 Gehri Chaal,
* 1973 Suraj Aur Chanda,
* 1973 Chhalia (as Jairaj),
* 1973 Naag Mere Saathi,
* 1972 Shehzada (as Jai Raj),
* 1971 Nadaan
* Jailor (as Jairaj),
* 1971 Chhoti Bahu
* Rajaram Ramprasad Bahadur (as Jairaj),
* 1970 Gunah Aur Kanoon,
* 1970 Jeevan Mrityu
* S.N. Roy (as Jairaj),
* 1967-1968 Maya (TV series)
* Kana / Maharajah
* – The Treasure Temple (1968) … Kana (as Jairaj)
* – Natira (1967) … Maharajah (as Jairaj),
* 1968 Neel Kamal,
* 1967 Baharon Ke Sapne (as Jairaj),
* 1966 Maya
* Gammu Ghat (as Jairaj),
* 1964 Khufia Mahal (as Jairaj),
* 1963 Nine Hours to Rama
* G.D. Birla (as Jairaj),
* 1962: [[సామ్రాట్ పృథ్వీరాజ్]]
* 1961 Razia Sultana,
* 1961 Aas Ka Panchhi (as J. Raj),
* 1961 Jai Chitod,
* 1960 Lal Quila,
* 1960 [[రిటర్న్ ఆఫ్ ఎ సూపర్ మేన్]]
* 1959 Char Dil Char Raahein
* 1959 Samrat Prithviraj Chauvan [[సామ్రాట్ పృథ్వీరాజ్ (1962 తెలుగు సినిమా)|సామ్రాట్ పృథ్వీరాజ్]]
* Nirmal Kumar,
* 1957 Mumtaz Mahal,
* 1957 Pardesi,
* 1956 Parivar,
* 1956 Sultana Daku,
* [[హతిమ్ తాయ్ (1956 సినిమా)|హతిమ్ తాయ్]]
* 1955 Teerandaz,
* 1955 Insaniyat,
* 1954 Baadbaan,
* 1952 Lal Kunwar,
* 1951 Rajput,
* 1951 Saagar,
* 1950 Proud,
* 1949 [[సింగార్ (1949 సినిమా)|సింగార్]],
* 1949 Darogaji,
* 1949 Roomal,
* 1949 [[అమర్ కహానీ (1949 సినిమా)|అమర్ కహానీ]],
* 1948 Azadi Ki Raah Par,
* 1948 Sajan Ka Ghar,
* 1948 Anjuman,
* 1947 [[మన్మణి]]
* 1946 Shahjehan
* Shiraz,
* 1946 Salgirah,
* 1946 Rajputani,
* 1945 Rahat,
* 1944 Panna
* Shyam,
* 1943 Hamari Baat,
* 1943 [[నయీ కహానీ (1943 సినిమా)|నయీ కహానీ]]
* 1943 Prem Sangeet,
* 1942 [[తమన్నా (1942 సినిమా)|తమన్నా]]
* 1942 Nai Duniya,
* 1942 [[ఖిలోనా (1942 సినిమా)|ఖిలోనా]]
* 1941 Prabhat,
* 1941 Mala,
* 1941 The Saint
* Binod,
* 1940 Chambe Di Kali
* Kartara,
* 1939 Jugari,
* 1939 Leatherface
* Samar,
* 1938 Madhur Milan,
* 1938 [[బాబీ (1938 సినిమా)|బాబీ]]
* 1937 Toofani Khazana,
* 1935 Sher Dil Aurat,
* 1935 Jeevan Natak,
* 1934 Mazdoor
* Kailash,
* 1933 Maya Jaal,
* 1933 Patit Pawan,
* 1933 Aurat Ka Dil,
* 1932 Shikari (1932 film)|షికారీ]]
* 1930 జగ్‌మగ్‌తీ జవానీ,
;కెమెరా, ఎలెక్ట్రికల్ విభాగం (4 చిత్రాలు)
* 2000 Baaghi (assistant camera - as Jairaj)
* 1999 Zulmi (assistant camera - as Jairaj)
* 1999 Anari No. 1 (assistant camera - as Jairaj)
* 1995 Takkar (assistant camera - as Jairaj)

;దర్శకత్వం (3 చిత్రాలు)
* 1959 Mohar
* 1951 Saagar
* 1945 [[ప్రతిమ (1945 సినిమా)|ప్రతిమ]]

;ఎడిటోరియల్ విభాగం (1 చిత్రం)
* 1976 Bairaag (assistant editor - as Jairaj)

;స్వంత నిర్మాణం (1 చిత్రం) 
* Hindustan Hamara (documentary)

==మూలాలు==
* 20వ శతాబ్ది తెలుగు వెలుగులు, పొట్టి శ్రీరాములు తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం, హైదరాబాదు, 2005
* హిందీ తెరపై తొలి తెలుగు హీరో 'పైడి జైరాజ్', ఫాల్కే అవార్డు విజేతలు, హెచ్. రమేష్ బాబు, చిన్నీ పబ్లికేషన్స్, 2003.
* [http://www.youtube.com/watch?v=mCHKQvVjO44&amp;list=PLqWR8kL7nAnXx6IvWrklUrIfdf0yCMMdR యూట్యూబ్(వి6 టివి)లో పైడి జైరాజ్ వీడియో ]
{{మూలాలజాబితా}}

==బయటి లింకులు==
* {{ఐఎండీబీ పేరు|2191654}}
* [http://www.sakshi.com/news/movies/jewel-of-telangana-p-jairaj-birthday-170836?pfrom=inside-related-article సాక్షి వెబ్ లో]

{{దాదాసాహెబ్ ఫాల్కే అవార్డు గ్రహీతలు}}

{{Authority control}}

[[వర్గం:1909 జననాలు]]
[[వర్గం:2000 మరణాలు]]
[[వర్గం:దాదాసాహెబ్‌ ఫాల్కే అవార్డు గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:నిజాం కళాశాల పూర్వవిద్యార్ధులు]]
[[వర్గం:ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం పూర్వ విద్యార్ధులు]]
[[వర్గం:కరీంనగర్ జిల్లా సినిమా నటులు]]
[[వర్గం:కరీంనగర్ జిల్లా సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:కరీంనగర్ జిల్లా సినిమా నిర్మాతలు]]</text>
      <sha1>jrsq2uwz05hm3uvmhogjbew595n5cc7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606917</id>
      <parentid>3606600</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:20:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>బొమ్మ చేర్చాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14848" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = పైడి జైరాజ్ (Paidi Jairaj)
| image              = P. Jairaj in Magroor (1950).jpg
| image_size         = 
| caption            = 
| birth_date         = [[సెప్టెంబరు 28]], [[1909]]
| birth_place        = [[కరీంనగర్]]
| death_date         = [[ఆగష్టు 11]], [[2000]]
| death_place        = 
| occupation         = [[నటులు]], [[నిర్మాత, దర్శకులు]]
| spouse             = 
}}

'''పైడి జైరాజ్''' (ఆంగ్లము: Paidi Jairaj)([[సెప్టెంబరు 28]], [[1909]] - [[ఆగష్టు 11]], [[2000]]) భారత సినీరంగంలో తెలంగాణ కరీంనగర్ కు చెందిన తెలుగు నటుడు, నిర్మాత, [[దాదాసాహెబ్ ఫాల్కే అవార్డు]] గ్రహీత.

== జననం ==
ఈయన [[1909]] సంవత్సరం [[సెప్టెంబరు 28]]న [[కరీంనగర్]] లో జన్మించారు.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.upperstall.com/jairaj.html |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2008-03-21 |website= |archive-date=2007-10-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071019033626/http://upperstall.com/jairaj.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; జైరాజ్ 156 చిత్రాలలో కథానాయకుడి పాత్రలతోపాటు మొత్తం 300 పైగా మూకీ, టాకీ సినిమాలలో నటించారు.&lt;ref&gt;శతవసంతాల కరీంనగర్ (1905-2005), మానేరు టైమ్స్ ప్రచురణ, పేజీ 68&lt;/ref&gt;

==నటనా జీవితం==
భారత కోకిల [[సరోజినీ నాయుడు]] జైరాజ్ కు మేనత్త అవుతారు. [[కరీంనగర్ జిల్లా]]కు చెందిన జైరాజ్ [[హైదరాబాద్]] [[నిజాం కాలేజీ]]లో చదివి సినిమాలపై మోజుతో 1929లో [[ముంబాయి]] చేరుకున్నారు. తన ఇరవైయ్యోయేట 1930 లో తొలిసారిగా &quot; స్పార్క్లింగ్ యూత్ &quot; అనే మూకీ చిత్రంలో నటించారు. అదే సంవత్సరంలో &quot; ట్రయంఫ్ ఆఫ్ లవ్ &quot; అనే చిత్రంలో కథానాయకునిగా నటించారు. జైరాజ్ మొత్తం 11 మూకీ చిత్రాల్లో నటించారు. 1931 లో ప్రారంభమైన టాకీ యుగంలో ఆయన &quot; షికారి &quot; ఉర్దూ చిత్రంతో టాకీల్లో ప్రవేశించారు. తర్వాత కాలంలో శాంతారాం, పృధ్వీరాజ్ కపూర్ లాంటి పెద్ద హీరోల సరసన మరో పెద్ద హీరోగా పేరు తెచ్చుకున్నారు. [[నిరూపా రాయ్]], శశికళ, [[దేవికారాణి]], [[మీనాకుమారి]] లాంటి హీరోయిన్ ల సరసన నటించారు. అనేక విజయాలనూ చవిచూశారు.

'మూకీ' సినిమా రోజులలో 11 సినిమాలలో, తరువాత సుమారు 156 'టాకీ' సినిమాలలో కథానాయకుడిగా, విలక్షణమైన నటుడిగా పలు వైవిధ్యమైన పాత్రలు పోషించారు. [[హిందీ]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]] భాషలతో పాటు, కొన్ని [[మరాఠీ]], [[గుజరాతీ]] భాషా చిత్రాలలో కూడా నటించారు. అనేక చిత్రాలలో ఎన్నో రకాల పాత్రలు ధరించినా ఇతను పోషించిన జాతీయ నాయకుల పాత్రలు దేశానికి గుర్తుండేవి, ప్రేరణ కలిగించేవి. ఒక నటుడిగా ఈ పాత్రలే ఎక్కువ సంతృప్తినిచ్చినట్లు ఆయన చెప్పేవారు. జైరాజ్ పోషించిన [[టిప్పు సుల్తాన్]], [[పృథ్వీరాజ్ చౌహాన్]], [[రాణా ప్రతాప్]] మొదలైన చారిత్రక సంబంధ పాత్రలు విశిష్టమైనవి. [[బొంబాయి]] చిత్రసీమలో ప్రవేశించి హీరోగా ఎదిగి [[హిందీ]], ఉర్దూ మొదలైన భాషల్లో సుమారు 170 చిత్రాల్లో నటించిన తెలుగువాడు పైడి జైరాజ్.

[[సామ్రాట్ పృథ్వీరాజ్]] సినిమా [[1962]], [[ఫిబ్రవరి 24]]న విడుదలైంది. సామ్రాట్ పృథ్వీరాజ్ చౌహాన్ అనే హిందీ సినిమా తెలుగులోకి అనువాదం చేయబడింది.

నటుడిగానే కాక మొహర్, మాలా, ప్రతిమ, సాగర్ లాంటి చిత్రాలకు దర్శకత్వం వహించారు. ఇందులో ' సాగర్ ' చిత్రానికి నిర్మాత కూడా ఆయనే. ఎక్కువగా [[షాజహాన్]], పృధ్వీరాజ్ చౌహాన్, [[రాణా ప్రతాప్ సింగ్|రాణా ప్రతాప్]], [[టిప్పు సుల్తాన్]], [[అల్లావుద్దీన్ అద్భుతదీపం|అల్లావుద్దీన్]], చంద్రశేఖర ఆజాద్ లాంటి చారిత్రక పాత్రల్ని ధరించిన జైరాజ్ తెలుగు వాడై వుండి కూడా ఒక్క [[తెలుగు]] చిత్రంలోనూ నటించలేకపోయారు.

==దర్శకత్వం==
పైడి జైరాజ్ మెహర్, రాజ్ ఘర్, మాల, ప్రతిమ అనే నాలుగు చిత్రాలకు దర్శకత్వం వహించాడు. పి.జె. ఫిల్మ్స్ యూనిట్ పతాకంపై ప్రసిద్ధనటి [[నర్గిస్ దత్|నర్గీస్]] కథానాయికగా 'సాగర్' చిత్రాన్ని [[1951]]లో నిర్మించాడు.

==అవార్డులు==
జైరాజ్ భారతీయ సినిమా వికాసానికి తన జీవితకాలంలో చేసిన సేవలకు గుర్తింపుగా ప్రతిష్ఠాత్మకమైన [[దాదాసాహెబ్ ఫాల్కే అవార్డు]]ను [[1980]]లో కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రధానం చేసి గౌరవించింది.

==కుటుంబం==
ఈయన పుట్టిన తేది [[సెప్టెంబరు 28]] [[1909]] . ఈయనకి ఇద్దరు కొడుకులు, ముగ్గురు కూతుర్లు.

== మరణం ==
ఈయన [[2000]] సంవత్సరం [[ఆగష్టు 11]]న పరమపదించారు.

== సినిమాలు ==
;నటుడిగా (103 చిత్రాలు)

* 1995: గాడ్ అండ్ గన్ 
* 1994: బేతాజ్ బాద్షా
* 1992: లంబు దాదా
* 1988: ఖూన్ భారి మాంగ్
* ఓల్డ్ మాన్ - రెస్క్యూస్ ఆర్తి
* [[షాజహాన్ (హిందీ చిత్రం )]]
* 1986: The Living Corpse (as Jairaj),
* 1984 Bindiya Chamkegi,
* 1984 Unchi Uraan,
* 1983 Ardh Satya (as Jairaj),
* 1983 Pukar
* Narvekarji (as Jairaj),
* 1983 Masoom,
* 1983 Karate,
* 1981 Fiffty Fiffty
* Tiwari (as Jairaj),
* 1981 Khoon Aur Paani
* Singh (as Jairaj),
* 1981 Kranti
* Maharaj Laxman Singh (as Jairaj),
* 1980 Jyoti Bane Jwala (as Jairaj),
* 1980 Chunaoti
* Inspector General (as Jairaj),
* 1980 Jazbaat (as Jairaj),
* 1979 Ahimsa,
* 1979 Nagin Aur Suhagan
* Thakur Jagatpal Singh (as Jairaj),
* 1978 Muqaddar Ka Sikandar
* Doctor Kapoor,
* 1978 Don
* Dayal (Judo Karate Instructor),
* 1978 Aakhri Daku (as Jairaj),
* 1978 Khoon Ka Badla Khoon,
* 1978 Anjaam
* Dharamdas (as Jairaj),
* 1977 Chhailla Babu
* Pratap Verma (as Jairaj),
* 1977 Kachcha Chor (as Jairaj),
* 1976 Hera Pheri
* Dinanath (as Jairaj),
* 1976 Charas
* Police Officer Hameed,
* 1976 Bairaag (as Jairaj),
* 1976 Naag Champa (as Jairaj),
* 1975 [[షోలే]]
* Police Comissioner (as Jairaj),
* 1975 Kala Sona
* Rakesh's Father (as Jairaj),
* 1975 Dharmatma (as Jairaj),
* 1975 Himalay Se Ooncha
* Chief of Kathmandu Tower (as Jairaj),
* 1975 Jogidas Khuman,
* 1975 Toofan (as Jairaj),
* 1974 Chor Chor (as Jairaj),
* 1974 Faslah
* Publisher - Asha's boss,
* 1973 Gehri Chaal,
* 1973 Suraj Aur Chanda,
* 1973 Chhalia (as Jairaj),
* 1973 Naag Mere Saathi,
* 1972 Shehzada (as Jai Raj),
* 1971 Nadaan
* Jailor (as Jairaj),
* 1971 Chhoti Bahu
* Rajaram Ramprasad Bahadur (as Jairaj),
* 1970 Gunah Aur Kanoon,
* 1970 Jeevan Mrityu
* S.N. Roy (as Jairaj),
* 1967-1968 Maya (TV series)
* Kana / Maharajah
* – The Treasure Temple (1968) … Kana (as Jairaj)
* – Natira (1967) … Maharajah (as Jairaj),
* 1968 Neel Kamal,
* 1967 Baharon Ke Sapne (as Jairaj),
* 1966 Maya
* Gammu Ghat (as Jairaj),
* 1964 Khufia Mahal (as Jairaj),
* 1963 Nine Hours to Rama
* G.D. Birla (as Jairaj),
* 1962: [[సామ్రాట్ పృథ్వీరాజ్]]
* 1961 Razia Sultana,
* 1961 Aas Ka Panchhi (as J. Raj),
* 1961 Jai Chitod,
* 1960 Lal Quila,
* 1960 [[రిటర్న్ ఆఫ్ ఎ సూపర్ మేన్]]
* 1959 Char Dil Char Raahein
* 1959 Samrat Prithviraj Chauvan [[సామ్రాట్ పృథ్వీరాజ్ (1962 తెలుగు సినిమా)|సామ్రాట్ పృథ్వీరాజ్]]
* Nirmal Kumar,
* 1957 Mumtaz Mahal,
* 1957 Pardesi,
* 1956 Parivar,
* 1956 Sultana Daku,
* [[హతిమ్ తాయ్ (1956 సినిమా)|హతిమ్ తాయ్]]
* 1955 Teerandaz,
* 1955 Insaniyat,
* 1954 Baadbaan,
* 1952 Lal Kunwar,
* 1951 Rajput,
* 1951 Saagar,
* 1950 Proud,
* 1949 [[సింగార్ (1949 సినిమా)|సింగార్]],
* 1949 Darogaji,
* 1949 Roomal,
* 1949 [[అమర్ కహానీ (1949 సినిమా)|అమర్ కహానీ]],
* 1948 Azadi Ki Raah Par,
* 1948 Sajan Ka Ghar,
* 1948 Anjuman,
* 1947 [[మన్మణి]]
* 1946 Shahjehan
* Shiraz,
* 1946 Salgirah,
* 1946 Rajputani,
* 1945 Rahat,
* 1944 Panna
* Shyam,
* 1943 Hamari Baat,
* 1943 [[నయీ కహానీ (1943 సినిమా)|నయీ కహానీ]]
* 1943 Prem Sangeet,
* 1942 [[తమన్నా (1942 సినిమా)|తమన్నా]]
* 1942 Nai Duniya,
* 1942 [[ఖిలోనా (1942 సినిమా)|ఖిలోనా]]
* 1941 Prabhat,
* 1941 Mala,
* 1941 The Saint
* Binod,
* 1940 Chambe Di Kali
* Kartara,
* 1939 Jugari,
* 1939 Leatherface
* Samar,
* 1938 Madhur Milan,
* 1938 [[బాబీ (1938 సినిమా)|బాబీ]]
* 1937 Toofani Khazana,
* 1935 Sher Dil Aurat,
* 1935 Jeevan Natak,
* 1934 Mazdoor
* Kailash,
* 1933 Maya Jaal,
* 1933 Patit Pawan,
* 1933 Aurat Ka Dil,
* 1932 Shikari (1932 film)|షికారీ]]
* 1930 జగ్‌మగ్‌తీ జవానీ,
;కెమెరా, ఎలెక్ట్రికల్ విభాగం (4 చిత్రాలు)
* 2000 Baaghi (assistant camera - as Jairaj)
* 1999 Zulmi (assistant camera - as Jairaj)
* 1999 Anari No. 1 (assistant camera - as Jairaj)
* 1995 Takkar (assistant camera - as Jairaj)

;దర్శకత్వం (3 చిత్రాలు)
* 1959 Mohar
* 1951 Saagar
* 1945 [[ప్రతిమ (1945 సినిమా)|ప్రతిమ]]

;ఎడిటోరియల్ విభాగం (1 చిత్రం)
* 1976 Bairaag (assistant editor - as Jairaj)

;స్వంత నిర్మాణం (1 చిత్రం) 
* Hindustan Hamara (documentary)

==మూలాలు==
* 20వ శతాబ్ది తెలుగు వెలుగులు, పొట్టి శ్రీరాములు తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం, హైదరాబాదు, 2005
* హిందీ తెరపై తొలి తెలుగు హీరో 'పైడి జైరాజ్', ఫాల్కే అవార్డు విజేతలు, హెచ్. రమేష్ బాబు, చిన్నీ పబ్లికేషన్స్, 2003.
* [http://www.youtube.com/watch?v=mCHKQvVjO44&amp;list=PLqWR8kL7nAnXx6IvWrklUrIfdf0yCMMdR యూట్యూబ్(వి6 టివి)లో పైడి జైరాజ్ వీడియో ]
{{మూలాలజాబితా}}

==బయటి లింకులు==
* {{ఐఎండీబీ పేరు|2191654}}
* [http://www.sakshi.com/news/movies/jewel-of-telangana-p-jairaj-birthday-170836?pfrom=inside-related-article సాక్షి వెబ్ లో]

{{దాదాసాహెబ్ ఫాల్కే అవార్డు గ్రహీతలు}}

{{Authority control}}

[[వర్గం:1909 జననాలు]]
[[వర్గం:2000 మరణాలు]]
[[వర్గం:దాదాసాహెబ్‌ ఫాల్కే అవార్డు గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:నిజాం కళాశాల పూర్వవిద్యార్ధులు]]
[[వర్గం:ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం పూర్వ విద్యార్ధులు]]
[[వర్గం:కరీంనగర్ జిల్లా సినిమా నటులు]]
[[వర్గం:కరీంనగర్ జిల్లా సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:కరీంనగర్ జిల్లా సినిమా నిర్మాతలు]]</text>
      <sha1>3kqaaixj0tyrt6y4wmzkibnds7p7p6v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>భట్ట రాజులు</title>
    <ns>0</ns>
    <id>90716</id>
    <revision>
      <id>3606780</id>
      <parentid>3605566</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T01:44:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rajput bhatt</username>
        <id>85775</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/MRRaja001|MRRaja001]] ([[User talk:MRRaja001|చర్చ]]) దిద్దుబాటు చేసిన కూర్పు 3605566 ను రద్దు చేసారు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19664" xml:space="preserve">భట్టు రాజులుగా పిలవబడే ఈ జాతి [[ఆంధ్రప్రదేశ్]], [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోనే కాక [[అలహాబాద్]], [[లక్నో]], [[పంజాబ్]], [[బెంగాల్]], [[బీహార్]], [[ఒరిస్సా]], [[ఢిల్లీ]], [[కాశీ]], [[మహారాష్ట్ర]], [[సారనాథ్]], [[తమిళనాడు]], [[కేరళ]], [[కర్ణాటక]], [[ఉత్తరప్రదేశ్]], [[గుజరాత్]], [[రాజస్థాన్]] రాష్ట్రలలో అధికంగా ఉన్నారు.
పేర్ల చివర రాజు, వర్మ, సింగ్, భట్ ఉన్న రాజవర్ణ వ్యవస్థ.
వీరిని బ్రహ్మ క్షత్రియ, పండిత రాజులు, వేద క్షత్రియ, చంద్రవంశం రాజులు అని కూడా పిలుస్తారు.
వీరిది రాజర్షి సంప్రదాయం. జనక మహారాజు వీరి ఆదర్శ రాజుగా నిలుస్తాడు.&lt;ref&gt;{{Cite book|title=భట్టు రాజులు జాతి అన్వేషణం|last=శర్మ|first=దేవ దత్త|publisher=దేవ దత్త శర్మ|year=1934|isbn=|location=ఢిల్లీ|pages=08}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite book|title=భట్టు రాజులు చరిత్ర|last=చెన్నమాధువుని|first=రామ రాజు|publisher=రామ రాజు|year=|isbn=|location=హైదరాబాద్|pages=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;
{{Cite book|title=బ్రహ్మ భట్ట సంహిత|last=కెసి|first=బారోట్|publisher=డా&quot;కెసి బారోట్|year=1990|isbn=|location=అహ్మదాబాద్|pages=240}}&lt;/ref&gt;

==ఆవిర్భావం==
[[పురాణాలు|పురాణాల]] ప్రకారం సృష్టి ఆదిలో [[బ్రహ్మ]] రుద్రులచే వరుణ [[యజ్ఞం|యజ్ఞము]] చేయబడెను. ఆ యజ్ఞంలో బృగు, అంగీర, కవి అను ముగ్గురు తేజశాలురు ఉద్భవించారు. కవి ఉద్భవింపగానే [[బ్రహ్మ]]ను స్తుతి చేయడం ఆరంభించాడు. అప్పుడు అతనికి బ్రహ్మరావ అని నామకరణం చేశాడు. తరువాత కవి వేదరూపియై వేదవాక్కు బ్రహ్మను స్తోత్రం చేయగా బ్రహ్మ కవిని భట్టు అనే పేరుతో అశీర్వదించాడు. ఈ విధంగా కవికి బ్రహ్మ భట్టు అను పేరు వచ్చింది.&lt;ref&gt;{{Cite book|title=భట్టు రాజులు చరిత్ర|last=భల్లం|first=ఎస్. ఆర్|publisher=భల్లం సూర్యనారాయణ రాజు|year=|isbn=|location=|pages=1}}&lt;/ref&gt;
 
==భట్టు పదం - దాని అర్ధం==
భట్టు పదం పరిభాషణ పదం నుండి వచ్చింది. భట్టు పదానికి అనేక అర్ధాలున్నాయి. భట్టు అనగా ఉద్భత్, విద్వాన్, కవి, పండితుడు, క్షత్రియుడు అని [[నిఘంటువు]]లో పేర్కొనబడినవి. భట్టు అనగా అగ్ని, స్వామి, యోధ, సూర్యుడు అని చెప్పబడినవి. భట్టును గురువు, సాహిత్య నిపుణుడు అని అంటారు. ద్రావిడ భాష (తమిళం) లో భట్టు శబ్దమునకు పురోహితుడు అని అర్ధమున్నది.&lt;ref&gt;{{Cite book|title=భట్టు రాజులు చరిత్ర|last=భల్లం|first=ఎస్. ఆర్|publisher=భల్లం సూర్యనారాయణ రాజు|year=|isbn=|location=|pages=6,7}}&lt;/ref&gt;
 
==భట్టు రాజుల్లో ముఖ్యాంశాలు==
 
భట్టు జాతి అతి ప్రాచీనమైన జాతి.కవి ఋషి సంతానము బ్రాహ్మణ వర్ణంలోనే ఒక భాగమై భట్టు పదమును తన పేరులో ధరించెడివారు. క్రీస్తు పూర్వం గుప్తుల కాలంలో 'బ్రహ్మరావ భట్ట' అనే పేరుతో భట్ట జాతి ఆవిర్భవించింది. తరువాత 500 సంవత్సరాల వరకూ భట్ట జాతి - బ్రహ్మ భట్ట, మహారాజ్, భట్ట, భట‌్టా చార్య అను 5 శాఖలుగా విస్తరించింది. తరువాత కాలక్రమేణా భట్ట జాతిలో అనేక మార్పులు కలిగినవి. కొన్ని శాఖలు సన్నగిల్లాయి, మరికొన్ని శాఖలు ఉత్పన్నమయ్యాయి. ప్రస్తుత కాలంలో భట్ట జాతిలో 5 ముఖ్యమైన శాఖలు, ఎన్నో ఉపశాఖలు భారతదేశమంతటా విస్తరించి ఉన్నాయి. భట్ట రాజపుత్రులు అను శాఖవారు [[రాజస్తాన్]] రాష్ట్రంలోను, బ్రహ్మ భట్ట అను శాఖవారు ఉత్తరప్రదేశ్, మధ్యప్రదేశ్, ఉత్తరాంచల్ రాష్టాలలోను, భట్టరాయ అనువారు బీహార్, బెంగాల్, హర్యానా, హిమాచల్ ప్రదేశ్, పంజాబ్ రాష్ట్రాలలోను, బారోట్ అను శాఖవారు గుజరాత్ రాష్ట్రంలోను, భట్టు రాజు అను శాఖవారు ఆంధ్ర ప్రదేశ్, తమిళనాడు, కర్నాటక రాష్ట్రాలలోను ప్రబలియున్నారు. భట్టు రాజపుత్రులలో 89 ఋషి గోత్రములు చెప్పబడియున్నవి. భట్టు రాజులు వారు ఎన్నో ఇతర జాతులవారికి గురువులుగా వెలసిల్లారు. ఛత్రపతి శివాజి మహారాజుకు గంగా భట్టు గురువుగా వ్యవహరించాడు, విక్రమాదిత్య మహారాజుకు భేతాళ భట్టు ఉపదేశికుడుగా ఉండేవాడు, ఆంధ్ర ప్రదేశ్ లో భట్టు రాజులు క్షత్రియులకు, వెలమ, రెడ్డి, దొరలకు గురువులుగా ఉండేవారు. భట్ట రాజులు బ్రాహ్మణ ఉపకులాల్లో ఒక కులము. అందువలన వీరికి కూడా బ్రాహ్మణ గోత్రాలు ఉన్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite book|title=భట్టు రాజులు చరిత్ర|last=భల్లం|first=ఎస్. ఆర్|publisher=భల్లం సూర్యనారాయణ రాజు|year=|isbn=|location=|pages=2}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite book|title=భట్ట రాజు పుత్ర సూర్యోదయం|last=జనపనీని|first=సూర్య నారాయణ రాజు|publisher=సూర్య నారాయణ రాజు|year=1927|isbn=|location=పశ్చిమగోదావరి జిల్లా|pages=240}}&lt;/ref&gt;
 
==రాజ్య పరిపాలన==
కౌరవ-పాండవ యుద్ధానంతరం ధర్శరాజు రాజ్యపాలన చేసాడు.తదనంతరం మనుమడగు పరీక్షన్మహరాజు రాజ్యపాలన కావించాడు.భారత యుధ్ధానంతరం ఈ దేశంలో అయోధ్య, హస్తిన, మగధ, నేపాళం, కాశ్మీరం అనే అయిదు రాజ్యాలు గుర్తింపు కలిగి ఉన్నాయి.
 
ఇక్ష్వాకుణామయం వంశః సుమిత్రంతో భవిష్యతి యతస్తం ప్రాప్య రాజానం, సంస్థానం ప్రప్స్యతి వెైకలా
 
బ్రహ్మక్షత్రస్వయో యోనిర్వంశో దేవర్షి సత్కతః
క్షేమకం ప్రాప్యరాజానాం సంస్థనం ప్రాప్స్యతేకలౌ.
 
భారత యుధ్ధానంతరం అయేధ్య, హస్తిన రాజ్యాలు క్రమంగా సుమిత్రుడు, క్షేమకుడు అను వారితో రాజ్యాధికారాన్ని పోగొట్టుకొన్నడు, తదనంతరం బ్రహ్మ క్షత్రియులు భారతదేశ పాలకులైనట్లు తెలియచున్నది.
మగధ రాజ్యాన్ని &quot;కలి&quot;పూర్వం36వ సంవత్సరం లగాయితూ క్రీస్తుపూర్వము 3136 సంవత్సరములను ఈక్రింది వంశాలు పరిపాలన కావించాయి.
 
22 మంది బార్వద్రధ వంశ రాజులు 930సం॥లు
 
5 గురుప్రజ్యోతి వంశ రాజులు 138సం॥లు
 
10 మందిశిశు నాగ వంశ రాజులు 360సం॥లు
 
9మంది నందవంశ శూద్రరాజులు 100సం॥లు
 
12మంది సూర్య వంశ శూద్రరాజులు 316సం॥లు
 
10 మంది మౌర్య శూద్రరాజులు 399 సం॥లు
 
4 కాణ్వ వంశ బ్రాహ్శణరాజులు 85సం॥లు
 
32 మంది బ్రహ్మక్షత్రియ వంశీయులు 506సం॥లు
రాజ్యాపాలన చేసారు.
 
బ్రహ్మాక్షత్రియులే తొలి ఆంధ్రరాజులు. వీరు ఆంధ్ర దేశంలోనే కాక కాణ్వవంశం రాజులు కాలంలో మగధ సామ్రాజ్యాన్ని వశపరచుకొన్నారు.ఈ బ్రహ్మాక్షత్రియులే భట్టు రాజులు &quot;.వీరి కాలంలోనే ప్రజలందరికీ నైతిక, ఆధ్యాత్మిక ప్రవృత్తి గలవారుగా ప్రభోధము చేసేందుకు అంతకు పూర్వమున్న మతాల 'సారంగభట్ట మతం' స్థాపించెను.&lt;ref&gt;{{Cite book|title=భట్టు రాజులు చరిత్ర|last=భల్లం|first=ఎస్. ఆర్|publisher=భల్లం సూర్యనారాయణ రాజు|year=|isbn=|location=|pages=64,65,66}}&lt;/ref&gt;
 
==ఆచార వ్యవహరాలు==
 
బ్రాహ్మణుల వలే భట్టురాజులు కూడా ద్విజులు. - అనగా ఉపనయనము (ఒడుగు) సమయంలో జంద్యము (యజ్ఙోపవీతం) ధరించే ఆచారం ఉంది.
బారసాల, కేశఖండనం, ఉపనయనం,
కన్యాదానం, కాశీ యాత్ర వగైరా ఉన్నాయి. .
 
==సేవా సంస్థలు==
 
1.బ్రహ్మ భట్ట పంచాయత్ (ఢిల్లీ)
2.బ్రహ్మ భట్ట నవ యువక్ మండలి (ఢిల్లీ)
3.భట్ట సేవా సంఘం (లక్నో)
4.బ్రహ్మ భట్ట యువజన సంఘం (ఉత్తర ప్రదేశ్) 5.బ్రహ్మ భట్ట సంఘం (ఉత్తర ప్రదేశ్)
6.బ్రహ్మ భట్ట నవ యువక్ సంఘం (ప్రయాగ) 7.బ్రహ్మ భట్ట సభ (మధుర)
8.శ్రీ బ్రహ్మ భట్ట సభ (ఝాన్సీ)
9.శ్రీ బ్రహ్మ భట్ట బ్రహ్మ వికాస్ పరిషత్ (ఉరయా)
10.శ్రీ బ్రహ్మ భట్ట సమాజ్ సేవా పరిషత్ (రాయబరేలి) 11.గుజరాత్ బ్రహ్మ భట్ట సభ (అహ్మదాబాద్) 12. బ్రహ్మ భట్ట మండలి, భగినీ సమాజ్ (అహ్మదాబాద్) 13.బ్రహ్మ భట్ట విద్యుత్తేజక్ మండలం (బరోడా) 14.బ్రహ్మ భట్ట సమాజ్ (గాంధీనగర్) 15. బ్రహ్మ భట్ట మండలం (ఆనంద్) 16. బ్రహ్మ భట్ట సమాజ్ (కలకత్తా) 17.బీహర్ ప్రాంతియ బ్రహ్మ భట్ట సభ (ముజఫర్ పూర్) 18.బ్రహ్మ భట్ట నవ యువక్ సంఘం (సారన్) 19.భట్ట రాజ సంఘం (చెన్నై) 20.రాజక్కల్ సంఘం (చెన్నై) 21.రాజుల సంఘం (బెంగళూరు) 22. భట్టరాజ పుత్ర సూర్యదయ సభ (భట్లమకుటూరు) 23.విద్యత్ కుల దీపికా భట్టు సంఘం (పూలపల్లి, తూర్పుగోదావరి జిల్లా) 24.భట్టురాజు మహాజన సభ (విజయవాడ) 25.నిజాం రాష్ట్ర ఆంధ్రదేశ భట్ట రాజులు సంఘం (హైదరాబాద్) 26.భట్ట రాజు సంఘం (హైదరాబాద్) 27.భట్టు రాజుల సంఘం 28.రాజుల సంఘం విజయవాడ 29. తెలంగాణ భట్రాజు సంఘం (హైదరాబాద్)

==ప్రస్తుత స్థితి ==
నేడు భట్టురాజులు గోదావరి
జిల్లాలలో, గుంటూరు, కృష్ణా, నెల్లూరు, కడప ప్రాంతాల్లో ఎక్కువగా కనిపిస్తారు. వీరి పేర్ల చివర
ఎక్కువగా రాజు లేక వర్మ అని ఉంటుంది. ఆంధ్ర భట్టురాజులు గృహనామాలు,, 
గోత్రాల పేర్లు బట్టి వీరిని గుర్తుబట్టవచ్చును. భారతీయ
కుల వర్గీకరణ వ్యవస్థ ప్రకారం నేడు ఆంధ్ర ప్రదేశ్ లో (ఒబిసి) విభాగానికి చెందుతారు. మీగత రాష్ట్రాల్లో ఒసి విభాగానికి చెందుతారు. ప్రస్తుతం భట్టురాజులు
జనాభా ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణలో కేవలం 3% మాత్రమే ఊన్నారు.
ఒకప్పుడు పండితులుగా, రాజ్యాలేలిన వీరు ప్రస్తుతం ప్రధానంగా
ఉపాధ్యాయులు, వ్యవసాయం, వ్యాపారరంగం, పారిశ్రామిక రంగం, సినిమా రంగంలో ఉన్నారు. భట్టురాజుల కొద్ది మంది మాత్రమే ధనవంతులుగా
ఉన్నా చాలా వరకూ దారిద్ర్య రేఖకు దిగువగా ఉన్నారు. వీరికి
ప్రభుత్వ ఉద్యోగ అవకాశాలు చాలా తక్కువ. అందుచేత
రిజర్వేషన్ సిష్టమ్ కేవలం కులాన్ని బట్టి కాకుండా ఆర్థిక
స్థితిని బట్టి ఉంటే న్యాయమని సామాజిక విశ్లేషకుల
భావన.
 
==అక్షరాస్యత==
వీరు సరస్వతీపుత్రులుగా కొనియాడబడ్డారు. తమలో 95 శాతం మంది అక్షరాస్యులు ఉన్నారని వీరు గర్వంగా చెప్పుకొంటారు. ఎక్కువమంది ఉపాధ్యాయులుగా దర్శనమిస్తుంటారు. కొద్దోగొప్పో ఆర్థికంగా నిలదొక్కుకున్నవారు ప్రైవేటు పాఠశాలలను నెలకొల్పి తాము బతకటమే కాకుండా మరికొంతమందికి ఉపాధి కల్పిస్తున్నారు.
బెంగళూరులో సాఫ్ట్ వేర్, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల 80 శాతం భట్టు రాజులవే
భట్టు రాజులు పండితులుగా ఆయా గ్రామాలలో విద్యార్థులకు పాఠాలు చెప్పి కుటుంబాన్ని పోషించుకునే వారు.అప్పట్లో వీరికి అగ్రహారాలు, జాగీరులు ఇచ్చి గౌరవించినవారూ ఉన్నారు. ఇప్పటికీ [[గుంటూరు]], [[నల్లగొండ]] జిల్లాలో [[భట్టువారిపల్లి]], [[భట్టుగూడెం]] వంటి పేర్లు వినిపిస్తాయి. విద్యపై ప్రత్యేక దృష్టి పెట్టిన కారణంగా వీరిలో అక్షరాస్యత శాతం బాగా పుంజుకుంది.
==మూలాలు ==

[[వర్గం:కులాలు]]
[[వర్గం:రాయల యుగం]]</text>
      <sha1>h9xob4ga4kpukcy2hc3pcod8ku9lluk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>బిట్స్, పిలానీ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>92679</id>
    <revision>
      <id>3606590</id>
      <parentid>3494061</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:19:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>103.88.219.6</ip>
      </contributor>
      <comment>/* మూలాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7244" xml:space="preserve">{{విస్తరణ}}
{{Infobox University
|name =బిర్లా ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ అండ్ సైన్స్, పిలాని
|native_name= बिरला प्रौद्योगिकी एवं विज्ञान संस्थान पिलानी
|image_name = BITS_Pilani-Logo.png
|image_size = 200px
|logo =
|established = 1929. 1964 లో [[m:en:Deemed University|స్వతంత్ర ప్రతిపత్తి]] సాధించింది .&lt;ref&gt;[http://discovery.bits-pilani.ac.in/iru_site/iru_home.html &quot;International Relations Unit, BITS Pilani&quot;] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100808222400/http://discovery.bits-pilani.ac.in/iru_site/iru_home.html |date=2010-08-08 }}. Discovery.bits-pilani.ac.in.&lt;/ref&gt;
|type = [[m:en:Deemed University|స్వతంత్ర ప్రతిపత్తి]]
|city = [[m:en:Pilani|పిలానీ]](1929)&lt;br&gt;[[దుబాయి]] (2000)&lt;br&gt;[[గోవా]] (2004)&lt;br&gt;[[హైదరాబాదు]] (2008)
|country =
|staff=
|chancellor = [[m:en:Kumar Mangalam Birla|కుమార మంగళం బిర్లా]]&lt;ref name=&quot;KMB&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.pr-inside.com/kumar-mangalam-birla-chancellor-and-r809661.htm |title=Kumar Mangalam Birla Chancellor and Shobana Bhartia Pro Chancellor BITS Pilani |access-date=2013-08-05 |website= |archive-date=2011-05-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110520171117/http://www.pr-inside.com/kumar-mangalam-birla-chancellor-and-r809661.htm |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
|vice_chancellor = B N Jain&lt;ref name=&quot;BNJ&quot;&gt;{{cite web|title=Announcement for new VC|url=http://bitsaa.bits-pilani.ac.in/news/getNews.bits?l=news_71.asp&amp;recno=71|accessdate=22 February 2011|website=|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721145934/http://bitsaa.bits-pilani.ac.in/news/getNews.bits?l=news_71.asp&amp;recno=71|archive-date=21 జూలై 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|Director = జి. రఘురామ&lt;ref name=&quot;BNJ&quot;&gt;{{cite web|title=Administrative Contacts|url=http://discovery.bits-pilani.ac.in/contact.html?sub=admin&amp;ht=1200|website=|access-date=2013-08-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20120317182214/http://discovery.bits-pilani.ac.in/contact.html?sub=admin&amp;ht=1200|archive-date=2012-03-17|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|undergrad = 2394 సాలీనా&lt;ref name=&quot;Student Information&quot;&gt;{{cite web| url = http://discovery.bits-pilani.ac.in/statistics/2010/Summary%20of%20Statistics.pdf| title = Student information| author = BITS, Pilani| accessdate = 2011-09-22| website = | archive-url = https://web.archive.org/web/20110915130226/http://discovery.bits-pilani.ac.in/statistics/2010/Summary%20of%20Statistics.pdf| archive-date = 2011-09-15| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;
|postgrad = 469 సాలీనా&lt;ref name=&quot;Student Information&quot;/&gt;
|Off-campus intake = 4840
|Area = {{convert|1320|acre|km2}}
|alumni= &lt;ref&gt;{{cite web| url = http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_BITS_alumni| title = Notable Alumni| author = BITS, Pilani| accessdate = 2013-02-22}}&lt;/ref&gt;
|staff= 648&lt;ref&gt;{{cite web| url = http://discovery.bits-pilani.ac.in/statistics/2010/body_facultyinfo.html| title = Faculty information| author = BITS, Pilani| accessdate = 2011-09-22| website = | archive-url = https://web.archive.org/web/20110903191128/http://discovery.bits-pilani.ac.in/statistics/2010/body_facultyinfo.html| archive-date = 2011-09-03| url-status = dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web| url = http://www.bitsdubai.com/faculty.html| title = Faculty Information (Dubai Campus)| author = BITS, Pilani – Dubai| accessdate = 2011-09-22}}&lt;/ref&gt;
|affiliations= [[m:en:Association of Commonwealth Universities|ACU]],&lt;ref&gt;{{cite web| url = http://www.acu.ac.uk/institutions/view?id=356| title = Institutions affiliated to ACU| author = Association of Commonwealth Universities| accessdate = 2009-10-21| website = | archive-url = https://web.archive.org/web/20090905063215/http://www.acu.ac.uk/institutions/view?id=356| archive-date = 2009-09-05| url-status = dead}}&lt;/ref&gt; WACE, [[m:en:University Grants Commission (India)|UGC]]&lt;ref&gt;{{cite web| url = http://www.pci.nic.in/| title = Pharmacy Council of India: Recognized Institutes| author = Pharmacy Council of India| accessdate = 2009-10-21}}&lt;/ref&gt; [[m:en:National Assessment and Accreditation Council|NAAC]],&lt;ref&gt;{{cite web| url = http://www.ugc.ac.in/inside/deemeduniv.html#rajasthan| title = Approved Deemed Universities| author = University Grants Commission, India| accessdate = 2009-10-21| website = | archive-url = https://web.archive.org/web/20101129070530/http://www.ugc.ac.in/inside/deemeduniv.html#rajasthan| archive-date = 2010-11-29| url-status = dead}}&lt;/ref&gt; [[m:en:Pharmacy Council of India|PCI]],&lt;ref&gt;{{cite web| url = http://www.pci.nic.in/institute_cities/degree/Rajasthan.htm| title = Accredited Universities| author = National Assessment and Accreditation Council| accessdate = 2009-10-21| website = | archive-url = https://web.archive.org/web/20090409234542/http://pci.nic.in/institute_cities/degree/Rajasthan.htm| archive-date = 2009-04-09| url-status = dead}}&lt;/ref&gt; [[m:en:Association of Indian Universities|AIU]]&lt;ref&gt;{{cite web| url = http://www.aiuweb.org/Members/MembersB.asp| title = AIU Member Universities| author = Association of Indian Universities| accessdate = 2009-10-28}}&lt;/ref&gt;
|website = http://www.bits-pilani.ac.in
|motto = ज्ञानं परमं बलम् &lt;br&gt;(''jñānaṁ paramaṁ balam'')&lt;br&gt;([[సంస్కృతం]])
|mottoeng = Knowledge is power supreme
}}
'''బిట్స్ పిలాని (ఆంగ్లం: Birla Institute of Technology and Science, Pilani)''' భారతదేశంలో అత్యంత పేరుగాంచిన ఉన్నత విద్యాలయాలలో ఒకటి. బిట్స్ పిలాని విశ్వవిద్యాలయానికి నాలుగు ప్రాంగణాలు ఉన్నాయి. అవి [[పిలాని]], [[బిట్స్ పిలాని హైదరాబాద్ క్యాంపస్|హైదరాబాద్]], [[గోవా]], [[దుబాయ్|దుబాయి]]&lt;nowiki/&gt;లలో ఉన్నాయి.&lt;ref&gt;{{Citation|title=Birla Institute of Technology and Science, Pilani|date=2022-03-22|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Birla_Institute_of_Technology_and_Science,_Pilani&amp;oldid=1078604333|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-03-24}}&lt;/ref&gt;

== గత చరిత్ర ==
[[దస్త్రం:Clock_tower.jpg|265x265px|thumb|క్లాక్ టవర్, బిట్స్ పిలానీ]]
ఈ విద్యాసంస్థను [[ఘనశ్యాం దాస్ బిర్లా|జి.డి. బిర్]]&lt;nowiki/&gt;లా ప్రారంభించారు. [[రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం|రెండో ప్రపంచయుద్ధం]]&lt;nowiki/&gt;లో దీనిని భారత ప్రభుత్వం ఉపయోగించింది.

==మూలాలు birla==
&lt;references/&gt;

[[వర్గం:భారతదేశంలో విద్య]]
[[వర్గం:విద్యాలయాలు]]</text>
      <sha1>43sg6tbfi3bldlm7z65pje5h7o4j70o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ ఢిల్లీ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>108937</id>
    <revision>
      <id>3606619</id>
      <parentid>3605569</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:31:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Túrelio</username>
        <id>6998</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]]) [[c:COM:Duplicate|Duplicate]]: [[File:Iitd.jpg]] → [[File:IitwindT.jpg]] Exact or scaled-down duplicate: [[c::File:IitwindT.jpg]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="47699" xml:space="preserve">{{Coord|28|32|42|N|77|11|32|E|display=title}}
{{Infobox university
| image          = [[File:IIT Delhi logo.gif|180px|IIT Delhi]]
| name           = ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ ఢిల్లీ
| native_name    = भारतीय प्रौद्योगिकी संस्थान दिल्ली
| type           = [[పబ్లిక్ యూనివర్సిటీ|పబ్లిక్]]
| established    = 1961
| chairman       = డా. విజయ్ భత్కర్  
| director       =  ఆర్. కె. షెవ్గౌంకర్  
| undergrad      = 2900
| postgrad       = 2700
| free_label     = సంక్షిప్తనామం
| free           = ఐఐటిడి 
| city           =[[న్యూ ఢిల్లీ]] 
| state          = [[ఢిల్లీ]]
| country        = [[భారత దేశము]]
| campus         = అర్బన్
| website        = [http://www.iitd.ac.in/ iitd.ac.in]
}}

'''ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ, ఢిల్లీ''' ను  (గతంలోని కాలేజ్ ఆఫ్ ఇంజనీరింగ్ &amp; టెక్నాలజీ ఢిల్లీ) సాధారణంగా ''IIT ఢిల్లీ'' లేదా ''IITD'' అని పిలుస్తారు, ఇది భారతదేశం, ఢిల్లీలోని అతిపెద్ద [[ఇంజనీరింగ్]] కళాశాల. [[భారత దేశము|భారతదేశం]]లోని ఇతర [[ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ|IITల]] సమాఖ్యలో భాగంగా ఉంది.

==చరిత్ర==
[[File:IIT Delhi.JPG|thumb|కుడి|350px| {{center| ఐఐటి ఢిల్లీ }}]]
[[File:iitd overview.jpg|thumb|కుడి|350px|{{center| ఐఐటి ఢిల్లీ }}]]
* ఆగస్టు 21, 1961 న &lt;ref&gt;http://www.iitd.ac.in/content/history-institute&lt;/ref&gt; ఈ సంస్థ '''కాలేజ్ ఆఫ్ ఇంజనీరింగ్ అండ్ టెక్నాలజీ, ఢిల్లీ''' గా స్థాపించబడింది. దీని శంకుస్థాపనను హెచ్‌ఆర్‌హెచ్ ప్రిన్స్ ఫిలిప్, డ్యూక్ ఆఫ్ ఎడిన్‌బర్గ్ చేశారు, మరియు దీనిని అప్పటి సాంకేతిక పరిశోధన మరియు సాంస్కృతిక వ్యవహారాల కేంద్ర మంత్రి ప్రొఫ్. హుమయూన్ కబీర్ ఆరంభించారు&lt;ref&gt;http://www.mca.gov.in/Ministry/actsbills/pdf/Societies_Registration_Act_1860.pdf&lt;/ref&gt;.
* అస్తిత్వాన్ని పొందిన రెండు సంవత్సరాల లోపే, [[భారత పార్లమెంటు]] ఇన్స్టిట్యూట్స్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ ఆక్ట్‌ను సవరించింది, ఈ సంస్థకు '''ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ, ఢిల్లీ''' గా ఉన్నత శ్రేణిని కలిగించింది. అధికారికంగా అప్పటి [[రాష్ట్రపతి|భారత రాష్ట్రపతి]] [[జాకీర్ హుస్సేన్|Dr. జాకిర్ హుస్సేన్]] ఐఐటి ఢిల్లీ ప్రధాన భవంతిని మార్చి 2, 1968 &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://lawmin.nic.in/legislative/textofcentralacts/1963.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2014-11-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140529052742/http://lawmin.nic.in/legislative/textofcentralacts/1963.pdf |archive-date=2014-05-29 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;లో ఆరంభించారు .

==కళాశాల ఆవరణ==
[[File:Multi Storey Building, IITD.JPG|thumb|300px|ముందు పచ్చిక ఆవరణతో బహుళ అంతస్తుల భవనం (ఎమ్ ఎస్) ]] 
[[File:road side.jpg|thumb|right|200px| ఐఐటి ఢిల్లీలో పూలతోట]]
* ఐఐటి ఢిల్లీ దక్షిణ ఢిల్లీలోని హౌజ్ ఖాస్ ప్రాంతంలో ఉంది. ఆవరణ రేఖాంశానికి సంబంధించి &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.iitd.ac.in/about/location.html |title=ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ అఫ్ టెక్నాలజీ ఢిల్లీ యొక్క ఆవరణ మరియు ప్రదేశం |website= |access-date=2010-12-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101207032651/http://www.iitd.ac.in/about/location.html |archive-date=2010-12-07 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ఇది హౌజ్ ఖాస్ వంటి అందమైన ప్రాంతాన్ని మరియు కుతుబ్ మినార్ ఇంకా లోటస్ టెంపుల్ వంటి స్మారకాలను చుట్టూ కలిగి ఉంది. ఈ ఆవరణ జవహర్లాల్ నెహ్రూ విశ్వవిద్యాలయం మరియు ఇండియన్ స్టాటిస్టికల్ ఇన్స్టిట్యూట్ వంటి ఇతర విద్యా సంబంధ సంస్థలకు చేరువలో ఉంది.
* చక్కగా ప్రణాళిక చేసిన నగరపు పోలికను ఆవరణ లోపలి భాగం కలిగి ఉంటుంది, తోటలు, పచ్చిక బయళ్ళు, నివాసగృహ సముదాయాలు మరియు విశాలమైన శుభ్రటి దారులు ఇందులో ఉంటాయి. ఆవరణలో అక్కడ నివసించే వారి రోజువారీ అవసరాలను తీర్చడానికి షాపింగ్ భవన సముదాయాలతో పాటు దాని సొంత నీటి సరఫరా మరియు బ్యాక్ అప్ విద్యుత్తు సరఫరాలు ఉన్నాయి.

ఐఐటి -డి ఆవరణను మొత్తం మీద నాలుగు ముఖ్య ప్రదేశాలుగా విభజించబడింది &lt;ref&gt;[http://www.iitd.ac.in/content/map-and-location Campus and Location Indian Institute of Technology Delhi]&lt;/ref&gt;:
* విద్యార్థి నివాస ప్రదేశం
* శిక్షకులు మరియు సిబ్బంది నివాస ప్రదేశం
* విద్యార్థి వినోద ప్రదేశం, ఇందులో స్టూడెంట్ ఆక్టివిటీ సెంటర్ (SAC), ఫుట్‌బాల్ స్టేడియం, క్రికెట్ గ్రౌండ్, బాస్కెట్‌బాల్ కోర్ట్స్, హాకీ ఫీల్డ్, లాన్ టెన్నిస్ కోర్ట్స్ ఉన్నాయి.
* విద్యా సంబంధ ప్రదేశం, ఇందులో విభాగపు కార్యాలయాలు, బోధనా తరగతులు, గ్రంథాలయాలు మరియు వర్క్‌షాపులు ఉన్నాయి.
విద్యార్థి నివాస ప్రదేశాన్ని రెండు ముఖ్య ప్రాంతాలుగా విభజించబడతాయి—ఒకటి మగవారి హాస్టల్‌కు మరియు రెండవది ఆడవారి హాస్టల్ కొరకు ఉంటాయి.

===హాస్టల్స్‌ (వసతి గృహాలు)===
[[File:Jwalahostel.jpg|thumb|కుడి|250px|{{center|జ్వాలాముఖి హాస్టల్}}]] 
[[File:Entrance to Vindhyachal House, Indian Institute of Technology, Delhi.JPG|thumb|కుడి|250px|{{center|వింధ్యాచల్ హాస్టల్ ముఖ ద్వారము}}]] 
[[File:IIT Delhi guest house.jpg|thumb|కుడి|250px|ఐఐటి ఢిల్లీలోని పురుషుల గెస్ట్ హౌస్]]
[[File:aravali.jpg|thumb|కుడి|250px|ఐఐటి ఢిల్లీలోని పురుషుల హాస్టల్]]
[[File:Kumaonhostel.jpg|thumb|కుడి|250px|{{center|కుమావున్ హాస్టల్}}]] 
* వివాహమయిన విద్యార్థుల కోసం అపార్టుమెంటులు కూడా ఉన్నాయి. మొత్తం మీద 13 హాస్టల్స్ (బాలురు 11 మరియు 2) ఉన్నాయి. అన్ని హాస్టల్స్ (వీటిని హౌసెస్ అని పిలవబడతాయి) భారతదేశం వివిధ పర్వత శ్రేణులు పేర్లు పెట్టారు. ఇవి

{{Div col||13em}} 
* జ్వాలాముఖి హాస్టల్,
* ఆరావళి హాస్టల్
* కారకోరం హాస్టల్
* నీలగిరి హాస్టల్
* కుమావున్ హాస్టల్
* వింధ్యాచల్ హాస్టల్
* గిర్నార్ (నూతనంగా 2010లో నిర్మించబడింది),
* శివాలిక్ హాస్టల్
* సాత్పురా హాస్టల్
* జాంస్కర్ హాస్టల్
* గిర్నార్ హాస్టల్
* ఉదయగిరి హాస్టల్
* కైలాష్ హాస్టల్
* హిమాద్రి హాస్టల్

{{Div col end}}

* నివాసయోగ్యమైన అపార్టుమెంట్లకు ప్రాచీన భారతీయ విశ్వవిద్యాలయ పేర్లను పెట్టబడింది:

{{Div col||13em}}
* తక్షశిల 
* నలంద
* వైశాలి
* ఇంద్రప్రస్థ
* విక్రంశిల
{{Div col end}}

* ఇటీవల ప్రధాన ద్వారానికి ఎదురుగా హిమాద్రి హౌస్‌కు చేరువలో (నూతన హిమాద్రి) ఒక నూతన ఎనిమిది అంతస్తుల హాస్టల్‌ను బాలికల కోసం నిర్మించారు, లిఫ్ట్ సౌకర్యం ఉన్న ఒకే ఒక్క హాస్టల్‌గా ఇది ఉంది. సాత్పురా హాస్టల్‌కు వెనుక వైపు గిర్నర్ అని పిలవబడే ఒక నూతన హాస్టల్‌ను నిర్మించారు. గిర్నార్ హౌస్ లో 2011 సం.లో అత్యధిక సంఖ్యలో 700 మంది విద్యార్థులు కంటే ఎక్కువ నివాసితులుగా ఉండటం జరిగింది.

====క్రీడలు మరియు సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలు====
[[File:Sportsfield.jpg|thumb|300px|right|{{center|క్రీడాస్థలము}}]]
* ప్రతి హాస్టల్ క్రీడలు మరియు సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలు ద్వారా తన విభిన్న సంస్కృతిని కలిగి ఉంది. ఇంటర్ హాస్టల్స్ ఈవెంట్స్ ద్వారా సాంస్కృతిక మరియు క్రీడా విజయాల కోసం వివిధ ట్రోఫీలు అయిన ఆర్‌సిఏ మరియు జిసి కొరకు, వీటిలో ఒక సంవత్సరం అత్యధిక అవార్డులు పైగా ఒక నిర్దిష్ట '''హాస్టల్''' '''హోం''' నకు తీసుకొచ్చేందుకు పోటీలు జరుగుతాయి. ఆర్‌సిఏ ట్రోఫీ జ్వాలాముఖి హాస్టల్ 2010 వ సంవత్సరంలో, కుమావున్ హాస్టల్ 2011 వ సం.లోనూ, 2012 వ సంవత్సరంలో కుమావున్ మరియు శివాలిక్ హాస్టల్స్ మధ్య పంచుకున్నాయి. కుమావున్ హాస్టల్ కూడా 2011 వ సంవత్సరంలో మరియు 2012 వ సంవత్సరంలో జిసి ట్రోఫీలు, అలాగే బిహెచ్‌సి ట్రోఫీలు కోసం 2011 మరియు 2012 రెండు సంవత్సరాలో కూడా గెలిచింది. చదువు పూర్తి అయి బయటకు వెళ్ళుతున్నసమూహము వారికి 'హౌస్ రోజు' గా పిలుచుకునే '''హాస్టల్స్ వార్షిక ఫంక్షన్''' తో విద్యా సంవత్సరం ముగుస్తుంది. అంతేకాక ఫ్రెషర్లు వివిధ సాంస్కృతిక ప్రదర్శనలు ఇస్తారు మరియు వివిధ హాస్టల్ కార్యకలాపాలు ద్వారా అసాధారణ సేవలందించి నందులకు అవార్డులు పంపిణీ చేస్తారు.

===విద్యార్థుల కార్యక్రమాల కేంద్రం===
ఐఐటి ఢిల్లీలో స్టూడెంట్ ఆక్టివిటీ సెంటర్ లేదా ఎస్‌ఎసి, స్టూడెంట్ రిక్రియేషన్ జోన్‌లో భాగంగా ఉంది. విద్యార్థుల యొక్క కార్యకలాపాలకు ఎస్‌ఎసి ప్రధానంగా ఉద్దేశింపబడింది. ఎస్‌ఎసిలో జిమ్నాజియం, స్విమ్మింగ్ పూల్, పూల్ రూమ్, మూడు స్క్వాష్ కోర్టులు, రెండు టేబుల్ టెన్నిస్ గదు‌లు, ఒక మ్యూజిక్ రూమ్, ఒక లలిత కళల గది, రోబోటిక్స్ రూమ్ మరియు ఒక సమావేశపు గదిని కలిగి ఉంది, దీనిని సాధారణంగా క్విజ్‌లు మరియు చర్చలకు ఉపయోగించబడుతుంది. అంతేకాకుండా ఎస్‌ఎసిలో ఒక ఓపెన్ ఎయిర్ థియేటర్ ఉంది, దీనిని అనేక రకాల సంగీత కార్యక్రమాలను నిర్వహించడానికి ఉపయోగిస్తారు. ఎస్‌ఎసిలో విద్యార్థులు రేడియో ప్రసార సౌలభ్యాన్ని కూడా ఉపయోగించుకోవచ్చు, అయినప్పటికీ దీనిని ఉపయోగించటం తరువాతి సంవత్సరాలలో తిరస్కరించబడింది.

==విభాగాలు మరియు కేంద్రాలు ==
[[File:IITDelhiMath.jpg|thumb|300px|right]]
[[File:IIT Delhi Maths department.jpg|thumb|300px|right|భారతీయ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ, ఢిల్లీ, హౌజ్ ఖాస్ యొక్క చిత్రం. టాటా కన్సల్టెన్సీ సర్వీసెస్ నిర్వహించిన ఐఐటి ఢిల్లీలో జరిగిన ఒక సంఘటన (టిసిఎస్ ఐటి విజ్ గా పేరు ఉంది.) సమయంలో తీసిన ఒక స్నాప్ ఇది.]]

ఐఐటి ఢిల్లీలో 13 విభాగాలు, 11 బహు-శిక్షణా కేంద్రాలు, మరియు 2 ప్రత్యేక రంగ శిక్షణా సంస్థలు ఉన్నాయి. ప్రతి సెమిస్టర్‌లో మొత్తం మీద 700ల పాఠ్యాంశాలను ఇవి అందిస్తాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.iitd.ac.in/academics/index.html |title=అకాడమిక్స్ ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ అఫ్ టెక్నాలజీ ఢిల్లీ |website= |access-date=2010-12-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101219100228/http://www.iitd.ac.in/academics/index.html |archive-date=2010-12-19 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

===విభాగాలు===
ఐఐటి ఢిల్లీలో 13 విభాగాలు ఉన్నాయి. ఒక విభాగం ఒకే ఇంజనీరింగ్ లేదా సైన్స్ శిక్షణ మీద సాధారణంగా దృష్టిని కేంద్రీకరిస్తుంది. ప్రతి విభాగం దాని యెుక్క సొంత పాలనా నిర్మాణాన్ని కలిగి హెడ్ ఆఫ్ ది డిపార్ట్మెంట్ (హెచ్‌ఒడి) ను అధికారిగా కలిగి ఉంది. హెచ్‌ఒడి మూడు సంవత్సరకాలం కొరకు విభాగపు అధికారిగా ఉంటారు, దాని తరువాత వేరొక నూతన అధికారిని నియమించబడుతుంది. ప్రతి విభాగం ఒక ప్రోగ్రామ్‌ను అందిస్తుంది (అండర్‌గ్రాడ్యుయేట్ లేదా పోస్ట్-గ్రాడ్యుయేట్ స్థాయి వద్ద), మెకానికల్ ఇంజనీరింగ్ వంటి కొన్ని విభాగాలు రెండు లేదా ఎక్కువ అండర్ గ్రాడ్యుయేట్ స్థాయి ప్రోగ్రాములను అందిస్తుంది మరియు సమష్టి ప్రోగ్రాంను అందించటానికి విభాగాలు ఒకదానికి ఒకటి తోడ్పడతాయి. ఆప్టికల్ కమ్యూనికేషన్స్ ప్రోగ్రాంలో ఎం. టెక్ అనేది రెండవ దానికి ఉదాహరణగా ఉంది, దీనిని డిపార్ట్మెంట్ ఆఫ్ ఫిజిక్స్ మరియు డిపార్ట్మెంట్ ఆఫ్ ఎలెక్ట్రికల్ ఇంజనీరింగ్ అందిస్తున్నాయి.
ఐఐటి (డి) చట్టబద్ధ శాసనాలకు చేసిన సవరణచే 1993లో ఎమ్‌బిఏ (డిపార్ట్మెంట్ ఆఫ్ మేనేజ్మెంట్ స్టడీస్), ఐఐటి ఢిల్లీ అస్తిత్వంలోకి వచ్చింది. నిర్వహణా విధానాల మీద దృష్టిని కేంద్రీకరించబడిన రెండు సంవత్సరాల పూర్తి సమయపు ఎమ్‌బిఏ ప్రోగ్రాంను, టెలీకమ్యూనికేషన్ విధానాల మీద రెండు సంవత్సారల పూర్తి సమయపు ఎమ్‌బిఏ మరియు సాంకేతికతా నిర్వహణ మీద మూడు సంవత్సరాల పార్ట్‌టైమ్ ఎమ్‌బిఏ ప్రోగ్రాంను ఈ విభాగం అందిస్తుంది.

ఐఐటి ఢిల్లీలో ఉన్న విద్యా విభాగాలలో ఈ క్రిందివి ఉన్నాయి:
{{Div col||13em}}
# అప్లైడ్ మెకానిక్స్
# బయోకెమికల్ ఇంజనీరింగ్ &amp; బయోటెక్నాలజీ
# కెమికల్‌ ఇంజినీరింగ్‌
# రసాయన శాస్త్రం
# సివిల్‌ ఇంజినీరింగ్‌
# కంప్యూటర్ సైన్స్ &amp; ఇంజనీరింగ్
# ఎలక్ట్రికల్‌ ఇంజినీరింగ్‌
# డిపార్ట్మెంట్ ఆఫ్ హ్యమానిటీస్ &amp; సోషల్ సైన్స్
# మేనేజ్‌మెంట్‌ స్టడీస్‌
# గణితశాస్త్రం
# మెకానికల్ ఇంజినీరింగ్‌
# భౌతిక శాస్త్రం
# టెక్స్‌టైల్ టెక్నాలజీ
{{Div col end}}

===అంతర్-క్రమశిక్షణా కేంద్రాలు===
[[File:IitwindT.jpg|thumb|300px|right|{{center|ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ ఢిల్లీ}}]]
* ఒక అంతర్-క్రమశిక్షణా కేంద్రానికి విభాగానికి వ్యత్యాసం ఉంది, ఇది రెండు లేదా అధిక ఇంజనీరింగ్ లేదా సైన్స్ శిక్షణల యెుక్క విస్తరణతో వ్యవహరిస్తుంది. విభాగాలు అందించిన విధంగానే కేంద్రాలు కూడా ప్రోగ్రాంలను అందిస్తాయి, అయితే ఇవి కోర్సులను పోస్ట్-గ్రాడ్యుయేషన్ స్థాయిలో మాత్రమే అందిస్తాయి. దిగువున ఇవ్వబడిన బహుళ-శిక్షణా కేంద్రాలు ఐఐటి ఢిల్లీలో ఉన్నాయి:

# సెంటర్ ఫర్ అప్లైడ్ రీసెర్చ్ ఇన్ ఎలక్ట్రానిక్స్ (CARE) &lt;ref&gt;http://care.iitd.ac.in/&lt;/ref&gt;.
# సెంటర్ ఫర్ అట్మోస్ఫరిక్ సైన్సెస్ (CAS) &lt;ref&gt;http://cas.iitd.ac.in/&lt;/ref&gt;.
# సెంటర్ ఫర్ బయోమెడికల్ ఇంజనీరింగ్ (CBME) &lt;ref&gt;http://cbme.iitd.ac.in/&lt;/ref&gt;.
# కంప్యూటర్ సర్వీసెస్ సెంటర్ (CSC) &lt;ref&gt;{{Cite web |title=ఆర్కైవ్ నకలు |url=http://www.cc.iitd.ernet.in/CSC/ |access-date=2014-11-13 |archive-date=2014-11-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141121095804/http://www.cc.iitd.ernet.in/CSC/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.
# సెంటర్ ఫర్ ఎనర్జీ స్టడీస్ (CES) &lt;ref&gt;http://ces.iitd.ac.in/&lt;/ref&gt;.
# ఎడ్యుకేషనల్ టెక్నాలజీ సర్వీసెస్ సెంటర్ (ETSC) &lt;ref&gt;http://etsc.iitd.ac.in/&lt;/ref&gt;.
# ఇండస్ట్రియల్ ట్రిబోలజీ, మెషిన్ డైనమిక్స్ &amp; మైంటెనన్స్ ఇంజనీరింగ్ (ITMMEC)
# ఇన్స్ట్రుమెంట్ డిజైన్ డెవలప్మెంట్ సెంటర్ (IDDC) &lt;ref&gt;http://iddcweb.iitd.ac.in/&lt;/ref&gt;.
# సెంటర్ ఫర్ పోలీమర్ సైన్స్ &amp; ఇంజనీరింగ్ (CPSE)
# సెంటర్ ఫర్ రూరల్ డెవలప్మెంట్ &amp; టెక్నాలజీ (CRDT) &lt;ref&gt;http://crdt.iitd.ac.in/&lt;/ref&gt;.
# నేషనల్ రిసోర్స్ సెంటర్ ఫర్ వేల్యూ ఎడ్యుకేషన్ ఇన్ ఇంజనీరింగ్ (NRCVEE) &lt;ref&gt;http://nrcvee.iitd.ac.in/&lt;/ref&gt;
# రవాణా పరిశోధనా మరియు గాయం నివారణ కార్యక్రమం (TRIPP) &lt;ref&gt;http://tripp.iitd.ernet.in/&lt;/ref&gt;

===ప్రత్యేకరంగంలో శిక్షణను అందించే సంస్థలు===
* ప్రత్యేకరంగంలో శిక్షణను అందించే సంస్థ అనేది బాహ్య నిధులతో (సంస్థలో చదివిన వారి నుండి లేదా ఒక సంస్థ నుండి పొందబడుతుంది) నిర్వహించబడే [[పాఠశాల|సంస్థ]], ఇది సంస్థ యెుక్క భాగంగా పనిచేస్తుంది. ఐఐటిఢిల్లీలో అట్లాంటివి మూడు సంస్థలు ఉన్నాయి:
# భారతీ స్కూల్ ఆఫ్ టెలికమ్యూనికేషన్ టెక్నాలజీ అండ్ మేనేజ్మెంట్
# అమర్‌నాథ్ &amp; శశి ఖోస్లా స్కూల్ ఆఫ్ ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ &lt;ref&gt;http://www.sit.iitd.ac.in/&lt;/ref&gt;.
# కుసుమ స్కూల్ ఆఫ్ బయోలాజికల్ సైన్సెస్ &lt;ref&gt;http://bioschool.iitd.ac.in/&lt;/ref&gt;.

* ఈ ఇన్స్టిట్యూట్ 2010 సం. లో, భారతదేశంలో కార్పొరేట్ ప్రపంచంలో దాని సహకారం ప్రాజెక్టులకు, బిబిఎన్‌ఎం గ్రూప్ భాగంగా ఎంపికయ్యింది. నేడు, వారు బిబిఎన్‌ఎం గ్రూప్ పాఠశాలలకు మధ్య సభ్య ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నారు.&lt;ref&gt;http://bbnm.org+=\/members.html{{Dead link|date=జనవరి 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

==విద్యా సంబంధ కార్యక్రమాలు==
* అన్ని ఇతర [[ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ|ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్స్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ]]ల వలే ఐఐటి ఢిల్లీ కూడా దాని అండర్ గ్రాడ్యుయేట్ ప్రోగ్రాంకు ప్రసిద్ధిగాంచింది, అందులో బ్యాచిలర్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ ప్రోగ్రాం, డ్యూవల్ డిగ్రీ బ్యాచిలర్-కమ్-మాస్టర్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ ప్రోగ్రాం మరియు ఇంటిగ్రేటెడ్ మాస్టర్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ ప్రోగ్రాం ఉన్నాయి. ఇది పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేట్ స్థాయి ప్రోగ్రాంలను కూడా అందిస్తుంది, అందులో మాస్టర్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ, మాస్టర్ ఆఫ్ సైన్స్, మాస్టర్ ఆఫ్ సైన్స్ (రీసెర్చ్), మాస్టర్ ఆఫ్ బిజినెస్ అడ్మినిస్ట్రేషన్, మాస్టర్ ఆఫ్ డిజైన్ (ఇండస్ట్రియల్ డిజైన్) ఉన్నాయి. చివరగా ఇది పిహెచ్.డి. ప్రోగ్రాంను అందిస్తుంది. ఈ ప్రోగ్రాంలన్నింటికీ ప్రవేశ సూత్రాలు ప్రవేశ స్థాయిలో వేర్వేరుగా ఉంటాయి.

===అండర్‌ గ్రాడ్యుయేట్ ప్రోగ్రాంలు===
[[File:IIT Delhi Maths dept.jpg|thumb|right|250px|{{center|గణిత విభాగం శాఖ}}]]
[[File:IIT Delhi Mathematics dept.jpg|thumb|right|250px|{{center|గణిత విభాగం శాఖ భవనము}}]]
* ఐఐటి ఢిల్లీ 9 అతిపెద్ద అంశాలలో బ్యాచిలర్ ఆఫ్ టెక్నాలజీను అందిస్తుంది, అందులో కెమికల్ ఇంజనీరింగ్, సివిల్ ఇంజనీరింగ్, కంప్యూటర్ సైన్స్ అండ్ ఇంజనీరింగ్, ఎలక్ట్రికల్ ఇంజనీరింగ్, ఎలక్ట్రికల్ ఇంజనీరింగ్ (పవర్), ఇంజనీరింగ్ ఫిజిక్స్, ప్రొడక్షన్ అండ్ ఇండస్ట్రియల్ ఇంజనీరింగ్, మెకానికల్ ఇంజనీరింగ్ మరియు టెక్స్‌టైల్ టెక్నాలజీ ఉన్నాయి. డ్యూవల్ (జంట) డిగ్రీ బి.టెక్-కమ్- ఎం. టెక్ ప్రోగ్రాంను బయోకెమికల్ మరియు బయో-టెక్నాలజీ, కెమికల్ ఇంజనీరింగ్, కంప్యూటర్ సైన్స్ అండ్ ఇంజనీరింగ్ మరియు ఎలక్ట్రికల్ ఇంజనీరింగ్‌లో అందిస్తోంది. సమీకృతం కాబడిన ఎం. టెక్ ప్రోగ్రాంను మాత్రం గణితశాస్త్రం మరియు కంప్యూటింగ్‌లో అందించబడుతుంది. ఈ ప్రోగ్రాంలకు ప్రవేశాన్ని జాయింట్ ఎంట్రన్స్ ఎగ్జామినేషన్ (జెఈఈ) ద్వారా చేయబడుతుంది, దీనిని ఏడు ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్స్ ఆఫ్ టెక్నాలజీలు సమష్టిగా నిర్వహిస్తాయి.

===పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేట్ ప్రోగ్రాం‌లు===
* ఇంజనీరింగ్ యెుక్క ప్రతి విభాగంలో పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేట్ స్థాయి ప్రోగ్రాంలను ఈ సంస్థ అందిస్తుంది, అది విభిన్నమైన రంగాల యెుక్క ప్రత్యేకీకరణతో సంస్థలో ఉంటుంది. అనేకమైన అంతర్-క్రమశిక్షణా ప్రోగ్రాంలు లభ్యమవుతున్నాయి. ఆ జాబితా చాలా పెద్దిగా ఉంటుంది, మరియు వాటిని ఇక్కడ ఎంచటం తెలివి తక్కువతనం అవుతుంది. పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేట్ ప్రోగ్రాం‌ల కొరకు ప్రవేశ విధానం ఒక ప్రోగ్రాం నుండి వేరొక దానికి మారుతుంది మరియు సంబంధిత విభాగాల యెుక్క పాఠ్య అంశం కూడా మారుతుంది.

===ప్రవేశ పరీక్షలు===
# JEE (జాయింట్ ఎంట్రన్స్ ఎగ్జామినేషన్) - అండర్ గ్రాడ్యుయేట్ ప్రోగ్రాంలు (BTech), MSc ఇంటిగ్రేటెడ్ కోర్సెస్, MTech ఇంటిగ్రేటెడ్ కోర్సెస్ మరియు డ్యూవల్ డిగ్రీ MTech ప్రోగ్రాంల ప్రవేశం కొరకు పెట్టబడుతుంది.
# GATE (గ్రాడ్యుయేట్ ఆప్టిట్యూడ్ టెస్ట్ ఇన్ ఇంజనీరింగ్) - పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేట్ ప్రోగ్రాంస్ ఇన్ ఇంజనీరింగ్, టెక్నాలజీ, ఆర్కిటెక్చర్, సైన్స్ అండ్ ఫార్మసీ ప్రవేశం కొరకు పెట్టబడుతుంది.
# JMET (జాయింట్ మేనేజ్మెంట్ ఎంట్రన్స్ టెస్ట్) - PG డిగ్రీ ప్రోగ్రాం ఇన్ మేనేజ్మెంట్ (MBA) ప్రవేశం కొరకు పెట్టబడుతుంది.
# JAM (జాయింట్ అడ్మిషన్ టెస్ట్) - MSc మరియు ఇతర పోస్ట్ BSc ప్రోగ్రాంల ప్రవేశం కొరకు పెట్టబడుతుంది.
# CEED (కామన్ ఎంట్రన్స్ ఎగ్జామినేషన్ ఫర్ డిజైన్) - మాస్టర్ ఆఫ్ డిజైన్ (MDes) ప్రోగ్రాంస్ ప్రవేశం కొరకు పెట్టబడుతుంది.

==సంఘ సేవ==
* ఐఐటి ఢిల్లీ విద్యార్థులు చేపట్టిన మానవ సేవలో భాగంగా ఐఐటి ఢిల్లీ&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.nssiitd.in/ |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2020-01-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100204052257/http://www.nssiitd.in/ |archive-date=2010-02-04 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ఉంది.  విద్యార్థులు ఒక సుందరమైన ప్రపంచాన్ని నిర్మించే దిశగా పనిచేస్తారు. పేదలకు విద్య, స్వయంసేవా రక్తదానం, మొక్కలు నాటటం,  సాంఘిక ఇంకా పర్యావరణ సమస్యలను తీర్చటం కొరకు పని చేస్తారు.

==సాంకేతిక సంస్థలు==
===ఏసిఎమ్ స్టూడెంట్ చాప్టర్, ఐఐటి ఢిల్లీ===
[[File:Delhi Workshop 1-5.JPG|right|250px|{{center| ఢిల్లీ వర్కుషాపు}}|thumb]]
* అసోసియేషన్ ఫర్ కంప్యూటింగ్ మెషినరీ అనేది విద్యా మరియు సాంకేతిక సంబంధ సమాజం, &quot; గణాంకంను శాస్త్రం మరియు వృత్తి వలే అభివృద్ధి చేయటం&quot; వారి లక్ష్యంగా ఉంది. 2002లో ఏసిఎమ్ యెుక్క ఐఐటి ఢిల్లీ స్టూడెంట్ చాప్టర్&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.cse.iitd.ernet.in/~acm |title=ఏసిఎమ్ స్టూడెంట్ చాప్టర్, ఐఐటి ఢిల్లీ |website= |access-date=2010-12-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100928102947/http://www.cse.iitd.ernet.in/~acm/ |archive-date=2010-09-28 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ఐఐటి ఢిల్లీ యెుక్క గణాంక సమాజ అవసరాల గురించి చర్చించటానికి ఏర్పడింది. 2009-10 సమయంలో దాని యెుక్క అసాధారణ కార్యక్రమాల కొరకు ఐఐటి ఢిల్లీ చాప్టర్ ఏసిఎమ్ స్టూడెంట్ చాప్టర్ ఎక్సలెన్స్ అవార్డు&lt;ref&gt;[http://www.acm.org/chapters/students/essay-contest ACM స్టూడెంట్ చాప్టర్ ఏక్షల్లెన్స్ అవార్డ్]&lt;/ref&gt;ను పొందింది.

==ప్రముఖ పూర్వ విద్యార్థులు==
[[File:Vindhyachal House, Indian Institute of Technology, Delhi.JPG|thumb|right|250px|{{center|వింధ్యాచల హౌస్ }}]]
* [[రజత్ గుప్తా]], భారతీయ సంతతికి చెందిన ఒక ప్రపంచ సంస్థకు [[మెకిన్సే &amp; కంపెనీ]] మొదటి సిఈఓ, మేనేజింగ్ డైరెక్టర్‌గా పనిచేశారు.&lt;ref&gt;{{cite web|last=Helyar |first=John |url=http://www.bloomberg.com/news/2011-05-17/gupta-secretly-defied-mckinsey-before-sec-s-tipster-accusation.html |title=Gupta Secretly Defied McKinsey Before SEC Tip Accusation |publisher=Bloomberg |date= |accessdate=2012-02-24}}&lt;/ref&gt;
* [[వినోద్ ఖోస్లా|వినోద్ ఖోస్ల]], సన్ మైక్రోసిస్టమ్స్ సంస్థ సహ-వ్యవస్థాపకులు మరియు 1980 వ ప్రారంభ దశకంలో మొదటి సిఈఓ, చైర్మన్‌గా పనిచేశారు., &lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.rediff.com/money/2003/jan/18iit1.htm |title=Vinod Khosla donates $5 million to IIT Delhi |publisher=Rediff.com |date= |accessdate=2012-02-24}}&lt;/ref&gt;.
* [[పద్మశ్రీ వారియర్]], చీఫ్ టెక్నాలజీ &amp; వ్యూహం (స్ట్రాటెజీ) ఆఫీసర్ [[సిస్కో సిస్టమ్స్]] మరియు [[మోటరోల]] యొక్క మాజీ చీఫ్ టెక్నాలజీ ఆఫీసర్, Inc&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://en.wikipedia.org/wiki/Padmasree_Warrior |title=Padmasree Warrior – Wikipedia, the free encyclopedia |publisher=En.wikipedia.org |date= |accessdate=2012-02-24}}&lt;/ref&gt;.
* రఘురాం రాజన్, [[భారతదేశం]] యొక్క [[ప్రధానమంత్రి]]కి ప్రధాన ఆర్థిక సలహాదారు; మరియు చికాగోబూత్ వద్ద ఎరిక్ గ్లెచెర్: 2013 సం., సెప్టెంబరు, 5వ తారీఖున 23 వ భారతదేశం రిజర్వ్ బ్యాంక్ గవర్నరుగా చేరారు.
* [[జయంత్ సిన్హా]] ఒమిద్యార్ నెట్వర్క్, వద్ద మాజీ మేనేజింగ్ డైరెక్టర్, భారతీయ లోక్‌సభ పార్లమెంటు సభ్యుడు.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://eciresults.nic.in/statewiseS27.htm?st=S27 |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2014-11-13 |website= |archive-date=2015-01-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150118092956/http://eciresults.nic.in/statewiseS27.htm?st=S27 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
* మన్వీందర్ సింగ్ బంగా, మాజీ ఛైర్మన్, [[యూనీలీవర్]]
* ఎమ్ ఎస్ బంగా, సిఈఓ - మాస్టర్ కార్డ్, పద్మభూషణ్ అవార్డు గ్రహీత 
* [[సచిన్ బన్సాల్]], [[ఫ్లిప్‌కార్ట్]] యొక్క ఫౌండర్
* [[బిన్నీ బన్సాల్]], [[ఫ్లిప్‌కార్ట్]] సహ వ్యవస్థాపకుడు
* [[చేతన్ భగత్]], భారతీయ నవలా రచయిత &lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.iitdinnovationaward.org/ |title=IITD Class of 89 Innovation Award&amp;nbsp;– Home |publisher=Iitdinnovationaward.org |date= |accessdate=2012-02-24 |website= |archive-url=https://web.archive.org/web/20120527200131/http://www.iitdinnovationaward.org./ |archive-date=2012-05-27 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
* [[అనురాగ్ దీక్షిత్]], సహ వ్యవస్థాపకుడు, [[పార్టీగేమింగ్]] 
* [[విక్రాంత్ భార్గవ]], సహ వ్యవస్థాపకుడు, [[పార్టీగేమింగ్]] 
* [[రాజేంద్ర పవార్|రాజేంద్ర ఎస్. పవార్, ]], సహ వ్యవస్థాపకుడు, [[ఎన్ఐఐటి]]
* [[విజయ్ తాడని|విజయ్ కె. తాడని]], సహ వ్యవస్థాపకుడు, [[ఎన్ఐఐటి]]
* [[ఆశిష్ నందా]], [[ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ మేనేజ్మెంట్ అహ్మదాబాద్|ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ మేనేజ్మెంట్, అహ్మదాబాద్]] డైరెక్టర్ మరియు [[హార్వర్డ్ లా స్కూల్]] వద్ద రోబర్ట్ బ్రౌచ్చర్ ప్రొఫెసర్ ఆఫ్ ప్రాక్టీస్. 
* [[తుషార్ రహేజా]], భారతీయ నవలా రచయిత &lt;ref name=hindu-raheja1&gt;{{cite news|last=Duara|first=Ajit|title=Outsourcing Wodehouse|url=http://www.hindu.com/mag/2006/06/11/stories/2006061100200400.htm|accessdate=24 August 2013|newspaper=The Hindu|date=11 June 2006|archive-date=13 జూన్ 2006|archive-url=https://web.archive.org/web/20060613173535/http://www.hindu.com/mag/2006/06/11/stories/2006061100200400.htm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=asianage-raheja&gt;{{cite news|last=Bhadani|first=Priyanka|title=The jack of different genres|url=http://www.asianage.com/life-and-style/jack-different-genres-926|accessdate=24 August 2013|newspaper=The Asian Age|date=10 June 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=ht-raheja&gt;{{cite news|last=Sharma|first=Neha|title=Crazy about cricket|url=http://www.hindustantimes.com/News-Feed/BooksReviews/Crazy-about-cricket/Article1-610160.aspx|accessdate=24 August 2013|newspaper=Hindustan Times|date=8 October 2010|archive-date=23 అక్టోబర్ 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20101023044012/http://www.hindustantimes.com/News-Feed/booksreviews/Crazy-about-cricket/Article1-610160.aspx|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
* [[ఆరోగ్యస్వామి పాల్రాజ్|కమోడోర్ ఆరోగ్యస్వామి పాల్రాజ్]], ఎమ్‌ఐఎమ్‌ఒ వైతాళికుడు. స్టాన్‌ఫోర్డ్ విశ్వవిద్యాలయంలో ఎలెక్ట్రికల్ ఇంజనీరింగ్ విభాగంలో ఎమెరిటస్ ప్రొఫెసర్, లోస్పాన్ వైర్లెస్, మరియు పద్మభూషణ్ అవార్డు గ్రహీత
* [[యోగేష్ చంద్ర దేవేశ్వర్]], [[ఐటిసి లిమిటెడ్|ఐటిసి]] వద్ద ఛైర్మన్ 
* [[సమీర్ గెహ్లాట్]], [[ఇండియాబుల్స్]] సహ వ్యవస్థాపకుడు
* [[శ్రీనివాస్ కులకర్ణి]], మాక్‌ఆర్థర్ ప్రొఫెసర్ ఆస్ట్రానమీ మరియు ప్లానెటరీ సైన్స్, [[కాల్టెక్]]
* [[సుబీర్ సచ్దేవ్]], [[హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం]], యుఎస్‌ఏ వద్ద ఫిజిక్స్ ప్రొఫెసర్.
* [[కృష్ణమూర్తి రమణన్]], చీఫ్ ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆఫీసర్, మేనేజింగ్ డైరెక్టర్ [[లార్సెన్ &amp; టుబ్రో లిమిటెడ్]]
* [[కిరణ్ బేడీ]] భారతదేశం యొక్క మొట్టమొదటి మహిళా ఐపిఎస్ అధికారి
* [[రామ గోపాల్ వి సారెపాక]], [[ఆస్ఫెరిక్]] [[ఆప్టిక్స్]]లో చీఫ్ సైంటిస్ట్, సిఎస్‌ఐఒలో [[ఆప్టికల్]] సిస్టమ్ డెవెలప్మెంట్, [[చండీగఢ్]]
* అఖిల్ గుప్త, బ్లాక్ స్టోన్, ఇండియా ఛైర్మన్
* వై సి దేవేష్వర్, ఐటిసి 
* క్రిషన్ సబ్నాని, VPR;D బెల్ లాబ్స్, అల్కాటెల్-లుసెంట్
* గుంజన్ సిన్హా, మెట్రిక్ స్ట్రీం యొక్క ఛైర్మన్
* తోషిత్ భారార, [[ఐటిసి లిమిటెడ్|ఐటిసి]]

==వీటిని కూడా చూడండి==
* [[భారతదేశంలోని విశ్వవిద్యాలయాల జాబితా]]
*

==మూలాలు==
{{Reflist}}

==బాహ్య లింకులు==
* [http://www.iitd.ac.in అధికారిక వెబ్‌సైట్]
{{ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ}}


[[వర్గం:భారతదేశంలో విద్య]]
[[వర్గం:భారతదేశంలో అకాడమీలు]]
[[వర్గం:ఢిల్లీ విశ్వవిద్యాలయాలు మరియు కళాశాలలు]]
[[వర్గం:భారతదేశం కళాశాలలు మరియు విశ్వవిద్యాలయాలు]]
[[వర్గం:1961 స్థాపితాలు]]
[[వర్గం:ఇండియన్‌ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ టెక్నాలజీ]]
[[వర్గం:హిందీ భాషా పాఠాన్ని కలిగి ఉన్న వ్యాసాలు]]</text>
      <sha1>blv5y37ps0m6c2jtgwfgyjdw8mftqce</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>కోరుకొండ సైనిక పాఠశాల</title>
    <ns>0</ns>
    <id>115731</id>
    <revision>
      <id>3606594</id>
      <parentid>3606547</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:28:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* గ్యాలరీ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10453" xml:space="preserve">{{Infobox school
|name           = సైనిక పాఠశాల, కోరుకొండ
|image          = Maingate.jpg
|imagesize      = 250px
|caption        = పాఠశాల ప్రధాన ద్వారము 
|motto          = Ever Loyal
|motto_pl       = 
|founder        = Cdr. ఆల్మెడా (మొదటి ప్రధానాచార్యులు)
|established    = 18 జనవరి 1962
|type           = పబ్లిక్ స్కూలు&lt;br /&gt;భారత రక్షణ శాఖచే నడుపబడుతున్నది
|affiliation    = CBSE
|grades         = తరగతులు 6 - 12
|president      = Vice Admiral A K Chopra
|principal      = 
|Registrar      = Lt Col M Ashok Babu
|head_label     = Headmaster
|head of school = Lt Col M Ashok Babu
|dean           = 
|faculty        = 
|staff          = 
|enrollment     = 525
|gender         = బాలురు
|lower_age      = 10
|upper_age      = 18
|free_label_2   = గదులు
|free_2         = మౌర్య,కాకతీయ,పల్లవ,పాండ్య,చాళుక్య,గుప్త, గజపతి 
|colours        = Grey and Maroon 
{{color box|Grey}}{{color box|Maroon}}
|campus type    = Fully Residential,and for Boys only
|campus size    = {{convert|206|acre|km2|sing=on}}
|location       = [[కోరుకొండ (విజయనగరం మండలం)|కోరుకొండ]], [[విజయనగరం జిల్లా]], [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|country        = IND
|free_label_1   = పూర్వ విద్యార్థులు
|free_1         = Saikorian [http://www.saikorian.org Aulmni Association Official website]
|information    = 
|website        = [http://www.sainikschoolkorukonda.org School Official website]

}}
'''కోరుకొండ సైనిక పాఠశాల''' [[ఆంధ్రప్రదేశ్]],  [[విజయనగరం జిల్లా]], [[విజయనగరం మండలం]]లోని  [[కోరుకొండ (విజయనగరం మండలం)|కోరుకొండ]] గ్రామంలో వున్నది. ఇది దేశంలో తొలిగా ప్రారంభించబడిన సైనిక పాఠశాలలలో ఒకటి.

==చరిత్ర==

కోరుకొండ ప్యాలెస్ ను 1911 వ సంవత్సరంలో పూసపాటి చిట్టిబాబు విజయరామ గజపతిరాజు నిర్మించాడు. విద్యార్థుల కొరకు ఒక ప్రత్యేక పాఠశాల నిర్మిస్తే బాగుంటుందన్న ఆలోచన తొలి ప్రధాని [[జవహర్ లాల్ నెహ్రూ]]కి కలిగింది. ఆ బాధ్యతను అప్పటి రక్షణ మంత్రి [[వి. కె. కృష్ణ మేనన్]] పైన పెట్టాడు. అవిధంగా దేశవ్యాప్తంగా [[భారత సైనిక అకాడమీలు|సైనిక పాఠశాలలు]] ప్రారంభమైనాయి.

[[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]]లో సరైన ప్రాంగణం కొరకు అన్వేషణ మొదలైంది. విద్యాధికుడైన డా: పూసపాటి వెంకట గజపతిరాజుకి ఆ సంగతి తెలిసింది. విజయనగరానికి పదకొండు కిలోమీటర్ల దూరంలో వున్న తమ కోరుకొండ ప్యాలెస్ ను పాఠశాల కొరకు ఇవ్వడానికి ఆయన ముందుకొచ్చారు. 1961 సెప్టెంబరు 19 న ఆ అందమైన భవంతితో పాటు 206 ఎకరాల భూమిని కూడా దానంగా ఇచ్చేశాడు. 1961-62 వ సంవత్సరంలో ఆ పాఠశాల ప్రారంభమైంది. రక్షణ శాఖ ఆధ్వర్యంలో సైనిక పాఠశాలల సొసైటి పర్వవేక్షణ బాధ్యతలు చూస్తుంది. ప్రస్తుతం దేశ వ్యాప్తంగా 24 సైనిక పాఠశాలలు ఉన్నాయి.

==ప్రవేశ పద్ధతి==
ఇక్కడ చేరడానికి ప్రవేశ పరీక్షలో ఉత్తీర్ణ సాధించాలి. ఇక్కడ ఆరవ తరగతి నుండి పన్నెండవ తరగతి వరకు భోదిస్తారు. బాలురకు మాత్రమే ప్రవేశం. ప్రతి సంవత్సరం [[ఫిబ్రవరి]] నెల మూడో [[ఆదివారం]] 6, 9 తరగతులకు ప్రవేశ పరీక్షలు నిర్వహిస్తారు. ఈ పరీక్షలు మన రాష్ట్రంలో [[అనంతపురం]], [[ఏలూరు]], [[గుంటూరు]], [[తిరుపతి]], [[హైదరాబాద్]], [[విజయనగరం]] కేంద్రాల్లో నిర్వహిస్తారు.

ఆరవ తరగతి ప్రవేశ పరీక్షకు మూడు పేపర్లుంటాయి. గణిత పరీక్షకు 100 మార్కులు 90 నిమిషాల్లో రాయాలి. భాషాసామర్ధ్య పరీక్షకు 100 మార్కులు 45 నిమిషాల్లో రాయాలి. అలాగే ఇంటలిజెంస్ పరీక్షలో మూడు విభాగాలకు 100 మార్కులుంటాయి. ఇవిగాక మౌఖిక పరీక్ష కూడా ఉంటుంది.

తొమ్మిదవ తరగతి పరీక్షకు నాలుగు పేపర్లు రాయాలి. గణితానికి 200 మార్కులు - 120 నిమిషాల వ్యవధి; సామాన్య జ్ఞానానికి 75 మార్కులు - 45 నిమిషాల వ్యవధి ఉంటుంది. మౌఖిక పరీక్షకూడా నిర్వహిస్తారు.

ఆరవ తరగతి పరీక్షను ఇంగ్లీషులోగాని, గుర్తించిన ఏ భారతీయ భాషలోగాని రాయవచ్చు. కానీ తొమ్మిదవ తరగతి పరీక్షలో ప్రశ్నాపత్రాలు ఇంగ్లీషులోనే వుంటాయి. సమాధానాలు ఇంగ్లీషులోగాని, గుర్తించిన ఏ భారతీయ భాషలోగాని రాయవచ్చును.

==ప్రముఖ పూర్వ విద్యార్థులు==
* [[Lt Gen]] [[కె. ఆర్. రావు]], Director General, Artillery; Indian Army
* [[Lt Gen]] [[సురేంద్రనాథ్]], General officer Commanding in Chief, [[ARTRAC]] (Army Training Command), Shimla; Indian Army
* [[దువ్వూరి సుబ్బారావు]], Governor, [[Reserve Bank of India]]
* [[Commodore]] [[సి. ఉదయ్ భాస్కర్]], [[Indian Navy]], Defence Analyst
* [[ఎన్.ఎస్.ఆర్. చంద్రప్రసాద్]], CMD, National Insurance Co Ltd
* [[కె. విజయ భాస్కర్]] - తెలుగు సినిమా దర్శకుడు
* [[Wing Commander]] [[ఎం.కె. రెడ్డి]], Tensing Norgay National Adventure Award Winner
* [[మల్లి మస్తాన్ బాబు]] - పర్వతారోహకుడు. ప్రపంచంలోని ఏడు ఖండాలలోని అతిపెద్ద పర్వతాలను 171 రోజుల్లో అధిరోహించి [[గిన్నీస్ బుక్]] లోకి ఎక్కాడు.
* [[Capt.]] [[ఉదయ్ భాస్కర్ రావు]] - died on the Indian Army's Mount Everest expedition
* [[Brig.]] [[వి.ఎస్. శ్రీనివాస్]] - Commander ; 93 Inf Bde.
* [[కె.ఎస్.ఆర్ చరణ్ రెడ్డి]] -IPS, Inspector General of Police -Internal Security ( Karnataka)
* [[బి. చంద్రశేఖర్]]- IPS, Inspector General of Police- Punjab Cadre- Commandant NISA, Hyderabad

==గ్యాలరీ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;200px&quot;&gt;
Image:sskinstblock.jpg|తరగతి గదుల భవనం
Image:Sskhostel.jpg|బాలుర వసతిగృహం
Image:Sskaudi.jpg|పాఠశాల ఆడిటోరియం
Image:Sskapproach.jpg|పాఠశాలకు చేర్చే ముఖ్యమైన రహదారి
Image:Sskplay.jpg|పాఠశాల క్రీడాప్రాంగణం
Image:Sskmess.jpg|పాఠశాల భోజనశాల
Image:Sskgym.JPG|జిమ్నాస్టిక్స్
&lt;/gallery&gt;

==మూలాలు==
* రేపటి పౌరుల విద్యా వికాసం కోసం శ్రమిస్తున్న కోరుకొండ సైనిక పాఠశాల, అన్నపురెడ్డి రాజేశ్వరరావు, [[ఈనాడు]] ఆదివారం, 25 సెప్టెంబరు 1994.

==బయటి లింకులు==
* [http://www.sainikschoolkorukonda.org కోరుకొండ సైనిక పాఠశాల అధికారిక వెబ్ సైటు.]
* [http://www.saikorian.org కోరుకొండ సైనిక పాఠశాల పూర్వ విద్యార్థుల సంఘం అధికారిక వెబ్ సైటు.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200221133710/http://saikorian.org/ |date=2020-02-21 }}

{{ విద్య, ఉపాధి}}

[[వర్గం:విజయనగరం జిల్లా]]
[[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ లో పాఠశాలలు]]</text>
      <sha1>j4hsu41mf67uj8njrch9n7gotlbjesy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606596</id>
      <parentid>3606594</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:29:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10518" xml:space="preserve">{{Infobox school
|name           = సైనిక పాఠశాల, కోరుకొండ
|image          = Maingate.jpg
|imagesize      = 250px
|caption        = పాఠశాల ప్రధాన ద్వారము 
|motto          = Ever Loyal
|motto_pl       = 
|founder        = Cdr. ఆల్మెడా (మొదటి ప్రధానాచార్యులు)
|established    = 18 జనవరి 1962
|type           = పబ్లిక్ స్కూలు&lt;br /&gt;భారత రక్షణ శాఖచే నడుపబడుతున్నది
|affiliation    = CBSE
|grades         = తరగతులు 6 - 12
|president      = Vice Admiral A K Chopra
|principal      = 
|Registrar      = Lt Col M Ashok Babu
|head_label     = Headmaster
|head of school = Lt Col M Ashok Babu
|dean           = 
|faculty        = 
|staff          = 
|enrollment     = 525
|gender         = బాలురు
|lower_age      = 10
|upper_age      = 18
|free_label_2   = గదులు
|free_2         = మౌర్య,కాకతీయ,పల్లవ,పాండ్య,చాళుక్య,గుప్త, గజపతి 
|colours        = Grey and Maroon 
{{color box|Grey}}{{color box|Maroon}}
|campus type    = Fully Residential,and for Boys only
|campus size    = {{convert|206|acre|km2|sing=on}}
|location       = [[కోరుకొండ (విజయనగరం మండలం)|కోరుకొండ]], [[విజయనగరం జిల్లా]], [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|country        = IND
|free_label_1   = పూర్వ విద్యార్థులు
|free_1         = Saikorian [http://www.saikorian.org Aulmni Association Official website]
|information    = 
|website        = [http://www.sainikschoolkorukonda.org School Official website]

}}
'''కోరుకొండ సైనిక పాఠశాల''' (కోరుకొండ సైనిక్ స్కూల్) [[ఆంధ్రప్రదేశ్]],  [[విజయనగరం జిల్లా]], [[విజయనగరం మండలం]]లోని  [[కోరుకొండ (విజయనగరం మండలం)|కోరుకొండ]] గ్రామంలో వున్నది. ఇది దేశంలో తొలిగా ప్రారంభించబడిన సైనిక పాఠశాలలలో ఒకటి.

==చరిత్ర==

కోరుకొండ ప్యాలెస్ ను 1911 వ సంవత్సరంలో పూసపాటి చిట్టిబాబు విజయరామ గజపతిరాజు నిర్మించాడు. విద్యార్థుల కొరకు ఒక ప్రత్యేక పాఠశాల నిర్మిస్తే బాగుంటుందన్న ఆలోచన తొలి ప్రధాని [[జవహర్ లాల్ నెహ్రూ]]కి కలిగింది. ఆ బాధ్యతను అప్పటి రక్షణ మంత్రి [[వి. కె. కృష్ణ మేనన్]] పైన పెట్టాడు. అవిధంగా దేశవ్యాప్తంగా [[భారత సైనిక అకాడమీలు|సైనిక పాఠశాలలు]] ప్రారంభమైనాయి.

[[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]]లో సరైన ప్రాంగణం కొరకు అన్వేషణ మొదలైంది. విద్యాధికుడైన డా: పూసపాటి వెంకట గజపతిరాజుకి ఆ సంగతి తెలిసింది. విజయనగరానికి పదకొండు కిలోమీటర్ల దూరంలో వున్న తమ కోరుకొండ ప్యాలెస్ ను పాఠశాల కొరకు ఇవ్వడానికి ఆయన ముందుకొచ్చారు. 1961 సెప్టెంబరు 19 న ఆ అందమైన భవంతితో పాటు 206 ఎకరాల భూమిని కూడా దానంగా ఇచ్చేశాడు. 1961-62 వ సంవత్సరంలో ఆ పాఠశాల ప్రారంభమైంది. రక్షణ శాఖ ఆధ్వర్యంలో సైనిక పాఠశాలల సొసైటి పర్వవేక్షణ బాధ్యతలు చూస్తుంది. ప్రస్తుతం దేశ వ్యాప్తంగా 24 సైనిక పాఠశాలలు ఉన్నాయి.

==ప్రవేశ పద్ధతి==
ఇక్కడ చేరడానికి ప్రవేశ పరీక్షలో ఉత్తీర్ణ సాధించాలి. ఇక్కడ ఆరవ తరగతి నుండి పన్నెండవ తరగతి వరకు భోదిస్తారు. బాలురకు మాత్రమే ప్రవేశం. ప్రతి సంవత్సరం [[ఫిబ్రవరి]] నెల మూడో [[ఆదివారం]] 6, 9 తరగతులకు ప్రవేశ పరీక్షలు నిర్వహిస్తారు. ఈ పరీక్షలు మన రాష్ట్రంలో [[అనంతపురం]], [[ఏలూరు]], [[గుంటూరు]], [[తిరుపతి]], [[హైదరాబాద్]], [[విజయనగరం]] కేంద్రాల్లో నిర్వహిస్తారు.

ఆరవ తరగతి ప్రవేశ పరీక్షకు మూడు పేపర్లుంటాయి. గణిత పరీక్షకు 100 మార్కులు 90 నిమిషాల్లో రాయాలి. భాషాసామర్ధ్య పరీక్షకు 100 మార్కులు 45 నిమిషాల్లో రాయాలి. అలాగే ఇంటలిజెంస్ పరీక్షలో మూడు విభాగాలకు 100 మార్కులుంటాయి. ఇవిగాక మౌఖిక పరీక్ష కూడా ఉంటుంది.

తొమ్మిదవ తరగతి పరీక్షకు నాలుగు పేపర్లు రాయాలి. గణితానికి 200 మార్కులు - 120 నిమిషాల వ్యవధి; సామాన్య జ్ఞానానికి 75 మార్కులు - 45 నిమిషాల వ్యవధి ఉంటుంది. మౌఖిక పరీక్షకూడా నిర్వహిస్తారు.

ఆరవ తరగతి పరీక్షను ఇంగ్లీషులోగాని, గుర్తించిన ఏ భారతీయ భాషలోగాని రాయవచ్చు. కానీ తొమ్మిదవ తరగతి పరీక్షలో ప్రశ్నాపత్రాలు ఇంగ్లీషులోనే వుంటాయి. సమాధానాలు ఇంగ్లీషులోగాని, గుర్తించిన ఏ భారతీయ భాషలోగాని రాయవచ్చును.

==ప్రముఖ పూర్వ విద్యార్థులు==
* [[Lt Gen]] [[కె. ఆర్. రావు]], Director General, Artillery; Indian Army
* [[Lt Gen]] [[సురేంద్రనాథ్]], General officer Commanding in Chief, [[ARTRAC]] (Army Training Command), Shimla; Indian Army
* [[దువ్వూరి సుబ్బారావు]], Governor, [[Reserve Bank of India]]
* [[Commodore]] [[సి. ఉదయ్ భాస్కర్]], [[Indian Navy]], Defence Analyst
* [[ఎన్.ఎస్.ఆర్. చంద్రప్రసాద్]], CMD, National Insurance Co Ltd
* [[కె. విజయ భాస్కర్]] - తెలుగు సినిమా దర్శకుడు
* [[Wing Commander]] [[ఎం.కె. రెడ్డి]], Tensing Norgay National Adventure Award Winner
* [[మల్లి మస్తాన్ బాబు]] - పర్వతారోహకుడు. ప్రపంచంలోని ఏడు ఖండాలలోని అతిపెద్ద పర్వతాలను 171 రోజుల్లో అధిరోహించి [[గిన్నీస్ బుక్]] లోకి ఎక్కాడు.
* [[Capt.]] [[ఉదయ్ భాస్కర్ రావు]] - died on the Indian Army's Mount Everest expedition
* [[Brig.]] [[వి.ఎస్. శ్రీనివాస్]] - Commander ; 93 Inf Bde.
* [[కె.ఎస్.ఆర్ చరణ్ రెడ్డి]] -IPS, Inspector General of Police -Internal Security ( Karnataka)
* [[బి. చంద్రశేఖర్]]- IPS, Inspector General of Police- Punjab Cadre- Commandant NISA, Hyderabad

==గ్యాలరీ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;200px&quot;&gt;
Image:sskinstblock.jpg|తరగతి గదుల భవనం
Image:Sskhostel.jpg|బాలుర వసతిగృహం
Image:Sskaudi.jpg|పాఠశాల ఆడిటోరియం
Image:Sskapproach.jpg|పాఠశాలకు చేర్చే ముఖ్యమైన రహదారి
Image:Sskplay.jpg|పాఠశాల క్రీడాప్రాంగణం
Image:Sskmess.jpg|పాఠశాల భోజనశాల
Image:Sskgym.JPG|జిమ్నాస్టిక్స్
&lt;/gallery&gt;

==మూలాలు==
* రేపటి పౌరుల విద్యా వికాసం కోసం శ్రమిస్తున్న కోరుకొండ సైనిక పాఠశాల, అన్నపురెడ్డి రాజేశ్వరరావు, [[ఈనాడు]] ఆదివారం, 25 సెప్టెంబరు 1994.

==బయటి లింకులు==
* [http://www.sainikschoolkorukonda.org కోరుకొండ సైనిక పాఠశాల అధికారిక వెబ్ సైటు.]
* [http://www.saikorian.org కోరుకొండ సైనిక పాఠశాల పూర్వ విద్యార్థుల సంఘం అధికారిక వెబ్ సైటు.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200221133710/http://saikorian.org/ |date=2020-02-21 }}

{{ విద్య, ఉపాధి}}

[[వర్గం:విజయనగరం జిల్లా]]
[[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ లో పాఠశాలలు]]</text>
      <sha1>9tj4b7g5p86px0l4cosav97gxu2v3nv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>గరికిపాటి నరసింహారావు</title>
    <ns>0</ns>
    <id>117087</id>
    <revision>
      <id>3606853</id>
      <parentid>3498718</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:30:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <comment>ఫైలు తొలగించినందున వాడుక తొలగించు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17400" xml:space="preserve">{{సమాచారపెట్టె వ్యక్తి
| name = గరికిపాటి నరసింహారావు
| res
| image = Garikapati Narasimha Rao in March 2015.JPG
| birth_date = {{birth date |1958|09|14}}
| birth_place = [[పశ్చిమ గోదావరి]] జిల్లా, [[పెంటపాడు]] మండలం [[బోడపాడు (పెంటపాడు)|బోడపాడు]] అగ్రహారం
| native_place =
| death_date =
| death_place =
| death_cause =
| known = ధారణాబ్రహ్మరాక్షసుడు
| occupation =ఉపాధ్యాయుడు
| title =
| salary =
| term =
| predecessor = 
| successor = 
| party = 
| boards =
| religion = హిందూ
| spouse = శారద
| partner =
| children = శ్రీశ్రీ, గురజాడ
| father = గరికిపాటి వెంకట సూర్యనారాయణ
| mother = వెంకట రమణమ్మ
| website = http://srigarikipati.com
| footnotes = 
| employer =
| height = 
| weight =
}}

'''గరికిపాటి నరసింహారావు''' తెలుగు రచయిత, అవధాని, ఉపన్యాసకుడు. ఇతను దేశ విదేశాల్లో అవధానాలు చేశాడు. వాటిలో: ఒక మహా సహస్రావధానం, 8 అష్ట, శత, ద్విశత అవధానాలు, వందలాది అష్టావధానాలు ఉన్నాయి. పలు టెలివిజన్ ఛానెళ్ళలో వివిధ శీర్షికలు నిర్వహిస్తూ వేలాది ఎపిసోడ్ల పాటు పలు సాహిత్య, ఆధ్యాత్మిక అంశాలపై ప్రసంగాలు చేశాడు. వాటిలో 11 అంశాలను సీడీలుగా రూపొందించి విడుదల చేశాడు. పద్యకావ్యాలు, పరిశోధన, పాటలు వంటి వివిధ అంశాలపై గరికపాటి రాసిన 14 పుస్తకాలు ప్రచురితమయ్యాయి. ధారణా బ్రహ్మరాక్షసుడు, అవధాన శారద వంటి బిరుదులు, కళారత్న, పొట్టిశ్రీరాములు తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం ప్రతిభా పురస్కారం, కొప్పరపు కవులు పురస్కారం తదితర పురస్కారాలు, కనకాభిషేకాలు, సువర్ణ కంకణాలు మొదలైన గౌరవాలు అందుకున్నాడు. భారత ప్రభుత్వంచే 2022లో [[పద్మశ్రీ పురస్కారం|పద్మశ్రీ]] పురస్కారాన్ని అందుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;కన్నుల పండువగా పద్మ అవార్డుల బహూకరణ కార్యక్రమం&quot;&gt;{{cite news |last1=Andhra Jyothy |title=కన్నుల పండువగా పద్మ అవార్డుల బహూకరణ కార్యక్రమం |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/president-kovind-presents-padma-awards-mrgs-national-1922032109455982 |accessdate=21 March 2022 |work= |date=21 March 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220321174051/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/president-kovind-presents-padma-awards-mrgs-national-1922032109455982 |archivedate=21 March 2022 |language=te}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.eenadu.net/telugu-news/india/padma-awards-2022-padma-vibhushan-for-gen-bipin-rawat/0700/122017426|title=Padma awards: బిపిన్‌ రావత్‌కు పద్మవిభూషణ్‌.. కృష్ణ ఎల్ల దంపతులకు పద్మభూషణ్‌|website=EENADU|language=te|access-date=2022-01-25}}&lt;/ref&gt;

==జీవిత విశేషాలు==

నరసింహారావు [[పశ్చిమ గోదావరి]] జిల్లా, [[పెంటపాడు]] మండలం [[బోడపాడు (పెంటపాడు)|బోడపాడు]] అగ్రహారంలో వెంకట సూర్యనారాయణ, వెంకట రమణమ్మ దంపతులకు [[1958]], [[సెప్టెంబర్ 14]]వ తేదీకి సరియైన [[విలంబి]] నామ సంవత్సరం [[భాద్రపద శుద్ధ పాడ్యమి]]నాడు జన్మించాడు. ఇతడు ఎం.ఎ., ఎం.ఫిల్, పి.హెచ్.డి చేశాడు. ఉపాధ్యాయ వృత్తిలో 30 సంవత్సరాలు పనిచేశాడు. ఇతని భార్య పేరు శారద. ఇతనికి ఇద్దరు కొడుకులు. వారికి తన అభిమాన రచయితల పేర్లు శ్రీశ్రీ, గురజాడ అని నామకరణం చేశారు. ప్రస్తుతం [[హైదరాబాదు జిల్లా|హైదరాబాదు]]లో స్థిరపడ్డారు.

==అవధానాలు==
ఇతడు అవధానిగా సుప్రసిద్ధుడు. సుమారు 275 అష్టావధానాలు, 8 అర్థ శత, శత, ద్విశత అవధానాలు, ఒక మహా సహస్రావధానం దిగ్విజయంగా నిర్వహించాడు. మొదటి అవధానం 1992 సంవత్సరం [[విజయదశమి]] రోజు చేశాడు. 2009లో 8 కంప్యూటర్లతో హైటెక్ అవధానం నిర్వహించారు. 2006 వ సంవత్సరం [[బెంగుళూరు]] లోని ప్రయోగశాలలో అవధానం నిర్వహిస్తూండగా మేధో పరీక్ష చేయబడింది. యావదాంధ్ర దేశంలోనే కాక మనదేశంలోని వివిధ నగరాలతోపాటు [[అమెరికా]], [[సింగపూరు]], [[మలేషియా]], [[లండన్]], [[దుబాయి]], బహ్రైన్, కువయిట్, [[అబుదాభి]], [[దుబాయి]], [[కతార్]] మొదలైన దేశాలలో పర్యటించి అక్కడ అవధానాలు చేశారు.ఆయనకు భారత ప్రభుత్వం 2022లో పద్మశ్రీ పురస్కారాన్ని ప్రకటించింది.

===కొన్ని పూరణలు===
====దత్తపది====
* ఆకాశం, సూరీడు, యవ్వారం, నారాయుడు పదాలతో బాపు రమణల ప్రశస్తి {{Citation needed|date=March 2022}}
::ఆకాశంబది యెర్రబారినది ఏ హత్యల్‌జొరంబారెనో
::సోకుల్నేర్చిన బాపు కుంచియలతో సూరీడు నేరేడగున్‌
::ఆకే చాకుగ తోచు నా బుడుగు, ఈ యవ్వార మెవ్వారిదో
::నాకంబందున ముళ్ళుపూడె ఇటకా నారాయుడేవచ్చెనో!

====వర్ణన====
* అమెరికాలో పెరిగిన ఒక తెలుగు అమ్మాయి, ఇండియాలో పెరిగిన ఒక తెలుగు అమ్మాయి లండన్‌లో కలిస్తే... {{Citation needed|date=March 2022}}
::అమెరికా కన్య ఓ యంచు ననగ జనదు
::ఇండియా కన్య వూరకే వుండబోదు
::మౌన భాషణ లొక్కచో స్నానమాడ
::లండనున చల్లబడ్డది గుండెమంట

====ఆశువు====

* కుండలాలతో, గండ పెండేరాలతో, కళ్ళద్దాలతో, పట్టు పంచెలతో సర్వాలంకారాలతో ఉన్న అవధానిని కలలో చూసి, దిగ్గున లేచిన రసజ్ఞుని పరిస్థితి {{Citation needed|date=March 2022}}
::పంచెగట్టిరి పద్యాలు పంచి ఇడిరి,
::నాల్గుకన్నులు సంద్రాలు నాల్గు గాగ
::ధారణా కంకణమ్ములు దాల్చినారు
::మాయమైనారు కలలోనె గాయమయ్యె!
:* కార్యేషు మంత్రి కరణేషు .....కి పేరడీ
:::కార్యేషు మిక్సి శయనేషు సెక్సీ భరణే చ కూలి తరునీషు శూలి  రూపేచ హీరో కోపేచ&amp;nbsp; జీరో  షట్కర్మ కర్త కలి కాల భర్త

====సమస్యాపూరణ====
* '''వధువుల్లేకనె లగ్నముల్‌కుదిరె ఏ వైనాలు చూపింతురో''' {{Citation needed|date=March 2022}}
::వెధవల్‌బుట్టిరి వింతదేశమున నవ్వే వచ్చెడిన్‌విన్నచో
::కథలున్‌గోడలకెక్కె యీ కళకు పక్కా సంస్థలున్‌లేచె యీ
::సుధలీనేలను రోగ రూపమున సంక్షోభమ్ము పుట్టించునో
::వధువుల్లేకనె లగ్నముల్‌కుదిరె ఏ వైనాలు చూపింతురో

==రచనలు==
# సాగరఘోష (పద్యకావ్యం)
# మనభారతం (పద్యకావ్యం)
# బాష్పగుఛ్ఛం (పద్య కవితా సంపుటి)
# పల్లవి (పాటలు)
# సహస్రభారతి
# ద్విశతావధానం
# ధార ధారణ
# కవితా ఖండికా శతావధానం
# మౌఖిక సాహిత్యం (పరిశోధన)
# పిల్లల బొమ్మల తెలుగు నిఘంటువు
# మా అమ్మ (లఘుకావ్యం)
# అవధాన శతకం
# శతావధాన భాగ్యం (సంపూర్ణ శతావధానం)
# శతావధాన విజయం (101 పద్యాలు)
==టి.వి.కార్యక్రమాలు==
ఇతడు అనేక టి.వి.ఛానళ్లలో కార్యక్రమాలు నిర్వహించాడు. వాటిలో కొన్ని: 
# ఏ.బి.ఎన్. ఆంధ్రజ్యోతిలో '''నవజీవన వేదం''' 
# ఓం టి.వి. (సి.వి.ఆర్.స్పిరిట్యుయల్)లో '''రఘువంశం''' 
# భక్తి టి.వి.లో '''ఆంధ్ర మహాభారతం:''' 1818 ఎపిసోడ్లు
# భక్తి టి.వి.లో '''తరతరాల తెలుగు పద్యం'''
# దూరదర్శన్ సప్తగిరిలో '''మంచికుటుంబం''' 
# ఈ.టి.వి-2 - '''చమక్కులు''' (తెలుగు వెలుగు) 
# తెలుగు వన్ డాట్ కామ్ ఇంటర్నెట్ ఛానల్‌లో '''సాహిత్యంలో హాస్యం'''

==సి.డి.లు, డి.వి.డి.లు==
వివిధ సందర్భాలలో ఈయన చేసిన ప్రసంగాలు, ప్రవచనాలు, సాగరఘోష కావ్యపఠనం((1116 పద్యాలు x 20 గంటల వ్యాఖ్యానంతో సహా)  సిడిలుగా డివిడిలుగా విడుదల చేయబడ్డాయి.

==పురస్కారాలు==
గరికపాటి నరసింహారావుకు పలు సాహిత్య, ధార్మిక సంస్థలు  పురస్కారాలతో సన్మానించాయి. అవధానకళకి  సంబందించి శతావధాన గీష్పతి, అవధాన శారద, ధారణ బ్రహ్మ రాక్షస, అమెరికా అవధానభారతి బిరుదులు పొందాడు
# 2011 సెప్టెంబరులో కొప్పరపు కవుల పురస్కారం 
# తుమ్మల పీఠం పురస్కారం, గుంటూరు, 2012
# 2017లో [[ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం]] నుండి ఉగాది సందర్భంగా [[కళారత్న పురస్కారాలు - 2017|కళారత్న పురస్కారం]]&lt;ref&gt;[http://m.andhrajyothy.com/artical?SID=390656 39 మందికి ‘కళారత్న’ 29-03-2017 ఆంధ్రజ్యోతి]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2017-03-28|title=ఉగాది సందర్భంగా అవార్డులను ప్రకటించిన ఏపీ ప్రభుత్వం|url=https://andhrapradesh.suryaa.com/andhra-pradesh-updates-2406-.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20220216183744/https://andhrapradesh.suryaa.com/andhra-pradesh-updates-2406-.html|archive-date=2022-02-16|access-date=2022-02-16|website=andhrapradesh.suryaa.com}}&lt;/ref&gt;
#భారత ప్రభుత్వం 2022లో పద్మశ్రీ పురస్కారాన్ని అందించింది.&lt;ref name=&quot;Padma Awards&quot;&gt;{{cite web | url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf | title=Padma Awards | publisher=Ministry of Home Affairs, Government of India | date=2015 | accessdate=July 21, 2015 | website= | archive-date=2014-11-15 | archive-url=https://www.webcitation.org/6U68ulwpb?url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf | url-status=dead }}&lt;/ref&gt;


== గరికపాటి సాహిత్యంపై పరిశోధన==
ఇతని సాహిత్యంపై ఇంతవరకు వివిధ విశ్వవిద్యాలయాలలో రెండు ఎం.ఫిల్, రెండు పి.హెచ్.డి పరిశోధనలు జరిగాయి.{{Citation needed|date=March 2022}}

==ఆధారాలు==
# {{Citation|author=ఎ. రామలింగశాస్త్రి|title=Rich entertainer|url=http://www.thehindu.com/thehindu/fr/2005/11/11/stories/2005111101800200.htm|accessdate=17 December 2014|work=ది హిందూ|date=11 November 2005|archive-date=29 నవంబర్ 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20141129135544/http://www.thehindu.com/thehindu/fr/2005/11/11/stories/2005111101800200.htm|url-status=dead}}
# {{Citation|author=ఈరంకి వెంకటకామేశ్వర్|title=తెలుగుతేజోమూర్తులు|url=http://www.siliconandhra.org/nextgen/sujanaranjani/dec12/telugutejomurthulu.html|website=సృజన రంజని అంతర్జాల తెలుగు మాసపత్రిక|publisher=సిలికానాంధ్ర|accessdate=17 December 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160315192020/http://www.siliconandhra.org/nextgen/sujanaranjani/dec12/telugutejomurthulu.html|archivedate=15 మార్చి 2016|url-status=dead}}
#[https://www.youtube.com/watch?v=g7JzoUxLbWQ భక్తి టీవీలో గరికపాటి గురించి]

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
&lt;br /&gt;
{{Authority control}}

[[వర్గం:కళారత్న పురస్కార గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:1958 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా కవులు]]
[[వర్గం:పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా అవధానులు]]
[[వర్గం:పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా ప్రవచనకర్తలు]]
[[వర్గం:పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా ఆధ్యాత్మిక వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:లోక్‌నాయక్‌ ఫౌండేషన్‌ పురస్కార గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:పద్మశ్రీ పురస్కారం పొందిన ఆంధ్రప్రదేశ్ వ్యక్తులు]]</text>
      <sha1>8lrxvl95ak5lqy3zlr9sdhmg3i8uiz2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>బలాదూర్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>117878</id>
    <revision>
      <id>3606935</id>
      <parentid>3202179</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:08:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5861" xml:space="preserve">{{సినిమా
|name = బలాదూర్
|year = 2008
|image = Ravi Teja's Baladur Poster.jpg
|starring = [[రవితేజ]], [[అనుష్క]]
|story = 
|screenplay = [[పరుచూరి సోదరులు]]
|director = [[ఉదయశంకర్]] 
|dialogues = [[పరుచూరి సోదరులు]]
|lyrics =  
|producer =డి.సురేష్ బాబు 
|distributor = 
|released = 15 ఆగష్టు 2008
|runtime = 
|language = తెలుగు 
|music =కెఎం. రాధాకృష్ణన్ 
|playback_singer = 
|choreography = 
|cinematography =బాలమురుగన్ 
|editing =మార్తాండ్ కె వెంకటేష్ 
|production_company = [[సురేష్ ప్రొడక్షన్స్]]
|awards = 
|budget = 
|imdb_id =1263658
|writer=కె. ఆర్ ఉదయశంకర్}}

'''బలాదూర్''' [[తెలుగు సినిమాలు 2008|2008 లో విడుదలైన]] యాక్షన్ చిత్రం. దర్శకత్వం [[ఉదయశంకర్]]. [[రవితేజ (నటుడు)|రవితేజ]] ప్రధాన పాత్రలో [[అనుష్క శెట్టి|నటించగా]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ|కృష్ణ]], [[అనుష్క శెట్టి]], [[చంద్రమోహన్|చంద్ర మోహన్]], [[ప్రదీప్ రావత్]], [[సునీల్ (నటుడు)|సునీల్]], [[సుమన్ శెట్టి|సుమన్ సెట్టీ]] సహాయక పాత్రల్లో నటించారు. [[కె. ఎం. రాధాకృష్ణన్|కె.ఎం.రాధా కృష్ణన్]] సంగీత దర్శకుడు, బి. బాలమురుగన్ ఛాయాగ్రహణంని నిర్వహించాడు. ఈ చిత్రాన్ని [[మార్తాండ్ కె. వెంకటేష్]] ఎడిట్ చేశారు. ఈ చిత్రం 2008 ఆగస్టు 15 న విడుదలైంది. దీన్ని 2011 లో [[హిందీ భాష|హిందీలో]] ''ధమ్కీగా'' అనువదించారు.

== కథ ==
చంటి ( [[రవితేజ (నటుడు)|రవితేజ]] ) తన తండ్రి పురుషోత్తం ( [[చంద్రమోహన్|చంద్ర మోహన్]] ) కన్నా మామ రామకృష్ణ ( [[ఘట్టమనేని కృష్ణ|కృష్ణ]] ) ను ఎక్కువగా గౌరవిస్తాడు. రామకృష్ణకు 20 సంవత్సరాల క్రితం జరిగిన సంఘటన కారణంగా ఉమాపతి ( [[ప్రదీప్ రావత్]] ) తో శత్రుత్వం ఉంది. తరువాత, కొన్ని అపార్థాల కారణంగా చంటిని వారి ఇంటి నుండి తరిమివేస్తారు. రామ కృష్ణను అణచివేయడానికి ఉమాపతి సిద్ధంగా ఉన్నాడు. రామకృష్ణను శత్రువులను అణచివేయడంలో చంటి రహస్యంగా ఎలా సహాయం చేస్తాడు, అతని కుటుంబంతో తిరిగి ఎలా కలుస్తాడనేది మిగతా కథ.

== తారాగణం ==
{{Div col}}
* [[రవితేజ]] 
* [[అనూష్క షెట్టి]] 
* [[ఘట్టమనేని కృష్ణ]] 
* [[చంద్రమోహన్]] 
* [[ఉనీల్ (నటుడు)(|సునీల్]] 
* [[కన్నెగంటి బ్రహ్మానందం|బ్రహ్మానందం]]
* [[సుబ్బరాజు]] 
* [[పరుచూరి వెంకటేశ్వరరావు]]
* [[పీలా కాశీ మల్లికార్జునరావు]]
* [[ఆహుతి ప్రసాద్]]
* [[ఎల్.బి. శ్రీరామ్]]
* [[చలపతిరావు తమ్మారెడ్డి]]
{{Div col end}}

== పాటలు ==
{{Tracklist|collapsed=|extra6=సుఖ్వీందర్ సింగ్, అనూరాధా శ్రీరామ్|title5=గుండెలో ఇల్లుంది|note5=|lyrics5=చంద్రబోస్|extra5=చిత్ర, కారుణ్య|length5=04:09|title6=తెల్ల చీర|note6=|lyrics6=పెద్దాడ మూర్తి|length6=04:08|extra4=టిప్పు, సుజాతా మోహన్|all_writing=|title7=|length7=|title8=|length8=|title9=|length9=|title10=|length4=04:11|lyrics4=చంద్రబోస్|headline=పాటల జాబితా|note2=|extra_column=గాయనీ గాయకులు|total_length=|title1=ఎటు పోదాం|note1=|lyrics1=[[అనంత శ్రీరామ్]]|extra1=నవీన్, రీటా|length1=04:37|title2=అందమైన|lyrics2=[[చంద్రబోస్ (రచయిత)]]|note4=|extra2=కారుణ్య|length2=04:08|title3=నువ్వు కొంచెం|note3=|lyrics3=చంద్రబోస్|extra3=రాహుల్ నంబియార్, సైంధవి|length3=04:11|title4=రంగు రంగు|length10=}}

[[వర్గం:ఘట్టమనేని కృష్ణ నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:బ్రహ్మానందం నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:చంద్రమోహన్ నటించిన సినిమాలు]]</text>
      <sha1>tt013bc3womi094tlaq03p4jeedmc0g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>రారాజు (2006 సినిమా)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>118192</id>
    <revision>
      <id>3606934</id>
      <parentid>3413485</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:08:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10648" xml:space="preserve">{{సినిమా
|name = రారాజు
|year = 2006
|image = Raraju 2006.jpg
|starring = [[గోపీచంద్]]&lt;br&gt; [[మీరా జాస్మిన్]]&lt;br&gt; [[అంకిత]]&lt;br&gt; [[వేణు మాధవ్]]&lt;br&gt; [[అశిష్ విద్యార్ధి]]
|story = [[ఉదయశంకర్]]
|screenplay = [[ఉదయశంకర్]]
|director = [[ఉదయశంకర్]]
|dialogues = [[చింతపల్లి రమణ]]
|lyrics =  
|producer = జి.వి.జి.రాజు
|distributor = 
|released = 20 అక్టోబర్ 2006
|runtime = 2:15:43
|language = తెలుగు 
|music = [[మణిశర్మ]]
|playback_singer = 
|choreography = 
|cinematography = రామనాధ్ శెట్టి
|editing = [[మార్తాండ్ కె. వెంకటేష్]]
|production_company = ఎస్.ఎస్.సి.ఆర్ట్స్
|awards = 
|budget = 9 కోట్లు
|imdb_id =0904130
}}

రారాజు (ఆంగ్లం: Raraju) 2006లో విడుదలైన తెలుగు చలనచిత్రం. ఎస్.ఎస్.సి.ఆర్ట్స్ పతాకంపై జి.వి.జి.రాజు నిర్మించిన ఈ సినిమా కి [[ఉదయశంకర్]] దర్శకత్వం వహించారు.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.idlebrain.com/movie/guide/raraju.html |title=Raraju (2006)(Overview)|work=Idlebrain.com}}&lt;/ref&gt; ఈ చిత్రంలో   [[గోపీచంద్]], [[మీరా జాస్మిన్]], [[శివాజీ (నటుడు)|శివాజీ]] ప్రధాన పాత్రలలో నటించారు. ఈ చిత్రానికి [[మణిశర్మ]] సంగీతం అందించారు.

==కధాంశం==
కాళి ([[గోపీచంద్]]) ప్రజా సమావేశాలు సహా స్థానిక విధులు, వివాహాలు కోసం లైటింగ్, మైక్ ఏర్పాటు చెసే ఒక సాధారణ వ్యక్తి. ఇది గడువులు, బాకీల విషయానికి వస్తే అతడు చాలా దయగలవాడు, అదే సమయాల్లో కఠినమైన వ్యక్తి. కాలనీ లో ప్రతి ఒక్కరూ అతనినికి భయపడతారు, అదే సమయంలో అతడి దయగల వ్యక్తిత్వం వల్ల అతడిని అభిమానిస్తారు. ఆ ప్రాంతం యొక్క SI ఎల్లప్పుడూ కాళి చుట్టు తిరుగుతు ఉంటుంది, ఆమె అతనితో ప్రేమలో ఉందని చెప్పడం జరుగుతుంది , కానీ కాళి పట్టించుకోడు. ఈ పరిస్థితిలో,  జ్యోతి ([[మీరా జాస్మిన్]]) అని ఒక అమ్మాయి కాలనీ కి వస్తుంది. ఆమె సినిమా చిత్రలలో పాటలుకు కోరస్ పాడటం ద్వారా తన జీవనం సాగిస్తుంది. కొంత మంది రౌడీలు ఆమె పై దాడి ప్రయత్నించినప్పుడు, ఆ SI ఆమె కాళి తాలుకా అని హెచ్చరించింది. అలా ఆమె తన కాళి జీవితంలో ప్రవేశిస్తుంది. కాళి కూడా ఆమె తనను ప్రేమిస్తున్నట్లు భావిస్తాడు, అతడు ప్రేమిస్తాడు . కాని ఒకానొక సందర్భంలో, కాళి ఆమె గతం గురించి తెలిసి వస్తుంది. 

సూర్య (శివాజీ) ఒక గుమాస్తా ([[చంద్రమోహన్]]) కుమారుడు ఐఎఎస్ అధికారి కావాలని కోరుకుంటాడు. సూర్య, జ్యోతి ఒక వ్యభిచార కేసులొ చిక్కుల్లో పెట్టలని ప్రయత్నించే ఒక వంకర పోలీసు అధికారి కొటిరెడ్డి వెంకట్ రెడ్డి ([[ఆశిష్ విద్యార్థి]]) కారణంగా, సర్వీస్ పరీక్ష కు హజరు కాలేకపొతారు. ఫలితంగా, జ్యోతి యొక్క సవతితల్లి తనను ఇంటి నుండి గంటివెస్తంది. ఆమె సూర్య ఇంట్లో ఆశ్రయం పొందుతుంది . అలా వారు ఇద్దరు తో ప్రేమ లో పడతారు. కాని, దురదృష్టవశాత్తు, సూర్య ఒక ప్రమాదంలో చనిపోతాడు, కానీ జ్యోతి అతడి ని ఇప్పటికి మరచిపొలేకపొతుంది. ఇది తెలుసుకొవటం తొ, కాళి జ్యోతి యొక్క ఆశయం నెరవేర్చాటం లో ఆమెకు సహాయం చెయాలని నిర్ణయించుకుంటాడు, ఆమె ఐఎఎస్ అధికారి అవ్వటానికి సహాయం చేస్తడు. ఆ ప్రక్రియలో,అతను వెంకట్ రెడ్డి కి కూడా ఒక గుణపాఠం చెప్తాడు. పతాక సన్నివేశం కి, సూర్య తల్లిదండ్రులు కాళి ని వివాహం చెసుకొమని జ్యోతి కి చెప్తారు. కాని, అన్ని సిద్ధంగా ఉన్నప్పుడు, కాళి జ్యోతి గుండె లో ఇప్పటికీ సూర్య ఉన్న కారణం గా ఆమెను వివాహం చెసుకొకుడదని నిర్ణయించుకుంటాడు.

==తారాగణం==
{{colbegin}}
* [[గోపీచంద్]] - కాళి
* [[మీరా జాస్మిన్]] - జ్యోతి
* [[అంకిత]] - SI
* [[కె. ఎస్. చిత్ర]] - అతిధి పాత్ర
* [[శివాజీ (నటుడు)|శివాజి]] - సూర్య
* [[ఆశిష్ విద్యార్థి]] - కొటిరెడ్డి వెంకట్ రెడ్డి
* [[జయప్రకాశ్ రెడ్డి]]
* [[చంద్రమోహన్]]
* [[ఎం. ఎస్. నారాయణ]]
* [[వేణుమాధవ్]]
* [[గుండు హనుమంతరావు]]
* జూనియర్ రేలంగి
* మల్లది రాఘవ
* ఫిష్ వెంకట్
* రణం వేణు
* సుమిత్ర
* అపూర్వ
* ఆలపాటి లక్ష్మి
* కావ్య

{{colend}}

==సంగీతం==
{{Infobox album
| Name        = రారాజు
| Tagline     = 
| Type        = సినిమా
| Artist      = [[మణిశర్మ]]
| Cover       = 
| Released    = 2006
| Recorded    = 
| Genre       = సౌండ్ ట్రాక్
| Length      = 20:26
| Label       = ఆదిత్య మ్యుజిక్
| Producer    = [[మణిశర్మ]]
| Reviews     =
| Last album  = ''[[స్టాలిన్ (సినిమా)]]'' &lt;br&gt; (2006)  
| This album  = ''రారాజు'' &lt;br&gt; (2006)
| Next album  = ''సీతాకోకచిలుక'' &lt;br&gt; (2006)
}}

ఈ సినిమా కి [[మణిశర్మ]] సంగీతం అందించారు. అన్ని పాటలు మంచి ప్రజాదరణ పొందాయి. ఈ సినిమా పాటలని ఆదిత్య మ్యుజిక్ ద్వారా విడుదల చేసారు.&lt;ref&gt;{{citeweb|url=http://play.raaga.com/telugu/album/Raraju-songs-A0000927 |title=Raraju (2006) (Music) |work=Raaga}}&lt;/ref&gt;

{{Track listing
| collapsed =
| headline =
| extra_column = గాయకు(లు)
| total_length = 20:26
| all_writing =
| all_lyrics =
| all_music =
| writing_credits =
| lyrics_credits = yes
| music_credits =

| title1  = ఏంటట ఏంటట
| lyrics1 = [[అనంత శ్రీరామ్]]
| extra1  = కార్తీక్
| length1 = 3:49

| title2  = చేమంతి చేమంతి
| lyrics2 = [[అనంత శ్రీరామ్]]
| extra2  = కారుణ్య
| length2 = 4:19

| title3  = బంగారు చిలక
| lyrics3 = [[సుద్దాల అశోక్ తేజ]] 
| extra3  = టిప్పు, [[కె. ఎస్. చిత్ర]]
| length3 = 4:00

| title4  = ముద్దుముద్దుగా
| lyrics4 = చిన్ని చరణ్
| extra4  = రంజిత్, కళ్యాణి
| length4 = 3:46

| title5  = దానిమ్మ
| lyrics5 = [[అనంత శ్రీరామ్]]
| extra5  = [[శంకర్ మహదేవన్]], [[అనురాధ శ్రీరామ్]]  
| length5 = 4:17
}}

==మూలాలు==
{{reflist}}

[[వర్గం:తెలుగు ప్రేమకథ చిత్రాలు]]
[[వర్గం:తెలుగు కుటుంబకథా చిత్రాలు]]
[[వర్గం:ఉదయ్ శంకర్ దర్శకత్వం వహించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:గోపిచంద్ నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:వేణుమాధవ్ నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:శివాజీ నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:జయప్రకాశ్ రెడ్డి నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:చంద్రమోహన్ నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:ఎం.ఎస్.నారాయణ నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:గుండు హనుమంతరావు నటించిన సినిమాలు]]</text>
      <sha1>ozcyz102sts95r3hrhj9p0b2wym5q7l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి:Dr.K.MALLAREDDY</title>
    <ns>2</ns>
    <id>121523</id>
    <revision>
      <id>3606684</id>
      <parentid>700302</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T17:05:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dr.K.MALLAREDDY</username>
        <id>23779</id>
      </contributor>
      <comment>/* బయోడాట */ డాక్టర్ కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి - M.A (Gold Medal), B.Ed, M.Phil, Ph.D, JRF, NET  Assistant Professor in Telugu, SRR Govt. Arts &amp; Science College, Karimnagar, 9154690580   ప్రస్తుత పెద్దపల్లి జిల్లా ఓదెల మండలం కొమిర గ్రామానికి చెందిన డాక్టర్ కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి తెలంగాణ రాష్ట్ర ఉత్తమ ఉపాధ్యాయ పురస్కారం అందుకొన్నారు. 1996  లో ఉపాధ్యాయునిగా ఎంపికై 2002 లో జూనియర్ అధ్యాపకులుగా, 2010 డిగ్రీ అధ్యాపకులుగా ప్రమోషన్ పొందారు. ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం లో ఎం.ఏ తెలుగులో గోల్డ్ మెడల్ సాధించ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="449" xml:space="preserve">=బయోడాట=
పేరు : డా.కె.మల్లారెడ్డి
Address 
Dr KOTTHIREDDY MALLAREDY
Assistant Professor of Telugu
SRR Government Arts &amp; Science College
Karimnagar
Telangana, India 
PIN: 505001
drkmr9@gmail.com
Cell: 9440749830
         9154690580

Address 
Dr KOTTHIREDDY MALLAREDY 
Assistant Professor of Telugu
H.No 2-100007
Road No. 4A
Hanuman Nagar
Rekurthi, Kothapalli
Karimnagar, Telangana, India
PIN:  505001</text>
      <sha1>cv3hi83oi2jplxewzlrkg5ic7wzkuml</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606685</id>
      <parentid>3606684</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T17:06:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dr.K.MALLAREDDY</username>
        <id>23779</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8891" xml:space="preserve">=బయోడాట=
పేరు : డా.కె.మల్లారెడ్డి

డాక్టర్ కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి - M.A (Gold Medal), B.Ed, M.Phil, Ph.D, JRF, NET 
Assistant Professor in Telugu, SRR Govt. Arts &amp; Science College, Karimnagar, 9154690580 

ప్రస్తుత పెద్దపల్లి జిల్లా ఓదెల మండలం కొమిర గ్రామానికి చెందిన డాక్టర్ కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి తెలంగాణ రాష్ట్ర ఉత్తమ ఉపాధ్యాయ పురస్కారం అందుకొన్నారు. 1996  లో ఉపాధ్యాయునిగా ఎంపికై 2002 లో జూనియర్ అధ్యాపకులుగా, 2010 డిగ్రీ అధ్యాపకులుగా ప్రమోషన్ పొందారు. ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం లో ఎం.ఏ తెలుగులో గోల్డ్ మెడల్ సాధించి అదే విశ్వవిద్యాలయం నుండి ఎం.ఫిల్, &amp; పి. హెచ్ డి(డాక్టరేట్) పట్టా అందుకున్నారు. రే ఇనిస్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఫిల్మ్ టెక్నాలజి, మద్రాస్ నుండి ఫిల్మ్ యాక్టింగ్‌లో సర్టిఫికేట్ కోర్సు &amp; హైదరాబాద్ మధు ఫిల్మ్ ఇనిస్టిట్యూట్ నుండి ఆక్టింగ్ డిప్లమా చేసి అనేక లఘుచిత్రాలు నిర్మించారు. కళాశాలలో ఫిల్మ్ మేకింగ్ సెర్టిఫికేట్ కోర్స్ కోర్స్ కోఆర్డినేటర్ గా వ్యవహరిస్టూ విద్యార్థులకు ఫిల్మ్ మేకింగ్ లో శిక్షణనిస్తూ లఘుచిత్రాలు నిర్మిస్తున్నారు. కళాశాల బోధనలోనే కాకుండా కళాశాల వివిధ అభివ్రుద్ధి కమిటీలలో  కన్వీనర్ గా, సభ్యులుగా ఉన్నారు. ఇన్ ఛార్జి లైబ్రేరియన్‌గా, ఎన్.ఎస్.ఎస్ ప్రోగ్రాం ఆఫీసర్ గా భాధ్యతలు నిర్వహించారు.
	 ఇన్ ఛార్జ్ ఫిజికల్ డైరెక్టర్‌గా పనిచేస్తూ విద్యార్థులను రాష్ట్ర, జాతీయ క్రీడల పోటీలకు పంపించి పథకాలు, కరీం నగర్ లో రాష్ట్రస్థాయి వాలీబాల్ పోటీలు నిర్వహించారు. విద్యార్థులకు ఉచిత పోలీసు నియామక శిక్షణ  శిబిరం, యోగా శిక్షణ  శిబిరం నిర్వహించారు. 
	చైనీస్ వుషు కుంగ్ ఫూ ఫెడరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా ద్వారా కుంగ్ ఫూ మార్షల్ ఆర్ట్స్ లో బ్లాక్ బెల్ట్ సాధించి, మార్షల్ ఆర్ట్స్ ద్వారా  మహిళా విద్యార్థులకు స్వీయరక్షణ మెలకువలు (టెక్నిక్స్) నేర్పించారు. విద్యార్థులను మార్షల్ ఆర్ట్స్ పోటీలకు పంపించారు. వివిధ మార్షల్ ఆర్ట్స్ పోటీలకు న్యాయనిర్ణేతగా వ్యవహరించారు. డాక్టర్  మర్రిచెన్నారెడ్డి మానవ వనరుల అభివ్రుద్ధి కేకెంద్రం RTI యాక్ట్ పై నిర్వహించిన  ట్రైనర్స్ ట్రైనింగ్ ప్రోగ్రామ్‌లో శిక్షణ పొంది కేంద్ర ప్రభుత్వ పథకం కింద RTI కరీమ్ నగర్ జిల్లా రిసోర్స్ పర్సన్ గా  నియమితులై పలువురికి శిక్షణనిస్తున్నారు. శాతవాహన యూనివర్సిటీ  స్పోర్ట్స్ బోర్డ్ కమిటీలో సభ్యుడిగా నామినేట్ చేయబడ్డారు. శాతవాహన విశ్వవిద్యాలయం తెలుగు బోర్డ్ ఆఫ్ స్టడీస్ సభ్యులుగా భాధ్యతలు నిర్వహించారు.  
	తెలంగాణ ఉన్నతవిద్యామండలి ఆధ్వర్యంలో రెండు జాతీయ సదస్సులు నిర్వహించారు.  2017 లో హైదరాబాద్‌లో జరిగిన ప్రపంచ తెలుగు మహాసభల్లో డిప్యుటేషన్ పై వెళ్ళి నెలరోజుల పాటు సభానిర్వహణలో సేవలు అందించారు. యువతరంగం జిల్లా, క్లస్టర్ &amp; రాష్ట్ర స్థాయి కోఆర్డినేటర్ గా సాంస్కృతిక మరియు సాహిత్య కార్యక్రమాల నిర్వహణ ద్వారా కళాశాల విద్యాశాఖ ప్రశంసా పత్రంతో పాటు కళాశాల విద్యాశాఖ ఉత్తమ ఉపాధ్యాయునిగా ఎంపికయ్యారు.  జర్నలిజం &amp; మాస్ కమ్యూనికేషన్‌ సర్టిఫికెట్ కోర్సు కోఆర్డినేటర్ గా 2017 నుండి జర్నలిజం విద్యార్థుల కోసం అనేక సెమినార్‌లు &amp; వర్కుషాప్‌లు నిర్వహించారు.  యుజిసి ఆర్థిక సహాయయంతో విద్యాబోధనపై ప్రాజెక్ట్ నిర్వహించడమే కాకుండా   మలేషియా కౌలాలంపూర్ లో జరిగిన ఇంటర్నేషనల్ కాన్ఫరెన్స్ లో పాల్గొని ఆ అంశంపై  పత్రసమర్పణ చేశారు. 2018 లో శాతవాహణ యూనివర్సిటీ ద్వారా కాలేజీ అకాడమిక్ కోఆర్డినేటర్‌గా నియమితులై కోవిడ్ లాక్ డౌన్ సమయంలో పరీక్షల విభాగాన్ని డిజిటలైజ్ చేశారు. 
2021 ఉత్తమ సాంస్కృతిక సమన్వయ కర్తగా జిల్లా కలెక్టర్ ప్రశంసా పత్రం అందుకొన్నారు. ఇటీవల మద్రాస్ యూనివర్సిటీ తెలుగుశాఖ సమన్వయంతో ఇంటర్నేషనల్ వెబినార్ నిర్వహించారు. తెలంగాణరత్న, ఓ మరణమా క్షణమాగుమా, ఫిఫ్త్ ఎస్టేట్, వ్యాసరత్నావళి లాంటి 8 పుస్తకాలు రచించారు. జాతీయ &amp; అంతర్జాతీయ సదస్సులలో 31 పత్రాలను సమర్పించారు. ప్రముఖ దినపత్రికలలో వ్యాసాలు ప్రచురించారు.
 
'''Address''' 
Dr KOTTHIREDDY MALLAREDY
Assistant Professor of Telugu
SRR Government Arts &amp; Science College
Karimnagar
Telangana, India 
PIN: 505001
drkmr9@gmail.com
Cell: 9440749830
         9154690580

Address 
Dr KOTTHIREDDY MALLAREDY 
Assistant Professor of Telugu
H.No 2-100007
Road No. 4A
Hanuman Nagar
Rekurthi, Kothapalli
Karimnagar, Telangana, India
PIN:  505001</text>
      <sha1>6cx3dtuaba5zc88osf4rs6dm3vlgrx4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>మూస:Infobox United Nations</title>
    <ns>10</ns>
    <id>136348</id>
    <revision>
      <id>3606667</id>
      <parentid>845919</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T15:46:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kwamikagami</username>
        <id>7101</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1340" xml:space="preserve">{{Infobox
| bodyclass  = vcard
| above      = [[File:Small Flag of the United Nations ZP.svg|60px|link=|alt=]]&lt;br/&gt;{{{name}}}
| abovestyle = background-color: #009edb; color: white; width: 100%; text-align: center; vertical-align: middle; padding: 10px;
| image      = {{#if:{{{image|}}}|[[File:{{{image}}}|{{#if:{{{image size|}}}|{{{image size}}}|239px}}]]}}
| caption    = {{{caption|}}}
| image2     = {{#if:{{{map|}}}|[[File:{{{map}}}|{{#if:{{{image size|}}}|{{{image size}}}|239px}}]]}}
| caption2   = {{{map_caption|}}}
| label1     = Org type
| data1      = {{{type|}}}
| label2     = Acronyms
| data2      = {{{acronyms|}}}
| label3     = Head
| data3      = {{{head|}}}
| label4     = Status
| data4      = {{{status|}}}
| label5     = Established
| data5      = {{{established|}}}
| label6     = Headquarters
| data6      = {{{headquarters|}}}
| label7     = Website
| data7      = {{{website|}}}
| label8     = Parent org
| data8      = {{{parent|}}}
| label9     = Subsidiary org(s)
| data9      = {{{subsidiaries|}}}
| label10    = &lt;div colspan=2 style=&quot;font-size: smaller&quot;&gt;{{{footnotes|}}}&lt;/div&gt;
| data10     = {{#if:{{{footnotes|}}}|&lt;!-- dummy comment to force display of the footnotes --&gt;}}
}}&lt;noinclude&gt;

{{Documentation}}&lt;!-- Please add any category and interwiki links on the /doc page, not here - thanks! --&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>7ncplndv7gff8gofelsdt6nvj6jypdm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>జఘన జుట్టు</title>
    <ns>0</ns>
    <id>140477</id>
    <revision>
      <id>3606762</id>
      <parentid>3077845</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T00:50:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Antonkjiv22</username>
        <id>115408</id>
      </contributor>
      <comment>/* కత్తిరింపు శైలి */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5783" xml:space="preserve">'''జఘన కేశాలు ''' లేదా '''ఆతులు ''' మానవ జననేంద్రియాలపై మొలిచే జుట్టు. ఈ జుట్టు మానవులలో శైశవ దశలో ఉండనప్పటికీ బాల్యములో దీని పెరుగుదలకు బీజం పడుతుంది. యుక్త వయస్సు వచ్చే నాటికి [[స్త్రీ]] [[పురుషుల]]లో ఈ జుట్టు పూర్తి స్థాయిలలో పెరగడం ఆరంభమౌతుంది. వ్యక్తిగత పరిశుభ్రతలో భాగంగా దీనిని శుభ్రం చేసుకోవడం ప్రతి మానవుని బాధ్యత. లేనిచో జననేంద్రియాల వద్ద [[దురద]], [[నవ]] లేదా ఇతర చర్మ సంబంధిత వ్యాధులు ప్రబలుతాయి.
==శుభ్రపరిచే విధానాలు==
ఈ జుట్టును పూర్తిగా తొలగించినూ వచ్చు లేదా కత్తిరించవచ్చు. ఏం చేసినా దీని పెరుగుదల మాత్రం ఆగదు. కావున క్రమం తప్పకుండా దీనిని తొలగించుకోవడం మంచిది. ఈ క్రింది ప్రక్రియలను ఇందుకు ఎన్నుకోవచ్చు.
===షేవింగ్ / క్షవరం ===
ఎక్కువ మంది స్త్రీ పురుషులు దీనిని అవలంబిస్తారు. ఈ పద్ధతిలో ఒక రేజర్ తీసుకుని జననేంద్రియాల వద్ద నున్న జఘన జుట్టును జాగ్రత్తగా తొలగించవలసి ఉంటుంది. ఇక్కడ ఏ మాత్రం అజాగ్రత్త వహించినా చిన్న చిన్న గాయాలు మొదలుకొని తీవ్ర రక్త గాయాలు అయ్యే అవకాశం ఉంది. అలాగే రేజర్, బ్లేడు పరిశుభ్రంగా ఉండాలి. ఈ రెండిటినీ పని అయిన తర్వాత యాంటీ సెప్టిక్ ద్రావణము లేదా [[డెట్టాల్]] తో బాగా కడిగి ఆపై ఎండలో ఆరబెట్టి తర్వాత భద్రపరచాలి.
===ట్రిమ్మింగ్ / కత్తిరింపు===
క్షవరంతో పోల్చినపుడు ఇది సురక్షిత విధానము. ఈ విధానములో ట్రిమ్మర్ లేదా [[కత్తెర|చిన్న కత్తెర]]ను ఒడుపుగా తిప్పుతూ ఆతులను శుభ్రం చేసుకోవచ్చును. ఇందులో చర్మానికి కత్తెర తగలదు కాబట్టి రిస్క్ శాతం తక్కువ. పురుషులలో [[జననేంద్రియాలు]] బాహ్యంగా ఉంటాయి కాబట్టి దీనిని వాడునపుడు జాగరూకత అవసరము. లేనిచో సున్నితమైన చర్మభాగము తెగే అవకాశం ఉంది.
[[File:Male and Female Pubic Hair.jpg|thumb|300px|right|ఒక పరిణతి పురుషుడు (ఎడమ) న జఘన జుట్టు, ఒక పరిణతి పురుషుడు (కుడి) యొక్క వైవిధ్యం.]]
==కత్తిరింపు శైలి==
వెర్రి వేయి విధాలు అన్నట్లు కొంతమంది వారి శైలి లేదా జీవనశైలి అనుసరించి ఆతులను ప్రత్యేకంగా కత్తిరించుకుంటారు. అలాంటి కొన్ని కత్తిరింపు శైలులను క్రింద చూడవచ్చు.
&lt;gallery class=&quot;center&quot;&gt;
దస్త్రం:Female pubis with hair.jpg|అమెరికన్ వ్యాక్స్ - బికినీ వేసుకోవడానికి అనువుగా కత్తిరించిన దృశ్యం .అలాగే జుట్టును చిన్నగా కత్తిరించడం చూడవచ్చును.
దస్త్రం:Brazilian with triangle.png|alt=|పాక్షిక బ్రెజిలియన్ మైనపు చిన్న త్రిభుజాకార స్ట్రిప్ మిగిలి ఉంది.
దస్త్రం:Landing strip pubic hair pattern LQ.jpg|ఫ్రెంచ్ మైనపు వాక్సింగ్ - ఇందులో యోని పెదాల వద్ద శుభ్రంగా జుట్టు కత్తిరింపబడి ఉంది.
దస్త్రం:Female abdomen frontal view.jpg|పూర్తి బ్రెజిల్ మైనపు వాక్సింగ్- ఇందులో జుట్టు పూర్తిగా కత్తిరిస్తారు. ఎటువంటి ఆనుపాసులు ఉండవు.
&lt;/gallery&gt;

[[వర్గం:శరీర ధర్మ శాస్త్రము]]</text>
      <sha1>nehasj2ly37j2rajdh9jeme8friuq3h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అంబిక (నటి)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>141798</id>
    <revision>
      <id>3606794</id>
      <parentid>3420418</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T02:58:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Surendra Bojanapu</username>
        <id>107127</id>
      </contributor>
      <comment>ఒక చిన్న చేరిక</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7327" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name = అంబిక
| image = Actress Ambika (cropped).JPG
| caption = 
| birth_date = {{Birth date and age|1962|11|06|df=y}}
| birth_place = Kallara, [[Thiruvananthapuram]], [[కేరళ]], India
| occupation = సినిమా నటి
| spouse = షీను జాన్(విడాకులు) , రవికాంత్ 
| parents =అజకథు ఎ రావా కురూప్, మౌట్టతు కె జానకి. .
| relatives = [[Radha (actress)|Radha]] (sister)
| children = 
| yearsactive = 1978-present
| website =
}}
'''అంబిక''' దక్షిణ భారత సినిమా నటి. ఈమె అనేక [[కన్నడ]] సినిమాళ్లో నటించింది. ఈమె కెరీర్ ను [[మలయాళం]] సినిమా &quot; మమంగం &quot; 1979 లో . [[మలయాళం]], [[కన్నడం]], [[తెలుగు]], [[తమిళ]] భాషా చిత్రాలలో నటించారు . నటి [[రాధ]] ఈమె సోదరి .

==అంబిక నటించిన తెలుగు చిత్రాలు==
* మా నాన్నకి పెళ్ళి, అరుణాచలం 1997,
* పట్టణ ప్రవేశము (1988),
* కుటుంబ పురాణము 1988)
* [[ప్రేమకావ్యం (1999 సినిమా)|ప్రేమకావ్యం]] (1999)
* [[విశ్వరూపం (సినిమా)|విశ్వరూపం]] (1981)

==తమిళ చిత్రాలు==
* మజ్హి (2005) - తమిళ్ - జయం రవి 
* ఉయిరోడే ఉయిరహ (౧౯౯౯) - తమిళ్ - అజిత్కుమార్ 
* కాదల్ పరిసు (1987) - తమిళ్ - కమల్హస్సన్ 
* మావేరన్ (1986) - తమిళ్ - రజినీకాంత్ 
* ఇదయ కోవిల్ (1985) - తమిళ్ - మోహన్ 
* నాన్ సిగప్పు మనితన్ (1985) - తమిళ్ - రజినీకాంత్ 
* పదిక్కతవన్ (1985) - తమిళ్ - రజినీకాంత్ 
* మర్. భరత్ (1985) - తమిళ్ - రజినీకాంత్ 
* కాక్కి సత్తి (1985) - తమిళ్ - కమల్ హస్సన్ 
* ఉయరంత ఉల్లం (1984) - తమిళ్ - కమల్ హసన్ 
* అన్బుల్ల రజనీకాంత్ (1984) - తమిళ్ - రజినీకాంత్ 
* నాన్ పాదం పాదాల్ (1984) - తమిళ్ - మోహన్, శివకుమార్ 
* ఎంగేయో కేట్ట కురళ్ (1982) - తమిళ్ - రజినీకాంత్ 
* వాజ్వే మాయమ (1982) - తమిళ్ - కమల్హస్సన్ 
* సకల కల వల్లవన్ (1982) - తమిళ్ - కమల్హస్సన్ 
* కదల మీంగల్ (1982) - తమిళ్ - కమల్హస్సన్ 
* అంత ఎజ్హు నాటకాల్ (1981) - తమిళ్ - కే.బగ్యరాజ్ 
* వేలుండు వినైయిల్లై (తమిళ్) - విజయకాంత్ 
* వజ్హైక్కై (తమిళ్) - శివాజీ గనేసన్ 
* వెళ్ళి రోజా (తమిళ్) - శివాజీ, ప్రభు 
* రాజ విత్తు కన్ను (తమిళ్)- ప్రభు 
* తలువత కైకల్ (తమిళ్) - విజయకాంత్ 
* మనకనక్కు (తమిళ్) - విజయకాంత్ 
* పౌర్ణమి అలిగల్ (తమిళ్)- శివకుమార్ 
* తలితనం (తమిళ్) - శివకుమార్ 
* విక్రం (తమిళ్) - కమల్హస్సన్ 
* అరుణాచలం (తమిళ్) - రజినీకాంత్ 
* ఉన్నిదతి ఎన్ని కొడుతేన్ (తమిళ్)- కార్తీక్ 
* ఎఇ వీడు (తమిళ్)- కార్తీక్ 
* నాగం (తమిళ్) - కార్తీక్ 
* కం సిమిట్టుం నేరం (తమిళ్) - కార్తీక్ 
* అలవన్తాన్ (తమిళ్) - సత్యరాజ్ 
* కణం కోర్టర్ అవరగాలై (తమిళ్) - సత్యరాజ్ 
* విల్లతి విలన్ (తమిళ్) - సత్యరాజ్ 
* మక్కల్ ఎం పక్కం (తమిళ్) - సత్యరాజ్ 
* అన్నా నగర్ ముఠాల్ తేరు (తమిళ్) - సత్యరాజ్, ప్రభు 
* ననుం ఒరు తోజ్హిలాలి (తమిళ్) - కమల్హస్సన్ 
* వెంగైయిన్ మైన్తాన్ (తమిళ్) - విజయకాంత్ 
* అమ్బిగై నేరిల్ వంతల్ (తమిళ్) - మోహన్ 
* తూన్గత కన్నోండ్రు ఒండ్రు - మోహన్ 
* ఒరువర్ వజ్హుం ఆలయం - ప్రభు, శివకుమార్

==మలయాళం==
* కూట్టు (2004)/
* వర్న్నకజ్హ్చకల్ (2000)/
* ఉదయపురం సుల్తాన్ (౧౯౯౯)/
* నిరం (1988)/
* కక్కోతి కావిలే అప్పోప్పన్ తాదికల్ (1988)/
* ఇరుపథం నూత్తండు (1987)/
* విలంబరం (1987)/
* వజ్హియోరక్కజ్హ్చకల్ (1987)/
* ఎజ్హుతపురంగల్ (1987)/
* రాజవింటే మకాన్ (1986)/
* ఒరు నొక్కు కానన్ (1985)/
* మరక్కిల్లోరిక్కలుం (1983) .... సుమ/
* కేల్కత శబ్దం (1982) .... జయంతి/
* పూవిరియుం పులరి (1982)/
* మనియన్ పిళ్ళై అథవా మనియన్ పిళ్ళై (1981)/
* అన్గాడి (1980)/
* అనియత వలక్కల్ (1980)/
* తీక్కదాల్ (1980)/
* ఎదవజ్హియిలే పూచ మింద పూచ (1979)/
* మమంగం (1979) /
==మూలాలు==
* [https://en.wikipedia.org/wiki/Ambika_(actress) ఆంగ్ల వికీపీడియాలో వ్యాసం]

==యితర లింకులు==
*{{IMDb name|id=0024302|name=Ambika}}
*http://en.msidb.org/displayProfile.php?category=actors&amp;artist=Ambika%20S&amp;limit=112

[[వర్గం:1962 జననాలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:కన్నడ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:కేరళ వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]</text>
      <sha1>ojls1xyoi4cmzeyl7r5t0ia9l2gnekl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606830</id>
      <parentid>3606794</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:45:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Surendra Bojanapu</username>
        <id>107127</id>
      </contributor>
      <comment>కొన్ని సినిమాలు పేర్లు చేర్చడం.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8813" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name = అంబిక
| image = Actress Ambika (cropped).JPG
| caption = 
| birth_date = {{Birth date and age|1962|11|06|df=y}}
| birth_place = Kallara, [[Thiruvananthapuram]], [[కేరళ]], India
| occupation = సినిమా నటి
| spouse = షీను జాన్(విడాకులు) , రవికాంత్ 
| parents =అజకథు ఎ రావా కురూప్, మౌట్టతు కె జానకి. .
| relatives = [[Radha (actress)|Radha]] (sister)
| children = 
| yearsactive = 1978-present
| website =
}}
'''అంబిక''' దక్షిణ భారత సినిమా నటి. ఈమె అనేక [[కన్నడ]] సినిమాళ్లో నటించింది. ఈమె కెరీర్ ను [[మలయాళం]] సినిమా &quot; మమంగం &quot; 1979 లో . [[మలయాళం]], [[కన్నడం]], [[తెలుగు]], [[తమిళ]] భాషా చిత్రాలలో నటించారు . నటి [[రాధ]] ఈమె సోదరి .

==అంబిక నటించిన తెలుగు చిత్రాలు==
* [[మా నాన్నకు పెళ్ళి|మా నాన్నకి పెళ్ళి]] 1997
* [[అరుణాచలం (సినిమా)|అరుణాచలం]] 1997,
* పట్టణ ప్రవేశము (1988),
* కుటుంబ పురాణము 1988
* [[ప్రేమకావ్యం (1999 సినిమా)|ప్రేమకావ్యం]] (1999)
* [[విశ్వరూపం (సినిమా)|విశ్వరూపం]] (1981)
* [[అద్దాలమేడ (1981 సినిమా)|అద్దాల మేడ (]]1981)
* [[ప్రేమ మందిరం]] (1981)
* [[నాయుడుగారి అబ్బాయి|నాయుడు గారి అబ్బాయి]]  (1981)
* [[బొబ్బిలి పులి]] (1981)
* [[రాజకుమార్ (సినిమా)|రాజ్ కుమార్ (]]1983)
* [[దొంగలు బాబోయ్ దొంగలు|దొంగలు బాబోయ్ దొంగలు(]]1984)
* [[కురుక్షేత్రంలో సీత|కురుక్షేత్రంలో సీత (]]1984)
* [[ముఖ్యమంత్రి (సినిమా)|ముఖ్యమంత్రి]]  (1984)
* [[ఆగష్టు 15 రాత్రి|ఆగష్టు15 రాత్రి  (]]1984)
* [[యముడికి మొగుడు|యముడికి మొగుడు (]]1988)
* [[కొడుకులు|కొడుకులు (]]1998)
* [[రాయుడు(సినెమా)|రాయుడు (]]1998)
* [[నేటి గాంధీ]]  (1999)
* [[కొండవీటి సింహాసనం|కొండవీటి సింహసనం]] (2002)
* పోలిస్ సిస్టర్స్ (2002)
* శ్లోకం (2005)
* మనసు పలికే మౌనగీతం (2006)

==తమిళ చిత్రాలు==
* మజ్హి (2005) - తమిళ్ - జయం రవి 
* ఉయిరోడే ఉయిరహ (౧౯౯౯) - తమిళ్ - అజిత్కుమార్ 
* కాదల్ పరిసు (1987) - తమిళ్ - కమల్హస్సన్ 
* మావేరన్ (1986) - తమిళ్ - రజినీకాంత్ 
* ఇదయ కోవిల్ (1985) - తమిళ్ - మోహన్ 
* నాన్ సిగప్పు మనితన్ (1985) - తమిళ్ - రజినీకాంత్ 
* పదిక్కతవన్ (1985) - తమిళ్ - రజినీకాంత్ 
* మర్. భరత్ (1985) - తమిళ్ - రజినీకాంత్ 
* కాక్కి సత్తి (1985) - తమిళ్ - కమల్ హస్సన్ 
* ఉయరంత ఉల్లం (1984) - తమిళ్ - కమల్ హసన్ 
* అన్బుల్ల రజనీకాంత్ (1984) - తమిళ్ - రజినీకాంత్ 
* నాన్ పాదం పాదాల్ (1984) - తమిళ్ - మోహన్, శివకుమార్ 
* ఎంగేయో కేట్ట కురళ్ (1982) - తమిళ్ - రజినీకాంత్ 
* వాజ్వే మాయమ (1982) - తమిళ్ - కమల్హస్సన్ 
* సకల కల వల్లవన్ (1982) - తమిళ్ - కమల్హస్సన్ 
* కదల మీంగల్ (1982) - తమిళ్ - కమల్హస్సన్ 
* అంత ఎజ్హు నాటకాల్ (1981) - తమిళ్ - కే.బగ్యరాజ్ 
* వేలుండు వినైయిల్లై (తమిళ్) - విజయకాంత్ 
* వజ్హైక్కై (తమిళ్) - శివాజీ గనేసన్ 
* వెళ్ళి రోజా (తమిళ్) - శివాజీ, ప్రభు 
* రాజ విత్తు కన్ను (తమిళ్)- ప్రభు 
* తలువత కైకల్ (తమిళ్) - విజయకాంత్ 
* మనకనక్కు (తమిళ్) - విజయకాంత్ 
* పౌర్ణమి అలిగల్ (తమిళ్)- శివకుమార్ 
* తలితనం (తమిళ్) - శివకుమార్ 
* విక్రం (తమిళ్) - కమల్హస్సన్ 
* అరుణాచలం (తమిళ్) - రజినీకాంత్ 
* ఉన్నిదతి ఎన్ని కొడుతేన్ (తమిళ్)- కార్తీక్ 
* ఎఇ వీడు (తమిళ్)- కార్తీక్ 
* నాగం (తమిళ్) - కార్తీక్ 
* కం సిమిట్టుం నేరం (తమిళ్) - కార్తీక్ 
* అలవన్తాన్ (తమిళ్) - సత్యరాజ్ 
* కణం కోర్టర్ అవరగాలై (తమిళ్) - సత్యరాజ్ 
* విల్లతి విలన్ (తమిళ్) - సత్యరాజ్ 
* మక్కల్ ఎం పక్కం (తమిళ్) - సత్యరాజ్ 
* అన్నా నగర్ ముఠాల్ తేరు (తమిళ్) - సత్యరాజ్, ప్రభు 
* ననుం ఒరు తోజ్హిలాలి (తమిళ్) - కమల్హస్సన్ 
* వెంగైయిన్ మైన్తాన్ (తమిళ్) - విజయకాంత్ 
* అమ్బిగై నేరిల్ వంతల్ (తమిళ్) - మోహన్ 
* తూన్గత కన్నోండ్రు ఒండ్రు - మోహన్ 
* ఒరువర్ వజ్హుం ఆలయం - ప్రభు, శివకుమార్

==మలయాళం==
* కూట్టు (2004)/
* వర్న్నకజ్హ్చకల్ (2000)/
* ఉదయపురం సుల్తాన్ (౧౯౯౯)/
* నిరం (1988)/
* కక్కోతి కావిలే అప్పోప్పన్ తాదికల్ (1988)/
* ఇరుపథం నూత్తండు (1987)/
* విలంబరం (1987)/
* వజ్హియోరక్కజ్హ్చకల్ (1987)/
* ఎజ్హుతపురంగల్ (1987)/
* రాజవింటే మకాన్ (1986)/
* ఒరు నొక్కు కానన్ (1985)/
* మరక్కిల్లోరిక్కలుం (1983) .... సుమ/
* కేల్కత శబ్దం (1982) .... జయంతి/
* పూవిరియుం పులరి (1982)/
* మనియన్ పిళ్ళై అథవా మనియన్ పిళ్ళై (1981)/
* అన్గాడి (1980)/
* అనియత వలక్కల్ (1980)/
* తీక్కదాల్ (1980)/
* ఎదవజ్హియిలే పూచ మింద పూచ (1979)/
* మమంగం (1979) /
==మూలాలు==
* [https://en.wikipedia.org/wiki/Ambika_(actress) ఆంగ్ల వికీపీడియాలో వ్యాసం]

==యితర లింకులు==
*{{IMDb name|id=0024302|name=Ambika}}
*http://en.msidb.org/displayProfile.php?category=actors&amp;artist=Ambika%20S&amp;limit=112

[[వర్గం:1962 జననాలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:కన్నడ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:కేరళ వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]</text>
      <sha1>o3uqv7vbphfy0v26narafedd33b2xu8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>షేక్ హసీనా</title>
    <ns>0</ns>
    <id>143554</id>
    <revision>
      <id>3606964</id>
      <parentid>3436556</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T09:10:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mashkawat.ahsan</username>
        <id>77428</id>
      </contributor>
      <comment>చిత్రం జోడించబడింది #WPWPTE #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4951" xml:space="preserve">{{Infobox officeholder
|honorific-prefix = 
|name   = షేక్ హసీనా&lt;br&gt;{{small|শেখ হাসিনা}}
|image  = Sheikh Hasina in New York - 2018 (44057292035) (cropped).jpg
|office  =[[m:en:List of Prime Ministers of Bangladesh|10వ]] [[m:en:Prime Minister of Bangladesh|బంగ్లాదేశ్ ప్రధానమంత్రి]]
|president = [[m:en:Iajuddin Ahmed|లాజుద్దీన్ అహ్మద్]]&lt;br&gt;[[m:en:Zillur Rahman|జిల్లుర్ రెహమాన్]]&lt;br&gt;[[m:en:Abdul Hamid (politician)|అబ్దుల్ హమిద్]]
|term_start = 6 జనవరి 2009
|term_end  = 
|predecessor = [[m:en:Fakhruddin Ahmed|ఫక్రుద్దీన్ అహ్మద్]] {{small|(Acting)}}
|successor = 
|president1 = [[m:en:Abdur Rahman Biswas|అబ్దుర్ రెహమాన్ బిస్వాస్]]&lt;br&gt;[[m:en:Shahabuddin Ahmed|షహాబుద్దీన్ అహమద్]]
|term_start1 = 23 జూన్ 1996
|term_end1 = 15 జులై 2001
|predecessor1 = [[m:en:Muhammad Habibur Rahman|మొహమ్మద్ హబీబుర్ రెహమాన్]] {{small|(Acting)}}
|successor1 = [[m:en:Latifur Rahman|లతీఫుర్ రెహమాన్]] {{small|(Acting)}}
|office2 = [[m:en:Leader of the Opposition (Bangladesh)|ప్రతిపక్షనేత]]
|term_start2 = 10 అక్టోబర్ 2001
|term_end2 = 29 అక్టోబర్ 2006
|predecessor2 = [[m:en:Khaleda Zia|ఖలీదా జియా]]
|successor2 = [[m:en:Khaleda Zia|ఖలీదా జియా]]
|term_start3 = 20 మార్చి1991
|term_end3 =30 మార్చి 1996 
|predecessor3 = [[m:en:A. S. M. Abdur Rab|ఎ. ఎస్. ఎం. అబ్దుర్ రబ్]]
|successor3= [[m:en:Khaleda Zia|ఖలీదా జియా]]
|birth_date = {{birth date and age|1949|9|28|df=y}}
|birth_place = [[m:en:Tungipara Upazila|తుంగిపర]], [[m:en:East Bengal|తూర్పు బెంగాల్]], [[పాకిస్తాన్]]&lt;br/&gt;(ప్రస్తుత [[బంగ్లాదేశ్]])
|death_date = 
|death_place = 
|party  = [[m:en:Bangladesh Awami League|అవామీ లీగ్]]
|otherparty = [[m:en:Grand Alliance (Bangladesh)|Grand Alliance]] {{small|(2008–present)}}
|spouse  = [[m:en:M. A. Wazed Miah|వాజీద్ మియా]] {{small|(1968–2009)}}
|children  = [[m:en:Sajeeb Wazed|సాజీబ్ వాజీద్]]&lt;br&gt;సైమా వాజీద్
|alma_mater = [[m:en:Eden Girls' College, Bangladesh|బంగ్లాదేశ్ జాతీయ విశ్వవిద్యాలయము]]&lt;br&gt;[[m:en:University of Dhaka|ఢాకా విశ్వవిద్యాలయము]]
}}
'''షేక్ హసీనా''' ({{lang-bn|শেখ হাসিনা}} ''షేక్ హసీనా''; జననము 1947 సెప్టెంబరు 28) 2009 నుండి ప్రస్తుతము వరకు [[m:en:m:en:Prime Minister of Bangladesh|బంగ్లాదేశ్ ప్రధానమంత్రి]] . గతంలో ఈ పదవిలో ఈవిడ 1996 నుండి 2001 వరకు ఉంది. 1981 నుండి [[m:en:Bangladesh Awami League|బంగ్లాదేశ్ అవామీలీగ్]] పార్టీకి నాయకత్వం వహిస్తున్నది. దివంగత బంగ్లాదేశ్ అధ్యక్షుడు, ఆ దేశ జాతిపిత అయిన [[షేక్ ముజిబుర్ రెహమాన్]] ఐదుగురు సంతానంలో ఈమె పెద్దది. ఈమె భర్త దివంగత[[m:en:M. A. Wazed Miah|ఎం. ఎ. వాజిద్ మియా]], ఒక పరమాణు శాస్త్రవేత్త.
==బయటి లంకెలు==
* [http://gurumia.com/tag/sheikh-hasina] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131003054646/http://gurumia.com/tag/sheikh-hasina/ |date=2013-10-03 }}
* [http://www.albd.org/ Awami League official website] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190919051441/http://www.albd.org/ |date=2019-09-19 }}
* [http://banglapedia.search.com.bd/HT/H_0081.htm Banglapedia article on Sheikh Hasina]
* [https://web.archive.org/web/20090210205922/http://www.shmpi.org/about-sheikh-hasina.html Sheikh Hasina Mukti Porishod Italy]
* [https://web.archive.org/web/20141222143534/http://www.shmpi.org/ Sheikh Hasina release on two month parole]
* [http://www.youtube.com/watch?v=vz0OT00Kvsk Sheikh Hasina gives a speech to open a climate conference in Dhaka, Bangladesh]

[[వర్గం:1947 జననాలు]]
[[వర్గం:బంగ్లాదేశ్]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:ఇందిరా గాంధీ శాంతి బహుమతి గ్రహీతలు]]</text>
      <sha1>mo8kw7dmrq7gw0jbhsmhydtdw3o4swq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు</title>
    <ns>0</ns>
    <id>144446</id>
    <revision>
      <id>3606937</id>
      <parentid>3305198</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:10:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4376" xml:space="preserve">'''నంది అవార్డు - ఉత్తమ కథా రచయిత''' గ్రహీతలు:
[[దస్త్రం:Mohan Krishna Indraganti.jpg|right|thumb|150px|ఇంద్రగంటి మోహన్‌కృష్ణ]]
[[దస్త్రం:ఆర్. పి. పట్నాయక్.jpg|thumb|150px|ఆర్.పి.పట్నాయక్]]
[[దస్త్రం:Sekhar Kammula (Director).jpg|right|thumb|150px|శేఖర్ కమ్ముల]]

[[దస్త్రం:Mani Ratnam at the Museum of the Moving Image.jpg|right|thumb|150px|మణిరత్నం]]
[[దస్త్రం:TeluguFilmDirector Jandhyala.jpg|right|thumb|150px|జంధ్యాల]]

{| cellspacing=&quot;1&quot; cellpadding=&quot;1&quot; border=&quot;0&quot; width=&quot;50%&quot;
|- bgcolor=&quot;#d1e4fd&quot;
! Year || Writer || Film
|- bgcolor=#edf3fe
| 2013 || [[ఇంద్రగంటి మోహనకృష్ణ]] ||''[[అంతకు ముందు... ఆ తరువాత...]]'' 
|- 
| 2012 || [[అయోధ్యకుమార్ కృష్ణంశెట్టి]] || ''[[మిణుగురులు]]''
|- bgcolor=#edf3fe
| 2011 || [[రాజ్ మాదిరాజ్]] ||''[[ఋషి]]'' 
|- 
| 2010 || [[ఆర్. పి. పట్నాయక్]] || ''[[బ్రోకర్]]''
|- bgcolor=#edf3fe
| 2009&lt;ref&gt;http://www.indiaglitz.com/channels/telugu/article/60631.html&lt;/ref&gt; || [[శేఖర్ కమ్ముల]] ||''[[లీడర్]]'' 
|-
|2008 || [[ఆర్. పి. పట్నాయక్]]&lt;ref&gt;http://www.idlebrain.com/news/2000march20/nandiawards2008.html&lt;/ref&gt; || [[అందమైన మనసులో]]
|- bgcolor=#edf3fe
| 2007 || [[బలభద్రపాత్రుని రమణి]] || [[మధుమాసం]]
|-
| 2006 || [[రవి సి. కుమార్]] || [[సామాన్యుడు]] 
|- bgcolor=#edf3fe
| 2005 || [[టి. ప్రభాకర్]] || [[మీనాక్షి]]
|-
| 2004 || [[రవి చావలి]] || [[ది ఎండ్]]
|- bgcolor=#edf3fe
| 2003 || [[చంద్రశేఖర్ ఏలేటి]] || [[ఐతే]]
|-
| 2002 || [[పి. వి. శాంతి]] || [[మనసుంటే చాలు]]
|- bgcolor=#edf3fe
| 2001&lt;ref&gt;http://www.idlebrain.com/news/2000march20/nandiawards2001.html&lt;/ref&gt; || [[పూరీ జగన్నాథ్]] || [[ఇట్లు శ్రావణి సుబ్రమణ్యం]] 
|-
| 2000 || [[తిరుపతి స్వామి]]&lt;ref&gt;http://www.idlebrain.com/news/2000march20/nandiawards2000.html&lt;/ref&gt; || [[ఆజాద్]]
|- bgcolor=#edf3fe
| 1999&lt;ref&gt;http://www.idlebrain.com/news/2000march20/nandiawards.html&lt;/ref&gt; || Dinraj&lt;br&gt;[[ఉదయశంకర్]] || [[కలిసుందాం రా]]
|-
| 1998 || ||
|- bgcolor=#edf3fe
| 1997 || || 
|-
| 1996 || || 
|- bgcolor=#edf3fe
| 1995 || || 
|-
| 1994 || || 
|- bgcolor=#edf3fe
| 1993 || || 
|-
| 1992 ||[[చల్లా సుబ్రమణ్యం]] || [[రగులుతున్న భారతం]]
|- bgcolor=#edf3fe
| 1991 || || 
|-
| 1990 || || 
|- bgcolor=#edf3fe
| 1989 ||[[మణిరత్నం]] || [[గీతాంజలి (1989 సినిమా)|గీతాంజలి]]
|-
| 1988 || || 
|- bgcolor=#edf3fe
| 1987 || [[జంధ్యాల]] || [[పడమటి సంధ్యారాగం]]
|-
| 1986 || ||
|- bgcolor=#edf3fe
| 1985 || || 
|-
| 1984 || || 
|- bgcolor=#edf3fe
| 1983 || || 
|-
| 1982 || ||
|- bgcolor=#edf3fe
| 1981 || || 
|-
| 1980 || || 
|- bgcolor=#edf3fe
| 1979 || || 
|-
| 1978 || || 
|- bgcolor=#edf3fe
| 1977 || || 
|-
| 1976 || || 
|- bgcolor=#edf3fe
| 1975 || || 
|-
| 1974 || || 
|- bgcolor=#edf3fe
| 1972 || || 
|-
| 1971 || || 
|- bgcolor=#edf3fe
| 1970 || || 
|- 
| 1969 || || 
|- bgcolor=#edf3fe
| 1968 || ||
|- 
| 1967 || || 
|- bgcolor=#edf3fe
| 1966 || || 
|- 
| 1965 || || 
|- bgcolor=#edf3fe
| 1964 || || 
|- 
| 1963 || || 
|- bgcolor=#edf3fe
| 1962 || || 
|- 
| 1961 || || 
|- bgcolor=#edf3fe
| 1960 || || 
|- 
| 1959 || || 
|- bgcolor=#edf3fe
| 1958 || || 
|- 
| 1957 || || 
|- bgcolor=#edf3fe
| 1956 || || 
|- 
| 1955 || || 
|- bgcolor=#edf3fe
| 1954 || || 
|- 
| 1953 || || 
|}

==మూలాలు==
{{reflist}}

{{నంది పురస్కారాలు}}

[[వర్గం:నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు]]
[[వర్గం:జాబితాలు]]</text>
      <sha1>9slb5etp57lew6s180hfc879kp7p7xt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yellandu</title>
    <ns>0</ns>
    <id>144692</id>
    <redirect title="ఇల్లెందు" />
    <revision>
      <id>3606755</id>
      <parentid>923525</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T00:42:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>9652</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Fixing double redirect to [[ఇల్లెందు]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="60" xml:space="preserve">#దారిమార్పు [[ఇల్లెందు]]</text>
      <sha1>io88mqbcl2gyzlsgktenu6cydawr7zc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>మూస:Puf</title>
    <ns>10</ns>
    <id>145402</id>
    <revision>
      <id>3606844</id>
      <parentid>3476857</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:23:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <comment>తెవికీలో సంబంధిత పేజీలు మార్చనందున, తాత్కాలికంగా  గతం పద్ధతికి మార్చు[[Special:Contributions/Arjunaraoc|Arjunaraoc]] ([[User talk:Arjunaraoc|చర్చ]]) దిద్దుబాటు చేసిన కూర్పు 3476857 ను రద్దు చేసారు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2208" xml:space="preserve">{{imbox
| type  = delete
| text  = '''This file has been listed on [[Wikipedia:Possibly unfree files]] because the information on its source or copyright status is disputed.'''&lt;br /&gt;
Please see [[Wikipedia:Possibly unfree files{{#if:{{{log|}}}|/{{{log}}}|{{#if:{{{date|}}}|/{{#time:Y F j |{{{date}}}}}|}}}}#{{{1|{{FULLPAGENAME}}}}}|'''this file's listing''']] for discussion. If you don't want the file deleted, please provide explanatory information about the copyright status of this file.

Feel free to edit the file, but the page '''must not''' be blanked and this notice '''must not''' be removed until the discussion is closed.
----
*Usage: {{#ifeq:{{{help|}}}|off||&lt;span class=&quot;plainlinks&quot;&gt;{{tlx|puf|2=date={{#time:j F Y}}}}&lt;/span&gt;
*&lt;span class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[{{fullurl:Wikipedia:Possibly unfree files/{{#time:Y F j}}|action=edit&amp;section=new&amp;preload=Template:puf2_preload}} Create a PUF subsection for discussion]&lt;/span&gt;: &lt;code style=&quot;margin: 0 0.5em;&quot;&gt;&lt;nowiki&gt;{{subst:puf2|image=&lt;/nowiki&gt;{{PAGENAME}}&lt;nowiki&gt;|reason=&lt;/nowiki&gt;''reason this image is non-free''&lt;nowiki&gt;}} ~~~~&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;
*Notify the uploader with &lt;code style=&quot;margin: 0 0.5em;&quot;&gt;&lt;nowiki&gt;{{subst:Fdw-puf|1=&lt;/nowiki&gt;{{PAGENAME}}&lt;nowiki&gt;}} ~~~~&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;. If you are tagging several files uploaded by the same user, consider consolidating the notices into a courteous and appropriate message.
*}}Add the following to the file's caption(s): &lt;code style=&quot;margin: 0 0.5em;&quot;&gt;&lt;nowiki&gt;{{Pufc|1=&lt;/nowiki&gt;{{PAGENAME}}&lt;nowiki&gt;|&lt;/nowiki&gt;{{#if:{{{log|}}}|log={{{log}}}|date={{#time:j F Y}}}}&lt;nowiki&gt;}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;
*'''Note:''' If the only problem with this file is that a claimed release into the public domain or under a free license is not backed up with a statement on the source website or an email to [[WP:OTRS|OTRS]], please replace this tag with {{tls|npd}}.
}}{{file other|[[Category:Possibly unfree files from {{#if:{{{log|}}}|{{{log}}}|{{#if:{{{date|}}}|{{#time:Y F j |{{{date}}}}}|unknown date}}}}]][[Category:All possibly unfree Wikipedia files|{{PAGENAME}}]]}}&lt;noinclude&gt;
{{Documentation}}
&lt;/noinclude&gt;&lt;noinclude&gt;
[[వర్గం:అంతర్వికీ లింకుల్లేని మూసలు]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>h9s1bgxyyi36hnped9r4ot7mokdy7ic</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వికీపీడియా:Possibly unfree files</title>
    <ns>4</ns>
    <id>145413</id>
    <revision>
      <id>3606848</id>
      <parentid>3452813</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:27:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2760" xml:space="preserve">{{అనువాదం}}
{{Floatinglink|Administrator instructions|Administrator instructions}}
__NOTOC__{{active editnotice}} &lt;!-- See [[Wikipedia:Editnotice]] --&gt;
{{Wikipedia:Possibly unfree files/Header}}
An archiving system was implemented July 2007. For older discussions, see the history pages. For all discussions from July 3, 2007 forward, see the [[Wikipedia:Possibly unfree files/Archive|Archive]].

==Holding cell==
{{adminbacklog}}
: ''These files have been listed for at least 7 days. Discussions should be closed following the steps [[Wikipedia:Possibly unfree files/Administrator instructions|here]]. Files that have been determined to be acceptable may be removed from this page.''

&lt;!--PLEASE DO NOT REMOVE THE SUBPAGES UNTIL THE BOT (AnomieBOT) CLOSES ALL THE DISCUSSIONS.--&gt;
&lt;!--
*[[/2013 August 29]]
*[[/2013 August 30]]
*[[/2013 August 31]]

*[[/2013 September 3]]
*[[/2013 September 12]]
*[[/2013 September 14]]
*[[/2013 September 15]]
*[[/2013 September 16]]
*[[/2013 September 18]]
*[[/2013 September 20]]
*[[/2013 September 23]]
*[[/2013 September 24]]
*[[/2013 October 3]]
*[[/2013 October 4]]
*[[/2013 October 5]]
*[[/2013 October 6]]
*[[/2013 October 7]]

*[[/2013 October 10]]--&gt;
==తాజాగా చేర్చబడ్డవి==
&lt;!-- NOTICE: 
[[User:FSII]] ADDS A NEW DAY TO THIS LIST AND CREATES PER-DAY SUB-PAGES DAILY, AT OR NEAR 00:00 UTC,
AND AnomieBOT AUTOMATICALLY ARCHIVES PAGES OLDER THAN 7 DAYS IN THE SECTION ABOVE
(except it doesn't. [[User:Stifle]])

{{Wikipedia:Possibly unfree files/NewListings}} --&gt;

== Footer ==
&lt;span class=&quot;plainlinks&quot;&gt;Today is '''[[{{CURRENTMONTHNAME}} {{CURRENTDAY}}]] [[{{CURRENTYEAR}}]]'''. Put new nominations in [[Wikipedia:Possibly unfree files/{{CURRENTYEAR}} {{CURRENTMONTHNAME}} {{CURRENTDAY}}]] -- 
{{#ifexist:Wikipedia:Possibly unfree files/{{CURRENTYEAR}} {{CURRENTMONTHNAME}} {{CURRENTDAY}}|([{{fullurl:Wikipedia:Possibly unfree files/{{CURRENTYEAR}} {{CURRENTMONTHNAME}} {{CURRENTDAY}}|action=edit}} new nomination])|'''This page doesn't exist yet, please [{{fullurl:Wikipedia:Possibly unfree files/{{CURRENTYEAR}} {{CURRENTMONTHNAME}} {{CURRENTDAY}}|preload=Template:Puf+log&amp;action=edit&amp;autosummary=Create%20PUF%20log%20page&amp;autominor=true&amp;autoclick=wpSave}} create it].'''}}&lt;/span&gt;

If the current date's page has been started without the header, apply {{tls|puf log}} to the top of the day's page.

Please ensure &quot;==={{CURRENTMONTHNAME}} {{CURRENTDAY}}===&quot; is at the very top of the new page so that internal page links from the main Possibly unfree files page (the one you're on now) work.

==ఇవీ చూడండి==
{{list subpages|Possibly unfree files|వికీపీడియా}}

[[Category:Non-talk pages with subpages that are automatically signed]]</text>
      <sha1>nwkgbwj2ejqhj6k1glhctkhwhbw5o2c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>కొణిజర్ల మండలం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>148363</id>
    <revision>
      <id>3606622</id>
      <parentid>3603658</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:34:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <comment>కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6958" xml:space="preserve">'''కొణిజర్ల మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/236.Khammam.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2018-06-29 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209043318/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/236.Khammam.-Final.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=కొణిజర్ల|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం జిల్లా
| latd          = 17.229349
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 80.252953
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Khammam Konijerla-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=కొణిజర్ల|villages=17|area_total=248|population_total=61321|population_male=30878|population_female=30443|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=48.13|literacy_male=58.25|literacy_female=37.51|pincode = 507305}}
2016 లో  జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో  ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite  web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|title=ఖమ్మం  జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}&lt;/ref&gt;  ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[ఖమ్మం రెవెన్యూ డివిజను]]&lt;nowiki/&gt;లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు  కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఇది సమీప పట్టణమైన [[ఖమ్మం]] నుండి 14 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఈ మండలంలో  17  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం. మండల కేంద్రం [[కొణిజర్ల (ఖమ్మం జిల్లా)|కొణిజర్ల]].

== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Khammam mandals Konijarla pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త ఖమ్మం​ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనాభా లెక్కలు ప్రకారం మొత్తం జనాభా 61,321. అందులో పురుషులు 30,878 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 30,443.

2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 248 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 61,321. జనాభాలో పురుషులు 30,878 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 30,443. మండలంలో 17,135 గృహాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}&lt;/ref&gt;

==మండలం లోని రెవెన్యూ గ్రామాలు==
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}                        
# [[అమ్మపాలెం (కొణిజర్ల)|అమ్మపాలెం]]
# [[దుద్దెపూడి]]
# [[గోపారం]]
# [[గోపతి]]
# [[గుబ్బగుర్తి]]
# [[గుండ్రతిమడుగు]]
#[[కాచరం హవేలి|కాచారం హెచ్]]
# [[కొండ వనమాల|కొండవనమాల]]
# [[కొణిజర్ల (గ్రామం)|కొణిజర్ల]]
# [[లింగ గూడెం|లింగగూడెం]]
# [[మల్లుపల్లి (కొణిజర్ల)|మల్లుపల్లి]]
# [[పెదమునగల]]
# [[పల్లిపాడు (కొణిజర్ల)|పల్లిపాడు]]
# [[సింగరాయపాలెం (కొణిజర్ల)|సింగరాయపాలెం]]
# [[సివారు వెంకటపురం|శివారు వెంకటపురం]]
# [[తనికెల్ల]]
# [[తుమ్మలపల్లి (కొణిజర్ల)|తుమ్మలపల్లి]]
{{Div col end}}గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు

==మండలంలోని పంచాయతీలు==
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[అమ్మపాలెం (కొణిజర్ల)|అమ్మపాలెం]]
# అంజనాపురం
# అన్నవరం
# బొడ్య తండా
# చిన్న గోపతి
# చిన్న మునగాల
# గడ్డల గూడెం
# [[గోపారం]]
# [[గుబ్బగుర్తి]]
# [[గుండ్రతిమడుగు]]
# [[కొండ వనమల|కొండవానమాల]]
# కొణిజర్ల
# కొత్తకాచారం
# లక్ష్మీపురం
# [[లింగ గూడెం|లింగగూడెం]]
# [[మల్లుపల్లి (కొణిజర్ల)|మల్లుపల్లి]]
# మేకలకుంట
# [[గోపతి|పెద్దగోపతి]]
# [[పెదమునగల]]
# రాజ్యతండా
# రామనరసయ్య నగర్
# సాలెబంజర
# [[సింగరాయపాలెం (కొణిజర్ల)|సింగరాయపాలెం]]
# తీగలబంజర
# [[తనికెళ్ళ]]
# [[తుమ్మలపల్లి (కొణిజర్ల)|తుమ్మలపల్లి]]
# ఉప్పలచలక
{{Div col end}}

==మూలాలు==
{{Reflist}}

==వెలుపలి లింకులు==
{{ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>mi3984j2qlifz9no9qzw1ykc1bwcuc6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606627</id>
      <parentid>3606622</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:39:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7014" xml:space="preserve">'''కొణిజర్ల మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/236.Khammam.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2018-06-29 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209043318/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/236.Khammam.-Final.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=కొణిజర్ల|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం జిల్లా
| latd          = 17.229349
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 80.252953
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Khammam Konijerla-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=కొణిజర్ల|villages=17|area_total=248|population_total=61321|population_male=30878|population_female=30443|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=48.13|literacy_male=58.25|literacy_female=37.51|pincode = 507305}}
2016 లో  జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో  ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite  web|title=ఖమ్మం  జిల్లా|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ}}&lt;/ref&gt;  ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[ఖమ్మం రెవెన్యూ డివిజను|ఖమ్మం రెవెన్యూ డివిజనులో]] భాగం. 

పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు  కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఇది సమీప పట్టణమైన [[ఖమ్మం]] నుండి 14 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఈ మండలంలో  17  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం. మండల కేంద్రం [[కొణిజర్ల (ఖమ్మం జిల్లా)|కొణిజర్ల]].

== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Khammam mandals Konijarla pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త ఖమ్మం​ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనాభా లెక్కలు ప్రకారం మొత్తం జనాభా 61,321. అందులో పురుషులు 30,878 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 30,443.

2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 248 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 61,321. జనాభాలో పురుషులు 30,878 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 30,443. మండలంలో 17,135 గృహాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}&lt;/ref&gt;

==మండలం లోని రెవెన్యూ గ్రామాలు==
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}                        
# [[అమ్మపాలెం (కొణిజర్ల)|అమ్మపాలెం]]
# [[దుద్దెపూడి]]
# [[గోపారం]]
# [[గోపతి]]
# [[గుబ్బగుర్తి]]
# [[గుండ్రతిమడుగు]]
#[[కాచరం హవేలి|కాచారం హెచ్]]
# [[కొండ వనమాల|కొండవనమాల]]
# [[కొణిజర్ల (గ్రామం)|కొణిజర్ల]]
# [[లింగ గూడెం|లింగగూడెం]]
# [[మల్లుపల్లి (కొణిజర్ల)|మల్లుపల్లి]]
# [[పెదమునగల]]
# [[పల్లిపాడు (కొణిజర్ల)|పల్లిపాడు]]
# [[సింగరాయపాలెం (కొణిజర్ల)|సింగరాయపాలెం]]
# [[సివారు వెంకటపురం|శివారు వెంకటపురం]]
# [[తనికెల్ల]]
# [[తుమ్మలపల్లి (కొణిజర్ల)|తుమ్మలపల్లి]]
{{Div col end}}గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు

==మండలంలోని పంచాయతీలు==
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[అమ్మపాలెం (కొణిజర్ల)|అమ్మపాలెం]]
# అంజనాపురం
# అన్నవరం
# బొడ్య తండా
# చిన్న గోపతి
# చిన్న మునగాల
# గడ్డల గూడెం
# [[గోపారం]]
# [[గుబ్బగుర్తి]]
# [[గుండ్రతిమడుగు]]
# [[కొండ వనమల|కొండవానమాల]]
# కొణిజర్ల
# కొత్తకాచారం
# లక్ష్మీపురం
# [[లింగ గూడెం|లింగగూడెం]]
# [[మల్లుపల్లి (కొణిజర్ల)|మల్లుపల్లి]]
# మేకలకుంట
# [[గోపతి|పెద్దగోపతి]]
# [[పెదమునగల]]
# రాజ్యతండా
# రామనరసయ్య నగర్
# సాలెబంజర
# [[సింగరాయపాలెం (కొణిజర్ల)|సింగరాయపాలెం]]
# తీగలబంజర
# [[తనికెళ్ళ]]
# [[తుమ్మలపల్లి (కొణిజర్ల)|తుమ్మలపల్లి]]
# ఉప్పలచలక
{{Div col end}}

==మూలాలు==
{{Reflist}}

==వెలుపలి లింకులు==
{{ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>d0g9yb72q5qwy43qu5v1gw01qhkmpod</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606843</id>
      <parentid>3606627</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:23:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7026" xml:space="preserve">'''కొణిజర్ల మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/236.Khammam.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2018-06-29 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209043318/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/236.Khammam.-Final.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=కొణిజర్ల|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం జిల్లా
| latd          = 17.229349
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 80.252953
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Khammam Konijerla-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=కొణిజర్ల|villages=17|area_total=248|population_total=61321|population_male=30878|population_female=30443|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=48.13|literacy_male=58.25|literacy_female=37.51|pincode = 507305}}
2016 లో  జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో  ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite  web|title=ఖమ్మం  జిల్లా|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ}}&lt;/ref&gt;  ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[ఖమ్మం రెవెన్యూ డివిజను|ఖమ్మం రెవెన్యూ డివిజనులో]] భాగం. 

పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు  కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఇది సమీప పట్టణమైన [[ఖమ్మం]] నుండి 14 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఈ మండలంలో  17  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం. మండల కేంద్రం [[కొణిజర్ల (ఖమ్మం జిల్లా)|కొణిజర్ల]].

== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Khammam mandals Konijarla pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త ఖమ్మం​ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనాభా లెక్కలు ప్రకారం మొత్తం జనాభా 61,321. అందులో పురుషులు 30,878 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 30,443.

2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 248 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 61,321. జనాభాలో పురుషులు 30,878 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 30,443. మండలంలో 17,135 గృహాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}&lt;/ref&gt;

== మండలం లోని గ్రామాలు ==

=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}                        
# [[అమ్మపాలెం (కొణిజర్ల)|అమ్మపాలెం]]
# [[దుద్దెపూడి]]
# [[గోపారం]]
# [[గోపతి]]
# [[గుబ్బగుర్తి]]
# [[గుండ్రతిమడుగు]]
#[[కాచరం హవేలి|కాచారం హెచ్]]
# [[కొండ వనమాల|కొండవనమాల]]
# [[కొణిజర్ల (గ్రామం)|కొణిజర్ల]]
# [[లింగ గూడెం|లింగగూడెం]]
# [[మల్లుపల్లి (కొణిజర్ల)|మల్లుపల్లి]]
# [[పెదమునగల]]
# [[పల్లిపాడు (కొణిజర్ల)|పల్లిపాడు]]
# [[సింగరాయపాలెం (కొణిజర్ల)|సింగరాయపాలెం]]
# [[సివారు వెంకటపురం|శివారు వెంకటపురం]]
# [[తనికెల్ల]]
# [[తుమ్మలపల్లి (కొణిజర్ల)|తుమ్మలపల్లి]]
{{Div col end}}గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు

=== పంచాయతీలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[అమ్మపాలెం (కొణిజర్ల)|అమ్మపాలెం]]
# అంజనాపురం
# అన్నవరం
# బొడ్య తండా
# చిన్న గోపతి
# చిన్న మునగాల
# గడ్డల గూడెం
# [[గోపారం]]
# [[గుబ్బగుర్తి]]
# [[గుండ్రతిమడుగు]]
# [[కొండ వనమల|కొండవానమాల]]
# కొణిజర్ల
# కొత్తకాచారం
# లక్ష్మీపురం
# [[లింగ గూడెం|లింగగూడెం]]
# [[మల్లుపల్లి (కొణిజర్ల)|మల్లుపల్లి]]
# మేకలకుంట
# [[గోపతి|పెద్దగోపతి]]
# [[పెదమునగల]]
# రాజ్యతండా
# రామనరసయ్య నగర్
# సాలెబంజర
# [[సింగరాయపాలెం (కొణిజర్ల)|సింగరాయపాలెం]]
# తీగలబంజర
# [[తనికెళ్ళ]]
# [[తుమ్మలపల్లి (కొణిజర్ల)|తుమ్మలపల్లి]]
# ఉప్పలచలక
{{Div col end}}

==మూలాలు==
{{Reflist}}

==వెలుపలి లింకులు==
{{ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>2q9ss0iwy563ump5o1tovndefvjdgoh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>మాడభూషి శ్రీధర్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>153887</id>
    <revision>
      <id>3606795</id>
      <parentid>3595667</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T03:02:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28285" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = మాడభూషి శ్రీధర్
| image              = Madabhushi sridhar.png
| alt                = 
| caption            = 
| birth_name         = 
| birth_date         = {{Birth date and age|1956|11|10}}
| birth_place        = [[వరంగల్]], తెలంగాణ, ఇండియా
| death_date         = &lt;!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} or {{Death-date and age|Month DD, YYYY|Month DD, YYYY}} (death date then birth date) --&gt;
| death_place        = 
| nationality        = భారతీయుడు
| other_names        = 
| occupation         = కేంద్ర సమాచార శాఖ కమిషనర్‌
| known_for          = 
}}
'''మాడభూషి శ్రీధర్''' (జననం 1956 నవంబరు 10) ఒక సీనియర్ పాత్రికేయుడు, భారతీయ విద్యావేత్త  ప్రస్తుతం [[మహీంద్రా విశ్వవిద్యాలయం]]&lt;nowiki/&gt;లోని స్కూల్ ఆఫ్ లా డీన్‌గా పనిచేస్తున్నారు. గతంలో హైదరాబాదులోని [[నల్సార్ న్యాయ విశ్వవిద్యాలయం|నల్సార్ యూనివర్సిటీ ఆఫ్ లా]]&lt;nowiki/&gt;లో ప్రొఫెసర్‌గా, బెన్నెట్ యూనివర్సిటీలో డీన్‌గా పనిచేశారు. కేంద్ర సమాచార శాఖ కమిషనర్‌గా కూడా పనిచేశారు&lt;ref&gt;http://www.deccanchronicle.com/131122/news-current-affairs/article/prof-sridhar-take-over-cic-today&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://newindianexpress.com/cities/hyderabad/Madabhushi-is-Central-Information-Commissioner/2013/11/22/article1904359.ece&lt;/ref&gt;.  

== ప్రారంభ జీవితం ==
ఎం.ఎస్ ఆచార్య, రంగనాయకమ్మ దంపతులకు జన్మించాడు. [[వరంగల్లు]] పట్టణానికి ఆనుకుని ఉండే గిర్మాజీపేట సొంత ఊరు. మసూమ్ అలీ హైస్కూల్, ఏవీవీ జూనియర్ కాలేజీ, సీకేఎం కాలేజీ, వరంగల్ లా కాలేజీలలో చదివారు. అతను ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం నుండి లా, జర్నలిజంలలో పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేషన్ పూర్తి చేసారు. 'జనధర్మ', 'వరంగల్ వాణి' పత్రికల నిర్వాహకుడుగా ఉన్నారు. ఆయన తండ్రి  అసలు ఊరు [[నెల్లికుదురు]]. మాసూంగల్లీలో ఉన్న మాసూం అలీ హైస్కూల్‌లో చదువుకున్నారు. ఆయన ఆంధ్రపత్రిక ఏజెంటు. జనధర్మ పత్రికా సంపాదకుడు, స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు కూడా. మాడభూషి శ్రీధర్ కు విద్య నేర్పిన గురువు సాంబశివరావు. 

== కెరీర్ ==
ప్రస్తుతం హైదరాబాద్‌లోని [[మహీంద్రా విశ్వవిద్యాలయం|మహీంద్రా యూనివర్సిటీ]]&lt;nowiki/&gt;లో స్కూల్ ఆఫ్ లా డీన్‌గా పనిచేస్తున్నారు. దీనికి ముందు అతను గ్రేటర్ నోయిడాలోని బెన్నెట్ విశ్వవిద్యాలయంలోని స్కూల్ ఆఫ్ లాలో ప్రొఫెసర్‌గా పనిచేశాడు, అంతకుముందు అతను హైదరాబాద్‌లోని నల్సార్ యూనివర్శిటీ ఆఫ్ లాలో 13 సంవత్సరాలకు పైగా ప్రొఫెసర్‌గా పనిచేశాడు. అతను చట్టం ,  జర్నలిజంపై ఆంగ్లం , తెలుగులో 30 పుస్తకాలను వ్రాసాడు, ఇందులో నాలుగు సమాచార హక్కు చట్టంపై ఉన్నాయి.

== కేంద్ర సమాచార కమిషనర్ గా ==
అతను 21 నవంబర్ 2013న సమాచార కమిషనర్‌గా నియమితుడయ్యాడు.

==భావాలు అనుభవాలు==
*అందుబాటులో ఏదో ఓ బడి ఉండటం ఎంతో ముఖ్యం. 
*చిన్నతనంలో నేను, అన్నయ్య కలిసి 'బాల విద్యార్థి సంఘం' స్థాపించాం. నేను పాటలు పాడటం, [[హరికథ]]లు చెప్పడం, [[సీతాకల్యాణం]]లో రావణ పాత్ర పోషించేవాణ్ణి. 
*జయప్రకాష్ నారాయణ్ రోడ్ (ఇప్పుడు జేపీఎన్ రోడ్, ఒకప్పుడు ముఖరంజా రోడ్)
*ఆజంజాహి మిల్స్ తెలంగాణలో ఏకైక పరిశ్రమ. [[వరంగల్]] నగరానికే ఆ మిల్లు ఒక బొడ్రాయి. అందులో వందలాది మందికి ఉపాధి దొరికేది. దానిలో పనిచేసే అధికారుల కోసం పెద్ద ఇళ్లతో ఒక కాలనీ ఉండేది. అదే మిల్స్ కాలనీ! అందులోనే ఒక పోలీస్ స్టేషను. పెద్ద పెద్ద సభలు, సమావేశాలు జరగాలంటే ఆజంజాహి మిల్స్ గ్రౌండ్స్‌లోనే. [[ఇందిరాగాంధీ]] బహిరంగ సభ ఎప్పుడైనా అక్కడే జరిగేది. ఆ మిల్లు కార్మిక నాయకులే అంచెలంచెలుగా రాజకీయ నాయకులుగా ఎదిగేవారు. కానీ ఇప్పుడు అజాంజాహి మిల్లు ఆనవాళ్లు కూడా లేవు. మిల్లులోని వస్తువులన్నీ అమ్మేశారు. చెక్క సామాన్లు చిల్లరగా వేలం వేశారు. మిల్లు స్థలాన్ని, గ్రౌండ్స్‌ను కాలనీల నిర్మాణానికి ఉపయోగించారు. మిల్లు పోయి రియల్ ఎస్టేట్ మిగిలింది. అది అభివృద్ధి అని చెప్పేవాళ్లున్నా... నాకు మాత్రం ఒక [[చరిత్ర]]ను, [[సంస్కృతి]]ని, ఒక [[నాగరికత]]ను పాతి పెట్టారనిపిస్తుంది. నగరానికి ప్రాణ బిందువైన మిల్లును చంపి అక్కడ ప్రాణంలేని వ్యాపారాత్మక కాలనీలను నిలబెట్టారు. ఇంతమంది నాయకులు, మంత్రులు ఉన్నారు. వరంగల్లు ఉద్యమ పోరాట కేంద్రం అని చెబుతుంటారు. కానీ ఒక్క మిల్లును కాపాడుకోలేకపోయారు. 
*వరంగల్లుకు ఆ పేరును ఇచ్చింది వరంగల్ కోట. అందులోని ఏకశిలా పర్వతం, దాని మీద ఉన్న చిన్న గుడి. 
*[[వరంగల్]] వదిలి [[హైదరాబాద్‌]]లో పరిశోధనాత్మక జర్నలిస్టుగా కాలం గడిపినా, నల్సార్‌లో న్యాయశాస్త్ర అధ్యాపకుడినైనా, ఇప్పుడు ఢిల్లీలో సమాచార కమిషనర్‌ను అయినా నాది ఏ ఊరంటే వరంగల్లనే చెబుతాను. నేను ఓ విలేకరిగా ముఖ్యమంత్రులను, మంత్రులను కలిసిన సర్క్యూట్ గెస్ట్‌హౌస్‌లోనే నేనే ఓ విఐపీగా బస చేయడం, [[జర్నలిస్టు]]గా రాజకీయ నాయకుల సమావేశాలను కవర్ చేయడానికి పరిగెత్తిన రోడ్ల మీద నేనే ముఖ్య అతిథిగా ఎస్కార్ట్ కార్ల మధ్య అధికారిక వాహనంలో తిరగడం, విలేకరులకు ఇంటర్వ్యూలు ఇవ్వడం గొప్పగా అనిపిస్తున్నా, నా పదవిని, వైభవాన్ని చూడటానికి మా ఊళ్లో నాన్న లేడే అనే బాధ మాత్రం ఉంది.నాన్న [[సైకిల్]] మీద తిరిగి పేపర్లు పంచిన ఊరు, నేను స్కూటర్ మీద పగలనక, రాత్రనక తిరిగి వార్తలుసేకరించిన ఊరు, అదే వీధుల్లో నన్ను వి.ఐ.పి.గా ఊరేగించిన ఊరు నన్ను వరంగల్ వాణి (ణ్ణి) గా తీర్చిదిద్దిన ఊరు.&lt;ref&gt;http://www.andhrajyothy.com/node/53305 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140116170952/http://www.andhrajyothy.com/node/53305 |date=2014-01-16 }} ఆంధ్రజ్యోతి 12.1.2014&lt;/ref&gt;

== రచయితగా ==
'''న్యాయ పుస్తకాల జాబితా (ఇంగ్లీష్‌లో)'''

'''ప్రచురణల జాబితా'''

* RTI: డ్యూటీ టు డిస్‌క్లోజ్, 2019 రివైజ్డ్ ఎడిషన్ ఆఫ్ RTI యూజ్ అండ్ అబ్యూస్, 2015, అలహాబాద్ లా ఏజెన్సీ ఫరీదాబాద్, హర్యానా 
* గోప్యత గోప్యత: (సెప్టెంబర్ 2018), ఆసియా లా హౌస్, హైదరాబాద్
* లంచం కుటుంబ వ్యవహారమా? పబ్లిక్ సర్వెంట్ల గోప్యత విశ్లేషణ, విశాఖపట్నంలో 2017 ప్రచురణ.
* తెలంగాణ, AP పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టం, 2014, ఆసియా లా హౌస్, హైదరాబాద్ 2015 
* తెలంగాణ: ఆర్టికల్ 3 ద్వారా అధికారం పొందిన 29వ రాష్ట్రం: మోహన్ లా హౌస్ ఢిల్లీ, 2014
* రాజ్యాంగ పాలన మరియు న్యాయ ప్రక్రియ: ఎడిటర్: ఆసియా లా హౌస్, 2014
* నిర్భయ చట్టం (అత్యాచారం ఆపడం అసాధ్యం), ఆసియా లా హౌస్, 2013 
* న్యూ మీడియా- ఇంటర్నెట్, మాడ్యూల్ III, పీజీ డిప్లొమా కోర్సు, నల్సార్ ప్రో, హైదరాబాద్. 2011 
* మీడియా లా- పాలసీ, మాడ్యూల్ 1, పీజీ డిప్లొమా కోర్సు, నల్సార్‌ప్రో, హైదరాబాద్.2012
* జడ్జింగ్ రైట్ టు ఇన్ఫర్మేషన్, సెంటర్ ఫర్ గుడ్ గవర్నెన్స్, 2011
* న్యూక్లియర్ లయబిలిటీ యొక్క ఇతర వైపు, ఆల్ ఇండియా లాయర్స్ యూనియన్ AP కమిటీ, 2010
* పర్యావరణ సాధికారత: ఆసియా లా హౌస్, హైదరాబాద్ ఆగస్టు 2009
* అన్యాయమైన అద్దె మరియు నియంత్రించలేని నియంత్రణలు, ఆసియా లా హౌస్, హైదరాబాద్, ఆగస్టు 2009
* ఎన్నికలు మరియు మీడియా: కలాల కాపలా, ఎన్నికలను కవర్ చేయడంలో మీడియా పాత్రపై తెలుగు పుస్తకం, AP ప్రెస్ అకాడమీ, హైదరాబాద్. 2009 మార్చి
* లా ఆఫ్ ఎక్స్‌ప్రెషన్: (లా ఫర్ మీడియా) ఆసియా లా హౌస్, హైదరాబాద్, మే 2007 ప్రచురణ, పేజీలు 1300
* కో-ఎడిటర్: PA చౌదరి యొక్క విజన్ మరియు మిషన్, ఇండియన్ కాన్స్టిట్యూషనల్ గవర్నెన్స్ (న్యాయమూర్తి చౌదరి యొక్క తీర్పుల విశ్లేషణ) ఆసియా లా హౌస్, హైదరాబాద్, 2007 జూన్.
* రామస్వామి అయ్యర్స్ లా ఆఫ్ టోర్ట్స్, సహ రచయిత, ప్రొఫెసర్ ఎ. లక్ష్మీనాథ్‌తో, బటర్‌వర్త్స్, న్యూఢిల్లీ, 2007 ప్రచురించింది
* సమాచార హక్కు, వాధ్వా, నాగ్‌పూర్, 2006, న్యూఢిల్లీ
* ఆల్టర్నేటివ్ డిస్ప్యూట్ రిజల్యూషన్, నెగోషియేషన్ అండ్ మెడియేషన్, 2006, బటర్‌వర్త్స్, న్యూ ఢిల్లీ లీగల్ లాంగ్వేజ్, ఆసియా లా హౌస్, హైదరాబాద్.
* ఆసియా లా హౌస్ ప్రచురించిన “ఎఫ్‌ఐఆర్, అరెస్ట్ &amp; బెయిల్”.
* &quot;న్యాయమూర్తుల నియామకం: ఒక క్లిష్టమైన విశ్లేషణ&quot;, లోక్ సత్తా, హైదరాబాద్‌లో ప్రచురణ కోసం పరిశోధన ప్రాజెక్ట్
* మీడియా లా యొక్క రాజ్యాంగ పునాదులు, మాడ్యూల్ II, PG డిప్లొమా కోర్సు, నల్సార్ ప్రో, హైదరాబాద్, 2010 
* ప్రకటనలు మరియు చట్టం, మీడియా లా కోసం నాల్గవ మాడ్యూల్, PG డిప్లొమా కోర్సు, నల్సార్-ప్రో, హైదరాబాద్. 2010

=== పుస్తకాల జాబితా (తెలుగులో) ===

* నిలిచి గెలిచిన తెలంగాణ, (తెలంగాణ రాష్ట్ర ఏర్పాటుపై తెలుగు పుస్తకం) ఆసియా లా హౌస్, 2015
* ఆంధ్రప్రదేశ్ విభజన చట్టం, 2014, AP పునర్వ్యవస్థీకరణ చట్టంపై తెలుగు పుస్తకం, 2014, ఆసియా లా హౌస్, హైదరాబాద్, 2015. 
* సల్వాజుడుమ్‌పై సుప్రీంకోర్టు తీర్పు, 2013 
* అయోధ్య తీర్పు: అయోధ్య తీర్పుపై తెలుగు పుస్తకం, EMESCO, హైదరాబాద్, 2011 ప్రచురించింది
* సమాచార హక్కు తెలుగు బుక్‌లెట్, తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం మరియు AP అధికార భాషా సంఘం, 2006 ప్రచురించింది
* కుమార్తెలకు సమాన హక్కులు, తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం మరియు AP అధికార భాషా సంఘం, 2006 ప్రచురించిన తెలుగు పుస్తకం
* ధర్మాసన చైతన్యం, (తెలుగులో న్యాయ క్రియాశీలత)
* కార్మిక చట్టాలు (తెలుగులో కార్మిక చట్టాలు) 2013లో సవరించబడ్డాయి
* FIR, అరెస్ట్ &amp; బెయిల్ (తెలుగు) 2012లో సవరించబడింది
* మహిళలు చట్టాలు (తెలుగులో మహిళలు &amp; చట్టం) 2012లో సవరించబడింది
* పంచనామ (తెలుగు)
* పత్రికార్చన -పరువునాస్తం - కోర్టు ధిక్కారం, పత్రికా రచన, పరువు నష్టం మరియు కోర్టు ధిక్కారం తెలుగు ప్రచురణలో AP ప్రెస్ అకాడమీ, హైదరాబాద్)
* న్యాయవ్యవస్థ (న్యాయవ్యవస్థ), తెలుగులో ఒక పుస్తకం, తెలుగు అకాడమీ, ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం, హైదరాబాద్, 2004 ప్రచురించింది.
* పర్యవరణ పరిజ్ఞానం, ఎన్విరాన్‌మెంటల్ లా ఇన్ తెలుగులో, ఎన్విరాన్‌మెంట్ కెపాసిటీ బిల్డింగ్ ప్రోగ్రామ్ కింద నల్సార్ ప్రచురించింది. 2003
* జాతీయ మానవ హక్కుల కమిషన్ కోసం బుక్‌లెట్లు
* బాండెడ్ లేబర్, NALSAR- NHRC బుక్‌లెట్ ప్రచురించబడింది, (తెలుగు బుక్‌లెట్) ఏప్రిల్ 2005
* మాన్యువల్ స్కావెంజింగ్, NALSAR- NHRC (తెలుగు బుక్‌లెట్), ఏప్రిల్ 2005
* మానవ హక్కుల కమిషన్, నల్సార్- NHRC (తెలుగు బుక్‌లెట్), ఏప్రిల్ 2005
* మానవ హక్కులపై అంతర్జాతీయ ఒప్పందాలు, NALSAR- NHRC (తెలుగు బుక్‌లెట్), ఏప్రిల్ 2005
* లైంగిక వేధింపులు, NALSAR- NHRC (తెలుగు బుక్‌లెట్), ఏప్రిల్ 2005
* మానవ హక్కులు మరియు AIDS, NALSAR- NHRC (తెలుగు బుక్‌లెట్), ఏప్రిల్ 2005
* బాల కార్మికులు, NALSAR- NHRC (తెలుగు బుక్‌లెట్), ఏప్రిల్ 2005
* వికలాంగుల హక్కులు, NALSAR- NHRC (తెలుగు బుక్‌లెట్), ఏప్రిల్ 2005

== వ్యాసాలు ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|1. రహస్యాల ఉక్కుతెరల మధ్య పి ఎం కేర్స్ ఫండ్, Rahasyala Ukku Terala Madhya PM కేర్స్ ఫండ్ (తెలుగు బుక్ ఆన్ PM కేర్స్ ఫండ్, ఐరన్ కర్టెన్స్ ఆఫ్ సీక్రెసీ, MB VK మరియు SVK ప్రచురణ, నవంబర్ 2020.
|-
|2. వాళ్లెందుకు నడుస్తున్నారు. కాలంలో వలస కూలీల వెతలు Vallenduku Nadustunnaru: COVID-19 సమయంలో భారతదేశంలో వలస కార్మికుల మారథాన్ వాక్, MVK పబ్లిషర్స్, 2020 జూలై 
|-
|3. ఎవడ్రా నన్ను పౌరుడు కాదన్నది? Yevadra Nannu Pourudu Kadannadi?, నా పౌరసత్వంపై అనుమానం ఎవరికి? CAA, NRC NPRపై తెలుగు పుస్తకం
|-
|4. నిలిచి గెలిచిన తెలంగాణ నిలిచి గెలిచిన తెలంగాణ, (తెలంగాణ రాష్ట్ర ఏర్పాటుపై తెలుగు పుస్తకం) ఆసియా లా హౌస్, 2015
|-
|5. ఆంధ్రప్రదేశ్ విభజన చట్టం Andhra Pradesh Vibhajana Chattam, 2014, AP Reorganization Act, 2014, Asia Law House, Hyderabad, 2015పై తెలుగు పుస్తకం.
|-
|6. సల్వా జుడుం సుప్రీం తీర్పు Salwa Judum, 2013పై సుప్రీం కోర్ట్ తీర్పు
|-
|7. అయోధ్య తీర్పు అయోధ్య తీర్పు: అయోధ్య తీర్పుపై తెలుగు పుస్తకం, EMESCO, హైదరాబాద్, 2011 ప్రచురించింది
|-
|8. తెలుగు సమాచార హక్కు చట్టం, తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం మరియు AP అధికారిక భాషా సంఘం, 2006 ద్వారా ప్రచురించబడిన సమాచార తెలుగు బుక్‌లెట్ హక్కు
|-
|9. కూతుళ్లకు సమాన హక్కులు కూతుళ్లకు సమాన హక్కులు, తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం మరియు AP అధికారిక భాషా సంఘం ప్రచురించిన తెలుగు పుస్తకం, 2006
|-
|10. సమాచారం మన జన్మ హక్కు సమాచారమ్ మన జన్మ హక్కు, సమాచార హక్కు, మా జన్మ హక్కు, ఆసియా లా హౌస్, హైదరాబాద్ ద్వారా తెలుగు పుస్తకం. 2006
|-
|11. ధర్మాసన చైతన్యం ధర్మాసన చైతన్యం, (తెలుగులో జ్యుడీషియల్ యాక్టివిజం) 1998
|-
|12. చెన్నకేశవ చరిత్ర Chenna Keshava Charitra: History of Chanrayangutta, Hyderabad, 2013
|-
|13. కార్మిక చట్టాలు కార్మిక చట్టాలు (తెలుగులో కార్మిక చట్టాలు) 2013లో సవరించబడ్డాయి 
|-
|14. ప్రథమసమాచార నివేదిక అరెస్టు బెయిల్ FIR, అరెస్ట్ &amp; బెయిల్ (తెలుగు) 2012లో సవరించబడింది
|-
|15. మహిళలు చట్టాలు Mahilalu Chattalu (తెలుగులో మహిళలు &amp; చట్టం) 2012లో సవరించబడింది
|-
|16. కలాల కాపలా: ఎన్నికలు పత్రికలు మీడియా &amp; ఎన్నికలు: Kalaala Kapalaa, Telugu Book on role of media in covering elections, AP Press Academy, Hyderabad. 2009 మార్చి
|-
|17. పంచనామ తెలుగు పుస్తకం Panchanama (Telugu) 
|-
|18. పత్రికా రచన పరువు నష్టం: Patrikarachana -Paruvu Nastam - Court Dhikkaram, writing for the press, Defamation and Contempt of Court in Telugu) publication by AP Press Academy, Hyderabad)
|-
|19. న్యాయవ్యవస్థ న్యాయవ్యవస్థ (న్యాయ వ్యవస్థ), తెలుగులో ఒక పుస్తకం, తెలుగు అకాడమీ, ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం, హైదరాబాద్, 2004 ప్రచురించింది.
|-
|20. పర్యావరణ పరిజ్ఞాన పర్యవరణ పరిజ్ఞానం, తెలుగులో పర్యావరణ చట్టం, పర్యావరణ సామర్థ్య నిర్మాణ కార్యక్రమం కింద NALSAR ప్రచురించింది. 2003
|-
|21. నాన్న, రాజన్ తండ్రి కథ నాన్నా: రాజన్ తండ్రి కథ, అత్యవసర సంఘటన, హైదరాబాద్ బుక్స్, 1995
|}

== అవార్డులు ==

* ఉత్తమ ఉపాధ్యాయ అవార్డు, ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం - సెప్టెంబర్ 2013
* ఉత్తమ నాటక రచయిత ([[తెలుగు విశ్వవిద్యాలయము - కీర్తి పురస్కారాలు (2018)|తెలుగు విశ్వవిద్యాలయము - కీర్తి పురస్కారం-2018]])&lt;ref&gt;{{Cite web|last=telugu|first=NT News|date=2021-12-30|title=Telugu University {{!}} కీర్తి పురస్కారాలను ప్రకటించిన తెలుగువర్సిటీ|url=https://www.ntnews.com/districts-localnews/telugu-university-announces-kirti-awards-381654|archive-url=https://web.archive.org/web/20220707060107/https://www.ntnews.com/districts-localnews/telugu-university-announces-kirti-awards-381654|archive-date=2022-07-07|access-date=2022-07-07|website=Namasthe Telangana|language=te}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2021-12-31|title=44 మందికి తెలుగు వర్సిటీ కీర్తి పురస్కారాలు|url=https://www.eenadu.net/telugu-news/state-news/general/2702/121267623|archive-url=https://web.archive.org/web/20220707061000/https://www.eenadu.net/telugu-news/state-news/general/2702/121267623|archive-date=2022-07-07|access-date=2022-07-07|website=EENADU|language=te}}&lt;/ref&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==ఇతర లింకులు==
* [https://web.archive.org/web/20130515032949/http://www.nalsar.ac.in/faculty/Sridhar-profile.html Official profile]

{{Authority control}}

[[వర్గం:తెలుగువారిలో స్వాతంత్ర్య సమర యోధులు]]
[[వర్గం:సంపాదకులు]]
[[వర్గం:1956 జననాలు]]
[[వర్గం:తెలంగాణ స్వాతంత్ర్య సమరయోధులు]]
[[వర్గం:వరంగల్లు పట్టణ జిల్లా పాత్రికేయులు]]
[[వర్గం:తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం కీర్తి పురస్కారాల విజేతలు-2018]]</text>
      <sha1>puw4p4uqrisrxyszlorac29nk3vwiap</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>యెల్లెందు</title>
    <ns>0</ns>
    <id>157238</id>
    <redirect title="ఇల్లెందు" />
    <revision>
      <id>3606759</id>
      <parentid>1027337</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T00:42:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>9652</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Fixing double redirect to [[ఇల్లెందు]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="60" xml:space="preserve">#దారిమార్పు [[ఇల్లెందు]]</text>
      <sha1>io88mqbcl2gyzlsgktenu6cydawr7zc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>క్లోమ కాన్సర్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>159140</id>
    <revision>
      <id>3606957</id>
      <parentid>3051843</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:37:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5255" xml:space="preserve">{{మూలాలు లేవు}}
{{Infobox disease
| Name      = క్లోమ కాన్సర్
| Image     = Illu pancrease.svg
| Caption    =
| DiseasesDB   = 9510
| ICD10     = {{ICD10|C|25||c|15}}
| ICD9      = {{ICD9|157.0-157.9}}
| ICDO      =
| OMIM      = 260350
| MedlinePlus  = 000236
| eMedicineSubj = med
| eMedicineTopic = 1712
| MeshID     = D010190
}}
అన్ని క్యాన్సర్లలో క్లోమగ్రంథికి (పాంక్రియాస్‌కు) వచ్చే క్యాన్సర్ చాలా తీవ్రమైంది. దీనికి చికిత్స చేయటం కష్టం. అందువల్ల పాంక్రియాటిక్ క్యాన్సర్ బారినపడ్డవారిలో సుమారు 96% మంది మరణించే అవకాశముంది. 

==కారణాలు==
ఇది రావటానికి ప్రధాన కారణమేంటో ఇప్పటికీ తెలియదు. పొగ తాగటం, [[వూబకాయం]], [[మధుమేహం]], మద్యం అలవాటు, దీర్ఘకాలం క్లోమం వాపు వంటివి దీనికి దారితీస్తాయి. తాజాగా పాంక్రియాటిక్ క్యాన్సర్‌లో బ్యాక్టీరియా ఇన్‌ఫెక్షన్లు.. ముఖ్యంగా పేగుల్లో, దంతాల్లో తలెత్తే ఇన్‌ఫెక్షన్ల పాత్రా ఉంటున్నట్టు బయటపడింది. జీర్ణాశయ క్యాన్సర్, పెప్టిక్ అల్సర్‌తో సంబంధం గల హెలికోబ్యాక్టర్ పైలోరీ.. [[దంతాలు]], చిగుళ్లను దెబ్బతీసే పార్ఫీర్మోమోనస్ జింజివలిస్ బ్యాక్టీరియా ఇన్‌ఫెక్షన్లు గలవారికి పాంక్రియాటిక్ క్యాన్సర్ వచ్చే అవకాశం ఎక్కువగా ఉంటున్నట్టు తేలింది. ఈ ఇన్‌ఫెక్షన్లు శరీరమంతటా వాపును ప్రేరేపిస్తాయని, ఇది పాంక్రియాటిక్ క్యాన్సర్‌కు దోహదం చేస్తుండొచ్చని పరిశోధకులు అనుమానిస్తున్నారు. అంతేకాదు ఈ ఇన్‌ఫెక్షన్లు రోగనిరోధక వ్యవస్థలో మార్పులకూ దారితీస్తాయి. రోగనిరోధక వ్యవస్థ బలహీనమైతే శరీరం క్యాన్సర్‌ను సమర్థంగా ఎదుర్కోలేదు. ఇలాంటి పరిస్థితికి పొగ అలవాటు, వూబకాయం, మధుమేహం వంటి ముప్పు కారకాలూ తోడైతే.. రోగ నిరోధక ప్రతిస్పందన బలహీనపడి, మరిన్ని ఇన్‌ఫెక్షన్లూ దాడిచేస్తాయి. క్లోమగ్రంథిలో కణితి వృద్ధికి తోడ్పడే వ్యవస్థలనూ ఈ బ్యాక్టీరియా ఇన్‌ఫెక్షన్లు నేరుగా ప్రేరేపిస్తున్నాయని పరిశోధకులు భావిస్తున్నారు.
==చికిత్స==
క్యాన్సర్లకూ ఇన్‌ఫెక్షన్లకూ సంబంధం ఉన్నట్టు గుర్తించటం కొత్త విషయమేమీ కాదు. [[హెపటైటిస్]] బి, సి వైరస్‌ల మూలంగా కాలేయ క్యాన్సర్.. హ్యూమన్ పాపిలోమా వైరస్‌తో గర్భాశయ ముఖద్వార క్యాన్సర్.. ఎప్‌స్త్టెన్-బార్ వైరస్‌తో ముక్కు, గొంతు పైభాగంలో క్యాన్సర్ వస్తున్నట్టు ఇప్పటికే తేలింది. అందువల్ల పాంక్రియాటిక్ క్యాన్సర్‌లో బ్యాక్టీరియా ఇన్‌ఫెక్షన్ల పాత్రను మరింత బాగా అర్థం చేసుకుంటే తొలిదశలోనే దీన్ని గుర్తించి, చికిత్స చేయటానికి అవకాశముంటుంది.
==బయటి లంకెలు==
{{Commons category}}

*{{DMOZ|Health/Conditions_and_Diseases/Cancer/Gastrointestinal/Pancreatic/}}

[[వర్గం:వ్యాధులు]]</text>
      <sha1>3mf6vg0agb42qmkhqqphltpsa2094oq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>నలిమెల భాస్కర్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>159489</id>
    <revision>
      <id>3606625</id>
      <parentid>3553540</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:38:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>విలాసాగరం రవీందర్</username>
        <id>55917</id>
      </contributor>
      <comment>/* జీవిత విశేషాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9081" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name =  నలిమెల భాస్కర్
| residence = కరీంనగర్ 
| other_names = 
| image =  Nalimela Bhaskar.jpg
| imagesize = 200px
| caption = నలిమెల భాస్కర్
| birth_name = నలిమెల భాస్కర్
| birth_date =  1956  ఫిబ్రవరి 12 
| birth_place = 
| home_town =  [[నారాయణపూర్‌‌ గ్రామం]]  [[యల్లారెడ్డిపేట్ మండలం]] [[రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా]]
| death_date = 
| death_place = 
| death_cause = 
| known = కవి, పరిశోధకుడు, బహుభాషావేత్త
| occupation =  కవి, పరిశోధకుడు, బహుభాషావేత్త
| title = 
| salary = 
| term =
| predecessor = 
| successor = 
| party =  
| boards =
| religion = హిందూ మతము
| wife = 
| spouse=  
| partner = 
| children =   
| father =  రాంచంద్రం
| mother = బుచ్చమ్మ
| website =
| footnotes = 
| employer =
| height = 
| weight =
}}

'''నలిమెల భాస్కర్''' కవి, పరిశోధకుడు, బహుభాషావేత్త.

== జీవిత విశేషాలు ==
అతను 1956  ఫిబ్రవరి 12న  [[రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా]], [[యల్లారెడ్డిపేట్ మండలం]], [[నారాయణపూర్ (యల్లారెడ్డి)|నారాయణపూర్‌లో]] బుచ్చమ్మ, రాంచంద్రం దంపతులకు జన్మించాడు. [[తెలుగు]], [[కన్నడ భాష|కన్నడ]], [[తమిళ భాష|తమిళ]], [[మలయాళ భాష|మళయాళ]] సామెతలపై [[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయము|ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం]]లో ఎం.ఫిల్ చేశాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ntnews.com/Nipuna-Education/%E0%B0%8E%E0%B0%A1%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8B-%E0%B0%92%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95-%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%87-%E0%B0%A4%E0%B1%8B%E0%B0%9F%E0%B0%82%E0%B0%A4-%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%B5-%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BF-%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8-%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%BF-15-2-477581.aspx|title=ఎడారిలో ఒక్క పువ్వే.. తోటంత విలువ చేస్తుంది అన్న కవి}}&lt;/ref&gt; తెలుగు, మళయాళ కుటుంబ సామెతలపై పరిశోధన చేసి అదే విశ్వవిద్యాలయం నుంచి పీహెచ్‌డీ పట్టా పొందాడు. అతనికి 14 భాషల్లో పట్టుంది. తెలుగు ఉపన్యాసకులుగా పనిచేసి 2011 నవంబర్‌లో స్వచ్ఛంద ఉద్యోగ విరమణ చేశారు.&lt;ref&gt;http://www.jagranjosh.com/current-affairs/telugu-kendra-sahitya-academy-award-announced-for-nalimela-bhasker-1394536647-3&lt;/ref&gt; [[తెలంగాణ]] పదకోశాన్ని రూపొందించడమే కాకుండా పలు భారతీయ భాషల కథలను [[తెలుగు]]లోకి అనువదించాడు. అద్దంలో గాంధారి, మట్టిముత్యాలు, సుద్దముక్క వంటి 17 సంకలనాలను ఆవిష్కరించాడు. ప్రస్తుతం తెలంగాణ రచయితల వేదిక జాతీయ అధ్యక్షులుగా వ్యవహరిస్తున్నాడు. 2014, మార్చి 10న 2013 సంవత్సరానికిగాను అనువాద సాహిత్యంలో కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీచే పురస్కారం ప్రకటించబడింది.&lt;ref&gt;ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 11-03-2014&lt;/ref&gt; మలయాళ రచయిత పుణత్తిల్ కుంజబ్దుల్లా రచించిన &quot;స్మారక శిశిగల్&quot; నవలను నలిమెల భాస్కర్ తెలుగులో &quot;స్మారక శిలలు&quot; పేరిట తెలుగులోకి అనువదించాడు. [[పి.వి.నరసింహారావు]] తర్వాత ఈ పురస్కారం పొందిన [[కరీంనగర్ జిల్లా]] రచయితలలో భాస్కర్ రెండో వ్యక్తి.
== రచనలు ==

== పురస్కారాలు ==
* మళయాళంలో అనువాద నవల స్మారకశిలలుకు 2013లో కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు, 
*డా. బోయి భీమన్న అనువాద పురస్కారం - లక్ష రూపాయల నగదు, ప్రసంశపత్రం (బోయి భీమన్న సాహిత్య పీఠం, [[తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం]], 19.09.2014) &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://namasthetelangaana.com/EditPage/article.aspx?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=408777#.VB5--ZSSz-B |title=నమస్తే తెలంగాణలో బోయి భీమన్న సాహితీ పురస్కారాలు వ్యాసం |access-date=2014-09-21 |archive-date=2014-09-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140920084834/http://namasthetelangaana.com/EditPage/article.aspx?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=408777#.VB5--ZSSz-B |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.
*1997లో అద్దంలో గాంధారి అనువాద రచనకు తెలుగు విశ్వవిద్యాలయ పురస్కారం, 
*1998లో మద్రాస్ కళాసాగర్ సిరిసిల్ల శాఖ పురస్కారం, 
*1999లో కళాజ్యోతి కరీంనగర్‌వారి పురస్కారం, 
*2000లో కవిసమయం పురస్కారం, 
*2001లో ఏపీ ప్రభుత్వంచే ఉత్తమ ఉపాధ్యాయ పురస్కారం, 
*2001లో బీఎన్ శాస్త్రి పురస్కారం, 
*2003లో సిరివెలుగులు (సిరిసిల్ల) పురస్కారం, 
*2006లో అధికార భాషా సంఘం పురస్కారం,
*2008లో ద్వానా శాస్త్రి పురస్కారం, 
*2010లో ఇండియన్ హైకూక్లబ్ అనకాపల్లివారి పురస్కారం,

==బయటి లింకులు==
*[http://namasthetelangaana.com/Editorials/story.asp?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=81347 నమస్తే తెలంగాణ దినపత్రికలో నలిమెల భాస్కర్ గురించి] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305200234/http://namasthetelangaana.com/Editorials/story.asp?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=81347 |date=2016-03-05 }}
* [http://www.teluguthesis.com/2016/11/telangana-padakosham-nalimela-bhaskar.html తెలంగాణ పదకోశం తెలుగుపరిశోధన లో]
== చిత్రమాలిక ==
&lt;gallery&gt;
దస్త్రం:Nalimela Bhaskar at Book Release.jpg|2016లో హైదరాబాద్ బుక్ ఫెయిర్ లో తెలంగాణ పదకోశం పుస్తకావిష్కరణ కార్యక్రమంలో
దస్త్రం:Nalimela bhaskar at Bookfair.jpg|2016లో హైదరాబాద్ బుక్ ఫెయిర్ లో తెలంగాణ పదకోశం పుస్తకావిష్కరణ కార్యక్రమంలో మాట్లాడుతూ 
&lt;/gallery&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

{{కరీంనగర్ జిల్లాకు చెందిన విషయాలు}}

{{Authority control}}

[[వర్గం:1956 జననాలు]]
[[వర్గం:కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అనువాద పురస్కార గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా అనువాద రచయితలు]]
[[వర్గం:రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా ఉపాధ్యాయులు]]</text>
      <sha1>72qawbnkw1463xkt69d7u4pr3cklck0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606642</id>
      <parentid>3606625</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:10:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>విలాసాగరం రవీందర్</username>
        <id>55917</id>
      </contributor>
      <comment>/* రచనలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11736" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name =  నలిమెల భాస్కర్
| residence = కరీంనగర్ 
| other_names = 
| image =  Nalimela Bhaskar.jpg
| imagesize = 200px
| caption = నలిమెల భాస్కర్
| birth_name = నలిమెల భాస్కర్
| birth_date =  1956  ఫిబ్రవరి 12 
| birth_place = 
| home_town =  [[నారాయణపూర్‌‌ గ్రామం]]  [[యల్లారెడ్డిపేట్ మండలం]] [[రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా]]
| death_date = 
| death_place = 
| death_cause = 
| known = కవి, పరిశోధకుడు, బహుభాషావేత్త
| occupation =  కవి, పరిశోధకుడు, బహుభాషావేత్త
| title = 
| salary = 
| term =
| predecessor = 
| successor = 
| party =  
| boards =
| religion = హిందూ మతము
| wife = 
| spouse=  
| partner = 
| children =   
| father =  రాంచంద్రం
| mother = బుచ్చమ్మ
| website =
| footnotes = 
| employer =
| height = 
| weight =
}}

'''నలిమెల భాస్కర్''' కవి, పరిశోధకుడు, బహుభాషావేత్త.

== జీవిత విశేషాలు ==
అతను 1956  ఫిబ్రవరి 12న  [[రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా]], [[యల్లారెడ్డిపేట్ మండలం]], [[నారాయణపూర్ (యల్లారెడ్డి)|నారాయణపూర్‌లో]] బుచ్చమ్మ, రాంచంద్రం దంపతులకు జన్మించాడు. [[తెలుగు]], [[కన్నడ భాష|కన్నడ]], [[తమిళ భాష|తమిళ]], [[మలయాళ భాష|మళయాళ]] సామెతలపై [[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయము|ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం]]లో ఎం.ఫిల్ చేశాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ntnews.com/Nipuna-Education/%E0%B0%8E%E0%B0%A1%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8B-%E0%B0%92%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95-%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%87-%E0%B0%A4%E0%B1%8B%E0%B0%9F%E0%B0%82%E0%B0%A4-%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%B5-%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BF-%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8-%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%BF-15-2-477581.aspx|title=ఎడారిలో ఒక్క పువ్వే.. తోటంత విలువ చేస్తుంది అన్న కవి}}&lt;/ref&gt; తెలుగు, మళయాళ కుటుంబ సామెతలపై పరిశోధన చేసి అదే విశ్వవిద్యాలయం నుంచి పీహెచ్‌డీ పట్టా పొందాడు. అతనికి 14 భాషల్లో పట్టుంది. తెలుగు ఉపన్యాసకులుగా పనిచేసి 2011 నవంబర్‌లో స్వచ్ఛంద ఉద్యోగ విరమణ చేశారు.&lt;ref&gt;http://www.jagranjosh.com/current-affairs/telugu-kendra-sahitya-academy-award-announced-for-nalimela-bhasker-1394536647-3&lt;/ref&gt; [[తెలంగాణ]] పదకోశాన్ని రూపొందించడమే కాకుండా పలు భారతీయ భాషల కథలను [[తెలుగు]]లోకి అనువదించాడు. అద్దంలో గాంధారి, మట్టిముత్యాలు, సుద్దముక్క వంటి 17 సంకలనాలను ఆవిష్కరించాడు. ప్రస్తుతం తెలంగాణ రచయితల వేదిక జాతీయ అధ్యక్షులుగా వ్యవహరిస్తున్నాడు. 2014, మార్చి 10న 2013 సంవత్సరానికిగాను అనువాద సాహిత్యంలో కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీచే పురస్కారం ప్రకటించబడింది.&lt;ref&gt;ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 11-03-2014&lt;/ref&gt; మలయాళ రచయిత పుణత్తిల్ కుంజబ్దుల్లా రచించిన &quot;స్మారక శిశిగల్&quot; నవలను నలిమెల భాస్కర్ తెలుగులో &quot;స్మారక శిలలు&quot; పేరిట తెలుగులోకి అనువదించాడు. [[పి.వి.నరసింహారావు]] తర్వాత ఈ పురస్కారం పొందిన [[కరీంనగర్ జిల్లా]] రచయితలలో భాస్కర్ రెండో వ్యక్తి.
== రచనలు ==
*1974 - మానవుడా (గేయ సంపుటి)
*1977 - కిరణాలు (కవితా సంకలనం, రేగులపాటి కిషన్ రావు, వేముల సత్యనారాయణ, ఎర్రోజు సత్యంతో కలిసి)
*1978 - ఈ తరం పాటలు (రేగులపాటి కిషన్ రావు, వేముల సత్యనారాయణ, ఎర్రోజు సత్యంతో కలిసి)
*1993 - నూరేళ్ళ పది ఉత్తమ మలయాళ కథలు 
*1996 - అద్దంలో గాంధారి మరి పదకొండు కథలు 
*2000 - సాహితీ సుమాలు (భారతీయ రచయితల పరిచయాలు
*2000 - తమిళ్ తోట్టత్తల్ తెలుంగు కుయిల్ గళ్ (తెలుగు కవిత్వం, +985 నుండి 2000 వరకు తమిళంలోనికి శాంతాదత్ తో కలిసి)
*2003 - తెలంగాణ పదకోశం
*2005 - మంద (14 కథలు)
*2005 - మట్టి ముత్యాలు (నానీలు) 
*2008 - బాణం (తెలంగాణ భాషా వ్యాసాలు)
*2008 - సుద్దముక్క (కవిత్వం)
*2010 - భారతీయ సాహిత్య వ్యాసాలు 
*2010 - భారతీయ సామెతలు (తెలుగు మలయాళ సమానార్ధకాలు)
*2010 - భారతీయ కథలు 
*2010 - దేశ దేశాల కవిత్వం 
*2010 - స్మారక శిలలు (పునత్తిల్ కుంజబ్దుల్ల మలయాల నవల)
*2016 - నానీ కవిదైగళ్  (ఆచార్య ఎన్. గోపి గారి నానీల తమిళ అనువాదం)
*2017 - తెలంగాణ భాష-దేశ్య పదాలు 
*2019 - తెలంగాణ భాష-సంస్కృత పదాలు
*2020 - తెలంగాణ భాష-తమిళ పదాలు 
*2021 - తెలంగాణ భాష-క్రియా పదాలు 
*2021 - సముద్ర శాస్త్రజ్ఞురాలు- అమ్ము 
*2021 - చలనాచలనం - అనువాద కథలు 
*2021 - ఇక్కడి నేల... అక్కడి వాన (అనువాద కవిత్వం)
*2022 - ద్రౌపది - మలయాల అనువాద పరిశోధన 

== సంపాదకత్వాలు ==

== పురస్కారాలు ==
* మళయాళంలో అనువాద నవల స్మారకశిలలుకు 2013లో కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు, 
*డా. బోయి భీమన్న అనువాద పురస్కారం - లక్ష రూపాయల నగదు, ప్రసంశపత్రం (బోయి భీమన్న సాహిత్య పీఠం, [[తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం]], 19.09.2014) &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://namasthetelangaana.com/EditPage/article.aspx?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=408777#.VB5--ZSSz-B |title=నమస్తే తెలంగాణలో బోయి భీమన్న సాహితీ పురస్కారాలు వ్యాసం |access-date=2014-09-21 |archive-date=2014-09-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140920084834/http://namasthetelangaana.com/EditPage/article.aspx?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=408777#.VB5--ZSSz-B |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.
*1997లో అద్దంలో గాంధారి అనువాద రచనకు తెలుగు విశ్వవిద్యాలయ పురస్కారం, 
*1998లో మద్రాస్ కళాసాగర్ సిరిసిల్ల శాఖ పురస్కారం, 
*1999లో కళాజ్యోతి కరీంనగర్‌వారి పురస్కారం, 
*2000లో కవిసమయం పురస్కారం, 
*2001లో ఏపీ ప్రభుత్వంచే ఉత్తమ ఉపాధ్యాయ పురస్కారం, 
*2001లో బీఎన్ శాస్త్రి పురస్కారం, 
*2003లో సిరివెలుగులు (సిరిసిల్ల) పురస్కారం, 
*2006లో అధికార భాషా సంఘం పురస్కారం,
*2008లో ద్వానా శాస్త్రి పురస్కారం, 
*2010లో ఇండియన్ హైకూక్లబ్ అనకాపల్లివారి పురస్కారం,

==బయటి లింకులు==
*[http://namasthetelangaana.com/Editorials/story.asp?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=81347 నమస్తే తెలంగాణ దినపత్రికలో నలిమెల భాస్కర్ గురించి] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305200234/http://namasthetelangaana.com/Editorials/story.asp?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=81347 |date=2016-03-05 }}
* [http://www.teluguthesis.com/2016/11/telangana-padakosham-nalimela-bhaskar.html తెలంగాణ పదకోశం తెలుగుపరిశోధన లో]
== చిత్రమాలిక ==
&lt;gallery&gt;
దస్త్రం:Nalimela Bhaskar at Book Release.jpg|2016లో హైదరాబాద్ బుక్ ఫెయిర్ లో తెలంగాణ పదకోశం పుస్తకావిష్కరణ కార్యక్రమంలో
దస్త్రం:Nalimela bhaskar at Bookfair.jpg|2016లో హైదరాబాద్ బుక్ ఫెయిర్ లో తెలంగాణ పదకోశం పుస్తకావిష్కరణ కార్యక్రమంలో మాట్లాడుతూ 
&lt;/gallery&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

{{కరీంనగర్ జిల్లాకు చెందిన విషయాలు}}

{{Authority control}}

[[వర్గం:1956 జననాలు]]
[[వర్గం:కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అనువాద పురస్కార గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా అనువాద రచయితలు]]
[[వర్గం:రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా ఉపాధ్యాయులు]]</text>
      <sha1>mdlbbgdlhbj4lwycwc2acdnw85g605a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606644</id>
      <parentid>3606642</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:13:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>విలాసాగరం రవీందర్</username>
        <id>55917</id>
      </contributor>
      <comment>/* రచనలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11735" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name =  నలిమెల భాస్కర్
| residence = కరీంనగర్ 
| other_names = 
| image =  Nalimela Bhaskar.jpg
| imagesize = 200px
| caption = నలిమెల భాస్కర్
| birth_name = నలిమెల భాస్కర్
| birth_date =  1956  ఫిబ్రవరి 12 
| birth_place = 
| home_town =  [[నారాయణపూర్‌‌ గ్రామం]]  [[యల్లారెడ్డిపేట్ మండలం]] [[రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా]]
| death_date = 
| death_place = 
| death_cause = 
| known = కవి, పరిశోధకుడు, బహుభాషావేత్త
| occupation =  కవి, పరిశోధకుడు, బహుభాషావేత్త
| title = 
| salary = 
| term =
| predecessor = 
| successor = 
| party =  
| boards =
| religion = హిందూ మతము
| wife = 
| spouse=  
| partner = 
| children =   
| father =  రాంచంద్రం
| mother = బుచ్చమ్మ
| website =
| footnotes = 
| employer =
| height = 
| weight =
}}

'''నలిమెల భాస్కర్''' కవి, పరిశోధకుడు, బహుభాషావేత్త.

== జీవిత విశేషాలు ==
అతను 1956  ఫిబ్రవరి 12న  [[రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా]], [[యల్లారెడ్డిపేట్ మండలం]], [[నారాయణపూర్ (యల్లారెడ్డి)|నారాయణపూర్‌లో]] బుచ్చమ్మ, రాంచంద్రం దంపతులకు జన్మించాడు. [[తెలుగు]], [[కన్నడ భాష|కన్నడ]], [[తమిళ భాష|తమిళ]], [[మలయాళ భాష|మళయాళ]] సామెతలపై [[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయము|ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం]]లో ఎం.ఫిల్ చేశాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ntnews.com/Nipuna-Education/%E0%B0%8E%E0%B0%A1%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8B-%E0%B0%92%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95-%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%87-%E0%B0%A4%E0%B1%8B%E0%B0%9F%E0%B0%82%E0%B0%A4-%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%B5-%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BF-%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8-%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%BF-15-2-477581.aspx|title=ఎడారిలో ఒక్క పువ్వే.. తోటంత విలువ చేస్తుంది అన్న కవి}}&lt;/ref&gt; తెలుగు, మళయాళ కుటుంబ సామెతలపై పరిశోధన చేసి అదే విశ్వవిద్యాలయం నుంచి పీహెచ్‌డీ పట్టా పొందాడు. అతనికి 14 భాషల్లో పట్టుంది. తెలుగు ఉపన్యాసకులుగా పనిచేసి 2011 నవంబర్‌లో స్వచ్ఛంద ఉద్యోగ విరమణ చేశారు.&lt;ref&gt;http://www.jagranjosh.com/current-affairs/telugu-kendra-sahitya-academy-award-announced-for-nalimela-bhasker-1394536647-3&lt;/ref&gt; [[తెలంగాణ]] పదకోశాన్ని రూపొందించడమే కాకుండా పలు భారతీయ భాషల కథలను [[తెలుగు]]లోకి అనువదించాడు. అద్దంలో గాంధారి, మట్టిముత్యాలు, సుద్దముక్క వంటి 17 సంకలనాలను ఆవిష్కరించాడు. ప్రస్తుతం తెలంగాణ రచయితల వేదిక జాతీయ అధ్యక్షులుగా వ్యవహరిస్తున్నాడు. 2014, మార్చి 10న 2013 సంవత్సరానికిగాను అనువాద సాహిత్యంలో కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీచే పురస్కారం ప్రకటించబడింది.&lt;ref&gt;ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 11-03-2014&lt;/ref&gt; మలయాళ రచయిత పుణత్తిల్ కుంజబ్దుల్లా రచించిన &quot;స్మారక శిశిగల్&quot; నవలను నలిమెల భాస్కర్ తెలుగులో &quot;స్మారక శిలలు&quot; పేరిట తెలుగులోకి అనువదించాడు. [[పి.వి.నరసింహారావు]] తర్వాత ఈ పురస్కారం పొందిన [[కరీంనగర్ జిల్లా]] రచయితలలో భాస్కర్ రెండో వ్యక్తి.
== రచనలు ==
*1974 - మానవుడా (గేయ సంపుటి)
*1977 - కిరణాలు (కవితా సంకలనం, రేగులపాటి కిషన్ రావు, వేముల సత్యనారాయణ, ఎర్రోజు సత్యంతో కలిసి)
*1978 - ఈ తరం పాటలు (రేగులపాటి కిషన్ రావు, వేముల సత్యనారాయణ, ఎర్రోజు సత్యంతో కలిసి)
*1993 - నూరేళ్ళ పది ఉత్తమ మలయాళ కథలు 
*1996 - అద్దంలో గాంధారి మరి పదకొండు కథలు 
*2000 - సాహితీ సుమాలు (భారతీయ రచయితల పరిచయాలు
*2000 - తమిళ్ తోట్టత్తల్ తెలుంగు కుయిల్ గళ్ (తెలుగు కవిత్వం, 1985 నుండి 2000 వరకు తమిళంలోనికి శాంతాదత్ తో కలిసి)
*2003 - తెలంగాణ పదకోశం
*2005 - మంద (14 కథలు)
*2005 - మట్టి ముత్యాలు (నానీలు) 
*2008 - బాణం (తెలంగాణ భాషా వ్యాసాలు)
*2008 - సుద్దముక్క (కవిత్వం)
*2010 - భారతీయ సాహిత్య వ్యాసాలు 
*2010 - భారతీయ సామెతలు (తెలుగు మలయాళ సమానార్ధకాలు)
*2010 - భారతీయ కథలు 
*2010 - దేశ దేశాల కవిత్వం 
*2010 - స్మారక శిలలు (పునత్తిల్ కుంజబ్దుల్ల మలయాల నవల)
*2016 - నానీ కవిదైగళ్  (ఆచార్య ఎన్. గోపి గారి నానీల తమిళ అనువాదం)
*2017 - తెలంగాణ భాష-దేశ్య పదాలు 
*2019 - తెలంగాణ భాష-సంస్కృత పదాలు
*2020 - తెలంగాణ భాష-తమిళ పదాలు 
*2021 - తెలంగాణ భాష-క్రియా పదాలు 
*2021 - సముద్ర శాస్త్రజ్ఞురాలు- అమ్ము 
*2021 - చలనాచలనం - అనువాద కథలు 
*2021 - ఇక్కడి నేల... అక్కడి వాన (అనువాద కవిత్వం)
*2022 - ద్రౌపది - మలయాల అనువాద పరిశోధన

== సంపాదకత్వాలు ==

== పురస్కారాలు ==
* మళయాళంలో అనువాద నవల స్మారకశిలలుకు 2013లో కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు, 
*డా. బోయి భీమన్న అనువాద పురస్కారం - లక్ష రూపాయల నగదు, ప్రసంశపత్రం (బోయి భీమన్న సాహిత్య పీఠం, [[తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం]], 19.09.2014) &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://namasthetelangaana.com/EditPage/article.aspx?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=408777#.VB5--ZSSz-B |title=నమస్తే తెలంగాణలో బోయి భీమన్న సాహితీ పురస్కారాలు వ్యాసం |access-date=2014-09-21 |archive-date=2014-09-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140920084834/http://namasthetelangaana.com/EditPage/article.aspx?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=408777#.VB5--ZSSz-B |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.
*1997లో అద్దంలో గాంధారి అనువాద రచనకు తెలుగు విశ్వవిద్యాలయ పురస్కారం, 
*1998లో మద్రాస్ కళాసాగర్ సిరిసిల్ల శాఖ పురస్కారం, 
*1999లో కళాజ్యోతి కరీంనగర్‌వారి పురస్కారం, 
*2000లో కవిసమయం పురస్కారం, 
*2001లో ఏపీ ప్రభుత్వంచే ఉత్తమ ఉపాధ్యాయ పురస్కారం, 
*2001లో బీఎన్ శాస్త్రి పురస్కారం, 
*2003లో సిరివెలుగులు (సిరిసిల్ల) పురస్కారం, 
*2006లో అధికార భాషా సంఘం పురస్కారం,
*2008లో ద్వానా శాస్త్రి పురస్కారం, 
*2010లో ఇండియన్ హైకూక్లబ్ అనకాపల్లివారి పురస్కారం,

==బయటి లింకులు==
*[http://namasthetelangaana.com/Editorials/story.asp?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=81347 నమస్తే తెలంగాణ దినపత్రికలో నలిమెల భాస్కర్ గురించి] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305200234/http://namasthetelangaana.com/Editorials/story.asp?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=81347 |date=2016-03-05 }}
* [http://www.teluguthesis.com/2016/11/telangana-padakosham-nalimela-bhaskar.html తెలంగాణ పదకోశం తెలుగుపరిశోధన లో]
== చిత్రమాలిక ==
&lt;gallery&gt;
దస్త్రం:Nalimela Bhaskar at Book Release.jpg|2016లో హైదరాబాద్ బుక్ ఫెయిర్ లో తెలంగాణ పదకోశం పుస్తకావిష్కరణ కార్యక్రమంలో
దస్త్రం:Nalimela bhaskar at Bookfair.jpg|2016లో హైదరాబాద్ బుక్ ఫెయిర్ లో తెలంగాణ పదకోశం పుస్తకావిష్కరణ కార్యక్రమంలో మాట్లాడుతూ 
&lt;/gallery&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

{{కరీంనగర్ జిల్లాకు చెందిన విషయాలు}}

{{Authority control}}

[[వర్గం:1956 జననాలు]]
[[వర్గం:కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అనువాద పురస్కార గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా అనువాద రచయితలు]]
[[వర్గం:రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా ఉపాధ్యాయులు]]</text>
      <sha1>qy1t9nbqi7cp5akp2kllngaiuusnsxl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606659</id>
      <parentid>3606644</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:42:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>విలాసాగరం రవీందర్</username>
        <id>55917</id>
      </contributor>
      <comment>/* జీవిత విశేషాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12077" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name =  నలిమెల భాస్కర్
| residence = కరీంనగర్ 
| other_names = 
| image =  Nalimela Bhaskar.jpg
| imagesize = 200px
| caption = నలిమెల భాస్కర్
| birth_name = నలిమెల భాస్కర్
| birth_date =  1956  ఫిబ్రవరి 12 
| birth_place = 
| home_town =  [[నారాయణపూర్‌‌ గ్రామం]]  [[యల్లారెడ్డిపేట్ మండలం]] [[రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా]]
| death_date = 
| death_place = 
| death_cause = 
| known = కవి, పరిశోధకుడు, బహుభాషావేత్త
| occupation =  కవి, పరిశోధకుడు, బహుభాషావేత్త
| title = 
| salary = 
| term =
| predecessor = 
| successor = 
| party =  
| boards =
| religion = హిందూ మతము
| wife = 
| spouse=  
| partner = 
| children =   
| father =  రాంచంద్రం
| mother = బుచ్చమ్మ
| website =
| footnotes = 
| employer =
| height = 
| weight =
}}

'''నలిమెల భాస్కర్''' కవి, పరిశోధకుడు, బహుభాషావేత్త.

== జీవిత విశేషాలు ==
అతను 1956  ఫిబ్రవరి 12న  [[రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా]], [[యల్లారెడ్డిపేట్ మండలం]], [[నారాయణపూర్ (యల్లారెడ్డి)|నారాయణపూర్‌లో]] బుచ్చమ్మ, రాంచంద్రం దంపతులకు జన్మించాడు. [[తెలుగు]], [[కన్నడ భాష|కన్నడ]], [[తమిళ భాష|తమిళ]], [[మలయాళ భాష|మళయాళ]] సామెతలపై [[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయము|ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం]]లో ఎం.ఫిల్ చేశాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ntnews.com/Nipuna-Education/%E0%B0%8E%E0%B0%A1%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8B-%E0%B0%92%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95-%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%87-%E0%B0%A4%E0%B1%8B%E0%B0%9F%E0%B0%82%E0%B0%A4-%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%B5-%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BF-%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8-%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%BF-15-2-477581.aspx|title=ఎడారిలో ఒక్క పువ్వే.. తోటంత విలువ చేస్తుంది అన్న కవి}}&lt;/ref&gt; తెలుగు, మళయాళ కుటుంబ సామెతలపై పరిశోధన చేసి అదే విశ్వవిద్యాలయం నుంచి పీహెచ్‌డీ పట్టా పొందాడు. అతనికి [[తెలుగు]], [[హిందీ]], [[ఆంగ్లం]], [[తమిళం]],[[కన్నడం]],[[మలయాళం]], [[బెంగాలీ]], [[అస్సామీస్]],[[ఒరియా]],[[గుజరాతీ]],[[పంజాబీ]], [[ఉర్దూ]],[[సంస్కృతం]],[[మరాఠీ]] లు 14 భాషల్లో పట్టుంది. తెలుగు ఉపన్యాసకులుగా పనిచేసి 2011 నవంబర్‌లో స్వచ్ఛంద ఉద్యోగ విరమణ చేశారు.&lt;ref&gt;http://www.jagranjosh.com/current-affairs/telugu-kendra-sahitya-academy-award-announced-for-nalimela-bhasker-1394536647-3&lt;/ref&gt; [[తెలంగాణ]] పదకోశాన్ని రూపొందించడమే కాకుండా పలు భారతీయ భాషల కథలను [[తెలుగు]]లోకి అనువదించాడు. అద్దంలో గాంధారి, మట్టిముత్యాలు, సుద్దముక్క వంటి 17 సంకలనాలను ఆవిష్కరించాడు. ప్రస్తుతం తెలంగాణ రచయితల వేదిక జాతీయ అధ్యక్షులుగా వ్యవహరిస్తున్నాడు. 2014, మార్చి 10న 2013 సంవత్సరానికిగాను అనువాద సాహిత్యంలో కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీచే పురస్కారం ప్రకటించబడింది.&lt;ref&gt;ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 11-03-2014&lt;/ref&gt; మలయాళ రచయిత పుణత్తిల్ కుంజబ్దుల్లా రచించిన &quot;స్మారక శిశిగల్&quot; నవలను నలిమెల భాస్కర్ తెలుగులో &quot;స్మారక శిలలు&quot; పేరిట తెలుగులోకి అనువదించాడు. [[పి.వి.నరసింహారావు]] తర్వాత ఈ పురస్కారం పొందిన [[కరీంనగర్ జిల్లా]] రచయితలలో భాస్కర్ రెండో వ్యక్తి.

== రచనలు ==
*1974 - మానవుడా (గేయ సంపుటి)
*1977 - కిరణాలు (కవితా సంకలనం, రేగులపాటి కిషన్ రావు, వేముల సత్యనారాయణ, ఎర్రోజు సత్యంతో కలిసి)
*1978 - ఈ తరం పాటలు (రేగులపాటి కిషన్ రావు, వేముల సత్యనారాయణ, ఎర్రోజు సత్యంతో కలిసి)
*1993 - నూరేళ్ళ పది ఉత్తమ మలయాళ కథలు 
*1996 - అద్దంలో గాంధారి మరి పదకొండు కథలు 
*2000 - సాహితీ సుమాలు (భారతీయ రచయితల పరిచయాలు
*2000 - తమిళ్ తోట్టత్తల్ తెలుంగు కుయిల్ గళ్ (తెలుగు కవిత్వం, 1985 నుండి 2000 వరకు తమిళంలోనికి శాంతాదత్ తో కలిసి)
*2003 - తెలంగాణ పదకోశం
*2005 - మంద (14 కథలు)
*2005 - మట్టి ముత్యాలు (నానీలు) 
*2008 - బాణం (తెలంగాణ భాషా వ్యాసాలు)
*2008 - సుద్దముక్క (కవిత్వం)
*2010 - భారతీయ సాహిత్య వ్యాసాలు 
*2010 - భారతీయ సామెతలు (తెలుగు మలయాళ సమానార్ధకాలు)
*2010 - భారతీయ కథలు 
*2010 - దేశ దేశాల కవిత్వం 
*2010 - స్మారక శిలలు (పునత్తిల్ కుంజబ్దుల్ల మలయాల నవల)
*2016 - నానీ కవిదైగళ్  (ఆచార్య ఎన్. గోపి గారి నానీల తమిళ అనువాదం)
*2017 - తెలంగాణ భాష-దేశ్య పదాలు 
*2019 - తెలంగాణ భాష-సంస్కృత పదాలు
*2020 - తెలంగాణ భాష-తమిళ పదాలు 
*2021 - తెలంగాణ భాష-క్రియా పదాలు 
*2021 - సముద్ర శాస్త్రజ్ఞురాలు- అమ్ము 
*2021 - చలనాచలనం - అనువాద కథలు 
*2021 - ఇక్కడి నేల... అక్కడి వాన (అనువాద కవిత్వం)
*2022 - ద్రౌపది - మలయాల అనువాద పరిశోధన

== సంపాదకత్వాలు ==

== పురస్కారాలు ==
* మళయాళంలో అనువాద నవల స్మారకశిలలుకు 2013లో కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు, 
*డా. బోయి భీమన్న అనువాద పురస్కారం - లక్ష రూపాయల నగదు, ప్రసంశపత్రం (బోయి భీమన్న సాహిత్య పీఠం, [[తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం]], 19.09.2014) &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://namasthetelangaana.com/EditPage/article.aspx?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=408777#.VB5--ZSSz-B |title=నమస్తే తెలంగాణలో బోయి భీమన్న సాహితీ పురస్కారాలు వ్యాసం |access-date=2014-09-21 |archive-date=2014-09-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140920084834/http://namasthetelangaana.com/EditPage/article.aspx?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=408777#.VB5--ZSSz-B |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.
*1997లో అద్దంలో గాంధారి అనువాద రచనకు తెలుగు విశ్వవిద్యాలయ పురస్కారం, 
*1998లో మద్రాస్ కళాసాగర్ సిరిసిల్ల శాఖ పురస్కారం, 
*1999లో కళాజ్యోతి కరీంనగర్‌వారి పురస్కారం, 
*2000లో కవిసమయం పురస్కారం, 
*2001లో ఏపీ ప్రభుత్వంచే ఉత్తమ ఉపాధ్యాయ పురస్కారం, 
*2001లో బీఎన్ శాస్త్రి పురస్కారం, 
*2003లో సిరివెలుగులు (సిరిసిల్ల) పురస్కారం, 
*2006లో అధికార భాషా సంఘం పురస్కారం,
*2008లో ద్వానా శాస్త్రి పురస్కారం, 
*2010లో ఇండియన్ హైకూక్లబ్ అనకాపల్లివారి పురస్కారం,

==బయటి లింకులు==
*[http://namasthetelangaana.com/Editorials/story.asp?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=81347 నమస్తే తెలంగాణ దినపత్రికలో నలిమెల భాస్కర్ గురించి] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305200234/http://namasthetelangaana.com/Editorials/story.asp?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=81347 |date=2016-03-05 }}
* [http://www.teluguthesis.com/2016/11/telangana-padakosham-nalimela-bhaskar.html తెలంగాణ పదకోశం తెలుగుపరిశోధన లో]
== చిత్రమాలిక ==
&lt;gallery&gt;
దస్త్రం:Nalimela Bhaskar at Book Release.jpg|2016లో హైదరాబాద్ బుక్ ఫెయిర్ లో తెలంగాణ పదకోశం పుస్తకావిష్కరణ కార్యక్రమంలో
దస్త్రం:Nalimela bhaskar at Bookfair.jpg|2016లో హైదరాబాద్ బుక్ ఫెయిర్ లో తెలంగాణ పదకోశం పుస్తకావిష్కరణ కార్యక్రమంలో మాట్లాడుతూ 
&lt;/gallery&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

{{కరీంనగర్ జిల్లాకు చెందిన విషయాలు}}

{{Authority control}}

[[వర్గం:1956 జననాలు]]
[[వర్గం:కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అనువాద పురస్కార గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా అనువాద రచయితలు]]
[[వర్గం:రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా ఉపాధ్యాయులు]]</text>
      <sha1>pzgv5pjgh8m8wqhdubp08q9soytjigp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606661</id>
      <parentid>3606659</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:44:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>విలాసాగరం రవీందర్</username>
        <id>55917</id>
      </contributor>
      <comment>/* జీవిత విశేషాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12076" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name =  నలిమెల భాస్కర్
| residence = కరీంనగర్ 
| other_names = 
| image =  Nalimela Bhaskar.jpg
| imagesize = 200px
| caption = నలిమెల భాస్కర్
| birth_name = నలిమెల భాస్కర్
| birth_date =  1956  ఫిబ్రవరి 12 
| birth_place = 
| home_town =  [[నారాయణపూర్‌‌ గ్రామం]]  [[యల్లారెడ్డిపేట్ మండలం]] [[రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా]]
| death_date = 
| death_place = 
| death_cause = 
| known = కవి, పరిశోధకుడు, బహుభాషావేత్త
| occupation =  కవి, పరిశోధకుడు, బహుభాషావేత్త
| title = 
| salary = 
| term =
| predecessor = 
| successor = 
| party =  
| boards =
| religion = హిందూ మతము
| wife = 
| spouse=  
| partner = 
| children =   
| father =  రాంచంద్రం
| mother = బుచ్చమ్మ
| website =
| footnotes = 
| employer =
| height = 
| weight =
}}

'''నలిమెల భాస్కర్''' కవి, పరిశోధకుడు, బహుభాషావేత్త.

== జీవిత విశేషాలు ==
అతను 1956  ఫిబ్రవరి 12న  [[రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా]], [[యల్లారెడ్డిపేట్ మండలం]], [[నారాయణపూర్ (యల్లారెడ్డి)|నారాయణపూర్‌లో]] బుచ్చమ్మ, రాంచంద్రం దంపతులకు జన్మించాడు. [[తెలుగు]], [[కన్నడ భాష|కన్నడ]], [[తమిళ భాష|తమిళ]], [[మలయాళ భాష|మళయాళ]] సామెతలపై [[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయము|ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం]]లో ఎం.ఫిల్ చేశాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ntnews.com/Nipuna-Education/%E0%B0%8E%E0%B0%A1%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8B-%E0%B0%92%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95-%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%87-%E0%B0%A4%E0%B1%8B%E0%B0%9F%E0%B0%82%E0%B0%A4-%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%B5-%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BF-%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8-%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%BF-15-2-477581.aspx|title=ఎడారిలో ఒక్క పువ్వే.. తోటంత విలువ చేస్తుంది అన్న కవి}}&lt;/ref&gt; తెలుగు, మళయాళ కుటుంబ సామెతలపై పరిశోధన చేసి అదే విశ్వవిద్యాలయం నుంచి పీహెచ్‌డీ పట్టా పొందాడు. అతనికి [[తెలుగు]], [[హిందీ]], [[ఆంగ్లం]], [[తమిళం]],[[కన్నడం]],[[మలయాళం]], [[బెంగాలీ]], [[అస్సామీ]], [[ఒరియా]], [[గుజరాతీ]], [[పంజాబీ]], [[ఉర్దూ]], [[సంస్కృతం]], [[మరాఠీ]] లు 14 భాషల్లో పట్టుంది. తెలుగు ఉపన్యాసకులుగా పనిచేసి 2011 నవంబర్‌లో స్వచ్ఛంద ఉద్యోగ విరమణ చేశారు.&lt;ref&gt;http://www.jagranjosh.com/current-affairs/telugu-kendra-sahitya-academy-award-announced-for-nalimela-bhasker-1394536647-3&lt;/ref&gt; [[తెలంగాణ]] పదకోశాన్ని రూపొందించడమే కాకుండా పలు భారతీయ భాషల కథలను [[తెలుగు]]లోకి అనువదించాడు. అద్దంలో గాంధారి, మట్టిముత్యాలు, సుద్దముక్క వంటి 17 సంకలనాలను ఆవిష్కరించాడు. ప్రస్తుతం తెలంగాణ రచయితల వేదిక జాతీయ అధ్యక్షులుగా వ్యవహరిస్తున్నాడు. 2014, మార్చి 10న 2013 సంవత్సరానికిగాను అనువాద సాహిత్యంలో కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీచే పురస్కారం ప్రకటించబడింది.&lt;ref&gt;ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 11-03-2014&lt;/ref&gt; మలయాళ రచయిత పుణత్తిల్ కుంజబ్దుల్లా రచించిన &quot;స్మారక శిశిగల్&quot; నవలను నలిమెల భాస్కర్ తెలుగులో &quot;స్మారక శిలలు&quot; పేరిట తెలుగులోకి అనువదించాడు. [[పి.వి.నరసింహారావు]] తర్వాత ఈ పురస్కారం పొందిన [[కరీంనగర్ జిల్లా]] రచయితలలో భాస్కర్ రెండో వ్యక్తి.

== రచనలు ==
*1974 - మానవుడా (గేయ సంపుటి)
*1977 - కిరణాలు (కవితా సంకలనం, రేగులపాటి కిషన్ రావు, వేముల సత్యనారాయణ, ఎర్రోజు సత్యంతో కలిసి)
*1978 - ఈ తరం పాటలు (రేగులపాటి కిషన్ రావు, వేముల సత్యనారాయణ, ఎర్రోజు సత్యంతో కలిసి)
*1993 - నూరేళ్ళ పది ఉత్తమ మలయాళ కథలు 
*1996 - అద్దంలో గాంధారి మరి పదకొండు కథలు 
*2000 - సాహితీ సుమాలు (భారతీయ రచయితల పరిచయాలు
*2000 - తమిళ్ తోట్టత్తల్ తెలుంగు కుయిల్ గళ్ (తెలుగు కవిత్వం, 1985 నుండి 2000 వరకు తమిళంలోనికి శాంతాదత్ తో కలిసి)
*2003 - తెలంగాణ పదకోశం
*2005 - మంద (14 కథలు)
*2005 - మట్టి ముత్యాలు (నానీలు) 
*2008 - బాణం (తెలంగాణ భాషా వ్యాసాలు)
*2008 - సుద్దముక్క (కవిత్వం)
*2010 - భారతీయ సాహిత్య వ్యాసాలు 
*2010 - భారతీయ సామెతలు (తెలుగు మలయాళ సమానార్ధకాలు)
*2010 - భారతీయ కథలు 
*2010 - దేశ దేశాల కవిత్వం 
*2010 - స్మారక శిలలు (పునత్తిల్ కుంజబ్దుల్ల మలయాల నవల)
*2016 - నానీ కవిదైగళ్  (ఆచార్య ఎన్. గోపి గారి నానీల తమిళ అనువాదం)
*2017 - తెలంగాణ భాష-దేశ్య పదాలు 
*2019 - తెలంగాణ భాష-సంస్కృత పదాలు
*2020 - తెలంగాణ భాష-తమిళ పదాలు 
*2021 - తెలంగాణ భాష-క్రియా పదాలు 
*2021 - సముద్ర శాస్త్రజ్ఞురాలు- అమ్ము 
*2021 - చలనాచలనం - అనువాద కథలు 
*2021 - ఇక్కడి నేల... అక్కడి వాన (అనువాద కవిత్వం)
*2022 - ద్రౌపది - మలయాల అనువాద పరిశోధన

== సంపాదకత్వాలు ==

== పురస్కారాలు ==
* మళయాళంలో అనువాద నవల స్మారకశిలలుకు 2013లో కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు, 
*డా. బోయి భీమన్న అనువాద పురస్కారం - లక్ష రూపాయల నగదు, ప్రసంశపత్రం (బోయి భీమన్న సాహిత్య పీఠం, [[తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం]], 19.09.2014) &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://namasthetelangaana.com/EditPage/article.aspx?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=408777#.VB5--ZSSz-B |title=నమస్తే తెలంగాణలో బోయి భీమన్న సాహితీ పురస్కారాలు వ్యాసం |access-date=2014-09-21 |archive-date=2014-09-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140920084834/http://namasthetelangaana.com/EditPage/article.aspx?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=408777#.VB5--ZSSz-B |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.
*1997లో అద్దంలో గాంధారి అనువాద రచనకు తెలుగు విశ్వవిద్యాలయ పురస్కారం, 
*1998లో మద్రాస్ కళాసాగర్ సిరిసిల్ల శాఖ పురస్కారం, 
*1999లో కళాజ్యోతి కరీంనగర్‌వారి పురస్కారం, 
*2000లో కవిసమయం పురస్కారం, 
*2001లో ఏపీ ప్రభుత్వంచే ఉత్తమ ఉపాధ్యాయ పురస్కారం, 
*2001లో బీఎన్ శాస్త్రి పురస్కారం, 
*2003లో సిరివెలుగులు (సిరిసిల్ల) పురస్కారం, 
*2006లో అధికార భాషా సంఘం పురస్కారం,
*2008లో ద్వానా శాస్త్రి పురస్కారం, 
*2010లో ఇండియన్ హైకూక్లబ్ అనకాపల్లివారి పురస్కారం,

==బయటి లింకులు==
*[http://namasthetelangaana.com/Editorials/story.asp?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=81347 నమస్తే తెలంగాణ దినపత్రికలో నలిమెల భాస్కర్ గురించి] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305200234/http://namasthetelangaana.com/Editorials/story.asp?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=81347 |date=2016-03-05 }}
* [http://www.teluguthesis.com/2016/11/telangana-padakosham-nalimela-bhaskar.html తెలంగాణ పదకోశం తెలుగుపరిశోధన లో]
== చిత్రమాలిక ==
&lt;gallery&gt;
దస్త్రం:Nalimela Bhaskar at Book Release.jpg|2016లో హైదరాబాద్ బుక్ ఫెయిర్ లో తెలంగాణ పదకోశం పుస్తకావిష్కరణ కార్యక్రమంలో
దస్త్రం:Nalimela bhaskar at Bookfair.jpg|2016లో హైదరాబాద్ బుక్ ఫెయిర్ లో తెలంగాణ పదకోశం పుస్తకావిష్కరణ కార్యక్రమంలో మాట్లాడుతూ 
&lt;/gallery&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

{{కరీంనగర్ జిల్లాకు చెందిన విషయాలు}}

{{Authority control}}

[[వర్గం:1956 జననాలు]]
[[వర్గం:కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అనువాద పురస్కార గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా అనువాద రచయితలు]]
[[వర్గం:రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా ఉపాధ్యాయులు]]</text>
      <sha1>r4asrxvuyiyuur5h3cp6dbsdzjfgcs4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606662</id>
      <parentid>3606661</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:45:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>విలాసాగరం రవీందర్</username>
        <id>55917</id>
      </contributor>
      <comment>/* రచనలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12140" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name =  నలిమెల భాస్కర్
| residence = కరీంనగర్ 
| other_names = 
| image =  Nalimela Bhaskar.jpg
| imagesize = 200px
| caption = నలిమెల భాస్కర్
| birth_name = నలిమెల భాస్కర్
| birth_date =  1956  ఫిబ్రవరి 12 
| birth_place = 
| home_town =  [[నారాయణపూర్‌‌ గ్రామం]]  [[యల్లారెడ్డిపేట్ మండలం]] [[రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా]]
| death_date = 
| death_place = 
| death_cause = 
| known = కవి, పరిశోధకుడు, బహుభాషావేత్త
| occupation =  కవి, పరిశోధకుడు, బహుభాషావేత్త
| title = 
| salary = 
| term =
| predecessor = 
| successor = 
| party =  
| boards =
| religion = హిందూ మతము
| wife = 
| spouse=  
| partner = 
| children =   
| father =  రాంచంద్రం
| mother = బుచ్చమ్మ
| website =
| footnotes = 
| employer =
| height = 
| weight =
}}

'''నలిమెల భాస్కర్''' కవి, పరిశోధకుడు, బహుభాషావేత్త.

== జీవిత విశేషాలు ==
అతను 1956  ఫిబ్రవరి 12న  [[రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా]], [[యల్లారెడ్డిపేట్ మండలం]], [[నారాయణపూర్ (యల్లారెడ్డి)|నారాయణపూర్‌లో]] బుచ్చమ్మ, రాంచంద్రం దంపతులకు జన్మించాడు. [[తెలుగు]], [[కన్నడ భాష|కన్నడ]], [[తమిళ భాష|తమిళ]], [[మలయాళ భాష|మళయాళ]] సామెతలపై [[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయము|ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం]]లో ఎం.ఫిల్ చేశాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ntnews.com/Nipuna-Education/%E0%B0%8E%E0%B0%A1%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8B-%E0%B0%92%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95-%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%87-%E0%B0%A4%E0%B1%8B%E0%B0%9F%E0%B0%82%E0%B0%A4-%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%B5-%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BF-%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8-%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B0%BF-15-2-477581.aspx|title=ఎడారిలో ఒక్క పువ్వే.. తోటంత విలువ చేస్తుంది అన్న కవి}}&lt;/ref&gt; తెలుగు, మళయాళ కుటుంబ సామెతలపై పరిశోధన చేసి అదే విశ్వవిద్యాలయం నుంచి పీహెచ్‌డీ పట్టా పొందాడు. అతనికి [[తెలుగు]], [[హిందీ]], [[ఆంగ్లం]], [[తమిళం]],[[కన్నడం]],[[మలయాళం]], [[బెంగాలీ]], [[అస్సామీ]], [[ఒరియా]], [[గుజరాతీ]], [[పంజాబీ]], [[ఉర్దూ]], [[సంస్కృతం]], [[మరాఠీ]] లు 14 భాషల్లో పట్టుంది. తెలుగు ఉపన్యాసకులుగా పనిచేసి 2011 నవంబర్‌లో స్వచ్ఛంద ఉద్యోగ విరమణ చేశారు.&lt;ref&gt;http://www.jagranjosh.com/current-affairs/telugu-kendra-sahitya-academy-award-announced-for-nalimela-bhasker-1394536647-3&lt;/ref&gt; [[తెలంగాణ]] పదకోశాన్ని రూపొందించడమే కాకుండా పలు భారతీయ భాషల కథలను [[తెలుగు]]లోకి అనువదించాడు. అద్దంలో గాంధారి, మట్టిముత్యాలు, సుద్దముక్క వంటి 17 సంకలనాలను ఆవిష్కరించాడు. ప్రస్తుతం తెలంగాణ రచయితల వేదిక జాతీయ అధ్యక్షులుగా వ్యవహరిస్తున్నాడు. 2014, మార్చి 10న 2013 సంవత్సరానికిగాను అనువాద సాహిత్యంలో కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీచే పురస్కారం ప్రకటించబడింది.&lt;ref&gt;ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 11-03-2014&lt;/ref&gt; మలయాళ రచయిత పుణత్తిల్ కుంజబ్దుల్లా రచించిన &quot;స్మారక శిశిగల్&quot; నవలను నలిమెల భాస్కర్ తెలుగులో &quot;స్మారక శిలలు&quot; పేరిట తెలుగులోకి అనువదించాడు. [[పి.వి.నరసింహారావు]] తర్వాత ఈ పురస్కారం పొందిన [[కరీంనగర్ జిల్లా]] రచయితలలో భాస్కర్ రెండో వ్యక్తి.

== రచనలు ==
*1974 - మానవుడా (గేయ సంపుటి)
*1977 - కిరణాలు (కవితా సంకలనం, రేగులపాటి కిషన్ రావు, వేముల సత్యనారాయణ, ఎర్రోజు సత్యంతో కలిసి)
*1978 - ఈ తరం పాటలు (రేగులపాటి కిషన్ రావు, వేముల సత్యనారాయణ, ఎర్రోజు సత్యంతో కలిసి)
*1993 - నూరేళ్ళ పది ఉత్తమ మలయాళ కథలు 
*1996 - అద్దంలో గాంధారి మరి పదకొండు కథలు 
*2000 - సాహితీ సుమాలు (భారతీయ రచయితల పరిచయాలు
*2000 - తమిళ్ తోట్టత్తల్ తెలుంగు కుయిల్ గళ్ (తెలుగు కవిత్వం, 1985 నుండి 2000 వరకు తమిళంలోనికి శాంతాదత్ తో కలిసి)
*2003 - తెలంగాణ పదకోశం
*2005 - మంద (14 కథలు)
*2005 - మట్టి ముత్యాలు (నానీలు) 
*2008 - బాణం (తెలంగాణ భాషా వ్యాసాలు)
*2008 - సుద్దముక్క (కవిత్వం)
*2010 - భారతీయ సాహిత్య వ్యాసాలు 
*2010 - భారతీయ సామెతలు (తెలుగు మలయాళ సమానార్ధకాలు)
*2010 - భారతీయ కథలు 
*2010 - దేశ దేశాల కవిత్వం 
*2010 - స్మారక శిలలు (పునత్తిల్ కుంజబ్దుల్ల మలయాల నవల)
*2016 - నానీ కవిదైగళ్  (ఆచార్య ఎన్. గోపి గారి నానీల తమిళ అనువాదం)
*2017 - తెలంగాణ భాష-దేశ్య పదాలు 
*2019 - తెలంగాణ భాష-సంస్కృత పదాలు
*2020 - తెలంగాణ భాష-తమిళ పదాలు 
*2021 - తెలంగాణ భాష-క్రియా పదాలు 
*2021 - సముద్ర శాస్త్రజ్ఞురాలు- అమ్ము 
*2021 - చలనాచలనం - అనువాద కథలు 
*2021 - ఇక్కడి నేల... అక్కడి వాన (అనువాద కవిత్వం)
*2022 - ద్రౌపది - మలయాల అనువాద పరిశోధన
*2022 - జీవ ద్రవ్యం (కవిత్వం)

== సంపాదకత్వాలు ==

== పురస్కారాలు ==
* మళయాళంలో అనువాద నవల స్మారకశిలలుకు 2013లో కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు, 
*డా. బోయి భీమన్న అనువాద పురస్కారం - లక్ష రూపాయల నగదు, ప్రసంశపత్రం (బోయి భీమన్న సాహిత్య పీఠం, [[తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం]], 19.09.2014) &lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://namasthetelangaana.com/EditPage/article.aspx?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=408777#.VB5--ZSSz-B |title=నమస్తే తెలంగాణలో బోయి భీమన్న సాహితీ పురస్కారాలు వ్యాసం |access-date=2014-09-21 |archive-date=2014-09-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140920084834/http://namasthetelangaana.com/EditPage/article.aspx?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=408777#.VB5--ZSSz-B |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.
*1997లో అద్దంలో గాంధారి అనువాద రచనకు తెలుగు విశ్వవిద్యాలయ పురస్కారం, 
*1998లో మద్రాస్ కళాసాగర్ సిరిసిల్ల శాఖ పురస్కారం, 
*1999లో కళాజ్యోతి కరీంనగర్‌వారి పురస్కారం, 
*2000లో కవిసమయం పురస్కారం, 
*2001లో ఏపీ ప్రభుత్వంచే ఉత్తమ ఉపాధ్యాయ పురస్కారం, 
*2001లో బీఎన్ శాస్త్రి పురస్కారం, 
*2003లో సిరివెలుగులు (సిరిసిల్ల) పురస్కారం, 
*2006లో అధికార భాషా సంఘం పురస్కారం,
*2008లో ద్వానా శాస్త్రి పురస్కారం, 
*2010లో ఇండియన్ హైకూక్లబ్ అనకాపల్లివారి పురస్కారం,

==బయటి లింకులు==
*[http://namasthetelangaana.com/Editorials/story.asp?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=81347 నమస్తే తెలంగాణ దినపత్రికలో నలిమెల భాస్కర్ గురించి] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305200234/http://namasthetelangaana.com/Editorials/story.asp?category=1&amp;subCategory=7&amp;ContentId=81347 |date=2016-03-05 }}
* [http://www.teluguthesis.com/2016/11/telangana-padakosham-nalimela-bhaskar.html తెలంగాణ పదకోశం తెలుగుపరిశోధన లో]
== చిత్రమాలిక ==
&lt;gallery&gt;
దస్త్రం:Nalimela Bhaskar at Book Release.jpg|2016లో హైదరాబాద్ బుక్ ఫెయిర్ లో తెలంగాణ పదకోశం పుస్తకావిష్కరణ కార్యక్రమంలో
దస్త్రం:Nalimela bhaskar at Bookfair.jpg|2016లో హైదరాబాద్ బుక్ ఫెయిర్ లో తెలంగాణ పదకోశం పుస్తకావిష్కరణ కార్యక్రమంలో మాట్లాడుతూ 
&lt;/gallery&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

{{కరీంనగర్ జిల్లాకు చెందిన విషయాలు}}

{{Authority control}}

[[వర్గం:1956 జననాలు]]
[[వర్గం:కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అనువాద పురస్కార గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా అనువాద రచయితలు]]
[[వర్గం:రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా ఉపాధ్యాయులు]]</text>
      <sha1>lzpasiqbity311jvx8wo5car7a7bsho</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చర్చ:ఇచ్చోడ</title>
    <ns>1</ns>
    <id>180159</id>
    <revision>
      <id>3606911</id>
      <parentid>3234867</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:07:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>బొమ్మ ఎక్కించి ముస తీశాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="124" xml:space="preserve">{{వికీప్రాజెక్టు తెలుగు సమాచారం అందుబాటులోకి}}</text>
      <sha1>oh9iafp8ag7c30pra9lj83uzbmeuz4h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చర్చ:అల్జాపూర్</title>
    <ns>1</ns>
    <id>189000</id>
    <revision>
      <id>3606890</id>
      <parentid>3234681</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:38:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>బొమ్మ ఎక్కించి ముస తీశాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చర్చ:అల్లిపూర్ (బిజినపల్లి)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>189071</id>
    <revision>
      <id>3606895</id>
      <parentid>3234704</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:48:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>బొమ్మ ఎక్కించి ముస తీశాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చర్చ:అశ్వాపురం</title>
    <ns>1</ns>
    <id>189157</id>
    <revision>
      <id>3606900</id>
      <parentid>3234720</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:55:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>బొమ్మ ఎక్కించి ముస తీశాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="92" xml:space="preserve">{{బొమ్మ అభ్యర్థన|వ్యాసం రకం=గ్రామం}}</text>
      <sha1>jtz0d46uadhlsqvda7a9xur7xw1esnd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606901</id>
      <parentid>3606900</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:56:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>బొమ్మ ఎక్కించి ముస తీశాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చర్చ:అశ్వారావుపేట</title>
    <ns>1</ns>
    <id>189160</id>
    <revision>
      <id>3606903</id>
      <parentid>3234721</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:00:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>బొమ్మ ఎక్కించి ముస తీశాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చర్చ:ఆలమూరు (అనంతపురం మండలం)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>189822</id>
    <revision>
      <id>3606908</id>
      <parentid>3233769</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:04:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>బొమ్మ ఎక్కించి ముస తీశాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="528" xml:space="preserve">==శీర్షిక నిర్ధారణ==
::లభించిన ఆధారం 2019 మార్చి 25 ఆంధ్రజ్వోతి దినపత్రిక ప్రకారం గ్రామం శీర్షిక సరిగానే ఉంది.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 08:02, 25 అక్టోబరు 2019 (UTC)</text>
      <sha1>lsiiw9dxl8w0fwvuxhlzpafbdvd9jr1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చర్చ:ఈసాపూర్</title>
    <ns>1</ns>
    <id>190537</id>
    <revision>
      <id>3606915</id>
      <parentid>3234978</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:15:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>బొమ్మ ఎక్కించి ముస తీశాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చర్చ:ఉట్నూరు</title>
    <ns>1</ns>
    <id>190596</id>
    <revision>
      <id>3606918</id>
      <parentid>3234991</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:20:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>బొమ్మ ఎక్కించి ముస తీశాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>శ్రీకృష్ణ మహిమ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>228757</id>
    <revision>
      <id>3606767</id>
      <parentid>3475020</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T01:21:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4145" xml:space="preserve">{{సినిమా|
 name   = శ్రీకృష్ణ మహిమ|
 year   = 1967|
 image   = Sri Krishna Mahima (1967).jpg|
 caption = సినిమా పోస్టర్|
 starring = [[తాడేపల్లి లక్ష్మీ కాంతారావు|కాంతారావు]], &lt;br&gt;టి.సుకుమార్, &lt;br&gt;కె.శ్రీధర్, &lt;br&gt;[[కుచలకుమారి]], &lt;br&gt;కుమారి, &lt;br&gt;శాంతి, &lt;br /&gt;పంకజం|
 story     = |
 screenplay   = |
 director    = పి. సుబ్రహ్మణ్య౦|
 dialogues   = |
 lyrics    = [[అనిసెట్టి సుబ్బారావు|అనిసెట్టి]]| 
 producer    =టి.బ్రహ్మానందరెడ్డి &lt;br /&gt;కె.జి.మోహన్|
 distributor  = |
 release_date  = 17.06.1967 |
 runtime    = |
 language = తెలుగు |
 music     = బ్రదర్ లక్ష్మణ్, &lt;br /&gt;వేలూరి|
 playback_singer = [[బి.వసంత]],&lt;br /&gt; [[ఎ.పి. కోమల]],&lt;br /&gt; [[పి. లీల]],&lt;br /&gt; [[పి.బి.శ్రీనివాస్]], &lt;br /&gt; జయదేవ్|
 choreography = |
 cinematography =| 
 editing = |
production_company = [[శ్రీరంగా]],&lt;br /&gt; [[చిత్రాంజలి]]|
 awards     = |
 budget     = |
 imdb_id    = }}
==పాటలు==
# అచ్యుతం కేశవం రామనారాయణరాం (శ్లోకం) - [[పి.బి.శ్రీనివాస్]]
# అతి విశాల మతిగంభీరం అమరనాధు హృదయం - [[పి.లీల]], [[ఎ.పి.కోమల]]
# అరే దయాశూన్య దానవ రాజా భవిష్యమ్ము - పి.లీల
# ఎన్నినాళ్ళు కెన్నాళ్ళకో భగవంతుడు ఈ భక్తునికే - పి.బి.శ్రీనివాస్
# కలయో వైష్ణవ మాయయో ఇతర సంకల్ప (పద్యం) - [[బి.వసంత]]
# కృష్ణా నా ముద్దు కృష్ణా నిదురించు నిర్మలవదనా - పి.లీల, ఎ.పి.కోమల
# కృష్ణా ముకుందా వనమాలీ రాగమురళీ - బి.వసంత బృందం
# క్రూరమైన దారిద్ర్యముతో పోరలేని నిర్భాగ్యుడ - పి.బి.శ్రీనివాస్
# దేవుని సన్నిధి ఒకటే భువిలో జీవుల పెన్నిదిరా - పి.బి.శ్రీనివాస్
# నంద గోపుని తపము పండే సుందర కృష్ణా - జయదేవ్, బి.వసంత బృందం
# మాయా మాధవ గోపాలా నీవే శరణు - పి.బి.శ్రీనివాస్, పి.లీల, ఎ.పి.కోమల బృందం
# లతలు నిన్నే తలంచు నదులు నిన్నే స్మరించు - ఎ.పి.కోమల
# వరములే కోరితినా సిరులనే ఆశించేనా - ఎ.పి.కోమల
# విక్రమ రాజేంద్ర వీర విహారా చక్రవర్తీ కులచంద్ర - పి.లీల, ఎ.పి.కోమల
# హే ద్వారకానాధా హే దయాసింధో హే దామోదరా - పి.బి.శ్రీనివాస్ బృందం
==మూలాలు==
* [https://web.archive.org/web/20110708040419/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/ ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు] - కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాద్ - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా) 

[[వర్గం:డబ్బింగ్ సినిమాలు]]</text>
      <sha1>soru0m6f4l8b9251oh9qx175zhtu5yo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఎన్నీల ముచ్చట్లు</title>
    <ns>0</ns>
    <id>229181</id>
    <revision>
      <id>3606599</id>
      <parentid>3396217</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:52:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>విలాసాగరం రవీందర్</username>
        <id>55917</id>
      </contributor>
      <comment>/* అవతరణ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10958" xml:space="preserve">తెలుగు సాహిత్య చరిత్రలో ఒక నూతన అధ్యాయం ఈ '''ఎన్నీల ముచ్చట్లు'''. [[కాళోజీ నారాయణరావు]] మిత్ర మండలి [[వరంగల్]]లో నెల నెలా నిర్వహించిన సాహిత్య కార్యక్రమం దీనికి స్ఫూర్తి. కొత్త సాహితీ గొంతుకలకు వేదికనిస్తున్న కార్యక్రమం. నెల నెలా పున్నమికి [[కరీంనగర్]] జిల్లాలో కవిత్వ పండుగ. ఎన్నీల కవితా గానాన్ని ప్రతి నెలా పౌర్ణమి రోజున [[తెలంగాణ రచయితల వేదిక]], కరీంనగర్ జిల్లా శాఖ క్రమం తప్పకుండా నిర్వహిస్తున్నది. కవితా సంకలనాలను [[సాహితీ సోపతి]] ప్రచురిస్తున్నది.

== అవతరణ ==
21 ఆగస్టు 2013 [[పౌర్ణమి]] రోజున [[అన్నవరం దేవేందర్‌]] ఇంటి డాబా పైన మొదటి ఎన్నీల ముచ్చట్లు ఆరంభమైనాయి.&lt;ref&gt;{{cite news|last1=నవతెలంగాణ|first1=దర్వాజ|title=పున్నమి పున్నమికీ కవిత్వం పండుగ 'ఎన్నీల ముచ్చట్లు'|url=http://www.navatelangana.com/article/darvaaja/351656|accessdate=10 September 2016|date=Jul 25,2016|ref=పున్నమి పున్నమికీ కవిత్వం పండుగ 'ఎన్నీల ముచ్చట్లు'}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;అనుభూతులను కలబోసుకున్న ఎన్నీల ముచ్చట్లు – 1&quot;&gt;{{cite web|last1=దక్కన్ డైలీ|first1=సాహితి|title=అనుభూతులను కలబోసుకున్న ఎన్నీల ముచ్చట్లు – 1|url=http://www.deccandaily.com/%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B1%81%E0%B0%AD%E0%B1%82%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%A8%E0%B1%81-%E0%B0%95%E0%B0%B2%E0%B0%AC%E0%B1%8B%E0%B0%B8%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8-%E0%B0%8E/|website=http://www.deccandaily.com/|accessdate=10 September 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160518205250/http://www.deccandaily.com/%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B1%81%E0%B0%AD%E0%B1%82%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%A8%E0%B1%81-%E0%B0%95%E0%B0%B2%E0%B0%AC%E0%B1%8B%E0%B0%B8%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8-%E0%B0%8E/|archive-date=18 మే 2016|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; సాగి పోవుటే బతుకు ఆగిపోవుటే చావు అని ప్రజా కవి [[కాళోజీ]] అన్నట్లు ఈ కార్యక్రమం గత 109 నెలలుగా నిరాతంగంగా కొనసాగుతున్నది. ఎన్నో సాహితీ సంస్థలకు ప్రేరణగా నిలుస్తున్నది.

== ప్రత్యేకతలు ==
ప్రతి నిత్యం జరిగే సాహితీ ఇది భిన్నమైనది. ఇందులో వేదికలు ఉండవు. ఊకదంపుడు ఉపన్యాసాలు అసలే ఉండవు. కవుల మధ్య కొత్త పాత తారతమ్యాలు కనిపించవు. చిన్నాపెద్ద తేడా లేకుండా అందరూ గుండ్రంగా తట్టు మీదనే కూర్చుంటారు. కొత్తగా వచ్చిన వారికి మొదటగా కవిత్వం చదివే అవకాశం కల్పిస్తారు. తదపరి వరుస క్రమలో కవితా గానం చేస్తారు. ప్రతి నెలా ఒక కవి ఇంటి దాభా మీద ఈ ముచ్చట్లు జరుగుతాయి. అతిద్యమిచ్చిన వారు సృజనకారులకు అల్పాహారం అందిస్తారు.

== సంకలనాల సంపాదకత్వం ==
[[సాహితీ సోపతి]] ప్రధాన బాధ్యులు, తెలంగాణ రచయితల వేదిక, కరీంనగర్ జిల్లా [[అధ్యక్షులు]] ఈ సంకలనాలకు గౌరవ సంపాదకులుగా వ్యవహరిస్తున్నారు. ఎన్నీల ముచ్చట్లు కవితా సంకలం 1 నుంచి 20 వరకు నగునూరి శేఖర్, గజోజు నాగభూషణంలు [[సంపాదకులు]]గా వ్యవహరించారు. 21వ సంకలం నుంచి నగునూరి శేఖర్, బూర్ల వెంకటేశ్వర్లు గౌరవ సంపాదకులుగా కొనసాగుతున్నారు. సంపాదకులుగా సంకలనానికి ఒకరు చొప్పున బాధ్యత వహిస్తున్నారు. 20వ సంకలనం నుంచి సమన్వయ కర్తలుగా [[విలాసాగరం రవీందర్]] సి.వి. కుమార్ లు నడుపుతున్నారు.

== ఆతిధ్యం ఇచ్చిన వారి జాబితా ==
{{Div col|colwidth=20em|gap=2em}}
# [[అన్నవరం దేవేందర్‌]]
# మాడిశెట్టి గోపాల్ 
# భండారి అంకయ్య
# బూర్ల వెంకటేశ్వర్లు
# గాజోజు నాగభూషణం
# కందుకూరి అంజయ్య
# తల్లం మాలతి-రమేష్
# కలువకుంట రామకృష్ణ &amp; జయంత్ శర్మ 
# సోగాని కొంరయ్య 
# సదాశ్రీ 
# వావిలాల భూపతి రెడ్డి 
# తంగెడ అశోక్ రావు 
# దామెరకుంట శంకరయ్య&amp; మియాపురం శ్రీనివాస్ 
# అనుముల దయాకర్
# బొమ్మకంటి కిషన్ &amp; ఉప్పు లింగయ్య 
# కొత్త అనిల్ కుమార్ 
# ఫాతిమా రెడ్డి 
# చల్ల హరిశంకర్ 
# వైరాగ్యం ప్రభాకర్ 
# తులా రాజేందర్ రావు 
# రామానుజం సుజాత 
# వాసాల వర ప్రసాద్ &amp; పెనుగొండ బసవేశ్వర్-సరసిజ 
# నడిమెట్ల రామయ్య 
# మహనీయ 
# [[కూకట్ల తిరుపతి]] 
# ప్రెస్ భవన్, కరీంనగర్ 
# ప్రెస్ భవన్, కరీంనగర్ 
# ప్రెస్ భవన్, కరీంనగర్ 
# కామారపు అశోక్ కుమార్ 
# [[విలాసాగరం రవీందర్]] 
# జ్యోతి-సదాశ్రీ
# ప్రెస్ భవన్, కరీంనగర్ 
# ప్రెస్ భవన్, కరీంనగర్ 
# ఎక్కలదేవి మధుశ్రీ 
# సంకేపల్లి నాగేంద్ర శర్మ
# పి.ఎస్.రవీంద్ర 
# ప్రెస్ భవన్, కరీంనగర్ 
# ప్రెస్ భవన్, కరీంనగర్ 
# పొన్నం రవిచంద్ర
# తప్పెత ఓదన్న 
# అలుగోజు కుమారస్వామి 
# రామానుజం సుజాత 
# తె.ర.వే.కరీంనగర్ జిల్లాశాఖ
# సూదం రమేశ్ బాబు 
# వడ్నాల కిషన్
# సందిరి రవీంద్రనాథ్ 
# డాక్టర్ కసప శ్యాం సుందర్ 
# పారమిత విద్యాసంస్థలు 
# విజయ చిట్స్ 
# జెట్టి రవీందర్ 
# సహకార భవన్ 
# లక్షణ బోధి 
# కె.వి.సంతోష్ బాబు 
# ఆర్ట్స్ కాలేజీ గ్రౌండ్ 
# డాక్టర్ కోట మురళి
# మంచాల వేంకటేశ్వర్లు 
# [[గుండేటి రమేశ్]] 
# మహ్మద్ నసీరుద్దీన్
# సహకార భవన్, కరీంనగర్ 
# డాక్టర్ [[నలిమెల భాస్కర్]]
# [[మంచాల రమేష్]] ఇంటిలో చైతన్య కళా భారతి నిర్వహన
# ఎక్కలదేవి మధుశ్రీ 
# శ్రీమంతుల ఈశ్వర్ 
# గజ్జెల కిషోర్ 
# నెరుమట్ల చైతన్య 
# మేర్గు అంజయ్య 
# [[విలాసాగరం రవీందర్]]
# ఎ. గజేందర్ రెడ్డి 
# దామరకుంట శంకరయ్య 
# వెజయశ్రీ జలంధర్ రెడ్డి 
# తప్పెట ఓదయ్య [[బెజ్జంకి]]
{{div col end}}

== సంపాదకీయం రాసిన వారి వివరాలు ==

== ముఖ చిత్రం ముచ్చట్లు ==

== చిత్ర మాలిక ==

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}

== ఇతర లంకెలు ==
# [https://www.facebook.com/groups/920369038006213/ ఫేస్ బుక్ లో ఎన్నీల ముచ్చట్లు గ్రూప్]
# [https://www.facebook.com/kukatla.thirupathi/posts/1712715072314861 35వ ఎన్నెల ముచ్చట్లు]
# [https://web.archive.org/web/20160614104806/http://prabhanews.com/2016/05/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%82%E0%B0%A8%E0%B0%97%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E2%80%8C-%E0%B0%A8%E0%B1%87%E0%B0%A1%E0%B1%81-35%E0%B0%B5-%E0%B0%8E%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%80%E0%B0%B2-%E0%B0%AE/ 37వ ఎన్నీల ముచ్చట్ల పిలుపు]

{{Authority control}}

[[వర్గం:తెలంగాణ సాహిత్య చరిత్ర]]
[[వర్గం:కరీంనగర్ జిల్లా కవులు]]
[[వర్గం:తెలుగు సాహిత్యం]]</text>
      <sha1>dipfd7doy638ivtunnkky5fyvqr9a12</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606601</id>
      <parentid>3606599</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:56:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>విలాసాగరం రవీందర్</username>
        <id>55917</id>
      </contributor>
      <comment>/* సంకలనాల సంపాదకత్వం */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11058" xml:space="preserve">తెలుగు సాహిత్య చరిత్రలో ఒక నూతన అధ్యాయం ఈ '''ఎన్నీల ముచ్చట్లు'''. [[కాళోజీ నారాయణరావు]] మిత్ర మండలి [[వరంగల్]]లో నెల నెలా నిర్వహించిన సాహిత్య కార్యక్రమం దీనికి స్ఫూర్తి. కొత్త సాహితీ గొంతుకలకు వేదికనిస్తున్న కార్యక్రమం. నెల నెలా పున్నమికి [[కరీంనగర్]] జిల్లాలో కవిత్వ పండుగ. ఎన్నీల కవితా గానాన్ని ప్రతి నెలా పౌర్ణమి రోజున [[తెలంగాణ రచయితల వేదిక]], కరీంనగర్ జిల్లా శాఖ క్రమం తప్పకుండా నిర్వహిస్తున్నది. కవితా సంకలనాలను [[సాహితీ సోపతి]] ప్రచురిస్తున్నది.

== అవతరణ ==
21 ఆగస్టు 2013 [[పౌర్ణమి]] రోజున [[అన్నవరం దేవేందర్‌]] ఇంటి డాబా పైన మొదటి ఎన్నీల ముచ్చట్లు ఆరంభమైనాయి.&lt;ref&gt;{{cite news|last1=నవతెలంగాణ|first1=దర్వాజ|title=పున్నమి పున్నమికీ కవిత్వం పండుగ 'ఎన్నీల ముచ్చట్లు'|url=http://www.navatelangana.com/article/darvaaja/351656|accessdate=10 September 2016|date=Jul 25,2016|ref=పున్నమి పున్నమికీ కవిత్వం పండుగ 'ఎన్నీల ముచ్చట్లు'}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;అనుభూతులను కలబోసుకున్న ఎన్నీల ముచ్చట్లు – 1&quot;&gt;{{cite web|last1=దక్కన్ డైలీ|first1=సాహితి|title=అనుభూతులను కలబోసుకున్న ఎన్నీల ముచ్చట్లు – 1|url=http://www.deccandaily.com/%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B1%81%E0%B0%AD%E0%B1%82%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%A8%E0%B1%81-%E0%B0%95%E0%B0%B2%E0%B0%AC%E0%B1%8B%E0%B0%B8%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8-%E0%B0%8E/|website=http://www.deccandaily.com/|accessdate=10 September 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160518205250/http://www.deccandaily.com/%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B1%81%E0%B0%AD%E0%B1%82%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%A8%E0%B1%81-%E0%B0%95%E0%B0%B2%E0%B0%AC%E0%B1%8B%E0%B0%B8%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8-%E0%B0%8E/|archive-date=18 మే 2016|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; సాగి పోవుటే బతుకు ఆగిపోవుటే చావు అని ప్రజా కవి [[కాళోజీ]] అన్నట్లు ఈ కార్యక్రమం గత 109 నెలలుగా నిరాతంగంగా కొనసాగుతున్నది. ఎన్నో సాహితీ సంస్థలకు ప్రేరణగా నిలుస్తున్నది.

== ప్రత్యేకతలు ==
ప్రతి నిత్యం జరిగే సాహితీ ఇది భిన్నమైనది. ఇందులో వేదికలు ఉండవు. ఊకదంపుడు ఉపన్యాసాలు అసలే ఉండవు. కవుల మధ్య కొత్త పాత తారతమ్యాలు కనిపించవు. చిన్నాపెద్ద తేడా లేకుండా అందరూ గుండ్రంగా తట్టు మీదనే కూర్చుంటారు. కొత్తగా వచ్చిన వారికి మొదటగా కవిత్వం చదివే అవకాశం కల్పిస్తారు. తదపరి వరుస క్రమలో కవితా గానం చేస్తారు. ప్రతి నెలా ఒక కవి ఇంటి దాభా మీద ఈ ముచ్చట్లు జరుగుతాయి. అతిద్యమిచ్చిన వారు సృజనకారులకు అల్పాహారం అందిస్తారు.

== సంకలనాల సంపాదకత్వం ==
[[సాహితీ సోపతి]] ప్రధాన బాధ్యులు, తెలంగాణ రచయితల వేదిక, కరీంనగర్ జిల్లా [[అధ్యక్షులు]] ఈ సంకలనాలకు గౌరవ సంపాదకులుగా వ్యవహరిస్తున్నారు. ఎన్నీల ముచ్చట్లు కవితా సంకలం 1 నుంచి 20 వరకు నగునూరి శేఖర్, గజోజు నాగభూషణంలు [[సంపాదకులు]]గా వ్యవహరించారు. 21వ సంకలం నుంచి నగునూరి శేఖర్, బూర్ల వెంకటేశ్వర్లు గౌరవ సంపాదకులుగా కొనసాగుతున్నారు. సంపాదకులుగా సంకలనానికి ఒకరు చొప్పున బాధ్యత వహిస్తున్నారు. 20వ సంకలనం నుంచి సమన్వయ కర్తలుగా [[విలాసాగరం రవీందర్]] సి.వి. కుమార్, పెనుకొండ బసవేశ్వర్, తోట నిర్మలా రాణి లు నడుపుతున్నారు.

== ఆతిధ్యం ఇచ్చిన వారి జాబితా ==
{{Div col|colwidth=20em|gap=2em}}
# [[అన్నవరం దేవేందర్‌]]
# మాడిశెట్టి గోపాల్ 
# భండారి అంకయ్య
# బూర్ల వెంకటేశ్వర్లు
# గాజోజు నాగభూషణం
# కందుకూరి అంజయ్య
# తల్లం మాలతి-రమేష్
# కలువకుంట రామకృష్ణ &amp; జయంత్ శర్మ 
# సోగాని కొంరయ్య 
# సదాశ్రీ 
# వావిలాల భూపతి రెడ్డి 
# తంగెడ అశోక్ రావు 
# దామెరకుంట శంకరయ్య&amp; మియాపురం శ్రీనివాస్ 
# అనుముల దయాకర్
# బొమ్మకంటి కిషన్ &amp; ఉప్పు లింగయ్య 
# కొత్త అనిల్ కుమార్ 
# ఫాతిమా రెడ్డి 
# చల్ల హరిశంకర్ 
# వైరాగ్యం ప్రభాకర్ 
# తులా రాజేందర్ రావు 
# రామానుజం సుజాత 
# వాసాల వర ప్రసాద్ &amp; పెనుగొండ బసవేశ్వర్-సరసిజ 
# నడిమెట్ల రామయ్య 
# మహనీయ 
# [[కూకట్ల తిరుపతి]] 
# ప్రెస్ భవన్, కరీంనగర్ 
# ప్రెస్ భవన్, కరీంనగర్ 
# ప్రెస్ భవన్, కరీంనగర్ 
# కామారపు అశోక్ కుమార్ 
# [[విలాసాగరం రవీందర్]] 
# జ్యోతి-సదాశ్రీ
# ప్రెస్ భవన్, కరీంనగర్ 
# ప్రెస్ భవన్, కరీంనగర్ 
# ఎక్కలదేవి మధుశ్రీ 
# సంకేపల్లి నాగేంద్ర శర్మ
# పి.ఎస్.రవీంద్ర 
# ప్రెస్ భవన్, కరీంనగర్ 
# ప్రెస్ భవన్, కరీంనగర్ 
# పొన్నం రవిచంద్ర
# తప్పెత ఓదన్న 
# అలుగోజు కుమారస్వామి 
# రామానుజం సుజాత 
# తె.ర.వే.కరీంనగర్ జిల్లాశాఖ
# సూదం రమేశ్ బాబు 
# వడ్నాల కిషన్
# సందిరి రవీంద్రనాథ్ 
# డాక్టర్ కసప శ్యాం సుందర్ 
# పారమిత విద్యాసంస్థలు 
# విజయ చిట్స్ 
# జెట్టి రవీందర్ 
# సహకార భవన్ 
# లక్షణ బోధి 
# కె.వి.సంతోష్ బాబు 
# ఆర్ట్స్ కాలేజీ గ్రౌండ్ 
# డాక్టర్ కోట మురళి
# మంచాల వేంకటేశ్వర్లు 
# [[గుండేటి రమేశ్]] 
# మహ్మద్ నసీరుద్దీన్
# సహకార భవన్, కరీంనగర్ 
# డాక్టర్ [[నలిమెల భాస్కర్]]
# [[మంచాల రమేష్]] ఇంటిలో చైతన్య కళా భారతి నిర్వహన
# ఎక్కలదేవి మధుశ్రీ 
# శ్రీమంతుల ఈశ్వర్ 
# గజ్జెల కిషోర్ 
# నెరుమట్ల చైతన్య 
# మేర్గు అంజయ్య 
# [[విలాసాగరం రవీందర్]]
# ఎ. గజేందర్ రెడ్డి 
# దామరకుంట శంకరయ్య 
# వెజయశ్రీ జలంధర్ రెడ్డి 
# తప్పెట ఓదయ్య [[బెజ్జంకి]]
{{div col end}}

== సంపాదకీయం రాసిన వారి వివరాలు ==

== ముఖ చిత్రం ముచ్చట్లు ==

== చిత్ర మాలిక ==

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}

== ఇతర లంకెలు ==
# [https://www.facebook.com/groups/920369038006213/ ఫేస్ బుక్ లో ఎన్నీల ముచ్చట్లు గ్రూప్]
# [https://www.facebook.com/kukatla.thirupathi/posts/1712715072314861 35వ ఎన్నెల ముచ్చట్లు]
# [https://web.archive.org/web/20160614104806/http://prabhanews.com/2016/05/%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%82%E0%B0%A8%E0%B0%97%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E2%80%8C-%E0%B0%A8%E0%B1%87%E0%B0%A1%E0%B1%81-35%E0%B0%B5-%E0%B0%8E%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B1%80%E0%B0%B2-%E0%B0%AE/ 37వ ఎన్నీల ముచ్చట్ల పిలుపు]

{{Authority control}}

[[వర్గం:తెలంగాణ సాహిత్య చరిత్ర]]
[[వర్గం:కరీంనగర్ జిల్లా కవులు]]
[[వర్గం:తెలుగు సాహిత్యం]]</text>
      <sha1>tdyadi19chgrtbb4ge27ex8da96efpi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ప్రేమతో రా</title>
    <ns>0</ns>
    <id>229695</id>
    <revision>
      <id>3606933</id>
      <parentid>3583250</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:07:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12020" xml:space="preserve">{{Infobox film|
|name           = ప్రేమతో రా
|image          = Prematho Raa poster.jpg
|starring       = {{unbulleted list|[[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]]|[[సిమ్రాన్]]}}
|producer       =  టి. త్రివిక్రమరావు
|director       = [[ఉదయశంకర్]]
|writer         = పి. రాజేంద్రకుమార్ {{small|(సంభాషణలు)}}
|screenplay     = [[ఉదయశంకర్]]
|story          = భూపతిరాజా
|music          = [[మణిశర్మ]]
|studio         = [[విజయలక్ష్మి ఆర్ట్ పిక్చర్స్]]
|cinematography = [[ఎస్. గోపాలరెడ్డి]]
|editing        = [[మార్తాండ్ కె. వెంకటేష్]]
|released       = 9 మే 2001
|runtime        = 154 నిముషాలు
|language       = తెలుగు
|country        = భారతదేశం
|budget         =
|gross          =
}}

'''''ప్రేమతో రా''''' ({{lang-en|Prematho Raa}}) విజయలక్ష్మి ఆర్ట్ పిక్చర్స్ పతాకంపై టి. త్రివిక్రమరావు నిర్మాణ సారథ్యంలో [[ఉదయశంకర్]] దర్శకత్వంలో 2001, మే 1న విడుదలైన [[తెలుగు]] [[సినిమా]]. [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], [[సిమ్రాన్]] హీరోహీరోయిన్స్ గా నటించిన ఈ సినిమాకి [[మణిశర్మ]] సంగీతం అందించారు. ఉదయ్ శంకర్ దర్శకత్వంలో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], [[సిమ్రాన్]] హీరోహీరోయిన్స్ గా నటించిన [[కలిసుందాం రా]] సినిమా తరువాత వచ్చిన ఈ సినిమాపై భారీ అంచనాలు పెరిగాయి. కానీ, ఈ సినిమా బాక్సాఫీస్ వద్ద విజయం సాధించలేకపోయింది.&lt;ref name=&quot;ప్రేమతో రా&quot;&gt;{{cite web|last1=తెలుగు ఫిల్మీబీట్|first1=సినిమాలు|title=ప్రేమతో రా|url=http://telugu.filmibeat.com/movies/premato-raa/story.html|website=telugu.filmibeat.com|accessdate=8 September 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url= http://www.idlebrain.com/news/2000march20/venkatesh-centers.html|title= Success and centers list&amp;nbsp;— Venkatesh|publisher= idlebrain.com |accessdate= 14 June 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.idlebrain.com/movie/archive/mr-premathoraa.html Prematho Raa]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://movies.fullhyderabad.com/prematho-raa/telugu/prematho-raa-movie-reviews-1249-2.html Prematho ra review]&lt;/ref&gt;

== కథ ==
చందు (వెంకటేష్), విజయ్ (సురేష్) అన్నదమ్ములు. ధనవంతుల కుటుంబానికి చెందిన వీరిద్దరిలో పెద్దవాడైన విజయ్ బిజినెస్ వ్యవహారాలు చూసుకుంటుంటాడు. చిన్నవాడైన చందు జులాయిగా తిరుగుతుంటాడు.

విజయ్ సంధ్య (ప్రేమ) అనే అమ్మాయిని ప్రేమిస్తుంటాడు. ఊటికి వెళ్లిన చందు గీత (సిమ్రాన్) ను చూసి మొదటి చూపులోనే ప్రేమిస్తాడు. ఆమెను ఎలాగైనా దక్కించుకోవాలనుకుంటాడు. కాని అదంత ఈజీ కాదని తెలుసుకున్న చందు, గీతను అకట్టుకోవడానికి వివిధ రకాలుగా ప్రయత్నిస్తుంటాడు. ఒకరోజు చందు తన ప్రేమను గీతకు చెప్తాడు. గీత అంగీకరిస్తుంది. ఆ సమయంలో ఇద్దరు దగ్గరవుతారు.
మరుసటి రోజు గీతకు చెప్పకుండా తన అన్న పెళ్ళికోసం చందు హైదరాబాద్ కి వచ్చేస్తాడు. పెళ్ళి సమయంలో సంధ్య, గీతను తీసుకొచ్చి.. గీత తన చెల్లి అని, చందు మోసం చేశాడని చెపుతుంది. అంతేకాకుండా విజయ్ తో పెళ్ళిని తిరస్కరిస్తుంది.

చందు తన తప్పు తెలుసుకొని, తను చేసిన పనికి పశ్చాత్తాపడుతుంటాడు. సంధ్య దగ్గరికి వెళ్లి, తనను క్షమించమని అభ్యర్థిస్తాడు. దాంతో సంధ్య, చందుకి ఒక అవకాశం ఇస్తుంది. ఆరు నెలలకాలంలో చందు మారితే, చందు గీతల పెళ్ళి చేస్తానంటుంది. చందు మారి గీతను ఎలా ఒప్పించాడు అనేదే మిగిలిన సినిమా.

== నటవర్గం ==
{{Div col|colwidth=15em|gap=2em}}
* [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]] - చందు
* [[సిమ్రాన్]] - గీత
* [[సురేష్ (నటుడు)|సురేష్]] - విజయ్
* [[ప్రేమ (నటి)|ప్రేమ]] - సంధ్య 
* [[మాగంటి మురళీమోహన్|మురళీ మోహన్]] - చందు తండ్రి
* [[సుజాత (నటి)|సుజాత]] - చందు నానమ్మ
* [[కోట శ్రీనివాసరావు]] - చందు తాతయ్య
* [[కన్నెగంటి బ్రహ్మానందం|బ్రహ్మానందం]] - హోటల్ సర్వర్
* [[ఆలీ (నటుడు)|ఆలీ]] - చందు స్నేహితుడు
* [[ఎల్బీ శ్రీరాం]]
* [[ఏ.వి.ఎస్]] జ్యోతిష్యుడు
* [[ప్రసాద్ బాబు]] 
* [[సుబ్బరాయ శర్మ]] 
* జూనియర్ రేలంగి 
* [[గౌతంరాజు (నటుడు)|గౌతంరాజు]] 
* మిఠాయి చిట్టి 
* గాదిరాజు సుబ్బారావు 
* మహేష్ - జగన్
* నవీన్ 
* శ్రీహర్ష 
* [[రిచా పల్లాడ్|రిచా]]  (అతిథి పాత్ర)
* [[ఆషా సైని]] - అనిత
* [[ఇషా కొప్పికర్]] - శ్వేత
* [[మింక్ బ్రార్]] - భారతి 
* [[రమాప్రభ]] 
* రాధ 
* ఇందు ఆనంద్ 
* బండ జ్యోతి
* మధురీసేన్ - గీతా స్నేహితురాలు
* [[కల్పనా రాయ్]]
{{div col end}}

== పాటలు ==
{{Infobox album
| Name        = ప్రేమతో రా
| Tagline     = వెయిటింగ్ ఫర్ యూ
| Type        = సినిమా
| Artist      = [[మణిశర్మ]]
| Cover       = Prematho Raa Album Cover.JPG
| Released    = 2001
| Recorded    = 
| Genre       = పాటలు
| Length      = 31:57
| Label       = [[ఆదిత్య మ్యూజిక్]]
| Producer    = [[మణిశర్మ]]
| Reviews     =
| Last album  = ''[[ఖుషీ]]'' &lt;br&gt; (2001)
| This album  = ''ప్రేమతో రా'' &lt;br&gt; (2001)
| Next album  = ''[[భలేవాడివి బాసూ]]'' &lt;br&gt; (2001)
}}

సంగీతం [[మణిశర్మ]]. అన్ని హిట్ పాటలే. ఆదిత్య మ్యూజిక్ ద్వారా విడుదలయ్యాయి.
{{Track listing
| collapsed =
| headline =
| extra_column = గానం
| total_length = 31:57
| all_writing =
| all_lyrics =
| all_music =
| writing_credits =
| lyrics_credits = yes
| music_credits =

| title1  = చందమామతో దోస్తి
| lyrics1 = [[చంద్రబోస్ (రచయిత)|చంద్రబోస్]]
| extra1  = [[కెకె]]
| length1 = 5:05

| title2  = హె దగ దగ
| lyrics2 = [[జొన్నవిత్తుల రామలింగేశ్వర రావు]] 
| extra2  = [[ఎస్.పి. బాలు]], [[స్వర్ణలత (కొత్త)|స్వర్ణలత]]
| length2 = 4:57

| title3  = ఏమైందో ఏమో
| lyrics3 = [[సిరివెన్నెల సీతారామశాస్త్రి]]
| extra3  = [[ఎస్.పి. బాలు]]
| length3 = 5:16

| title4  = పున్నమిలా
| lyrics4 = [[చంద్రబోస్ (రచయిత)|చంద్రబోస్]]
| extra4  = [[ఉదిత్ నారాయణ్]], సుజాత
| length4 = 4:36

| title5  = బాబు బత్తాయి
| lyrics5 = [[చంద్రబోస్ (రచయిత)|చంద్రబోస్]]
| extra5  = [[ఎస్.పి. బాలు]], కవితా సుబ్రహ్మణ్యం
| length5 = 5:14

| title6  = గోపాల  
| lyrics6 = [[వేటూరి సుందరరామ్మూర్తి]] 
| extra6  = [[శంకర్ మహదేవన్]], గోపికా పూర్ణిమా, ప్రసన్న, కల్పన
| length6 = 4:21

| title7  = ప్రేమించడమే  
| lyrics7 = [[సిరివెన్నెల సీతారామశాస్త్రి]] 
| extra7  = [[శ్రీనివాస్]]
| length7 = 2:09
}}

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}

[[వర్గం:2001 తెలుగు సినిమాలు]]
[[వర్గం:వెంకటేష్ నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:సిమ్రాన్ నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:కోట శ్రీనివాసరావు నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:బ్రహ్మానందం నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:ఆలీ నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:మణిశర్మ సంగీతం అందించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:ఉదయ్ శంకర్ దర్శకత్వం వహించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:టి. త్రివిక్రమరావు నిర్మించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:సురేష్ నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:ప్రేమ (నటి) నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:మురళీమోహన్ నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:తెలుగు కుటుంబకథా చిత్రాలు]]
[[వర్గం:తెలుగు ప్రేమకథ చిత్రాలు]]
[[వర్గం:కల్పనా రాయ్ నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:సుజాత నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:రమాప్రభ నటించిన చిత్రాలు]]</text>
      <sha1>7jyf6dygcno1fqp866jla45yt3hixx3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>తెలంగాణ అటవీశాఖ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>235488</id>
    <revision>
      <id>3606578</id>
      <parentid>3505546</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:01:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2401:4900:2163:8125:2:2:431D:AA51</ip>
      </contributor>
      <comment>/* రక్షిత ప్రాంతాలు */ లింకులు చేర్చబడ్డాయి</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21355" xml:space="preserve">{{Infobox Government agency
|agency_name     = తెలంగాణ అటవీశాఖ
|nativename      =
|nativename_a    = 
|nativename_r    = 
|logo            = Telangana Forest Department Logo.png
|logo_width      =
|logo_caption    = 
|seal            =
|seal_width      =
|seal_caption    =
|formed          = 2014
|preceding1      =
|preceding2      =
|dissolved       =
|superseding     =
|jurisdiction    = [[తెలంగాణ ప్రభుత్వం]]
|headquarters    = [[హైదరాబాద్]], [[తెలంగాణ]]
|employees       =
|budget          =
|minister1_name  = [[అల్లోల ఇంద్రకరణ్ రెడ్డి]]
|minister1_pfo   = 
|chief1_name     = పి.కె. శర్మ
|chief1_position = 
|chief2_name     = 
|chief2_position = 
|parent_agency   = 
|child1_agency   =
|child2_agency   =
|website         =  [http://www.forests.telangana.gov.in/ అధికారిక వెబ్ సైట్]
|footnotes       = 
}}

'''తెలంగాణ అటవీశాఖ''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని అడవులను అభివృద్ధి చేయడంకోసం తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వంచే ఏర్పాటు చేయబడిన శాఖ. ఈ శాఖ 2014, జూన్ 2 న ఆంధ్రప్రదేశ్ అటవీశాఖ నుండి విడిపోయింది. దీనికి అటవీ ప్రిన్సిపల్ చీఫ్ కన్జర్వేటర్ ప్రాతినిధ్యం వహిస్తారు. తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ఉన్న అడవుల రక్షణ, నిర్వహణే ఈ శాఖ యొక్క ప్రాథమిక విధి.

[[File:Forest at Chintoor in Khammam district, Andhra Pradesh.JPG|thumb|300px|ఏటూరునాగారం వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]

తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ఇరవై శాతం మాత్రమే అడవులు ఉన్నాయని, వచ్చే ఐదేళ్లలో 33 శాతానికి విస్తరించాలన్న లక్ష్యంతో తెలంగాణ ప్రభుత్వం కృషి చేస్తుంది.&lt;ref name=&quot;ఐదేళ్లలో 33 శాతానికి అడవుల విస్తరణ&quot;&gt;{{cite news|last1=సాక్షి|first1=తెలంగాణ కథ|title=ఐదేళ్లలో 33 శాతానికి అడవుల విస్తరణ|url=http://www.sakshi.com/news/telangana/forests-to-be-expansion-33-in-five-years-137207|accessdate=7 January 2017}}&lt;/ref&gt;

== వృక్షజాలం, జంతుజాలం ==
భారత ఉపఖండంలోని మధ్య ప్రాంతంలో ఉన్న తెలంగాణలో అనేక వృక్ష, జంతుజాలాలు ఉన్నాయి. రాష్ట్రంలో కనిపించే వృక్షసంపద ఎక్కువగా టేకు మిశ్రమంతో పొడి ఆకురాల్చే రకం, టెర్మినలియా, టెరోకార్పస్, అనోజిసస్ మొదలైన జాతులకు చెందినవి. అడవులలో [[పులి]], [[చిరుతపులి (అయోమయ నివృత్తి)|పాంథర్]], [[తోడేలు]], [[అడవి కుక్క]], [[హైనా]], [[ఎలుగుబంటి]], [[గౌర్]], [[బ్లాక్ బక్]], [[చింకారా]], [[చౌసింగ]], [[నీల్‌గై]], [[చీటల్]], [[సాంబార్]], [[బార్కింగ్ డీర్]]&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.eenadu.net/chitravarthalu/13-01-2022/2|title=Latest Telugu News {{!}} Breaking News Telugu {{!}} Telugu News Today {{!}} News in Telugu|website=EENADU|language=te|access-date=2022-01-13}}&lt;/ref&gt; మెదలైన జంతువులతోపాటు అనేక పక్షులు, సరీసృపాలు ఉన్నాయి.

== లక్ష్యాలు ==
అడవులు, అరణ్య ప్రాంతాలలో జీవవైవిధ్యం, పర్యావరణ వ్యవస్థలను సంరక్షించడం, రాష్ట్ర నీటి భద్రత, ఆహార భద్రతను నిర్ధారించడం తెలంగాణ అటవీ శాఖ ముఖ్య లక్ష్యాలు. వన్యప్రాణులు, వన్యప్రాణుల ఆవాసాలు రాష్ట్రంలోని ప్రస్తుత, భవిష్యత్తు తరాల ప్రజల సామాజిక, ఆర్థిక, పర్యావరణ, సాంస్కృతిక, వినోద, ఆధ్యాత్మిక అవసరాలను తీర్చడానికి సంరక్షించబడాలి, స్థిరంగా నిర్వహించబడాలి.

== హరితహారం ==
తెలంగాణను సస్యశ్యామలం చేసేందుకు [[తెలంగాణా ప్రభుత్వం|తెలంగాణ ప్రభుత్వం]] 2015 జూలై 3న చిలుకూరి బాలాజీ ఆలయ ప్రాంగణంలో [[తెలంగాణకు హరితహారం]]&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.telanganastateinfo.com/telangana-ku-haritha-haram-programme/|title=Kavitha urges people to make Haritha Haram a success|work=TSI|access-date=2021-11-17|archive-date=2021-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20210304034315/https://www.telanganastateinfo.com/telangana-ku-haritha-haram-programme/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; అనే పథకాన్ని ప్రారంభించింది.&lt;ref&gt;[http://www.telanganabreakingnews.com/harita-haram-to-make-entire-telangana-green/ Telangana set to become Green]&lt;/ref&gt; తెలంగాణలో మొత్తంలో (తెలంగాణ భూభాగంలో 33%) మొక్కలను నాటి, పచ్చదనం కనిపించాలనే లక్ష్యంతో తెలంగాణ ప్రభుత్వం ఈ కార్యక్రమాన్ని రూపొందించింది. ఈ పథకంలో భాగంగా 2015-16 నుండి 2020-21 సెప్టెంబరు నెల నాటికి 176.52 కోట్ల మొక్కలు నాటబడ్డాయి. తెలంగాణ రాష్ట్రంలో 2015-16 నుండి 2020-21 సెప్టెంబరు నెల నాటికి 176.52 కోట్ల మొక్కలను నాటబడ్డాయి. దేశంలోనే మొక్కల పెంపకంలో తెలంగాణ రాష్ట్రం ప్రథమ స్థానంలో నిలిచిందని అటవీ, పర్యావరణ శాఖ సహాయ మంత్రి [[బాబుల్ సుప్రియో]] పార్లమెంటులో ప్రకటించాడు.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.ntnews.com/telangana-photos/telanganaku-harithaharam-program-112489/|title=పచ్చదనం పెంచే అతి పెద్ద ప్రయత్నం ‘తెలంగాణకు హరితహారం’|date=2021-06-01|website=Namasthe Telangana|language=en-US|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602103801/https://www.ntnews.com/telangana-photos/telanganaku-harithaharam-program-112489/|archive-date=2021-06-02|access-date=2021-11-17}}&lt;/ref&gt;

== నిర్వహణ ==
ఫారెస్ట్ డిపార్ట్‌మెంట్‌కు ప్రిన్సిపల్ చీఫ్ కన్జర్వేటర్ ఆఫ్ ఫారెస్ట్‌లు ఇన్‌ఛార్జ్‌గా ఉంటారు. అన్ని ముఖ్యమైన ఆర్డర్‌లు, అనుమతులు, డిక్లరేషన్‌లు, అధికారాలను వ్యక్తిగతంగా సమీక్షించాలి, ఆమోదించాలి, సంతకం చేయాలి.

== కార్యక్రమాలు ==

* '''చెట్ల పెంపకంపై చట్టం:''' తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రతీ గ్రామంలో చెట్ల పెంపకాన్ని ప్రోత్సహించడం కోసం ఒక చట్టం చేసింది. ప్రతీ గ్రామంలో నర్సరీ ఏర్పాటు చేసి, మొక్కలు నాటాలని, వాటిని రక్షించాలని, గ్రామంలో పచ్చదనం, పరిశుభ్రత పెంచాలని, ఇది గ్రామ సర్పంచ్, పంచాయతీ కార్యదర్శి బాధ్యత అని చట్టంలో పేర్కొన్నారు.
* '''అటవీ భూములు సర్వే:''' అడవుల రక్షణ, ఆదివాసీ, గిరిజన రైతు బిడ్డలకు భరోసా, ప్రభుత్వభూమి లెక్కల్లో పారదర్శకత, కబ్జాదారుల కట్టడి మొదలైనవి లక్ష్యాలుగా అడవి లెక్కలు తేల్చాలని తెలంగాణ ప్రభుత్వం నిర్ణయించి, రెవెన్యూ సర్వేయర్లు, అటవీ అధికారులతో కూడిన స్పెషల్ టాస్క్‌ఫోర్స్ బృందాలతో 2019 జనవరి మొదటివారంలో అటవీ భూముల సర్వే మొదలు పెట్టింది.
*'''వన్యప్రాణుల సంరక్షణ బోర్డు:''' రాష్ట్రంలోని వన్యప్రాణుల రక్షణకోసం 2019, డిసెంబరు 18న ముఖ్యమంత్రి [[కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు|కె. చంద్రశేఖర్ రావు]] చైర్మన్ గా రాష్ట్ర వన్యప్రాణుల సంరక్షణ బోర్డు ఏర్పాటుచేయబడింది. ఈ బోర్డులో వైస్ చైర్మన్ గా అటవీశాఖ మంత్రి ఇంద్రకరణ్ రెడ్డి, సభ్యులుగా ఎమ్మెల్యేలు [[కోనేరు కోనప్ప]], [[మర్రి జనార్దన్ రెడ్డి|మర్రి జనార్ధన్ రెడ్డి]], [[వనమా వెంకటేశ్వరరావు|వనమా వెంకటేశ్వర్ రావు]], వైల్డ్ లైఫ్ ఎన్జీవో నుంచి అనిల్ కుమార్, జెవీడీ మూర్తి, అవినాశ్ విశ్వనాథన్, పర్యావరణవేత్తలు డాక్టర్ కార్తికేయన్, వి. కిషన్, డాక్టర్ నవీన్ కుమార్, డాక్టర్ వాసుదేవరావు, ఎస్.రాఘవేందర్, బీవీ సుబ్బారావు, కార్తీక్ చింతలపాటి రాజు, రాజీవ్ మ్యాథ్యూస్, [[కోవ లక్ష్మీ|కోవా లక్ష్మి]], బానోతు రవికుమార్ ఉన్నారు. వీరితో పాటు మరో 13 మంది బోర్డులో సభ్యులుగా ఉంటారు.
*'''పల్లె ప్రకృతి వనం:''' రాష్ట్రంలోని ప్రతి గ్రామానికి ఓ ప్రకృతి వనం ఏర్పాటు చేయాలన్న లక్ష్యంతో 19,470 గ్రామల్లో [[పల్లె ప్రకృతి వనం|పల్లె ప్రకృతి వనాలను]] గ్రామీణాభివృద్ధిశాఖ ఆధ్వర్యంలో ఏర్పాటుచేస్తున్నారు.

== అటవీ చట్టం ==
రాష్ట్రంలో అడవులు కాపాడే విషయంలో కఠినంగా వ్యవహరిస్తున్న ప్రభుత్వం అడవుల రక్షణకోసం కొత్త అటవీ చట్టం -2019ని రూపొందించింది. ఇందుకకోసం 2019, జనవరి 26న [[ప్రగతి భవన్, హైదరాబాదు|ప్రగతి భవన్]] లో పోలీస్, అటవీశాఖ అధికారులతో ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ అడవుల సంరక్షణ, మొక్కల పెంపకం కోసం తీసుకోవాల్సిన చర్యలపై ఉన్నత స్థాయి సమీక్ష నిర్వహించి కొత్త చట్టానికి ఆమోదం తెలిపాడు.

== రక్షిత ప్రాంతాలు ==
తెలంగాణ రాష్ట్రంలో 11 అభయారణ్యములు, 3 జాతీయ పార్కులు ఉన్నాయి.

=== వన్యప్రాణుల అభయారణ్యాలు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! క్రమసంఖ్య !! వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం పేరు
|-
| 1 || [[ఏటూరునాగారం వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]
|-
| 2 || [[కవ్వాల్ వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]] (జన్నారం)&lt;ref name=&quot;పర్యాటకుల మదిదోస్తున్న కవ్వాల్‌&quot;&gt;{{cite news |last1=నవ తెలంగాణ |first1=ఆదిలాబాదు |title=పర్యాటకుల మదిదోస్తున్న కవ్వాల్‌ |url=http://www.navatelangana.com/article/adilabad/904762 |accessdate=26 April 2020 |work=NavaTelangana |date=17 November 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200426131016/http://www.navatelangana.com/article/adilabad/904762 |archivedate=26 April 2020 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
| 3 || [[కిన్నెరసాని వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]] (ఖమ్మం)
|-
| 4 || [[మంజీర వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]
|-
| 5 || [[నాగార్జున సాగర్ శ్రీశైలం పులుల అభయారణ్యం]]
|-
| 6 || [[పాపికొండ వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]
|-
| 7 || [[పోచారం అభయారణ్యం]]
|-
| 8 || [[శివ్వారం వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]
|-
| 9 || [[పాకాల వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]
|-
| 10 || [[ప్రాణహిత వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]
|-11 || [[అమ్రాబాద్ వన్యాప్రాణుల అభయారణ్యం]](నల్గొండ&amp;నాగర్కర్నూల్)
&lt;ref name=&quot;ప్రకృతి ఒడిలో వన్యప్రాణులు&quot;&gt;{{cite news |last1=ఈనాడు |first1=తెలంగాణ |title=ప్రకృతి ఒడిలో వన్యప్రాణులు |url=https://m.dailyhunt.in/news/india/telugu/eenadu-epaper-eena/prakruti+odilo+vanyapraanulu-newsid-76228913 |accessdate=22 April 2020 |date=12 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200422170803/https://m.dailyhunt.in/news/india/telugu/eenadu-epaper-eena/prakruti+odilo+vanyapraanulu-newsid-76228913 |archivedate=22 April 2020 |work= |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;వన్యప్రాణి సంరక్షణా కేంద్రాలు&quot;&gt;{{cite news |last1=సాక్షి |first1=ఎడ్యుకేషన్ |title=వన్యప్రాణి సంరక్షణా కేంద్రాలు |url=https://www.sakshi.com/news/education/communal-wildlife-conservancies-389884 |accessdate=22 April 2020 |work=Sakshi |date=30 August 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200422171706/https://www.sakshi.com/news/education/communal-wildlife-conservancies-389884 |archivedate=22 April 2020 |language=te |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|}

=== జాతీయ వనాలు ===
[[File:KBR Park Peacocks.JPG|thumb|కాసు బ్రహ్మానంద రెడ్డి జాతీయ వనంలోని నెమళ్లు]]

{|class=&quot;wikitable&quot;

! జాతీయ వనం
|-
| [[మహవీర్ హరిన వనస్థలి జాతీయ వనం]]
|-
|[[మృగవని జాతీయ వనం]]
|-
|[[కాసు బ్రహ్మానంద రెడ్డి జాతీయ వనం]]
|}

=== జంతు ప్రదర్శనశాలలు ===
{|class=&quot;wikitable&quot;

!జంతు ప్రదర్శనశాల పేరు
|-
|[[నెహ్రూ జంతుప్రదర్శనశాల]]
|}

==తెలంగాణ అటవీ ప్రధాన సంరక్షణాధికారులు==
===ప్రిన్సిపల్‌ చీఫ్‌ కన్జర్వేటర్‌ ఆఫ్‌ ఫారెస్ట్‌ (పీసీసీఎఫ్‌)===
*ప్రశాంత్‌కుమార్‌ ఝా
*[[ఆర్‌.శోభ]]
*రాకేష్‌ మోహన్‌ డోబ్రియల్‌

== బహుమతులు ==

# 2022లో హైదరాబాదులోని నాంపల్లిలో ఎగ్జిబిషన్ గ్రౌండ్స్ లో నిర్వహించిన అఖిల భారత పారిశ్రామిక ప్రదర్శన (ఆల్ ఇండియా ఇండస్ట్రియల్ ఎగ్జిబిషన్) [[నుమాయిష్ (2022)|నుమాయిష్]] లో తెలంగాణ అటవీ శాఖ తరపున ఏర్పాటు చేసిన స్టాల్ కు ప్రథమ బహుమతి వచ్చింది. ఈ ప్రదర్శనలో తెలంగాణ ప్రభుత్వానికి చెందిన పలు శాఖలు ప్రత్యేక స్టాళ్ళను ఏర్పాటుచేశాయి. [[తెలంగాణకు హరితహారం]] పథకం ద్వారా అటవీశాఖ అమలు చేస్తున్న పర్యావరణ హిత కార్యక్రమాలను ప్రతిబింబించేలా, పచ్చదనం పెంపు, జంతు సంరక్షణ చర్యల నమూనాలను ప్రదర్శించారు. అడవి నేపథ్యంలో ప్రవేశద్వారాన్ని, మినీ జూను ఏర్పాటుచేశారు. 2022, ఏప్రిల్ 8న జరిగిన ముగింపు కార్యక్రమంలో రాష్ట్రం హోంమంత్రి మహమూద్‌ అలీ, ఎగ్జిబిషన్‌ సొసైటీ ప్రతినిధుల చేతుల మీదుగా అటవీశాఖ అధికారులు బహుమతి అందుకున్నారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2022-04-08|title=నుమాయిష్ లో అటవీశాఖ స్టాల్ కు ప్రథమ బహుమతి|url=https://m.andhrajyothy.com/telugunews/forest-dept-stall-got-1st-prize-mrgs-telangana-1822040807243925|archive-url=https://web.archive.org/web/20220408160553/https://m.andhrajyothy.com/telugunews/forest-dept-stall-got-1st-prize-mrgs-telangana-1822040807243925|archive-date=2022-04-08|access-date=2022-04-09|website=m.andhrajyothy.com|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|last=telugu|first=NT News|date=2022-04-09|title=తెలంగాణ అటవీశాఖకు ప్రథమ బహుమతి|url=https://www.ntnews.com/telangana/telangana-forest-department-won-the-first-prize-533809|archive-url=https://web.archive.org/web/20220409070536/https://www.ntnews.com/telangana/telangana-forest-department-won-the-first-prize-533809|archive-date=2022-04-09|access-date=2022-04-09|website=Namasthe Telangana|language=te}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}

[[వర్గం:తెలంగాణ ప్రభుత్వం]]</text>
      <sha1>6ntfw8zklncw4aw0giigf9nnlb8i5hb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606583</id>
      <parentid>3606578</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:07:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/2401:4900:2163:8125:2:2:431D:AA51|2401:4900:2163:8125:2:2:431D:AA51]] ([[User talk:2401:4900:2163:8125:2:2:431D:AA51|చర్చ]]) చేసిన మార్పులను [[User:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] చివరి కూర్పు వరకు తిరగ్గొట్టారు.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21188" xml:space="preserve">{{Infobox Government agency
|agency_name     = తెలంగాణ అటవీశాఖ
|nativename      =
|nativename_a    = 
|nativename_r    = 
|logo            = Telangana Forest Department Logo.png
|logo_width      =
|logo_caption    = 
|seal            =
|seal_width      =
|seal_caption    =
|formed          = 2014
|preceding1      =
|preceding2      =
|dissolved       =
|superseding     =
|jurisdiction    = [[తెలంగాణ ప్రభుత్వం]]
|headquarters    = [[హైదరాబాద్]], [[తెలంగాణ]]
|employees       =
|budget          =
|minister1_name  = [[అల్లోల ఇంద్రకరణ్ రెడ్డి]]
|minister1_pfo   = 
|chief1_name     = పి.కె. శర్మ
|chief1_position = 
|chief2_name     = 
|chief2_position = 
|parent_agency   = 
|child1_agency   =
|child2_agency   =
|website         =  [http://www.forests.telangana.gov.in/ అధికారిక వెబ్ సైట్]
|footnotes       = 
}}

'''తెలంగాణ అటవీశాఖ''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని అడవులను అభివృద్ధి చేయడంకోసం తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వంచే ఏర్పాటు చేయబడిన శాఖ. ఈ శాఖ 2014, జూన్ 2 న ఆంధ్రప్రదేశ్ అటవీశాఖ నుండి విడిపోయింది. దీనికి అటవీ ప్రిన్సిపల్ చీఫ్ కన్జర్వేటర్ ప్రాతినిధ్యం వహిస్తారు. తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ఉన్న అడవుల రక్షణ, నిర్వహణే ఈ శాఖ యొక్క ప్రాథమిక విధి.

[[File:Forest at Chintoor in Khammam district, Andhra Pradesh.JPG|thumb|300px|ఏటూరునాగారం వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]

తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ఇరవై శాతం మాత్రమే అడవులు ఉన్నాయని, వచ్చే ఐదేళ్లలో 33 శాతానికి విస్తరించాలన్న లక్ష్యంతో తెలంగాణ ప్రభుత్వం కృషి చేస్తుంది.&lt;ref name=&quot;ఐదేళ్లలో 33 శాతానికి అడవుల విస్తరణ&quot;&gt;{{cite news|last1=సాక్షి|first1=తెలంగాణ కథ|title=ఐదేళ్లలో 33 శాతానికి అడవుల విస్తరణ|url=http://www.sakshi.com/news/telangana/forests-to-be-expansion-33-in-five-years-137207|accessdate=7 January 2017}}&lt;/ref&gt;

== వృక్షజాలం, జంతుజాలం ==
భారత ఉపఖండంలోని మధ్య ప్రాంతంలో ఉన్న తెలంగాణలో అనేక వృక్ష, జంతుజాలాలు ఉన్నాయి. రాష్ట్రంలో కనిపించే వృక్షసంపద ఎక్కువగా టేకు మిశ్రమంతో పొడి ఆకురాల్చే రకం, టెర్మినలియా, టెరోకార్పస్, అనోజిసస్ మొదలైన జాతులకు చెందినవి. అడవులలో [[పులి]], [[చిరుతపులి (అయోమయ నివృత్తి)|పాంథర్]], [[తోడేలు]], [[అడవి కుక్క]], [[హైనా]], [[ఎలుగుబంటి]], [[గౌర్]], [[బ్లాక్ బక్]], [[చింకారా]], [[చౌసింగ]], [[నీల్‌గై]], [[చీటల్]], [[సాంబార్]], [[బార్కింగ్ డీర్]]&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.eenadu.net/chitravarthalu/13-01-2022/2|title=Latest Telugu News {{!}} Breaking News Telugu {{!}} Telugu News Today {{!}} News in Telugu|website=EENADU|language=te|access-date=2022-01-13}}&lt;/ref&gt; మెదలైన జంతువులతోపాటు అనేక పక్షులు, సరీసృపాలు ఉన్నాయి.

== లక్ష్యాలు ==
అడవులు, అరణ్య ప్రాంతాలలో జీవవైవిధ్యం, పర్యావరణ వ్యవస్థలను సంరక్షించడం, రాష్ట్ర నీటి భద్రత, ఆహార భద్రతను నిర్ధారించడం తెలంగాణ అటవీ శాఖ ముఖ్య లక్ష్యాలు. వన్యప్రాణులు, వన్యప్రాణుల ఆవాసాలు రాష్ట్రంలోని ప్రస్తుత, భవిష్యత్తు తరాల ప్రజల సామాజిక, ఆర్థిక, పర్యావరణ, సాంస్కృతిక, వినోద, ఆధ్యాత్మిక అవసరాలను తీర్చడానికి సంరక్షించబడాలి, స్థిరంగా నిర్వహించబడాలి.

== హరితహారం ==
తెలంగాణను సస్యశ్యామలం చేసేందుకు [[తెలంగాణా ప్రభుత్వం|తెలంగాణ ప్రభుత్వం]] 2015 జూలై 3న చిలుకూరి బాలాజీ ఆలయ ప్రాంగణంలో [[తెలంగాణకు హరితహారం]]&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.telanganastateinfo.com/telangana-ku-haritha-haram-programme/|title=Kavitha urges people to make Haritha Haram a success|work=TSI|access-date=2021-11-17|archive-date=2021-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20210304034315/https://www.telanganastateinfo.com/telangana-ku-haritha-haram-programme/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; అనే పథకాన్ని ప్రారంభించింది.&lt;ref&gt;[http://www.telanganabreakingnews.com/harita-haram-to-make-entire-telangana-green/ Telangana set to become Green]&lt;/ref&gt; తెలంగాణలో మొత్తంలో (తెలంగాణ భూభాగంలో 33%) మొక్కలను నాటి, పచ్చదనం కనిపించాలనే లక్ష్యంతో తెలంగాణ ప్రభుత్వం ఈ కార్యక్రమాన్ని రూపొందించింది. ఈ పథకంలో భాగంగా 2015-16 నుండి 2020-21 సెప్టెంబరు నెల నాటికి 176.52 కోట్ల మొక్కలు నాటబడ్డాయి. తెలంగాణ రాష్ట్రంలో 2015-16 నుండి 2020-21 సెప్టెంబరు నెల నాటికి 176.52 కోట్ల మొక్కలను నాటబడ్డాయి. దేశంలోనే మొక్కల పెంపకంలో తెలంగాణ రాష్ట్రం ప్రథమ స్థానంలో నిలిచిందని అటవీ, పర్యావరణ శాఖ సహాయ మంత్రి [[బాబుల్ సుప్రియో]] పార్లమెంటులో ప్రకటించాడు.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.ntnews.com/telangana-photos/telanganaku-harithaharam-program-112489/|title=పచ్చదనం పెంచే అతి పెద్ద ప్రయత్నం ‘తెలంగాణకు హరితహారం’|date=2021-06-01|website=Namasthe Telangana|language=en-US|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602103801/https://www.ntnews.com/telangana-photos/telanganaku-harithaharam-program-112489/|archive-date=2021-06-02|access-date=2021-11-17}}&lt;/ref&gt;

== నిర్వహణ ==
ఫారెస్ట్ డిపార్ట్‌మెంట్‌కు ప్రిన్సిపల్ చీఫ్ కన్జర్వేటర్ ఆఫ్ ఫారెస్ట్‌లు ఇన్‌ఛార్జ్‌గా ఉంటారు. అన్ని ముఖ్యమైన ఆర్డర్‌లు, అనుమతులు, డిక్లరేషన్‌లు, అధికారాలను వ్యక్తిగతంగా సమీక్షించాలి, ఆమోదించాలి, సంతకం చేయాలి.

== కార్యక్రమాలు ==

* '''చెట్ల పెంపకంపై చట్టం:''' తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రతీ గ్రామంలో చెట్ల పెంపకాన్ని ప్రోత్సహించడం కోసం ఒక చట్టం చేసింది. ప్రతీ గ్రామంలో నర్సరీ ఏర్పాటు చేసి, మొక్కలు నాటాలని, వాటిని రక్షించాలని, గ్రామంలో పచ్చదనం, పరిశుభ్రత పెంచాలని, ఇది గ్రామ సర్పంచ్, పంచాయతీ కార్యదర్శి బాధ్యత అని చట్టంలో పేర్కొన్నారు.
* '''అటవీ భూములు సర్వే:''' అడవుల రక్షణ, ఆదివాసీ, గిరిజన రైతు బిడ్డలకు భరోసా, ప్రభుత్వభూమి లెక్కల్లో పారదర్శకత, కబ్జాదారుల కట్టడి మొదలైనవి లక్ష్యాలుగా అడవి లెక్కలు తేల్చాలని తెలంగాణ ప్రభుత్వం నిర్ణయించి, రెవెన్యూ సర్వేయర్లు, అటవీ అధికారులతో కూడిన స్పెషల్ టాస్క్‌ఫోర్స్ బృందాలతో 2019 జనవరి మొదటివారంలో అటవీ భూముల సర్వే మొదలు పెట్టింది.
*'''వన్యప్రాణుల సంరక్షణ బోర్డు:''' రాష్ట్రంలోని వన్యప్రాణుల రక్షణకోసం 2019, డిసెంబరు 18న ముఖ్యమంత్రి [[కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు|కె. చంద్రశేఖర్ రావు]] చైర్మన్ గా రాష్ట్ర వన్యప్రాణుల సంరక్షణ బోర్డు ఏర్పాటుచేయబడింది. ఈ బోర్డులో వైస్ చైర్మన్ గా అటవీశాఖ మంత్రి ఇంద్రకరణ్ రెడ్డి, సభ్యులుగా ఎమ్మెల్యేలు [[కోనేరు కోనప్ప]], [[మర్రి జనార్దన్ రెడ్డి|మర్రి జనార్ధన్ రెడ్డి]], [[వనమా వెంకటేశ్వరరావు|వనమా వెంకటేశ్వర్ రావు]], వైల్డ్ లైఫ్ ఎన్జీవో నుంచి అనిల్ కుమార్, జెవీడీ మూర్తి, అవినాశ్ విశ్వనాథన్, పర్యావరణవేత్తలు డాక్టర్ కార్తికేయన్, వి. కిషన్, డాక్టర్ నవీన్ కుమార్, డాక్టర్ వాసుదేవరావు, ఎస్.రాఘవేందర్, బీవీ సుబ్బారావు, కార్తీక్ చింతలపాటి రాజు, రాజీవ్ మ్యాథ్యూస్, [[కోవ లక్ష్మీ|కోవా లక్ష్మి]], బానోతు రవికుమార్ ఉన్నారు. వీరితో పాటు మరో 13 మంది బోర్డులో సభ్యులుగా ఉంటారు.
*'''పల్లె ప్రకృతి వనం:''' రాష్ట్రంలోని ప్రతి గ్రామానికి ఓ ప్రకృతి వనం ఏర్పాటు చేయాలన్న లక్ష్యంతో 19,470 గ్రామల్లో [[పల్లె ప్రకృతి వనం|పల్లె ప్రకృతి వనాలను]] గ్రామీణాభివృద్ధిశాఖ ఆధ్వర్యంలో ఏర్పాటుచేస్తున్నారు.

== అటవీ చట్టం ==
రాష్ట్రంలో అడవులు కాపాడే విషయంలో కఠినంగా వ్యవహరిస్తున్న ప్రభుత్వం అడవుల రక్షణకోసం కొత్త అటవీ చట్టం -2019ని రూపొందించింది. ఇందుకకోసం 2019, జనవరి 26న [[ప్రగతి భవన్, హైదరాబాదు|ప్రగతి భవన్]] లో పోలీస్, అటవీశాఖ అధికారులతో ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ అడవుల సంరక్షణ, మొక్కల పెంపకం కోసం తీసుకోవాల్సిన చర్యలపై ఉన్నత స్థాయి సమీక్ష నిర్వహించి కొత్త చట్టానికి ఆమోదం తెలిపాడు.

== రక్షిత ప్రాంతాలు ==
తెలంగాణ రాష్ట్రంలో 11 అభయారణ్యములు, 3 జాతీయ పార్కులు ఉన్నాయి.

=== వన్యప్రాణుల అభయారణ్యాలు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! క్రమసంఖ్య !! వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం పేరు
|-
| 1 || [[ఏటూరునాగారం వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]
|-
| 2 || [[కవ్వాల్ వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]] (జన్నారం)&lt;ref name=&quot;పర్యాటకుల మదిదోస్తున్న కవ్వాల్‌&quot;&gt;{{cite news |last1=నవ తెలంగాణ |first1=ఆదిలాబాదు |title=పర్యాటకుల మదిదోస్తున్న కవ్వాల్‌ |url=http://www.navatelangana.com/article/adilabad/904762 |accessdate=26 April 2020 |work=NavaTelangana |date=17 November 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200426131016/http://www.navatelangana.com/article/adilabad/904762 |archivedate=26 April 2020 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
| 3 || [[కిన్నెరసాని వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]] (ఖమ్మం)
|-
| 4 || [[మంజీర వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]
|-
| 5 || [[నాగార్జున సాగర్ శ్రీశైలం పులుల అభయారణ్యం]]
|-
| 6 || [[పాపికొండ వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]
|-
| 7 || [[పోచారం అభయారణ్యం]]
|-
| 8 || [[శివ్వారం వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]
|-
| 9 || [[పాకాల వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]
|-
| 10 || [[ప్రాణహిత వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]&lt;ref name=&quot;ప్రకృతి ఒడిలో వన్యప్రాణులు&quot;&gt;{{cite news |last1=ఈనాడు |first1=తెలంగాణ |title=ప్రకృతి ఒడిలో వన్యప్రాణులు |url=https://m.dailyhunt.in/news/india/telugu/eenadu-epaper-eena/prakruti+odilo+vanyapraanulu-newsid-76228913 |accessdate=22 April 2020 |date=12 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200422170803/https://m.dailyhunt.in/news/india/telugu/eenadu-epaper-eena/prakruti+odilo+vanyapraanulu-newsid-76228913 |archivedate=22 April 2020 |work= |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;వన్యప్రాణి సంరక్షణా కేంద్రాలు&quot;&gt;{{cite news |last1=సాక్షి |first1=ఎడ్యుకేషన్ |title=వన్యప్రాణి సంరక్షణా కేంద్రాలు |url=https://www.sakshi.com/news/education/communal-wildlife-conservancies-389884 |accessdate=22 April 2020 |work=Sakshi |date=30 August 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200422171706/https://www.sakshi.com/news/education/communal-wildlife-conservancies-389884 |archivedate=22 April 2020 |language=te |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|}

=== జాతీయ వనాలు ===
[[File:KBR Park Peacocks.JPG|thumb|కాసు బ్రహ్మానంద రెడ్డి జాతీయ వనంలోని నెమళ్లు]]

{|class=&quot;wikitable&quot;

! జాతీయ వనం
|-
| [[మహవీర్ హరిన వనస్థలి జాతీయ వనం]]
|-
|[[మృగవని జాతీయ వనం]]
|-
|[[కాసు బ్రహ్మానంద రెడ్డి జాతీయ వనం]]
|}

=== జంతు ప్రదర్శనశాలలు ===
{|class=&quot;wikitable&quot;

!జంతు ప్రదర్శనశాల పేరు
|-
|[[నెహ్రూ జంతుప్రదర్శనశాల]]
|}
==తెలంగాణ అటవీ ప్రధాన సంరక్షణాధికారులు==
===ప్రిన్సిపల్‌ చీఫ్‌ కన్జర్వేటర్‌ ఆఫ్‌ ఫారెస్ట్‌ (పీసీసీఎఫ్‌)===
*ప్రశాంత్‌కుమార్‌ ఝా
*[[ఆర్‌.శోభ]]
*రాకేష్‌ మోహన్‌ డోబ్రియల్‌

== బహుమతులు ==

# 2022లో హైదరాబాదులోని నాంపల్లిలో ఎగ్జిబిషన్ గ్రౌండ్స్ లో నిర్వహించిన అఖిల భారత పారిశ్రామిక ప్రదర్శన (ఆల్ ఇండియా ఇండస్ట్రియల్ ఎగ్జిబిషన్) [[నుమాయిష్ (2022)|నుమాయిష్]] లో తెలంగాణ అటవీ శాఖ తరపున ఏర్పాటు చేసిన స్టాల్ కు ప్రథమ బహుమతి వచ్చింది. ఈ ప్రదర్శనలో తెలంగాణ ప్రభుత్వానికి చెందిన పలు శాఖలు ప్రత్యేక స్టాళ్ళను ఏర్పాటుచేశాయి. [[తెలంగాణకు హరితహారం]] పథకం ద్వారా అటవీశాఖ అమలు చేస్తున్న పర్యావరణ హిత కార్యక్రమాలను ప్రతిబింబించేలా, పచ్చదనం పెంపు, జంతు సంరక్షణ చర్యల నమూనాలను ప్రదర్శించారు. అడవి నేపథ్యంలో ప్రవేశద్వారాన్ని, మినీ జూను ఏర్పాటుచేశారు. 2022, ఏప్రిల్ 8న జరిగిన ముగింపు కార్యక్రమంలో రాష్ట్రం హోంమంత్రి మహమూద్‌ అలీ, ఎగ్జిబిషన్‌ సొసైటీ ప్రతినిధుల చేతుల మీదుగా అటవీశాఖ అధికారులు బహుమతి అందుకున్నారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2022-04-08|title=నుమాయిష్ లో అటవీశాఖ స్టాల్ కు ప్రథమ బహుమతి|url=https://m.andhrajyothy.com/telugunews/forest-dept-stall-got-1st-prize-mrgs-telangana-1822040807243925|archive-url=https://web.archive.org/web/20220408160553/https://m.andhrajyothy.com/telugunews/forest-dept-stall-got-1st-prize-mrgs-telangana-1822040807243925|archive-date=2022-04-08|access-date=2022-04-09|website=m.andhrajyothy.com|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|last=telugu|first=NT News|date=2022-04-09|title=తెలంగాణ అటవీశాఖకు ప్రథమ బహుమతి|url=https://www.ntnews.com/telangana/telangana-forest-department-won-the-first-prize-533809|archive-url=https://web.archive.org/web/20220409070536/https://www.ntnews.com/telangana/telangana-forest-department-won-the-first-prize-533809|archive-date=2022-04-09|access-date=2022-04-09|website=Namasthe Telangana|language=te}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}

[[వర్గం:తెలంగాణ ప్రభుత్వం]]</text>
      <sha1>5y1n66fgbkb9knrkszgh7dc64ylempm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606585</id>
      <parentid>3606583</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:08:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2401:4900:2163:8125:2:2:431D:AA51</ip>
      </contributor>
      <comment>/* రక్షిత ప్రాంతాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21262" xml:space="preserve">{{Infobox Government agency
|agency_name     = తెలంగాణ అటవీశాఖ
|nativename      =
|nativename_a    = 
|nativename_r    = 
|logo            = Telangana Forest Department Logo.png
|logo_width      =
|logo_caption    = 
|seal            =
|seal_width      =
|seal_caption    =
|formed          = 2014
|preceding1      =
|preceding2      =
|dissolved       =
|superseding     =
|jurisdiction    = [[తెలంగాణ ప్రభుత్వం]]
|headquarters    = [[హైదరాబాద్]], [[తెలంగాణ]]
|employees       =
|budget          =
|minister1_name  = [[అల్లోల ఇంద్రకరణ్ రెడ్డి]]
|minister1_pfo   = 
|chief1_name     = పి.కె. శర్మ
|chief1_position = 
|chief2_name     = 
|chief2_position = 
|parent_agency   = 
|child1_agency   =
|child2_agency   =
|website         =  [http://www.forests.telangana.gov.in/ అధికారిక వెబ్ సైట్]
|footnotes       = 
}}

'''తెలంగాణ అటవీశాఖ''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని అడవులను అభివృద్ధి చేయడంకోసం తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వంచే ఏర్పాటు చేయబడిన శాఖ. ఈ శాఖ 2014, జూన్ 2 న ఆంధ్రప్రదేశ్ అటవీశాఖ నుండి విడిపోయింది. దీనికి అటవీ ప్రిన్సిపల్ చీఫ్ కన్జర్వేటర్ ప్రాతినిధ్యం వహిస్తారు. తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ఉన్న అడవుల రక్షణ, నిర్వహణే ఈ శాఖ యొక్క ప్రాథమిక విధి.

[[File:Forest at Chintoor in Khammam district, Andhra Pradesh.JPG|thumb|300px|ఏటూరునాగారం వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]

తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ఇరవై శాతం మాత్రమే అడవులు ఉన్నాయని, వచ్చే ఐదేళ్లలో 33 శాతానికి విస్తరించాలన్న లక్ష్యంతో తెలంగాణ ప్రభుత్వం కృషి చేస్తుంది.&lt;ref name=&quot;ఐదేళ్లలో 33 శాతానికి అడవుల విస్తరణ&quot;&gt;{{cite news|last1=సాక్షి|first1=తెలంగాణ కథ|title=ఐదేళ్లలో 33 శాతానికి అడవుల విస్తరణ|url=http://www.sakshi.com/news/telangana/forests-to-be-expansion-33-in-five-years-137207|accessdate=7 January 2017}}&lt;/ref&gt;

== వృక్షజాలం, జంతుజాలం ==
భారత ఉపఖండంలోని మధ్య ప్రాంతంలో ఉన్న తెలంగాణలో అనేక వృక్ష, జంతుజాలాలు ఉన్నాయి. రాష్ట్రంలో కనిపించే వృక్షసంపద ఎక్కువగా టేకు మిశ్రమంతో పొడి ఆకురాల్చే రకం, టెర్మినలియా, టెరోకార్పస్, అనోజిసస్ మొదలైన జాతులకు చెందినవి. అడవులలో [[పులి]], [[చిరుతపులి (అయోమయ నివృత్తి)|పాంథర్]], [[తోడేలు]], [[అడవి కుక్క]], [[హైనా]], [[ఎలుగుబంటి]], [[గౌర్]], [[బ్లాక్ బక్]], [[చింకారా]], [[చౌసింగ]], [[నీల్‌గై]], [[చీటల్]], [[సాంబార్]], [[బార్కింగ్ డీర్]]&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.eenadu.net/chitravarthalu/13-01-2022/2|title=Latest Telugu News {{!}} Breaking News Telugu {{!}} Telugu News Today {{!}} News in Telugu|website=EENADU|language=te|access-date=2022-01-13}}&lt;/ref&gt; మెదలైన జంతువులతోపాటు అనేక పక్షులు, సరీసృపాలు ఉన్నాయి.

== లక్ష్యాలు ==
అడవులు, అరణ్య ప్రాంతాలలో జీవవైవిధ్యం, పర్యావరణ వ్యవస్థలను సంరక్షించడం, రాష్ట్ర నీటి భద్రత, ఆహార భద్రతను నిర్ధారించడం తెలంగాణ అటవీ శాఖ ముఖ్య లక్ష్యాలు. వన్యప్రాణులు, వన్యప్రాణుల ఆవాసాలు రాష్ట్రంలోని ప్రస్తుత, భవిష్యత్తు తరాల ప్రజల సామాజిక, ఆర్థిక, పర్యావరణ, సాంస్కృతిక, వినోద, ఆధ్యాత్మిక అవసరాలను తీర్చడానికి సంరక్షించబడాలి, స్థిరంగా నిర్వహించబడాలి.

== హరితహారం ==
తెలంగాణను సస్యశ్యామలం చేసేందుకు [[తెలంగాణా ప్రభుత్వం|తెలంగాణ ప్రభుత్వం]] 2015 జూలై 3న చిలుకూరి బాలాజీ ఆలయ ప్రాంగణంలో [[తెలంగాణకు హరితహారం]]&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.telanganastateinfo.com/telangana-ku-haritha-haram-programme/|title=Kavitha urges people to make Haritha Haram a success|work=TSI|access-date=2021-11-17|archive-date=2021-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20210304034315/https://www.telanganastateinfo.com/telangana-ku-haritha-haram-programme/|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; అనే పథకాన్ని ప్రారంభించింది.&lt;ref&gt;[http://www.telanganabreakingnews.com/harita-haram-to-make-entire-telangana-green/ Telangana set to become Green]&lt;/ref&gt; తెలంగాణలో మొత్తంలో (తెలంగాణ భూభాగంలో 33%) మొక్కలను నాటి, పచ్చదనం కనిపించాలనే లక్ష్యంతో తెలంగాణ ప్రభుత్వం ఈ కార్యక్రమాన్ని రూపొందించింది. ఈ పథకంలో భాగంగా 2015-16 నుండి 2020-21 సెప్టెంబరు నెల నాటికి 176.52 కోట్ల మొక్కలు నాటబడ్డాయి. తెలంగాణ రాష్ట్రంలో 2015-16 నుండి 2020-21 సెప్టెంబరు నెల నాటికి 176.52 కోట్ల మొక్కలను నాటబడ్డాయి. దేశంలోనే మొక్కల పెంపకంలో తెలంగాణ రాష్ట్రం ప్రథమ స్థానంలో నిలిచిందని అటవీ, పర్యావరణ శాఖ సహాయ మంత్రి [[బాబుల్ సుప్రియో]] పార్లమెంటులో ప్రకటించాడు.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.ntnews.com/telangana-photos/telanganaku-harithaharam-program-112489/|title=పచ్చదనం పెంచే అతి పెద్ద ప్రయత్నం ‘తెలంగాణకు హరితహారం’|date=2021-06-01|website=Namasthe Telangana|language=en-US|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210602103801/https://www.ntnews.com/telangana-photos/telanganaku-harithaharam-program-112489/|archive-date=2021-06-02|access-date=2021-11-17}}&lt;/ref&gt;

== నిర్వహణ ==
ఫారెస్ట్ డిపార్ట్‌మెంట్‌కు ప్రిన్సిపల్ చీఫ్ కన్జర్వేటర్ ఆఫ్ ఫారెస్ట్‌లు ఇన్‌ఛార్జ్‌గా ఉంటారు. అన్ని ముఖ్యమైన ఆర్డర్‌లు, అనుమతులు, డిక్లరేషన్‌లు, అధికారాలను వ్యక్తిగతంగా సమీక్షించాలి, ఆమోదించాలి, సంతకం చేయాలి.

== కార్యక్రమాలు ==

* '''చెట్ల పెంపకంపై చట్టం:''' తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రతీ గ్రామంలో చెట్ల పెంపకాన్ని ప్రోత్సహించడం కోసం ఒక చట్టం చేసింది. ప్రతీ గ్రామంలో నర్సరీ ఏర్పాటు చేసి, మొక్కలు నాటాలని, వాటిని రక్షించాలని, గ్రామంలో పచ్చదనం, పరిశుభ్రత పెంచాలని, ఇది గ్రామ సర్పంచ్, పంచాయతీ కార్యదర్శి బాధ్యత అని చట్టంలో పేర్కొన్నారు.
* '''అటవీ భూములు సర్వే:''' అడవుల రక్షణ, ఆదివాసీ, గిరిజన రైతు బిడ్డలకు భరోసా, ప్రభుత్వభూమి లెక్కల్లో పారదర్శకత, కబ్జాదారుల కట్టడి మొదలైనవి లక్ష్యాలుగా అడవి లెక్కలు తేల్చాలని తెలంగాణ ప్రభుత్వం నిర్ణయించి, రెవెన్యూ సర్వేయర్లు, అటవీ అధికారులతో కూడిన స్పెషల్ టాస్క్‌ఫోర్స్ బృందాలతో 2019 జనవరి మొదటివారంలో అటవీ భూముల సర్వే మొదలు పెట్టింది.
*'''వన్యప్రాణుల సంరక్షణ బోర్డు:''' రాష్ట్రంలోని వన్యప్రాణుల రక్షణకోసం 2019, డిసెంబరు 18న ముఖ్యమంత్రి [[కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు|కె. చంద్రశేఖర్ రావు]] చైర్మన్ గా రాష్ట్ర వన్యప్రాణుల సంరక్షణ బోర్డు ఏర్పాటుచేయబడింది. ఈ బోర్డులో వైస్ చైర్మన్ గా అటవీశాఖ మంత్రి ఇంద్రకరణ్ రెడ్డి, సభ్యులుగా ఎమ్మెల్యేలు [[కోనేరు కోనప్ప]], [[మర్రి జనార్దన్ రెడ్డి|మర్రి జనార్ధన్ రెడ్డి]], [[వనమా వెంకటేశ్వరరావు|వనమా వెంకటేశ్వర్ రావు]], వైల్డ్ లైఫ్ ఎన్జీవో నుంచి అనిల్ కుమార్, జెవీడీ మూర్తి, అవినాశ్ విశ్వనాథన్, పర్యావరణవేత్తలు డాక్టర్ కార్తికేయన్, వి. కిషన్, డాక్టర్ నవీన్ కుమార్, డాక్టర్ వాసుదేవరావు, ఎస్.రాఘవేందర్, బీవీ సుబ్బారావు, కార్తీక్ చింతలపాటి రాజు, రాజీవ్ మ్యాథ్యూస్, [[కోవ లక్ష్మీ|కోవా లక్ష్మి]], బానోతు రవికుమార్ ఉన్నారు. వీరితో పాటు మరో 13 మంది బోర్డులో సభ్యులుగా ఉంటారు.
*'''పల్లె ప్రకృతి వనం:''' రాష్ట్రంలోని ప్రతి గ్రామానికి ఓ ప్రకృతి వనం ఏర్పాటు చేయాలన్న లక్ష్యంతో 19,470 గ్రామల్లో [[పల్లె ప్రకృతి వనం|పల్లె ప్రకృతి వనాలను]] గ్రామీణాభివృద్ధిశాఖ ఆధ్వర్యంలో ఏర్పాటుచేస్తున్నారు.

== అటవీ చట్టం ==
రాష్ట్రంలో అడవులు కాపాడే విషయంలో కఠినంగా వ్యవహరిస్తున్న ప్రభుత్వం అడవుల రక్షణకోసం కొత్త అటవీ చట్టం -2019ని రూపొందించింది. ఇందుకకోసం 2019, జనవరి 26న [[ప్రగతి భవన్, హైదరాబాదు|ప్రగతి భవన్]] లో పోలీస్, అటవీశాఖ అధికారులతో ముఖ్యమంత్రి కేసీఆర్ అడవుల సంరక్షణ, మొక్కల పెంపకం కోసం తీసుకోవాల్సిన చర్యలపై ఉన్నత స్థాయి సమీక్ష నిర్వహించి కొత్త చట్టానికి ఆమోదం తెలిపాడు.

== రక్షిత ప్రాంతాలు ==
తెలంగాణ రాష్ట్రంలో 11 అభయారణ్యములు, 3 జాతీయ పార్కులు ఉన్నాయి.

=== వన్యప్రాణుల అభయారణ్యాలు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! క్రమసంఖ్య !! వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం పేరు
|-
| 1 || [[ఏటూరునాగారం వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]
|-
| 2 || [[కవ్వాల్ వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]] (జన్నారం)&lt;ref name=&quot;పర్యాటకుల మదిదోస్తున్న కవ్వాల్‌&quot;&gt;{{cite news |last1=నవ తెలంగాణ |first1=ఆదిలాబాదు |title=పర్యాటకుల మదిదోస్తున్న కవ్వాల్‌ |url=http://www.navatelangana.com/article/adilabad/904762 |accessdate=26 April 2020 |work=NavaTelangana |date=17 November 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200426131016/http://www.navatelangana.com/article/adilabad/904762 |archivedate=26 April 2020 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
| 3 || [[కిన్నెరసాని వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]] (ఖమ్మం)
|-
| 4 || [[మంజీర వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]
|-
| 5 || [[నాగార్జున సాగర్ శ్రీశైలం పులుల అభయారణ్యం]]
|-
| 6 || [[పాపికొండ వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]
|-
| 7 || [[పోచారం అభయారణ్యం]]
|-
| 8 || [[శివ్వారం వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]
|-
| 9 || [[పాకాల వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]
|-
| 10 || [[ప్రాణహిత వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం]]&lt;ref name=&quot;ప్రకృతి ఒడిలో వన్యప్రాణులు&quot;&gt;{{cite news |last1=ఈనాడు |first1=తెలంగాణ |title=ప్రకృతి ఒడిలో వన్యప్రాణులు |url=https://m.dailyhunt.in/news/india/telugu/eenadu-epaper-eena/prakruti+odilo+vanyapraanulu-newsid-76228913 |accessdate=22 April 2020 |date=12 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200422170803/https://m.dailyhunt.in/news/india/telugu/eenadu-epaper-eena/prakruti+odilo+vanyapraanulu-newsid-76228913 |archivedate=22 April 2020 |work= |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;వన్యప్రాణి సంరక్షణా కేంద్రాలు&quot;&gt;{{cite news |last1=సాక్షి |first1=ఎడ్యుకేషన్ |title=వన్యప్రాణి సంరక్షణా కేంద్రాలు |url=https://www.sakshi.com/news/education/communal-wildlife-conservancies-389884 |accessdate=22 April 2020 |work=Sakshi |date=30 August 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200422171706/https://www.sakshi.com/news/education/communal-wildlife-conservancies-389884 |archivedate=22 April 2020 |language=te |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|}

=== జాతీయ వనాలు ===
[[File:KBR Park Peacocks.JPG|thumb|కాసు బ్రహ్మానంద రెడ్డి జాతీయ వనంలోని నెమళ్లు]]

{|class=&quot;wikitable&quot;

! జాతీయ వనం
|-
| [[మహవీర్ హరిన వనస్థలి జాతీయ వనం]]
|-
|[[మృగవని జాతీయ వనం]]
|-
|[[కాసు బ్రహ్మానంద రెడ్డి జాతీయ వనం]]
|}

=== జంతు ప్రదర్శనశాలలు ===
{|class=&quot;wikitable&quot;

!జంతు ప్రదర్శనశాల పేరు
|-
|[[నెహ్రూ జంతుప్రదర్శనశాల]]
|- [[ కాకతీయ జంతుప్రదర్శనశాల ]]
|}
==తెలంగాణ అటవీ ప్రధాన సంరక్షణాధికారులు==
===ప్రిన్సిపల్‌ చీఫ్‌ కన్జర్వేటర్‌ ఆఫ్‌ ఫారెస్ట్‌ (పీసీసీఎఫ్‌)===
*ప్రశాంత్‌కుమార్‌ ఝా
*[[ఆర్‌.శోభ]]
*రాకేష్‌ మోహన్‌ డోబ్రియల్‌

== బహుమతులు ==

# 2022లో హైదరాబాదులోని నాంపల్లిలో ఎగ్జిబిషన్ గ్రౌండ్స్ లో నిర్వహించిన అఖిల భారత పారిశ్రామిక ప్రదర్శన (ఆల్ ఇండియా ఇండస్ట్రియల్ ఎగ్జిబిషన్) [[నుమాయిష్ (2022)|నుమాయిష్]] లో తెలంగాణ అటవీ శాఖ తరపున ఏర్పాటు చేసిన స్టాల్ కు ప్రథమ బహుమతి వచ్చింది. ఈ ప్రదర్శనలో తెలంగాణ ప్రభుత్వానికి చెందిన పలు శాఖలు ప్రత్యేక స్టాళ్ళను ఏర్పాటుచేశాయి. [[తెలంగాణకు హరితహారం]] పథకం ద్వారా అటవీశాఖ అమలు చేస్తున్న పర్యావరణ హిత కార్యక్రమాలను ప్రతిబింబించేలా, పచ్చదనం పెంపు, జంతు సంరక్షణ చర్యల నమూనాలను ప్రదర్శించారు. అడవి నేపథ్యంలో ప్రవేశద్వారాన్ని, మినీ జూను ఏర్పాటుచేశారు. 2022, ఏప్రిల్ 8న జరిగిన ముగింపు కార్యక్రమంలో రాష్ట్రం హోంమంత్రి మహమూద్‌ అలీ, ఎగ్జిబిషన్‌ సొసైటీ ప్రతినిధుల చేతుల మీదుగా అటవీశాఖ అధికారులు బహుమతి అందుకున్నారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2022-04-08|title=నుమాయిష్ లో అటవీశాఖ స్టాల్ కు ప్రథమ బహుమతి|url=https://m.andhrajyothy.com/telugunews/forest-dept-stall-got-1st-prize-mrgs-telangana-1822040807243925|archive-url=https://web.archive.org/web/20220408160553/https://m.andhrajyothy.com/telugunews/forest-dept-stall-got-1st-prize-mrgs-telangana-1822040807243925|archive-date=2022-04-08|access-date=2022-04-09|website=m.andhrajyothy.com|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|last=telugu|first=NT News|date=2022-04-09|title=తెలంగాణ అటవీశాఖకు ప్రథమ బహుమతి|url=https://www.ntnews.com/telangana/telangana-forest-department-won-the-first-prize-533809|archive-url=https://web.archive.org/web/20220409070536/https://www.ntnews.com/telangana/telangana-forest-department-won-the-first-prize-533809|archive-date=2022-04-09|access-date=2022-04-09|website=Namasthe Telangana|language=te}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}

[[వర్గం:తెలంగాణ ప్రభుత్వం]]</text>
      <sha1>ccex5j7506ck7dvlg6ugl4il7uo8rq4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఏనుకూరు</title>
    <ns>0</ns>
    <id>237075</id>
    <revision>
      <id>3606609</id>
      <parentid>3566278</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:12:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>యర్రా రామారావు, [[ఏన్కూరు గ్రామము]] పేజీని [[ఏనుకూరు]] కు తరలించారు: మరింత మెరుగైన పేరు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17739" xml:space="preserve">'''ఏన్కూరు,''' భారతదేశంలోని [[తెలంగాణా]] రాష్ట్రం, [[ఖమ్మం జిల్లా]],[[ఏనుకూరు మండలం|ఏనుకూరు]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 236, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016  &lt;/ref&gt;
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=ఏనుకూరు|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం
| latd     = 17.312621
| latm     = 
| lats     = 
| latNS     = N
| longd     = 80.42942
| longm     = 
| longs     = 
| longEW     = E
|mandal_map=Khammam mandals Etukuru pre 2016.png|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ఏనుకూరు|villages=11|area_total=|population_total=6428|population_male=3348|population_female=3080|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode = 507168}}
ఇది సమీప పట్టణమైన [[కొత్తగూడెం (భద్రాద్రి జిల్లా)|కొత్తగూడెం]] నుండి 33 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఇది మండల కేంద్రంగా ఉన్నటువంటి ప్రధాన గ్రామం.ఈ గ్రామ పంచాయితీ క్రింద రెండు గ్రామాలున్నవి. అవి ఒకటి ఏన్కూరు కాగా, రెండవది [[గార్ల ఒడ్డు]] శివారు గ్రామం.

== గణాంకాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1712 ఇళ్లతో, 6428 జనాభాతో 742 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3348, ఆడవారి సంఖ్య 3080. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 979 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 1367. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 579601&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 507168.ఏన్కూరు గ్రామ [[పంచాయతి]] యొక్క మొత్తం విస్తీర్ణము 742 హెక్టారులు .

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో మూడుప్రైవేటు బాలబడులు ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఐదు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు మూడు, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల, ఒక ప్రైవేటు జూనియర్ కళాశాల ఉన్నాయి. ఒక ప్రైవేటు వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల ఉంది.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల వైరాలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[ఖమ్మం|ఖమ్మంలోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[ఖమ్మం|ఖమ్మంలో]] ఉన్నాయి.సమీప అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[ఖమ్మం]]లో ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
ఏన్కూరులో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, ఆరుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో6 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఆరుగురు ఉన్నారు. ఆరు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.

== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో భూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ ఉంది. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామం సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం కిందకు రావట్లేదు. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
ఏన్కూరులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఆటల మైదానం, సినిమా హాలు, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 14 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
ఏన్కూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 166 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 123 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 453 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 414 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 162 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
ఏన్కూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.

* కాలువలు: 8 హెక్టార్లు
* బావులు/బోరు బావులు: 149 హెక్టార్లు
* ఇతర వనరుల ద్వారా: 4 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి ==
ఏన్కూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వరి]], [[ప్రత్తి]], [[మిరప]]

=== పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు ===
బియ్యం

== గ్రామ ప్రత్యేకతలు ==
దీనిని ఆంగ్లంలో Enkoor అని, Enkur అని వ్రాస్తుంటారు. ఇది [[సుజాతనగర్|సుజాతనగర్‌]] నియోజకవర్గంలో ఉంది. ఈ గ్రామం ఒక సాధారణమైనటువంటి గ్రామం అయినప్పటికీ దీనికి కొన్ని ప్రత్యేకథలు ఉన్నాయి.

* ఇది ఖమ్మం నుండి [[కొత్తగూడెం (ఖమ్మం జిల్లా పట్టణము)|కొత్తగూడెం]] (లేదా [[భద్రాచలం|భధ్రాచలం]], [[మణుగూరు]], [[రాజమండ్రి]]) వెళ్ళు మార్గంలో హైవేపై [[తల్లాడ]] దాటిన తరువాత పన్నెండు కి.మీ.దూరంలో ఉంది.
* అలాగే దీనిని చేరుకోవడానికి ఖమ్మం నుండి [[పండితాపురం]], [[ముచ్చర్ల]], [[తిమ్మారావుపేట]] గ్రామాల ద్వారా ఇంకో మార్గం ఉంది.
* దీని చుట్టు పక్కన చాలా గ్రామాలు ఉండుటం వల్ల ఒక ప్రధాన వ్యాపార కూడలిగా రూపాంతరం చెందింది.
* ముఖ్యంగా వ్యవసాయానికి కావలసిన పరికరములూ, విత్తనములు, పురుగుమందుల కోసం ఇక్కడకి చాలామంది చుట్టు పక్కగ్రామాల నుండి వస్తూ ఉంటారు.
* ఇక్కడ తెలంగాణ గురుకుల పాఠశాల, జిల్లా పరిషత్ పాఠశాల, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల.డిగ్రీ కళాశాల ఉండుట వల్ల ఇది ఒక విద్యా కేంద్రంగా వెలుగొందుతుంది.
* ఏనుకూరు ఏజన్సీ ప్రాంతం క్రిందకు వస్తుంది.
* ఈ గ్రామంలో నూతనంగా నిర్మించిన రామాలయం, సాయిబాబా గుడులతో పాటు, దీనికి దగ్గరలోని గ్రామాలలో [[గార్ల ఒడ్డు|గార్ల ఒడ్డులో]] లక్ష్మీనరసింహస్వామి దేవస్థానం, [[నాచారం (ఏనుకూరు)|నాచారం]] లో ఉన్న వేంకటేశ్వర స్వామి దేవస్థానాలు చాలా ముఖ్యమైనవి
* ఈ గ్రామం ద్వారా నాగార్జున సాగరు ఎడమ కాలువ పోతూ సశ్యశామంలం చేస్తుంది, అలాగే దగ్గరలోని గ్రామాలకు ఇక్కడ ఓ ఎత్తిపోతల ప్రాజెక్టు కూడా ఉంది.
* ఇంకా ఓ పశువైద్యశాల, పోష్టాఫీసు, రెండు మూడు ప్రైవేటు ఆసుపత్రులూ, ఓ గవర్నమెంటు ఆసుపత్రి ఉన్నాయి. కాకపోతే దీనికి ఇంతవరకూ ఓ మంచి బస్టాండు లేకపోవడం లోటుగా కనపడుతుంది.

== మూలాలు ==
{{Reflist}}

== వెలుపలి లింకులు ==
{{ఏనుకూరు మండలంలోని గ్రామాలు}}

[[వర్గం:ఏనుకూరు మండలంలోని గ్రామాలు]]</text>
      <sha1>hq5hlm0l5bmeihj5sukyogidbqo3e5h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606611</id>
      <parentid>3606609</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:12:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17739" xml:space="preserve">'''ఏనుకూరు,''' భారతదేశంలోని [[తెలంగాణా]] రాష్ట్రం, [[ఖమ్మం జిల్లా]],[[ఏనుకూరు మండలం|ఏనుకూరు]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 236, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016  &lt;/ref&gt;
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=ఏనుకూరు|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం
| latd     = 17.312621
| latm     = 
| lats     = 
| latNS     = N
| longd     = 80.42942
| longm     = 
| longs     = 
| longEW     = E
|mandal_map=Khammam mandals Etukuru pre 2016.png|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ఏనుకూరు|villages=11|area_total=|population_total=6428|population_male=3348|population_female=3080|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode = 507168}}
ఇది సమీప పట్టణమైన [[కొత్తగూడెం (భద్రాద్రి జిల్లా)|కొత్తగూడెం]] నుండి 33 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఇది మండల కేంద్రంగా ఉన్నటువంటి ప్రధాన గ్రామం.ఈ గ్రామ పంచాయితీ క్రింద రెండు గ్రామాలున్నవి. అవి ఒకటి ఏన్కూరు కాగా, రెండవది [[గార్ల ఒడ్డు]] శివారు గ్రామం.

== గణాంకాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1712 ఇళ్లతో, 6428 జనాభాతో 742 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3348, ఆడవారి సంఖ్య 3080. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 979 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 1367. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 579601&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 507168.ఏన్కూరు గ్రామ [[పంచాయతి]] యొక్క మొత్తం విస్తీర్ణము 742 హెక్టారులు .

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో మూడుప్రైవేటు బాలబడులు ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఐదు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు మూడు, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల, ఒక ప్రైవేటు జూనియర్ కళాశాల ఉన్నాయి. ఒక ప్రైవేటు వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల ఉంది.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల వైరాలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[ఖమ్మం|ఖమ్మంలోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[ఖమ్మం|ఖమ్మంలో]] ఉన్నాయి.సమీప అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[ఖమ్మం]]లో ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
ఏన్కూరులో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, ఆరుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో6 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఆరుగురు ఉన్నారు. ఆరు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.

== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో భూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ ఉంది. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామం సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం కిందకు రావట్లేదు. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
ఏన్కూరులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఆటల మైదానం, సినిమా హాలు, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 14 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
ఏన్కూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 166 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 123 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 453 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 414 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 162 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
ఏన్కూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.

* కాలువలు: 8 హెక్టార్లు
* బావులు/బోరు బావులు: 149 హెక్టార్లు
* ఇతర వనరుల ద్వారా: 4 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి ==
ఏన్కూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వరి]], [[ప్రత్తి]], [[మిరప]]

=== పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు ===
బియ్యం

== గ్రామ ప్రత్యేకతలు ==
దీనిని ఆంగ్లంలో Enkoor అని, Enkur అని వ్రాస్తుంటారు. ఇది [[సుజాతనగర్|సుజాతనగర్‌]] నియోజకవర్గంలో ఉంది. ఈ గ్రామం ఒక సాధారణమైనటువంటి గ్రామం అయినప్పటికీ దీనికి కొన్ని ప్రత్యేకథలు ఉన్నాయి.

* ఇది ఖమ్మం నుండి [[కొత్తగూడెం (ఖమ్మం జిల్లా పట్టణము)|కొత్తగూడెం]] (లేదా [[భద్రాచలం|భధ్రాచలం]], [[మణుగూరు]], [[రాజమండ్రి]]) వెళ్ళు మార్గంలో హైవేపై [[తల్లాడ]] దాటిన తరువాత పన్నెండు కి.మీ.దూరంలో ఉంది.
* అలాగే దీనిని చేరుకోవడానికి ఖమ్మం నుండి [[పండితాపురం]], [[ముచ్చర్ల]], [[తిమ్మారావుపేట]] గ్రామాల ద్వారా ఇంకో మార్గం ఉంది.
* దీని చుట్టు పక్కన చాలా గ్రామాలు ఉండుటం వల్ల ఒక ప్రధాన వ్యాపార కూడలిగా రూపాంతరం చెందింది.
* ముఖ్యంగా వ్యవసాయానికి కావలసిన పరికరములూ, విత్తనములు, పురుగుమందుల కోసం ఇక్కడకి చాలామంది చుట్టు పక్కగ్రామాల నుండి వస్తూ ఉంటారు.
* ఇక్కడ తెలంగాణ గురుకుల పాఠశాల, జిల్లా పరిషత్ పాఠశాల, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల.డిగ్రీ కళాశాల ఉండుట వల్ల ఇది ఒక విద్యా కేంద్రంగా వెలుగొందుతుంది.
* ఏనుకూరు ఏజన్సీ ప్రాంతం క్రిందకు వస్తుంది.
* ఈ గ్రామంలో నూతనంగా నిర్మించిన రామాలయం, సాయిబాబా గుడులతో పాటు, దీనికి దగ్గరలోని గ్రామాలలో [[గార్ల ఒడ్డు|గార్ల ఒడ్డులో]] లక్ష్మీనరసింహస్వామి దేవస్థానం, [[నాచారం (ఏనుకూరు)|నాచారం]] లో ఉన్న వేంకటేశ్వర స్వామి దేవస్థానాలు చాలా ముఖ్యమైనవి
* ఈ గ్రామం ద్వారా నాగార్జున సాగరు ఎడమ కాలువ పోతూ సశ్యశామంలం చేస్తుంది, అలాగే దగ్గరలోని గ్రామాలకు ఇక్కడ ఓ ఎత్తిపోతల ప్రాజెక్టు కూడా ఉంది.
* ఇంకా ఓ పశువైద్యశాల, పోష్టాఫీసు, రెండు మూడు ప్రైవేటు ఆసుపత్రులూ, ఓ గవర్నమెంటు ఆసుపత్రి ఉన్నాయి. కాకపోతే దీనికి ఇంతవరకూ ఓ మంచి బస్టాండు లేకపోవడం లోటుగా కనపడుతుంది.

== మూలాలు ==
{{Reflist}}

== వెలుపలి లింకులు ==
{{ఏనుకూరు మండలంలోని గ్రామాలు}}

[[వర్గం:ఏనుకూరు మండలంలోని గ్రామాలు]]</text>
      <sha1>av4icqvu8ulehu3zjj2xq6s4ct5289t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606616</id>
      <parentid>3606611</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:28:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17739" xml:space="preserve">'''ఏనుకూరు,''' భారతదేశంలోని [[తెలంగాణా]] రాష్ట్రం, [[ఖమ్మం జిల్లా]],[[ఏనుకూరు మండలం|ఏనుకూరు]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 236, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016  &lt;/ref&gt;
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=ఏనుకూరు|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం
| latd     = 17.312621
| latm     = 
| lats     = 
| latNS     = N
| longd     = 80.42942
| longm     = 
| longs     = 
| longEW     = E
|mandal_map=Khammam mandals Etukuru pre 2016.png|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ఏనుకూరు|villages=11|area_total=|population_total=6428|population_male=3348|population_female=3080|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode = 507168}}
ఇది సమీప పట్టణమైన [[కొత్తగూడెం (భద్రాద్రి జిల్లా)|కొత్తగూడెం]] నుండి 33 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఇది మండల కేంద్రంగా ఉన్నటువంటి ప్రధాన గ్రామం.ఈ గ్రామ పంచాయితీ క్రింద రెండు గ్రామాలున్నవి. అవి ఒకటి ఏన్కూరు కాగా, రెండవది [[గార్ల ఒడ్డు]] శివారు గ్రామం.

== గణాంకాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1712 ఇళ్లతో, 6428 జనాభాతో 742 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3348, ఆడవారి సంఖ్య 3080. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 979 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 1367. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 579601&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 507168.ఏన్కూరు గ్రామ [[పంచాయతి]] యొక్క మొత్తం విస్తీర్ణము 742 హెక్టారులు .

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో మూడుప్రైవేటు బాలబడులు ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఐదు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు మూడు, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల, ఒక ప్రైవేటు జూనియర్ కళాశాల ఉన్నాయి. ఒక ప్రైవేటు వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల ఉంది.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల వైరాలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[ఖమ్మం|ఖమ్మంలోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[ఖమ్మం|ఖమ్మంలో]] ఉన్నాయి.సమీప అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[ఖమ్మం]]లో ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
ఏన్కూరులో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, ఆరుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో6 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఆరుగురు ఉన్నారు. ఆరు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.

== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో భూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ ఉంది. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామం సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం కిందకు రావట్లేదు. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
ఏన్కూరులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఆటల మైదానం, సినిమా హాలు, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 14 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
ఏన్కూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 166 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 123 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 453 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 414 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 162 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
ఏన్కూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.

* కాలువలు: 8 హెక్టార్లు
* బావులు/బోరు బావులు: 149 హెక్టార్లు
* ఇతర వనరుల ద్వారా: 4 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి ==
ఏన్కూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వరి]], [[ప్రత్తి]], [[మిరప]]

=== పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు ===
బియ్యం

== గ్రామ ప్రత్యేకతలు ==
దీనిని ఆంగ్లంలో Enkoor అని, Enkur అని వ్రాస్తుంటారు. ఇది [[సుజాతనగర్|సుజాతనగర్‌]] నియోజకవర్గంలో ఉంది. ఈ గ్రామం ఒక సాధారణమైనటువంటి గ్రామం అయినప్పటికీ దీనికి కొన్ని ప్రత్యేకతలు ఉన్నాయి.

* ఇది ఖమ్మం నుండి [[కొత్తగూడెం (ఖమ్మం జిల్లా పట్టణము)|కొత్తగూడెం]] (లేదా [[భద్రాచలం|భధ్రాచలం]], [[మణుగూరు]], [[రాజమండ్రి]]) వెళ్ళు మార్గంలో హైవేపై [[తల్లాడ]] దాటిన తరువాత పన్నెండు కి.మీ.దూరంలో ఉంది.
* అలాగే దీనిని చేరుకోవడానికి ఖమ్మం నుండి [[పండితాపురం]], [[ముచ్చర్ల]], [[తిమ్మారావుపేట]] గ్రామాల ద్వారా ఇంకో మార్గం ఉంది.
* దీని చుట్టు పక్కన చాలా గ్రామాలు ఉండుటం వల్ల ఒక ప్రధాన వ్యాపార కూడలిగా రూపాంతరం చెందింది.
* ముఖ్యంగా వ్యవసాయానికి కావలసిన పరికరములూ, విత్తనములు, పురుగుమందుల కోసం ఇక్కడకి చాలామంది చుట్టు పక్కగ్రామాల నుండి వస్తూ ఉంటారు.
* ఇక్కడ తెలంగాణ గురుకుల పాఠశాల, జిల్లా పరిషత్ పాఠశాల, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల.డిగ్రీ కళాశాల ఉండుట వల్ల ఇది ఒక విద్యా కేంద్రంగా వెలుగొందుతుంది.
* ఏనుకూరు ఏజన్సీ ప్రాంతం క్రిందకు వస్తుంది.
* ఈ గ్రామంలో నూతనంగా నిర్మించిన రామాలయం, సాయిబాబా గుడులతో పాటు, దీనికి దగ్గరలోని గ్రామాలలో [[గార్ల ఒడ్డు|గార్ల ఒడ్డులో]] లక్ష్మీనరసింహస్వామి దేవస్థానం, [[నాచారం (ఏనుకూరు)|నాచారం]] లో ఉన్న వేంకటేశ్వర స్వామి దేవస్థానాలు చాలా ముఖ్యమైనవి
* ఈ గ్రామం ద్వారా నాగార్జున సాగరు ఎడమ కాలువ పోతూ సశ్యశామంలం చేస్తుంది, అలాగే దగ్గరలోని గ్రామాలకు ఇక్కడ ఓ ఎత్తిపోతల ప్రాజెక్టు కూడా ఉంది.
* ఇంకా ఓ పశువైద్యశాల, పోష్టాఫీసు, రెండు మూడు ప్రైవేటు ఆసుపత్రులూ, ఓ గవర్నమెంటు ఆసుపత్రి ఉన్నాయి. కాకపోతే దీనికి ఇంతవరకూ ఓ మంచి బస్టాండు లేకపోవడం లోటుగా కనపడుతుంది.

== మూలాలు ==
{{Reflist}}

== వెలుపలి లింకులు ==
{{ఏనుకూరు మండలంలోని గ్రామాలు}}

[[వర్గం:ఏనుకూరు మండలంలోని గ్రామాలు]]</text>
      <sha1>s381vmccgfjqt3t9fcjwor5b9hsx613</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606845</id>
      <parentid>3606616</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:24:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17696" xml:space="preserve">'''ఏనుకూరు,''' భారతదేశంలోని [[తెలంగాణా]] రాష్ట్రం, [[ఖమ్మం జిల్లా]], [[ఏనుకూరు మండలం|ఏనుకూరు]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 236, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016  &lt;/ref&gt;
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=ఏనుకూరు|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం
| latd     = 17.312621
| latm     = 
| lats     = 
| latNS     = N
| longd     = 80.42942
| longm     = 
| longs     = 
| longEW     = E
|mandal_map=Khammam mandals Etukuru pre 2016.png|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ఏనుకూరు|villages=11|area_total=|population_total=6428|population_male=3348|population_female=3080|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode = 507168}}
ఇది సమీప పట్టణమైన [[కొత్తగూడెం (భద్రాద్రి జిల్లా)|కొత్తగూడెం]] నుండి 33 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఇది మండల కేంద్రంగా ఉన్నటువంటి ప్రధాన గ్రామం.ఈ గ్రామ పంచాయితీ క్రింద రెండు గ్రామాలున్నవి. అవి ఒకటి ఏన్కూరు కాగా, రెండవది [[గార్ల ఒడ్డు]] శివారు గ్రామం.

== గణాంకాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1712 ఇళ్లతో, 6428 జనాభాతో 742 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3348, ఆడవారి సంఖ్య 3080. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 979 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 1367. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 579601&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 507168. ఏన్కూరు గ్రామ మొత్తం విస్తీర్ణం 742 హెక్టారులు .

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో మూడుప్రైవేటు బాలబడులు ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఐదు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు మూడు, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల, ఒక ప్రైవేటు జూనియర్ కళాశాల ఉన్నాయి. ఒక ప్రైవేటు వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల ఉంది.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల వైరాలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[ఖమ్మం|ఖమ్మంలోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[ఖమ్మం|ఖమ్మంలో]] ఉన్నాయి.సమీప అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[ఖమ్మం]]లో ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
ఏన్కూరులో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, ఆరుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో6 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఆరుగురు ఉన్నారు. ఆరు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.

== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో భూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ ఉంది. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామం సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం కిందకు రావట్లేదు. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
ఏన్కూరులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఆటల మైదానం, సినిమా హాలు, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 14 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
ఏన్కూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 166 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 123 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 453 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 414 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 162 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
ఏన్కూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.

* కాలువలు: 8 హెక్టార్లు
* బావులు/బోరు బావులు: 149 హెక్టార్లు
* ఇతర వనరుల ద్వారా: 4 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి ==
ఏన్కూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వరి]], [[ప్రత్తి]], [[మిరప]]

=== పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు ===
బియ్యం

== గ్రామ ప్రత్యేకతలు ==
దీనిని ఆంగ్లంలో Enkoor అని, Enkur అని వ్రాస్తుంటారు. ఇది [[సుజాతనగర్|సుజాతనగర్‌]] నియోజకవర్గంలో ఉంది. ఈ గ్రామం ఒక సాధారణమైనటువంటి గ్రామం అయినప్పటికీ దీనికి కొన్ని ప్రత్యేకతలు ఉన్నాయి.

* ఇది ఖమ్మం నుండి [[కొత్తగూడెం (ఖమ్మం జిల్లా పట్టణము)|కొత్తగూడెం]] (లేదా [[భద్రాచలం|భధ్రాచలం]], [[మణుగూరు]], [[రాజమండ్రి]]) వెళ్ళు మార్గంలో హైవేపై [[తల్లాడ]] దాటిన తరువాత పన్నెండు కి.మీ.దూరంలో ఉంది.
* అలాగే దీనిని చేరుకోవడానికి ఖమ్మం నుండి [[పండితాపురం]], [[ముచ్చర్ల]], [[తిమ్మారావుపేట]] గ్రామాల ద్వారా ఇంకో మార్గం ఉంది.
* దీని చుట్టు పక్కన చాలా గ్రామాలు ఉండుటం వల్ల ఒక ప్రధాన వ్యాపార కూడలిగా రూపాంతరం చెందింది.
* ముఖ్యంగా వ్యవసాయానికి కావలసిన పరికరములూ, విత్తనములు, పురుగుమందుల కోసం ఇక్కడకి చాలామంది చుట్టు పక్కగ్రామాల నుండి వస్తూ ఉంటారు.
* ఇక్కడ తెలంగాణ గురుకుల పాఠశాల, జిల్లా పరిషత్ పాఠశాల, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల.డిగ్రీ కళాశాల ఉండుట వల్ల ఇది ఒక విద్యా కేంద్రంగా వెలుగొందుతుంది.
* ఏనుకూరు ఏజన్సీ ప్రాంతం క్రిందకు వస్తుంది.
* ఈ గ్రామంలో నూతనంగా నిర్మించిన రామాలయం, సాయిబాబా గుడులతో పాటు, దీనికి దగ్గరలోని గ్రామాలలో [[గార్ల ఒడ్డు|గార్ల ఒడ్డులో]] లక్ష్మీనరసింహస్వామి దేవస్థానం, [[నాచారం (ఏనుకూరు)|నాచారం]] లో ఉన్న వేంకటేశ్వర స్వామి దేవస్థానాలు చాలా ముఖ్యమైనవి
* ఈ గ్రామం ద్వారా నాగార్జున సాగరు ఎడమ కాలువ పోతూ సశ్యశామంలం చేస్తుంది, అలాగే దగ్గరలోని గ్రామాలకు ఇక్కడ ఓ ఎత్తిపోతల ప్రాజెక్టు కూడా ఉంది.
* ఇంకా ఓ పశువైద్యశాల, పోష్టాఫీసు, రెండు మూడు ప్రైవేటు ఆసుపత్రులూ, ఓ గవర్నమెంటు ఆసుపత్రి ఉన్నాయి. కాకపోతే దీనికి ఇంతవరకూ ఓ మంచి బస్టాండు లేకపోవడం లోటుగా కనపడుతుంది.

== మూలాలు ==
{{Reflist}}

== వెలుపలి లింకులు ==
{{ఏనుకూరు మండలంలోని గ్రామాలు}}

[[వర్గం:ఏనుకూరు మండలంలోని గ్రామాలు]]</text>
      <sha1>mvs2b9fug1jo39hnfiy6umitw41a6do</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>సత్యనారాయణ గోయెంకా</title>
    <ns>0</ns>
    <id>240749</id>
    <revision>
      <id>3606975</id>
      <parentid>2988940</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T11:13:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>KINNERA ARAVIND</username>
        <id>86886</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPTE,#WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4732" xml:space="preserve">[[దస్త్రం:The Kalyanmitra Satyanarayan Goenka who brought Vipassana Meditation technique to India after 2500 years is seen with his wife while speaking at a talk on &quot;Values in Education - Good Governance through Vipassana Meditation&quot; in.jpg|thumb|తన భార్యతో  గోయెంకా]]
'''ఎస్. ఎన్.  గోయెంకా''' (S. N. Goenka) గా సుపరిచితులైన [[సత్యనారాయణ గోయెంకా]] (1924-2013) సుప్రసిద్ధ అంతర్జాతీయ విపశ్యనా ధ్యాన గురువు. భారతీయ సంతతికి చెందిన ఎస్. ఎన్. గోయెంకా [[బర్మా]] (మైయిన్మార్) లో ఒక ధనిక భారతీయ [[కుటుంబము|కుటుంబం]]లో జన్మించారు. 1969 లో [[భారత దేశము|భారతదేశం]]లో స్థిరపడి [[విపశ్యనా]] ధ్యానాన్ని బోధించడం ప్రారంభించారు. అనతికాలంలోనే ప్రభావశీలుడైన విపశ్యనా ధ్యాన గురువై  తూర్పు, పాశ్చాత్య దేశాలలోని అన్ని జాతి మత భేదాలకతీతంగా వేలాదిమంది ప్రజలకు [[విపశ్యనా]]ను బోధించారు. ప్రపంచవ్యాప్తంగా అనేక ధ్యాన కేంద్రాలను స్థాపించారు.&lt;ref&gt;{{cite web|title=Remembering SN Goenka, the man who brought Vipassana back to India|url=http://www.firstpost.com/business/remembering-sn-goenka-the-man-who-brought-vipassana-back-to-india-1142861.html|publisher=Firstpost|accessdate=2013-12-21|website=|archive-url=https://web.archive.org/web/20180617050348/https://www.firstpost.com/business/remembering-sn-goenka-the-man-who-brought-vipassana-back-to-india-1142861.html|archive-date=2018-06-17|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; విమోచనకు బుద్ధుని మార్గం జాతి మత వర్గాలకు అతీతమైనదని, సార్వత్రికమైనదని, శాస్త్రీయమైనదని ఆయన చేసిన బోధనలు ప్రముఖమైంది. ఆగష్టు 2000 లో [[న్యూయార్క్]] నగరంలో [[ఐక్యరాజ్య సమితి]]లో నిర్వహించిన ‘మతపరమైన, ఆధ్యాత్మిక నాయకుల [[మిలీనియం జీని|మిలీనియం]] ప్రపంచ [[శాంతి]] సదస్సు’కు (Millennium World Peace Summit of Religious and Spiritual Leaders) గోయెంకా ఉపన్యాసకునిగా ఆహ్వానించబడ్డారు.&lt;ref name=&quot;millenniumpeacesummit.com&quot;&gt;[http://www.millenniumpeacesummit.com/news000825c.html Wednesday, 30 August: Venerable Vipasarachaya Dr. S.N. goenka] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090106065045/http://www.millenniumpeacesummit.com/news000825c.html |date=2009-01-06 }} Millennium World Peace Summit.&lt;/ref&gt; ఆయన ఆద్వర్యంలో నవంబర్ 2008 లో, ప్రపంచ విపస్సనా పగోడా (Global Vipassana Pagoda) [[ముంబై]] శివార్లలో నిర్మించబడింది. 2012 లో ఆయన భారత ప్రభుత్వంచే [[పద్మభూషణ్ పురస్కారం]] పొందారు.&lt;ref&gt;{{cite web| title =Padma Awards Announced|publisher=Ministry of Home Affairs, Press Information Bureau, Govt. of India| url = http://www.pib.nic.in/newsite/erelease.aspx?relid=79881|date=25 January 2012| accessdate = 1 October 2013 }}&lt;/ref&gt;

==బయటి లింకులు==
* Vipassana pioneer SN Goenka is dead Zee News[[http://zeenews.india.com/news/nation/vipassana-pioneer-sn-goenka-is-dead_880114.html]]
* Master of the Dharma: An Interview with S. N. Goenka (1924-2013) [[https://web.archive.org/web/20150924035119/http://www.inquiringmind.com/Articles/MasterOfTheDhamma.html]]

==మూలాలు==

{{Authority control}}

[[వర్గం:1924 జననాలు]]
[[వర్గం:2013 మరణాలు]]
[[వర్గం:ఆధ్యాత్మిక గురువులు]]
[[వర్గం:పద్మభూషణ పురస్కార గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:బౌద్ధ పండితులు]]</text>
      <sha1>rau4t6f12ylov5fx4ai3uvf9hcp7i58</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి:Venkat Poolabala/ప్రయోగశాల</title>
    <ns>2</ns>
    <id>249725</id>
    <revision>
      <id>3606753</id>
      <parentid>2296023</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T22:51:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Venkat Poolabala</username>
        <id>68299</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[WP:AES|←]]Replaced content with 'పూలబాల  ఆరు విదేశీ భాషల్లో  రచనలు చేసిన ఏకైక ఎక్స్ ఫోనిక్ రైటర్. తెలుగులో 1265 పేజీల భరతవర్ష నవల 8  నెలలలో వ్రాసి  అతి తక్కువ సమయంలో రాసిన అతి పెద్ద నవల వ్రాసిన రచయితగా  ప్రపంచ ర...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="965" xml:space="preserve">పూలబాల  ఆరు విదేశీ భాషల్లో  రచనలు చేసిన ఏకైక ఎక్స్ ఫోనిక్ రైటర్. తెలుగులో 1265 పేజీల భరతవర్ష నవల 8  నెలలలో వ్రాసి  అతి తక్కువ సమయంలో రాసిన అతి పెద్ద నవల వ్రాసిన రచయితగా  ప్రపంచ రికార్డు సృష్టించిన పూలబాల ఆరు విదేశీ భాషలు మాట్లాడే పోలిగ్లోట్. ఫ్రెంచ్, జర్మన్, స్పానిష్, ఇటాలియన్, ఇంగ్లీష్ మరియు జపనీస్ మాట్లాడే  పూలబాల   ఆంధ్ర ప్రదేశ్  కి చెందిన  మొదటి ఫ్రెంచ్ నవలా రచయిత.</text>
      <sha1>ntmuoryu2z7ec4hw02pi48xxvd23e1s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606754</id>
      <parentid>3606753</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T22:57:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Venkat Poolabala</username>
        <id>68299</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1033" xml:space="preserve">పూలబాల  ఆరు విదేశీ భాషల్లో  రచనలు చేసిన ఏకైక ఎక్స్ ఫోనిక్ రైటర్. భారతవర్ష 1265 పేజీల నవలను గ్రాంధిక తెలుగులో  అతి తక్కువ సమయంలో(8  నెలలలో) వ్రాసి అతి తక్కువ సమయంలో అతి పెద్ద నవల వ్రాసిన రచయితగా  ప్రపంచ రికార్డు సృష్టించారు.  పూలబాల ఆరు విదేశీ భాషలు మాట్లాడే పోలిగ్లోట్. ఫ్రెంచ్, జర్మన్, స్పానిష్, ఇటాలియన్, ఇంగ్లీష్ మరియు జపనీస్ మాట్లాడే  పూలబాల ఆంధ్రప్రదేశ్ కి చెందిన  మొదటి ఫ్రెంచ్ నవలా రచయిత.</text>
      <sha1>dh75r0mlkny7lsvmj7mamirfzpk8dvq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606764</id>
      <parentid>3606754</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T01:01:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2401:4900:60EA:D6C0:F45F:260D:436F:F34D</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1043" xml:space="preserve">పూలబాల  ఆరు విదేశీ భాషల్లో  రచనలు చేసిన ఏకైక ఎక్స్ ఫోనిక్ రైటర్. భారతవర్ష అనే 1265 పేజీల నవలను గ్రాంధిక తెలుగులో  అతి తక్కువ సమయంలో(8  నెలలలో) వ్రాసి అతి తక్కువ సమయంలో అతి పెద్ద నవల వ్రాసిన రచయితగా  ప్రపంచ రికార్డు సృష్టించారు.  పూలబాల ఆరు విదేశీ భాషలు మాట్లాడే పోలిగ్లోట్. ఫ్రెంచ్, జర్మన్, స్పానిష్, ఇటాలియన్, ఇంగ్లీష్ మరియు జపనీస్ మాట్లాడే  పూలబాల ఆంధ్రప్రదేశ్ కి చెందిన  మొదటి ఫ్రెంచ్ నవలా రచయిత.</text>
      <sha1>7dwb7pavqc05k8wfw29i9jyto4wux4k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>భీమవరం బుల్లోడు</title>
    <ns>0</ns>
    <id>251951</id>
    <revision>
      <id>3606936</id>
      <parentid>3587115</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:09:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6699" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name = భీమవరం బుల్లోడు
| image = Bhimavaram Bullodu poster.jpg
| writer = కవి కాళిదాస్ &lt;small&gt;(కథ)&lt;/small&gt;&lt;br&gt; శ్రీధర్ శీపన &lt;small&gt;(సంభాషణలు)&lt;/small&gt;&lt;br&gt;ఉదయ్‌శంకర్ &lt;small&gt;(చిత్రానువాదం)&lt;/small&gt;
| starring = [[సునీల్ (నటుడు)|సునీల్]] &lt;br&gt;ఎస్తేర్ నొరోన్హా &lt;br&gt;[[తణికెళ్ళ భరణి]] 
| director = [[ఉదయశంకర్]]
| cinematography = సంతోష్‌రాయ్ 
| producer = [[దగ్గుబాటి సురేష్ బాబు]]
| editing = [[మార్తాండ్ కె వెంకటేష్]]
| studio = [[సురెష్ ప్రొడక్షన్స్]]
| country = భారతదేశం
| released = {{film date|df=y|2014|2|27}}
| language = తెలుగు
| music = [[అనూప్ రూబెన్స్]]
| runtime = 153 నిమిషాలు
| awards =
| budget ={{INR}} 7కోట్లు&lt;ref name=&quot; Box Office &quot;&gt;{{cite web|url= http://timesofap.com/cinema/bhimavaram-bullodu-rocks-at-box-office.html|title= Bhimavaram Bullodu rocks at Box Office|publisher= timesofap.com|url-status= dead|df= dmy-all|access-date= 22 February 2018|archive-date= 9 March 2014|archive-url= https://web.archive.org/web/20140309060238/http://timesofap.com/cinema/bhimavaram-bullodu-rocks-at-box-office.html}}&lt;/ref&gt;
| gross ={{INR}} 25కోట్లు&lt;ref name =&quot; Box Office &quot;/&gt;
}}
'''''భీమవరం బుల్లోడు''''' 2014 లోవచ్చిన రొమాంటిక్ చిత్రం. కవి కాళిదాసు రచించగా [[ఉదయశంకర్]] దర్శకత్వం వహించాడు. [[సురేష్ ప్రొడక్షన్స్|సురేష్ ప్రొడక్షన్స్ లో]] [[దగ్గుబాటి సురేష్‌బాబు|దగ్గుబాటి సురేష్ బాబు]] నిర్మించిన ఈ చిత్రంలో [[సునీల్ (నటుడు)|సునీల్]],  [[ఎస్త‌ర్ నోరోన్హా]]  ప్రధాన పాత్రల్లో నటించారు. ఈ చిత్రానికి [[అనూప్ రూబెన్స్]] సంగీతం సమకూర్చగా, సంతోష్ రాయ్ పథాజే ఛాయాగ్రహణం, [[మార్తాండ్ కె. వెంకటేష్]] కూర్పు విభాగాలను నిర్వహించారు.

== కథ ==
మెదడులో కణితి ఉన్న ఒక యువకుడి కథ ఇది. అతను తన చుట్టూ ఉన్న రౌడీయిజాన్ని రూపు మాపడానికి నడు కడతాడు. అతను పనిని మొదలెట్టిన తర్వాత తాను క్యాన్సర్ రోగి కాదని తెలుసుకుంటాడు. ఈ చిత్రం 2014 ఫిబ్రవరి 21న ప్రపంచవ్యాప్తంగా విడుదలైంది.&lt;ref&gt;{{వెబ్ మూలము|url=http://www.idlebrain.com/news/today/bheemavarambullodu-27february.html|title=Bheemavaram Bullodu release on 27 February|publisher=idlebrain.com}}&lt;/ref&gt; ఈ చిత్రం విమర్శకుల నుండి ఎక్కువగా ప్రతికూల సమీక్షలను అందుకుంది,&lt;ref&gt;{{వెబ్ మూలము|url=http://www.ibtimes.co.in/articles/541045/20140228/bheemavaram-bullodu-review-sunil-fails-comedy-bhimavarambullodu.htm|title='Bheemavaram Bullodu' Review Roundup: Typical Mass Comedy Entertainer that Fails to Deliver|publisher=[[International Business Times|International Business Times India]]}}&lt;/ref&gt; కానీ బాక్సాఫీస్ వసూళ్ళు మాత్రం బాగానే వచ్చాయి.&lt;ref&gt;{{వెబ్ మూలము|url=http://www.deccanchronicle.com/node/104290|title=‘Critics are wrong’|publisher=[[Deccan Chronicle]]|access-date=2020-08-24|archive-date=2014-03-04|archive-url=https://archive.is/20140304040406/http://www.deccanchronicle.com/node/104290|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== తారాగణం ==
{{Div col}}
* [[సునీల్ (నటుడు)|సునీల్]]
* [[ఎస్త‌ర్ నోరోన్హా]] 
* [[సయాజీ షిండే]] 
* [[రఘుబాబు]]
* [[సుబ్బరాజు]]
* [[తెలంగాణా శకుంతల]] 
* [[ఆహుతి ప్రసాద్]] 
* [[గౌతం రాజు]]
* [[కారుమంచి రఘు]]
* [[తాగుబోతు రమేష్]]
* [[జయప్రకాష్ రెడ్డి]]
* [[తనికెళ్ళ భరణి]] 
* [[పోసాని కృష్ణమురళి]] 
* [[గుండు సుదర్శన్]] 
* [[శ్రీనివాసరెడ్డి]] 
*[[సామ్రాట్‌ (నటుడు)|సామ్రాట్‌ ]] 
{{Div col end}}

== పాటలు ==
{{tracklist|headline=పాటల జాబితా|length3=4:18|extra6=అనూప్ రూబెన్స్, సైంధవి|lyrics6=రామజోగయ్య శాస్త్రి|title6=ఒకవైపు నువ్వు|length5=2:11|lyrics5=చంద్రబోస్|extra5=అంజనా సౌమ్య, భార్గవి పిళ్ళే, మేఘరాజ్|title5=భీమవరం బుల్లోడా|length4=4:20|extra4=రాజా హసన్, రమ్య ఎన్.ఎస్.కె|lyrics4=చంద్రబోస్|title4=పల్లకితో వస్తేనే|lyrics3=[[చంద్రబోస్ (రచయిత)]]|extra_column=గాయనీ గాయకులు|extra3=సురభి శ్రావణి, విజయ్ ప్రకాష్|title3=ప్రేమలో పడ్డానురా|length2=3:47|lyrics2=[[అనంత శ్రీరాం]]|extra2=ధనుంజయ్, ప్రణతి, పృథ్వి, రాంకీ|title2=సూపర్‌మానులా|length1=4:09|lyrics1=[[రామజోగయ్య శాస్త్రి]]|extra1=అనూప్ రూబెన్స్, సైంధవి|title1=ఒక వైపు నువ్వు|total_length=22:28|length6=3:43}}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

[[వర్గం:2014 తెలుగు సినిమాలు]]</text>
      <sha1>eishxfenhzlkj3s48qvpsb6nk2i7flz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఈసర్లపాడు (కాలూర్‌తిమ్మన్‌దొడ్డి)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>254514</id>
    <revision>
      <id>3606912</id>
      <parentid>3589732</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:11:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5730" xml:space="preserve">{{Infobox Settlement|
‎|name = ఈసర్లపాడు
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = 
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|population_blank2 = 
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd          = 16.221264
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 77.538552
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
'''ఈసర్లపాడు,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా]], [[కాలూర్‌తిమ్మన్‌దొడ్డి మండలం|కాలూర్‌తిమ్మన్‌దొడ్డి]] మండలంలోని గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 244 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016&lt;/ref&gt;

ఇది మండల కేంద్రమైన కాలూర్‌తిమ్మదొడ్డి నుండి 30 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[గద్వాల]] నుండి 30 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.

== గణాంకాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 9 ఇళ్లతో, 47 జనాభాతో 392 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 28, ఆడవారి సంఖ్య 19. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 19 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 576259&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.

== గ్రామం ప్రస్తుత పరిస్థితి ==
ఒకప్పుడు ఈ గ్రామం సుమారు 500 మంది జనాభాతో పాడిపంటలకు ప్రసిద్ధి చెంది పరిసర ప్రాంతాలలో సంపన్న గ్రామం ఉండేదని తెలుస్తుంది.ఆకాలంలో అంతుచిక్కని రోగాల బారినపడి,వైద్య సదుపాయం అందుబాటులో లేక చాలామంది మృత్యువాతపడడంతో ఒక్కొక్కరుగా ప్రాణాలను అరచేతిలో పెట్టుకుని ఊరును ఖాలీ చేసి నందిన్నెలో కొందరు,కాలూర్‌తిమ్మన్‌దొడ్డిలో మరికొందరు స్థిరపడ్డట్లు తెలుస్తుంది. ఇక్కడ జనవాసానికి సంబంధించిన ఆనవాళ్లు పూర్తిగా శిథిలమయ్యాయి.&lt;ref&gt;https://www.sakshi.com/news/telangana/revenue-department-wrong-information-in-records-444623&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{Reflist}}

== వెలుపలి లింకులు ==
{{కాలూర్ తిమ్మన్ దొడ్డి(కేటీ దొడ్డి) మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>3j9irf0xks69ig616l71q26lmwj6cyl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అర్సపల్లి పార్టు (నిజామాబాద్ నార్త్)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>261399</id>
    <revision>
      <id>3606881</id>
      <parentid>3097213</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:32:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPTE, #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5458" xml:space="preserve">{{Infobox Settlement|
‎|name = అర్సపల్లి పార్టు
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[నిజామాబాద్]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|population_blank2 = 
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd          = 18.677976
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 78.069504
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
అర్సపల్లి (పాక్షికం), [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[నిజామాబాద్ జిల్లా]], [[నిజామాబాద్ నార్త్ మండలం|నిజామాబాద్ నార్త్]] మండలంలోని గ్రామం.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/229.-Nizamabad-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2018-07-26 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209041557/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/229.-Nizamabad-Final.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; అర్సపల్లి నిజామాబాద్ నగరంలో ఉన్న ప్రాంతం..

== అర్సపల్లికి సమీప ప్రాంతాలు ==
మలపల్లి, అంబేద్కర్ కాలనీ, అహ్మద్ పురా కాలనీ, యన్.ఆర్.ఐ. కాలనీ .

== అర్సపల్లిలో రాజకీయాలు ==
ఈ ప్రాంతంలో టిఆర్ఎస్, బిజెపి, ఎఐఐఎంఐఎం, ఐఎన్సి ప్రధాన రాజకీయ పార్టీలు.

== సమీపంలోని విద్యా సంస్థలు ==
1) ప్రభుత్వ పాలిటెక్నిక్ (బి) కంటేశ్వర్

2) గవర్నమెంట్. ప్రాథమిక పాఠశాల, శంకర్ భవన్

3) ప్రభుత్వ బాలికలు ఐటిఐ కళాశాల, శివాజీ నగర్

4) ప్రభుత్వ హైస్కూల్, వెస్ట్ వింగ్ పోలీస్ లైన్ రోడ్

5) గవర్నమెంట్ హైస్కూల్, మలపల్లి

== దగ్గరలో ఉన్న రైల్వే స్టేషన్లు. ==
నిజామాబాద్ జంక్షన్ రైల్వే స్టేషన్, జానికంపేట జంక్షన్ రైల్వే స్టేషన్ అర్సపల్లికి చాలా దగ్గరలో ఉన్నాయి.

== సమీపంలోని ప్రభుత్వ ఆరోగ్య కేంద్రాలు ==
1) అర్బన్ హెల్త్ సెంటర్, అర్సపల్లి 

2) పట్టణ ఆరోగ్య కేంద్రం, మలపల్లి 

3) సబ్‌సెంటర్, ఖానాపూర్ 

== మూలాలు ==
{{Reflist}}

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{నిజామాబాద్ నార్త్ మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>cblpdiaxrlno8ybmfyz21q2vlarrihk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వీరులపాడు మండలం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>270982</id>
    <revision>
      <id>3606889</id>
      <parentid>3567404</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:38:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>223.196.172.92</ip>
      </contributor>
      <comment>/* రెవెన్యూ గ్రామాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4788" xml:space="preserve">
{{Infobox India AP Mandal}}
'''వీరులపాడు మండలం''', [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రంలోని  [[ఎన్టీఆర్ జిల్లా|ఎన్టీఆర్ జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.ఇది సమీప పట్టణమైన [[విజయవాడ]] నుండి 56 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.{{maplink|type=shape|display=inline|text=OSM గతిశీల పటము}}
===సమీప మండలాలు===

* [[యెర్రుపాలెం]]
* [[మధిర]]
* [[కంచికచెర్ల]]
* [[నందిగామ]]

==రవాణా సౌకర్యాలు==
[[మధిర]], [[కంచికచెర్ల]], [[నందిగామ]] నుండి రోడ్దురవాణా సౌకర్యం ఉంది. రైల్వేస్టేషన్: [[ఎర్రుపాలెం]], [[తొండల గోపవరం]], [[విజయవాడ]] ప్రధాన స్టేషన్ 44 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

== మండలం లోని గ్రామాలు ==

=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
#[[అల్లూరు (వీరులపాడు)|అల్లూరు]]
#[[బోదవాడ]]
#[[చట్టన్నవరం]]
#[[చెన్నారావుపాలెం]]
#[[దాచవరం]]
#[[దొడ్డ దేవరపాడు]]
#[[గోకరాజుపల్లి]]
#[[గూడెం మాధవరం]]
#[[జగన్నాధపురం]]
#[[జమ్మవరం]]
#[[జయంతి]]
#[[జుజ్జూరు]]
#[[కొనతాలపల్లి]]
#[[నందలూరు]]
#[[నరసింహారావుపాలెం]]
#[[పల్లంపల్లి]]
#[[పెద్దాపురం]]
#[[పొన్నవరం]]
#[[తాడిగుమ్మి]]
#[[తిమ్మాపురం (వీరులపాడు)|తిమ్మాపురం]]
#[[వైరిధారి అన్నవరం]]
# [[వీరులపాడు]]
#[[వెల్లంకి]]
#[[చౌటపల్లి]]
====నిర్జన గ్రామాలు====
# [[d:Q12449812|రామాపురం]]

==జనాభా గణాంకాలు==
* 2001 భారత జనాభా గణాంకాలప్రకారం జనాభా - మొత్తం 	49,985 - పురుషులు 	25,489 - స్త్రీలు 	24,496.
*2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం మండలంలోని గ్రామాల జనాభా పట్టిక:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! క్రమ సంఖ్య!!ఊరి పేరు!!గడపల సంఖ్య!!మొత్తం జనాభా!!పురుషుల సంఖ్య!!స్త్రీలు
|-
|1.	||	అల్లూరు	||	1,345	||	5,464	||	2,793	||	2,671
|-
|2.	||	బోదవాడ	||	304	||	1,239	||	646	||	593
|-
|3.	||	చాత్తన్నవరం	||	246	||	1,092	||	543	||	549
|-
|4.	||	చౌటప	||	526	||	2,156	||	1,119	||	1,037
|-
|5.	||	చెన్నారావుపాలెం	||	340	||	1,355	||	650	||	705
|-
|6.	||	దాచవరం	||	229	||	976	||	500	||	476
|-
|7.	||	దొడ్డ దేవరపాడు	||	542	||	2,357	||	1,183	||	1,174
|-
|8.	||	గోకరాజుపల్లి	||	216	||	736	||	376	||	360
|-
|9.	||	గూడెం మాధవరం	||	414	||	1,660	||	857	||	803
|-
|10.	||	జగన్నాధపురం	||	209	||	816	||	400	||	416
|-
|11.	||	జమ్మవరం	||	313	||	1,263	||	630	||	633
|-
|12.	||	జయంతి	||	1,167	||	4,484	||	2,274	||	2,210
|-
|13.	||	జుజ్జూరు	||	1,662	||	6,639	||	3,351	||	3,288
|-
|14.	||	కనతాలపల్లి	||	632	||	2,554	||	1,288	||	1,266
|-
|15.	||	నందలూరు	||	195	||	844	||	440	||	404
|-
|16.	||	నరసింహారావుపాలెం	||	396	||	1,619	||	835	||	784
|-
|17.	||	పల్లంపల్లి	||	96	||	351	||	187	||	164
|-
|18.	||	పెద్దాపురం	||	876	||	3,723	||	1,904	||	1,819
|-
|19.	||	పొన్నవరం	||	567	||	2,209	||	1,196	||	1,013
|-
|20.	||	తాడిగుమ్మి	||	254	||	959	||	491	||	468
|-
|21.	||	తిమ్మాపురం	||	59	||	205	||	109	||	96
|-
|22.	||	వైరిధారి అన్నవరం	||	314	||	1,285	||	663	||	622
|-
|23.	||	వీరులపాడు	||	780	||	2,924	||	1,501	||	1,423
|-
|24.	||	వెల్లంకి	||	729	||	3,075	||	1,553	||	1,522
|}

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఎన్టీఆర్ జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>4cmgrb0cyqncjujaz2bz7cigq3l5bf7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606891</id>
      <parentid>3606889</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:42:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>223.196.172.92</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4821" xml:space="preserve">
{{Infobox India AP Mandal}}
'''వీరులపాడు మండలం''', [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రంలోని  [[ఎన్టీఆర్ జిల్లా|ఎన్టీఆర్ జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.ఇది సమీప పట్టణమైన [[విజయవాడ]] నుండి 56 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.{{maplink|type=shape|display=inline|text=OSM గతిశీల పటము}}
===సమీప మండలాలు===

* [[యెర్రుపాలెం]]
* [[మధిర]]
* [[కంచికచెర్ల]]
* [[నందిగామ]]

==రవాణా సౌకర్యాలు==
[[మధిర]], [[కంచికచెర్ల]], [[నందిగామ]] నుండి రోడ్దురవాణా సౌకర్యం ఉంది. రైల్వేస్టేషన్: [[ఎర్రుపాలెం]], [[తొండల గోపవరం]], [[విజయవాడ]] ప్రధాన స్టేషన్ 44 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

== మండలం లోని గ్రామాలు ==

=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
#[[అల్లూరు (వీరులపాడు)|అల్లూరు]]
#[[బోదవాడ]]
#[[చట్టన్నవరం]]
#[[చెన్నారావుపాలెం]]
#[[దాచవరం]]
#[[దొడ్డ దేవరపాడు]]
#[[గోకరాజుపల్లి]]
#[[గూడెం మాధవరం]]
#[[జగన్నాధపురం]]
#[[జమ్మవరం]]
#[[జయంతి]]
#[[జుజ్జూరు]]
#[[కొనతాలపల్లి]]
#[[నందలూరు]]
#[[నరసింహారావుపాలెం]]
#[[పల్లంపల్లి]]
#[[పెద్దాపురం]]
#[[పొన్నవరం]]
#[[తాడిగుమ్మి]]
#[[తిమ్మాపురం (వీరులపాడు)|తిమ్మాపురం]]
#[[వైరిధారి అన్నవరం]]
# [[వీరులపాడు]]
#[[వెల్లంకి]]
#[[చౌటపల్లి]]
#తిమ్మాపురం

====నిర్జన గ్రామాలు====
# [[d:Q12449812|రామాపురం]]

==జనాభా గణాంకాలు==
* 2001 భారత జనాభా గణాంకాలప్రకారం జనాభా - మొత్తం 	49,985 - పురుషులు 	25,489 - స్త్రీలు 	24,496.
*2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం మండలంలోని గ్రామాల జనాభా పట్టిక:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! క్రమ సంఖ్య!!ఊరి పేరు!!గడపల సంఖ్య!!మొత్తం జనాభా!!పురుషుల సంఖ్య!!స్త్రీలు
|-
|1.	||	అల్లూరు	||	1,345	||	5,464	||	2,793	||	2,671
|-
|2.	||	బోదవాడ	||	304	||	1,239	||	646	||	593
|-
|3.	||	చాత్తన్నవరం	||	246	||	1,092	||	543	||	549
|-
|4.	||	చౌటప	||	526	||	2,156	||	1,119	||	1,037
|-
|5.	||	చెన్నారావుపాలెం	||	340	||	1,355	||	650	||	705
|-
|6.	||	దాచవరం	||	229	||	976	||	500	||	476
|-
|7.	||	దొడ్డ దేవరపాడు	||	542	||	2,357	||	1,183	||	1,174
|-
|8.	||	గోకరాజుపల్లి	||	216	||	736	||	376	||	360
|-
|9.	||	గూడెం మాధవరం	||	414	||	1,660	||	857	||	803
|-
|10.	||	జగన్నాధపురం	||	209	||	816	||	400	||	416
|-
|11.	||	జమ్మవరం	||	313	||	1,263	||	630	||	633
|-
|12.	||	జయంతి	||	1,167	||	4,484	||	2,274	||	2,210
|-
|13.	||	జుజ్జూరు	||	1,662	||	6,639	||	3,351	||	3,288
|-
|14.	||	కనతాలపల్లి	||	632	||	2,554	||	1,288	||	1,266
|-
|15.	||	నందలూరు	||	195	||	844	||	440	||	404
|-
|16.	||	నరసింహారావుపాలెం	||	396	||	1,619	||	835	||	784
|-
|17.	||	పల్లంపల్లి	||	96	||	351	||	187	||	164
|-
|18.	||	పెద్దాపురం	||	876	||	3,723	||	1,904	||	1,819
|-
|19.	||	పొన్నవరం	||	567	||	2,209	||	1,196	||	1,013
|-
|20.	||	తాడిగుమ్మి	||	254	||	959	||	491	||	468
|-
|21.	||	తిమ్మాపురం	||	59	||	205	||	109	||	96
|-
|22.	||	వైరిధారి అన్నవరం	||	314	||	1,285	||	663	||	622
|-
|23.	||	వీరులపాడు	||	780	||	2,924	||	1,501	||	1,423
|-
|24.	||	వెల్లంకి	||	729	||	3,075	||	1,553	||	1,522
|}

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఎన్టీఆర్ జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>d59izmycrvwcjrgaa5q4b2zgq3vg6np</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>సీతానగరం మండలం (పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>272669</id>
    <revision>
      <id>3606690</id>
      <parentid>3556395</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T17:21:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4070:4195:5488:0:0:4E6:8A0</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4487" xml:space="preserve">{{Infobox India AP Mandal}}
'''సీతానగరం మండలం,''' [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రంలోని [[పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా|పార్వతీపురం మన్యం జిల్లాకు]] చెందిన మండలం. దీని ప్రధాన కేంద్రం [[పెదభోగిల]] .{{maplink|type=shape|display=inline|text=OSM గతిశీల పటము}}

మండలం కోడ్: 4814.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.codes.ap.gov.in/mandals |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2020-02-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200216063518/https://www.codes.ap.gov.in/mandals |archive-date=2020-02-16 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ఈ మండలంలో ఒక నిర్జన గ్రామంతో కలుపుకుని 44 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.codes.ap.gov.in/revenuevillages |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-02-21 |website= |archive-date=2020-08-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200809224927/https://www.codes.ap.gov.in/revenuevillages |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

==గణాంకాలు==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 58,182 - పురుషులు 28,992 - స్త్రీలు 29,190

==మండలంలోని గ్రామాలు==
రెవెన్యూ గ్రామాలు
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[కొత్తవలస (సీతానగరం మండలం)|కొత్తవలస]]
# [[గెద్దలుప్పి]]
# [[రేపాటివలస]]
# [[గుచ్చిమి (సీతానగరం)|గుచ్చిమి]]
# [[సూరమ్మపేట]]
# [[మరిపివలస]]
# [[చినరాయుడుపేట (సీతానగరం)|చినరాయుడుపేట]]
# [[ఇప్పలవలస (సీతానగరం)|ఇప్పలవలస]]
# [[పాపమ్మవలస]]
# [[నిడగల్లు]]
# [[జగన్నాధపురం (సీతానగరం)|జగన్నాధపురం]]
# [[కృష్ణరాయపురం (సీతానగరం)|కృష్ణరాయపురం]]
# [[సుమిత్రపురం]]
# [[పెదంకలం]]
# [[చినంకలం]]
# [[బూర్జ (సీతానగరం)|బూర్జ]]
# [[వెంకటాపురం (సీతానగరం)|వెంకటాపురం]]
# [[నీలకంఠాపురం (సీతానగరం)|నీలకంఠాపురం]]
# [[బుద్దిపేట]]
# [[జోగింపేట]]
# [[పెదభోగిల]]
# [[తామరఖండి]]
# [[బగ్గందొరవలస]]
# [[బాలకృష్ణాపురం (సీతానగరం)|బాలకృష్ణాపురం]]
# [[బక్కుపేట]]
# [[చినభోగిల]]
# [[కాసపేట]]
# [[ఆర్.వెంకంపేట]]
# [[రామవరం (సీతానగరం)|రామవరం]]
# [[లచ్చయ్యపేట (సీతానగరం)|లచ్చయ్యపేట]]
# [[అంటిపేట]]
# [[వెంకటాపురం 2 (సీతానగరం)|వెంకటాపురం 2]]
# [[వెన్నెల బుచ్చెమ్మపేట]]
# [[పణుకుపేట]]
# [[రంగంపేట (సీతానగరం)|రంగంపేట]]
# [[కె.సీతారాంపురం]]
# [[లక్ష్మీపురం (సీతానగరం)|లక్ష్మీపురం]]
# [[దయానిధిపురం]]
# [[జంటిరాయపురం]]
# [[పునుబచ్చెంపేట]]
# [[గదేలవలస]]
# [[సీతారాంపురం (దరి) సుభద్ర]]
# [[జనుముల్లువలస]]
{{Div end}}గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు  సముదాయం నిర్ణయం మేరకు పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు.

== అప్పయ్యపేట ==
{{మూలాలు}}

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>379onboyxvfxi46fzqpu2u99ieco2qp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606763</id>
      <parentid>3606690</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T01:00:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/2409:4070:4195:5488:0:0:4E6:8A0|2409:4070:4195:5488:0:0:4E6:8A0]] ([[User talk:2409:4070:4195:5488:0:0:4E6:8A0|చర్చ]]) చేసిన మార్పులను [[User:Arjunaraoc|Arjunaraoc]] చివరి కూర్పు వరకు తిరగ్గొట్టారు.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4475" xml:space="preserve">{{Infobox India AP Mandal}}
'''సీతానగరం మండలం,''' [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రంలోని [[పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా|పార్వతీపురం మన్యం జిల్లాకు]] చెందిన మండలం. దీని ప్రధాన కేంద్రం [[పెదభోగిల]] .{{maplink|type=shape|display=inline|text=OSM గతిశీల పటము}}

మండలం కోడ్: 4814.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.codes.ap.gov.in/mandals |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2020-02-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200216063518/https://www.codes.ap.gov.in/mandals |archive-date=2020-02-16 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; ఈ మండలంలో ఒక నిర్జన గ్రామంతో కలుపుకుని 44 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.codes.ap.gov.in/revenuevillages |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-02-21 |website= |archive-date=2020-08-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200809224927/https://www.codes.ap.gov.in/revenuevillages |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

==గణాంకాలు==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 58,182 - పురుషులు 28,992 - స్త్రీలు 29,190

==మండలంలోని గ్రామాలు==
రెవెన్యూ గ్రామాలు
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[కొత్తవలస (సీతానగరం మండలం)|కొత్తవలస]]
# [[గెద్దలుప్పి]]
# [[రేపాటివలస]]
# [[గుచ్చిమి (సీతానగరం)|గుచ్చిమి]]
# [[సూరమ్మపేట]]
# [[మరిపివలస]]
# [[చినరాయుడుపేట (సీతానగరం)|చినరాయుడుపేట]]
# [[ఇప్పలవలస (సీతానగరం)|ఇప్పలవలస]]
# [[పాపమ్మవలస]]
# [[నిడగల్లు]]
# [[జగన్నాధపురం (సీతానగరం)|జగన్నాధపురం]]
# [[కృష్ణరాయపురం (సీతానగరం)|కృష్ణరాయపురం]]
# [[సుమిత్రపురం]]
# [[పెదంకలం]]
# [[చినంకలం]]
# [[బూర్జ (సీతానగరం)|బూర్జ]]
# [[వెంకటాపురం (సీతానగరం)|వెంకటాపురం]]
# [[నీలకంఠాపురం (సీతానగరం)|నీలకంఠాపురం]]
# [[బుద్దిపేట]]
# [[జోగింపేట]]
# [[పెదభోగిల]]
# [[తామరఖండి]]
# [[బగ్గందొరవలస]]
# [[బాలకృష్ణాపురం (సీతానగరం)|బాలకృష్ణాపురం]]
# [[బక్కుపేట]]
# [[చినభోగిల]]
# [[కాసపేట]]
# [[ఆర్.వెంకంపేట]]
# [[రామవరం (సీతానగరం)|రామవరం]]
# [[లచ్చయ్యపేట (సీతానగరం)|లచ్చయ్యపేట]]
# [[అంటిపేట]]
# [[వెంకటాపురం 2 (సీతానగరం)|వెంకటాపురం 2]]
# [[వెన్నెల బుచ్చెమ్మపేట]]
# [[పణుకుపేట]]
# [[రంగంపేట (సీతానగరం)|రంగంపేట]]
# [[కె.సీతారాంపురం]]
# [[లక్ష్మీపురం (సీతానగరం)|లక్ష్మీపురం]]
# [[దయానిధిపురం]]
# [[జంటిరాయపురం]]
# [[పునుబచ్చెంపేట]]
# [[గదేలవలస]]
# [[సీతారాంపురం (దరి) సుభద్ర]]
# [[జనుముల్లువలస]]
{{Div end}}గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు  సముదాయం నిర్ణయం మేరకు పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు.

== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>ob5y3t8icg3v99og4lllhwgifh138gw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఎర్రుపాలెం మండలం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>277275</id>
    <revision>
      <id>3606927</id>
      <parentid>3603689</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:30:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <comment>కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7330" xml:space="preserve">'''ఎర్రుపాలెం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన ఒక మండలం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;{{Cite web |url=https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2019-04-03 |website= |archive-date=2019-04-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190403084717/https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎||type=mandal|native_name=ఎర్రుపాలెం|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం జిల్లా|latd=16.8333|latm=|lats=|latNS=N|longd=80.4667|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Khammam mandals Errupalem pre 2016.png|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ఎర్రుపాలెం|villages=21|area_total=264|population_total=49851|population_male=25078|population_female=24773|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=52.28|literacy_male=63.06|literacy_female=41.16|pincode=507201}}
2016 లో  జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో  ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite  web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|title=ఖమ్మం  జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}&lt;/ref&gt;  ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[ఖమ్మం రెవెన్యూ డివిజను]]&lt;nowiki/&gt;లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు  కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఇది సమీప పట్టణమైన [[విజయవాడ]] నుండి 52 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.[[విజయవాడ]] - [[ఖమ్మం]] రైలు మార్గంలో ఇది ఉంది.ఈ మండలంలో  24  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో 3  నిర్జన గ్రామాలు.మండల కేంద్రం [[ఎర్రుపాలెం]]

== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Khammam mandals Errupalem pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త ఖమ్మం​ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం  మండల జనాభా- మొత్తం 	49,851 - పురుషులు 	25,078 - స్త్రీలు 	24,773

2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 264 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 49,851. జనాభాలో పురుషులు 25,078 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 24,773. మండలంలో 14,269 గృహాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}&lt;/ref&gt;

== మండలం లోని గ్రామాలు ==

=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[గుంతుపల్లి గోపవరం|గుంటుపల్లిగోపారం]]
# [[కచరం|కచారాం]]
# [[భీమవరం (ఎర్రుపాలెం మండలం)|భీమవరం]]
# [[అయ్యవారిగూడెం (ఎర్రుపాలెం)|అయ్యవారిగూడెం]]
# [[మమునూరు]]
# [[బనిగండ్లపాడు]]
# [[చొప్పకట్లపాలెం (ఎర్రుపాలెం)|చొప్పకట్లపాలెం]]
# [[పెద్ద గోపారం|పెద్దగోపారం]]
# [[రాజులపాలెం|రాజుపాలెం]]
# [[గట్ల గౌరారం]]
# [[జమలపురం|జమలాపురం]]
# [[రెమిదిచెర్ల|రెమిడిచెర్ల]]
# [[ఇనగలి]]
# [[గొసవీడు]]
# [[తక్కెల్లపాడు]]
# [[సఖిన వీదు|సఖినవీడు]]
# [[ములుగుమాడు]]
# [[ఎర్రుపాలెం]]
# [[కేశిరెడ్డిపల్లి]]
# [[పెగల్లపాడు (ఎర్రుపాలెం)|పెగల్లపాడు]]
# [[మీనవోలు]]
{{Div col end}}

గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు మూడు పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు

=== పంచాయతీలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[అయ్యవారిగూడెం (ఎర్రుపాలెం)| అయ్యవారిగూడెం]]
# [[బనిగండ్లపాడు]]
# బంజర
# [[భీమవరం (ఎర్రుపాలెం మండలం)|భీమవరం]]
# [[భీమవరం (ఎర్రుపాలెం మండలం)|భీమవరం హరిజనవాడ]]
# బుచ్చిరెడ్డిపాలెం
# [[చొప్పకట్లపాలెం (ఎర్రుపాలెం)|చొప్పకట్లపాలెం]]
# [[గట్ల గౌరారం]]
# [[గొసవీడు]]
# [[గుంతుపల్లి గోపవరం]]
# [[ఇనగలి]]
# [[జమలాపురం]]
# [[కచరం]]
# కంద్రిక
# కొత్తపాలెం
# లక్ష్మీపురం
# [[మమునూరు]]
# [[మీనవోలు]]
# [[ములుగుమాడు]]
# నరసింహపురం
# [[పెద్ద గోపారం]]
# [[పెగల్లపాడు (ఎర్రుపాలెం)|పెగల్లపాడు]]
# రాజులదేవరపాడు
# [[రాజులపాలెం]]
# రామాపురం
# [[రెమిదిచెర్ల]]
# [[సఖిన వీదు]]
# తెల్లపాలెం
# [[తక్కెల్లపాడు]]
# వెంకటాపురం
# ఎర్రుపాలెం
{{Div col end}}

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>78bmu08ztzlvksr3dnob771nsg31rzp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>కల్లూరు మండలం (ఖమ్మం జిల్లా)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>277281</id>
    <revision>
      <id>3606648</id>
      <parentid>3606245</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:23:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7754" xml:space="preserve"> {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎||type=mandal|native_name=కల్లూరు,ఖమ్మం|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం జిల్లా|latd=17.2044|latm=|lats=|latNS=N|longd=80.5535|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Khammam Kalluru-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=కల్లూరు (ఖమ్మం)|villages=23|area_total=366|population_total=63828|population_male=31800|population_female=32028|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=56.11|literacy_male=64.92|literacy_female=46.84|pincode=507209}}
'''కల్లూరు మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;{{Cite web|title=ఆర్కైవ్ నకలు|url=https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20190403084717/https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf|archive-date=2019-04-03|access-date=2019-04-03|website=}}&lt;/ref&gt;.2016 లో  జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో  ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite  web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|title=ఖమ్మం  జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}&lt;/ref&gt;  ప్రస్తుతం ఈ మండలం కొత్తగా ఏర్పాటైన [[కల్లూరు రెవెన్యూ డివిజను]]&lt;nowiki/&gt;లో భాగం.  పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ఖమ్మం డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  23  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. ఇది సమీప పట్టణమైన [[ఖమ్మం]] నుండి 50 కి. మీ. దూరంలో ఖమ్మం నుండి [[సత్తుపల్లి]] లేదా [[తిరువూరు]] వెళ్ళేదారిలో ఉంది.ఆ రెండు మార్గాలు ఇక్కడ చీలిపోతాయి.ఇది రెవెన్యూ డివిజను ప్రధాన కేంధ్రం,మండల కేంద్రం [[కల్లూరు (ఖమ్మం)|కల్లూరు]].

== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Khammam mandals Kalluru pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త ఖమ్మం​ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా - మొత్తం 	63,828 - పురుషులు 	31,800 - స్త్రీలు 	32,028 

2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 366 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 63,828. జనాభాలో పురుషులు 31,800 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 32,028. మండలంలో 17,409 గృహాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}&lt;/ref&gt; 

== మండలం లోని గ్రామాలు ==

=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[ముచారం]]
# [[యజ్ఞ నారాయణపురం]]
# [[చెన్నూరు]]
# [[రావికంపాడు (కల్లూరు మండలం)|రావికంపాడు]]
# [[పెద్దకొరుకొండి]]
# [[తల్లూరు (కల్లూరు)|తల్లూరు]]
# [[చిన్న కొరుకొండి]]
# [[తెలగారం (కల్లూరు)|తెలగారం]]
# [[వెన్నవల్లి]]
# [[యర్రబోయినపల్లి]]
# [[రఘునాధగూడెం]]
# [[చండ్రుపట్ల]]
# [[గోపాల దేవబోయినపల్లి]]
# [[పాయపూర్]]
# [[కల్లూరు (ఖమ్మం)|కల్లూరు]]
# [[లోకవరం]]
# [[లక్ష్మీపురం (కల్లూరు, ఖమ్మం)|లక్ష్మీపురం]]
# [[బత్తులపల్లి]]
# [[గోకవరం (కల్లూరు మండలం)|గోకవరం]]
# [[ఖాన్ ఖాన్ పేట]]
# [[నారాయణపురం (కల్లూరు మండలం)|నారాయణపురం]]
# [[కొర్లగూడెం]]
# [[పేరువంచ]]
{{Div col end}}

=== పంచాయతీలు ===
[[దస్త్రం:APtown_Kalluru_Sugar_factory.JPG|కుడి|thumb|200x200px|కల్లూరు షుగర్ ఫ్యాక్టరీ]]
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[బత్తులపల్లి]]
# [[చండ్రుపట్ల]]
# [[చెన్నూరు]]
# [[చిన్న కొరుకొండి]]
# [[గోకవరం_(కల్లూరు_మండలం)|గోకవరం]]
# హనుమాన్ తండా
# కల్లూరు
# [[కప్పలబంధం]]
# కిష్టయ్య బంజర
# [[కొర్లగూడెం]]
# [[లక్ష్మీపురం_(కల్లూరు,_ఖమ్మం)|లక్ష్మీపురం]]
#[[లింగాల_(కల్లూరు)|లింగాల]] 
# [[లోకవరం|లోకవరం (ఈస్ట్)]]
# [[లోకవరం|లోకవరం (వెస్ట్)]]
# మర్లపాడు
# [[ముచారం]]
# ఎం.వెంకటాపురం
# [[నారాయణపురం_(కల్లూరు_మండలం)| నారాయణపురం]]
# ఓబుల్ రావు బంజర్
# [[పాయపూర్]]
# [[పెద్దకొరుకొండి]]
# [[పేరువంచ]]
# [[పోచవరం_(కల్లూరు)|పోచవరం]]
# పుల్లయ్య బంజర
# [[రఘునాధగూడెం]]
# [[తెలగారం_(కల్లూరు)|తెలగవరం]]
# [[తల్లూరు_(కల్లూరు)|తాళ్లూరు]]
# వచ్చనాయక తండ
# [[వెన్నవల్లి]]
# [[యజ్ఞ_నారాయణపురం|యజ్ఞ నారాయణపురం]]
# [[యర్రబోయినపల్లి]]
{{Div col end}}

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>oqqs8bxiu703mq8rvc3ioolwbut1xd5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>కూసుమంచి మండలం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>277284</id>
    <revision>
      <id>3606855</id>
      <parentid>3603664</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:33:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <comment>కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7252" xml:space="preserve">'''కూసుమంచి మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన ఒక మండలం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;{{Cite web |url=https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2019-04-03 |website= |archive-date=2019-04-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190403084717/https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎||type=mandal|native_name=కూసుమంచి|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం జిల్లా|latd=17.22631|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.96685|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Khammam Kusumanchi-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=కూసుమంచి|villages=18|area_total=220|population_total=60020|population_male=30223|population_female=29797|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=49.30|literacy_male=60.41|literacy_female=37.84|pincode=507159}}

2016 లో  జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో  ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite  web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|title=ఖమ్మం  జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}&lt;/ref&gt;  ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[ఖమ్మం రెవెన్యూ డివిజను]]&lt;nowiki/&gt;లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు  కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  18  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.ఇది సమీప పట్టణమైన [[ఖమ్మం]] నుండి 22 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఈ గ్రామం హైద్రాబాదు నుండి భద్రాచలం రాష్ట్రీయ రహదారి పై హైద్రాబాదు నుండి 180 కి మీ దూరంలో ఉంది.మండల కేంద్రం [[కూసుమంచి]]

== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Khammam mandals Kusumanchi pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త ఖమ్మం​ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా - మొత్తం 60,020 - పురుషులు 30,223 - స్త్రీలు 29,797 

2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 220 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 60,020. జనాభాలో పురుషులు 30,223 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 29,797. మండలంలో 16,137 గృహాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}&lt;/ref&gt; 

== మండలం లోని గ్రామాలు ==

=== రెవెన్యూ  గ్రామాలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
#[[గైగొల్లపల్లి]]
#[[చౌటపల్లి (కూసుమంచి)|చౌటపల్లి]]
#[[పోచారం (కూసుమంచి)|పోచారం]]
#[[చేగొమ్మ]]
#[[జీళ్ళచెరువు]]
# [[కూసుమంచి]]
#[[జుజ్జులరావుపేట]]
#[[పాలేరు (కూసుమంచి)|పాలేరు]]
#[[నాయకన్ గూడెం]]
#[[ఈశ్వరమాదారం]]
#[[భగయత్వీడు]]
#[[రాజుపేట (కూసుమంచి)|రాజుపేట]]
#[[పెరికసింగారం]]
#[[జక్కేపల్లి (కూసుమంచి)|జక్కేపల్లి]]
#[[మల్లెపల్లి]]
#[[గట్టు సింగారం]]
#[[నేలపట్ల (కూసుమంచి)|నేలపట్ల]]
#[[మునిగెపల్లి]]
{{Div col end}}

=== పంచాయతీలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# అగ్రహారం
# అజ్మీరా హిరామన్ తండా
# [[భగయత్వీడు]]
# బొడియ తండ
# చండ్య తండా
# [[చేగొమ్మ]]
# [[చౌటపల్లి (కూసుమంచి)|చౌటపల్లి]]
# ధర్మతండ
# [[ఈశ్వరమాదారం]]
# [[గైగొల్లపల్లి]]
# గంగబండతండ
# [[గట్టు సింగారం]]
# గోరీలపాడుతండా
# గురవయ్యగూడెం
# [[జక్కేపల్లి (కూసుమంచి)|జక్కేపల్లి]]
# జక్కేపల్లి ఎస్సీ కాలనీ
# [[జీళ్ళచెరువు]]
# [[జుజ్జులరావుపేట]]
# కేశవపురం
# కిస్టాపురం
# కొక్య తండ
# కొత్తూరు
# కుసుమంచి
# లాల్సింగ్ తండా
# లింగరామ్ తండా
# లోక్య తండా
# మల్లయ్య గూడెం
# [[మల్లెపల్లి]]
# మంగళ్ తండ
# [[మునిగేపల్లి]]
# ముత్యాలగూడెం
# [[నాయకన్ గూడెం]]
# నరసింహులగూడెం
# [[నేలపట్ల (కూసుమంచి)|నేలపట్ల]]
# [[పాలేరు (కూసుమంచి)|పాలేరు]]
# [[పెరికసింగారం]]
# [[పోచారం (కూసుమంచి)|పోచారం]]
# [[రాజుపేట (కూసుమంచి)|రాజుపేట]]
# రాజుపేట బజార్
# తురకగూడెం
# ఎర్రగడ్డతండ
{{Div col end}}

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>59an22gb94pbvmsv4dkmgux4wm7cllm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చింతకాని మండలం (ఖమ్మం జిల్లా)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>277290</id>
    <revision>
      <id>3606861</id>
      <parentid>3603669</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:50:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <comment>కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5921" xml:space="preserve">'''చింతకాని మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన ఒక మండలం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;{{Cite web |url=https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2019-04-03 |website= |archive-date=2019-04-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190403084717/https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; .
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎||type=mandal|native_name=చింతకాని|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం జిల్లా|latd=17.144727|latm=|lats=|latNS=N|longd=80.20546|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Khammam Chintakani-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=చింతకాని (ఖమ్మం జిల్లా)|villages=16|area_total=188|population_total=48909|population_male=24180|population_female=24729|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=51.23|literacy_male=61.51|literacy_female=40.65|pincode=507208}}
2016 లో  జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో  ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite  web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|title=ఖమ్మం  జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}&lt;/ref&gt;  ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[ఖమ్మం రెవెన్యూ డివిజను]]&lt;nowiki/&gt;లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు  కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  16  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.మండల కేంద్రం [[చింతకాని (ఖమ్మం జిల్లా)|చింతకాని]]

== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Khammam mandals Chintakani pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త ఖమ్మం​ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా- మొత్తం 	48,909 - పురుషులు 	24,180 - స్త్రీలు 	24,729

2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 188 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 48,909. జనాభాలో పురుషులు 24,180 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 24,729. మండలంలో 13,933 గృహాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}&lt;/ref&gt;

== మండలం లోని గ్రామాలు ==

=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[వండనం]]
# [[కొదుమూరు]]
# [[నెరద (చింతకాని)|నెరద]]
# [[లచ్చగూడెం]]
# [[బస్వాపురం]]
# [[అనంతసగర్]]
# [[పందిల్లపల్లి]]
# [[చింతకాని (ఖమ్మం జిల్లా)|చింతకాని]]
# [[రేపల్లివాడ (చింతకాని)|రేపల్లివాడ]]
# [[మత్కెపల్లి]]
# [[తిమ్మినేనిపాలెం]]
# [[చినమండవ]]
# [[నాగుల వంచ]]
# [[పతర్లపాడు (చింతకాని)|పతర్లపాడు]]
#[[ప్రొద్దుటూరు (చింతకాని)|ప్రొద్దుటూరు]]
# [[నగిలి కొండ]]
{{Div col end}}

=== పంచాయతీలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# అనంతసాగర్
# బసవపురం
# బొప్పారం
# చిన్నమండవ
# చింతకాని
# గాంధీనగర్ కాలనీ
# జగన్నాధపురం
# కోడుమూరు
# కోమట్లగూడెం
# లచ్చగూడెం
# మత్కేపల్లి
# నాగిలిగొండ
# నాగులవంచ
# నరసింహపురం
# నేరాడ
# పండిల్లపల్లి
# పాతర్లపాడు
# ప్రొద్దుటూరు
# రాఘవాపురం
# రైల్వే కాలనీ
# రామకృష్ణాపురం
# రేపల్లెవాడ
# సీతమ్మపేట
# తిమ్మినేనిపాలెం
# తిర్లపురం
# వందనం
{{Div col end}}

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>1kes7urebng3f3qjuiyyt4ih0use4gg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>తల్లాడ మండలం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>277292</id>
    <revision>
      <id>3606606</id>
      <parentid>3606542</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:09:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6132" xml:space="preserve">{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎||type=mandal|native_name=తల్లాడ|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం జిల్లా|latd=17.260171|latm=|lats=|latNS=N|longd=80.478744|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Khammam Thallada-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=తల్లాడ|villages=19|area_total=203|population_total=55750|population_male=27943|population_female=27807|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=55.06|literacy_male=64.27|literacy_female=45.41|pincode=507167}}

'''తల్లాడ మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;{{Cite web|title=ఆర్కైవ్ నకలు|url=https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20190403084717/https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf|archive-date=2019-04-03|access-date=2019-04-03|website=}}&lt;/ref&gt; 2016 లో  జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో  ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite  web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|title=ఖమ్మం  జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}&lt;/ref&gt;  ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[కల్లూరు రెవెన్యూ డివిజను]]&lt;nowiki/&gt;లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు  ఇది ఖమ్మం డివిజనులో ఉండేది.ఇది సమీప పట్టణమైన [[ఖమ్మం]] నుండి 35 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఈ మండలంలో 19  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.మండల కేంద్రం [[తల్లాడ]].

== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Khammam mandals Tallada pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త ఖమ్మం​ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా:- మొత్తం 55,750 - పురుషులు 27,943 - స్త్రీలు 27,807

2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 203 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 55,750. జనాభాలో పురుషులు 27,943 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 27,807. మండలంలో 15,199 గృహాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}&lt;/ref&gt;

== మండలం లోని గ్రామాలు ==

=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[అన్నారు గూడెం]]
# [[బాలపేట]]
# [[గోపాలపేట (తల్లాడ)|గోపాలపేట]]
# [[తల్లాడ]]
# [[మల్లారం (తల్లాడ)|మల్లారం]]
# [[పినపాక (తల్లాడ)|పినపాక]]
# [[రెజెర్ల]]
# [[తెలగారం (తల్లాడ)|తెలగారం]]
# [[బిల్లుపాడు (తల్లాడ)|బిల్లుపాడు]]
# [[మిట్టపల్లి (తల్లాడ)|మిట్టపల్లి]]
# [[రామానుజవరం (తల్లాడ)|రామానుజవరం]]
# [[ముద్దునూరు]]
# [[లక్ష్మీపురం (తల్లాడ)|లక్ష్మీపురం]]
# [[కుర్నవల్లి]]
# [[కొడవటిమెట్ట]]
# [[కలకొడిమ]]
# [[బసవాపురం (తల్లాడ)|బసవాపురం]]
# [[వెంగన్నపేట]]
# [[నూతనకల్]]
{{Div col end}}

=== పంచాయతీలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# అంబేద్కర్ నగర్
# అన్నారుగూడెం
# బలపేట
# బసవపురం
# బిల్లుపాడు
# గొల్లగూడెం
# గోపాలపేట
# కాలకోడిమ
# కేశవపురం
# కొడవటిమెట్ట
# కొత్తవెంకటగిరి
# కుర్నవల్లి
# లక్ష్మీపురం
# మల్లారం
# మంగాపురం
# మిట్టపల్లి
# ముద్దునూరు
# నూతనకల్
# పినపాక
# రామచంద్రపురం
# రామానుజవరం
# రంగంబంజర
# రేజర్ల
# తెలగారం
# తల్లాడ
# వెంగన్నపేట
# మల్సూర్ తండా
{{Div col end}}

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>ezvj5x67mn68p12nv6zt89dj41coxzf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>తిరుమలాయపాలెం మండలం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>277293</id>
    <revision>
      <id>3606852</id>
      <parentid>3603663</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:29:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <comment>కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7245" xml:space="preserve">'''తిరుమలాయపాలెం మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;{{Cite web |url=https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2019-04-03 |website= |archive-date=2019-04-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190403084717/https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎||type=mandal|native_name=తిరుమలాయపాలెం|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం జిల్లా|latd=17.309999|latm=|lats=|latNS=N|longd=80.038719|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Khammam Tirumalayapalem-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=తిరుమలాయపాలెం|villages=25|area_total=235|population_total=61502|population_male=30737|population_female=30765|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=47.34|literacy_male=57.84|literacy_female=36.52|pincode=507163}}
2016 లో  జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో  ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite  web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|title=ఖమ్మం  జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}&lt;/ref&gt;  ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[ఖమ్మం రెవెన్యూ డివిజను]]&lt;nowiki/&gt;లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు  కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఇది సమీప పట్టణమైన [[ఖమ్మం]] నుండి 17 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఈ మండలంలో  25  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.మండల కేంద్రం [[తిరుమలాయపాలెం (ఖమ్మం జిల్లా)|తిరుమలాయపాలెం]].

== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Khammam mandals Thirumalayapalem pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త ఖమ్మం​ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా: - మొత్తం 61,502 - పురుషులు 30,737 - స్త్రీలు 30,765

2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 235 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 61,502. జనాభాలో పురుషులు 30,737 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 30,765. మండలంలో 16,732 గృహాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}&lt;/ref&gt;

== మండలం లోని గ్రామాలు ==

=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[ముజాహిద్‌పురం]]
# [[కకర్వాయి|కాకరవాయి]]
# [[పైనంపల్లి (తిరుమలాయపాలెం)|పైనంపల్లి]]
# [[సొలిపురం]]
# [[రాజారం (తిరుమలాయపాలెం)|రాజారం]]
# [[జుపెద|జూపెడ]]
# [[రఘునాధపాలెం]]
# [[లక్ష్మీదేవిపల్లి]]
# [[బచోదు]]
# [[బండంపల్లి]]
# [[హస్నాబాద్ (తిరుమలాయపాలెం)|హస్నాబాద్]]
# [[సుబ్లైద్]]
# [[మొహమ్మదాపురం (తిరుమలాయపాలెం)|మొహమ్మదాపురం]]
# [[మేడిదెపల్లి]]
# [[బీరోలు (తిరుమలాయపాలెం)|బీరోలు]]
# [[తాళ్ళచెర్వు]]
# [[తెట్టెలపాడు]]
# [[పతర్లపాడు (తిరుమలాయపాలెం)|పతర్లపాడు]]
# [[జల్లెపల్లి]]
# [[హైదర్‌సాయిపేట]]
# [[తిప్పరెడ్డిగూడెం]]
# [[పిండిప్రోలు]]
# [[ఎదుల్ల చెరువు]]
# [[తిరుమలాయపాలెం (ఖమ్మం జిల్లా)|తిరుమలాయపాలెం]]
# [[కొక్కిరేని]]
{{Div col end}}

=== పంచాయతీలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# అజ్మీరా తండా
# బాచోడు
# బాచోడు తండ
# బాలాజీనగర్ తండ
# బీరోలు
# చంద్రుతండా
# దమ్మాయిగూడెం
# ఎడ్డుల చెరువు
# ఏలువారిగూడెం
# గొల్తండ
# హస్నాబాధ్
# హైదర్ సాయిపేట
# ఇస్లావత్ తండా
# జల్లెపల్లి
# జోగులపాడు
# జూపేడ
# కాకరవాయి
# కేశవాపురం
# కొక్కిరేణి
# లక్ష్మీదేవిపల్లి
# మంగలిబండతండ
# మెడిదపల్లి
# మేకల తండా
# మహమ్మదపురం 
# పడమటి తండా
# పైనంపల్లి
# పాతర్లపాడు
# [[పిండిప్రోలు]]
# రఘునాథపాలెం
# రాజారాం
# సోలిపురం
# సుబ్లైడ్
# సుద్ధవాగు తండా
# తెట్టలపాడు
# తాళ్ళచెరువు
# తిప్పారెడ్డిగూడెం
# తిమ్మక్కపేట
# తిరుమలాయపాలెం
# యనకుంట తండా
# ఎర్రగడ్డ
{{Div col end}}

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>rugcrq5u5uikry0tysbzlapa6in6u5v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వైరా మండలం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>277316</id>
    <revision>
      <id>3606894</id>
      <parentid>3603670</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:48:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7392" xml:space="preserve">{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|||type=mandal|native_name=వైరా|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం జిల్లా|mandal_map=Telangana-mandal-Khammam Wyra-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=వైరా|villages=21|area_total=136|population_total=54320|population_male=26793|population_female=27527|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=60.59|literacy_male=70.20|literacy_female=50.73|latd=17.189315|longd=80.360982|locator_position=left|pincode=507165|latNS=N|longEW=E}}

'''వైరా మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన [[మండలము|మండలం]].&lt;ref name=&quot;”మూలం”2&quot;&gt;{{Cite web |url=https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2019-04-03 |website= |archive-date=2019-04-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190403084717/https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|title=ఖమ్మం జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}&lt;/ref&gt; ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[ఖమ్మం రెవెన్యూ డివిజను]]&lt;nowiki/&gt;లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  22  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.ఇది [[ఖమ్మం]], [[కొత్తగూడెం (ఖమ్మం జిల్లా పట్టణము)|కొత్తగూడెం]], [[భద్రాచలం]], [[మధిర]], [[జగ్గయ్యపేట]] పట్టణాల రహదారులకు కూడలిగా ఉంది. కనుక చుట్టుప్రక్కల ప్రాంతాలకు కేంద్రంగా ఉంది.మండల కేంద్రం [[వైరా]] పట్టణం

== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:APvillage_Wyra_2.JPG|thumb|వైరా మండల పరిషత్తు కార్యాలయం]]
[[దస్త్రం:Khammam mandals Vyra pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త ఖమ్మం​ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 జనగణన ప్రకారం వైరా మండల జనాభా - మొత్తం 54,320 - పురుషులు 26,793 - స్త్రీలు 27,527

2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 136 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 54,320. జనాభాలో పురుషులు 26,793 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 27,527. మండలంలో 14,899 గృహాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}&lt;/ref&gt;

== మండలం లోని గ్రామాలు ==

=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
# [[సోమవరం (వైరా మండలం)|సోమవరం]]
# [[బ్రాహ్మణపల్లి (వైరా మండలం)|బ్రాహ్మణపల్లి (ఎజి)]]
# [[సిరిపురం (కే.జీ)|సిరిపురం (కె.జి)]]
# [[పుణ్యపురం]]
# [[విప్పల మడక]]
# [[నారపనేనిపల్లి]]
# [[పూసలపాడు (వైరా)|పూసలపాడు]]
# [[ముసలిమడుగు (వైరా)|ముసలిమడుగు]]
# [[తాటిపూడి (వైరా)|తాటిపూడి]]
# [[గొల్లనపాడు]]
# [[రెబ్బవరం (వైరా)|రెబ్బవరం]]
# [[కొండ కొడిమ|కొండకొడిమ]]
# [[ఖానాపురం (వైరా మండలం)|ఖానాపురం]]
# [[గొల్లపూడి (వైరా)|గొల్లపూడి]]
# [[అస్తనగుర్తి]]
# [[వల్లపురం_(వైరా)|వల్లపురం]] 
# [[పాలడుగు (వైరా)|పాలడుగు]]
# [[గన్నవరం (వైరా)|గన్నవరం]]
# [[దాచపురం]]
# [[గరికపాడు (వైరా మండలం)|గరికపాడు]]
# [[లింగన్నపాలెం]]

గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు.

=== పంచాయతీలు ===
{{Div col|colwidth=20em|rules=yes|gap=2em}}
# [[అస్తనగుర్తి]]
# [[దాచపురం]]
# [[గన్నవరం_(వైరా)|గన్నవరం]]
# [[గరికపాడు_(వైరా_మండలం)|గరికపాడు]]
# [[గొల్లపూడి_(వైరా)|గొల్లపూడి]]
# [[గొల్లనపాడు]]
# గోవిందపురం
# [[ఖానాపురం_(వైరా_మండలం)|ఖానాపురం]]
# [[కొండ కొడిమ]]
# కోస్టల
# లక్ష్మీపురం
# [[లింగన్నపాలెం]]
# [[ముసలిమడుగు_(వైరా)|ముసలిమడుగు]]
# [[నారపనేనిపల్లి]]
# [[పాలడుగు_(వైరా)|పాలడుగు]]
# [[పుణ్యపురం]]
# [[రెబ్బవరం_(వైరా)|రెబ్బవరం]]
# [[సిరిపురం_(కే.జీ)|సిరిపురం(కే.జీ.)]]
# స్టేజ్ పినపాక
# [[తాటిపూడి_(వైరా)|తాటిపూడి]]
# [[ వల్లపురం_(వైరా)|వల్లపురం]]
# [[విప్పల మడక]]
{{Div col end}}

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>eq9nxqst24ad5797i9n42q6m6xnsr2z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>నేలకొండపల్లి మండలం (ఖమ్మం జిల్లా)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>277321</id>
    <revision>
      <id>3606857</id>
      <parentid>3603666</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:39:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <comment>కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7178" xml:space="preserve">'''నేలకొండపల్లి''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రములోని [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన ఒక మండలం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;{{Cite web |url=https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2019-04-04 |website= |archive-date=2019-04-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190403084717/https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎||type=mandal|native_name=నేలకొండపల్లి|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం జిల్లా|latd=17.117824|latm=|lats=|latNS=N|longd=80.040779|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Khammam Nelakondapally-2022.svg|state_name=|mandal_hq=నేలకొండపల్లి (ఖమ్మం జిల్లా)|villages=22|area_total=186|population_total=61325|population_male=30238|population_female=31087|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=56.40|literacy_male=67.05|literacy_female=45.70|pincode=507160}}

2016 లో  జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో  ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite  web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|title=ఖమ్మం  జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}&lt;/ref&gt;  ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[ఖమ్మం రెవెన్యూ డివిజను]]&lt;nowiki/&gt;లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు  కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఇది సమీప పట్టణమైన [[ఖమ్మం]] నుండి 23 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఈ మండలంలో  22  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం. మండల కేంద్రం [[నేలకొండపల్లి (ఖమ్మం జిల్లా)|నేలకొండపల్లి]] 

== మండల గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Khammam mandals Nelakondapalli pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త ఖమ్మం​ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా మండల జనాభా - మొత్తం 61,325 - పురుషులు 30,238 - స్త్రీలు 31,087

2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 186 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 61,325. జనాభాలో పురుషులు 30,238 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 31,087. మండలంలో 17,242 గృహాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}&lt;/ref&gt;

== మండలం లోనిగ్రామాలు ==

=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[రాజేశ్వరపురం]]
# [[ఆరెగూడెం]]
# [[గువ్వలగూడెం]]
# [[ముజ్జిగూడెం]]
# [[అన్నాసాగరం|అనసాగర్]]
# [[నాచెపల్లి]]
# [[నేలకొండపల్లి (ఖమ్మం జిల్లా)|నేలకొండపల్లి]]
# [[సింగారెడ్డిపాలెం (నేలకొండపల్లి మండలం)|సింగారెడ్డిపాలెం]]
# [[ఆచార్లగూడెం]]
# [[కోనాయిగూడెం]]
# [[చెన్నారం (నేలకొండపల్లి)|చెన్నారం]]
# [[సర్దేపల్లి|సుర్దేపల్లి]]
# [[మంద్రాజుపల్లి]]
# [[బోదులబండ]]
# [[రామచంద్రపురం (నేలకొండపల్లి)|రామచంద్రపురం]]
# [[పైనంపల్లి (నేలకొండపల్లి)|పైనంపల్లి]]
# [[తిరుమలాపురం (నేలకొండపల్లి)|తిరుమలాపురం]]
# [[భైరవునిపల్లి]]
# [[చెరువు మాదారం]]
# [[బుద్ధారం (నేలకొండపల్లి)|బుద్ధారం]]
# [[కొంగర]]
# [[కట్టు కాచారం]]
{{Div col end}}

గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు

=== పంచాయతీలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# అచర్లగూడెం
# అజయ్ తండా
# అమ్మగూడెం
# అనాసాగరం
# అప్పలనరసింహపురం
# ఆరెగూడెం
# భైరవునిపల్లి
# బోడులబండ
# బుడ్డారం
# చెన్నారం
# చెరువుమాదారం
# గువ్వలగూడెం
# కట్టుకాచారం
# కోనైగూడెం
# కొంగర
# కోరట్లగూడెం
# కొత్త కొత్తూరు
# మండ్రజూపల్లి
# మంగాపురంతండా
# మోతపురం
# ముజ్జుగూడెం
# నాచేపల్లి
# నేలకొండపల్లి
# పైనంపల్లి
# రాజారాంపేట
# రాజేశ్వరపురం
# రామచంద్రపురం
# రవిగూడెం
# సదాశివపురం
# శంకరగిరితండా
# సుర్డేపల్లి
# తిరుమలపురం తండా
{{Div col end}}

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>hxqb5aoq772gjor88i8v88310mukf6n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606858</id>
      <parentid>3606857</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:40:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7169" xml:space="preserve">{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎||type=mandal|native_name=నేలకొండపల్లి|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం జిల్లా|latd=17.117824|latm=|lats=|latNS=N|longd=80.040779|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Khammam Nelakondapally-2022.svg|state_name=|mandal_hq=నేలకొండపల్లి (ఖమ్మం జిల్లా)|villages=22|area_total=186|population_total=61325|population_male=30238|population_female=31087|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=56.40|literacy_male=67.05|literacy_female=45.70|pincode=507160}}

'''నేలకొండపల్లి''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రములోని [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన ఒక మండలం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;{{Cite web|title=ఆర్కైవ్ నకలు|url=https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20190403084717/https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf|archive-date=2019-04-03|access-date=2019-04-04|website=}}&lt;/ref&gt; 2016 లో  జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో  ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite  web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|title=ఖమ్మం  జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}&lt;/ref&gt;  ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[ఖమ్మం రెవెన్యూ డివిజను]]&lt;nowiki/&gt;లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు  కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఇది సమీప పట్టణమైన [[ఖమ్మం]] నుండి 23 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఈ మండలంలో  22  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం. మండల కేంద్రం [[నేలకొండపల్లి (ఖమ్మం జిల్లా)|నేలకొండపల్లి]] 

== మండల గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Khammam mandals Nelakondapalli pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త ఖమ్మం​ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా మండల జనాభా - మొత్తం 61,325 - పురుషులు 30,238 - స్త్రీలు 31,087

2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 186 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 61,325. జనాభాలో పురుషులు 30,238 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 31,087. మండలంలో 17,242 గృహాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}&lt;/ref&gt;

== మండలం లోనిగ్రామాలు ==

=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[రాజేశ్వరపురం]]
# [[ఆరెగూడెం]]
# [[గువ్వలగూడెం]]
# [[ముజ్జిగూడెం]]
# [[అన్నాసాగరం|అనసాగర్]]
# [[నాచెపల్లి]]
# [[నేలకొండపల్లి (ఖమ్మం జిల్లా)|నేలకొండపల్లి]]
# [[సింగారెడ్డిపాలెం (నేలకొండపల్లి మండలం)|సింగారెడ్డిపాలెం]]
# [[ఆచార్లగూడెం]]
# [[కోనాయిగూడెం]]
# [[చెన్నారం (నేలకొండపల్లి)|చెన్నారం]]
# [[సర్దేపల్లి|సుర్దేపల్లి]]
# [[మంద్రాజుపల్లి]]
# [[బోదులబండ]]
# [[రామచంద్రపురం (నేలకొండపల్లి)|రామచంద్రపురం]]
# [[పైనంపల్లి (నేలకొండపల్లి)|పైనంపల్లి]]
# [[తిరుమలాపురం (నేలకొండపల్లి)|తిరుమలాపురం]]
# [[భైరవునిపల్లి]]
# [[చెరువు మాదారం]]
# [[బుద్ధారం (నేలకొండపల్లి)|బుద్ధారం]]
# [[కొంగర]]
# [[కట్టు కాచారం]]
{{Div col end}}

గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు

=== పంచాయతీలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# అచర్లగూడెం
# అజయ్ తండా
# అమ్మగూడెం
# అనాసాగరం
# అప్పలనరసింహపురం
# ఆరెగూడెం
# భైరవునిపల్లి
# బోడులబండ
# బుడ్డారం
# చెన్నారం
# చెరువుమాదారం
# గువ్వలగూడెం
# కట్టుకాచారం
# కోనైగూడెం
# కొంగర
# కోరట్లగూడెం
# కొత్త కొత్తూరు
# మండ్రజూపల్లి
# మంగాపురంతండా
# మోతపురం
# ముజ్జుగూడెం
# నాచేపల్లి
# నేలకొండపల్లి
# పైనంపల్లి
# రాజారాంపేట
# రాజేశ్వరపురం
# రామచంద్రపురం
# రవిగూడెం
# సదాశివపురం
# శంకరగిరితండా
# సుర్డేపల్లి
# తిరుమలపురం తండా
{{Div col end}}

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>2aajjtjncnazcg40es50o11fov4ok4q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>బోనకల్ మండలం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>277327</id>
    <revision>
      <id>3606909</id>
      <parentid>3603672</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:05:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <comment>కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6614" xml:space="preserve">'''బోనకల్లు''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 236 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016&lt;/ref&gt; 
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎||type=mandal|native_name=బోనకల్లు|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం జిల్లా|latd=17.027571|latm=|lats=|latNS=N|longd=80.264211|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Khammam Bonakal-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=బోనకల్|villages=18|area_total=163|population_total=43909|population_male=22065|population_female=21844|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=53.14|literacy_male=63.72|literacy_female=42.29|pincode=507204}}

2016 లో  జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో  ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite  web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|title=ఖమ్మం  జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}&lt;/ref&gt;  ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[ఖమ్మం రెవెన్యూ డివిజను]]&lt;nowiki/&gt;లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు  కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఇది సమీప పట్టణమైన [[ఖమ్మం]] నుండి 28 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఈ మండలంలో 18   రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.మండల కేంద్రం [[బోనకల్]]

== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Khammam mandals Bonakallu pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త ఖమ్మం​ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా  - మొత్తం 43,909 - పురుషులు 22,065 - స్త్రీలు 21,844

2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 163 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 43,909. జనాభాలో పురుషులు 22,065 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 21,844. మండలంలో 12,511 గృహాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}&lt;/ref&gt;

== మండలం లోని ==

=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[తూటికుంట్ల]]
# [[లక్ష్మీపురం (బోనకల్లు)|లక్ష్మీపురం]]
# [[గార్లపాడు (బోనకల్లు మండలం)|గార్లపాడు]]
# [[రామాపురం (బోనకల్లు)|రామాపురం]]
# [[ముష్టికుంట్ల]]
# [[చొప్పకట్లపాలెం (బోనకల్లు)|చొప్పకట్లపాలెం]]
# [[చిరునోముల]]
# [[రావినూతల (బోనకల్లు)|రావినూతల]]
# [[పెద్దబీరవల్లి]]
# [[చిన్నబీరవల్లి]]
# [[రాపల్లి (బోనకల్లు)|రాపల్లి]]
# [[కె.బ్రాహ్మణపల్లి]]
# [[కలకోట]]
# [[నారాయణపురం (బోనకల్లు మండలం)|నారాయణపురం]]
# [[బోనకల్]]
# [[ఆళ్లపాడు]]
# [[గోవిందాపురం (బోనకల్లు మండలం)|గోవిందాపురం]]
# [[మోటమర్రి]]
{{Div col end}}

=== పంచాయతీలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[ఆళ్లపాడు]]
# [[బోనకల్]]
# [[కె.బ్రాహ్మణపల్లి|బ్రాహ్మణపల్లి]]
# [[చిన్నబీరవల్లి]]
# [[చిరునోముల]]
# [[చొప్పకట్లపాలెం (బోనకల్లు)|చొప్పకట్లపాలెం]]
# [[గార్లపాడు (బోనకల్లు మండలం)|గార్లపాడు]]
# [[గోవిందాపురం (బోనకల్లు మండలం)|  గోవిందపురం (ఏ)]]
# [[గోవిందాపురం (బోనకల్లు మండలం)| గోవిందపురం (ఎల్)]]
# జానకిపురం
# [[కలకోట]]
# [[లక్ష్మీపురం (బోనకల్లు)|లక్ష్మీపురం]]
# [[మోటమర్రి]]
# [[ముష్టికుంట్ల]]
# [[నారాయణపురం (బోనకల్లు మండలం)|నారాయణపురం]]
# [[పెద్దబీరవల్లి]]
# [[రామాపురం (బోనకల్లు)|రామపురం]]
# [[రాపల్లి (బోనకల్లు)|రాపల్లి]]
# [[రావినూతల (బోనకల్లు)|రావినూతల]]
# రాయన్నపేట
# సీతానగరం
# [[తూటికుంట్ల]]
{{Div col end}}

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>tfpa5xhgu4em487i437hyzz0fc9vjwq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>మధిర మండలం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>277329</id>
    <revision>
      <id>3606926</id>
      <parentid>3603674</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:27:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <comment>కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6975" xml:space="preserve">'''మధిర మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన మండలం. &lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;{{Cite web |url=https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2019-04-04 |website= |archive-date=2019-04-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190403084717/https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎||type=mandal|native_name=మధిర|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం జిల్లా|latd=16.9167|latm=|lats=|latNS=N|longd=80.3667|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Khammam Madhira-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=మధిర|villages=25|area_total=209|population_total=68548|population_male=33839|population_female=34709|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=60.40|literacy_male=70.10|literacy_female=50.58|pin code=507203|pincode=507203}}
2016 లో  జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో  ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite  web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|title=ఖమ్మం  జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}&lt;/ref&gt;  ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[ఖమ్మం రెవెన్యూ డివిజను]]&lt;nowiki/&gt;లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు  కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  26 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.మండల కేంద్రం [[మధిర]]

== గణాంక వివరాలు ==
[[దస్త్రం:Khammam mandals Madhira pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త ఖమ్మం​ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]

2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల పరిధిలోని జనాభా - మొత్తం 68,548 - పురుషులు 33,839 - స్త్రీలు 34,709.

2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 209 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 68,548. జనాభాలో పురుషులు 33,839 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 34,709. మండలంలో 19,148 గృహాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}&lt;/ref&gt;

== మండలం లోని గ్రామాలు ==

=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[రొంపిమళ్ల]]
# [[మల్లవరం (మధిర మండలం)|మల్లారం]]
# [[జాలిమూడి]]
# [[సిరిపురం (మధిర)|సిరిపురం (పి.యమ్)]]
# [[వంగవీడు]]
# [[కిస్టాపురం మునగాల|మునగాల]]
# [[ఆతుకూరు]]
# [[నాగవరప్పాడు (మధిర)|నాగరప్పాడు]]
# [[సిద్దినేనిగూడెం]]
# [[మాటూరు (మధిర)|మాటూరు]]
# [[నిదానపురం]]
# [[దెందుకూరు]]
# [[అంబరుపేట (మధిర మండలం)|అంబరుపేట]]
# [[మధిర]]
# [[దిదుగుపాడు|దిడుగుపాడు]]
# [[నక్కలగరువు|నక్కలగరుబు]]
# [[మడుపల్లి]]
# [[రాయపట్నం (మధిర)|రాయపట్నం]]
# [[మహాదేవపురం]] 
# [[ఇల్లెందులపాడు]]
# [[ఇల్లూరు (మధిర)|ఇల్లూరు]]
# [[చిలుకూరు (మధిర)|చిలుకూరు]]
# [[ఖమ్మంపాడు]]
# [[తొండల గోపవరం|తొండలగోపవరం]]
# [[తెర్లపాడు|తొర్లపాడు]]
{{Div col end}}గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు

=== పంచాయతీలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# అల్లినగరం
# [[ఆతుకూరు]]
# బయ్యారం
# [[చిలుకూరు (మధిర)|చిలుకూరు]]
# [[దెందుకూరు]]
# దేశినేనిపాలెం
# [[ఇల్లూరు (మధిర)|ఇల్లూరు]]
# [[జాలిమూడి]]
# [[ఖమ్మంపాడు]]
# కాజీపురం
# మహాదేవపురం
# [[మల్లవరం (మధిర మండలం)|మల్లారం]]
# [[మాటూరు  (మధిర)|మాటూరు]]
# [[కిస్టాపురం మునగాల|మునగాల]]
# [[నాగవరప్పాడు (మధిర)|నాగవర్రపాడు]]
# [[నక్కలగరువు]]
# [[నిదానపురం]]
# రామచంద్రపురం
# [[రాయపట్నం (మధిర)|రాయపట్నం]]
# [[రొంపిమళ్ల]]
# సాయిదెల్లి పురం
# [[సిద్దినేనిగూడెం]]
# [[సిరిపురం (మధిర)|సిరిపురం]]
# [[తొండల గోపవరం|తొండలగొపవరం]]
# [[వంగవీడు]]
# వెంకటాపురం
{{Div col end}}

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>sbew6nqd81vrm0z7opxm92v68o8f36s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ముదిగొండ మండలం (ఖమ్మం జిల్లా)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>277330</id>
    <revision>
      <id>3606859</id>
      <parentid>3603668</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:45:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <comment>కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6654" xml:space="preserve">'''ముదిగొండ''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.&lt;ref name=&quot;”మూలం”&quot;&gt;{{Cite web |url=https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2019-04-04 |website= |archive-date=2019-04-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190403084717/https://www.telanganaslbc.com/wp-content/uploads/2014/10/1476130344695236.khammam.pdf |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; 
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎||type=mandal|native_name=ముదిగొండ|distlink=ఖమ్మం జిల్లా|district=ఖమ్మం జిల్లా|latd=17.1833|latm=|lats=|latNS=N|longd=80.0916|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Khammam Mudigonda-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ముదిగొండ (ఖమ్మం జిల్లా)|villages=21|area_total=202|population_total=58485|population_male=29245|population_female=29240|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=49.48|literacy_male=60.06|literacy_female=38.48|pincode=507158}}
2016 లో  జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో  ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite  web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|title=ఖమ్మం  జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220084921/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Khammam.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}&lt;/ref&gt;  ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[ఖమ్మం రెవెన్యూ డివిజను]]&lt;nowiki/&gt;లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు  కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 23  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో 2 నిర్జన గ్రామలు.ఇది సమీప పట్టణమైన [[ఖమ్మం]] నుండి 14 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ముదిగొండ గ్రామం [[ఖమ్మం]] - [[కోదాడ]] మెయిన్ రోడ్‌పై ఉంది. మండల కేంద్రం [[ముదిగొండ (ఖమ్మం జిల్లా)|ముదిగొండ]]

== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Khammam mandals Mudigonda pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త ఖమ్మం​ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా - మొత్తం 	58,485 - పురుషులు 	29,245 - స్త్రీలు 	29,240

2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 202 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 58,485. జనాభాలో పురుషులు 29,245 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 29,240. మండలంలో 16,575 గృహాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}&lt;/ref&gt;

== మండలం లోని గ్రామాలు ==

=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[మాధాపురం (ముదిగొండ)|మాధాపురం]]
# [[కట్కూరు|కట్టకూరు]]
# [[ఎడవల్లి (ముదిగొండ)|ఎడవల్లి]]
# [[మేడేపల్లి (ముదిగొండ)|మేడేపల్లి]]
# [[గోకినపల్లి]]
# [[వెంకటాపురం (ముదిగొండ)|వెంకటాపురం]]
# [[ముదిగొండ]]
# [[సువర్ణపురం (ముదిగొండ)|సువర్ణపురం]]
# [[కానాపురం|ఖానాపురం]]
# [[పెందురేగుపల్లి|పండ్రేగుపల్లి]]
# [[ముత్తారం (కిష్టాపురం)|ముత్తారం]]
# [[చిరుమర్రి]]
# [[పమ్మి]]
# [[అమ్మపేట (ముదిగొండ)|అమ్మపేట]]
# [[వల్లపురం (ముదిగొండ)|వల్లపురం]]
# [[గండసిరి|గంధసిరి]]
# [[కమలాపురం (ముదిగొండ)|కమలాపురం]]
# [[బానపురం|బాణాపురం]]
# [[పెదమండవ]]
# [[వల్లభి]]
# [[మల్లారం (ముదిగొండ)|మల్లారం]]
{{Div col end}}
గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు రెండు పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు

=== పంచాయతీలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# అమ్మపేట
# బానపురం
# చిరుమర్రి
# గంధసిరి
# గోకినేపల్లి
# కమలాపురం
# కట్టాకురు
# ఖానాపురం
# లక్ష్మీపురం
# మాదాపురం
# మల్లన్నపాలెం
# మల్లారం
# మేడిపల్లి
# ముదిగొండ
# ముత్తారం
# పమ్మి
# పంద్రెగుపల్లి
# పెద్దమాండవ
# సువర్ణపురం
# వల్లభి
# వల్లపురం
{{Div col end}}

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు}}</text>
      <sha1>a4g8b4qj509tg1xhel63043py1xa6on</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అమీనాబాద్ (చెన్నారావుపేట)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>278971</id>
    <revision>
      <id>3606877</id>
      <parentid>3539603</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:24:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15298" xml:space="preserve">{{Infobox Settlement|
‎|name = 
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[వరంగల్ జిల్లా|వరంగల్]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[చెన్నారావుపేట మండలం|చెన్నారావుపేట]]
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_footnotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|population_blank2 = 
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd   = 17.834925
| latm   = 
| lats   = 
| latNS   = N
| longd   = 79.837215
| longm   = 
| longs   = 
| longEW   = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 506332
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
'''అమీనాబాద్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[వరంగల్ జిల్లా]], [[చెన్నారావుపేట మండలం|చెన్నారావుపేట]] మండలం లోని గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 232, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016  &lt;/ref&gt;

ఇది మండల కేంద్రమైన నెక్కొండ నుండి 6 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 52 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 2508 ఇళ్లతో, 9494 జనాభాతో 1396 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 4831, ఆడవారి సంఖ్య 4663. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 586 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 5908. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 578489&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 506122.

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు 13, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు ఆరు ఉన్నాయి.బాలబడి [[నెక్కొండ|నెక్కొండలోను]], మాధ్యమిక పాఠశాల ఝల్లిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల చెన్నారావుపేటలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల వరంగల్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[వరంగల్|వరంగల్లో]] ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల వరంగల్లో ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
అమీనాబాద్లో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక డిస్పెన్సరీలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో9 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు 9 మంది ఉన్నారు.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. కాలువ/వాగు/నది ద్వారా, చెరువు ద్వారా కూడా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.

== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
అమీనాబాద్లో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి.

ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 16 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
అమీనాబాద్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 522 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 255 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 618 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 463 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 155 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
అమీనాబాద్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.

* చెరువులు: 155 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి ==
అమీనాబాద్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వరి]], [[ప్రత్తి]], [[పసుపు]]

== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{చెన్నారావుపేట మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>cfjlrsgeu2ciq7o2tzbim63uxz9biz8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606878</id>
      <parentid>3606877</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:24:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15325" xml:space="preserve">{{Infobox Settlement|
‎|name = అమీనాబాద్
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[వరంగల్ జిల్లా|వరంగల్]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[చెన్నారావుపేట మండలం|చెన్నారావుపేట]]
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_footnotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|population_blank2 = 
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd   = 17.834925
| latm   = 
| lats   = 
| latNS   = N
| longd   = 79.837215
| longm   = 
| longs   = 
| longEW   = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 506332
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
'''అమీనాబాద్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[వరంగల్ జిల్లా]], [[చెన్నారావుపేట మండలం|చెన్నారావుపేట]] మండలం లోని గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 232, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016  &lt;/ref&gt;

ఇది మండల కేంద్రమైన నెక్కొండ నుండి 6 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 52 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 2508 ఇళ్లతో, 9494 జనాభాతో 1396 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 4831, ఆడవారి సంఖ్య 4663. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 586 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 5908. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 578489&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 506122.

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు 13, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు ఆరు ఉన్నాయి.బాలబడి [[నెక్కొండ|నెక్కొండలోను]], మాధ్యమిక పాఠశాల ఝల్లిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల చెన్నారావుపేటలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల వరంగల్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[వరంగల్|వరంగల్లో]] ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల వరంగల్లో ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
అమీనాబాద్లో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక డిస్పెన్సరీలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో9 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు 9 మంది ఉన్నారు.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. కాలువ/వాగు/నది ద్వారా, చెరువు ద్వారా కూడా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.

== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
అమీనాబాద్లో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి.

ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 16 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
అమీనాబాద్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 522 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 255 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 618 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 463 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 155 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
అమీనాబాద్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.

* చెరువులు: 155 హెక్టార్లు

== ఉత్పత్తి ==
అమీనాబాద్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వరి]], [[ప్రత్తి]], [[పసుపు]]

== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{చెన్నారావుపేట మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>8slz80ffrdxdj8surugxcdycc0vdavk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అనంతారం (నల్గొండ మండలం)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>279549</id>
    <revision>
      <id>3606870</id>
      <parentid>3604158</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:17:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15479" xml:space="preserve">{{Infobox Settlement|
‎|name = అనంతారం
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[నల్గొండ జిల్లా|నల్గొండ]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[నల్గొండ]]
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|population_blank2 = 
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd          = 17.519181
| latm          = 
| lats          = 
| latNS          = N
| longd          = 78.849826
| longm          = 
| longs          = 
| longEW         = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}
'''అనంతారం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[నల్గొండ జిల్లా]], [[నల్గొండ మండలం|నల్గొండ]] మండలంలోని గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 245, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 07.03.2019  &lt;/ref&gt; ఇది మండల కేంద్రమైన నల్గొండ నుండి 9 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.

== జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో ==
2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు  ముందు ఈ గ్రామం పాత [[నల్గొండ జిల్లా]]&lt;nowiki/&gt;లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నల్గొండ  జిల్లా|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227075639/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06|website=తెలంగాణ  గనుల శాఖ}}&lt;/ref&gt;

== గ్రామ జనాభా ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 364 ఇళ్లతో, 1449 జనాభాతో 751 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 738, ఆడవారి సంఖ్య 711. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 315 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 211. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577096&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General &amp; Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}&lt;/ref&gt;.పిన్ కోడ్: 508244.

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది.బాలబడి, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, మాధ్యమిక పాఠశాల‌లు [[నల్గొండ|నల్గొండలో]] ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల నల్గొండలో ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల నార్కట్ పల్లిలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు నల్గొండలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల నల్గొండలో ఉన్నాయి.

== వైద్య సౌకర్యం ==

=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. నలుగురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.

=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు.

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. కాలువ/వాగు/నది ద్వారా, చెరువు ద్వారా కూడా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.

== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో భూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ ఉంది. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
అనంతారంలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.

సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం, ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.

== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== భూమి వినియోగం ==
అనంతారంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 35 హెక్టార్లు

* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 15 హెక్టార్లు
* తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 85 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 95 హెక్టార్లు

* బంజరు భూమి: 425 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 94 హెక్టార్లు

* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 520 హెక్టార్లు

== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
అనంతారంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.

* కాలువలు: 57 హెక్టార్లు* బావులు/బోరు బావులు: 432 హెక్టార్లు* చెరువులు: 30 హెక్టార్లు

== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}

== వెలుపలి లంకెలు ==
{{నల్గొండ మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>8i2nkgtleco3u2ic1qidfw9pl0ey11h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>మూస:Infobox UN resolution</title>
    <ns>10</ns>
    <id>290696</id>
    <revision>
      <id>3606658</id>
      <parentid>3477084</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:39:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kwamikagami</username>
        <id>7101</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21275" xml:space="preserve">&lt;includeonly&gt;{{Infobox
| abovestyle = border-top:8px solid #009edb;padding-bottom:0.25em;border-bottom:2px solid #009edb;
| above = ఐరాస {{#switch:{{uc:{{{organ}}}}} |GA=[[United Nations General Assembly|సర్వప్రతినిధి సభ]] |SC=[[United Nations Security Council|భద్రతామండలి]] |#default={{{organ|([[ఐక్యరాజ్యసమితి]])}}} }}&lt;br/&gt;[[United Nations resolution|తీర్మానం]] {{{number}}}

| image = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image|}}}|size={{{image_size|{{{width|}}}}}}|sizedefault=230px|alt={{{alt|{{{image_alt|}}}}}}}}
| caption = {{{caption|}}}

| headerstyle = background:#ddd;

| label1 = తేదీ
| data1 = {{{date}}} {{{year}}}

| label2 = సమావేశం&amp;nbsp;సం.
| data2 = {{{meeting|}}}

| label3 = కోడ్
| data3 = {{#if:{{{code|}}} |{{{code}}}{{#if:{{{document|}}} | |&lt;span style=&quot;visibility:hidden;white-space:nowrap;&quot;&gt;}}&amp;nbsp;([{{{document}}} Document]){{#if:{{{document|}}} | |&lt;/span&gt;}} }}

| label4 = విషయం
| data4 = {{#if:{{{subject|}}} |'''{{{subject}}}'''}}

| header5 = {{#if:{{{votemap|}}}|వోటింగు}}

| data6 = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{votemap|}}}|size={{{votemap_size|}}}|sizedefault=230px|alt={{{votemap_alt|}}}}}

| label7 = {{#if:{{{votemap|}}}|Summary|{{longitem|వోటింగు సారాంశం}}}}
| class7 = nowrap
| data7 = {{br separated entries
           | {{#if:{{{for|}}}        |'''{{color|#090|{{#ifeq:{{{for}}}|0 |సున్నా | {{{for}}} }} అనుకూల వోట్లు}}'''}}&lt;!--
        --&gt;| {{#if:{{{against|}}}    |'''{{color|#900|{{#ifeq:{{{against}}}|0 |సున్నా | {{{against}}} }} ప్రతికూల వోట్లు}}'''}}&lt;!--
        --&gt;| {{#if:{{{abstention|}}} |'''{{color|#333|{{#ifeq:{{{abstention}}}|0 |సున్నా | {{{abstention}}} }} ఆబ్సెంటు}}'''}}&lt;!--
        --&gt;| {{#if:{{{absent|}}}     |{{#ifeq:{{{absent}}}|0 |సున్నా | {{{absent}}} }} absent}}&lt;!--
        --&gt;| {{#if:{{{presentnotvoting|}}} |{{#ifeq:{{{presentnotvoting}}}|0 |సున్నా | {{{presentnotvoting}}} }} present not voting}}&lt;!--
       --&gt;}}

| label8 = ఫలితం
| data8 = {{{result|}}}

| header9 = {{#ifeq:{{{organ|SC}}}|SC |[[United Nations Security Council|భద్రతాసమితి]] కూర్పు}}

| label10 = {{longitem|శాశ్వత సభ్యులు}}
| class10 = nowrap
| data10 =
 {{#ifeq:{{BASEPAGENAME}}|Infobox UN resolution &lt;!--(show current Security Council members on template's own page:)--&gt;
  | {{ubl |{{flag|China}} |{{flag|France}} |{{flag|Russia}} |{{flag|United Kingdom}} |{{flag|United States}} }}
  | {{#ifeq:{{{organ|SC}}}|SC
     | {{#ifexpr:({{{number|0}}})&lt;=(75)
        | {{ubl |{{flag|Republic of China (1912–1949)|name=China}}  |{{flagcountry|French Fourth Republic}} |{{flag|United Kingdom}} |{{flag|United States|1912}} |{{flag|Soviet Union|1936}} }} }}
       {{#ifexpr:({{{number|0}}})&gt;=(76) and ({{{number|0}}})&lt;=(107)
        | {{ubl |{{flag|Taiwan|name=China}} |{{flagcountry|French Fourth Republic}} |{{flag|United Kingdom}} |{{flag|United States|1912}} |{{flag|Soviet Union|1936}} }} }}
       {{#ifexpr:({{{number|0}}})&gt;=(108) and ({{{number|0}}})&lt;=(129)
        | {{ubl |{{flag|Taiwan|name=China}} |{{flagcountry|French Fourth Republic}} |{{flag|United Kingdom}} |{{flag|United States|1912}} |{{flag|Soviet Union|1955}} }} }}
       {{#ifexpr:({{{number|0}}})&gt;=(130) and ({{{number|0}}})&lt;=(131)
        | {{ubl |{{flag|Taiwan|name=China}} |{{flag|France|1794}} |{{flag|United Kingdom}} |{{flag|United States|1912}} |{{flag|Soviet Union|1955}} }} }}
       {{#ifexpr:({{{number|0}}})&gt;=(132) and ({{{number|0}}})&lt;=(140)
        | {{ubl |{{flag|Taiwan|name=China}} |{{flag|France|1794}} |{{flag|United Kingdom}} |{{flag|United States|1959}} |{{flag|Soviet Union|1955}} }} }}
       {{#ifexpr:({{{number|0}}})&gt;=(141) and ({{{number|0}}})&lt;=(301)
        | {{ubl |{{flag|Taiwan|name=China}} |{{flag|France|1794}} |{{flag|United Kingdom}} |{{flag|United States|1960}} |{{flag|Soviet Union|1955}} }} }}
       {{#ifexpr:({{{number|0}}})&gt;=(302) and ({{{number|0}}})&lt;=(477)
        | {{ubl |{{flag|China}} |{{flag|France}} |{{flag|United Kingdom}} |{{flag|United States|1960}} |{{flag|Soviet Union|1955}} }} }}
       {{#ifexpr:({{{number|0}}})&gt;=(478) and ({{{number|0}}})&lt;=(724)
        | {{ubl |{{flag|China}} |{{flag|France}} |{{flag|United Kingdom}} |{{flag|United States|1960}} |{{flag|Soviet Union}} }} }}
       {{#ifexpr:({{{number|0}}})&gt;=(725) and ({{{number|0}}})&lt;=(888)
        | {{ubl |{{flag|China}} |{{flag|France}} |{{flag|Russia|1991}} |{{flag|United Kingdom}} |{{flag|United States|1960}} }} }}
       {{#ifexpr:({{{number|0}}})&gt;=(889)
        | {{ubl |{{flag|China}} |{{flag|France}} |{{flag|Russia}} |{{flag|United Kingdom}} |{{flag|United States}} }} }}
     }}
 }}

| label11 = {{longitem|{{nowrap|Non-permanent}} members}}
| class11 = nowrap
| data11 =
 {{#ifeq:{{{organ|SC}}}|SC
  | {{#switch:{{{year|}}}
     | 1946 = {{ubl |{{flag|Australia}} |{{flag|Brazil|1889}} |{{flag|Egypt|1922}} |{{flag|Mexico|1934}} |{{flag|Netherlands}} |{{flagcountry|Polish People's Republic|1947}} }}
     | 1947 = {{ubl |{{flag|Australia}} |{{flag|Belgium}} |{{flagcountry|Second Brazilian Republic|1946}} |{{flag|Colombia}} |{{flagcountry|Polish People's Republic|1947}} |{{flag|Syria|1932}} }}
     | 1948 = {{ubl |{{flag|Argentina}} |{{flag|Belgium}} |{{flag|Canada|1921}} |{{flag|Colombia}} |{{flag|Syria|1932}} |{{flag|Ukrainian SSR|1937}} }}
     | 1949 = {{ubl |{{flag|Argentina}} |{{flag|Canada|1921}} |{{flagcountry|Republic of Cuba (1902–59)}} |{{flag|Egypt|1922}} |{{flag|Norway}} |{{flag|Ukrainian SSR|1937}} }}
     | 1950 = {{ubl |{{flagcountry|Republic of Cuba (1902–59)}} |{{flag|Ecuador|1900}} |{{flag|Egypt|1922}} |{{flag|India}} |{{flag|Norway}} |{{flag|Yugoslavia}} }}
     | 1951 = {{ubl |{{flagcountry|Second Brazilian Republic|1946}} |{{flag|Ecuador|1900}} |{{flag|India}} |{{flag|Netherlands}} |{{flag|Turkey}} |{{flag|Yugoslavia}} }}
     | 1952 = {{ubl |{{flagcountry|Second Brazilian Republic|1946}} |{{flag|Chile}} |{{flag|Greece|1828}} |{{flag|Netherlands}} |{{flag|Pakistan}} |{{flag|Turkey}} }}
     | 1953 = {{ubl |{{flag|Chile}} |{{flag|Colombia}} |{{flag|Denmark}} |{{flag|Greece|1828}} |{{flag|Lebanon}} |{{flag|Pakistan}} }}
     | 1954 = {{ubl |{{flagcountry|Second Brazilian Republic|1946}} |{{flag|Colombia}} |{{flag|Denmark}} |{{flag|Lebanon}} |{{flag|New Zealand}} |{{flag|Turkey}} }}
     | 1955 = {{ubl |{{flag|Belgium}} |{{flagcountry|Second Brazilian Republic|1946}} |{{flagcountry|Pahlavi dynasty|1925}} |{{flag|New Zealand}} |{{flag|Peru}} |{{flag|Turkey}} }}
     | 1956 = {{ubl |{{flag|Australia}} |{{flag|Belgium}} |{{flagcountry|Republic of Cuba (1902–59)}} |{{flagcountry|Pahlavi dynasty|1925}} |{{flag|Peru}} |{{flag|Yugoslavia}} }}
     | 1957 = {{ubl |{{flag|Australia}} |{{flag|Colombia}} |{{flagcountry|Republic of Cuba (1902–59)}} |{{flagcountry|Kingdom of Iraq}} |{{flag|Philippines|1936}} |{{flag|Sweden}} }}
     | 1958 = {{ubl |{{flag|Canada|1957}} |{{flag|Colombia}} |{{flagcountry|Kingdom of Iraq}} |{{flag|Japan|1947}} |{{flag|Panama}} |{{flag|Sweden}} }}
     | 1959 = {{ubl |{{flag|Argentina}} |{{flag|Canada|1957}} |{{flag|Italy}} |{{flag|Japan|1947}} |{{flag|Panama}} |{{flag|Tunisia}} }}
     | 1960 = {{ubl |{{flag|Argentina}} |{{flag|Ceylon}} |{{flag|Ecuador|1900}} |{{flag|Italy}} |{{flagcountry|Polish People's Republic|1947}} |{{flag|Tunisia}} }}
     | 1961 = {{ubl |{{flag|Ceylon}} |{{flag|Chile}} |{{flag|Ecuador|1900}} |{{flag|Liberia}} |{{flag|Turkey}} |{{flag|United Arab Republic|name=United Arab Rep.}} }}
     | 1962 = {{ubl |{{flag|Chile}} |{{flag|Ghana}} |{{flag|Republic of Ireland|name=Ireland}} |{{flagcountry|Socialist Republic of Romania|1952}} |{{flag|United Arab Republic|name=United Arab Rep.}} |{{flag|Venezuela|1954}} }}
     | 1963 = {{ubl |{{flagcountry|Second Brazilian Republic}} |{{flag|Ghana}} |{{flag|Morocco}} |{{flag|Norway}} |{{flag|Philippines|1936}} |{{flag|Venezuela|1954}} }}
     | 1964 = {{ubl |{{flag|Bolivia}} |{{flag|Brazil|1960}} |{{flagcountry|Czechoslovak Socialist Republic}} |{{flag|Ivory Coast}} |{{flag|Morocco}} |{{flag|Norway}} }}
     | 1965 = {{ubl |{{flag|Bolivia}} |{{flag|Ivory Coast}} |{{flag|Jordan}} |{{flag|Malaysia}} |{{flag|Netherlands}} |{{flag|Uruguay}} }}
     | 1966 = {{ubl |{{flag|Argentina}} |{{flagcountry|People's Republic of Bulgaria|1946}} |{{flag|Japan|1947}} |{{flag|Jordan}} |{{flag|Mali}} |{{flag|Netherlands}} |{{flag|New Zealand}} |{{flag|Nigeria}} |{{flag|Uganda}} |{{flag|Uruguay}} }}
     | 1967 = {{ubl |{{flag|Argentina}} |{{flagcountry|Brazilian military government|1960}} |{{flagcountry|People's Republic of Bulgaria|1946}} |{{flag|Canada}} |{{flag|Denmark}} |{{flag|Ethiopia|1897}} |{{flag|India}} |{{flag|Japan|1947}} |{{flag|Mali}} |{{flag|Nigeria}} }}
     | 1968 = {{ubl |{{flag|Algeria}} |{{flagcountry|Brazilian military government|1960}} |{{flag|Canada}} |{{flag|Denmark}} |{{flag|Ethiopia|1897}} |{{flagcountry|Hungarian People's Republic}} |{{flag|India}} |{{flag|Pakistan}} |{{flag|Paraguay}} |{{flag|Senegal}} }}
     | 1969 = {{ubl |{{flag|Algeria}} |{{flag|Colombia}} |{{flag|Finland}} |{{flagcountry|Hungarian People's Republic}} |{{flag|Nepal}} |{{flag|Pakistan}} |{{flag|Paraguay}} |{{flag|Senegal}} |{{flag|Spain|1945}} |{{flag|Zambia|1964}} }}
     | 1970 = {{ubl |{{flag|Burundi}} |{{flag|Colombia}} |{{flag|Finland}} |{{flag|Nepal}} |{{flag|Nicaragua}} |{{flagcountry|Polish People's Republic|1947}} |{{flag|Sierra Leone}} |{{flag|Spain|1945}} |{{flag|Syria|1963}} |{{flag|Zambia|1964}} }}
     | 1971 = {{ubl |{{flag|Argentina}} |{{flag|Belgium}} |{{flag|Burundi}} |{{flag|Italy}} |{{flag|Japan|1947}} |{{flag|Nicaragua}} |{{flagcountry|Polish People's Republic|1947}} |{{flag|Sierra Leone}} |{{flag|Somalia}} |{{flag|Syria|1963}} }}
     | 1972 = {{ubl |{{flag|Argentina}} |{{flag|Belgium}} |{{flag|Guinea}} |{{flag|India}} |{{flag|Italy}} |{{flag|Japan|1947}} |{{flag|Panama}} |{{flag|Somalia}} |{{flag|Sudan}} |{{flag|Yugoslavia}} }}
     | 1973 = {{ubl |{{flag|Australia}} |{{flag|Austria}} |{{flag|Guinea}} |{{flag|India}} |{{flag|Indonesia}} |{{flag|Kenya}} |{{flag|Panama}} |{{flag|Peru}} |{{flag|Sudan}} |{{flag|Yugoslavia}} }}
     | 1974 = {{ubl |{{flag|Australia}} |{{flag|Austria}} |{{flag|Byelorussian SSR}} |{{flag|Cameroon}} |{{flag|Costa Rica}} |{{flag|Indonesia}} |{{flagdeco|Iraq|1963}} [[Ba'athist Iraq|Iraq]] |{{flag|Kenya}} |{{flag|Mauritania|1959}} |{{flag|Peru}} }}
     | 1975 = {{ubl |{{flag|Byelorussian SSR}} |{{flag|Cameroon}} |{{flag|Costa Rica}} |{{flag|Guyana}} |{{flagdeco|Iraq|1963}} [[Ba'athist Iraq|Iraq]] |{{flag|Italy}} |{{flag|Japan|1947}} |{{flag|Mauritania|1959}} |{{flag|Sweden}} |{{flag|Tanzania}} }}
     | 1976 = {{ubl |{{flag|Benin|1975}} |{{flag|Guyana}} |{{flag|Italy}} |{{flag|Japan|1947}} |{{flag|Libya|1972}} |{{flag|Pakistan}} |{{flag|Panama}} |{{flagcountry|Socialist Republic of Romania|1965}} |{{flag|Sweden}} |{{flag|Tanzania}} }}
     | 1977 = {{ubl |{{flag|Benin|1975}} |{{flag|Canada}} |{{flag|India}} |{{flag|Libya|1972}} |{{flag|Mauritania|1959}} |{{flag|Pakistan}} |{{flag|Panama}} |{{flagcountry|Socialist Republic of Romania|1965}} |{{flag|Venezuela|1954}} |{{flag|West Germany}} }}
     | 1978 = {{ubl |{{flag|Bolivia}} |{{flag|Canada}} |{{flagcountry|Czechoslovak Socialist Republic}} |{{flag|Gabon}} |{{flag|India}} |{{flag|Kuwait}} |{{flag|Mauritania|1959}} |{{flag|Nigeria}} |{{flag|Venezuela|1954}} |{{flag|West Germany}} }}
     | 1979 = {{ubl |{{flag|Bangladesh}} |{{flag|Bolivia}} |{{flagcountry|Czechoslovak Socialist Republic}} |{{flag|Gabon}} |{{flag|Jamaica}} |{{flag|Kuwait}} |{{flag|Nigeria}} |{{flag|Norway}} |{{flag|Portugal}} |{{flag|Zambia|1964}} }}
     | 1980 = {{ubl |{{flag|Bangladesh}} |{{flag|East Germany}} |{{flag|Jamaica}} |{{flag|Mexico|1968}} |{{flag|Niger}} |{{flag|Norway}} |{{flag|Philippines|1936}} |{{flag|Portugal}} |{{flag|Tunisia}} |{{flag|Zambia|1964}} }}
     | 1981 = {{ubl |{{flag|East Germany}} |{{flag|Republic of Ireland|name=Ireland}} |{{flag|Japan|1947}} |{{flag|Mexico|1968}} |{{flag|Niger}} |{{flag|Panama}} |{{flag|Philippines|1936}} |{{flag|Spain|1977}} |{{flag|Tunisia}} |{{flag|Uganda}} }}
     | 1982 = {{ubl |{{flag|Guyana}} |{{flag|Republic of Ireland|name=Ireland}} |{{flag|Jordan}} |{{flag|Japan|1947}} |{{flag|Panama}} |{{flagcountry|Polish People's Republic}} |{{flag|Spain}} |{{flag|Togo}} |{{flag|Uganda}} |{{flag|Zaire}} }}
     | 1983 = {{ubl |{{flag|Guyana}} |{{flag|Jordan}} |{{flag|Malta}} |{{flag|Netherlands}} |{{flag|Nicaragua}} |{{flag|Pakistan}} |{{flagcountry|Polish People's Republic}} |{{flag|Togo}} |{{flag|Zaire}} |{{flag|Zimbabwe}} }}
     | 1984 = {{ubl |{{flag|Burkina Faso}} |{{flag|Egypt}} |{{flag|India}} |{{flag|Malta}} |{{flag|Netherlands}} |{{flag|Nicaragua}} |{{flag|Pakistan}} |{{flag|Peru}} |{{flag|Ukrainian SSR}} |{{flag|Zimbabwe}} }}
     | 1985 = {{ubl |{{flag|Australia}} |{{flag|Burkina Faso}} |{{flag|Denmark}} |{{flag|Egypt}} |{{flag|India}} |{{flag|Madagascar}} |{{flag|Peru}} |{{flag|Thailand}} |{{flag|Trinidad and Tobago}} |{{flag|Ukrainian SSR}} }}
     | 1986 = {{ubl |{{flag|Australia}} |{{flagcountry|People's Republic of Bulgaria}} |{{flag|People's Republic of the Congo|name=Rep. of the Congo}} |{{flag|Denmark}} |{{flag|Ghana}} |{{flag|Madagascar}} |{{flag|Thailand}} |{{flag|Trinidad and Tobago}} |{{flag|UAE}} |{{flag|Venezuela|1954}} }}
     | 1987 = {{ubl |{{flag|Argentina}} |{{flagcountry|People's Republic of Bulgaria}} |{{flag|People's Republic of the Congo|name=Rep. of the Congo}} |{{flag|Ghana}} |{{flag|Italy}} |{{flag|Japan|1947}} |{{flag|UAE}} |{{flag|Venezuela|1954}} |{{flag|West Germany}} |{{flag|Zambia|1964}} }}
     | 1988 = {{ubl |{{flag|Algeria}} |{{flag|Argentina}} |{{flag|Brazil|1968}} |{{flag|Italy}} |{{flag|Japan|1947}} |{{flag|Nepal}} |{{flag|Senegal}} |{{flag|West Germany}} |{{flag|Yugoslavia}} |{{flag|Zambia|1964}} }}
     | 1989 = {{ubl |{{flag|Algeria}} |{{flag|Brazil|1968}} |{{flag|Canada}} |{{flag|Colombia}} |{{flag|Ethiopia|1987}} |{{flag|Finland}} |{{flag|Malaysia}} |{{flag|Nepal}} |{{flag|Senegal}} |{{flag|Yugoslavia}} }}
     | 1990 = {{ubl |{{flag|Canada}} |{{flag|Colombia}} |{{flag|Cuba}} |{{flag|Ethiopia|1987}} |{{flag|Finland}} |{{flag|Ivory Coast}} |{{flag|Malaysia}} |{{flag|Romania}} |{{flag|Yemen}} |{{flag|Zaire}} }}
     | 1991 = {{ubl |{{flag|Austria}} |{{flag|Belgium}} |{{flag|Cuba}} |{{flag|Ecuador|1900}} |{{flag|India}} |{{flag|Ivory Coast}} |{{flag|Romania}} |{{flag|Yemen}} |{{flag|Zaire}} |{{flag|Zimbabwe}} }}
     | 1992 = {{ubl |{{flag|Austria}} |{{flag|Belgium}} |{{flag|Cape Verde}} |{{flag|Ecuador|1900}} |{{flag|Hungary}} |{{flag|India}} |{{flag|Japan|1947}} |{{flag|Morocco}} |{{flag|Venezuela|1954}} |{{flag|Zimbabwe}} }}
     | 1993 = {{ubl |{{flag|Brazil}} |{{flag|Cape Verde}} |{{flag|Djibouti}} |{{flag|Hungary}} |{{flag|Japan|1947}} |{{flag|Morocco}} |{{flag|New Zealand}} |{{flag|Pakistan}} |{{flag|Spain}} |{{flag|Venezuela|1954}} }}
     | 1994 = {{ubl |{{flag|Argentina}} |{{flag|Brazil}} |{{flag|Czech Republic}} |{{flag|Djibouti}} |{{flag|New Zealand}} |{{flag|Nigeria}} |{{flag|Oman|1970}} |{{flag|Pakistan}} |{{flag|Rwanda|1962}} |{{flag|Spain}} }}
     | 1995 = {{ubl |{{flag|Argentina}} |{{flag|Botswana}} |{{flag|Czech Republic}} |{{flag|Germany}} |{{flag|Honduras}} |{{flag|Indonesia}} |{{flag|Italy}} |{{flag|Nigeria}} |{{flag|Oman}} |{{flag|Rwanda|1962}} }}
     | 1996 = {{ubl |{{flag|Botswana}} |{{flag|Chile}} |{{flag|Egypt}} |{{flag|Guinea-Bissau}} |{{flag|Germany}} |{{flag|Honduras}} |{{flag|Indonesia}} |{{flag|Italy}} |{{flag|South Korea|1984}} |{{flag|Poland}} }}
     | 1997 = {{ubl |{{flag|Chile}} |{{flag|Costa Rica}} |{{flag|Egypt}} |{{flag|Guinea-Bissau}} |{{flag|Japan|1947}} |{{flag|Kenya}} |{{flag|South Korea|1984}} |{{flag|Poland}} |{{flag|Portugal}} |{{flag|Sweden}} }}
     | 1998 = {{ubl |{{flag|Bahrain|1972}} |{{flag|Brazil}} |{{flag|Costa Rica}} |{{flag|Gabon}} |{{flag|Gambia}} |{{flag|Japan|1947}} |{{flag|Kenya}} |{{flag|Portugal}} |{{flag|Slovenia}} |{{flag|Sweden}} }}
     | 1999 = {{ubl |{{flag|Argentina}} |{{flag|Bahrain|1972}} |{{flag|Brazil}} |{{flag|Canada}} |{{flag|Gabon}} |{{flag|Gambia}} |{{flag|Malaysia}} |{{flag|Namibia}} |{{flag|Netherlands}} |{{flag|Slovenia}} }}
     | 2000 = {{ubl |{{flag|Argentina}} |{{flag|Bangladesh}} |{{flag|Canada}} |{{flag|Jamaica}} |{{flag|Malaysia}} |{{flag|Mali}} |{{flag|Namibia}} |{{flag|Netherlands}} |{{flag|Tunisia}} |{{flag|Ukraine}} }}
     | 2001 = {{ubl |{{flag|Bangladesh}} |{{flag|Colombia}} |{{flag|Republic of Ireland|name=Ireland}} |{{flag|Jamaica}} |{{flag|Mali}} |{{flag|Mauritius}} |{{flag|Norway}} |{{flag|Singapore}} |{{flag|Tunisia}} |{{flag|Ukraine}} }}
     | 2002 = {{ubl |{{flag|Bulgaria}} |{{flag|Cameroon}} |{{flag|Colombia}} |{{flag|Guinea}} |{{flag|Republic of Ireland|name=Ireland}} |{{flag|Mauritius}} |{{flag|Mexico|1968}} |{{flag|Norway}} |{{flag|Singapore}} |{{flag|Syria}} }}
     | 2003 = {{ubl |{{flag|Angola}} |{{flag|Bulgaria}} |{{flag|Chile}} |{{flag|Cameroon}} |{{flag|Germany}} |{{flag|Guinea}} |{{flag|Mexico|1968}} |{{flag|Pakistan}} |{{flag|Spain}} |{{flag|Syria}} }}
     | 2004 = {{ubl |{{flag|Algeria}} |{{flag|Angola}} |{{flag|Benin}} |{{flag|Brazil}} |{{flag|Chile}} |{{flag|Germany}} |{{flag|Pakistan}} |{{flag|Philippines}} |{{flag|Romania}} |{{flag|Spain}} }}
     | 2005 = {{ubl |{{flag|Algeria}} |{{flag|Argentina}} |{{flag|Benin}} |{{flag|Brazil}} |{{flag|Denmark}} |{{flag|Greece}} |{{flag|Japan}} |{{flag|Philippines}} |{{flag|Romania}} |{{flag|Tanzania}} }}
     | 2006 = {{ubl |{{flag|Argentina}} |{{flag|Republic of the Congo|name=Rep. of the Congo}} |{{flag|Denmark}} |{{flag|Ghana}} |{{flag|Greece}} |{{flag|Japan}} |{{flag|Peru}} |{{flag|Qatar}} |{{flag|Slovakia}} |{{flag|Tanzania}} }}
     | 2007 = {{ubl |{{flag|Belgium}} |{{flag|Republic of the Congo|name=Rep. of the Congo}} |{{flag|Ghana}} |{{flag|Indonesia}} |{{flag|Italy}} |{{flag|Panama}} |{{flag|Peru}} |{{flag|Qatar}} |{{flag|South Africa|1994}} |{{flag|Slovakia}} }}
     | 2008 = {{ubl |{{flag|Burkina Faso}} |{{flag|Belgium}} |{{flag|Costa Rica}} |{{flag|Croatia}} |{{flag|Indonesia}} |{{flag|Italy}} |{{flag|Libya|1977}} |{{flag|Panama}} |{{flag|South Africa|1994}} |{{flag|Vietnam}} }}
     | 2009 = {{ubl |{{flag|Austria}} |{{flag|Burkina Faso}} |{{flag|Costa Rica}} |{{flag|Croatia}} |{{flag|Japan}} |{{flag|Libya|1977}} |{{flag|Mexico|1968}} |{{flag|Turkey}} |{{flag|Uganda}} |{{flag|Vietnam}} }}
     | 2010 = {{ubl |{{flag|Austria}} |{{flag|Bosnia and Herzegovina|name=Bosnia–Herzegovina}} |{{flag|Brazil}} |{{flag|Gabon}} |{{flag|Japan}} |{{flag|Lebanon}} |{{flag|Mexico|1968}} |{{flag|Nigeria}} |{{flag|Turkey}} |{{flag|Uganda}} }}
     | 2011 = {{ubl |{{flag|Bosnia and Herzegovina|name=Bosnia–Herzegovina}} |{{flag|Brazil}} |{{flag|Colombia}} |{{flag|Germany}} |{{flag|Gabon}} |{{flag|India}} |{{flag|Lebanon}} |{{flag|Nigeria}} |{{flag|Portugal}} |{{flag|South Africa|1994}} }}
     | 2012 = {{ubl |{{flag|Azerbaijan}} |{{flag|Colombia}} |{{flag|Germany}} |{{flag|Guatemala}} |{{flag|India}} |{{flag|Morocco}} |{{flag|Pakistan}} |{{flag|Portugal}} |{{flag|South Africa|1994}} |{{flag|Togo}} }}
     | 2013 = {{ubl |{{flag|Argentina}} |{{flag|Australia}} |{{flag|Azerbaijan}} |{{flag|Guatemala}} |{{flag|South Korea}} |{{flag|Luxembourg}} |{{flag|Morocco}} |{{flag|Pakistan}} |{{flag|Rwanda}} |{{flag|Togo}} }}
     | 2014 = {{ubl |{{flag|Argentina}} |{{flag|Australia}} |{{flag|Chad}} |{{flag|Chile}} |{{flag|Jordan}} |{{flag|Lithuania}} |{{flag|Luxembourg}} |{{flag|Nigeria}} |{{flag|Rwanda}} |{{flag|South Korea}} }}
     | 2015 = {{ubl |{{flag|Angola}} |{{flag|Chad}} |{{flag|Chile}} |{{flag|Jordan}} |{{flag|Lithuania}} |{{flag|Malaysia}} |{{flag|New Zealand}} |{{flag|Nigeria}} |{{flag|Spain}} |{{flag|Venezuela}} }}
     | 2016 = {{ubl |{{flag|Angola}} |{{flag|Egypt}} |{{flag|Japan}} |{{flag|Malaysia}} |{{flag|New Zealand}} |{{flag|Senegal}} |{{flag|Spain}} |{{flag|Ukraine}} |{{flag|Uruguay}} |{{flag|Venezuela}} }}
     | 2017 = {{ubl |{{flag|Bolivia}} |{{flag|Egypt}} |{{flag|Ethiopia}} |{{flag|Italy}} |{{flag|Japan}} |{{flag|Kazakhstan}} |{{flag|Senegal}} |{{flag|Sweden}} |{{flag|Ukraine}} |{{flag|Uruguay}} }}
     | 2018 = {{ubl |{{flag|Ivory Coast}} |{{flag|Equatorial Guinea}} |{{flag|Ethiopia}} |{{flag|Kuwait}} |{{flag|Kazakhstan}} |{{flag|Peru}} |{{flag|Bolivia}} |{{flag|Sweden}} |{{flag|Netherlands}} |{{flag|Poland}} }}

     | #default = {{#ifeq:{{BASEPAGENAME}}|Infobox UN resolution |{{longitem|''automatically filled&lt;br/&gt;according to year''}} }}
    }}
  }}

}}&lt;/includeonly&gt;{{#invoke:Check for unknown parameters | check | unknown={{main other|[[Category:Pages using infobox UN resolution with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}} | preview=Page using [[Template:Infobox UN resolution]] with unknown parameter &quot;_VALUE_&quot; | ignoreblank=y | absent | abstention | against | alt | caption | code | date | document | for | image | image_alt | image_size | meeting | number | organ | presentnotvoting | result | subject | votemap | votemap_alt | votemap_size | width | year }}&lt;noinclude&gt;{{Documentation}}&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>jmyuz0gdpx1c66z9v2xuwja3u764l0r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వివాహ్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>293970</id>
    <revision>
      <id>3606709</id>
      <parentid>3584110</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:29:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>/* ప్లాట్ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13041" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name           = వివాహ్ 
| film_name      = {{Infobox name module|hi|{{noitalics|विवाह}}}}
| image          = Vivah (2006 film) poster.jpg
| caption        = Theatrical release poster
| director       = సూరజ్ ర్. బర్జాత్యా
| producer       = అజిత్ కుమార్ బర్జాత్యా&lt;br&gt;కమల్ కుమార్ బర్జాత్యా&lt;br&gt;రాజ్కుమార్ బర్జాత్యా
| writer         = సూరజ్ ర్. బర్జాత్యా
| screenplay     = సూరజ్ ర్. బర్జాత్యా&lt;br&gt;ఆశ కారం అటల్&lt;br&gt;&lt;small&gt;('''Dialogues''')&lt;br&gt;
| story          = సూరజ్ ర్. బర్జాత్యా
| starring       = [[షాహిద్ కపూర్]]&lt;br /&gt;అమ్రిత రావు&lt;br /&gt; మోహనీష్ బెహల్&lt;br /&gt; అనుపమ్ ఖేర్&lt;br /&gt;అలోక్ నాథ్ 
| music          = రవీంద్ర జైన్
| cinematography = హరీష్ జోషి
| distributor    = రాజశ్రీ ప్రొడక్షన్స్
| released       = {{film date|df=y|2006|11|10}}
| runtime        = 160 నిమిషాలు 
| country        = భారతదేశం 
| language       = [[హిందీ]]
| budget         = {{INR}}80 మిలియన్&lt;ref name=&quot;VivahBOI&quot;&gt;{{cite web|title=Vivah|url=http://www.boxofficeindia.com/movie.php?movieid=378/|website=Box Office India|url-status=dead|access-date=8 జనవరి 2020|archive-date=24 డిసెంబర్ 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171224143533/http://www.boxofficeindia.com/movie.php?movieid=378%2F}}&lt;/ref&gt;
| gross          = {{INR}}539 మిలియన్&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=312&amp;catName=TGlmZXRpbWU=|title=Top Lifetime Grossers Worldwide (IND Rs)|website=[[Box Office India]]|access-date=7 డిసెంబర్ 2019|archive-date=15 అక్టోబర్ 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131015223626/http://boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=312&amp;catName=TGlmZXRpbWU%3D|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
}}
'''వివాహ్''', 2006 లో విడుదలైన [[హిందీ భాష|హిందీ]] రసభరితమైన చిత్రం. దీనికి సూరజ్ ఆర్. బర్జాత్యా రచన ఇంకా దర్శకత్వం వహించారు. [[షాహిద్ కపూర్]], అమృత రావు నటీనటులుగా నటించిన ఈ చిత్రాన్ని రాజ్‌శ్రీ ప్రొడక్షన్స్ నిర్మించి, పంపిణీ చేసింది. వివాహ్,ఇది ఇద్దరు వ్యక్తుల కథ. నిశ్చితార్థం నుండి వివాహం మధ్యలో సాగే వారి ప్రయాణాన్ని, తదనంతరమ్ వారు ఎదురుకునే పరిణామాలను ఈ చిత్రం వివరిస్తుంది. 

షాహిద్ కపూర్ , అమృత రావు జంటగా నటించిన నాల్గవ చిత్రం వివాహ్. 2006 నవంబరు 10 న విడుదలైన ఈ చిత్రం, ఆ సంవత్సరంలో గొప్ప వ్యాపార విజయం సాధించిన సినిమాల్లో ఒకటిగా నిలిచింది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ₹ 539 మిలియన్లకు పైగా వసూళ్లను సంపాదించి, ఊహించని విజయం సాధించింది. అలాగే అప్పటికి, షాహిద్ కపూర్, అమృత రావుల జంటకు ఇది అతిపెద్ద వాణిజ్య విజయంగా నిలిచింది.

కపూర్ నటనకు గాను స్క్రీన్ అవార్డులలో అతనికి ఉత్తమ నటుడిగా నామినేషను రాగా, రావుకు ఉత్తమ నటి నామినేషను లభించింది. థియేటర్లలోను, అంతర్జాలం లోనూ (నిర్మాణ సంస్థ వారి అధికారిక సైట్ ద్వారా) ఏకకాలంలో విడుదలైన మొదటి భారతీయ చిత్రం, వివాహ్. ఈ చిత్రాన్ని [[తెలుగు|తెలుగులోకి]] ''పరిణయం'' పేరిట అనువదించి, విడుదల చేశారు.

== ప్లాట్ ==
పూనమ్ ( [[అమృతా రావు|అమృత రావు]] ) మధుపూర్ అనే చిన్న పట్టణంలో నివసించే మధ్యతరగతి అమ్మాయి. ఆమె తల్లి మరణం తరువాత, చాలా చిన్న వయస్సులో, ఆమె తండ్రి కృష్ణకాంత్ ( అలోక్ నాథ్ ) తన జీవితంలో ఒక తండ్రి యొక్క బాధ్యతను నెరవేర్చారు . ఏదేమైనా, ఆమె పిన్ని ( సీమా బిస్వాస్ ) అసూయతో పూనమ్ను తన సొంత బిడ్డగా అంగీకరించలేకపోయింది, దానికి  కారణం  ఆమె సొంత కుమార్తె రజనీ ( అమృత ప్రకాష్ ) రంగు తక్కువగా పైగా పూనమ్ కంటే తక్కువ అందంగా ఉండటం . న్యూ ఢిల్లీకి  చెందిన మంచి పేరు ఉన్న వ్యాపారవేత్త ఐన హరిశ్చంద్ర ( [[అనుపమ్‌ ఖేర్‌|అనుపమ్ ఖేర్]] ) కు ఇద్దరు కుమారులు ఉన్నారు: భావ్నా ( లతా సభర్వాల్ ) ను వివాహం చేసుకున్న సునీల్ ( [[సమీర్ సోని]] ), మృదువైన ఇంకా బాగా చదువుకున్న వ్యక్తి ప్రేమ్ ( [[షాహిద్ కపూర్]] ). 

&lt;nowiki&gt;&lt;/nowiki&gt;

ప్రేమ్, పూనమ్ వారి జీవితంలో ఒకరికొకరు మరింత చేరువగా వెళతారు . విభిన్న మనసులు  కలిగిన వాళ్ళు ఒకరికొకరు సరైనవారిగా ఉండాలని కోరుకుంటారు . ఇద్దరూ ఒకరికొకరు ఇచ్చిన నిశ్చితార్థపు ఉంగరాల యొక్క ఉదేశాన్ని , ప్రతిఫలంగా ఒకరికొకరు పొందిన ప్రత్యేక హక్కును గ్రహిస్తారు .వారి తోబుట్టువుల ప్రోత్సహంతో  వారు ప్రేమలో పడటం మొదలుపెడతారు.  

అయితే, పెళ్లికి రెండు రోజుల ముందు కృష్ణకాంత్ ఇంట్లో మంటలు చెలరేగుతాయి . పూనమ్ సమయానికి ఇంటి నుండి బయటకు వెళ్లినప్పటికీ, మంటల్లో చిక్కుకున్న తన చెల్లి రజనీని  రక్షించడానికి వెళుతుంది. ఈ ప్రయత్నంలో  పూనమ్ శరీరం భారీగా కాలిపోతుంది. అలాంటి సందర్భాల్లో, బ్రతకటం కష్టం అని  డాక్టర్ పూనమ్ తండ్రికి తెలియజేస్తాడు. వేడుక కోసం మధుపూర్ నుంచి బయలుదేరుతున్న ప్రేమ్ కు ఈ  విషయం ఫోన్ ద్వారా తెలియజేస్తారు.  ఆమె గాయాలతో  ఉన్నప్పటికీ పూనంతో వివాహం చేసుకోవాలని ప్రేమ్ నిర్ణయించుకుంటాడు ,దానికోసం అతనితో ఢిల్లీ నుండి  అత్యుత్తమ వైద్యులను తీసుకురావాలని నిశ్చయించుకుంటాడు . అతను ఆమె శస్త్రచికిత్సకు ముందు అనధికారికంగా ఆమెను వివాహం చేసుకుంటాడు.ఢిల్లీ  వైద్యుల సహాయంతో, ఆసుపత్రిలో  పూనంకి  శస్త్రచికిత్స విజయవంతంగా చేస్తారు . ఆసుపత్రిలో ఒకటిన్నర నెలలు గడిపిన తరువాత, పూనమ్ తన సోదరి కోసం తన అందాన్ని త్యాగం చేసిందని తెలుసుకున్న తరువాత తన పిన్ని పశ్చాత్తాప పడుతుంది . తరువాత, పూనమ్, ప్రేమ్ సాంప్రదాయకంగా వివాహం చేసుకున్నారు, వారి కొత్త జీవితానికి ఇంటికి వెళతారు. పూనమ్, ప్రేమ్ తమ మొదటి రాత్రిని జరుపుకోవడంతో ఈ చిత్రం ముగుస్తుంది.

== తారాగణం ==

* ప్రేమ్ బాజ్‌పేయిగా [[షాహిద్ కపూర్]] ; మంచి మనిషి; పూనమ్ భర్త 
* పూనమ్ మిశ్రా / పూనమ్ ప్రేమ్ బాజ్‌పేయిగా [[అమృతా రావు|అమృత రావు]] ; చాలా అందమైన అమ్మాయి; కృష్ణకాంత్ మేనకోడలు; చోటీ కజిన్; ప్రేమ్ భార్య; తరువాత అగ్ని ద్వారా కాలిపోయింది. 
* ప్రేమ్ తండ్రి హరిశ్చంద్ర బాజ్‌పేయిగా [[అనుపమ్‌ ఖేర్‌|అనుపమ్ ఖేర్]] 
* అలోక్ నాథ్ కృష్ణకాంత్ మిశ్రా, పూనమ్ 'నిజమైన మామ, తండ్రిలాగే. 
* పూమ క్రూరమైన అత్త, కృష్ణకాంత్ భార్యగా రామ మిశ్రాగా సీమా బిస్వాస్ ; చోతి తల్లి. 
* ప్రేమ్ అన్నయ్య సునీల్ బాజ్‌పేయిగా సమీర్ సోని ; భావ్నా భర్త; రాహుల్ తండ్రి. 
* ప్రేమ్ యొక్క బావ, సునీల్ భార్య భావ్నా బాజ్‌పేయిగా లతా సభర్వాల్ ; రాహుల్ తల్లి. 
* భగత్జీగా మనోజ్ జోషి 
* పూనమ్ బంధువు రజనీ మిశ్రా (చోటి), రామ &amp; కృష్ణకాంత్ కుమార్తెగా అమృత ప్రకాష్ 
* రాహుల్ పాత్రలో అమేయా పాండ్యా 
* మునిమ్ పాత్రలో దినేష్ లాంబా ; కృష్ణకాంత్, హరిశ్చంద్ర స్నేహితుడు. 
* హరిశ్చంద్ర, సునీల్, ప్రేమ్ కార్యాలయంలో సిబ్బందిగా జైన్ సియాల్. 
* హరిశ్చంద్ర, సునీల్, ప్రేమ్ కార్యాలయంలో స్టాఫ్ గా శ్రీనల్ దేశ్‌రాజ్. 
* డాక్టర్ రషీద్ ఖాన్‌గా మోహ్నీష్ బెహ్ల్ 
== మూలాలు ==
[[వర్గం:భారతీయ సినిమాలు]]
[[వర్గం:2006 సినిమాలు]]
[[వర్గం:హిందీ-భాషా చలనచిత్రాలు]]</text>
      <sha1>732w9fg47hyx8b2vgidhbq597t5xolw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>పద్మ పురస్కార గ్రహీతల జాబితా - 2020</title>
    <ns>0</ns>
    <id>296939</id>
    <revision>
      <id>3606817</id>
      <parentid>3429762</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:25:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24416" xml:space="preserve">[[పద్మ పురస్కారం]] భారతదేశ ప్రభుత్వం అందించే అత్యున్నత [[పురస్కారం]]. 2020వ సంవత్సరానికి గాను వివిధ రంగాలకు చెందిన 141 మందికి ([[పద్మ విభూషణ్ పురస్కారం]] - 7, [[పద్మభూషణ్ పురస్కారం]] - 16, [[పద్మశ్రీ పురస్కారం]] - 118) 2020, జనవరి 26న పద్మ పురస్కారాలు అందజేయడం జరిగింది.&lt;ref name=&quot;పద్మ పురస్కారాలు-2020&quot;&gt;{{cite news |last1=సాక్షి |first1=ఎడ్యూకేషన్ |title=పద్మ పురస్కారాలు-2020 |url=https://www.sakshieducation.com/GK/Story.aspx?cid=20&amp;sid=337&amp;chid=0&amp;tid=0&amp;nid=256616 |accessdate=10 February 2020 |date=25 January 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200210181814/https://www.sakshieducation.com/GK/Story.aspx?cid=20&amp;sid=337&amp;chid=0&amp;tid=0&amp;nid=256616 |archivedate=10 February 2020 |work= |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;141 మందికి పద్మ పురస్కారాలు ప్రకటించిన కేంద్రం&quot;&gt;{{cite news |last1=నమస్తే తెలంగాణ |first1=జాతీయం |title=141 మందికి పద్మ పురస్కారాలు ప్రకటించిన కేంద్రం |url=https://www.ntnews.com/national/central-governement-announcing-padma-shri-awards-for-21-people-3372 |accessdate=10 February 2020 |date=25 January 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200210182136/https://www.ntnews.com/national/central-governement-announcing-padma-shri-awards-for-21-people-3372 |archivedate=10 February 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;పద్మ అవార్డు గ్రహీతల పూర్తి జాబితా&quot;&gt;{{cite news |last1=హెచ్ఎంటీవి |first1=ఆంధ్రప్రదేశ్ |title=పద్మ అవార్డు గ్రహీతల పూర్తి జాబితా |url=https://www.hmtvlive.com/andhra/2020-padma-awards-list-telugu-38333 |accessdate=10 February 2020 |publisher=రాజ్ |date=26 January 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200210182801/https://www.hmtvlive.com/andhra/2020-padma-awards-list-telugu-38333 |archivedate=10 February 2020}}&lt;/ref&gt;

== పద్మ విభూషణ్ పురస్కారం ==
అసాధారణమైన విశిష్ట సేవ కొరకు ఇచ్చేది [[పద్మ విభూషణ్ పురస్కారం]]. ఇది భారతదేశంలో రెండవ అత్యధిక పౌర పురస్కారం. 2020లో 7మందికి ఈ పురస్కారం అందజేశారు.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! క్రమసంఖ్య !! పేరు !! రంగం !! రాష్ట్రం/దేశం
|-
| 1 || జార్జ్ ఫెర్నాండెజ్ (మరణానంతరం) || ప్రజా వ్యవహారాలు || [[బీహార్]] 
|-
| 2 || [[అరుణ్ జైట్లీ]] (మరణానంతరం) || ప్రజా వ్యవహారాలు || [[ఢిల్లీ]] 
|-
| 3 || సర్ అనెరూడ్ జుగ్నౌత్ జిసిఎస్కె || ప్రజా వ్యవహారాలు || [[మారిషస్]] 
|-
| 4 || [[మేరీ కోమ్]] || [[క్రీడలు]] || [[మణిపూర్]] 
|-
| 5 || చన్నులాల్ మిశ్రా || [[కళ]] || [[ఉత్తర ప్రదేశ్]]
|-
| 6 || [[సుష్మాస్వరాజ్]] (మరణానంతరం) || ప్రజా వ్యవహారాలు || [[ఢిల్లీ]] 
|-
| 7 || విశ్వేశతీర్థ స్వామీజీ శ్రీ పెజవర అధోఖాజా మఠా ఉడుపి (మరణానంతరం) || ఆధ్యాత్మికత || [[కర్ణాటక]]
|}

== పద్మభూషణ్ పురస్కారం ==
హై ఆర్డర్ విశిష్ట సేవ కొరకు ఇచ్చేది [[పద్మభూషణ్ పురస్కారం]]. ఇది భారతదేశంలో మూడవ అత్యధిక పౌర పురస్కారం. 2020లో 16మందికి ఈ పురస్కారం అందజేశారు.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! క్రమసంఖ్య !! పేరు !! రంగం !! రాష్ట్రం/దేశం
|-
| 1 || ఎం. ముంతాజ్ అలీ  || ఆధ్యాత్మికత || [[కేరళ]]
|-
| 2 || శ్రీ సయ్యద్ ముజ్జెం అలీ (మరణానంతరం) || ప్రజా వ్యవహారాలు ``|| [[బంగ్లాదేశ్]]
|-
| 3 || ముజాఫర్ హుస్సేన్ బేగ్ || ప్రజా వ్యవహారాలు || [[జమ్మూ కాశ్మీర్]]
|-
| 4 || అజోయ్ చక్రవర్తి || [[కళ]] || [[పశ్చిమ బెంగాల్]]
|-
| 5 || మనోజ్ దాస్ || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[పుదుచ్చేరి]]
|-
| 6 || బాలకృష్ణ ధూషి || [[వాస్తుశిల్పి|వాస్తుశిల్పం]] || [[గుజరాత్]]
|-
| 7 || శ్రీమతి కృష్ణమ్మల్ జగన్నాథన్ || సామాజిక సేవ || [[తమిళనాడు]]
|-
| 8 || ఎస్సీ జమీర్ || ప్రజా వ్యవహారాలు || [[నాగాలాండ్]]
|-
| 9 || అనిల్ ప్రకాష్ జోషి || సామాజిక సేవ || [[ఉత్తరాఖండ్]]
|-
| 10 || డా. త్సేరింగ్ లాండోల్ || [[వైద్యం]] || [[లడఖ్]]
|-
| 11 || [[ఆనంద్ మహీంద్రా]]|| [[వాణిజ్యం]], [[పరిశ్రమ]] || [[మహారాష్ట్ర]] 
|-
| 12 || నీలకంఠ రామకృష్ణ మాధవ మీనన్ (మరణానంతరం) || ప్రజా వ్యవహారాలు || [[కేరళ]]
|-
| 13 || మనోహర్ గోపాల కృష్ణ ప్రభు పారికర్ (మరణానంతరం) || ప్రజా వ్యవహారాలు || [[గోవా]]
|-
| 14 || ప్రొఫెసర్ జగదీష్ శేత్ || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[యు.ఎస్.ఏ]]
|-
| 15 || శ్రీమతి [[పి.వి. సింధు]] || [[క్రీడలు]] || [[తెలంగాణ]]
|-
| 16 || వేణు శ్రీనివాసన్ || ట్రేడ్, ఇండస్ట్రీ || [[తమిళనాడు]]
|}

== పద్మశ్రీ పురస్కారం ==
విశిష్ట సేవ కొరకు అవార్డు ఇచ్చేది [[పద్మశ్రీ పురస్కారం]]. ఇది భారతదేశంలో నాల్గవ అత్యధిక పౌర పురస్కారం. 2020లో 108మందికి ఈ పురస్కారం అందజేశారు.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! క్రమసంఖ్య !! పేరు !! రంగం !! రాష్ట్రం/దేశం
|-
| 1 || గురు శషాధర్ ఆచార్య || [[కళ]] || [[జార్ఖండ్]]
|-
| 2 || డా యోగి ఏరోన్ || [[వైద్యం]] || [[ఉత్తరాఖండ్]]
|-
| 3 || జై ప్రకాష్ అగర్వాల్ || [[వాణిజ్యం]], [[పరిశ్రమ]] || [[ఢిల్లీ]]
|-
| 4 || జగదీష్ లాల్ అహుజా || సామాజిక సేవ || [[పంజాబ్]]
|-
| 5 || కాజీ మసుమ్ అక్తర్ || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[పశ్చిమ బెంగాల్]]
|-
| 6 || శ్రీమతి గ్లోరియా అరీరా || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[బ్రెజిల్]]
|-
| 7 || ఖాన్ జహీర్‌ఖాన్ బక్తియార్ఖన్ || [[క్రీడలు]] || [[మహారాష్ట్ర]]
|-
| 8 || డా. పద్మావతి బందోపాధ్యాయ || [[వైద్యం]] || [[ఉత్తర ప్రదేశ్]]
|-
| 9 || డాక్టర్ సుశోవన్ బెనర్జీ || [[వైద్యం]] || [[పశ్చిమ బెంగాల్]] 
|-
| 10 || డా. దిగంబర్ డౌన్ || [[వైద్యం]] || [[చండీగఢ్]]
|-
| 11 || డా. దమయంతి బేష్రా || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[ఒడిశా]]
|-
| 12 || పవార్ పోపాట్రావ్ భగుజీ || సామాజిక సేవ || [[మహారాష్ట్ర]]
|-
| 13 || హిమ్మతా రామ్ భంభు || సామాజిక సేవ || [[రాజస్థాన్]] 
|-
| 14 || శ్రీ సంజీవ్ బిఖ్‌చందాని || [[వాణిజ్యం]], [[పరిశ్రమ]] || [[ఉత్తర ప్రదేశ్]] 
|-
| 15 || గఫుర్భాయ్ ఎం. బిలాఖియా || [[వాణిజ్యం]], [[పరిశ్రమ]] || [[గుజరాత్]]
|-
| 16 || బాబ్ బ్లాక్‌మన్ || ప్రజా వ్యవహారాలు || [[యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్]]
|-
| 17 || [[ఇందిరా పి. పి. బోరా]] || [[కళ]] || [[అస్సాం]]
|-
| 18 || మదన్ సింగ్ చౌహాన్ || [[కళ]] || [[ఛత్తీస్‌గఢ్]]
|-
| 19 || శ్రీమతి [[ఉషా చౌమర్]] || సామాజిక సేవ || [[రాజస్థాన్]] 
|-
| 20 || [[లిల్ బహదూర్ చెత్రి]] || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[అస్సాం]] 
|-
| 21 || శ్రీమతి. లలిత &amp; శ్రీమతి. సరోజా చిదంబరం || [[కళ]] || [[తమిళనాడు]]
|-
| 22 ||[[వజీరా చిత్రసేన ]] || [[కళ]] || [[శ్రీలంక]]
|-
| 23 || డా. పురుషోత్తం దాధీచ్ || [[కళ]] || [[మధ్యప్రదేశ్]]
|-
| 24 || ఉత్సవ్ చరణ్ దాస్ || [[కళ]] || [[ఒడిశా]]
|-
| 25 || ప్రొ. ఇంద్ర దస్నాయకే (మరణానంతరం) || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[శ్రీలంక]]
|-
| 26 || హెచ్‌ఎం దేశాయ్ || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[గుజరాత్]] 
|-
| 27 || మనోహర్ దేవదాస్ || [[కళ]] || [[తమిళనాడు]]
|-
| 28 || కుమారి పోయినం బెంబేమ్ దేవి || [[క్రీడలు]] || [[మణిపూర్]]
|-
| 29 || శ్రీమతి లియా డిస్కిన్ || సామాజిక సేవ || [[బ్రెజిల్]] 
|-
| 30 || ఎంపి గణేష్ || [[క్రీడలు]] || [[కర్ణాటక]]
|-
| 31 || డా. బెంగళూరు గంగాధర్ || [[వైద్యం]] || [[కర్ణాటక]]
|-
| 32 || డా. రామన్ గంగాఖేద్కర్ || [[సైన్స్]], [[ఇంజనీరింగ్]] || [[మహారాష్ట్ర]] 
|-
| 33 || బారీ గార్డినర్ || ప్రజా వ్యవహారాలు || [[యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్]]
|-
| 34 || చేవాంగ్ మోటప్ గోబా || [[వాణిజ్యం]], [[పరిశ్రమ]] || [[లడఖ్]]
|-
| 35 || భారత్ గోయెంకా || [[వాణిజ్యం]], [[పరిశ్రమ]] || [[కర్ణాటక]]
|-
| 36 || యడ్ల గోపాలారావు || [[నాటకం|నాటకరంగం]] || [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|-
| 37 || మిత్రభాను గౌంటియా || [[కళ]] || [[ఒడిశా]]
|-
| 38 || శ్రీమతి [[తులసి గౌడ]] || సామాజిక సేవ || [[కర్ణాటక]]
|-
| 39 || సుజోయ్ కె. గుహా || [[సైన్స్]], [[ఇంజనీరింగ్]] || [[బీహార్]]
|-
| 40 || శ్రీమతి [[హరేకల హజబ్బ]] || సామాజిక సేవ || [[కర్ణాటక]]
|-
| 41 || [[ఎనాముల్ హక్]] || [[పురావస్తు శాస్త్రం]] || [[బంగ్లాదేశ్]]
|-
| 42 || [[మధు మన్సూరి హస్ముఖ్]] || [[కళ]] || [[జార్ఖండ్]] 
|-
| 43 || అబ్దుల్ జబ్బర్ (మరణానంతరం) || సామాజిక సేవ || [[మధ్యప్రదేశ్]]
|-
| 44 || బిమల్ కుమార్ జైన్ || సామాజిక సేవ || [[బీహార్]]
|-
| 45 || శ్రీమతి మీనాక్షి జైన్ || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[ఢిల్లీ]]
|-
| 46 || నేమ్నాథ్ జైన్ || [[వాణిజ్యం]], [[పరిశ్రమ]] || [[మధ్యప్రదేశ్]]
|-
| 47 || శ్రీమతి శాంతి జైన్ || [[కళ]] || [[బీహార్]]
|-
| 48 || సుధీర్ జైన్ || [[సైన్స్]], [[ఇంజనీరింగ్]] || [[గుజరాత్]]
|-
| 49 || బెనిచంద్ర జమాటియా || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[త్రిపుర]]
|-
| 50 || కెవి సంపత్ కుమార్, శ్రీమతి విదుషి జయలక్ష్మి కెఎస్ || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]], [[జర్నలిజం]] || [[కర్ణాటక]]
|-
| 51 || [[కరణ్ జోహార్]] || [[కళ]] || [[మహారాష్ట్ర]]
|-
| 52 || డా. లీలా జోషి || [[వైద్యం]] || [[మధ్యప్రదేశ్]]
|-
| 53 || శ్రీమతి సరిత జోషి || [[కళ]] || [[మహారాష్ట్ర]]
|-
| 54 || సి. కమ్లోవా || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[మిజోరం]]
|-
| 55 || డాక్టర్ రవి కన్నన్ || [[వైద్యం]] || [[అస్సాం]]
|-
| 56 || శ్రీమతి [[ఏక్తా కపూర్]] || [[సినిమా]] || [[మహారాష్ట్ర]]
|-
| 57 || యాజ్ది నౌషిర్వాన్ కరంజియా || [[కళ]] || [[గుజరాత్]]
|-
| 58 || నారాయణ్ జె. జోషి కారయల్ || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[గుజరాత్]]
|-
| 59 || డా. నరీందర్ నాథ్ ఖన్నా || [[వైద్యం]] || [[ఉత్తర ప్రదేశ్]]
|-
| 60 || నవీన్ ఖన్నా || [[సైన్స్]], [[ఇంజనీరింగ్]] || [[ఢిల్లీ]]
|-
| 61 || ఎస్పీ కొఠారి || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[యు.ఎస్.ఏ]] 
|-
| 62 || వి.కె. మునుసామి కృష్ణపక్తర్ || [[కళ]] || [[పుదుచ్చేరి]]
|-
| 63 || ఎంకే కుంజోల్ || సామాజిక సేవ || [[కేరళ]]
|-
| 64 || మన్మోహన్ మహాపాత్ర (మరణానంతరం) || [[కళ]] || [[ఒడిశా]]
|-
| 65 || ఉస్తాద్ అన్వర్ ఖాన్ మంగ్నియార్ || [[కళ]] || [[రాజస్థాన్]] 
|-
| 66 || శ్రీ కట్టుంగల్ సుబ్రమణ్యం మనీలాల్ || [[సైన్స్]], [[ఇంజనీరింగ్]] || [[కేరళ]]
|-
| 67 || మున్నా మాస్టర్ || [[కళ]] || [[రాజస్థాన్]]
|-
| 68 || ప్రొ. అభిరాజ్ రాజేంద్ర మిశ్రా || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[హిమాచల్ ప్రదేశ్]]
|-
| 69 ||  శ్రీమతి బినపాని మొహంతి || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[ఒడిశా]]
|-
| 70 ||  డాక్టర్ అరుణోదయ్ మొండల్ || [[వైద్యం]] || [[పశ్చిమ బెంగాల్]] 
|-
| 71 || డా. పృథ్వీంద ముఖర్జీ || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[ఫ్రాన్స్]] 
|-
| 72 || సత్యనారాయణ ముండయూర్ || సామాజిక సేవ || [[అరుణాచల్ ప్రదేశ్]]
|-
| 73 || మనీలాల్ నాగ్ || [[కళ]] || [[పశ్చిమ బెంగాల్]]
|-
| 74 || ఎన్. చంద్రశేఖరన్ నాయర్ || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[కేరళ]]
|-
| 75 || డా. టెట్సు నకామురా (మరణానంతరం) || సామాజిక సేవ || [[ఆఫ్ఘనిస్తాన్]]
|-
| 76 || శివ దత్ నిర్మోహి ||  [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[జమ్మూ కాశ్మీర్]] 
|-
| 77 ||  పు లాల్బియక్తా పచువా || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]], [[జర్నలిజం]] || [[మిజోరం]] 
|-
| 78 || శ్రీమతి మూజిక్కల్ పంకజాక్షి || [[కళ]] || [[కేరళ]]
|-
| 79 || డా. ప్రశాంత కుమార్ పట్టానాయిక్ || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[యు.ఎస్.ఏ]]
|-
| 80 || జోగేంద్ర నాథ్ ఫుకాన్ || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[అస్సాం]]
|-
| 81 || శ్రీమతి రాహిబాయి సోమ పోపెరే ||[[వ్యవసాయం]] || [[మహారాష్ట్ర]] 
|-
| 82 || యోగేశ్ ప్రవీణ్ || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[ఉత్తర ప్రదేశ్]] 
|-
| 83 || జితు రాయ్ || [[క్రీడలు]] || [[ఉత్తర ప్రదేశ్]] 
|-
| 84 || తరుణదీప్ రాయ్ || [[క్రీడలు]] || [[సిక్కిం]] 
|-
| 85 || ఎస్.రామకృష్ణన్ || సామాజిక సేవ || [[తమిళనాడు]] 
|-
| 86 || శ్రీమతి రాణి రాంపాల్ || [[క్రీడలు]] || [[హర్యానా]] 
|-
| 87 || శ్రీమతి [[కంగనా రనౌత్]] || [[సినిమా]] || [[మహారాష్ట్ర]]
|-
| 88 ||[[దళవాయి చలపతిరావు|దలైవై చలపతి రావు]]||[[కళ]] || [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|-
| 89 || షాబుద్దీన్ రాథోడ్ || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[గుజరాత్]]
|-
| 90 || కళ్యాణ్ సింగ్ రావత్ || సామాజిక సేవ || [[ఉత్తరాఖండ్]]
|-
| 91 || [[చింతల వెంకట్ రెడ్డి]] || [[వ్యవసాయం]] || [[తెలంగాణ]]
|-
| 92 || శ్రీమతి డా. శాంతి రాయ్ || [[వైద్యం]] || [[బీహార్]] 
|-
| 93 || రాధమ్మోహన్, శ్రీమతి సబర్మతి || [[వ్యవసాయం]] || [[ఒడిశా]]
|-
| 94 || బటకృష్ణ సాహూ || పశుసంవర్ధక || [[ఒడిశా]] 
|-
| 95 || శ్రీమతి ట్రినిటీ సైయో || [[వ్యవసాయం]] || [[మేఘాలయ]]
|-
| 96 || అద్నాన్ సామి || [[సినిమా]] || [[మహారాష్ట్ర]] 
|-
| 97 || విజయ్ సంకేశ్వర్ || [[వాణిజ్యం]], [[పరిశ్రమ]] || [[కర్ణాటక]]
|-
| 98 || డా. కుషల్ కొన్వర్ శర్మ || [[వైద్యం]] || [[అస్సాం]]
|-
| 99 || సయీద్ మెహబూబ్ షా ఖాద్రి అలియాస్ సయ్యద్భాయ్ || సామాజిక సేవ || [[మహారాష్ట్ర]]
|-
| 100 || [[మొహమ్మద్ షరీఫ్]] || సామాజిక సేవ || [[ఉత్తర ప్రదేశ్]]
|-
| 101 || శ్యామ్ సుందర్ శర్మ || [[కళ]] || [[బీహార్]]
|-
| 102 || డా. గురుదీప్ సింగ్ || [[వైద్యం]] || [[గుజరాత్]]
|-
| 103 || రామ్‌జీ సింగ్ || సామాజిక సేవ || [[బీహార్]]
|-
| 104 || వశిష్ఠ నారాయణ్ సింగ్ (మరణానంతరం) || [[సైన్స్]], [[ఇంజనీరింగ్]] || [[బీహార్]]
|-
| 105 || దయా ప్రకాష్ సిన్హా || [[కళ]] || [[ఉత్తర ప్రదేశ్]] 
|-
| 106 || డా. సాంద్ర దేసా సౌజా || [[వైద్యం]] || [[మహారాష్ట్ర]]
|-
| 107 || [[శ్రీ భాష్యం విజయసారథి]] || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[తెలంగాణ]]
|-
| 108 || శ్రీమతి కాలే షాబీ మహబూబ్, షేక్ మహాబూబ్ సుబానీ || [[కళ]] || [[తమిళనాడు]]
|-
| 109 || [[జావేద్ అహ్మద్ తక్]] || సామాజిక సేవ || [[జమ్మూ కాశ్మీర్]]
|-
| 100 || ప్రదీప్ తలప్పిల్ || [[సైన్స్]], [[ఇంజనీరింగ్]] || [[తమిళనాడు]]
|-
| 111 || యేషే డోర్జీ తోంగ్చి || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[అరుణాచల్ ప్రదేశ్]] 
|-
| 112 || రాబర్ట్ థుర్మాన్ || [[సాహిత్యం]], [[విద్య]] || [[యు.ఎస్.ఏ]] 
|-
| 113 || అగస్ ఇంద్ర ఉదయనా || సామాజిక సేవ || [[ఇండోనేషియా]]
|-
| 114 || హరీష్ చంద్ర వర్మ || [[సైన్స్]], [[ఇంజనీరింగ్]] || [[ఉత్తర ప్రదేశ్]] 
|-
| 115 || సుందరం వర్మ || సామాజిక సేవ || [[రాజస్థాన్]]
|-
| 116 || డా. రోమేష్ టెక్చంద్ వాధ్వానీ || [[వాణిజ్యం]], [[పరిశ్రమ]] || [[యు.ఎస్.ఏ]]
|-
| 117 || సురేష్ వాడ్కర్ || [[కళ]] || [[మహారాష్ట్ర]]
|-
| 118 || ప్రేమ్ వాట్సా || [[వాణిజ్యం]], [[పరిశ్రమ]] || [[కెనడా]]
|}

== ఇవికూడా చూడండి ==
* [[పద్మ విభూషణ్ పురస్కారం]]
* [[పద్మభూషణ్ పురస్కారం]]
* [[పద్మశ్రీ పురస్కారం]]

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}

[[వర్గం:పద్మ పురస్కారాలు]]
[[వర్గం:పురస్కారాలు]]</text>
      <sha1>jv03rqa9ai48tir047x4fr1lspa1yuh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఉపాధ్యాయుడు</title>
    <ns>0</ns>
    <id>298592</id>
    <revision>
      <id>3606579</id>
      <parentid>3584909</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:01:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Thirumalgoud</username>
        <id>104671</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5713" xml:space="preserve">{{విస్తరణ}}


{{Infobox Occupation|name=ఉపాధ్యాయుడు|image=[[Image:Classroom in India.jpg|250px]]|caption=పాఠశాల విద్యార్ధులతో ఉపాధ్యాయురాలు (బెంగుళూరు పరిసరప్రాంతంలో) |official_names=ఉపాధ్యాయుడు , ఉపాధ్యాయురాలు
|type=[[వృత్తి]]
|activity_sector=[[విద్య]]
|competencies=నేర్చుకొనే విధాలపై అవగాహన, విషయంపై జ్ఞానం; నైపుణ్యంగా విషయాన్ని బోధించటం, బోధనాంశాలు రూపొందించడం, నేర్చుకొన్నవారి నైపుణ్యాలు తనిఖీ చేయటం,మనస్తత్వ శాస్త్రం, ప్రణాళిక చేయటం,నాయకత్వ లక్షణాలు&lt;ref name=competence&gt;Williamson McDiarmid, G. &amp; Clevenger-Bright M. (2008), 'Rethinking Teacher Capacity', in Cochran-Smith, M., Feiman-Nemser, S. &amp; Mc Intyre, D. (Eds.): Handbook of Research on Teacher Education. Enduring questions in changing contexts. New York/Abingdon: Routledge/Taylor &amp; Francis.&lt;/ref&gt;
|formation=(దేశాన్నిబట్టి మారుతుంది) [[బిఇడి]]
|employment_field=[[పాఠశాల]]లు
|related_occupation=[[ఆచార్యుడు]], [[విద్యావేత్త]], [[ఆధ్యాపకుడు]], [[శిక్షకుడు]]
|average_salary=$43,009 (అమెరికా ప్రభుత్వ పాఠశాల) 2006-2007 విద్యాసంవత్సరం&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.aft.org/salary/ |title=Transfer to |publisher=Aft.org |url-status=dead |df=dmy-all |access-date=2020-02-21 |archive-date=2018-12-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181224204829/https://www.aft.org/salary/%20 }}&lt;/ref&gt;
}}

'''ఉపాధ్యాయుడు''' ('''ఉపాధ్యాయురాలు''', '''విద్యావేత్త''') విద్యార్థులు జ్ఞానం, సామర్థ్యం లేదా సత్ప్రవర్తన సంపాదించడానికి సహాయపడే వ్యక్తి. 

ఉపాధ్యాయుడి  పాత్రను ఎవరైనా తీసుకోవచ్చు (ఉదా: ఒక నిర్దిష్ట పనిని ఎలా చేయాలో సహోద్యోగికి చూపించినప్పుడు). కొన్ని దేశాల్లో, పాఠశాల లేదా కళాశాల వంటి నియత విద్య కాకుండా, ఇంటిలో వారే పిల్లలకు విద్య నేర్పడం (హోమ్‌స్కూలింగ్) లాంటి  వంటి  అనియత  విద్య ద్వారా చిన్నారులకు విద్య నేర్పవచ్చు.  కొన్ని ఇతర వృత్తుల్లో గణనీయమైన స్థాయిలో బోధన ఇమిడి ఉండవచ్చు (ఉదా. చేతిపనులు నేర్పేవారు, మతబోధకులు). 

చాలా దేశాల్లో, విద్యార్థులకు సంప్రదాయ బోధన సాధారణంగా జీతం తీసుకొనే వృత్తి అధ్యాపకుల ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది. ఈ వ్యాసం ఉద్యోగస్థులైన వారి ప్రధాన పాత్రగా, ఒక పాఠశాలలో లేదా ప్రారంభ అధికారిక విద్య లేదా శిక్షణ వంటి ఇతర ప్రదేశాలలో, ఒక అధికారిక విద్యా సందర్భంలో ఇతరులకు బోధించేవారిపై  దృష్టి పెడుతుంది.

== విధులు, వ్యవహారాలు ==
[[దస్త్రం:Brack_Vocabularius_rerum.jpg|thumb|264x264px| లాటిన్ పాఠశాల ఉపాధ్యాయుడు, ఇద్దరు విద్యార్థులు, 1487 ]]
ఒక ఉపాధ్యాయుడి పాత్ర సంస్కృతుల మధ్య మారుతూ ఉండవచ్చు. 

ఉపాధ్యాయులు, [[అక్షరాస్యత]] సంఖ్యాశాస్త్రం, హస్తకళ లేదా వృత్తి శిక్షణ, [[కళలు]], [[మతము|మతం]], [[పౌరశాస్త్రం|పౌరసత్వం]], సమాజ పాత్రలు లేదా జీవిత నైపుణ్యాలలో తమ బోధనను అందించవచ్చు. 

సంప్రదాయ బోధనా విధుల్లో, అంగీకరించిన పాఠ్యాంశాల ప్రకారం పాఠాలను తయారు చేయడం, పాఠాలు చెప్పడం, విద్యార్థి పురోగతిని అంచనా చేయడం వంటివి ఉంటాయి..

== ఇవి కూడ చూడండి ==
[[ప్రతిభావంతులైన విద్యా కేంద్రం]]

==మూలాలు==
{{మూలాల జాబితా}}
{{విద్య, ఉపాధి}}

[[వర్గం:విద్య]]</text>
      <sha1>t9mei7j84w8hio2gwomsoc83ds9429d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఉత్తరాది మఠం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>303177</id>
    <revision>
      <id>3606761</id>
      <parentid>3605736</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T00:45:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MRRaja001</username>
        <id>83794</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42800" xml:space="preserve">{|class=&quot;infobox&quot; style=&quot;width:20.5em; text-align:center; margin-left:1em; margin-bottom:1em; padding:0em 0em 0em 0em; border:1px solid silver&quot;
| colspan=&quot;2&quot; style=&quot;text-align:center; font-size: 175%;&quot; | '''&lt;br /&gt;శ్రీ శ్రీ జగద్గురు మధ్వాచార్య మూల మహా సంస్థానం, &lt;br&gt; &lt;br&gt; శ్రీ ఉత్తరాది మఠం''',
----
|-
| colspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; style=&quot;border-bottom: solid 1px #ccd2d9;&quot;| &lt;!-- Deleted image removed: [[Image:Sringeri logo.jpg|90px]] --&gt;&lt;br /&gt;'''&lt;big&gt;శ్రీ ఉత్తరాది మఠం&lt;/big&gt;'''
|-
|-
!colspan=2|ఆచార్య:&lt;br&gt;[[సత్యాత్మ తీర్థ|శ్రీ సత్యాత్మ తీర్థ]]&lt;br&gt;{{#if:|&lt;sub&gt;{{{other}}}&lt;/sub&gt;}}
|-
| colspan=&quot;2&quot; style=&quot;border-bottom: solid 1px #ccd2d9;&quot;|
|-
! Styles
| శ్రీ శ్రీ జగద్గురు
|-
! 
|శ్రీ శ్రీ ೧೦೦೮ శ్రీ 
|- 
! Residence
|[[బెంగళూరు]]
|-
! Founder
| [[మధ్వాచార్యులు]]
|-
! First Acharya
| [[శ్రీ పద్మనాభ తీర్థ]]
|-
! Formation
| 
|-
! Website
| {{nowrap|https://www.uttaradimath.org| ఉత్తరాది మఠం అధికారక వెబ్సైటు}}
|-
| colspan=&quot;2&quot; style=&quot;border-bottom: solid 1px #ccd2d9;&quot;|
|-
|}
{{హిందూ మతము}}
'''శ్రీ ఉత్తరాది మఠం''' ('''ఆది మఠం''' లేదా '''మూల మఠం''' లేదా '''ఉత్తరాది పీఠం''' అని కూడా పిలుస్తారు), [[హిందూధర్మం|సనాతన ధర్మం]] మరియు [[ద్వైతం|ద్వైత వేదాంతాన్ని]] (తత్త్వవాదం) సంరక్షించడానికి మరియు ప్రచారం చేయడానికి [[మధ్వాచార్యులు]] స్థాపించిన ప్రధాన మఠాలలో (మఠం) ఒకటి .&lt;ref name=&quot;The Society Mythic Society&quot;&gt;{{cite book|title=The Quarterly Journal of the Mythic Society (Bangalore)., Volume 83|url=https://books.google.com/books?id=JPxtAAAAMAAJ|publisher=The Society (Mythic Society)|year=1992|page=133|quote=In addition to the eight Mathas at Udupi, Acharya Madhwa had also founded the Uttaradi Matha with Padmanabha and Jayateertha being its Peethadhipatis in succession.}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=A History of Indian Philosophy, Volume 4|url=https://books.google.com/books?id=Ml2H_z0E7bAC|author=Surendranath Dasgupta|publisher=Motilal Banarsidass Publications|year=1975|page=56|isbn = 9788120804159}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=A Thousand Laurels--Dr. Sadiq Naqvi: Studies on Medieval India with Special Reference to Deccan, Volume 2|url=https://books.google.com/books?id=DV9uAAAAMAAJ|page=779|author1=Ṣādiq Naqvī|author2=V. Kishan Rao|author3=A. Satyanarayana|publisher=Osmania University|year=2005}}&lt;/ref&gt; ఉత్తరాది మఠం మాధ్వులలో ఒక ముఖ్యమైన పీఠం. [[తుళునాడు]] ప్రాంతం వెలుపల ఉన్న మాధ్వులలో మెజారిటీ మాధ్వులు ఈ మఠాన్ని అనుసరించేవారే. ఉత్తరాది మఠానికి [[కర్ణాటక]] ([[తుళునాడు]] ప్రాంతం వెలుపల), [[మహారాష్ట్ర]], [[ఆంధ్రప్రదేశ్]], [[తెలంగాణ]], [[మధ్యప్రదేశ్]], [[తమిళనాడు]] మరియు [[బీహార్]] (ముఖ్యంగా [[గయ]]) ప్రాంతాలలో అనుచరులు ఉన్నారు.   

భారతదేశంలోని ఉపగ్రహ సంస్థల ద్వారా మాధ్వ సంప్రదాయాన్ని మరియు సన్యాస కార్యకలాపాలను చారిత్రాత్మకంగా సమన్వయం చేసి, సంస్కృత సాహిత్యాన్ని సంరక్షించి, ద్వైత అధ్యయనాలను కొనసాగించిన ప్రధాన హిందూ సన్యాసులలో ఉత్తరాది మఠం ఒకటి. ఉత్తరాది మఠం ఒక గ్రంథాలయం మరియు చారిత్రక సంస్కృత వ్రాతప్రతులకు మూలం.  ఇతర హిందూ మఠాలతో పాటుగా శ్రీ మఠం వేదాలను సంరక్షించడంలో, విద్యార్థులు మరియు పారాయణాలను స్పాన్సర్ చేయడం, సంస్కృత స్కాలర్‌షిప్‌లు మరియు వార్షిక మధ్వ జయంతిని జరుపుకోవడంలో చురుకుగా ఉంది. ప్రస్తుత పీఠాధిపతి లేదా ఆచార్య పీఠాధిపతి [[సత్యాత్మ తీర్థ|శ్రీ సత్యాత్మ తీర్థ స్వామీజీ]], ఈ మఠం యొక్క ఆధ్యాత్మిక వారసత్వంలో 42వ జగద్గురువులు.&lt;ref&gt;{{cite book|title=Library movement and library development in Karnataka|url=https://books.google.com/books?id=-slLAQAAIAAJ|page=102|author=P. Sesha Giri Kumar|publisher=B.R. Publishing Corporation|year=2008|isbn = 9788176465939}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Rosen-p132&quot;&gt;{{cite book|title=Vaisnavism|author=Steven Rosen|publisher=Motilal Banarsidass Publishers|date=30 November 1994|url=https://books.google.com/books?id=4IrQkw5x2o4C&amp;pg=PA132|page=132|isbn=9788120812352}}&lt;/ref&gt; 

సురేంద్రనాథ్ దాస్‌గుప్తా ప్రకారం, ఉత్తరాది మఠం రెండుసార్లు విభజించబడింది, కాబట్టి మేము మూడు మఠాలతో ముగించాము, మిగిలిన రెండు వ్యాసరాజ మఠం మరియు రాఘవేంద్ర మఠం.&lt;ref name=&quot;Rosen-p132&quot; /&gt;  ఉత్తరాది మఠం, వ్యాసరాజ మఠం మరియు రాఘవేంద్ర మఠంతో పాటు, ద్వైత వేదాంతానికి చెందిన మూడు ప్రధాన అపోస్టోలిక్ సంస్థలుగా పరిగణించబడుతున్నాయి మరియు సంయుక్తంగా మఠాత్రయగా సూచిస్తారు.{{Sfn|Sharma|2000|p=199}}&lt;ref name=&quot;Rosen-p132&quot; /&gt;{{Sfn|Sharma|2000|p=193}} శతాబ్దాలుగా మధ్వానంతర ద్వైత వేదాంతానికి ప్రధాన వాస్తుశిల్పులుగా మత్తత్రయ యొక్క మఠాధిపతులు మరియు పండితులు ఉన్నారు.&lt;ref&gt;{{cite book|title=Viśiṣṭādvaita and Dvaita: A Systematic and Comparative Study of the Two Schools of Vedānta with Special Reference to Some Doctrinal Controversies|url=https://books.google.com/books?id=NrHWAAAAMAAJ|author=B. N. Hebbar|page=29|publisher=Bharatiya Granth Niketan|year=2004|isbn = 9788189211011}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=The Illustrated Weekly of India|url=https://books.google.com/books?id=sh6qWN4dcp4C|page=21|publisher=Bennett, Coleman &amp; Company, Limited, at the Times of India Press|year=1972|quote=Apart from the eight maths, three important maths outside Udipi have played a significant part in upholding and spreading the message of Dvaita: the Uttaradi Math (Bangalore) and the Raghavendraswami Math (Nanjangud) and the Vyasaraya Math (Sosale). Particularly mention must be made of the outstanding contribution of the late Satyadhyanatirtha of the Uttaradi Math - a giant intellectual indeed.}}&lt;/ref&gt;   తుళునాడు ప్రాంతం వెలుపల ఉన్న మఠాలలో, ఉత్తరాది మఠం అతిపెద్దది.&lt;ref&gt;{{cite book|title=Charisma and Canon: Essays on the Religious History of the Indian Subcontinent|url=https://books.google.com/books?id=nnvXAAAAMAAJ|page=122|author1=Vasudha Dalmia|author2=Angelika Malinar|author3=Martin Christof|publisher=Oxford University Press|year=2001|quote=The Desastha or Kannada- Marathi Madhvas have a few mathas, of which the Uttaradimatha is the largest;|isbn = 9780195654530}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=The Oxford India Hinduism Reader|url=https://books.google.com/books?id=pQBPAQAAIAAJ|author1=Vasudha Dalmia|author2=Heinrich von Stietencron|publisher=Oxford University Press|year=2009|pages=161–162|quote=The Desastha or Kannada-Marathi Madhvas have a few mathas, of which the Uttaradimatha is the largest.|isbn = 9780198062462}}&lt;/ref&gt;

==వ్యుత్పత్తి శాస్త్రం==
సంప్రదాయం ప్రకారం, &quot;ఉత్తరాది&quot; (సంస్కృతం: उत्तरादि ) &quot;మమ్మల్ని సంసార చక్రం నుండి పైకి లేపిన విష్ణువు &quot; మరియు &quot;మఠం&quot; (సంస్కృతం: मठ) ఆధ్యాత్మిక అధ్యయనాల కోసం &quot;క్లోయిస్టర్, ఇన్స్టిట్యూట్&quot; లేదా ఆలయాన్ని సూచిస్తుంది.&lt;ref&gt;{{cite book|author=Monier Monier-Williams|title=A Sanskrit–English Dictionary|url=https://books.google.com/books?id=_3NWAAAAcAAJ&amp;pg=PA730|year=1923|publisher=Oxford University Press|page=730}}&lt;/ref&gt; ఇది విష్ణు సహస్రనామంలో విష్ణువు యొక్క 494వ నామం.&lt;ref&gt;{{cite book|title=Shri Vishnu Sahasranama: In Sanskrit with Phonetics and Brief English Translation Explaining Its Grandeur and Procedural Rituals Etc|url=https://books.google.com/books?id=-1gpAAAAYAAJ|publisher=Bharatiya Vidya Bhavan|year=1998}}&lt;/ref&gt; 

చరిత్రకారుడు సి. హయవదన రావు ఇలా అంటాడు, &quot;ఉత్తరాది మఠం (అంటే, ఉత్తరాది మఠం (అంటే, ఉత్తరాది లేదా ఉత్తర దేశం నుండి వచ్చిన పురుషులు మొదట అధ్యక్షత వహించినందున అసలు ఉత్తర మఠం) మధ్వాచార్యుల ప్రధాన పీఠం&quot;.&lt;ref&gt;{{cite book|title=Mysore Gazetteer: Descriptive|url=https://books.google.com/books?id=6ScKAQAAIAAJ|author=Conjeeveram Hayavadana Rao|publisher=the Government Press|year=1927|page=321|quote=The Uttarādi Mutt ( i.e., the original North Mutt because it was first presided over by men drawn from the North or Uttara Desa ) is the prime pontifical seat of Madhvācharya.}}&lt;/ref&gt; రచయిత హెచ్.చిత్తరంజన్ మాట్లాడుతూ, &quot;ఉత్తర కర్ణాటక ప్రాంతంలో ద్వైత సిద్ధాంతాన్ని వ్యాప్తి చేయడానికి సన్యాసి పద్మనాభ తీర్థకు మధ్వాచార్య స్వయంగా దీక్ష ఇచ్చారు. స్వామీజీ కర్నాటకలోని ఉత్తర ప్రాంతాలలో ద్వైత తత్వాన్ని వ్యాప్తి చేసినందున, అక్కడ స్థాపించబడిన మఠానికి ఉత్తరాది మఠం అని పేరు వచ్చింది&quot;.&lt;ref name=&quot;auto&quot;/&gt; శర్మ అభిప్రాయపడ్డారు, &quot;ఉత్తరాది మఠానికి ప్రాదేశిక హోదా ఉంది, దాని పోంటిఫికేట్‌ను ఉత్తర-కర్ణాటకులు లేదా ఉత్తరాది-కర్ణాటకులు ఆక్రమించారు&quot;.{{Sfn|Sharma|2000|p=198}} 

==చరిత్ర==
[[File:Madhva8.jpg|thumb|left|[[వ్యాసుడు|వేదవ్యాస]] మహర్షితో శ్రీ [[మధ్వాచార్యులు]]]]
సత్యప్రజ్ఞా తీర్థ కాలంలో ద్వైత మరియు అద్వైత వేదాంతాల అనుచరుల మధ్య నిరంతర సంఘర్షణ జరిగింది. మణిమంజరి మరియు మధ్వ విజయ ప్రకారం, ఆనంద తీర్థ వేదాంతానికి సరైన వివరణ ఇవ్వడానికి మరియు వ్యక్తిగత ఆత్మలు లేదా జీవులను బ్రహ్మంగా భావించే అద్వైత వేదాంతాన్ని బోధించిన శంకరుని సిద్ధాంతాన్ని సవాలు చేయడానికి వాయు (వాయువు దేవుడు) అవతారంగా జన్మించాడు. . అహంభావంతో కొందరు శంకరుని అనుచరులు తమ ప్రత్యర్థుల మఠాలను ధ్వంసం చేసి పాపపు పనికి పాల్పడ్డారు. గురువు సత్యప్రజ్ఞ తీర్థ కూడా చంపబడ్డాడు, అతని శిష్యుడు మరియు వారసుడు ప్రజ్ఞా తీర్థ బలవంతంగా అద్వైత విశ్వాసంలోకి మార్చబడ్డాడు.&lt;ref&gt;{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=0ZJdDwAAQBAJ&amp;pg=PA54|title=A Prehistory of Hinduism|page=54|author=Manu V. Devadevan|publisher=Walter de Gruyter GmbH &amp; Co KG|access-date=10 October 2016|isbn=9783110517378|date=10 October 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=Religious Traditions, Volumes 15-20|url=https://books.google.com/books?id=rbclAQAAIAAJ|author=Garry Trumpf|publisher=School of studies in religion, University of Sydney|year=1992|page=148}}&lt;/ref&gt; అయినప్పటికీ, సత్య-ప్రజ్ఞా తీర్థ మరియు ప్రజ్ఞా తీర్థ యొక్క శిష్యులు నిజమైన వేదాంతానికి రహస్యంగా కట్టుబడి ఉన్నారు మరియు వారి సిద్ధాంతాన్ని రహస్యంగా ఆచరిస్తూనే ఉన్నారు. మధ్వాచార్యుల గురువు అచ్యుత ప్రేక్ష తీర్థ ఈ తరానికి చెందినవారు.&lt;ref&gt;{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=zrk0AwAAQBAJ&amp;pg=PT771|title=Hinduism: An Alphabetical Guide|author=Roshen Dalal|publisher=Penguin UK|access-date=18 April 2014|page=771|isbn=9788184752779|date=18 April 2014}}&lt;/ref&gt; 

సంప్రదాయం ప్రకారం, ఆది మఠానికి పీఠాధిపతిగా ఉన్న శ్రీ అచ్యుత ప్రేక్షకుడి సమయంలో, వేదవ్యాస శాసనం మీద, వాయు భగవానుడు క్రీ.శ. 1238 విజయ దశమి రోజున శ్రీ మధ్వాచార్యులుగా ఈ లోకంలో అవతరించినట్లు చెబుతారు. హిందూ ధర్మాన్ని పటిష్టం చేయడం.&lt;ref&gt;{{cite book|title=Itihas, volume 24|url=https://books.google.com/books?id=1Y9PAQAAMAAJ|publisher=Government of Andhra Pradesh|year=1998|page=85}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=Ascetics of Kashi: An Anthropological Exploration|url=https://books.google.com/books?id=8nHXAAAAMAAJ|author1=Surajit Sinha|author2=Baidyanath Saraswati|publisher=N.K. Bose Memorial Foundation|year=1978|page=133}}&lt;/ref&gt;   ఉత్తరాది మఠం [[పద్మనాభ తీర్థ]], [[జయతీర్థ]] మరియు అతని శిష్యుల ద్వారా [[మధ్వ]] నుండి ఉద్భవించింది.&lt;ref name=&quot;auto1&quot;&gt;{{cite book|title=People of India, Volume 26, Part 2|url=https://books.google.com/books?id=FRQwAQAAIAAJ|author=Kumar Suresh Singh|publisher=Oxford University Press|year=2003|page=955|isbn = 9788185938981}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=Arch. Series, Issue 69|url=https://books.google.com/books?id=tYrWC4oTtV0C|page=267|publisher=Government of Andhra Pradesh, Department of Archaeology|year=1960|quote=The Acārya himself started Matha for the propagation of his system and it became famous as the Uttarādi Matha.}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Society Mythic Society&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{cite book|title=Karnataka State Gazetteer: Dharwad District (including Gadag and Haveri Districts)|url=https://books.google.com/books?id=d5RPAQAAMAAJ|page=123|publisher=Office of the Chief Editor, Karnataka Gazetteer|year=1993|quote=Saint Padmanabha Tirtha was given Deeksha by Madhvacharya himself to spread the Dwaita school of thought in northern Karnataka region. Since the Swamiji spread the Dwaita philosophy in the northern parts of Karnataka, the Mutt established there gained the name Uttaradi Mutt.}}&lt;/ref&gt; ఉత్తరాది మఠానికి ప్రధాన కార్యాలయం లేదు, అయితే కొన్నిసార్లు కొన్ని ప్రదేశాలు ప్రత్యేక శ్రద్ధను పొందాయి. ఇది ప్రధానంగా ఒక ప్రయాణం చేసే సంస్థ, ఇది ఎక్కడికి వెళ్లినా ఆధ్యాత్మిక అభ్యాసం యొక్క జ్యోతిని మోసుకెళ్లడంలో బిజీగా ఉంది.&lt;ref name=&quot;auto2&quot;&gt;{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=8nHXAAAAMAAJ&amp;pg=PA134|title=Ascetics of Kashi: An Anthropological Exploration|author1=Surajit Sinha|author2=Baidyanath Saraswati|publisher=N.K.Bose Memorial Foundation|year=1978|page=134}}&lt;/ref&gt;

==ద్వైత వ్యాప్తి==
తుళునాడు ప్రాంతం వెలుపల ద్వైత వేదాంత వ్యాప్తికి పద్మనాభ తీర్థ మరియు అతని వారసులు కారణం. కన్నడలో హరిదాస ఉద్యమం యొక్క దశకూట వైష్ణవ భక్తి ఉద్యమానికి నరహరి తీర్థ అగ్రగామిగా పరిగణించబడుతుందని శర్మ చెప్పారు.  తత్త్వవాద సిద్ధాంతం మరింత ముందుకు సాగింది మరియు జయతీర్థ మరియు అతని వారసుల ద్వారా దేశమంతటా వ్యాపించింది.&lt;ref&gt;{{cite book|title=Vaisnavism: Its Philosophy, Theology and Religious Discipline|url=https://books.google.com/books?id=5SkwEAAAQBAJ&amp;pg=PA32|author=S.M.S. Chari|publisher=Motilal Banarsidass|date=1 January 2018|page=32|isbn = 9788120841352}}&lt;/ref&gt;

17వ శతాబ్దపు మొదటి త్రైమాసికంలో, విద్యాధీశ తీర్థ (ఉత్తరాది మఠానికి చెందిన 16వ పీఠాధిపతి) బీహార్‌లో, ఇప్పటికీ మధ్వ పాఠశాలకు విధేయత చూపుతున్న గయాలోని బ్రాహ్మణుల నుండి కొంత మందిని మధ్వ మతంలోకి మార్చగలిగారు.{{Sfn|Sharma|2000|p=541}}  శ్రీ సత్యనాథ తీర్థ ఉత్తరాది మఠానికి పీఠాధిపతిగా ఉన్న సమయంలో గయను సందర్శించి, తన పూర్వీకుడైన విద్యాధీశ తీర్థ ద్వారా మాద్విగా మార్చబడిన గయాపాల మధ్య మఠంపై పట్టును బలపరిచారు.{{Sfn|Sharma|2000|p=445}} 

==మఠంలో విగ్రహాలు==
[[File:Sri Sri Satyatma Tirtha Swamiji worshipping Mula Rama and Mula Sita idols.jpg|right|thumb|మూల రాముడు, మూల సీత, దిగ్విజయ రాముడు, వంశ రాముడు మరియు ప్రసన్న విఠల విగ్రహాలను పూజిస్తున్న [[సత్యాత్మ తీర్థ|శ్రీ శ్రీ సత్యాత్మ తీర్థ మహాస్వామి]].]] 
ఉత్తరాది మఠంలో పూజించబడే మూల రామ మరియు మూల సీత విగ్రహాలు &quot;చతుర్యుగ మూర్తి&quot; (విగ్రహాలు నాలుగు యుగాల నుండి పూజలో ఉన్నాయి).&lt;ref&gt;{{cite book|title=Itihas: Journal of the Andhra Pradesh State Archives &amp; Research Institute, Volume 24|url=https://books.google.com/books?id=1Y9PAQAAMAAJ|page=86|year=1998}}&lt;/ref&gt;{{Sfn|Naqvī|Rao|2005|p=774}}&lt;ref&gt;{{cite news|title=Special pujas mark Jayatirtha's aradhana mahotsava at Malkhed|url=https://www.thehindu.com/news/national/karnataka/Special-pujas-mark-Jayatirtha%E2%80%99s-aradhana-mahotsava-at-Malkhed/article14507052.ece|work=The Hindu|date=25 July 2015}}&lt;/ref&gt; మధ్వాచార్య వీటిని గజపతి రాజుల నుండి పొంది తన శిష్యుడైన [[పద్మనాభ తీర్థ]]కు అందించారు.{{Sfn|Glasenapp|1992|p=179}}  వీటితో పాటు మధ్వాచార్య స్వయంగా చెక్కిన దిగ్విజయ రాముని విగ్రహం, [[మాధవ తీర్థ]] ద్వారా పొందిన వంశ రామ విగ్రహం మరియు [[అక్షోభ్య తీర్థ]] ద్వారా పొందిన ప్రసన్న విఠల విగ్రహం కూడా మఠంలో పూజించబడుతున్నాయి. మధ్వాచార్యుడు బదరికాశ్రమం నుండి తిరిగి వచ్చినప్పుడు వేదవ్యాసుడు 8 వ్యాసముష్టిలను బహుకరించాడు. 8 వ్యాసముష్టిలలో 5 వ్యాసముష్ఠులు ఉత్తరాది మఠంలో ఉన్నాయి. ఈ వ్యాసముష్టిల గురించి ఉల్లేఖిస్తూ, జర్మన్ ఇండాలజిస్ట్ హెల్ముత్ వాన్ గ్లాసెనప్, &quot;ఒకరు ఉడిపిలో, ఒకరు సుబ్రహ్మణ్యం మఠంలో, ఒకరు మద్యతల (సోడే మఠం) మరియు మిగిలిన ఐదు ఆచార్యుల మఠం (ఉత్తరాది మఠం)&quot; అని చెప్పారు.{{Sfn|Glasenapp|1992|p=199}}  పురందర దాసు ఉత్తరాది మఠంలో పూజించబడిన మూల రామ మరియు మూల సీతా విగ్రహాలు, 5 వ్యాసముష్టి మరియు ఇతర 28 విగ్రహాలను తన ఒక పాటలో కీర్తించాడు — &quot;మధ్వరాయరా దేవతార్చనేయ ప్రసిద్ధ రఘునాథరు పూజించే సొబగు&quot;.{{Sfn|Rao|1984|p=20}} సంస్కృత పండితుడు VR పంచముఖి ఇలా అంటాడు, &quot;శ్రీశ్రీ సత్యాత్మతీర్థ ఎల్లప్పుడు లక్ష్మీ దేవి యొక్క భగవంతుడైన మూల రాముడిని ఎల్లప్పుడూ పూజిస్తారు, ఎల్లప్పుడూ సీతా దేవితో కలిసి ఉంటాడు&quot;.&lt;ref&gt;{{cite book|title=Kāvyakusumastabakaḥ|url=https://books.google.com/books?id=OyZKAQAAIAAJ|author=Vadiraj Raghawendracharya Panchamukhi|publisher=Rāṣṭriyasaṃskr̥tavidyāpīṭham|year=2002|page=27|quote=Sri Sri Satyatmatirtha always worships the auspicious Mula Rama, the Lord of Goddess Laxmi, always accompanied by Goddess Sīta.}}&lt;/ref&gt;

==గురు పరంపర==
[[దస్త్రం:Madhvacahrya.jpg|thumb|మధ్వాచార్యులు]]

===జగద్గురువులు===
ఈ మఠంలో పీఠాన్ని అధిష్టించిన మఠాధిపతులు ( పీఠాధిపతిలు / ఆచార్యులు ) పూర్తి జాబితా క్రింది విధంగా ఉంది:   ఈ జాబితా ఇప్పటి వరకు శ్రీ ఉత్తరాది మఠం యొక్క అధీకృత గురు-పరంపర (శిష్య వారసత్వం)ని సూచిస్తుంది.

*శ్రీ హంస (సుప్రీం పర్సన్/సుప్రీమ్ గాడ్ హెడ్, శ్రీ నారాయణ లేదా శ్రీ హరి; పరమాత్మ)

*శ్రీ బ్రహ్మ
*శ్రీ సనకాది
*శ్రీ దూర్వాస
*శ్రీ జ్ఞాన-నిధి తీర్థ
*శ్రీ గరుడ-వాహన తీర్థ
*శ్రీ కైవల్య తీర్థ
*శ్రీ జ్ఞానేశ తీర్థ
*శ్రీ పర తీర్థ
*శ్రీ సత్య-ప్రజ్ఞా తీర్థ
*శ్రీ ప్రజ్ఞా తీర్థం
*శ్రీ అచ్యుత-ప్రేక్ష తీర్థం లేదా అచ్యుత-ప్రజ్ఞా తీర్థం

#[[మధ్వాచార్యులు]] (1238-1317)
# [[పద్మనాభ తీర్థ]]
# [[నరహరి తీర్థ]]
# [[మాధవ తీర్థ]]
# [[అక్షోభ్య తీర్థ]]
# [[జయతీర్థ]] 
# [[విద్యాధిరాజ తీర్థ]]
# కవింద్ర తీర్థ
# వాగీష తీర్థ
# రామచంద్ర తీర్థ
# విద్యానిధి తీర్థ
# రఘునాథ తీర్థ
# రఘువర్య తీర్థ
# రాఘోత్తమ తీర్థ
# వేదవ్యాస తీర్థ
# విద్యాదీష తీర్థ
# వేదనిధి తీర్థ
# సత్యవ్రత తీర్థ
# సత్యనిధి తీర్థ
# సత్యనాథ తీర్థ
# సత్యఅభినవ తీర్థ
# సత్యపూర్ణ తీర్థ
# సత్యవిజయ తీర్థ
# సత్యప్రియ తీర్థ
# సత్యబోధ తీర్థ
# సత్యసంద తీర్థ
# సత్యవర తీర్థ
# సత్యధర్మ తీర్థ
# సత్యసంకల్ప తీర్థ
# సత్యసంతుస్ట తీర్థ
# సత్యపారాయణ తీర్థ
# సత్యకామ తీర్థ
# సత్యేశ్ట తీర్థ 
# సత్యపరాక్రమ తీర్థ
# సత్యవీర తీర్థ
# సత్యధీర తీర్థ
# సత్యజ్ఞాన తీర్థ
# సత్యధ్యాన తీర్థ
# సత్యప్రజ్ఞ తీర్థ
# సత్యఅభిగ్న తీర్థ
# [[సత్యప్రమోద తీర్థ]]
# [[సత్యాత్మ తీర్థ]]

==మిషన్==
ప్రాచీన వేద ధర్మాన్ని ( సనాతన ధర్మం ) ఆచరించడం, రక్షించడం, బోధించడం మరియు ప్రచారం చేయడం శ్రీ మఠం యొక్క ప్రధాన లక్ష్యం. ఉత్తరాది మఠం దాని మూలం నుండి నేటి వరకు నిజమైన వైదిక ధర్మానికి బలమైన న్యాయవాదిగా కొనసాగుతోంది. వైద్య సంరక్షణ, విద్య, విపత్తులు, విపత్తులు, యుద్ధాలు మొదలైన జీవితంలోని అన్ని రంగాలలో శ్రీ మఠం తన సేవలను మానవాళికి విస్తరించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.uttaradimath.org/web/index.php?option=com_content&amp;task=view&amp;id=57&amp;Itemid=93|title=Uttaradi Math - Mission}}&lt;/ref&gt;

==విద్యాపీఠాలు మరియు సంస్థలు==
బెంగళూరులోని శ్రీ జయతీర్థ విద్యాపీఠం మరియు ముంబైలోని శ్రీ సత్యధ్యాన విద్యాపీఠం (పాత హిందూ స్టైల్ గురుకులాలు) బోర్డింగ్ సౌకర్యాలతో శ్రీ మఠం మూడు నుండి నాలుగు విద్యాపీఠాలను స్థాపించింది. వ్యాకరణం, భాషాశాస్త్రం, తర్కం, మీమాంస, సాంఖ్య, యోగ, వేదం, జ్యోతిష, అద్వైత, విశిష్టాద్వైత మరియు ద్వైత విధానాలు మరియు ఆధునిక తత్వశాస్త్రాలు వంటి వివిధ విజ్ఞాన విభాగాలలో విద్యార్థులకు ఇక్కడ కఠినంగా శిక్షణ ఇస్తారు.&lt;ref name=&quot;Vedas-Times&quot;&gt;{{cite book|title=Vedas continue to live here|url=https://www.timesofindia.com/city/bengaluru/Vedas-continue-to-live-here/articleshow/13755647.cms|work=The Times of India|access-date= 3 June 2012}}&lt;/ref&gt; 

===శ్రీ జయతీర్థ విద్యాపీఠం===
భారతీయ రచయిత మరియు పండితుడు రాధావల్లభ త్రిపాఠి ఇలా అన్నారు, &quot;శ్రీ జయతీర్థ విద్యాపీఠాన్ని 1989 సంవత్సరంలో శ్రీ సత్యప్రమోద తీర్థ స్వామీజీ స్థాపించారు, ఇందులో ప్రస్తుతం 200 మందికి పైగా విద్యార్థులు మరియు 15 మంది బోధనా అధ్యాపకులు ఉన్నారు&quot;.&lt;ref&gt;{{cite book|title=Ṣaṣṭyabdasaṃskr̥tam: India|url=https://books.google.com/books?id=6-oTrf_Q4I8C|author=Radhavallabh Tripathi|publisher=Rashtriya Sanskrit Sansthan|year=2012|page=198|isbn = 9788124606292}}&lt;/ref&gt;  ఈ సంస్థ యొక్క విశిష్టత ఏమిటంటే, దీని విద్యార్థులు శ్రీ 1008 శ్రీ సత్యాత్మ తీర్థ స్వామీజీ మార్గదర్శకత్వంలో 12 సంవత్సరాల పాటు ప్రత్యేకంగా శిక్షణ పొందారు, ప్రారంభ 9 సంవత్సరాల శిక్షణతో జయతీర్థ విద్యాపీఠ రెసిడెన్షియల్ క్యాంపస్‌లో వారు కావ్య, వ్యాకరణ, సాహిత్యం, వేదాలపై పట్టు సాధించారు. సాంఖ్య, యోగ, జైన, బౌద్ధ, శాక్త, అద్వైత, విశిష్టాద్వైత మరియు ద్వైత తత్వాలను కులపతి గుట్టల రంగాచార్య, ప్రిన్సిపాల్ విద్వాన్ సత్యధ్యానాచార్య మరియు అనేక ఇతర అనుభవజ్ఞులైన అధ్యాపకుల మార్గదర్శకత్వంలో నిర్వహించారు. కోర్సు యొక్క చివరి 3 సంవత్సరాలలో, విద్యార్థులకు శ్రీమాన్ న్యాయ సుధ, తాత్పర్య చంద్రిక, తర్కతాండవ మొదలైనవాటిలో విస్తారమైన తరగతులను నేరుగా స్వామీజీ పర్యటనలో అందజేస్తారు, తద్వారా విద్యార్థి తన జ్ఞానాన్ని పొందడం ద్వారా విస్తరింపజేయడానికి అవకాశం కల్పిస్తారు. కాశీ, ప్రయాగ, ఢిల్లీ, పూణే, రాజమండ్రి మొదలైన దేశమంతటా ఉన్న గౌరవనీయమైన విద్యా కేంద్రాలలో అనేక మంది ప్రముఖ పండితులను కలుసుకునే అవకాశం మరియు వారితో చర్చలు మరియు చర్చలు నిర్వహించే అవకాశంతో, చిన్న వయస్సులోనే, పండితుల ప్రపంచానికి బహిర్గతమైంది. 12-సంవత్సరాల కోర్సును విజయవంతంగా పూర్తి చేసిన తర్వాత, వివిధ ప్రధాన అభ్యాస కేంద్రాలలో జరిగిన &quot;సుధా మంగళ&quot; అనే గ్రాండ్ కాన్వొకేషన్ ఫంక్షన్‌లో విద్యార్థులకు &quot;సుధా విద్వాన్&quot; బిరుదును ప్రదానం చేస్తారు.&lt;ref&gt;{{cite news|title=Worldly pleasures are like water bubbles: Seer|url=https://www.timesofindia.com/city/hubballi/Worldly-pleasures-are-like-water-bubbles-Seer/articleshow/17436309.cms|publisher=Times of India|access-date=1 December 2012}}&lt;/ref&gt;  టైటిల్‌కు తమను తాము అర్హులుగా మార్చుకోవడానికి విద్యార్థులు ప్రముఖ పండితుల ముందు మౌఖికంగా పేపర్‌ను సమర్పించాలి మరియు ద్వైత తత్వశాస్త్రం యొక్క గొప్ప పని అయిన శ్రీమాన్ న్యాయ సుధలో మౌఖిక పరీక్ష కూడా రాయాలి. అభ్యర్థి ఆల్‌రౌండ్ నైపుణ్యాల కోసం పరీక్షించబడతారు మరియు సత్యాత్మ తీర్థ నేతృత్వంలోని పండితుల జ్యూరీ ద్వారా టైటిల్‌కు అర్హులుగా ప్రకటించబడతారు.&lt;ref name=&quot;Vedas-Times&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=Torchbearers of tradition|url=https://www.newindianexpress.com/cities/bengaluru/2009/jun/08/torchbearers-of-tradition-55691.html|publisher=The New Indian Express|date=15 May 2012}}&lt;/ref&gt;  

===శ్రీ సత్యధ్యాన విద్యాపీఠం===
సత్యధ్యాన తీర్థ శిష్యుడైన గోపాలాచార్య రామాచార్య మహులిచే సత్యధ్యాన విద్యాపీఠాన్ని 1956లో ముంబైలోని మాతుంగాలో స్థాపించారు.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://mumbaimirror.indiatimes.com/mumbai/other/a-year-later/articleshow/16019313.cms|title=A Year Later|date=22 May 2010|publisher=Mumbai Mirror, India Times}}&lt;/ref&gt;  సత్యధ్యాన విద్యాపీఠం ఒక అధునాతన విద్యా సంస్థ. ఇది ఉన్నత చదువులు మరియు పరిశోధనలపై ఆసక్తి ఉన్న పండితుల అవసరాలను తీరుస్తుంది. 1972 నాటికి, ఇది తత్వశాస్త్రంపై 26 అధికారిక సంపుటాలను విడుదల చేసింది.&lt;ref&gt;{{cite book|title=The Illustrated Weekly of India, Volume 93|url=https://books.google.com/books?id=sh6qWN4dcp4C|publisher= The Times of India Press|year=1972 |page=21}}&lt;/ref&gt;  మహులి విద్యాసింహాచార్య ప్రస్తుతం ముంబైలోని ములుంద్‌లో ఉన్న సత్యధ్యాన విద్యాపీఠానికి ప్రస్తుత కులపతి.&lt;ref&gt;{{cite book|title=Songs of Divinity: Songs of the Bards (dasas) of Karnatak Translated Into English|url=https://books.google.com/books?id=NnJkAAAAMAAJ|page=4|author=Keshav Mutalik|publisher=Focus Publications|date=1 January 1995|isbn = 9788171547883}}&lt;/ref&gt;

===విశ్వ మాధ్వ మహా పరిషత్===
ఉత్తరాది మఠం యొక్క ప్రస్తుత పీఠాధిపతి సత్యాత్మ తీర్థ మహారాజ్ 1998లో లాభాపేక్షలేని, మతపరమైన మరియు సామాజిక సంస్థ అయిన విశ్వ మధ్వ మహా పరిషత్‌ను స్థాపించారు.{{Sfn|Tripathi|2012|p=204}}  విశ్వ మాధ్వ మహా పరిషత్ ప్రచురణలో ఇప్పటి వరకు వేల పుస్తకాలు ప్రచురించబడ్డాయి. ప్రతి సంవత్సరం ధార్వాడ్‌లో సత్యాత్మ తీర్థ స్వామీజీ, విశ్వమధ్వ మహా పరిషత్ మరియు విశ్వ మాధ్వ మానహండల నేతృత్వంలో 5 రోజుల పాటు అఖిల భారత మాధ్వ సమ్మేళనం జరుగుతుంది, దీనిలో న్యాయ, తార్క, మీమాంస, దాస సాహిత్యంపై ప్రసంగాలు మరియు చర్చలు జరుగుతాయి. అన్ని మాధ్వ మఠాలు ఈ వేడుకను ఘనంగా నిర్వహిస్తాయి. ప్రతి సంవత్సరం 1 లక్ష మందికి పైగా భక్తులు ఈ సభకు హాజరవుతారు.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hubballi/5-day-meet-to-dwell-on-madhwa-philosophy/articleshow/17409679.cms|title=5-day meet to dwell on Madhwa philosophy|date=29 November 2012|publisher=Times of India}}&lt;/ref&gt;

==బయటి లింకులు==
* [https://web.archive.org/web/20190822151508/https://www.uttaradimath.org/ ఉత్తరాది మఠం అధికారిక వెబ్ సైటు.]

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
===గ్రంథ పట్టిక===
*{{cite book|title = A History of the Dvaita School of Vedānta and Its Literature, Vol 1. 3rd Edition|first = B. N. Krishnamurti| last = Sharma| publisher=Motilal Banarsidass (2008 Reprint) |isbn = 978-8120815759| year= 2000 }}
*{{cite book|title=Srimat Uttaradi Mutt: Moola Maha Samsthana of Srimadjagadguru Madhvacharya|url=https://books.google.com/books?id=WAIVAAAAMAAJ|first=C. R.|last=Rao|year=1984}}
*{{cite book|title=Living Traditions in Contemporary Contexts: The Madhva Matha of Udupi|publisher=Orient Blackswan|year=2002|first=Vasudeva|last=Rao|isbn=978-8125022978}}
* {{cite book|title = Philosophy of Śrī Madhvācārya|first = B. N. Krishnamurti| last = Sharma| publisher=Motilal Banarsidass (2014 Reprint) |isbn = 978-8120800687| year= 1962 | url=https://archive.org/stream/Philosophy.of.Sri.Madhvacarya/Philosophy.of.Sri.Madhvacharya#page/n0/mode/2up}}
*{{Citation|title=Karnataka Sate Gazetteer: Bijapur District (Bagalkot District Included)|url=https://books.google.com/books?id=j-di9C6HtpAC|publisher=Karnataka Gazetteer Department|year=2006}}
*{{Cite book|title=Madhva's Philosophy of the Viṣṇu Faith|url=https://books.google.com/books?id=GITXAAAAMAAJ|first=Helmuth von|last=Glasenapp|publisher=Dvaita Vedanta Studies and Research Foundation|year=1992}}
*{{Cite book|title=Studies in social history: modern India|url=https://books.google.com/books?id=9ystAAAAIAAJ|author=O. P. Bhatnnagar|publisher=University of Allahabad|year=1964}}
* {{cite book|title=A Thousand Laurels--Dr. Sadiq Naqvi: Studies on Medieval India with Special Reference to Deccan, Volume 2|url=https://books.google.com/books?id=DV9uAAAAMAAJ|first1=Ṣādiq|last1=Naqvī|first2=V. Kishan|last2=Rao|publisher=Department of Ancient Indian History, Culture &amp; Archaeology, Osmania University|year=2005}}
*{{cite book|title=Ṣaṣṭyabdasaṃskr̥tam: India|url=https://books.google.com/books?id=6-oTrf_Q4I8C|first=Radhavallabh|last=Tripathi|publisher=Rashtriya Sanskrit Sansthan|year=2012|isbn = 9788124606292}}
[[వర్గం:మఠములు]]
[[వర్గం:పీఠాలు]]</text>
      <sha1>326elcazcaaqk6ysan15cn9s0sba5pb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఆముదాలవలస పురపాలక సంఘం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>306826</id>
    <revision>
      <id>3606800</id>
      <parentid>3160386</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:01:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <comment>/* ప్రస్తుత చైర్‌పర్సన్,  వైస్ చైర్మన్ */ ఆమదాలవలస నుండి చేర్చు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7931" xml:space="preserve">{{Infobox organization
| name                =ఆముదాలవలస పురపాలక సంఘం
| native_name         = ఆముదాలవలస
| native_name_lang    = te
| named_after         =
| image               =దస్త్రం:Amudalavalasa Municipality logo.jpg
| image_size          =పురపాలక సంఘం లోగో.
| alt                 =
| caption             =
| map                 =
| map_size            = 
| map_alt             =
| map_caption         =
| abbreviation        =
| motto               =
| predecessor         =
| merged              =
| successor           =
| formation           = 1987
| founder             =  
| founding_location   =  
| extinction          =
| merger              = 
| type                = [[స్థానిక సంస్థలు]]
| status              = [[స్థానిక స్వపరిపాలన]]
| purpose             = [[స్థానిక స్వపరిపాలన|పౌర పరిపాలన]]
| professional_title  = 
| headquarters        =ఆముదాలవలస
| location            =[[ఆముదాలవలస]], [[శ్రీకాకుళం]], [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]] ,[[భారతదేశం]]
| coords              = 
| region              =
| services            =
| membership          =
| membership_year     =
| language            = [[తెలుగు]]
| leader_title        = 
| leader_name         = 
| leader_title2       = ‌
| leader_name2        = 
| board_of_directors  =
| key_people          =
| main_organ          = [[పురపాలక సంఘం]]
| parent_organization =
| budget              =
| budget_year         =
| staff               =
| staff_year          =
| slogan              =
| website             =[https://cdma.ap.gov.in/en/%E0%B0%86%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%B8-%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%9F%E0%B1%80 అధికార వెబ్ సైట్]
| remarks             =
| formerly            =
| footnotes           =
}}
'''ఆముదాలవలస పురపాలక సంఘం''', [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా]]కు చెందిన మున్సిపాలిటీ.ఈ పురపాలక సంఘం [[శ్రీకాకుళం లోకసభ  నియోజకవర్గం]]లోని, [[ఆముదాలవలస అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం|ఆముదాలవలస శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధికి చెందిన [[పురపాలక సంఘం]].

==చరిత్ర==
ఆముదాలవలస పురపాలక సంఘం ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని శ్రీకాకుళం జిల్లాలోని మునిసిపాలిటీ రాష్ట్ర రాజధానికి [[అమరావతి]]కి 504 కి.మీ లో ఉంది.శ్రీకాకుళం జిల్లాలోని 4 పురపాలక సంఘాలలో ఇది ఒకటి.ఈ పురపాలక సంఘం 1987 లో స్థాపించారు.ఈ ఊరు చారిత్రిక ప్రాధాన్యం గలది. పూర్వం ఈ గ్రామం పేరు హేరండపల్లి. హేరండం అంటే [[సంస్కృతము|సంస్కృతం]]లో ఆముదం అని అర్ధం.ఇక్కడికి దగ్గరలో సంగమయ్య కొండ ఉంది.అది [[జైన మతము|జైన]] పూజా స్థలం.  ఆముదాలవలసలో చూడవలసిన ప్రదేశాలు కొన్ని ఉన్నాయి.వాటిలో ముఖ్యమైంది సంగమేశ్వర ఆలయం.

==జనాభా గణాంకాలు==
ఆముదాలవలస పురపాలక సంఘం లో 23 వార్డులుగా విభజించారు, దీనికి ప్రతి 5 సంవత్సరాలకు ఎన్నికలు జరుగుతాయి.2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం 39,799 జనాభా ఉండగా అందులో పురుషులు 19,729,మహిళలు 20,070 మంది ఉన్నారు.0-6 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల జనాభా 3793 ఉన్నారు.అక్షరాస్యత రేటు 75.96% ఉండగా అందులో పురుష జనాభాలో 84.67% ఉండగా, స్త్రీ జనాభాలో 67.50% అక్షరాస్యులు ఉన్నారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.census2011.co.in/data/town/802941-amadalavalasa-andhra-pradesh.html|title=Amadalavalasa Municipality City Population Census 2011-2020 {{!}} Andhra Pradesh|website=www.census2011.co.in|access-date=2020-06-18}}&lt;/ref&gt;
== ప్రస్తుత చైర్‌పర్సన్,  వైస్ చైర్మన్ ==
ప్రస్త్తుత చైర్‌పర్సన్ గా తమ్మినేని గీత పనిచేస్తుంది .&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{cite web|title=List of Elected Municipal Chairpersons, 2014 (Andhra)|url=http://www.apsec.gov.in/ELECTIONRESULTS/RESULTS%202014/List%20of%20Elected%20Municipal%20Chairpersons,%202014%20(Andhra).pdf|website=State Election Commission|accessdate=13 May 2016|format=PDF|date=2014|archive-date=6 సెప్టెంబర్ 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190906162345/http://www.apsec.gov.in/ELECTIONRESULTS/RESULTS%202014/List%20of%20Elected%20Municipal%20Chairpersons,%202014%20(Andhra).pdf|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;వైస్ చైర్మన్ గా కూన వెంకట రాజ్యలక్ష్మి పనిచేస్తుంది.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

==2014 పురపాలక సంఘ ఎన్నికలు==
* మొత్తం ఓటర్లు: 29085
* పోలయిన ఓట్లు : 24025
:{| border=2 cellpadding=3 cellspacing=1 width=50%
|- style=&quot;background: DarkRed; color: Yellow;&quot; 
!సంవత్సరం
!పురపాలక సంఘం
!పార్టీ
!పొందిన ఓట్లు
!గెలిచిన వార్డులు
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఆముదాలవలస
|తెలుగుదేశం
|8270
|8
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఆముదాలవలస
|కాంగ్రెస్
|3541
|3
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఆముదాలవలస
|వై.కా.పార్టీ
|10620
|10
|}

==ఇతర వివరాలు==
ఈ పురపాలక సంఘంలో 10401 గృహాలు ఉన్నాయి.ఒక ప్రభుత్వ ఆసుపత్రి ఉంది.42 మురికివాడలు ఉన్నాయి. ఈ మురికివాడలో 24451 జనాభా ఉన్నారు.1 ఇ-సేవా కేంద్రం,33 ప్రభుత్వ పాఠశాలలు,4 ఉన్నత పాఠశాలలు,22 ప్రాథమిక పాఠశాలలు, రెండు కూరగాయల మార్కెట్ లు ఉన్నాయి.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{ఆంధ్ర ప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు}}
[[వర్గం:స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థలు]]
[[వర్గం:శ్రీకాకుళం జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]]</text>
      <sha1>6ugc0e556hdefuo2lzdhaunspvt3szx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606836</id>
      <parentid>3606800</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:03:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6703" xml:space="preserve">{{Infobox organization
| name                =ఆముదాలవలస పురపాలక సంఘం
| native_name         = ఆముదాలవలస
| native_name_lang    = te
| named_after         =
| image               =దస్త్రం:Amudalavalasa Municipality logo.jpg
| image_size          =పురపాలక సంఘం లోగో.
| alt                 =
| caption             =
| map                 =
| map_size            = 
| map_alt             =
| map_caption         =
| abbreviation        =
| motto               =
| predecessor         =
| merged              =
| successor           =
| formation           = 1987
| founder             =  
| founding_location   =  
| extinction          =
| merger              = 
| type                = [[స్థానిక సంస్థలు]]
| status              = [[స్థానిక స్వపరిపాలన]]
| purpose             = [[స్థానిక స్వపరిపాలన|పౌర పరిపాలన]]
| professional_title  = 
| headquarters        =ఆముదాలవలస
| location            =[[ఆముదాలవలస]], [[శ్రీకాకుళం]], [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]] ,[[భారతదేశం]]
| coords              = 
| region              =
| services            =
| membership          =
| membership_year     =
| language            = [[తెలుగు]]
| leader_title        = 
| leader_name         = 
| leader_title2       = ‌
| leader_name2        = 
| board_of_directors  =
| key_people          =
| main_organ          = [[పురపాలక సంఘం]]
| parent_organization =
| budget              =
| budget_year         =
| staff               =
| staff_year          =
| slogan              =
| website             =[https://cdma.ap.gov.in/en/%E0%B0%86%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%B8-%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%9F%E0%B1%80 అధికార వెబ్ సైట్]
| remarks             =
| formerly            =
| footnotes           =
}}
'''ఆముదాలవలస పురపాలక సంఘం''', [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా]]కు చెందిన మున్సిపాలిటీ.ఈ పురపాలక సంఘం [[శ్రీకాకుళం లోకసభ  నియోజకవర్గం]]లోని, [[ఆముదాలవలస అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం|ఆముదాలవలస శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధికి చెందిన [[పురపాలక సంఘం]].

==చరిత్ర==
ఈ పురపాలక సంఘం 1987 లో స్థాపించారు.

==జనాభా గణాంకాలు==
ఆముదాలవలస పురపాలక సంఘం లో 23 వార్డులుగా విభజించారు, దీనికి ప్రతి 5 సంవత్సరాలకు ఎన్నికలు జరుగుతాయి.2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం 39,799 జనాభా ఉండగా అందులో పురుషులు 19,729,మహిళలు 20,070 మంది ఉన్నారు.0-6 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల జనాభా 3793 ఉన్నారు.అక్షరాస్యత రేటు 75.96% ఉండగా అందులో పురుష జనాభాలో 84.67% ఉండగా, స్త్రీ జనాభాలో 67.50% అక్షరాస్యులు ఉన్నారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.census2011.co.in/data/town/802941-amadalavalasa-andhra-pradesh.html|title=Amadalavalasa Municipality City Population Census 2011-2020 {{!}} Andhra Pradesh|website=www.census2011.co.in|access-date=2020-06-18}}&lt;/ref&gt;

ఈ పురపాలక సంఘంలో 10401 గృహాలు ఉన్నాయి.ఒక ప్రభుత్వ ఆసుపత్రి ఉంది.42 మురికివాడలు ఉన్నాయి. ఈ మురికివాడలో 24451 జనాభా ఉన్నారు.

===పట్టణ సౌకర్యాలు===
1 ఇ-సేవా కేంద్రం,33 ప్రభుత్వ పాఠశాలలు,4 ఉన్నత పాఠశాలలు,22 ప్రాథమిక పాఠశాలలు, రెండు కూరగాయల మార్కెట్ లు ఉన్నాయి.

==2014 పురపాలక సంఘ ఎన్నికలు==
* మొత్తం ఓటర్లు: 29085
* పోలయిన ఓట్లు : 24025
:{| border=2 cellpadding=3 cellspacing=1 width=50%
|- style=&quot;background: DarkRed; color: Yellow;&quot; 
!సంవత్సరం
!పురపాలక సంఘం
!పార్టీ
!పొందిన ఓట్లు
!గెలిచిన వార్డులు
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఆముదాలవలస
|తెలుగుదేశం
|8270
|8
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఆముదాలవలస
|కాంగ్రెస్
|3541
|3
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఆముదాలవలస
|వై.కా.పార్టీ
|10620
|10
|}

=== చైర్‌పర్సన్,  వైస్ చైర్మన్ ===
2014  ఎన్నికలలో చైర్‌పర్సన్ గా తమ్మినేని గీత, వైస్ చైర్మన్ గా కూన వెంకట రాజ్యలక్ష్మి ఎన్నికయ్యారు.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{cite web|title=List of Elected Municipal Chairpersons, 2014 (Andhra)|url=http://www.apsec.gov.in/ELECTIONRESULTS/RESULTS%202014/List%20of%20Elected%20Municipal%20Chairpersons,%202014%20(Andhra).pdf|website=State Election Commission|accessdate=13 May 2016|format=PDF|date=2014|archive-date=6 సెప్టెంబర్ 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190906162345/http://www.apsec.gov.in/ELECTIONRESULTS/RESULTS%202014/List%20of%20Elected%20Municipal%20Chairpersons,%202014%20(Andhra).pdf|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

==వెలుపలి లంకెలు==
{{ఆంధ్ర ప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు}}
[[వర్గం:స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థలు]]
[[వర్గం:శ్రీకాకుళం జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]]</text>
      <sha1>muxotvjalto1uo2zenk378fwp4tv6j5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606837</id>
      <parentid>3606836</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:04:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* చైర్‌పర్సన్,  వైస్ చైర్మన్ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6659" xml:space="preserve">{{Infobox organization
| name                =ఆముదాలవలస పురపాలక సంఘం
| native_name         = ఆముదాలవలస
| native_name_lang    = te
| named_after         =
| image               =దస్త్రం:Amudalavalasa Municipality logo.jpg
| image_size          =పురపాలక సంఘం లోగో.
| alt                 =
| caption             =
| map                 =
| map_size            = 
| map_alt             =
| map_caption         =
| abbreviation        =
| motto               =
| predecessor         =
| merged              =
| successor           =
| formation           = 1987
| founder             =  
| founding_location   =  
| extinction          =
| merger              = 
| type                = [[స్థానిక సంస్థలు]]
| status              = [[స్థానిక స్వపరిపాలన]]
| purpose             = [[స్థానిక స్వపరిపాలన|పౌర పరిపాలన]]
| professional_title  = 
| headquarters        =ఆముదాలవలస
| location            =[[ఆముదాలవలస]], [[శ్రీకాకుళం]], [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]] ,[[భారతదేశం]]
| coords              = 
| region              =
| services            =
| membership          =
| membership_year     =
| language            = [[తెలుగు]]
| leader_title        = 
| leader_name         = 
| leader_title2       = ‌
| leader_name2        = 
| board_of_directors  =
| key_people          =
| main_organ          = [[పురపాలక సంఘం]]
| parent_organization =
| budget              =
| budget_year         =
| staff               =
| staff_year          =
| slogan              =
| website             =[https://cdma.ap.gov.in/en/%E0%B0%86%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%B8-%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%9F%E0%B1%80 అధికార వెబ్ సైట్]
| remarks             =
| formerly            =
| footnotes           =
}}
'''ఆముదాలవలస పురపాలక సంఘం''', [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా]]కు చెందిన మున్సిపాలిటీ.ఈ పురపాలక సంఘం [[శ్రీకాకుళం లోకసభ  నియోజకవర్గం]]లోని, [[ఆముదాలవలస అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం|ఆముదాలవలస శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధికి చెందిన [[పురపాలక సంఘం]].

==చరిత్ర==
ఈ పురపాలక సంఘం 1987 లో స్థాపించారు.

==జనాభా గణాంకాలు==
ఆముదాలవలస పురపాలక సంఘం లో 23 వార్డులుగా విభజించారు, దీనికి ప్రతి 5 సంవత్సరాలకు ఎన్నికలు జరుగుతాయి.2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం 39,799 జనాభా ఉండగా అందులో పురుషులు 19,729,మహిళలు 20,070 మంది ఉన్నారు.0-6 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల జనాభా 3793 ఉన్నారు.అక్షరాస్యత రేటు 75.96% ఉండగా అందులో పురుష జనాభాలో 84.67% ఉండగా, స్త్రీ జనాభాలో 67.50% అక్షరాస్యులు ఉన్నారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.census2011.co.in/data/town/802941-amadalavalasa-andhra-pradesh.html|title=Amadalavalasa Municipality City Population Census 2011-2020 {{!}} Andhra Pradesh|website=www.census2011.co.in|access-date=2020-06-18}}&lt;/ref&gt;

ఈ పురపాలక సంఘంలో 10401 గృహాలు ఉన్నాయి.ఒక ప్రభుత్వ ఆసుపత్రి ఉంది.42 మురికివాడలు ఉన్నాయి. ఈ మురికివాడలో 24451 జనాభా ఉన్నారు.

===పట్టణ సౌకర్యాలు===
1 ఇ-సేవా కేంద్రం,33 ప్రభుత్వ పాఠశాలలు,4 ఉన్నత పాఠశాలలు,22 ప్రాథమిక పాఠశాలలు, రెండు కూరగాయల మార్కెట్ లు ఉన్నాయి.

==2014 పురపాలక సంఘ ఎన్నికలు==
* మొత్తం ఓటర్లు: 29085
* పోలయిన ఓట్లు : 24025
:{| border=2 cellpadding=3 cellspacing=1 width=50%
|- style=&quot;background: DarkRed; color: Yellow;&quot; 
!సంవత్సరం
!పురపాలక సంఘం
!పార్టీ
!పొందిన ఓట్లు
!గెలిచిన వార్డులు
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఆముదాలవలస
|తెలుగుదేశం
|8270
|8
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఆముదాలవలస
|కాంగ్రెస్
|3541
|3
|-bgcolor=&quot;#87cefa&quot;
|2014
|ఆముదాలవలస
|వై.కా.పార్టీ
|10620
|10
|}

=== చైర్‌పర్సన్,  వైస్ చైర్మన్ ===
2014  ఎన్నికలలో చైర్‌పర్సన్ గా తమ్మినేని గీత, వైస్ చైర్మన్ గా కూన వెంకట రాజ్యలక్ష్మి ఎన్నికయ్యారు.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{cite web|title=List of Elected Municipal Chairpersons, 2014 (Andhra)|url=http://www.apsec.gov.in/ELECTIONRESULTS/RESULTS%202014/List%20of%20Elected%20Municipal%20Chairpersons,%202014%20(Andhra).pdf|website=State Election Commission|accessdate=13 May 2016|format=PDF|date=2014|archive-date=2019-09-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20190906162345/http://www.apsec.gov.in/ELECTIONRESULTS/RESULTS%202014/List%20of%20Elected%20Municipal%20Chairpersons,%202014%20(Andhra).pdf|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

==వెలుపలి లంకెలు==
{{ఆంధ్ర ప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు}}
[[వర్గం:స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థలు]]
[[వర్గం:శ్రీకాకుళం జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]]</text>
      <sha1>8tz282dsv60uo4m1o9hhmuj60h51tgt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ప్రీత్ విహార్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>316874</id>
    <revision>
      <id>3606816</id>
      <parentid>3091117</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:24:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15243" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                            = ప్రీత్ విహార్ 
| demographics1_title1            =అధికార
| area_total_km2                  = 
| elevation_footnotes             = 
| elevation_m                     = 
| population_total                = 
| population_as_of                = 
| population_rank                 = 
| population_density_km2          = auto
| population_demonym              = 
| population_footnotes            = 
| demographics_type1              = [[భాషలు]]
| demographics1_info1             = [[హిందీ]], [[ఆంగ్లం]]
| area_footnotes                  = 
| timezone1                       = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1                     = +5:30
| postal_code_type                =[[పిన్‌కోడ్|పిన్]]
| postal_code                     = 110092
| area_code_type                  = [[ప్రాంతీయ ఫోన్‌కోడ్]]
| area_code                       = 91-11-2201xxxx
| registration_plate              = 
| blank1_name_sec1                = సమీప నగరం
| blank1_info_sec1                = [[ఘజియాబాద్]]
| website                         = 
| area_rank                       = 
| unit_pref                       = Metric
| native_name                     = 
| pushpin_map_caption             = భారతదేశంలో ఢిల్లీ స్థానం 
| native_name_lang                = P5-7 P5-1
| other_name                      = 
| nickname                        = 
| settlement_type                 = ఉప జిల్లా
| image_skyline                   = 
| image_alt                       = 
| image_caption                   = 
| pushpin_map                     = India New Delhi
| pushpin_label_position          = 
| pushpin_map_alt                 = 
| coordinates                     = {{coord|28.6380|N|77.2936|E|display=inline,title}}
| governing_body                  = [[ఢిల్లీ నగరపాలక సంస్థ]]
| subdivision_type                = దేశం
| subdivision_name                = {{flag|భారతదేశం}}
| subdivision_type1               = [[రాష్ట్రం]]
| subdivision_name1               = [[ఢిల్లీ]]
| subdivision_type2               = [[జిల్లా]]
| subdivision_name2               = [[తూర్పు ఢిల్లీ జిల్లా]]
| established_title               = &lt;!-- Established --&gt;
| established_date                = 
| founder                         = 
| named_for                       = 
| government_type                 = 
| footnotes                       = 
}}
'''ప్రీత్ విహార్,''' [[భారత దేశం|భారతదేశ]], [[కేంద్రపాలిత ప్రాంతం|కేంద్రపాలిత]] భూభాగమైన [[ఢిల్లీ|ఢిల్లీలోని]], [[తూర్పు ఢిల్లీ జిల్లా|తూర్పుఢిల్లీ జిల్లా]] 3 పరిపాలనా ఉపవిభాగాలలో ఇది ఒకటి.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.censusindia.co.in/subdistrict/preet-vihar-tehsil-east-delhi-441|title=Preet Vihar Tehsil Population, Religion, Caste East district, Delhi - Census India|website=www.censusindia.co.in|language=en-US|access-date=2021-01-04}}&lt;/ref&gt; ఇది [[తూర్పు ఢిల్లీ జిల్లా]] ముఖ్య పట్టణం. ఒక నాగరిక నివాస ప్రాంతం.ప్రీత్ విహార్ వికాస్ మార్గంలో మెట్రో స్టేషన్ ఉంది. దీని సమీపంలో పెద్ద వాణిజ్య సముదాయం ఉంది.

== జనాభా ==
2011 [[భారత జనాభా లెక్కలు|భారత జనాభా లెక్కల]] ప్రకారం తూర్పు జిల్లాకు చెందిన ప్రీత్ విహార్ మొత్తం జనాభా 1,066,098. వీరిలో 568,086 మంది పురుషులు కాగా, 498,012 మంది మహిళలు ఉన్నారు. 2011 లో ప్రీత్ విహార్ నగర పరిధిలో మొత్తం 228,414 కుటుంబాలు నివసిస్తున్నాయి. ప్రీత్ విహార్  సగటు లింగ నిష్పత్తి 877.

2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం, మొత్తం జనాభాలో 99.7% మంది పట్టణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తుండగా, 0.3% గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తున్నారు. పట్టణ ప్రాంతాల్లో సగటు [[అక్షరాస్యత|అక్షరాస్యత రేటు]] 88.8% కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 94.6%గా ఉంది ప్రీత్ విహార్ పట్టణ ప్రాంతం లింగ నిష్పత్తి 877 కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాలు 897 గా ఉన్నాయి.

0-6 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల జనాభా 125276, ఇది మొత్తం జనాభాలో 12%గా ఉంది. 0-6 సంవత్సరాల మధ్య 66794 మగ పిల్లలు ఉండగా,  58482 మంది ఆడ పిల్లలు ఉన్నారు. 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం పిల్లల లింగ  నిష్పత్తి 876, ఇది ప్రీత్ విహార్ సగటు సెక్స్ రేషియో (877) కన్నా తక్కువ.అక్షరాస్యత రేటు 88.79%. పురుషుల అక్షరాస్యత రేటు 82.24%కాగా మహిళా అక్షరాస్యత రేటు 73.94%గా ఉంది.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== విస్తీర్ణం ==
ప్రీత్ విహార్ ఢిల్లీలోని తూర్పు ఢిల్లీ జిల్లాలో ఒక తహసీల్ / బ్లాక్ (సిడి). 2011 భారత జనాభా లెక్కల సమాచారం ప్రకారం ప్రీత్ విహార్ బ్లాక్ ఉప-జిల్లా కోడ్ 00441. ప్రీత్ విహార్ మొత్తం వైశాల్యం 37 కిమీ², అందులో  0.27 కిమీ²  గ్రామీణ ప్రాంతం కాగా, 36.42 కిమీ² పట్టణ ప్రాంతం.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://villageinfo.in/delhi/east-delhi/preet-vihar.html|title=List of Villages in Preet Vihar Tehsil {{!}} villageinfo.in|website=villageinfo.in|access-date=2021-01-04}}&lt;/ref&gt;

== పట్టణం గురించి ==
తూర్పు ఢిల్లీ జిల్లాలో, ప్రీత్ విహార్ ఉన్నతస్థాయి నివాస ప్రాంతం.ఢిల్లీ తూర్పు భాగంలో ఇది బాగా స్థిరపడిన వారు నివసించే కాలనీ,క న్నాట్ ప్లేస్ నుండి కొద్ది నిమిషాల దూరంలో కలిగిఉన్నఈ ప్రాంతం ఢిల్లీకి గుండెగా పరిగణించుతారు. ఈ ప్రాంతం శివ మందిరాలకు, దుకాణాలుకు, విద్యా సంస్థలకు మంచి పేరు పొందింది. ప్రీత్ విహార్ ప్రధాన రహదారిలో చాలా బ్యాంకులు,అగ్ర బ్రాండ్ల ఆభరణాల అందించే వాణిజ్య భవనాలు ఉన్నాయి.చాలా మంచి వసతిని అందించే నివాస భవనాలు ఈ ప్రాంతంలో ఉన్నాయి. ప్రీత్ విహార్లో బ్లాక్ ఎజి, నిర్మన్ విహార్, భారతి ఆర్టిస్ట్సు కాలనీ, మధుబన్ ఎన్క్లేవ్ ఉన్నాయి.ప్రీత్ విహార్‌లోని వాణిజ్య సముదాయాల ప్రదర్శనలలో వివిధరకాల ఫ్యాషన్ సేకరణలు లభిస్తాయి.అసంఖ్యాక రెస్టారెంట్లు, ఆహార పదార్థాలు లభించే వాణిజ్య భవనాలు ఈ ప్రాంతాన్ని చుట్టుముట్టాయి.చిన్న, పెద్ద షాపులు, పెద్ద పెద్ద మాల్సుతో నిండిన ఈ ప్రాంతం ఢిల్లీలోని ఉత్తమ వాణిజ్య నివాస కేంద్రాలలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది.

ప్రీత్ విహార్ పట్టణ ప్రాంతాన్ని ఏడు విభాగాలుగా విభజించారు. వీటికి ఎ నుండి జి వరకు గల అక్షరాల పేర్లు పెట్టారు. వీటిలో 'జి' బ్లాక్ చాలా పెద్దది.ఇందులో సుమారు 365 నుండి 370 గృహాలు ఉన్నాయి.

== మైలురాళ్ళు ==
ప్రీత్ విహార్ ప్రాంతంలో కర్కార్దూమా జిల్లా కోర్టు, పిఎస్‌కె (పూర్వ సంస్కృత కేంద్రం), స్కోప్ టవర్, గుఫా వాలా మందిర్ (ఆలయం), దిగంబార్ జైన్ మందిర్, మహావీర్ స్వామి జైన్ మందిర్, పార్కు ఎండ్ మసీదు, వి 3 ఎస్ మాల్, మెట్రో స్టేషన్, ఎన్‌ఐఐటి కేంద్రం, మహీంద్రా ఫస్ట్ ఛాయిస్ షోరూమ్ మొదలగునవి ఉన్నాయి.ప్రీత్ విహార్ పరిసరాల్లో మెట్రో హాస్పిటల్, క్యాన్సర్ ఇన్స్టిట్యూట్ వంటి పేరుగడించిన సంస్థలు ఉన్నాయి.

స్థానికంగా అనేక కోచింగ్ కేంద్రాలు, భాషా సంస్థలు, కంప్యూటర్ సంస్థలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.వీటిలో కెరీర్ లాంచర్, ఆల్డిన్ వెంచర్సు ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ ఉన్నాయి.ఆకాష్ ఇన్స్టిట్యూట్, అచీవర్స్ పాయింట్, ఎన్‌ఐఐటి, ఆప్టెక్, గిటార్‌మోంక్, ఫటెక్ మొదలగు సంస్థలు ఉన్నాయి.

[[సెంట్రల్ బోర్డ్ ఆఫ్ సెకండరీ ఎడ్యుకేషన్]] (సిబిఎస్ఇ) భవనం ప్రీత్ విహార్లో ఒక ముఖ్యమైన మైలురాయిగా చెప్పుకోవచ్చు. యమునా నదికి అవతలి వైపున ఢిల్లీలోని శివారు ప్రాంతంలో నివసిస్తున్న సమాజానికి సేవ చేస్తున్న పాఠశాలలు ఇక్కడ అనేకం ఉన్నాయి.

== వివిధ ప్రాంతాలకు రవాణా సౌకర్యం ==
ఆనంద్ విహార్ ఇంటర్ స్టేట్ బస్ టెర్మినల్ (ISBT) దీనికి సమీప బస్ డిపో. ఇది సుమారు 4 కి.మీ.దూరంలో ఉంది. ప్రీత్ విహార్ మెట్రో స్టేషన్, దీనికి సమీపంలో ఉంది. ఇది ఢిల్లీలోని ఇతర అన్ని ప్రాంతాలను రవాణా ద్వారా కలుపుతుంది.
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!స్థలం
! ప్రీత్ విహార్ నుండి దూరం
|-
| ఐ.టి.ఒ
| 6&amp;nbsp;కి.మీ. లేదా 3.8 మైళ్ళు
|-
| సి.పి
| 10&amp;nbsp;కి.మీ. లేదా 6 మైళ్ళు
|-
| [[ఇందిరాగాంధీ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం|ఇందిరా గాంధీ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం]]
| 30&amp;nbsp;కి.మీ. లేదా 18.5 మైళ్ళు
|-
| న్యూ ఢిల్లీ రైల్వే స్టేషన్
| 10&amp;nbsp;కి.మీ.
|-
| ఆనంద్ విహార్
| 4&amp;nbsp;కి.మీ. లేదా 2.5 మైళ్ళు
|}

== ప్రీత్ విహార్ వాణిజ్య సముదాయం ==
ఇక్కడ చాలా షాపులు, కార్యాలయాలు కలిగి ఉన్నాయి. తూర్పు ఢిల్లీలో సెకండ్ హ్యాండ్ కార్ల అమ్మకం, కొనుగోలు కోసం జరిగే ప్రధాన మార్కెట్లలో ఇది ఒకటి.ఈ సముదాయంలో ఇండియా ఇన్ఫోలైన్ లిమిటెడ్, కార్వీ వంటి అనేక స్టాక్ బ్రోకింగ్ యూనిట్లు ఉన్నాయి. కెరీర్ లాంచర్‌కు సొంత కార్యాలయం ఉంది. కొన్ని సాఫ్ట్‌వేర్ డెవలప్‌మెంట్ సంస్థలు, బిల్డర్లు, ప్రాపర్టీ డీలర్లు, గృహ రుణాల కోసం డిఎస్‌ఎ  ఆస్తిపై రుణం, ఆపిల్ స్టోర్, సేవా కేంద్రం,ఎపిఎన్ ఐటి ఎక్స్‌పర్ట్సు ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ మొదలైనవి ఈ సముదాయంలో  ఉన్నాయి,

== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}

== వెలుపలి లంకెలు ==

[[వర్గం:తూర్పు ఢిల్లీ జిల్లా]]</text>
      <sha1>9ye3d73jsbxf7o67izektm7788ennoj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Divya4232</title>
    <ns>3</ns>
    <id>321864</id>
    <revision>
      <id>3606588</id>
      <parentid>3556700</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:12:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <comment>/* వికీ కామన్స్ లో ఫోటోల ఎక్కింపు */ కొత్త విభాగం</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30618" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;center &gt;&lt;font size=&quot;+1&quot; color=&quot;Black&quot;&gt;Divya4232 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;font color=&quot;white&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/font&gt;]]! [[Image:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/font&gt;&lt;/center&gt;&lt;/div&gt; 
Divya4232 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట, 2014 (ఈ-పుస్తకం)]], [[వికీపీడియా:తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం|తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం (వికీ వ్యాసాలు)]], [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] చదవండి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు పేరుబరుల్లో ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 04:24, 30 మార్చి 2021 (UTC)

== 2021 Wikimedia Foundation Board elections: Eligibility requirements for voters ==

Greetings,

The eligibility requirements for voters to participate in the 2021 Board of Trustees elections have been published. You can check the requirements on [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021#Eligibility_requirements_for_voters|this page]].

You can also verify your eligibility using the [https://meta.toolforge.org/accounteligibility/56 AccountEligiblity tool].

[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 16:37, 30 జూన్ 2021 (UTC)
==మ్యాపులు చురుకుగా చేరుస్తునందుకు ధన్యవాదాలు==
:[[వాడుకరి:Divya4232|దివ్య]] గారూ అనతికాలంలోనే తెవికీలో చురుకుగా గ్రామ పుటలలో, ప్రత్యేకంగా స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థల పుటలను గుర్తించి మ్యాపులు చేరుస్తున్నందుకు ధన్యవాదాలు.తెవికీ పరంగా ఏమైనా సందేహాలు ఉంటే ఇప్పుడు నేను సంప్రదించినట్టే, నాచర్చాపేజీ ద్వారా మీరూ సంప్రదించవచ్చు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 18:44, 26 ఆగస్టు 2021 (UTC)

&lt;small&gt;''Note: You are receiving this message as part of outreach efforts to create awareness among the voters.''&lt;/small&gt;
&lt;!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&amp;oldid=21669859 --&gt;

== ఆహ్వానం : ఆజాదీ కా అమృత్‌ మహోత్సవం - మొదటి Edit-a-thon ( 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకు) ==


నమస్కారం ,

తెలుగు వికీపీడియాలో భారత స్వాతంత్ర పోరాటం లో వెలుగు చూడని వీరుల గాథలు, మహిళా స్వాతంత్ర సమరయోధులు, స్వతంత్ర భారతంలో వెలుగు చూసిన ఉద్యమాలు, కీలక సంఘటనల గురించిన సమాచారం, సంబంధిత ఫొటోలు  లాంటి విషయాలకు అనుగుణంగా 75 రోజులు ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం అనే పేరుతో నిర్వహిస్తున్నాము, ఇందులో భాగంగా  ఈ బుధవారం 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకూ జరిగే మొదటి విడత ఎడిట్ థాన్ కార్యక్రమంలో లో వికీపీడియన్లు అందరూ పాల్గొని విజయవంతం చేయవలసిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాము. ఆజాదీ కా అమృత్‌ మహోత్సవ సంబరాలు ఘనంగా జరుపుకోడానికి సభ్యులందరు తప్పక చొరవ తీసుకుంటారని ఆశిస్తున్నాము. ఆసక్తి గల సభ్యులు,  మరిన్ని వివరాలకు , పాల్గొనటానికి [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆజాదీ_కా_అమృత్‌_మహోత్సవం|ఆజాదీ కా అమృత్‌ మహోత్సవం ప్రాజెక్టు పేజీ ]] చూడగలరు : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 05:59, 1 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)

==అభినందనలు==
[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021|వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021]] ప్రాజెక్టులో మీ కృషి అమోఘం. అభినందనలు. త్వరలో మీకు WPWP సావినీర్లు, సర్టిఫికెట్ పంపబడతాయి. దయచేసి వెంటనే ఈ క్రింది లంకెలో ఉన్న ఫారంలో మీ వివరాలు తెలియజేయండి.

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-TaLmENAW9Y3HbSDtLyBsneiZqiGFbStEjrr-lC9ASAZywA/viewform

--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:45, 9 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
==కానుక==
{| style=&quot;border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;vertical-align:middle;&quot; | [[File:WPWPTE logo 2.png|100px]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''బొమ్మలు చేర్చిన నేర్పరులు'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; | వికీపీడియా పేజీలలో సముచితమైన బొమ్మలను చేర్చినందులకు గుర్తుగా ఈ మెడల్‌ను స్వీకరించండి.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:31, 14 సెప్టెంబరు 2021 (UTC) 
|}


== Movement Charter Drafting Committee - Community Elections to take place October 11 - 24 ==

నమస్కారం దివ్య గారూ , 

వికీమీడియా ఉద్యమంలో వికిపీమీడియన్ల పాత్రలు బాధ్యతలను ఉద్యమ చార్టర్ నిర్వచిస్తుంది. అందరి భాగస్వామ్యంతో వ్యూహాత్మక దిశలో కలిసి పనిచేయడానికి ఈ  ఫ్రేమ్‌వర్క్ ఉపయోగపడననుంది. 

ఉద్యమ చార్టర్ డ్రాఫ్టింగ్ కమిటీ ఈ చార్టర్  ముసాయిదాను రూపొందిస్తుంది. కంటెంట్ ఈక్విటీ ఇన్ డెసిషన్ మేకింగ్ &quot;అనే మూవ్మెంట్ స్ట్రాటజీ సిఫార్సును అనుసరిస్తుంది. కమిటీ పని ముసాయిదా రాయడం వరకు విస్తరించింది. ఇందులో కమ్యూనిటీలు, నిపుణులు, సంస్థలతో పరిశోధన ఇంకా సంప్రదింపులు ఉంటాయి. ఈ ముసాయిదా చార్టర్‌గా మారడానికి ముందు ఉద్యమం-అంతటా ఆమోదం ద్వారా ఏకాభిప్రాయం పొందాలి. 

ఈ గ్రూపులో దాదాపు 15 మంది సభ్యులు ఉంటారు. ఇది ఉద్యమంలో వైవిధ్యాన్ని సూచిస్తుందని భావిస్తున్నారు. లింగం, భాష, భౌగోళికం అనుభవం లాంటి వివిధ వైవిద్యాలతో అభ్యర్థుల ఎంపిక జరగనుంది . ఈ సమూహ సభ్యులు  ప్రాజెక్టులు, అనుబంధ సంస్థలు  వికీమీడియా ఫౌండేషన్‌కి సంబందించిన కార్యకలాపాలలో పాల్గొనవలసి ఉంటుంది.  

ఈ పోటీలో భారత్ నుండి 9 మంది వ్యక్తులు ఉండగా మన తెలుగు వికీ నుండి నేను ఒక్కడిని పాల్గొంటున్నాను అక్టోబరు 11 అనగా రేపటి నుండి దీని ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఇది నా [https://meta.wikimedia.org/wiki/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Nethi_Sai_Kiran_(Nskjnv) సభ్యత్వ పేజీ] , పరిశీలించగలరు.

ఈ పోటీలో నాకు మీ మద్దతు ఉంటుందని ఆశిస్తున్నాను. ధన్యవాదాలు. &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[User:Nskjnv|&lt;font color=&quot;#FF9933&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;white&quot;&gt;'''jnv'''&lt;/font&gt; ]][[User Talk:Nskjnv|&lt;font color=&quot;#128807&quot;&gt;&lt;sub&gt;☚╣✉╠☛&lt;/sub&gt;&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 06:25, 10 అక్టోబరు 2021 (UTC)

[[వాడుకరి:Nskjnv|నేతి సాయికిరణ్]] గారూ నమస్కారం, తప్పకుండా నా మద్దతు మీకు ఉంటుంది. ధన్యవాదాలు --[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 08:47, 12 అక్టోబరు 2021 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన ఫైళ్ల లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చటం==
@[[User:Divya4232|Divya4232]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు. 
మీరు ఎక్కించిన క్రింది బొమ్మ(ల)కు లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చలేదు. లైసెన్స్ లేని ఫైళ్లు వికీ సమగ్రతకు భంగం, వాటిని తొలగించే వీలుంది.

# [[:File:Anuragalu-1975jpeg-242x300.jpg]]
# [[:File:Allare_Allari_(2006)_Telugu_in_HD.jpg]]

వీటికి లైసెన్స్ వివరాలు సరిచేయటం సులభమే. ఈ పేజీలో {{tl|Information}} లేక {{tl|Non-free use rationale}} తో 
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో  సరిపోయిన లైసెన్స్ మూసను వాటికి తగిన శీర్షికలతో చేర్చాలి. ఉదాహరణలకు ఆంగ్లవికీలో 
అటువంటి ఫైళ్ల వివరాలు చూడండి. ఒకవేళ ఉచితం కాని ఫైళ్ల లెసెన్స్ వివరాలు గుర్తించలేకపోతే, వాటిని తొలగించమని కోరవచ్చు. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో  వాడుకరి:Arjunaraoc  పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. పై వాటిని సవరించితే పై ఫైళ్ల వరుసలో 
సరిచేసిన వివరాలను చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 05:59, 21 డిసెంబరు 2021 (UTC)

== అంతర్వికీ లింకులు ==

దివ్య గారూ, మీరు సృష్టించిన పేజీలకు ఇతర భాషల లింకులు ఇవ్వండి. దాని వలన రెండు ముఖ్యమైన ఉపయోగాలున్నై:
# వేరే పేరుతో మరొకరు ఆ పేజీని సృష్టించకుండా ఉండేందుకు పనికొస్తుంది.
# మీరు సృష్టించినది వేరేపేరుతో ఈసరికే ఉందేమో దీనిద్వారా తెలుస్తుంది.
__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 14:01, 25 మార్చి 2022 (UTC)

== యాంత్రికనువాద వ్యాసాలు ==

@[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, మీరు కొత్తగా రాస్తున్న వ్యాసాలను యాంత్రికనువాదం ద్వారా ఉన్నద్దున్నట్లుగా కాపీపేస్టు చేస్తున్నారు. అటువంటి వ్యాసాలు తొలగించబడుతాయి. గమనించగలరు.-- &lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  17:46, 12 మే 2022 (UTC)

:@[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] గారూ, ఏమైనా అక్షర దోషాలు ఉంటే సరిచేయండి ప్రతి వ్యాసాలకు యాంత్రికనువాదం అని పేటి వ్యాసాలను తొలిగించవద్దు నేను వ్యాసాలు వ్రాయటం నేర్చుకొంటున్నాను. [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 18:23, 12 మే 2022 (UTC)
:: @[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, మీరు వ్యాసాలు వ్రాయటం నేర్చుకుంటున్నట్లయితే అందుకు మీ [[వాడుకరి:Divya4232/ప్రయోగశాల|ప్రయోగశాల]]ను ఉపయోగించండి. అంతేకానీ, వికీపీడియాను ప్రయోగశాలగా మార్చకండి. మీరు రాస్తున్న వ్యాసాలలో చిన్నచిన్న అక్షర దోషాలు ఉంటే సరిచేయవచ్చు, కానీ ప్రతి వ్యాసం యాంత్రికనువాదంలోనే ఉంది. కాబట్టి, మీరు కొత్త వ్యాసాలను రాయడానికి ముందు గతంలో మీరు రాసిన యాంత్రికనువాద వ్యాసాలను శుద్దిచేసే పని చేపట్టండి. ధన్యవాదాలు.--&lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  18:57, 12 మే 2022 (UTC)
:::  @[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, వ్యాసాలలో పెట్టిన నిర్వాహణ మూసలను తొలగించారు. వ్యాసాలను శుద్ధి చేయకుండా ఆయా మూసలను తొలగించవద్దు. మీరు వ్యాసాలను శుద్ధి చేసిన తరువాత, ఆయా వ్యాసాల చర్చాపేజీలో తెలియపరిస్తే వికీ సభ్యులు పరిశీలించి సరిగా ఉన్న తరువాతే మూసలను తొలగిస్తారు. గమనించగలరు.--&lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  05:14, 13 మే 2022 (UTC)
::::@[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] గారూ, వన విహార్ జాతీయ ఉద్యానవనం అనే వ్యాసంలో [[వాడుకరి:రవిచంద్ర|&lt;bdi&gt;రవిచంద్ర&lt;/bdi&gt;]]@ గారూ సవరణ చేసారు అయిన మీరు దానిని యాంత్రిక అనువాదం అని పెట్టారు. సాధ్యమైన అంతవరకు మీరు తెలిపిన సూచనలు పాటించగలను [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 05:23, 13 మే 2022 (UTC)
::::: అలాగేనండీ @[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, ఆ వ్యాసాన్ని పరిశీలించి మూస తొలగిస్తాను. ఇకపై వ్యాసాలను  యాంత్రిక అనువాదం నుండి రాసిన తరువాత వాటిని శుద్ధి చేయగలరు. ధన్యవాదాలు.--&lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  09:05, 13 మే 2022 (UTC)

== వికీ కామన్స్ లో ఫోటోల ఎక్కింపు ==

నమస్కారం, వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ (WPWP) 2022 పాల్గొంటున్నందుకు ధన్యవాదాలు. ఈ పోటీలో భాగంగా కాపీరైట్స్ ఉన్న ఫోటోలను మీరు వికీ కామన్స్ లోకి ఎక్కిస్తున్నారు. సరైన లైసెన్స్ వివరాలు కూడా చేర్చడంలేదు. మీరు [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:ListFiles/Divya4232&amp;ilshowall=1 కామన్స్ లో ఎక్కించిన అన్ని] సినిమా పోస్టర్లకు తొలగింపు మూస చేర్చబడింది. కాపీరైట్స్ ఉన్న ఫోటోలు వికీకామన్స్ నుండి తొలగించబడుతాయి. అప్పుడు వ్యాసాలలోని ఫోటో లింకు తెగిపోతుంది. మీరు పడిన శ్రమంతా వృధా అవుతుంది. సరైన లైసెన్స్ వివరాలతోనో లేదా కాపీరైట్స్ లేని ఫోటోలనో వికీకీమన్స్ లోకి చేర్చగలరు.-- &lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  12:12, 23 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>tptb1y629znv3eljn6muk93gfru3owf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606603</id>
      <parentid>3606588</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:04:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Divya4232</username>
        <id>105587</id>
      </contributor>
      <comment>/* వికీ కామన్స్ లో ఫోటోల ఎక్కింపు */ సమాధానం</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="31015" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;center &gt;&lt;font size=&quot;+1&quot; color=&quot;Black&quot;&gt;Divya4232 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;font color=&quot;white&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/font&gt;]]! [[Image:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/font&gt;&lt;/center&gt;&lt;/div&gt; 
Divya4232 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట, 2014 (ఈ-పుస్తకం)]], [[వికీపీడియా:తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం|తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం (వికీ వ్యాసాలు)]], [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] చదవండి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు పేరుబరుల్లో ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 04:24, 30 మార్చి 2021 (UTC)

== 2021 Wikimedia Foundation Board elections: Eligibility requirements for voters ==

Greetings,

The eligibility requirements for voters to participate in the 2021 Board of Trustees elections have been published. You can check the requirements on [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021#Eligibility_requirements_for_voters|this page]].

You can also verify your eligibility using the [https://meta.toolforge.org/accounteligibility/56 AccountEligiblity tool].

[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 16:37, 30 జూన్ 2021 (UTC)
==మ్యాపులు చురుకుగా చేరుస్తునందుకు ధన్యవాదాలు==
:[[వాడుకరి:Divya4232|దివ్య]] గారూ అనతికాలంలోనే తెవికీలో చురుకుగా గ్రామ పుటలలో, ప్రత్యేకంగా స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థల పుటలను గుర్తించి మ్యాపులు చేరుస్తున్నందుకు ధన్యవాదాలు.తెవికీ పరంగా ఏమైనా సందేహాలు ఉంటే ఇప్పుడు నేను సంప్రదించినట్టే, నాచర్చాపేజీ ద్వారా మీరూ సంప్రదించవచ్చు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 18:44, 26 ఆగస్టు 2021 (UTC)

&lt;small&gt;''Note: You are receiving this message as part of outreach efforts to create awareness among the voters.''&lt;/small&gt;
&lt;!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&amp;oldid=21669859 --&gt;

== ఆహ్వానం : ఆజాదీ కా అమృత్‌ మహోత్సవం - మొదటి Edit-a-thon ( 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకు) ==


నమస్కారం ,

తెలుగు వికీపీడియాలో భారత స్వాతంత్ర పోరాటం లో వెలుగు చూడని వీరుల గాథలు, మహిళా స్వాతంత్ర సమరయోధులు, స్వతంత్ర భారతంలో వెలుగు చూసిన ఉద్యమాలు, కీలక సంఘటనల గురించిన సమాచారం, సంబంధిత ఫొటోలు  లాంటి విషయాలకు అనుగుణంగా 75 రోజులు ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం అనే పేరుతో నిర్వహిస్తున్నాము, ఇందులో భాగంగా  ఈ బుధవారం 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకూ జరిగే మొదటి విడత ఎడిట్ థాన్ కార్యక్రమంలో లో వికీపీడియన్లు అందరూ పాల్గొని విజయవంతం చేయవలసిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాము. ఆజాదీ కా అమృత్‌ మహోత్సవ సంబరాలు ఘనంగా జరుపుకోడానికి సభ్యులందరు తప్పక చొరవ తీసుకుంటారని ఆశిస్తున్నాము. ఆసక్తి గల సభ్యులు,  మరిన్ని వివరాలకు , పాల్గొనటానికి [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆజాదీ_కా_అమృత్‌_మహోత్సవం|ఆజాదీ కా అమృత్‌ మహోత్సవం ప్రాజెక్టు పేజీ ]] చూడగలరు : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 05:59, 1 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)

==అభినందనలు==
[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021|వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021]] ప్రాజెక్టులో మీ కృషి అమోఘం. అభినందనలు. త్వరలో మీకు WPWP సావినీర్లు, సర్టిఫికెట్ పంపబడతాయి. దయచేసి వెంటనే ఈ క్రింది లంకెలో ఉన్న ఫారంలో మీ వివరాలు తెలియజేయండి.

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-TaLmENAW9Y3HbSDtLyBsneiZqiGFbStEjrr-lC9ASAZywA/viewform

--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:45, 9 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
==కానుక==
{| style=&quot;border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;vertical-align:middle;&quot; | [[File:WPWPTE logo 2.png|100px]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''బొమ్మలు చేర్చిన నేర్పరులు'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; | వికీపీడియా పేజీలలో సముచితమైన బొమ్మలను చేర్చినందులకు గుర్తుగా ఈ మెడల్‌ను స్వీకరించండి.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:31, 14 సెప్టెంబరు 2021 (UTC) 
|}


== Movement Charter Drafting Committee - Community Elections to take place October 11 - 24 ==

నమస్కారం దివ్య గారూ , 

వికీమీడియా ఉద్యమంలో వికిపీమీడియన్ల పాత్రలు బాధ్యతలను ఉద్యమ చార్టర్ నిర్వచిస్తుంది. అందరి భాగస్వామ్యంతో వ్యూహాత్మక దిశలో కలిసి పనిచేయడానికి ఈ  ఫ్రేమ్‌వర్క్ ఉపయోగపడననుంది. 

ఉద్యమ చార్టర్ డ్రాఫ్టింగ్ కమిటీ ఈ చార్టర్  ముసాయిదాను రూపొందిస్తుంది. కంటెంట్ ఈక్విటీ ఇన్ డెసిషన్ మేకింగ్ &quot;అనే మూవ్మెంట్ స్ట్రాటజీ సిఫార్సును అనుసరిస్తుంది. కమిటీ పని ముసాయిదా రాయడం వరకు విస్తరించింది. ఇందులో కమ్యూనిటీలు, నిపుణులు, సంస్థలతో పరిశోధన ఇంకా సంప్రదింపులు ఉంటాయి. ఈ ముసాయిదా చార్టర్‌గా మారడానికి ముందు ఉద్యమం-అంతటా ఆమోదం ద్వారా ఏకాభిప్రాయం పొందాలి. 

ఈ గ్రూపులో దాదాపు 15 మంది సభ్యులు ఉంటారు. ఇది ఉద్యమంలో వైవిధ్యాన్ని సూచిస్తుందని భావిస్తున్నారు. లింగం, భాష, భౌగోళికం అనుభవం లాంటి వివిధ వైవిద్యాలతో అభ్యర్థుల ఎంపిక జరగనుంది . ఈ సమూహ సభ్యులు  ప్రాజెక్టులు, అనుబంధ సంస్థలు  వికీమీడియా ఫౌండేషన్‌కి సంబందించిన కార్యకలాపాలలో పాల్గొనవలసి ఉంటుంది.  

ఈ పోటీలో భారత్ నుండి 9 మంది వ్యక్తులు ఉండగా మన తెలుగు వికీ నుండి నేను ఒక్కడిని పాల్గొంటున్నాను అక్టోబరు 11 అనగా రేపటి నుండి దీని ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఇది నా [https://meta.wikimedia.org/wiki/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Nethi_Sai_Kiran_(Nskjnv) సభ్యత్వ పేజీ] , పరిశీలించగలరు.

ఈ పోటీలో నాకు మీ మద్దతు ఉంటుందని ఆశిస్తున్నాను. ధన్యవాదాలు. &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[User:Nskjnv|&lt;font color=&quot;#FF9933&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;white&quot;&gt;'''jnv'''&lt;/font&gt; ]][[User Talk:Nskjnv|&lt;font color=&quot;#128807&quot;&gt;&lt;sub&gt;☚╣✉╠☛&lt;/sub&gt;&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 06:25, 10 అక్టోబరు 2021 (UTC)

[[వాడుకరి:Nskjnv|నేతి సాయికిరణ్]] గారూ నమస్కారం, తప్పకుండా నా మద్దతు మీకు ఉంటుంది. ధన్యవాదాలు --[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 08:47, 12 అక్టోబరు 2021 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన ఫైళ్ల లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చటం==
@[[User:Divya4232|Divya4232]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు. 
మీరు ఎక్కించిన క్రింది బొమ్మ(ల)కు లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చలేదు. లైసెన్స్ లేని ఫైళ్లు వికీ సమగ్రతకు భంగం, వాటిని తొలగించే వీలుంది.

# [[:File:Anuragalu-1975jpeg-242x300.jpg]]
# [[:File:Allare_Allari_(2006)_Telugu_in_HD.jpg]]

వీటికి లైసెన్స్ వివరాలు సరిచేయటం సులభమే. ఈ పేజీలో {{tl|Information}} లేక {{tl|Non-free use rationale}} తో 
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో  సరిపోయిన లైసెన్స్ మూసను వాటికి తగిన శీర్షికలతో చేర్చాలి. ఉదాహరణలకు ఆంగ్లవికీలో 
అటువంటి ఫైళ్ల వివరాలు చూడండి. ఒకవేళ ఉచితం కాని ఫైళ్ల లెసెన్స్ వివరాలు గుర్తించలేకపోతే, వాటిని తొలగించమని కోరవచ్చు. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో  వాడుకరి:Arjunaraoc  పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. పై వాటిని సవరించితే పై ఫైళ్ల వరుసలో 
సరిచేసిన వివరాలను చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 05:59, 21 డిసెంబరు 2021 (UTC)

== అంతర్వికీ లింకులు ==

దివ్య గారూ, మీరు సృష్టించిన పేజీలకు ఇతర భాషల లింకులు ఇవ్వండి. దాని వలన రెండు ముఖ్యమైన ఉపయోగాలున్నై:
# వేరే పేరుతో మరొకరు ఆ పేజీని సృష్టించకుండా ఉండేందుకు పనికొస్తుంది.
# మీరు సృష్టించినది వేరేపేరుతో ఈసరికే ఉందేమో దీనిద్వారా తెలుస్తుంది.
__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 14:01, 25 మార్చి 2022 (UTC)

== యాంత్రికనువాద వ్యాసాలు ==

@[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, మీరు కొత్తగా రాస్తున్న వ్యాసాలను యాంత్రికనువాదం ద్వారా ఉన్నద్దున్నట్లుగా కాపీపేస్టు చేస్తున్నారు. అటువంటి వ్యాసాలు తొలగించబడుతాయి. గమనించగలరు.-- &lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  17:46, 12 మే 2022 (UTC)

:@[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] గారూ, ఏమైనా అక్షర దోషాలు ఉంటే సరిచేయండి ప్రతి వ్యాసాలకు యాంత్రికనువాదం అని పేటి వ్యాసాలను తొలిగించవద్దు నేను వ్యాసాలు వ్రాయటం నేర్చుకొంటున్నాను. [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 18:23, 12 మే 2022 (UTC)
:: @[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, మీరు వ్యాసాలు వ్రాయటం నేర్చుకుంటున్నట్లయితే అందుకు మీ [[వాడుకరి:Divya4232/ప్రయోగశాల|ప్రయోగశాల]]ను ఉపయోగించండి. అంతేకానీ, వికీపీడియాను ప్రయోగశాలగా మార్చకండి. మీరు రాస్తున్న వ్యాసాలలో చిన్నచిన్న అక్షర దోషాలు ఉంటే సరిచేయవచ్చు, కానీ ప్రతి వ్యాసం యాంత్రికనువాదంలోనే ఉంది. కాబట్టి, మీరు కొత్త వ్యాసాలను రాయడానికి ముందు గతంలో మీరు రాసిన యాంత్రికనువాద వ్యాసాలను శుద్దిచేసే పని చేపట్టండి. ధన్యవాదాలు.--&lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  18:57, 12 మే 2022 (UTC)
:::  @[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, వ్యాసాలలో పెట్టిన నిర్వాహణ మూసలను తొలగించారు. వ్యాసాలను శుద్ధి చేయకుండా ఆయా మూసలను తొలగించవద్దు. మీరు వ్యాసాలను శుద్ధి చేసిన తరువాత, ఆయా వ్యాసాల చర్చాపేజీలో తెలియపరిస్తే వికీ సభ్యులు పరిశీలించి సరిగా ఉన్న తరువాతే మూసలను తొలగిస్తారు. గమనించగలరు.--&lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  05:14, 13 మే 2022 (UTC)
::::@[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] గారూ, వన విహార్ జాతీయ ఉద్యానవనం అనే వ్యాసంలో [[వాడుకరి:రవిచంద్ర|&lt;bdi&gt;రవిచంద్ర&lt;/bdi&gt;]]@ గారూ సవరణ చేసారు అయిన మీరు దానిని యాంత్రిక అనువాదం అని పెట్టారు. సాధ్యమైన అంతవరకు మీరు తెలిపిన సూచనలు పాటించగలను [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 05:23, 13 మే 2022 (UTC)
::::: అలాగేనండీ @[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, ఆ వ్యాసాన్ని పరిశీలించి మూస తొలగిస్తాను. ఇకపై వ్యాసాలను  యాంత్రిక అనువాదం నుండి రాసిన తరువాత వాటిని శుద్ధి చేయగలరు. ధన్యవాదాలు.--&lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  09:05, 13 మే 2022 (UTC)

== వికీ కామన్స్ లో ఫోటోల ఎక్కింపు ==

నమస్కారం, వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ (WPWP) 2022 పాల్గొంటున్నందుకు ధన్యవాదాలు. ఈ పోటీలో భాగంగా కాపీరైట్స్ ఉన్న ఫోటోలను మీరు వికీ కామన్స్ లోకి ఎక్కిస్తున్నారు. సరైన లైసెన్స్ వివరాలు కూడా చేర్చడంలేదు. మీరు [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:ListFiles/Divya4232&amp;ilshowall=1 కామన్స్ లో ఎక్కించిన అన్ని] సినిమా పోస్టర్లకు తొలగింపు మూస చేర్చబడింది. కాపీరైట్స్ ఉన్న ఫోటోలు వికీకామన్స్ నుండి తొలగించబడుతాయి. అప్పుడు వ్యాసాలలోని ఫోటో లింకు తెగిపోతుంది. మీరు పడిన శ్రమంతా వృధా అవుతుంది. సరైన లైసెన్స్ వివరాలతోనో లేదా కాపీరైట్స్ లేని ఫోటోలనో వికీకీమన్స్ లోకి చేర్చగలరు.-- &lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  12:12, 23 జూలై 2022 (UTC)

:@[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]]  గారూ, తెలియక ఫోటోలు పెట్టాను, ఇకనుండి లైసెన్స్ వివరాలు చూసుకొని పెడతాను. [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 13:04, 23 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>d7t2q1neqhbo2ztxqg3au1lh3wvtpus</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606643</id>
      <parentid>3606603</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:10:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <comment>/* వికీ కామన్స్ లో ఫోటోల ఎక్కింపు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="31596" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;center &gt;&lt;font size=&quot;+1&quot; color=&quot;Black&quot;&gt;Divya4232 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;font color=&quot;white&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/font&gt;]]! [[Image:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/font&gt;&lt;/center&gt;&lt;/div&gt; 
Divya4232 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట, 2014 (ఈ-పుస్తకం)]], [[వికీపీడియా:తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం|తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం (వికీ వ్యాసాలు)]], [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] చదవండి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు పేరుబరుల్లో ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 04:24, 30 మార్చి 2021 (UTC)

== 2021 Wikimedia Foundation Board elections: Eligibility requirements for voters ==

Greetings,

The eligibility requirements for voters to participate in the 2021 Board of Trustees elections have been published. You can check the requirements on [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021#Eligibility_requirements_for_voters|this page]].

You can also verify your eligibility using the [https://meta.toolforge.org/accounteligibility/56 AccountEligiblity tool].

[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 16:37, 30 జూన్ 2021 (UTC)
==మ్యాపులు చురుకుగా చేరుస్తునందుకు ధన్యవాదాలు==
:[[వాడుకరి:Divya4232|దివ్య]] గారూ అనతికాలంలోనే తెవికీలో చురుకుగా గ్రామ పుటలలో, ప్రత్యేకంగా స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థల పుటలను గుర్తించి మ్యాపులు చేరుస్తున్నందుకు ధన్యవాదాలు.తెవికీ పరంగా ఏమైనా సందేహాలు ఉంటే ఇప్పుడు నేను సంప్రదించినట్టే, నాచర్చాపేజీ ద్వారా మీరూ సంప్రదించవచ్చు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 18:44, 26 ఆగస్టు 2021 (UTC)

&lt;small&gt;''Note: You are receiving this message as part of outreach efforts to create awareness among the voters.''&lt;/small&gt;
&lt;!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&amp;oldid=21669859 --&gt;

== ఆహ్వానం : ఆజాదీ కా అమృత్‌ మహోత్సవం - మొదటి Edit-a-thon ( 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకు) ==


నమస్కారం ,

తెలుగు వికీపీడియాలో భారత స్వాతంత్ర పోరాటం లో వెలుగు చూడని వీరుల గాథలు, మహిళా స్వాతంత్ర సమరయోధులు, స్వతంత్ర భారతంలో వెలుగు చూసిన ఉద్యమాలు, కీలక సంఘటనల గురించిన సమాచారం, సంబంధిత ఫొటోలు  లాంటి విషయాలకు అనుగుణంగా 75 రోజులు ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం అనే పేరుతో నిర్వహిస్తున్నాము, ఇందులో భాగంగా  ఈ బుధవారం 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకూ జరిగే మొదటి విడత ఎడిట్ థాన్ కార్యక్రమంలో లో వికీపీడియన్లు అందరూ పాల్గొని విజయవంతం చేయవలసిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాము. ఆజాదీ కా అమృత్‌ మహోత్సవ సంబరాలు ఘనంగా జరుపుకోడానికి సభ్యులందరు తప్పక చొరవ తీసుకుంటారని ఆశిస్తున్నాము. ఆసక్తి గల సభ్యులు,  మరిన్ని వివరాలకు , పాల్గొనటానికి [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆజాదీ_కా_అమృత్‌_మహోత్సవం|ఆజాదీ కా అమృత్‌ మహోత్సవం ప్రాజెక్టు పేజీ ]] చూడగలరు : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 05:59, 1 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)

==అభినందనలు==
[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021|వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021]] ప్రాజెక్టులో మీ కృషి అమోఘం. అభినందనలు. త్వరలో మీకు WPWP సావినీర్లు, సర్టిఫికెట్ పంపబడతాయి. దయచేసి వెంటనే ఈ క్రింది లంకెలో ఉన్న ఫారంలో మీ వివరాలు తెలియజేయండి.

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-TaLmENAW9Y3HbSDtLyBsneiZqiGFbStEjrr-lC9ASAZywA/viewform

--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:45, 9 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
==కానుక==
{| style=&quot;border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;vertical-align:middle;&quot; | [[File:WPWPTE logo 2.png|100px]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''బొమ్మలు చేర్చిన నేర్పరులు'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; | వికీపీడియా పేజీలలో సముచితమైన బొమ్మలను చేర్చినందులకు గుర్తుగా ఈ మెడల్‌ను స్వీకరించండి.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:31, 14 సెప్టెంబరు 2021 (UTC) 
|}


== Movement Charter Drafting Committee - Community Elections to take place October 11 - 24 ==

నమస్కారం దివ్య గారూ , 

వికీమీడియా ఉద్యమంలో వికిపీమీడియన్ల పాత్రలు బాధ్యతలను ఉద్యమ చార్టర్ నిర్వచిస్తుంది. అందరి భాగస్వామ్యంతో వ్యూహాత్మక దిశలో కలిసి పనిచేయడానికి ఈ  ఫ్రేమ్‌వర్క్ ఉపయోగపడననుంది. 

ఉద్యమ చార్టర్ డ్రాఫ్టింగ్ కమిటీ ఈ చార్టర్  ముసాయిదాను రూపొందిస్తుంది. కంటెంట్ ఈక్విటీ ఇన్ డెసిషన్ మేకింగ్ &quot;అనే మూవ్మెంట్ స్ట్రాటజీ సిఫార్సును అనుసరిస్తుంది. కమిటీ పని ముసాయిదా రాయడం వరకు విస్తరించింది. ఇందులో కమ్యూనిటీలు, నిపుణులు, సంస్థలతో పరిశోధన ఇంకా సంప్రదింపులు ఉంటాయి. ఈ ముసాయిదా చార్టర్‌గా మారడానికి ముందు ఉద్యమం-అంతటా ఆమోదం ద్వారా ఏకాభిప్రాయం పొందాలి. 

ఈ గ్రూపులో దాదాపు 15 మంది సభ్యులు ఉంటారు. ఇది ఉద్యమంలో వైవిధ్యాన్ని సూచిస్తుందని భావిస్తున్నారు. లింగం, భాష, భౌగోళికం అనుభవం లాంటి వివిధ వైవిద్యాలతో అభ్యర్థుల ఎంపిక జరగనుంది . ఈ సమూహ సభ్యులు  ప్రాజెక్టులు, అనుబంధ సంస్థలు  వికీమీడియా ఫౌండేషన్‌కి సంబందించిన కార్యకలాపాలలో పాల్గొనవలసి ఉంటుంది.  

ఈ పోటీలో భారత్ నుండి 9 మంది వ్యక్తులు ఉండగా మన తెలుగు వికీ నుండి నేను ఒక్కడిని పాల్గొంటున్నాను అక్టోబరు 11 అనగా రేపటి నుండి దీని ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఇది నా [https://meta.wikimedia.org/wiki/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Nethi_Sai_Kiran_(Nskjnv) సభ్యత్వ పేజీ] , పరిశీలించగలరు.

ఈ పోటీలో నాకు మీ మద్దతు ఉంటుందని ఆశిస్తున్నాను. ధన్యవాదాలు. &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[User:Nskjnv|&lt;font color=&quot;#FF9933&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;white&quot;&gt;'''jnv'''&lt;/font&gt; ]][[User Talk:Nskjnv|&lt;font color=&quot;#128807&quot;&gt;&lt;sub&gt;☚╣✉╠☛&lt;/sub&gt;&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 06:25, 10 అక్టోబరు 2021 (UTC)

[[వాడుకరి:Nskjnv|నేతి సాయికిరణ్]] గారూ నమస్కారం, తప్పకుండా నా మద్దతు మీకు ఉంటుంది. ధన్యవాదాలు --[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 08:47, 12 అక్టోబరు 2021 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన ఫైళ్ల లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చటం==
@[[User:Divya4232|Divya4232]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు. 
మీరు ఎక్కించిన క్రింది బొమ్మ(ల)కు లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చలేదు. లైసెన్స్ లేని ఫైళ్లు వికీ సమగ్రతకు భంగం, వాటిని తొలగించే వీలుంది.

# [[:File:Anuragalu-1975jpeg-242x300.jpg]]
# [[:File:Allare_Allari_(2006)_Telugu_in_HD.jpg]]

వీటికి లైసెన్స్ వివరాలు సరిచేయటం సులభమే. ఈ పేజీలో {{tl|Information}} లేక {{tl|Non-free use rationale}} తో 
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో  సరిపోయిన లైసెన్స్ మూసను వాటికి తగిన శీర్షికలతో చేర్చాలి. ఉదాహరణలకు ఆంగ్లవికీలో 
అటువంటి ఫైళ్ల వివరాలు చూడండి. ఒకవేళ ఉచితం కాని ఫైళ్ల లెసెన్స్ వివరాలు గుర్తించలేకపోతే, వాటిని తొలగించమని కోరవచ్చు. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో  వాడుకరి:Arjunaraoc  పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. పై వాటిని సవరించితే పై ఫైళ్ల వరుసలో 
సరిచేసిన వివరాలను చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 05:59, 21 డిసెంబరు 2021 (UTC)

== అంతర్వికీ లింకులు ==

దివ్య గారూ, మీరు సృష్టించిన పేజీలకు ఇతర భాషల లింకులు ఇవ్వండి. దాని వలన రెండు ముఖ్యమైన ఉపయోగాలున్నై:
# వేరే పేరుతో మరొకరు ఆ పేజీని సృష్టించకుండా ఉండేందుకు పనికొస్తుంది.
# మీరు సృష్టించినది వేరేపేరుతో ఈసరికే ఉందేమో దీనిద్వారా తెలుస్తుంది.
__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 14:01, 25 మార్చి 2022 (UTC)

== యాంత్రికనువాద వ్యాసాలు ==

@[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, మీరు కొత్తగా రాస్తున్న వ్యాసాలను యాంత్రికనువాదం ద్వారా ఉన్నద్దున్నట్లుగా కాపీపేస్టు చేస్తున్నారు. అటువంటి వ్యాసాలు తొలగించబడుతాయి. గమనించగలరు.-- &lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  17:46, 12 మే 2022 (UTC)

:@[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] గారూ, ఏమైనా అక్షర దోషాలు ఉంటే సరిచేయండి ప్రతి వ్యాసాలకు యాంత్రికనువాదం అని పేటి వ్యాసాలను తొలిగించవద్దు నేను వ్యాసాలు వ్రాయటం నేర్చుకొంటున్నాను. [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 18:23, 12 మే 2022 (UTC)
:: @[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, మీరు వ్యాసాలు వ్రాయటం నేర్చుకుంటున్నట్లయితే అందుకు మీ [[వాడుకరి:Divya4232/ప్రయోగశాల|ప్రయోగశాల]]ను ఉపయోగించండి. అంతేకానీ, వికీపీడియాను ప్రయోగశాలగా మార్చకండి. మీరు రాస్తున్న వ్యాసాలలో చిన్నచిన్న అక్షర దోషాలు ఉంటే సరిచేయవచ్చు, కానీ ప్రతి వ్యాసం యాంత్రికనువాదంలోనే ఉంది. కాబట్టి, మీరు కొత్త వ్యాసాలను రాయడానికి ముందు గతంలో మీరు రాసిన యాంత్రికనువాద వ్యాసాలను శుద్దిచేసే పని చేపట్టండి. ధన్యవాదాలు.--&lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  18:57, 12 మే 2022 (UTC)
:::  @[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, వ్యాసాలలో పెట్టిన నిర్వాహణ మూసలను తొలగించారు. వ్యాసాలను శుద్ధి చేయకుండా ఆయా మూసలను తొలగించవద్దు. మీరు వ్యాసాలను శుద్ధి చేసిన తరువాత, ఆయా వ్యాసాల చర్చాపేజీలో తెలియపరిస్తే వికీ సభ్యులు పరిశీలించి సరిగా ఉన్న తరువాతే మూసలను తొలగిస్తారు. గమనించగలరు.--&lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  05:14, 13 మే 2022 (UTC)
::::@[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] గారూ, వన విహార్ జాతీయ ఉద్యానవనం అనే వ్యాసంలో [[వాడుకరి:రవిచంద్ర|&lt;bdi&gt;రవిచంద్ర&lt;/bdi&gt;]]@ గారూ సవరణ చేసారు అయిన మీరు దానిని యాంత్రిక అనువాదం అని పెట్టారు. సాధ్యమైన అంతవరకు మీరు తెలిపిన సూచనలు పాటించగలను [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 05:23, 13 మే 2022 (UTC)
::::: అలాగేనండీ @[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, ఆ వ్యాసాన్ని పరిశీలించి మూస తొలగిస్తాను. ఇకపై వ్యాసాలను  యాంత్రిక అనువాదం నుండి రాసిన తరువాత వాటిని శుద్ధి చేయగలరు. ధన్యవాదాలు.--&lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  09:05, 13 మే 2022 (UTC)

== వికీ కామన్స్ లో ఫోటోల ఎక్కింపు ==

నమస్కారం, వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ (WPWP) 2022 పాల్గొంటున్నందుకు ధన్యవాదాలు. ఈ పోటీలో భాగంగా కాపీరైట్స్ ఉన్న ఫోటోలను మీరు వికీ కామన్స్ లోకి ఎక్కిస్తున్నారు. సరైన లైసెన్స్ వివరాలు కూడా చేర్చడంలేదు. మీరు [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:ListFiles/Divya4232&amp;ilshowall=1 కామన్స్ లో ఎక్కించిన అన్ని] సినిమా పోస్టర్లకు తొలగింపు మూస చేర్చబడింది. కాపీరైట్స్ ఉన్న ఫోటోలు వికీకామన్స్ నుండి తొలగించబడుతాయి. అప్పుడు వ్యాసాలలోని ఫోటో లింకు తెగిపోతుంది. మీరు పడిన శ్రమంతా వృధా అవుతుంది. సరైన లైసెన్స్ వివరాలతోనో లేదా కాపీరైట్స్ లేని ఫోటోలనో వికీకీమన్స్ లోకి చేర్చగలరు.-- &lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  12:12, 23 జూలై 2022 (UTC)

:@[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]]  గారూ, తెలియక ఫోటోలు పెట్టాను, ఇకనుండి లైసెన్స్ వివరాలు చూసుకొని పెడతాను. [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 13:04, 23 జూలై 2022 (UTC)
:: ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారు, వికీ రచనలో ఏవైనా సందేహాలు ఉంటే మీరు నన్ను సంప్రదించవచ్చు.--&lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  14:10, 23 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>mengg5fanjez9z0g2lfb2e7y2l9p239</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ముంబై సాగా</title>
    <ns>0</ns>
    <id>323154</id>
    <revision>
      <id>3606710</id>
      <parentid>3601139</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:30:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>/* నటీనటులు - సినిమాలో పాత్ర పేరు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8004" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name           = ముంబై సాగా 
| image          =  Mumbai Saga poster.jpg
| caption        =  
| director       =  సంజయ్ గుప్తా 
| writer         = '''డైలాగ్స్:'''&lt;br&gt;సంజయ్ గుప్తా&lt;br /&gt;వైభవ్ విశాల్ 
| screenplay     = రాబిన్ భట్&lt;br /&gt;సంజయ్ గుప్తా&lt;ref name=&quot;cast&amp;crew&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.bollywoodhungama.com/movie/mumbai-saga/cast|title=Mumbai Saga Cast &amp; Crew|website=Bollywood Hungama|date=25 February 2021|access-date=25 February 2021}}&lt;/ref&gt;
| producer       = భూషణ్ కుమార్&lt;br /&gt;క్రిషన్ కుమార్&lt;br /&gt;అనురాధ గుప్తా&lt;br /&gt;సంగీత  అహిర్
| starring       = జాన్ అబ్రహం, ఇమ్రాన్ హష్మీ, సునీల్ శెట్టి, [[కాజల్ అగర్వాల్]], రోహిత్ రాయ్, అంజనా సుఖాని, [[మహేష్ మంజ్రేకర్]] 
| music          = &lt;br /&gt; అమర్ మొహిలే&lt;br /&gt; యో యో హనీ సింగ్ &lt;br /&gt; పాయల్ దేవ్ &lt;br /&gt; తనిష్క్ బాగ్చి
| cinematography = శిఖర్ భట్నాగర్ 
| editing        = బంటీ నేగి  
| studio         =  టీ-సిరీస్&lt;br /&gt;వైట్ ఫీథెర్ ఫిలిమ్స్
| released       = మార్చి 19, 2021
| runtime        = 128 నిముషాలు
| distributor    = ఏఏ ఫిలిమ్స్ 
| country        = {{IND}}
| language       = హిందీ 
| budget         = {{INR|50 కోట్లు }}&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Mumbai Saga: Box Office Budget, Cast And Crew, Hit Or Flop, Posters, Story And Wiki|url=https://www.dailymovieupdates.com/2020/04/mumbai-saga-box-office-budget-cast-and-crew-hit-or-flop-posters-story-and-wiki.html|access-date=2021-04-11|website=Daily Movie Updates}}&lt;/ref&gt;
| gross          =  అంచనా {{INR|22.29 కోట్లు}}&lt;ref name=&quot;bo&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.bollywoodhungama.com/movie/mumbai-saga/box-office|title=Mumbai Saga Box Office|website=Bollywood Hungama|access-date=3 April 2021}}&lt;/ref&gt;
}}

'''ముంబై సాగా''' 2021లో విడుదలైన [[హిందీ సినిమా|హిందీ చిత్రం]]. ఈ సినిమాలో జాన్ అబ్రహం, ఇమ్రాన్ హష్మీ, సునీల్ శెట్టి, [[కాజల్ అగర్వాల్]] ప్రధాన పాత్రల్లో నటించారు. ఈ చిత్రం 2021, మార్చి 19న విడుదలైంది.&lt;ref name=&quot;Mumbai Saga Movie Review: John-Emraan face-off fuels this gangster drama&quot;&gt;{{cite news |last1=The Times of India |title=Mumbai Saga Movie Review: John-Emraan face-off fuels this gangster drama |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/movie-reviews/mumbai-saga/movie-review/81579055.cms |accessdate=28 April 2021 |date=19 March 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210428074304/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/movie-reviews/mumbai-saga/movie-review/81579055.cms |archivedate=28 ఏప్రిల్ 2021 |work= |url-status=live }}&lt;/ref&gt; అమెజాన్ ప్రైమ్ ఓటీటీలో 2021 ఏప్రిల్ 27న విడుదలైంది.&lt;ref name=&quot;‘Mumbai Saga’ comes to Amazon Prime Video&quot;&gt;{{cite news |last1=Mint |first1= |title=‘Mumbai Saga’ comes to Amazon Prime Video |url=https://www.livemint.com/industry/media/mumbai-saga-comes-to-amazon-prime-video-11619504167783.html |accessdate=28 April 2021 |date=27 April 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210428074609/https://www.livemint.com/industry/media/mumbai-saga-comes-to-amazon-prime-video-11619504167783.html |archivedate=28 ఏప్రిల్ 2021 |work= |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

==నటీనటులు - సినిమాలో పాత్ర పేరు==
*[[జాన్ అబ్రహం]] - అమర్త్య రావు నాయక్ 
*[[ఇమ్రాన్ హష్మి]] - ఇన్స్పెక్టర్ విజయ్ సావర్కర్
*[[కాజల్ అగర్వాల్]] - సీమ రావు నాయక్, అమర్త్య రావు భార్య
*[[రోహిత్ రాయ్]] - జయకర్ &quot;బాబా&quot; షిండే, అమర్త్య రావు నాయక్ నమ్మకస్తుడిగా 
*అంజనా సుఖాని - సోనాలి ఖైతాన్ 
*మహేష్ మంజ్రేకర్ - భావ్
*[[ప్రతీక్ బబ్బర్]] - అర్జున్ రావు నాయక్, అమర్త్య తమ్ముడిగా 
*సునీల్ శెట్టి - మురళి శంకర్ (అతిధి పాత్రలో) 
*[[గుల్షన్ గ్రోవర్]] - నారి ఖాన్ 
*అమోల్ గుప్తే- గైటోందే
*ఆకాష్ ఖురానా - సునీల్ తండ్రి
*[[సమీర్ సోని]] - సునీల్ ఖైతాన్, సోనాలి భర్తగా
*రాజేంద్ర గుప్త - నాయక్, అమర్త్య రావు తండ్రి 
*షాద్ రంధావా - జగన్నాథ్, అమర్త్య గ్యాంగ్ లో మనిషి 
*వివాన్ పరాశర్ - సదాశివ్ 
*ఇవన్ సిల్వెస్టర్ - జర్నలిస్ట్ సంజయ్ 
*తితి రాజ్ - నీలం రావు నాయక్ (అర్జునరావు భార్య)
*రోహిత్ కదూ దేశముఖ్&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.jhakaasmovies.com/news/09122020/rohit-kadudeshmukh-shares-his-experience-about-working-in-mumbai-saga-with-big-stars.html|title=Rohit Kadu Deshmukh shares his experience about working in &quot;Mumbai Saga&quot; with big stars|website=Jhakaas Movies|date=9 December 2020|access-date=9 December 2020|archive-date=13 ఫిబ్రవరి 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210213011823/https://www.jhakaasmovies.com/news/09122020/rohit-kadudeshmukh-shares-his-experience-about-working-in-mumbai-saga-with-big-stars.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
* యో యో హనీ సింగ్ - &quot;షోర్ మాచెగా&quot; పాటలో &lt;ref&gt;{{Cite web|last=Hungama|first=Bollywood|date=2020-10-05|title=Yo Yo Honey Singh shoots 'Shor Macheygaa' song for John Abraham and Emraan Hashmi starrer Mumbai Saga : Bollywood News – Bollywood Hungama|url=https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/yo-yo-honey-singh-shoots-shor-macheygaa-song-for-john-abraham-and-emraan-hashmi-starrer-mumbai-saga/|access-date=2021-02-23}}&lt;/ref&gt;
*హోమీ ఢిల్లీవాలా - &quot;షోర్  మాచెగా &quot; పాటలో&lt;ref&gt;{{Cite web|last=SpotboyE|title=Yo Yo Honey Singh Completes His Next Song 'Shor Machega' Shoot|url=https://www.spotboye.com/pollywood/pollywood-news/yo-yo-honey-singh-completes-his-next-song-shor-machega-shoot/5f856acb03649f7b64697c86|access-date=2021-02-23|website=www.spotboye.com-US}}&lt;/ref&gt;
* శృతి సిన్హా - &quot;షోర్ మాచెగా&quot; పాటలో&lt;ref&gt;{{cite web |title=Shor Machega: Yo Yo Honey Singh song from Mumbai Saga fails to pack punch|url=https://www.indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/shor-machega-yo-yo-honey-singh-song-from-mumbai-saga-fails-to-pack-punch-7208246|date=28 February 2021|website=The Indian Express|access-date=28 February 2021}}&lt;/ref&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

[[వర్గం:2021 సినిమాలు]]
[[వర్గం:హిందీ సినిమా]]</text>
      <sha1>10pqurgbu75otdvu7rmenlskrcjbzl8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అంజలి ఐ లవ్యూ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>327234</id>
    <revision>
      <id>3606630</id>
      <parentid>3473982</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:43:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>/* నటీనటులు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3834" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name = అంజలి ఐ లవ్యూ 
| image = 
| director = డి.వి.ఆర్.కళింగ
| writer = డి.వి.ఆర్.కళింగ
| producer = సౌదామిని
| starring = విక్రమ్‌ ప్రొద్దుటూరి, మీరా వాసుదేవన్, సతీష్ పవన్, [[ఎం.ఎస్.నారాయణ]], [[ఎల్. బి. శ్రీరామ్]], [[గుండు హనుమంతరావు]]
| cinematography = 
| music = [[మాధవపెద్ది సురేష్]]
| editing = వీణా క్రియేషన్స్
| released = {{Film date|2004|12|9|df=y}}
| runtime = 152 నిముషాలు
| country = భారతదేశం
| language = తెలుగు
| budget =
| gross =
}}

'''అంజలి ఐ లవ్యూ''' వీణ క్రియేషన్స్ బ్యానర్‌పై సౌదామిని నిర్మించిన తెలుగు సినిమా. ఇది [[2004]], [[డిసెంబర్ 9]]వ తేదీన విడుదలయ్యింది.&lt;ref name=&quot;indiancine.ma&quot;&gt;{{cite web |last1=web master |title=Anjali I Love You |url=https://indiancine.ma/BGPY/info |website=indiancine.ma |accessdate=6 June 2021}}&lt;/ref&gt;
==నటీనటులు==
{{Div col|colwidth=25em|content=
* విక్రమ్‌ ప్రొద్దుటూరి
* [[మీరా వాసుదేవన్]]
* సతీష్ పవన్
* [[ఎం.ఎస్.నారాయణ]]
* [[ఎల్. బి. శ్రీరామ్]]
* [[గుండు హనుమంతరావు]]
* [[గౌతంరాజు (నటుడు)|గౌతంరాజు]]
* [[హేమసుందర్]]
* [[రమాప్రభ]]
* [[సుధ (నటి)|సుధ]]
* హేమ
* భువనేశ్వరి
* చందన
* జ్యోతి పూర్ణిమ
* శ్వేత
* [[అభినయశ్రీ]]
* మాస్టర్ శుభాకర్
* మాస్టర్ దయాకర్ రెడ్డి
* బేబి శ్రీజ
}}

==సాంకేతిక వర్గం==
* కథ, స్క్రీన్ ప్లే, దర్శకత్వం: డి.వి.ఆర్.కళింగ
* నిర్మాత: సౌదామిని
* సంగీతం: [[మాధవపెద్ది సురేష్]]
* పాటలు: [[వేటూరి సుందరరామమూర్తి]], [[వెన్నెలకంటి రాజేశ్వర ప్రసాద్|వెన్నెలకంటి]], [[సాహితి (సినీ రచయిత)|సాహితి]], [[సుద్దాల అశోక్ తేజ]], ఇ.ఎస్.మూర్తి
* నేపథ్య గానం: [[కె. ఎస్. చిత్ర]], [[శ్రేయ ఘోషాల్]], [[ఎస్. పి. చరణ్]], మాలతి, పి.సంధ్య, [[స్వర్ణలత (కొత్త)|స్వర్ణలత]], [[గోపిక పూర్ణిమ]], బిందు, మురళి, రాము, రంజిత్, రాఘవేంద్ర
* మాటలు: [[సంపత్ నంది]]
* ఛాయాగ్రహణం: [[హరి అనుమోలు]]
* కూర్పు: [[కోటగిరి వెంకటేశ్వరరావు]]
* కళ: డి.వై.సత్యనారాయణ

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

[[వర్గం:ఎం.ఎస్.నారాయణ నటించిన సినిమాలు]]
[[వర్గం:రమాప్రభ నటించిన చిత్రాలు]]
[[వర్గం:గుండు హనుమంతరావు నటించిన సినిమాలు]]</text>
      <sha1>ks372857wlduwuqmlbh1ft74hi41too</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:డా. కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి</title>
    <ns>3</ns>
    <id>327602</id>
    <revision>
      <id>3606682</id>
      <parentid>3218433</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T16:54:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>103.96.18.134</ip>
      </contributor>
      <comment>/* కరోనా మిగిల్చిన వరం  కలియుగంలో కల్లోలం సృష్టించిన కరోనా  నాకో వరాన్ని మిగిల్చింది కొండలంటే భయం కొందరికి  నీళ్ళంటే భయం మరికొందరికి  నాకు మాత్రం కళ్లంటే మహామహా భయం  కన్నుల అందాలు కవుల కావ్యాల్లో దర్శించాను కాని కరోనా పుణ్యాన  ఇప్పుడు ప్రత్యక్షంగా వీక్షిస్తున్నాను అందరూ కళ్లతోనే పలకరిస్తున్నారు  పరిచయమవుతున్నారు  ఇంత దగ్గరగా అమ్మ కళ్ళలోకి అస్సలు చూడలేదెప్పుడు   అమ్మతోడు అమ్మాయి కళ్లలోకి కూడా  భయంతోనే బతకాల్సిన సమయం  క్రమక్రమంగా ఇప్పుడాభయం పోయింది  భావావేశం మొదలైంది  ఆ కళ్లలో సప్త వర్ణాలు వెదజ...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18666" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;center &gt;&lt;font size=&quot;+1&quot; color=&quot;Black&quot;&gt;డా. కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;font color=&quot;white&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/font&gt;]]! [[Image:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/font&gt;&lt;/center&gt;&lt;/div&gt; 
డా. కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]], [[వికీపీడియా:తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం|తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం (వికీ వ్యాసాలు)]], [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] చదవండి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు పేరుబరుల్లో ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; &lt;span style=&quot;white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000&quot;&gt;'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]&lt;/span&gt; 15:57, 12 జూన్ 2021 (UTC)

ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:డా. కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి|డా. కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి]] ([[వాడుకరి చర్చ:డా. కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి|చర్చ]]) 16:01, 12 జూన్ 2021 (UTC)

== కరోనా మిగిల్చిన వరం  కలియుగంలో కల్లోలం సృష్టించిన కరోనా  నాకో వరాన్ని మిగిల్చింది కొండలంటే భయం కొందరికి  నీళ్ళంటే భయం మరికొందరికి  నాకు మాత్రం కళ్లంటే మహామహా భయం  కన్నుల అందాలు కవుల కావ్యాల్లో దర్శించాను కాని కరోనా పుణ్యాన  ఇప్పుడు ప్రత్యక్షంగా వీక్షిస్తున్నాను అందరూ కళ్లతోనే పలకరిస్తున్నారు  పరిచయమవుతున్నారు  ఇంత దగ్గరగా అమ్మ కళ్ళలోకి అస్సలు చూడలేదెప్పుడు   అమ్మతోడు అమ్మాయి కళ్లలోకి కూడా  భయంతోనే బతకాల్సిన సమయం  క్రమక్రమంగా ఇప్పుడాభయం పోయింది  భావావేశం మొదలైంది  ఆ కళ్లలో సప్త వర్ణాలు వెదజళ్ళే   శతకోటి భావతరంగాలు చూస్తున్నాను  కడుపులో విషయం దిగమింగిన కొన్నికళ్లు   కర్కోటక చూపులతో కాటేస్తున్నాయి  కడుపునిండా ప్రేమ నిండిన మరికొన్ని  ఏమీ ఎరగనట్టు వెర్రి చూపులు చూస్తున్నాయి  చేసిన తప్పులు దాచుకుంటూ కొన్నికళ్లు  అబద్ధాలు నిజం చేయడానికి  అడుగడుగునా తడబడుతున్నాయి  మరికొన్ని సత్యవాక్కులు కురిపిస్తూన్నట్టు  సూటిగా చూపులు కళ్లలోకి గుచ్చుతున్నాయి  దుఃఖసాగరాల్ని దిగమింగిన కళ్లు  వెచ్చని కన్నీటి చుక్కలు  ఒక్కొక్కటిగా రాలుస్తూన్నాయి స్వర్గధామం విహరించే మరికొన్ని  ఆనంద భాష్పాలు విదల్చుతున్నాయి  యోగనిద్రలో మౌనంగా చూస్తూ కొన్ని  గమ్యం తెలియని దేశదిమ్మరిలా ఇంకొన్ని  మకరందం సేవిస్తూ మత్తులో తూగుతున్న  మధుపంలా మరికొన్ని  కన్నుల కొలకుల్లో కొంటెతనం దాగిన  ప్రేయసిలా ఎక్కడో ఒకటి  ఆనందం ఆక్రోశం బాధ భయం ప్రేమ కోపం  వలపు వాత్సల్యం విరహం విషాదం  ఎన్నో ఎన్నెన్నో అనుభవాలు అనుభూతులు  మధురానుభూతులు నన్ను నాకు  పరిచయం చేస్తున్నాయి  కళ్లే జీవితానికి సర్వస్వం  అవి లేని వారికి అంతా శూన్యం  మనమే అవుదాం వారికి శరణ్యం   - డా.కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి   అసిస్టెంట్ ప్రొఫెసర్ ==

'''కరోనా మిగిల్చిన వరం''' 

కలియుగంలో కల్లోలం సృష్టించిన కరోనా 

నాకో వరాన్ని మిగిల్చింది

కొండలంటే భయం కొందరికి 

నీళ్ళంటే భయం మరికొందరికి 

నాకు మాత్రం కళ్లంటే మహామహా భయం 

కన్నుల అందాలు కవుల కావ్యాల్లో దర్శించాను

కాని కరోనా పుణ్యాన 

ఇప్పుడు ప్రత్యక్షంగా వీక్షిస్తున్నాను

అందరూ కళ్లతోనే పలకరిస్తున్నారు 

పరిచయమవుతున్నారు 

ఇంత దగ్గరగా అమ్మ కళ్ళలోకి అస్సలు చూడలేదెప్పుడు  

అమ్మతోడు అమ్మాయి కళ్లలోకి కూడా 

భయంతోనే బతకాల్సిన సమయం 

క్రమక్రమంగా ఇప్పుడాభయం పోయింది 

భావావేశం మొదలైంది 

ఆ కళ్లలో సప్త వర్ణాలు వెదజళ్ళే  

శతకోటి భావతరంగాలు చూస్తున్నాను 

కడుపులో విషయం దిగమింగిన కొన్నికళ్లు  

కర్కోటక చూపులతో కాటేస్తున్నాయి 

కడుపునిండా ప్రేమ నిండిన మరికొన్ని 

ఏమీ ఎరగనట్టు వెర్రి చూపులు చూస్తున్నాయి 

చేసిన తప్పులు దాచుకుంటూ కొన్నికళ్లు 

అబద్ధాలు నిజం చేయడానికి 

అడుగడుగునా తడబడుతున్నాయి 

మరికొన్ని సత్యవాక్కులు కురిపిస్తూన్నట్టు 

సూటిగా చూపులు కళ్లలోకి గుచ్చుతున్నాయి 

దుఃఖసాగరాల్ని దిగమింగిన కళ్లు 

వెచ్చని కన్నీటి చుక్కలు 

ఒక్కొక్కటిగా రాలుస్తూన్నాయి

స్వర్గధామం విహరించే మరికొన్ని 

ఆనంద భాష్పాలు విదల్చుతున్నాయి 

యోగనిద్రలో మౌనంగా చూస్తూ కొన్ని 

గమ్యం తెలియని దేశదిమ్మరిలా ఇంకొన్ని 

మకరందం సేవిస్తూ మత్తులో తూగుతున్న 

మధుపంలా మరికొన్ని 

కన్నుల కొలకుల్లో కొంటెతనం దాగిన 

ప్రేయసిలా ఎక్కడో ఒకటి 

ఆనందం ఆక్రోశం బాధ భయం ప్రేమ కోపం 

వలపు వాత్సల్యం విరహం విషాదం 

ఎన్నో ఎన్నెన్నో అనుభవాలు అనుభూతులు 

మధురానుభూతులు నన్ను నాకు 

పరిచయం చేస్తున్నాయి 

కళ్లే జీవితానికి సర్వస్వం 

అవి లేని వారికి అంతా శూన్యం 

మనమే అవుదాం వారికి శరణ్యం  

- డా.కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి  

అసిస్టెంట్ ప్రొఫెసర్ [[ప్రత్యేక:చేర్పులు/103.96.18.134|103.96.18.134]] 16:54, 23 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>buffu6yfpqety9548hfyg3w6871zmx5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606683</id>
      <parentid>3606682</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T16:55:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>103.96.18.134</ip>
      </contributor>
      <comment>/* కరోనా మిగిల్చిన వరం  కలియుగంలో కల్లోలం సృష్టించిన కరోనా  నాకో వరాన్ని మిగిల్చింది కొండలంటే భయం కొందరికి  నీళ్ళంటే భయం మరికొందరికి  నాకు మాత్రం కళ్లంటే మహామహా భయం  కన్నుల అందాలు కవుల కావ్యాల్లో దర్శించాను కాని కరోనా పుణ్యాన  ఇప్పుడు ప్రత్యక్షంగా వీక్షిస్తున్నాను అందరూ కళ్లతోనే పలకరిస్తున్నారు  పరిచయమవుతున్నారు  ఇంత దగ్గరగా అమ్మ కళ్ళలోకి అస్సలు చూడలేదెప్పుడు   అమ్మతోడు అమ్మాయి కళ్లలోకి కూడా  భయంతోనే బతకాల్సిన సమయం  క్రమక్రమంగా ఇప్పుడాభయం పోయింది  భావావేశం మొదలైంది  ఆ కళ్లలో సప్త వర్ణాలు వెదజ...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14719" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;center &gt;&lt;font size=&quot;+1&quot; color=&quot;Black&quot;&gt;డా. కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;font color=&quot;white&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/font&gt;]]! [[Image:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/font&gt;&lt;/center&gt;&lt;/div&gt; 
డా. కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]], [[వికీపీడియా:తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం|తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం (వికీ వ్యాసాలు)]], [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] చదవండి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు పేరుబరుల్లో ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; &lt;span style=&quot;white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000&quot;&gt;'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]&lt;/span&gt; 15:57, 12 జూన్ 2021 (UTC)

ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:డా. కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి|డా. కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి]] ([[వాడుకరి చర్చ:డా. కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి|చర్చ]]) 16:01, 12 జూన్ 2021 (UTC)


'''కరోనా మిగిల్చిన వరం''' 

కలియుగంలో కల్లోలం సృష్టించిన కరోనా 

నాకో వరాన్ని మిగిల్చింది

కొండలంటే భయం కొందరికి 

నీళ్ళంటే భయం మరికొందరికి 

నాకు మాత్రం కళ్లంటే మహామహా భయం 

కన్నుల అందాలు కవుల కావ్యాల్లో దర్శించాను

కాని కరోనా పుణ్యాన 

ఇప్పుడు ప్రత్యక్షంగా వీక్షిస్తున్నాను

అందరూ కళ్లతోనే పలకరిస్తున్నారు 

పరిచయమవుతున్నారు 

ఇంత దగ్గరగా అమ్మ కళ్ళలోకి అస్సలు చూడలేదెప్పుడు  

అమ్మతోడు అమ్మాయి కళ్లలోకి కూడా 

భయంతోనే బతకాల్సిన సమయం 

క్రమక్రమంగా ఇప్పుడాభయం పోయింది 

భావావేశం మొదలైంది 

ఆ కళ్లలో సప్త వర్ణాలు వెదజళ్ళే  

శతకోటి భావతరంగాలు చూస్తున్నాను 

కడుపులో విషయం దిగమింగిన కొన్నికళ్లు  

కర్కోటక చూపులతో కాటేస్తున్నాయి 

కడుపునిండా ప్రేమ నిండిన మరికొన్ని 

ఏమీ ఎరగనట్టు వెర్రి చూపులు చూస్తున్నాయి 

చేసిన తప్పులు దాచుకుంటూ కొన్నికళ్లు 

అబద్ధాలు నిజం చేయడానికి 

అడుగడుగునా తడబడుతున్నాయి 

మరికొన్ని సత్యవాక్కులు కురిపిస్తూన్నట్టు 

సూటిగా చూపులు కళ్లలోకి గుచ్చుతున్నాయి 

దుఃఖసాగరాల్ని దిగమింగిన కళ్లు 

వెచ్చని కన్నీటి చుక్కలు 

ఒక్కొక్కటిగా రాలుస్తూన్నాయి

స్వర్గధామం విహరించే మరికొన్ని 

ఆనంద భాష్పాలు విదల్చుతున్నాయి 

యోగనిద్రలో మౌనంగా చూస్తూ కొన్ని 

గమ్యం తెలియని దేశదిమ్మరిలా ఇంకొన్ని 

మకరందం సేవిస్తూ మత్తులో తూగుతున్న 

మధుపంలా మరికొన్ని 

కన్నుల కొలకుల్లో కొంటెతనం దాగిన 

ప్రేయసిలా ఎక్కడో ఒకటి 

ఆనందం ఆక్రోశం బాధ భయం ప్రేమ కోపం 

వలపు వాత్సల్యం విరహం విషాదం 

ఎన్నో ఎన్నెన్నో అనుభవాలు అనుభూతులు 

మధురానుభూతులు నన్ను నాకు 

పరిచయం చేస్తున్నాయి 

కళ్లే జీవితానికి సర్వస్వం 

అవి లేని వారికి అంతా శూన్యం 

మనమే అవుదాం వారికి శరణ్యం  

- డా.కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి  

అసిస్టెంట్ ప్రొఫెసర్ [[ప్రత్యేక:చేర్పులు/103.96.18.134|103.96.18.134]] 16:54, 23 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>twg6h1o9g788of3r71xp3bvmbtgexr8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వైరా పురపాలకసంఘం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>327642</id>
    <revision>
      <id>3606874</id>
      <parentid>3549417</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:18:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7702" xml:space="preserve">{{Infobox Settlement|
‎|name = వైరా పురపాలకసంఘం
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = పురపాలకసంఘం
|image_skyline =
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[వైరా మండలం|వైరా]] 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = చైర్‌పర్సన్‌
|leader_name = 
|leader_title1 = వైస్ చైర్‌పర్సన్‌
|leader_name1 = 
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 =   
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|population_blank2 =  
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 =   
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2011
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd     = 17.1430234
| latm     = 
| lats     = 
| latNS     = N
| longd     = 80.3769999
| longm     = 
| longs     = 
| longEW     = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్ - 507165
|postal_code = 
|area_code = ఎస్.టి.డి కోడ్ - 08749
|blank_name = 
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = [https://wyramunicipality.telangana.gov.in/ అధికార వెబ్ సైట్]
|footnotes =
}}

'''వైరా పురపాలకసంఘం''', [[తెలంగాణ రాష్ట్రం]], [[ఖమ్మం జిల్లా]]&lt;nowiki/&gt;కు చెందిన ఒక పట్టణ [[స్థానిక స్వపరిపాలనా సంస్థలు|స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థ]].&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://wyramunicipality.telangana.gov.in/|title=Wyra Municipality|website=wyramunicipality.telangana.gov.in|access-date=2021-06-13}}&lt;/ref&gt; [[వైరా]] పట్టణం దీని ప్రధాన [[ప్రధాన కార్యాలయం|పరిపాలన కేంద్రం]]. ఈ పురపాలక సంఘం [[ఖమ్మం లోకసభ నియోజకవర్గం]] లోని [[వైరా శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధిలో ఉంది.&lt;ref name=&quot;Commissioner and Director of Municipal Administration(CDMA), Municipal Administration and Urban Development (MA&amp;UD) Department.&quot;&gt;{{cite web |last1=Telangana |first1=Government |title=Commissioner and Director of Municipal Administration(CDMA), Municipal Administration and Urban Development (MA&amp;UD) Department. |url=https://cdma.telangana.gov.in/ |website=cdma.telangana.gov.in |accessdate=13 June 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20191204081309/https://cdma.telangana.gov.in/|archivedate=4 December 2019}}&lt;/ref&gt;

== భౌగోళికం ==
వైరా చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణంలోఉంది. ఇది {{Coord|17.191|N|80.357|E|display=inline}} అక్షాంశరేఖాంశాల మధ్య ఉంది. రాష్ట్ర రాజధాని [[హైదరాబాదు]] నుండి 221 కిలోమీటర్ల దూరంలో, జిల్లా కేంద్రం [[ఖమ్మం]] నుండి 24 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.

== పౌర పరిపాలన ==
పురపాలక సంఘం కౌన్సిల్ కు ప్రతి 5 సంవత్సరాలకు ఒకసారి ఎన్నిక జరుగుతుంది. పురపాలక సంఘం పరిధిలోని జనాభా ప్రాతిపదికననుసరించి స్థానిక సంస్థల ఎన్నికల ప్రకారం దీనిని 20 ఎన్నికల వార్డులుగా విభజింపబడింది. ప్రతి వార్డుకు వార్డు కౌన్సిలర్ ప్రాతినిధ్యం వహిస్తాడు. కౌన్సిల్ బోర్డుకు చైర్‌పర్సన్ నేతృత్వం వహిస్తారు. 2020 పట్టణ స్థానిక సంస్థల ఎన్నికల ప్రకారం చైర్‌పర్సన్‌గా, వైస్ చైర్‌పర్సన్‌గా ఎన్నికైనారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://telanganadata.news/wyra-municipal-councillors-list-2020/|title=Wyra Municipal Councillors List – 2020|last=admin|date=2020-02-05|website=Telangana data|language=en-US|access-date=2021-06-13}}&lt;/ref&gt; వీరు ఎన్నికైననాటినుండి నుండి ఐదు సంవత్సరాలు పదవిలో కొనసాగుతారు.

=== వార్డు కౌన్సిలర్లు ===
{{Div col|colwidth=20em|gap=2em}}
# మారికంటి దేదికుమారి
# బత్తుల గీత
# ఎధునూరి పద్మజ
# సుతకాని జైపాల్
# మధినేని సునీత
# లగడపాతి లక్ష్మి రాజ్యం
# పానితి ఉష
# కన్నెగంటి సునీత
# సూర్యదేవర విన్య రాణి
# కర్ణాటి నందిని రాణి
# ధారెల్లి పవిత్ర కుమారి
# వనమ విశ్వేశ్వరరావు
# ముల్లపాటి సీతారాములు
# ధారెల్లి కోటయ్య
# గుడిపూడి సురేష్ కుమార్
# చల్లగుండ్ల నాగేశ్వరరావు
# తడికమల్ల నాగేశ్వరరావు
# ధనేకుల వేణు
# ఇమ్మడి రామరావు
# గుగులోత్ లక్ష్మి బాయి
{{div col end}}

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లంకెలు ==
* [https://wyramunicipality.telangana.gov.in/ వైరా పురపాలక సంఘ అధికారిక వెబ్సైటు]

{{తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు}}

[[వర్గం:ఖమ్మం జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]]</text>
      <sha1>mbztcifue4xe6r9mqor5cawsmfhgdn6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606875</id>
      <parentid>3606874</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:20:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7687" xml:space="preserve">{{Infobox Settlement|
‎|name = వైరా పురపాలకసంఘం
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = పురపాలకసంఘం
|image_skyline =
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = 
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[వైరా మండలం|వైరా]] 
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = చైర్‌పర్సన్‌
|leader_name = 
|leader_title1 = వైస్ చైర్‌పర్సన్‌
|leader_name1 = 
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ---------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 =   
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|population_blank2 =  
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 =   
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2011
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd     = 17.1430234
| latm     = 
| lats     = 
| latNS     = N
| longd     = 80.3769999
| longm     = 
| longs     = 
| longEW     = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్ - 507165
|postal_code = 
|area_code = ఎస్.టి.డి కోడ్ - 08749
|blank_name = 
|blank_info = 
|blank1_name =
|website = [https://wyramunicipality.telangana.gov.in/ అధికార వెబ్ సైట్]
|footnotes =
}}

'''వైరా పురపాలకసంఘం''', [[తెలంగాణ రాష్ట్రం]], [[ఖమ్మం జిల్లా]]&lt;nowiki/&gt;కు చెందిన ఒక పట్టణ [[స్థానిక స్వపరిపాలనా సంస్థలు|స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థ]].&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://wyramunicipality.telangana.gov.in/|title=Wyra Municipality|website=wyramunicipality.telangana.gov.in|access-date=2021-06-13}}&lt;/ref&gt; [[వైరా]] పట్టణం దీని ప్రధాన [[ప్రధాన కార్యాలయం|పరిపాలన కేంద్రం]]. ఈ పురపాలక సంఘం [[ఖమ్మం లోకసభ నియోజకవర్గం]] లోని [[వైరా శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధిలో ఉంది.&lt;ref name=&quot;Commissioner and Director of Municipal Administration(CDMA), Municipal Administration and Urban Development (MA&amp;UD) Department.&quot;&gt;{{cite web |last1=Telangana |first1=Government |title=Commissioner and Director of Municipal Administration(CDMA), Municipal Administration and Urban Development (MA&amp;UD) Department. |url=https://cdma.telangana.gov.in/ |website=cdma.telangana.gov.in |accessdate=13 June 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20191204081309/https://cdma.telangana.gov.in/|archivedate=4 December 2019}}&lt;/ref&gt;

== భౌగోళికం ==
వైరా చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణంలోఉంది. ఇది {{Coord|17.191|N|80.357|E|display=inline}} అక్షాంశరేఖాంశాల మధ్య ఉంది. రాష్ట్ర రాజధాని [[హైదరాబాదు]] నుండి 221 కిలోమీటర్ల దూరంలో, జిల్లా కేంద్రం [[ఖమ్మం]] నుండి 24 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.

== పౌర పరిపాలన ==
పురపాలక సంఘం కౌన్సిల్ కు ప్రతి 5 సంవత్సరాలకు ఒకసారి ఎన్నిక జరుగుతుంది. పురపాలక సంఘం పరిధిలోని జనాభా ప్రాతిపదికననుసరించి స్థానిక సంస్థల ఎన్నికల ప్రకారం దీనిని 20 ఎన్నికల వార్డులుగా విభజింపబడింది. ప్రతి వార్డుకు వార్డు కౌన్సిలర్ ప్రాతినిధ్యం వహిస్తాడు. కౌన్సిల్ బోర్డుకు చైర్‌పర్సన్ నేతృత్వం వహిస్తారు. 2020 పట్టణ స్థానిక సంస్థల ఎన్నికల ప్రకారం చైర్‌పర్సన్‌గా, వైస్ చైర్‌పర్సన్‌గా ఎన్నికైనారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://telanganadata.news/wyra-municipal-councillors-list-2020/|title=Wyra Municipal Councillors List – 2020|last=admin|date=2020-02-05|website=Telangana data|access-date=2021-06-13}}&lt;/ref&gt; వీరు ఎన్నికైననాటినుండి నుండి ఐదు సంవత్సరాలు పదవిలో కొనసాగుతారు.

=== వార్డు కౌన్సిలర్లు ===
{{Div col|colwidth=20em|gap=2em}}
# మారికంటి దేదికుమారి
# బత్తుల గీత
# ఎధునూరి పద్మజ
# సుతకాని జైపాల్
# మధినేని సునీత
# లగడపాతి లక్ష్మి రాజ్యం
# పానితి ఉష
# కన్నెగంటి సునీత
# సూర్యదేవర విన్య రాణి
# కర్ణాటి నందిని రాణి
# ధారెల్లి పవిత్ర కుమారి
# వనమ విశ్వేశ్వరరావు
# ముల్లపాటి సీతారాములు
# ధారెల్లి కోటయ్య
# గుడిపూడి సురేష్ కుమార్
# చల్లగుండ్ల నాగేశ్వరరావు
# తడికమల్ల నాగేశ్వరరావు
# ధనేకుల వేణు
# ఇమ్మడి రామరావు
# గుగులోత్ లక్ష్మి బాయి
{{div col end}}

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}

== వెలుపలి లంకెలు ==
* [https://wyramunicipality.telangana.gov.in/ వైరా పురపాలక సంఘ అధికారిక వెబ్సైటు]

{{తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు}}

[[వర్గం:ఖమ్మం జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]]</text>
      <sha1>agqojzi0gorc7yytnyhmck6pv6775yf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి:KINNERA ARAVIND</title>
    <ns>2</ns>
    <id>327731</id>
    <revision>
      <id>3606786</id>
      <parentid>3557107</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T02:17:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>KINNERA ARAVIND</username>
        <id>86886</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2130" xml:space="preserve">{{సభ్యుల డబ్బా మూత|&lt;big&gt;ప్రాజెక్టు సభ్య పెట్టెలు&lt;/big&gt;}}
{{User IND Citiz}}{{తెలుగు అభిమాని}}{{సభ్యులు పరిశోధకుడు}}{{వికీ ఒక విశ్వసనీయ మూలం}}{{User Wikipedian For|year=2019|month=06|day=19}}{{Userbox/100wikidays|active=true}}
{{వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ ప్రాజెక్టు సభ్యులు}}
{{userbox
| border-c = #bbb
| id       = [[File:Azadi_Ka_Amrit_Sample_6.png|x45px]]
| id-c     = white
| info     =   ఈ వాడుకరి &lt;br/&gt;[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆజాది_కా_అమృత్_మహోత్సవం|&lt;span style=&quot;font-size:{{{wp-s|125%}}};font-weight:{{{wp-w|bold}}};&quot;&gt;ఆజాది కా అమృత్ మహోత్సవం&lt;/span&gt; బృంద సభ్యులు]].
| info-a   = #138808 {{{info-a|center}}}
| info-c   = #FF9933 &lt;!-- #F5BC85 --&gt;
| info-lh  = {{{info-lh|1.3em}}}
}}
{{Clear}}
{{సభ్యుల డబ్బా  అడుగు}}
నమస్కారం🙏 నా వాడుకరి పేజీకి విచ్చేసిన అతిథులకు స్వాగతం.

==పరిచయం==
నా పేరు అరవింద్.నేను ఇంజనీరింగ్ పూర్తి చేసాను.వర్తమానవిషయాలపై నాకు అవగాహన ఉంది.వికీపీడియా లో చరిత్రకు సంబందించిన వ్యాసములు,ప్రముఖమైన వ్యక్తుల గురించి రాయడము పై ఆసక్తి కలదు.&lt;br&gt;
నా చరవాణి సంఖ్య 8374321240
==నేను రాసిన వ్యాసాలు==
వికీలో నేను చేసిన పని ([https://xtools.wmflabs.org/pages/te.wikipedia.org/KINNERA%20ARAVIND/all ఇక్కడ])
చూడవచ్చు.</text>
      <sha1>67s3t5rzz887x693qbb5rsgda5mpy27</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వెన్నెల సత్యం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>327857</id>
    <revision>
      <id>3606979</id>
      <parentid>3465755</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T11:32:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2401:4900:279A:C925:9CFE:D176:2697:AEAD</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22861" xml:space="preserve">{{Infobox writer
|birth_name        = 
|image       = Vennela Satyam.jpg
|caption     = వెన్నెల  సత్యం
|birth_date  = {{birth date and age|1976|5|6|df=yes}}
|birth_place =  [[నాగల్‌కదుమూర్|నాగల్‌కడుమూర్ ]], [[అమరచింత మండలం]],[[వనపర్తి జిల్లా]] 
|death_date  =
|death_place =
|occupation  = కవి, ఉపాధ్యాయుడు
|citizenship = భారతీయుడు
|ethnicity   = 
|alma_mater  =
|spouse      = {{Plainlist |
* మంజుల 
 }}
|children    = ఇద్దరు కుమారులు
* సాయి వసంత్
*  సాయి సుమంత్
 }}

'''వెన్నెల  సత్యం''' [[తెలంగాణ]] ప్రాంతానికి చెందిన వర్తమాన [[తెలుగు]] [[కవి]].  వృత్తి రీత్యా ఉపాధ్యాయులు. ప్రధానంగా [[వచన కవిత|వచన కవిత్వం]] రాసినా, [[నానీలు]], [[మణిపూసలు]], [[రెక్కలు]], [[నానోలు]], [[దోహ]], [[శతకం]] వంటి వివిధ సాహిత్య ప్రక్రియల్లోనూ కవిత్వం రాశారు.  నానీలు వీరికి పేరు తీసుకవచ్చాయి.  వీరు [[1976]] మే నెల 6 వ తేదిన [[వనపర్తి జిల్లా]] [[అమరచింత మండలం]] [[నాగల్‌కదుమూర్|నాగల్‌కడుమూర్ ]] లో జన్మించారు. వీరి తల్లిదండ్రులు మోనమ్మ , వెంకట్రాములు. ప్రస్తుతం [[రంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని [[షాద్‌నగర్]] లో నివసిస్తున్నారు. మొదట కండక్టర్ గా దాదాపు పదకొండేళ్లు పనిచేశారు. 2009 లో ఉపాద్యాయ వృత్తిలోకి వచ్చారు.  అప్పటి (2009) నుండే కవిత్వం రాయడం మొదలు పెట్టినా, వివిధ రకాల మనుష్యులను, సమాజం స్థితిగతులను అర్దం చేసుకొని కవిత్వం రాయడానికి కండక్టర్‌గా పని చేసిన అనుభవం ఉపయోగపడింది.

== కుటుంబ నేపథ్యం ==
వనపర్తి జిల్లా,అమరచింత మండలంలోని నాగల్ కడుమూర్ వీరి స్వగ్రామం. తల్లి వడ్లమోనమ్మ, తండ్రి వెంకట్ రాములు. తండ్రి వడ్రంగం పని చేసేవారు. సత్యం భార్య మంజుల. వీరికి ఇద్దరు కుమారులు. పెద్ద వాడు సాయి వసంత్, చిన్న వాడు సాయి సుమంత్.
==చదువు==
ఏడో తరగతి వరకు సొంతూరు నాగల్ కడుమూర్ లో.. ఉన్నత పాఠశాల విద్య వనపర్తి జిల్లాలోని [[ఆత్మకూరు]]లోను,ఇంటర్ [[మహబూబ్ నగర్]], డిగ్రీ(బి.కాం) [[జడ్చర్ల]], ఎం.ఏ.,(తెలుగు) ఉస్మానియా (దూరవిద్య),బి.ఎడ్.,షాద్‌నగర్‌లో పూర్తి చేశారు.

==వృత్తిజీవితం ==
వెన్నెల సత్యం 1998 నుండి 2009 వరకు ఆర్టీసి కండక్టర్‌గా [[షాద్‌నగర్]] డిపోలో పనిచేశారు. 2009 నుండి 2012 వరకు భాషాపండితుడు(తెలుగు)గా [[బూర్గుల]] గ్రామంలోని ఉన్నత పాఠశాలలో పనిచేశారు. 2013 జనవరి- 2013 జూన్ వరకు జడ్పీహెచ్చెస్ బొంరాస్ పేట్ లో... 2013 జూన్ నుండి 2016 జూన్ వరకు తెలంగాణ మోడల్ స్కూల్, పాలమాకుల లో పిజిటి గా...2016 నుండి 2021 జనవరి వరకు పాఠశాల సహాయకులు(తెలుగు)గా [[బొంరాస్ పేట్ మండలం]]లోని [[చౌదర్ పల్లి]] ఉన్నత పాఠశాలలో పనిచేసారు.

== రచనలు ==
#నానీల వెన్నెల ( మే-2017)&lt;ref&gt;[https://kinige.com/tag/Vennela+Satyam| కినిగెలో వెన్నెల సత్యం పుస్తకాలు]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;నానీల వెన్నెల-వెన్నెల సత్యం, వెన్నెల ప్రచురణలు, షాద్‌నగర్,మే,2017&lt;/ref&gt;
#ప్రేమ నానీలు ( అక్టోబర్ - 2017)&lt;ref&gt;[https://kinige.com/tag/Vennela+Satyam| కినిగెలో వెన్నెల సత్యం పుస్తకాలు]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;ప్రేమ నానీలు -వెన్నెల సత్యం, వెన్నెల ప్రచురణలు, షాద్‌నగర్, అక్టోబర్ - 2017&lt;/ref&gt;
#వెన్నెలమ్మ శతకం ( మే - 2018)&lt;ref&gt;వెన్నెలమ్మ శతకం-వెన్నెల సత్యం, వెన్నెల ప్రచురణలు, షాద్‌నగర్,మే,2018&lt;/ref&gt;
#వెన్నెల మణిపూసలు ( డిసెంబర్ - 2018)&lt;ref&gt;వెన్నెల మణిపూసలు -వెన్నెల సత్యం, వెన్నెల ప్రచురణలు, షాద్‌నగర్,డిసెంబర్ - 2018&lt;/ref&gt;
#బతుకు చెట్టు (వచన కవిత్వం, నవంబర్-2019)&lt;ref&gt;బతుకు చెట్టు-వెన్నెల సత్యం, వెన్నెల ప్రచురణలు, షాద్‌నగర్,నవంబర్-2019&lt;/ref&gt;
#వెన్నెల తొడిగిన రెక్కలు (డిసెంబర్-2019)
#పుప్పొడి ( 2019- సహ సంపాదకత్వం - సర్ఫరాజ్ అన్వర్ ; వి.జయ ప్రకాశ్ లతో కలసి)
#గడ్డిపూలు ( 2020 సంపాదకత్వం - బడి పిల్లల కవితా సంకలన)
#అమ్మ నానీలు (2020)
#వాసంతిక గజల్ సంపుటి (2021)
#నానీలు ( అముద్రితం)
=== నానీల వెన్నెల ===
కవిత్వం పరంగా అభివ్యక్తిలో బలమైన భావుకత గల సత్యం తొలిసారిగా నానీలతో సాహిత్య లోకానికి పరిచయం అయ్యారు. వీరి తొలి రచన నానీల వెన్నెల. ఇందులో 500 నానీలు ఉన్నాయి. దీనిలో మనిషి పై, వృత్తులపై, మనసుపై, ప్రేమపై, ఆరోగ్యంపై, పల్లెపై, బాల్యంపై ఇలా అనేకానేక అంశాలపై నానీలు ఉన్నాయి. అవి వేటికవే విభిన్నమైనవి.
నానీల వెన్నెల లోని కొన్ని నానీలు...
{{Div col|colwidth=20em|gap=4em}}
&lt;poem&gt;
గడియారానికి
గర్వమెక్కువ
తన చుట్టూ లోకం
తిరుగుతోందని&lt;/poem&gt;
&lt;poem&gt;మీ ఇంట్లో
ఆత్మీయతలు ఎక్కువా
అయితే
టీవి లేదన్న మాట&lt;/poem&gt;

&lt;poem&gt;మేము చేస్తే ఏదైనా
ఉద్యమమైతది
ఇంకెవరు చేసినా
ద్రోహమైతది&lt;/poem&gt;
&lt;poem&gt;ఒక చేతిలో కత్తి
మరో చేతిలో యాసిడ్
వీడండి
నేటి ప్రేమికుడు&lt;/poem&gt;
&lt;poem&gt;అతడు
చెయ్యి తిరిగిన వడ్రంగి
అతనింట్లోనూ
ప్లాస్టిక్ కుర్చీలే!&lt;/poem&gt;
{{div col end}}

=== ప్రేమ నానీలు ===
ప్రేమను వస్తువుగా తీసుకుని ఈ పుస్తకంలోని నానీలను రాశారు సత్యం. ప్రేమంటే స్వర్గం కాదు అది నరకంలో కూడా బతకనివ్వాలి అంటారు సత్యం. దీనిలో ఎక్కువ భాగం తన శ్రీమతిపై ప్రేమను తెలియజేస్తూ రాసిన నానీలు ఉన్నాయి.  ప్రేమలో ఆకర్షణ వికర్షణ సుఖదుఃఖాల ప్రస్తావనలు వీరి నానీలలో కనిపిస్తాయి. ఈ పుస్తకంలోని కొన్ని నానీలు
{{Div col|colwidth=20em|gap=3em}}
&lt;poem&gt;మనసున మనసైన
శ్రీమతి ఉన్నోడి కన్నా
లోకంలో
శ్రీమంతుడెవరు!&lt;/poem&gt;

&lt;poem&gt;నువ్వు దగ్గరుంటే
నే కవిత్వాన్నవుతా
దూరమైతే
కన్నీటి కావ్యమౌతా!&lt;/poem&gt; 

&lt;poem&gt;నీ కోసం
ఎక్కడెక్కడో వేతికాను
చివరికి
నాలోనే దొరికావు!&lt;/poem&gt;

&lt;poem&gt; నీ గురించి
కావ్యం రాయాలనుకుంటా
నువ్వేమో
నానీలో ఒదిగిపోతావు&lt;/poem&gt;
{{div col end}}

=== వెన్నెలమ్మ శతకం===
వచన కవిగా పేరొందిన ఈ కవి ఒక శతకం రాయడం ప్రత్యేకతే. నేటి కాలపు విద్యార్దులకు స్వచ్ఛమైన వ్యవహరిక భాషలో సత్యం ఈ శతకం రాశారు. దీనిలోని 100 పద్యాలలో దాదాపు 50-55 పద్యాలు చెట్టు గురించే ఉన్నాయి. కవికి చెట్టు మీద ఉన్న ప్రేమ, పర్యావరణం పట్ల బాధ్యత ఈ శతకంలోని పద్యాలు తెలియజేస్తున్నాయి. కొన్ని పద్యాలు...
&lt;poem&gt;నీడలోకి బిలిచి ఆడుకొమ్మని చెప్పి                             
అలసటంత దీర్చు అమ్మవోలె
అనునయమ్ము జూపు ఆ చెట్టు నాన్నోలే
వెన్నెలమ్మ మాట వెలుగు బాట&lt;/poem&gt;
&lt;poem&gt;కోట్ల సంఖ్యలోన కోరి మొక్కలు నాటి
రక్ష జేయకున్న రాళ్ళ పాలు
బాట వెంట చెట్లు బతుకుకే దీపాలు
వెన్నెలమ్మ మాట వెలుగు బాట&lt;/poem&gt;

=== వెన్నెల మణిపూసలు ===
[[మణిపూసలు]] అతి తక్కువ కాలంలో మంచి ఆదరణ తో విస్తృతంగా వ్యాప్తి చెందుతున్న ప్రక్రియ ఇది. దీనిని [[వడిచర్ల సత్యం]] రూపొందించారు. మణిపూసలు లో నాలుగు పాదాలు ఉంటాయి. 1-2-4 పాదాలలో అంత్య ప్రాస వుండాలి. మణిపూసలు ప్రక్రియలో వెలువడిన రెండవ రచన వెన్నెల మణిపూసలు. దీనిలో శీర్షికల పరంగా 22 మణిపూసలు కలవు. దీనిలో ఎన్నికలు, రాజకీయాలు, కేరళ వరద, తెలుగు భాష, రైతు వంటి అంశాలపై మణిపూసలు ఉన్నాయి. దీనిలో జీవితం పైన రాసిన మణిపూసలు చూస్తే.....
''ఒంటరివే ప్రతి రేయి/తోడు రాదు ఏ చేయి/నిరాశను వదిలిపెట్టి/ముందుకే కదలవోయి'' వంటి మణిపూసలు చూస్తే గురజాడ గారి ముత్యాల సరాలను గుర్తుకు తెస్తుంది. ''మణిపూసల పాదాలు/ఎదను నింపెను మోదాలు/సాహిత్య లోకంలో/దొరికెను ఆమోదాలు''ఇలా సత్యం మణిపూసలకు తన ద్వారా కవులపక్షాన అంగీకారం తేలిపారు. సహజంగా చాలా ప్రక్రియలలో ముక్తకాలు ఎక్కువ . ఉదాహరణకు నానీలు, రెక్కలు, హైకూలు. కానీ వీరి మణిపూసలు శీర్షిక పరంగా వుండడం విశేషం. మైత్రి ని గురించి వీరు రాసిన మణిపూసలు చూస్తే..
''స్నేహం ఓ తపస్సు/తొలగించును తమస్సు/ఎడారంటి జీవితాన/స్నేహమే ఒయాసిస్సు!''ఇక్కడ నిజమైన స్నేహం దొరకడం కష్టం అంటారు కవి. స్నేహం అంటే చీకటి ని తొలగించేలా వుండాలి అంటారు. కానీ నేటి కాలం లో అలాంటి స్నేహాలు ఎండమావి లాంటిదే అని కవి భావన. ఈ మణిపూసలలో వ్యంగరూపంలో సాగిన మణిపూసలు 'భజన' శీర్షికన ఉన్నాయి.
''ఎలినోరి భజన చేసి/పాలకులకు పూజ చేసి/కవితలెన్నొ రాసేస్తాం/సిగ్గు యెగ్గు వదలివేసి '',''అన్నిటికీ ఆహాయని/అంతటా ఓహోయనిఅలుపెరుగక పొగిడెదము/పాలకులను సాహోయని''
నేటి  పాలకులు ఏది చేసినా వారిపై స్వార్థప్రేమ ఒలకబోసే భజన కవులను తమ మణిపూసలలో నిరసిస్తాడు సత్యం. వెన్నెల మణిపూసలలో ఎక్కువ రాజకీయాల పైనే సాగినవి. ఇందులో పెట్రోల్ భాధలు, స్వాతంత్య్రం, భజన, ఓట్ల నా
డు, నేతలు, ఎన్ని'కల'లో ఇవన్నీ నాయకులపై వ్యంగ్యంగా విమర్శనాత్మకంగా సాగినవే. మరికొన్ని మణిపూసలు...
{{Div col|colwidth=27em|gap=1em}}
పెట్రోల్ ధరలు
&lt;poem&gt;
పెరుగుతున్న ఈ ధరలు
ఆపలేరు మన దొరలు
కంపెనీల ముసుగు వేసి
కప్పుతారు మాయపొరలు
&lt;/poem&gt;                          
ఓటు కోసం
&lt;poem&gt;
రంగు రంగు జెండాలు
రహస్యపు ఎజెండాలు
ఎన్నికలయ్యే దాక
వొంగి వొంగి దండాలు
&lt;/poem&gt;
కపిలవాయి
&lt;poem&gt;                      
పాలమూరు కపిలవాయి
పరిశోధనకతడు వాయి
కన్నీళ్లును పెట్టించెను
స్వర్గానికి చేరిపోయి
&lt;/poem&gt;
{{div col end}}

=== బతుకు చెట్టు ===
సత్యం రాసిన వచన కవితా సంపుటి బతుకుచెట్టు&lt;ref&gt;[https://m.dailyhunt.in/news/india/telugu/prajasakti-epaper-prajasak/jivita+satyaala+batuku+chettu-newsid-n148068222.| Dailyhuntలో_జీవితసత్యాల_బతుకుచెట్టు]&lt;/ref&gt; మనిషి బతకడం కోసం వృత్తులను నమ్ముకున్న విధానాన్ని కవి ఈ పుస్తకంలో తెలియజేశాడు. వెన్నెల సత్యం కవిత్వంలో అక్కడక్కడ హేతువాద ధోరణి ; దైవ తిరస్కారణ ; సంప్రదాయ నిరసన ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది. బతుకుచెట్టులో తొలి కవిత ఈ పుస్తక శీర్షిక. దీనిలో శ్రమైక జీవన సౌందర్యాన్ని చెబుతారు....
&lt;poem&gt;
కార్మికుడి కష్టాల్ని బాధల్ని
దాచుకున్నందుకేమో
దాని దేహానికి అన్ని గరుకు గాట్లు
ఎడారి పరిస్థితులను తట్టుకుంటూ
ఎదిగే ఈతచెట్టు మనిషికి
బతుకు పాఠాలెన్నో నేర్పుతుంది.&lt;/poem&gt; అంటూ ఈత చెట్టును గురించి చెబుతూ ఆ చెట్టే కార్మికుడికి బతుకుచెట్టయి నిలబెడుతుంది అంటారు. ఇలా బతుకు చెట్టుతో మొదలైన ఈ సంపుటి సకల వృత్తులను గుర్తుకు చేస్తుంది. 
బతుకుచెట్టు లోని మరికొన్ని కవితా పంక్తులు...
&lt;poem&gt;అమ్మ రొట్టెలు కొడుతున్నప్పుడు
జాకీర్ హుస్సేన్ సంగీతాన్ని తలదన్నే
ఆ శబ్దాల్ని వింటూ
తాను కాలుతున్న సంగతే మరచిపోయేది!&lt;/poem&gt;(నల్లని చందమామ)
&lt;poem&gt;కొత్త బండ్ల విడి భాగాలన్నీ
మా వాకిట్ల పడి ఉన్నప్పుడు
అదొక దారు శిల్పశాలలా తోచేది!&lt;/poem&gt;(ఏడ్ల బండి)
&lt;poem&gt;నా అస్తిత్వం గుర్తించని
గుడ్డి లోకం కోసం
నా కడుపు మలినం చేసుకోను
పురిటి నొప్పులు పంటి బిగువున
భరించడం మానుకుంటా!&lt;/poem&gt;(గర్భశోకం)

=== వెన్నెల తొడిగిన రెక్కలు ===
=== పుప్పొడి  ===

==అవార్డులు==
వీరి కవితలకు అనేక సంస్థలు పురస్కారాలను, బహుమతులను ప్రకటించాయి. వాటిలో కొన్ని...
#''నల్ల చందమామ''కవిత కు (2018) - మల్లెతీగ ఆత్మీయ పురస్కారం
#''గర్భశోకం'' కవితకు (2019) - అరసం ప్రోత్సహక బహుమానం
#''ఎడ్లబండి'' కవితకు ఎక్స్ రే ఉత్తమ కవితా పురస్కారం&lt;ref&gt;[https://64kalalu.com/2018-%E0%B0%8E%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B1%8D-%E0%B0%B0%E0%B1%87-%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B0-%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%9C%E0%B1%87%E0%B0%A4%E0%B0%B2/| కళలు -2018 ఎక్స్‌రే విజేతలు]{{Dead link|date=జూలై 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
#''గ్రంథాలయం'' కవిత కు రంజని కుందుర్తి పురస్కారం&lt;ref&gt;[https://www.thehansindia.com/posts/index/Telangana/2019-02-07/Telugu-teacher-bags-Ranjani-Kundurthi-award/489587?infinitescroll=1| ది హాంస్ ఇండియా - సత్యంకు రంజని కుందుర్తి పురస్కారం]&lt;/ref&gt;
#సంచిక వెబ్ పత్రిక కవితల పోటీలో ద్వితీయ, తృతీయ బహుమతులు.
#కలానికి ఏమైంది కవితకు బాలనాగయ్య పురస్కారం&lt;ref&gt;[https://www.thehansindia.com/telangana/vennela-satyam-bags-bala-nagaiah-award-517311#.YMtMWhkYn0A| ది హాంస్ ఇండియా-సత్యంకు బాలనాగయ్య పురస్కారం]&lt;/ref&gt;
#మహాకవి సినారె కళాపీఠం వారి # సినారె సాహిత్య పురస్కారం-2022 
== చిత్రమాల ==
&lt;gallery&gt;
File:Vennela Satyam@Amma naaneelu.jpg|అమ్మనానీలు ఆవిష్కరణ
&lt;/gallery&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
{{వనపర్తి జిల్లా కవులు}}

[[వర్గం:వనపర్తి జిల్లా కవులు]]
[[వర్గం:రంగారెడ్డి జిల్లా కవులు]]</text>
      <sha1>ghqy25plvoi30lw3oii3wzplm1bf7vg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/కళాసమాహారం/చిత్రలేఖనం/వ్యాసాల స్థితిగతులు</title>
    <ns>4</ns>
    <id>327965</id>
    <revision>
      <id>3606626</id>
      <parentid>3606566</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:39:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Veera.sj</username>
        <id>9700</id>
      </contributor>
      <comment>/* తెలుగు చిత్రకారులు */ చెరుకుమల్లి సూర్యప్రకాశ్</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41453" xml:space="preserve">ఈ పేజీ చిత్రలేఖనం ప్రాజెక్టు లో భాగం. ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతుల పట్టిక. ప్రాజెక్టు విస్తరించబడే కొద్దీ, ఈ పట్టికలో వ్యాసాల సంఖ్య పెరగవచ్చు.

== ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతులు ==
=== కళాఖండాలు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ కళాఖండాలు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[మోనా లీసా]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి చేశాను 
|}

=== చిత్రలేఖకులు ===
==== భారతీయ చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ భారతీయ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అబనీంద్రనాథ్ ఠాగూర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అమృతా షేర్-గిల్]] || చిత్రకారిణి ||  ||   || ||  || 
|-
| [[అంజొలి ఇలా మీనన్]] || చిత్రకారిణి || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అర్పితా సింగ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎం.ఎఫ్. హుసేన్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[గణేష్ పైనే]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[గులాం మొహమ్మద్ షేక్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జయంత్ పారిఖ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జే స్వామినాథన్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జీవా (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జ్యోతి భట్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[నందలాల్ బోస్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[బికాష్ భట్టాచార్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[బెనోడే బిహారీ ముఖర్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[మన్ జీత్ బావా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[రాజా రవివర్మ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  ఉంది  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి || ఉంది|| ఉన్నవి || మూలాలు, చిత్రలేఖనాలు ఉన్నవి, కానీ దీనిని ఇంకను చక్కని వ్యాసంగా రూపొందించే అవకాశం ఉంది
|-
| [[హకు షా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|}

==== తెలుగు చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ తెలుగు చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అంట్యాకుల పైడిరాజు]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || బొమ్మలు చేర్చాలి, విస్తరణ చేయాలి, అవార్డులు చేర్చాలి
|-
| [[అబ్బూరి గోపాలకృష్ణ]] || చిత్రకారుడు, నాటక రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రపటాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || చిత్రపటాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఆచంట జానకిరాం]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, రేడియ బ్రాడ్కాస్టర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఈరంకి వెంకటరమణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎన్. కృష్ణారెడ్డి (కళాకారుడు)]] || చిత్రకారుడు, గ్రాపిక్ ఆర్టిస్ట్, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || బొమ్మలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ఎన్.కరుణాకర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || లేదు || లేవు || మూలాలు, కళాకారుడి చిత్రపటం, కళాఖండాలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[కళాధర్]] || విజువలైజర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉన్నవి || లేవు || కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[కార్టూనిస్ట్ టీవీ]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  సాంపిల్ గా ఒకటి-రెండు కార్టూనులు చేర్చాలి
|-
| [[కాల్వ వెంకటేశ్వర్లు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాళ్ల సత్యనారాయణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాసాని బ్రహ్మానందరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కూర్మాపు నరసింహం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || లేవు ||ఉంది || లేవు ||  వ్యాసం చిన్నదిగా ఉంది. విస్తరణ అవసరం. మూలాలు కూడా లేవు
|-
| [[కొత్తపల్లి ఘనశ్యామల ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-

| [[కొసనా ఈశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-

| [[కోగిర జయసీతారాం]] || కవి, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  అదనపు విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || రెండే ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఫోటోతో సహా వ్యాసం ఉంది. కానీ మంచి చిత్రకారుడు అని ఒక వాక్యం మాత్రమే ఉంది. చిత్రకళ గురించి మరింత చేర్చవచ్చు.
|-
| [[గోలి శేషయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది, మరిన్ని అవసరం || ఉంది || లేవు ||  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[చలసాని ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[చావలి నాగేశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిన్న వ్యాసం.విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం. బొమ్మలు లేవు. 
|-
| [[చెరుకుమల్లి సూర్యప్రకాశ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు 
|-
| [[జయదేవ్]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  పూర్తి స్థాయి లో వ్యాసం ఉంది
|-
| [[జింకా రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం ఉంది  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు  ||  చిత్రకారుడి కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[తలిశెట్టి రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసానికి [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] మెరుగులు దిద్దారు
|-
| [[తాతా రమేశ్ బాబు]] || రచయిత, ఆర్ట్ డైరెక్టర్, సంపాదకుడు, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం ఉంది
|-
| [[నందికోళ్ల గోపాలరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం కోసం పుట్టు పూర్వోత్తరాలు, విద్యాభ్యాసం, వ్యక్తగత  జీవితం చేర్చవచ్చును
|-
| [[బాలి (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || ఉంది || లేవు || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు అవసరం
|-
| [[బాపు]] || చిత్రకారుడు, దర్శకుడు, కార్టూనిస్టు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  పూర్తి వ్యాసం కలదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || ఉన్నవి || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు కలిగిన పూర్తి వ్యాసం ఉన్నది
|-
| [[బిట్రా శ్రీనివాసరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || లేదు || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పన్నూరు శ్రీపతి]] || చిత్రకారుడు, బహుభాషా కోవిదుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉండి || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[మాధవపెద్ది గోఖలే]] || చిత్రకారుడు, కళా దర్శకుడు, రచయిత, పాత్రికేయుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || రెండు ఉన్నవి || వ్యాసం ఉంది కానీ  విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ముద్దంశెట్టి హనుమంతరావు]] || చిత్రకారుడు, కథ, నవల, నాటక రచయిత || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం అయితే విస్తారంగా ఉంది కానీ కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[ముప్పలనేని శివ]] || చిత్రకారుడు, సినీ దర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ చిత్రలేఖనం గురించి లేదు
|-
| [[యస్. వి. యస్. రామారావు]] || చిత్రకారుడు, కళాదర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[వడ్డాది పాపయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసాన్ని [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] పూర్తి చేశారు
|-
| [[వరదా వెంకటరత్నం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[వాణీ రంగారావు]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి, నటి, క్రీడాకారిణి, గాయకురాలు, నృత్యకళాకారిణి ||  &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మొలక  &lt;/font&gt; || || ||    || విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[వారణాసి నాగలక్ష్మి]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శీలా వీర్రాజు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || లేదు || ఒక క్యారికేచర్ మాత్రమే ఉంది ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శ్రీనాథ రత్నశిల్పి వుడయార్]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[సరస్వతుల రామ నరసింహం]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[సిరందాసు వెంకట రామారావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది 
|-
| [[సురేంద్ర (కార్టూనిస్ట్)]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || || || ||  [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] వ్రాస్తున్నారు
|-
| [[సూర్యదేవర సంజీవదేవ్]] || చిత్రకారుడు, తత్వవేత్త, రచయిత, కవి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || కళాఖండాలు చేర్చాలి
|}

==== విదేశీ ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ విదేశీ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[లియొనార్డో డా విన్సీ]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణకు అవకాశం కలదు. 
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[రఫాయెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం లేదు
|-
| [[పాబ్లో పికాసో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|}

=== చిత్రలేఖనం, శ్హైలులు, కళా ఉద్యామాలు, కాలావధులు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాలు
|-
! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[అండర్ డ్రాయింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[అండర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || పెయింటింగ్ యొక్క చిత్తునమూనా
|-
| [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[రంగు పెన్సిళ్ళు]]/[[కలర్ పెన్సిళ్ళు]], అటు తర్వాత [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]]/[[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]]/[[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] కు ముందే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి/మొలక స్థాయి దాటించాలి 
|-
| [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || మొదట [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఆర్ట్]]/[[నైరూప్య చిత్రలేఖనం]], అటు తర్వాత [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] వ్యాసాలు సృష్టిస్తే, ఈ వ్యాసం సృష్టికి దారులు పడతాయి
|-
| [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[ఆలిగోరి]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి ||
|-
| [[ఓవర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కలర్ పెన్సిల్]] ([[రంగు పెన్సిళ్ళు]]) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] లను మొలక స్థాయి దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[కలర్ ఫీల్డ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || 
|-
| [[కళా ఉద్యమం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి || 
|-
| [[కుంచె]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది కానీ విస్తరణ/శుద్ధి అవసరం
|-
| [[క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కేవ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్యారికేచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్రోకిస్]] (Croquis) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[చిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || కేవలం ఈ పదం పైన వ్యాసం లేదు. చిత్రం ఏదైనా కావచ్చు. రేఖా చిత్రం, ఛాయా చిత్రం, చలన చిత్రం వంటివి
|-
| [[చిత్రకారుడు]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || ఈ వ్యాసాన్ని (ఆంగ్ల వికీ లో సైతం) [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసానికి దారి మార్పు చేశారు. ఈ రెండు వేర్వేరు వ్యాసాలని, చిత్రకారుడు కు ప్రత్యేక వ్యాసం ఉండాలని నా అభిప్రాయం
|-
| [[చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వీలైనన్ని మూలాల తో వ్యాసాన్ని విస్తరించాను.
|-
| [[చిత్రలేఖన చరిత్ర]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి   &lt;/font&gt;  || [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసం తర్వాతి అంశం ఇదే
|-
| [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసాలు మొలక స్థాయి దాటాకే ఈ వ్యాసాన్నిసృష్టించాలి
|-
| [[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[డాడా]] లేదా [[డాడాయిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[డూడుల్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలతో కూడిన వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[డ్రాయింగ్]]/[[రేఖాచిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  శుద్ధి/మూలాలు చేర్చటం అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది. కానీ ములాలు చేర్చి, శుద్ధి చేయాలి
|-

| [[దృశ్య కళలు]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం సృష్టించాను. కానీ దీనికి మూల వ్యాసాలైన [[ఫోటోగ్రఫీ]], [[ముద్రణ]], [[భవన నిర్మాణ శాస్త్రం]] వంటి వ్యాసాలకు మూలాలు లేవు. కావున ముంది వాటిలో మూలాలను జోడించి, అవే వ్యాసాలలోని టెక్స్టు ను ఈ వ్యాసం లో చేర్చాలి. అలాగే కంప్యూటర్ ఆర్ట్, చలన చిత్ర నిర్మాణం వ్యాసాలు కూడా సృష్టించాలి. 
|-
|  [[నైరూప్య కళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;   || వ్యాసం పూర్తి చేశాను
|-
| [[పాప్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పేస్టెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దాని తర్వాతే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిట్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోషేడ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక భాగం
|-
| [[పోస్ట్ ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ప్లూరలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫావిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫిగర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫోటోరియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫ్యూచరిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బాడిగాన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బౌహాస్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[మాడర్న్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[మాడర్న్ క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[యాక్షన్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రినైజెన్స్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt; వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || తొలి దఫా వ్యాసం పూర్తి అయ్యింది. అవసరం అనుకొంటే మరింత అధ్యయనం చేసి మరింత విస్తరిస్తాను
|-
| [[రంగు పెన్సిళ్ళు]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. ఆ తర్వాతే వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[లిరికల్ ఆబ్స్ట్రాక్షన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ల్యాండ్ స్కేప్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[వర్లీ చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో సహా వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[వేద్యుత]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్టిల్ లైఫ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సమకాలీన చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సర్రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్ఫుమాటో]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[మొనాలిసా]] ను చిత్రీకరించిన తీరు
|-
| [[స్కెచ్]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || [[డూడుల్]] తర్వాత [[డ్రాయింగ్]] ముందు చేయవలసిన వ్యాసం
|-
| [[హైపర్ రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[హార్డ్ ఎడ్జ్డ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి

|}</text>
      <sha1>dlgenj61czpy1uw0nuwegbwlxbpagxc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606631</id>
      <parentid>3606626</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:43:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Veera.sj</username>
        <id>9700</id>
      </contributor>
      <comment>/* తెలుగు చిత్రకారులు */ పి.సి.నరసింహారెడ్డి</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41838" xml:space="preserve">ఈ పేజీ చిత్రలేఖనం ప్రాజెక్టు లో భాగం. ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతుల పట్టిక. ప్రాజెక్టు విస్తరించబడే కొద్దీ, ఈ పట్టికలో వ్యాసాల సంఖ్య పెరగవచ్చు.

== ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతులు ==
=== కళాఖండాలు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ కళాఖండాలు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[మోనా లీసా]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి చేశాను 
|}

=== చిత్రలేఖకులు ===
==== భారతీయ చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ భారతీయ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అబనీంద్రనాథ్ ఠాగూర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అమృతా షేర్-గిల్]] || చిత్రకారిణి ||  ||   || ||  || 
|-
| [[అంజొలి ఇలా మీనన్]] || చిత్రకారిణి || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అర్పితా సింగ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎం.ఎఫ్. హుసేన్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[గణేష్ పైనే]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[గులాం మొహమ్మద్ షేక్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జయంత్ పారిఖ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జే స్వామినాథన్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జీవా (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జ్యోతి భట్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[నందలాల్ బోస్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[బికాష్ భట్టాచార్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[బెనోడే బిహారీ ముఖర్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[మన్ జీత్ బావా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[రాజా రవివర్మ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  ఉంది  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి || ఉంది|| ఉన్నవి || మూలాలు, చిత్రలేఖనాలు ఉన్నవి, కానీ దీనిని ఇంకను చక్కని వ్యాసంగా రూపొందించే అవకాశం ఉంది
|-
| [[హకు షా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|}

==== తెలుగు చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ తెలుగు చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అంట్యాకుల పైడిరాజు]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || బొమ్మలు చేర్చాలి, విస్తరణ చేయాలి, అవార్డులు చేర్చాలి
|-
| [[అబ్బూరి గోపాలకృష్ణ]] || చిత్రకారుడు, నాటక రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రపటాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || చిత్రపటాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఆచంట జానకిరాం]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, రేడియ బ్రాడ్కాస్టర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఈరంకి వెంకటరమణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎన్. కృష్ణారెడ్డి (కళాకారుడు)]] || చిత్రకారుడు, గ్రాపిక్ ఆర్టిస్ట్, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || బొమ్మలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ఎన్.కరుణాకర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || లేదు || లేవు || మూలాలు, కళాకారుడి చిత్రపటం, కళాఖండాలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[కళాధర్]] || విజువలైజర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉన్నవి || లేవు || కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[కార్టూనిస్ట్ టీవీ]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  సాంపిల్ గా ఒకటి-రెండు కార్టూనులు చేర్చాలి
|-
| [[కాల్వ వెంకటేశ్వర్లు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాళ్ల సత్యనారాయణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాసాని బ్రహ్మానందరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కూర్మాపు నరసింహం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || లేవు ||ఉంది || లేవు ||  వ్యాసం చిన్నదిగా ఉంది. విస్తరణ అవసరం. మూలాలు కూడా లేవు
|-
| [[కొత్తపల్లి ఘనశ్యామల ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-

| [[కొసనా ఈశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-

| [[కోగిర జయసీతారాం]] || కవి, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  అదనపు విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || రెండే ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఫోటోతో సహా వ్యాసం ఉంది. కానీ మంచి చిత్రకారుడు అని ఒక వాక్యం మాత్రమే ఉంది. చిత్రకళ గురించి మరింత చేర్చవచ్చు.
|-
| [[గోలి శేషయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది, మరిన్ని అవసరం || ఉంది || లేవు ||  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[చలసాని ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[చావలి నాగేశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిన్న వ్యాసం.విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం. బొమ్మలు లేవు. 
|-
| [[చెరుకుమల్లి సూర్యప్రకాశ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు 
|-
| [[జయదేవ్]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  పూర్తి స్థాయి లో వ్యాసం ఉంది
|-
| [[జింకా రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం ఉంది  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు  ||  చిత్రకారుడి కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[తలిశెట్టి రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసానికి [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] మెరుగులు దిద్దారు
|-
| [[తాతా రమేశ్ బాబు]] || రచయిత, ఆర్ట్ డైరెక్టర్, సంపాదకుడు, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం ఉంది
|-
| [[నందికోళ్ల గోపాలరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం కోసం పుట్టు పూర్వోత్తరాలు, విద్యాభ్యాసం, వ్యక్తగత  జీవితం చేర్చవచ్చును
|-
| [[బాలి (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || ఉంది || లేవు || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు అవసరం
|-
| [[బాపు]] || చిత్రకారుడు, దర్శకుడు, కార్టూనిస్టు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  పూర్తి వ్యాసం కలదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || ఉన్నవి || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు కలిగిన పూర్తి వ్యాసం ఉన్నది
|-
| [[బిట్రా శ్రీనివాసరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || లేదు || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పన్నూరు శ్రీపతి]] || చిత్రకారుడు, బహుభాషా కోవిదుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉండి || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పి.సి.నరసింహారెడ్డి]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || ఒక్క మూలమే ఉంది || లేడు || లేవు || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[మాధవపెద్ది గోఖలే]] || చిత్రకారుడు, కళా దర్శకుడు, రచయిత, పాత్రికేయుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || రెండు ఉన్నవి || వ్యాసం ఉంది కానీ  విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ముద్దంశెట్టి హనుమంతరావు]] || చిత్రకారుడు, కథ, నవల, నాటక రచయిత || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం అయితే విస్తారంగా ఉంది కానీ కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[ముప్పలనేని శివ]] || చిత్రకారుడు, సినీ దర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ చిత్రలేఖనం గురించి లేదు
|-
| [[యస్. వి. యస్. రామారావు]] || చిత్రకారుడు, కళాదర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[వడ్డాది పాపయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసాన్ని [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] పూర్తి చేశారు
|-
| [[వరదా వెంకటరత్నం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[వాణీ రంగారావు]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి, నటి, క్రీడాకారిణి, గాయకురాలు, నృత్యకళాకారిణి ||  &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మొలక  &lt;/font&gt; || || ||    || విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[వారణాసి నాగలక్ష్మి]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శీలా వీర్రాజు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || లేదు || ఒక క్యారికేచర్ మాత్రమే ఉంది ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శ్రీనాథ రత్నశిల్పి వుడయార్]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[సరస్వతుల రామ నరసింహం]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[సిరందాసు వెంకట రామారావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది 
|-
| [[సురేంద్ర (కార్టూనిస్ట్)]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || || || ||  [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] వ్రాస్తున్నారు
|-
| [[సూర్యదేవర సంజీవదేవ్]] || చిత్రకారుడు, తత్వవేత్త, రచయిత, కవి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || కళాఖండాలు చేర్చాలి
|}

==== విదేశీ ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ విదేశీ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[లియొనార్డో డా విన్సీ]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణకు అవకాశం కలదు. 
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[రఫాయెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం లేదు
|-
| [[పాబ్లో పికాసో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|}

=== చిత్రలేఖనం, శ్హైలులు, కళా ఉద్యామాలు, కాలావధులు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాలు
|-
! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[అండర్ డ్రాయింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[అండర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || పెయింటింగ్ యొక్క చిత్తునమూనా
|-
| [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[రంగు పెన్సిళ్ళు]]/[[కలర్ పెన్సిళ్ళు]], అటు తర్వాత [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]]/[[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]]/[[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] కు ముందే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి/మొలక స్థాయి దాటించాలి 
|-
| [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || మొదట [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఆర్ట్]]/[[నైరూప్య చిత్రలేఖనం]], అటు తర్వాత [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] వ్యాసాలు సృష్టిస్తే, ఈ వ్యాసం సృష్టికి దారులు పడతాయి
|-
| [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[ఆలిగోరి]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి ||
|-
| [[ఓవర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కలర్ పెన్సిల్]] ([[రంగు పెన్సిళ్ళు]]) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] లను మొలక స్థాయి దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[కలర్ ఫీల్డ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || 
|-
| [[కళా ఉద్యమం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి || 
|-
| [[కుంచె]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది కానీ విస్తరణ/శుద్ధి అవసరం
|-
| [[క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కేవ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్యారికేచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్రోకిస్]] (Croquis) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[చిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || కేవలం ఈ పదం పైన వ్యాసం లేదు. చిత్రం ఏదైనా కావచ్చు. రేఖా చిత్రం, ఛాయా చిత్రం, చలన చిత్రం వంటివి
|-
| [[చిత్రకారుడు]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || ఈ వ్యాసాన్ని (ఆంగ్ల వికీ లో సైతం) [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసానికి దారి మార్పు చేశారు. ఈ రెండు వేర్వేరు వ్యాసాలని, చిత్రకారుడు కు ప్రత్యేక వ్యాసం ఉండాలని నా అభిప్రాయం
|-
| [[చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వీలైనన్ని మూలాల తో వ్యాసాన్ని విస్తరించాను.
|-
| [[చిత్రలేఖన చరిత్ర]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి   &lt;/font&gt;  || [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసం తర్వాతి అంశం ఇదే
|-
| [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసాలు మొలక స్థాయి దాటాకే ఈ వ్యాసాన్నిసృష్టించాలి
|-
| [[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[డాడా]] లేదా [[డాడాయిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[డూడుల్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలతో కూడిన వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[డ్రాయింగ్]]/[[రేఖాచిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  శుద్ధి/మూలాలు చేర్చటం అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది. కానీ ములాలు చేర్చి, శుద్ధి చేయాలి
|-

| [[దృశ్య కళలు]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం సృష్టించాను. కానీ దీనికి మూల వ్యాసాలైన [[ఫోటోగ్రఫీ]], [[ముద్రణ]], [[భవన నిర్మాణ శాస్త్రం]] వంటి వ్యాసాలకు మూలాలు లేవు. కావున ముంది వాటిలో మూలాలను జోడించి, అవే వ్యాసాలలోని టెక్స్టు ను ఈ వ్యాసం లో చేర్చాలి. అలాగే కంప్యూటర్ ఆర్ట్, చలన చిత్ర నిర్మాణం వ్యాసాలు కూడా సృష్టించాలి. 
|-
|  [[నైరూప్య కళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;   || వ్యాసం పూర్తి చేశాను
|-
| [[పాప్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పేస్టెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దాని తర్వాతే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిట్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోషేడ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక భాగం
|-
| [[పోస్ట్ ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ప్లూరలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫావిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫిగర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫోటోరియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫ్యూచరిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బాడిగాన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బౌహాస్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[మాడర్న్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[మాడర్న్ క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[యాక్షన్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రినైజెన్స్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt; వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || తొలి దఫా వ్యాసం పూర్తి అయ్యింది. అవసరం అనుకొంటే మరింత అధ్యయనం చేసి మరింత విస్తరిస్తాను
|-
| [[రంగు పెన్సిళ్ళు]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. ఆ తర్వాతే వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[లిరికల్ ఆబ్స్ట్రాక్షన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ల్యాండ్ స్కేప్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[వర్లీ చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో సహా వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[వేద్యుత]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్టిల్ లైఫ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సమకాలీన చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సర్రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్ఫుమాటో]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[మొనాలిసా]] ను చిత్రీకరించిన తీరు
|-
| [[స్కెచ్]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || [[డూడుల్]] తర్వాత [[డ్రాయింగ్]] ముందు చేయవలసిన వ్యాసం
|-
| [[హైపర్ రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[హార్డ్ ఎడ్జ్డ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి

|}</text>
      <sha1>nskc41sd4fhybjo9mik33yrk9qrsp3w</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606632</id>
      <parentid>3606631</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:47:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Veera.sj</username>
        <id>9700</id>
      </contributor>
      <comment>/* తెలుగు చిత్రకారులు */ గుర్రం మల్లయ్య</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42271" xml:space="preserve">ఈ పేజీ చిత్రలేఖనం ప్రాజెక్టు లో భాగం. ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతుల పట్టిక. ప్రాజెక్టు విస్తరించబడే కొద్దీ, ఈ పట్టికలో వ్యాసాల సంఖ్య పెరగవచ్చు.

== ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతులు ==
=== కళాఖండాలు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ కళాఖండాలు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[మోనా లీసా]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి చేశాను 
|}

=== చిత్రలేఖకులు ===
==== భారతీయ చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ భారతీయ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అబనీంద్రనాథ్ ఠాగూర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అమృతా షేర్-గిల్]] || చిత్రకారిణి ||  ||   || ||  || 
|-
| [[అంజొలి ఇలా మీనన్]] || చిత్రకారిణి || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అర్పితా సింగ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎం.ఎఫ్. హుసేన్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[గణేష్ పైనే]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[గులాం మొహమ్మద్ షేక్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జయంత్ పారిఖ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జే స్వామినాథన్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జీవా (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జ్యోతి భట్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[నందలాల్ బోస్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[బికాష్ భట్టాచార్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[బెనోడే బిహారీ ముఖర్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[మన్ జీత్ బావా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[రాజా రవివర్మ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  ఉంది  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి || ఉంది|| ఉన్నవి || మూలాలు, చిత్రలేఖనాలు ఉన్నవి, కానీ దీనిని ఇంకను చక్కని వ్యాసంగా రూపొందించే అవకాశం ఉంది
|-
| [[హకు షా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|}

==== తెలుగు చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ తెలుగు చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అంట్యాకుల పైడిరాజు]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || బొమ్మలు చేర్చాలి, విస్తరణ చేయాలి, అవార్డులు చేర్చాలి
|-
| [[అబ్బూరి గోపాలకృష్ణ]] || చిత్రకారుడు, నాటక రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రపటాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || చిత్రపటాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఆచంట జానకిరాం]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, రేడియ బ్రాడ్కాస్టర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఈరంకి వెంకటరమణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎన్. కృష్ణారెడ్డి (కళాకారుడు)]] || చిత్రకారుడు, గ్రాపిక్ ఆర్టిస్ట్, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || బొమ్మలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ఎన్.కరుణాకర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || లేదు || లేవు || మూలాలు, కళాకారుడి చిత్రపటం, కళాఖండాలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[కళాధర్]] || విజువలైజర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉన్నవి || లేవు || కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[కార్టూనిస్ట్ టీవీ]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  సాంపిల్ గా ఒకటి-రెండు కార్టూనులు చేర్చాలి
|-
| [[కాల్వ వెంకటేశ్వర్లు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాళ్ల సత్యనారాయణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాసాని బ్రహ్మానందరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కూర్మాపు నరసింహం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || లేవు ||ఉంది || లేవు ||  వ్యాసం చిన్నదిగా ఉంది. విస్తరణ అవసరం. మూలాలు కూడా లేవు
|-
| [[కొత్తపల్లి ఘనశ్యామల ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-

| [[కొసనా ఈశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-

| [[కోగిర జయసీతారాం]] || కవి, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  అదనపు విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || రెండే ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఫోటోతో సహా వ్యాసం ఉంది. కానీ మంచి చిత్రకారుడు అని ఒక వాక్యం మాత్రమే ఉంది. చిత్రకళ గురించి మరింత చేర్చవచ్చు.
|-
| [[గోలి శేషయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది, మరిన్ని అవసరం || ఉంది || లేవు ||  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[గుర్రం మల్లయ్య]] || చిత్రకారుడు, స్వాతంత్ర సమరయోధుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది, మరిన్ని అవసరం || ఉంది || లేవు ||  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[చలసాని ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[చావలి నాగేశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిన్న వ్యాసం.విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం. బొమ్మలు లేవు. 
|-
| [[చెరుకుమల్లి సూర్యప్రకాశ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు 
|-
| [[జయదేవ్]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  పూర్తి స్థాయి లో వ్యాసం ఉంది
|-
| [[జింకా రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం ఉంది  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు  ||  చిత్రకారుడి కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[తలిశెట్టి రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసానికి [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] మెరుగులు దిద్దారు
|-
| [[తాతా రమేశ్ బాబు]] || రచయిత, ఆర్ట్ డైరెక్టర్, సంపాదకుడు, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం ఉంది
|-
| [[నందికోళ్ల గోపాలరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం కోసం పుట్టు పూర్వోత్తరాలు, విద్యాభ్యాసం, వ్యక్తగత  జీవితం చేర్చవచ్చును
|-
| [[బాలి (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || ఉంది || లేవు || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు అవసరం
|-
| [[బాపు]] || చిత్రకారుడు, దర్శకుడు, కార్టూనిస్టు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  పూర్తి వ్యాసం కలదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || ఉన్నవి || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు కలిగిన పూర్తి వ్యాసం ఉన్నది
|-
| [[బిట్రా శ్రీనివాసరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || లేదు || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పన్నూరు శ్రీపతి]] || చిత్రకారుడు, బహుభాషా కోవిదుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉండి || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పి.సి.నరసింహారెడ్డి]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || ఒక్క మూలమే ఉంది || లేడు || లేవు || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[మాధవపెద్ది గోఖలే]] || చిత్రకారుడు, కళా దర్శకుడు, రచయిత, పాత్రికేయుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || రెండు ఉన్నవి || వ్యాసం ఉంది కానీ  విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ముద్దంశెట్టి హనుమంతరావు]] || చిత్రకారుడు, కథ, నవల, నాటక రచయిత || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం అయితే విస్తారంగా ఉంది కానీ కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[ముప్పలనేని శివ]] || చిత్రకారుడు, సినీ దర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ చిత్రలేఖనం గురించి లేదు
|-
| [[యస్. వి. యస్. రామారావు]] || చిత్రకారుడు, కళాదర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[వడ్డాది పాపయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసాన్ని [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] పూర్తి చేశారు
|-
| [[వరదా వెంకటరత్నం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[వాణీ రంగారావు]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి, నటి, క్రీడాకారిణి, గాయకురాలు, నృత్యకళాకారిణి ||  &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మొలక  &lt;/font&gt; || || ||    || విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[వారణాసి నాగలక్ష్మి]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శీలా వీర్రాజు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || లేదు || ఒక క్యారికేచర్ మాత్రమే ఉంది ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శ్రీనాథ రత్నశిల్పి వుడయార్]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[సరస్వతుల రామ నరసింహం]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[సిరందాసు వెంకట రామారావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది 
|-
| [[సురేంద్ర (కార్టూనిస్ట్)]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || || || ||  [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] వ్రాస్తున్నారు
|-
| [[సూర్యదేవర సంజీవదేవ్]] || చిత్రకారుడు, తత్వవేత్త, రచయిత, కవి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || కళాఖండాలు చేర్చాలి
|}

==== విదేశీ ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ విదేశీ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[లియొనార్డో డా విన్సీ]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణకు అవకాశం కలదు. 
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[రఫాయెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం లేదు
|-
| [[పాబ్లో పికాసో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|}

=== చిత్రలేఖనం, శ్హైలులు, కళా ఉద్యామాలు, కాలావధులు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాలు
|-
! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[అండర్ డ్రాయింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[అండర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || పెయింటింగ్ యొక్క చిత్తునమూనా
|-
| [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[రంగు పెన్సిళ్ళు]]/[[కలర్ పెన్సిళ్ళు]], అటు తర్వాత [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]]/[[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]]/[[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] కు ముందే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి/మొలక స్థాయి దాటించాలి 
|-
| [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || మొదట [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఆర్ట్]]/[[నైరూప్య చిత్రలేఖనం]], అటు తర్వాత [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] వ్యాసాలు సృష్టిస్తే, ఈ వ్యాసం సృష్టికి దారులు పడతాయి
|-
| [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[ఆలిగోరి]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి ||
|-
| [[ఓవర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కలర్ పెన్సిల్]] ([[రంగు పెన్సిళ్ళు]]) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] లను మొలక స్థాయి దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[కలర్ ఫీల్డ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || 
|-
| [[కళా ఉద్యమం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి || 
|-
| [[కుంచె]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది కానీ విస్తరణ/శుద్ధి అవసరం
|-
| [[క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కేవ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్యారికేచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్రోకిస్]] (Croquis) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[చిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || కేవలం ఈ పదం పైన వ్యాసం లేదు. చిత్రం ఏదైనా కావచ్చు. రేఖా చిత్రం, ఛాయా చిత్రం, చలన చిత్రం వంటివి
|-
| [[చిత్రకారుడు]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || ఈ వ్యాసాన్ని (ఆంగ్ల వికీ లో సైతం) [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసానికి దారి మార్పు చేశారు. ఈ రెండు వేర్వేరు వ్యాసాలని, చిత్రకారుడు కు ప్రత్యేక వ్యాసం ఉండాలని నా అభిప్రాయం
|-
| [[చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వీలైనన్ని మూలాల తో వ్యాసాన్ని విస్తరించాను.
|-
| [[చిత్రలేఖన చరిత్ర]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి   &lt;/font&gt;  || [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసం తర్వాతి అంశం ఇదే
|-
| [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసాలు మొలక స్థాయి దాటాకే ఈ వ్యాసాన్నిసృష్టించాలి
|-
| [[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[డాడా]] లేదా [[డాడాయిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[డూడుల్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలతో కూడిన వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[డ్రాయింగ్]]/[[రేఖాచిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  శుద్ధి/మూలాలు చేర్చటం అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది. కానీ ములాలు చేర్చి, శుద్ధి చేయాలి
|-

| [[దృశ్య కళలు]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం సృష్టించాను. కానీ దీనికి మూల వ్యాసాలైన [[ఫోటోగ్రఫీ]], [[ముద్రణ]], [[భవన నిర్మాణ శాస్త్రం]] వంటి వ్యాసాలకు మూలాలు లేవు. కావున ముంది వాటిలో మూలాలను జోడించి, అవే వ్యాసాలలోని టెక్స్టు ను ఈ వ్యాసం లో చేర్చాలి. అలాగే కంప్యూటర్ ఆర్ట్, చలన చిత్ర నిర్మాణం వ్యాసాలు కూడా సృష్టించాలి. 
|-
|  [[నైరూప్య కళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;   || వ్యాసం పూర్తి చేశాను
|-
| [[పాప్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పేస్టెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దాని తర్వాతే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిట్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోషేడ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక భాగం
|-
| [[పోస్ట్ ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ప్లూరలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫావిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫిగర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫోటోరియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫ్యూచరిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బాడిగాన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బౌహాస్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[మాడర్న్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[మాడర్న్ క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[యాక్షన్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రినైజెన్స్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt; వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || తొలి దఫా వ్యాసం పూర్తి అయ్యింది. అవసరం అనుకొంటే మరింత అధ్యయనం చేసి మరింత విస్తరిస్తాను
|-
| [[రంగు పెన్సిళ్ళు]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. ఆ తర్వాతే వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[లిరికల్ ఆబ్స్ట్రాక్షన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ల్యాండ్ స్కేప్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[వర్లీ చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో సహా వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[వేద్యుత]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్టిల్ లైఫ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సమకాలీన చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సర్రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్ఫుమాటో]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[మొనాలిసా]] ను చిత్రీకరించిన తీరు
|-
| [[స్కెచ్]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || [[డూడుల్]] తర్వాత [[డ్రాయింగ్]] ముందు చేయవలసిన వ్యాసం
|-
| [[హైపర్ రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[హార్డ్ ఎడ్జ్డ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి

|}</text>
      <sha1>dxzkljfmqavgmoua7ioezwibkeyq9pa</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606640</id>
      <parentid>3606632</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:57:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Veera.sj</username>
        <id>9700</id>
      </contributor>
      <comment>/* తెలుగు చిత్రకారులు */ కొండపల్లి శేషగిరి రావు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="42581" xml:space="preserve">ఈ పేజీ చిత్రలేఖనం ప్రాజెక్టు లో భాగం. ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతుల పట్టిక. ప్రాజెక్టు విస్తరించబడే కొద్దీ, ఈ పట్టికలో వ్యాసాల సంఖ్య పెరగవచ్చు.

== ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతులు ==
=== కళాఖండాలు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ కళాఖండాలు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[మోనా లీసా]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి చేశాను 
|}

=== చిత్రలేఖకులు ===
==== భారతీయ చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ భారతీయ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అబనీంద్రనాథ్ ఠాగూర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అమృతా షేర్-గిల్]] || చిత్రకారిణి ||  ||   || ||  || 
|-
| [[అంజొలి ఇలా మీనన్]] || చిత్రకారిణి || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అర్పితా సింగ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎం.ఎఫ్. హుసేన్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[గణేష్ పైనే]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[గులాం మొహమ్మద్ షేక్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జయంత్ పారిఖ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జే స్వామినాథన్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జీవా (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జ్యోతి భట్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[నందలాల్ బోస్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[బికాష్ భట్టాచార్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[బెనోడే బిహారీ ముఖర్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[మన్ జీత్ బావా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[రాజా రవివర్మ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  ఉంది  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి || ఉంది|| ఉన్నవి || మూలాలు, చిత్రలేఖనాలు ఉన్నవి, కానీ దీనిని ఇంకను చక్కని వ్యాసంగా రూపొందించే అవకాశం ఉంది
|-
| [[హకు షా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|}

==== తెలుగు చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ తెలుగు చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అంట్యాకుల పైడిరాజు]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || బొమ్మలు చేర్చాలి, విస్తరణ చేయాలి, అవార్డులు చేర్చాలి
|-
| [[అబ్బూరి గోపాలకృష్ణ]] || చిత్రకారుడు, నాటక రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రపటాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || చిత్రపటాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఆచంట జానకిరాం]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, రేడియ బ్రాడ్కాస్టర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఈరంకి వెంకటరమణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎన్. కృష్ణారెడ్డి (కళాకారుడు)]] || చిత్రకారుడు, గ్రాపిక్ ఆర్టిస్ట్, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || బొమ్మలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ఎన్.కరుణాకర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || లేదు || లేవు || మూలాలు, కళాకారుడి చిత్రపటం, కళాఖండాలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[కళాధర్]] || విజువలైజర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉన్నవి || లేవు || కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[కార్టూనిస్ట్ టీవీ]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  సాంపిల్ గా ఒకటి-రెండు కార్టూనులు చేర్చాలి
|-
| [[కాల్వ వెంకటేశ్వర్లు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాళ్ల సత్యనారాయణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాసాని బ్రహ్మానందరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కూర్మాపు నరసింహం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || లేవు ||ఉంది || లేవు ||  వ్యాసం చిన్నదిగా ఉంది. విస్తరణ అవసరం. మూలాలు కూడా లేవు
|-
| [[కొత్తపల్లి ఘనశ్యామల ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[కొండపల్లి శేషగిరి రావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[కొసనా ఈశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[కోగిర జయసీతారాం]] || కవి, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  అదనపు విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || రెండే ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఫోటోతో సహా వ్యాసం ఉంది. కానీ మంచి చిత్రకారుడు అని ఒక వాక్యం మాత్రమే ఉంది. చిత్రకళ గురించి మరింత చేర్చవచ్చు.
|-
| [[గోలి శేషయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది, మరిన్ని అవసరం || ఉంది || లేవు ||  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[గుర్రం మల్లయ్య]] || చిత్రకారుడు, స్వాతంత్ర సమరయోధుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది, మరిన్ని అవసరం || ఉంది || లేవు ||  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[చలసాని ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[చావలి నాగేశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిన్న వ్యాసం.విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం. బొమ్మలు లేవు. 
|-
| [[చెరుకుమల్లి సూర్యప్రకాశ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు 
|-
| [[జయదేవ్]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  పూర్తి స్థాయి లో వ్యాసం ఉంది
|-
| [[జింకా రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం ఉంది  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు  ||  చిత్రకారుడి కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[తలిశెట్టి రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసానికి [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] మెరుగులు దిద్దారు
|-
| [[తాతా రమేశ్ బాబు]] || రచయిత, ఆర్ట్ డైరెక్టర్, సంపాదకుడు, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం ఉంది
|-
| [[నందికోళ్ల గోపాలరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం కోసం పుట్టు పూర్వోత్తరాలు, విద్యాభ్యాసం, వ్యక్తగత  జీవితం చేర్చవచ్చును
|-
| [[బాలి (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || ఉంది || లేవు || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు అవసరం
|-
| [[బాపు]] || చిత్రకారుడు, దర్శకుడు, కార్టూనిస్టు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  పూర్తి వ్యాసం కలదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || ఉన్నవి || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు కలిగిన పూర్తి వ్యాసం ఉన్నది
|-
| [[బిట్రా శ్రీనివాసరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || లేదు || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పన్నూరు శ్రీపతి]] || చిత్రకారుడు, బహుభాషా కోవిదుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉండి || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పి.సి.నరసింహారెడ్డి]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || ఒక్క మూలమే ఉంది || లేడు || లేవు || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[మాధవపెద్ది గోఖలే]] || చిత్రకారుడు, కళా దర్శకుడు, రచయిత, పాత్రికేయుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || రెండు ఉన్నవి || వ్యాసం ఉంది కానీ  విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ముద్దంశెట్టి హనుమంతరావు]] || చిత్రకారుడు, కథ, నవల, నాటక రచయిత || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం అయితే విస్తారంగా ఉంది కానీ కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[ముప్పలనేని శివ]] || చిత్రకారుడు, సినీ దర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ చిత్రలేఖనం గురించి లేదు
|-
| [[యస్. వి. యస్. రామారావు]] || చిత్రకారుడు, కళాదర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[వడ్డాది పాపయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసాన్ని [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] పూర్తి చేశారు
|-
| [[వరదా వెంకటరత్నం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[వాణీ రంగారావు]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి, నటి, క్రీడాకారిణి, గాయకురాలు, నృత్యకళాకారిణి ||  &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మొలక  &lt;/font&gt; || || ||    || విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[వారణాసి నాగలక్ష్మి]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శీలా వీర్రాజు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || లేదు || ఒక క్యారికేచర్ మాత్రమే ఉంది ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శ్రీనాథ రత్నశిల్పి వుడయార్]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[సరస్వతుల రామ నరసింహం]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[సిరందాసు వెంకట రామారావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది 
|-
| [[సురేంద్ర (కార్టూనిస్ట్)]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || || || ||  [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] వ్రాస్తున్నారు
|-
| [[సూర్యదేవర సంజీవదేవ్]] || చిత్రకారుడు, తత్వవేత్త, రచయిత, కవి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || కళాఖండాలు చేర్చాలి
|}

==== విదేశీ ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ విదేశీ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[లియొనార్డో డా విన్సీ]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణకు అవకాశం కలదు. 
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[రఫాయెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం లేదు
|-
| [[పాబ్లో పికాసో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|}

=== చిత్రలేఖనం, శ్హైలులు, కళా ఉద్యామాలు, కాలావధులు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాలు
|-
! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[అండర్ డ్రాయింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[అండర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || పెయింటింగ్ యొక్క చిత్తునమూనా
|-
| [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[రంగు పెన్సిళ్ళు]]/[[కలర్ పెన్సిళ్ళు]], అటు తర్వాత [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]]/[[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]]/[[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] కు ముందే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి/మొలక స్థాయి దాటించాలి 
|-
| [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || మొదట [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఆర్ట్]]/[[నైరూప్య చిత్రలేఖనం]], అటు తర్వాత [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] వ్యాసాలు సృష్టిస్తే, ఈ వ్యాసం సృష్టికి దారులు పడతాయి
|-
| [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[ఆలిగోరి]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి ||
|-
| [[ఓవర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కలర్ పెన్సిల్]] ([[రంగు పెన్సిళ్ళు]]) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] లను మొలక స్థాయి దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[కలర్ ఫీల్డ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || 
|-
| [[కళా ఉద్యమం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి || 
|-
| [[కుంచె]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది కానీ విస్తరణ/శుద్ధి అవసరం
|-
| [[క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కేవ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్యారికేచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్రోకిస్]] (Croquis) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[చిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || కేవలం ఈ పదం పైన వ్యాసం లేదు. చిత్రం ఏదైనా కావచ్చు. రేఖా చిత్రం, ఛాయా చిత్రం, చలన చిత్రం వంటివి
|-
| [[చిత్రకారుడు]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || ఈ వ్యాసాన్ని (ఆంగ్ల వికీ లో సైతం) [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసానికి దారి మార్పు చేశారు. ఈ రెండు వేర్వేరు వ్యాసాలని, చిత్రకారుడు కు ప్రత్యేక వ్యాసం ఉండాలని నా అభిప్రాయం
|-
| [[చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వీలైనన్ని మూలాల తో వ్యాసాన్ని విస్తరించాను.
|-
| [[చిత్రలేఖన చరిత్ర]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి   &lt;/font&gt;  || [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసం తర్వాతి అంశం ఇదే
|-
| [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసాలు మొలక స్థాయి దాటాకే ఈ వ్యాసాన్నిసృష్టించాలి
|-
| [[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[డాడా]] లేదా [[డాడాయిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[డూడుల్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలతో కూడిన వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[డ్రాయింగ్]]/[[రేఖాచిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  శుద్ధి/మూలాలు చేర్చటం అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది. కానీ ములాలు చేర్చి, శుద్ధి చేయాలి
|-

| [[దృశ్య కళలు]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం సృష్టించాను. కానీ దీనికి మూల వ్యాసాలైన [[ఫోటోగ్రఫీ]], [[ముద్రణ]], [[భవన నిర్మాణ శాస్త్రం]] వంటి వ్యాసాలకు మూలాలు లేవు. కావున ముంది వాటిలో మూలాలను జోడించి, అవే వ్యాసాలలోని టెక్స్టు ను ఈ వ్యాసం లో చేర్చాలి. అలాగే కంప్యూటర్ ఆర్ట్, చలన చిత్ర నిర్మాణం వ్యాసాలు కూడా సృష్టించాలి. 
|-
|  [[నైరూప్య కళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;   || వ్యాసం పూర్తి చేశాను
|-
| [[పాప్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పేస్టెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దాని తర్వాతే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిట్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోషేడ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక భాగం
|-
| [[పోస్ట్ ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ప్లూరలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫావిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫిగర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫోటోరియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫ్యూచరిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బాడిగాన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బౌహాస్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[మాడర్న్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[మాడర్న్ క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[యాక్షన్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రినైజెన్స్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt; వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || తొలి దఫా వ్యాసం పూర్తి అయ్యింది. అవసరం అనుకొంటే మరింత అధ్యయనం చేసి మరింత విస్తరిస్తాను
|-
| [[రంగు పెన్సిళ్ళు]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. ఆ తర్వాతే వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[లిరికల్ ఆబ్స్ట్రాక్షన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ల్యాండ్ స్కేప్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[వర్లీ చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో సహా వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[వేద్యుత]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్టిల్ లైఫ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సమకాలీన చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సర్రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్ఫుమాటో]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[మొనాలిసా]] ను చిత్రీకరించిన తీరు
|-
| [[స్కెచ్]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || [[డూడుల్]] తర్వాత [[డ్రాయింగ్]] ముందు చేయవలసిన వ్యాసం
|-
| [[హైపర్ రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[హార్డ్ ఎడ్జ్డ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి

|}</text>
      <sha1>eesppathq4f3e9t9z7oiiqiwocqzxhr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606641</id>
      <parentid>3606640</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:05:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Veera.sj</username>
        <id>9700</id>
      </contributor>
      <comment>/* తెలుగు చిత్రకారులు */ చంద్ర (కళాకారుడు)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="43001" xml:space="preserve">ఈ పేజీ చిత్రలేఖనం ప్రాజెక్టు లో భాగం. ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతుల పట్టిక. ప్రాజెక్టు విస్తరించబడే కొద్దీ, ఈ పట్టికలో వ్యాసాల సంఖ్య పెరగవచ్చు.

== ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతులు ==
=== కళాఖండాలు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ కళాఖండాలు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[మోనా లీసా]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి చేశాను 
|}

=== చిత్రలేఖకులు ===
==== భారతీయ చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ భారతీయ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అబనీంద్రనాథ్ ఠాగూర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అమృతా షేర్-గిల్]] || చిత్రకారిణి ||  ||   || ||  || 
|-
| [[అంజొలి ఇలా మీనన్]] || చిత్రకారిణి || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అర్పితా సింగ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎం.ఎఫ్. హుసేన్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[గణేష్ పైనే]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[గులాం మొహమ్మద్ షేక్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జయంత్ పారిఖ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జే స్వామినాథన్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జీవా (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జ్యోతి భట్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[నందలాల్ బోస్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[బికాష్ భట్టాచార్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[బెనోడే బిహారీ ముఖర్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[మన్ జీత్ బావా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[రాజా రవివర్మ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  ఉంది  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి || ఉంది|| ఉన్నవి || మూలాలు, చిత్రలేఖనాలు ఉన్నవి, కానీ దీనిని ఇంకను చక్కని వ్యాసంగా రూపొందించే అవకాశం ఉంది
|-
| [[హకు షా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|}

==== తెలుగు చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ తెలుగు చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అంట్యాకుల పైడిరాజు]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || బొమ్మలు చేర్చాలి, విస్తరణ చేయాలి, అవార్డులు చేర్చాలి
|-
| [[అబ్బూరి గోపాలకృష్ణ]] || చిత్రకారుడు, నాటక రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రపటాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || చిత్రపటాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఆచంట జానకిరాం]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, రేడియ బ్రాడ్కాస్టర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఈరంకి వెంకటరమణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎన్. కృష్ణారెడ్డి (కళాకారుడు)]] || చిత్రకారుడు, గ్రాపిక్ ఆర్టిస్ట్, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || బొమ్మలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ఎన్.కరుణాకర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || లేదు || లేవు || మూలాలు, కళాకారుడి చిత్రపటం, కళాఖండాలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[కళాధర్]] || విజువలైజర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉన్నవి || లేవు || కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[కార్టూనిస్ట్ టీవీ]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  సాంపిల్ గా ఒకటి-రెండు కార్టూనులు చేర్చాలి
|-
| [[కాల్వ వెంకటేశ్వర్లు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాళ్ల సత్యనారాయణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాసాని బ్రహ్మానందరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కూర్మాపు నరసింహం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || లేవు ||ఉంది || లేవు ||  వ్యాసం చిన్నదిగా ఉంది. విస్తరణ అవసరం. మూలాలు కూడా లేవు
|-
| [[కొత్తపల్లి ఘనశ్యామల ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[కొండపల్లి శేషగిరి రావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[కొసనా ఈశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[కోగిర జయసీతారాం]] || కవి, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  అదనపు విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || రెండే ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఫోటోతో సహా వ్యాసం ఉంది. కానీ మంచి చిత్రకారుడు అని ఒక వాక్యం మాత్రమే ఉంది. చిత్రకళ గురించి మరింత చేర్చవచ్చు.
|-
| [[గోలి శేషయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది, మరిన్ని అవసరం || ఉంది || లేవు ||  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[గుర్రం మల్లయ్య]] || చిత్రకారుడు, స్వాతంత్ర సమరయోధుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది, మరిన్ని అవసరం || ఉంది || లేవు ||  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[చలసాని ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[చంద్ర (కళాకారుడు)]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి, కార్టూనిస్టు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు ||  చిత్రకారుడి ఫోటో,  కళాఖండాలు లేవు
|-

| [[చావలి నాగేశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిన్న వ్యాసం.విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం. బొమ్మలు లేవు. 
|-
| [[చెరుకుమల్లి సూర్యప్రకాశ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు 
|-
| [[జయదేవ్]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  పూర్తి స్థాయి లో వ్యాసం ఉంది
|-
| [[జింకా రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం ఉంది  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు  ||  చిత్రకారుడి కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[తలిశెట్టి రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసానికి [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] మెరుగులు దిద్దారు
|-
| [[తాతా రమేశ్ బాబు]] || రచయిత, ఆర్ట్ డైరెక్టర్, సంపాదకుడు, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం ఉంది
|-
| [[నందికోళ్ల గోపాలరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం కోసం పుట్టు పూర్వోత్తరాలు, విద్యాభ్యాసం, వ్యక్తగత  జీవితం చేర్చవచ్చును
|-
| [[బాలి (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || ఉంది || లేవు || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు అవసరం
|-
| [[బాపు]] || చిత్రకారుడు, దర్శకుడు, కార్టూనిస్టు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  పూర్తి వ్యాసం కలదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || ఉన్నవి || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు కలిగిన పూర్తి వ్యాసం ఉన్నది
|-
| [[బిట్రా శ్రీనివాసరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || లేదు || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పన్నూరు శ్రీపతి]] || చిత్రకారుడు, బహుభాషా కోవిదుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉండి || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పి.సి.నరసింహారెడ్డి]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || ఒక్క మూలమే ఉంది || లేడు || లేవు || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[మాధవపెద్ది గోఖలే]] || చిత్రకారుడు, కళా దర్శకుడు, రచయిత, పాత్రికేయుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || రెండు ఉన్నవి || వ్యాసం ఉంది కానీ  విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ముద్దంశెట్టి హనుమంతరావు]] || చిత్రకారుడు, కథ, నవల, నాటక రచయిత || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం అయితే విస్తారంగా ఉంది కానీ కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[ముప్పలనేని శివ]] || చిత్రకారుడు, సినీ దర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ చిత్రలేఖనం గురించి లేదు
|-
| [[యస్. వి. యస్. రామారావు]] || చిత్రకారుడు, కళాదర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[వడ్డాది పాపయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసాన్ని [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] పూర్తి చేశారు
|-
| [[వరదా వెంకటరత్నం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[వాణీ రంగారావు]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి, నటి, క్రీడాకారిణి, గాయకురాలు, నృత్యకళాకారిణి ||  &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మొలక  &lt;/font&gt; || || ||    || విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[వారణాసి నాగలక్ష్మి]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శీలా వీర్రాజు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || లేదు || ఒక క్యారికేచర్ మాత్రమే ఉంది ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శ్రీనాథ రత్నశిల్పి వుడయార్]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[సరస్వతుల రామ నరసింహం]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[సిరందాసు వెంకట రామారావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది 
|-
| [[సురేంద్ర (కార్టూనిస్ట్)]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || || || ||  [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] వ్రాస్తున్నారు
|-
| [[సూర్యదేవర సంజీవదేవ్]] || చిత్రకారుడు, తత్వవేత్త, రచయిత, కవి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || కళాఖండాలు చేర్చాలి
|}

==== విదేశీ ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ విదేశీ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[లియొనార్డో డా విన్సీ]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణకు అవకాశం కలదు. 
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[రఫాయెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం లేదు
|-
| [[పాబ్లో పికాసో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|}

=== చిత్రలేఖనం, శ్హైలులు, కళా ఉద్యామాలు, కాలావధులు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాలు
|-
! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[అండర్ డ్రాయింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[అండర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || పెయింటింగ్ యొక్క చిత్తునమూనా
|-
| [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[రంగు పెన్సిళ్ళు]]/[[కలర్ పెన్సిళ్ళు]], అటు తర్వాత [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]]/[[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]]/[[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] కు ముందే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి/మొలక స్థాయి దాటించాలి 
|-
| [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || మొదట [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఆర్ట్]]/[[నైరూప్య చిత్రలేఖనం]], అటు తర్వాత [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] వ్యాసాలు సృష్టిస్తే, ఈ వ్యాసం సృష్టికి దారులు పడతాయి
|-
| [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[ఆలిగోరి]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి ||
|-
| [[ఓవర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కలర్ పెన్సిల్]] ([[రంగు పెన్సిళ్ళు]]) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] లను మొలక స్థాయి దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[కలర్ ఫీల్డ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || 
|-
| [[కళా ఉద్యమం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి || 
|-
| [[కుంచె]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది కానీ విస్తరణ/శుద్ధి అవసరం
|-
| [[క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కేవ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్యారికేచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్రోకిస్]] (Croquis) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[చిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || కేవలం ఈ పదం పైన వ్యాసం లేదు. చిత్రం ఏదైనా కావచ్చు. రేఖా చిత్రం, ఛాయా చిత్రం, చలన చిత్రం వంటివి
|-
| [[చిత్రకారుడు]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || ఈ వ్యాసాన్ని (ఆంగ్ల వికీ లో సైతం) [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసానికి దారి మార్పు చేశారు. ఈ రెండు వేర్వేరు వ్యాసాలని, చిత్రకారుడు కు ప్రత్యేక వ్యాసం ఉండాలని నా అభిప్రాయం
|-
| [[చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వీలైనన్ని మూలాల తో వ్యాసాన్ని విస్తరించాను.
|-
| [[చిత్రలేఖన చరిత్ర]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి   &lt;/font&gt;  || [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసం తర్వాతి అంశం ఇదే
|-
| [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసాలు మొలక స్థాయి దాటాకే ఈ వ్యాసాన్నిసృష్టించాలి
|-
| [[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[డాడా]] లేదా [[డాడాయిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[డూడుల్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలతో కూడిన వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[డ్రాయింగ్]]/[[రేఖాచిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  శుద్ధి/మూలాలు చేర్చటం అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది. కానీ ములాలు చేర్చి, శుద్ధి చేయాలి
|-

| [[దృశ్య కళలు]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం సృష్టించాను. కానీ దీనికి మూల వ్యాసాలైన [[ఫోటోగ్రఫీ]], [[ముద్రణ]], [[భవన నిర్మాణ శాస్త్రం]] వంటి వ్యాసాలకు మూలాలు లేవు. కావున ముంది వాటిలో మూలాలను జోడించి, అవే వ్యాసాలలోని టెక్స్టు ను ఈ వ్యాసం లో చేర్చాలి. అలాగే కంప్యూటర్ ఆర్ట్, చలన చిత్ర నిర్మాణం వ్యాసాలు కూడా సృష్టించాలి. 
|-
|  [[నైరూప్య కళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;   || వ్యాసం పూర్తి చేశాను
|-
| [[పాప్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పేస్టెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దాని తర్వాతే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిట్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోషేడ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక భాగం
|-
| [[పోస్ట్ ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ప్లూరలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫావిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫిగర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫోటోరియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫ్యూచరిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బాడిగాన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బౌహాస్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[మాడర్న్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[మాడర్న్ క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[యాక్షన్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రినైజెన్స్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt; వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || తొలి దఫా వ్యాసం పూర్తి అయ్యింది. అవసరం అనుకొంటే మరింత అధ్యయనం చేసి మరింత విస్తరిస్తాను
|-
| [[రంగు పెన్సిళ్ళు]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. ఆ తర్వాతే వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[లిరికల్ ఆబ్స్ట్రాక్షన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ల్యాండ్ స్కేప్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[వర్లీ చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో సహా వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[వేద్యుత]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్టిల్ లైఫ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సమకాలీన చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సర్రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్ఫుమాటో]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[మొనాలిసా]] ను చిత్రీకరించిన తీరు
|-
| [[స్కెచ్]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || [[డూడుల్]] తర్వాత [[డ్రాయింగ్]] ముందు చేయవలసిన వ్యాసం
|-
| [[హైపర్ రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[హార్డ్ ఎడ్జ్డ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి

|}</text>
      <sha1>8yenupb1xraml5cmdc1pgd3cthqtlag</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606645</id>
      <parentid>3606641</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:14:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Veera.sj</username>
        <id>9700</id>
      </contributor>
      <comment>/* తెలుగు చిత్రకారులు */ పసునూరి దయాకర్</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="43313" xml:space="preserve">ఈ పేజీ చిత్రలేఖనం ప్రాజెక్టు లో భాగం. ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతుల పట్టిక. ప్రాజెక్టు విస్తరించబడే కొద్దీ, ఈ పట్టికలో వ్యాసాల సంఖ్య పెరగవచ్చు.

== ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతులు ==
=== కళాఖండాలు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ కళాఖండాలు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[మోనా లీసా]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి చేశాను 
|}

=== చిత్రలేఖకులు ===
==== భారతీయ చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ భారతీయ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అబనీంద్రనాథ్ ఠాగూర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అమృతా షేర్-గిల్]] || చిత్రకారిణి ||  ||   || ||  || 
|-
| [[అంజొలి ఇలా మీనన్]] || చిత్రకారిణి || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అర్పితా సింగ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎం.ఎఫ్. హుసేన్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[గణేష్ పైనే]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[గులాం మొహమ్మద్ షేక్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జయంత్ పారిఖ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జే స్వామినాథన్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జీవా (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జ్యోతి భట్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[నందలాల్ బోస్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[బికాష్ భట్టాచార్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[బెనోడే బిహారీ ముఖర్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[మన్ జీత్ బావా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[రాజా రవివర్మ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  ఉంది  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి || ఉంది|| ఉన్నవి || మూలాలు, చిత్రలేఖనాలు ఉన్నవి, కానీ దీనిని ఇంకను చక్కని వ్యాసంగా రూపొందించే అవకాశం ఉంది
|-
| [[హకు షా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|}

==== తెలుగు చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ తెలుగు చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అంట్యాకుల పైడిరాజు]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || బొమ్మలు చేర్చాలి, విస్తరణ చేయాలి, అవార్డులు చేర్చాలి
|-
| [[అబ్బూరి గోపాలకృష్ణ]] || చిత్రకారుడు, నాటక రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రపటాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || చిత్రపటాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఆచంట జానకిరాం]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, రేడియ బ్రాడ్కాస్టర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఈరంకి వెంకటరమణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎన్. కృష్ణారెడ్డి (కళాకారుడు)]] || చిత్రకారుడు, గ్రాపిక్ ఆర్టిస్ట్, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || బొమ్మలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ఎన్.కరుణాకర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || లేదు || లేవు || మూలాలు, కళాకారుడి చిత్రపటం, కళాఖండాలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[కళాధర్]] || విజువలైజర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉన్నవి || లేవు || కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[కార్టూనిస్ట్ టీవీ]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  సాంపిల్ గా ఒకటి-రెండు కార్టూనులు చేర్చాలి
|-
| [[కాల్వ వెంకటేశ్వర్లు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాళ్ల సత్యనారాయణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాసాని బ్రహ్మానందరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కూర్మాపు నరసింహం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || లేవు ||ఉంది || లేవు ||  వ్యాసం చిన్నదిగా ఉంది. విస్తరణ అవసరం. మూలాలు కూడా లేవు
|-
| [[కొత్తపల్లి ఘనశ్యామల ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[కొండపల్లి శేషగిరి రావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[కొసనా ఈశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[కోగిర జయసీతారాం]] || కవి, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  అదనపు విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || రెండే ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఫోటోతో సహా వ్యాసం ఉంది. కానీ మంచి చిత్రకారుడు అని ఒక వాక్యం మాత్రమే ఉంది. చిత్రకళ గురించి మరింత చేర్చవచ్చు.
|-
| [[గోలి శేషయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది, మరిన్ని అవసరం || ఉంది || లేవు ||  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[గుర్రం మల్లయ్య]] || చిత్రకారుడు, స్వాతంత్ర సమరయోధుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది, మరిన్ని అవసరం || ఉంది || లేవు ||  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[చలసాని ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[చంద్ర (కళాకారుడు)]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి, కార్టూనిస్టు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు ||  చిత్రకారుడి ఫోటో,  కళాఖండాలు లేవు
|-

| [[చావలి నాగేశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిన్న వ్యాసం.విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం. బొమ్మలు లేవు. 
|-
| [[చెరుకుమల్లి సూర్యప్రకాశ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు 
|-
| [[జయదేవ్]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  పూర్తి స్థాయి లో వ్యాసం ఉంది
|-
| [[జింకా రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం ఉంది  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు  ||  చిత్రకారుడి కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[తలిశెట్టి రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసానికి [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] మెరుగులు దిద్దారు
|-
| [[తాతా రమేశ్ బాబు]] || రచయిత, ఆర్ట్ డైరెక్టర్, సంపాదకుడు, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం ఉంది
|-
| [[నందికోళ్ల గోపాలరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం కోసం పుట్టు పూర్వోత్తరాలు, విద్యాభ్యాసం, వ్యక్తగత  జీవితం చేర్చవచ్చును
|-
| [[బాలి (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || ఉంది || లేవు || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు అవసరం
|-
| [[బాపు]] || చిత్రకారుడు, దర్శకుడు, కార్టూనిస్టు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  పూర్తి వ్యాసం కలదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || ఉన్నవి || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు కలిగిన పూర్తి వ్యాసం ఉన్నది
|-
| [[బిట్రా శ్రీనివాసరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || లేదు || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పన్నూరు శ్రీపతి]] || చిత్రకారుడు, బహుభాషా కోవిదుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉండి || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పసునూరి దయాకర్]] || చిత్రకారుడు, రాజకీయ వేత్త || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు || కళాఖండాలు అవసరం
|-
| [[పి.సి.నరసింహారెడ్డి]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || ఒక్క మూలమే ఉంది || లేడు || లేవు || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[మాధవపెద్ది గోఖలే]] || చిత్రకారుడు, కళా దర్శకుడు, రచయిత, పాత్రికేయుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || రెండు ఉన్నవి || వ్యాసం ఉంది కానీ  విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ముద్దంశెట్టి హనుమంతరావు]] || చిత్రకారుడు, కథ, నవల, నాటక రచయిత || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం అయితే విస్తారంగా ఉంది కానీ కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[ముప్పలనేని శివ]] || చిత్రకారుడు, సినీ దర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ చిత్రలేఖనం గురించి లేదు
|-
| [[యస్. వి. యస్. రామారావు]] || చిత్రకారుడు, కళాదర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[వడ్డాది పాపయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసాన్ని [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] పూర్తి చేశారు
|-
| [[వరదా వెంకటరత్నం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[వాణీ రంగారావు]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి, నటి, క్రీడాకారిణి, గాయకురాలు, నృత్యకళాకారిణి ||  &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మొలక  &lt;/font&gt; || || ||    || విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[వారణాసి నాగలక్ష్మి]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శీలా వీర్రాజు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || లేదు || ఒక క్యారికేచర్ మాత్రమే ఉంది ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శ్రీనాథ రత్నశిల్పి వుడయార్]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[సరస్వతుల రామ నరసింహం]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[సిరందాసు వెంకట రామారావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది 
|-
| [[సురేంద్ర (కార్టూనిస్ట్)]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || || || ||  [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] వ్రాస్తున్నారు
|-
| [[సూర్యదేవర సంజీవదేవ్]] || చిత్రకారుడు, తత్వవేత్త, రచయిత, కవి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || కళాఖండాలు చేర్చాలి
|}

==== విదేశీ ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ విదేశీ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[లియొనార్డో డా విన్సీ]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణకు అవకాశం కలదు. 
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[రఫాయెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం లేదు
|-
| [[పాబ్లో పికాసో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|}

=== చిత్రలేఖనం, శ్హైలులు, కళా ఉద్యామాలు, కాలావధులు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాలు
|-
! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[అండర్ డ్రాయింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[అండర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || పెయింటింగ్ యొక్క చిత్తునమూనా
|-
| [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[రంగు పెన్సిళ్ళు]]/[[కలర్ పెన్సిళ్ళు]], అటు తర్వాత [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]]/[[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]]/[[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] కు ముందే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి/మొలక స్థాయి దాటించాలి 
|-
| [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || మొదట [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఆర్ట్]]/[[నైరూప్య చిత్రలేఖనం]], అటు తర్వాత [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] వ్యాసాలు సృష్టిస్తే, ఈ వ్యాసం సృష్టికి దారులు పడతాయి
|-
| [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[ఆలిగోరి]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి ||
|-
| [[ఓవర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కలర్ పెన్సిల్]] ([[రంగు పెన్సిళ్ళు]]) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] లను మొలక స్థాయి దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[కలర్ ఫీల్డ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || 
|-
| [[కళా ఉద్యమం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి || 
|-
| [[కుంచె]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది కానీ విస్తరణ/శుద్ధి అవసరం
|-
| [[క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కేవ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్యారికేచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్రోకిస్]] (Croquis) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[చిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || కేవలం ఈ పదం పైన వ్యాసం లేదు. చిత్రం ఏదైనా కావచ్చు. రేఖా చిత్రం, ఛాయా చిత్రం, చలన చిత్రం వంటివి
|-
| [[చిత్రకారుడు]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || ఈ వ్యాసాన్ని (ఆంగ్ల వికీ లో సైతం) [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసానికి దారి మార్పు చేశారు. ఈ రెండు వేర్వేరు వ్యాసాలని, చిత్రకారుడు కు ప్రత్యేక వ్యాసం ఉండాలని నా అభిప్రాయం
|-
| [[చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వీలైనన్ని మూలాల తో వ్యాసాన్ని విస్తరించాను.
|-
| [[చిత్రలేఖన చరిత్ర]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి   &lt;/font&gt;  || [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసం తర్వాతి అంశం ఇదే
|-
| [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసాలు మొలక స్థాయి దాటాకే ఈ వ్యాసాన్నిసృష్టించాలి
|-
| [[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[డాడా]] లేదా [[డాడాయిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[డూడుల్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలతో కూడిన వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[డ్రాయింగ్]]/[[రేఖాచిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  శుద్ధి/మూలాలు చేర్చటం అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది. కానీ ములాలు చేర్చి, శుద్ధి చేయాలి
|-

| [[దృశ్య కళలు]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం సృష్టించాను. కానీ దీనికి మూల వ్యాసాలైన [[ఫోటోగ్రఫీ]], [[ముద్రణ]], [[భవన నిర్మాణ శాస్త్రం]] వంటి వ్యాసాలకు మూలాలు లేవు. కావున ముంది వాటిలో మూలాలను జోడించి, అవే వ్యాసాలలోని టెక్స్టు ను ఈ వ్యాసం లో చేర్చాలి. అలాగే కంప్యూటర్ ఆర్ట్, చలన చిత్ర నిర్మాణం వ్యాసాలు కూడా సృష్టించాలి. 
|-
|  [[నైరూప్య కళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;   || వ్యాసం పూర్తి చేశాను
|-
| [[పాప్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పేస్టెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దాని తర్వాతే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిట్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోషేడ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక భాగం
|-
| [[పోస్ట్ ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ప్లూరలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫావిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫిగర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫోటోరియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫ్యూచరిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బాడిగాన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బౌహాస్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[మాడర్న్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[మాడర్న్ క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[యాక్షన్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రినైజెన్స్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt; వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || తొలి దఫా వ్యాసం పూర్తి అయ్యింది. అవసరం అనుకొంటే మరింత అధ్యయనం చేసి మరింత విస్తరిస్తాను
|-
| [[రంగు పెన్సిళ్ళు]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. ఆ తర్వాతే వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[లిరికల్ ఆబ్స్ట్రాక్షన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ల్యాండ్ స్కేప్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[వర్లీ చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో సహా వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[వేద్యుత]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్టిల్ లైఫ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సమకాలీన చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సర్రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్ఫుమాటో]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[మొనాలిసా]] ను చిత్రీకరించిన తీరు
|-
| [[స్కెచ్]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || [[డూడుల్]] తర్వాత [[డ్రాయింగ్]] ముందు చేయవలసిన వ్యాసం
|-
| [[హైపర్ రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[హార్డ్ ఎడ్జ్డ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి

|}</text>
      <sha1>sm23j5tdtqphr7w77p7ocudmb5yyudr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606647</id>
      <parentid>3606645</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:22:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Veera.sj</username>
        <id>9700</id>
      </contributor>
      <comment>/* తెలుగు చిత్రకారులు */ చిటిమెళ్ళ బృందావనమ్మ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="43687" xml:space="preserve">ఈ పేజీ చిత్రలేఖనం ప్రాజెక్టు లో భాగం. ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతుల పట్టిక. ప్రాజెక్టు విస్తరించబడే కొద్దీ, ఈ పట్టికలో వ్యాసాల సంఖ్య పెరగవచ్చు.

== ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతులు ==
=== కళాఖండాలు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ కళాఖండాలు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[మోనా లీసా]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి చేశాను 
|}

=== చిత్రలేఖకులు ===
==== భారతీయ చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ భారతీయ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అబనీంద్రనాథ్ ఠాగూర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అమృతా షేర్-గిల్]] || చిత్రకారిణి ||  ||   || ||  || 
|-
| [[అంజొలి ఇలా మీనన్]] || చిత్రకారిణి || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అర్పితా సింగ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎం.ఎఫ్. హుసేన్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[గణేష్ పైనే]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[గులాం మొహమ్మద్ షేక్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జయంత్ పారిఖ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జే స్వామినాథన్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జీవా (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జ్యోతి భట్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[నందలాల్ బోస్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[బికాష్ భట్టాచార్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[బెనోడే బిహారీ ముఖర్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[మన్ జీత్ బావా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[రాజా రవివర్మ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  ఉంది  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి || ఉంది|| ఉన్నవి || మూలాలు, చిత్రలేఖనాలు ఉన్నవి, కానీ దీనిని ఇంకను చక్కని వ్యాసంగా రూపొందించే అవకాశం ఉంది
|-
| [[హకు షా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|}

==== తెలుగు చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ తెలుగు చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అంట్యాకుల పైడిరాజు]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || బొమ్మలు చేర్చాలి, విస్తరణ చేయాలి, అవార్డులు చేర్చాలి
|-
| [[అబ్బూరి గోపాలకృష్ణ]] || చిత్రకారుడు, నాటక రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రపటాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || చిత్రపటాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఆచంట జానకిరాం]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, రేడియ బ్రాడ్కాస్టర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఈరంకి వెంకటరమణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎన్. కృష్ణారెడ్డి (కళాకారుడు)]] || చిత్రకారుడు, గ్రాపిక్ ఆర్టిస్ట్, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || బొమ్మలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ఎన్.కరుణాకర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || లేదు || లేవు || మూలాలు, కళాకారుడి చిత్రపటం, కళాఖండాలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[కళాధర్]] || విజువలైజర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉన్నవి || లేవు || కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[కార్టూనిస్ట్ టీవీ]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  సాంపిల్ గా ఒకటి-రెండు కార్టూనులు చేర్చాలి
|-
| [[కాల్వ వెంకటేశ్వర్లు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాళ్ల సత్యనారాయణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాసాని బ్రహ్మానందరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కూర్మాపు నరసింహం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || లేవు ||ఉంది || లేవు ||  వ్యాసం చిన్నదిగా ఉంది. విస్తరణ అవసరం. మూలాలు కూడా లేవు
|-
| [[కొత్తపల్లి ఘనశ్యామల ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[కొండపల్లి శేషగిరి రావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[కొసనా ఈశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[కోగిర జయసీతారాం]] || కవి, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  అదనపు విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || రెండే ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఫోటోతో సహా వ్యాసం ఉంది. కానీ మంచి చిత్రకారుడు అని ఒక వాక్యం మాత్రమే ఉంది. చిత్రకళ గురించి మరింత చేర్చవచ్చు.
|-
| [[గోలి శేషయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది, మరిన్ని అవసరం || ఉంది || లేవు ||  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[గుర్రం మల్లయ్య]] || చిత్రకారుడు, స్వాతంత్ర సమరయోధుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది, మరిన్ని అవసరం || ఉంది || లేవు ||  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[చలసాని ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[చంద్ర (కళాకారుడు)]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి, కార్టూనిస్టు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు ||  చిత్రకారుడి ఫోటో,  కళాఖండాలు లేవు
|-

| [[చావలి నాగేశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిన్న వ్యాసం.విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం. బొమ్మలు లేవు. 
|-
| [[చిటిమెళ్ళ బృందావనమ్మ]] || చిత్రకారిణి, సంఘసేవకురాలు, విద్యావేత్త || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు. 
|-
| [[చెరుకుమల్లి సూర్యప్రకాశ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు 
|-
| [[జయదేవ్]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  పూర్తి స్థాయి లో వ్యాసం ఉంది
|-
| [[జింకా రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం ఉంది  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు  ||  చిత్రకారుడి కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[తలిశెట్టి రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసానికి [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] మెరుగులు దిద్దారు
|-
| [[తాతా రమేశ్ బాబు]] || రచయిత, ఆర్ట్ డైరెక్టర్, సంపాదకుడు, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం ఉంది
|-
| [[నందికోళ్ల గోపాలరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం కోసం పుట్టు పూర్వోత్తరాలు, విద్యాభ్యాసం, వ్యక్తగత  జీవితం చేర్చవచ్చును
|-
| [[బాలి (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || ఉంది || లేవు || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు అవసరం
|-
| [[బాపు]] || చిత్రకారుడు, దర్శకుడు, కార్టూనిస్టు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  పూర్తి వ్యాసం కలదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || ఉన్నవి || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు కలిగిన పూర్తి వ్యాసం ఉన్నది
|-
| [[బిట్రా శ్రీనివాసరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || లేదు || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పన్నూరు శ్రీపతి]] || చిత్రకారుడు, బహుభాషా కోవిదుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉండి || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పసునూరి దయాకర్]] || చిత్రకారుడు, రాజకీయ వేత్త || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు || కళాఖండాలు అవసరం
|-
| [[పి.సి.నరసింహారెడ్డి]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || ఒక్క మూలమే ఉంది || లేడు || లేవు || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[మాధవపెద్ది గోఖలే]] || చిత్రకారుడు, కళా దర్శకుడు, రచయిత, పాత్రికేయుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || రెండు ఉన్నవి || వ్యాసం ఉంది కానీ  విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ముద్దంశెట్టి హనుమంతరావు]] || చిత్రకారుడు, కథ, నవల, నాటక రచయిత || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం అయితే విస్తారంగా ఉంది కానీ కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[ముప్పలనేని శివ]] || చిత్రకారుడు, సినీ దర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ చిత్రలేఖనం గురించి లేదు
|-
| [[యస్. వి. యస్. రామారావు]] || చిత్రకారుడు, కళాదర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[వడ్డాది పాపయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసాన్ని [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] పూర్తి చేశారు
|-
| [[వరదా వెంకటరత్నం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[వాణీ రంగారావు]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి, నటి, క్రీడాకారిణి, గాయకురాలు, నృత్యకళాకారిణి ||  &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మొలక  &lt;/font&gt; || || ||    || విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[వారణాసి నాగలక్ష్మి]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శీలా వీర్రాజు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || లేదు || ఒక క్యారికేచర్ మాత్రమే ఉంది ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శ్రీనాథ రత్నశిల్పి వుడయార్]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[సరస్వతుల రామ నరసింహం]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[సిరందాసు వెంకట రామారావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది 
|-
| [[సురేంద్ర (కార్టూనిస్ట్)]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || || || ||  [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] వ్రాస్తున్నారు
|-
| [[సూర్యదేవర సంజీవదేవ్]] || చిత్రకారుడు, తత్వవేత్త, రచయిత, కవి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || కళాఖండాలు చేర్చాలి
|}

==== విదేశీ ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ విదేశీ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[లియొనార్డో డా విన్సీ]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణకు అవకాశం కలదు. 
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[రఫాయెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం లేదు
|-
| [[పాబ్లో పికాసో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|}

=== చిత్రలేఖనం, శ్హైలులు, కళా ఉద్యామాలు, కాలావధులు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాలు
|-
! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[అండర్ డ్రాయింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[అండర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || పెయింటింగ్ యొక్క చిత్తునమూనా
|-
| [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[రంగు పెన్సిళ్ళు]]/[[కలర్ పెన్సిళ్ళు]], అటు తర్వాత [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]]/[[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]]/[[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] కు ముందే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి/మొలక స్థాయి దాటించాలి 
|-
| [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || మొదట [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఆర్ట్]]/[[నైరూప్య చిత్రలేఖనం]], అటు తర్వాత [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] వ్యాసాలు సృష్టిస్తే, ఈ వ్యాసం సృష్టికి దారులు పడతాయి
|-
| [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[ఆలిగోరి]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి ||
|-
| [[ఓవర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కలర్ పెన్సిల్]] ([[రంగు పెన్సిళ్ళు]]) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] లను మొలక స్థాయి దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[కలర్ ఫీల్డ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || 
|-
| [[కళా ఉద్యమం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి || 
|-
| [[కుంచె]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది కానీ విస్తరణ/శుద్ధి అవసరం
|-
| [[క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కేవ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్యారికేచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్రోకిస్]] (Croquis) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[చిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || కేవలం ఈ పదం పైన వ్యాసం లేదు. చిత్రం ఏదైనా కావచ్చు. రేఖా చిత్రం, ఛాయా చిత్రం, చలన చిత్రం వంటివి
|-
| [[చిత్రకారుడు]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || ఈ వ్యాసాన్ని (ఆంగ్ల వికీ లో సైతం) [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసానికి దారి మార్పు చేశారు. ఈ రెండు వేర్వేరు వ్యాసాలని, చిత్రకారుడు కు ప్రత్యేక వ్యాసం ఉండాలని నా అభిప్రాయం
|-
| [[చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వీలైనన్ని మూలాల తో వ్యాసాన్ని విస్తరించాను.
|-
| [[చిత్రలేఖన చరిత్ర]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి   &lt;/font&gt;  || [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసం తర్వాతి అంశం ఇదే
|-
| [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసాలు మొలక స్థాయి దాటాకే ఈ వ్యాసాన్నిసృష్టించాలి
|-
| [[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[డాడా]] లేదా [[డాడాయిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[డూడుల్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలతో కూడిన వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[డ్రాయింగ్]]/[[రేఖాచిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  శుద్ధి/మూలాలు చేర్చటం అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది. కానీ ములాలు చేర్చి, శుద్ధి చేయాలి
|-

| [[దృశ్య కళలు]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం సృష్టించాను. కానీ దీనికి మూల వ్యాసాలైన [[ఫోటోగ్రఫీ]], [[ముద్రణ]], [[భవన నిర్మాణ శాస్త్రం]] వంటి వ్యాసాలకు మూలాలు లేవు. కావున ముంది వాటిలో మూలాలను జోడించి, అవే వ్యాసాలలోని టెక్స్టు ను ఈ వ్యాసం లో చేర్చాలి. అలాగే కంప్యూటర్ ఆర్ట్, చలన చిత్ర నిర్మాణం వ్యాసాలు కూడా సృష్టించాలి. 
|-
|  [[నైరూప్య కళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;   || వ్యాసం పూర్తి చేశాను
|-
| [[పాప్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పేస్టెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దాని తర్వాతే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిట్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోషేడ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక భాగం
|-
| [[పోస్ట్ ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ప్లూరలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫావిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫిగర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫోటోరియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫ్యూచరిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బాడిగాన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బౌహాస్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[మాడర్న్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[మాడర్న్ క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[యాక్షన్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రినైజెన్స్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt; వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || తొలి దఫా వ్యాసం పూర్తి అయ్యింది. అవసరం అనుకొంటే మరింత అధ్యయనం చేసి మరింత విస్తరిస్తాను
|-
| [[రంగు పెన్సిళ్ళు]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. ఆ తర్వాతే వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[లిరికల్ ఆబ్స్ట్రాక్షన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ల్యాండ్ స్కేప్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[వర్లీ చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో సహా వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[వేద్యుత]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్టిల్ లైఫ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సమకాలీన చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సర్రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్ఫుమాటో]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[మొనాలిసా]] ను చిత్రీకరించిన తీరు
|-
| [[స్కెచ్]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || [[డూడుల్]] తర్వాత [[డ్రాయింగ్]] ముందు చేయవలసిన వ్యాసం
|-
| [[హైపర్ రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[హార్డ్ ఎడ్జ్డ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి

|}</text>
      <sha1>k4691t1r688ak54fpycbe1r7ki2b2oc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606649</id>
      <parentid>3606647</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:27:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Veera.sj</username>
        <id>9700</id>
      </contributor>
      <comment>/* తెలుగు చిత్రకారులు */ లక్ష్మా గౌడ్</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="43962" xml:space="preserve">ఈ పేజీ చిత్రలేఖనం ప్రాజెక్టు లో భాగం. ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతుల పట్టిక. ప్రాజెక్టు విస్తరించబడే కొద్దీ, ఈ పట్టికలో వ్యాసాల సంఖ్య పెరగవచ్చు.

== ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతులు ==
=== కళాఖండాలు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ కళాఖండాలు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[మోనా లీసా]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి చేశాను 
|}

=== చిత్రలేఖకులు ===
==== భారతీయ చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ భారతీయ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అబనీంద్రనాథ్ ఠాగూర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అమృతా షేర్-గిల్]] || చిత్రకారిణి ||  ||   || ||  || 
|-
| [[అంజొలి ఇలా మీనన్]] || చిత్రకారిణి || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అర్పితా సింగ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎం.ఎఫ్. హుసేన్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[గణేష్ పైనే]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[గులాం మొహమ్మద్ షేక్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జయంత్ పారిఖ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జే స్వామినాథన్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జీవా (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జ్యోతి భట్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[నందలాల్ బోస్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[బికాష్ భట్టాచార్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[బెనోడే బిహారీ ముఖర్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[మన్ జీత్ బావా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[రాజా రవివర్మ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  ఉంది  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి || ఉంది|| ఉన్నవి || మూలాలు, చిత్రలేఖనాలు ఉన్నవి, కానీ దీనిని ఇంకను చక్కని వ్యాసంగా రూపొందించే అవకాశం ఉంది
|-
| [[హకు షా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|}

==== తెలుగు చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ తెలుగు చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అంట్యాకుల పైడిరాజు]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || బొమ్మలు చేర్చాలి, విస్తరణ చేయాలి, అవార్డులు చేర్చాలి
|-
| [[అబ్బూరి గోపాలకృష్ణ]] || చిత్రకారుడు, నాటక రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రపటాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || చిత్రపటాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఆచంట జానకిరాం]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, రేడియ బ్రాడ్కాస్టర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఈరంకి వెంకటరమణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎన్. కృష్ణారెడ్డి (కళాకారుడు)]] || చిత్రకారుడు, గ్రాపిక్ ఆర్టిస్ట్, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || బొమ్మలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ఎన్.కరుణాకర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || లేదు || లేవు || మూలాలు, కళాకారుడి చిత్రపటం, కళాఖండాలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[కళాధర్]] || విజువలైజర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉన్నవి || లేవు || కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[కార్టూనిస్ట్ టీవీ]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  సాంపిల్ గా ఒకటి-రెండు కార్టూనులు చేర్చాలి
|-
| [[కాల్వ వెంకటేశ్వర్లు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాళ్ల సత్యనారాయణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాసాని బ్రహ్మానందరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కూర్మాపు నరసింహం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || లేవు ||ఉంది || లేవు ||  వ్యాసం చిన్నదిగా ఉంది. విస్తరణ అవసరం. మూలాలు కూడా లేవు
|-
| [[కొత్తపల్లి ఘనశ్యామల ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[కొండపల్లి శేషగిరి రావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[కొసనా ఈశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[కోగిర జయసీతారాం]] || కవి, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  అదనపు విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || రెండే ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఫోటోతో సహా వ్యాసం ఉంది. కానీ మంచి చిత్రకారుడు అని ఒక వాక్యం మాత్రమే ఉంది. చిత్రకళ గురించి మరింత చేర్చవచ్చు.
|-
| [[గోలి శేషయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది, మరిన్ని అవసరం || ఉంది || లేవు ||  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[గుర్రం మల్లయ్య]] || చిత్రకారుడు, స్వాతంత్ర సమరయోధుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది, మరిన్ని అవసరం || ఉంది || లేవు ||  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[చలసాని ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[చంద్ర (కళాకారుడు)]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి, కార్టూనిస్టు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు ||  చిత్రకారుడి ఫోటో,  కళాఖండాలు లేవు
|-

| [[చావలి నాగేశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిన్న వ్యాసం.విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం. బొమ్మలు లేవు. 
|-
| [[చిటిమెళ్ళ బృందావనమ్మ]] || చిత్రకారిణి, సంఘసేవకురాలు, విద్యావేత్త || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు. 
|-
| [[చెరుకుమల్లి సూర్యప్రకాశ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు 
|-
| [[జయదేవ్]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  పూర్తి స్థాయి లో వ్యాసం ఉంది
|-
| [[జింకా రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం ఉంది  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు  ||  చిత్రకారుడి కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[తలిశెట్టి రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసానికి [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] మెరుగులు దిద్దారు
|-
| [[తాతా రమేశ్ బాబు]] || రచయిత, ఆర్ట్ డైరెక్టర్, సంపాదకుడు, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం ఉంది
|-
| [[నందికోళ్ల గోపాలరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం కోసం పుట్టు పూర్వోత్తరాలు, విద్యాభ్యాసం, వ్యక్తగత  జీవితం చేర్చవచ్చును
|-
| [[బాలి (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || ఉంది || లేవు || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు అవసరం
|-
| [[బాపు]] || చిత్రకారుడు, దర్శకుడు, కార్టూనిస్టు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  పూర్తి వ్యాసం కలదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || ఉన్నవి || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు కలిగిన పూర్తి వ్యాసం ఉన్నది
|-
| [[బిట్రా శ్రీనివాసరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || లేదు || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పన్నూరు శ్రీపతి]] || చిత్రకారుడు, బహుభాషా కోవిదుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉండి || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పసునూరి దయాకర్]] || చిత్రకారుడు, రాజకీయ వేత్త || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు || కళాఖండాలు అవసరం
|-
| [[పి.సి.నరసింహారెడ్డి]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || ఒక్క మూలమే ఉంది || లేడు || లేవు || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[మాధవపెద్ది గోఖలే]] || చిత్రకారుడు, కళా దర్శకుడు, రచయిత, పాత్రికేయుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || రెండు ఉన్నవి || వ్యాసం ఉంది కానీ  విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ముద్దంశెట్టి హనుమంతరావు]] || చిత్రకారుడు, కథ, నవల, నాటక రచయిత || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం అయితే విస్తారంగా ఉంది కానీ కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[ముప్పలనేని శివ]] || చిత్రకారుడు, సినీ దర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ చిత్రలేఖనం గురించి లేదు
|-
| [[యస్. వి. యస్. రామారావు]] || చిత్రకారుడు, కళాదర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[లక్ష్మా గౌడ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు అవసరం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు || కళాఖండాలు అవసరం
|-


| [[వడ్డాది పాపయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసాన్ని [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] పూర్తి చేశారు
|-
| [[వరదా వెంకటరత్నం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[వాణీ రంగారావు]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి, నటి, క్రీడాకారిణి, గాయకురాలు, నృత్యకళాకారిణి ||  &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మొలక  &lt;/font&gt; || || ||    || విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[వారణాసి నాగలక్ష్మి]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శీలా వీర్రాజు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || లేదు || ఒక క్యారికేచర్ మాత్రమే ఉంది ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శ్రీనాథ రత్నశిల్పి వుడయార్]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[సరస్వతుల రామ నరసింహం]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[సిరందాసు వెంకట రామారావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది 
|-
| [[సురేంద్ర (కార్టూనిస్ట్)]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || || || ||  [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] వ్రాస్తున్నారు
|-
| [[సూర్యదేవర సంజీవదేవ్]] || చిత్రకారుడు, తత్వవేత్త, రచయిత, కవి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || కళాఖండాలు చేర్చాలి
|}

==== విదేశీ ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ విదేశీ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[లియొనార్డో డా విన్సీ]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణకు అవకాశం కలదు. 
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[రఫాయెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం లేదు
|-
| [[పాబ్లో పికాసో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|}

=== చిత్రలేఖనం, శ్హైలులు, కళా ఉద్యామాలు, కాలావధులు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాలు
|-
! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[అండర్ డ్రాయింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[అండర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || పెయింటింగ్ యొక్క చిత్తునమూనా
|-
| [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[రంగు పెన్సిళ్ళు]]/[[కలర్ పెన్సిళ్ళు]], అటు తర్వాత [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]]/[[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]]/[[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] కు ముందే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి/మొలక స్థాయి దాటించాలి 
|-
| [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || మొదట [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఆర్ట్]]/[[నైరూప్య చిత్రలేఖనం]], అటు తర్వాత [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] వ్యాసాలు సృష్టిస్తే, ఈ వ్యాసం సృష్టికి దారులు పడతాయి
|-
| [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[ఆలిగోరి]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి ||
|-
| [[ఓవర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కలర్ పెన్సిల్]] ([[రంగు పెన్సిళ్ళు]]) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] లను మొలక స్థాయి దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[కలర్ ఫీల్డ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || 
|-
| [[కళా ఉద్యమం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి || 
|-
| [[కుంచె]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది కానీ విస్తరణ/శుద్ధి అవసరం
|-
| [[క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కేవ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్యారికేచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్రోకిస్]] (Croquis) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[చిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || కేవలం ఈ పదం పైన వ్యాసం లేదు. చిత్రం ఏదైనా కావచ్చు. రేఖా చిత్రం, ఛాయా చిత్రం, చలన చిత్రం వంటివి
|-
| [[చిత్రకారుడు]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || ఈ వ్యాసాన్ని (ఆంగ్ల వికీ లో సైతం) [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసానికి దారి మార్పు చేశారు. ఈ రెండు వేర్వేరు వ్యాసాలని, చిత్రకారుడు కు ప్రత్యేక వ్యాసం ఉండాలని నా అభిప్రాయం
|-
| [[చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వీలైనన్ని మూలాల తో వ్యాసాన్ని విస్తరించాను.
|-
| [[చిత్రలేఖన చరిత్ర]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి   &lt;/font&gt;  || [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసం తర్వాతి అంశం ఇదే
|-
| [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసాలు మొలక స్థాయి దాటాకే ఈ వ్యాసాన్నిసృష్టించాలి
|-
| [[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[డాడా]] లేదా [[డాడాయిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[డూడుల్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలతో కూడిన వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[డ్రాయింగ్]]/[[రేఖాచిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  శుద్ధి/మూలాలు చేర్చటం అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది. కానీ ములాలు చేర్చి, శుద్ధి చేయాలి
|-

| [[దృశ్య కళలు]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం సృష్టించాను. కానీ దీనికి మూల వ్యాసాలైన [[ఫోటోగ్రఫీ]], [[ముద్రణ]], [[భవన నిర్మాణ శాస్త్రం]] వంటి వ్యాసాలకు మూలాలు లేవు. కావున ముంది వాటిలో మూలాలను జోడించి, అవే వ్యాసాలలోని టెక్స్టు ను ఈ వ్యాసం లో చేర్చాలి. అలాగే కంప్యూటర్ ఆర్ట్, చలన చిత్ర నిర్మాణం వ్యాసాలు కూడా సృష్టించాలి. 
|-
|  [[నైరూప్య కళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;   || వ్యాసం పూర్తి చేశాను
|-
| [[పాప్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పేస్టెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దాని తర్వాతే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిట్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోషేడ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక భాగం
|-
| [[పోస్ట్ ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ప్లూరలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫావిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫిగర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫోటోరియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫ్యూచరిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బాడిగాన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బౌహాస్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[మాడర్న్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[మాడర్న్ క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[యాక్షన్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రినైజెన్స్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt; వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || తొలి దఫా వ్యాసం పూర్తి అయ్యింది. అవసరం అనుకొంటే మరింత అధ్యయనం చేసి మరింత విస్తరిస్తాను
|-
| [[రంగు పెన్సిళ్ళు]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. ఆ తర్వాతే వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[లిరికల్ ఆబ్స్ట్రాక్షన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ల్యాండ్ స్కేప్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[వర్లీ చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో సహా వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[వేద్యుత]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్టిల్ లైఫ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సమకాలీన చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సర్రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్ఫుమాటో]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[మొనాలిసా]] ను చిత్రీకరించిన తీరు
|-
| [[స్కెచ్]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || [[డూడుల్]] తర్వాత [[డ్రాయింగ్]] ముందు చేయవలసిన వ్యాసం
|-
| [[హైపర్ రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[హార్డ్ ఎడ్జ్డ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి

|}</text>
      <sha1>4rcvv5sjodn5lakeinplrdimvmp7e0x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606650</id>
      <parentid>3606649</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:32:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Veera.sj</username>
        <id>9700</id>
      </contributor>
      <comment>/* తెలుగు చిత్రకారులు */ అంజనీరెడ్డి</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44225" xml:space="preserve">ఈ పేజీ చిత్రలేఖనం ప్రాజెక్టు లో భాగం. ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతుల పట్టిక. ప్రాజెక్టు విస్తరించబడే కొద్దీ, ఈ పట్టికలో వ్యాసాల సంఖ్య పెరగవచ్చు.

== ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతులు ==
=== కళాఖండాలు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ కళాఖండాలు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[మోనా లీసా]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి చేశాను 
|}

=== చిత్రలేఖకులు ===
==== భారతీయ చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ భారతీయ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అబనీంద్రనాథ్ ఠాగూర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అమృతా షేర్-గిల్]] || చిత్రకారిణి ||  ||   || ||  || 
|-
| [[అంజొలి ఇలా మీనన్]] || చిత్రకారిణి || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అర్పితా సింగ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎం.ఎఫ్. హుసేన్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[గణేష్ పైనే]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[గులాం మొహమ్మద్ షేక్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జయంత్ పారిఖ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జే స్వామినాథన్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జీవా (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జ్యోతి భట్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[నందలాల్ బోస్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[బికాష్ భట్టాచార్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[బెనోడే బిహారీ ముఖర్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[మన్ జీత్ బావా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[రాజా రవివర్మ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  ఉంది  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి || ఉంది|| ఉన్నవి || మూలాలు, చిత్రలేఖనాలు ఉన్నవి, కానీ దీనిని ఇంకను చక్కని వ్యాసంగా రూపొందించే అవకాశం ఉంది
|-
| [[హకు షా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|}

==== తెలుగు చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ తెలుగు చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అంజనీరెడ్డి]] || చిత్రకారిణి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || బొమ్మలు చేర్చాలి
|-
| [[అంట్యాకుల పైడిరాజు]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || బొమ్మలు చేర్చాలి, విస్తరణ చేయాలి, అవార్డులు చేర్చాలి
|-
| [[అబ్బూరి గోపాలకృష్ణ]] || చిత్రకారుడు, నాటక రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రపటాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || చిత్రపటాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఆచంట జానకిరాం]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, రేడియ బ్రాడ్కాస్టర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఈరంకి వెంకటరమణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎన్. కృష్ణారెడ్డి (కళాకారుడు)]] || చిత్రకారుడు, గ్రాపిక్ ఆర్టిస్ట్, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || బొమ్మలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ఎన్.కరుణాకర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || లేదు || లేవు || మూలాలు, కళాకారుడి చిత్రపటం, కళాఖండాలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[కళాధర్]] || విజువలైజర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉన్నవి || లేవు || కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[కార్టూనిస్ట్ టీవీ]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  సాంపిల్ గా ఒకటి-రెండు కార్టూనులు చేర్చాలి
|-
| [[కాల్వ వెంకటేశ్వర్లు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాళ్ల సత్యనారాయణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాసాని బ్రహ్మానందరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కూర్మాపు నరసింహం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || లేవు ||ఉంది || లేవు ||  వ్యాసం చిన్నదిగా ఉంది. విస్తరణ అవసరం. మూలాలు కూడా లేవు
|-
| [[కొత్తపల్లి ఘనశ్యామల ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[కొండపల్లి శేషగిరి రావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[కొసనా ఈశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[కోగిర జయసీతారాం]] || కవి, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  అదనపు విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || రెండే ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఫోటోతో సహా వ్యాసం ఉంది. కానీ మంచి చిత్రకారుడు అని ఒక వాక్యం మాత్రమే ఉంది. చిత్రకళ గురించి మరింత చేర్చవచ్చు.
|-
| [[గోలి శేషయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది, మరిన్ని అవసరం || ఉంది || లేవు ||  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[గుర్రం మల్లయ్య]] || చిత్రకారుడు, స్వాతంత్ర సమరయోధుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది, మరిన్ని అవసరం || ఉంది || లేవు ||  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[చలసాని ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[చంద్ర (కళాకారుడు)]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి, కార్టూనిస్టు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు ||  చిత్రకారుడి ఫోటో,  కళాఖండాలు లేవు
|-

| [[చావలి నాగేశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిన్న వ్యాసం.విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం. బొమ్మలు లేవు. 
|-
| [[చిటిమెళ్ళ బృందావనమ్మ]] || చిత్రకారిణి, సంఘసేవకురాలు, విద్యావేత్త || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు. 
|-
| [[చెరుకుమల్లి సూర్యప్రకాశ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు 
|-
| [[జయదేవ్]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  పూర్తి స్థాయి లో వ్యాసం ఉంది
|-
| [[జింకా రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం ఉంది  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు  ||  చిత్రకారుడి కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[తలిశెట్టి రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసానికి [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] మెరుగులు దిద్దారు
|-
| [[తాతా రమేశ్ బాబు]] || రచయిత, ఆర్ట్ డైరెక్టర్, సంపాదకుడు, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం ఉంది
|-
| [[నందికోళ్ల గోపాలరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం కోసం పుట్టు పూర్వోత్తరాలు, విద్యాభ్యాసం, వ్యక్తగత  జీవితం చేర్చవచ్చును
|-
| [[బాలి (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || ఉంది || లేవు || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు అవసరం
|-
| [[బాపు]] || చిత్రకారుడు, దర్శకుడు, కార్టూనిస్టు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  పూర్తి వ్యాసం కలదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || ఉన్నవి || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు కలిగిన పూర్తి వ్యాసం ఉన్నది
|-
| [[బిట్రా శ్రీనివాసరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || లేదు || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పన్నూరు శ్రీపతి]] || చిత్రకారుడు, బహుభాషా కోవిదుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉండి || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పసునూరి దయాకర్]] || చిత్రకారుడు, రాజకీయ వేత్త || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు || కళాఖండాలు అవసరం
|-
| [[పి.సి.నరసింహారెడ్డి]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || ఒక్క మూలమే ఉంది || లేడు || లేవు || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[మాధవపెద్ది గోఖలే]] || చిత్రకారుడు, కళా దర్శకుడు, రచయిత, పాత్రికేయుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || రెండు ఉన్నవి || వ్యాసం ఉంది కానీ  విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ముద్దంశెట్టి హనుమంతరావు]] || చిత్రకారుడు, కథ, నవల, నాటక రచయిత || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం అయితే విస్తారంగా ఉంది కానీ కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[ముప్పలనేని శివ]] || చిత్రకారుడు, సినీ దర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ చిత్రలేఖనం గురించి లేదు
|-
| [[యస్. వి. యస్. రామారావు]] || చిత్రకారుడు, కళాదర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[లక్ష్మా గౌడ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు అవసరం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు || కళాఖండాలు అవసరం
|-


| [[వడ్డాది పాపయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసాన్ని [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] పూర్తి చేశారు
|-
| [[వరదా వెంకటరత్నం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[వాణీ రంగారావు]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి, నటి, క్రీడాకారిణి, గాయకురాలు, నృత్యకళాకారిణి ||  &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మొలక  &lt;/font&gt; || || ||    || విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[వారణాసి నాగలక్ష్మి]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శీలా వీర్రాజు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || లేదు || ఒక క్యారికేచర్ మాత్రమే ఉంది ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శ్రీనాథ రత్నశిల్పి వుడయార్]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[సరస్వతుల రామ నరసింహం]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[సిరందాసు వెంకట రామారావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది 
|-
| [[సురేంద్ర (కార్టూనిస్ట్)]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || || || ||  [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] వ్రాస్తున్నారు
|-
| [[సూర్యదేవర సంజీవదేవ్]] || చిత్రకారుడు, తత్వవేత్త, రచయిత, కవి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || కళాఖండాలు చేర్చాలి
|}

==== విదేశీ ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ విదేశీ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[లియొనార్డో డా విన్సీ]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణకు అవకాశం కలదు. 
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[రఫాయెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం లేదు
|-
| [[పాబ్లో పికాసో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|}

=== చిత్రలేఖనం, శ్హైలులు, కళా ఉద్యామాలు, కాలావధులు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాలు
|-
! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[అండర్ డ్రాయింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[అండర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || పెయింటింగ్ యొక్క చిత్తునమూనా
|-
| [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[రంగు పెన్సిళ్ళు]]/[[కలర్ పెన్సిళ్ళు]], అటు తర్వాత [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]]/[[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]]/[[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] కు ముందే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి/మొలక స్థాయి దాటించాలి 
|-
| [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || మొదట [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఆర్ట్]]/[[నైరూప్య చిత్రలేఖనం]], అటు తర్వాత [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] వ్యాసాలు సృష్టిస్తే, ఈ వ్యాసం సృష్టికి దారులు పడతాయి
|-
| [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[ఆలిగోరి]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి ||
|-
| [[ఓవర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కలర్ పెన్సిల్]] ([[రంగు పెన్సిళ్ళు]]) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] లను మొలక స్థాయి దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[కలర్ ఫీల్డ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || 
|-
| [[కళా ఉద్యమం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి || 
|-
| [[కుంచె]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది కానీ విస్తరణ/శుద్ధి అవసరం
|-
| [[క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కేవ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్యారికేచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్రోకిస్]] (Croquis) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[చిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || కేవలం ఈ పదం పైన వ్యాసం లేదు. చిత్రం ఏదైనా కావచ్చు. రేఖా చిత్రం, ఛాయా చిత్రం, చలన చిత్రం వంటివి
|-
| [[చిత్రకారుడు]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || ఈ వ్యాసాన్ని (ఆంగ్ల వికీ లో సైతం) [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసానికి దారి మార్పు చేశారు. ఈ రెండు వేర్వేరు వ్యాసాలని, చిత్రకారుడు కు ప్రత్యేక వ్యాసం ఉండాలని నా అభిప్రాయం
|-
| [[చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వీలైనన్ని మూలాల తో వ్యాసాన్ని విస్తరించాను.
|-
| [[చిత్రలేఖన చరిత్ర]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి   &lt;/font&gt;  || [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసం తర్వాతి అంశం ఇదే
|-
| [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసాలు మొలక స్థాయి దాటాకే ఈ వ్యాసాన్నిసృష్టించాలి
|-
| [[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[డాడా]] లేదా [[డాడాయిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[డూడుల్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలతో కూడిన వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[డ్రాయింగ్]]/[[రేఖాచిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  శుద్ధి/మూలాలు చేర్చటం అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది. కానీ ములాలు చేర్చి, శుద్ధి చేయాలి
|-

| [[దృశ్య కళలు]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం సృష్టించాను. కానీ దీనికి మూల వ్యాసాలైన [[ఫోటోగ్రఫీ]], [[ముద్రణ]], [[భవన నిర్మాణ శాస్త్రం]] వంటి వ్యాసాలకు మూలాలు లేవు. కావున ముంది వాటిలో మూలాలను జోడించి, అవే వ్యాసాలలోని టెక్స్టు ను ఈ వ్యాసం లో చేర్చాలి. అలాగే కంప్యూటర్ ఆర్ట్, చలన చిత్ర నిర్మాణం వ్యాసాలు కూడా సృష్టించాలి. 
|-
|  [[నైరూప్య కళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;   || వ్యాసం పూర్తి చేశాను
|-
| [[పాప్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పేస్టెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దాని తర్వాతే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిట్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోషేడ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక భాగం
|-
| [[పోస్ట్ ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ప్లూరలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫావిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫిగర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫోటోరియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫ్యూచరిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బాడిగాన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బౌహాస్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[మాడర్న్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[మాడర్న్ క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[యాక్షన్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రినైజెన్స్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt; వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || తొలి దఫా వ్యాసం పూర్తి అయ్యింది. అవసరం అనుకొంటే మరింత అధ్యయనం చేసి మరింత విస్తరిస్తాను
|-
| [[రంగు పెన్సిళ్ళు]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. ఆ తర్వాతే వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[లిరికల్ ఆబ్స్ట్రాక్షన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ల్యాండ్ స్కేప్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[వర్లీ చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో సహా వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[వేద్యుత]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్టిల్ లైఫ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సమకాలీన చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సర్రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్ఫుమాటో]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[మొనాలిసా]] ను చిత్రీకరించిన తీరు
|-
| [[స్కెచ్]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || [[డూడుల్]] తర్వాత [[డ్రాయింగ్]] ముందు చేయవలసిన వ్యాసం
|-
| [[హైపర్ రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[హార్డ్ ఎడ్జ్డ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి

|}</text>
      <sha1>ktgpt2vlfntcn805s9dydr1q891nogg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606652</id>
      <parentid>3606650</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:36:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Veera.sj</username>
        <id>9700</id>
      </contributor>
      <comment>/* తెలుగు చిత్రకారులు */ నందిని గౌడ్</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44682" xml:space="preserve">ఈ పేజీ చిత్రలేఖనం ప్రాజెక్టు లో భాగం. ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతుల పట్టిక. ప్రాజెక్టు విస్తరించబడే కొద్దీ, ఈ పట్టికలో వ్యాసాల సంఖ్య పెరగవచ్చు.

== ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాల స్థితిగతులు ==
=== కళాఖండాలు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ కళాఖండాలు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[మోనా లీసా]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి చేశాను 
|}

=== చిత్రలేఖకులు ===
==== భారతీయ చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ భారతీయ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అబనీంద్రనాథ్ ఠాగూర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అమృతా షేర్-గిల్]] || చిత్రకారిణి ||  ||   || ||  || 
|-
| [[అంజొలి ఇలా మీనన్]] || చిత్రకారిణి || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[అర్పితా సింగ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎం.ఎఫ్. హుసేన్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[గణేష్ పైనే]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[గులాం మొహమ్మద్ షేక్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జయంత్ పారిఖ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జే స్వామినాథన్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జీవా (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[జ్యోతి భట్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[నందలాల్ బోస్]] || చిత్రకారుడు ||  ||   || ||  || 
|-
| [[బికాష్ భట్టాచార్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[బెనోడే బిహారీ ముఖర్జీ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[మన్ జీత్ బావా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[రాజా రవివర్మ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  ఉంది  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి || ఉంది|| ఉన్నవి || మూలాలు, చిత్రలేఖనాలు ఉన్నవి, కానీ దీనిని ఇంకను చక్కని వ్యాసంగా రూపొందించే అవకాశం ఉంది
|-
| [[హకు షా]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || లేవు  || లేవు|| లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|}

==== తెలుగు చిత్రకారులు ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ తెలుగు చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! వర్గం !! స్థితి !! మూలాలు !! చిత్రకారుడి ఫోటో !! చిత్రకారుడి కళాఖండాలు !! కామెంటు
|-
| [[అంజనీరెడ్డి]] || చిత్రకారిణి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || బొమ్మలు చేర్చాలి
|-
| [[అంట్యాకుల పైడిరాజు]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || బొమ్మలు చేర్చాలి, విస్తరణ చేయాలి, అవార్డులు చేర్చాలి
|-
| [[అబ్బూరి గోపాలకృష్ణ]] || చిత్రకారుడు, నాటక రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రపటాలు లేవు  &lt;/font&gt; || ఉన్నవి  || ఉంది || లేవు || చిత్రపటాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఆచంట జానకిరాం]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, రేడియ బ్రాడ్కాస్టర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఈరంకి వెంకటరమణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || మూలాలు లేవు. మూలాలు చేర్చాలి
|-
| [[ఎన్. కృష్ణారెడ్డి (కళాకారుడు)]] || చిత్రకారుడు, గ్రాపిక్ ఆర్టిస్ట్, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || బొమ్మలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ఎన్.కరుణాకర్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || లేదు || లేవు || మూలాలు, కళాకారుడి చిత్రపటం, కళాఖండాలు, విస్తరణ అవసరం
|-
| [[కళాధర్]] || విజువలైజర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉన్నవి || లేవు || కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[కార్టూనిస్ట్ టీవీ]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  సాంపిల్ గా ఒకటి-రెండు కార్టూనులు చేర్చాలి
|-
| [[కాల్వ వెంకటేశ్వర్లు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత, నటుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు || చిత్రం, మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాళ్ల సత్యనారాయణ]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కాసాని బ్రహ్మానందరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు || చిత్రం, కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;
|-
| [[కూర్మాపు నరసింహం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || లేవు ||ఉంది || లేవు ||  వ్యాసం చిన్నదిగా ఉంది. విస్తరణ అవసరం. మూలాలు కూడా లేవు
|-
| [[కొత్తపల్లి ఘనశ్యామల ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || లేవు || లేదు || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[కొండపల్లి శేషగిరి రావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[కొసనా ఈశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, పబ్లిసిటీ డిజైనర్ || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఇతర కళల్లో గురించి ఉంది కానీ, చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[కోగిర జయసీతారాం]] || కవి, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  అదనపు విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || రెండే ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  ఫోటోతో సహా వ్యాసం ఉంది. కానీ మంచి చిత్రకారుడు అని ఒక వాక్యం మాత్రమే ఉంది. చిత్రకళ గురించి మరింత చేర్చవచ్చు.
|-
| [[గోలి శేషయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది, మరిన్ని అవసరం || ఉంది || లేవు ||  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[గుర్రం మల్లయ్య]] || చిత్రకారుడు, స్వాతంత్ర సమరయోధుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది, మరిన్ని అవసరం || ఉంది || లేవు ||  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[చలసాని ప్రసాదరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిత్రకళ గురించి లేదు
|-
| [[చంద్ర (కళాకారుడు)]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి, కార్టూనిస్టు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || లేదు || లేవు ||  చిత్రకారుడి ఫోటో,  కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[చావలి నాగేశ్వరరావు]] || చిత్రకారుడు, రచయిత || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || || || ||  చిన్న వ్యాసం.విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం. బొమ్మలు లేవు. 
|-
| [[చిటిమెళ్ళ బృందావనమ్మ]] || చిత్రకారిణి, సంఘసేవకురాలు, విద్యావేత్త || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు. 
|-
| [[చెరుకుమల్లి సూర్యప్రకాశ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు 
|-
| [[జయదేవ్]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  పూర్తి స్థాయి లో వ్యాసం ఉంది
|-
| [[జింకా రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం ఉంది  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు  ||  చిత్రకారుడి కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[తలిశెట్టి రామారావు]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసానికి [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] మెరుగులు దిద్దారు
|-
| [[తాతా రమేశ్ బాబు]] || రచయిత, ఆర్ట్ డైరెక్టర్, సంపాదకుడు, చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం ఉంది
|-
| [[నందికోళ్ల గోపాలరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం కోసం పుట్టు పూర్వోత్తరాలు, విద్యాభ్యాసం, వ్యక్తగత  జీవితం చేర్చవచ్చును
|-
| [[నందిని గౌడ్]] || చిత్రకారిణి || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || ఉన్నాయి || పూర్తి స్థాయి వ్యాసం కోసం పుట్టు పూర్వోత్తరాలు, విద్యాభ్యాసం, వ్యక్తగత  జీవితం చేర్చవచ్చును
|-
| [[బాలి (చిత్రకారుడు)]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మూలాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఒక్కటే ఉంది || ఉంది || లేవు || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు అవసరం
|-
| [[బాపు]] || చిత్రకారుడు, దర్శకుడు, కార్టూనిస్టు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  పూర్తి వ్యాసం కలదు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || ఉన్నవి || మూలాలు, విస్తరణ, బొమ్మలు కలిగిన పూర్తి వ్యాసం ఉన్నది
|-
| [[బిట్రా శ్రీనివాసరావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || లేదు || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పన్నూరు శ్రీపతి]] || చిత్రకారుడు, బహుభాషా కోవిదుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉండి || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[పసునూరి దయాకర్]] || చిత్రకారుడు, రాజకీయ వేత్త || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు || కళాఖండాలు అవసరం
|-
| [[పి.సి.నరసింహారెడ్డి]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || ఒక్క మూలమే ఉంది || లేడు || లేవు || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[మాధవపెద్ది గోఖలే]] || చిత్రకారుడు, కళా దర్శకుడు, రచయిత, పాత్రికేయుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || రెండు ఉన్నవి || వ్యాసం ఉంది కానీ  విస్తరణ అవసరం
|-
| [[ముద్దంశెట్టి హనుమంతరావు]] || చిత్రకారుడు, కథ, నవల, నాటక రచయిత || &lt;font style=&quot;background:orange&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం అయితే విస్తారంగా ఉంది కానీ కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[ముప్పలనేని శివ]] || చిత్రకారుడు, సినీ దర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిత్రకళ గురించి లేదు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || వ్యాసం ఉంది కానీ చిత్రలేఖనం గురించి లేదు
|-
| [[యస్. వి. యస్. రామారావు]] || చిత్రకారుడు, కళాదర్శకుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వికీకరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[లక్ష్మా గౌడ్]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు అవసరం  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు || కళాఖండాలు అవసరం
|-
| [[వడ్డాది పాపయ్య]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  ఉన్న వ్యాసాన్ని [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] పూర్తి చేశారు
|-
| [[వరదా వెంకటరత్నం]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు ||  కళాఖండాలు లేవు
|-
| [[వాణీ రంగారావు]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి, నటి, క్రీడాకారిణి, గాయకురాలు, నృత్యకళాకారిణి ||  &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  మొలక  &lt;/font&gt; || || ||    || విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[వారణాసి నాగలక్ష్మి]] || చిత్రలేఖకురాలు,  రచయిత్రి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శీలా వీర్రాజు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || లేదు || ఒక క్యారికేచర్ మాత్రమే ఉంది ||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[శ్రీనాథ రత్నశిల్పి వుడయార్]] || చిత్రకారుడు, శిల్పి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  బొమ్మలు లేవు  &lt;/font&gt;  || ఉన్నవి || ఉంది || లేవు||  విస్తరణ అవసరం 
|-
| [[సరస్వతుల రామ నరసింహం]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది కానీ వికీ నాణ్యతా ప్రమాణాలకు సరితూగలేదు. విస్తరణ, వికీకరణ అవసరం
|-
| [[సిరందాసు వెంకట రామారావు]] || చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || || || ||  వ్యాసం ఉంది 
|-
| [[సురేంద్ర (కార్టూనిస్ట్)]] || వ్యంగ్య చిత్రకారుడు || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || || || ||  [[వాడుకరి:Kalasagary|కళాసాగర్]] వ్రాస్తున్నారు
|-
| [[సూర్యదేవర సంజీవదేవ్]] || చిత్రకారుడు, తత్వవేత్త, రచయిత, కవి || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  కళాఖండాలు లేవు  &lt;/font&gt;  || || ఉంది || లేవు || కళాఖండాలు చేర్చాలి
|}

==== విదేశీ ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ విదేశీ చిత్రలేఖకులు
|-

! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[లియొనార్డో డా విన్సీ]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరణకు అవకాశం కలదు. 
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[మైఖేలాంజెలో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|-
| [[రఫాయెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం లేదు
|-
| [[పాబ్లో పికాసో]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  చిన్న వ్యాసం  &lt;/font&gt;  || చిన్న వ్యాసం. విస్తరించే అవకాశం కలదు.
|}

=== చిత్రలేఖనం, శ్హైలులు, కళా ఉద్యామాలు, కాలావధులు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ ప్రాజెక్టు లో భాగం అయ్యే వ్యాసాలు
|-
! వ్యాసం !! స్థితి !! కామెంటు
|-
| [[అండర్ డ్రాయింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[అండర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || పెయింటింగ్ యొక్క చిత్తునమూనా
|-
| [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[రంగు పెన్సిళ్ళు]]/[[కలర్ పెన్సిళ్ళు]], అటు తర్వాత [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]]/[[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]]/[[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] కు ముందే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి/మొలక స్థాయి దాటించాలి 
|-
| [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt; || మొదట [[ఆబ్స్ట్రాక్ట్ ఆర్ట్]]/[[నైరూప్య చిత్రలేఖనం]], అటు తర్వాత [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] వ్యాసాలు సృష్టిస్తే, ఈ వ్యాసం సృష్టికి దారులు పడతాయి
|-
| [[ఆయిల్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[ఆలిగోరి]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి ||
|-
| [[ఓవర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[ఎక్స్ప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కలర్ పెన్సిల్]] ([[రంగు పెన్సిళ్ళు]]) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] లను మొలక స్థాయి దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[కలర్ ఫీల్డ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || 
|-
| [[కళా ఉద్యమం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో వ్యాసం పూర్తి || 
|-
| [[కుంచె]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది కానీ విస్తరణ/శుద్ధి అవసరం
|-
| [[క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[కేవ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్యారికేచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[క్రోకిస్]] (Croquis) || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక పద్ధతి
|-
| [[చిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || కేవలం ఈ పదం పైన వ్యాసం లేదు. చిత్రం ఏదైనా కావచ్చు. రేఖా చిత్రం, ఛాయా చిత్రం, చలన చిత్రం వంటివి
|-
| [[చిత్రకారుడు]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || ఈ వ్యాసాన్ని (ఆంగ్ల వికీ లో సైతం) [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసానికి దారి మార్పు చేశారు. ఈ రెండు వేర్వేరు వ్యాసాలని, చిత్రకారుడు కు ప్రత్యేక వ్యాసం ఉండాలని నా అభిప్రాయం
|-
| [[చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వీలైనన్ని మూలాల తో వ్యాసాన్ని విస్తరించాను.
|-
| [[చిత్రలేఖన చరిత్ర]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి   &lt;/font&gt;  || [[చిత్రలేఖనం]] వ్యాసం తర్వాతి అంశం ఇదే
|-
| [[జలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసాలు మొలక స్థాయి దాటాకే ఈ వ్యాసాన్నిసృష్టించాలి
|-
| [[తైలవర్ణ చిత్రలేఖనం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] [[కలర్ పెన్సిల్]], అటు పిమ్మట [[వాటర్ కలర్ పెయింటింగ్]], [[ఆక్రిలిక్ పెయింటింగ్]] మొలక స్థాయి లను దాటించాకే ఈ వ్యాసం సృష్టించాలి
|-
| [[డాడా]] లేదా [[డాడాయిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[డూడుల్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలతో కూడిన వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[డ్రాయింగ్]]/[[రేఖాచిత్రం]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  శుద్ధి/మూలాలు చేర్చటం అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం ఉంది. కానీ ములాలు చేర్చి, శుద్ధి చేయాలి
|-

| [[దృశ్య కళలు]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  విస్తరణ అవసరం  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం సృష్టించాను. కానీ దీనికి మూల వ్యాసాలైన [[ఫోటోగ్రఫీ]], [[ముద్రణ]], [[భవన నిర్మాణ శాస్త్రం]] వంటి వ్యాసాలకు మూలాలు లేవు. కావున ముంది వాటిలో మూలాలను జోడించి, అవే వ్యాసాలలోని టెక్స్టు ను ఈ వ్యాసం లో చేర్చాలి. అలాగే కంప్యూటర్ ఆర్ట్, చలన చిత్ర నిర్మాణం వ్యాసాలు కూడా సృష్టించాలి. 
|-
|  [[నైరూప్య కళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;   || వ్యాసం పూర్తి చేశాను
|-
| [[పాప్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పేస్టెల్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కలర్ పెన్సిల్]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దాని తర్వాతే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిట్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోషేడ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[స్కెచ్]] లో ఒక భాగం
|-
| [[పోస్ట్ ఇంప్రెషనిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ప్లూరలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫావిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫిగర్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫోటోరియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ఫ్యూచరిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బాడిగాన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[బౌహాస్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[పోర్ట్రెయిచర్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  ||
|-
| [[మాడర్న్ ఆర్ట్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[మాడర్న్ క్యూబిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[యాక్షన్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[రినైజెన్స్]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt; వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || తొలి దఫా వ్యాసం పూర్తి అయ్యింది. అవసరం అనుకొంటే మరింత అధ్యయనం చేసి మరింత విస్తరిస్తాను
|-
| [[రంగు పెన్సిళ్ళు]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[డూడుల్]], [[పెన్సిల్ స్కెచ్]] వ్యాసాలు సృష్టించాలి. ఆ తర్వాతే వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[లిరికల్ ఆబ్స్ట్రాక్షన్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[ల్యాండ్ స్కేప్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[వర్లీ చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:green&quot;&gt;  వ్యాసం పూర్తి  &lt;/font&gt;  || మూలాలు, చిత్రాలతో సహా వ్యాసం పూర్తి
|-
| [[వేద్యుత]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్టిల్ లైఫ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సమకాలీన చిత్రకళ]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[సర్రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[స్ఫుమాటో]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || [[మొనాలిసా]] ను చిత్రీకరించిన తీరు
|-
| [[స్కెచ్]] || &lt;font style=&quot;background:yellow&quot;&gt;  పని జరుగుచున్నది  &lt;/font&gt;  || [[డూడుల్]] తర్వాత [[డ్రాయింగ్]] ముందు చేయవలసిన వ్యాసం
|-
| [[హైపర్ రియలిజం]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి
|-
| [[హార్డ్ ఎడ్జ్డ్ పెయింటింగ్]] || &lt;font style=&quot;background:red&quot;&gt;  వ్యాసం లేదు  &lt;/font&gt;  || మొదట [[కళా ఉద్యమం]] వ్యాసం సృష్టించాలి. దానిలో భాగంగా ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించాలి

|}</text>
      <sha1>44kue7i9zew9qezd7nyq29x3mb85w8i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చర్చ:అనంతారం (నల్గొండ మండలం)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>328757</id>
    <revision>
      <id>3606872</id>
      <parentid>3249232</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:18:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="69" xml:space="preserve">{{Infobox requested|వ్యాసం రకం=గ్రామం}}</text>
      <sha1>1a3gx4lc8y0g7o1alxk9w2n61xo97uv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చర్చ:అమీనాబాద్ (చెన్నారావుపేట)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>328759</id>
    <revision>
      <id>3606879</id>
      <parentid>3402633</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:26:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>బొమ్మ ఎక్కించి ముస తీశాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="69" xml:space="preserve">{{Infobox requested|వ్యాసం రకం=గ్రామం}}</text>
      <sha1>1a3gx4lc8y0g7o1alxk9w2n61xo97uv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చర్చ:అర్సపల్లి పార్టు (నిజామాబాద్ నార్త్)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>328760</id>
    <revision>
      <id>3606882</id>
      <parentid>3249236</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:32:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>బొమ్మ ఎక్కించి ముస తీశాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="69" xml:space="preserve">{{Infobox requested|వ్యాసం రకం=గ్రామం}}</text>
      <sha1>1a3gx4lc8y0g7o1alxk9w2n61xo97uv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చర్చ:ఈసర్లపాడు (కాలూర్‌తిమ్మన్‌దొడ్డి)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>328762</id>
    <revision>
      <id>3606913</id>
      <parentid>3249240</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:12:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>బొమ్మ ఎక్కించి ముస తీశాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చర్చ:పాలకొండ</title>
    <ns>1</ns>
    <id>328958</id>
    <revision>
      <id>3606840</id>
      <parentid>3225556</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:07:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <comment>సమాచారపెట్టె చేర్చినందున</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చర్చ:బోనకల్</title>
    <ns>1</ns>
    <id>329032</id>
    <revision>
      <id>3606906</id>
      <parentid>3249891</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:02:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Blanked the page</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి:Tmamatha</title>
    <ns>2</ns>
    <id>330332</id>
    <revision>
      <id>3606597</id>
      <parentid>3424707</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:35:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Tmamatha</username>
        <id>104852</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="737" xml:space="preserve">నా పేరు మమత
{{సభ్యుల డబ్బా మూత|&lt;big&gt;ప్రాజెక్టు సభ్య పెట్టెలు&lt;/big&gt;}}
{{User IND Citiz}}
{{వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ ప్రాజెక్టు సభ్యులు}}
{{వికీపీడియా ఏషియన్ నెల సభ్యులు}}
[[వర్గం:IIITH Indic Wiki Project సభ్యులు]]
[[వర్గం:వరంగల్ జిల్లా వికీపీడియనులు]]
[[వర్గం:తెలుగు వికీపీడియనులు]]
[[వర్గం:తెలంగాణ వికీపీడియనులు]]</text>
      <sha1>p7bz8svh51097d9cfdoz170mzelf0d3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చర్చ:అవుతాపురం</title>
    <ns>1</ns>
    <id>331745</id>
    <revision>
      <id>3606897</id>
      <parentid>3322023</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:52:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>బొమ్మ ఎక్కించి ముస తీశాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="69" xml:space="preserve">{{Infobox requested|వ్యాసం రకం=గ్రామం}}</text>
      <sha1>1a3gx4lc8y0g7o1alxk9w2n61xo97uv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>భూమిపుత్ర శ్రీహరిమూర్తి</title>
    <ns>0</ns>
    <id>332544</id>
    <revision>
      <id>3606838</id>
      <parentid>3367850</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:04:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>/* పురస్కారాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10918" xml:space="preserve">{{మూలాలు లేవు}}
{{Infobox person
| name               = భూమిపుత్ర శ్రీహరిమూర్తి
| education          = అనంతపురం
| residence          = [[అనంతపురం]], [[భారత దేశము]]&gt;{{flagicon|India}}
| image              = Sreehari murthy.jpg
| image_size         = 
| birth_name         = సాకే శ్రీహరి మూర్తి
| birth_date         = [[1985]] జనవరి, 16
| occupation         = [[రచయిత]],[[పాత్రికేయుడు]]
| native_place       = [[బొందలవాడ]], [[అనంతపురం జిల్లా]], [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
| father             = కుల్లాయప్ప
| mother             = గంగమ్మ
| website            = https://www.bhumiputra.net/
}}

'''భూమిపుత్ర శ్రీహరి మూర్తి'''గా సుపరిచితులైన సాకే శ్రీహరి మూర్తి పాత్రికేయుడు, రచయిత. ఈయన ప్రస్తుతం భూమిపుత్ర దినపత్రికకు, రాయలసీమ జాగృతి మాసపత్రికకు సంపాదకుడు, ప్రచురణకర్తగా ఉన్నారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.prajasakti.com/asaaavaaadaikai-atamaiiya-satakaaaram|title=ఆశావాదికి ఆత్మీయ సత్కారం {{!}} Prajasakti|website=www.prajasakti.com|access-date=2021-07-26|archive-date=2021-07-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20210726115533/https://www.prajasakti.com/asaaavaaadaikai-atamaiiya-satakaaaram|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ఈ పత్రికలు ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని [[అనంతపురం]] నుండి వెలువడుతున్నాయి. 

==జీవిత విశేషాలు==

ఈయన 1985 జనవరి 16 న సాకే గంగమ్మ కుల్లాయప్ప దంపతులకు జన్మించారు. ఇతని స్వస్థలం అనంతపురం జిల్లా [[నార్పల]] మండలం [[బొందలవాడ]] గ్రామం. ఈయన ప్రాథమిక విద్యాభ్యాసం నాన్నగారి దగ్గరే జరిగింది.   గురుకులాల  ప్రవేశ పరీక్ష రాసి కొడిగెనహళ్ళి గురుకుల పాఠశాలకు ఎంపికై ఆ తరువాత ఉన్నతపాఠశాల నార్పల ప్రభుత్వ ఉన్నతపాఠశాలలోనే చదివారు. అనంతరం ఇంటర్మీడియట్ విద్య బ్రహ్మంగారి మఠం సాంఘిక సంక్షేమ గురుకుల పాఠశాల నందు పూర్తి చేసి  నిలిచారు. అనంతరం మైదుకూరు నందు డిగ్రీ పూర్తి చేశారు. ఆ తదనంతరం ఆచార్య నాగార్జున విశ్వవిద్యాలయం ఎం.ఏ జర్నలిజం పూర్తి చేసి, శ్రీ కృష్ణ దేవరాయ విశ్వ విద్యాలయం, అనంతపురం నుండి లా డిగ్రీ కూడా పూర్తి చేశారు. దక్షిణ భారత హిందీ ప్రచార సభ నుండి ఎం.ఏ హిందీ కూడా పూర్తి చేసిన శ్రీహరిమూర్తి హిందీ పండిట్ విద్యను కూడా అభ్యసించారు. ఆచార్య నాగార్జున విశ్వవిద్యాలయం, నాగార్జుననగర్, గుంటూరు నుండి తెలుగులో ఎం.ఏ పూర్తి చేశారు.

== విద్యార్థి నాయకుడు==

విద్యార్థి దశ నుండే సామజిక స్పృహ కలిగిన శ్రీహరిమూర్తి వివిధ వామపక్ష విద్యార్థి ఉద్యమాల్లో పాల్గొన్నారు. సమాజంలోని అసమానతలపై వామపక్ష విద్యార్థి ఉద్యమాలలో మండల నాయకుడిగా మొదలైన ప్రస్థానం రాష్ట్ర స్థాయి నాయకుడిగా తన పయనం కొనసాగింది. 

==పాత్రికేయ ప్రస్థానం==

సామజిక ఉద్యమాలలో తలమునకలై ఉంటూనే సామాజిక దురాచారాలను రూపుమాపడానికి  ప్రజల్లో చైతన్యాన్ని తీసుకొనిరావాలని భావించారు. దీనిలో భాగంగానే తాను సంపాదకుడుగా ‘‘''భువనవిజయం’’''  పత్రికను 2011లో స్థాపించారు. దాన్ని కొన్నాళ్ళు నడిపారు. 

ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని రాయలసీమ ప్రాంతానికి సంబంధించిన సాంస్కృతిక అంశాలను, రాయలసీమ ప్రాధాన్యాన్ని తెలియజేయాలనే సంకల్పంతో తాను సంపాదకుడు, ప్రచురణ కర్తగా ఉంటూ ''‘‘రాయలసీమ జాగృతి’’'' మాసపత్రికను 2016లో ప్రారంభించారు. పరిశోధనాత్మక కథనాలతో, రాయలసీమ వైభవాన్ని చక్కని చిత్రాలతో అందించేవారు. క్రమేపీ ఈ పత్రికకు పరిశోధకులు వ్యాసాలు రాసేవారు. అందువల్ల దీనికి ఐ.ఎస్.ఎస్.ఎన్ నెంబరు: 2581-3153 కూడా వచ్చింది. రాయలసీమకు ప్రాధాన్యాన్నిస్తూనే, రాష్ట్రంలోని అన్నిప్రాంతాల సాహిత్య, సాంస్కృతిక వ్యాసాలను ఈ పత్రిక ప్రచురిస్తుంది. 

తాను సంపాదకుడు, ప్రచురణ కర్తగా ఉంటూ &quot;భూమిపుత్ర&quot; దినపత్రికను 2018 ప్రారంభించి సమకాలీన పత్రికా ప్రపంచంలో, ఆధునాతన సాంకేతికతను అందిపుచ్చుకుని వర్ధమాన పత్రికలలో జాతీయ స్థాయిలో నిలబడేలా కృషిచేస్తుంది. కరోనా సమయంలో పత్రికల పంపిణీ ఒక పెద్ద సమస్య అయినప్పుడు, డిజిటల్ ఎడిషన్స్ కి ప్రాధాన్యం పెరగడం, సామాజిక మాధ్యామాలే వాటికి ప్రధాన వాహికగా నిలవడం వల్ల స్థానిక పత్రికలు పుంజుకున్నాయి. దీనిలో భాగంగానే భూమిపుత్ర దినపత్రిక కూడా చిరకాలంలోనే ఎందరో మన్ననలను పొందుతుంది. ప్రస్తుతం అన్ని పుటలు కలర్ లో ప్రచురిస్తూ, అనంతపురం జిల్లాకు ప్రత్యేకించి ప్రతిదినం ఒక అనుబంధాన్ని కూడా ప్రచురిస్తుంది. దీనిలో రోజువారీ ప్రపంచ, దేశవ్యాప్త, రాష్ట్రాల వార్తలతో పాటు స్థానిక వార్తలకు కూడా అధిక ప్రాధాన్యాన్నిస్తుంది. 

==పురస్కారాలు==
* 2021 సంవత్సరానికి గానూ హైదరాబాదులోని జ్యోత్స్నా కళాపీఠం వారిచ్చే ప్రతిష్టాత్మక డా.యస్.టి. జ్ఞానానందకవి స్మారక పురస్కారాన్ని అందుకున్నారు.&lt;ref name=&quot;వార్త&quot;&gt;{{cite news |last1=ప్రభాతవార్త |title=తెలుగు పద్యానికి పర్యాయపదం పద్మశ్రీ ఎస్.టి.జ్ఞానానందకవి |url=https://epaper.vaartha.com/3164374/Hyderabad/17-07-2021#page/3/2 |accessdate=26 September 2021 |work=వార్త దినపత్రిక |date=17 July 2021 |archive-date=26 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210926050257/https://epaper.vaartha.com/3164374/Hyderabad/17-07-2021#page/3/2 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
==అనంతపురం జిల్లా రచయితల సంఘం==
క్రొత్త జిల్లాల ఏర్పాటుతో ఇదివరకు ఉన్న జిల్లా రచయితల సంఘం రెండుగా చీలిపోయింది. కొత్తగా ఏర్పడిన అనంతపురం జిల్లా రచయితల సంఘానికి శ్రీహరిమూర్తి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యాడు.&lt;ref name=&quot;ప్రజాశక్తి అనంతపురం&quot;&gt;{{cite news |last1=విలేకరి |title=జిరసం జిల్లా అధ్యక్షులుగా సాకే శ్రీహరిమూర్తి |url=http://epaper.prajasakti.com/3516516/Ananthapuram/ananthapuram#page/2/1 |accessdate=24 July 2022 |work=ప్రజాశక్తి దినపత్రిక |date=25 జూన్ 2022}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:పాత్రికేయులు]]
[[వర్గం:పత్రికా సంపాదకులు]]</text>
      <sha1>49efqf5ajbmtr2oa3ezi0gkmp9wzefo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606846</id>
      <parentid>3606838</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:24:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>/* అనంతపురం జిల్లా రచయితల సంఘం */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10960" xml:space="preserve">{{మూలాలు లేవు}}
{{Infobox person
| name               = భూమిపుత్ర శ్రీహరిమూర్తి
| education          = అనంతపురం
| residence          = [[అనంతపురం]], [[భారత దేశము]]&gt;{{flagicon|India}}
| image              = Sreehari murthy.jpg
| image_size         = 
| birth_name         = సాకే శ్రీహరి మూర్తి
| birth_date         = [[1985]] జనవరి, 16
| occupation         = [[రచయిత]],[[పాత్రికేయుడు]]
| native_place       = [[బొందలవాడ]], [[అనంతపురం జిల్లా]], [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
| father             = కుల్లాయప్ప
| mother             = గంగమ్మ
| website            = https://www.bhumiputra.net/
}}

'''భూమిపుత్ర శ్రీహరి మూర్తి'''గా సుపరిచితులైన సాకే శ్రీహరి మూర్తి పాత్రికేయుడు, రచయిత. ఈయన ప్రస్తుతం భూమిపుత్ర దినపత్రికకు, రాయలసీమ జాగృతి మాసపత్రికకు సంపాదకుడు, ప్రచురణకర్తగా ఉన్నారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.prajasakti.com/asaaavaaadaikai-atamaiiya-satakaaaram|title=ఆశావాదికి ఆత్మీయ సత్కారం {{!}} Prajasakti|website=www.prajasakti.com|access-date=2021-07-26|archive-date=2021-07-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20210726115533/https://www.prajasakti.com/asaaavaaadaikai-atamaiiya-satakaaaram|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ఈ పత్రికలు ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని [[అనంతపురం]] నుండి వెలువడుతున్నాయి. 

==జీవిత విశేషాలు==

ఈయన 1985 జనవరి 16 న సాకే గంగమ్మ కుల్లాయప్ప దంపతులకు జన్మించారు. ఇతని స్వస్థలం అనంతపురం జిల్లా [[నార్పల]] మండలం [[బొందలవాడ]] గ్రామం. ఈయన ప్రాథమిక విద్యాభ్యాసం నాన్నగారి దగ్గరే జరిగింది.   గురుకులాల  ప్రవేశ పరీక్ష రాసి కొడిగెనహళ్ళి గురుకుల పాఠశాలకు ఎంపికై ఆ తరువాత ఉన్నతపాఠశాల నార్పల ప్రభుత్వ ఉన్నతపాఠశాలలోనే చదివారు. అనంతరం ఇంటర్మీడియట్ విద్య బ్రహ్మంగారి మఠం సాంఘిక సంక్షేమ గురుకుల పాఠశాల నందు పూర్తి చేసి  నిలిచారు. అనంతరం మైదుకూరు నందు డిగ్రీ పూర్తి చేశారు. ఆ తదనంతరం ఆచార్య నాగార్జున విశ్వవిద్యాలయం ఎం.ఏ జర్నలిజం పూర్తి చేసి, శ్రీ కృష్ణ దేవరాయ విశ్వ విద్యాలయం, అనంతపురం నుండి లా డిగ్రీ కూడా పూర్తి చేశారు. దక్షిణ భారత హిందీ ప్రచార సభ నుండి ఎం.ఏ హిందీ కూడా పూర్తి చేసిన శ్రీహరిమూర్తి హిందీ పండిట్ విద్యను కూడా అభ్యసించారు. ఆచార్య నాగార్జున విశ్వవిద్యాలయం, నాగార్జుననగర్, గుంటూరు నుండి తెలుగులో ఎం.ఏ పూర్తి చేశారు.

== విద్యార్థి నాయకుడు==

విద్యార్థి దశ నుండే సామజిక స్పృహ కలిగిన శ్రీహరిమూర్తి వివిధ వామపక్ష విద్యార్థి ఉద్యమాల్లో పాల్గొన్నారు. సమాజంలోని అసమానతలపై వామపక్ష విద్యార్థి ఉద్యమాలలో మండల నాయకుడిగా మొదలైన ప్రస్థానం రాష్ట్ర స్థాయి నాయకుడిగా తన పయనం కొనసాగింది. 

==పాత్రికేయ ప్రస్థానం==

సామజిక ఉద్యమాలలో తలమునకలై ఉంటూనే సామాజిక దురాచారాలను రూపుమాపడానికి  ప్రజల్లో చైతన్యాన్ని తీసుకొనిరావాలని భావించారు. దీనిలో భాగంగానే తాను సంపాదకుడుగా ‘‘''భువనవిజయం’’''  పత్రికను 2011లో స్థాపించారు. దాన్ని కొన్నాళ్ళు నడిపారు. 

ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని రాయలసీమ ప్రాంతానికి సంబంధించిన సాంస్కృతిక అంశాలను, రాయలసీమ ప్రాధాన్యాన్ని తెలియజేయాలనే సంకల్పంతో తాను సంపాదకుడు, ప్రచురణ కర్తగా ఉంటూ ''‘‘రాయలసీమ జాగృతి’’'' మాసపత్రికను 2016లో ప్రారంభించారు. పరిశోధనాత్మక కథనాలతో, రాయలసీమ వైభవాన్ని చక్కని చిత్రాలతో అందించేవారు. క్రమేపీ ఈ పత్రికకు పరిశోధకులు వ్యాసాలు రాసేవారు. అందువల్ల దీనికి ఐ.ఎస్.ఎస్.ఎన్ నెంబరు: 2581-3153 కూడా వచ్చింది. రాయలసీమకు ప్రాధాన్యాన్నిస్తూనే, రాష్ట్రంలోని అన్నిప్రాంతాల సాహిత్య, సాంస్కృతిక వ్యాసాలను ఈ పత్రిక ప్రచురిస్తుంది. 

తాను సంపాదకుడు, ప్రచురణ కర్తగా ఉంటూ &quot;భూమిపుత్ర&quot; దినపత్రికను 2018 ప్రారంభించి సమకాలీన పత్రికా ప్రపంచంలో, ఆధునాతన సాంకేతికతను అందిపుచ్చుకుని వర్ధమాన పత్రికలలో జాతీయ స్థాయిలో నిలబడేలా కృషిచేస్తుంది. కరోనా సమయంలో పత్రికల పంపిణీ ఒక పెద్ద సమస్య అయినప్పుడు, డిజిటల్ ఎడిషన్స్ కి ప్రాధాన్యం పెరగడం, సామాజిక మాధ్యామాలే వాటికి ప్రధాన వాహికగా నిలవడం వల్ల స్థానిక పత్రికలు పుంజుకున్నాయి. దీనిలో భాగంగానే భూమిపుత్ర దినపత్రిక కూడా చిరకాలంలోనే ఎందరో మన్ననలను పొందుతుంది. ప్రస్తుతం అన్ని పుటలు కలర్ లో ప్రచురిస్తూ, అనంతపురం జిల్లాకు ప్రత్యేకించి ప్రతిదినం ఒక అనుబంధాన్ని కూడా ప్రచురిస్తుంది. దీనిలో రోజువారీ ప్రపంచ, దేశవ్యాప్త, రాష్ట్రాల వార్తలతో పాటు స్థానిక వార్తలకు కూడా అధిక ప్రాధాన్యాన్నిస్తుంది. 

==పురస్కారాలు==
* 2021 సంవత్సరానికి గానూ హైదరాబాదులోని జ్యోత్స్నా కళాపీఠం వారిచ్చే ప్రతిష్టాత్మక డా.యస్.టి. జ్ఞానానందకవి స్మారక పురస్కారాన్ని అందుకున్నారు.&lt;ref name=&quot;వార్త&quot;&gt;{{cite news |last1=ప్రభాతవార్త |title=తెలుగు పద్యానికి పర్యాయపదం పద్మశ్రీ ఎస్.టి.జ్ఞానానందకవి |url=https://epaper.vaartha.com/3164374/Hyderabad/17-07-2021#page/3/2 |accessdate=26 September 2021 |work=వార్త దినపత్రిక |date=17 July 2021 |archive-date=26 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210926050257/https://epaper.vaartha.com/3164374/Hyderabad/17-07-2021#page/3/2 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
==అనంతపురం జిల్లా రచయితల సంఘం==
క్రొత్త జిల్లాల ఏర్పాటుతో ఇదివరకు ఉన్న జిల్లా రచయితల సంఘం రెండుగా చీలిపోయింది. కొత్తగా ఏర్పడిన అనంతపురం జిల్లా రచయితల సంఘానికి శ్రీహరిమూర్తి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యాడు.&lt;ref name=&quot;ప్రజాశక్తి అనంతపురం&quot;&gt;{{cite news |last1=విలేకరి |title=జిరసం జిల్లా అధ్యక్షులుగా సాకే శ్రీహరిమూర్తి |url=https://web.archive.org/web/20220724052326/http://epaper.prajasakti.com/3516516/Ananthapuram/ananthapuram#page/2/2|accessdate=24 July 2022 |work=ప్రజాశక్తి దినపత్రిక |date=25 జూన్ 2022}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:పాత్రికేయులు]]
[[వర్గం:పత్రికా సంపాదకులు]]</text>
      <sha1>oabs1808fz7tusbvi64dx36cse8e5ig</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606847</id>
      <parentid>3606846</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:25:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>/* అనంతపురం జిల్లా రచయితల సంఘం */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10953" xml:space="preserve">{{మూలాలు లేవు}}
{{Infobox person
| name               = భూమిపుత్ర శ్రీహరిమూర్తి
| education          = అనంతపురం
| residence          = [[అనంతపురం]], [[భారత దేశము]]&gt;{{flagicon|India}}
| image              = Sreehari murthy.jpg
| image_size         = 
| birth_name         = సాకే శ్రీహరి మూర్తి
| birth_date         = [[1985]] జనవరి, 16
| occupation         = [[రచయిత]],[[పాత్రికేయుడు]]
| native_place       = [[బొందలవాడ]], [[అనంతపురం జిల్లా]], [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
| father             = కుల్లాయప్ప
| mother             = గంగమ్మ
| website            = https://www.bhumiputra.net/
}}

'''భూమిపుత్ర శ్రీహరి మూర్తి'''గా సుపరిచితులైన సాకే శ్రీహరి మూర్తి పాత్రికేయుడు, రచయిత. ఈయన ప్రస్తుతం భూమిపుత్ర దినపత్రికకు, రాయలసీమ జాగృతి మాసపత్రికకు సంపాదకుడు, ప్రచురణకర్తగా ఉన్నారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.prajasakti.com/asaaavaaadaikai-atamaiiya-satakaaaram|title=ఆశావాదికి ఆత్మీయ సత్కారం {{!}} Prajasakti|website=www.prajasakti.com|access-date=2021-07-26|archive-date=2021-07-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20210726115533/https://www.prajasakti.com/asaaavaaadaikai-atamaiiya-satakaaaram|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ఈ పత్రికలు ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని [[అనంతపురం]] నుండి వెలువడుతున్నాయి. 

==జీవిత విశేషాలు==

ఈయన 1985 జనవరి 16 న సాకే గంగమ్మ కుల్లాయప్ప దంపతులకు జన్మించారు. ఇతని స్వస్థలం అనంతపురం జిల్లా [[నార్పల]] మండలం [[బొందలవాడ]] గ్రామం. ఈయన ప్రాథమిక విద్యాభ్యాసం నాన్నగారి దగ్గరే జరిగింది.   గురుకులాల  ప్రవేశ పరీక్ష రాసి కొడిగెనహళ్ళి గురుకుల పాఠశాలకు ఎంపికై ఆ తరువాత ఉన్నతపాఠశాల నార్పల ప్రభుత్వ ఉన్నతపాఠశాలలోనే చదివారు. అనంతరం ఇంటర్మీడియట్ విద్య బ్రహ్మంగారి మఠం సాంఘిక సంక్షేమ గురుకుల పాఠశాల నందు పూర్తి చేసి  నిలిచారు. అనంతరం మైదుకూరు నందు డిగ్రీ పూర్తి చేశారు. ఆ తదనంతరం ఆచార్య నాగార్జున విశ్వవిద్యాలయం ఎం.ఏ జర్నలిజం పూర్తి చేసి, శ్రీ కృష్ణ దేవరాయ విశ్వ విద్యాలయం, అనంతపురం నుండి లా డిగ్రీ కూడా పూర్తి చేశారు. దక్షిణ భారత హిందీ ప్రచార సభ నుండి ఎం.ఏ హిందీ కూడా పూర్తి చేసిన శ్రీహరిమూర్తి హిందీ పండిట్ విద్యను కూడా అభ్యసించారు. ఆచార్య నాగార్జున విశ్వవిద్యాలయం, నాగార్జుననగర్, గుంటూరు నుండి తెలుగులో ఎం.ఏ పూర్తి చేశారు.

== విద్యార్థి నాయకుడు==

విద్యార్థి దశ నుండే సామజిక స్పృహ కలిగిన శ్రీహరిమూర్తి వివిధ వామపక్ష విద్యార్థి ఉద్యమాల్లో పాల్గొన్నారు. సమాజంలోని అసమానతలపై వామపక్ష విద్యార్థి ఉద్యమాలలో మండల నాయకుడిగా మొదలైన ప్రస్థానం రాష్ట్ర స్థాయి నాయకుడిగా తన పయనం కొనసాగింది. 

==పాత్రికేయ ప్రస్థానం==

సామజిక ఉద్యమాలలో తలమునకలై ఉంటూనే సామాజిక దురాచారాలను రూపుమాపడానికి  ప్రజల్లో చైతన్యాన్ని తీసుకొనిరావాలని భావించారు. దీనిలో భాగంగానే తాను సంపాదకుడుగా ‘‘''భువనవిజయం’’''  పత్రికను 2011లో స్థాపించారు. దాన్ని కొన్నాళ్ళు నడిపారు. 

ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని రాయలసీమ ప్రాంతానికి సంబంధించిన సాంస్కృతిక అంశాలను, రాయలసీమ ప్రాధాన్యాన్ని తెలియజేయాలనే సంకల్పంతో తాను సంపాదకుడు, ప్రచురణ కర్తగా ఉంటూ ''‘‘రాయలసీమ జాగృతి’’'' మాసపత్రికను 2016లో ప్రారంభించారు. పరిశోధనాత్మక కథనాలతో, రాయలసీమ వైభవాన్ని చక్కని చిత్రాలతో అందించేవారు. క్రమేపీ ఈ పత్రికకు పరిశోధకులు వ్యాసాలు రాసేవారు. అందువల్ల దీనికి ఐ.ఎస్.ఎస్.ఎన్ నెంబరు: 2581-3153 కూడా వచ్చింది. రాయలసీమకు ప్రాధాన్యాన్నిస్తూనే, రాష్ట్రంలోని అన్నిప్రాంతాల సాహిత్య, సాంస్కృతిక వ్యాసాలను ఈ పత్రిక ప్రచురిస్తుంది. 

తాను సంపాదకుడు, ప్రచురణ కర్తగా ఉంటూ &quot;భూమిపుత్ర&quot; దినపత్రికను 2018 ప్రారంభించి సమకాలీన పత్రికా ప్రపంచంలో, ఆధునాతన సాంకేతికతను అందిపుచ్చుకుని వర్ధమాన పత్రికలలో జాతీయ స్థాయిలో నిలబడేలా కృషిచేస్తుంది. కరోనా సమయంలో పత్రికల పంపిణీ ఒక పెద్ద సమస్య అయినప్పుడు, డిజిటల్ ఎడిషన్స్ కి ప్రాధాన్యం పెరగడం, సామాజిక మాధ్యామాలే వాటికి ప్రధాన వాహికగా నిలవడం వల్ల స్థానిక పత్రికలు పుంజుకున్నాయి. దీనిలో భాగంగానే భూమిపుత్ర దినపత్రిక కూడా చిరకాలంలోనే ఎందరో మన్ననలను పొందుతుంది. ప్రస్తుతం అన్ని పుటలు కలర్ లో ప్రచురిస్తూ, అనంతపురం జిల్లాకు ప్రత్యేకించి ప్రతిదినం ఒక అనుబంధాన్ని కూడా ప్రచురిస్తుంది. దీనిలో రోజువారీ ప్రపంచ, దేశవ్యాప్త, రాష్ట్రాల వార్తలతో పాటు స్థానిక వార్తలకు కూడా అధిక ప్రాధాన్యాన్నిస్తుంది. 

==పురస్కారాలు==
* 2021 సంవత్సరానికి గానూ హైదరాబాదులోని జ్యోత్స్నా కళాపీఠం వారిచ్చే ప్రతిష్టాత్మక డా.యస్.టి. జ్ఞానానందకవి స్మారక పురస్కారాన్ని అందుకున్నారు.&lt;ref name=&quot;వార్త&quot;&gt;{{cite news |last1=ప్రభాతవార్త |title=తెలుగు పద్యానికి పర్యాయపదం పద్మశ్రీ ఎస్.టి.జ్ఞానానందకవి |url=https://epaper.vaartha.com/3164374/Hyderabad/17-07-2021#page/3/2 |accessdate=26 September 2021 |work=వార్త దినపత్రిక |date=17 July 2021 |archive-date=26 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210926050257/https://epaper.vaartha.com/3164374/Hyderabad/17-07-2021#page/3/2 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
==అనంతపురం జిల్లా రచయితల సంఘం==
క్రొత్త జిల్లాల ఏర్పాటుతో ఇదివరకు ఉన్న జిల్లా రచయితల సంఘం రెండుగా చీలిపోయింది. కొత్తగా ఏర్పడిన అనంతపురం జిల్లా రచయితల సంఘానికి శ్రీహరిమూర్తి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యాడు.&lt;ref name=&quot;ప్రజాశక్తి అనంతపురం&quot;&gt;{{cite news |last1=విలేకరి |title=జిరసం జిల్లా అధ్యక్షులుగా సాకే శ్రీహరిమూర్తి |url=https://web.archive.org/web/20220724052326/http://epaper.prajasakti.com/3516516/Ananthapuram/ananthapuram#page/2/2|accessdate=24 July 2022 |work=ప్రజాశక్తి దినపత్రిక |date=25 June  2022}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:పాత్రికేయులు]]
[[వర్గం:పత్రికా సంపాదకులు]]</text>
      <sha1>jxhqsdubyadq8qk3mhxofp7kowrtskf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606849</id>
      <parentid>3606847</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:27:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>/* అనంతపురం జిల్లా రచయితల సంఘం */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10990" xml:space="preserve">{{మూలాలు లేవు}}
{{Infobox person
| name               = భూమిపుత్ర శ్రీహరిమూర్తి
| education          = అనంతపురం
| residence          = [[అనంతపురం]], [[భారత దేశము]]&gt;{{flagicon|India}}
| image              = Sreehari murthy.jpg
| image_size         = 
| birth_name         = సాకే శ్రీహరి మూర్తి
| birth_date         = [[1985]] జనవరి, 16
| occupation         = [[రచయిత]],[[పాత్రికేయుడు]]
| native_place       = [[బొందలవాడ]], [[అనంతపురం జిల్లా]], [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
| father             = కుల్లాయప్ప
| mother             = గంగమ్మ
| website            = https://www.bhumiputra.net/
}}

'''భూమిపుత్ర శ్రీహరి మూర్తి'''గా సుపరిచితులైన సాకే శ్రీహరి మూర్తి పాత్రికేయుడు, రచయిత. ఈయన ప్రస్తుతం భూమిపుత్ర దినపత్రికకు, రాయలసీమ జాగృతి మాసపత్రికకు సంపాదకుడు, ప్రచురణకర్తగా ఉన్నారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.prajasakti.com/asaaavaaadaikai-atamaiiya-satakaaaram|title=ఆశావాదికి ఆత్మీయ సత్కారం {{!}} Prajasakti|website=www.prajasakti.com|access-date=2021-07-26|archive-date=2021-07-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20210726115533/https://www.prajasakti.com/asaaavaaadaikai-atamaiiya-satakaaaram|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ఈ పత్రికలు ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని [[అనంతపురం]] నుండి వెలువడుతున్నాయి. 

==జీవిత విశేషాలు==

ఈయన 1985 జనవరి 16 న సాకే గంగమ్మ కుల్లాయప్ప దంపతులకు జన్మించారు. ఇతని స్వస్థలం అనంతపురం జిల్లా [[నార్పల]] మండలం [[బొందలవాడ]] గ్రామం. ఈయన ప్రాథమిక విద్యాభ్యాసం నాన్నగారి దగ్గరే జరిగింది.   గురుకులాల  ప్రవేశ పరీక్ష రాసి కొడిగెనహళ్ళి గురుకుల పాఠశాలకు ఎంపికై ఆ తరువాత ఉన్నతపాఠశాల నార్పల ప్రభుత్వ ఉన్నతపాఠశాలలోనే చదివారు. అనంతరం ఇంటర్మీడియట్ విద్య బ్రహ్మంగారి మఠం సాంఘిక సంక్షేమ గురుకుల పాఠశాల నందు పూర్తి చేసి  నిలిచారు. అనంతరం మైదుకూరు నందు డిగ్రీ పూర్తి చేశారు. ఆ తదనంతరం ఆచార్య నాగార్జున విశ్వవిద్యాలయం ఎం.ఏ జర్నలిజం పూర్తి చేసి, శ్రీ కృష్ణ దేవరాయ విశ్వ విద్యాలయం, అనంతపురం నుండి లా డిగ్రీ కూడా పూర్తి చేశారు. దక్షిణ భారత హిందీ ప్రచార సభ నుండి ఎం.ఏ హిందీ కూడా పూర్తి చేసిన శ్రీహరిమూర్తి హిందీ పండిట్ విద్యను కూడా అభ్యసించారు. ఆచార్య నాగార్జున విశ్వవిద్యాలయం, నాగార్జుననగర్, గుంటూరు నుండి తెలుగులో ఎం.ఏ పూర్తి చేశారు.

== విద్యార్థి నాయకుడు==

విద్యార్థి దశ నుండే సామజిక స్పృహ కలిగిన శ్రీహరిమూర్తి వివిధ వామపక్ష విద్యార్థి ఉద్యమాల్లో పాల్గొన్నారు. సమాజంలోని అసమానతలపై వామపక్ష విద్యార్థి ఉద్యమాలలో మండల నాయకుడిగా మొదలైన ప్రస్థానం రాష్ట్ర స్థాయి నాయకుడిగా తన పయనం కొనసాగింది. 

==పాత్రికేయ ప్రస్థానం==

సామజిక ఉద్యమాలలో తలమునకలై ఉంటూనే సామాజిక దురాచారాలను రూపుమాపడానికి  ప్రజల్లో చైతన్యాన్ని తీసుకొనిరావాలని భావించారు. దీనిలో భాగంగానే తాను సంపాదకుడుగా ‘‘''భువనవిజయం’’''  పత్రికను 2011లో స్థాపించారు. దాన్ని కొన్నాళ్ళు నడిపారు. 

ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని రాయలసీమ ప్రాంతానికి సంబంధించిన సాంస్కృతిక అంశాలను, రాయలసీమ ప్రాధాన్యాన్ని తెలియజేయాలనే సంకల్పంతో తాను సంపాదకుడు, ప్రచురణ కర్తగా ఉంటూ ''‘‘రాయలసీమ జాగృతి’’'' మాసపత్రికను 2016లో ప్రారంభించారు. పరిశోధనాత్మక కథనాలతో, రాయలసీమ వైభవాన్ని చక్కని చిత్రాలతో అందించేవారు. క్రమేపీ ఈ పత్రికకు పరిశోధకులు వ్యాసాలు రాసేవారు. అందువల్ల దీనికి ఐ.ఎస్.ఎస్.ఎన్ నెంబరు: 2581-3153 కూడా వచ్చింది. రాయలసీమకు ప్రాధాన్యాన్నిస్తూనే, రాష్ట్రంలోని అన్నిప్రాంతాల సాహిత్య, సాంస్కృతిక వ్యాసాలను ఈ పత్రిక ప్రచురిస్తుంది. 

తాను సంపాదకుడు, ప్రచురణ కర్తగా ఉంటూ &quot;భూమిపుత్ర&quot; దినపత్రికను 2018 ప్రారంభించి సమకాలీన పత్రికా ప్రపంచంలో, ఆధునాతన సాంకేతికతను అందిపుచ్చుకుని వర్ధమాన పత్రికలలో జాతీయ స్థాయిలో నిలబడేలా కృషిచేస్తుంది. కరోనా సమయంలో పత్రికల పంపిణీ ఒక పెద్ద సమస్య అయినప్పుడు, డిజిటల్ ఎడిషన్స్ కి ప్రాధాన్యం పెరగడం, సామాజిక మాధ్యామాలే వాటికి ప్రధాన వాహికగా నిలవడం వల్ల స్థానిక పత్రికలు పుంజుకున్నాయి. దీనిలో భాగంగానే భూమిపుత్ర దినపత్రిక కూడా చిరకాలంలోనే ఎందరో మన్ననలను పొందుతుంది. ప్రస్తుతం అన్ని పుటలు కలర్ లో ప్రచురిస్తూ, అనంతపురం జిల్లాకు ప్రత్యేకించి ప్రతిదినం ఒక అనుబంధాన్ని కూడా ప్రచురిస్తుంది. దీనిలో రోజువారీ ప్రపంచ, దేశవ్యాప్త, రాష్ట్రాల వార్తలతో పాటు స్థానిక వార్తలకు కూడా అధిక ప్రాధాన్యాన్నిస్తుంది. 

==పురస్కారాలు==
* 2021 సంవత్సరానికి గానూ హైదరాబాదులోని జ్యోత్స్నా కళాపీఠం వారిచ్చే ప్రతిష్టాత్మక డా.యస్.టి. జ్ఞానానందకవి స్మారక పురస్కారాన్ని అందుకున్నారు.&lt;ref name=&quot;వార్త&quot;&gt;{{cite news |last1=ప్రభాతవార్త |title=తెలుగు పద్యానికి పర్యాయపదం పద్మశ్రీ ఎస్.టి.జ్ఞానానందకవి |url=https://epaper.vaartha.com/3164374/Hyderabad/17-07-2021#page/3/2 |accessdate=26 September 2021 |work=వార్త దినపత్రిక |date=17 July 2021 |archive-date=26 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210926050257/https://epaper.vaartha.com/3164374/Hyderabad/17-07-2021#page/3/2 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
==అనంతపురం జిల్లా రచయితల సంఘం==
క్రొత్త జిల్లాల ఏర్పాటుతో ఇదివరకు ఉన్న జిల్లా రచయితల సంఘం రెండుగా చీలిపోయింది. కొత్తగా ఏర్పడిన అనంతపురంజిల్లా జిల్లా రచయితల సంఘాని(జి.ర.సం)కి శ్రీహరిమూర్తి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యాడు.&lt;ref name=&quot;ప్రజాశక్తి అనంతపురం&quot;&gt;{{cite news |last1=విలేకరి |title=జిరసం జిల్లా అధ్యక్షులుగా సాకే శ్రీహరిమూర్తి |url=https://web.archive.org/web/20220724052326/http://epaper.prajasakti.com/3516516/Ananthapuram/ananthapuram#page/2/2|accessdate=24 July 2022 |work=ప్రజాశక్తి దినపత్రిక |date=25 June  2022}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:పాత్రికేయులు]]
[[వర్గం:పత్రికా సంపాదకులు]]</text>
      <sha1>tg0y1v3adfc1kuvp63ml6rracue3j7x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606850</id>
      <parentid>3606849</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:28:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>/* అనంతపురం జిల్లా రచయితల సంఘం */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10992" xml:space="preserve">{{మూలాలు లేవు}}
{{Infobox person
| name               = భూమిపుత్ర శ్రీహరిమూర్తి
| education          = అనంతపురం
| residence          = [[అనంతపురం]], [[భారత దేశము]]&gt;{{flagicon|India}}
| image              = Sreehari murthy.jpg
| image_size         = 
| birth_name         = సాకే శ్రీహరి మూర్తి
| birth_date         = [[1985]] జనవరి, 16
| occupation         = [[రచయిత]],[[పాత్రికేయుడు]]
| native_place       = [[బొందలవాడ]], [[అనంతపురం జిల్లా]], [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
| father             = కుల్లాయప్ప
| mother             = గంగమ్మ
| website            = https://www.bhumiputra.net/
}}

'''భూమిపుత్ర శ్రీహరి మూర్తి'''గా సుపరిచితులైన సాకే శ్రీహరి మూర్తి పాత్రికేయుడు, రచయిత. ఈయన ప్రస్తుతం భూమిపుత్ర దినపత్రికకు, రాయలసీమ జాగృతి మాసపత్రికకు సంపాదకుడు, ప్రచురణకర్తగా ఉన్నారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.prajasakti.com/asaaavaaadaikai-atamaiiya-satakaaaram|title=ఆశావాదికి ఆత్మీయ సత్కారం {{!}} Prajasakti|website=www.prajasakti.com|access-date=2021-07-26|archive-date=2021-07-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20210726115533/https://www.prajasakti.com/asaaavaaadaikai-atamaiiya-satakaaaram|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ఈ పత్రికలు ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని [[అనంతపురం]] నుండి వెలువడుతున్నాయి. 

==జీవిత విశేషాలు==

ఈయన 1985 జనవరి 16 న సాకే గంగమ్మ కుల్లాయప్ప దంపతులకు జన్మించారు. ఇతని స్వస్థలం అనంతపురం జిల్లా [[నార్పల]] మండలం [[బొందలవాడ]] గ్రామం. ఈయన ప్రాథమిక విద్యాభ్యాసం నాన్నగారి దగ్గరే జరిగింది.   గురుకులాల  ప్రవేశ పరీక్ష రాసి కొడిగెనహళ్ళి గురుకుల పాఠశాలకు ఎంపికై ఆ తరువాత ఉన్నతపాఠశాల నార్పల ప్రభుత్వ ఉన్నతపాఠశాలలోనే చదివారు. అనంతరం ఇంటర్మీడియట్ విద్య బ్రహ్మంగారి మఠం సాంఘిక సంక్షేమ గురుకుల పాఠశాల నందు పూర్తి చేసి  నిలిచారు. అనంతరం మైదుకూరు నందు డిగ్రీ పూర్తి చేశారు. ఆ తదనంతరం ఆచార్య నాగార్జున విశ్వవిద్యాలయం ఎం.ఏ జర్నలిజం పూర్తి చేసి, శ్రీ కృష్ణ దేవరాయ విశ్వ విద్యాలయం, అనంతపురం నుండి లా డిగ్రీ కూడా పూర్తి చేశారు. దక్షిణ భారత హిందీ ప్రచార సభ నుండి ఎం.ఏ హిందీ కూడా పూర్తి చేసిన శ్రీహరిమూర్తి హిందీ పండిట్ విద్యను కూడా అభ్యసించారు. ఆచార్య నాగార్జున విశ్వవిద్యాలయం, నాగార్జుననగర్, గుంటూరు నుండి తెలుగులో ఎం.ఏ పూర్తి చేశారు.

== విద్యార్థి నాయకుడు==

విద్యార్థి దశ నుండే సామజిక స్పృహ కలిగిన శ్రీహరిమూర్తి వివిధ వామపక్ష విద్యార్థి ఉద్యమాల్లో పాల్గొన్నారు. సమాజంలోని అసమానతలపై వామపక్ష విద్యార్థి ఉద్యమాలలో మండల నాయకుడిగా మొదలైన ప్రస్థానం రాష్ట్ర స్థాయి నాయకుడిగా తన పయనం కొనసాగింది. 

==పాత్రికేయ ప్రస్థానం==

సామజిక ఉద్యమాలలో తలమునకలై ఉంటూనే సామాజిక దురాచారాలను రూపుమాపడానికి  ప్రజల్లో చైతన్యాన్ని తీసుకొనిరావాలని భావించారు. దీనిలో భాగంగానే తాను సంపాదకుడుగా ‘‘''భువనవిజయం’’''  పత్రికను 2011లో స్థాపించారు. దాన్ని కొన్నాళ్ళు నడిపారు. 

ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని రాయలసీమ ప్రాంతానికి సంబంధించిన సాంస్కృతిక అంశాలను, రాయలసీమ ప్రాధాన్యాన్ని తెలియజేయాలనే సంకల్పంతో తాను సంపాదకుడు, ప్రచురణ కర్తగా ఉంటూ ''‘‘రాయలసీమ జాగృతి’’'' మాసపత్రికను 2016లో ప్రారంభించారు. పరిశోధనాత్మక కథనాలతో, రాయలసీమ వైభవాన్ని చక్కని చిత్రాలతో అందించేవారు. క్రమేపీ ఈ పత్రికకు పరిశోధకులు వ్యాసాలు రాసేవారు. అందువల్ల దీనికి ఐ.ఎస్.ఎస్.ఎన్ నెంబరు: 2581-3153 కూడా వచ్చింది. రాయలసీమకు ప్రాధాన్యాన్నిస్తూనే, రాష్ట్రంలోని అన్నిప్రాంతాల సాహిత్య, సాంస్కృతిక వ్యాసాలను ఈ పత్రిక ప్రచురిస్తుంది. 

తాను సంపాదకుడు, ప్రచురణ కర్తగా ఉంటూ &quot;భూమిపుత్ర&quot; దినపత్రికను 2018 ప్రారంభించి సమకాలీన పత్రికా ప్రపంచంలో, ఆధునాతన సాంకేతికతను అందిపుచ్చుకుని వర్ధమాన పత్రికలలో జాతీయ స్థాయిలో నిలబడేలా కృషిచేస్తుంది. కరోనా సమయంలో పత్రికల పంపిణీ ఒక పెద్ద సమస్య అయినప్పుడు, డిజిటల్ ఎడిషన్స్ కి ప్రాధాన్యం పెరగడం, సామాజిక మాధ్యామాలే వాటికి ప్రధాన వాహికగా నిలవడం వల్ల స్థానిక పత్రికలు పుంజుకున్నాయి. దీనిలో భాగంగానే భూమిపుత్ర దినపత్రిక కూడా చిరకాలంలోనే ఎందరో మన్ననలను పొందుతుంది. ప్రస్తుతం అన్ని పుటలు కలర్ లో ప్రచురిస్తూ, అనంతపురం జిల్లాకు ప్రత్యేకించి ప్రతిదినం ఒక అనుబంధాన్ని కూడా ప్రచురిస్తుంది. దీనిలో రోజువారీ ప్రపంచ, దేశవ్యాప్త, రాష్ట్రాల వార్తలతో పాటు స్థానిక వార్తలకు కూడా అధిక ప్రాధాన్యాన్నిస్తుంది. 

==పురస్కారాలు==
* 2021 సంవత్సరానికి గానూ హైదరాబాదులోని జ్యోత్స్నా కళాపీఠం వారిచ్చే ప్రతిష్టాత్మక డా.యస్.టి. జ్ఞానానందకవి స్మారక పురస్కారాన్ని అందుకున్నారు.&lt;ref name=&quot;వార్త&quot;&gt;{{cite news |last1=ప్రభాతవార్త |title=తెలుగు పద్యానికి పర్యాయపదం పద్మశ్రీ ఎస్.టి.జ్ఞానానందకవి |url=https://epaper.vaartha.com/3164374/Hyderabad/17-07-2021#page/3/2 |accessdate=26 September 2021 |work=వార్త దినపత్రిక |date=17 July 2021 |archive-date=26 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210926050257/https://epaper.vaartha.com/3164374/Hyderabad/17-07-2021#page/3/2 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
==అనంతపురం జిల్లా రచయితల సంఘం==
క్రొత్త జిల్లాల ఏర్పాటుతో ఇదివరకు ఉన్న జిల్లా రచయితల సంఘం రెండుగా చీలిపోయింది. కొత్తగా ఏర్పడిన అనంతపురంజిల్లా &quot;జిల్లా రచయితల సంఘాని(జి.ర.సం)&quot;కి శ్రీహరిమూర్తి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యాడు.&lt;ref name=&quot;ప్రజాశక్తి అనంతపురం&quot;&gt;{{cite news |last1=విలేకరి |title=జిరసం జిల్లా అధ్యక్షులుగా సాకే శ్రీహరిమూర్తి |url=https://web.archive.org/web/20220724052326/http://epaper.prajasakti.com/3516516/Ananthapuram/ananthapuram#page/2/2|accessdate=24 July 2022 |work=ప్రజాశక్తి దినపత్రిక |date=25 June  2022}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:పాత్రికేయులు]]
[[వర్గం:పత్రికా సంపాదకులు]]</text>
      <sha1>0nw4fl7eg513hhtad9riqcva71x6qv1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606860</id>
      <parentid>3606850</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:49:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>/* అనంతపురం జిల్లా రచయితల సంఘం */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10978" xml:space="preserve">{{మూలాలు లేవు}}
{{Infobox person
| name               = భూమిపుత్ర శ్రీహరిమూర్తి
| education          = అనంతపురం
| residence          = [[అనంతపురం]], [[భారత దేశము]]&gt;{{flagicon|India}}
| image              = Sreehari murthy.jpg
| image_size         = 
| birth_name         = సాకే శ్రీహరి మూర్తి
| birth_date         = [[1985]] జనవరి, 16
| occupation         = [[రచయిత]],[[పాత్రికేయుడు]]
| native_place       = [[బొందలవాడ]], [[అనంతపురం జిల్లా]], [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
| father             = కుల్లాయప్ప
| mother             = గంగమ్మ
| website            = https://www.bhumiputra.net/
}}

'''భూమిపుత్ర శ్రీహరి మూర్తి'''గా సుపరిచితులైన సాకే శ్రీహరి మూర్తి పాత్రికేయుడు, రచయిత. ఈయన ప్రస్తుతం భూమిపుత్ర దినపత్రికకు, రాయలసీమ జాగృతి మాసపత్రికకు సంపాదకుడు, ప్రచురణకర్తగా ఉన్నారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.prajasakti.com/asaaavaaadaikai-atamaiiya-satakaaaram|title=ఆశావాదికి ఆత్మీయ సత్కారం {{!}} Prajasakti|website=www.prajasakti.com|access-date=2021-07-26|archive-date=2021-07-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20210726115533/https://www.prajasakti.com/asaaavaaadaikai-atamaiiya-satakaaaram|url-status=live}}&lt;/ref&gt; ఈ పత్రికలు ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని [[అనంతపురం]] నుండి వెలువడుతున్నాయి. 

==జీవిత విశేషాలు==

ఈయన 1985 జనవరి 16 న సాకే గంగమ్మ కుల్లాయప్ప దంపతులకు జన్మించారు. ఇతని స్వస్థలం అనంతపురం జిల్లా [[నార్పల]] మండలం [[బొందలవాడ]] గ్రామం. ఈయన ప్రాథమిక విద్యాభ్యాసం నాన్నగారి దగ్గరే జరిగింది.   గురుకులాల  ప్రవేశ పరీక్ష రాసి కొడిగెనహళ్ళి గురుకుల పాఠశాలకు ఎంపికై ఆ తరువాత ఉన్నతపాఠశాల నార్పల ప్రభుత్వ ఉన్నతపాఠశాలలోనే చదివారు. అనంతరం ఇంటర్మీడియట్ విద్య బ్రహ్మంగారి మఠం సాంఘిక సంక్షేమ గురుకుల పాఠశాల నందు పూర్తి చేసి  నిలిచారు. అనంతరం మైదుకూరు నందు డిగ్రీ పూర్తి చేశారు. ఆ తదనంతరం ఆచార్య నాగార్జున విశ్వవిద్యాలయం ఎం.ఏ జర్నలిజం పూర్తి చేసి, శ్రీ కృష్ణ దేవరాయ విశ్వ విద్యాలయం, అనంతపురం నుండి లా డిగ్రీ కూడా పూర్తి చేశారు. దక్షిణ భారత హిందీ ప్రచార సభ నుండి ఎం.ఏ హిందీ కూడా పూర్తి చేసిన శ్రీహరిమూర్తి హిందీ పండిట్ విద్యను కూడా అభ్యసించారు. ఆచార్య నాగార్జున విశ్వవిద్యాలయం, నాగార్జుననగర్, గుంటూరు నుండి తెలుగులో ఎం.ఏ పూర్తి చేశారు.

== విద్యార్థి నాయకుడు==

విద్యార్థి దశ నుండే సామజిక స్పృహ కలిగిన శ్రీహరిమూర్తి వివిధ వామపక్ష విద్యార్థి ఉద్యమాల్లో పాల్గొన్నారు. సమాజంలోని అసమానతలపై వామపక్ష విద్యార్థి ఉద్యమాలలో మండల నాయకుడిగా మొదలైన ప్రస్థానం రాష్ట్ర స్థాయి నాయకుడిగా తన పయనం కొనసాగింది. 

==పాత్రికేయ ప్రస్థానం==

సామజిక ఉద్యమాలలో తలమునకలై ఉంటూనే సామాజిక దురాచారాలను రూపుమాపడానికి  ప్రజల్లో చైతన్యాన్ని తీసుకొనిరావాలని భావించారు. దీనిలో భాగంగానే తాను సంపాదకుడుగా ‘‘''భువనవిజయం’’''  పత్రికను 2011లో స్థాపించారు. దాన్ని కొన్నాళ్ళు నడిపారు. 

ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని రాయలసీమ ప్రాంతానికి సంబంధించిన సాంస్కృతిక అంశాలను, రాయలసీమ ప్రాధాన్యాన్ని తెలియజేయాలనే సంకల్పంతో తాను సంపాదకుడు, ప్రచురణ కర్తగా ఉంటూ ''‘‘రాయలసీమ జాగృతి’’'' మాసపత్రికను 2016లో ప్రారంభించారు. పరిశోధనాత్మక కథనాలతో, రాయలసీమ వైభవాన్ని చక్కని చిత్రాలతో అందించేవారు. క్రమేపీ ఈ పత్రికకు పరిశోధకులు వ్యాసాలు రాసేవారు. అందువల్ల దీనికి ఐ.ఎస్.ఎస్.ఎన్ నెంబరు: 2581-3153 కూడా వచ్చింది. రాయలసీమకు ప్రాధాన్యాన్నిస్తూనే, రాష్ట్రంలోని అన్నిప్రాంతాల సాహిత్య, సాంస్కృతిక వ్యాసాలను ఈ పత్రిక ప్రచురిస్తుంది. 

తాను సంపాదకుడు, ప్రచురణ కర్తగా ఉంటూ &quot;భూమిపుత్ర&quot; దినపత్రికను 2018 ప్రారంభించి సమకాలీన పత్రికా ప్రపంచంలో, ఆధునాతన సాంకేతికతను అందిపుచ్చుకుని వర్ధమాన పత్రికలలో జాతీయ స్థాయిలో నిలబడేలా కృషిచేస్తుంది. కరోనా సమయంలో పత్రికల పంపిణీ ఒక పెద్ద సమస్య అయినప్పుడు, డిజిటల్ ఎడిషన్స్ కి ప్రాధాన్యం పెరగడం, సామాజిక మాధ్యామాలే వాటికి ప్రధాన వాహికగా నిలవడం వల్ల స్థానిక పత్రికలు పుంజుకున్నాయి. దీనిలో భాగంగానే భూమిపుత్ర దినపత్రిక కూడా చిరకాలంలోనే ఎందరో మన్ననలను పొందుతుంది. ప్రస్తుతం అన్ని పుటలు కలర్ లో ప్రచురిస్తూ, అనంతపురం జిల్లాకు ప్రత్యేకించి ప్రతిదినం ఒక అనుబంధాన్ని కూడా ప్రచురిస్తుంది. దీనిలో రోజువారీ ప్రపంచ, దేశవ్యాప్త, రాష్ట్రాల వార్తలతో పాటు స్థానిక వార్తలకు కూడా అధిక ప్రాధాన్యాన్నిస్తుంది. 

==పురస్కారాలు==
* 2021 సంవత్సరానికి గానూ హైదరాబాదులోని జ్యోత్స్నా కళాపీఠం వారిచ్చే ప్రతిష్టాత్మక డా.యస్.టి. జ్ఞానానందకవి స్మారక పురస్కారాన్ని అందుకున్నారు.&lt;ref name=&quot;వార్త&quot;&gt;{{cite news |last1=ప్రభాతవార్త |title=తెలుగు పద్యానికి పర్యాయపదం పద్మశ్రీ ఎస్.టి.జ్ఞానానందకవి |url=https://epaper.vaartha.com/3164374/Hyderabad/17-07-2021#page/3/2 |accessdate=26 September 2021 |work=వార్త దినపత్రిక |date=17 July 2021 |archive-date=26 September 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210926050257/https://epaper.vaartha.com/3164374/Hyderabad/17-07-2021#page/3/2 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
==అనంతపురం జిల్లా రచయితల సంఘం==
క్రొత్త జిల్లాల ఏర్పాటుతో ఇదివరకు ఉన్న జిల్లా రచయితల సంఘం రెండుగా చీలిపోయింది. కొత్తగా ఏర్పడిన &quot;అనంతపురం జిల్లా రచయితల సంఘాని(అ.జి.ర.సం)&quot;కి శ్రీహరిమూర్తి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యాడు.&lt;ref name=&quot;ప్రజాశక్తి అనంతపురం&quot;&gt;{{cite news |last1=విలేకరి |title=జిరసం జిల్లా అధ్యక్షులుగా సాకే శ్రీహరిమూర్తి |url=https://web.archive.org/web/20220724052326/http://epaper.prajasakti.com/3516516/Ananthapuram/ananthapuram#page/2/2|accessdate=24 July 2022 |work=ప్రజాశక్తి దినపత్రిక |date=25 June  2022}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:పాత్రికేయులు]]
[[వర్గం:పత్రికా సంపాదకులు]]</text>
      <sha1>2gt5zisyxqw9lvf9t9rtqctk6u0zyco</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>నీరజ్ చోప్రా</title>
    <ns>0</ns>
    <id>333045</id>
    <revision>
      <id>3606856</id>
      <parentid>3498111</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:33:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="69146" xml:space="preserve">{{Infobox sportsperson
| honorific_prefix =  సుబేదార్
| name = నీరజ్‌ చోప్రా
| honorific_suffix =  
| image =   Neeraj Chopra Of India(Javelin).jpg
| headercolor = 
| nationality = {{IND}}
| birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1997|12|24}} 
| birth_place = [[పానిపట్]] , [[హర్యానా]], భారతదేశం 
| country = భారతదేశం 
| education = డీఏవీ కాలేజ్ , చండీగఢ్  
| nickname = 
| sport =  ఫీల్డ్‌ అండ్‌ ట్రాక్‌ 
| event = జావెలిన్‌ త్రో  
|pb = 88.07  (2021) = 2020 టోక్యో ఒలింపిక్స్‌  – స్వర్ణ పతకం
|show-medals=2016 south asian games--gold
2016 asian junior championship---silver
2016-world u 20 championship---gold(world junior record)
2017-asian grand frix series-silver
2017-asian grand frix series-silver
2017-asian grand frix series-bronze
2017-asian championships--gold
2018-Offenburg Speerwurf Meeting-silver
2018-Commonwealth Games-gold
2018-Sotteville Athletics Meet-gold
2018-Savo Games-gold
2018-Asian Games-gold(national record)
2020-Athletics Central North West League Meeting
(qualifying event for Summer Olympics)-gold
2021-Meeting Cidade de Lisboa-gold 
2021-Folksam Grand Prix-gold
2021-Kourtane Games- bronze
2021-Olympic Games-gold}}
సుబేదార్ '''నీరజ్ చోప్రా''' (జననం 24 డిసెంబర్ 1997) [[జావెలిన్ త్రో|జావెలిన్ త్రోలో]] పాల్గొనే ఒక భారతీయ ట్రాక్ &amp; ఫీల్డ్ అథ్లెట్. అతను '''ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్''' ప్రకారం అంతర్జాతీయంగా రెండవ స్థానంలో ఉన్నాడు. చోప్రా [[భారత సైన్యం]][[భారత సైనిక దళం|లో]] జూనియర్ కమిషన్డ్ ఆఫీసర్ (JCO). [[ఒలింపిక్ క్రీడలలో భారతదేశం|ఒలింపిక్స్‌లో భారతదేశానికి]] బంగారు పతకం సాధించిన మొదటి ట్రాక్ అండ్ ఫీల్డ్ అథ్లెట్. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://economictimes.indiatimes.com/news/sports/tokyo-olympics-2020-neeraj-chopra-wins-historic-gold-in-javelin-throw-indias-first-athletics-medal-in-100-yrs/videoshow/85128656.cms|title=Tokyo Olympics 2020: Neeraj Chopra wins historic Gold in javelin throw, India's first athletics medal in 100 yrs|date=2021-08-07|website=[[Mirror Now]]|publisher=[[The Economic Times]]|access-date=2021-08-16}}&lt;/ref&gt; అతను ఐఎఎఎఫ్ (IAAF) ప్రపంచ U20 ఛాంపియన్‌షిప్‌లో భారతదేశం తరుపున గెలిచిన మొదటి ట్రాక్ అండ్ ఫీల్డ్ అథ్లెట్, 2016 లో అతను 86.48 మీటర్ల ప్రపంచ అండర్ -20 రికార్డు త్రోను సాధించాడు, ప్రపంచ రికార్డు సృష్టించిన మొదటి భారతీయ అథ్లెట్‌గా నిలిచాడు.

చోప్రా ఆగస్టు 7న తన రెండో ప్రయత్నంలో  87.58 మీటర్లు విసిరి ఫైనల్‌లో స్వర్ణ పతకాన్ని గెలుచుకున్నాడు, అథ్లెటిక్స్‌లో స్వర్ణ పతకం సాధించిన మొదటి భారతీయ ఒలింపియన్‌గా మరియు అథ్లెటిక్స్‌లో స్వాతంత్య్రానంతరం భారత తొలి ఒలింపిక్ పతక విజేతగా నిలిచాడు. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espn.in/olympics/summer/athletics/story/_/id/31979319/ice-cold-neeraj-chopra-class-rest-biggest-stage-tokyo-2020-olympics|title=Ice-cold Neeraj Chopra turns Olympic legend with India's first athletics gold|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=7 August 2021|publisher=[[ESPN]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807151955/https://www.espn.in/olympics/summer/athletics/story/_/id/31979319/ice-cold-neeraj-chopra-class-rest-biggest-stage-tokyo-2020-olympics|archive-date=7 August 2021|access-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt;

==జననం, విద్యాభ్యాసం== 
నీరజ్ చోప్రా [[హర్యానా]] రాష్ట్రం, [[పానిపట్]] జిల్లా, ఖాంద్రా గ్రామంలో 24 డిసెంబర్ 1997న సతీష్ కుమార్ చోప్రా, సరోజ్ బాలాదేవి దంపతులకు జన్మించాడు.&lt;ref name=&quot;ఆ కన్నీళ్లే.. పునాది రాళ్లు&quot;&gt;{{cite news |last1=EENADU |title=ఆ కన్నీళ్లే.. పునాది రాళ్లు |url=https://www.eenadu.net/sports/newsarticle/general/0402/121161763 |accessdate=8 August 2021 |date=8 August 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210808045817/https://www.eenadu.net/sports/newsarticle/general/0402/121161763 |archivedate=8 August 2021 |language=te |work= |url-status=live }}&lt;/ref&gt; చోప్రా చండీగఢ్ డీఏవీ కాలేజీలో గ్రాడ్యుయేషన్ పూర్తి చేశాడు.&lt;ref name=&quot;భారత్‌కు స్వర్ణం అందించిన ఈ నీరజ్ చోప్రా ఎవరు?&quot;&gt;{{cite news |last1=Andrajyothy |title=భారత్‌కు స్వర్ణం అందించిన ఈ నీరజ్ చోప్రా ఎవరు? |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/neeraj-chopra-olympic-games-gold-medal-1921080705481052 |accessdate=7 August 2021 |work= |date=7 August 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210807135655/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/neeraj-chopra-olympic-games-gold-medal-1921080705481052 |archivedate=7 August 2021 |language=te |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;స్వర్ణ నీరాజనం&quot;&gt;{{cite news |last1=Andrajyothy |title=స్వర్ణ నీరాజనం |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/olympic-gold-medallist-neeraj-chopras-life-1921080804030580 |accessdate=9 August 2021 |work= |date=8 August 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210809181553/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/olympic-gold-medallist-neeraj-chopras-life-1921080804030580 |archivedate=9 August 2021 |language=te |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

==క్రీడా జీవితం==

=== ప్రారంభ శిక్షణ ===
చిన్నప్పుడు ఒకసారి అతని ఊబకాయం గురించి స్థానిక పిల్లలు అతడిని ఆటపట్టించారు, దాంతో చోప్రా తండ్రి అతడిని మద్లౌడాలోని వ్యాయామశాలలో చేర్పించాడు; తరువాత అతను [[పానిపట్]] లోని జిమ్‌లో చేరాడు. పానిపట్ లోని శివాజీ స్టేడియంలో ఆడుతున్నప్పుడు, అతను కొంతమంది జావెలిన్-త్రో క్రీడాకారులను చూసి స్వయంగా పాల్గొనడం ప్రారంభించాడు. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/tokyo-olympics/india-in-tokyo/neeraj-chopra-i-was-not-thinking-about-johannes-vetter-but-about-myself-and-my-throw/articleshow/85266620.cms|title=I was not thinking about Johannes Vetter, but about myself and my throw: Neeraj Chopra|last=Kumar|first=Amit|date=12 August 2021|work=[[The Times of India]]|access-date=13 August 2021|publication-place=[[New Delhi]]|language=en}}&lt;/ref&gt;

చోప్రా సమీపంలోని పానిపట్ స్పోర్ట్స్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా (సాయ్, SAI) కేంద్రాన్ని సందర్శించాడు, అక్కడ 2010 శీతాకాలంలో జావెలిన్ త్రోయర్ జైవీర్ చౌదరి అతనిలోని ప్రతిభను గుర్తించాడు. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/home/sunday-times/how-a-chubby-guy-became-champ/articleshow/63862709.cms|title=How a chubby guy became champ|last=Ghosh|first=Avijit|date=4 September 2018|work=[[The Times of India]]|access-date=11 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210423025946/https://timesofindia.indiatimes.com/home/sunday-times/how-a-chubby-guy-became-champ/articleshow/63862709.cms|archive-date=23 April 2021}}&lt;/ref&gt; శిక్షణ లేకుండా చోప్రా 40 మీటర్ల త్రో వేయగల సామర్థ్యాన్ని గమనించి, చౌదరి అతని మొదటి కోచ్ అయ్యాడు. &lt;ref name=&quot;spearman&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/asian-games/asian-games-neeraj-chopra-spearman-from-khandra-5281087/|title=Asian Games: Neeraj Chopra, spearman from Khandra|last=Amsan|first=Andrew|date=29 July 2018|work=[[The Indian Express]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807121938/https://indianexpress.com/article/sports/asian-games/asian-games-neeraj-chopra-spearman-from-khandra-5281087/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; చౌదరి నుండి మరియు జలంధర్‌లో జావెలిన్ కోచ్ కింద శిక్షణ పొందిన మరికొంత మంది అనుభవజ్ఞులైన అథ్లెట్ల నుండి చోప్రా క్రీడ యొక్క ప్రాథమిక విషయాలను నేర్చుకున్నారు.&lt;ref name=&quot;sensation&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-javelin-south-asian-games-garry-calvert/|title=India’s latest athletics sensation Neeraj Chopra is brimming with natural talent|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=28 February 2016|work=[[The Indian Express]]|access-date=15 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt; ఆ తర్వాత త్వరలోనే తన మొదటి పతకం, జిల్లాస్థాయి పోటీలలో కాంస్య పతకాన్ని గెలుచుకున్నాడు. ఆపై అతని సామర్ధ్యాలను అభివృద్ధి చేసుకుంటూ పానిపట్‌లో నివసించడానికి అతని కుటుంబాన్ని ఒప్పించాడు.&lt;ref name=&quot;sensation&quot; /&gt;
[[దస్త్రం:The_President,_Shri_Ram_Nath_Kovind_presenting_the_Arjuna_Award,_2018_to_Shri_Neeraj_Chopra_for_Athletics,_in_a_glittering_ceremony,_at_Rashtrapati_Bhavan,_in_in_New_Delhi_on_September_25,_2018.JPG|ఎడమ|thumb|244x244px|చోప్రా 25 సెప్టెంబర్ 2018 న భారత రాష్ట్రపతి [[రామ్‌నాథ్‌ కోవింద్‌|రామ్ నాథ్ కోవింద్]] నుండి [[అర్జున అవార్డు|అర్జున అవార్డును]] అందుకున్నాడు. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://m.timesofindia.com/sports/more-sports/others/national-sports-awards-2018-list-of-awardees/amp_articleshow/65940079.cms|title=National Sports Awards 2018: List of awardees|date=25 September 2018|website=The Times of India|access-date=14 August 2021}}&lt;/ref&gt;]]
ఒక సంవత్సరం పాటు చౌదరి కింద శిక్షణ పొందిన తరువాత, 13 ఏళ్ల చోప్రాను [[పంచ్‌కులా|పంచకులలోని]] టౌ దేవిలాల్ స్పోర్ట్స్ కాంప్లెక్స్‌లో చేర్చారు.  అప్పుడి హర్యానా రాష్ట్రంలో సింథటిక్ రన్‌వేతో ఉన్న రెండు సౌకర్యాలలో  ఆ స్పోర్ట్స్ కాంప్లెక్స్ ఒకటి. అక్కడ రన్నింగ్ కోచ్ '''నసీమ్ అహ్మద్''' కింద జావెలిన్ త్రోతో పాటు సుదూర పరుగులో శిక్షణ పొందాడు. పంచకులాకు ప్రత్యేక జావెలిన్ కోచ్ లేనందున, చోప్రా మరియు తోటి జావెలిన్ త్రో ఆటగాడు పర్మీందర్ సింగ్, చెక్ దేశ ఛాంపియన్ జాన్ జెలెజ్నీ వీడియోలను డౌన్‌లోడ్ చేసి, అతని శైలిని అనుకరించడానికి ప్రయత్నించారు. &lt;ref name=&quot;sensation2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-javelin-south-asian-games-garry-calvert/|title=India’s latest athletics sensation Neeraj Chopra is brimming with natural talent|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=28 February 2016|work=[[The Indian Express]]|access-date=15 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt; మొదట్లో టౌ దేవిలో, చోప్రా సాధారణంగా దాదాపు 55 మీటర్లు విసిరేవాడు, కానీ కొన్నిరోజులకే తన పరిధిని పెంచుకున్నాడు 27 అక్టోబర్ 2012 న [[లక్నో|లక్నోలో]] జరిగిన జాతీయ జూనియర్ అథ్లెటిక్స్ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో, 68.40 మీటర్ల కొత్త జాతీయ రికార్డు త్రోతో స్వర్ణం సాధించాడు. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://indianathletics.in/wp-content/uploads/2019/06/28th-Nat-Jr.pdf|title=28th NATIONAL JUNIOR ATHLETICS CHAMPIONSHIPS-2012|year=2012|website=[[Athletics Federation of India]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210811153205/https://indianathletics.in/wp-content/uploads/2019/06/28th-Nat-Jr.pdf|archive-date=11 August 2021|access-date=11 August 2021}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;notebook&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/olympics/former-coach-recalls-the-chubby-kid-with-a-notebook-now-an-olympic-gold-medallist-neeraj-chopra-7443442/|title=Former coach recalls the chubby Neeraj Chopra with a notebook, now an Olympic gold medallist|last=Sharma|first=Nitin|date=7 August 2021|work=[[The Indian Express]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807163231/https://indianexpress.com/article/olympics/former-coach-recalls-the-chubby-kid-with-a-notebook-now-an-olympic-gold-medallist-neeraj-chopra-7443442/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt;

=== అంతర్జాతీయ స్థాయిలో పాల్గొనటం ===
2013 లో, చోప్రా తన మొదటి అంతర్జాతీయ పోటీ, [[ఉక్రెయిన్|యుక్రెయిన్ లో]] జరిగిన వరల్డ్ యూత్ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో ప్రవేశించాడు. &lt;ref name=&quot;sensation3&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-javelin-south-asian-games-garry-calvert/|title=India’s latest athletics sensation Neeraj Chopra is brimming with natural talent|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=28 February 2016|work=[[The Indian Express]]|access-date=15 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt; అతను 2014 లో తన మొదటి అంతర్జాతీయ పతకాన్ని గెలుచుకున్నాడు, [[బ్యాంకాక్|బ్యాంకాక్‌లో]] [[యువజన ఒలింపిక్ క్రీడా పోటీలు|జరిగిన యూత్ ఒలింపిక్స్]] అర్హత పోటీలలో రజతం సాధించాడు.&lt;ref name=&quot;from_chubby&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/sport/athletics/neeraj-chopra-from-chubby-kid-trying-to-lose-weight-to-olympic-champion/article35786631.ece|title=Neeraj Chopra: From chubby kid trying to lose weight to Olympic champion|last=Rayan|first=Stan|date=7 August 2021|work=[[The Hindu]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807151728/https://www.thehindu.com/sport/athletics/neeraj-chopra-from-chubby-kid-trying-to-lose-weight-to-olympic-champion/article35786631.ece|archive-date=7 August 2021|language=en-IN|issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt; 2014 ''సీనియర్ నేషనల్స్'' లో తన తొలి 70 మీటర్లపై త్రో వేసాడు.

2015 లో, ఆల్ ఇండియా ఇంటర్-యూనివర్సిటీ అథ్లెటిక్స్ మీట్‌లో 81.04 మీటర్లు విసిరి, చోప్రా జూనియర్ కేటగిరీలో మునుపటి ప్రపంచ రికార్డును బద్దలు కొట్టాడు; ఇది అతని మొదటి 80 మీటర్లపై త్రో.&lt;ref name=&quot;notebook2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/olympics/former-coach-recalls-the-chubby-kid-with-a-notebook-now-an-olympic-gold-medallist-neeraj-chopra-7443442/|title=Former coach recalls the chubby Neeraj Chopra with a notebook, now an Olympic gold medallist|last=Sharma|first=Nitin|date=7 August 2021|work=[[The Indian Express]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807163231/https://indianexpress.com/article/olympics/former-coach-recalls-the-chubby-kid-with-a-notebook-now-an-olympic-gold-medallist-neeraj-chopra-7443442/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt;

[[కేరళ|కేరళలో]] జరిగిన 2015 నేషనల్ ఆటలలో చోప్రా ఐదవ స్థానంలో ముగించాడు,&lt;ref name=&quot;ESPN Staff&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.espn.in/olympics/story/_/id/31996957/neeraj-chopra-not-going-content-olympic-gold-sit-laurel|title=Neeraj Chopra: I am not going to be content with Olympic gold and sit on this laurel.|date=10 August 2021|access-date=14 August 2021|publisher=[[ESPN]]|language=English}}&lt;/ref&gt; ఫలితంగా జాతీయ స్థాయి శిక్షణ శిబిరం కోసం పిలుపు అందుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;spearman2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/asian-games/asian-games-neeraj-chopra-spearman-from-khandra-5281087/|title=Asian Games: Neeraj Chopra, spearman from Khandra|last=Amsan|first=Andrew|date=29 July 2018|work=[[The Indian Express]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807121938/https://indianexpress.com/article/sports/asian-games/asian-games-neeraj-chopra-spearman-from-khandra-5281087/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; దాంతో 2016 లో పంచకుల వదిలి [[పటియాలా|పాటియాలా]]&lt;nowiki/&gt;లోని ''నేతాజీ సుభాష్ నేషనల్ స్పోర్ట్స్ ఇన్స్టిట్యూట్''కు వెళ్ళాడు.&lt;ref name=&quot;sensation4&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-javelin-south-asian-games-garry-calvert/|title=India’s latest athletics sensation Neeraj Chopra is brimming with natural talent|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=28 February 2016|work=[[The Indian Express]]|access-date=15 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Army_job&quot;&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/athletics/world-record-holder-neeraj-chopra-gets-army-job-starts-supporting-farmer-father/articleshow/57604623.cms|title=World record holder Neeraj Chopra gets Army job, starts supporting farmer father|date=12 March 2017|work=[[The Times of India]]|access-date=29 August 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180123162618/https://timesofindia.indiatimes.com//sports/more-sports/athletics/world-record-holder-neeraj-chopra-gets-army-job-starts-supporting-farmer-father/articleshow/57604623.cms|archive-date=23 January 2018}}&lt;/ref&gt; చోప్రా ప్రకారం, జాతీయ శిబిరంలో చేరడంతో అతని కెరీర్‌ ఒక మలుపు తిరిగింది, ఎందుకంటే అక్కడ పంచకుల కంటే మెరుగైన సౌకర్యాలు, మెరుగైన నాణ్యమైన ఆహారం, మెరుగైన శిక్షణ అందుకున్నాడు. అతని ప్రకారం, జాతీయ స్థాయి జావెలిన్ త్రోయర్లతో శిక్షణ పొందడం అతని మనోధైర్యాన్ని పెంచింది.&lt;ref name=&quot;ESPN Staff&quot; /&gt; కేవలం చోప్రా కొరకు 2010 కామన్వెల్త్ గేమ్స్ కాంస్య పతక విజేత కాశీనాథ్ నాయక్‌ను కోచ్ గా కేటాయించారు, అయితే నాయక్ శిక్షణ నియమావళి చాలా కష్టంగా ఉందని, నెలన్నర తర్వాత తనంతట తానుగా శిక్షణను తిరిగి ప్రారంభించాడు. &lt;ref name=&quot;sensation4&quot; /&gt;

=== 2016 జూనియర్ ప్రపంచ పోటీలు, ఆర్మీలో చేరిక ===
2016 దక్షిణ ఆసియా క్రీడలలో , చోప్రా [[గౌహతి]]&lt;nowiki/&gt;లో అథ్లెటిక్స్ ఫైనల్స్‌లో కొత్త వ్యక్తిగత అత్యుత్తమ విజయాన్ని సాధించాడు, 83 మీటర్ల ఒలింపిక్ అర్హత మార్కుకు కాస్త తక్కువైనా, 82.23 మీటర్ల త్రోతో స్వర్ణం గెలిచాడు. అతను ఆ నెలలో ఆస్ట్రేలియన్ కోచ్ గ్యారీ కాల్వర్ట్ కింద శిక్షణ కూడా ప్రారంభించాడు. &lt;ref name=&quot;sensation5&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-javelin-south-asian-games-garry-calvert/|title=India’s latest athletics sensation Neeraj Chopra is brimming with natural talent|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=28 February 2016|work=[[The Indian Express]]|access-date=15 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt; చోప్రా [[పోలాండ్]]&lt;nowiki/&gt;లోని బిడ్గాష్చ్ లో జరిగిన 2016 ఐఎఎఎఫ్ ప్రపంచ యు20 పోటీలలో 86,48 మీటర్ల త్రోతో కొత్త ప్రపంచ జూనియర్ రికార్డ్ను నెలకొల్పి బంగారు పతకం గెలిచాడు. అలా ఒక ప్రపంచ రికార్డు సాధించిన మొట్టమొదటి భారతీయ అథ్లెట్ చోప్రానే, అదే సమయంలో ఇది ఒక కొత్త జాతీయ రికార్డు కూడా.&lt;ref name=&quot;world_champion&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-creates-history-becomes-first-indian-world-champion-in-athletics-2932114/|title=Neeraj Chopra creates history to become first Indian world champion in athletics|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=24 July 2016|work=[[The Indian Express]]|access-date=11 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201108091246/https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-creates-history-becomes-first-indian-world-champion-in-athletics-2932114/|archive-date=8 November 2020}}&lt;/ref&gt; ఆ పోటీలలో అతను యు20 రికార్డ్ డిఫెండింగ్ ఒలింపిక్ ఛాంపియన్ కేషోర్న్ వాల్‌కాట్ రికార్డును అధిగమించినప్పటికీ, 2016 వేసవి ఒలింపిక్స్‌ అర్హతకు చివరి తేదీ జూలై 11 ఒక వారం ముందే వెళ్ళిపొతయింది. దాంతో అర్హత సాధించలేకపోయింది. ఏప్రిల్ 2016 లో న్యూఢిల్లీలో జరిగిన ఫెడరేషన్ కప్ సమయంలో వచ్చిన వెన్నునొప్పి కారణంగా రియో కోసం అతని సన్నాహాలు కూడా దెబ్బతిన్నాయి, ఇది పోటీలో అతని ప్రదర్శనను గణనీయంగా ప్రభావితం చేసింది.&lt;ref name=&quot;world_champion&quot; /&gt;

దక్షిణ ఆసియా క్రీడలలో చోప్రా ప్రదర్శన మరియు అతని సామర్థ్యం భారత సైన్యాన్ని ఆకట్టుకుంది. అతనికి రాజ్‌పుతానా రైఫిల్స్‌లో జూనియర్ కమీషన్డ్ ఆఫీసర్ (JCO) గా నేరుగా నియామకాన్ని నాయబ్ సుబేదార్ ర్యాంక్‌తో ఇచ్చింది, ఈ ర్యాంక్ సాధారణంగా అథ్లెట్లకు మంజూరు చేయబడదు, వీరిని సాధారణంగా నాన్-కమిషన్డ్ ఆఫీసర్‌లుగా (NCO) నియమించుకుంటారు. &lt;ref name=&quot;hero&quot;&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/athletics/Javelin-hero-Neeraj-Chopra-to-join-Indian-Army/articleshow/53393502.cms|title=Javelin hero Neeraj Chopra to join Indian Army|last=Sura|first=Ajay|date=26 July 2016|work=[[The Times of India]]|access-date=29 August 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180906074552/https://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/athletics/Javelin-hero-Neeraj-Chopra-to-join-Indian-Army/articleshow/53393502.cms|archive-date=6 September 2018}}&lt;/ref&gt; సెప్టెంబర్ 2016 లో, అతను [[బెంగుళూరు]]&lt;nowiki/&gt;లోని స్పోర్ట్స్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా కేంద్రంలో శిక్షణ కోసం నేతాజీ సుభాస్ నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ స్పోర్ట్స్ నుండి బయలుదేరాడు. అతను డిసెంబర్ 2016 లో అధికారికంగా జెసిఓగా చేరాడు, తదనంతరం అతని శిక్షణను కొనసాగించడానికి పొడిగించిన సెలవులను పొందాడు.&lt;ref name=&quot;Army_job2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/athletics/world-record-holder-neeraj-chopra-gets-army-job-starts-supporting-farmer-father/articleshow/57604623.cms|title=World record holder Neeraj Chopra gets Army job, starts supporting farmer father|date=12 March 2017|work=[[The Times of India]]|access-date=29 August 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180123162618/https://timesofindia.indiatimes.com//sports/more-sports/athletics/world-record-holder-neeraj-chopra-gets-army-job-starts-supporting-farmer-father/articleshow/57604623.cms|archive-date=23 January 2018}}&lt;/ref&gt;
[[దస్త్రం:Neeraj_Chopra_Of_India(Gold)_,_Ahmed_B_A_Of_Qatar(Silver)_And_Davinder_Singh_Of_India(Bronze).jpg|thumb|256x256px|2017 లో [[ఒడిషా|ఒడిశాలోని]] [[భుబనేశ్వర్|భువనేశ్వర్‌లో]] జరిగిన ఆసియా అథ్లెటిక్స్ పోటీలలో చోప్రా బంగారు పతకం సాధించాడు.]]
2017 ఆసియా అథ్లెటిక్స్ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో చోప్రా 85.23 మీటర్లు విసిరి స్వర్ణం సాధించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/slumbering-neeraj-chopra-wakes-up-in-time-4743357/|title=Asian Athletics Championship: Slumbering Neeraj Chopra wakes up in time|last=Koshie|first=Nihal|date=10 July 2017|website=[[The Indian Express]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210206171730/https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/slumbering-neeraj-chopra-wakes-up-in-time-4743357/|archive-date=6 February 2021|access-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; తర్వాత ప్రపంచ ఛాంపియన్‌షిప్‌ల కోసం ఆగస్టులో లండన్‌కు వెళ్లాడు, కానీ ఫైనల్స్‌కు చేరుకోవడానికి ముందే తొలగించబడ్డాడు.&lt;ref name=&quot;suffers&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-suffers-groin-injury-in-zurich-diamond-league-finals-4813150/|title=Neeraj Chopra suffers groin injury in Zurich Diamond League Finals|last=&lt;!--Staff writer(s)/no by-line.--&gt;|date=25 August 2017|work=[[The Indian Express]]|access-date=29 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt; ఆగష్టు 24 న, జ్యూరిచ్ డైమండ్ లీగ్ ఫైనల్స్‌లో తన మూడవ ప్రయత్నంలో గజ్జల (groin) చోట పెద్ద గాయమయింది, ఆ ప్రయత్నంలో అతను 83.39 మీటర్ల దూరాన్ని సాధించాడు; గాయం కారణంగా, అతను తన నాల్గవ ప్రయత్నాన్ని ఫౌల్ చేసాడు, తన మిగిలిన చివరి రెండు ప్రయత్నాలను దాటవేసాడు. &lt;ref name=&quot;suffers&quot; /&gt; అతని మొదటి మరియు ఉత్తమ త్రో 83.80 మీటర్లు అతనికి ఏడవ స్థానంలో నిలిపింది.&lt;ref name=&quot;suffers&quot; /&gt; ఫలితంగా, 2017 లో అన్ని తదితర పోటీల నుండి వైదొలిగాడు.&lt;ref name=&quot;reboots&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-reboots-along-the-rhine-5073383/|title=Neeraj Chopra reboots along the Rhine|last=Koshie|first=Nihal|date=22 February 2018|work=[[The Indian Express]]|access-date=29 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt; గాయాల నుండి కోలుకున్న తర్వాత, వెర్నర్ డేనియల్స్‌తో శిక్షణ కోసం [[జర్మనీ]]&lt;nowiki/&gt;లోని ఆఫెన్‌బర్గ్‌కు వెళ్లాడు. అతని మాజీ కోచ్ కాల్వర్ట్ తన కాంట్రాక్టుపై వివాదాల కారణంగా మేలో భారతదేశాన్ని విడిచిపెట్టాడు.&lt;ref name=&quot;reboots&quot; /&gt;

2018 కామన్వెల్త్ క్రీడల్లో పురుషుల జావెలిన్ త్రోలో, అతను 86.47 మీటర్ల సీజన్-ఉత్తమ త్రోను నమోదు చేశాడు, కామన్వెల్త్ గేమ్స్‌లో జావెలిన్ త్రోలో గెలిచిన మొదటి భారతీయుడయ్యాడు. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/commonwealth-games/cwg-2018-neeraj-chopra-wins-javelin-gold-with-season-best-throw/articleshow/63758103.cms|title=CWG 2018: Neeraj Chopra wins javelin gold with season-best throw|date=14 April 2018|work=[[The Times of India]]|access-date=14 April 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210423030341/https://timesofindia.indiatimes.com/sports/commonwealth-games/cwg-2018-neeraj-chopra-wins-javelin-gold-with-season-best-throw/articleshow/63758103.cms|archive-date=23 April 2021}}&lt;/ref&gt; మే 2018 లో ''దోహా డైమండ్ లీగ్‌''లో 87.43 మీటర్లు విసిరి జాతీయ రికార్డును బద్దలు కొట్టాడు.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://scroll.in/field/877972/iaaf-diamond-league-neeraj-chopra-breaks-his-own-javelin-throw-national-record-again-finishes-4th|title=IAAF Diamond League: Neeraj Chopra breaks his own javelin throw national record again, finishes 4th|date=4 May 2018|work=[[Scroll.in]]|access-date=4 May 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200907185308/https://scroll.in/field/877972/iaaf-diamond-league-neeraj-chopra-breaks-his-own-javelin-throw-national-record-again-finishes-4th|archive-date=7 September 2020}}&lt;/ref&gt;

ఆగష్టు 2018 లో, భారతదేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహించి [[ఆసియా క్రీడలు|ఆసియా క్రీడలలో]] చోప్రా అరంగేట్రం చేసాడు. ఆ ఆటలలో జరిగే దేశాల పరేడ్ లో భారత బృందానికి జెండా మోసాడు. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.insidethegames.biz/articles/1068714/india-chooses-javelin-thrower-chopra-as-flagbearer-for-2018-asian-games-opening-ceremony|title=India chooses javelin thrower Chopra as flagbearer for 2018 Asian Games Opening Ceremony|last=McKay|first=Duncan|date=12 August 2018|website=insidethegames.biz|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201118094009/https://www.insidethegames.biz/articles/1068714/india-chooses-javelin-thrower-chopra-as-flagbearer-for-2018-asian-games-opening-ceremony|archive-date=18 November 2020|access-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; ఆగష్టు 27 న, అతను [[ఆసియా క్రీడలు - 2018|2018 ఆసియా క్రీడల]]&lt;nowiki/&gt;లో పురుషుల జావెలిన్ త్రోలో స్వర్ణం సాధించడానికి 88.06 మీటర్ల దూరం విసిరాడు, తన స్వంత జాతీయ రికార్డును మెరుగుపరుచుకున్నాడు. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.news18.com/news/sports/asian-games-live-updates-day-9-indias-neeraj-chopra-clinches-gold-medal-in-javelin-throw-final-1857453.html|title=Asian Games, Live Updates, Day 9: India's Neeraj Chopra Clinches Gold Medal in Javelin Throw Final|date=27 August 2018|work=[[News18 India|News18]]|access-date=27 August 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807123217/https://www.news18.com/news/sports/asian-games-live-updates-day-9-indias-vikas-krishan-overcomes-pakistans-ahmed-tanveer-mens-tt-team-playing-vietnam-1857453.html|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; ఆసియా క్రీడల్లో జావెలిన్ త్రోలో భారతదేశానికి ఇదే మొదటి బంగారు పతకం. దేశ అత్యున్నత క్రీడా పురస్కారం [[రాజీవ్ గాంధీ ఖేల్‌రత్న|మేజర్ ధ్యాన్‌చంద్ ఖేల్ రత్న]] కోసం అథ్లెటిక్స్ ఫెడరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా (AFI) సిఫారసు చేసిన ఏకైక ట్రాక్ అండ్ ఫీల్డ్ అథ్లెట్ చోప్రా మాత్రమే, కానీ సెప్టెంబర్ 2018 లో [[అర్జున అవార్డు]]&lt;nowiki/&gt;ను అందుకున్నాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.indiatoday.in/sports/athletics/story/neeraj-chopra-recommended-for-khel-ratna-by-athletics-federation-of-india-1683779-2020-05-30|title=Neeraj Chopra recommended for Rajiv Gandhi Khel Ratna by Athletics Federation of India|date=30 May 2020|website=[[India Today]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210716101841/https://www.indiatoday.in/sports/athletics/story/neeraj-chopra-recommended-for-khel-ratna-by-athletics-federation-of-india-1683779-2020-05-30|archive-date=16 July 2021|access-date=16 July 2021}}&lt;/ref&gt; నవంబర్‌లో సైన్యం అతన్ని సుబేదార్‌ పదవికి ప్రమోట్ చేసింది. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://theprint.in/india/with-olympics-golden-throw-subedar-neeraj-chopra-could-land-promotion-in-army/711237/|title=With Olympics 'golden throw', Subedar Neeraj Chopra could land promotion in Army|last=Philip|first=Snehesh Alex|date=8 August 2021|work=[[ThePrint]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210808135016/https://theprint.in/india/with-olympics-golden-throw-subedar-neeraj-chopra-could-land-promotion-in-army/711237/|archive-date=8 August 2021}}&lt;/ref&gt;

తదనంతరం 2021 కి వాయిదా వేయబడిన, 2020 టోక్యో ఒలింపిక్స్‌కు చోప్రా తన జర్మన్ కోచ్ '''ఉవే హోన్''', బయోమెకానిక్స్ నిపుణుడు '''క్లాస్ బార్టోనిట్జ్''' మరియు ఫిజియోథెరపిస్ట్ '''ఇషాన్ మార్వా''' మార్గదర్శకత్వంతో శిక్షణ పొందాడు.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/olympics/raining-rewards-for-neeraj-chopra-full-list-of-cash-awards-given-to-indias-olympic-gold-medallist-7443557/|title=Raining rewards for Neeraj Chopra: A list of cash awards for Olympic gold medallist|date=12 August 2021|work=[[The Indian Express]]|access-date=13 August 2021|location=New Delhi, India|language=English}}&lt;/ref&gt; 2018 - 2019 సమయంలో, హోన్ చోప్రా యొక్క త్రోయింగ్ టెక్నిక్‌ను మెరుగుపరిచాడు, హోన్ ప్రకారం ఇది గతంలో &quot;అటవికం&quot;గా ఉంది.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://olympics.com/en/featured-news/india-javelin-throw-neeraj-chopra-coach-uwe-hohn|title=Who is Neeraj Chopra’s coach?|date=9 August 2021|website=olympics.com|url-status=live|access-date=13 August 2021}}&lt;/ref&gt;

=== గాయం మరియు కోలుకోవడం ===
చోప్రా తన కుడి మోచేతి ఎముకలో స్పర్స్, దానికి సంబంధించిన శస్త్రచికిత్స కారణంగా దోహాలో 2019 ప్రపంచ పోటీలకు దూరమయ్యాడు. పటియాలాలో మరియు విజయనగర్ లోని స్పోర్ట్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ స్పోర్ట్ లో ధ్యానం, పునరావాస శిక్షణతో కొంతకాలం కోలుకున్న తర్వాత, చోప్రా జర్మన్ బయోమెకానిక్స్ నిపుణుడు '''క్లాస్ బార్టోనిట్జ్''' దగ్గర శిక్షణ కోసం 2019 నవంబర్‌లో [[దక్షిణాఫ్రికా]] వెళ్లాడు.&lt;ref name=&quot;reading&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/grounded-for-long-neeraj-chopra-gets-wings-tokyo-olympics-6241931/|title=Reading Shiv Khera's book Jeet Aapki and meditation helped Neeraj Chopra during tough times|last=Sharma|first=Nitin|date=30 January 2020|work=[[The Indian Express]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807140948/https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/grounded-for-long-neeraj-chopra-gets-wings-tokyo-olympics-6241931/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/sports/neeraj-chopra-no-longer-training-with-high-profile-coach-uwe-hohn-6143382/|title=Neeraj Chopra no longer training with high-profile coach Hohn|last=Koshie|first=Nihal|date=30 November 2019|website=[[The Indian Express]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200406080159/https://indianexpress.com/article/sports/neeraj-chopra-no-longer-training-with-high-profile-coach-uwe-hohn-6143382/|archive-date=6 April 2020|access-date=4 May 2020}}&lt;/ref&gt; గతంలో, అతనికి '''గ్యారీ కాల్వర్ట్''' &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.indiatoday.in/sports/other-sports/story/neeraj-chopra-s-former-coach-dies-javelin-star-posts-emotional-message-1299003-2018-07-28|title=Neeraj Chopra's former coach dies, javelin star posts emotional message|date=28 July 2018|website=[[India Today]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180729133324/https://www.indiatoday.in/sports/other-sports/story/neeraj-chopra-s-former-coach-dies-javelin-star-posts-emotional-message-1299003-2018-07-28|archive-date=29 July 2018|access-date=4 May 2020}}&lt;/ref&gt; మరియు '''వెర్నర్ డేనియల్స్''' శిక్షణ ఇచ్చారు. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://scroll.in/field/887634/watch-on-this-day-two-years-ago-javelin-thrower-neeraj-chopra-became-a-world-junior-record-holder|title=Watch: On this day two years ago, Javelin Thrower Neeraj Chopra became a world junior record holder|date=23 July 2018|website=[[Scroll.in]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201109043417/https://scroll.in/field/887634/watch-on-this-day-two-years-ago-javelin-thrower-neeraj-chopra-became-a-world-junior-record-holder|archive-date=9 November 2020|access-date=4 May 2020}}&lt;/ref&gt;

16 నెలల విరామం తరువాత జనవరి 2020 లో [[దక్షిణాఫ్రికా]]&lt;nowiki/&gt;లో జరిగిన ''అథ్లెటిక్స్ సెంట్రల్ నార్త్ వెస్ట్ లీగ్'' సమావేశంలో 87.86 మీటర్ల త్రో గెలిచి  అంతర్జాతీయ పోటీలలో తిరిగి ప్రవేశించాడు. ఈ 85 మీటర్లపై త్రోతో టోక్యో ఒలింపిక్స్లో పాల్గొనే అర్హత సాధించాడు.&lt;ref name=&quot;reading2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/grounded-for-long-neeraj-chopra-gets-wings-tokyo-olympics-6241931/|title=Reading Shiv Khera's book Jeet Aapki and meditation helped Neeraj Chopra during tough times|last=Sharma|first=Nitin|date=30 January 2020|work=[[The Indian Express]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807140948/https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/grounded-for-long-neeraj-chopra-gets-wings-tokyo-olympics-6241931/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt;

దక్షిణాఫ్రికా తరువాత, చోప్రా శిక్షణ కోసం టర్కీకి వెళ్లాడు, కాని [[2019–21 కరోనావైరస్ మహమ్మారి|COVID-19 మహమ్మారి]] కారణంగా మార్చి 2020 లో భారతదేశానికి తిరిగి రావలిసి వచ్చింది. &lt;ref name=&quot;flies_Europe&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/07/javelin-thrower-neeraj-chopra-flies-to-europe-first-competition-atlisbon-meet-2312604.html|title=Javelin thrower Neeraj Chopra flies to Europe, first competition at Lisbon meet|last=Das|first=Indraneel|date=7 June 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809181832/https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/07/javelin-thrower-neeraj-chopra-flies-to-europe-first-competition-atlisbon-meet-2312604.html|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; భారతదేశంలో మహమ్మారి మరియు లాక్డౌన్ కారణంగా,&lt;ref name=&quot;flies_Europe&quot; /&gt; చోప్రా మరుసటి సంవత్సరం '''ఎనైఎస్ (NIS) పాటియాలా'''లో శిక్షణ పొందాడు.&lt;ref name=&quot;heartache&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/olympics/neeraj-chopra-olympic-gold-ends-generations-of-heartache-7443233/|title=Tokyo 2020: Neeraj Chopra soars to end generations of heartache|last=Koshie|first=Nihal|date=8 August 2021|work=[[The Indian Express]]|access-date=8 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807165048/https://indianexpress.com/article/olympics/neeraj-chopra-olympic-gold-ends-generations-of-heartache-7443233/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; 2020 చివరలో, జాతీయ జావెలిన్ బృందం కోసం భారత అథ్లెటిక్స్ ఫెడరేషన్, ఒడిశా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[భుబనేశ్వర్|భువనేశ్వర్‌లోని]] కళింగ స్టేడియంలో శిక్షణ శిబిరాన్ని ఏర్పాటు చేసింది, చోప్రా డిసెంబర్ 2020 నుండి ఫిబ్రవరి 2021 వరకు దానికి హాజరయ్యారు. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/olympics/2021/aug/08/when-odisha-opened-its-arms-to-neeraj--co-amid-covid-lockdown-2341824.html|title=When Odisha opened its arms to Neeraj &amp; Co amid COVID lockdown|last=Das|first=Tanmay|date=8 August 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809182632/https://www.newindianexpress.com/sport/olympics/2021/aug/08/when-odisha-opened-its-arms-to-neeraj--co-amid-covid-lockdown-2341824.html|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt;

5 మార్చి 2021 న, చోప్రా మళ్లీ 88.07 మీటర్లు విసిరి తన స్వంత జాతీయ రికార్డును బద్దలు కొట్టాడు, అలాగే అంతర్జాతీయంగా మూడో ర్యాంక్ కు ఎదిగాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espn.in/athletics/story/_/id/31010150/neeraj-chopra-nordic-weapon-breaker-storms-national-records|title=Neeraj Chopra's Nordic weapon: Breaker of storms, and national records|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=5 March 2021|publisher=[[ESPN]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210514022627/https://www.espn.in/athletics/story/_/id/31010150/neeraj-chopra-nordic-weapon-breaker-storms-national-records|archive-date=14 May 2021|access-date=8 March 2021}}&lt;/ref&gt;

మహమ్మారి కారణంగా, శిక్షణ కోసం స్వీడన్ వెళ్లడానికి కావాల్సిన వీసా దరఖాస్తు తిరస్కరించబడింది. వారాల తరబడి ప్రయత్నించాక, ''యువజన వ్యవహారాలు, క్రీడల మంత్రిత్వ శాఖ'' మరియు ''విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ'' జోక్యంతో తన కోచ్‌తో కలిసి యూరప్‌కు వెళ్లడానికి అనుమతి దొరికింది. &lt;ref name=&quot;heartache2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/olympics/neeraj-chopra-olympic-gold-ends-generations-of-heartache-7443233/|title=Tokyo 2020: Neeraj Chopra soars to end generations of heartache|last=Koshie|first=Nihal|date=8 August 2021|work=[[The Indian Express]]|access-date=8 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807165048/https://indianexpress.com/article/olympics/neeraj-chopra-olympic-gold-ends-generations-of-heartache-7443233/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;long_wait&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/may/29/after-long-wait-neeraj-gets-france-visa-to-leave-soon-2309293.html|title=After long wait, Neeraj Chopra gets France visa, to leave soon|last=Das|first=Indraneel|date=29 May 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809183859/https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/may/29/after-long-wait-neeraj-gets-france-visa-to-leave-soon-2309293.html|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; ''సమావేశం సిడాడ్ డి లిస్బోవా'' కోసం [[పోర్చుగల్|పోర్చుగల్‌కు]] వెళ్లడానికి ముందు అతను తప్పనిసరియైన నిర్బంధ వ్యవధి కోసం 5 జూన్ 2021 న పారిస్‌కు వెళ్లాడు.&lt;ref name=&quot;flies_Europe2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/07/javelin-thrower-neeraj-chopra-flies-to-europe-first-competition-atlisbon-meet-2312604.html|title=Javelin thrower Neeraj Chopra flies to Europe, first competition at Lisbon meet|last=Das|first=Indraneel|date=7 June 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809181832/https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/07/javelin-thrower-neeraj-chopra-flies-to-europe-first-competition-atlisbon-meet-2312604.html|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; అతను తన అంతర్జాతీయ సీజన్ 2021 ను 83.18 మీటర్లు విసిరి అక్కడ ప్రారంభించాడు, అది అతనికి బంగారు పతకం సాధించింది. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/athletics/neeraj-chopra-throws-83-18m-to-clinch-gold-in-lisbon/articleshow/83410707.cms|title=Neeraj Chopra throws 83.18m to clinch gold in Lisbon|date=10 June 2021|website=[[The Times of India]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210618194037/https://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/athletics/neeraj-chopra-throws-83-18m-to-clinch-gold-in-lisbon/articleshow/83410707.cms|archive-date=18 June 2021|access-date=8 August 2021}}&lt;/ref&gt; చోప్రా తన కోచ్ తో తదుపరి శిక్షణ కోసం [[స్వీడన్|స్వీడన్‌]]&lt;nowiki/&gt;లోని ఉప్సలాకు వెళ్లే ముందు జూన్ 19 వరకు లిస్బన్‌లోనే ఉన్నాడు.

అతను జూన్ 22 న స్వీడన్‌లో జరిగిన కార్ల్‌స్టాడ్ మీట్‌లో పాల్గొన్నాడు, అక్కడ అతను 80.96 మీటర్ల త్రోతో స్వర్ణం సాధించాడు. ఆ తర్వాత [[ఫిన్‌లాండ్|ఫిన్లాండ్]] లో జరిగిన కుర్టేన్ ఆటలలో  86,79 మీటర్ల త్రో తో కాంస్యం గెలుచాడు.&lt;ref name=&quot;training_mode&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/11/i-was-in-training-mode-in-the-lisbon-event-javelin-thrower-neeraj-chopra-2314918.html|title=I was in training mode in the Lisbon event: Javelin thrower Neeraj Chopra|last=&lt;!--Staff writer(s)/no by-line.--&gt;|date=11 June 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Switzerland&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/29/javelin-throwerneeraj-chopra-pulls-out-of-switzerland-event-to-rest-ahead-of-olympics-2323167.html|title=Javelin thrower Neeraj Chopra pulls out of Switzerland event to rest ahead of Olympics|last=&lt;!--Staff writer(s)/no by-line.--&gt;|date=29 June 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809194248/https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/29/javelin-throwerneeraj-chopra-pulls-out-of-switzerland-event-to-rest-ahead-of-olympics-2323167.html|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; కుర్టేన్ ఆటల తరువాత మరో పొటీకై [[స్విట్జర్లాండ్]] లోని లూసర్న్ కు ప్రయాణించాడు కానీ అలసట కారణంగా ఉపసంహరించుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;Switzerland&quot; /&gt; అతను జూలై 13 న గేట్స్‌హెడ్‌లో జరిగే ''డైమండ్ లీగ్‌''లోకి ప్రవేశించడానికి [[యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్|యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్‌]] వీసా పొందడానికి ప్రయత్నించాడు, కానీ మహమ్మారి కారణంగా ఇబ్బందులు ఎదుర్కొన్నాడు. బదులుగా ఉప్సలాలో తన నైపుణ్యం మెరుగుకై శిక్షణ కొనసాగించాడు. &lt;ref name=&quot;feeling&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/olympics/2021/jul/11/missed-natural-feeling-of-being-in-world-class-event-but-staying-positive-neeraj-chopra-2328636.html|title=Missed natural feeling of being in world-class event but staying positive: Neeraj Chopra|last=&lt;!--Staff writer(s)/no by-line.--&gt;|date=11 July 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809194250/https://www.newindianexpress.com/sport/olympics/2021/jul/11/missed-natural-feeling-of-being-in-world-class-event-but-staying-positive-neeraj-chopra-2328636.html|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt;

=== 2020 టోక్యో ఒలింపిక్స్ ===
2021 ఆగస్టు 4 న, జపాన్ జాతీయ స్టేడియంలో భారతదేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహించి చోప్రా ఒలింపిక్స్‌లో అరంగేట్రం చేశాడు. &lt;ref name=&quot;Athletics CHOPRA Neeraj2&quot;&gt;{{Cite web|url=https://olympics.com/tokyo-2020/olympic-games/en/results/athletics/athlete-profile-n1305544-chopra-neeraj.htm|title=Athletics CHOPRA Neeraj – Tokyo 2020 Olympics|publisher=[[Olympics]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807124203/https://olympics.com/tokyo-2020/olympic-games/en/results/athletics/athlete-profile-n1305544-chopra-neeraj.htm|archive-date=7 August 2021|access-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; ఫైనల్‌కు ప్రవేశించడానికి అతను తన అర్హత గుంపులో 86.65 మీటర్లు విసిరాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.indiatoday.in/sports/tokyo-olympics/story/tokyo-olympics-eyes-on-neeraj-chopra-to-end-india-s-medal-drought-in-athletics-at-games-1838016-2021-08-07|title=Tokyo Olympics: Spotlight on javelin thrower Neeraj Chopra to end Independent India's wait for medal in athletics|date=7 August 2021|website=[[India Today]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210808184529/https://www.indiatoday.in/sports/tokyo-olympics/story/tokyo-olympics-eyes-on-neeraj-chopra-to-end-india-s-medal-drought-in-athletics-at-games-1838016-2021-08-07|archive-date=8 August 2021|access-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; ఆగస్టు 7 న తన రెండో ప్రయత్నంలో  87.58 మీటర్లు విసిరి ఫైనల్‌లో స్వర్ణ పతకాన్ని గెలుచుకున్నాడు, అథ్లెటిక్స్‌లో స్వర్ణ పతకం సాధించిన మొదటి భారతీయ ఒలింపియన్‌గా, అథ్లెటిక్స్‌లో స్వాతంత్య్ర భారత్ తొలి ఒలింపిక్ పతక విజేతగా నిలిచాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espn.in/olympics/summer/athletics/story/_/id/31979319/ice-cold-neeraj-chopra-class-rest-biggest-stage-tokyo-2020-olympics|title=Ice-cold Neeraj Chopra turns Olympic legend with India's first athletics gold|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=7 August 2021|publisher=[[ESPN]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807151955/https://www.espn.in/olympics/summer/athletics/story/_/id/31979319/ice-cold-neeraj-chopra-class-rest-biggest-stage-tokyo-2020-olympics|archive-date=7 August 2021|access-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; చోప్రా పతకంతో కలిపి 2020 ఒలింపిక్స్‌లో భారతదేశం మొత్తం ఏడు పతకాలు గెలిచింది, 2012 లండన్ ఒలింపిక్స్‌లో గెలిచిన ఆరు పతకాల ఉత్తమ ప్రదర్శనను అధిగమించింది.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.indiatoday.in/sports/tokyo-olympics/video/tokyo-2020-india-medal-tally-7-best-ever-olympics-recap-1838311-2021-08-08|title=Tokyo 2020: With 7 medals, India records its best-ever Olympic performance|date=7 August 2021|work=[[India Today]]}}&lt;/ref&gt; టోక్యోలో అతని ప్రదర్శన ఫలితంగా, చోప్రా పురుషుల జావెలిన్ త్రోలో అంతర్జాతీయంగా రెండవ ర్యాంక్ అథ్లెట్ అయ్యాడు. &lt;ref name=&quot;sports.ndtv.com&quot;&gt;{{Cite news|url=https://sports.ndtv.com/olympics-2020/neeraj-chopra-indias-olympic-gold-medallist-becomes-world-number-2-in-mens-javelin-throw-2508347|title=India's Olympic Gold Medallist Neeraj Chopra Becomes World Number 2 In Men's Javelin Throw|last=Shrivastava|first=Kislaya|date=11 August 2021|access-date=12 August 2021|publisher=[[NDTV]]|location=[[New Delhi]], India|language=English}}&lt;/ref&gt; 2008 సమ్మర్ ఒలింపిక్స్‌లో పురుషుల 10 మీటర్ల ఎయిర్ రైఫిల్‌లో బంగారు పతకం సాధించిన [[అభినవ్ బింద్రా]] తర్వాత వ్యక్తిగత ఒలింపిక్ బంగారు పతకాన్ని గెలుచుకున్న రెండో భారతీయుడిగా చోప్రా నిలిచాడు.&lt;ref name=&quot;nee3&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.news18.com/news/sports/neeraj-chopra-men-javelin-throw-live-updates-score-tokyo-olympics-india-athletics-latest-news-result-neeraj-live-streaming-details-4056974.html|title=Neeraj Chopra Men's Javelin Throw Live Updates, Tokyo Olympics: Neeraj Throws 87.58, 1st on Board in Gold Position|date=7 August 2021|website=[[News18 India|News18]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807123544/https://www.news18.com/news/sports/neeraj-chopra-men-javelin-throw-live-updates-score-tokyo-olympics-india-athletics-latest-news-result-neeraj-live-streaming-details-4056974.html|archive-date=7 August 2021|access-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; అతను తన విజయాన్ని స్ప్రింటర్స్ [[మిల్ఖా సింగ్|మిల్కా సింగ్]] మరియు [[పి.టి.ఉష|PT ఉష]], భారతదేశ మాజీ ఒలింపియన్లకు అంకితమిచ్చాడు. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/off-the-field/neeraj-chopra-makes-milkha-singhs-dream-a-reality-dedicates-olympic-gold-to-him-and-pt-usha/articleshow/85153736.cms|title=Neeraj Chopra makes Milkha Singh's dream a reality; dedicates Olympic gold to him and PT Usha|last=Mathur|first=Abhimanyu|date=8 August 2021|work=[[The Times of India]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809051740/https://timesofindia.indiatimes.com/sports/off-the-field/neeraj-chopra-makes-milkha-singhs-dream-a-reality-dedicates-olympic-gold-to-him-and-pt-usha/articleshow/85153736.cms|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt;
[[File:President Kovind presents Padma Shri to Shri Neeraj Chopra.jpg|thumb|upright=1.2|న్యూఢిల్లీలోని రాష్ట్రపతి భవన్‌లో రాష్ట్రపతి రామ్ నాథ్ కోవింద్ చేతులమీదుగా పద్మశ్రీ అవార్డు అందుకున్న నీరజ్ చోప్రా]]
==సాధించిన పథకాలు, రికార్డులు==
*ఒలింపిక్‌ స్వర్ణం: 2021

*ఆసియాడ్‌ స్వర్ణం: 2018

*కామన్వెల్త్‌ స్వర్ణం: 2018

*ఏషియన్‌ ఛాంపియన్‌షిప్‌: 2017

*వరల్డ్‌ అండర్‌-20 ఛాంపియన్‌షిప్‌ స్వర్ణం: 2016

*సౌత్‌ ఏషియన్‌ గేమ్స్‌ స్వర్ణం: 2016

*ఏషియన్‌ జూ.అథ్లెటిక్స్‌ ఛాంపియన్‌షిప్‌ రజతం: 2016

*ప్రస్తుత జాతీయ రికార్డు: 88.07 మీ., 2021
*జూనియర్‌ వరల్డ్‌ రికార్డు: 86.48 మీ., 2016

=== సంవత్సరాలవారిగా ఉత్తమ ప్రదర్శనలు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!సంవత్సరం
!పనితీరు &lt;ref name=&quot;DOB&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.worldathletics.org/athletes/india/neeraj-chopra-14549089|title=Neeraj CHOPRA {{!}} Profile|publisher=[[World Athletics]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210808034323/https://www.worldathletics.org/athletes/india/neeraj-chopra-14549089|archive-date=8 August 2021|access-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt;
!స్థలం
!తేదీ
|-
|2013
|69.66 మీటర్లు
|[[పటియాలా|పాటియాలా]], భారతదేశం
|26 జులై
|-
|2014
|70.19 మీటర్లు
|[[పటియాలా|పాటియాలా]], భారతదేశం
|17 ఆగస్టు
|-
|2015
|81.04 మీటర్లు
|[[పటియాలా|పాటియాలా]], భారతదేశం
|31 డిసెంబర్
|-
|2016
|86.48 మీటర్లు
|[[బ్యడ్గోస్|బైడ్‌గోస్జ్జ్]], పోలాండ్
|23 జులై
|-
|2017
|85.63 మీటర్లు
|[[పటియాలా|పాటియాలా]], భారతదేశం
|2 జూన్
|-
|2018
|88.06 మీటర్లు
|[[జకార్తా]], ఇండోనేషియా
|27 ఆగస్టు
|-
|2020
|87.86 మీటర్లు
|దక్షిణ ఆఫ్రికా
|28 జనవరి
|-
|2021
|88.07 మీటర్లు
|[[పటియాలా|పాటియాలా]], భారతదేశం
|5 మార్చి
|}

=== జాతీయ అవార్డులు ===

* [[అర్జున అవార్డు]] - 2018 &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.republicworld.com/amp/sports-news/other-sports/throwback-to-time-when-neeraj-chopra-won-arjuna-award-in-2018-after-commonwealth-games.html|title=Throwback to time when Neeraj Chopra won Arjuna award in 2018 after Commonwealth Games|last=Das|first=Saptarshi|date=7 August 2021|website=[[Republic TV|Republic World]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210811153329/https://www.republicworld.com/amp/sports-news/other-sports/throwback-to-time-when-neeraj-chopra-won-arjuna-award-in-2018-after-commonwealth-games.html|archive-date=11 August 2021|access-date=11 August 2021}}&lt;/ref&gt;
* విశిష్ట సేవా మెడల్ (VSM) - 2020 రిపబ్లిక్ డే గౌరవాలు&lt;ref name=&quot;Republic_Day&quot;&gt;{{Cite web|url=https://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/List%20of%20all%20gallantry%20and%20distinguished%20service%20awardees.%20-%20Copy%201.pdf|title=LIST OF PERSONNEL BEING CONFERRED GALLANTRY AND DISTINGUISHED AWARDS ON THE OCCASION OF REPUBLIC DAY 2020|date=25 January 2020|website=[[Press Information Bureau|Press Information Bureau of India]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807132638/https://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/List%20of%20all%20gallantry%20and%20distinguished%20service%20awardees.%20-%20Copy%201.pdf|archive-date=7 August 2021|access-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/news/national/subedar-neeraj-chopra-an-olympian-and-a-soldier/article35799143.ece|title=Subedar Neeraj Chopra — an Olympian and a soldier|last=Peri|first=Dinaker|date=8 August 2021|work=[[The Hindu]]|access-date=11 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809084515/https://www.thehindu.com/news/national/subedar-neeraj-chopra-an-olympian-and-a-soldier/article35799143.ece|archive-date=9 August 2021|issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt;
* ‘మేజర్‌ ధ్యాన్‌చంద్‌ ఖేల్‌రత్న’ అవార్డు &lt;ref name=&quot;‘ఖేల్‌రత్న’లు నీరజ్‌, మిథాలీ&quot;&gt;{{cite news |last1=Andrajyothy |title=‘ఖేల్‌రత్న’లు నీరజ్‌, మిథాలీ |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/khel-ratnas-are-neeraj-mithali-ngts-sports-1921111403121526 |accessdate=14 November 2021 |work= |date=14 November 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20211114071300/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/khel-ratnas-are-neeraj-mithali-ngts-sports-1921111403121526 |archivedate=14 నవంబర్ 2021 |language=te |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
*  [[పద్మశ్రీ పురస్కారం|పద్మశ్రీ 2021]]&lt;ref name=&quot;నీరజ్‌...ఇక పద్మశ్రీ&quot;&gt;{{cite news |last1=Andhra Jyothy |title=నీరజ్‌...ఇక పద్మశ్రీ |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/neeraj-chopra-padma-shri-ngts-sports-1922032903580729 |accessdate=29 March 2022 |work= |date=29 March 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220329103149/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/neeraj-chopra-padma-shri-ngts-sports-1922032903580729 |archivedate=29 March 2022 |language=te}}&lt;/ref&gt;
 
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
==బాహ్య లంకెలు==
{{Commons category|Neeraj Chopra}}
* {{iaaf name|id=277499}}
*[https://www.twitter.com/Neeraj_chopra1/ Neeraj Chopra] at [[Twitter]]
[[వర్గం:1997 జననాలు]]
[[వర్గం:హర్యానా క్రీడాకారులు]]
[[వర్గం:భారతీయ క్రీడాకారులు]]</text>
      <sha1>nektudetgu3b8jwivimxdv57vjegbpu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606862</id>
      <parentid>3606856</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:55:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="70336" xml:space="preserve">{{Infobox sportsperson
| honorific_prefix =  సుబేదార్
| name = నీరజ్‌ చోప్రా
| honorific_suffix =  
| image =   Neeraj Chopra Of India(Javelin).jpg
| headercolor = 
| nationality = {{IND}}
| birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1997|12|24}} 
| birth_place = [[పానిపట్]] , [[హర్యానా]], భారతదేశం 
| country = భారతదేశం 
| education = డీఏవీ కాలేజ్ , చండీగఢ్  
| nickname = 
| sport =  ఫీల్డ్‌ అండ్‌ ట్రాక్‌ 
| event = జావెలిన్‌ త్రో  
|pb = 88.07  (2021) = 2020 టోక్యో ఒలింపిక్స్‌  – స్వర్ణ పతకం
|show-medals=2016 south asian games--gold
2016 asian junior championship---silver
2016-world u 20 championship---gold(world junior record)
2017-asian grand frix series-silver
2017-asian grand frix series-silver
2017-asian grand frix series-bronze
2017-asian championships--gold
2018-Offenburg Speerwurf Meeting-silver
2018-Commonwealth Games-gold
2018-Sotteville Athletics Meet-gold
2018-Savo Games-gold
2018-Asian Games-gold(national record)
2020-Athletics Central North West League Meeting
(qualifying event for Summer Olympics)-gold
2021-Meeting Cidade de Lisboa-gold 
2021-Folksam Grand Prix-gold
2021-Kourtane Games- bronze
2021-Olympic Games-gold}}
సుబేదార్ '''నీరజ్ చోప్రా''' (జననం 24 డిసెంబర్ 1997) [[జావెలిన్ త్రో|జావెలిన్ త్రోలో]] పాల్గొనే ఒక భారతీయ ట్రాక్ &amp; ఫీల్డ్ అథ్లెట్. అతను '''ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్''' ప్రకారం అంతర్జాతీయంగా రెండవ స్థానంలో ఉన్నాడు. చోప్రా [[భారత సైన్యం]][[భారత సైనిక దళం|లో]] జూనియర్ కమిషన్డ్ ఆఫీసర్ (JCO). [[ఒలింపిక్ క్రీడలలో భారతదేశం|ఒలింపిక్స్‌లో భారతదేశానికి]] బంగారు పతకం సాధించిన మొదటి ట్రాక్ అండ్ ఫీల్డ్ అథ్లెట్. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://economictimes.indiatimes.com/news/sports/tokyo-olympics-2020-neeraj-chopra-wins-historic-gold-in-javelin-throw-indias-first-athletics-medal-in-100-yrs/videoshow/85128656.cms|title=Tokyo Olympics 2020: Neeraj Chopra wins historic Gold in javelin throw, India's first athletics medal in 100 yrs|date=2021-08-07|website=[[Mirror Now]]|publisher=[[The Economic Times]]|access-date=2021-08-16}}&lt;/ref&gt; అతను ఐఎఎఎఫ్ (IAAF) ప్రపంచ U20 ఛాంపియన్‌షిప్‌లో భారతదేశం తరుపున గెలిచిన మొదటి ట్రాక్ అండ్ ఫీల్డ్ అథ్లెట్, 2016 లో అతను 86.48 మీటర్ల ప్రపంచ అండర్ -20 రికార్డు త్రోను సాధించాడు, ప్రపంచ రికార్డు సృష్టించిన మొదటి భారతీయ అథ్లెట్‌గా నిలిచాడు.

చోప్రా ఆగస్టు 7న తన రెండో ప్రయత్నంలో  87.58 మీటర్లు విసిరి ఫైనల్‌లో స్వర్ణ పతకాన్ని గెలుచుకున్నాడు, అథ్లెటిక్స్‌లో స్వర్ణ పతకం సాధించిన మొదటి భారతీయ ఒలింపియన్‌గా మరియు అథ్లెటిక్స్‌లో స్వాతంత్య్రానంతరం భారత తొలి ఒలింపిక్ పతక విజేతగా నిలిచాడు. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espn.in/olympics/summer/athletics/story/_/id/31979319/ice-cold-neeraj-chopra-class-rest-biggest-stage-tokyo-2020-olympics|title=Ice-cold Neeraj Chopra turns Olympic legend with India's first athletics gold|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=7 August 2021|publisher=[[ESPN]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807151955/https://www.espn.in/olympics/summer/athletics/story/_/id/31979319/ice-cold-neeraj-chopra-class-rest-biggest-stage-tokyo-2020-olympics|archive-date=7 August 2021|access-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt;

అమెరికాలోని యుజీన్‌లో జరుగుతున్న 2022 ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్ చాంపియన్‌షిప్‌లో నీరజ్ చోప్రా 2022 జలై 24న జావెలిన్ త్రో ఫైనల్లో 88.13 మీటర్ల దూరం విసిరి రజతం కైవసం చేసుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 2003 ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్ ఛాంపియన్‌లో కాంస్య పతకాన్ని గెలుచుకున్న [[అంజు బాబీ జార్జ్]] తర్వాత ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో పతకం గెలిచిన రెండవ భారతీయుడిగా నీరజ్ చోప్రా నిలిచాడు.

==జననం, విద్యాభ్యాసం== 
నీరజ్ చోప్రా [[హర్యానా]] రాష్ట్రం, [[పానిపట్]] జిల్లా, ఖాంద్రా గ్రామంలో 24 డిసెంబర్ 1997న సతీష్ కుమార్ చోప్రా, సరోజ్ బాలాదేవి దంపతులకు జన్మించాడు.&lt;ref name=&quot;ఆ కన్నీళ్లే.. పునాది రాళ్లు&quot;&gt;{{cite news |last1=EENADU |title=ఆ కన్నీళ్లే.. పునాది రాళ్లు |url=https://www.eenadu.net/sports/newsarticle/general/0402/121161763 |accessdate=8 August 2021 |date=8 August 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210808045817/https://www.eenadu.net/sports/newsarticle/general/0402/121161763 |archivedate=8 August 2021 |language=te |work= |url-status=live }}&lt;/ref&gt; చోప్రా చండీగఢ్ డీఏవీ కాలేజీలో గ్రాడ్యుయేషన్ పూర్తి చేశాడు.&lt;ref name=&quot;భారత్‌కు స్వర్ణం అందించిన ఈ నీరజ్ చోప్రా ఎవరు?&quot;&gt;{{cite news |last1=Andrajyothy |title=భారత్‌కు స్వర్ణం అందించిన ఈ నీరజ్ చోప్రా ఎవరు? |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/neeraj-chopra-olympic-games-gold-medal-1921080705481052 |accessdate=7 August 2021 |work= |date=7 August 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210807135655/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/neeraj-chopra-olympic-games-gold-medal-1921080705481052 |archivedate=7 August 2021 |language=te |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;స్వర్ణ నీరాజనం&quot;&gt;{{cite news |last1=Andrajyothy |title=స్వర్ణ నీరాజనం |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/olympic-gold-medallist-neeraj-chopras-life-1921080804030580 |accessdate=9 August 2021 |work= |date=8 August 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210809181553/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/olympic-gold-medallist-neeraj-chopras-life-1921080804030580 |archivedate=9 August 2021 |language=te |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

==క్రీడా జీవితం==

=== ప్రారంభ శిక్షణ ===
చిన్నప్పుడు ఒకసారి అతని ఊబకాయం గురించి స్థానిక పిల్లలు అతడిని ఆటపట్టించారు, దాంతో చోప్రా తండ్రి అతడిని మద్లౌడాలోని వ్యాయామశాలలో చేర్పించాడు; తరువాత అతను [[పానిపట్]] లోని జిమ్‌లో చేరాడు. పానిపట్ లోని శివాజీ స్టేడియంలో ఆడుతున్నప్పుడు, అతను కొంతమంది జావెలిన్-త్రో క్రీడాకారులను చూసి స్వయంగా పాల్గొనడం ప్రారంభించాడు. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/tokyo-olympics/india-in-tokyo/neeraj-chopra-i-was-not-thinking-about-johannes-vetter-but-about-myself-and-my-throw/articleshow/85266620.cms|title=I was not thinking about Johannes Vetter, but about myself and my throw: Neeraj Chopra|last=Kumar|first=Amit|date=12 August 2021|work=[[The Times of India]]|access-date=13 August 2021|publication-place=[[New Delhi]]|language=en}}&lt;/ref&gt;

చోప్రా సమీపంలోని పానిపట్ స్పోర్ట్స్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా (సాయ్, SAI) కేంద్రాన్ని సందర్శించాడు, అక్కడ 2010 శీతాకాలంలో జావెలిన్ త్రోయర్ జైవీర్ చౌదరి అతనిలోని ప్రతిభను గుర్తించాడు. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/home/sunday-times/how-a-chubby-guy-became-champ/articleshow/63862709.cms|title=How a chubby guy became champ|last=Ghosh|first=Avijit|date=4 September 2018|work=[[The Times of India]]|access-date=11 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210423025946/https://timesofindia.indiatimes.com/home/sunday-times/how-a-chubby-guy-became-champ/articleshow/63862709.cms|archive-date=23 April 2021}}&lt;/ref&gt; శిక్షణ లేకుండా చోప్రా 40 మీటర్ల త్రో వేయగల సామర్థ్యాన్ని గమనించి, చౌదరి అతని మొదటి కోచ్ అయ్యాడు. &lt;ref name=&quot;spearman&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/asian-games/asian-games-neeraj-chopra-spearman-from-khandra-5281087/|title=Asian Games: Neeraj Chopra, spearman from Khandra|last=Amsan|first=Andrew|date=29 July 2018|work=[[The Indian Express]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807121938/https://indianexpress.com/article/sports/asian-games/asian-games-neeraj-chopra-spearman-from-khandra-5281087/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; చౌదరి నుండి మరియు జలంధర్‌లో జావెలిన్ కోచ్ కింద శిక్షణ పొందిన మరికొంత మంది అనుభవజ్ఞులైన అథ్లెట్ల నుండి చోప్రా క్రీడ యొక్క ప్రాథమిక విషయాలను నేర్చుకున్నారు.&lt;ref name=&quot;sensation&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-javelin-south-asian-games-garry-calvert/|title=India’s latest athletics sensation Neeraj Chopra is brimming with natural talent|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=28 February 2016|work=[[The Indian Express]]|access-date=15 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt; ఆ తర్వాత త్వరలోనే తన మొదటి పతకం, జిల్లాస్థాయి పోటీలలో కాంస్య పతకాన్ని గెలుచుకున్నాడు. ఆపై అతని సామర్ధ్యాలను అభివృద్ధి చేసుకుంటూ పానిపట్‌లో నివసించడానికి అతని కుటుంబాన్ని ఒప్పించాడు.&lt;ref name=&quot;sensation&quot; /&gt;
[[దస్త్రం:The_President,_Shri_Ram_Nath_Kovind_presenting_the_Arjuna_Award,_2018_to_Shri_Neeraj_Chopra_for_Athletics,_in_a_glittering_ceremony,_at_Rashtrapati_Bhavan,_in_in_New_Delhi_on_September_25,_2018.JPG|ఎడమ|thumb|244x244px|చోప్రా 25 సెప్టెంబర్ 2018 న భారత రాష్ట్రపతి [[రామ్‌నాథ్‌ కోవింద్‌|రామ్ నాథ్ కోవింద్]] నుండి [[అర్జున అవార్డు|అర్జున అవార్డును]] అందుకున్నాడు. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://m.timesofindia.com/sports/more-sports/others/national-sports-awards-2018-list-of-awardees/amp_articleshow/65940079.cms|title=National Sports Awards 2018: List of awardees|date=25 September 2018|website=The Times of India|access-date=14 August 2021}}&lt;/ref&gt;]]
ఒక సంవత్సరం పాటు చౌదరి కింద శిక్షణ పొందిన తరువాత, 13 ఏళ్ల చోప్రాను [[పంచ్‌కులా|పంచకులలోని]] టౌ దేవిలాల్ స్పోర్ట్స్ కాంప్లెక్స్‌లో చేర్చారు.  అప్పుడి హర్యానా రాష్ట్రంలో సింథటిక్ రన్‌వేతో ఉన్న రెండు సౌకర్యాలలో  ఆ స్పోర్ట్స్ కాంప్లెక్స్ ఒకటి. అక్కడ రన్నింగ్ కోచ్ '''నసీమ్ అహ్మద్''' కింద జావెలిన్ త్రోతో పాటు సుదూర పరుగులో శిక్షణ పొందాడు. పంచకులాకు ప్రత్యేక జావెలిన్ కోచ్ లేనందున, చోప్రా మరియు తోటి జావెలిన్ త్రో ఆటగాడు పర్మీందర్ సింగ్, చెక్ దేశ ఛాంపియన్ జాన్ జెలెజ్నీ వీడియోలను డౌన్‌లోడ్ చేసి, అతని శైలిని అనుకరించడానికి ప్రయత్నించారు. &lt;ref name=&quot;sensation2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-javelin-south-asian-games-garry-calvert/|title=India’s latest athletics sensation Neeraj Chopra is brimming with natural talent|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=28 February 2016|work=[[The Indian Express]]|access-date=15 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt; మొదట్లో టౌ దేవిలో, చోప్రా సాధారణంగా దాదాపు 55 మీటర్లు విసిరేవాడు, కానీ కొన్నిరోజులకే తన పరిధిని పెంచుకున్నాడు 27 అక్టోబర్ 2012 న [[లక్నో|లక్నోలో]] జరిగిన జాతీయ జూనియర్ అథ్లెటిక్స్ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో, 68.40 మీటర్ల కొత్త జాతీయ రికార్డు త్రోతో స్వర్ణం సాధించాడు. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://indianathletics.in/wp-content/uploads/2019/06/28th-Nat-Jr.pdf|title=28th NATIONAL JUNIOR ATHLETICS CHAMPIONSHIPS-2012|year=2012|website=[[Athletics Federation of India]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210811153205/https://indianathletics.in/wp-content/uploads/2019/06/28th-Nat-Jr.pdf|archive-date=11 August 2021|access-date=11 August 2021}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;notebook&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/olympics/former-coach-recalls-the-chubby-kid-with-a-notebook-now-an-olympic-gold-medallist-neeraj-chopra-7443442/|title=Former coach recalls the chubby Neeraj Chopra with a notebook, now an Olympic gold medallist|last=Sharma|first=Nitin|date=7 August 2021|work=[[The Indian Express]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807163231/https://indianexpress.com/article/olympics/former-coach-recalls-the-chubby-kid-with-a-notebook-now-an-olympic-gold-medallist-neeraj-chopra-7443442/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt;

=== అంతర్జాతీయ స్థాయిలో పాల్గొనటం ===
2013 లో, చోప్రా తన మొదటి అంతర్జాతీయ పోటీ, [[ఉక్రెయిన్|యుక్రెయిన్ లో]] జరిగిన వరల్డ్ యూత్ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో ప్రవేశించాడు. &lt;ref name=&quot;sensation3&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-javelin-south-asian-games-garry-calvert/|title=India’s latest athletics sensation Neeraj Chopra is brimming with natural talent|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=28 February 2016|work=[[The Indian Express]]|access-date=15 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt; అతను 2014 లో తన మొదటి అంతర్జాతీయ పతకాన్ని గెలుచుకున్నాడు, [[బ్యాంకాక్|బ్యాంకాక్‌లో]] [[యువజన ఒలింపిక్ క్రీడా పోటీలు|జరిగిన యూత్ ఒలింపిక్స్]] అర్హత పోటీలలో రజతం సాధించాడు.&lt;ref name=&quot;from_chubby&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/sport/athletics/neeraj-chopra-from-chubby-kid-trying-to-lose-weight-to-olympic-champion/article35786631.ece|title=Neeraj Chopra: From chubby kid trying to lose weight to Olympic champion|last=Rayan|first=Stan|date=7 August 2021|work=[[The Hindu]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807151728/https://www.thehindu.com/sport/athletics/neeraj-chopra-from-chubby-kid-trying-to-lose-weight-to-olympic-champion/article35786631.ece|archive-date=7 August 2021|language=en-IN|issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt; 2014 ''సీనియర్ నేషనల్స్'' లో తన తొలి 70 మీటర్లపై త్రో వేసాడు.

2015 లో, ఆల్ ఇండియా ఇంటర్-యూనివర్సిటీ అథ్లెటిక్స్ మీట్‌లో 81.04 మీటర్లు విసిరి, చోప్రా జూనియర్ కేటగిరీలో మునుపటి ప్రపంచ రికార్డును బద్దలు కొట్టాడు; ఇది అతని మొదటి 80 మీటర్లపై త్రో.&lt;ref name=&quot;notebook2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/olympics/former-coach-recalls-the-chubby-kid-with-a-notebook-now-an-olympic-gold-medallist-neeraj-chopra-7443442/|title=Former coach recalls the chubby Neeraj Chopra with a notebook, now an Olympic gold medallist|last=Sharma|first=Nitin|date=7 August 2021|work=[[The Indian Express]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807163231/https://indianexpress.com/article/olympics/former-coach-recalls-the-chubby-kid-with-a-notebook-now-an-olympic-gold-medallist-neeraj-chopra-7443442/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt;

[[కేరళ|కేరళలో]] జరిగిన 2015 నేషనల్ ఆటలలో చోప్రా ఐదవ స్థానంలో ముగించాడు,&lt;ref name=&quot;ESPN Staff&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.espn.in/olympics/story/_/id/31996957/neeraj-chopra-not-going-content-olympic-gold-sit-laurel|title=Neeraj Chopra: I am not going to be content with Olympic gold and sit on this laurel.|date=10 August 2021|access-date=14 August 2021|publisher=[[ESPN]]|language=English}}&lt;/ref&gt; ఫలితంగా జాతీయ స్థాయి శిక్షణ శిబిరం కోసం పిలుపు అందుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;spearman2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/asian-games/asian-games-neeraj-chopra-spearman-from-khandra-5281087/|title=Asian Games: Neeraj Chopra, spearman from Khandra|last=Amsan|first=Andrew|date=29 July 2018|work=[[The Indian Express]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807121938/https://indianexpress.com/article/sports/asian-games/asian-games-neeraj-chopra-spearman-from-khandra-5281087/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; దాంతో 2016 లో పంచకుల వదిలి [[పటియాలా|పాటియాలా]]&lt;nowiki/&gt;లోని ''నేతాజీ సుభాష్ నేషనల్ స్పోర్ట్స్ ఇన్స్టిట్యూట్''కు వెళ్ళాడు.&lt;ref name=&quot;sensation4&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-javelin-south-asian-games-garry-calvert/|title=India’s latest athletics sensation Neeraj Chopra is brimming with natural talent|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=28 February 2016|work=[[The Indian Express]]|access-date=15 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Army_job&quot;&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/athletics/world-record-holder-neeraj-chopra-gets-army-job-starts-supporting-farmer-father/articleshow/57604623.cms|title=World record holder Neeraj Chopra gets Army job, starts supporting farmer father|date=12 March 2017|work=[[The Times of India]]|access-date=29 August 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180123162618/https://timesofindia.indiatimes.com//sports/more-sports/athletics/world-record-holder-neeraj-chopra-gets-army-job-starts-supporting-farmer-father/articleshow/57604623.cms|archive-date=23 January 2018}}&lt;/ref&gt; చోప్రా ప్రకారం, జాతీయ శిబిరంలో చేరడంతో అతని కెరీర్‌ ఒక మలుపు తిరిగింది, ఎందుకంటే అక్కడ పంచకుల కంటే మెరుగైన సౌకర్యాలు, మెరుగైన నాణ్యమైన ఆహారం, మెరుగైన శిక్షణ అందుకున్నాడు. అతని ప్రకారం, జాతీయ స్థాయి జావెలిన్ త్రోయర్లతో శిక్షణ పొందడం అతని మనోధైర్యాన్ని పెంచింది.&lt;ref name=&quot;ESPN Staff&quot; /&gt; కేవలం చోప్రా కొరకు 2010 కామన్వెల్త్ గేమ్స్ కాంస్య పతక విజేత కాశీనాథ్ నాయక్‌ను కోచ్ గా కేటాయించారు, అయితే నాయక్ శిక్షణ నియమావళి చాలా కష్టంగా ఉందని, నెలన్నర తర్వాత తనంతట తానుగా శిక్షణను తిరిగి ప్రారంభించాడు. &lt;ref name=&quot;sensation4&quot; /&gt;

=== 2016 జూనియర్ ప్రపంచ పోటీలు, ఆర్మీలో చేరిక ===
2016 దక్షిణ ఆసియా క్రీడలలో , చోప్రా [[గౌహతి]]&lt;nowiki/&gt;లో అథ్లెటిక్స్ ఫైనల్స్‌లో కొత్త వ్యక్తిగత అత్యుత్తమ విజయాన్ని సాధించాడు, 83 మీటర్ల ఒలింపిక్ అర్హత మార్కుకు కాస్త తక్కువైనా, 82.23 మీటర్ల త్రోతో స్వర్ణం గెలిచాడు. అతను ఆ నెలలో ఆస్ట్రేలియన్ కోచ్ గ్యారీ కాల్వర్ట్ కింద శిక్షణ కూడా ప్రారంభించాడు. &lt;ref name=&quot;sensation5&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-javelin-south-asian-games-garry-calvert/|title=India’s latest athletics sensation Neeraj Chopra is brimming with natural talent|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=28 February 2016|work=[[The Indian Express]]|access-date=15 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt; చోప్రా [[పోలాండ్]]&lt;nowiki/&gt;లోని బిడ్గాష్చ్ లో జరిగిన 2016 ఐఎఎఎఫ్ ప్రపంచ యు20 పోటీలలో 86,48 మీటర్ల త్రోతో కొత్త ప్రపంచ జూనియర్ రికార్డ్ను నెలకొల్పి బంగారు పతకం గెలిచాడు. అలా ఒక ప్రపంచ రికార్డు సాధించిన మొట్టమొదటి భారతీయ అథ్లెట్ చోప్రానే, అదే సమయంలో ఇది ఒక కొత్త జాతీయ రికార్డు కూడా.&lt;ref name=&quot;world_champion&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-creates-history-becomes-first-indian-world-champion-in-athletics-2932114/|title=Neeraj Chopra creates history to become first Indian world champion in athletics|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=24 July 2016|work=[[The Indian Express]]|access-date=11 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201108091246/https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-creates-history-becomes-first-indian-world-champion-in-athletics-2932114/|archive-date=8 November 2020}}&lt;/ref&gt; ఆ పోటీలలో అతను యు20 రికార్డ్ డిఫెండింగ్ ఒలింపిక్ ఛాంపియన్ కేషోర్న్ వాల్‌కాట్ రికార్డును అధిగమించినప్పటికీ, 2016 వేసవి ఒలింపిక్స్‌ అర్హతకు చివరి తేదీ జూలై 11 ఒక వారం ముందే వెళ్ళిపొతయింది. దాంతో అర్హత సాధించలేకపోయింది. ఏప్రిల్ 2016 లో న్యూఢిల్లీలో జరిగిన ఫెడరేషన్ కప్ సమయంలో వచ్చిన వెన్నునొప్పి కారణంగా రియో కోసం అతని సన్నాహాలు కూడా దెబ్బతిన్నాయి, ఇది పోటీలో అతని ప్రదర్శనను గణనీయంగా ప్రభావితం చేసింది.&lt;ref name=&quot;world_champion&quot; /&gt;

దక్షిణ ఆసియా క్రీడలలో చోప్రా ప్రదర్శన మరియు అతని సామర్థ్యం భారత సైన్యాన్ని ఆకట్టుకుంది. అతనికి రాజ్‌పుతానా రైఫిల్స్‌లో జూనియర్ కమీషన్డ్ ఆఫీసర్ (JCO) గా నేరుగా నియామకాన్ని నాయబ్ సుబేదార్ ర్యాంక్‌తో ఇచ్చింది, ఈ ర్యాంక్ సాధారణంగా అథ్లెట్లకు మంజూరు చేయబడదు, వీరిని సాధారణంగా నాన్-కమిషన్డ్ ఆఫీసర్‌లుగా (NCO) నియమించుకుంటారు. &lt;ref name=&quot;hero&quot;&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/athletics/Javelin-hero-Neeraj-Chopra-to-join-Indian-Army/articleshow/53393502.cms|title=Javelin hero Neeraj Chopra to join Indian Army|last=Sura|first=Ajay|date=26 July 2016|work=[[The Times of India]]|access-date=29 August 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180906074552/https://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/athletics/Javelin-hero-Neeraj-Chopra-to-join-Indian-Army/articleshow/53393502.cms|archive-date=6 September 2018}}&lt;/ref&gt; సెప్టెంబర్ 2016 లో, అతను [[బెంగుళూరు]]&lt;nowiki/&gt;లోని స్పోర్ట్స్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా కేంద్రంలో శిక్షణ కోసం నేతాజీ సుభాస్ నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ స్పోర్ట్స్ నుండి బయలుదేరాడు. అతను డిసెంబర్ 2016 లో అధికారికంగా జెసిఓగా చేరాడు, తదనంతరం అతని శిక్షణను కొనసాగించడానికి పొడిగించిన సెలవులను పొందాడు.&lt;ref name=&quot;Army_job2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/athletics/world-record-holder-neeraj-chopra-gets-army-job-starts-supporting-farmer-father/articleshow/57604623.cms|title=World record holder Neeraj Chopra gets Army job, starts supporting farmer father|date=12 March 2017|work=[[The Times of India]]|access-date=29 August 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180123162618/https://timesofindia.indiatimes.com//sports/more-sports/athletics/world-record-holder-neeraj-chopra-gets-army-job-starts-supporting-farmer-father/articleshow/57604623.cms|archive-date=23 January 2018}}&lt;/ref&gt;
[[దస్త్రం:Neeraj_Chopra_Of_India(Gold)_,_Ahmed_B_A_Of_Qatar(Silver)_And_Davinder_Singh_Of_India(Bronze).jpg|thumb|256x256px|2017 లో [[ఒడిషా|ఒడిశాలోని]] [[భుబనేశ్వర్|భువనేశ్వర్‌లో]] జరిగిన ఆసియా అథ్లెటిక్స్ పోటీలలో చోప్రా బంగారు పతకం సాధించాడు.]]
2017 ఆసియా అథ్లెటిక్స్ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో చోప్రా 85.23 మీటర్లు విసిరి స్వర్ణం సాధించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/slumbering-neeraj-chopra-wakes-up-in-time-4743357/|title=Asian Athletics Championship: Slumbering Neeraj Chopra wakes up in time|last=Koshie|first=Nihal|date=10 July 2017|website=[[The Indian Express]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210206171730/https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/slumbering-neeraj-chopra-wakes-up-in-time-4743357/|archive-date=6 February 2021|access-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; తర్వాత ప్రపంచ ఛాంపియన్‌షిప్‌ల కోసం ఆగస్టులో లండన్‌కు వెళ్లాడు, కానీ ఫైనల్స్‌కు చేరుకోవడానికి ముందే తొలగించబడ్డాడు.&lt;ref name=&quot;suffers&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-suffers-groin-injury-in-zurich-diamond-league-finals-4813150/|title=Neeraj Chopra suffers groin injury in Zurich Diamond League Finals|last=&lt;!--Staff writer(s)/no by-line.--&gt;|date=25 August 2017|work=[[The Indian Express]]|access-date=29 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt; ఆగష్టు 24 న, జ్యూరిచ్ డైమండ్ లీగ్ ఫైనల్స్‌లో తన మూడవ ప్రయత్నంలో గజ్జల (groin) చోట పెద్ద గాయమయింది, ఆ ప్రయత్నంలో అతను 83.39 మీటర్ల దూరాన్ని సాధించాడు; గాయం కారణంగా, అతను తన నాల్గవ ప్రయత్నాన్ని ఫౌల్ చేసాడు, తన మిగిలిన చివరి రెండు ప్రయత్నాలను దాటవేసాడు. &lt;ref name=&quot;suffers&quot; /&gt; అతని మొదటి మరియు ఉత్తమ త్రో 83.80 మీటర్లు అతనికి ఏడవ స్థానంలో నిలిపింది.&lt;ref name=&quot;suffers&quot; /&gt; ఫలితంగా, 2017 లో అన్ని తదితర పోటీల నుండి వైదొలిగాడు.&lt;ref name=&quot;reboots&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-reboots-along-the-rhine-5073383/|title=Neeraj Chopra reboots along the Rhine|last=Koshie|first=Nihal|date=22 February 2018|work=[[The Indian Express]]|access-date=29 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt; గాయాల నుండి కోలుకున్న తర్వాత, వెర్నర్ డేనియల్స్‌తో శిక్షణ కోసం [[జర్మనీ]]&lt;nowiki/&gt;లోని ఆఫెన్‌బర్గ్‌కు వెళ్లాడు. అతని మాజీ కోచ్ కాల్వర్ట్ తన కాంట్రాక్టుపై వివాదాల కారణంగా మేలో భారతదేశాన్ని విడిచిపెట్టాడు.&lt;ref name=&quot;reboots&quot; /&gt;

2018 కామన్వెల్త్ క్రీడల్లో పురుషుల జావెలిన్ త్రోలో, అతను 86.47 మీటర్ల సీజన్-ఉత్తమ త్రోను నమోదు చేశాడు, కామన్వెల్త్ గేమ్స్‌లో జావెలిన్ త్రోలో గెలిచిన మొదటి భారతీయుడయ్యాడు. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/commonwealth-games/cwg-2018-neeraj-chopra-wins-javelin-gold-with-season-best-throw/articleshow/63758103.cms|title=CWG 2018: Neeraj Chopra wins javelin gold with season-best throw|date=14 April 2018|work=[[The Times of India]]|access-date=14 April 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210423030341/https://timesofindia.indiatimes.com/sports/commonwealth-games/cwg-2018-neeraj-chopra-wins-javelin-gold-with-season-best-throw/articleshow/63758103.cms|archive-date=23 April 2021}}&lt;/ref&gt; మే 2018 లో ''దోహా డైమండ్ లీగ్‌''లో 87.43 మీటర్లు విసిరి జాతీయ రికార్డును బద్దలు కొట్టాడు.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://scroll.in/field/877972/iaaf-diamond-league-neeraj-chopra-breaks-his-own-javelin-throw-national-record-again-finishes-4th|title=IAAF Diamond League: Neeraj Chopra breaks his own javelin throw national record again, finishes 4th|date=4 May 2018|work=[[Scroll.in]]|access-date=4 May 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200907185308/https://scroll.in/field/877972/iaaf-diamond-league-neeraj-chopra-breaks-his-own-javelin-throw-national-record-again-finishes-4th|archive-date=7 September 2020}}&lt;/ref&gt;

ఆగష్టు 2018 లో, భారతదేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహించి [[ఆసియా క్రీడలు|ఆసియా క్రీడలలో]] చోప్రా అరంగేట్రం చేసాడు. ఆ ఆటలలో జరిగే దేశాల పరేడ్ లో భారత బృందానికి జెండా మోసాడు. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.insidethegames.biz/articles/1068714/india-chooses-javelin-thrower-chopra-as-flagbearer-for-2018-asian-games-opening-ceremony|title=India chooses javelin thrower Chopra as flagbearer for 2018 Asian Games Opening Ceremony|last=McKay|first=Duncan|date=12 August 2018|website=insidethegames.biz|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201118094009/https://www.insidethegames.biz/articles/1068714/india-chooses-javelin-thrower-chopra-as-flagbearer-for-2018-asian-games-opening-ceremony|archive-date=18 November 2020|access-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; ఆగష్టు 27 న, అతను [[ఆసియా క్రీడలు - 2018|2018 ఆసియా క్రీడల]]&lt;nowiki/&gt;లో పురుషుల జావెలిన్ త్రోలో స్వర్ణం సాధించడానికి 88.06 మీటర్ల దూరం విసిరాడు, తన స్వంత జాతీయ రికార్డును మెరుగుపరుచుకున్నాడు. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.news18.com/news/sports/asian-games-live-updates-day-9-indias-neeraj-chopra-clinches-gold-medal-in-javelin-throw-final-1857453.html|title=Asian Games, Live Updates, Day 9: India's Neeraj Chopra Clinches Gold Medal in Javelin Throw Final|date=27 August 2018|work=[[News18 India|News18]]|access-date=27 August 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807123217/https://www.news18.com/news/sports/asian-games-live-updates-day-9-indias-vikas-krishan-overcomes-pakistans-ahmed-tanveer-mens-tt-team-playing-vietnam-1857453.html|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; ఆసియా క్రీడల్లో జావెలిన్ త్రోలో భారతదేశానికి ఇదే మొదటి బంగారు పతకం. దేశ అత్యున్నత క్రీడా పురస్కారం [[రాజీవ్ గాంధీ ఖేల్‌రత్న|మేజర్ ధ్యాన్‌చంద్ ఖేల్ రత్న]] కోసం అథ్లెటిక్స్ ఫెడరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా (AFI) సిఫారసు చేసిన ఏకైక ట్రాక్ అండ్ ఫీల్డ్ అథ్లెట్ చోప్రా మాత్రమే, కానీ సెప్టెంబర్ 2018 లో [[అర్జున అవార్డు]]&lt;nowiki/&gt;ను అందుకున్నాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.indiatoday.in/sports/athletics/story/neeraj-chopra-recommended-for-khel-ratna-by-athletics-federation-of-india-1683779-2020-05-30|title=Neeraj Chopra recommended for Rajiv Gandhi Khel Ratna by Athletics Federation of India|date=30 May 2020|website=[[India Today]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210716101841/https://www.indiatoday.in/sports/athletics/story/neeraj-chopra-recommended-for-khel-ratna-by-athletics-federation-of-india-1683779-2020-05-30|archive-date=16 July 2021|access-date=16 July 2021}}&lt;/ref&gt; నవంబర్‌లో సైన్యం అతన్ని సుబేదార్‌ పదవికి ప్రమోట్ చేసింది. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://theprint.in/india/with-olympics-golden-throw-subedar-neeraj-chopra-could-land-promotion-in-army/711237/|title=With Olympics 'golden throw', Subedar Neeraj Chopra could land promotion in Army|last=Philip|first=Snehesh Alex|date=8 August 2021|work=[[ThePrint]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210808135016/https://theprint.in/india/with-olympics-golden-throw-subedar-neeraj-chopra-could-land-promotion-in-army/711237/|archive-date=8 August 2021}}&lt;/ref&gt;

తదనంతరం 2021 కి వాయిదా వేయబడిన, 2020 టోక్యో ఒలింపిక్స్‌కు చోప్రా తన జర్మన్ కోచ్ '''ఉవే హోన్''', బయోమెకానిక్స్ నిపుణుడు '''క్లాస్ బార్టోనిట్జ్''' మరియు ఫిజియోథెరపిస్ట్ '''ఇషాన్ మార్వా''' మార్గదర్శకత్వంతో శిక్షణ పొందాడు.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/olympics/raining-rewards-for-neeraj-chopra-full-list-of-cash-awards-given-to-indias-olympic-gold-medallist-7443557/|title=Raining rewards for Neeraj Chopra: A list of cash awards for Olympic gold medallist|date=12 August 2021|work=[[The Indian Express]]|access-date=13 August 2021|location=New Delhi, India|language=English}}&lt;/ref&gt; 2018 - 2019 సమయంలో, హోన్ చోప్రా యొక్క త్రోయింగ్ టెక్నిక్‌ను మెరుగుపరిచాడు, హోన్ ప్రకారం ఇది గతంలో &quot;అటవికం&quot;గా ఉంది.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://olympics.com/en/featured-news/india-javelin-throw-neeraj-chopra-coach-uwe-hohn|title=Who is Neeraj Chopra’s coach?|date=9 August 2021|website=olympics.com|url-status=live|access-date=13 August 2021}}&lt;/ref&gt;

=== గాయం మరియు కోలుకోవడం ===
చోప్రా తన కుడి మోచేతి ఎముకలో స్పర్స్, దానికి సంబంధించిన శస్త్రచికిత్స కారణంగా దోహాలో 2019 ప్రపంచ పోటీలకు దూరమయ్యాడు. పటియాలాలో మరియు విజయనగర్ లోని స్పోర్ట్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ స్పోర్ట్ లో ధ్యానం, పునరావాస శిక్షణతో కొంతకాలం కోలుకున్న తర్వాత, చోప్రా జర్మన్ బయోమెకానిక్స్ నిపుణుడు '''క్లాస్ బార్టోనిట్జ్''' దగ్గర శిక్షణ కోసం 2019 నవంబర్‌లో [[దక్షిణాఫ్రికా]] వెళ్లాడు.&lt;ref name=&quot;reading&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/grounded-for-long-neeraj-chopra-gets-wings-tokyo-olympics-6241931/|title=Reading Shiv Khera's book Jeet Aapki and meditation helped Neeraj Chopra during tough times|last=Sharma|first=Nitin|date=30 January 2020|work=[[The Indian Express]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807140948/https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/grounded-for-long-neeraj-chopra-gets-wings-tokyo-olympics-6241931/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/sports/neeraj-chopra-no-longer-training-with-high-profile-coach-uwe-hohn-6143382/|title=Neeraj Chopra no longer training with high-profile coach Hohn|last=Koshie|first=Nihal|date=30 November 2019|website=[[The Indian Express]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200406080159/https://indianexpress.com/article/sports/neeraj-chopra-no-longer-training-with-high-profile-coach-uwe-hohn-6143382/|archive-date=6 April 2020|access-date=4 May 2020}}&lt;/ref&gt; గతంలో, అతనికి '''గ్యారీ కాల్వర్ట్''' &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.indiatoday.in/sports/other-sports/story/neeraj-chopra-s-former-coach-dies-javelin-star-posts-emotional-message-1299003-2018-07-28|title=Neeraj Chopra's former coach dies, javelin star posts emotional message|date=28 July 2018|website=[[India Today]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180729133324/https://www.indiatoday.in/sports/other-sports/story/neeraj-chopra-s-former-coach-dies-javelin-star-posts-emotional-message-1299003-2018-07-28|archive-date=29 July 2018|access-date=4 May 2020}}&lt;/ref&gt; మరియు '''వెర్నర్ డేనియల్స్''' శిక్షణ ఇచ్చారు. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://scroll.in/field/887634/watch-on-this-day-two-years-ago-javelin-thrower-neeraj-chopra-became-a-world-junior-record-holder|title=Watch: On this day two years ago, Javelin Thrower Neeraj Chopra became a world junior record holder|date=23 July 2018|website=[[Scroll.in]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201109043417/https://scroll.in/field/887634/watch-on-this-day-two-years-ago-javelin-thrower-neeraj-chopra-became-a-world-junior-record-holder|archive-date=9 November 2020|access-date=4 May 2020}}&lt;/ref&gt;

16 నెలల విరామం తరువాత జనవరి 2020 లో [[దక్షిణాఫ్రికా]]&lt;nowiki/&gt;లో జరిగిన ''అథ్లెటిక్స్ సెంట్రల్ నార్త్ వెస్ట్ లీగ్'' సమావేశంలో 87.86 మీటర్ల త్రో గెలిచి  అంతర్జాతీయ పోటీలలో తిరిగి ప్రవేశించాడు. ఈ 85 మీటర్లపై త్రోతో టోక్యో ఒలింపిక్స్లో పాల్గొనే అర్హత సాధించాడు.&lt;ref name=&quot;reading2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/grounded-for-long-neeraj-chopra-gets-wings-tokyo-olympics-6241931/|title=Reading Shiv Khera's book Jeet Aapki and meditation helped Neeraj Chopra during tough times|last=Sharma|first=Nitin|date=30 January 2020|work=[[The Indian Express]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807140948/https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/grounded-for-long-neeraj-chopra-gets-wings-tokyo-olympics-6241931/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt;

దక్షిణాఫ్రికా తరువాత, చోప్రా శిక్షణ కోసం టర్కీకి వెళ్లాడు, కాని [[2019–21 కరోనావైరస్ మహమ్మారి|COVID-19 మహమ్మారి]] కారణంగా మార్చి 2020 లో భారతదేశానికి తిరిగి రావలిసి వచ్చింది. &lt;ref name=&quot;flies_Europe&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/07/javelin-thrower-neeraj-chopra-flies-to-europe-first-competition-atlisbon-meet-2312604.html|title=Javelin thrower Neeraj Chopra flies to Europe, first competition at Lisbon meet|last=Das|first=Indraneel|date=7 June 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809181832/https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/07/javelin-thrower-neeraj-chopra-flies-to-europe-first-competition-atlisbon-meet-2312604.html|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; భారతదేశంలో మహమ్మారి మరియు లాక్డౌన్ కారణంగా,&lt;ref name=&quot;flies_Europe&quot; /&gt; చోప్రా మరుసటి సంవత్సరం '''ఎనైఎస్ (NIS) పాటియాలా'''లో శిక్షణ పొందాడు.&lt;ref name=&quot;heartache&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/olympics/neeraj-chopra-olympic-gold-ends-generations-of-heartache-7443233/|title=Tokyo 2020: Neeraj Chopra soars to end generations of heartache|last=Koshie|first=Nihal|date=8 August 2021|work=[[The Indian Express]]|access-date=8 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807165048/https://indianexpress.com/article/olympics/neeraj-chopra-olympic-gold-ends-generations-of-heartache-7443233/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; 2020 చివరలో, జాతీయ జావెలిన్ బృందం కోసం భారత అథ్లెటిక్స్ ఫెడరేషన్, ఒడిశా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[భుబనేశ్వర్|భువనేశ్వర్‌లోని]] కళింగ స్టేడియంలో శిక్షణ శిబిరాన్ని ఏర్పాటు చేసింది, చోప్రా డిసెంబర్ 2020 నుండి ఫిబ్రవరి 2021 వరకు దానికి హాజరయ్యారు. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/olympics/2021/aug/08/when-odisha-opened-its-arms-to-neeraj--co-amid-covid-lockdown-2341824.html|title=When Odisha opened its arms to Neeraj &amp; Co amid COVID lockdown|last=Das|first=Tanmay|date=8 August 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809182632/https://www.newindianexpress.com/sport/olympics/2021/aug/08/when-odisha-opened-its-arms-to-neeraj--co-amid-covid-lockdown-2341824.html|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt;

5 మార్చి 2021 న, చోప్రా మళ్లీ 88.07 మీటర్లు విసిరి తన స్వంత జాతీయ రికార్డును బద్దలు కొట్టాడు, అలాగే అంతర్జాతీయంగా మూడో ర్యాంక్ కు ఎదిగాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espn.in/athletics/story/_/id/31010150/neeraj-chopra-nordic-weapon-breaker-storms-national-records|title=Neeraj Chopra's Nordic weapon: Breaker of storms, and national records|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=5 March 2021|publisher=[[ESPN]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210514022627/https://www.espn.in/athletics/story/_/id/31010150/neeraj-chopra-nordic-weapon-breaker-storms-national-records|archive-date=14 May 2021|access-date=8 March 2021}}&lt;/ref&gt;

మహమ్మారి కారణంగా, శిక్షణ కోసం స్వీడన్ వెళ్లడానికి కావాల్సిన వీసా దరఖాస్తు తిరస్కరించబడింది. వారాల తరబడి ప్రయత్నించాక, ''యువజన వ్యవహారాలు, క్రీడల మంత్రిత్వ శాఖ'' మరియు ''విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ'' జోక్యంతో తన కోచ్‌తో కలిసి యూరప్‌కు వెళ్లడానికి అనుమతి దొరికింది. &lt;ref name=&quot;heartache2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/olympics/neeraj-chopra-olympic-gold-ends-generations-of-heartache-7443233/|title=Tokyo 2020: Neeraj Chopra soars to end generations of heartache|last=Koshie|first=Nihal|date=8 August 2021|work=[[The Indian Express]]|access-date=8 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807165048/https://indianexpress.com/article/olympics/neeraj-chopra-olympic-gold-ends-generations-of-heartache-7443233/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;long_wait&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/may/29/after-long-wait-neeraj-gets-france-visa-to-leave-soon-2309293.html|title=After long wait, Neeraj Chopra gets France visa, to leave soon|last=Das|first=Indraneel|date=29 May 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809183859/https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/may/29/after-long-wait-neeraj-gets-france-visa-to-leave-soon-2309293.html|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; ''సమావేశం సిడాడ్ డి లిస్బోవా'' కోసం [[పోర్చుగల్|పోర్చుగల్‌కు]] వెళ్లడానికి ముందు అతను తప్పనిసరియైన నిర్బంధ వ్యవధి కోసం 5 జూన్ 2021 న పారిస్‌కు వెళ్లాడు.&lt;ref name=&quot;flies_Europe2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/07/javelin-thrower-neeraj-chopra-flies-to-europe-first-competition-atlisbon-meet-2312604.html|title=Javelin thrower Neeraj Chopra flies to Europe, first competition at Lisbon meet|last=Das|first=Indraneel|date=7 June 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809181832/https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/07/javelin-thrower-neeraj-chopra-flies-to-europe-first-competition-atlisbon-meet-2312604.html|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; అతను తన అంతర్జాతీయ సీజన్ 2021 ను 83.18 మీటర్లు విసిరి అక్కడ ప్రారంభించాడు, అది అతనికి బంగారు పతకం సాధించింది. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/athletics/neeraj-chopra-throws-83-18m-to-clinch-gold-in-lisbon/articleshow/83410707.cms|title=Neeraj Chopra throws 83.18m to clinch gold in Lisbon|date=10 June 2021|website=[[The Times of India]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210618194037/https://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/athletics/neeraj-chopra-throws-83-18m-to-clinch-gold-in-lisbon/articleshow/83410707.cms|archive-date=18 June 2021|access-date=8 August 2021}}&lt;/ref&gt; చోప్రా తన కోచ్ తో తదుపరి శిక్షణ కోసం [[స్వీడన్|స్వీడన్‌]]&lt;nowiki/&gt;లోని ఉప్సలాకు వెళ్లే ముందు జూన్ 19 వరకు లిస్బన్‌లోనే ఉన్నాడు.

అతను జూన్ 22 న స్వీడన్‌లో జరిగిన కార్ల్‌స్టాడ్ మీట్‌లో పాల్గొన్నాడు, అక్కడ అతను 80.96 మీటర్ల త్రోతో స్వర్ణం సాధించాడు. ఆ తర్వాత [[ఫిన్‌లాండ్|ఫిన్లాండ్]] లో జరిగిన కుర్టేన్ ఆటలలో  86,79 మీటర్ల త్రో తో కాంస్యం గెలుచాడు.&lt;ref name=&quot;training_mode&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/11/i-was-in-training-mode-in-the-lisbon-event-javelin-thrower-neeraj-chopra-2314918.html|title=I was in training mode in the Lisbon event: Javelin thrower Neeraj Chopra|last=&lt;!--Staff writer(s)/no by-line.--&gt;|date=11 June 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Switzerland&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/29/javelin-throwerneeraj-chopra-pulls-out-of-switzerland-event-to-rest-ahead-of-olympics-2323167.html|title=Javelin thrower Neeraj Chopra pulls out of Switzerland event to rest ahead of Olympics|last=&lt;!--Staff writer(s)/no by-line.--&gt;|date=29 June 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809194248/https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/29/javelin-throwerneeraj-chopra-pulls-out-of-switzerland-event-to-rest-ahead-of-olympics-2323167.html|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; కుర్టేన్ ఆటల తరువాత మరో పొటీకై [[స్విట్జర్లాండ్]] లోని లూసర్న్ కు ప్రయాణించాడు కానీ అలసట కారణంగా ఉపసంహరించుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;Switzerland&quot; /&gt; అతను జూలై 13 న గేట్స్‌హెడ్‌లో జరిగే ''డైమండ్ లీగ్‌''లోకి ప్రవేశించడానికి [[యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్|యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్‌]] వీసా పొందడానికి ప్రయత్నించాడు, కానీ మహమ్మారి కారణంగా ఇబ్బందులు ఎదుర్కొన్నాడు. బదులుగా ఉప్సలాలో తన నైపుణ్యం మెరుగుకై శిక్షణ కొనసాగించాడు. &lt;ref name=&quot;feeling&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/olympics/2021/jul/11/missed-natural-feeling-of-being-in-world-class-event-but-staying-positive-neeraj-chopra-2328636.html|title=Missed natural feeling of being in world-class event but staying positive: Neeraj Chopra|last=&lt;!--Staff writer(s)/no by-line.--&gt;|date=11 July 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809194250/https://www.newindianexpress.com/sport/olympics/2021/jul/11/missed-natural-feeling-of-being-in-world-class-event-but-staying-positive-neeraj-chopra-2328636.html|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt;

=== 2020 టోక్యో ఒలింపిక్స్ ===
2021 ఆగస్టు 4 న, జపాన్ జాతీయ స్టేడియంలో భారతదేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహించి చోప్రా ఒలింపిక్స్‌లో అరంగేట్రం చేశాడు. &lt;ref name=&quot;Athletics CHOPRA Neeraj2&quot;&gt;{{Cite web|url=https://olympics.com/tokyo-2020/olympic-games/en/results/athletics/athlete-profile-n1305544-chopra-neeraj.htm|title=Athletics CHOPRA Neeraj – Tokyo 2020 Olympics|publisher=[[Olympics]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807124203/https://olympics.com/tokyo-2020/olympic-games/en/results/athletics/athlete-profile-n1305544-chopra-neeraj.htm|archive-date=7 August 2021|access-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; ఫైనల్‌కు ప్రవేశించడానికి అతను తన అర్హత గుంపులో 86.65 మీటర్లు విసిరాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.indiatoday.in/sports/tokyo-olympics/story/tokyo-olympics-eyes-on-neeraj-chopra-to-end-india-s-medal-drought-in-athletics-at-games-1838016-2021-08-07|title=Tokyo Olympics: Spotlight on javelin thrower Neeraj Chopra to end Independent India's wait for medal in athletics|date=7 August 2021|website=[[India Today]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210808184529/https://www.indiatoday.in/sports/tokyo-olympics/story/tokyo-olympics-eyes-on-neeraj-chopra-to-end-india-s-medal-drought-in-athletics-at-games-1838016-2021-08-07|archive-date=8 August 2021|access-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; ఆగస్టు 7 న తన రెండో ప్రయత్నంలో  87.58 మీటర్లు విసిరి ఫైనల్‌లో స్వర్ణ పతకాన్ని గెలుచుకున్నాడు, అథ్లెటిక్స్‌లో స్వర్ణ పతకం సాధించిన మొదటి భారతీయ ఒలింపియన్‌గా, అథ్లెటిక్స్‌లో స్వాతంత్య్ర భారత్ తొలి ఒలింపిక్ పతక విజేతగా నిలిచాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espn.in/olympics/summer/athletics/story/_/id/31979319/ice-cold-neeraj-chopra-class-rest-biggest-stage-tokyo-2020-olympics|title=Ice-cold Neeraj Chopra turns Olympic legend with India's first athletics gold|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=7 August 2021|publisher=[[ESPN]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807151955/https://www.espn.in/olympics/summer/athletics/story/_/id/31979319/ice-cold-neeraj-chopra-class-rest-biggest-stage-tokyo-2020-olympics|archive-date=7 August 2021|access-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; చోప్రా పతకంతో కలిపి 2020 ఒలింపిక్స్‌లో భారతదేశం మొత్తం ఏడు పతకాలు గెలిచింది, 2012 లండన్ ఒలింపిక్స్‌లో గెలిచిన ఆరు పతకాల ఉత్తమ ప్రదర్శనను అధిగమించింది.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.indiatoday.in/sports/tokyo-olympics/video/tokyo-2020-india-medal-tally-7-best-ever-olympics-recap-1838311-2021-08-08|title=Tokyo 2020: With 7 medals, India records its best-ever Olympic performance|date=7 August 2021|work=[[India Today]]}}&lt;/ref&gt; టోక్యోలో అతని ప్రదర్శన ఫలితంగా, చోప్రా పురుషుల జావెలిన్ త్రోలో అంతర్జాతీయంగా రెండవ ర్యాంక్ అథ్లెట్ అయ్యాడు. &lt;ref name=&quot;sports.ndtv.com&quot;&gt;{{Cite news|url=https://sports.ndtv.com/olympics-2020/neeraj-chopra-indias-olympic-gold-medallist-becomes-world-number-2-in-mens-javelin-throw-2508347|title=India's Olympic Gold Medallist Neeraj Chopra Becomes World Number 2 In Men's Javelin Throw|last=Shrivastava|first=Kislaya|date=11 August 2021|access-date=12 August 2021|publisher=[[NDTV]]|location=[[New Delhi]], India|language=English}}&lt;/ref&gt; 2008 సమ్మర్ ఒలింపిక్స్‌లో పురుషుల 10 మీటర్ల ఎయిర్ రైఫిల్‌లో బంగారు పతకం సాధించిన [[అభినవ్ బింద్రా]] తర్వాత వ్యక్తిగత ఒలింపిక్ బంగారు పతకాన్ని గెలుచుకున్న రెండో భారతీయుడిగా చోప్రా నిలిచాడు.&lt;ref name=&quot;nee3&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.news18.com/news/sports/neeraj-chopra-men-javelin-throw-live-updates-score-tokyo-olympics-india-athletics-latest-news-result-neeraj-live-streaming-details-4056974.html|title=Neeraj Chopra Men's Javelin Throw Live Updates, Tokyo Olympics: Neeraj Throws 87.58, 1st on Board in Gold Position|date=7 August 2021|website=[[News18 India|News18]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807123544/https://www.news18.com/news/sports/neeraj-chopra-men-javelin-throw-live-updates-score-tokyo-olympics-india-athletics-latest-news-result-neeraj-live-streaming-details-4056974.html|archive-date=7 August 2021|access-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; అతను తన విజయాన్ని స్ప్రింటర్స్ [[మిల్ఖా సింగ్|మిల్కా సింగ్]] మరియు [[పి.టి.ఉష|PT ఉష]], భారతదేశ మాజీ ఒలింపియన్లకు అంకితమిచ్చాడు. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/off-the-field/neeraj-chopra-makes-milkha-singhs-dream-a-reality-dedicates-olympic-gold-to-him-and-pt-usha/articleshow/85153736.cms|title=Neeraj Chopra makes Milkha Singh's dream a reality; dedicates Olympic gold to him and PT Usha|last=Mathur|first=Abhimanyu|date=8 August 2021|work=[[The Times of India]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809051740/https://timesofindia.indiatimes.com/sports/off-the-field/neeraj-chopra-makes-milkha-singhs-dream-a-reality-dedicates-olympic-gold-to-him-and-pt-usha/articleshow/85153736.cms|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt;
[[File:President Kovind presents Padma Shri to Shri Neeraj Chopra.jpg|thumb|upright=1.2|న్యూఢిల్లీలోని రాష్ట్రపతి భవన్‌లో రాష్ట్రపతి రామ్ నాథ్ కోవింద్ చేతులమీదుగా పద్మశ్రీ అవార్డు అందుకున్న నీరజ్ చోప్రా]]
==సాధించిన పథకాలు, రికార్డులు==
*ఒలింపిక్‌ స్వర్ణం: 2021

*ఆసియాడ్‌ స్వర్ణం: 2018

*కామన్వెల్త్‌ స్వర్ణం: 2018

*ఏషియన్‌ ఛాంపియన్‌షిప్‌: 2017

*వరల్డ్‌ అండర్‌-20 ఛాంపియన్‌షిప్‌ స్వర్ణం: 2016

*సౌత్‌ ఏషియన్‌ గేమ్స్‌ స్వర్ణం: 2016

*ఏషియన్‌ జూ.అథ్లెటిక్స్‌ ఛాంపియన్‌షిప్‌ రజతం: 2016

*ప్రస్తుత జాతీయ రికార్డు: 88.07 మీ., 2021
*జూనియర్‌ వరల్డ్‌ రికార్డు: 86.48 మీ., 2016
*ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్‌ ఛాంపియన్‌షిప్‌: 88.13 మీటర్లు, 2022

=== సంవత్సరాలవారిగా ఉత్తమ ప్రదర్శనలు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!సంవత్సరం
!పనితీరు &lt;ref name=&quot;DOB&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.worldathletics.org/athletes/india/neeraj-chopra-14549089|title=Neeraj CHOPRA {{!}} Profile|publisher=[[World Athletics]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210808034323/https://www.worldathletics.org/athletes/india/neeraj-chopra-14549089|archive-date=8 August 2021|access-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt;
!స్థలం
!తేదీ
|-
|2013
|69.66 మీటర్లు
|[[పటియాలా|పాటియాలా]], భారతదేశం
|26 జులై
|-
|2014
|70.19 మీటర్లు
|[[పటియాలా|పాటియాలా]], భారతదేశం
|17 ఆగస్టు
|-
|2015
|81.04 మీటర్లు
|[[పటియాలా|పాటియాలా]], భారతదేశం
|31 డిసెంబర్
|-
|2016
|86.48 మీటర్లు
|[[బ్యడ్గోస్|బైడ్‌గోస్జ్జ్]], పోలాండ్
|23 జులై
|-
|2017
|85.63 మీటర్లు
|[[పటియాలా|పాటియాలా]], భారతదేశం
|2 జూన్
|-
|2018
|88.06 మీటర్లు
|[[జకార్తా]], ఇండోనేషియా
|27 ఆగస్టు
|-
|2020
|87.86 మీటర్లు
|దక్షిణ ఆఫ్రికా
|28 జనవరి
|-
|2021
|88.07 మీటర్లు
|[[పటియాలా|పాటియాలా]], భారతదేశం
|5 మార్చి
|-
|2022
|88.13 మీటర్లు
|యుజీన్‌, అమెరికా
|24 జులై
|}

=== జాతీయ అవార్డులు ===

* [[అర్జున అవార్డు]] - 2018 &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.republicworld.com/amp/sports-news/other-sports/throwback-to-time-when-neeraj-chopra-won-arjuna-award-in-2018-after-commonwealth-games.html|title=Throwback to time when Neeraj Chopra won Arjuna award in 2018 after Commonwealth Games|last=Das|first=Saptarshi|date=7 August 2021|website=[[Republic TV|Republic World]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210811153329/https://www.republicworld.com/amp/sports-news/other-sports/throwback-to-time-when-neeraj-chopra-won-arjuna-award-in-2018-after-commonwealth-games.html|archive-date=11 August 2021|access-date=11 August 2021}}&lt;/ref&gt;
* విశిష్ట సేవా మెడల్ (VSM) - 2020 రిపబ్లిక్ డే గౌరవాలు&lt;ref name=&quot;Republic_Day&quot;&gt;{{Cite web|url=https://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/List%20of%20all%20gallantry%20and%20distinguished%20service%20awardees.%20-%20Copy%201.pdf|title=LIST OF PERSONNEL BEING CONFERRED GALLANTRY AND DISTINGUISHED AWARDS ON THE OCCASION OF REPUBLIC DAY 2020|date=25 January 2020|website=[[Press Information Bureau|Press Information Bureau of India]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807132638/https://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/List%20of%20all%20gallantry%20and%20distinguished%20service%20awardees.%20-%20Copy%201.pdf|archive-date=7 August 2021|access-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/news/national/subedar-neeraj-chopra-an-olympian-and-a-soldier/article35799143.ece|title=Subedar Neeraj Chopra — an Olympian and a soldier|last=Peri|first=Dinaker|date=8 August 2021|work=[[The Hindu]]|access-date=11 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809084515/https://www.thehindu.com/news/national/subedar-neeraj-chopra-an-olympian-and-a-soldier/article35799143.ece|archive-date=9 August 2021|issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt;
* ‘మేజర్‌ ధ్యాన్‌చంద్‌ ఖేల్‌రత్న’ అవార్డు &lt;ref name=&quot;‘ఖేల్‌రత్న’లు నీరజ్‌, మిథాలీ&quot;&gt;{{cite news |last1=Andrajyothy |title=‘ఖేల్‌రత్న’లు నీరజ్‌, మిథాలీ |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/khel-ratnas-are-neeraj-mithali-ngts-sports-1921111403121526 |accessdate=14 November 2021 |work= |date=14 November 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20211114071300/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/khel-ratnas-are-neeraj-mithali-ngts-sports-1921111403121526 |archivedate=14 నవంబర్ 2021 |language=te |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
*  [[పద్మశ్రీ పురస్కారం|పద్మశ్రీ 2021]]&lt;ref name=&quot;నీరజ్‌...ఇక పద్మశ్రీ&quot;&gt;{{cite news |last1=Andhra Jyothy |title=నీరజ్‌...ఇక పద్మశ్రీ |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/neeraj-chopra-padma-shri-ngts-sports-1922032903580729 |accessdate=29 March 2022 |work= |date=29 March 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220329103149/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/neeraj-chopra-padma-shri-ngts-sports-1922032903580729 |archivedate=29 March 2022 |language=te}}&lt;/ref&gt;
 
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
==బాహ్య లంకెలు==
{{Commons category|Neeraj Chopra}}
* {{iaaf name|id=277499}}
*[https://www.twitter.com/Neeraj_chopra1/ Neeraj Chopra] at [[Twitter]]
[[వర్గం:1997 జననాలు]]
[[వర్గం:హర్యానా క్రీడాకారులు]]
[[వర్గం:భారతీయ క్రీడాకారులు]]</text>
      <sha1>rc0304jf2zy6inmi1bqvtmct6yf4h5r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606863</id>
      <parentid>3606862</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:00:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="70474" xml:space="preserve">{{Infobox sportsperson
| honorific_prefix =  సుబేదార్
| name = నీరజ్‌ చోప్రా
| honorific_suffix =  
| image =   Neeraj Chopra Of India(Javelin).jpg
| headercolor = 
| nationality = {{IND}}
| birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1997|12|24}} 
| birth_place = [[పానిపట్]] , [[హర్యానా]], భారతదేశం 
| country = భారతదేశం 
| education = డీఏవీ కాలేజ్ , చండీగఢ్  
| nickname = 
| sport =  ఫీల్డ్‌ అండ్‌ ట్రాక్‌ 
| event = జావెలిన్‌ త్రో  
|pb = 88.07  (2021) = 2020 టోక్యో ఒలింపిక్స్‌  – స్వర్ణ పతకం
|show-medals=2016 south asian games--gold
2016 asian junior championship---silver
2016-world u 20 championship---gold(world junior record)
2017-asian grand frix series-silver
2017-asian grand frix series-silver
2017-asian grand frix series-bronze
2017-asian championships--gold
2018-Offenburg Speerwurf Meeting-silver
2018-Commonwealth Games-gold
2018-Sotteville Athletics Meet-gold
2018-Savo Games-gold
2018-Asian Games-gold(national record)
2020-Athletics Central North West League Meeting
(qualifying event for Summer Olympics)-gold
2021-Meeting Cidade de Lisboa-gold 
2021-Folksam Grand Prix-gold
2021-Kourtane Games- bronze
2021-Olympic Games-gold}}
సుబేదార్ '''నీరజ్ చోప్రా''' (జననం 24 డిసెంబర్ 1997) [[జావెలిన్ త్రో|జావెలిన్ త్రోలో]] పాల్గొనే ఒక భారతీయ ట్రాక్ &amp; ఫీల్డ్ అథ్లెట్. అతను '''ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్''' ప్రకారం అంతర్జాతీయంగా రెండవ స్థానంలో ఉన్నాడు. చోప్రా [[భారత సైన్యం]][[భారత సైనిక దళం|లో]] జూనియర్ కమిషన్డ్ ఆఫీసర్ (JCO). [[ఒలింపిక్ క్రీడలలో భారతదేశం|ఒలింపిక్స్‌లో భారతదేశానికి]] బంగారు పతకం సాధించిన మొదటి ట్రాక్ అండ్ ఫీల్డ్ అథ్లెట్. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://economictimes.indiatimes.com/news/sports/tokyo-olympics-2020-neeraj-chopra-wins-historic-gold-in-javelin-throw-indias-first-athletics-medal-in-100-yrs/videoshow/85128656.cms|title=Tokyo Olympics 2020: Neeraj Chopra wins historic Gold in javelin throw, India's first athletics medal in 100 yrs|date=2021-08-07|website=[[Mirror Now]]|publisher=[[The Economic Times]]|access-date=2021-08-16}}&lt;/ref&gt; అతను ఐఎఎఎఫ్ (IAAF) ప్రపంచ U20 ఛాంపియన్‌షిప్‌లో భారతదేశం తరుపున గెలిచిన మొదటి ట్రాక్ అండ్ ఫీల్డ్ అథ్లెట్, 2016 లో అతను 86.48 మీటర్ల ప్రపంచ అండర్ -20 రికార్డు త్రోను సాధించాడు, ప్రపంచ రికార్డు సృష్టించిన మొదటి భారతీయ అథ్లెట్‌గా నిలిచాడు.

చోప్రా ఆగస్టు 7న తన రెండో ప్రయత్నంలో  87.58 మీటర్లు విసిరి ఫైనల్‌లో స్వర్ణ పతకాన్ని గెలుచుకున్నాడు, అథ్లెటిక్స్‌లో స్వర్ణ పతకం సాధించిన మొదటి భారతీయ ఒలింపియన్‌గా మరియు అథ్లెటిక్స్‌లో స్వాతంత్య్రానంతరం భారత తొలి ఒలింపిక్ పతక విజేతగా నిలిచాడు. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espn.in/olympics/summer/athletics/story/_/id/31979319/ice-cold-neeraj-chopra-class-rest-biggest-stage-tokyo-2020-olympics|title=Ice-cold Neeraj Chopra turns Olympic legend with India's first athletics gold|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=7 August 2021|publisher=[[ESPN]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807151955/https://www.espn.in/olympics/summer/athletics/story/_/id/31979319/ice-cold-neeraj-chopra-class-rest-biggest-stage-tokyo-2020-olympics|archive-date=7 August 2021|access-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt;

[[అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాల కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ|అమెరికా]]&lt;nowiki/&gt;లోని యుజీన్‌లో జరుగుతున్న 2022 ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్ చాంపియన్‌షిప్‌లో నీరజ్ చోప్రా 2022 జలై 24న జావెలిన్ త్రో ఫైనల్లో 88.13 మీటర్ల దూరం విసిరి రజతం కైవసం చేసుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 2003 ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్ ఛాంపియన్‌లో కాంస్య పతకాన్ని గెలుచుకున్న [[అంజు బాబీ జార్జ్]] తర్వాత ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో పతకం గెలిచిన రెండవ భారతీయుడిగా నీరజ్ చోప్రా నిలిచాడు.

==జననం, విద్యాభ్యాసం== 
నీరజ్ చోప్రా [[హర్యానా]] రాష్ట్రం, [[పానిపట్]] జిల్లా, ఖాంద్రా గ్రామంలో 24 డిసెంబర్ 1997న సతీష్ కుమార్ చోప్రా, సరోజ్ బాలాదేవి దంపతులకు జన్మించాడు.&lt;ref name=&quot;ఆ కన్నీళ్లే.. పునాది రాళ్లు&quot;&gt;{{cite news |last1=EENADU |title=ఆ కన్నీళ్లే.. పునాది రాళ్లు |url=https://www.eenadu.net/sports/newsarticle/general/0402/121161763 |accessdate=8 August 2021 |date=8 August 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210808045817/https://www.eenadu.net/sports/newsarticle/general/0402/121161763 |archivedate=8 August 2021 |language=te |work= |url-status=live }}&lt;/ref&gt; చోప్రా చండీగఢ్ డీఏవీ కాలేజీలో గ్రాడ్యుయేషన్ పూర్తి చేశాడు.&lt;ref name=&quot;భారత్‌కు స్వర్ణం అందించిన ఈ నీరజ్ చోప్రా ఎవరు?&quot;&gt;{{cite news |last1=Andrajyothy |title=భారత్‌కు స్వర్ణం అందించిన ఈ నీరజ్ చోప్రా ఎవరు? |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/neeraj-chopra-olympic-games-gold-medal-1921080705481052 |accessdate=7 August 2021 |work= |date=7 August 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210807135655/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/neeraj-chopra-olympic-games-gold-medal-1921080705481052 |archivedate=7 August 2021 |language=te |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;స్వర్ణ నీరాజనం&quot;&gt;{{cite news |last1=Andrajyothy |title=స్వర్ణ నీరాజనం |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/olympic-gold-medallist-neeraj-chopras-life-1921080804030580 |accessdate=9 August 2021 |work= |date=8 August 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210809181553/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/olympic-gold-medallist-neeraj-chopras-life-1921080804030580 |archivedate=9 August 2021 |language=te |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

==క్రీడా జీవితం==

=== ప్రారంభ శిక్షణ ===
చిన్నప్పుడు ఒకసారి అతని ఊబకాయం గురించి స్థానిక పిల్లలు అతడిని ఆటపట్టించారు, దాంతో చోప్రా తండ్రి అతడిని మద్లౌడాలోని వ్యాయామశాలలో చేర్పించాడు; తరువాత అతను [[పానిపట్]] లోని జిమ్‌లో చేరాడు. పానిపట్ లోని శివాజీ స్టేడియంలో ఆడుతున్నప్పుడు, అతను కొంతమంది జావెలిన్-త్రో క్రీడాకారులను చూసి స్వయంగా పాల్గొనడం ప్రారంభించాడు. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/tokyo-olympics/india-in-tokyo/neeraj-chopra-i-was-not-thinking-about-johannes-vetter-but-about-myself-and-my-throw/articleshow/85266620.cms|title=I was not thinking about Johannes Vetter, but about myself and my throw: Neeraj Chopra|last=Kumar|first=Amit|date=12 August 2021|work=[[The Times of India]]|access-date=13 August 2021|publication-place=[[New Delhi]]|language=en}}&lt;/ref&gt;

చోప్రా సమీపంలోని పానిపట్ స్పోర్ట్స్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా (సాయ్, SAI) కేంద్రాన్ని సందర్శించాడు, అక్కడ 2010 శీతాకాలంలో జావెలిన్ త్రోయర్ జైవీర్ చౌదరి అతనిలోని ప్రతిభను గుర్తించాడు. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/home/sunday-times/how-a-chubby-guy-became-champ/articleshow/63862709.cms|title=How a chubby guy became champ|last=Ghosh|first=Avijit|date=4 September 2018|work=[[The Times of India]]|access-date=11 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210423025946/https://timesofindia.indiatimes.com/home/sunday-times/how-a-chubby-guy-became-champ/articleshow/63862709.cms|archive-date=23 April 2021}}&lt;/ref&gt; శిక్షణ లేకుండా చోప్రా 40 మీటర్ల త్రో వేయగల సామర్థ్యాన్ని గమనించి, చౌదరి అతని మొదటి కోచ్ అయ్యాడు. &lt;ref name=&quot;spearman&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/asian-games/asian-games-neeraj-chopra-spearman-from-khandra-5281087/|title=Asian Games: Neeraj Chopra, spearman from Khandra|last=Amsan|first=Andrew|date=29 July 2018|work=[[The Indian Express]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807121938/https://indianexpress.com/article/sports/asian-games/asian-games-neeraj-chopra-spearman-from-khandra-5281087/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; చౌదరి నుండి మరియు జలంధర్‌లో జావెలిన్ కోచ్ కింద శిక్షణ పొందిన మరికొంత మంది అనుభవజ్ఞులైన అథ్లెట్ల నుండి చోప్రా క్రీడ యొక్క ప్రాథమిక విషయాలను నేర్చుకున్నారు.&lt;ref name=&quot;sensation&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-javelin-south-asian-games-garry-calvert/|title=India’s latest athletics sensation Neeraj Chopra is brimming with natural talent|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=28 February 2016|work=[[The Indian Express]]|access-date=15 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt; ఆ తర్వాత త్వరలోనే తన మొదటి పతకం, జిల్లాస్థాయి పోటీలలో కాంస్య పతకాన్ని గెలుచుకున్నాడు. ఆపై అతని సామర్ధ్యాలను అభివృద్ధి చేసుకుంటూ పానిపట్‌లో నివసించడానికి అతని కుటుంబాన్ని ఒప్పించాడు.&lt;ref name=&quot;sensation&quot; /&gt;
[[దస్త్రం:The_President,_Shri_Ram_Nath_Kovind_presenting_the_Arjuna_Award,_2018_to_Shri_Neeraj_Chopra_for_Athletics,_in_a_glittering_ceremony,_at_Rashtrapati_Bhavan,_in_in_New_Delhi_on_September_25,_2018.JPG|ఎడమ|thumb|244x244px|చోప్రా 25 సెప్టెంబర్ 2018 న భారత రాష్ట్రపతి [[రామ్‌నాథ్‌ కోవింద్‌|రామ్ నాథ్ కోవింద్]] నుండి [[అర్జున అవార్డు|అర్జున అవార్డును]] అందుకున్నాడు. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://m.timesofindia.com/sports/more-sports/others/national-sports-awards-2018-list-of-awardees/amp_articleshow/65940079.cms|title=National Sports Awards 2018: List of awardees|date=25 September 2018|website=The Times of India|access-date=14 August 2021}}&lt;/ref&gt;]]
ఒక సంవత్సరం పాటు చౌదరి కింద శిక్షణ పొందిన తరువాత, 13 ఏళ్ల చోప్రాను [[పంచ్‌కులా|పంచకులలోని]] టౌ దేవిలాల్ స్పోర్ట్స్ కాంప్లెక్స్‌లో చేర్చారు.  అప్పుడి హర్యానా రాష్ట్రంలో సింథటిక్ రన్‌వేతో ఉన్న రెండు సౌకర్యాలలో  ఆ స్పోర్ట్స్ కాంప్లెక్స్ ఒకటి. అక్కడ రన్నింగ్ కోచ్ '''నసీమ్ అహ్మద్''' కింద జావెలిన్ త్రోతో పాటు సుదూర పరుగులో శిక్షణ పొందాడు. పంచకులాకు ప్రత్యేక జావెలిన్ కోచ్ లేనందున, చోప్రా మరియు తోటి జావెలిన్ త్రో ఆటగాడు పర్మీందర్ సింగ్, చెక్ దేశ ఛాంపియన్ జాన్ జెలెజ్నీ వీడియోలను డౌన్‌లోడ్ చేసి, అతని శైలిని అనుకరించడానికి ప్రయత్నించారు. &lt;ref name=&quot;sensation2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-javelin-south-asian-games-garry-calvert/|title=India’s latest athletics sensation Neeraj Chopra is brimming with natural talent|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=28 February 2016|work=[[The Indian Express]]|access-date=15 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt; మొదట్లో టౌ దేవిలో, చోప్రా సాధారణంగా దాదాపు 55 మీటర్లు విసిరేవాడు, కానీ కొన్నిరోజులకే తన పరిధిని పెంచుకున్నాడు 27 అక్టోబర్ 2012 న [[లక్నో|లక్నోలో]] జరిగిన జాతీయ జూనియర్ అథ్లెటిక్స్ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో, 68.40 మీటర్ల కొత్త జాతీయ రికార్డు త్రోతో స్వర్ణం సాధించాడు. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://indianathletics.in/wp-content/uploads/2019/06/28th-Nat-Jr.pdf|title=28th NATIONAL JUNIOR ATHLETICS CHAMPIONSHIPS-2012|year=2012|website=[[Athletics Federation of India]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210811153205/https://indianathletics.in/wp-content/uploads/2019/06/28th-Nat-Jr.pdf|archive-date=11 August 2021|access-date=11 August 2021}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;notebook&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/olympics/former-coach-recalls-the-chubby-kid-with-a-notebook-now-an-olympic-gold-medallist-neeraj-chopra-7443442/|title=Former coach recalls the chubby Neeraj Chopra with a notebook, now an Olympic gold medallist|last=Sharma|first=Nitin|date=7 August 2021|work=[[The Indian Express]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807163231/https://indianexpress.com/article/olympics/former-coach-recalls-the-chubby-kid-with-a-notebook-now-an-olympic-gold-medallist-neeraj-chopra-7443442/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt;

=== అంతర్జాతీయ స్థాయిలో పాల్గొనటం ===
2013 లో, చోప్రా తన మొదటి అంతర్జాతీయ పోటీ, [[ఉక్రెయిన్|యుక్రెయిన్ లో]] జరిగిన వరల్డ్ యూత్ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో ప్రవేశించాడు. &lt;ref name=&quot;sensation3&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-javelin-south-asian-games-garry-calvert/|title=India’s latest athletics sensation Neeraj Chopra is brimming with natural talent|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=28 February 2016|work=[[The Indian Express]]|access-date=15 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt; అతను 2014 లో తన మొదటి అంతర్జాతీయ పతకాన్ని గెలుచుకున్నాడు, [[బ్యాంకాక్|బ్యాంకాక్‌లో]] [[యువజన ఒలింపిక్ క్రీడా పోటీలు|జరిగిన యూత్ ఒలింపిక్స్]] అర్హత పోటీలలో రజతం సాధించాడు.&lt;ref name=&quot;from_chubby&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/sport/athletics/neeraj-chopra-from-chubby-kid-trying-to-lose-weight-to-olympic-champion/article35786631.ece|title=Neeraj Chopra: From chubby kid trying to lose weight to Olympic champion|last=Rayan|first=Stan|date=7 August 2021|work=[[The Hindu]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807151728/https://www.thehindu.com/sport/athletics/neeraj-chopra-from-chubby-kid-trying-to-lose-weight-to-olympic-champion/article35786631.ece|archive-date=7 August 2021|language=en-IN|issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt; 2014 ''సీనియర్ నేషనల్స్'' లో తన తొలి 70 మీటర్లపై త్రో వేసాడు.

2015 లో, ఆల్ ఇండియా ఇంటర్-యూనివర్సిటీ అథ్లెటిక్స్ మీట్‌లో 81.04 మీటర్లు విసిరి, చోప్రా జూనియర్ కేటగిరీలో మునుపటి ప్రపంచ రికార్డును బద్దలు కొట్టాడు; ఇది అతని మొదటి 80 మీటర్లపై త్రో.&lt;ref name=&quot;notebook2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/olympics/former-coach-recalls-the-chubby-kid-with-a-notebook-now-an-olympic-gold-medallist-neeraj-chopra-7443442/|title=Former coach recalls the chubby Neeraj Chopra with a notebook, now an Olympic gold medallist|last=Sharma|first=Nitin|date=7 August 2021|work=[[The Indian Express]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807163231/https://indianexpress.com/article/olympics/former-coach-recalls-the-chubby-kid-with-a-notebook-now-an-olympic-gold-medallist-neeraj-chopra-7443442/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt;

[[కేరళ|కేరళలో]] జరిగిన 2015 నేషనల్ ఆటలలో చోప్రా ఐదవ స్థానంలో ముగించాడు,&lt;ref name=&quot;ESPN Staff&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.espn.in/olympics/story/_/id/31996957/neeraj-chopra-not-going-content-olympic-gold-sit-laurel|title=Neeraj Chopra: I am not going to be content with Olympic gold and sit on this laurel.|date=10 August 2021|access-date=14 August 2021|publisher=[[ESPN]]|language=English}}&lt;/ref&gt; ఫలితంగా జాతీయ స్థాయి శిక్షణ శిబిరం కోసం పిలుపు అందుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;spearman2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/asian-games/asian-games-neeraj-chopra-spearman-from-khandra-5281087/|title=Asian Games: Neeraj Chopra, spearman from Khandra|last=Amsan|first=Andrew|date=29 July 2018|work=[[The Indian Express]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807121938/https://indianexpress.com/article/sports/asian-games/asian-games-neeraj-chopra-spearman-from-khandra-5281087/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; దాంతో 2016 లో పంచకుల వదిలి [[పటియాలా|పాటియాలా]]&lt;nowiki/&gt;లోని ''నేతాజీ సుభాష్ నేషనల్ స్పోర్ట్స్ ఇన్స్టిట్యూట్''కు వెళ్ళాడు.&lt;ref name=&quot;sensation4&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-javelin-south-asian-games-garry-calvert/|title=India’s latest athletics sensation Neeraj Chopra is brimming with natural talent|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=28 February 2016|work=[[The Indian Express]]|access-date=15 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Army_job&quot;&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/athletics/world-record-holder-neeraj-chopra-gets-army-job-starts-supporting-farmer-father/articleshow/57604623.cms|title=World record holder Neeraj Chopra gets Army job, starts supporting farmer father|date=12 March 2017|work=[[The Times of India]]|access-date=29 August 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180123162618/https://timesofindia.indiatimes.com//sports/more-sports/athletics/world-record-holder-neeraj-chopra-gets-army-job-starts-supporting-farmer-father/articleshow/57604623.cms|archive-date=23 January 2018}}&lt;/ref&gt; చోప్రా ప్రకారం, జాతీయ శిబిరంలో చేరడంతో అతని కెరీర్‌ ఒక మలుపు తిరిగింది, ఎందుకంటే అక్కడ పంచకుల కంటే మెరుగైన సౌకర్యాలు, మెరుగైన నాణ్యమైన ఆహారం, మెరుగైన శిక్షణ అందుకున్నాడు. అతని ప్రకారం, జాతీయ స్థాయి జావెలిన్ త్రోయర్లతో శిక్షణ పొందడం అతని మనోధైర్యాన్ని పెంచింది.&lt;ref name=&quot;ESPN Staff&quot; /&gt; కేవలం చోప్రా కొరకు 2010 కామన్వెల్త్ గేమ్స్ కాంస్య పతక విజేత కాశీనాథ్ నాయక్‌ను కోచ్ గా కేటాయించారు, అయితే నాయక్ శిక్షణ నియమావళి చాలా కష్టంగా ఉందని, నెలన్నర తర్వాత తనంతట తానుగా శిక్షణను తిరిగి ప్రారంభించాడు. &lt;ref name=&quot;sensation4&quot; /&gt;

=== 2016 జూనియర్ ప్రపంచ పోటీలు, ఆర్మీలో చేరిక ===
2016 దక్షిణ ఆసియా క్రీడలలో , చోప్రా [[గౌహతి]]&lt;nowiki/&gt;లో అథ్లెటిక్స్ ఫైనల్స్‌లో కొత్త వ్యక్తిగత అత్యుత్తమ విజయాన్ని సాధించాడు, 83 మీటర్ల ఒలింపిక్ అర్హత మార్కుకు కాస్త తక్కువైనా, 82.23 మీటర్ల త్రోతో స్వర్ణం గెలిచాడు. అతను ఆ నెలలో ఆస్ట్రేలియన్ కోచ్ గ్యారీ కాల్వర్ట్ కింద శిక్షణ కూడా ప్రారంభించాడు. &lt;ref name=&quot;sensation5&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-javelin-south-asian-games-garry-calvert/|title=India’s latest athletics sensation Neeraj Chopra is brimming with natural talent|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=28 February 2016|work=[[The Indian Express]]|access-date=15 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt; చోప్రా [[పోలాండ్]]&lt;nowiki/&gt;లోని బిడ్గాష్చ్ లో జరిగిన 2016 ఐఎఎఎఫ్ ప్రపంచ యు20 పోటీలలో 86,48 మీటర్ల త్రోతో కొత్త ప్రపంచ జూనియర్ రికార్డ్ను నెలకొల్పి బంగారు పతకం గెలిచాడు. అలా ఒక ప్రపంచ రికార్డు సాధించిన మొట్టమొదటి భారతీయ అథ్లెట్ చోప్రానే, అదే సమయంలో ఇది ఒక కొత్త జాతీయ రికార్డు కూడా.&lt;ref name=&quot;world_champion&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-creates-history-becomes-first-indian-world-champion-in-athletics-2932114/|title=Neeraj Chopra creates history to become first Indian world champion in athletics|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=24 July 2016|work=[[The Indian Express]]|access-date=11 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201108091246/https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-creates-history-becomes-first-indian-world-champion-in-athletics-2932114/|archive-date=8 November 2020}}&lt;/ref&gt; ఆ పోటీలలో అతను యు20 రికార్డ్ డిఫెండింగ్ ఒలింపిక్ ఛాంపియన్ కేషోర్న్ వాల్‌కాట్ రికార్డును అధిగమించినప్పటికీ, 2016 వేసవి ఒలింపిక్స్‌ అర్హతకు చివరి తేదీ జూలై 11 ఒక వారం ముందే వెళ్ళిపొతయింది. దాంతో అర్హత సాధించలేకపోయింది. ఏప్రిల్ 2016 లో న్యూఢిల్లీలో జరిగిన ఫెడరేషన్ కప్ సమయంలో వచ్చిన వెన్నునొప్పి కారణంగా రియో కోసం అతని సన్నాహాలు కూడా దెబ్బతిన్నాయి, ఇది పోటీలో అతని ప్రదర్శనను గణనీయంగా ప్రభావితం చేసింది.&lt;ref name=&quot;world_champion&quot; /&gt;

దక్షిణ ఆసియా క్రీడలలో చోప్రా ప్రదర్శన మరియు అతని సామర్థ్యం భారత సైన్యాన్ని ఆకట్టుకుంది. అతనికి రాజ్‌పుతానా రైఫిల్స్‌లో జూనియర్ కమీషన్డ్ ఆఫీసర్ (JCO) గా నేరుగా నియామకాన్ని నాయబ్ సుబేదార్ ర్యాంక్‌తో ఇచ్చింది, ఈ ర్యాంక్ సాధారణంగా అథ్లెట్లకు మంజూరు చేయబడదు, వీరిని సాధారణంగా నాన్-కమిషన్డ్ ఆఫీసర్‌లుగా (NCO) నియమించుకుంటారు. &lt;ref name=&quot;hero&quot;&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/athletics/Javelin-hero-Neeraj-Chopra-to-join-Indian-Army/articleshow/53393502.cms|title=Javelin hero Neeraj Chopra to join Indian Army|last=Sura|first=Ajay|date=26 July 2016|work=[[The Times of India]]|access-date=29 August 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180906074552/https://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/athletics/Javelin-hero-Neeraj-Chopra-to-join-Indian-Army/articleshow/53393502.cms|archive-date=6 September 2018}}&lt;/ref&gt; సెప్టెంబర్ 2016 లో, అతను [[బెంగుళూరు]]&lt;nowiki/&gt;లోని స్పోర్ట్స్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా కేంద్రంలో శిక్షణ కోసం నేతాజీ సుభాస్ నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ స్పోర్ట్స్ నుండి బయలుదేరాడు. అతను డిసెంబర్ 2016 లో అధికారికంగా జెసిఓగా చేరాడు, తదనంతరం అతని శిక్షణను కొనసాగించడానికి పొడిగించిన సెలవులను పొందాడు.&lt;ref name=&quot;Army_job2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/athletics/world-record-holder-neeraj-chopra-gets-army-job-starts-supporting-farmer-father/articleshow/57604623.cms|title=World record holder Neeraj Chopra gets Army job, starts supporting farmer father|date=12 March 2017|work=[[The Times of India]]|access-date=29 August 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180123162618/https://timesofindia.indiatimes.com//sports/more-sports/athletics/world-record-holder-neeraj-chopra-gets-army-job-starts-supporting-farmer-father/articleshow/57604623.cms|archive-date=23 January 2018}}&lt;/ref&gt;
[[దస్త్రం:Neeraj_Chopra_Of_India(Gold)_,_Ahmed_B_A_Of_Qatar(Silver)_And_Davinder_Singh_Of_India(Bronze).jpg|thumb|256x256px|2017 లో [[ఒడిషా|ఒడిశాలోని]] [[భుబనేశ్వర్|భువనేశ్వర్‌లో]] జరిగిన ఆసియా అథ్లెటిక్స్ పోటీలలో చోప్రా బంగారు పతకం సాధించాడు.]]
2017 ఆసియా అథ్లెటిక్స్ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో చోప్రా 85.23 మీటర్లు విసిరి స్వర్ణం సాధించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/slumbering-neeraj-chopra-wakes-up-in-time-4743357/|title=Asian Athletics Championship: Slumbering Neeraj Chopra wakes up in time|last=Koshie|first=Nihal|date=10 July 2017|website=[[The Indian Express]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210206171730/https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/slumbering-neeraj-chopra-wakes-up-in-time-4743357/|archive-date=6 February 2021|access-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; తర్వాత ప్రపంచ ఛాంపియన్‌షిప్‌ల కోసం ఆగస్టులో లండన్‌కు వెళ్లాడు, కానీ ఫైనల్స్‌కు చేరుకోవడానికి ముందే తొలగించబడ్డాడు.&lt;ref name=&quot;suffers&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-suffers-groin-injury-in-zurich-diamond-league-finals-4813150/|title=Neeraj Chopra suffers groin injury in Zurich Diamond League Finals|last=&lt;!--Staff writer(s)/no by-line.--&gt;|date=25 August 2017|work=[[The Indian Express]]|access-date=29 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt; ఆగష్టు 24 న, జ్యూరిచ్ డైమండ్ లీగ్ ఫైనల్స్‌లో తన మూడవ ప్రయత్నంలో గజ్జల (groin) చోట పెద్ద గాయమయింది, ఆ ప్రయత్నంలో అతను 83.39 మీటర్ల దూరాన్ని సాధించాడు; గాయం కారణంగా, అతను తన నాల్గవ ప్రయత్నాన్ని ఫౌల్ చేసాడు, తన మిగిలిన చివరి రెండు ప్రయత్నాలను దాటవేసాడు. &lt;ref name=&quot;suffers&quot; /&gt; అతని మొదటి మరియు ఉత్తమ త్రో 83.80 మీటర్లు అతనికి ఏడవ స్థానంలో నిలిపింది.&lt;ref name=&quot;suffers&quot; /&gt; ఫలితంగా, 2017 లో అన్ని తదితర పోటీల నుండి వైదొలిగాడు.&lt;ref name=&quot;reboots&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/neeraj-chopra-reboots-along-the-rhine-5073383/|title=Neeraj Chopra reboots along the Rhine|last=Koshie|first=Nihal|date=22 February 2018|work=[[The Indian Express]]|access-date=29 August 2021|location=}}&lt;/ref&gt; గాయాల నుండి కోలుకున్న తర్వాత, వెర్నర్ డేనియల్స్‌తో శిక్షణ కోసం [[జర్మనీ]]&lt;nowiki/&gt;లోని ఆఫెన్‌బర్గ్‌కు వెళ్లాడు. అతని మాజీ కోచ్ కాల్వర్ట్ తన కాంట్రాక్టుపై వివాదాల కారణంగా మేలో భారతదేశాన్ని విడిచిపెట్టాడు.&lt;ref name=&quot;reboots&quot; /&gt;

2018 కామన్వెల్త్ క్రీడల్లో పురుషుల జావెలిన్ త్రోలో, అతను 86.47 మీటర్ల సీజన్-ఉత్తమ త్రోను నమోదు చేశాడు, కామన్వెల్త్ గేమ్స్‌లో జావెలిన్ త్రోలో గెలిచిన మొదటి భారతీయుడయ్యాడు. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/commonwealth-games/cwg-2018-neeraj-chopra-wins-javelin-gold-with-season-best-throw/articleshow/63758103.cms|title=CWG 2018: Neeraj Chopra wins javelin gold with season-best throw|date=14 April 2018|work=[[The Times of India]]|access-date=14 April 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210423030341/https://timesofindia.indiatimes.com/sports/commonwealth-games/cwg-2018-neeraj-chopra-wins-javelin-gold-with-season-best-throw/articleshow/63758103.cms|archive-date=23 April 2021}}&lt;/ref&gt; మే 2018 లో ''దోహా డైమండ్ లీగ్‌''లో 87.43 మీటర్లు విసిరి జాతీయ రికార్డును బద్దలు కొట్టాడు.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://scroll.in/field/877972/iaaf-diamond-league-neeraj-chopra-breaks-his-own-javelin-throw-national-record-again-finishes-4th|title=IAAF Diamond League: Neeraj Chopra breaks his own javelin throw national record again, finishes 4th|date=4 May 2018|work=[[Scroll.in]]|access-date=4 May 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200907185308/https://scroll.in/field/877972/iaaf-diamond-league-neeraj-chopra-breaks-his-own-javelin-throw-national-record-again-finishes-4th|archive-date=7 September 2020}}&lt;/ref&gt;

ఆగష్టు 2018 లో, భారతదేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహించి [[ఆసియా క్రీడలు|ఆసియా క్రీడలలో]] చోప్రా అరంగేట్రం చేసాడు. ఆ ఆటలలో జరిగే దేశాల పరేడ్ లో భారత బృందానికి జెండా మోసాడు. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.insidethegames.biz/articles/1068714/india-chooses-javelin-thrower-chopra-as-flagbearer-for-2018-asian-games-opening-ceremony|title=India chooses javelin thrower Chopra as flagbearer for 2018 Asian Games Opening Ceremony|last=McKay|first=Duncan|date=12 August 2018|website=insidethegames.biz|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201118094009/https://www.insidethegames.biz/articles/1068714/india-chooses-javelin-thrower-chopra-as-flagbearer-for-2018-asian-games-opening-ceremony|archive-date=18 November 2020|access-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; ఆగష్టు 27 న, అతను [[ఆసియా క్రీడలు - 2018|2018 ఆసియా క్రీడల]]&lt;nowiki/&gt;లో పురుషుల జావెలిన్ త్రోలో స్వర్ణం సాధించడానికి 88.06 మీటర్ల దూరం విసిరాడు, తన స్వంత జాతీయ రికార్డును మెరుగుపరుచుకున్నాడు. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.news18.com/news/sports/asian-games-live-updates-day-9-indias-neeraj-chopra-clinches-gold-medal-in-javelin-throw-final-1857453.html|title=Asian Games, Live Updates, Day 9: India's Neeraj Chopra Clinches Gold Medal in Javelin Throw Final|date=27 August 2018|work=[[News18 India|News18]]|access-date=27 August 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807123217/https://www.news18.com/news/sports/asian-games-live-updates-day-9-indias-vikas-krishan-overcomes-pakistans-ahmed-tanveer-mens-tt-team-playing-vietnam-1857453.html|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; ఆసియా క్రీడల్లో జావెలిన్ త్రోలో భారతదేశానికి ఇదే మొదటి బంగారు పతకం. దేశ అత్యున్నత క్రీడా పురస్కారం [[రాజీవ్ గాంధీ ఖేల్‌రత్న|మేజర్ ధ్యాన్‌చంద్ ఖేల్ రత్న]] కోసం అథ్లెటిక్స్ ఫెడరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా (AFI) సిఫారసు చేసిన ఏకైక ట్రాక్ అండ్ ఫీల్డ్ అథ్లెట్ చోప్రా మాత్రమే, కానీ సెప్టెంబర్ 2018 లో [[అర్జున అవార్డు]]&lt;nowiki/&gt;ను అందుకున్నాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.indiatoday.in/sports/athletics/story/neeraj-chopra-recommended-for-khel-ratna-by-athletics-federation-of-india-1683779-2020-05-30|title=Neeraj Chopra recommended for Rajiv Gandhi Khel Ratna by Athletics Federation of India|date=30 May 2020|website=[[India Today]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210716101841/https://www.indiatoday.in/sports/athletics/story/neeraj-chopra-recommended-for-khel-ratna-by-athletics-federation-of-india-1683779-2020-05-30|archive-date=16 July 2021|access-date=16 July 2021}}&lt;/ref&gt; నవంబర్‌లో సైన్యం అతన్ని సుబేదార్‌ పదవికి ప్రమోట్ చేసింది. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://theprint.in/india/with-olympics-golden-throw-subedar-neeraj-chopra-could-land-promotion-in-army/711237/|title=With Olympics 'golden throw', Subedar Neeraj Chopra could land promotion in Army|last=Philip|first=Snehesh Alex|date=8 August 2021|work=[[ThePrint]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210808135016/https://theprint.in/india/with-olympics-golden-throw-subedar-neeraj-chopra-could-land-promotion-in-army/711237/|archive-date=8 August 2021}}&lt;/ref&gt;

తదనంతరం 2021 కి వాయిదా వేయబడిన, 2020 టోక్యో ఒలింపిక్స్‌కు చోప్రా తన జర్మన్ కోచ్ '''ఉవే హోన్''', బయోమెకానిక్స్ నిపుణుడు '''క్లాస్ బార్టోనిట్జ్''' మరియు ఫిజియోథెరపిస్ట్ '''ఇషాన్ మార్వా''' మార్గదర్శకత్వంతో శిక్షణ పొందాడు.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/olympics/raining-rewards-for-neeraj-chopra-full-list-of-cash-awards-given-to-indias-olympic-gold-medallist-7443557/|title=Raining rewards for Neeraj Chopra: A list of cash awards for Olympic gold medallist|date=12 August 2021|work=[[The Indian Express]]|access-date=13 August 2021|location=New Delhi, India|language=English}}&lt;/ref&gt; 2018 - 2019 సమయంలో, హోన్ చోప్రా యొక్క త్రోయింగ్ టెక్నిక్‌ను మెరుగుపరిచాడు, హోన్ ప్రకారం ఇది గతంలో &quot;అటవికం&quot;గా ఉంది.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://olympics.com/en/featured-news/india-javelin-throw-neeraj-chopra-coach-uwe-hohn|title=Who is Neeraj Chopra’s coach?|date=9 August 2021|website=olympics.com|url-status=live|access-date=13 August 2021}}&lt;/ref&gt;

=== గాయం మరియు కోలుకోవడం ===
చోప్రా తన కుడి మోచేతి ఎముకలో స్పర్స్, దానికి సంబంధించిన శస్త్రచికిత్స కారణంగా దోహాలో 2019 ప్రపంచ పోటీలకు దూరమయ్యాడు. పటియాలాలో మరియు విజయనగర్ లోని స్పోర్ట్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ స్పోర్ట్ లో ధ్యానం, పునరావాస శిక్షణతో కొంతకాలం కోలుకున్న తర్వాత, చోప్రా జర్మన్ బయోమెకానిక్స్ నిపుణుడు '''క్లాస్ బార్టోనిట్జ్''' దగ్గర శిక్షణ కోసం 2019 నవంబర్‌లో [[దక్షిణాఫ్రికా]] వెళ్లాడు.&lt;ref name=&quot;reading&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/grounded-for-long-neeraj-chopra-gets-wings-tokyo-olympics-6241931/|title=Reading Shiv Khera's book Jeet Aapki and meditation helped Neeraj Chopra during tough times|last=Sharma|first=Nitin|date=30 January 2020|work=[[The Indian Express]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807140948/https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/grounded-for-long-neeraj-chopra-gets-wings-tokyo-olympics-6241931/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/sports/neeraj-chopra-no-longer-training-with-high-profile-coach-uwe-hohn-6143382/|title=Neeraj Chopra no longer training with high-profile coach Hohn|last=Koshie|first=Nihal|date=30 November 2019|website=[[The Indian Express]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200406080159/https://indianexpress.com/article/sports/neeraj-chopra-no-longer-training-with-high-profile-coach-uwe-hohn-6143382/|archive-date=6 April 2020|access-date=4 May 2020}}&lt;/ref&gt; గతంలో, అతనికి '''గ్యారీ కాల్వర్ట్''' &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.indiatoday.in/sports/other-sports/story/neeraj-chopra-s-former-coach-dies-javelin-star-posts-emotional-message-1299003-2018-07-28|title=Neeraj Chopra's former coach dies, javelin star posts emotional message|date=28 July 2018|website=[[India Today]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180729133324/https://www.indiatoday.in/sports/other-sports/story/neeraj-chopra-s-former-coach-dies-javelin-star-posts-emotional-message-1299003-2018-07-28|archive-date=29 July 2018|access-date=4 May 2020}}&lt;/ref&gt; మరియు '''వెర్నర్ డేనియల్స్''' శిక్షణ ఇచ్చారు. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://scroll.in/field/887634/watch-on-this-day-two-years-ago-javelin-thrower-neeraj-chopra-became-a-world-junior-record-holder|title=Watch: On this day two years ago, Javelin Thrower Neeraj Chopra became a world junior record holder|date=23 July 2018|website=[[Scroll.in]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201109043417/https://scroll.in/field/887634/watch-on-this-day-two-years-ago-javelin-thrower-neeraj-chopra-became-a-world-junior-record-holder|archive-date=9 November 2020|access-date=4 May 2020}}&lt;/ref&gt;

16 నెలల విరామం తరువాత జనవరి 2020 లో [[దక్షిణాఫ్రికా]]&lt;nowiki/&gt;లో జరిగిన ''అథ్లెటిక్స్ సెంట్రల్ నార్త్ వెస్ట్ లీగ్'' సమావేశంలో 87.86 మీటర్ల త్రో గెలిచి  అంతర్జాతీయ పోటీలలో తిరిగి ప్రవేశించాడు. ఈ 85 మీటర్లపై త్రోతో టోక్యో ఒలింపిక్స్లో పాల్గొనే అర్హత సాధించాడు.&lt;ref name=&quot;reading2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/grounded-for-long-neeraj-chopra-gets-wings-tokyo-olympics-6241931/|title=Reading Shiv Khera's book Jeet Aapki and meditation helped Neeraj Chopra during tough times|last=Sharma|first=Nitin|date=30 January 2020|work=[[The Indian Express]]|access-date=7 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807140948/https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/grounded-for-long-neeraj-chopra-gets-wings-tokyo-olympics-6241931/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt;

దక్షిణాఫ్రికా తరువాత, చోప్రా శిక్షణ కోసం టర్కీకి వెళ్లాడు, కాని [[2019–21 కరోనావైరస్ మహమ్మారి|COVID-19 మహమ్మారి]] కారణంగా మార్చి 2020 లో భారతదేశానికి తిరిగి రావలిసి వచ్చింది. &lt;ref name=&quot;flies_Europe&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/07/javelin-thrower-neeraj-chopra-flies-to-europe-first-competition-atlisbon-meet-2312604.html|title=Javelin thrower Neeraj Chopra flies to Europe, first competition at Lisbon meet|last=Das|first=Indraneel|date=7 June 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809181832/https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/07/javelin-thrower-neeraj-chopra-flies-to-europe-first-competition-atlisbon-meet-2312604.html|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; భారతదేశంలో మహమ్మారి మరియు లాక్డౌన్ కారణంగా,&lt;ref name=&quot;flies_Europe&quot; /&gt; చోప్రా మరుసటి సంవత్సరం '''ఎనైఎస్ (NIS) పాటియాలా'''లో శిక్షణ పొందాడు.&lt;ref name=&quot;heartache&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/olympics/neeraj-chopra-olympic-gold-ends-generations-of-heartache-7443233/|title=Tokyo 2020: Neeraj Chopra soars to end generations of heartache|last=Koshie|first=Nihal|date=8 August 2021|work=[[The Indian Express]]|access-date=8 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807165048/https://indianexpress.com/article/olympics/neeraj-chopra-olympic-gold-ends-generations-of-heartache-7443233/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; 2020 చివరలో, జాతీయ జావెలిన్ బృందం కోసం భారత అథ్లెటిక్స్ ఫెడరేషన్, ఒడిశా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[భుబనేశ్వర్|భువనేశ్వర్‌లోని]] కళింగ స్టేడియంలో శిక్షణ శిబిరాన్ని ఏర్పాటు చేసింది, చోప్రా డిసెంబర్ 2020 నుండి ఫిబ్రవరి 2021 వరకు దానికి హాజరయ్యారు. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/olympics/2021/aug/08/when-odisha-opened-its-arms-to-neeraj--co-amid-covid-lockdown-2341824.html|title=When Odisha opened its arms to Neeraj &amp; Co amid COVID lockdown|last=Das|first=Tanmay|date=8 August 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809182632/https://www.newindianexpress.com/sport/olympics/2021/aug/08/when-odisha-opened-its-arms-to-neeraj--co-amid-covid-lockdown-2341824.html|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt;

5 మార్చి 2021 న, చోప్రా మళ్లీ 88.07 మీటర్లు విసిరి తన స్వంత జాతీయ రికార్డును బద్దలు కొట్టాడు, అలాగే అంతర్జాతీయంగా మూడో ర్యాంక్ కు ఎదిగాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espn.in/athletics/story/_/id/31010150/neeraj-chopra-nordic-weapon-breaker-storms-national-records|title=Neeraj Chopra's Nordic weapon: Breaker of storms, and national records|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=5 March 2021|publisher=[[ESPN]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210514022627/https://www.espn.in/athletics/story/_/id/31010150/neeraj-chopra-nordic-weapon-breaker-storms-national-records|archive-date=14 May 2021|access-date=8 March 2021}}&lt;/ref&gt;

మహమ్మారి కారణంగా, శిక్షణ కోసం స్వీడన్ వెళ్లడానికి కావాల్సిన వీసా దరఖాస్తు తిరస్కరించబడింది. వారాల తరబడి ప్రయత్నించాక, ''యువజన వ్యవహారాలు, క్రీడల మంత్రిత్వ శాఖ'' మరియు ''విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ'' జోక్యంతో తన కోచ్‌తో కలిసి యూరప్‌కు వెళ్లడానికి అనుమతి దొరికింది. &lt;ref name=&quot;heartache2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/olympics/neeraj-chopra-olympic-gold-ends-generations-of-heartache-7443233/|title=Tokyo 2020: Neeraj Chopra soars to end generations of heartache|last=Koshie|first=Nihal|date=8 August 2021|work=[[The Indian Express]]|access-date=8 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807165048/https://indianexpress.com/article/olympics/neeraj-chopra-olympic-gold-ends-generations-of-heartache-7443233/|archive-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;long_wait&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/may/29/after-long-wait-neeraj-gets-france-visa-to-leave-soon-2309293.html|title=After long wait, Neeraj Chopra gets France visa, to leave soon|last=Das|first=Indraneel|date=29 May 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809183859/https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/may/29/after-long-wait-neeraj-gets-france-visa-to-leave-soon-2309293.html|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; ''సమావేశం సిడాడ్ డి లిస్బోవా'' కోసం [[పోర్చుగల్|పోర్చుగల్‌కు]] వెళ్లడానికి ముందు అతను తప్పనిసరియైన నిర్బంధ వ్యవధి కోసం 5 జూన్ 2021 న పారిస్‌కు వెళ్లాడు.&lt;ref name=&quot;flies_Europe2&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/07/javelin-thrower-neeraj-chopra-flies-to-europe-first-competition-atlisbon-meet-2312604.html|title=Javelin thrower Neeraj Chopra flies to Europe, first competition at Lisbon meet|last=Das|first=Indraneel|date=7 June 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809181832/https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/07/javelin-thrower-neeraj-chopra-flies-to-europe-first-competition-atlisbon-meet-2312604.html|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; అతను తన అంతర్జాతీయ సీజన్ 2021 ను 83.18 మీటర్లు విసిరి అక్కడ ప్రారంభించాడు, అది అతనికి బంగారు పతకం సాధించింది. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/athletics/neeraj-chopra-throws-83-18m-to-clinch-gold-in-lisbon/articleshow/83410707.cms|title=Neeraj Chopra throws 83.18m to clinch gold in Lisbon|date=10 June 2021|website=[[The Times of India]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210618194037/https://timesofindia.indiatimes.com/sports/more-sports/athletics/neeraj-chopra-throws-83-18m-to-clinch-gold-in-lisbon/articleshow/83410707.cms|archive-date=18 June 2021|access-date=8 August 2021}}&lt;/ref&gt; చోప్రా తన కోచ్ తో తదుపరి శిక్షణ కోసం [[స్వీడన్|స్వీడన్‌]]&lt;nowiki/&gt;లోని ఉప్సలాకు వెళ్లే ముందు జూన్ 19 వరకు లిస్బన్‌లోనే ఉన్నాడు.

అతను జూన్ 22 న స్వీడన్‌లో జరిగిన కార్ల్‌స్టాడ్ మీట్‌లో పాల్గొన్నాడు, అక్కడ అతను 80.96 మీటర్ల త్రోతో స్వర్ణం సాధించాడు. ఆ తర్వాత [[ఫిన్‌లాండ్|ఫిన్లాండ్]] లో జరిగిన కుర్టేన్ ఆటలలో  86,79 మీటర్ల త్రో తో కాంస్యం గెలుచాడు.&lt;ref name=&quot;training_mode&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/11/i-was-in-training-mode-in-the-lisbon-event-javelin-thrower-neeraj-chopra-2314918.html|title=I was in training mode in the Lisbon event: Javelin thrower Neeraj Chopra|last=&lt;!--Staff writer(s)/no by-line.--&gt;|date=11 June 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Switzerland&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/29/javelin-throwerneeraj-chopra-pulls-out-of-switzerland-event-to-rest-ahead-of-olympics-2323167.html|title=Javelin thrower Neeraj Chopra pulls out of Switzerland event to rest ahead of Olympics|last=&lt;!--Staff writer(s)/no by-line.--&gt;|date=29 June 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809194248/https://www.newindianexpress.com/sport/other/2021/jun/29/javelin-throwerneeraj-chopra-pulls-out-of-switzerland-event-to-rest-ahead-of-olympics-2323167.html|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; కుర్టేన్ ఆటల తరువాత మరో పొటీకై [[స్విట్జర్లాండ్]] లోని లూసర్న్ కు ప్రయాణించాడు కానీ అలసట కారణంగా ఉపసంహరించుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;Switzerland&quot; /&gt; అతను జూలై 13 న గేట్స్‌హెడ్‌లో జరిగే ''డైమండ్ లీగ్‌''లోకి ప్రవేశించడానికి [[యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్|యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్‌]] వీసా పొందడానికి ప్రయత్నించాడు, కానీ మహమ్మారి కారణంగా ఇబ్బందులు ఎదుర్కొన్నాడు. బదులుగా ఉప్సలాలో తన నైపుణ్యం మెరుగుకై శిక్షణ కొనసాగించాడు. &lt;ref name=&quot;feeling&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/sport/olympics/2021/jul/11/missed-natural-feeling-of-being-in-world-class-event-but-staying-positive-neeraj-chopra-2328636.html|title=Missed natural feeling of being in world-class event but staying positive: Neeraj Chopra|last=&lt;!--Staff writer(s)/no by-line.--&gt;|date=11 July 2021|work=[[The New Indian Express]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809194250/https://www.newindianexpress.com/sport/olympics/2021/jul/11/missed-natural-feeling-of-being-in-world-class-event-but-staying-positive-neeraj-chopra-2328636.html|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt;

=== 2020 టోక్యో ఒలింపిక్స్ ===
2021 ఆగస్టు 4 న, జపాన్ జాతీయ స్టేడియంలో భారతదేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహించి చోప్రా ఒలింపిక్స్‌లో అరంగేట్రం చేశాడు. &lt;ref name=&quot;Athletics CHOPRA Neeraj2&quot;&gt;{{Cite web|url=https://olympics.com/tokyo-2020/olympic-games/en/results/athletics/athlete-profile-n1305544-chopra-neeraj.htm|title=Athletics CHOPRA Neeraj – Tokyo 2020 Olympics|publisher=[[Olympics]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807124203/https://olympics.com/tokyo-2020/olympic-games/en/results/athletics/athlete-profile-n1305544-chopra-neeraj.htm|archive-date=7 August 2021|access-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; ఫైనల్‌కు ప్రవేశించడానికి అతను తన అర్హత గుంపులో 86.65 మీటర్లు విసిరాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.indiatoday.in/sports/tokyo-olympics/story/tokyo-olympics-eyes-on-neeraj-chopra-to-end-india-s-medal-drought-in-athletics-at-games-1838016-2021-08-07|title=Tokyo Olympics: Spotlight on javelin thrower Neeraj Chopra to end Independent India's wait for medal in athletics|date=7 August 2021|website=[[India Today]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210808184529/https://www.indiatoday.in/sports/tokyo-olympics/story/tokyo-olympics-eyes-on-neeraj-chopra-to-end-india-s-medal-drought-in-athletics-at-games-1838016-2021-08-07|archive-date=8 August 2021|access-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt; ఆగస్టు 7 న తన రెండో ప్రయత్నంలో  87.58 మీటర్లు విసిరి ఫైనల్‌లో స్వర్ణ పతకాన్ని గెలుచుకున్నాడు, అథ్లెటిక్స్‌లో స్వర్ణ పతకం సాధించిన మొదటి భారతీయ ఒలింపియన్‌గా, అథ్లెటిక్స్‌లో స్వాతంత్య్ర భారత్ తొలి ఒలింపిక్ పతక విజేతగా నిలిచాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.espn.in/olympics/summer/athletics/story/_/id/31979319/ice-cold-neeraj-chopra-class-rest-biggest-stage-tokyo-2020-olympics|title=Ice-cold Neeraj Chopra turns Olympic legend with India's first athletics gold|last=Selvaraj|first=Jonathan|date=7 August 2021|publisher=[[ESPN]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807151955/https://www.espn.in/olympics/summer/athletics/story/_/id/31979319/ice-cold-neeraj-chopra-class-rest-biggest-stage-tokyo-2020-olympics|archive-date=7 August 2021|access-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; చోప్రా పతకంతో కలిపి 2020 ఒలింపిక్స్‌లో భారతదేశం మొత్తం ఏడు పతకాలు గెలిచింది, 2012 లండన్ ఒలింపిక్స్‌లో గెలిచిన ఆరు పతకాల ఉత్తమ ప్రదర్శనను అధిగమించింది.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.indiatoday.in/sports/tokyo-olympics/video/tokyo-2020-india-medal-tally-7-best-ever-olympics-recap-1838311-2021-08-08|title=Tokyo 2020: With 7 medals, India records its best-ever Olympic performance|date=7 August 2021|work=[[India Today]]}}&lt;/ref&gt; టోక్యోలో అతని ప్రదర్శన ఫలితంగా, చోప్రా పురుషుల జావెలిన్ త్రోలో అంతర్జాతీయంగా రెండవ ర్యాంక్ అథ్లెట్ అయ్యాడు. &lt;ref name=&quot;sports.ndtv.com&quot;&gt;{{Cite news|url=https://sports.ndtv.com/olympics-2020/neeraj-chopra-indias-olympic-gold-medallist-becomes-world-number-2-in-mens-javelin-throw-2508347|title=India's Olympic Gold Medallist Neeraj Chopra Becomes World Number 2 In Men's Javelin Throw|last=Shrivastava|first=Kislaya|date=11 August 2021|access-date=12 August 2021|publisher=[[NDTV]]|location=[[New Delhi]], India|language=English}}&lt;/ref&gt; 2008 సమ్మర్ ఒలింపిక్స్‌లో పురుషుల 10 మీటర్ల ఎయిర్ రైఫిల్‌లో బంగారు పతకం సాధించిన [[అభినవ్ బింద్రా]] తర్వాత వ్యక్తిగత ఒలింపిక్ బంగారు పతకాన్ని గెలుచుకున్న రెండో భారతీయుడిగా చోప్రా నిలిచాడు.&lt;ref name=&quot;nee3&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.news18.com/news/sports/neeraj-chopra-men-javelin-throw-live-updates-score-tokyo-olympics-india-athletics-latest-news-result-neeraj-live-streaming-details-4056974.html|title=Neeraj Chopra Men's Javelin Throw Live Updates, Tokyo Olympics: Neeraj Throws 87.58, 1st on Board in Gold Position|date=7 August 2021|website=[[News18 India|News18]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807123544/https://www.news18.com/news/sports/neeraj-chopra-men-javelin-throw-live-updates-score-tokyo-olympics-india-athletics-latest-news-result-neeraj-live-streaming-details-4056974.html|archive-date=7 August 2021|access-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; అతను తన విజయాన్ని స్ప్రింటర్స్ [[మిల్ఖా సింగ్|మిల్కా సింగ్]] మరియు [[పి.టి.ఉష|PT ఉష]], భారతదేశ మాజీ ఒలింపియన్లకు అంకితమిచ్చాడు. &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/off-the-field/neeraj-chopra-makes-milkha-singhs-dream-a-reality-dedicates-olympic-gold-to-him-and-pt-usha/articleshow/85153736.cms|title=Neeraj Chopra makes Milkha Singh's dream a reality; dedicates Olympic gold to him and PT Usha|last=Mathur|first=Abhimanyu|date=8 August 2021|work=[[The Times of India]]|access-date=9 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809051740/https://timesofindia.indiatimes.com/sports/off-the-field/neeraj-chopra-makes-milkha-singhs-dream-a-reality-dedicates-olympic-gold-to-him-and-pt-usha/articleshow/85153736.cms|archive-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt;
[[File:President Kovind presents Padma Shri to Shri Neeraj Chopra.jpg|thumb|upright=1.2|న్యూఢిల్లీలోని రాష్ట్రపతి భవన్‌లో రాష్ట్రపతి రామ్ నాథ్ కోవింద్ చేతులమీదుగా పద్మశ్రీ అవార్డు అందుకున్న నీరజ్ చోప్రా]]
==సాధించిన పథకాలు, రికార్డులు==
*ఒలింపిక్‌ స్వర్ణం: 2021

*ఆసియాడ్‌ స్వర్ణం: 2018

*కామన్వెల్త్‌ స్వర్ణం: 2018

*ఏషియన్‌ ఛాంపియన్‌షిప్‌: 2017

*వరల్డ్‌ అండర్‌-20 ఛాంపియన్‌షిప్‌ స్వర్ణం: 2016

*సౌత్‌ ఏషియన్‌ గేమ్స్‌ స్వర్ణం: 2016

*ఏషియన్‌ జూ.అథ్లెటిక్స్‌ ఛాంపియన్‌షిప్‌ రజతం: 2016

*ప్రస్తుత జాతీయ రికార్డు: 88.07 మీ., 2021
*జూనియర్‌ వరల్డ్‌ రికార్డు: 86.48 మీ., 2016
*ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్‌ ఛాంపియన్‌షిప్‌: 88.13 మీటర్లు, 2022

=== సంవత్సరాలవారిగా ఉత్తమ ప్రదర్శనలు ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!సంవత్సరం
!పనితీరు &lt;ref name=&quot;DOB&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.worldathletics.org/athletes/india/neeraj-chopra-14549089|title=Neeraj CHOPRA {{!}} Profile|publisher=[[World Athletics]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210808034323/https://www.worldathletics.org/athletes/india/neeraj-chopra-14549089|archive-date=8 August 2021|access-date=9 August 2021}}&lt;/ref&gt;
!స్థలం
!తేదీ
|-
|2013
|69.66 మీటర్లు
|[[పటియాలా|పాటియాలా]], భారతదేశం
|26 జులై
|-
|2014
|70.19 మీటర్లు
|[[పటియాలా|పాటియాలా]], భారతదేశం
|17 ఆగస్టు
|-
|2015
|81.04 మీటర్లు
|[[పటియాలా|పాటియాలా]], భారతదేశం
|31 డిసెంబర్
|-
|2016
|86.48 మీటర్లు
|[[బ్యడ్గోస్|బైడ్‌గోస్జ్జ్]], పోలాండ్
|23 జులై
|-
|2017
|85.63 మీటర్లు
|[[పటియాలా|పాటియాలా]], భారతదేశం
|2 జూన్
|-
|2018
|88.06 మీటర్లు
|[[జకార్తా]], ఇండోనేషియా
|27 ఆగస్టు
|-
|2020
|87.86 మీటర్లు
|దక్షిణ ఆఫ్రికా
|28 జనవరి
|-
|2021
|88.07 మీటర్లు
|[[పటియాలా|పాటియాలా]], భారతదేశం
|5 మార్చి
|-
|2022
|88.13 మీటర్లు
|యుజీన్‌, అమెరికా
|24 జులై
|}

=== జాతీయ అవార్డులు ===

* [[అర్జున అవార్డు]] - 2018 &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.republicworld.com/amp/sports-news/other-sports/throwback-to-time-when-neeraj-chopra-won-arjuna-award-in-2018-after-commonwealth-games.html|title=Throwback to time when Neeraj Chopra won Arjuna award in 2018 after Commonwealth Games|last=Das|first=Saptarshi|date=7 August 2021|website=[[Republic TV|Republic World]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210811153329/https://www.republicworld.com/amp/sports-news/other-sports/throwback-to-time-when-neeraj-chopra-won-arjuna-award-in-2018-after-commonwealth-games.html|archive-date=11 August 2021|access-date=11 August 2021}}&lt;/ref&gt;
* విశిష్ట సేవా మెడల్ (VSM) - 2020 రిపబ్లిక్ డే గౌరవాలు&lt;ref name=&quot;Republic_Day&quot;&gt;{{Cite web|url=https://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/List%20of%20all%20gallantry%20and%20distinguished%20service%20awardees.%20-%20Copy%201.pdf|title=LIST OF PERSONNEL BEING CONFERRED GALLANTRY AND DISTINGUISHED AWARDS ON THE OCCASION OF REPUBLIC DAY 2020|date=25 January 2020|website=[[Press Information Bureau|Press Information Bureau of India]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210807132638/https://static.pib.gov.in/WriteReadData/userfiles/List%20of%20all%20gallantry%20and%20distinguished%20service%20awardees.%20-%20Copy%201.pdf|archive-date=7 August 2021|access-date=7 August 2021}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/news/national/subedar-neeraj-chopra-an-olympian-and-a-soldier/article35799143.ece|title=Subedar Neeraj Chopra — an Olympian and a soldier|last=Peri|first=Dinaker|date=8 August 2021|work=[[The Hindu]]|access-date=11 August 2021|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210809084515/https://www.thehindu.com/news/national/subedar-neeraj-chopra-an-olympian-and-a-soldier/article35799143.ece|archive-date=9 August 2021|issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt;
* ‘మేజర్‌ ధ్యాన్‌చంద్‌ ఖేల్‌రత్న’ అవార్డు &lt;ref name=&quot;‘ఖేల్‌రత్న’లు నీరజ్‌, మిథాలీ&quot;&gt;{{cite news |last1=Andrajyothy |title=‘ఖేల్‌రత్న’లు నీరజ్‌, మిథాలీ |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/khel-ratnas-are-neeraj-mithali-ngts-sports-1921111403121526 |accessdate=14 November 2021 |work= |date=14 November 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20211114071300/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/khel-ratnas-are-neeraj-mithali-ngts-sports-1921111403121526 |archivedate=14 నవంబర్ 2021 |language=te |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
*  [[పద్మశ్రీ పురస్కారం|పద్మశ్రీ 2021]]&lt;ref name=&quot;నీరజ్‌...ఇక పద్మశ్రీ&quot;&gt;{{cite news |last1=Andhra Jyothy |title=నీరజ్‌...ఇక పద్మశ్రీ |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/neeraj-chopra-padma-shri-ngts-sports-1922032903580729 |accessdate=29 March 2022 |work= |date=29 March 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220329103149/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/neeraj-chopra-padma-shri-ngts-sports-1922032903580729 |archivedate=29 March 2022 |language=te}}&lt;/ref&gt;
 
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
==బాహ్య లంకెలు==
{{Commons category|Neeraj Chopra}}
* {{iaaf name|id=277499}}
*[https://www.twitter.com/Neeraj_chopra1/ Neeraj Chopra] at [[Twitter]]
[[వర్గం:1997 జననాలు]]
[[వర్గం:హర్యానా క్రీడాకారులు]]
[[వర్గం:భారతీయ క్రీడాకారులు]]</text>
      <sha1>qbonp7zvrsr699p9y74qvisp7xkbzhf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>నైనీటాల్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>338578</id>
    <redirect title="నైనితాల్" />
    <revision>
      <id>3606756</id>
      <parentid>3399074</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T00:42:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>9652</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Fixing double redirect to [[నైనితాల్]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="60" xml:space="preserve">#దారిమార్పు [[నైనితాల్]]</text>
      <sha1>bstefbpdub37gnwoi8ttu5xqmamc1ib</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>నైనీటాల్ జిల్లా</title>
    <ns>0</ns>
    <id>338580</id>
    <redirect title="నైనితాల్" />
    <revision>
      <id>3606757</id>
      <parentid>3399075</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T00:42:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>9652</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Fixing double redirect to [[నైనితాల్]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="60" xml:space="preserve">#దారిమార్పు [[నైనితాల్]]</text>
      <sha1>bstefbpdub37gnwoi8ttu5xqmamc1ib</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>జితేందర్ సింగ్ షుంటి</title>
    <ns>0</ns>
    <id>340075</id>
    <revision>
      <id>3606791</id>
      <parentid>3416453</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T02:31:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>KINNERA ARAVIND</username>
        <id>86886</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPTE, #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5634" xml:space="preserve">{{Infobox officeholder
| name = జితేందర్ సింగ్ షుంటి
| image         = Jitender Singh Shunty Padma Shree Award.jpg
| caption = 
| birth_date = {{Birth date and age|1962|08|01|df=y}}
| residence = 
| death_date = 
| death_place = 
| term = 
| office =  ఢిల్లీ శాసనసభ సభ్యుడు
| constituency1 = షహదర
| predecessor =నరేందర్ నాథ్
| successor = రామ్ నివాస్ గోయెల్
| term_start = 2013
| term_end = 2015
| office1 = 
| term2 = 
| predecessor1 = 
| successor1 = 
| party = [[బిజెపి]]
| religion = 
| spouse = 
| children = 
| website = 
| footnotes = 
| date = 
| year = 
| source = 
| awards = 
}}
'''జితేందర్ సింగ్ షుంటి''' (జననం 1 ఆగస్టు 1962), ఒక భారతీయ రాజకీయ నాయకుడు, సామాజిక కార్యకర్త. 2013లో [[భారతీయ జనతా పార్టీ]] నుంచి షాదర నుంచి శాసనసభ సభ్యుడిగా షుంటి ఎన్నికయ్యారు. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://delhiassembly.nic.in/aspfile/whos_who/VthAssembly/JitenderSinghShunty.htm|title=Jitender Singh 'Shunty'|website=delhiassembly.nic.in|access-date=2021-11-28}}&lt;/ref&gt; అతను షహీద్ భగత్ సింగ్ సేవాదళ్ అనే స్వచ్ఛంద సంస్థ స్థాపకుడు, ఇది హిందూ,సిక్కు మతాల మార్గనిర్దేశం చేసిన విధంగా అస్థికలను దహనం చేయడానికి, బూడిదను చేయడానికి నిమజ్జనం సహాయపడుతుంది. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.thequint.com/photos/in-photos-claiming-the-unclaimed-corpse-dead-body-cremation-shaheed-bhagat-singh-seva-dal-ngo|title=In Photos: Providing Dignity to the Dead By Claiming the Unclaimed|last=Khan|first=Sahiba Nusrat|date=2017-02-18|website=TheQuint|language=en|access-date=2021-11-28}}&lt;/ref&gt;

== జీవిత చరిత్ర ==
జితేందర్ సింగ్ షంటీ 1996  లో షహీద్ భగత్ సింగ్ సేవా దళ్ ను స్థాపించారు.  [[ఢిల్లీ]]&lt;nowiki/&gt;లోని ఝిల్మిల్ వార్డు నుండి స్వతంత్ర కౌన్సిలర్ గా రాజకీయాల్లో తన వృత్తిని ప్రారంభించాడు.  2008లో బిజెపిలో భాగం అయిన ఆయన ఈస్ట్ మునిసిపల్ కార్పొరేషన్ లోని ఝిల్మిల్ వార్డు నుంచి కౌన్సిలర్ ఎన్నికలకు పోటీ చేసి ఎన్నికలలో విజయం సాధించారు. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/cities/delhi/shunty-had-sought-police-security-a-year-ago-installed-cctv-cameras-at-home/|title=Shunty had sought police security a year ago, installed CCTV cameras at home|date=2014-09-04|website=The Indian Express|language=en|access-date=2021-11-28}}&lt;/ref&gt; 2013లో జరిగిన తన మొదటి ఢిల్లీ అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో షహ్దారా నియోజకవర్గం నుంచి పోటీ చేసి 45,364 ఓట్లతో  విజయం సాధించాడు. &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== అవార్డులు, విజయాలు ==

* '100 సార్లు రక్తదానం చేసిన ప్రపంచంలోని తొలి సిక్కు', ఢిల్లీ స్టేట్ బ్లడ్ ట్రాన్స్ ఫ్యూజన్ కౌన్సిల్ ప్రదానం చేసిన 'డోనర్ సింగ్' బిరుదు &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/cities/delhi/2019/jun/19/mp-gambhir-felicitates-sikh-social-worker-for-donating-blood-100-times-1992257.html|title=Delhi: MP Gautam Gambhir felicitates Sikh social worker for donating blood 100 times|website=The New Indian Express|access-date=2021-11-28}}&lt;/ref&gt;
* ఐఎస్ బీటీఐ- 70 సార్లు రక్తదానం చేసినందుకు చాప్టర్ అవార్డు
* వరల్డ్ బుక్ ఆఫ్ రికార్డ్స్ లో 100 రెట్లు బ్లడ్ డోనర్ వరల్డ్ రికార్డ్
* నేషనల్ బ్లడ్ ట్రాన్స్ ఫ్యూజన్ కౌన్సిల్ (భారత ప్రభుత్వం) , ఢిల్లీ స్టేట్ బ్లడ్ ట్రాన్స్ ఫ్యూజన్ కౌన్సిల్ (ఢిల్లీ ఎన్ సిటి ప్రభుత్వం) ద్వారా సెంచూరియన్ అవార్డు 
* కోవిడ్ సందర్భంగా సామాజిక సహకారానికి పద్మశ్రీ పురస్కారం.

== మూలాలు ==
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:1962 జననాలు]]
[[వర్గం:ఢిల్లీ రాజకీయ నాయకులు]]
[[వర్గం:పద్మశ్రీ పురస్కార గ్రహీతలు]]</text>
      <sha1>t56fzz94rhw75wjsnuszvz4ywuo22em</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>2022</title>
    <ns>0</ns>
    <id>341886</id>
    <revision>
      <id>3606965</id>
      <parentid>3580063</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T09:28:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4070:410C:206F:0:0:8FB:98B0</ip>
      </contributor>
      <comment>/* మరణాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12731" xml:space="preserve">2022 గ్రెగోరియన్‌ కాలెండరు యొక్క సాధారణ సంవత్సరము.2022 నూతన సంవత్సరం శనివారంతో ప్రారంభం అవుతుంది.

== సంఘటనలు ==

=== జనవరి 2022 ===
* [[జనవరి 2]]
** ఘోరమైన నిరసనల మధ్య సూడాన్ ప్రధాని అబ్దల్లా హమ్‌డోక్ రాజీనామా చేశారు. 
*
* [[జనవరి 5]] - 2022 కజఖ్ అశాంతికి ప్రతిస్పందనగా [[కజకస్తాన్|కజకిస్తాన్‌లో]] దేశవ్యాప్త అత్యవసర పరిస్థితిని ప్రకటించారు.ప్రధాన మంత్రి అస్కర్ మామిన్ మంత్రివర్గం రాజీనామా చేయగా, అధ్యక్షుడు కాస్సిమ్-జోమార్ట్ టోకాయేవ్ మాజీ అధ్యక్షుడు నూర్సుల్తాన్ నజర్‌బయేవ్‌ను తొలగించారు
*
* [[జనవరి 7]] - [[2019–21 కరోనావైరస్ మహమ్మారి|కోవిడ్-19 మహమ్మారి]] : ప్రపంచవ్యాప్తంగా [[కోవిడ్-19 వ్యాధి|కోవిడ్-19]] కేసుల సంఖ్య 300 మిలియన్లను దాటింది. 
* [[జనవరి 9]] - [[ఫిబ్రవరి 6]] - 2021 ఆఫ్రికా కప్ ఆఫ్ నేషన్స్ [[కామెరూన్|కామెరూన్‌లో]] జరుగుతుంది, సెనెగల్ వారి మొదటి ఛాంపియన్‌షిప్‌ను గెలుచుకుంది .  
* [[జనవరి 10]] - పంది గుండె మానవుడికి  మొదటి సారిగా గుండె మార్పిడి విజయవంతమైంది.
*
* [[జనవరి 15]] - టోంగాలోని జలాంతర్గామి అగ్నిపర్వతం విస్పోటనం చెందింది.  
* [[జనవరి 18]] - అమెరికన్ కంపెనీ [[మైక్రోసాఫ్ట్]] యాక్టివిజన్ బ్లిజార్డ్‌ను $68.7 బిలియన్లకు కొనుగోలు చేయాలనే ఉద్దేశాన్ని ప్రకటించింది.ఈ డీల్ చరిత్రలో ఒక టెక్ కంపెనీకి అతిపెద్ద కొనుగోలు. 
* [[జనవరి 19]] – 2022 బార్బాడియన్ సాధారణ ఎన్నికలు : బార్బడోస్ లేబర్ పార్టీ బార్బడోస్ అసెంబ్లీలోని మొత్తం 30 స్థానాలను వరుసగా రెండవసారి గెలుచుకుంది. 
**[[మడగాస్కర్]], [[మలావి]] మరియు [[మొజాంబిక్|మొజాంబిక్‌లలో]] తుఫాను కారణంగా 11 మంది మరణించారు.  
** [[బర్కీనా ఫాసో|బుర్కినా ఫాసోలో]] జరిగిన తిరుగుబాటు అధ్యక్షుడు రోచ్ కబోరేను అధికారం నుండి తొలగించింది.దేశంలోని ఇస్లామిక్ మిలిటెంట్ల కార్యకలాపాలను అదుపు చేయడంలో ప్రభుత్వం విఫలమవ్వడమే తిరుగుబాటుకు కారణమని బుర్కినాబే మిలిటరీ పేర్కొంది.  
* [[జనవరి 28]] &amp;#x2013; కోవిడ్-19 మహమ్మారి: ప్రపంచవ్యాప్తంగా నిర్వహించబడే టీకాల సంఖ్య 10 బిలియన్లకు మించిపోయింది. 
* [[జనవరి 29]] – 2022 ఇటాలియన్ అధ్యక్ష ఎన్నికలు : ఇటలీ అధ్యక్షుడిగా సెర్గియో మట్టరెల్లా తిరిగి ఎన్నికయ్యారు. 
*

=== ఫిబ్రవరి 2022 ===
* [[ఫిబ్రవరి 3]] &amp;#x2013;అబూ ఇబ్రహీం అల్-హషిమి అల్-ఖురాషి వాయువ్య [[సిరియా|సిరియాలో]] US ప్రత్యేక దళాలు జరిపిన తీవ్రవాద వ్యతిరేక దాడిలో చంపబడ్డాడు. 
* [[ఫిబ్రవరి 4]] - [[ఫిబ్రవరి 20|20]] - 2022 వింటర్ ఒలింపిక్స్ చైనాలోని [[బీజింగ్|బీజింగ్‌లో]] జరిగాయి.
* [[ఫిబ్రవరి 8]] - [[2019–21 కరోనావైరస్ మహమ్మారి|COVID-19 మహమ్మారి]] : ధృవీకరించబడిన కేసుల సంఖ్య ప్రపంచవ్యాప్తంగా 400 మిలియన్లకు నమోదయ్యాయి. 
* [[ఫిబ్రవరి 13]] – 2022లో జర్మన్   అధ్యక్షుడిగా ఫ్రాంక్-వాల్టర్ స్టెయిన్‌మీర్ మళ్లీ ఎన్నికయ్యారు. 
* [[ఫిబ్రవరి 14]] - కెనడా చరిత్రలో మొట్టమొదటిసారిగా ఎమర్జెన్సీ యాక్ట్‌ను ప్రారంభించినట్లు ప్రధాన మంత్రి జస్టిన్ ట్రూడో ప్రకటించారు. 

* [[ ఫిబ్రవరి 21]]: [[సంగమేశ్వర ఎత్తిపోతల పథకం|సంగమేశ్వర]], [[బసవేశ్వర ఎత్తిపోతల పథకం|బసవేశ్వర]] ఎత్తిపోతల పథకాలకు కేసీఆర్ శంకుస్థాపన చేశాడు.
* [[ ఫిబ్రవరి 23]]: [[కాళేశ్వరం ఎత్తిపోతల పథకం|కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టు]]&lt;nowiki/&gt;లో భాగంగా నిర్మించిన [[మల్లన్నసాగర్ జలాశయం]]&lt;nowiki/&gt;ను 2022, ఫిబ్రవరి 23న ముఖ్యమంత్రి [[కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు|కేసీఆర్]] ప్రారంభించి, ప్రాజెక్టును జాతికి అంకితం చేశాడు.
*[[ ఫిబ్రవరి 24]]:ఉక్రెయిన్ పై రష్యా యుద్ధ ప్రకటన.

=== మార్చి 2022 ===
* [[మార్చి 1]]
** 2022 ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా దండయాత్ర: అత్యవసర [[ఐక్యరాజ్య సమితి|ఐక్యరాజ్యసమితి]] సమావేశంలో సభ్యదేశాలు ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా దాడిని ఖండిస్తూ, బలగాలను తక్షణమే ఉపసంహరించుకోవాలని పిలుపునిస్తూ తీర్మానాన్ని ఆమోదించాయి. 
* [[మార్చి 2]]
** 2022 ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా దండయాత్రలో ఉక్రెయిన్‌లోని  పెద్ద నగరమైన ఖెర్సన్ నల్ల సముద్రపు ఓడరేవును స్వాధీనం చేసుకుంది. 
** 2022 ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా దాడిలో ఉక్రెయిన్ నుండి ఇతర దేశాలకు లక్షమందికి పైగా శరణార్థులు పారిపోయారని ఐక్యరాజ్యసమితి నివేదించింది. 
* [[మార్చి 4]]
** ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా దండయాత్రలో &quot;నకిలీ వార్తలను&quot; వ్యాప్తి చేసినందుకు 15 ఏళ్ల జైలు శిక్ష విధించబడుతుందని కొత్త చట్టం బెదిరించడంతో BBC, [[సిఎన్ఎన్ (CNN)|CNN]] మరియు అనేక ఇతర విదేశీ వార్తా సంస్థలు రష్యాలో తమ రిపోర్టింగ్‌ను నిలిపివేసాయి. 
* [[మార్చి 5]]
** 2022 ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా దండయాత్రలో రష్యా తాత్కాలిక కాల్పుల విరమణను ప్రకటించింది. 
** [[2019–21 కరోనావైరస్ మహమ్మారి|COVID-19 మహమ్మారి]] : COVID-19 నుండి ప్రపంచ మరణాల సంఖ్య 6 మిలియన్లను అధిగమించింది. 
* [[మార్చి 8]]
** 2022 ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా దండయాత్రలో రష్యా నుండి చమురు కొనుగోలును నిలిపివేస్తామని ఇంధన దిగ్గజం షెల్  ప్రకటించింది. 
* [[మార్చి 19]] - 2022 తూర్పు తైమూర్ అధ్యక్ష ఎన్నికల మొదటి రౌండ్ ఓటింగ్ జరిగింది.

=== ఏప్రిల్ 2022===
* [[ఏప్రిల్ 13]] - [[2019–21 కరోనావైరస్ మహమ్మారి|కోవిడ్-19 మహమ్మారి]] : ప్రపంచవ్యాప్తంగా ధృవీకరించబడిన కేసుల సంఖ్య 500 మిలియన్లకు నమోదయ్యంది. 
* [[ఏప్రిల్ 20]] &amp;#x2013; 2022 ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా దాడి వల్ల వింబుల్డన్ టెన్నిస్ ఛాంపియన్‌షిప్ నుండి రష్యన్, బెలారసియన్ ఆటగాళ్లు నిషేధించబడ్డారు. 
* [[ఏప్రిల్ 24]] &amp;#x2013; 2022 ఫ్రెంచ్ అధ్యక్ష ఎన్నికల రెండవ రౌండ్ జరిగింది, ప్రస్తుత ప్రెసిడెంట్ [[ఇమ్మాన్యుయేల్ మాక్రాన్]] తిరిగి ఎన్నికయ్యారు.

=== మే 2022 ===

=== జూన్ 2022 ===
జూన్ 30 నుంచి [[అమర్ నాథ్ యాత్ర|అమర్‌నాథ్ యాత్ర]] ప్రారంభం.

=== జూలై 2022 ===

=== ఆగస్టు 2022 ===

=== సెప్టెంబరు 2022 ===

=== అక్టోబరు 2022 ===

=== నవంబరు 2022===

=== డిసెంబరు 2022 ===
==మరణాలు==
* [[జనవరి 21
 [[భరత్ భూషణ్]], తెలంగాణ చిత్రకారుడు, ఫోటోగ్రాఫర్ (జ. 1953)
* [[ఫిబ్రవరి 6]]: [[లతా మంగేష్కర్]], గాన కోకిల. (జ. 1929)
* [[ఫిబ్రవరి 10]]: [[టీ.ఎన్.అనసూయమ్మ]], మాజీ ఎమ్మెల్యే (జ. 1924)
* [[మార్చి 21]]: [[తల్లావజ్ఝుల సుందరం]], రంగస్థల నటుడు, [[దర్శకుడు]], ప్రయోక్త, కథ, నవలా రచయిత. (జ.1950)
* [[జూన్ 5]]: [[మెండు శ్రీనివాస్]], సీనియర్ జర్నలిస్టు.
* [[జూన్ 9]]: [[సురభి బాబ్జీ]], [[సురభి]] నాటక నిర్వాహకుడు (జ. 1949)

[[వర్గం:2020లు]]
[[వర్గం:సంవత్సరాలు]]</text>
      <sha1>i1db0aq0bnsj2io2jy102m1p66r0lgu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606966</id>
      <parentid>3606965</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T09:29:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4070:410C:206F:0:0:8FB:98B0</ip>
      </contributor>
      <comment>/* మరణాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12731" xml:space="preserve">2022 గ్రెగోరియన్‌ కాలెండరు యొక్క సాధారణ సంవత్సరము.2022 నూతన సంవత్సరం శనివారంతో ప్రారంభం అవుతుంది.

== సంఘటనలు ==

=== జనవరి 2022 ===
* [[జనవరి 2]]
** ఘోరమైన నిరసనల మధ్య సూడాన్ ప్రధాని అబ్దల్లా హమ్‌డోక్ రాజీనామా చేశారు. 
*
* [[జనవరి 5]] - 2022 కజఖ్ అశాంతికి ప్రతిస్పందనగా [[కజకస్తాన్|కజకిస్తాన్‌లో]] దేశవ్యాప్త అత్యవసర పరిస్థితిని ప్రకటించారు.ప్రధాన మంత్రి అస్కర్ మామిన్ మంత్రివర్గం రాజీనామా చేయగా, అధ్యక్షుడు కాస్సిమ్-జోమార్ట్ టోకాయేవ్ మాజీ అధ్యక్షుడు నూర్సుల్తాన్ నజర్‌బయేవ్‌ను తొలగించారు
*
* [[జనవరి 7]] - [[2019–21 కరోనావైరస్ మహమ్మారి|కోవిడ్-19 మహమ్మారి]] : ప్రపంచవ్యాప్తంగా [[కోవిడ్-19 వ్యాధి|కోవిడ్-19]] కేసుల సంఖ్య 300 మిలియన్లను దాటింది. 
* [[జనవరి 9]] - [[ఫిబ్రవరి 6]] - 2021 ఆఫ్రికా కప్ ఆఫ్ నేషన్స్ [[కామెరూన్|కామెరూన్‌లో]] జరుగుతుంది, సెనెగల్ వారి మొదటి ఛాంపియన్‌షిప్‌ను గెలుచుకుంది .  
* [[జనవరి 10]] - పంది గుండె మానవుడికి  మొదటి సారిగా గుండె మార్పిడి విజయవంతమైంది.
*
* [[జనవరి 15]] - టోంగాలోని జలాంతర్గామి అగ్నిపర్వతం విస్పోటనం చెందింది.  
* [[జనవరి 18]] - అమెరికన్ కంపెనీ [[మైక్రోసాఫ్ట్]] యాక్టివిజన్ బ్లిజార్డ్‌ను $68.7 బిలియన్లకు కొనుగోలు చేయాలనే ఉద్దేశాన్ని ప్రకటించింది.ఈ డీల్ చరిత్రలో ఒక టెక్ కంపెనీకి అతిపెద్ద కొనుగోలు. 
* [[జనవరి 19]] – 2022 బార్బాడియన్ సాధారణ ఎన్నికలు : బార్బడోస్ లేబర్ పార్టీ బార్బడోస్ అసెంబ్లీలోని మొత్తం 30 స్థానాలను వరుసగా రెండవసారి గెలుచుకుంది. 
**[[మడగాస్కర్]], [[మలావి]] మరియు [[మొజాంబిక్|మొజాంబిక్‌లలో]] తుఫాను కారణంగా 11 మంది మరణించారు.  
** [[బర్కీనా ఫాసో|బుర్కినా ఫాసోలో]] జరిగిన తిరుగుబాటు అధ్యక్షుడు రోచ్ కబోరేను అధికారం నుండి తొలగించింది.దేశంలోని ఇస్లామిక్ మిలిటెంట్ల కార్యకలాపాలను అదుపు చేయడంలో ప్రభుత్వం విఫలమవ్వడమే తిరుగుబాటుకు కారణమని బుర్కినాబే మిలిటరీ పేర్కొంది.  
* [[జనవరి 28]] &amp;#x2013; కోవిడ్-19 మహమ్మారి: ప్రపంచవ్యాప్తంగా నిర్వహించబడే టీకాల సంఖ్య 10 బిలియన్లకు మించిపోయింది. 
* [[జనవరి 29]] – 2022 ఇటాలియన్ అధ్యక్ష ఎన్నికలు : ఇటలీ అధ్యక్షుడిగా సెర్గియో మట్టరెల్లా తిరిగి ఎన్నికయ్యారు. 
*

=== ఫిబ్రవరి 2022 ===
* [[ఫిబ్రవరి 3]] &amp;#x2013;అబూ ఇబ్రహీం అల్-హషిమి అల్-ఖురాషి వాయువ్య [[సిరియా|సిరియాలో]] US ప్రత్యేక దళాలు జరిపిన తీవ్రవాద వ్యతిరేక దాడిలో చంపబడ్డాడు. 
* [[ఫిబ్రవరి 4]] - [[ఫిబ్రవరి 20|20]] - 2022 వింటర్ ఒలింపిక్స్ చైనాలోని [[బీజింగ్|బీజింగ్‌లో]] జరిగాయి.
* [[ఫిబ్రవరి 8]] - [[2019–21 కరోనావైరస్ మహమ్మారి|COVID-19 మహమ్మారి]] : ధృవీకరించబడిన కేసుల సంఖ్య ప్రపంచవ్యాప్తంగా 400 మిలియన్లకు నమోదయ్యాయి. 
* [[ఫిబ్రవరి 13]] – 2022లో జర్మన్   అధ్యక్షుడిగా ఫ్రాంక్-వాల్టర్ స్టెయిన్‌మీర్ మళ్లీ ఎన్నికయ్యారు. 
* [[ఫిబ్రవరి 14]] - కెనడా చరిత్రలో మొట్టమొదటిసారిగా ఎమర్జెన్సీ యాక్ట్‌ను ప్రారంభించినట్లు ప్రధాన మంత్రి జస్టిన్ ట్రూడో ప్రకటించారు. 

* [[ ఫిబ్రవరి 21]]: [[సంగమేశ్వర ఎత్తిపోతల పథకం|సంగమేశ్వర]], [[బసవేశ్వర ఎత్తిపోతల పథకం|బసవేశ్వర]] ఎత్తిపోతల పథకాలకు కేసీఆర్ శంకుస్థాపన చేశాడు.
* [[ ఫిబ్రవరి 23]]: [[కాళేశ్వరం ఎత్తిపోతల పథకం|కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టు]]&lt;nowiki/&gt;లో భాగంగా నిర్మించిన [[మల్లన్నసాగర్ జలాశయం]]&lt;nowiki/&gt;ను 2022, ఫిబ్రవరి 23న ముఖ్యమంత్రి [[కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు|కేసీఆర్]] ప్రారంభించి, ప్రాజెక్టును జాతికి అంకితం చేశాడు.
*[[ ఫిబ్రవరి 24]]:ఉక్రెయిన్ పై రష్యా యుద్ధ ప్రకటన.

=== మార్చి 2022 ===
* [[మార్చి 1]]
** 2022 ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా దండయాత్ర: అత్యవసర [[ఐక్యరాజ్య సమితి|ఐక్యరాజ్యసమితి]] సమావేశంలో సభ్యదేశాలు ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా దాడిని ఖండిస్తూ, బలగాలను తక్షణమే ఉపసంహరించుకోవాలని పిలుపునిస్తూ తీర్మానాన్ని ఆమోదించాయి. 
* [[మార్చి 2]]
** 2022 ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా దండయాత్రలో ఉక్రెయిన్‌లోని  పెద్ద నగరమైన ఖెర్సన్ నల్ల సముద్రపు ఓడరేవును స్వాధీనం చేసుకుంది. 
** 2022 ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా దాడిలో ఉక్రెయిన్ నుండి ఇతర దేశాలకు లక్షమందికి పైగా శరణార్థులు పారిపోయారని ఐక్యరాజ్యసమితి నివేదించింది. 
* [[మార్చి 4]]
** ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా దండయాత్రలో &quot;నకిలీ వార్తలను&quot; వ్యాప్తి చేసినందుకు 15 ఏళ్ల జైలు శిక్ష విధించబడుతుందని కొత్త చట్టం బెదిరించడంతో BBC, [[సిఎన్ఎన్ (CNN)|CNN]] మరియు అనేక ఇతర విదేశీ వార్తా సంస్థలు రష్యాలో తమ రిపోర్టింగ్‌ను నిలిపివేసాయి. 
* [[మార్చి 5]]
** 2022 ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా దండయాత్రలో రష్యా తాత్కాలిక కాల్పుల విరమణను ప్రకటించింది. 
** [[2019–21 కరోనావైరస్ మహమ్మారి|COVID-19 మహమ్మారి]] : COVID-19 నుండి ప్రపంచ మరణాల సంఖ్య 6 మిలియన్లను అధిగమించింది. 
* [[మార్చి 8]]
** 2022 ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా దండయాత్రలో రష్యా నుండి చమురు కొనుగోలును నిలిపివేస్తామని ఇంధన దిగ్గజం షెల్  ప్రకటించింది. 
* [[మార్చి 19]] - 2022 తూర్పు తైమూర్ అధ్యక్ష ఎన్నికల మొదటి రౌండ్ ఓటింగ్ జరిగింది.

=== ఏప్రిల్ 2022===
* [[ఏప్రిల్ 13]] - [[2019–21 కరోనావైరస్ మహమ్మారి|కోవిడ్-19 మహమ్మారి]] : ప్రపంచవ్యాప్తంగా ధృవీకరించబడిన కేసుల సంఖ్య 500 మిలియన్లకు నమోదయ్యంది. 
* [[ఏప్రిల్ 20]] &amp;#x2013; 2022 ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా దాడి వల్ల వింబుల్డన్ టెన్నిస్ ఛాంపియన్‌షిప్ నుండి రష్యన్, బెలారసియన్ ఆటగాళ్లు నిషేధించబడ్డారు. 
* [[ఏప్రిల్ 24]] &amp;#x2013; 2022 ఫ్రెంచ్ అధ్యక్ష ఎన్నికల రెండవ రౌండ్ జరిగింది, ప్రస్తుత ప్రెసిడెంట్ [[ఇమ్మాన్యుయేల్ మాక్రాన్]] తిరిగి ఎన్నికయ్యారు.

=== మే 2022 ===

=== జూన్ 2022 ===
జూన్ 30 నుంచి [[అమర్ నాథ్ యాత్ర|అమర్‌నాథ్ యాత్ర]] ప్రారంభం.

=== జూలై 2022 ===

=== ఆగస్టు 2022 ===

=== సెప్టెంబరు 2022 ===

=== అక్టోబరు 2022 ===

=== నవంబరు 2022===

=== డిసెంబరు 2022 ===
==మరణాలు==
* [[జనవరి 31
 [[భరత్ భూషణ్]], తెలంగాణ చిత్రకారుడు, ఫోటోగ్రాఫర్ (జ. 1953)
* [[ఫిబ్రవరి 6]]: [[లతా మంగేష్కర్]], గాన కోకిల. (జ. 1929)
* [[ఫిబ్రవరి 10]]: [[టీ.ఎన్.అనసూయమ్మ]], మాజీ ఎమ్మెల్యే (జ. 1924)
* [[మార్చి 21]]: [[తల్లావజ్ఝుల సుందరం]], రంగస్థల నటుడు, [[దర్శకుడు]], ప్రయోక్త, కథ, నవలా రచయిత. (జ.1950)
* [[జూన్ 5]]: [[మెండు శ్రీనివాస్]], సీనియర్ జర్నలిస్టు.
* [[జూన్ 9]]: [[సురభి బాబ్జీ]], [[సురభి]] నాటక నిర్వాహకుడు (జ. 1949)

[[వర్గం:2020లు]]
[[వర్గం:సంవత్సరాలు]]</text>
      <sha1>c0615hrocpymv3hqdl1fbgtbh24nopq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>సుధీర్ ఎం. పారిఖ్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>343431</id>
    <revision>
      <id>3606983</id>
      <parentid>3456344</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T11:49:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>KINNERA ARAVIND</username>
        <id>86886</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPTE,#WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6329" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name                    = సుధీర్ ఎం. పారిఖ్
| image                   = Sudhirmparikh.jpg
| imagesize               = 
| caption                 = 
| birth_date              = 
| birth_place             = గుజరాత్, భారతదేశం
| death_date              = 
| death_place             = 
| restingplace            = 
| restingplacecoordinates =
| othername               = 
| occupation              = వైద్య వైద్యుడు&lt;br&gt;సామాజిక కార్యకర్త
| yearsactive             =
| spouse                  = 
| domesticpartner         = 
| children                = 
| parents                 = 
| influences              = 
| influenced              =
| website                 = {{URL|http://www.sudhirparikh.com|Official web site}}
| awards                  ={{ubl|ఎల్లిస్ ఐలాండ్ మెడల్ ఆఫ్ హానర్ (2005)|ప్రవాసీ భారతీయ సమ్మాన్ (2006)|పద్మశ్రీ పురస్కారం(2010)}}
}}
'''సుధీర్ ఎం. పారిఖ్''' భారతీయ సంతతికి చెందిన ఒక అమెరికన్ వైద్య వైద్యుడు, ఆస్తమా, అలర్జీల చికిత్సలో నైపుణ్యం, సామాజిక కార్యకలాపాలకు ప్రసిద్ధి చెందాడు.   [[భారత ప్రభుత్వం]]  2010లో సామాజిక సేవా రంగానికి చేసిన కృషికి గాను ఆయనను [[పద్మశ్రీ పురస్కారం]]&lt;nowiki/&gt;తో  సత్కరించింది. &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/dr-sudhir-m-parikh-receives-padma-shri/articleshow/5771019.cms|title=Dr Sudhir M Parikh receives Padma Shri|work=The Economic Times|access-date=2022-01-25}}&lt;/ref&gt;

== జీవిత చరిత్ర ==
[[గుజరాత్]] లో జన్మించిన సుధీర్ ఎం.పారిఖ్ [[అహ్మదాబాద్]] లోని బి.జె. మెడికల్ కాలేజ్ నుండి మెడికల్ గ్రాడ్యుయేట్, డెబ్భైలలో అమెరికాకు వలస వెళ్ళాడు, అతను అలెర్జిస్ట్ , ఇమ్యునాలజిస్ట్, న్యూజెర్సీలోని హైలాండ్ పార్క్ లో ప్రాక్టీస్ చేస్తున్నాడు. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.rwjbh.org/doctors/sudhir-m-parikh-md/|title=New Jersey Health System|website=RWJBarnabas Health|language=en|access-date=2022-01-25}}&lt;/ref&gt; అతను 1980లో [[న్యూజెర్సీ]]&lt;nowiki/&gt;లోని హోబోకెన్ లో తన ప్రైవేట్ ప్రాక్టీస్ ను ఏర్పాటు చేశాడు. ఇప్పుడు న్యూజెర్సీకి చెందిన ఆస్తమా, అలర్జీ, న్యూయార్క్  అలర్జీ మెడికల్ కేర్, ముర్రే హిల్  అలర్జీ ఆస్తమా అసోసియేట్స్, క్రైస్ట్ హాస్పిటల్ ,హోబోకెన్ యూనివర్సిటీ మెడికల్ సెంటర్ వంటి అనేక ఆసుపత్రులతో సంబంధం కలిగి ఉన్నాడు. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.centerforasthmaallergy.com/about_us/|title=About Us|website=Asthma &amp; Allergy Center - CenterForAsthmaAllergy.com|language=en-US|access-date=2022-01-25}}&lt;/ref&gt; అతను అసిస్టెంట్ ప్రొఫెసర్ హోదాలో రాబర్ట్ వుడ్ జాన్సన్ మెడికల్ స్కూల్ లో కూడా చేస్తున్నాడు.

== సామాజిక కార్యకలాపాలు ==
అతను స్థాపించిన ఫౌండేషన్ ఆధ్వర్యంలో  తమిళనాడు సునామీ బాధితులకు, గుజరాత్ భూకంప బాధితులకు మానవతా సహాయ కార్యక్రమాల కోసం డబ్బును సేకరించడంలో సహాయం చేశారు.  గుజరాత్ భూకంపం ప్రభావిత ప్రాంతాలను సందర్శించిన సందర్భంగా అధ్యక్షుడు బిల్ క్లింటన్ తో కలిసి వచ్చిన ప్రతినిధులలో ఆయన ఒకరు. [[భారతదేశం]]&lt;nowiki/&gt;లో ఎయిడ్స్ అవగాహన, ఇతర ఆరోగ్య సంరక్షణ సమస్యలను వ్యాప్తి చేయడానికి నిధులను సేకరించడానికి కూడా ఆయన సహకారం అందించారు. 1995 నుండి 2005 వరకు షేర్ అండ్ కేర్ ఫౌండేషన్ ద్వారా ఇండో అమెరికన్ కమ్యూనిటీ కి స్కాలర్ షిప్ ప్రోగ్రామ్ కోసం కార్పస్ ను అందించాడు, భారతదేశంలో గిరిజన విద్యా కార్యక్రమం అయిన ఏకల్ విద్యాలయకు మద్దతుదారుగా ఉన్నాడు. &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; 

== అవార్డులు, గుర్తింపులు ==

* ఎల్లిస్ ఐలాండ్ మెడల్ ఆఫ్ హానర్ (2005)
* ప్రవాసీ భారతీయ సమ్మాన్ (2006)
* పద్మశ్రీ పురస్కారం(2010)

== మూలాలు ==
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:పద్మశ్రీ పురస్కార గ్రహీతలు]]</text>
      <sha1>mmk949jo0b8ow696bj0ggcinbrxv4tk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>నజ్మా అక్తర్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>343765</id>
    <revision>
      <id>3606981</id>
      <parentid>3459300</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T11:43:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>KINNERA ARAVIND</username>
        <id>86886</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPTE,#WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6085" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name                = నజ్మా అక్తర్
| image               = Najma_Akhtar.png
| imagesize           = 
| alt                 = 
| caption             = రాష్ట్రపతి [[రామ్‌నాథ్ కోవింద్|కోవింద్]] నుండి [[పద్మశ్రీ]] అందుకుంటున్న అక్తర్(ఎడమ).
| order               = 
| office              = జామియా మిలియా ఇస్లామియా 16వ వైస్-ఛాన్సలర్
| term_end            = 
| predecessor         = ప్రొఫెసర్ తలత్ అహ్మద్
| successor           = 
| birth_date          = 
| birth_place         = 
| nationality         = భారతీయురాలు
| spouse              = 
| residence           = 
| official_residence  = 
| alma_mater          = [[అలీఘర్ ముస్లిం విశ్వవిద్యాలయం]] &lt;br&gt; కురుక్షేత్ర విశ్వవిద్యాలయం
| profession          = 
}}
'''నజ్మా అక్తర్''' (జననం 1953) భారతీయ విద్యావేత్త, విద్యా నిర్వాహకురాలు. ఏప్రిల్ 2019 నుండి ఆమె భారతీయ విశ్వవిద్యాలయమైన [[జామియా మిలియా ఇస్లామియా]]&lt;nowiki/&gt;కు వైస్ ఛాన్సలర్ గా ఉన్నారు. ఆమె ఈ పదవిని నిర్వహించిన మొదటి మహిళ.  విద్యకు  అందించిన సేవలకు గాను ఆమెకు 2022లో [[పద్మశ్రీ పురస్కారం]] లభించింది. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/cities/delhi/2022/jan/26/padma-shri-award-for-najma-akhtar-first-woman-vice-chancellor-of-jamia-2411495.html|title=Padma Shri award for Najma Akhtar, first woman vice-chancellor of Jamia|website=The New Indian Express|access-date=2022-02-01}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.hindustantimes.com/india-news/jamias-first-female-vice-chancellor-najma-akhtar-among-padma-award-winners-101643136630721.html|title=Jamia’s first female vice-chancellor Najma Akhtar among Padma award winners|date=2022-01-26|website=Hindustan Times|language=en|access-date=2022-02-01}}&lt;/ref&gt; 

== విద్య ==
అక్తర్ 1953లో జన్మిచింది.  ఆమె [[అలీఘర్ ముస్లిం విశ్వవిద్యాలయం]]&lt;nowiki/&gt;లో చదువుకుంది, ఆమె నేషనల్ సైన్స్ టాలెంట్ స్కాలర్ షిప్ సంపాదించింది. ఆమెకు కురుక్షేత్ర విశ్వవిద్యాలయం నుండి విద్యలో పి.హెచ్.డి. కలిగి ఉంది. ఆమె యుకెలోని వార్విక్ విశ్వవిద్యాలయంలో విశ్వవిద్యాలయ పరిపాలనను అధ్యయనం చేయడానికి కామన్వెల్త్ ఫెలోషిప్ ను పొందింది, పారిస్ (ఫ్రాన్స్) లోని ఇంటర్నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఎడ్యుకేషనల్ ప్లానింగ్ లో కూడా శిక్షణ పొందింది. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/cities/delhi/2019/apr/11/jamia-gets-its-first-woman-vice-chancellor-1963139.html|title=Jamia gets its first woman vice-chancellor|website=The New Indian Express|access-date=2022-02-01}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://www.news18.com/news/india/academician-najma-akhtar-appointed-first-woman-vice-chancellor-of-jamia-millia-islamia-2099015.html|title=Academician Najma Akhtar Appointed First Woman Vice-Chancellor of Jamia Millia Islamia|work=News18|access-date=2022-02-01|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

== కెరీర్ ==
అక్తర్ నేషనల్ ఇనిస్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఎడ్యుకేషనల్ ప్లానింగ్ అండ్ అడ్మినిస్ట్రేషన్‌లో పదిహేను సంవత్సరాలు పనిచేసింది, 130 దేశాల నుండి సీనియర్ అధికారుల కోసం ప్రముఖ కోర్సులు చేసాడు. ఆమె అలహాబాద్ లో మొదటి రాష్ట్ర స్థాయి నిర్వహణ సంస్థను స్థాపించారు, అలీఘర్ ముస్లిం విశ్వవిద్యాలయంలో కంట్రోలర్ ఆఫ్ ఎగ్జామినేషన్, అకడమిక్ ప్రోగ్రామ్‌ డైరెక్టర్‌గా ఉన్నారు.  ఆమె [[యునెస్కో]], యునిసెఫ్, డానిడాలకు కన్సల్టెంట్ గా పనిచేసింది. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ndtv.com/education/professor-najma-akhtar-jamia-millia-islamia-jmi-gets-its-first-woman-vice-chancellor-2021764|title=Jamia Gets Its First Woman Vice-Chancellor|website=NDTV.com|language=en|access-date=2022-02-01}}&lt;/ref&gt;

ఆమె విశ్వవిద్యాలయం  99 సంవత్సరాల చరిత్రలో మొదటి మహిళా వైస్ ఛాన్సలర్.

== అవార్డులు ==

* పద్మశ్రీ పురస్కారం(2022)

== మూలాలు ==
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:1953 జననాలు]]
[[వర్గం:పద్మశ్రీ పురస్కారం పొందిన మహిళలు]]</text>
      <sha1>3bojb5yvcdmjhv7pnyftfbaqgy0quus</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>సంఘమిత్ర బంద్యోపాధ్యాయ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>343857</id>
    <revision>
      <id>3606980</id>
      <parentid>3460014</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T11:38:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>KINNERA ARAVIND</username>
        <id>86886</id>
      </contributor>
      <comment>/* అవార్డులు, గౌరవాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7178" xml:space="preserve">{{Infobox scientist
| name = సంఘమిత్ర బంద్యోపాధ్యాయ
| image = 
| alt =
| caption = &lt;!--(not needed as image is straightforward portrait)--&gt;
| birth_date = 
| birth_place = 
| death_date =
| death_place =
| residence = 
| nationality = భారతీయ ప్రజలు
| fields = [[కంప్యూటర్ సైన్స్]]
| workplaces = ఇండియన్ స్టాటిస్టికల్ ఇన్స్టిట్యూట్
| alma_mater = ప్రెసిడెన్సీ కాలేజ్, కోల్ కతా (B.Sc. భౌతిక శాస్త్రం) &lt;br&gt;[[కలకత్తా విశ్వవిద్యాలయం]], రాజాబజార్ సైన్స్ కాలేజ్ (B.Tech.) &lt;br&gt;
ఇండియన్ ఇన్ స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ, ఖరగ్ పూర్ (M.Tech.) &lt;br&gt; 
ఇండియన్ స్టాటిస్టికల్ ఇన్స్టిట్యూట్ (పి.హెచ్.డి.) &lt;br&gt; 
| doctoral_advisor = 
| doctoral_students = 
| known_for =
| awards = పద్మశ్రీ(2022) 2022&lt;br&gt; ఇంజనీరింగ్, కంప్యూటర్ సైన్స్ లో ఇన్ఫోసిస్ ప్రైజ్(2017)&lt;br&gt;ఇంజనీరింగ్ సైన్స్ లో శాంతి స్వరూప్ భట్నాగర్ బహుమతి(2010)
}}
'''సంఘమిత్ర బందోపాధ్యాయ''' (జననం 1968) కంప్యూటేషనల్ బయాలజీలో నైపుణ్యం కలిగిన భారతీయ కంప్యూటర్ శాస్త్రవేత్త. [[కోల్ కతా]]&lt;nowiki/&gt;లోని ఇండియన్ స్టాటిస్టికల్ ఇనిస్టిట్యూట్ లో ప్రొఫెసర్ గా పనిచేస్తున్న ఆమె 2010 సంవత్సరానికి ఇంజినీరింగ్ సైన్స్ లో శాంతి స్వరూప్ భట్నాగర్ ప్రైజ్ విజేత, ఇంజినీరింగ్ అండ్ కంప్యూటర్ సైన్స్ కేటగిరీలో ఇన్ఫోసిస్ ప్రైజ్ 2017 బహుమతి గ్రహీత. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://pib.gov.in/newsite/erelease.aspx?relid=66478|title=Press Information Bureau|website=pib.gov.in|access-date=2022-02-03}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.infosys-science-foundation.com/prize/laureates/2017/sanghamitra-bandyopadhyay.asp|title=Infosys Prize - Laureates 2017 - Sanghamitra Bandyopadhyay|website=www.infosys-science-foundation.com|access-date=2022-02-03}}&lt;/ref&gt; ఆమె పరిశోధన ప్రధానంగా పరిణామ గణన, నమూనా గుర్తింపు, యంత్ర అభ్యసన, బయోఇన్ఫర్మేటిక్స్ రంగాలలో ఉంది. 1 ఆగస్టు 2015 నుండి, ఆమె ఇండియన్ స్టాటిస్టికల్ ఇనిస్టిట్యూట్ డైరెక్టర్ గా ఉన్నారు, ఆమె కోల్ కతా, బెంగళూరు, ఢిల్లీ, చెన్నై,  తేజ్ పూర్ లలో ఉన్న ఇండియన్ స్టాటిస్టికల్ ఇనిస్టిట్యూట్  మొత్తం ఐదు కేంద్రాల పనితీరును పర్యవేక్షిస్తుంది. &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://scholar.google.co.in/citations?user=mHrEBuUAAAAJ&amp;hl=en|title=Sanghamitra Bandyopadhyay|website=scholar.google.co.in|access-date=2022-02-03}}&lt;/ref&gt; ఆమె ఇండియన్ స్టాటిస్టికల్ ఇనిస్టిట్యూట్  మొదటి మహిళా డైరెక్టర్. ప్రస్తుతం ఆమె సైన్స్, టెక్నాలజీ అండ్ ఇన్నోవేషన్ అడ్వైజరీ కౌన్సిల్ లో ఉన్నారు. 

== విద్య, కెరీర్ ==
సంఘమిత్ర బంద్యోపాధ్యాయ కోల్‌కతాలోని ప్రెసిడెన్సీ కళాశాల నుండి భౌతిక శాస్త్రంలో బ్యాచిలర్ ఆఫ్ సైన్స్ పట్టా పొందారు, దీనికి ముందు కలకత్తా విశ్వవిద్యాలయంలోని రాజాబజార్ సైన్స్ కాలేజ్ క్యాంపస్ నుండి 1992లో కంప్యూటర్ సైన్స్‌లో మరొక బ్యాచిలర్ డిగ్రీ (టెక్నాలజీ) పొందారు. తరువాత ఆమె ఇండియన్ స్టాటిస్టికల్ ఇనిస్టిట్యూట్ లో పిహెచ్ డి పొందడానికి ముందు ఖరగ్ పూర్ లోని ఇండియన్ ఇనిస్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ నుండి కంప్యూటర్ సైన్స్ లో మాస్టర్స్ డిగ్రీని 1998లో పొందింది. 

== అవార్డులు, గౌరవాలు ==

* పద్మశ్రీ (2022) 
* ఇంజనీరింగ్, కంప్యూటర్ సైన్స్ లో ఇన్ఫోసిస్ ప్రైజ్ 2017 &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.infosys-science-foundation.com/prize/laureates/2017/sanghamitra-bandyopadhyay.asp|title=Infosys Prize - Laureates 2017 - Sanghamitra Bandyopadhyay|website=www.infosys-science-foundation.com|access-date=2022-02-03}}&lt;/ref&gt;
* ఇంజనీరింగ్ సైన్స్ లో శాంతి స్వరూప్ భట్నాగర్ బహుమతి, 2010
* జె.సి బోస్ ఫెలోషిప్ 
* జర్మనీలోని అవ్ హెచ్ ఫౌండేషన్ నుంచి హంబోల్ట్ ఫెలోషిప్ 2009-2010.
* ఫెలో, ది వరల్డ్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ (టివిఎఎస్), 2019.
* ఫెలో, ఇండియన్ నేషనల్ సైన్స్ అకాడమీ (ఐన్ఎస్ఎ), 2016.
* ఐఈఈఈ ఫెలో, 2016 
* ఫెలో, నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్, ఇండియా (నాసి), అలహాబాద్, 2010.

== మూలాలు ==
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:1968 జననాలు]]
[[వర్గం:శాంతిస్వరూప్ భట్నాగర్ అవార్డు గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:పద్మశ్రీ పురస్కారం పొందిన మహిళలు]]</text>
      <sha1>9izgnwsx9c52het6sij4rz0ou7wjlhv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>దుర్గా బాయి వ్యామ్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>344343</id>
    <revision>
      <id>3606978</id>
      <parentid>3464565</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T11:27:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>KINNERA ARAVIND</username>
        <id>86886</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPTE,#WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3898" xml:space="preserve">{{Infobox artist
| name             = దుర్గా బాయి వ్యామ్
| birth_date       = 1973
| image            = SAVE 20220126 243449.jpg
| caption          = దుర్గా బాయి వ్యామ్ పెయింటింగ్
| alt              = 
| nationality      = 
| birth_place      = బార్బస్ పూర్, [[మధ్యప్రదేశ్]], [[భారతదేశం]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.saffronart.com/artists/durga-bai |title=Durga Bai |publisher=Saffronart |access-date=March 8, 2019}}&lt;/ref&gt;
| spouse           = సుభాష్ సింగ్ వ్యామ్
| children         = మాన్ సింగ్ వ్యామ్, రజనీ వ్యామ్, రోష్ని వ్యామ్
}}
'''దుర్గా బాయి వ్యామ్''' (జననం 1973)లో జన్మించారు. గిరిజన కళ గోండ్ సంప్రదాయంలో పనిచేస్తూ భోపాల్ కేంద్రంగా పనిచేస్తున్న మహిళా కళాకారులలో అగ్రశ్రేణి లో ఒకరు. &lt;ref&gt;{{Cite web|last=Nast|first=Condé|date=2022-02-04|title=Padma Shri awardee Durgabai Vyam represents a shift in the way folk art is perceived|url=https://www.vogue.in/culture-and-living/content/padma-shri-awardee-durgabai-vyam-sees-the-world-in-stories-folk-art-gond|access-date=2022-02-14|website=Vogue India|language=en-IN}}&lt;/ref&gt;

== ప్రారంభ జీవితం ==
దుర్గాబాయి వ్యామ్ [[మధ్యప్రదేశ్]] లోని బుర్బాస్ పూర్ అనే గ్రామంలో జన్మించింది. &lt;ref&gt;{{Cite web|title=Durga Bai {{!}} Paintings by Durga Bai {{!}} Durga Bai Painting - Saffronart.com|url=https://www.saffronart.com/artists/durga-bai|access-date=2022-02-14|website=Saffronart}}&lt;/ref&gt;

ఆరేళ్ల వయసులో, ఆమె తన తల్లి నుండి డిగ్నా కళను నేర్చుకుంది, వివాహాలు, కోత పండుగల సమయంలో ఇంటి లోపలి, వెలుపలి గోడలు, అంతస్తులపై జ్యామితీయ నమూనాలను చిత్రించడం ఒక ఆచారం. &lt;ref&gt;{{Cite web|title=Durga Bai {{!}} Paintings by Durga Bai {{!}} Durga Bai Painting - Saffronart.com|url=https://www.saffronart.com/artists/durga-bai|access-date=2022-02-14|website=Saffronart}}&lt;/ref&gt; ఆమె తొలి దిగ్నా రచనలను  ప్రజలు బాగా ప్రశంసించారు. 

== అవార్డులు, గుర్తింపు ==

* ఇందిరా గాంధీ నేషనల్ సెంటర్ ఫర్ ది ఆర్ట్స్ స్కాలర్ షిప్, 2006-2007
* సంప్రదాయ చిత్రలేఖనంలో శ్రేష్టతకు రాణి దుర్గావతి పురస్కారం, 2009 
* పద్మశ్రీ అవార్డు (2022) &lt;ref&gt;{{Cite web|last=Nast|first=Condé|date=2022-02-04|title=Padma Shri awardee Durgabai Vyam represents a shift in the way folk art is perceived|url=https://www.vogue.in/culture-and-living/content/padma-shri-awardee-durgabai-vyam-sees-the-world-in-stories-folk-art-gond|access-date=2022-02-14|website=Vogue India|language=en-IN}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:1973 జననాలు]]
[[వర్గం:పద్మశ్రీ పురస్కార గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:పద్మశ్రీ పురస్కారం పొందిన మహిళలు]]</text>
      <sha1>1jmjp8kj7grnny1x7uo5g4j6so1zgik</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అభిమన్యు దాసాని</title>
    <ns>0</ns>
    <id>345298</id>
    <revision>
      <id>3606702</id>
      <parentid>3482048</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:08:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>/* నటించిన సినిమాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6155" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = అభిమన్యు దాసాని
| image              = Abhimamyu-Dassani-graces-the-Dadasaheb-Phalke-International-Film-Festival-Awards-2022-(cropped).jpg
| caption            = 
| birth_date         = {{birth date and age|1990|02|21|df=yes}}
| birth_place        = [[ముంబై]], [[మహారాష్ట్ర]], [[భారతదేశం]]
| occupation         = నటుడు 
| years_active       = 2018 - ప్రస్తుతం
|parents             = [[భాగ్యశ్రీ]], 	హిమాలయ దాసాని
}}
'''అభిమన్యు దాసాని''' భారతదేశానికి చెందిన హిందీ సినిమా నటుడు. ఆయన 2018లో హిందీలో విడుదలైన 'మర్ద్ కో దర్ద్ నహీ హోతా' సినిమాతో నటుడిగా సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు. అభిమన్యు దాసాని సినీ నటి [[భాగ్యశ్రీ]] కుమారుడు.&lt;ref name=&quot;హీరోగా ఎంట్రీ ఇస్తున్న నటి కొడుకు&quot;&gt;{{cite news |last1=Sakshi |title=హీరోగా ఎంట్రీ ఇస్తున్న నటి కొడుకు |url=https://m.sakshi.com/news/movies/bhagyashrees-son-to-make-bollywood-debut-with-mard-ko-dard-nahin-hota-464870 |accessdate=5 March 2022 |work= |date=4 April 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220305075505/https://m.sakshi.com/news/movies/bhagyashrees-son-to-make-bollywood-debut-with-mard-ko-dard-nahin-hota-464870 |archivedate=5 March 2022 |language=te}}&lt;/ref&gt;
==నటించిన సినిమాలు == 
{| class=&quot;wikitable sortable plainrowable&quot;
! సంవత్సరం 
!సినిమా పేరు
!పాత్ర పేరు
! ఇతర 
!ఇతర 1
|-
|2011
|''ధామ్ మారో ధామ్''
| rowspan=&quot;2&quot;{{N/A}}
| rowspan=&quot;2&quot;|అసిస్టెంట్  డైరెక్టర్ 
|&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Assistant director of Dum Maaro Dum to big Bollywood debut in Mard Ko Dard Hota|url=https://elle.in/article/mard-ko-dard-nahi-hota-abhimanyu-dassani/|url-status=live|access-date=16 November 2021|website=Elle India|language=en-US}}&lt;/ref&gt;
|-
|2013
|''నౌటన్కి  సాలా!''
|&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Did you know Abhimanyu Dassani assisted in films like 'Dum Maaro Dum' and 'Nautanki Saala!' before stepping in front of the camera?|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/bollywood/did-you-know/did-you-know-abhimanyu-dassani-assisted-in-films-like-dum-maaro-dum-and-nautanki-saala-before-stepping-in-front-of-the-camera/articleshow/68571876.cms|url-status=live|access-date=16 November 2021|website= Times of India |language=en}}&lt;/ref&gt;
|-
| 2019
| ''మర్ద్ కో దర్ద్ నహీ హోతా''
| సూర్యాన్షు  &quot;సూర్య&quot; సంపత్ 
|  ఫిలింఫేర్  అవార్డు - ఉత్తమ తొలి సినిమా నటుడు 
|&lt;ref&gt;{{Cite web|date=21 March 2019|title=Mard Ko Dard Nahi Hota: Hilarious Hindi action movie scores a flawless victory|url=https://www.hindustantimes.com/bollywood/mard-ko-dard-nahi-hota-movie-review-the-most-entertaining-action-movie-in-decades-4-stars/story-EUwSgKpuWmkwULhCpqjQ8J.html|url-status=live|access-date=16 November 2021|website=Hindustan Times|language=en}}&lt;/ref&gt;
|-
| 2021
| ''[[మీనాక్షి సుందరేశ్వర్]]''
| సుందరేశ్వర్  మఖిజ 
|నెట్‌ఫ్లిక్స్‌ లో విడుదల 
|&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Meenakshi Sundareshwar: A Strange Film, Starring Sanya Malhotra And Abhimanyu Dassani|url=https://www.ndtv.com/entertainment/meenakshi-sundareshwar-review-a-strange-film-starring-sanya-malhotra-and-abhimanyu-dassani-2-5-stars-out-of-5-2600815|url-status=live|access-date=16 November 2021|website=NDTV.com}}&lt;/ref&gt;
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|2022
| ''ఆంఖ్ మిచోలీ'' 
|హేమంత్  షెర్గిల్ 
|నిర్మాణంలో ఉంది 
|&lt;ref&gt;{{Cite web|last=|first=|last2=|first2=|last3=|first3=|title=Abhimanyu Dassani announces new film Aankh Micholi with Mrunal Thakur: I got my eyes on you|url=https://www.indiatoday.in/movies/bollywood/story/abhimanyu-dassani-announces-new-film-aankh-micholi-with-mrunal-thakur-i-got-my-eyes-on-you-1648271-2020-02-20|url-status=live|access-date=16 November 2021|website=India Today|language=en}}&lt;/ref&gt;
|-
|[[నిక్కమ్మ|నికమ్మా]]
| సిద్ధర్థ్ 
| షూటింగ్ పూర్తయింది
|&lt;ref&gt;{{Cite web|last=|first=|title=Nikamma Movie Star Cast {{!}} Release Date {{!}} Movie Trailer {{!}} Review- Bollywood Hungama|url=https://www.bollywoodhungama.com/movie/nikamma/cast/|url-status=live|access-date=16 November 2021|language=en}}&lt;/ref&gt;
|}
==అవార్డులు==

{| class='wikitable'
|-
! సంవత్సరం 
! అవార్డు 
! విభాగం 
! సినిమా 
! ఫలితం 
!ఇతర 
|-
| 65వ ఫిలింఫేర్  అవార్డ్స్ - 2020  
| ఫిలింఫేర్  అవార్డ్స్ 
| ఫిలింఫేర్ అవార్డు - ఉత్తమ తొలి సినిమా నటుడు
|''మర్ద్ కో దర్ద్ నహీ హోతా''
|గెలుపు 
|&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/bollywood/news/nominations-for-the-65th-filmfare-awards-are-out/articleshow/73881320.cms|title=Nominations for the 65th Amazon Filmfare Awards 2020 are out! |website=The Times of India}}&lt;/ref&gt;
|}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|nm9654611}}

[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటులు]]
[[వర్గం:1990 జననాలు]]
[[వర్గం:హిందీ సినిమా నటులు]]</text>
      <sha1>addzs2i7bruccwhbi6uihlxyftn4c0q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వికీపీడియా:Possibly unfree files/2022 మార్చి 24</title>
    <ns>4</ns>
    <id>347256</id>
    <revision>
      <id>3606854</id>
      <parentid>3494205</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:33:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <comment>/* File:Garikapati recieved Padmasri award from President of India.jpg */ సమాధానం</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1578" xml:space="preserve">
====[[:File:Garikapati recieved Padmasri award from President of India.jpg]]====
:&lt;span class=&quot;plainlinks nourlexpansion lx&quot;&gt;[[:File:Garikapati recieved Padmasri award from President of India.jpg]] ([{{fullurl:File:Garikapati recieved Padmasri award from President of India.jpg|action=delete&amp;wpReason=%5B%5B%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE%3APossibly+unfree+files%2F2022+%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%BF+24%23File%3AGarikapati+recieved+Padmasri+award+from+President+of+India.jpg%5D%5D}} delete] | [[File talk:Garikapati recieved Padmasri award from President of India.jpg|talk]] | [{{fullurl:File:Garikapati recieved Padmasri award from President of India.jpg|action=history}} history] | [{{fullurl:Special:Log|page=File%3AGarikapati+recieved+Padmasri+award+from+President+of+India.jpg}} logs])&lt;/span&gt;.
* ఇప్పటికే ఒక స్వేచ్ఛానకలుహక్కుల బొమ్మ వున్నందున, అదనపు సముచిత వినియోగ బొమ్మలు  వాడడానికి వ్యాసంలో తగిన విస్తారమైన చర్చలేదు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:25, 24 మార్చి 2022 (UTC)
*:No response from the uploader, deleted. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:33, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>r0juctuiy5uxkpbeco23d2vt9l2r47q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>షిర్లే సెటియా</title>
    <ns>0</ns>
    <id>347506</id>
    <revision>
      <id>3606700</id>
      <parentid>3559146</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:07:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>/* నటించిన సినిమాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6662" xml:space="preserve">{{Infobox musical artist
| name             = షెర్లీ సెటియా
| image            = Shirley Setia snapped at Miss Diva 2020 Mumbai Preliminary Event (cropped).jpg
| caption = 
| image_size       = 
| landscape        = &lt;!-- yes, if wide image, otherwise leave blank --&gt;
| alt               =
| birth_name       = 
| birth_date       = 1993 జులై 2
| birth_place      = [[డామన్]], [[భారతదేశం]]&lt;ref name=&quot;B&quot;&gt;{{cite news |title=Personal Agenda with Shirley Setia: &quot;To be a success on social media, you need to be yourself, be consistent and be real&quot; |url=https://www.hindustantimes.com/brunch/personal-agenda-with-shirley-setia-to-be-a-success-on-social-media-you-need-to-be-yourself-be-consistent-and-be-real/story-Wh1xQSzZWisJhUoA7lZJnL.html |access-date=8 August 2020 |work=Hindustan Times |date=23 May 2020 }}&lt;/ref&gt;
| genre            = పాప్ మ్యూజిక్ 
| occupation       = {{hlist|గాయని|యూట్యూబర్|నటి}}
| instrument       =  
| years_active     = 2012 - ప్రస్తుతం
| website          = 
| module           = 
{{Infobox YouTube personality|embed=yes
| channel_display_name =షెర్లీ సెటియా 
| channel_name         = షెర్లీ సెటియా 
| name                 = 
| years_active         = 2012 - ప్రస్తుతం 
| genre                = 
| subscribers          = 3.76 మిలియన్ 
| views                = 326 మిలియన్ 
| stats_update         = 12 October 2021&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/user/shirleysetia/about|title=Shirley Setia - YouTube|website= YouTube|access-date=4 April 2021}}&lt;/ref&gt;
| network              = 
| silver_button        = 
| silver_year          = 
| gold_button          = 
| gold_year            = 
| diamond_button       = 
| diamond_year         = 
| ruby_button          = 
| ruby_year            = 
}}
}}
'''షిర్లే సెటియా''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా నటి, గాయని మరియు యూట్యూబర్. ఆమె 2020లో హిందీ సినిమా ''మస్కా'' ద్వారా సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టి, 2022లో [[కృష్ణ వ్రింద విహారి]] తెలుగు చిత్రసీమలోకి అడుగు పెట్టింది.&lt;ref name=&quot;కొత్త చిత్రాన్ని అనౌన్స్ చేసిన నాగశౌర్య.. హీరోయిన్‌గా టాప్ సింగర్..&quot;&gt;{{cite news |last1=TV9 Telugu |first1= |title=కొత్త చిత్రాన్ని అనౌన్స్ చేసిన నాగశౌర్య.. హీరోయిన్‌గా టాప్ సింగర్.. |url=https://tv9telugu.com/latest-news/naga-shourya-to-romance-top-singer-shirley-setia-350447.html |accessdate=28 March 2022 |date=21 November 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220328081847/https://tv9telugu.com/latest-news/naga-shourya-to-romance-top-singer-shirley-setia-350447.html |archivedate=28 March 2022 |language=te}}&lt;/ref&gt;
==నటించిన సినిమాలు==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! సంవత్సరం !! సినిమా పేరు !! పాత్ర పేరు 
!ఇతర !! మూలాలు 
|-
| 2020 ||''మస్కా'' || పెర్సిస్ మిస్టరీ 
|తొలి సినిమా||&lt;ref&gt;{{cite news |last1=Chatterjee |first1=Saibal |title=Maska Movie Review: Manisha Koirala Is Endearing But The Netflix Film Lacks The Glow Of A Well-Baked Loaf Of Bread |url=https://www.ndtv.com/entertainment/maska-movie-review-manisha-koirala-is-endearing-but-the-netflix-film-lacks-the-glow-of-a-well-baked--2201794 |access-date=27 March 2020 |work=NDTV.com |date=27 March 2020}}&lt;/ref&gt;
|-
|2022
|[[కృష్ణ వ్రింద విహారి]]
| 
| తెలుగులో మొదటి సినిమా 
|&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Naga Shaurya-Shirley Setia film goes on floors|url=https://www.cinemaexpress.com/stories/news/2020/dec/09/naga-shaurya-shirley-setia-film-goes-on-floors-21678.html|access-date=5 June 2021|work=The New Indian Express|date= 9 December 2020}}&lt;/ref&gt;
|-
|2022
|[[నిక్కమ్మ|నికమ్మా]]|| సియా 
|షూటింగ్ పూర్తయింది||&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/abhimanyu-dassani-star-opposite-youtube-sensation-shirley-setia-sabbir-khans-action-film-nikamma/|title=Abhimanyu Dassani to star opposite Youtube sensation Shirley Setia in Sabbir Khan's action film Nikamma {{!}} Bollywood News - Bollywood Hungama|last=Hungama|first=Bollywood|date=22 July 2019|access-date=22 July 2019}}&lt;/ref&gt;
|-
|}

=== వెబ్ సిరీస్ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! సంవత్సరం !! పేరు !! పాత్ర !!మూలాలు 
|-
| 2018
| ''లాక్‌డౌన్‌''
| షిర్లే సెటియా
|&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Zee Media Bureau|date=17 August 2018|title=ZEE5 launches Lockdown with Badshah, Kailash Kher, Raftaar, Jonita Gandhi and many more|publisher=Zeenews.india.com|url=http://zeenews.india.com/television/zee5-launches-lockdown-with-badshah-kailash-kher-raftaar-jonita-gandhi-and-many-more-2133845.html|access-date=10 November 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Sana Farzeen|date=28 August 2018|title=Badshah on turning producer with web show Lockdown: It's a stressful job|publisher=Indianexpress.com|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/web-series/badshah-on-turning-producer-with-web-show-lockdown-its-a-stressful-job-5071301/|access-date=10 November 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=R.M. VIJAYAKAR|date=24 August 2018|title=ZEE5's Maiden Offering in the Music Space, 'Lockdown,' Premieres: Watch Trailer|publisher=Indiawest.com|url=https://www.indiawest.com/entertainment/television/zee-s-maiden-offering-in-the-music-space-lockdown-premieres/article_8853893a-a7c9-11e8-839d-5f7bc6b95985.html|access-date=10 November 2018|work=|archive-date=27 అక్టోబర్ 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211027044314/https://www.indiawest.com/entertainment/television/zee-s-maiden-offering-in-the-music-space-lockdown-premieres/article_8853893a-a7c9-11e8-839d-5f7bc6b95985.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|9249042}}

{{Uncategorized|date=ఏప్రిల్ 2022}}</text>
      <sha1>tv4u5ctnlqqumumsicmw9fyc6quynz3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606706</id>
      <parentid>3606700</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:15:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:1993 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6707" xml:space="preserve">{{Infobox musical artist
| name             = షెర్లీ సెటియా
| image            = Shirley Setia snapped at Miss Diva 2020 Mumbai Preliminary Event (cropped).jpg
| caption = 
| image_size       = 
| landscape        = &lt;!-- yes, if wide image, otherwise leave blank --&gt;
| alt               =
| birth_name       = 
| birth_date       = 1993 జులై 2
| birth_place      = [[డామన్]], [[భారతదేశం]]&lt;ref name=&quot;B&quot;&gt;{{cite news |title=Personal Agenda with Shirley Setia: &quot;To be a success on social media, you need to be yourself, be consistent and be real&quot; |url=https://www.hindustantimes.com/brunch/personal-agenda-with-shirley-setia-to-be-a-success-on-social-media-you-need-to-be-yourself-be-consistent-and-be-real/story-Wh1xQSzZWisJhUoA7lZJnL.html |access-date=8 August 2020 |work=Hindustan Times |date=23 May 2020 }}&lt;/ref&gt;
| genre            = పాప్ మ్యూజిక్ 
| occupation       = {{hlist|గాయని|యూట్యూబర్|నటి}}
| instrument       =  
| years_active     = 2012 - ప్రస్తుతం
| website          = 
| module           = 
{{Infobox YouTube personality|embed=yes
| channel_display_name =షెర్లీ సెటియా 
| channel_name         = షెర్లీ సెటియా 
| name                 = 
| years_active         = 2012 - ప్రస్తుతం 
| genre                = 
| subscribers          = 3.76 మిలియన్ 
| views                = 326 మిలియన్ 
| stats_update         = 12 October 2021&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/user/shirleysetia/about|title=Shirley Setia - YouTube|website= YouTube|access-date=4 April 2021}}&lt;/ref&gt;
| network              = 
| silver_button        = 
| silver_year          = 
| gold_button          = 
| gold_year            = 
| diamond_button       = 
| diamond_year         = 
| ruby_button          = 
| ruby_year            = 
}}
}}
'''షిర్లే సెటియా''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా నటి, గాయని మరియు యూట్యూబర్. ఆమె 2020లో హిందీ సినిమా ''మస్కా'' ద్వారా సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టి, 2022లో [[కృష్ణ వ్రింద విహారి]] తెలుగు చిత్రసీమలోకి అడుగు పెట్టింది.&lt;ref name=&quot;కొత్త చిత్రాన్ని అనౌన్స్ చేసిన నాగశౌర్య.. హీరోయిన్‌గా టాప్ సింగర్..&quot;&gt;{{cite news |last1=TV9 Telugu |first1= |title=కొత్త చిత్రాన్ని అనౌన్స్ చేసిన నాగశౌర్య.. హీరోయిన్‌గా టాప్ సింగర్.. |url=https://tv9telugu.com/latest-news/naga-shourya-to-romance-top-singer-shirley-setia-350447.html |accessdate=28 March 2022 |date=21 November 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220328081847/https://tv9telugu.com/latest-news/naga-shourya-to-romance-top-singer-shirley-setia-350447.html |archivedate=28 March 2022 |language=te}}&lt;/ref&gt;
==నటించిన సినిమాలు==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! సంవత్సరం !! సినిమా పేరు !! పాత్ర పేరు 
!ఇతర !! మూలాలు 
|-
| 2020 ||''మస్కా'' || పెర్సిస్ మిస్టరీ 
|తొలి సినిమా||&lt;ref&gt;{{cite news |last1=Chatterjee |first1=Saibal |title=Maska Movie Review: Manisha Koirala Is Endearing But The Netflix Film Lacks The Glow Of A Well-Baked Loaf Of Bread |url=https://www.ndtv.com/entertainment/maska-movie-review-manisha-koirala-is-endearing-but-the-netflix-film-lacks-the-glow-of-a-well-baked--2201794 |access-date=27 March 2020 |work=NDTV.com |date=27 March 2020}}&lt;/ref&gt;
|-
|2022
|[[కృష్ణ వ్రింద విహారి]]
| 
| తెలుగులో మొదటి సినిమా 
|&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Naga Shaurya-Shirley Setia film goes on floors|url=https://www.cinemaexpress.com/stories/news/2020/dec/09/naga-shaurya-shirley-setia-film-goes-on-floors-21678.html|access-date=5 June 2021|work=The New Indian Express|date= 9 December 2020}}&lt;/ref&gt;
|-
|2022
|[[నిక్కమ్మ|నికమ్మా]]|| సియా 
|షూటింగ్ పూర్తయింది||&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/abhimanyu-dassani-star-opposite-youtube-sensation-shirley-setia-sabbir-khans-action-film-nikamma/|title=Abhimanyu Dassani to star opposite Youtube sensation Shirley Setia in Sabbir Khan's action film Nikamma {{!}} Bollywood News - Bollywood Hungama|last=Hungama|first=Bollywood|date=22 July 2019|access-date=22 July 2019}}&lt;/ref&gt;
|-
|}

=== వెబ్ సిరీస్ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! సంవత్సరం !! పేరు !! పాత్ర !!మూలాలు 
|-
| 2018
| ''లాక్‌డౌన్‌''
| షిర్లే సెటియా
|&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Zee Media Bureau|date=17 August 2018|title=ZEE5 launches Lockdown with Badshah, Kailash Kher, Raftaar, Jonita Gandhi and many more|publisher=Zeenews.india.com|url=http://zeenews.india.com/television/zee5-launches-lockdown-with-badshah-kailash-kher-raftaar-jonita-gandhi-and-many-more-2133845.html|access-date=10 November 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Sana Farzeen|date=28 August 2018|title=Badshah on turning producer with web show Lockdown: It's a stressful job|publisher=Indianexpress.com|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/web-series/badshah-on-turning-producer-with-web-show-lockdown-its-a-stressful-job-5071301/|access-date=10 November 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=R.M. VIJAYAKAR|date=24 August 2018|title=ZEE5's Maiden Offering in the Music Space, 'Lockdown,' Premieres: Watch Trailer|publisher=Indiawest.com|url=https://www.indiawest.com/entertainment/television/zee-s-maiden-offering-in-the-music-space-lockdown-premieres/article_8853893a-a7c9-11e8-839d-5f7bc6b95985.html|access-date=10 November 2018|work=|archive-date=27 అక్టోబర్ 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211027044314/https://www.indiawest.com/entertainment/television/zee-s-maiden-offering-in-the-music-space-lockdown-premieres/article_8853893a-a7c9-11e8-839d-5f7bc6b95985.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|9249042}}

{{Uncategorized|date=ఏప్రిల్ 2022}}

[[వర్గం:1993 జననాలు]]</text>
      <sha1>ezldylrpir4ifmj381grlxylw7uguc7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606707</id>
      <parentid>3606706</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:15:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6790" xml:space="preserve">{{Infobox musical artist
| name             = షెర్లీ సెటియా
| image            = Shirley Setia snapped at Miss Diva 2020 Mumbai Preliminary Event (cropped).jpg
| caption = 
| image_size       = 
| landscape        = &lt;!-- yes, if wide image, otherwise leave blank --&gt;
| alt               =
| birth_name       = 
| birth_date       = 1993 జులై 2
| birth_place      = [[డామన్]], [[భారతదేశం]]&lt;ref name=&quot;B&quot;&gt;{{cite news |title=Personal Agenda with Shirley Setia: &quot;To be a success on social media, you need to be yourself, be consistent and be real&quot; |url=https://www.hindustantimes.com/brunch/personal-agenda-with-shirley-setia-to-be-a-success-on-social-media-you-need-to-be-yourself-be-consistent-and-be-real/story-Wh1xQSzZWisJhUoA7lZJnL.html |access-date=8 August 2020 |work=Hindustan Times |date=23 May 2020 }}&lt;/ref&gt;
| genre            = పాప్ మ్యూజిక్ 
| occupation       = {{hlist|గాయని|యూట్యూబర్|నటి}}
| instrument       =  
| years_active     = 2012 - ప్రస్తుతం
| website          = 
| module           = 
{{Infobox YouTube personality|embed=yes
| channel_display_name =షెర్లీ సెటియా 
| channel_name         = షెర్లీ సెటియా 
| name                 = 
| years_active         = 2012 - ప్రస్తుతం 
| genre                = 
| subscribers          = 3.76 మిలియన్ 
| views                = 326 మిలియన్ 
| stats_update         = 12 October 2021&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/user/shirleysetia/about|title=Shirley Setia - YouTube|website= YouTube|access-date=4 April 2021}}&lt;/ref&gt;
| network              = 
| silver_button        = 
| silver_year          = 
| gold_button          = 
| gold_year            = 
| diamond_button       = 
| diamond_year         = 
| ruby_button          = 
| ruby_year            = 
}}
}}
'''షిర్లే సెటియా''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా నటి, గాయని మరియు యూట్యూబర్. ఆమె 2020లో హిందీ సినిమా ''మస్కా'' ద్వారా సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టి, 2022లో [[కృష్ణ వ్రింద విహారి]] తెలుగు చిత్రసీమలోకి అడుగు పెట్టింది.&lt;ref name=&quot;కొత్త చిత్రాన్ని అనౌన్స్ చేసిన నాగశౌర్య.. హీరోయిన్‌గా టాప్ సింగర్..&quot;&gt;{{cite news |last1=TV9 Telugu |first1= |title=కొత్త చిత్రాన్ని అనౌన్స్ చేసిన నాగశౌర్య.. హీరోయిన్‌గా టాప్ సింగర్.. |url=https://tv9telugu.com/latest-news/naga-shourya-to-romance-top-singer-shirley-setia-350447.html |accessdate=28 March 2022 |date=21 November 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220328081847/https://tv9telugu.com/latest-news/naga-shourya-to-romance-top-singer-shirley-setia-350447.html |archivedate=28 March 2022 |language=te}}&lt;/ref&gt;
==నటించిన సినిమాలు==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! సంవత్సరం !! సినిమా పేరు !! పాత్ర పేరు 
!ఇతర !! మూలాలు 
|-
| 2020 ||''మస్కా'' || పెర్సిస్ మిస్టరీ 
|తొలి సినిమా||&lt;ref&gt;{{cite news |last1=Chatterjee |first1=Saibal |title=Maska Movie Review: Manisha Koirala Is Endearing But The Netflix Film Lacks The Glow Of A Well-Baked Loaf Of Bread |url=https://www.ndtv.com/entertainment/maska-movie-review-manisha-koirala-is-endearing-but-the-netflix-film-lacks-the-glow-of-a-well-baked--2201794 |access-date=27 March 2020 |work=NDTV.com |date=27 March 2020}}&lt;/ref&gt;
|-
|2022
|[[కృష్ణ వ్రింద విహారి]]
| 
| తెలుగులో మొదటి సినిమా 
|&lt;ref&gt;{{Cite news|title=Naga Shaurya-Shirley Setia film goes on floors|url=https://www.cinemaexpress.com/stories/news/2020/dec/09/naga-shaurya-shirley-setia-film-goes-on-floors-21678.html|access-date=5 June 2021|work=The New Indian Express|date= 9 December 2020}}&lt;/ref&gt;
|-
|2022
|[[నిక్కమ్మ|నికమ్మా]]|| సియా 
|షూటింగ్ పూర్తయింది||&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/abhimanyu-dassani-star-opposite-youtube-sensation-shirley-setia-sabbir-khans-action-film-nikamma/|title=Abhimanyu Dassani to star opposite Youtube sensation Shirley Setia in Sabbir Khan's action film Nikamma {{!}} Bollywood News - Bollywood Hungama|last=Hungama|first=Bollywood|date=22 July 2019|access-date=22 July 2019}}&lt;/ref&gt;
|-
|}

=== వెబ్ సిరీస్ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! సంవత్సరం !! పేరు !! పాత్ర !!మూలాలు 
|-
| 2018
| ''లాక్‌డౌన్‌''
| షిర్లే సెటియా
|&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Zee Media Bureau|date=17 August 2018|title=ZEE5 launches Lockdown with Badshah, Kailash Kher, Raftaar, Jonita Gandhi and many more|publisher=Zeenews.india.com|url=http://zeenews.india.com/television/zee5-launches-lockdown-with-badshah-kailash-kher-raftaar-jonita-gandhi-and-many-more-2133845.html|access-date=10 November 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Sana Farzeen|date=28 August 2018|title=Badshah on turning producer with web show Lockdown: It's a stressful job|publisher=Indianexpress.com|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/web-series/badshah-on-turning-producer-with-web-show-lockdown-its-a-stressful-job-5071301/|access-date=10 November 2018}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=R.M. VIJAYAKAR|date=24 August 2018|title=ZEE5's Maiden Offering in the Music Space, 'Lockdown,' Premieres: Watch Trailer|publisher=Indiawest.com|url=https://www.indiawest.com/entertainment/television/zee-s-maiden-offering-in-the-music-space-lockdown-premieres/article_8853893a-a7c9-11e8-839d-5f7bc6b95985.html|access-date=10 November 2018|work=|archive-date=27 అక్టోబర్ 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20211027044314/https://www.indiawest.com/entertainment/television/zee-s-maiden-offering-in-the-music-space-lockdown-premieres/article_8853893a-a7c9-11e8-839d-5f7bc6b95985.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|9249042}}

{{Uncategorized|date=ఏప్రిల్ 2022}}

[[వర్గం:1993 జననాలు]]
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]</text>
      <sha1>rwx9tx1qntun45k81m50bplpw3plbvm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>నెయిల్ పాలిష్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>349465</id>
    <revision>
      <id>3606740</id>
      <parentid>3557151</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:18:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>/* నటీనటులు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5150" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name           = నెయిల్ పోలిష్
| image          = 
| caption        =  
| director       = బగ్స్ భార్గవ కృష్ణ 
| producer       = {{plainlist |
* ప్రదీప్ ఉప్పూర్ 
* సీమ మోహాపాత్ర 
* జహానారా భగవా 
*ధీరజ్ వినోద్  కపూర్ 
}}
| writer         = బగ్స్ భార్గవ కృష్ణ 
| starring       = {{plainlist|
*[[అర్జున్ రాంపాల్]] 
* మానవ్  కౌల్ 
* [[మధుబాల (రోజా ఫేమ్‌)|మధుబాల]] 
* ఆనంద్ తివారి 
*రంజిత్ కపూర్ 
}}
| music          = సంజయ్  వాన్ద్రేకర్ 
| cinematography = డీప్  మీట్కర్ 
| editing        = టిన్ని మిత్ర&lt;br&gt;హర్షద్ పల్సులే 
| studio         =టెన్ ఇయర్స్ ఎంగేర్ ప్రొడక్షన్స్
| distributor    =  జీ5 
| released       = {{Film date|df=y|2021|01|01}}
| runtime        = 128 నిముషాలు
| country        = భారతదేశం 
| language       = హిందీ 
}}
'''నెయిల్ పాలిష్''' 2021లో విడుదలైన [[హిందీ సినిమా]]. టెన్ ఇయర్స్ ఎంగేర్ ప్రొడక్షన్స్ బ్యానర్‌పై ప్రదీప్ ఉప్పూర్, సీమ మోహాపాత్ర, జహానారా భగవా, ధీరజ్ వినోద్ కపూర్ నిర్మించిన ఈ సినిమాకు 	బగ్స్ భార్గవ కృష్ణ దర్శకత్వం వహించాడు. అర్జున్ రాంపాల్, మానవ్ కౌల్, [[మధుబాల (రోజా ఫేమ్‌)|మధుబాల]], ఆనంద్ తివారి, రంజిత్ కపూర్ ప్రధాన పాత్రల్లో జనవరి 1న విడుదలైంది.&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/nail-polish-trailer-arjun-rampal-and-manav-kaul-promise-a-riveting-courtroom-drama-7096756/|title=Nail Polish trailer: Arjun Rampal and Manav Kaul promise a riveting courtroom drama|last=Jain|first=Arushi|work=The Indian Express|date=|access-date=3 February 2021}}&lt;/ref&gt;.
==నటీనటులు==
*[[అర్జున్ రాంపాల్]] - సిద్ధార్థ్ జైసింగ్ (సిద్)&lt;ref name=&quot;Arjun Rampal’s next film titled ‘Nail Polish’&quot;&gt;{{cite news |last1=The Hindu |first1= |title=Arjun Rampal’s next film titled ‘Nail Polish’ |url=https://www.thehindu.com/entertainment/movies/arjun-rampals-next-film-titled-nail-polish/article32667438.ece?homepage=true |accessdate=3 May 2022 |date=22 September 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220503143754/https://www.thehindu.com/entertainment/movies/arjun-rampals-next-film-titled-nail-polish/article32667438.ece?homepage=true |archivedate=3 May 2022 |language=en-IN |quote=}}&lt;/ref&gt;  
* మానవ్ కౌల్ - వీర్ సింగ్‌ ; 'రంజిత్'; 'చారు రైనా'&lt;ref name=&quot;Meet The Highly Talented Cast Of Upcoming Legal Thriller Nail Polish, A ZEE5 Original Film&quot;&gt;{{cite news |last1=ZEE5 |title=Meet The Highly Talented Cast Of Upcoming Legal Thriller Nail Polish, A ZEE5 Original Film - Zee5 News |url=https://www.zee5.com/zee5news/meet-the-highly-talented-cast-of-upcoming-legal-thriller-nail-polish-a-zee5-original-film |accessdate=3 May 2022 |date=12 October 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220503143920/https://www.zee5.com/zee5news/meet-the-highly-talented-cast-of-upcoming-legal-thriller-nail-polish-a-zee5-original-film |archivedate=3 May 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;
*ఆనంద్ తివారీ - అమిత్ కుమార్ 
*[[రజిత్ కపూర్]] - జడ్జి కిషోర్ భూషణ్  
*మధు - శోభా భూషణ్‌ 
*సమ్రీన్ కౌర్ - చారు రైనా  
*సమీర్ ధర్మాధికారి - డీసీపీ సునీల్ సచ్‌దేవ్‌ 
*రుషద్ రానా - యశ్‌పాల్ శర్మ 
*నేహా హింగే - మల్తీ కుమార్‌ 
*ప్రతిభా గోరేగాంకర్‌ - మాట్రాన్‌ 
*మన్సీ దేశ్‌ముఖ్ - మాయా కవాల్‌  
*దీపక్ చద్దా - దాదా షా  
*సుకేష్ ఆనంద్ - హర్పాల్ ఫెరా 
*డా. నందిగా శివ కుమార్ సుబ్రమణ్యం

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
*{{IMDb title|tt13143988}}
[[వర్గం:2021 సినిమాలు]]
[[వర్గం:హిందీ సినిమా]]</text>
      <sha1>tb5d283uq38m6cubcf2xcdqduxlfg1a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి:MGA73/File renaming</title>
    <ns>2</ns>
    <id>350508</id>
    <revision>
      <id>3606930</id>
      <parentid>3605783</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T07:55:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MGA73</username>
        <id>12654</id>
      </contributor>
      <comment>Moved done</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="171624" xml:space="preserve">The following files need to be renamed to depict the administrative maps (mandal maps) that these represent. There are three ways to find which mandal a file depicts:

# See the Page on which the file is used (ఆ దస్త్రం పేజీలో, దాన్ని ఏ వ్యాసం పేజీలో వాడారో చూస్తే తెలుస్తుంది)
# See the District map on the District article page which shows the names of the Serial number and the mandal and identify the mandal name. (సంబంధిత జిల్లా పేజీలో మండలాల క్రమ సంఖ్య, పేరు చూపించే పటం ఉంటుంది. దాన్నుండీ తెలుసుకోవచ్చు)
# See the map and check the mandal pages of that District and see the page history.  (పును చూసి అది ఏ మండలమై ఉంటుందో సుమారుగా ఊహించి ఆ మండలం పేజీ చరితంలో చూడండి.)
# Reverse search. Go to Mandal pages, one by one  and see the history and identify which map was used earlier. (ఒక్కో మండలం పేజీని తెరిచి, దాని చరితం చూడండి. గతంలో ఏ దస్త్రాన్ని వాడారో చూడండి)
Renaming structure (కొత్త పేరు ఆకృతి):

* In the new name the first two syllables of the old name will be retained.  (కొత్త పేరులో పాత పేరులో ఉన్న మొదటి రెండు పదాలను కొత్త పేరు లోకి  తీసుకుంటాం)
* Mandal name will be appended to it (మండలం పేరును దాని చివర చేరుస్తాం)
* Then &quot;pre 2016&quot; will be appended to Telangana mandals and &quot;pre 2022&quot; will be appended to Andhra mandals. (ఆ తరువాత తెలంగాణ మండలాలకు &quot;pre 2016&quot;  అని, ఆంధ్ర మండలాలకు &quot;pre 2022&quot; అనీ చేరుస్తాం)

So the name new will be like (మార్చిన పేర్లు ఇలా ఉంటాయి) : &quot;Adilabad_mandals_Tamsi_pre 2022.png&quot; or &quot;Guntur_mandals_Ponugupadu_pre 2022&quot;

Please suggest changes, if any. (ఏమైనా మార్పులు అవసరమనుకుంటే సూచించండి) 

== Rename ==
=== WestGodavari mandals ===
West Godavari district has undergone two restructurings - first in 2014 when some mandals and villages were added to it at the time of Telangana formation. The second one is in 2022 when new districts were formed in AP. The old mandals map shows the status of the district before 2014 June. Hence the new names of the files are given as &quot;pre 2014&quot;.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|Sl no
|Old name
|New name
!
|-
|958
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline1.png|WestGodavari_mandals_outline1.png]]
|[[:File:WG_mandals_Jeelugumilli_pre 2014.png]]
|
|-
|959
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline2.png|WestGodavari_mandals_outline2.png]]
|[[:File:WG_mandals_Buttayagudem_pre 2014.png]]
|
|-
|960
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline3.png|WestGodavari_mandals_outline3.png]]
|[[:File:WG_mandals_Polavaram_pre 2014.png]]
|
|-
|961
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline4.png|WestGodavari_mandals_outline4.png]]
|[[:File:WG_mandals_Tallapudi_pre 2014.png]]
|
|-
|962
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline5.png|WestGodavari_mandals_outline5.png]]
|[[:File:WG_mandals_Gopalapuram_pre 2014.png]]
|
|-
|963
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline6.png|WestGodavari_mandals_outline6.png]]
|[[:File:WG_mandals_Koyyalagudem_pre 2014.png]]
|
|-
|964
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline7.png|WestGodavari_mandals_outline7.png]]
|[[:File:WG_mandals_Jangareddygudem_pre 2014.png]]
|
|-
|965
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline8.png|WestGodavari_mandals_outline8.png]]
|[[:File:WG_mandals_TNarsapuram_pre 2014.png]]
|
|-
|966
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline9.png|WestGodavari_mandals_outline9.png]]
|[[:File:WG_mandals_Chintalapudi_pre 2014.png]]
|
|-
|967
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline10.png|WestGodavari_mandals_outline10.png]]
|[[:File:WG_mandals_Lingapalem_pre 2014.png]]
|
|-
|968
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline11.png|WestGodavari_mandals_outline11.png]]
|[[:File:WG_mandals_Kamavarapukota_pre 2014.png]]
|
|-
|969
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline12.png|WestGodavari_mandals_outline12.png]]
|[[:File:WG_mandals_Dwarakatirumala_pre 2014.png]]
|
|-
|970
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline13.png|WestGodavari_mandals_outline13.png]]
|[[:File:WG_mandals_Nallajarla_pre 2014.png]]
|
|-
|971
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline14.png|WestGodavari_mandals_outline14.png]]
|[[:File:WG_mandals_Devarapalli_pre 2014.png]]
|
|-
|972`
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline15.png|WestGodavari_mandals_outline15.png]]
|[[:File:WG_mandals_Chagallu_pre 2014.png]]
|
|-
|973
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline16.png|WestGodavari_mandals_outline16.png]]
|[[:File:WG_mandals_Kovvuru_pre 2014.png]]
|
|-
|974
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline17.png|WestGodavari_mandals_outline17.png]]
|[[:File:WG_mandals_Nidadavolu_pre 2014.png]]
|
|-
|975
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline18.png|WestGodavari_mandals_outline18.png]]
|[[:File:WG_mandals_Tadepalligudem_pre 2014.png]]
|
|-
|976
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline19.png|WestGodavari_mandals_outline19.png]]
|[[:File:WG_mandals_Unguturu_pre 2014.png]]
|
|-
|977
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline20.png|WestGodavari_mandals_outline20.png]]
|[[:File:WG_mandals_Bheemadolu_pre 2014.png]]
|
|-
|978
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline21.png|WestGodavari_mandals_outline21.png]]
|[[:File:WG_mandals_Pedavegi_pre 2014.png]]
|
|-
|979
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline22.png|WestGodavari_mandals_outline22.png]]
|[[:File:WG_mandals_Pedapadu_pre 2014.png]]
|
|-
|980
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline23.png|WestGodavari_mandals_outline23.png]]
|[[:File:WG_mandals_Eluru_pre 2014.png]]
|
|-
|981
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline24.png|WestGodavari_mandals_outline24.png]]
|[[:File:WG_mandals_Denduluru_pre 2014.png]]
|
|-
|982
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline25.png|WestGodavari_mandals_outline25.png]]
|[[:File:WG_mandals_Nidamarru_pre 2014.png]]
|
|-
|983
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline26.png|WestGodavari_mandals_outline26.png]]
|[[:File:WG_mandals_Ganapavaram_pre 2014.png]]
|
|-
|984
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline27.png|WestGodavari_mandals_outline27.png]]
|[[:File:WG_mandals_Pentapadu_pre 2014.png]]
|
|-
|985
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline28.png|WestGodavari_mandals_outline28.png]]
|[[:File:WG_mandals_Tanuku_pre 2014.png]]
|
|-
|986
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline29.png|WestGodavari_mandals_outline29.png]]
|[[:File:WG_mandals_Undrajavaram_pre 2014.png]]
|
|-
|987
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline30.png|WestGodavari_mandals_outline30.png]]
|[[:File:WG_mandals_Peravali_pre 2014.png]]
|
|-
|988
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline31.png|WestGodavari_mandals_outline31.png]]
|[[:File:WG_mandals_Iragavaram_pre 2014.png]]
|
|-
|989
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline32.png|WestGodavari_mandals_outline32.png]]
|[[:File:WG_mandals_Attili_pre 2014.png]]
|
|-
|990
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline33.png|WestGodavari_mandals_outline33.png]]
|[[:File:WG_mandals_Undi_pre 2014.png]]
|
|-
|991
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline34.png|WestGodavari_mandals_outline34.png]]
|[[:File:WG_mandals_Akiveedu_pre 2014.png]]
|
|-
|992
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline35.png|WestGodavari_mandals_outline35.png]]
|[[:File:WG_mandals_Kalla_pre 2014.png]]
|
|-
|993
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline36.png|WestGodavari_mandals_outline36.png]]
|[[:File:WG_mandals_Bhimavaram_pre 2014.png]]
|
|-
|994
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline37.png|WestGodavari_mandals_outline37.png]]
|[[:File:WG_mandals_Palakoderu_pre 2014.png]]
|
|-
|995
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline38.png|WestGodavari_mandals_outline38.png]]
|[[:File:WG_mandals_Viravasaram_pre 2014.png]]
|
|-
|996
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline39.png|WestGodavari_mandals_outline39.png]]
|[[:File:WG_mandals_Penumantra_pre 2014.png]]
|
|-
|997
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline40.png|WestGodavari_mandals_outline40.png]]
|[[:File:WG_mandals_Penugonda_pre 2014.png]]
|
|-
|998
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline41.png|WestGodavari_mandals_outline41.png]]
|[[:File:WG_mandals_Achanta_pre 2014.png]]
|
|-
|999
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline42.png|WestGodavari_mandals_outline42.png]]
|[[:File:WG_mandals_Poduru_pre 2014.png]]
|
|-
|1000
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline43.png|WestGodavari_mandals_outline43.png]]
|[[:File:WG_mandals_Palakollu_pre 2014.png]]
|
|-
|1001
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline44.png|WestGodavari_mandals_outline44.png]]
|[[:File:WG_mandals_Yalamanchili_pre 2014.png]]
|
|-
|1002
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline45.png|WestGodavari_mandals_outline45.png]]
|[[:File:WG_mandals_Narsapuram_pre 2014.png]]
|
|-
|1003
|[[:దస్త్రం:WestGodavari mandals outline46.png|WestGodavari_mandals_outline46.png]]
|[[:File:WG_mandals_Mogalthuru_pre 2014.png]]
|
|-
|}


== Commons ==
=== Adilabad mandals ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Sl no
!Old name
!New name
!
|-
|1
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline01.png|Adilabad_mandals_outline01.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Talamadugu_pre 2016.png]]
|
|-
|2
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline02.png|Adilabad_mandals_outline02.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Tamsi_pre 2016.png]]
|
|-
|3
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline03.png|Adilabad_mandals_outline03.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Adilabad Urban_pre 2016.png]]
|
|-
|4
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline04.png|Adilabad_mandals_outline04.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Jainath_pre 2016.png]]
|
|-
|5
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline05.png|Adilabad_mandals_outline05.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Bela_pre 2016.png]]
|
|-
|6
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline06.png|Adilabad_mandals_outline06.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Narnoor_pre 2016.png]]
|
|-
|7
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline07.png|Adilabad_mandals_outline07.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Indravelli_pre 2016.png]]
|
|-
|8
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline08.png|Adilabad_mandals_outline08.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Gudihathnur_pre 2016.png]]
|
|-
|9
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline09.png|Adilabad_mandals_outline09.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Ichoda_pre 2016.png]]
|
|-
|10
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline10.png|Adilabad_mandals_outline10.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Bazarhathnur_pre 2016.png]]
|
|-
|11
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline11.png|Adilabad_mandals_outline11.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Boath_pre 2016.png]]
|
|-
|12
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline12.png|Adilabad_mandals_outline12.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Neradigonda_pre 2016.png]]
|
|-
|13
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline13.png|Adilabad_mandals_outline13.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Sarangapur_pre 2016.png]]
|
|-
|14
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline14.png|Adilabad_mandals_outline14.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Kuntala_pre 2016.png]]
|
|-
|15
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline15.png|Adilabad_mandals_outline15.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Kubhir_pre 2016.png]]
|
|-
|16
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline16.png|Adilabad_mandals_outline16.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Bhainsa_pre 2016.png]]
|
|-
|17
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline17.png|Adilabad_mandals_outline17.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Tanur_pre 2016.png]]
|
|-
|18
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline18.png|Adilabad_mandals_outline18.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Mudhol_pre 2016.png]]
|
|-
|19
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline19.png|Adilabad_mandals_outline19.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Lokeswaram_pre 2016.png]]
|
|-
|20
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline20.png|Adilabad_mandals_outline20.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Dilavarpur_pre 2016.png]]
|
|-
|21
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline21.png|Adilabad_mandals_outline21.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Nirmal_pre 2016.png]]
|
|-
|22
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline22.png|Adilabad_mandals_outline22.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Lakshmanchanda_pre 2016.png]]
|
|-
|23
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline23.png|Adilabad_mandals_outline23.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Mamada_pre 2016.png]]
|
|-
|24
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline24.png|Adilabad_mandals_outline24.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Khanapur_pre 2016.png]]
|
|-
|25
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline25.png|Adilabad_mandals_outline25.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Kadampeddur_pre 2016.png]]
|
|-
|26
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline26.png|Adilabad_mandals_outline26.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Utnoor_pre 2016.png]]
|
|-
|27
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline27.png|Adilabad_mandals_outline27.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Jainur_pre 2016.png]]
|
|-
|28
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline28.png|Adilabad_mandals_outline28.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Kerameri_pre 2016.png]]
|
|-
|29
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline29.png|Adilabad_mandals_outline29.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Sirpur_(T)_pre 2016.png]]
|
|-
|30
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline30.png|Adilabad_mandals_outline30.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Jannaram_pre 2016.png]]
|
|-
|31
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline31.png|Adilabad_mandals_outline31.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Dandepalli_pre 2016.png]]
|
|-
|32
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline32.png|Adilabad_mandals_outline32.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Laksettipeta_pre 2016.png]]
|
|-
|33
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline33.png|Adilabad_mandals_outline33.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Manchiryala_pre 2016.png]]
|
|-
|34
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline34.png|Adilabad_mandals_outline34.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Mandamarri_pre 2016.png]]
|
|-
|35
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline35.png|Adilabad_mandals_outline35.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Kasipeta_pre 2016.png]]
|
|-
|36
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline36.png|Adilabad_mandals_outline36.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Tiryani_pre 2016.png]]
|
|-
|37
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline37.png|Adilabad_mandals_outline37.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Asifabad_pre 2016.png]]
|
|-
|38
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline38.png|Adilabad_mandals_outline38.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Wankidi_pre 2016.png]]
|
|-
|39
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline39.png|Adilabad_mandals_outline39.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Kagaznagar_pre 2016.png]]
|
|-
|40
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline40.png|Adilabad_mandals_outline40.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Rebbena_pre 2016.png]]
|
|-
|41
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline41.png|Adilabad_mandals_outline41.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Tandur_pre 2016.png]]
|
|-
|42
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline42.png|Adilabad_mandals_outline42.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Bellampalli_pre 2016.png]]
|
|-
|43
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline43.png|Adilabad_mandals_outline43.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Nennel_pre 2016.png]]
|
|-
|44
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline44.png|Adilabad_mandals_outline44.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Bhimini_pre 2016.png]]
|
|-
|45
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline45.png|Adilabad_mandals_outline45.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Sirpur_(U)_pre 2016.png]]
|
|-
|46
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline46.png|Adilabad_mandals_outline46.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Kowtala_pre 2016.png]]
|
|-
|47
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline47.png|Adilabad_mandals_outline47.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Bejjur_pre 2016.png]]
|
|-
|48
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline48.png|Adilabad_mandals_outline48.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Dahegaon_pre 2016.png]]
|
|-
|49
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline49.png|Adilabad_mandals_outline49.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Vemanpalli_pre 2016.png]]
|
|-
|50
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline50.png|Adilabad_mandals_outline50.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Kotapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|51
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline51.png|Adilabad_mandals_outline51.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Chennur_pre 2016.png]]
|
|-
|52
|[[:దస్త్రం:Adilabad mandals outline52.png|Adilabad_mandals_outline52.png]]
|[[:File:Adilabad_mandals_Jaipur_pre 2016.png]]
|
|-
|}

=== Anantapur mandals ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|Sl no
|Old name
|New name
!
|-
|53
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline02.png|Anantapur_mandals_outline02.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Bommanahal_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|54
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline03.png|Anantapur_mandals_outline03.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Vidapanakal_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|55
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline04.png|Anantapur_mandals_outline04.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Vajrakarur_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|56
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline05.png|Anantapur_mandals_outline05.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Guntakal_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|57
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline06.png|Anantapur_mandals_outline06.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Gooty_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|58
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline07.png|Anantapur_mandals_outline07.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Peddavadugur_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|59
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline08.png|Anantapur_mandals_outline08.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Yadiki_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|60
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline09.png|Anantapur_mandals_outline09.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Tadpatri_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|61
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline10.png|Anantapur_mandals_outline10.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Peddapappur_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|62
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline11.png|Anantapur_mandals_outline11.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Singanamala_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|63
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline12.png|Anantapur_mandals_outline12.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Pamidi_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|64
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline13.png|Anantapur_mandals_outline13.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Garladinne_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|65
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline14.png|Anantapur_mandals_outline14.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Kudair_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|66
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline15.png|Anantapur_mandals_outline15.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Uravakonda_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|67
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline16.png|Anantapur_mandals_outline16.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Beluguppa_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|68
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline17.png|Anantapur_mandals_outline17.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Kanekal_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|69
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline18.png|Anantapur_mandals_outline18.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Rayadurg_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|70
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline19.png|Anantapur_mandals_outline19.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Gummagatta_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|71
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline20.png|Anantapur_mandals_outline20.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Brahmasamudram_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|72
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline21.png|Anantapur_mandals_outline21.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Settur_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|73
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline22.png|Anantapur_mandals_outline22.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Kundurpi_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|74
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline23.png|Anantapur_mandals_outline23.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Kalyandurg_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|75
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline24.png|Anantapur_mandals_outline24.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Atmakur_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|76
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline25.png|Anantapur_mandals_outline25.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Anantapur_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|77
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline26.png|Anantapur_mandals_outline26.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Bukkarayasamudram_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|78
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline27.png|Anantapur_mandals_outline27.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Narpala_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|79
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline28.png|Anantapur_mandals_outline28.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Putlur_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|80
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline29.png|Anantapur_mandals_outline29.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Yellanur_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|81
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline30.png|Anantapur_mandals_outline30.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Tadimarri_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|82
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline31.png|Anantapur_mandals_outline31.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Bathalapalle_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|83
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline32.png|Anantapur_mandals_outline32.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Raptadu_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|84
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline33.png|Anantapur_mandals_outline33.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Kanaganapalle_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|85
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline34.png|Anantapur_mandals_outline34.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Kambadur_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|86
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline35.png|Anantapur_mandals_outline35.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Ramagiri_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|87
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline36.png|Anantapur_mandals_outline36.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Chenne Kothapalle_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|88
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline37.png|Anantapur_mandals_outline37.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Dharmavaram_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|89
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline38.png|Anantapur_mandals_outline38.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Mudigubba_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|90
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline39.png|Anantapur_mandals_outline39.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Talupula_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|91
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline40.png|Anantapur_mandals_outline40.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Nambulipulikunta_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|92
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline41.png|Anantapur_mandals_outline41.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Tanakal_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|93
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline42.png|Anantapur_mandals_outline42.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Nallacheruvu_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|94
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline43.png|Anantapur_mandals_outline43.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Gandlapenta_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|95
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline44.png|Anantapur_mandals_outline44.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Kadiri_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|96
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline45.png|Anantapur_mandals_outline45.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Amadagur_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|97
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline46.png|Anantapur_mandals_outline46.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Obuladevaracheruvu_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|98
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline47.png|Anantapur_mandals_outline47.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Nallamada_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|99
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline48.png|Anantapur_mandals_outline48.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Gorantla_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|100
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline49.png|Anantapur_mandals_outline49.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Puttaparthi_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|101
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline50.png|Anantapur_mandals_outline50.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Bukkapatnam_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|102
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline51.png|Anantapur_mandals_outline51.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Kothacheruvu_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|103
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline52.png|Anantapur_mandals_outline52.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Penukonda_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|104
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline53.png|Anantapur_mandals_outline53.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Roddam_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|105
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline54.png|Anantapur_mandals_outline54.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Somandepalle_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|106
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline55.png|Anantapur_mandals_outline55.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Chilamathur_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|107
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline56.png|Anantapur_mandals_outline56.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Lepakshi_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|108
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline57.png|Anantapur_mandals_outline57.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Hindupur_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|109
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline58.png|Anantapur_mandals_outline58.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Parigi_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|110
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline59.png|Anantapur_mandals_outline59.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Madakasira_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|111
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline60.png|Anantapur_mandals_outline60.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Gudibanda_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|112
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline61.png|Anantapur_mandals_outline61.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Amarapuram_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|113
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline62.png|Anantapur_mandals_outline62.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Agali_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|114
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals outline63.png|Anantapur_mandals_outline63.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Rolla_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|}

=== Chittoor mandals ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|Sl no
|Old name
|New name
!
|-
|115
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline01.png|Chittoor_mandals_outline01.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Parigi_pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Peddamandyam_pre 2022.png]]
|
|-
|116
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline02.png|Chittoor_mandals_outline02.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Parigi_pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Tamballapalle_pre 2022.png]]
|
|-
|117
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline03.png|Chittoor_mandals_outline03.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Parigi_pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Mulakalacheruvu_pre 2022.png]]
|
|-
|118
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline04.png|Chittoor_mandals_outline04.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Parigi_pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Peddatippasamudram_pre 2022.png]]
|
|-
|119
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline05.png|Chittoor_mandals_outline05.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Parigi_pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Kothakota_pre 2022.png]]
|
|-
|120
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline06.png|Chittoor_mandals_outline06.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Parigi_pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Kurabalakota_pre 2022.png]]
|
|-
|121
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline07.png|Chittoor_mandals_outline07.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Parigi_pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Gurramkonda_pre 2022.png]]
|
|-
|122
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline08.png|Chittoor_mandals_outline08.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Parigi_pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Kalakada_pre 2022.png]]
|
|-
|123
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline09.png|Chittoor_mandals_outline09.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Parigi_pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Kambhamvaripalle_pre 2022.png]]
|
|-
|124
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline10.png|Chittoor_mandals_outline10.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Parigi_pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Yarravaripalem_pre 2022.png]]
|
|-
|125
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline11.png|Chittoor_mandals_outline11.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Parigi_pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Tirupathi Urban_pre 2022.png]]
|
|-
|126
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline12.png|Chittoor_mandals_outline12.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Parigi_pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Renigunta_pre 2022.png]]
|
|-
|127
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline13.png|Chittoor_mandals_outline13.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Parigi_pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Yerpedu_pre 2022.png]]
|
|-
|128
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline14.png|Chittoor_mandals_outline14.png]]
|[[:File:Anantapur_mandals_Parigi_pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Srikalahasti_pre 2022.png]]
|
|-
|129
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline15.png|Chittoor_mandals_outline15.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Tottambedu_pre 2022.png]]
|
|-
|130
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline16.png|Chittoor_mandals_outline16.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Butchinaidukhandriga_pre 2022.png]]
|
|-
|131
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline17.png|Chittoor_mandals_outline17.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Varadayyapalem_pre 2022.png]]
|
|-
|132
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline18.png|Chittoor_mandals_outline18.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Satyavedu_pre 2022.png]]
|
|-
|133
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline19.png|Chittoor_mandals_outline19.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Nagalapuram_pre 2022.png]]
|
|-
|134
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline20.png|Chittoor_mandals_outline20.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Pitchatur_pre 2022.png]]
|
|-
|135
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline21.png|Chittoor_mandals_outline21.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Vijayapuram_pre 2022.png]]
|
|-
|136
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline22.png|Chittoor_mandals_outline22.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Nindra_pre 2022.png]]
|
|-
|137
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline23.png|Chittoor_mandals_outline23.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_KVBPuram_pre 2022.png]]
|
|-
|138
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline24.png|Chittoor_mandals_outline24.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Narayanavanam_pre 2022.png]]
|
|-
|139
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline25.png|Chittoor_mandals_outline25.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Vadamalapeta_pre 2022.png]]
|
|-
|140
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline26.png|Chittoor_mandals_outline26.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Tirupathi Rural_pre 2022.png]]
|
|-
|141
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline27.png|Chittoor_mandals_outline27.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Ramachandrapuram_pre 2022.png]]
|
|-
|142
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline28.png|Chittoor_mandals_outline28.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Chandragiri_pre 2022.png]]
|
|-
|143
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline29.png|Chittoor_mandals_outline29.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Chinagottigallu_pre 2022.png]]
|
|-
|144
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline30.png|Chittoor_mandals_outline30.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Rompicharla_pre 2022.png]]
|
|-
|145
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline31.png|Chittoor_mandals_outline31.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Pileru_pre 2022.png]]
|
|-
|146
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline32.png|Chittoor_mandals_outline32.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Kalikiri_pre 2022.png]]
|
|-
|147
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline33.png|Chittoor_mandals_outline33.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Valmikipuram_pre 2022.png]]
|
|-
|148
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline34.png|Chittoor_mandals_outline34.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Nimmanapalle_pre 2022.png]]
|
|-
|149
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline35.png|Chittoor_mandals_outline35.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Madanapalle_pre 2022.png]]
|
|-
|150
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline36.png|Chittoor_mandals_outline36.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Ramasamudram_pre 2022.png]]
|
|-
|151
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline37.png|Chittoor_mandals_outline37.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Punganuru_pre 2022.png]]
|
|-
|152
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline38.png|Chittoor_mandals_outline38.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Chowdepalle_pre 2022.png]]
|
|-
|153
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline39.png|Chittoor_mandals_outline39.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Somala_pre 2022.png]]
|
|-
|154
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline40.png|Chittoor_mandals_outline40.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Sadum_pre 2022.png]]
|
|-
|155
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline41.png|Chittoor_mandals_outline41.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Pulicharla_pre 2022.png]]
|
|-
|156
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline42.png|Chittoor_mandals_outline42.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Pakala_pre 2022.png]]
|
|-
|157
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline43.png|Chittoor_mandals_outline43.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Vedurukuppam_pre 2022.png]]
|
|-
|158
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline44.png|Chittoor_mandals_outline44.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Puthuru_pre 2022.png]]
|
|-
|159
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline45.png|Chittoor_mandals_outline45.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Nagari_pre 2022.png]]
|
|-
|160
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline46.png|Chittoor_mandals_outline46.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Karvetinagaram_pre 2022.png]]
|
|-
|161
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline47.png|Chittoor_mandals_outline47.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Srirangarajapuram_pre 2022.png]]
|
|-
|162
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline48.png|Chittoor_mandals_outline48.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Palasamudram_pre 2022.png]]
|
|-
|163
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline49.png|Chittoor_mandals_outline49.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Gangadhara nelluru_pre 2022.png]]
|
|-
|164
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline50.png|Chittoor_mandals_outline50.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Penumuru_pre 2022.png]]
|
|-
|165
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline51.png|Chittoor_mandals_outline51.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Puthalapattu_pre 2022.png]]
|
|-
|166
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline52.png|Chittoor_mandals_outline52.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Airala_pre 2022.png]]
|
|-
|167
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline53.png|Chittoor_mandals_outline53.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Tavanampalle_pre 2022.png]]
|
|-
|168
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline54.png|Chittoor_mandals_outline54.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Chitturu_pre 2022.png]]
|
|-
|169
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline55.png|Chittoor_mandals_outline55.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Gudipala_pre 2022.png]]
|
|-
|170
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline56.png|Chittoor_mandals_outline56.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Yadamarri_pre 2022.png]]
|
|-
|171
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline57.png|Chittoor_mandals_outline57.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Bangarupalyam_pre 2022.png]]
|
|-
|172
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline58.png|Chittoor_mandals_outline58.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Palamaneru_pre 2022.png]]
|
|-
|173
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline59.png|Chittoor_mandals_outline59.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Gangavaram_pre 2022.png]]
|
|-
|174
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline60.png|Chittoor_mandals_outline60.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Peddapanjani_pre 2022.png]]
|
|-
|175
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline61.png|Chittoor_mandals_outline61.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Bireddypalle_pre 2022.png]]
|
|-
|176
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline62.png|Chittoor_mandals_outline62.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Venkatagirikota_pre 2022.png]]
|
|-
|177
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline63.png|Chittoor_mandals_outline63.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Ramakuppam_pre 2022.png]]
|
|-
|178
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline64.png|Chittoor_mandals_outline64.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Santipuram_pre 2022.png]]
|
|-
|179
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline65.png|Chittoor_mandals_outline65.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Gudipalle_pre 2022.png]]
|
|-
|180
|[[:దస్త్రం:Chittoor mandals outline66.png|Chittoor_mandals_outline66.png]]
|[[:దస్త్రం:Anantapur mandals Parigi pre 2022.png|File:Chittooru_mandals_Kuppam_pre 2022.png]]
|
|-
|}

=== EastGodavari mandals ===
East Godavari district has undergone two restructurings - one in 2014 when some mandals were added to it at the time of Telangana formation. The second one is in 2022 when new districts were formed in AP. The old mandals map shows the status of the district before 2014 June. Hence the new names of the files are given as &quot;pre 2014&quot;.  
{| class=&quot;wikitable&quot;
|Sl no
|Old name
|New name
!
|-
|231
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline01.png|EastGodavari_mandals_outline01.png]]
|[[:File:EG_mandals_Maredumilli_pre 2014.png]]
|
|-
|232
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline02.png|EastGodavari_mandals_outline02.png]]
|[[:File:EG_mandals_YRamavaram_pre 2014.png]]
|
|-
|233
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline03.png|EastGodavari_mandals_outline03.png]]
|[[:File:EG_mandals_Addateegala_pre 2014.png]]
|
|-
|234
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline04.png|EastGodavari_mandals_outline04.png]]
|[[:File:EG_mandals_Rajavommangi_pre 2014.png]]
|
|-
|235
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline05.png|EastGodavari_mandals_outline05.png]]
|[[:File:EG_mandals_Rowthulapdi and Kotananduru combined_pre 2014.png]]
|Kotananduru is shown along with Rowthulapudi and not separately, hence the name
|-
|236
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline06.png|EastGodavari_mandals_outline06.png]]
|[[:File:EG_mandals_Tuni_pre 2014.png]]
|
|-
|237
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline07.png|EastGodavari_mandals_outline07.png]]
|[[:File:EG_mandals_Thondangi_pre 2014.png]]
|
|-
|238
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline08.png|EastGodavari_mandals_outline08.png]]
|[[:File:EG_mandals_Gollaprolu_pre 2014.png]]
|
|-
|239
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline09.png|EastGodavari_mandals_outline09.png]]
|[[:File:EG_mandals_Sankhavaram_pre 2014.png]]
|
|-
|240
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline10.png|EastGodavari_mandals_outline10.png]]
|[[:File:EG_mandals_Prathipadu_pre 2014.png]]
|
|-
|241
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline11.png|EastGodavari_mandals_outline11.png]]
|[[:File:EG_mandals_Yeleswaram_pre 2014.png]]
|
|-
|242
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline12.png|EastGodavari_mandals_outline12.png]]
|[[:File:EG_mandals_Gangavaram_pre 2014.png]]
|
|-
|243
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline13.png|EastGodavari_mandals_outline13.png]]
|[[:File:EG_mandals_Rampachodavaram_pre 2014.png]]
|
|-
|244
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline14.png|EastGodavari_mandals_outline14.png]]
|[[:File:EG_mandals_Devipatnnam_pre 2014.png]]
|
|-
|245
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline15.png|EastGodavari_mandals_outline15.png]]
|[[:File:EG_mandals_Seethanagaram_pre 2014.png]]
|
|-
|246
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline16.png|EastGodavari_mandals_outline16.png]]
|[[:File:EG_mandals_Korukonda_pre 2014.png]]
|
|-
|247
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline17.png|EastGodavari_mandals_outline17.png]]
|[[:File:EG_mandals_Gokavaram_pre 2014.png]]
|
|-
|248
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline18.png|EastGodavari_mandals_outline18.png]]
|[[:File:EG_mandals_Jaggampeta_pre 2014.png]]
|
|-
|249
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline19.png|EastGodavari_mandals_outline19.png]]
|[[:File:EG_mandals_Kirlampudi_pre 2014.png]]
|
|-
|250
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline20.png|EastGodavari_mandals_outline20.png]]
|[[:File:EG_mandals_Peddapuram_pre 2014.png]]
|
|-
|251
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline21.png|EastGodavari_mandals_outline21.png]]
|[[:File:EG_mandals_Pithapuram_pre 2014.png]]
|
|-
|252
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline22.png|EastGodavari_mandals_outline22.png]]
|[[:File:EG_mandals_Kothapalli_pre 2014.png]]
|
|-
|253
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline23.png|EastGodavari_mandals_outline23.png]]
|[[:File:EG_mandals_Kakinada Rural and Kakinada Urban combined_pre 2014.png]]
|Kakinada rural and urban maps are shown combined. And this, probably, is the reason why the EastGodavari_mandals_outline24.png is missing
|-
|254
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline25.png|EastGodavari_mandals_outline25.png]]
|[[:File:EG_mandals_Samarlakota_pre 2014.png]]
|
|-
|255
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline26.png|EastGodavari_mandals_outline26.png]]
|[[:File:EG_mandals_Rangampeta_pre 2014.png]]
|
|-
|256
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline27.png|EastGodavari_mandals_outline27.png]]
|[[:File:EG_mandals_Gandepalli_pre 2014.png]]
|
|-
|257
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline28.png|EastGodavari_mandals_outline28.png]]
|[[:File:EG_mandals_Rajanagaram_pre 2014.png]]
|
|-
|258
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline29.png|EastGodavari_mandals_outline29.png]]
|[[:File:EG_mandals_Rajahmandry Rural and Rajahmandry Urban combined_pre 2014.png]]
|Rajahmandry rural and urban maps are shown combined. And this, probably, is the reason why the EastGodavari_mandals_outline30.png is missing
|-
|259
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline31.png|EastGodavari_mandals_outline31.png]]
|[[:File:EG_mandals_Kadiam_pre 2014.png]]
|
|-
|260
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline32.png|EastGodavari_mandals_outline32.png]]
|[[:File:EG_mandals_Mandapeta_pre 2014.png]]
|
|-
|261
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline33.png|EastGodavari_mandals_outline33.png]]
|[[:File:EG_mandals_Anaparthy_pre 2014.png]]
|
|-
|262
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline34.png|EastGodavari_mandals_outline34.png]]
|[[:File:EG_mandals_Bikkavolu_pre 2014.png]]
|
|-
|263
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline35.png|EastGodavari_mandals_outline35.png]]
|[[:File:EG_mandals_Pedapudi_pre 2014.png]]
|
|-
|264
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline36.png|EastGodavari_mandals_outline36.png]]
|[[:File:EG_mandals_Karapa_pre 2014.png]]
|
|-
|265
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline37.png|EastGodavari_mandals_outline37.png]]
|[[:File:EG_mandals_Tallarevu_pre 2014.png]]
|
|-
|266
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline38.png|EastGodavari_mandals_outline38.png]]
|[[:File:EG_mandals_Kajuluru_pre 2014.png]]
|
|-
|267
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline39.png|EastGodavari_mandals_outline39.png]]
|[[:File:EG_mandals_Ramachandrapuram_pre 2014.png]]
|
|-
|268
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline40.png|EastGodavari_mandals_outline40.png]]
|[[:File:EG_mandals_Rayavaram_pre 2014.png]]
|
|-
|269
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline41.png|EastGodavari_mandals_outline41.png]]
|[[:File:EG_mandals_Kapileswararapuram_pre 2014.png]]
|
|-
|270
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline42.png|EastGodavari_mandals_outline42.png]]
|[[:File:EG_mandals_Alamuru_pre 2014.png]]
|
|-
|271
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline43.png|EastGodavari_mandals_outline43.png]]
|[[:File:EG_mandals_Atreyapuram_pre 2014.png]]
|
|-
|272
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline44.png|EastGodavari_mandals_outline44.png]]
|[[:File:EG_mandals_Ravulapalem_pre 2014.png]]
|
|-
|273
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline45.png|EastGodavari_mandals_outline45.png]]
|[[:File:EG_mandals_Pamarru_pre 2014.png]]
|
|-
|274
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline46.png|EastGodavari_mandals_outline46.png]]
|[[:File:EG_mandals_Kothapeta_pre 2014.png]]
|
|-
|275
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline47.png|EastGodavari_mandals_outline47.png]]
|[[:File:EG_mandals_PGannavaram_pre 2014.png]]
|
|-
|276
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline48.png|EastGodavari_mandals_outline48.png]]
|[[:File:EG_mandals_Ambajipeta_pre 2014.png]]
|
|-
|277
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline49.png|EastGodavari_mandals_outline49.png]]
|[[:File:EG_mandals_Ainavilli_pre 2014.png]]
|
|-
|278
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline50.png|EastGodavari_mandals_outline50.png]]
|[[:File:EG_mandals_Mummidivaram_pre 2014.png]]
|
|-
|279
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline51.png|EastGodavari_mandals_outline51.png]]
|[[:File:EG mandals I. Polavaram pre 2014.png]]
| 
|-
|280
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline52.png|EastGodavari_mandals_outline52.png]]
|[[:File:EG_mandals_Katrenikona_pre 2014.png]]
|
|-
|281
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline53.png|EastGodavari_mandals_outline53.png]]
|[[:File:EG_mandals_Uppalaguptam_pre 2014.png]]
|
|-
|282
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline54.png|EastGodavari_mandals_outline54.png]]
|[[:File:EG_mandals_Amalapuram_pre 2014.png]]
|
|-
|283
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline55.png|EastGodavari_mandals_outline55.png]]
|[[:File:EG_mandals_Allavaram_pre 2014.png]]
|
|-
|284
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline56.png|EastGodavari_mandals_outline56.png]]
|[[:File:EG_mandals_Mamidikuduru_pre 2014.png]]
|
|-
|285
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline57.png|EastGodavari_mandals_outline57.png]]
|[[:File:EG_mandals_Rajolu_pre 2014.png]]
|
|-
|286
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline58.png|EastGodavari_mandals_outline58.png]]
|[[:File:EG_mandals_Malkipuram_pre 2014.png]]
|
|-
|287
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline59.png|EastGodavari_mandals_outline59.png]]
|[[:File:EG_mandals_Sakhinetipalli_pre 2014.png]]
|
|-
|
|[[:దస్త్రం:EastGodavari mandals outline60.PNG|EastGodavari mandals outline60.PNG]]
|[[:File:EG_mandals_Rowthulapdi_pre 2014.png]]
|
|-
|}

=== Gunturu mandals ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|Sl no
|Old name
|New name
!
|-
|288
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline01.png|Gunturu_mandals_outline01.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Macharla_pre 2022.png]]
|
|-
|289
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline02.png|Gunturu_mandals_outline02.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Rentachinatala_pre 2022.png]]
|
|-
|290
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline03.png|Gunturu_mandals_outline03.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Gurajala_pre 2022.png]]
|
|-
|291
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline04.png|Gunturu_mandals_outline04.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Dachepalli_pre 2022.png]]
|
|-
|292
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline05.png|Gunturu_mandals_outline05.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Machavaram_pre 2022.png]]
|
|-
|293
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline06.png|Gunturu_mandals_outline06.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Bellamkonda_pre 2022.png]]
|
|-
|294
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline07.png|Gunturu_mandals_outline07.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Atchampeta_pre 2022.png]]
|
|-
|295
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline08.png|Gunturu_mandals_outline08.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Krosuru_pre 2022.png]]
|
|-
|296
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline09.png|Gunturu_mandals_outline09.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Amaravathi_pre 2022.png]]
|
|-
|297
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline10.png|Gunturu_mandals_outline10.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Tulluru_pre 2022.png]]
|
|-
|298
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline11.png|Gunturu_mandals_outline11.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Tadepalli_pre 2022.png]]
|
|-
|299
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline12.png|Gunturu_mandals_outline12.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Mangalagiri_pre 2022.png]]
|
|-
|300
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline13.png|Gunturu_mandals_outline13.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Tadikonda_pre 2022.png]]
|
|-
|301
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline14.png|Gunturu_mandals_outline14.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Pedakurapadu_pre 2022.png]]
|
|-
|302
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline15.png|Gunturu_mandals_outline15.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Sattenapalli_pre 2022.png]]
|
|-
|303
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline16.png|Gunturu_mandals_outline16.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Rajupalem_pre 2022.png]]
|
|-
|304
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline17.png|Gunturu_mandals_outline17.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Piduguralla_pre 2022.png]]
|
|-
|305
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline18.png|Gunturu_mandals_outline18.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Karempudi_pre 2022.png]]
|
|-
|306
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline19.png|Gunturu_mandals_outline19.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Durgi_pre 2022.png]]
|
|-
|307
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline20.png|Gunturu_mandals_outline20.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Veldurthi_pre 2022.png]]
|
|-
|308
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline21.png|Gunturu_mandals_outline21.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Bollapalli_pre 2022.png]]
|
|-
|309
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline22.png|Gunturu_mandals_outline22.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Nakarikallu_pre 2022.png]]
|
|-
|310
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline23.png|Gunturu_mandals_outline23.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Muppalla_pre 2022.png]]
|
|-
|311
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline24.png|Gunturu_mandals_outline24.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Phirangipuram_pre 2022.png]]
|
|-
|312
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline25.png|Gunturu_mandals_outline25.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Medikonduru_pre 2022.png]]
|
|-
|313
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline26.png|Gunturu_mandals_outline26.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Gunturu_pre 2022.png]]
|
|-
|314
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline27.png|Gunturu_mandals_outline27.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Pedakakani_pre 2022.png]]
|
|-
|315
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline28.png|Gunturu_mandals_outline28.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Duggirala_pre 2022.png]]
|
|-
|316
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline29.png|Gunturu_mandals_outline29.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Kollipara_pre 2022.png]]
|
|-
|317
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline30.png|Gunturu_mandals_outline30.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Kolluru_pre 2022.png]]
|
|-
|318
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline31.png|Gunturu_mandals_outline31.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Vemuru_pre 2022.png]]
|
|-
|319
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline32.png|Gunturu_mandals_outline32.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Tenali_pre 2022.png]]
|
|-
|320
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline33.png|Gunturu_mandals_outline33.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Chunduru_pre 2022.png]]
|
|-
|321
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline34.png|Gunturu_mandals_outline34.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Chebrolu_pre 2022.png]]
|
|-
|322
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline35.png|Gunturu_mandals_outline35.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Vatticherukuru_pre 2022.png]]
|
|-
|323
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline36.png|Gunturu_mandals_outline36.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Prathipadu_pre 2022.png]]
|
|-
|324
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline37.png|Gunturu_mandals_outline37.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Yadlapadu_pre 2022.png]]
|
|-
|325
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline38.png|Gunturu_mandals_outline38.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Nadendla_pre 2022.png]]
|
|-
|326
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline39.png|Gunturu_mandals_outline39.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Narsaraopeta_pre 2022.png]]
|
|-
|327
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline40.png|Gunturu_mandals_outline40.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Rompicharela_pre 2022.png]]
|
|-
|328
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline41.png|Gunturu_mandals_outline41.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Ipuru_pre 2022.png]]
|
|-
|329
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline42.png|Gunturu_mandals_outline42.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Savalyapuram_pre 2022.png]]
|
|-
|330
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline43.png|Gunturu_mandals_outline43.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Vinukonda_pre 2022.png]]
|
|-
|331
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline44.png|Gunturu_mandals_outline44.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Nujendla_pre 2022.png]]
|
|-
|332
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline45.png|Gunturu_mandals_outline45.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Chilakaluripeta_pre 2022.png]]
|
|-
|333
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline46.png|Gunturu_mandals_outline46.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Pedanadipadu_pre 2022.png]]
|
|-
|334
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline47.png|Gunturu_mandals_outline47.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Kakumanu_pre 2022.png]]
|
|-
|335
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline48.png|Gunturu_mandals_outline48.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Ponnuru_pre 2022.png]]
|
|-
|336
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline49.png|Gunturu_mandals_outline49.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Amrutaluru_pre 2022.png]]
|
|-
|337
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline50.png|Gunturu_mandals_outline50.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Cherukupalli_pre 2022.png]]
|
|-
|338
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline51.png|Gunturu_mandals_outline51.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Bhattiprolu_pre 2022.png]]
|
|-
|339
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline52.png|Gunturu_mandals_outline52.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Repalle_pre 2022.png]]
|
|-
|340
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline53.png|Gunturu_mandals_outline53.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Nagaram_pre 2022.png]]
|
|-
|341
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline54.png|Gunturu_mandals_outline54.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Nijampatnam_pre 2022.png]]
|
|-
|342
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline55.png|Gunturu_mandals_outline55.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Pittalavanipalem_pre 2022.png]]
|
|-
|343
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline56.png|Gunturu_mandals_outline56.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Karlapalem_pre 2022.png]]
|
|-
|344
|[[:దస్త్రం:Gunturu mandals outline57.png|Gunturu_mandals_outline57.png]]
|[[:File:Gunturu_mandals_Bapatla_pre 2022.png]]
|
|-
|}

=== Karimnagar mandals ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Sl no
!Old name
!New name
!
|-
|345
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline01.png|Karimnagar_mandals_outline01.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Ibrahimpatnam_pre 2016.png]]
|
|-
|346
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline02.png|Karimnagar_mandals_outline02.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Mallapur_pre 2016.png]]
|
|-
|347
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline03.png|Karimnagar_mandals_outline03.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Raikal_pre 2016.png]]
|
|-
|348
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline04.png|Karimnagar_mandals_outline04.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Sarangapur_pre 2016.png]]
|
|-
|349
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline05.png|Karimnagar_mandals_outline05.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Dharmapuri_pre 2016.png]]
|
|-
|350
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline06.png|Karimnagar_mandals_outline06.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Velgatur_pre 2016.png]]
|
|-
|351
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline07.png|Karimnagar_mandals_outline07.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Ramagundam_pre 2016.png]]
|
|-
|352
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline08.png|Karimnagar_mandals_outline08.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Kamanpur_pre 2016.png]]
|
|-
|353
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline09.png|Karimnagar_mandals_outline09.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Manthani_pre 2016.png]]
|
|-
|354
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline10.png|Karimnagar_mandals_outline10.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Kataram_pre 2016.png]]
|
|-
|355
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline11.png|Karimnagar_mandals_outline11.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Mahadevapur_pre 2016.png]]
|
|-
|356
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline12.png|Karimnagar_mandals_outline12.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Malhararao_pre 2016.png]]
|
|-
|357
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline13.png|Karimnagar_mandals_outline13.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Mutharam Mahadevapur_pre 2016.png]]
|
|-
|358
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline14.png|Karimnagar_mandals_outline14.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Mutharam_pre 2016.png]]
|
|-
|359
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline15.png|Karimnagar_mandals_outline15.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Srirampur_pre 2016.png]]
|
|-
|360
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline16.png|Karimnagar_mandals_outline16.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Peddapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|361
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline17.png|Karimnagar_mandals_outline17.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Julapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|362
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline18.png|Karimnagar_mandals_outline18.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Dharmaram_pre 2016.png]]
|
|-
|363
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline19.png|Karimnagar_mandals_outline19.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Gollapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|364
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline20.png|Karimnagar_mandals_outline20.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Jagityala_pre 2016.png]]
|
|-
|365
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline21.png|Karimnagar_mandals_outline21.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Medipalli_pre 2016.png]]
|
|-
|366
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline22.png|Karimnagar_mandals_outline22.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Korutla_pre 2016.png]]
|
|-
|367
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline23.png|Karimnagar_mandals_outline23.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Metpalli_pre 2016.png]]
|
|-
|368
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline24.png|Karimnagar_mandals_outline24.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Kathalapur_pre 2016.png]]
|
|-
|369
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline25.png|Karimnagar_mandals_outline25.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Chandurthi_pre 2016.png]]
|
|-
|370
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline26.png|Karimnagar_mandals_outline26.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Kodimyala_pre 2016.png]]
|
|-
|371
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline27.png|Karimnagar_mandals_outline27.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Gangadhara_pre 2016.png]]
|
|-
|372
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline28.png|Karimnagar_mandals_outline28.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Malyala_pre 2016.png]]
|
|-
|373
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline29.png|Karimnagar_mandals_outline29.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Pegadapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|374
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline30.png|Karimnagar_mandals_outline30.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Choppadandi_pre 2016.png]]
|
|-
|375
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline31.png|Karimnagar_mandals_outline31.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Sultanabad_pre 2016.png]]
|
|-
|376
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline32.png|Karimnagar_mandals_outline32.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Odela_pre 2016.png]]
|
|-
|377
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline33.png|Karimnagar_mandals_outline33.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Jammikunta_pre 2016.png]]
|
|-
|378
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline34.png|Karimnagar_mandals_outline34.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Veenavanka_pre 2016.png]]
|
|-
|379
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline35.png|Karimnagar_mandals_outline35.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Manakonduru_pre 2016.png]]
|
|-
|380
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline36.png|Karimnagar_mandals_outline36.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Karimnagar_pre 2016.png]]
|
|-
|381
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline37.png|Karimnagar_mandals_outline37.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Ramadugu_pre 2016.png]]
|
|-
|382
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline38.png|Karimnagar_mandals_outline38.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Boinapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|383
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline39.png|Karimnagar_mandals_outline39.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Vemulavada_pre 2016.png]]
|
|-
|384
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline40.png|Karimnagar_mandals_outline40.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Konaraopeta_pre 2016.png]]
|
|-
|385
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline41.png|Karimnagar_mandals_outline41.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Yellareddypet_pre 2016.png]]
|
|-
|386
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline42.png|Karimnagar_mandals_outline42.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Gambhiraopeta_pre 2016.png]]
|
|-
|387
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline43.png|Karimnagar_mandals_outline43.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Mustabad_pre 2016.png]]
|
|-
|388
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline44.png|Karimnagar_mandals_outline44.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Siricilla_pre 2016.png]]
|
|-
|389
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline45.png|Karimnagar_mandals_outline45.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Ellanthakunta_pre 2016.png]]
|
|-
|390
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline46.png|Karimnagar_mandals_outline46.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Bejjanki_pre 2016.png]]
|
|-
|391
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline47.png|Karimnagar_mandals_outline47.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Thimmapur_pre 2016.png]]
|
|-
|392
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline48.png|Karimnagar_mandals_outline48.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Sankarapatnam_pre 2016.png]]
|
|-
|393
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline49.png|Karimnagar_mandals_outline49.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Huzurabad_pre 2016.png]]
|
|-
|394
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline50.png|Karimnagar_mandals_outline50.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Kamalapur_pre 2016.png]]
|
|-
|395
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline51.png|Karimnagar_mandals_outline51.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Elkaturthy_pre 2016.png]]
|
|-
|396
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline52.png|Karimnagar_mandals_outline52.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Sidapur_pre 2016.png]]
|
|-
|397
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline53.png|Karimnagar_mandals_outline53.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Chigurumamidi_pre 2016.png]]
|
|-
|398
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline54.png|Karimnagar_mandals_outline54.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Koheda_pre 2016.png]]
|
|-
|399
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline55.png|Karimnagar_mandals_outline55.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Husnabad_pre 2016.png]]
|
|-
|400
|[[:దస్త్రం:Karimnagar mandals outline56.png|Karimnagar_mandals_outline56.png]]
|[[:File:Karimnagar_mandals_Bheemadevarapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|}

=== Khammam mandals ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Sl no
!Old name
!New name
!
|-
|401
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline01.png|Khammam_mandals_outline01.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Wajedu_pre 2016.png]]
|
|-
|402
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline02.png|Khammam_mandals_outline02.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Venkatapuram_pre 2016.png]]
|
|-
|403
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline03.png|Khammam_mandals_outline03.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Charla_pre 2016.png]]
|
|-
|404
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline04.png|Khammam_mandals_outline04.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Pinapaka_pre 2016.png]]
|
|-
|405
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline05.png|Khammam_mandals_outline05.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Gundala_pre 2016.png]]
|
|-
|406
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline06.png|Khammam_mandals_outline06.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Manuguru_pre 2016.png]]
|
|-
|407
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline07.png|Khammam_mandals_outline07.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Aswapuram_pre 2016.png]]
|
|-
|408
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline08.png|Khammam_mandals_outline08.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Dummagudem_pre 2016.png]]
|
|-
|409
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline09.png|Khammam_mandals_outline09.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Bhadrachalam_pre 2014.png]]
|
|-
|410
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline10.png|Khammam_mandals_outline10.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Kunavaram_pre 2014.png]]
|
|-
|411
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline11.png|Khammam_mandals_outline11.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Chinturu_pre 2014.png]]
|
|-
|412
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline12.png|Khammam_mandals_outline12.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Vararamachandrapuram_pre 2014.png]]
|
|-
|413
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline13.png|Khammam_mandals_outline13.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Velerupadu_pre 2014.png]]
|
|-
|414
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline14.png|Khammam_mandals_outline14.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Kukkunuru_pre 2014.png]]
|
|-
|415
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline15.png|Khammam_mandals_outline15.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Burgampadu_pre 2016.png]]
|
|-
|416
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline16.png|Khammam_mandals_outline16.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Palvancha_pre 2016.png]]
|
|-
|417
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline17.png|Khammam_mandals_outline17.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Kothagudem_pre 2016.png]]
|
|-
|418
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline18.png|Khammam_mandals_outline18.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Tekulapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|419
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline19.png|Khammam_mandals_outline19.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Yellandu_pre 2016.png]]
|
|-
|420
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline20.png|Khammam_mandals_outline20.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Singareni_pre 2016.png]]
|
|-
|421
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline21.png|Khammam_mandals_outline21.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Bayyaram_pre 2016.png]]
|
|-
|422
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline22.png|Khammam_mandals_outline22.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Garla_pre 2016.png]]
|
|-
|423
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline23.png|Khammam_mandals_outline23.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Kamepalli_pre 2016.png]]
|
|-
|424
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline24.png|Khammam_mandals_outline24.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Julurupadu_pre 2016.png]]
|
|-
|425
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline25.png|Khammam_mandals_outline25.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Chandrugonda_pre 2016.png]]
|
|-
|426
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline26.png|Khammam_mandals_outline26.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Mulakalapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|427
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline27.png|Khammam_mandals_outline27.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Aswaraopeta_pre 2016.png]]
|
|-
|428
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline28.png|Khammam_mandals_outline28.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Dammapeta_pre 2016.png]]
|
|-
|429
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline29.png|Khammam_mandals_outline29.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Sattupalli_pre 2016.png]]
|
|-
|430
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline30.png|Khammam_mandals_outline30.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Vemsoor_pre 2016.png]]
|
|-
|431
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline31.png|Khammam_mandals_outline31.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Penuballi_pre 2016.png]]
|
|-
|432
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline32.png|Khammam_mandals_outline32.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Kalluru_pre 2016.png]]
|
|-
|433
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline33.png|Khammam_mandals_outline33.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Tallada_pre 2016.png]]
|
|-
|434
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline34.png|Khammam_mandals_outline34.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Etukuru_pre 2016.png]]
|
|-
|435
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline35.png|Khammam_mandals_outline35.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Konijarla_pre 2016.png]]
|
|-
|436
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline36.png|Khammam_mandals_outline36.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Khammam Urban_pre 2016.png]]
|
|-
|437
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline37.png|Khammam_mandals_outline37.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Khammam Rural_pre 2016.png]]
|
|-
|438
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline38.png|Khammam_mandals_outline38.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Thirumalayapalem_pre 2016.png]]
|
|-
|439
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline39.png|Khammam_mandals_outline39.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Kusumanchi_pre 2016.png]]
|
|-
|440
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline40.png|Khammam_mandals_outline40.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Nelakondapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|441
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline41.png|Khammam_mandals_outline41.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Mudigonda_pre 2016.png]]
|
|-
|442
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline42.png|Khammam_mandals_outline42.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Chintakani_pre 2016.png]]
|
|-
|443
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline43.png|Khammam_mandals_outline43.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Vyra_pre 2016.png]]
|
|-
|444
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline44.png|Khammam_mandals_outline44.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Bonakallu_pre 2016.png]]
|
|-
|445
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline45.png|Khammam_mandals_outline45.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Madhira_pre 2016.png]]
|
|-
|446
|[[:దస్త్రం:Khammam mandals outline46.png|Khammam_mandals_outline46.png]]
|[[:File:Khammam_mandals_Errupalem_pre 2016.png]]
|
|-
|}

=== Krishna mandals ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|Sl no
|Old name
|New name
!
|-
|447
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline01.png|Krishna_mandals_outline01.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Jaggayyapeta_pre 2022.png]]
|
|-
|448
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline02.png|Krishna_mandals_outline02.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Vatsavayi_pre 2022.png]]
|
|-
|449
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline03.png|Krishna_mandals_outline03.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Penuganchiprolu_pre 2022.png]]
|
|-
|450
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline04.png|Krishna_mandals_outline04.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Nandigama_pre 2022.png]]
|
|-
|451
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline05.png|Krishna_mandals_outline05.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Chandarlapadu_pre 2022.png]]
|
|-
|452
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline06.png|Krishna_mandals_outline06.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Kanchikacharla_pre 2022.png]]
|
|-
|453
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline07.png|Krishna_mandals_outline07.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Veerulapadu_pre 2022.png]]
|
|-
|454
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline08.png|Krishna_mandals_outline08.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Ibrahimpatnam_pre 2022.png]]
|
|-
|455
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline09.png|Krishna_mandals_outline09.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_GKonduru_pre 2022.png]]
|
|-
|456
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline10.png|Krishna_mandals_outline10.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Mylavaram_pre 2022.png]]
|
|-
|457
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline11.png|Krishna_mandals_outline11.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_AKonduru_pre 2022.png]]
|
|-
|458
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline12.png|Krishna_mandals_outline12.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Gampalagudem_pre 2022.png]]
|
|-
|459
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline13.png|Krishna_mandals_outline13.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Tiruvuru_pre 2022.png]]
|
|-
|460
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline14.png|Krishna_mandals_outline14.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Vissannapeta_pre 2022.png]]
|
|-
|461
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline15.png|Krishna_mandals_outline15.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Reddygudem_pre 2022.png]]
|
|-
|462
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline16.png|Krishna_mandals_outline16.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Vijayawada Rural_pre 2022.png]]
|
|-
|463
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline17.png|Krishna_mandals_outline17.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Vijayawada Urban_pre 2022.png]]
|
|-
|464
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline18.png|Krishna_mandals_outline18.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Penamaluru_pre 2022.png]]
|
|-
|465
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline19.png|Krishna_mandals_outline19.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Totlavalluru_pre 2022.png]]
|
|-
|466
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline20.png|Krishna_mandals_outline20.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Kankipadu_pre 2022.png]]
|
|-
|467
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline21.png|Krishna_mandals_outline21.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Gannavaram_pre 2022.png]]
|
|-
|468
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline22.png|Krishna_mandals_outline22.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Agiripalli_pre 2022.png]]
|
|-
|469
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline23.png|Krishna_mandals_outline23.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Nuzividu_pre 2022.png]]
|
|-
|470
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline24.png|Krishna_mandals_outline24.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Chatrai_pre 2022.png]]
|
|-
|471
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline25.png|Krishna_mandals_outline25.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Musunuru_pre 2022.png]]
|
|-
|472
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline26.png|Krishna_mandals_outline26.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Bapulapadu_pre 2022.png]]
|
|-
|473
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline27.png|Krishna_mandals_outline27.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Unguturu_pre 2022.png]]
|
|-
|474
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline28.png|Krishna_mandals_outline28.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Vuyyuru_pre 2022.png]]
|
|-
|475
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline29.png|Krishna_mandals_outline29.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Pamidimukkala_pre 2022.png]]
|
|-
|476
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline30.png|Krishna_mandals_outline30.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Movva_pre 2022.png]]
|
|-
|477
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline31.png|Krishna_mandals_outline31.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Ghantasala_pre 2022.png]]
|
|-
|478
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline32.png|Krishna_mandals_outline32.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Challapalli_pre 2022.png]]
|
|-
|479
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline33.png|Krishna_mandals_outline33.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Mopidevi_pre 2022.png]]
|
|-
|480
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline34.png|Krishna_mandals_outline34.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Avanigadda_pre 2022.png]]
|
|-
|481
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline35.png|Krishna_mandals_outline35.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Nagayalanka_pre 2022.png]]
|
|-
|482
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline36.png|Krishna_mandals_outline36.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Koduru_pre 2022.png]]
|
|-
|483
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline37.png|Krishna_mandals_outline37.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Machilipatnam_pre 2022.png]]
|
|-
|484
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline38.png|Krishna_mandals_outline38.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Guduru_pre 2022.png]]
|
|-
|485
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline39.png|Krishna_mandals_outline39.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Pamarru_pre 2022.png]]
|
|-
|486
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline40.png|Krishna_mandals_outline40.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Pedaparupudi_pre 2022.png]]
|
|-
|487
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline41.png|Krishna_mandals_outline41.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Nandivada_pre 2022.png]]
|
|-
|488
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline42.png|Krishna_mandals_outline42.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Gudivada_pre 2022.png]]
|
|-
|489
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline43.png|Krishna_mandals_outline43.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Gudlavalleru_pre 2022.png]]
|
|-
|490
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline44.png|Krishna_mandals_outline44.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Pedana_pre 2022.png]]
|
|-
|491
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline45.png|Krishna_mandals_outline45.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Bantumilli_pre 2022.png]]
|
|-
|492
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline46.png|Krishna_mandals_outline46.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Mudinepalli_pre 2022.png]]
|
|-
|493
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline47.png|Krishna_mandals_outline47.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Mandavalli_pre 2022.png]]
|
|-
|494
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline48.png|Krishna_mandals_outline48.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Kaikaluru_pre 2022.png]]
|mismatch [[:File:Krishna mandals outline48.png]]. [I couldn't identify any mismatch here_-[[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 15:07, 16 జూలై 2022 (UTC)]
|-
|495
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline49.png|Krishna_mandals_outline49.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Kalidindi_pre 2022.png]]
|
|-
|496
|[[:దస్త్రం:Krishna mandals outline50.png|Krishna_mandals_outline50.png]]
|[[:File:Krishna_mandals_Kruttivennu_pre 2022.png]]
|
|-
|}

=== Kurnool mandals ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
|0
|[[:File:Kurnool mandals outline.png]]
|[[:File:Kurnool mandals outline pre 2022.png]]
| no new file name Make it File:Kurnool mandals outline_pre 2022.png
|-
|1
|[[:File:Kurnool mandals  outline1.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Kouthalam_pre 2022.png]]
|
|-
|2
|[[:File:Kurnool mandals outline2.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Kosigi_pre 2022.png]]
|
|-
|3
|[[:File:Kurnool mandals outline3.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Mantralayam_pre 2022.png]]
|
|-
|3 a
|[[:దస్త్రం:Kurnool mandals outline4.png|File:Kurnool mandals outline4.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Nandavaram_pre 2022.png]]
|Newly added. Ready to move
|-
|4
|[[:File:Kurnool mandals outline5.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_CBelagal_pre 2022.png]]
|
|-
|5
|[[:File:Kurnool mandals outline6.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Guduru_pre 2022.png]]
|
|-
|6
|[[:File:Kurnool mandals outline7.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Kurnool_pre 2022.png]]
|
|-
|7
|[[:File:Kurnool mandals outline8.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Nandikotkuru_pre 2022.png]]
|
|-
|8
|[[:File:Kurnool mandals outline9.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Pagidyala_pre 2022.png]]
|
|-
|9
|[[:File:Kurnool mandals outline10.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Kothapalle_pre 2022.png]]
|
|-
|10
|[[:File:Kurnool mandals outline11.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Atmakuru_pre 2022.png]]
|
|-
|11
|[[:File:Kurnool mandals outline12.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Srisailam_pre 2022.png]]
|
|-
|12
|[[:File:Kurnool mandals outline13.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Velugodu_pre 2022.png]]
|
|-
|13
|[[:File:Kurnool mandals outline14.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Pamulapadu_pre 2022.png]]
|
|-
|14
|[[:File:Kurnool mandals outline15.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Jupadiu bangla_pre 2022.png]]
|
|-
|15
|[[:File:Kurnool mandals outline16.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Miduthuru_pre 2022.png]]
|
|-
|16
|[[:File:Kurnool mandals outline17.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Orvakallu_pre 2022.png]]
|
|-
|17
|[[:File:Kurnool mandals outline18.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Kalluru_pre 2022.png]]
|
|-
|18
|[[:File:Kurnool mandals outline19.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Kodumuru_pre 2022.png]]
|
|-
|19
|[[:File:Kurnool mandals outline20.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Goinegandla_pre 2022.png]]
|
|-
|20
|[[:File:Kurnool mandals outline21.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Yemmiganuru_pre 2022.png]]
|
|-
|21
|[[:File:Kurnool mandals outline22.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Pedda kaduburu_pre 2022.png]]
|
|-
|22
|[[:File:Kurnool mandals outline23.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Adoni_pre 2022.png]]
|
|-
|23
|[[:File:Kurnool mandals outline24.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Holagunda_pre 2022.png]]
|
|-
|24
|[[:File:Kurnool mandals outline25.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Aluru_pre 2022.png]]
|
|-
|25
|[[:File:Kurnool mandals outline26.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Aspari_pre 2022.png]]
|
|-
|26
|[[:File:Kurnool mandals outline27.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Devanakonda_pre 2022.png]]
|
|-
|27
|[[:File:Kurnool mandals outline28.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Krishnagiri_pre 2022.png]]
|
|-
|28
|[[:File:Kurnool mandals outline29.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Veldurthi_pre 2022.png]]
|
|-
|29
|[[:File:Kurnool mandals outline30.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Bethamcharla_pre 2022.png]]
|
|-
|30
|[[:File:Kurnool mandals outline31.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Panyam_pre 2022.png]]
|
|-
|31
|[[:File:Kurnool mandals outline32.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Gadivemula_pre 2022.png]]
|
|-
|32
|[[:File:Kurnool mandals outline33.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Bandi Atmakuru_pre 2022.png]]
|
|-
|33
|[[:File:Kurnool mandals outline34.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Nandyala_pre 2022.png]]
|
|-
|34
|[[:File:Kurnool mandals outline35.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Mahanandi_pre 2022.png]]
|
|-
|35
|[[:File:Kurnool mandals outline36.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Sirivella_pre 2022.png]]
|
|-
|36
|[[:File:Kurnool mandals outline37.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Rudravaram_pre 2022.png]]
|
|-
|37
|[[:File:Kurnool mandals outline38.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Allagadda_pre 2022.png]]
|
|-
|38
|[[:File:Kurnool mandals outline39.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Chagalamarri_pre 2022.png]]
|
|-
|39
|[[:File:Kurnool mandals outline40.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Uyyalavada_pre 2022.png]]
|
|-
|40
|[[:File:Kurnool mandals outline41.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Dornipadu_pre 2022.png]]
|
|-
|41
|[[:File:Kurnool mandals outline42.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Gospadu_pre 2022.png]]
|
|-
|42
|[[:File:Kurnool mandals outline43.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Koilakuntla_pre 2022.png]]
|
|-
|43
|[[:File:Kurnool mandals outline44.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Banaganapalle_pre 2022.png]]
|
|-
|44
|[[:File:Kurnool mandals outline45.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Sanjamala_pre 2022.png]]
|
|-
|45
|[[:File:Kurnool mandals outline46.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Kolimigundla_pre 2022.png]]
|
|-
|46
|[[:File:Kurnool mandals outline47.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Owk_pre 2022.png]]
|
|-
|47
|[[:File:Kurnool mandals outline48.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Pyapili_pre 2022.png]]
|
|-
|48
|[[:File:Kurnool mandals outline49.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Dronachalam_pre 2022.png]]
|Name not found;  --&gt; Dhone or Dronachalam - [[వాడుకరి:C1K98V|Make it]] &quot;Dronachalam&quot; 
|-
|49
|[[:File:Kurnool mandals outline50.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Tuggali_pre 2022.png]]
|
|-
|50
|[[:File:Kurnool mandals outline51.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Pathikonda_pre 2022.png]]
|
|-
|51
|[[:File:Kurnool mandals outline52.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Maddikere East_pre 2022.png]]
|
|-
|52
|[[:File:Kurnool mandals outline53.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Chippagiri_pre 2022.png]]
|
|-
|53
|[[:File:Kurnool mandals outline54.png]]
|[[:File:Kurnool_mandals_Halaharvi_pre 2022.png]]
|
|}

=== Mahbubnagar mandals ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Sl no
!Old name
!New name
!
|-
|497
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline01.png|Mahbubnagar_mandals_outline01.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Kodangal_pre 2016.png]]
|
|-
|498
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline02.png|Mahbubnagar_mandals_outline02.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Bomraspet_pre 2016.png]]
|
|-
|499
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline03.png|Mahbubnagar_mandals_outline03.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Kosgi_pre 2016.png]]
|
|-
|500
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline04.png|Mahbubnagar_mandals_outline04.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Doulatabad_pre 2016.png]]
|
|-
|501
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline05.png|Mahbubnagar_mandals_outline05.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Damaragidda_pre 2016.png]]
|
|-
|502
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline06.png|Mahbubnagar_mandals_outline06.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Maddur_pre 2016.png]]
|
|-
|503
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline07.png|Mahbubnagar_mandals_outline07.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Koilakonda_pre 2016.png]]
|
|-
|504
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline08.png|Mahbubnagar_mandals_outline08.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Hanwada_pre 2016.png]]
|
|-
|505
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline09.png|Mahbubnagar_mandals_outline09.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Nawabpeta_pre 2016.png]]
|
|-
|506
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline10.png|Mahbubnagar_mandals_outline10.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Balanagar_pre 2016.png]]
|
|-
|507
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline11.png|Mahbubnagar_mandals_outline11.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Kondurg_pre 2016.png]]
|
|-
|508
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline12.png|Mahbubnagar_mandals_outline12.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Farooqnagar_pre 2016.png]]
|
|-
|509
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline13.png|Mahbubnagar_mandals_outline13.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Kothuru_pre 2016.png]]
|
|-
|510
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline14.png|Mahbubnagar_mandals_outline14.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Kesampeta_pre 2016.png]]
|
|-
|511
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline15.png|Mahbubnagar_mandals_outline15.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Talakondapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|512
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline16.png|Mahbubnagar_mandals_outline16.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Amanagal_pre 2016.png]]
|
|-
|513
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline17.png|Mahbubnagar_mandals_outline17.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Madgul_pre 2016.png]]
|
|-
|514
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline18.png|Mahbubnagar_mandals_outline18.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Vangoor_pre 2016.png]]
|
|-
|515
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline19.png|Mahbubnagar_mandals_outline19.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Veldanda_pre 2016.png]]
|
|-
|516
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline20.png|Mahbubnagar_mandals_outline20.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Kalwakurthy_pre 2016.png]]
|
|-
|517
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline21.png|Mahbubnagar_mandals_outline21.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Midjil_pre 2016.png]]
|
|-
|518
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline22.png|Mahbubnagar_mandals_outline22.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Thimmajipeta_pre 2016.png]]
|
|-
|519
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline23.png|Mahbubnagar_mandals_outline23.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Jadcharla_pre 2016.png]]
|
|-
|520
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline24.png|Mahbubnagar_mandals_outline24.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Bhutpur_pre 2016.png]]
|
|-
|521
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline25.png|Mahbubnagar_mandals_outline25.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Mahabubnagar_pre 2016.png]]
|
|-
|522
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline26.png|Mahbubnagar_mandals_outline26.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Addakal_pre 2016.png]]
|
|-
|523
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline27.png|Mahbubnagar_mandals_outline27.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Devarakonda_pre 2016.png]]
|
|-
|524
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline28.png|Mahbubnagar_mandals_outline28.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Dhanwada_pre 2016.png]]
|
|-
|525
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline29.png|Mahbubnagar_mandals_outline29.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Narayanapeta_pre 2016.png]]
|
|-
|526
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline30.png|Mahbubnagar_mandals_outline30.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Utkoor_pre 2016.png]]
|
|-
|527
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline31.png|Mahbubnagar_mandals_outline31.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Maganoor_pre 2016.png]]
|
|-
|528
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline32.png|Mahbubnagar_mandals_outline32.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Makthal_pre 2016.png]]
|
|-
|529
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline33.png|Mahbubnagar_mandals_outline33.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Narva_pre 2016.png]]
|
|-
|530
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline34.png|Mahbubnagar_mandals_outline34.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Chinnachinthakunta_pre 2016.png]]
|
|-
|531
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline35.png|Mahbubnagar_mandals_outline35.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Atmakur_pre 2016.png]]
|
|-
|532
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline36.png|Mahbubnagar_mandals_outline36.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Kothakota_pre 2016.png]]
|
|-
|533
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline37.png|Mahbubnagar_mandals_outline37.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Peddamandadi_pre 2016.png]]
|
|-
|534
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline38.png|Mahbubnagar_mandals_outline38.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Ghanpur_pre 2016.png]]
|
|-
|535
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline39.png|Mahbubnagar_mandals_outline39.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Bijinapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|536
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline40.png|Mahbubnagar_mandals_outline40.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Nagarkarnool_pre 2016.png]]
|
|-
|537
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline41.png|Mahbubnagar_mandals_outline41.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Tadoor_pre 2016.png]]
|
|-
|538
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline42.png|Mahbubnagar_mandals_outline42.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Telkapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|539
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline43.png|Mahbubnagar_mandals_outline43.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Uppunuthala_pre 2016.png]]
|
|-
|540
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline44.png|Mahbubnagar_mandals_outline44.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Atchampeta_pre 2016.png]]
|
|-
|541
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline45.png|Mahbubnagar_mandals_outline45.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Amrabad_pre 2016.png]]
|
|-
|542
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline46.png|Mahbubnagar_mandals_outline46.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Balmoor_pre 2016.png]]
|
|-
|543
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline47.png|Mahbubnagar_mandals_outline47.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Lingala_pre 2016.png]]
|
|-
|544
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline48.png|Mahbubnagar_mandals_outline48.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Peddakothapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|545
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline49.png|Mahbubnagar_mandals_outline49.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Kodair_pre 2016.png]]
|
|-
|546
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline50.png|Mahbubnagar_mandals_outline50.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Gopalpeta_pre 2016.png]]
|
|-
|547
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline51.png|Mahbubnagar_mandals_outline51.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Wanaparthy_pre 2016.png]]
|
|-
|548
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline52.png|Mahbubnagar_mandals_outline52.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Panagal_pre 2016.png]]
|
|-
|549
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline53.png|Mahbubnagar_mandals_outline53.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Pebbair_pre 2016.png]]
|
|-
|550
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline54.png|Mahbubnagar_mandals_outline54.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Gadwal_pre 2016.png]]
|
|-
|551
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline55.png|Mahbubnagar_mandals_outline55.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Dharoor_pre 2016.png]]
|
|-
|552
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline56.png|Mahbubnagar_mandals_outline56.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Maldakal_pre 2016.png]]
|
|-
|553
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline57.png|Mahbubnagar_mandals_outline57.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Ghattu_pre 2016.png]]
|
|-
|554
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline58.png|Mahbubnagar_mandals_outline58.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Aija_pre 2016.png]]
|
|-
|555
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline59.png|Mahbubnagar_mandals_outline59.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Vaddepalli_pre 2016.png]]
|
|-
|556
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline60.png|Mahbubnagar_mandals_outline60.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Itikyala_pre 2016.png]]
|
|-
|557
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline61.png|Mahbubnagar_mandals_outline61.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Manopad_pre 2016.png]]
|
|-
|558
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline62.png|Mahbubnagar_mandals_outline62.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Alampur_pre 2016.png]]
|
|-
|559
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline63.png|Mahbubnagar_mandals_outline63.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Veepanagandla_pre 2016.png]]
|
|-
|560
|[[:దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline64.png|Mahbubnagar_mandals_outline64.png]]
|[[:File:Mahabubnagar_mandals_Kollapur_pre 2016.png]]
|
|-
|}

=== Medak mandals ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Sl no
!Old name
!New name
!
|-
|561
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline01.png|Medak_mandals_outline01.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Manoor_pre 2016.png]]
|
|-
|562
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline02.png|Medak_mandals_outline02.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Kangti_pre 2016.png]]
|
|-
|563
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline03.png|Medak_mandals_outline03.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Kalher_pre 2016.png]]
|
|-
|564
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline04.png|Medak_mandals_outline04.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Narayankhed_pre 2016.png]]
|
|-
|565
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline05.png|Medak_mandals_outline05.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Regode_pre 2016.png]]
|
|-
|566
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline06.png|Medak_mandals_outline06.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Sankarampet A_pre 2016.png]]
|
|-
|567
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline07.png|Medak_mandals_outline07.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Alladurg_pre 2016.png]]
|
|-
|568
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline08.png|Medak_mandals_outline08.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Tekmal_pre 2016.png]]
|
|-
|569
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline09.png|Medak_mandals_outline09.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Papannapeta_pre 2016.png]]
|
|-
|570
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline10.png|Medak_mandals_outline10.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Kulcharam_pre 2016.png]]
|
|-
|571
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline11.png|Medak_mandals_outline11.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Medak_pre 2016.png]]
|
|-
|572
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline12.png|Medak_mandals_outline12.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Sankarampet R_pre 2016.png]]
|
|-
|573
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline13.png|Medak_mandals_outline13.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Ramayampeta_pre 2016.png]]
|
|-
|574
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline14.png|Medak_mandals_outline14.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Dubbaka_pre 2016.png]]
|
|-
|575
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline15.png|Medak_mandals_outline15.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Mirdoddi_pre 2016.png]]
|
|-
|576
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline16.png|Medak_mandals_outline16.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Siddipet_pre 2016.png]]
|
|-
|577
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline17.png|Medak_mandals_outline17.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Chinnakodur_pre 2016.png]]
|
|-
|578
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline18.png|Medak_mandals_outline18.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Nangnoor_pre 2016.png]]
|
|-
|579
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline19.png|Medak_mandals_outline19.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Kondapaka_pre 2016.png]]
|
|-
|580
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline20.png|Medak_mandals_outline20.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Jagdevpur_pre 2016.png]]
|
|-
|581
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline21.png|Medak_mandals_outline21.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Gajwel_pre 2016.png]]
|
|-
|582
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline22.png|Medak_mandals_outline22.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Doultabad_pre 2016.png]]
|
|-
|583
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline23.png|Medak_mandals_outline23.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Chegunta_pre 2016.png]]
|
|-
|584
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline24.png|Medak_mandals_outline24.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Eldurthy_pre 2016.png]]
|
|-
|585
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline25.png|Medak_mandals_outline25.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Kowdipalli_pre 2016.png]]
|
|-
|586
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline26.png|Medak_mandals_outline26.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Andole_pre 2016.png]]
|
|-
|587
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline27.png|Medak_mandals_outline27.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Raikode_pre 2016.png]]
|
|-
|588
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline28.png|Medak_mandals_outline28.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Nyalkal_pre 2016.png]]
|
|-
|589
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline29.png|Medak_mandals_outline29.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Jharasangam_pre 2016.png]]
|
|-
|590
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline30.png|Medak_mandals_outline30.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Zaheerabad_pre 2016.png]]
|
|-
|591
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline31.png|Medak_mandals_outline31.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Kohir_pre 2016.png]]
|
|-
|592
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline32.png|Medak_mandals_outline32.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Munipalli_pre 2016.png]]
|
|-
|593
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline33.png|Medak_mandals_outline33.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Pulkal_pre 2016.png]]
|
|-
|594
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline34.png|Medak_mandals_outline34.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Sadasivapeta_pre 2016.png]]
|
|-
|595
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline35.png|Medak_mandals_outline35.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Kondapur_pre 2016.png]]
|
|-
|596
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline36.png|Medak_mandals_outline36.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Sangareddy_pre 2016.png]]
|
|-
|597
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline37.png|Medak_mandals_outline37.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Patancheru_pre 2016.png]]
|
|-
|598
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline38.png|Medak_mandals_outline38.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Ramachandrapuram_pre 2016.png]]
|
|-
|599
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline39.png|Medak_mandals_outline39.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Jinnaram_pre 2016.png]]
|
|-
|600
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline40.png|Medak_mandals_outline40.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Hathnoora_pre 2016.png]]
|
|-
|601
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline41.png|Medak_mandals_outline41.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Narsapur_pre 2016.png]]
|
|-
|602
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline42.png|Medak_mandals_outline42.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Sivampeta_pre 2016.png]]
|
|-
|603
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline43.png|Medak_mandals_outline43.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Tupran_pre 2016.png]]
|
|-
|604
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline44.png|Medak_mandals_outline44.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Wargal_pre 2016.png]]
|
|-
|605
|[[:దస్త్రం:Medak mandals outline45.png|Medak_mandals_outline45.png]]
|[[:File:Medak_mandals_Mulugu_pre 2016.png]]
|
|-
|}


=== Nalgonda mandals ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Sl no
!Old name
!New name
!
|-
|606
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline01.png|Nalgonda_mandals_outline01.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Bommalaramaram_pre 2016.png]]
|
|-
|607
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline02.png|Nalgonda_mandals_outline02.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_M Turkapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|608
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline03.png|Nalgonda_mandals_outline03.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Rajapeta_pre 2016.png]]
|
|-
|609
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline04.png|Nalgonda_mandals_outline04.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Yadagirigutta_pre 2016.png]]
|
|-
|610
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline05.png|Nalgonda_mandals_outline05.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Alair_pre 2016.png]]
|
|-
|611
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline06.png|Nalgonda_mandals_outline06.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Gundala_pre 2016.png]]
|
|-
|612
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline07.png|Nalgonda_mandals_outline07.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Tirumalagiri_pre 2016.png]]
|
|-
|613
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline08.png|Nalgonda_mandals_outline08.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Tungaturthy_pre 2016.png]]
|
|-
|614
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline09.png|Nalgonda_mandals_outline09.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Nutankal_pre 2016.png]]
|
|-
|615
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline10.png|Nalgonda_mandals_outline10.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Atmakur S_pre 2016.png]]
|
|-
|616
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline11.png|Nalgonda_mandals_outline11.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Jajireddygudem_pre 2016.png]]
|
|-
|617
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline12.png|Nalgonda_mandals_outline12.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Saligouraram_pre 2016.png]]
|
|-
|618
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline13.png|Nalgonda_mandals_outline13.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Mothkur_pre 2016.png]]
|
|-
|619
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline14.png|Nalgonda_mandals_outline14.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Atmakur M_pre 2016.png]]
|
|-
|620
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline15.png|Nalgonda_mandals_outline15.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Valigonda_pre 2016.png]]
|
|-
|621
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline16.png|Nalgonda_mandals_outline16.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Bhongir_pre 2016.png]]
| 
|-
|622
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline17.png|Nalgonda_mandals_outline17.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Bibinagar_pre 2016.png]]
|
|-
|623
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline18.png|Nalgonda_mandals_outline18.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Pochampalli_pre 2016.png]]
| 
|-
|624
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline19.png|Nalgonda_mandals_outline19.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Choutuppal_pre 2016.png]]
|
|-
|625
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline20.png|Nalgonda_mandals_outline20.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Ramannapeta_pre 2016.png]]
|
|-
|626
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline21.png|Nalgonda_mandals_outline21.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Chityala_pre 2016.png]]
|
|-
|627
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline22.png|Nalgonda_mandals_outline22.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Narketpally_pre 2016.png]]
|
|-
|628
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline23.png|Nalgonda_mandals_outline23.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Kattangoor_pre 2016.png]]
|
|-
|629
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline24.png|Nalgonda_mandals_outline24.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Nakrekal_pre 2016.png]]
|
|-
|630
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline25.png|Nalgonda_mandals_outline25.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Kethepalli_pre 2016.png]]
|
|-
|631
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline26.png|Nalgonda_mandals_outline26.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Suryapeta_pre 2016.png]]
|
|-
|632
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline27.png|Nalgonda_mandals_outline27.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Chivvemla_pre 2016.png]]
|
|-
|633
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline28.png|Nalgonda_mandals_outline28.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Mothey_pre 2016.png]]
|
|-
|634
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline29.png|Nalgonda_mandals_outline29.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Nadigudem_pre 2016.png]]
|
|-
|635
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline30.png|Nalgonda_mandals_outline30.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Munagala_pre 2016.png]]
|
|-
|636
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline31.png|Nalgonda_mandals_outline31.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Penpahad_pre 2016.png]]
|
|-
|637
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline32.png|Nalgonda_mandals_outline32.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Vemulapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|638
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline33.png|Nalgonda_mandals_outline33.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Tipparthy_pre 2016.png]]
|
|-
|639
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline34.png|Nalgonda_mandals_outline34.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Nalgonda_pre 2016.png]]
|
|-
|640
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline35.png|Nalgonda_mandals_outline35.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Munugodu_pre 2016.png]]
|
|-
|641
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline36.png|Nalgonda_mandals_outline36.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Narayanapur_pre 2016.png]]
|
|-
|642
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline37.png|Nalgonda_mandals_outline37.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Marriguda_pre 2016.png]]
|
|-
|643
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline38.png|Nalgonda_mandals_outline38.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Chandur_pre 2016.png]]
|
|-
|644
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline39.png|Nalgonda_mandals_outline39.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Kangal_pre 2016.png]]
|
|-
|645
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline40.png|Nalgonda_mandals_outline40.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Nidamanur_pre 2016.png]]
|
|-
|646
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline41.png|Nalgonda_mandals_outline41.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Tripuraram_pre 2016.png]]
|
|-
|647
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline42.png|Nalgonda_mandals_outline42.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Miryalaguda_pre 2016.png]]
|
|-
|648
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline43.png|Nalgonda_mandals_outline43.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Garidepalli_pre 2016.png]]
|
|-
|649
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline44.png|Nalgonda_mandals_outline44.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Chilkur_pre 2016.png]]
|
|-
|650
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline45.png|Nalgonda_mandals_outline45.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Kodada_pre 2016.png]]
|
|-
|651
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline46.png|Nalgonda_mandals_outline46.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Mellacheruvu_pre 2016.png]]
|
|-
|652
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline47.png|Nalgonda_mandals_outline47.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Huzurnagar_pre 2016.png]]
|
|-
|653
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline48.png|Nalgonda_mandals_outline48.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Mathampalli_pre 2016.png]]
|
|-
|654
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline49.png|Nalgonda_mandals_outline49.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Nereducharla_pre 2016.png]]
|
|-
|655
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline50.png|Nalgonda_mandals_outline50.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Dameracharla_pre 2016.png]]
|
|-
|656
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline51.png|Nalgonda_mandals_outline51.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Anumula_pre 2016.png]]
|
|-
|657
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline52.png|Nalgonda_mandals_outline52.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Peddavoora_pre 2016.png]]
|
|-
|658
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline53.png|Nalgonda_mandals_outline53.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Pedda adiserlapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|659
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline54.png|Nalgonda_mandals_outline54.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Gurrampod_pre 2016.png]]
|
|-
|660
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline55.png|Nalgonda_mandals_outline55.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Nampalli_pre 2016.png]]
|
|-
|661
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline56.png|Nalgonda_mandals_outline56.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Chintapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|662
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline57.png|Nalgonda_mandals_outline57.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Devarakonda_pre 2016.png]]
|
|-
|663
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline58.png|Nalgonda_mandals_outline58.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Gundlapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|664
|[[:దస్త్రం:Nalgonda mandals outline59.png|Nalgonda_mandals_outline59.png]]
|[[:File:Nalgonda_mandals_Chandampeta_pre 2016.png]]
|
|-
|}

=== Nellore mandals ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
|1
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline1.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Seetaramapuram_pre 2022.png]]
|-
|2
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline2.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Varikuntapadu_pre 2022.png]]
|-
|3
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline3.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Kondapuram_pre 2022.png]]
|-
|4
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline4.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Jaladanki_pre 2022.png]]
|-
|5
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline5.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Kavali_pre 2022.png]]
|-
|6
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline6.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Bogolu_pre 2022.png]]
|-
|7
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline7.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Kaligiri_pre 2022.png]]
|-
|8
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline8.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Vinjamuru_pre 2022.png]]
|-
|9
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline9.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Duttaluru_pre 2022.png]]
|-
|10
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline10.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Udayagiri_pre 2022.png]]
|-
|11
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline11.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Marripadu_pre 2022.png]]
|-
|12
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline12.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Atmakuru_pre 2022.png]]
|-
|13
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline13.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Anumasamudrampeta_pre 2022.png]]
|-
|14
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline14.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Dagadarthi_pre 2022.png]]
|-
|15
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline15.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Alluru_pre 2022.png]]
|-
|16
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline16.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Vidavaluru__pre 2022.png]]
|-
|17
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline17.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Kodavaluru_pre 2022.png]]
|-
|18
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline18.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Buchireddypalem_pre 2022.png]]
|-
|19
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline19.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Sangem_pre 2022.png]]
|-
|20
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline20.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Chejerla_pre 2022.png]]
|-
|21
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline21.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Anantasagaram_pre 2022.png]]
|-
|22
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline22.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Kaluvoya_pre 2022.png]]
|-
|23
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline23.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Rapur_pre 2022.png]]
|-
|24
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline24.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Podalakuru_pre 2022.png]]
|-
|25
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline25.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Nellore_pre 2022.png]]
|-
|26
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline26.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Kovuru_pre 2022.png]]
|-
|27
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline27.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Indukurupeta_pre 2022.png]]
|-
|28
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline28.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Thotapalli Gudur_pre 2022.png]]
|-
|29
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline29.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Muthukuru_pre 2022.png]]
|-
|30
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline30.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Venkatachalam_pre 2022.png]]
|-
|31
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline31.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Manubolu_pre 2022.png]]
|-
|32
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline32.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Guduru_pre 2022.png]]
|-
|33
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline33.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Saidapuram_pre 2022.png]]
|-
|34
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline34.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Dakkili_pre 2022.png]]
|-
|35
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline35.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Venkatagiri_pre 2022.png]]
|-
|36
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline36.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Balayapalle_pre 2022.png]]
|-
|37
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline37.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Ojili_pre 2022.png]]
|-
|38
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline38.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Chillakuru_pre 2022.png]]
|-
|39
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline39.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Kota_pre 2022.png]]
|-
|40
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline40.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Vakadu_pre 2022.png]]
|-
|41
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline41.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Chittamuru_pre 2022.png]]
|-
|42
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline42.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Nayudupeta_pre 2022.png]]
|-
|43
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline43.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Pellakuru_pre 2022.png]]
|-
|44
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline44.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Doravarisatram_pre 2022.png]]
|-
|45
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline45.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Sullurupeta_pre 2022.png]]
|-
|46
| colspan=&quot;4&quot; |[[:దస్త్రం:Nellore  mandals outline46.png]]
|[[:File:Nellore_mandals_Tada_pre 2022.png]]
|}

=== Nizamabad mandals ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Sl no
!Old name
!New name
!
|-
|665
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline01.png|Nizamabad_mandals_outline01.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Renjal_pre 2016.png]]
|
|-
|666
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline02.png|Nizamabad_mandals_outline02.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Navipet_pre 2016.png]]
|
|-
|667
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline03.png|Nizamabad_mandals_outline03.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Nandipet_pre 2016.png]]
|
|-
|668
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline04.png|Nizamabad_mandals_outline04.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Armur_pre 2016.png]]
|
|-
|669
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline05.png|Nizamabad_mandals_outline05.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Balkonda_pre 2016.png]]
|
|-
|670
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline06.png|Nizamabad_mandals_outline06.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Morthad_pre 2016.png]]
|
|-
|671
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline07.png|Nizamabad_mandals_outline07.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Kammarpalli_pre 2016.png]]
|
|-
|672
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline08.png|Nizamabad_mandals_outline08.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Bheemgal_pre 2016.png]]
|
|-
|673
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline09.png|Nizamabad_mandals_outline09.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Velpur_pre 2016.png]]
|
|-
|674
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline10.png|Nizamabad_mandals_outline10.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Jakranpalli_pre 2016.png]]
|
|-
|675
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline11.png|Nizamabad_mandals_outline11.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Makloor_pre 2016.png]]
|
|-
|676
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline12.png|Nizamabad_mandals_outline12.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Nizamabad_pre 2016.png]]
|
|-
|677
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline13.png|Nizamabad_mandals_outline13.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Yedpalli_pre 2016.png]]
|
|-
|678
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline14.png|Nizamabad_mandals_outline14.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Bodhan_pre 2016.png]]
|
|-
|679
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline15.png|Nizamabad_mandals_outline15.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Kotagiri_pre 2016.png]]
|
|-
|680
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline16.png|Nizamabad_mandals_outline16.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Madnoor_pre 2016.png]]
|
|-
|681
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline17.png|Nizamabad_mandals_outline17.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Jukkal_pre 2016.png]]
|
|-
|682
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline18.png|Nizamabad_mandals_outline18.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Bichkunda_pre 2016.png]]
|
|-
|683
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline19.png|Nizamabad_mandals_outline19.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Birkur_pre 2016.png]]
|
|-
|684
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline20.png|Nizamabad_mandals_outline20.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Varni_pre 2016.png]]
|
|-
|685
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline21.png|Nizamabad_mandals_outline21.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Dichpalli_pre 2016.png]]
|
|-
|686
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline22.png|Nizamabad_mandals_outline22.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Dharpalli_pre 2016.png]]
|
|-
|687
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline23.png|Nizamabad_mandals_outline23.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Sirikonda_pre 2016.png]]
|
|-
|688
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline24.png|Nizamabad_mandals_outline24.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Machareddy_pre 2016.png]]
|
|-
|689
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline25.png|Nizamabad_mandals_outline25.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Sadasivanagar_pre 2016.png]]
|
|-
|690
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline26.png|Nizamabad_mandals_outline26.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Gandhari_pre 2016.png]]
|
|-
|691
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline27.png|Nizamabad_mandals_outline27.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Banswada_pre 2016.png]]
|
|-
|692
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline28.png|Nizamabad_mandals_outline28.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Pitlam_pre 2016.png]]
|
|-
|693
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline29.png|Nizamabad_mandals_outline29.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Nizamsagar_pre 2016.png]]
|
|-
|694
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline30.png|Nizamabad_mandals_outline30.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Ellareddy_pre 2016.png]]
|
|-
|695
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline31.png|Nizamabad_mandals_outline31.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Nagireddypeta_pre 2016.png]]
|
|-
|696
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline32.png|Nizamabad_mandals_outline32.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Lingampeta_pre 2016.png]]
|
|-
|697
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline33.png|Nizamabad_mandals_outline33.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Tadwai_pre 2016.png]]
|
|-
|698
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline34.png|Nizamabad_mandals_outline34.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Kamareddy_pre 2016.png]]
|
|-
|699
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline35.png|Nizamabad_mandals_outline35.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Bhiknoor_pre 2016.png]]
|
|-
|700
|[[:దస్త్రం:Nizamabad mandals outline36.png|Nizamabad_mandals_outline36.png]]
|[[:File:Nizamabad_mandals_Domakonda_pre 2016.png]]
|
|-
|}

=== Rangareddy mandals ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Sl no
!Old name
!New name
!
|-
|757
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline01.png|Rangareddy_mandals_outline01.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Marpalli_pre 2016.png]]
|
|-
|758
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline02.png|Rangareddy_mandals_outline02.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Mominpet_pre 2016.png]]
|
|-
|759
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline03.png|Rangareddy_mandals_outline03.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Nawabpet_pre 2016.png]]
|
|-
|760
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline04.png|Rangareddy_mandals_outline04.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Sankarpalli_pre 2016.png]]
|
|-
|761
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline05.png|Rangareddy_mandals_outline05.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Serilingampalli_pre 2016.png]]
|
|-
|762
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline06.png|Rangareddy_mandals_outline06.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Balanagar_pre 2016.png]]
|
|-
|763
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline07.png|Rangareddy_mandals_outline07.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Qutbullapur_pre 2016.png]]
|
|-
|764
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline08.png|Rangareddy_mandals_outline08.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Medchal_pre 2016.png]]
|
|-
|765
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline09.png|Rangareddy_mandals_outline09.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Shamirpet_pre 2016.png]]
|
|-
|766
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline10.png|Rangareddy_mandals_outline10.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Malkajgiri_pre 2016.png]]
|
|-
|767
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline11.png|Rangareddy_mandals_outline11.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Keesara_pre 2016.png]]
|
|-
|768
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline12.png|Rangareddy_mandals_outline12.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Ghatakesar_pre 2016.png]]
|
|-
|769
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline13.png|Rangareddy_mandals_outline13.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Uppal_pre 2016.png]]
|
|-
|770
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline14.png|Rangareddy_mandals_outline14.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Hayatnagar_pre 2016.png]]
|
|-
|771
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline15.png|Rangareddy_mandals_outline15.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Saroornagar_pre 2016.png]]
|
|-
|772
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline16.png|Rangareddy_mandals_outline16.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Rajendranagar_pre 2016.png]]
|
|-
|773
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline17.png|Rangareddy_mandals_outline17.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Moinabad_pre 2016.png]]
|
|-
|774
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline18.png|Rangareddy_mandals_outline18.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Chevella_pre 2016.png]]
|
|-
|775
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline19.png|Rangareddy_mandals_outline19.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Vikarabad_pre 2016.png]]
|
|-
|776
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline20.png|Rangareddy_mandals_outline20.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Dharoor_pre 2016.png]]
|
|-
|777
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline21.png|Rangareddy_mandals_outline21.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Bantwaram_pre 2016.png]]
|
|-
|778
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline22.png|Rangareddy_mandals_outline22.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Peddemul_pre 2016.png]]
|
|-
|779
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline23.png|Rangareddy_mandals_outline23.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Tandoor_pre 2016.png]]
|
|-
|780
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline24.png|Rangareddy_mandals_outline24.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Basheerabad_pre 2016.png]]
|
|-
|781
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline25.png|Rangareddy_mandals_outline25.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Yalal_pre 2016.png]]
|
|-
|782
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline26.png|Rangareddy_mandals_outline26.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Doma_pre 2016.png]]
|
|-
|783
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline27.png|Rangareddy_mandals_outline27.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Gandeed_pre 2016.png]]
|
|-
|784
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline28.png|Rangareddy_mandals_outline28.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Kulkacharla_pre 2016.png]]
|
|-
|785
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline29.png|Rangareddy_mandals_outline29.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Parigi_pre 2016.png]]
|
|-
|786
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline30.png|Rangareddy_mandals_outline30.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Pudur_pre 2016.png]]
|
|-
|787
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline31.png|Rangareddy_mandals_outline31.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Shabad_pre 2016.png]]
|
|-
|788
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline32.png|Rangareddy_mandals_outline32.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Dhamshabad_pre 2016.png]]
|
|-
|789
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline33.png|Rangareddy_mandals_outline33.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Maheswaram_pre 2016.png]]
|
|-
|790
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline34.png|Rangareddy_mandals_outline34.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Ibrahimpatnam_pre 2016.png]]
|
|-
|791
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline35.png|Rangareddy_mandals_outline35.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Manchala_pre 2016.png]]
|
|-
|792
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline36.png|Rangareddy_mandals_outline36.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Yacharam_pre 2016.png]]
|
|-
|793
|[[:దస్త్రం:Rangareddy mandals outline37.png|Rangareddy_mandals_outline37.png]]
|[[:File:Rangareddy_mandals_Kandukur_pre 2016.png]]
|
|-
|}

=== Srikakulam mandals ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|Sl no
|Old name
|New name
!
|-
|795
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline01.png|Srikakulam_mandals_outline01.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Veeraghattam_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|796
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline02.png|Srikakulam_mandals_outline02.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Vangara_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|797
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline03.png|Srikakulam_mandals_outline03.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Regidiamadala_Valasa_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|798
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline04.png|Srikakulam_mandals_outline04.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Rajam_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|799
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline05.png|Srikakulam_mandals_outline05.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Ganguvari_Singadam_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|800
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline06.png|Srikakulam_mandals_outline06.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Laveru_pre 2022.png]]
|&lt;s&gt;Mistake&lt;/s&gt; It is correct {{Tick}}
|-
|801
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline07.png|Srikakulam_mandals_outline07.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Ranastalam_pre 2022.png]]
|&lt;s&gt;Mistake&lt;/s&gt; It is correct {{Tick}}
|-
|802
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline08.png|Srikakulam_mandals_outline08.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Etcherla_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|803
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline09.png|Srikakulam_mandals_outline09.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Ponduru_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|804
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline10.png|Srikakulam_mandals_outline10.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Santhakaviti_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|805
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline11.png|Srikakulam_mandals_outline11.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Burja_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|806
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline12.png|Srikakulam_mandals_outline12.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Palakonda_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|807
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline13.png|Srikakulam_mandals_outline13.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Seethampeta_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|808
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline14.png|Srikakulam_mandals_outline14.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Bhamini_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|809
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline15.png|Srikakulam_mandals_outline15.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Kothuru_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|810
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline16.png|Srikakulam_mandals_outline16.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Hiramandalam_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|811
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline17.png|Srikakulam_mandals_outline17.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Sarubujjili_and_Lakshminarsupeta_combined_pre 2022.png]]
|Wrong map. This map includes two mandals - Sarubijjili and Lakshminarsupeta. This is the reason why one map is less in this District
|-
|812
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline18.png|Srikakulam_mandals_outline18.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Amadalavalasa_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|813
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline19.png|Srikakulam_mandals_outline19.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Srikakulam_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|814
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline20.png|Srikakulam_mandals_outline20.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Gara_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|815
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline21.png|Srikakulam_mandals_outline21.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Polaki_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|816
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline22.png|Srikakulam_mandals_outline22.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Narasannapeta_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|817
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline23.png|Srikakulam_mandals_outline23.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Jalumuru_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|818
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline24.png|Srikakulam_mandals_outline24.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Saravakota_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|819
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline25.png|Srikakulam_mandals_outline25.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Pathapatnam_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|820
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline26.png|Srikakulam_mandals_outline26.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Meliaputti_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|821
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline27.png|Srikakulam_mandals_outline27.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Tekkali_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|822
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline28.png|Srikakulam_mandals_outline28.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Kotabommali_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|823
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline29.png|Srikakulam_mandals_outline29.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Santhabommali_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|824
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline30.png|Srikakulam_mandals_outline30.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Nandigam_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|825
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline31.png|Srikakulam_mandals_outline31.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Vajrapukotturu_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|826
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline32.png|Srikakulam_mandals_outline32.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Palasa_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|827
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline33.png|Srikakulam_mandals_outline33.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Mandasa_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|828
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline34.png|Srikakulam_mandals_outline34.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Sompeta_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|829
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline35.png|Srikakulam_mandals_outline35.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Kanchili_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|830
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline36.png|Srikakulam_mandals_outline36.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Kaviti_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|831
|[[:దస్త్రం:Srikakulam mandals outline37.png|Srikakulam_mandals_outline37.png]]
|[[:File:Srikakulam_mandals_Ichchapuram_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|}

=== Vijayanagaram mandals ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|Sl no
|Old name
|New name
!
|-
|832
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline01.png|Vijayanagaram_mandals_outline01.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Komarada_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|833
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline02.png|Vijayanagaram_mandals_outline02.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Gummalakshmipuram_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|834
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline03.png|Vijayanagaram_mandals_outline03.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Kurupam_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|835
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline04.png|Vijayanagaram_mandals_outline04.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Jiyyammavalasa_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|836
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline05.png|Vijayanagaram_mandals_outline05.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Garugubilli_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|837
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline06.png|Vijayanagaram_mandals_outline06.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Parvathipuram_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|838
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline07.png|Vijayanagaram_mandals_outline07.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Makkuva_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|839
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline08.png|Vijayanagaram_mandals_outline08.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Seethanagaram_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|840
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline09.png|Vijayanagaram_mandals_outline09.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Balijipeta_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|841
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline10.png|Vijayanagaram_mandals_outline10.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Bobbili_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|842
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline11.png|Vijayanagaram_mandals_outline11.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Salur_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|843
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline12.png|Vijayanagaram_mandals_outline12.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Pachipenta_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|844
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline13.png|Vijayanagaram_mandals_outline13.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Ramabhadrapuram_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|845
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline14.png|Vijayanagaram_mandals_outline14.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Badangi_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|846
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline15.png|Vijayanagaram_mandals_outline15.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Therlam_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|847
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline16.png|Vijayanagaram_mandals_outline16.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Merakamudidam_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|848
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline17.png|Vijayanagaram_mandals_outline17.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Dattirajeru_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|849
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline18.png|Vijayanagaram_mandals_outline18.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Mentada_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|850
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline19.png|Vijayanagaram_mandals_outline19.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Gajapathinagaram_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|851
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline20.png|Vijayanagaram_mandals_outline20.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Bondapalle_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|852
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline21.png|Vijayanagaram_mandals_outline21.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Gurla_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|853
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline22.png|Vijayanagaram_mandals_outline22.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Garividi_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|854
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline23.png|Vijayanagaram_mandals_outline23.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Cheepurupalle_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|855
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline24.png|Vijayanagaram_mandals_outline24.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Nellimarla_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|856
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline25.png|Vijayanagaram_mandals_outline25.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Pusapatirega_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|857
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline26.png|Vijayanagaram_mandals_outline26.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Bhogapuram_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|858
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline27.png|Vijayanagaram_mandals_outline27.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Denkada_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|859
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline28.png|Vijayanagaram_mandals_outline28.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Vizianagaram_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|860
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline29.png|Vijayanagaram_mandals_outline29.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Gantyada_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|861
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline30.png|Vijayanagaram_mandals_outline30.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Srungavarapukota_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|862
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline31.png|Vijayanagaram_mandals_outline31.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Vepada_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|863
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline32.png|Vijayanagaram_mandals_outline32.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Lakkavarapukota_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|864
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline33.png|Vijayanagaram_mandals_outline33.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Jami_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|865
|[[:దస్త్రం:Vijayanagaram mandals outline34.png|Vijayanagaram_mandals_outline34.png]]
|[[:File:Vizianagaram_mandals_Kothavalasa_pre 2022.png]]
|{{Tick}}
|-
|}


=== Visakhapatnam mandals ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|Sl no
|Old name
|New name
!
|-
|866
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline01.png|Visakhapatnam_mandals_outline01.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Munchingiputtu_pre 2022.png]]
|
|-
|867
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline02.png|Visakhapatnam_mandals_outline02.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Pedabayalu_pre 2022.png]]
|
|-
|868
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline03.png|Visakhapatnam_mandals_outline03.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Hukumpeta_pre 2022.png]]
|
|-
|869
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline04.png|Visakhapatnam_mandals_outline04.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Dumbriguda_pre 2022.png]]
|
|-
|870
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline05.png|Visakhapatnam_mandals_outline05.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Arakuloya_pre 2022.png]]
|
|-
|871
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline06.png|Visakhapatnam_mandals_outline06.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Anathagiri_pre 2022.png]]
|
|-
|872
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline07.png|Visakhapatnam_mandals_outline07.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Devarapalli_pre 2022.png]]
|
|-
|873
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline08.png|Visakhapatnam_mandals_outline08.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Cheedikada_pre 2022.png]]
|
|-
|874
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline09.png|Visakhapatnam_mandals_outline09.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Madugula_pre 2022.png]]
|
|-
|875
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline10.png|Visakhapatnam_mandals_outline10.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Paderu_pre 2022.png]]
|
|-
|876
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline11.png|Visakhapatnam_mandals_outline11.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Gangaraju Madugula_pre 2022.png]]
|
|-
|877
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline12.png|Visakhapatnam_mandals_outline12.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Chintapalli_pre 2022.png]]
|
|-
|878
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline13.png|Visakhapatnam_mandals_outline13.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Gudem Kothaveedhi_pre 2022.png]]
|
|-
|879
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline14.png|Visakhapatnam_mandals_outline14.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Koyyuru_pre 2022.png]]
|
|-
|880
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline15.png|Visakhapatnam_mandals_outline15.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Golugonda_pre 2022.png]]
|
|-
|881
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline16.png|Visakhapatnam_mandals_outline16.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Nathavaram_pre 2022.png]]
|
|-
|882
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline17.png|Visakhapatnam_mandals_outline17.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Narsipatnam_pre 2022.png]]
|
|-
|883
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline18.png|Visakhapatnam_mandals_outline18.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Rolugunta_pre 2022.png]]
|
|-
|884
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline19.png|Visakhapatnam_mandals_outline19.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Ravikamatham_pre 2022.png]]
|
|-
|885
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline20.png|Visakhapatnam_mandals_outline20.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Butchayyapeta_pre 2022.png]]
|
|-
|886
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline21.png|Visakhapatnam_mandals_outline21.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Chodavaram_pre 2022.png]]
|
|-
|887
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline22.png|Visakhapatnam_mandals_outline22.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_KKotapadu_pre 2022.png]]
|
|-
|888
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline23.png|Visakhapatnam_mandals_outline23.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Sabbavaram_pre 2022.png]]
|
|-
|889
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline24.png|Visakhapatnam_mandals_outline24.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Pendurthi_pre 2022.png]]
|
|-
|890
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline25.png|Visakhapatnam_mandals_outline25.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Anandapuram_pre 2022.png]]
|
|-
|891
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline26.png|Visakhapatnam_mandals_outline26.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Padmanabham_pre 2022.png]]
|
|-
|892
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline27.png|Visakhapatnam_mandals_outline27.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Bheemunipatnam_pre 2022.png]]
|Bheemuniupatn--&gt;Bheemunipatnam {{Tick}}
|-
|893
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline28.png|Visakhapatnam_mandals_outline28.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Visakhapatnam Rural and Urban combined_pre 2022.png]]
|
|-
|894
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline30.png|Visakhapatnam_mandals_outline30.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Gajuwaka_pre 2022.png]]
|
|-
|895
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline31.png|Visakhapatnam_mandals_outline31.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Pedagantyada_pre 2022.png]]
|
|-
|896
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline32.png|Visakhapatnam_mandals_outline32.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Paravada_pre 2022.png]]
|
|-
|897
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline33.png|Visakhapatnam_mandals_outline33.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Anakapalli_pre 2022.png]]
|
|-
|898
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline34.png|Visakhapatnam_mandals_outline34.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Munagapaka_pre 2022.png]]
|
|-
|899
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline35.png|Visakhapatnam_mandals_outline35.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Kasimkota_pre 2022.png]]
|
|-
|900
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline36.png|Visakhapatnam_mandals_outline36.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Makavarapalem_pre 2022.png]]
|
|-
|901
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline37.png|Visakhapatnam_mandals_outline37.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Kotauratla_pre 2022.png]]
|Kota uratla--&gt;Kotauratla {{Tick}}
|-
|902
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline38.png|Visakhapatnam_mandals_outline38.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Payakaraopeta_pre 2022.png]]
|
|-
|903
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline39.png|Visakhapatnam_mandals_outline39.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Nakkapalli_pre 2022.png]]
|
|-
|904
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline40.png|Visakhapatnam_mandals_outline40.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_SRayavaram_pre 2022.png]]
|What does &quot;S&quot; means &quot;South&quot; --&gt; SRayavaram. [Yes, S stands for South]
|-
|905
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline41.png|Visakhapatnam_mandals_outline41.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Yalamanchili_pre 2022.png]]
|
|-
|906
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline42.png|Visakhapatnam_mandals_outline42.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Rambilli_pre 2022.png]]
|
|-
|907
|[[:దస్త్రం:Visakhapatnam mandals outline43.png|Visakhapatnam_mandals_outline43.png]]
|[[:File:Visakhapatnam_mandals_Atchutapuram_pre 2022.png]]
|Achyutapuram--&gt;Atchutapuram {{Tick}}
|-
|}

=== Warangal mandals ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Sl no
!Old name
!New name
!
|-
|908
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline01.png|Warangal_mandals_outline01.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Cheryala_pre 2016.png]]
|
|-
|909
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline02.png|Warangal_mandals_outline02.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Madduru_pre 2016.png]]
|
|-
|910
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline03.png|Warangal_mandals_outline03.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Narmetta_pre 2016.png]]
|
|-
|911
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline04.png|Warangal_mandals_outline04.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Bachannapeta_pre 2016.png]]
|
|-
|912
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline05.png|Warangal_mandals_outline05.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Janagama_pre 2016.png]]
|
|-
|913
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline06.png|Warangal_mandals_outline06.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Lingala Ghanpur_pre 2016.png]]
|
|-
|914
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline07.png|Warangal_mandals_outline07.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Raghunathapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|915
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline08.png|Warangal_mandals_outline08.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Station Ghanpur_pre 2016.png]]
|
|-
|916
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline09.png|Warangal_mandals_outline09.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Dharmasagar_pre 2016.png]]
|
|-
|917
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline10.png|Warangal_mandals_outline10.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Hasanparthy_pre 2016.png]]
|
|-
|918
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline11.png|Warangal_mandals_outline11.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Hanumakonda_pre 2016.png]]
|
|-
|919
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline12.png|Warangal_mandals_outline12.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Wardhannapeta_pre 2016.png]]
|
|-
|920
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline13.png|Warangal_mandals_outline13.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Jafargadh_pre 2016.png]]
|
|-
|921
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline14.png|Warangal_mandals_outline14.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Palakurthy_pre 2016.png]]
|
|-
|922
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline15.png|Warangal_mandals_outline15.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Devaruppala_pre 2016.png]]
|
|-
|923
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline16.png|Warangal_mandals_outline16.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Kodakandla_pre 2016.png]]
|
|-
|924
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline17.png|Warangal_mandals_outline17.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Raiparthy_pre 2016.png]]
|
|-
|925
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline18.png|Warangal_mandals_outline18.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Thorrur_pre 2016.png]]
|
|-
|926
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline19.png|Warangal_mandals_outline19.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Nellikuduru_pre 2016.png]]
|
|-
|927
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline20.png|Warangal_mandals_outline20.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Narasimhulupeta_pre 2016.png]]
|
|-
|928
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline21.png|Warangal_mandals_outline21.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Maripeda_pre 2016.png]]
|
|-
|929
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline22.png|Warangal_mandals_outline22.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Dornakal_pre 2016.png]]
|
|-
|930
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline23.png|Warangal_mandals_outline23.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Kuravi_pre 2016.png]]
|
|-
|931
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline24.png|Warangal_mandals_outline24.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Mahabubabad_pre 2016.png]]
|
|-
|932
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline25.png|Warangal_mandals_outline25.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Kesamudram_pre 2016.png]]
|
|-
|933
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline26.png|Warangal_mandals_outline26.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Nekkonda_pre 2016.png]]
|
|-
|934
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline27.png|Warangal_mandals_outline27.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Gudur_pre 2016.png]]
|
|-
|935
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline28.png|Warangal_mandals_outline28.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Kothaguda_pre 2016.png]]
|
|-
|936
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline29.png|Warangal_mandals_outline29.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Khanapur_pre 2016.png]]
|
|-
|937
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline30.png|Warangal_mandals_outline30.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Narsampeta_pre 2016.png]]
|
|-
|938
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline31.png|Warangal_mandals_outline31.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Chennaraopeta_pre 2016.png]]
|
|-
|939
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline32.png|Warangal_mandals_outline32.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Parvathagiri_pre 2016.png]]
|
|-
|940
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline33.png|Warangal_mandals_outline33.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Sangem_pre 2016.png]]
|
|-
|941
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline34.png|Warangal_mandals_outline34.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Nallabelli_pre 2016.png]]
|
|-
|942
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline35.png|Warangal_mandals_outline35.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Duggondi_pre 2016.png]]
|
|-
|943
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline36.png|Warangal_mandals_outline36.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Geesugonda_pre 2016.png]]
|
|-
|944
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline37.png|Warangal_mandals_outline37.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Atmakuru_pre 2016.png]]
|
|-
|945
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline38.png|Warangal_mandals_outline38.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Sayampeta_pre 2016.png]]
|
|-
|946
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline39.png|Warangal_mandals_outline39.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Parakala_pre 2016.png]]
|
|-
|947
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline40.png|Warangal_mandals_outline40.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Regonda_pre 2016.png]]
|
|-
|948
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline41.png|Warangal_mandals_outline41.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Mogullapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|949
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline42.png|Warangal_mandals_outline42.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Chityala_pre 2016.png]]
|
|-
|950
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline43.png|Warangal_mandals_outline43.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Bhupalapalli_pre 2016.png]]
|
|-
|951
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline44.png|Warangal_mandals_outline44.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Mulugu Ghanpur_pre 2016.png]]
|
|-
|952
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline45.png|Warangal_mandals_outline45.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Mulugu_pre 2016.png]]
|
|-
|953
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline46.png|Warangal_mandals_outline46.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Venkatapur_pre 2016.png]]
|
|-
|954
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline47.png|Warangal_mandals_outline47.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Govindaraopeta_pre 2016.png]]
|
|-
|955
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline48.png|Warangal_mandals_outline48.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Tadwai_pre 2016.png]]
|
|-
|956
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline49.png|Warangal_mandals_outline49.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Eturunagaram_pre 2016.png]]
|
|-
|957
|[[:దస్త్రం:Warangal mandals outline50.png|Warangal_mandals_outline50.png]]
|[[:File:Warangal_mandals_Mangapeta_pre 2016.png]]
|
|-
|}

== Deleted ==
The deleted files have their outer border (the District border) incorrectly drawn. 

{| class=&quot;wikitable&quot;
|Sl no
|Old name
|New name
!
|-
|181
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline01.png|Cuddapah_mandals_outline01.png]]
|
|
|-
|182
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline02.png|Cuddapah_mandals_outline02.png]]
|
|
|-
|183
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline03.png|Cuddapah_mandals_outline03.png]]
|
|
|-
|184
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline04.png|Cuddapah_mandals_outline04.png]]
|
|
|-
|185
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline05.png|Cuddapah_mandals_outline05.png]]
|
|
|-
|186
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline06.png|Cuddapah_mandals_outline06.png]]
|
|
|-
|187
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline07.png|Cuddapah_mandals_outline07.png]]
|
|
|-
|188
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline08.png|Cuddapah_mandals_outline08.png]]
|
|
|-
|189
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline09.png|Cuddapah_mandals_outline09.png]]
|
|
|-
|190
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline10.png|Cuddapah_mandals_outline10.png]]
|
|
|-
|191
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline11.png|Cuddapah_mandals_outline11.png]]
|
|
|-
|192
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline12.png|Cuddapah_mandals_outline12.png]]
|
|
|-
|193
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline13.png|Cuddapah_mandals_outline13.png]]
|
|
|-
|194
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline14.png|Cuddapah_mandals_outline14.png]]
|
|
|-
|195
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline15.png|Cuddapah_mandals_outline15.png]]
|
|
|-
|196
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline16.png|Cuddapah_mandals_outline16.png]]
|
|
|-
|197
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline17.png|Cuddapah_mandals_outline17.png]]
|
|
|-
|198
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline18.png|Cuddapah_mandals_outline18.png]]
|
|
|-
|199
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline19.png|Cuddapah_mandals_outline19.png]]
|
|
|-
|200
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline20.png|Cuddapah_mandals_outline20.png]]
|
|
|-
|201
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline21.png|Cuddapah_mandals_outline21.png]]
|
|
|-
|202
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline22.png|Cuddapah_mandals_outline22.png]]
|
|
|-
|203
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline23.png|Cuddapah_mandals_outline23.png]]
|
|
|-
|204
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline24.png|Cuddapah_mandals_outline24.png]]
|
|
|-
|205
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline25.png|Cuddapah_mandals_outline25.png]]
|
|
|-
|206
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline26.png|Cuddapah_mandals_outline26.png]]
|
|
|-
|207
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline27.png|Cuddapah_mandals_outline27.png]]
|
|
|-
|208
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline28.png|Cuddapah_mandals_outline28.png]]
|
|
|-
|209
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline29.png|Cuddapah_mandals_outline29.png]]
|
|
|-
|210
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline30.png|Cuddapah_mandals_outline30.png]]
|
|
|-
|211
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline31.png|Cuddapah_mandals_outline31.png]]
|
|
|-
|212
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline32.png|Cuddapah_mandals_outline32.png]]
|
|
|-
|213
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline33.png|Cuddapah_mandals_outline33.png]]
|
|
|-
|214
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline34.png|Cuddapah_mandals_outline34.png]]
|
|
|-
|215
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline35.png|Cuddapah_mandals_outline35.png]]
|
|
|-
|216
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline36.png|Cuddapah_mandals_outline36.png]]
|
|
|-
|217
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline37.png|Cuddapah_mandals_outline37.png]]
|
|
|-
|218
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline38.png|Cuddapah_mandals_outline38.png]]
|
|
|-
|219
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline39.png|Cuddapah_mandals_outline39.png]]
|
|
|-
|220
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline40.png|Cuddapah_mandals_outline40.png]]
|
|
|-
|221
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline41.png|Cuddapah_mandals_outline41.png]]
|
|
|-
|222
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline42.png|Cuddapah_mandals_outline42.png]]
|
|
|-
|223
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline43.png|Cuddapah_mandals_outline43.png]]
|
|
|-
|224
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline44.png|Cuddapah_mandals_outline44.png]]
|
|
|-
|225
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline45.png|Cuddapah_mandals_outline45.png]]
|
|
|-
|226
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline46.png|Cuddapah_mandals_outline46.png]]
|
|
|-
|227
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline47.png|Cuddapah_mandals_outline47.png]]
|
|
|-
|228
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline48.png|Cuddapah_mandals_outline48.png]]
|
|
|-
|229
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline49.png|Cuddapah_mandals_outline49.png]]
|
|
|-
|230
|[[:దస్త్రం:Cuddapah mandals outline50.png|Cuddapah_mandals_outline50.png]]
|
|
|-
|701
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline01.png|Prakasam_mandals_outline01.png]]
|
|
|-
|702
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline02.png|Prakasam_mandals_outline02.png]]
|
|
|-
|703
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline03.png|Prakasam_mandals_outline03.png]]
|
|
|-
|704
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline04.png|Prakasam_mandals_outline04.png]]
|
|
|-
|705
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline05.png|Prakasam_mandals_outline05.png]]
|
|
|-
|706
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline06.png|Prakasam_mandals_outline06.png]]
|
|
|-
|707
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline07.png|Prakasam_mandals_outline07.png]]
|
|
|-
|708
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline08.png|Prakasam_mandals_outline08.png]]
|
|
|-
|709
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline09.png|Prakasam_mandals_outline09.png]]
|
|
|-
|710
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline10.png|Prakasam_mandals_outline10.png]]
|
|
|-
|711
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline11.png|Prakasam_mandals_outline11.png]]
|
|
|-
|712
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline12.png|Prakasam_mandals_outline12.png]]
|
|
|-
|713
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline13.png|Prakasam_mandals_outline13.png]]
|
|
|-
|714
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline14.png|Prakasam_mandals_outline14.png]]
|
|
|-
|715
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline15.png|Prakasam_mandals_outline15.png]]
|
|
|-
|716
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline16.png|Prakasam_mandals_outline16.png]]
|
|
|-
|717
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline17.png|Prakasam_mandals_outline17.png]]
|
|
|-
|718
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline18.png|Prakasam_mandals_outline18.png]]
|
|
|-
|719
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline19.png|Prakasam_mandals_outline19.png]]
|
|
|-
|720
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline20.png|Prakasam_mandals_outline20.png]]
|
|
|-
|721
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline21.png|Prakasam_mandals_outline21.png]]
|
|
|-
|722
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline22.png|Prakasam_mandals_outline22.png]]
|
|
|-
|723
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline23.png|Prakasam_mandals_outline23.png]]
|
|
|-
|724
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline24.png|Prakasam_mandals_outline24.png]]
|
|
|-
|725
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline25.png|Prakasam_mandals_outline25.png]]
|
|
|-
|726
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline26.png|Prakasam_mandals_outline26.png]]
|
|
|-
|727
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline27.png|Prakasam_mandals_outline27.png]]
|
|
|-
|728
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline28.png|Prakasam_mandals_outline28.png]]
|
|
|-
|729
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline29.png|Prakasam_mandals_outline29.png]]
|
|
|-
|730
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline30.png|Prakasam_mandals_outline30.png]]
|
|
|-
|731
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline31.png|Prakasam_mandals_outline31.png]]
|
|
|-
|732
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline32.png|Prakasam_mandals_outline32.png]]
|
|
|-
|733
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline33.png|Prakasam_mandals_outline33.png]]
|
|
|-
|734
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline34.png|Prakasam_mandals_outline34.png]]
|
|
|-
|735
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline35.png|Prakasam_mandals_outline35.png]]
|
|
|-
|736
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline36.png|Prakasam_mandals_outline36.png]]
|
|
|-
|737
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline37.png|Prakasam_mandals_outline37.png]]
|
|
|-
|738
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline38.png|Prakasam_mandals_outline38.png]]
|
|
|-
|739
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline39.png|Prakasam_mandals_outline39.png]]
|
|
|-
|740
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline40.png|Prakasam_mandals_outline40.png]]
|
|
|-
|741
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline41.png|Prakasam_mandals_outline41.png]]
|
|
|-
|742
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline42.png|Prakasam_mandals_outline42.png]]
|
|
|-
|743
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline43.png|Prakasam_mandals_outline43.png]]
|
|
|-
|744
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline44.png|Prakasam_mandals_outline44.png]]
|
|
|-
|745
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline45.png|Prakasam_mandals_outline45.png]]
|
|
|-
|746
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline46.png|Prakasam_mandals_outline46.png]]
|
|
|-
|747
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline47.png|Prakasam_mandals_outline47.png]]
|
|
|-
|748
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline48.png|Prakasam_mandals_outline48.png]]
|
|
|-
|749
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline49.png|Prakasam_mandals_outline49.png]]
|
|
|-
|750
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline50.png|Prakasam_mandals_outline50.png]]
|
|
|-
|751
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline51.png|Prakasam_mandals_outline51.png]]
|
|
|-
|752
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline52.png|Prakasam_mandals_outline52.png]]
|
|
|-
|753
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline53.png|Prakasam_mandals_outline53.png]]
|
|
|-
|754
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline54.png|Prakasam_mandals_outline54.png]]
|
|
|-
|755
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline55.png|Prakasam_mandals_outline55.png]]
|
|
|-
|756
|[[:దస్త్రం:Prakasam mandals outline56.png|Prakasam_mandals_outline56.png]]
|
|
|-
|}

== Other stuff ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|Sl no
|Old name
|New name
!
|-
|794
|[[:దస్త్రం:SarvEpalli raadhaakRshNan.jpg|SarvEpalli_raadhaakRshNan.jpg]]
| Not a map :-)
|
|-
|}</text>
      <sha1>t6vbhjvwbhgo6yzg407q9cjw2708yfq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అటాక్: పార్ట్ 1</title>
    <ns>0</ns>
    <id>350668</id>
    <revision>
      <id>3606741</id>
      <parentid>3593634</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:19:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>/* నటీనటులు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6101" xml:space="preserve">{{Infobox film
| name           = ఎటాక్ 
| image          =  
| alt            = 
| caption        =  
| director       = లక్ష్య  రాజ్  ఆనంద్ 
| producer       =  జయంతిలాల్  గాద&lt;br /&gt;అజయ్  కపూర్ &lt;br/&gt;భౌమిక్  గొందాలియా 
| writer         = లక్ష్య రాజ్ ఆనంద్&lt;br /&gt;సుమిత్ బాతేజా&lt;br /&gt;విశాల్ కపూర్ 
| story          =  జాన్‌ అబ్రహం
| starring       = {{ubl| జాన్‌ అబ్రహం|[[జాక్వెలిన్ ఫెర్నాండేజ్]]| [[రకుల్ ప్రీత్ సింగ్]]|[[ప్రకాష్ రాజ్]]}}
| music          = శశ్వత్  స్చదేవ్ 
| cinematography = విల్  హుంఫ్రీస్  &lt;br/&gt;పి. ఎస్. వినోద్&lt;br /&gt; సౌమిక్ ముఖేర్జీ 
| editing        = ఆరిఫ్  షేక్ 
| studio         = ఏకె ప్రొడక్షన్స్ &lt;br/&gt;పెన్ ఇండియా లిమిటెడ్
| distributor    =  పెన్  మరుధర్  ఎంటర్టైన్మెంట్ 
| released       = {{Film date|df=yes|2022|04|01}}
| country        = భారతదేశం 
| language       = హిందీ 
| runtime        = 123 నిముషాలు&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ecinepramaan.gov.in/cbfc/?a=Certificate_Detail&amp;i=100010292200000926|title=Certificate Detail|website= Central Board of Film Certification }}&lt;/ref&gt;
| budget         = {{INR|70}} కోట్లు&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Irani |first1=Shaheen |title=Attack Box Office collection day 3: John Abraham’s film crossed Rs 10 crore mark |url=https://www.ottplay.com/news/attack-box-office-collection-day-3-john-abrahams-film-barely-crosses-rs-10-crore-mark/0c12aeef92208 |website= OTT Play  |date=4 April 2022 |quote=movie is reportedly made on a budget of Rs. 70 crores}}&lt;/ref&gt;
| gross          =   {{INR}}22.58 కోట్లు 
}}

'''అటాక్‌: పార్ట్‌ 1''' 2022లో విడుదలైన [[హిందీ సినిమా]].&lt;ref name=&quot;ఎటాక్ (హిందీ)&quot;&gt;{{cite news |last1=NTV |first1= |title=ఎటాక్ (హిందీ) |url=https://ntvtelugu.com/movie-news/attack-movie-review-152523.html |accessdate=23 May 2022 |date=1 April 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220523080358/https://ntvtelugu.com/movie-news/attack-movie-review-152523.html |archivedate=23 May 2022 |language=te-IN}}&lt;/ref&gt; ఏకె ప్రొడక్షన్స్, పెన్ ఇండియా లిమిటెడ్  బ్యానర్‌లపై జయంతిలాల్ గాద, అజయ్ కపూర్, భౌమిక్ గొందాలియా నిర్మించిన ఈ సినిమాకు ల‌క్ష్యరాజ్ ఆనంద్ ద‌ర్శ‌క‌త్వం వహించాడు. జాన్‌ అబ్రహం, [[జాక్వెలిన్ ఫెర్నాండేజ్]], [[రకుల్ ప్రీత్ సింగ్]], [[ప్రకాష్ రాజ్]] ప్రధాన పాత్రల్లో నటించి ఈ సినిమా  ఏప్రిల్ 1న ప్రపంచవ్యాప్తంగా థియేటర్లలో విడుద‌లై న మే 27 నుంచి హాట్‌స్టార్‌ ఓటీటీలో విడుదలైంది.&lt;ref name=&quot;ఓటీటీలోకి జాన్ అబ్ర‌హం ‘ఎటాక్ పార్ట్-1’.. స్ట్రీమింగ్ ఎప్పుడంటే?&quot;&gt;{{cite news |last1=Namasthe Telangana |first1= |title=ఓటీటీలోకి జాన్ అబ్ర‌హం ‘ఎటాక్ పార్ట్-1’.. స్ట్రీమింగ్ ఎప్పుడంటే? |url=https://www.ntnews.com/cinema/attack-movie-digital-streaming-from-may-27-on-zee-5-584630 |accessdate=23 May 2022 |date=15 May 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220523072254/https://www.ntnews.com/cinema/attack-movie-digital-streaming-from-may-27-on-zee-5-584630 |archivedate=23 May 2022 |language=te}}&lt;/ref&gt;

==నటీనటులు==
{{refbegin|2}}
*[[జాన్ అబ్రహం]] - అర్జున్ షెర్గిల్‌ 
*[[జాక్వెలిన్ ఫెర్నాండేజ్]] - అయేషా 
*[[రకుల్ ప్రీత్ సింగ్]] - డాక్టర్ సబాహా ఖురేషీ  
* [[ప్రకాష్ రాజ్]] - వడ్రాజ్ కుమార్ సుబ్రమణ్యం  
*రత్న పాఠక్ షా  - శాంతి షెర్గిల్‌,  అర్జున్ తల్లి 
*సెరెనా వాలియా 
*ఎల్హామ్ ఎహ్సాస్ - హమీద్ గుల్‌  
*[[రజిత్ కపూర్]] - దిగ్విజయ్ సింగ్, హోం మంత్రి  
*కిరణ్ కుమార్ - భారత ఆర్మీ చీఫ్‌ 
*హబీబ్ అల్ ఐద్రూస్ - రెహ్మాన్ గుల్‌ 
* మీర్ మెహ్రూస్
* జైమిని పాఠక్
*బాబ్రాక్ అక్బరీ - ముస్తఫా 
*నిమిష్ దేశాయ్ - ప్రధానమంత్రి
*హుస్సేన్‌గా ఆశిష్ నిజవాన్
*షానవాజ్ భట్ - సక్లైన్‌  
*వికాస్‌ తోమర్‌ - హోంమంత్రి సహాయకురాలు 
*రంజిత్ పునియా  
*రంజీత్ సింగ్
*కరణ్ మెహత్ - షాహిద్‌ 
{{refend}}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

[[వర్గం:2022 సినిమాలు]]
[[వర్గం:హిందీ సినిమా]]</text>
      <sha1>lbdfngi914x3838shqtdnse9oem5ngy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>విఘ్నేష్ శివన్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>351762</id>
    <revision>
      <id>3606785</id>
      <parentid>3577073</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T02:07:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>88395</id>
      </contributor>
      <comment>1 మూలము(ల)ను భద్రపరచటానికి ప్రయత్నించగా, 0 పనిచేయనివిగా గుర్తించాను.) #IABot (v2.0.8.8</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9453" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = విఘ్నేష్ శివన్
| image              = 
| birth_place        = &lt;!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--&gt;
| birth_date         = {{Birth date and age|df=y|1985|09|18}}&lt;ref name=&quot;Vignesh Shivan celebrates birthday with girlfriend Nayanthara and friends.&quot;&gt;{{cite news |last1=Hindustan Times |title=Vignesh Shivan celebrates birthday with girlfriend Nayanthara and friends. |url=https://www.hindustantimes.com/regional-movies/vignesh-shivan-celebrates-birthday-with-girlfriend-nayanthara-and-friends-see-pics/story-Crc0QXJgrXSvXTV8i4MHRO_amp.html |accessdate=9 June 2022 |date=18 September 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220609042902/https://www.hindustantimes.com/regional-movies/vignesh-shivan-celebrates-birthday-with-girlfriend-nayanthara-and-friends-see-pics/story-Crc0QXJgrXSvXTV8i4MHRO_amp.html |archivedate=9 June 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt; 
|nationality      = {{flag|India|name=భారతీయుడు}}
| occupation         = {{hlist|దర్శకుడు|నటుడు|గేయ రచయిత|రచయిత|నిర్మాత}} 
| spouse             = {{marriage|[[నయన తార]]|2022}}
| yearsactive        = 2012–ప్రస్తుతం 
}}
'''విఘ్నేష్ శివన్''' భారతదేశానికి చెందిన [[తమిళ సినిమా]] దర్శకుడు, నటుడు, నిర్మాత, గేయ రచయిత. ఆయన 2007లో నటుడిగా సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టి 2012లో దర్శకుడిగా తన ప్రస్థానాన్ని మద్దతు పెట్టాడు.
==వివాహం==
విఘ్నేష్ శివన్ వివాహం నటి [[నయన తార]] తో [[2022]] [[జూన్ 9]]న [[మహాబలిపురం]]లోని రిసార్ట్​లో జరిగింది.&lt;ref name=&quot;మూడుముళ్ల బంధంతో ఒక్కటైన నయనతార, విఘ్నేష్‌ శివన్‌&quot;&gt;{{cite news |last1=Namasthe Telangana |first1= |title=మూడుముళ్ల బంధంతో ఒక్కటైన నయనతార, విఘ్నేష్‌ శివన్‌ |url=https://www.ntnews.com/cinema/nayanthara-vignesh-shivan-wedding-celebrations-in-mahabalipuram-621059 |accessdate=9 June 2022 |date=9 June 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220609095540/https://www.ntnews.com/cinema/nayanthara-vignesh-shivan-wedding-celebrations-in-mahabalipuram-621059 |archivedate=9 June 2022 |language=te}}&lt;/ref&gt; నయన్ విఘ్నేష్ ల నిశ్చితార్థం [[2021]] [[మార్చి 25]]న జరిగింది.&lt;ref name=&quot;నయన్ విఘ్నేష్ నిశ్చితార్థం&quot;&gt;{{cite news |last1=HMTV |title=నయన్ విఘ్నేష్ నిశ్చితార్థం |url=https://www.hmtvlive.com/movies/nayanthara-vignesh-shivan-getting-engages-picture-goes-viral-62246 |accessdate=9 June 2022 |work= |date=26 March 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220609044055/https://www.hmtvlive.com/movies/nayanthara-vignesh-shivan-getting-engages-picture-goes-viral-62246 |archivedate=9 June 2022 |language=te}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;నిశ్చితార్థం‌ చేసుకున్న నయనతార!&quot;&gt;{{cite news |last1=Sakshi |title=నిశ్చితార్థం‌ చేసుకున్న నయనతార! |url=https://www.sakshi.com/telugu-news/movies/nayanthara-engaged-vignesh-shivan-see-pic-1352153 |accessdate=9 June 2022 |work= |date=25 March 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220609043954/https://www.sakshi.com/telugu-news/movies/nayanthara-engaged-vignesh-shivan-see-pic-1352153 |archivedate=9 June 2022 |language=te}}&lt;/ref&gt;

==దర్శకుడిగా, రచయితగా, నటుడిగా==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:35px;&quot; |సంవత్సరం
! rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:150px;&quot; |సినిమా
! colspan=&quot;4&quot; style=&quot;width:195px;&quot; |గా క్రెడిట్ చేయబడింది
! rowspan=&quot;2&quot; class=&quot;unsortable&quot; style=&quot;text-align:center; width:250px;&quot; |ఇతర విషయాలు 
! rowspan=&quot;2&quot; class=&quot;unsortable&quot; style=&quot;text-align:center; width=65;&quot; |మూలాలు
|-
! style=&quot;width:65px;&quot; |దర్శకుడు
! width=&quot;65&quot; |రచయిత
! width=&quot;65&quot; |నటుడు
! width=&quot;65&quot; |పాత్ర
|-
|2007
|''సివి''
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{n}}
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}}  
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}} 
|కృష్ణుడి స్నేహితుడు
|
|
|-
|2012
|''పోదా పోడి''
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}} 
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}} 
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{n}}
|విగ్నేష్
|అతిధి పాత్ర
|
|-
|2015
|''నానుమ్ రౌడీధాన్''
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}} 
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}} 
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{n}}
|
|ఉత్తమ దర్శకుడిగా సైమా అవార్డు
|&lt;ref&gt;{{Cite web|title=SIIMA 2016 Telugu movie nominations revealed; 'Baahubali,' 'Srimanthudu' lead the list5|url=http://www.ibtimes.co.in/siima-2016-telugu-movie-nominations-revealed-baahubali-srimanthudu-lead-list-680040|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160526120833/http://www.ibtimes.co.in/siima-2016-telugu-movie-nominations-revealed-baahubali-srimanthudu-lead-list-680040|archive-date=2016-05-26|website=International Business Times}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|title=5th SIIMA WINNERS LIST|url=http://siima.in/2016/winners.html|access-date=24 June 2020|archive-date=14 జూలై 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160714054004/http://siima.in/2016/winners.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|-
|2018
|''తానా సెర్ంద కూట్టం''
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}} 
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}} 
| style=&quot;text-align:center;&quot; | {{n}}
|
|
|
|-
|2020
|''పావ కదైగల్''
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}} 
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}} 
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{Nay}} 
|
|ఆంథాలజీ ఫిల్మ్; సెగ్మెంట్ ''ప్రేమ పన్నా ఉత్తరం''
|&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Netflix announces its first Tamil film; Gautham Menon, Vetri Maaran, Vignesh Shivan, Sudha Kongara to direct|url=https://www.firstpost.com/entertainment/netflix-announces-its-first-tamil-film-gautham-menon-vetri-maaran-vignesh-shivan-sudha-kongara-to-direct-8869041.html/amp|access-date=2020-10-02|website=First Post|language=en}}&lt;/ref&gt;
|-
|2022
|''కత్తువాకుల రెండు కాదల్''
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}} 
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}} 
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{n}} 
|
|
|
|-
|2023
| style=&quot;background:#ffc;&quot; |''ఏకే62'' 
| style=&quot;text-align:center;&quot; |{{y}} 
| style=&quot;text-align:center;&quot; |
| style=&quot;text-align:center;&quot; |
|
|
|&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2022-03-18|title=AK 62: Ajith Kumar to collaborate with director Vignesh Shivan, film to release in 2023|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/tamil/ak-62-ajith-kumar-next-vignesh-shivan-7826108/|access-date=2022-03-18|website=The Indian Express|language=en}}&lt;/ref&gt;
|}
[[File:Nayanataravignesh marriage pic.jpg|left|thumb| నయన్ విఘ్నేష్ వివాహ వేడుక ఫోటో- 2022 జూన్ 9]]
== నిర్మాతగా ==
* ''[[నెట్రికన్]]'' (2021) &lt;ref&gt;{{Cite web|date=18 November 2020|title=Nayanthara is up against a ruthless serial killer in Netrikann, watch teaser|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/tamil/netrikann-teaser-nayanthara-is-up-against-a-ruthless-serial-killer-7055441/|website=The Indian Express}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|title=Nayanthara's Netrikann teaser to be out at 9.09am tomorrow|url=https://m.timesofindia.com/entertainment/tamil/movies/news/nayantharas-netrikann-teaser-to-be-out-at-9-09am-tomorrow/amp_articleshow/79267333.cms|website=Times of India}}&lt;/ref&gt;
* ''కూజంగల్'' (2021)
* ''ఊర్కురువి''  
* ''కనెక్ట్''

== డిస్ట్రిబ్యూటర్‌గా ==
''రాకీ'' (2021)

== మ్యూజిక్ వీడియోస్ ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
!సంవత్సరం
!పాట
!కళాకారుడు(లు)
!గమనికలు
|-
|2012
|&quot; ది లవ్ అంత్యం&quot;
|సిలంబరాసన్
|
|-
|2014
|&quot; చాన్సీ ఇల్లా &quot;
| rowspan=&quot;5&quot; |[[అనిరుధ్ రవిచందర్]]
|మద్రాసు డేకి సింగిల్
|-
|2015
|&quot; అక్కో &quot; - ఎనకెన్న యారుమ్ ఇల్లే
| rowspan=&quot;4&quot; |వాలెంటైన్స్ డే కోసం సింగిల్
|-
|2016
|&quot;అవలుకేనా&quot;
|-
|2017
|&quot;ఒన్నుమే ఆగలా&quot;
|-
|2018
|&quot;జూలీ&quot;
|}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|4174626}}
* {{Twitter|VigneshShivN}}

[[వర్గం:1985 జననాలు]]</text>
      <sha1>dy51sjsp0gppzawi9i0wm3eetj4rloa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వికీపీడియా చర్చ:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022</title>
    <ns>5</ns>
    <id>352296</id>
    <revision>
      <id>3606580</id>
      <parentid>3603688</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:03:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <comment>/* రెండవ శిక్షణా శిబిరం */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="57381" xml:space="preserve">== ప్రచారానికి తెలుగు పేరు  ==

మన ప్రచారానికి వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ కు బదులుగా వికీపీడియా పేజీలకు ఫొటోలు కావలెను అనే పేరుతో ప్రచారం చేస్తే ఎలా ఉంటుంది ?   [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 04:05, 18 జూన్ 2022 (UTC)

: నమస్కారం [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]]  గారు, ఈ ఆలోచన బాగుంది, వచ్చే వారం ఒక అవగాహన సదస్సు నిర్వహించాదలిచాను, ఇక అన్ని చోట్ల ప్రచారానికి వికీపీడియా పేజీలకు ఫొటోలు కావలెను  వాడటం సమంజసం అని బావిస్తున్నాను. మీ &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 17:21, 3 జూలై 2022 (UTC)
== ఈసరికే బొమ్మ ఉన్న పేజీల్లో.. ==

@[[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] గారూ, ఈసరికే బొమ్మ ఉన్న పేజీల్లో బొమ్మ చేర్చడం గమనించాను. అలాంటి పేజీలను పోటీకి పరిగణించమని స్పష్టంగా ప్రకటిస్తే బాగుంటుందేమో పరిశిలించండి. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 08:26, 1 జూలై 2022 (UTC)

[[User:Chaduvari|చదువరి]]  గారు , మీ అభిప్రాయంతో నేను ఏకిభవిస్తున్నాను. ఈ నిర్ణయాన్ని అమలు పరుద్దాం. మీ  &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 10:29, 1 జూలై 2022 (UTC) 

== స్థానికంగా ఎక్కించిన &quot;సముచిత వినియోగం&quot; బొమ్మలు ==
[[వాడుకరి:Nskjnv]] గారూ,
వ్యాసాలకు సరిపడే బొమ్మలు కామన్సులో దొరక్కపోయే అవకాశం చాలా ఉంది. స్థానికంగా ఎక్కించిన &quot;సముచిత వినియోగం&quot; బొమ్మలను కూడా వాడవచ్చని కూడా నియమాల్లో ఉంటే బాగుంటుంది. అయితే స్థానికంగా బొమ్మలను ఎక్కించేటపుడు ఖచ్చితంగా సరైన లైసెన్సును పెట్టాలని చెప్పాలి. అలా లైసెన్సు వివరాల్లేని బొమ్మలు అనేక వేలను తొలగించి వికీని శుద్ధి చేస్తున్నారు. ఆ పని మళ్ళీ  మొదటికి రాకూడదు గదా. పరిశీలించండి. __  [[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 08:34, 1 జూలై 2022 (UTC)
:సరే నండి. &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 17:21, 3 జూలై 2022 (UTC)

== కొత్త వాడుకరులకు - పోటిలో పాల్గొనే అవకాశం  ==


[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]],  [[వాడుకరి:Adithya pakide|ఆదిత్య]], [[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]] గార్లకు, నమస్కారం

అంతర్జాతీయంగా ఒక సంవత్సరం పూర్తీ చేసుకున్న వాడుకరులను మాత్రమె పోటి చేయవలసిందిగా చెప్పడం జరిగింది, కాని మన తెవికీలో కొత్త వాడుకరులను కూడా పరిగణించాలని భావిస్తున్నాను. 

న్యాయ నిర్ణేతలు, ఇతర సముదాయ సభ్యులు ఇక్కడ మీ అభిప్రాయాలను ఇక్కడ తెలపండి.

మీ&lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 04:59, 4 జూలై 2022 (UTC)

:సుమారు వారం రోజులుగా వికీలో లేనందున దీనికి సమాధానం ఇవ్వడంలో జాప్యం జరిగింది. ప్రస్తుతం పాల్గొంటున్నవారిలో ఎంత అనుభవాన్ని ప్రాతిపదికగా తీసుకున్నారో తెలియదు నా అభిప్రాయం ఇలా ఉంది:
:* కనీసం 1 సంవత్సరం అనేది తెవికీకి అనుకూలించదు అని నా ఉద్దేశం. కొత్తవాళ్లను కూడా పాల్గొననివ్వాలి. కొన్ని భాషల వికీల్లో, కేవలం పోటీ కోసమే ఖాతా సృష్టించుకుని బాట్లతో వేలకు వేలు దిద్దుబాట్లు చేసారు. అంచేత వాళ్ళు ఆ నియమం పెట్టుకున్నారు. మనకు ఉన్న వాడుకరులే తక్కువ కాబట్టి, ఆ నియమం మనకు వద్దు. అయితే కేవలం ఈ పోటీ కోసమే ఖాతా సృష్టించుకుని వచ్చిన వాళ్ళను - అంటే, పోటీని ప్రకటించాక సృష్టించుకున్న ఖాతాలను - పక్కన పెట్టవచ్చు. అలాగే భాట్లను కూడా పక్కన పెడదాం. పరిశీలించండి. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 09:57, 10 జూలై 2022 (UTC)
:పైగా, ఇది పెద్ద నేర్పు అవసరనైన పని కూడా కాదు. చిటికెలో నేర్చేసుకోవచ్చు. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 10:14, 10 జూలై 2022 (UTC)
::[[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]] గారి అభిప్రాయాలతో నేనూ ఏకీభవిస్తున్నాను. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 09:05, 16 జూలై 2022 (UTC)

:[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]],  [[వాడుకరి:Adithya pakide|ఆదిత్య]], [[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]] గార్లకు, నమస్కారం

చదువరి గారు అన్నట్లు పోటిలో పాల్గొనడానికి సంవత్సర కాలం అయి ఉండాలన్న నియమం అవసరం లేదనేది స్పష్టం, అయితే పోటి ప్రారంభినచిన తరువాత ఎప్పుడు చేరిన కూడా పరిగనిస్తేనే.. కొత్తగా చేరే వారిని నిలుపుకోగలం, కాకపోతే బహుమతులు అందిచడంలో WPWP నియమాలకి లోబడి బహుమతులు ఇస్తే మంచిదని నా అభిప్రాయం.

ఈ పోటి మొత్తం కాలంలో ప్రతి వారం నేను ఒక శిక్షణా శిబిరం నిర్వహించాదలిచాను. దాని ద్వారా కొంత మంది ఔత్సాహికులు వికిలో చేరే అవకాశం ఉంది. వారికి బహుమతులు అందించకున్న గుర్తింపు(ప్రశంసా పత్రం వంటివి) అందించగలిగితే బాగుంటుందని, నా అభిప్రాయం. పరిశీలించండి. ధన్యవాదాలు &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 08:59, 16 జూలై 2022 (UTC)

== వాడుకరి పేజీల్లో మూస  ==

[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|అభిలాష్ మ్యాడం]], [[వాడుకరి:Tmamatha|మమత]], [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]], [[వాడుకరి:Thirumalgoud|Thirumalgoud]], [[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna M]], [[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల]], [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju☻]], [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]], [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]], [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]], [[వాడుకరి:Ramesh bethi|రమేష్‌బేతి]], [[User:Pranayraj1985]], [[వాడుకరి:MYADAM KARTHIK|MYADAM KARTHIK]], [[వాడుకరి:KUMMARI NARESH|కుమ్మరి నరేష్]], [[వాడుకరి:Kishorahs|Kishorahs]], [[వాడుకరి:ప్రశాంతి|ప్రశాంతి]], [[వాడుకరి:Anjali4969|Anjali4969]], [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]], [[వాడుకరి:Adbh266|ఆదిత్య పకిడే Adbh266]], [[వాడుకరి:Shashi gara|Shashi gara]] 

గార్లకు నమస్కారం, ప్రాజెక్టులో పాల్గొంటున్నందుకు అభినందనలు. 

మీ మీ వాడుకరి వేజిల్లో ఈ మూస ఉపయోగిచుకోవచ్చు, పరిశీలించండి. 

{{వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ ప్రాజెక్టు సభ్యులు}}


ధన్యవాదాలు .

మీ &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 06:18, 4 జూలై 2022 (UTC)

== సినిమా వ్యాసాల్లో ఫోటోలు ఎక్కించడం ==

@[[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] గారూ, సినిమా వ్యాసాలలో ఏఏ ఫోటోలు పెట్టొచ్చో కూడా తెలియజేయండి. సినిమా వ్యాసాలలో నటీనటుల, సాంకేతిక నిపుణుల ఫోటోలు చేరుస్తున్నారు. అలా చేర్చవచ్చా తెలియజేయగలరు.-- &lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  05:04, 7 జూలై 2022 (UTC)
:::సినిమా వ్యాసాల్లో సినిమాకు సంబంధించిన చిత్రాలు చేర్చడం సముచితం. కానీ [[నువ్వే నా శ్రీమతి|ఒక వ్యాసంలో]] గీతరచయిత చిత్రాన్ని చేర్చడం గమనించాను. గతంలో కూడా ఇదే పోటీలో ఇటువంటి అంశాలు చోటుచేసుకున్నాయి. ఉదా:  చంద్రమోహన్ నటించిన చిత్రాలన్నింటిలో చంద్రమోహన్ చిత్రాన్ని చేర్చడం కూడా జరిగింది. శుద్ధి కార్యక్రమాలలో అనేక చిత్రాలను తోలగించాను. సినిమాల పోస్టరు, సినిమాకు సంబంధించిన ఉత్సవాలకు సంబంధించిన చిత్రాలు సినిమా వ్యాసానికి సరిపోతాయి గానీ, అనేక సినిమాలలో బాలసుబ్రహ్మణ్యం గారు నేపథ్య గాయకుడు అని అతని చిత్రాన్ని సినిమాలన్నిటింటిలో చేర్చడం సరియైన విధానం కాదని నా అభిప్రాయం.  కొన్ని వ్యాసాలలో అంతకు ముందు ఒక చిత్రం ఉన్నా చిత్రాలను చేర్చడం గమనించాను. ఉదా:[[కత్రినా కైఫ్]] అలా చేర్చినవి కూడా పోటీకి అనర్హత చెందినవని నా అభిప్రాయం. ఈ పోటీ నిర్వాహకులు తగు సూచనలు చేయవలసినదిగా మనవి.➤ &lt;span style=&quot;white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:blue&quot;&gt; [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]&lt;/span&gt;&lt;/span&gt; 14:43, 7 జూలై 2022 (UTC)
::::నమస్కారం గురువుగారు.. [[కత్రినా కైఫ్]] వ్యాసంలో గతంలో ఫొటో ఉన్నది వాస్తవమే. కానీ ఇన్ఫోబాక్స్ చేర్చి అందులో సముచిత ఫొటో చేర్చాను. ఇలా సముచిత చిత్రంతో వ్యాసాన్ని సవరించినందున #WPWPTE, #WPWP ట్యాగ్స్ చేర్చాను. ఇది పోటీకి అనర్హం అయితే, ఇకపై ఈ విధంగా సవరించిన వ్యాసాలకు ట్యాగ్స్ జతచేయను. ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna m]] ([[వాడుకరి చర్చ:Muralikrishna m|చర్చ]]) 06:34, 8 జూలై 2022 (UTC)

::నమస్కారం [[User:Pranayraj1985|ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి]] గారు, 

[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ] గారు సూచించినట్లుగా సినిమాల పోస్టరు, సినిమాకు సంబంధించిన ఉత్సవాలకు సంబంధించిన చిత్రాలు సినిమా వ్యాసాలలో చేర్చడం సబబు, ఈ పాటికే కాదు వికీలో ఏ సినెమా వ్యాసమైనా ఈ సూచనలకు లోబడి ఉండటమే సమంజసంగా ఉంటుంది. 

ఈ పోటిలో అయితే తప్పనిసరిగా సినిమా వ్యాసాలలో సినిమాల పోస్టరు, సినిమాకు సంబంధించిన ఉత్సవాలకు సంబందిచి ఉండాలి, అలా కాకుండా ఆ సినిమాలో నటించిన వారి చిత్రాలు  ఈ పోటికి పరిగనించబడవు. 

ఇకపోతే అంతకు ముందు ఒక చిత్రం ఉన్నా చిత్రాలను చేర్చడం విషయానికి వస్తే కొంత మంది వాడుకరులు ఈ చర్య చేయడం నేను గమనించాను వారికి వారి చర్చా పేజీల ద్వారా సూచనలు కూడా చేయడం జరిగింది. 

పోటి నియమ నిబంధనలను పాటించని వాడుకరులను పోటి నుండి తొలగించడం కూడా జరుగుతుంది.(దీనికి సంబంధించి పోటి న్యాయ నిర్ణేతలతో చర్చ జరిపి సముదాయంలో చర్చకు పెడతాను)

ధన్యవాదాలు 

మీ &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 17:11, 7 జూలై 2022 (UTC)

::@[[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] గారూ, ఈ పోటీలో భాగంగా కొంతమంది వాడుకరులు కాపీరైట్స్ ఉన్న ఫోటోలను వికీ కామన్స్ లోకి ఎక్కిస్తున్నారు. సరైన లైసెన్స్ వివరాలు కూడా చేర్చడంలేదు. [[వాడుకరి:Thirumalgoud]] కామన్స్ లో ఎక్కించిన [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Nuvve%20naa%20srimathi.png నువ్వే నా శ్రీమతి] సినిమా పోస్టర్ కు తొలగింపు మూస చేర్చబడింది. కాపీరైట్స్ ఉన్న ఫోటోలు వికీకామన్స్ నుండి తొలగించబడుతాయి. అప్పుడు వ్యాసాలలోని ఫోటో లింకు తెగిపోతుంది. '''ఎక్కించిన సముచిత వినియోగం బొమ్మలను కూడా ఉపయోగించవచ్చు, అయితే వాటిని ఖచ్చితంగా సరైన లైసెన్సుతో ఎక్కించాలి''' అని ఆయా పోటీదారులకు అర్థమయ్యేలా చెప్పండి.--&lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  09:08, 9 జూలై 2022 (UTC)
::: పోటీ యొక్క ముఖ్య లక్ష్యం చిత్రాలను వ్యాసాలలో చేర్చి నాణ్యమైన వ్యాసాలను చేర్చాలనేది. కానీ. వ్యాసానికి సంబంధం లేకపోయిన్నా ఎలాగోలా, ఏదో ఒక చిత్రాన్ని చేర్చే ఉద్దేశ్యంతో కొందరు వాడుకరులు, కామన్స్ లో కాపీహక్కులు గల చిత్రాలను చేర్చి వెంటనే తెలుగు వ్యాసాలలో చేర్చుతున్న వాడుకరులు ఈ పోటీలో ఉన్నారు. వారు చేర్చిన చిత్రాలు వెంటనే కామన్స్ లో తొలగించబడుతున్నాయి.  ఆయా వాడుకరులకు అర్థమయ్యేరీతిలో చెప్పండి.➤ &lt;span style=&quot;white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:blue&quot;&gt; [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]&lt;/span&gt;&lt;/span&gt; 10:40, 9 జూలై 2022 (UTC)
:&quot;''పోటి నియమ నిబంధనలను పాటించని వాడుకరులను పోటి నుండి తొలగించడం కూడా జరుగుతుంది.''&quot; అని పైన రాసారు. నా అభిప్రాయం ఇది: పోటీ నియమాలకు విరుద్ధంగా ఉన్న దిద్దుబాట్లు ఒక నిర్దుష్ట సంఖ్య వరకూ ఉంటే పరవాలేదు. అవి దాటితే ఇక ఆ వాడుకరి చేసిన దిద్దుబాట్లను పోటీకి పరిగణించము అని నిబంధన చేరిస్తే బాగుంటుంది. పోటీకి విరుద్ధంగా ఉన్నవి ఇవి:
:* ఒక ఫొటో ఉన్నప్పటికీ మరొక ఫొటోను చేర్చి ఆ పేజీని పోటీలోకి పెట్టడం. ఇలాంటి పొరపాట్లను 6 వరకూ అనుమతించవచ్చు. పేజీలో ఎక్కడున్నా బొమ్మ ఉన్నట్టే, సమాచారపెట్టెలో మాత్రమే ఉండాలనే నియమమేమీ లేదు. అయితే గతంలో ఉన్న బొమ్మ వ్యాస పాఠ్యానికి సంబంధం లేనిదని భావిస్తే దాన్ని పోటీ నిర్వాహకుని దృష్టికి తెచ్చి, ఆ తరవాత బొమ్మను చేర్చవచ్చు. పాత బొమ్మను తీసెయ్యరాదు.
:* ఒక చెల్లని ఫొటోను కామన్సు లోకి ఎక్కించి, దాని పేజీలో చేర్చడం, ఆనక ఆ బొమ్మను కామన్సు వారు తీసెయ్యడం. బొమ్మను ఎక్కించినదీ, చేర్చినదీ ఒకరే అయినప్పుడు. ఇలాంటి తప్పులు 2 వరకూ అనుమతించవచ్చు. 
:* స్థానికంగా ఎక్కించిన బొమ్మకు సరైన లైసెన్సులు ఉంటే పరవాలేదు. కానీ సరైన లైసెన్సులు లేకుండా ఎక్కించి దాన్ని పేజీలో చేర్చి పోటీ కోసం వాడరాదు. బొమ్మను ఎక్కించినదీ, చేర్చినదీ ఒకరే అయినప్పుడు. ఆలాంటి తప్పులను 2 వరకు అనుమతించవచ్చు.
:* సంబంధం లేని బొమ్మను చేర్చిన సందర్భాలు - ఆ బొమ్మకూ వ్యాసానికీ సంబంధం లేదని వివాదాతీతంగా తేలినపుడు - 4 వరకూ అనుమతించవచ్చు. ఉదాహరణకు సినిమా పేజీలో నటుల సాంకేతిక నిపుణుల బొమ్మ చేర్చడం. 
:పరిశీలించి, తగు మార్పుచేర్పులు చేసి, పోటీ పేజీలో ప్రకటించి, పోటీదారులందరికీ పేరుపేరునా తెలియజేయండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 10:36, 10 జూలై 2022 (UTC)

:ధన్యవాదాలు &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 01:23, 17 జూలై 2022 (UTC)

::నమస్కారం ! 

[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|అభిలాష్ మ్యాడం]], [[వాడుకరి:Tmamatha|మమత]], [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]], [[వాడుకరి:Thirumalgoud|Thirumalgoud]], [[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna M]], [[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల]], [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju☻]], [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]], [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]], [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]], [[వాడుకరి:Ramesh bethi|రమేష్‌బేతి]], [[User:Pranayraj1985|ప్రణయ్]], [[వాడుకరి:MYADAM KARTHIK|MYADAM KARTHIK]], [[వాడుకరి:KUMMARI NARESH|కుమ్మరి నరేష్]], [[వాడుకరి:Kishorahs|Kishorahs]], [[వాడుకరి:ప్రశాంతి|ప్రశాంతి]], [[వాడుకరి:Anjali4969|Anjali4969]], [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]], [[వాడుకరి:Adbh266|ఆదిత్య పకిడే Adbh266]], [[వాడుకరి:Shashi gara|Shashi gara]] , [[వాడుకరి:Vinod chinna|Vinod chinna]], [[వాడుకరి:Laya dappu|Laya dappu]], [[వాడుకరి:Prasanna murahari|Prasanna murahari]], [[వాడుకరి:Bvprasadtewiki|బివిప్రసాద్ తెవికీ Bvprasadtewiki]], [[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]], [[వాడుకరి చర్చ: URE MANOJ|ఊరే మనోజ్]], [[వాడుకరి:Pravallika16|Pravallika16]], [[వాడుకరి:V Bhavya|వి భవ్య ]] గార్లకి ప్రాజెక్టులో కృషి చేస్తున్నందుకు ధన్యవాదాలు.

 పోటిలో జరుగుతున్న కొన్ని మార్పుల మేరకు కింది నియమాలు అమలులోకి తేవడం జరిగింది. 

'''ఈ క్రింది నియమాలు పోటిలో జరుగుతన్న కొన్ని మార్పులకు అనుగుణంగా, న్యాయ నిర్ణేతల సూచన ద్వారా పొందుపరచబడ్డాయి. అయితే ఇలాంటి మార్పులు కింద సూచించిన ప్రామాణికాలను దాటితె సదరు వాడుకరి మొత్తం దిద్దుబాటులలో ఇటువంటి మార్పుల శాతం గుర్తించి బహుమతులకు అర్హత విషయమై న్యాయ నిర్ణేతలకు విన్నవించడం జరుగుతుంది.'''

* పేజీలో ఎక్కడున్నా బొమ్మ ఉన్నట్టే, సమాచారపెట్టెలో మాత్రమే ఉండాలనే నియమమేమీ లేదు. అయితే గతంలో ఉన్న బొమ్మ వ్యాస పాఠ్యానికి సంబంధం లేనిదని భావిస్తే దాన్ని పోటీ నిర్వాహకుని దృష్టికి తెచ్చి, ఆ తరవాత బొమ్మను చేర్చవచ్చు. పాత బొమ్మను తీసెయ్యరాదు.
* ఒక ఫొటో ఉన్నప్పటికీ మరొక ఫొటోను చేర్చి ఆ పేజీని పోటీలోకి పెట్టడం. ఇలాంటి పొరపాట్లను 6 వరకూ అనుమతించబడతాయి.
* ఒక చెల్లని ఫొటోను కామన్సు లోకి ఎక్కించి, దాని పేజీలో చేర్చడం, ఆనక ఆ బొమ్మను కామన్సు వారు తీసెయ్యడం. బొమ్మను ఎక్కించినదీ, చేర్చినదీ ఒకరే అయినప్పుడు. ఇలాంటి తప్పులు 2 వరకూ అనుమతించబడతాయి..
* స్థానికంగా ఎక్కించిన బొమ్మకు సరైన లైసెన్సులు ఉంటే పరవాలేదు. కానీ సరైన లైసెన్సులు లేకుండా ఎక్కించి దాన్ని పేజీలో చేర్చి పోటీ కోసం వాడరాదు. బొమ్మను ఎక్కించినదీ, చేర్చినదీ ఒకరే అయినప్పుడు. ఆలాంటి తప్పులను 2 వరకు అనుమతించబడతాయి.
* సంబంధం లేని బొమ్మను చేర్చిన సందర్భాలు - ఆ బొమ్మకూ వ్యాసానికీ సంబంధం లేదని వివాదాతీతంగా తేలినపుడు - 4 వరకూ అనుమతించబడతాయి.. ఉదాహరణకు సినిమా పేజీలో నటుల సాంకేతిక నిపుణుల బొమ్మ చేర్చడం.

[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022/నియమాలు]] పేజిలో పూర్తీ నియమాలు చూడండి. 

మీ &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 13:27, 17 జూలై 2022 (UTC)

== '''మొదటి శిక్షణా శిభిరం''' ==
నమస్కారం ! 

[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|అభిలాష్ మ్యాడం]], [[వాడుకరి:Tmamatha|మమత]], [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]], [[వాడుకరి:Thirumalgoud|Thirumalgoud]], [[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna M]], [[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల]], [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju☻]], [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]], [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]], [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]], [[వాడుకరి:Ramesh bethi|రమేష్‌బేతి]], [[User:Pranayraj1985|ప్రణయ్]], [[వాడుకరి:MYADAM KARTHIK|MYADAM KARTHIK]], [[వాడుకరి:KUMMARI NARESH|కుమ్మరి నరేష్]], [[వాడుకరి:Kishorahs|Kishorahs]], [[వాడుకరి:ప్రశాంతి|ప్రశాంతి]], [[వాడుకరి:Anjali4969|Anjali4969]], [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]], [[వాడుకరి:Adbh266|ఆదిత్య పకిడే Adbh266]], [[వాడుకరి:Shashi gara|Shashi gara]] , [[వాడుకరి:Vinod chinna|Vinod chinna]], [[వాడుకరి:Laya dappu|Laya dappu]], [[వాడుకరి:Prasanna murahari|Prasanna murahari]], [[వాడుకరి:Bvprasadtewiki|బివిప్రసాద్ తెవికీ Bvprasadtewiki]] గార్లకి ప్రాజెక్టులో కృషి చేస్తున్నందుకు ధన్యవాదాలు.

అయితే వాడుకరులకు ఒక అవగాహన సదస్సు నిర్వహించాదలిచాను! దీంతో సదరు సబ్యులకు పోటిలో ఎలా కృషి చేయాలో అలాగే వికీ కామన్స్ లో చిత్రాలు ఎక్కించడం గురించి అవగాహన కల్పించడం జరుగుతుంది. మీరందరూ తప్పక పాల్గొని, మీ అమూల్యమైన సూచనలను అందిస్తూ తెలియని విషయాలని నేర్చుకోవాలని మనవి! 

 
'''*మొదటి శిక్షణా శిబిరం*'''

మీటింగ్ వివరాలు 

తేది : 2022  జూలై 10 

సమయం :  ఉదయం 10:00 నుండి  11:00 గంటల వరకు 

వేదిక: గూగుల్ మీట్ 

వీడియో కాల్ లంకె -  [https://meet.google.com/jkd-bhee-eev]

== పోటీకోసం వ్యాసాల్లో అనవసర చేర్పులు ==

[[స్వర్ణ భారతి ఇండోర్ స్టేడియం]] అనే వ్యాసాన్ని 2021 జూలై 18న సృష్టించి, దానికి సంబంధించిన సమాచారపెట్టె కూడా చేర్చాను. అప్పుడు నేను వ్యాసంలో బొమ్మ చేర్చలేదు, కాబట్టి ఎవరైనా ఆ వ్యాసంలో బొమ్మలు చేర్చొచ్చు.  [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=స్వర్ణ_భారతి_ఇండోర్_స్టేడియం&amp;diff=3597644&amp;oldid=3270325 ఒకసారి ఈ వ్యాసంలో జరిగిన మార్పును చూడండి]. ఇక్కడ, [[వాడుకరి:Muralikrishna m|వాడుకరి:మురళీకృష్ణ]] గారు స్టేడియం ఉన్న [[రేసపువానిపాలెం]] పేజీలోని ప్రాంతానికి సంబంధించిన సమాచారపెట్టెను కాపీచేసి స్వర్ణ భారతి ఇండోర్ స్టేడియం పేజీలో చేర్చారు. అది వ్యాసానికి ఎలాంటి సంబంధంలేని సమాచారపెట్టె. సదరు వాడుకరికి ఎన్నిసార్లు చెప్పినా ఇలా ఎందుకు చేస్తున్నారో తెలియడం లేదు. ఇప్పటికే తెవికీలో ఉన్న పనులు చాలవన్నట్టు ఈ పోటీ వల్ల మరింత చెత్త చేరిపోతోంది. కొంతమంది చేస్తున్న ఇలాంటి చర్యల వల్ల ఈ పోటీకి చెడ్డపేరు రావడంతోపాటు, మున్ముందు ఇలాంటి పోటీలు నిర్వహించని పరిస్థితి వస్తుంది. ఈ వాడుకరిపై న్యాయ నిర్ణేతలు ఒక నిర్ణయం తీసుకోవలసిందిగా కోరుతున్నాను.-- &lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  17:18, 10 జూలై 2022 (UTC)

:సదరు వాడుకరికి వారి చర్చా పేజి ద్వారా పోటి నియమాలు తెలపడం జరిగింది. కాని వారు మరల అలాంటి తప్పులే చేయటం [[User:Pranayraj1985|ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి]], [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారు గమనించడం జరిగింది. ఈ విషయం లో నేను ఒకటి అనుకుంటున్నాను, [[వాడుకరి:Muralikrishna m|వాడుకరి:మురళీకృష్ణ]] గారు తెలియక చేసినదే తప్ప మరొక ఉద్దేశం లేదని అని విశ్వసిస్తూ. వారి చర్చా పేజి ద్వారా పూర్తీ నియమావళి మరల తెలిపి ఒక వ్యక్తిగత శిక్షణా శిబిరం నిర్వహిస్తాను. పోటిలో కృషి చేసే వారందరూ మనకి  ముఖ్యమే.. 

మీ &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 07:40, 11 జూలై 2022 (UTC)

== ప్రాజెక్టు పురోగతి  ==

గడచిన పది రోజులలో వాడుకరులు చక్కటి కృషి చేశారు, 500 పైగా మొత్తం దిద్దుబాట్లు జరిగాయి. 

సదరు వాడుకరుల కృషి ఇలా ఉంది :
[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] - 160
[[వాడుకరి:Muralikrishna m|వాడుకరి:మురళీకృష్ణ]] - 158
[[వాడుకరి:Tmamatha|మమత]] - 143
[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] - 24
[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] - 11
[[User:Pranayraj1985|ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి]] - 10

ఇతరులు 21
 
మీ &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 07:49, 11 జూలై 2022 (UTC)

== కొన్నిపత్రికా వనరులు ==
కొన్ని పత్రిక స్కాన్ కాపీలు ఆర్కైవ్ సైటు లో ఉన్నాయి  ఉదా: [https://archive.org/search.php?query=subject%3A%22Jyothi+Magazine%22 జ్యోతి] , [[iarchive:yuva-magazine|యువ]]  , [https://archive.org/search.php?query=subject%3A%22Andhra+Patrika+Magazine%22 ఆంధ్ర పత్రిక] [[iarchive:gruha-lakshmi-magazine|గృహలక్ష్మి]]  , వీటిని పిడిఎఫ్ రూపంలో దింపుకొని ఆయా ఫోటోలు, సినిమా పోస్టర్ వంటివి స్రీన్ షాట్ తీసి ఆ ఫోటోను సంబంధిత వికీ సినిమా, వ్యక్తుల వంటి పేజీలో నేరుగా దస్త్రం ఎక్కించి, ఆ సంబంధిత వ్యాసంలో చేర్చవచ్చు అయితే ఇక్కడ కొన్నిటికి కాపీ రైట్ సమస్యలు ఉన్నాయి కాబట్టి జాగ్రత్తగా పరిశీలించి సరి అయిన లైసెన్సు [[వికీపీడియా:సార్వజనికం|సార్వజనికం]]/  ఫెయిర్ యూజ్ / క్రియేటివ్ కామన్స్ అట్రిబ్యూషన్/షేర్-ఎలైక్ లైసెన్సు/, [[భారతదేశ నకలు హక్కుల చట్టం|భారతీయ కాపీహక్కుల చట్టం]] ప్రకారం చేర్చవచ్చు.  : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 11:37, 15 జూలై 2022 (UTC)

:ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] గారు. &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 01:26, 17 జూలై 2022 (UTC)

== బొమ్మలు కావలసిన మరిన్ని పేజీలు ==

బొమ్మలు కావలసిన పేజీలు [[:వర్గం:బొమ్మలు కావలసిన వ్యాసాలు]] అనే వర్గంలో ఉన్నాయని పోటీదారులకు తెలుసే ఉంటుంది. అయితే, బొమ్మ లేనప్పటికీ, ఈ వర్గంలో చేరని పేజీలు మరికొన్ని ఉన్నాయి. అలాంటి వాటిని [https://quarry.wmcloud.org/query/56326 ఈ పేజీలో] చూడవచ్చు. అయితే క్వెరీ రాయడంలో ఉన్న లోపాల కారణంగా కొన్నిటిలో బొమ్మలు ఉన్నప్పటికీ, లేనట్లు చూపించే అవకాశం లేకపోలేదు. కాబట్టి బొమ్మ చేర్చేముందు, పేజీలో లేదని నిర్థారించుకోవలసినది. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 04:49, 18 జూలై 2022 (UTC)

== బొమ్మలను ఎక్కించడం లేదు ==

ఈ పోటీ మొదలయ్యాక, దాదాపు 20 రోజుల్లో, వికీ లోకి ఎక్కించిన బొమ్మలు 15 మాత్రమే. గత వారం రోజుల్లో బొమ్మలు చేర్చిన పేజీలు (WPWPTE లు) 50 కూడా లేవు.  

వికీలో వ్యాసాలకు సరిపోయేట్లుగా స్వేచ్ఛగా, ఉచితంగా బొమ్మలు దొరకడం అంత తేలిక కాదు. చాలా పేజీల్లో బొమ్మలు చేర్చకపోవడానికి అలా ఉచితంగా దొరక్కపోవడమే కారణం. కొన్నిటికి బొమ్మలు ప్రస్తుతం దొరకవు, కొన్నిటికీ ఇక ఎప్పటికీ దొరకవు. ఉదాహరణకు మరణించిన వ్యక్తులకు సంబంధించిన తాజా బొమ్మలు ఇకపై దొరికే అవకాశమే లేదు కదా. అంటే ప్రస్తుతం ఉచితంగా దొరికే బొమ్మలు లేనట్లైతే, ఇకపై అవి దొరికే అవకాశం దాదాపుగా లేనట్లే -కాపీహక్కులు ఉన్నవాళ్ళు వాటిని వదులుకుంటే తప్ప! మరి ఈ ప్రాజెక్టు ముందుకు పోయేదెలా? -బొమ్మలు ఎక్కించాలి!

ఈ పోటీయే కాదు, వికీపీడియా ప్రాజెక్టు లోనే స్వేచ్ఛగా దొరకని బొమ్మలు చేర్చాలంటే ఉన్నది ఒకటే మార్గం.. సముచిత వినియోగానికి పనికొచ్చే బొమ్మలను ఎక్కించడం. తక్కువ రిజల్యూషనులో ఉండే బొమ్మలను, ప్రత్యేకించిన ఒక వ్యాసానికి మాత్రమే వాడేలా, ఎందుకు ఎలా, ఎక్కడ వాడబోతున్నారో వివరిస్తూ.. కాపీహక్కులున్న బొమ్మలను వికీలోకి ఎక్కించవచ్చు. బొమ్మను ఎక్కించేటపుడు వికీ మిమ్మల్ని నడిపిస్తుంది. దాన్ని అనుసరించండి, బొమ్మలను ఎక్కించండి.
పరిశీలించండి. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 05:06, 18 జూలై 2022 (UTC)

== ప్రోత్సాహకాలు ==

నిరుడు జరిగిన పోటీలో నేను బహుమతిగా పొందిన మొత్తాన్ని ఇక్కడే, గ్రామాలకు చెందిన ఫొటోలను ఎక్కించే (అప్‌లోడు) పోటీ ఒకటి పెట్టి అందులో బహుమతుల కోసం వాడాలని నేను అప్పుడే నిర్ణయించుకున్నాను. అయితే ఆ పోటీ పెట్టడానికి నేనూ పూనుకోలేదు, వేరెవరూ పూనుకోలేదు. ఆ పోటీ కోసం నేను పెట్టాలనుకున్న మొత్తాన్ని ఈ పోటీలో పెట్టాలని నిశ్చయించుకున్నాను.
# ఈ పోటీలో 800 దిద్దుబాట్లు చేసినవారికి 3000 రూపాయల ప్రోత్సాహకం ఇవ్వాలని నిశ్చయించుకున్నాను. ఒకరి కంటే ఎక్కువ మంది 500 దిద్దుబాట్లు దాటితే, వారి దిద్దుబాట్ల నిష్పత్తి ప్రకారం 800 దాటిన వారికి పంచుతాం. ఉదాహరణకు వాడుకరి1 1000 దిద్దుబాట్లు, వాడుకరి2 800 చేసారనుకుందాం.. బహుమతి మొత్తంలో వాడుకరి1 కి 1,670 రూపాయలు, వాడుకరి2 కు 1,330 రూపాయలు వస్తాయి. 800 దిద్దుబాట్లు ఎవరూ చెయ్యకపోతే ఎవరికీ ఇవ్వం.
# 500 ఫొటోలను ఎక్కించిన (అప్‌లోడు చేసిన) వారికి 3000 రూపాయలు ప్రోత్సాహకం ఇవ్వాలని అనుకున్నాను. ఒకరి కంటే ఎక్కువమంది అది సాధిస్తే బహుమతిని పైవిధంగానే నిష్పత్తిలో పంచుతాం. ఎవరూ చెయ్యకపోతే ఆ మొత్తాన్ని భవిష్యత్తు కోసం వాడతాం.
పోటీలో పాల్గొనేవారు '''రెండు బహుమతులకూ అర్హులే'''. ఇతర నిబంధనలన్నీ ఈ పోటీలో ఎలా ఉంటే అలానే. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 05:27, 20 జూలై 2022 (UTC)

:ఈ విషయాన్నీ వాడుకరులకు ప్రాజెక్టు పేజి ద్వారా తెలియ పరుస్తున్నాను, మీ ఆలోచనకి జోహార్లు.

ధన్యవాదాలు చదువరి గారు &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 05:42, 20 జూలై 2022 (UTC)

:తెలుగు వికీపీడియాలో [[వాడుకరి:Chaduvari|అదీ]] గ్రామ వ్యాసాల అభివృద్దికి దోహదం కల్పించే పొటీకి,  వ్యక్తులు ప్రొత్సాహకాలు ఇచ్చే ఏర్పాటు మొదటగా మొదలుపెట్టిన [[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]] గారికి, ఆ ప్రోత్సాహక బహుమతి సొమ్ము ఈ ప్రాజెక్టు ద్వారా ఉపయోగించుటకు అవకాశం కల్పించిన [[వాడుకరి:Nskjnv|సాయికిరణ్]] గారికి అభినందనలు [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 06:07, 20 జూలై 2022 (UTC)
==పనిలో జరిగిన కృషి==
: ఈ పోటీలో ఇప్పటి వరకు ఫొటోలను చేర్చే పనిలో జరిగిన కృషి ఇది:

{| class=&quot;wikitable&quot;
|Divya4232
|Muralikrishna m
|Tmamatha
|స్వరలాసిక
|యర్రా రామారావు
|Pranayraj1985
|MYADAM ABHILASH
|Thirumalgoud
|Vadanagiri  bhaskar
|Nskjnv
|Ch Maheswara  Raju
|-
|188
|157
|147
|41
|18
|17
|14
|7
|6
|4
|2
|}
అవకాశం ఉంటే గ్రామ వ్యాసాలలో ఫొటోలు ఎక్కించిన కృషి విడిగా చూపించగలరు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:11, 20 జూలై 2022 (UTC)
:ఈ పోటీలో భాగంగా గ్రామాల పేజీల్లో జరిగిన కృషి ఇది:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|Divya4232
|Tmamatha
|యర్రా  రామారావు
|Muralikrishna  m
|Thirumalgoud
|Nskjnv
|Ch  Maheswara Raju
|-
|142
|94
|13
|3
|1
|1
|1
|}
:__[[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 08:40, 20 జూలై 2022 (UTC)

== '''రెండవ శిక్షణా శిబిరం''' == 

నమస్కారం ! 

[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|అభిలాష్ మ్యాడం]], [[వాడుకరి:Tmamatha|మమత]], [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]], [[వాడుకరి:Thirumalgoud|Thirumalgoud]], [[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna M]], [[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల]], [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju☻]], [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]], [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]], [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]], [[వాడుకరి:Ramesh bethi|రమేష్‌బేతి]], [[User:Pranayraj1985|ప్రణయ్]], [[వాడుకరి:MYADAM KARTHIK|MYADAM KARTHIK]], [[వాడుకరి:KUMMARI NARESH|కుమ్మరి నరేష్]], [[వాడుకరి:Kishorahs|Kishorahs]], [[వాడుకరి:ప్రశాంతి|ప్రశాంతి]], [[వాడుకరి:Anjali4969|Anjali4969]], [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]], [[వాడుకరి:Adbh266|ఆదిత్య పకిడే Adbh266]], [[వాడుకరి:Shashi gara|Shashi gara]] , [[వాడుకరి:Vinod chinna|Vinod chinna]], [[వాడుకరి:Laya dappu|Laya dappu]], [[వాడుకరి:Prasanna murahari|Prasanna murahari]], [[వాడుకరి:Bvprasadtewiki|బివిప్రసాద్ తెవికీ Bvprasadtewiki]], [[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]], [[వాడుకరి చర్చ: URE MANOJ|ఊరే మనోజ్]], [[వాడుకరి:Pravallika16|Pravallika16]], [[వాడుకరి:V Bhavya|వి భవ్య ]] గార్లకి ప్రాజెక్టులో కృషి చేస్తున్నందుకు ధన్యవాదాలు.


వికీలో మనం ఎప్పటికప్పుడు కృషి చేస్తూ, వికీ నిర్మాణంలో పాలు పంచుకుంటున్న మనమంతా వ్యక్తిగతంగా ఎక్కువగా కలిసింది లేదు, అయితే ఈ శనివారం ఉదయం ఐఐఐటి హైదరబాద్ క్యాంపస్లో ఒక శిక్షాణా శిబిరం నిర్వహించ దలిచాము. 

ఈ శిబిరం ద్వారా వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022 ప్రాజెక్టులో కృషి చేయడానికి శిక్షణ అందించానున్నాము. 

'''''శిక్షణా శిబిరం వివరాలు''''':
*తేది :  2022 జూలై 23 (శనివారం)
*స్థలం : ఐఐఐటి హైదరబాద్, గచ్చిబౌలి 
*సమయం : ఉదయం 10 గంటల నుండి 11:30 గంటల వరకు 

ఆసక్తి ఉన్నవారు అలాగే అనుభవం ఉన్న వారు పాల్గొని నేర్చుకుంటూ, మీ సూచనలు అందిస్తారని ఆశిస్తూ.

మీ &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 15:23, 20 జూలై 2022 (UTC)

:@[[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] గారూ, కాపీరైట్స్ ఉన్న సినిమా పోస్టర్ ఫోటోలను [[వాడుకరి:Divya4232]] గారు వికీ కామన్స్ లోకి ఎక్కిస్తున్నారు. సరైన లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చకపోవడం వల్ల వాటన్నింటికి తొలగింపు మూసను చేర్చారు. ఆ వాడుకరి కామన్స్ లో చేర్చిన ఫోటోలను [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:ListFiles/Divya4232&amp;ilshowall=1 ఇక్కడ] చూడగలరు. ఈ పోటీలో పాల్గొంటున్న పోటీదారులకు ఫోటోల ఎక్కింపు గురించి రేపటి శిక్షణా శిబిరంలో అర్థమయ్యేలా చెప్పండి.----&lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  12:03, 23 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>e2py76vfgbalifynyzuih6mh8cidfrb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606581</id>
      <parentid>3606580</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:05:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <comment>/* రెండవ శిక్షణా శిబిరం */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="57340" xml:space="preserve">== ప్రచారానికి తెలుగు పేరు  ==

మన ప్రచారానికి వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ కు బదులుగా వికీపీడియా పేజీలకు ఫొటోలు కావలెను అనే పేరుతో ప్రచారం చేస్తే ఎలా ఉంటుంది ?   [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 04:05, 18 జూన్ 2022 (UTC)

: నమస్కారం [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]]  గారు, ఈ ఆలోచన బాగుంది, వచ్చే వారం ఒక అవగాహన సదస్సు నిర్వహించాదలిచాను, ఇక అన్ని చోట్ల ప్రచారానికి వికీపీడియా పేజీలకు ఫొటోలు కావలెను  వాడటం సమంజసం అని బావిస్తున్నాను. మీ &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 17:21, 3 జూలై 2022 (UTC)
== ఈసరికే బొమ్మ ఉన్న పేజీల్లో.. ==

@[[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] గారూ, ఈసరికే బొమ్మ ఉన్న పేజీల్లో బొమ్మ చేర్చడం గమనించాను. అలాంటి పేజీలను పోటీకి పరిగణించమని స్పష్టంగా ప్రకటిస్తే బాగుంటుందేమో పరిశిలించండి. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 08:26, 1 జూలై 2022 (UTC)

[[User:Chaduvari|చదువరి]]  గారు , మీ అభిప్రాయంతో నేను ఏకిభవిస్తున్నాను. ఈ నిర్ణయాన్ని అమలు పరుద్దాం. మీ  &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 10:29, 1 జూలై 2022 (UTC) 

== స్థానికంగా ఎక్కించిన &quot;సముచిత వినియోగం&quot; బొమ్మలు ==
[[వాడుకరి:Nskjnv]] గారూ,
వ్యాసాలకు సరిపడే బొమ్మలు కామన్సులో దొరక్కపోయే అవకాశం చాలా ఉంది. స్థానికంగా ఎక్కించిన &quot;సముచిత వినియోగం&quot; బొమ్మలను కూడా వాడవచ్చని కూడా నియమాల్లో ఉంటే బాగుంటుంది. అయితే స్థానికంగా బొమ్మలను ఎక్కించేటపుడు ఖచ్చితంగా సరైన లైసెన్సును పెట్టాలని చెప్పాలి. అలా లైసెన్సు వివరాల్లేని బొమ్మలు అనేక వేలను తొలగించి వికీని శుద్ధి చేస్తున్నారు. ఆ పని మళ్ళీ  మొదటికి రాకూడదు గదా. పరిశీలించండి. __  [[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 08:34, 1 జూలై 2022 (UTC)
:సరే నండి. &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 17:21, 3 జూలై 2022 (UTC)

== కొత్త వాడుకరులకు - పోటిలో పాల్గొనే అవకాశం  ==


[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]],  [[వాడుకరి:Adithya pakide|ఆదిత్య]], [[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]] గార్లకు, నమస్కారం

అంతర్జాతీయంగా ఒక సంవత్సరం పూర్తీ చేసుకున్న వాడుకరులను మాత్రమె పోటి చేయవలసిందిగా చెప్పడం జరిగింది, కాని మన తెవికీలో కొత్త వాడుకరులను కూడా పరిగణించాలని భావిస్తున్నాను. 

న్యాయ నిర్ణేతలు, ఇతర సముదాయ సభ్యులు ఇక్కడ మీ అభిప్రాయాలను ఇక్కడ తెలపండి.

మీ&lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 04:59, 4 జూలై 2022 (UTC)

:సుమారు వారం రోజులుగా వికీలో లేనందున దీనికి సమాధానం ఇవ్వడంలో జాప్యం జరిగింది. ప్రస్తుతం పాల్గొంటున్నవారిలో ఎంత అనుభవాన్ని ప్రాతిపదికగా తీసుకున్నారో తెలియదు నా అభిప్రాయం ఇలా ఉంది:
:* కనీసం 1 సంవత్సరం అనేది తెవికీకి అనుకూలించదు అని నా ఉద్దేశం. కొత్తవాళ్లను కూడా పాల్గొననివ్వాలి. కొన్ని భాషల వికీల్లో, కేవలం పోటీ కోసమే ఖాతా సృష్టించుకుని బాట్లతో వేలకు వేలు దిద్దుబాట్లు చేసారు. అంచేత వాళ్ళు ఆ నియమం పెట్టుకున్నారు. మనకు ఉన్న వాడుకరులే తక్కువ కాబట్టి, ఆ నియమం మనకు వద్దు. అయితే కేవలం ఈ పోటీ కోసమే ఖాతా సృష్టించుకుని వచ్చిన వాళ్ళను - అంటే, పోటీని ప్రకటించాక సృష్టించుకున్న ఖాతాలను - పక్కన పెట్టవచ్చు. అలాగే భాట్లను కూడా పక్కన పెడదాం. పరిశీలించండి. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 09:57, 10 జూలై 2022 (UTC)
:పైగా, ఇది పెద్ద నేర్పు అవసరనైన పని కూడా కాదు. చిటికెలో నేర్చేసుకోవచ్చు. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 10:14, 10 జూలై 2022 (UTC)
::[[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]] గారి అభిప్రాయాలతో నేనూ ఏకీభవిస్తున్నాను. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 09:05, 16 జూలై 2022 (UTC)

:[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]],  [[వాడుకరి:Adithya pakide|ఆదిత్య]], [[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]] గార్లకు, నమస్కారం

చదువరి గారు అన్నట్లు పోటిలో పాల్గొనడానికి సంవత్సర కాలం అయి ఉండాలన్న నియమం అవసరం లేదనేది స్పష్టం, అయితే పోటి ప్రారంభినచిన తరువాత ఎప్పుడు చేరిన కూడా పరిగనిస్తేనే.. కొత్తగా చేరే వారిని నిలుపుకోగలం, కాకపోతే బహుమతులు అందిచడంలో WPWP నియమాలకి లోబడి బహుమతులు ఇస్తే మంచిదని నా అభిప్రాయం.

ఈ పోటి మొత్తం కాలంలో ప్రతి వారం నేను ఒక శిక్షణా శిబిరం నిర్వహించాదలిచాను. దాని ద్వారా కొంత మంది ఔత్సాహికులు వికిలో చేరే అవకాశం ఉంది. వారికి బహుమతులు అందించకున్న గుర్తింపు(ప్రశంసా పత్రం వంటివి) అందించగలిగితే బాగుంటుందని, నా అభిప్రాయం. పరిశీలించండి. ధన్యవాదాలు &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 08:59, 16 జూలై 2022 (UTC)

== వాడుకరి పేజీల్లో మూస  ==

[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|అభిలాష్ మ్యాడం]], [[వాడుకరి:Tmamatha|మమత]], [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]], [[వాడుకరి:Thirumalgoud|Thirumalgoud]], [[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna M]], [[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల]], [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju☻]], [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]], [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]], [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]], [[వాడుకరి:Ramesh bethi|రమేష్‌బేతి]], [[User:Pranayraj1985]], [[వాడుకరి:MYADAM KARTHIK|MYADAM KARTHIK]], [[వాడుకరి:KUMMARI NARESH|కుమ్మరి నరేష్]], [[వాడుకరి:Kishorahs|Kishorahs]], [[వాడుకరి:ప్రశాంతి|ప్రశాంతి]], [[వాడుకరి:Anjali4969|Anjali4969]], [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]], [[వాడుకరి:Adbh266|ఆదిత్య పకిడే Adbh266]], [[వాడుకరి:Shashi gara|Shashi gara]] 

గార్లకు నమస్కారం, ప్రాజెక్టులో పాల్గొంటున్నందుకు అభినందనలు. 

మీ మీ వాడుకరి వేజిల్లో ఈ మూస ఉపయోగిచుకోవచ్చు, పరిశీలించండి. 

{{వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ ప్రాజెక్టు సభ్యులు}}


ధన్యవాదాలు .

మీ &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 06:18, 4 జూలై 2022 (UTC)

== సినిమా వ్యాసాల్లో ఫోటోలు ఎక్కించడం ==

@[[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] గారూ, సినిమా వ్యాసాలలో ఏఏ ఫోటోలు పెట్టొచ్చో కూడా తెలియజేయండి. సినిమా వ్యాసాలలో నటీనటుల, సాంకేతిక నిపుణుల ఫోటోలు చేరుస్తున్నారు. అలా చేర్చవచ్చా తెలియజేయగలరు.-- &lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  05:04, 7 జూలై 2022 (UTC)
:::సినిమా వ్యాసాల్లో సినిమాకు సంబంధించిన చిత్రాలు చేర్చడం సముచితం. కానీ [[నువ్వే నా శ్రీమతి|ఒక వ్యాసంలో]] గీతరచయిత చిత్రాన్ని చేర్చడం గమనించాను. గతంలో కూడా ఇదే పోటీలో ఇటువంటి అంశాలు చోటుచేసుకున్నాయి. ఉదా:  చంద్రమోహన్ నటించిన చిత్రాలన్నింటిలో చంద్రమోహన్ చిత్రాన్ని చేర్చడం కూడా జరిగింది. శుద్ధి కార్యక్రమాలలో అనేక చిత్రాలను తోలగించాను. సినిమాల పోస్టరు, సినిమాకు సంబంధించిన ఉత్సవాలకు సంబంధించిన చిత్రాలు సినిమా వ్యాసానికి సరిపోతాయి గానీ, అనేక సినిమాలలో బాలసుబ్రహ్మణ్యం గారు నేపథ్య గాయకుడు అని అతని చిత్రాన్ని సినిమాలన్నిటింటిలో చేర్చడం సరియైన విధానం కాదని నా అభిప్రాయం.  కొన్ని వ్యాసాలలో అంతకు ముందు ఒక చిత్రం ఉన్నా చిత్రాలను చేర్చడం గమనించాను. ఉదా:[[కత్రినా కైఫ్]] అలా చేర్చినవి కూడా పోటీకి అనర్హత చెందినవని నా అభిప్రాయం. ఈ పోటీ నిర్వాహకులు తగు సూచనలు చేయవలసినదిగా మనవి.➤ &lt;span style=&quot;white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:blue&quot;&gt; [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]&lt;/span&gt;&lt;/span&gt; 14:43, 7 జూలై 2022 (UTC)
::::నమస్కారం గురువుగారు.. [[కత్రినా కైఫ్]] వ్యాసంలో గతంలో ఫొటో ఉన్నది వాస్తవమే. కానీ ఇన్ఫోబాక్స్ చేర్చి అందులో సముచిత ఫొటో చేర్చాను. ఇలా సముచిత చిత్రంతో వ్యాసాన్ని సవరించినందున #WPWPTE, #WPWP ట్యాగ్స్ చేర్చాను. ఇది పోటీకి అనర్హం అయితే, ఇకపై ఈ విధంగా సవరించిన వ్యాసాలకు ట్యాగ్స్ జతచేయను. ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna m]] ([[వాడుకరి చర్చ:Muralikrishna m|చర్చ]]) 06:34, 8 జూలై 2022 (UTC)

::నమస్కారం [[User:Pranayraj1985|ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి]] గారు, 

[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ] గారు సూచించినట్లుగా సినిమాల పోస్టరు, సినిమాకు సంబంధించిన ఉత్సవాలకు సంబంధించిన చిత్రాలు సినిమా వ్యాసాలలో చేర్చడం సబబు, ఈ పాటికే కాదు వికీలో ఏ సినెమా వ్యాసమైనా ఈ సూచనలకు లోబడి ఉండటమే సమంజసంగా ఉంటుంది. 

ఈ పోటిలో అయితే తప్పనిసరిగా సినిమా వ్యాసాలలో సినిమాల పోస్టరు, సినిమాకు సంబంధించిన ఉత్సవాలకు సంబందిచి ఉండాలి, అలా కాకుండా ఆ సినిమాలో నటించిన వారి చిత్రాలు  ఈ పోటికి పరిగనించబడవు. 

ఇకపోతే అంతకు ముందు ఒక చిత్రం ఉన్నా చిత్రాలను చేర్చడం విషయానికి వస్తే కొంత మంది వాడుకరులు ఈ చర్య చేయడం నేను గమనించాను వారికి వారి చర్చా పేజీల ద్వారా సూచనలు కూడా చేయడం జరిగింది. 

పోటి నియమ నిబంధనలను పాటించని వాడుకరులను పోటి నుండి తొలగించడం కూడా జరుగుతుంది.(దీనికి సంబంధించి పోటి న్యాయ నిర్ణేతలతో చర్చ జరిపి సముదాయంలో చర్చకు పెడతాను)

ధన్యవాదాలు 

మీ &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 17:11, 7 జూలై 2022 (UTC)

::@[[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] గారూ, ఈ పోటీలో భాగంగా కొంతమంది వాడుకరులు కాపీరైట్స్ ఉన్న ఫోటోలను వికీ కామన్స్ లోకి ఎక్కిస్తున్నారు. సరైన లైసెన్స్ వివరాలు కూడా చేర్చడంలేదు. [[వాడుకరి:Thirumalgoud]] కామన్స్ లో ఎక్కించిన [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Nuvve%20naa%20srimathi.png నువ్వే నా శ్రీమతి] సినిమా పోస్టర్ కు తొలగింపు మూస చేర్చబడింది. కాపీరైట్స్ ఉన్న ఫోటోలు వికీకామన్స్ నుండి తొలగించబడుతాయి. అప్పుడు వ్యాసాలలోని ఫోటో లింకు తెగిపోతుంది. '''ఎక్కించిన సముచిత వినియోగం బొమ్మలను కూడా ఉపయోగించవచ్చు, అయితే వాటిని ఖచ్చితంగా సరైన లైసెన్సుతో ఎక్కించాలి''' అని ఆయా పోటీదారులకు అర్థమయ్యేలా చెప్పండి.--&lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  09:08, 9 జూలై 2022 (UTC)
::: పోటీ యొక్క ముఖ్య లక్ష్యం చిత్రాలను వ్యాసాలలో చేర్చి నాణ్యమైన వ్యాసాలను చేర్చాలనేది. కానీ. వ్యాసానికి సంబంధం లేకపోయిన్నా ఎలాగోలా, ఏదో ఒక చిత్రాన్ని చేర్చే ఉద్దేశ్యంతో కొందరు వాడుకరులు, కామన్స్ లో కాపీహక్కులు గల చిత్రాలను చేర్చి వెంటనే తెలుగు వ్యాసాలలో చేర్చుతున్న వాడుకరులు ఈ పోటీలో ఉన్నారు. వారు చేర్చిన చిత్రాలు వెంటనే కామన్స్ లో తొలగించబడుతున్నాయి.  ఆయా వాడుకరులకు అర్థమయ్యేరీతిలో చెప్పండి.➤ &lt;span style=&quot;white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:blue&quot;&gt; [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]&lt;/span&gt;&lt;/span&gt; 10:40, 9 జూలై 2022 (UTC)
:&quot;''పోటి నియమ నిబంధనలను పాటించని వాడుకరులను పోటి నుండి తొలగించడం కూడా జరుగుతుంది.''&quot; అని పైన రాసారు. నా అభిప్రాయం ఇది: పోటీ నియమాలకు విరుద్ధంగా ఉన్న దిద్దుబాట్లు ఒక నిర్దుష్ట సంఖ్య వరకూ ఉంటే పరవాలేదు. అవి దాటితే ఇక ఆ వాడుకరి చేసిన దిద్దుబాట్లను పోటీకి పరిగణించము అని నిబంధన చేరిస్తే బాగుంటుంది. పోటీకి విరుద్ధంగా ఉన్నవి ఇవి:
:* ఒక ఫొటో ఉన్నప్పటికీ మరొక ఫొటోను చేర్చి ఆ పేజీని పోటీలోకి పెట్టడం. ఇలాంటి పొరపాట్లను 6 వరకూ అనుమతించవచ్చు. పేజీలో ఎక్కడున్నా బొమ్మ ఉన్నట్టే, సమాచారపెట్టెలో మాత్రమే ఉండాలనే నియమమేమీ లేదు. అయితే గతంలో ఉన్న బొమ్మ వ్యాస పాఠ్యానికి సంబంధం లేనిదని భావిస్తే దాన్ని పోటీ నిర్వాహకుని దృష్టికి తెచ్చి, ఆ తరవాత బొమ్మను చేర్చవచ్చు. పాత బొమ్మను తీసెయ్యరాదు.
:* ఒక చెల్లని ఫొటోను కామన్సు లోకి ఎక్కించి, దాని పేజీలో చేర్చడం, ఆనక ఆ బొమ్మను కామన్సు వారు తీసెయ్యడం. బొమ్మను ఎక్కించినదీ, చేర్చినదీ ఒకరే అయినప్పుడు. ఇలాంటి తప్పులు 2 వరకూ అనుమతించవచ్చు. 
:* స్థానికంగా ఎక్కించిన బొమ్మకు సరైన లైసెన్సులు ఉంటే పరవాలేదు. కానీ సరైన లైసెన్సులు లేకుండా ఎక్కించి దాన్ని పేజీలో చేర్చి పోటీ కోసం వాడరాదు. బొమ్మను ఎక్కించినదీ, చేర్చినదీ ఒకరే అయినప్పుడు. ఆలాంటి తప్పులను 2 వరకు అనుమతించవచ్చు.
:* సంబంధం లేని బొమ్మను చేర్చిన సందర్భాలు - ఆ బొమ్మకూ వ్యాసానికీ సంబంధం లేదని వివాదాతీతంగా తేలినపుడు - 4 వరకూ అనుమతించవచ్చు. ఉదాహరణకు సినిమా పేజీలో నటుల సాంకేతిక నిపుణుల బొమ్మ చేర్చడం. 
:పరిశీలించి, తగు మార్పుచేర్పులు చేసి, పోటీ పేజీలో ప్రకటించి, పోటీదారులందరికీ పేరుపేరునా తెలియజేయండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 10:36, 10 జూలై 2022 (UTC)

:ధన్యవాదాలు &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 01:23, 17 జూలై 2022 (UTC)

::నమస్కారం ! 

[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|అభిలాష్ మ్యాడం]], [[వాడుకరి:Tmamatha|మమత]], [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]], [[వాడుకరి:Thirumalgoud|Thirumalgoud]], [[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna M]], [[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల]], [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju☻]], [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]], [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]], [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]], [[వాడుకరి:Ramesh bethi|రమేష్‌బేతి]], [[User:Pranayraj1985|ప్రణయ్]], [[వాడుకరి:MYADAM KARTHIK|MYADAM KARTHIK]], [[వాడుకరి:KUMMARI NARESH|కుమ్మరి నరేష్]], [[వాడుకరి:Kishorahs|Kishorahs]], [[వాడుకరి:ప్రశాంతి|ప్రశాంతి]], [[వాడుకరి:Anjali4969|Anjali4969]], [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]], [[వాడుకరి:Adbh266|ఆదిత్య పకిడే Adbh266]], [[వాడుకరి:Shashi gara|Shashi gara]] , [[వాడుకరి:Vinod chinna|Vinod chinna]], [[వాడుకరి:Laya dappu|Laya dappu]], [[వాడుకరి:Prasanna murahari|Prasanna murahari]], [[వాడుకరి:Bvprasadtewiki|బివిప్రసాద్ తెవికీ Bvprasadtewiki]], [[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]], [[వాడుకరి చర్చ: URE MANOJ|ఊరే మనోజ్]], [[వాడుకరి:Pravallika16|Pravallika16]], [[వాడుకరి:V Bhavya|వి భవ్య ]] గార్లకి ప్రాజెక్టులో కృషి చేస్తున్నందుకు ధన్యవాదాలు.

 పోటిలో జరుగుతున్న కొన్ని మార్పుల మేరకు కింది నియమాలు అమలులోకి తేవడం జరిగింది. 

'''ఈ క్రింది నియమాలు పోటిలో జరుగుతన్న కొన్ని మార్పులకు అనుగుణంగా, న్యాయ నిర్ణేతల సూచన ద్వారా పొందుపరచబడ్డాయి. అయితే ఇలాంటి మార్పులు కింద సూచించిన ప్రామాణికాలను దాటితె సదరు వాడుకరి మొత్తం దిద్దుబాటులలో ఇటువంటి మార్పుల శాతం గుర్తించి బహుమతులకు అర్హత విషయమై న్యాయ నిర్ణేతలకు విన్నవించడం జరుగుతుంది.'''

* పేజీలో ఎక్కడున్నా బొమ్మ ఉన్నట్టే, సమాచారపెట్టెలో మాత్రమే ఉండాలనే నియమమేమీ లేదు. అయితే గతంలో ఉన్న బొమ్మ వ్యాస పాఠ్యానికి సంబంధం లేనిదని భావిస్తే దాన్ని పోటీ నిర్వాహకుని దృష్టికి తెచ్చి, ఆ తరవాత బొమ్మను చేర్చవచ్చు. పాత బొమ్మను తీసెయ్యరాదు.
* ఒక ఫొటో ఉన్నప్పటికీ మరొక ఫొటోను చేర్చి ఆ పేజీని పోటీలోకి పెట్టడం. ఇలాంటి పొరపాట్లను 6 వరకూ అనుమతించబడతాయి.
* ఒక చెల్లని ఫొటోను కామన్సు లోకి ఎక్కించి, దాని పేజీలో చేర్చడం, ఆనక ఆ బొమ్మను కామన్సు వారు తీసెయ్యడం. బొమ్మను ఎక్కించినదీ, చేర్చినదీ ఒకరే అయినప్పుడు. ఇలాంటి తప్పులు 2 వరకూ అనుమతించబడతాయి..
* స్థానికంగా ఎక్కించిన బొమ్మకు సరైన లైసెన్సులు ఉంటే పరవాలేదు. కానీ సరైన లైసెన్సులు లేకుండా ఎక్కించి దాన్ని పేజీలో చేర్చి పోటీ కోసం వాడరాదు. బొమ్మను ఎక్కించినదీ, చేర్చినదీ ఒకరే అయినప్పుడు. ఆలాంటి తప్పులను 2 వరకు అనుమతించబడతాయి.
* సంబంధం లేని బొమ్మను చేర్చిన సందర్భాలు - ఆ బొమ్మకూ వ్యాసానికీ సంబంధం లేదని వివాదాతీతంగా తేలినపుడు - 4 వరకూ అనుమతించబడతాయి.. ఉదాహరణకు సినిమా పేజీలో నటుల సాంకేతిక నిపుణుల బొమ్మ చేర్చడం.

[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022/నియమాలు]] పేజిలో పూర్తీ నియమాలు చూడండి. 

మీ &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 13:27, 17 జూలై 2022 (UTC)

== '''మొదటి శిక్షణా శిభిరం''' ==
నమస్కారం ! 

[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|అభిలాష్ మ్యాడం]], [[వాడుకరి:Tmamatha|మమత]], [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]], [[వాడుకరి:Thirumalgoud|Thirumalgoud]], [[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna M]], [[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల]], [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju☻]], [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]], [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]], [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]], [[వాడుకరి:Ramesh bethi|రమేష్‌బేతి]], [[User:Pranayraj1985|ప్రణయ్]], [[వాడుకరి:MYADAM KARTHIK|MYADAM KARTHIK]], [[వాడుకరి:KUMMARI NARESH|కుమ్మరి నరేష్]], [[వాడుకరి:Kishorahs|Kishorahs]], [[వాడుకరి:ప్రశాంతి|ప్రశాంతి]], [[వాడుకరి:Anjali4969|Anjali4969]], [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]], [[వాడుకరి:Adbh266|ఆదిత్య పకిడే Adbh266]], [[వాడుకరి:Shashi gara|Shashi gara]] , [[వాడుకరి:Vinod chinna|Vinod chinna]], [[వాడుకరి:Laya dappu|Laya dappu]], [[వాడుకరి:Prasanna murahari|Prasanna murahari]], [[వాడుకరి:Bvprasadtewiki|బివిప్రసాద్ తెవికీ Bvprasadtewiki]] గార్లకి ప్రాజెక్టులో కృషి చేస్తున్నందుకు ధన్యవాదాలు.

అయితే వాడుకరులకు ఒక అవగాహన సదస్సు నిర్వహించాదలిచాను! దీంతో సదరు సబ్యులకు పోటిలో ఎలా కృషి చేయాలో అలాగే వికీ కామన్స్ లో చిత్రాలు ఎక్కించడం గురించి అవగాహన కల్పించడం జరుగుతుంది. మీరందరూ తప్పక పాల్గొని, మీ అమూల్యమైన సూచనలను అందిస్తూ తెలియని విషయాలని నేర్చుకోవాలని మనవి! 

 
'''*మొదటి శిక్షణా శిబిరం*'''

మీటింగ్ వివరాలు 

తేది : 2022  జూలై 10 

సమయం :  ఉదయం 10:00 నుండి  11:00 గంటల వరకు 

వేదిక: గూగుల్ మీట్ 

వీడియో కాల్ లంకె -  [https://meet.google.com/jkd-bhee-eev]

== పోటీకోసం వ్యాసాల్లో అనవసర చేర్పులు ==

[[స్వర్ణ భారతి ఇండోర్ స్టేడియం]] అనే వ్యాసాన్ని 2021 జూలై 18న సృష్టించి, దానికి సంబంధించిన సమాచారపెట్టె కూడా చేర్చాను. అప్పుడు నేను వ్యాసంలో బొమ్మ చేర్చలేదు, కాబట్టి ఎవరైనా ఆ వ్యాసంలో బొమ్మలు చేర్చొచ్చు.  [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=స్వర్ణ_భారతి_ఇండోర్_స్టేడియం&amp;diff=3597644&amp;oldid=3270325 ఒకసారి ఈ వ్యాసంలో జరిగిన మార్పును చూడండి]. ఇక్కడ, [[వాడుకరి:Muralikrishna m|వాడుకరి:మురళీకృష్ణ]] గారు స్టేడియం ఉన్న [[రేసపువానిపాలెం]] పేజీలోని ప్రాంతానికి సంబంధించిన సమాచారపెట్టెను కాపీచేసి స్వర్ణ భారతి ఇండోర్ స్టేడియం పేజీలో చేర్చారు. అది వ్యాసానికి ఎలాంటి సంబంధంలేని సమాచారపెట్టె. సదరు వాడుకరికి ఎన్నిసార్లు చెప్పినా ఇలా ఎందుకు చేస్తున్నారో తెలియడం లేదు. ఇప్పటికే తెవికీలో ఉన్న పనులు చాలవన్నట్టు ఈ పోటీ వల్ల మరింత చెత్త చేరిపోతోంది. కొంతమంది చేస్తున్న ఇలాంటి చర్యల వల్ల ఈ పోటీకి చెడ్డపేరు రావడంతోపాటు, మున్ముందు ఇలాంటి పోటీలు నిర్వహించని పరిస్థితి వస్తుంది. ఈ వాడుకరిపై న్యాయ నిర్ణేతలు ఒక నిర్ణయం తీసుకోవలసిందిగా కోరుతున్నాను.-- &lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  17:18, 10 జూలై 2022 (UTC)

:సదరు వాడుకరికి వారి చర్చా పేజి ద్వారా పోటి నియమాలు తెలపడం జరిగింది. కాని వారు మరల అలాంటి తప్పులే చేయటం [[User:Pranayraj1985|ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి]], [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారు గమనించడం జరిగింది. ఈ విషయం లో నేను ఒకటి అనుకుంటున్నాను, [[వాడుకరి:Muralikrishna m|వాడుకరి:మురళీకృష్ణ]] గారు తెలియక చేసినదే తప్ప మరొక ఉద్దేశం లేదని అని విశ్వసిస్తూ. వారి చర్చా పేజి ద్వారా పూర్తీ నియమావళి మరల తెలిపి ఒక వ్యక్తిగత శిక్షణా శిబిరం నిర్వహిస్తాను. పోటిలో కృషి చేసే వారందరూ మనకి  ముఖ్యమే.. 

మీ &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 07:40, 11 జూలై 2022 (UTC)

== ప్రాజెక్టు పురోగతి  ==

గడచిన పది రోజులలో వాడుకరులు చక్కటి కృషి చేశారు, 500 పైగా మొత్తం దిద్దుబాట్లు జరిగాయి. 

సదరు వాడుకరుల కృషి ఇలా ఉంది :
[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] - 160
[[వాడుకరి:Muralikrishna m|వాడుకరి:మురళీకృష్ణ]] - 158
[[వాడుకరి:Tmamatha|మమత]] - 143
[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] - 24
[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] - 11
[[User:Pranayraj1985|ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి]] - 10

ఇతరులు 21
 
మీ &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 07:49, 11 జూలై 2022 (UTC)

== కొన్నిపత్రికా వనరులు ==
కొన్ని పత్రిక స్కాన్ కాపీలు ఆర్కైవ్ సైటు లో ఉన్నాయి  ఉదా: [https://archive.org/search.php?query=subject%3A%22Jyothi+Magazine%22 జ్యోతి] , [[iarchive:yuva-magazine|యువ]]  , [https://archive.org/search.php?query=subject%3A%22Andhra+Patrika+Magazine%22 ఆంధ్ర పత్రిక] [[iarchive:gruha-lakshmi-magazine|గృహలక్ష్మి]]  , వీటిని పిడిఎఫ్ రూపంలో దింపుకొని ఆయా ఫోటోలు, సినిమా పోస్టర్ వంటివి స్రీన్ షాట్ తీసి ఆ ఫోటోను సంబంధిత వికీ సినిమా, వ్యక్తుల వంటి పేజీలో నేరుగా దస్త్రం ఎక్కించి, ఆ సంబంధిత వ్యాసంలో చేర్చవచ్చు అయితే ఇక్కడ కొన్నిటికి కాపీ రైట్ సమస్యలు ఉన్నాయి కాబట్టి జాగ్రత్తగా పరిశీలించి సరి అయిన లైసెన్సు [[వికీపీడియా:సార్వజనికం|సార్వజనికం]]/  ఫెయిర్ యూజ్ / క్రియేటివ్ కామన్స్ అట్రిబ్యూషన్/షేర్-ఎలైక్ లైసెన్సు/, [[భారతదేశ నకలు హక్కుల చట్టం|భారతీయ కాపీహక్కుల చట్టం]] ప్రకారం చేర్చవచ్చు.  : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 11:37, 15 జూలై 2022 (UTC)

:ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] గారు. &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 01:26, 17 జూలై 2022 (UTC)

== బొమ్మలు కావలసిన మరిన్ని పేజీలు ==

బొమ్మలు కావలసిన పేజీలు [[:వర్గం:బొమ్మలు కావలసిన వ్యాసాలు]] అనే వర్గంలో ఉన్నాయని పోటీదారులకు తెలుసే ఉంటుంది. అయితే, బొమ్మ లేనప్పటికీ, ఈ వర్గంలో చేరని పేజీలు మరికొన్ని ఉన్నాయి. అలాంటి వాటిని [https://quarry.wmcloud.org/query/56326 ఈ పేజీలో] చూడవచ్చు. అయితే క్వెరీ రాయడంలో ఉన్న లోపాల కారణంగా కొన్నిటిలో బొమ్మలు ఉన్నప్పటికీ, లేనట్లు చూపించే అవకాశం లేకపోలేదు. కాబట్టి బొమ్మ చేర్చేముందు, పేజీలో లేదని నిర్థారించుకోవలసినది. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 04:49, 18 జూలై 2022 (UTC)

== బొమ్మలను ఎక్కించడం లేదు ==

ఈ పోటీ మొదలయ్యాక, దాదాపు 20 రోజుల్లో, వికీ లోకి ఎక్కించిన బొమ్మలు 15 మాత్రమే. గత వారం రోజుల్లో బొమ్మలు చేర్చిన పేజీలు (WPWPTE లు) 50 కూడా లేవు.  

వికీలో వ్యాసాలకు సరిపోయేట్లుగా స్వేచ్ఛగా, ఉచితంగా బొమ్మలు దొరకడం అంత తేలిక కాదు. చాలా పేజీల్లో బొమ్మలు చేర్చకపోవడానికి అలా ఉచితంగా దొరక్కపోవడమే కారణం. కొన్నిటికి బొమ్మలు ప్రస్తుతం దొరకవు, కొన్నిటికీ ఇక ఎప్పటికీ దొరకవు. ఉదాహరణకు మరణించిన వ్యక్తులకు సంబంధించిన తాజా బొమ్మలు ఇకపై దొరికే అవకాశమే లేదు కదా. అంటే ప్రస్తుతం ఉచితంగా దొరికే బొమ్మలు లేనట్లైతే, ఇకపై అవి దొరికే అవకాశం దాదాపుగా లేనట్లే -కాపీహక్కులు ఉన్నవాళ్ళు వాటిని వదులుకుంటే తప్ప! మరి ఈ ప్రాజెక్టు ముందుకు పోయేదెలా? -బొమ్మలు ఎక్కించాలి!

ఈ పోటీయే కాదు, వికీపీడియా ప్రాజెక్టు లోనే స్వేచ్ఛగా దొరకని బొమ్మలు చేర్చాలంటే ఉన్నది ఒకటే మార్గం.. సముచిత వినియోగానికి పనికొచ్చే బొమ్మలను ఎక్కించడం. తక్కువ రిజల్యూషనులో ఉండే బొమ్మలను, ప్రత్యేకించిన ఒక వ్యాసానికి మాత్రమే వాడేలా, ఎందుకు ఎలా, ఎక్కడ వాడబోతున్నారో వివరిస్తూ.. కాపీహక్కులున్న బొమ్మలను వికీలోకి ఎక్కించవచ్చు. బొమ్మను ఎక్కించేటపుడు వికీ మిమ్మల్ని నడిపిస్తుంది. దాన్ని అనుసరించండి, బొమ్మలను ఎక్కించండి.
పరిశీలించండి. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 05:06, 18 జూలై 2022 (UTC)

== ప్రోత్సాహకాలు ==

నిరుడు జరిగిన పోటీలో నేను బహుమతిగా పొందిన మొత్తాన్ని ఇక్కడే, గ్రామాలకు చెందిన ఫొటోలను ఎక్కించే (అప్‌లోడు) పోటీ ఒకటి పెట్టి అందులో బహుమతుల కోసం వాడాలని నేను అప్పుడే నిర్ణయించుకున్నాను. అయితే ఆ పోటీ పెట్టడానికి నేనూ పూనుకోలేదు, వేరెవరూ పూనుకోలేదు. ఆ పోటీ కోసం నేను పెట్టాలనుకున్న మొత్తాన్ని ఈ పోటీలో పెట్టాలని నిశ్చయించుకున్నాను.
# ఈ పోటీలో 800 దిద్దుబాట్లు చేసినవారికి 3000 రూపాయల ప్రోత్సాహకం ఇవ్వాలని నిశ్చయించుకున్నాను. ఒకరి కంటే ఎక్కువ మంది 500 దిద్దుబాట్లు దాటితే, వారి దిద్దుబాట్ల నిష్పత్తి ప్రకారం 800 దాటిన వారికి పంచుతాం. ఉదాహరణకు వాడుకరి1 1000 దిద్దుబాట్లు, వాడుకరి2 800 చేసారనుకుందాం.. బహుమతి మొత్తంలో వాడుకరి1 కి 1,670 రూపాయలు, వాడుకరి2 కు 1,330 రూపాయలు వస్తాయి. 800 దిద్దుబాట్లు ఎవరూ చెయ్యకపోతే ఎవరికీ ఇవ్వం.
# 500 ఫొటోలను ఎక్కించిన (అప్‌లోడు చేసిన) వారికి 3000 రూపాయలు ప్రోత్సాహకం ఇవ్వాలని అనుకున్నాను. ఒకరి కంటే ఎక్కువమంది అది సాధిస్తే బహుమతిని పైవిధంగానే నిష్పత్తిలో పంచుతాం. ఎవరూ చెయ్యకపోతే ఆ మొత్తాన్ని భవిష్యత్తు కోసం వాడతాం.
పోటీలో పాల్గొనేవారు '''రెండు బహుమతులకూ అర్హులే'''. ఇతర నిబంధనలన్నీ ఈ పోటీలో ఎలా ఉంటే అలానే. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 05:27, 20 జూలై 2022 (UTC)

:ఈ విషయాన్నీ వాడుకరులకు ప్రాజెక్టు పేజి ద్వారా తెలియ పరుస్తున్నాను, మీ ఆలోచనకి జోహార్లు.

ధన్యవాదాలు చదువరి గారు &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 05:42, 20 జూలై 2022 (UTC)

:తెలుగు వికీపీడియాలో [[వాడుకరి:Chaduvari|అదీ]] గ్రామ వ్యాసాల అభివృద్దికి దోహదం కల్పించే పొటీకి,  వ్యక్తులు ప్రొత్సాహకాలు ఇచ్చే ఏర్పాటు మొదటగా మొదలుపెట్టిన [[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]] గారికి, ఆ ప్రోత్సాహక బహుమతి సొమ్ము ఈ ప్రాజెక్టు ద్వారా ఉపయోగించుటకు అవకాశం కల్పించిన [[వాడుకరి:Nskjnv|సాయికిరణ్]] గారికి అభినందనలు [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 06:07, 20 జూలై 2022 (UTC)
==పనిలో జరిగిన కృషి==
: ఈ పోటీలో ఇప్పటి వరకు ఫొటోలను చేర్చే పనిలో జరిగిన కృషి ఇది:

{| class=&quot;wikitable&quot;
|Divya4232
|Muralikrishna m
|Tmamatha
|స్వరలాసిక
|యర్రా రామారావు
|Pranayraj1985
|MYADAM ABHILASH
|Thirumalgoud
|Vadanagiri  bhaskar
|Nskjnv
|Ch Maheswara  Raju
|-
|188
|157
|147
|41
|18
|17
|14
|7
|6
|4
|2
|}
అవకాశం ఉంటే గ్రామ వ్యాసాలలో ఫొటోలు ఎక్కించిన కృషి విడిగా చూపించగలరు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:11, 20 జూలై 2022 (UTC)
:ఈ పోటీలో భాగంగా గ్రామాల పేజీల్లో జరిగిన కృషి ఇది:
{| class=&quot;wikitable&quot;
|Divya4232
|Tmamatha
|యర్రా  రామారావు
|Muralikrishna  m
|Thirumalgoud
|Nskjnv
|Ch  Maheswara Raju
|-
|142
|94
|13
|3
|1
|1
|1
|}
:__[[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt; 08:40, 20 జూలై 2022 (UTC)

== '''రెండవ శిక్షణా శిబిరం''' == 

నమస్కారం ! 

[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|అభిలాష్ మ్యాడం]], [[వాడుకరి:Tmamatha|మమత]], [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]], [[వాడుకరి:Thirumalgoud|Thirumalgoud]], [[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna M]], [[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల]], [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju☻]], [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]], [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]], [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]], [[వాడుకరి:Ramesh bethi|రమేష్‌బేతి]], [[User:Pranayraj1985|ప్రణయ్]], [[వాడుకరి:MYADAM KARTHIK|MYADAM KARTHIK]], [[వాడుకరి:KUMMARI NARESH|కుమ్మరి నరేష్]], [[వాడుకరి:Kishorahs|Kishorahs]], [[వాడుకరి:ప్రశాంతి|ప్రశాంతి]], [[వాడుకరి:Anjali4969|Anjali4969]], [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]], [[వాడుకరి:Adbh266|ఆదిత్య పకిడే Adbh266]], [[వాడుకరి:Shashi gara|Shashi gara]] , [[వాడుకరి:Vinod chinna|Vinod chinna]], [[వాడుకరి:Laya dappu|Laya dappu]], [[వాడుకరి:Prasanna murahari|Prasanna murahari]], [[వాడుకరి:Bvprasadtewiki|బివిప్రసాద్ తెవికీ Bvprasadtewiki]], [[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]], [[వాడుకరి చర్చ: URE MANOJ|ఊరే మనోజ్]], [[వాడుకరి:Pravallika16|Pravallika16]], [[వాడుకరి:V Bhavya|వి భవ్య ]] గార్లకి ప్రాజెక్టులో కృషి చేస్తున్నందుకు ధన్యవాదాలు.


వికీలో మనం ఎప్పటికప్పుడు కృషి చేస్తూ, వికీ నిర్మాణంలో పాలు పంచుకుంటున్న మనమంతా వ్యక్తిగతంగా ఎక్కువగా కలిసింది లేదు, అయితే ఈ శనివారం ఉదయం ఐఐఐటి హైదరబాద్ క్యాంపస్లో ఒక శిక్షాణా శిబిరం నిర్వహించ దలిచాము. 

ఈ శిబిరం ద్వారా వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022 ప్రాజెక్టులో కృషి చేయడానికి శిక్షణ అందించానున్నాము. 

'''''శిక్షణా శిబిరం వివరాలు''''':
*తేది :  2022 జూలై 23 (శనివారం)
*స్థలం : ఐఐఐటి హైదరబాద్, గచ్చిబౌలి 
*సమయం : ఉదయం 10 గంటల నుండి 11:30 గంటల వరకు 

ఆసక్తి ఉన్నవారు అలాగే అనుభవం ఉన్న వారు పాల్గొని నేర్చుకుంటూ, మీ సూచనలు అందిస్తారని ఆశిస్తూ.

మీ &lt;span style=&quot;background:Gainsboro&quot;&gt;[[వాడుకరి:Nskjnv|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;'''Nsk'''&lt;/font&gt;&lt;font color=&quot;blue&quot;&gt;'''Jnv'''&lt;/font&gt;]] &lt;/span&gt; 15:23, 20 జూలై 2022 (UTC)

:@[[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] గారూ, కాపీరైట్స్ ఉన్న సినిమా పోస్టర్ ఫోటోలను [[వాడుకరి:Divya4232]] గారు వికీ కామన్స్ లోకి ఎక్కిస్తున్నారు. సరైన లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చకపోవడం వల్ల వాటన్నింటికి తొలగింపు మూసను చేర్చారు. ఆ వాడుకరి కామన్స్ లో చేర్చిన ఫోటోలను [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:ListFiles/Divya4232&amp;ilshowall=1 ఇక్కడ] చూడగలరు. ఈ పోటీలో పాల్గొంటున్న పోటీదారులకు ఫోటోల ఎక్కింపు గురించి మరోసారి అర్థమయ్యేలా చెప్పండి.----&lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  12:03, 23 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>9ixom2qyklrhf86z9btwraj3ocng31k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>అభిమన్యు సింగ్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>352436</id>
    <revision>
      <id>3606701</id>
      <parentid>3585588</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:08:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>/* నటించిన సినిమాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12026" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name         = అభిమన్యు  సింగ్ 
| image        = Abhimanyu Singh (Indian Actor) rgvzoomin.jpg
| caption      =  
| birth_date   =  {{birth date and age|df=yes|1974|9|20}}
| birth_place  =  సోన్పూర్, [[బీహార్]], [[భారతదేశం]]
| nationality  = 
| occupation   = నటుడు 
| alma_mater   =
| spouse       = {{marriage|సర్గమ్ సింగ్|2008}}
| yearsactive  = 1994–ప్రస్తుతం 
| father       =
| relatives    =
}}
'''అభిమన్యు సింగ్''' (జననం 20 సెప్టెంబర్ 1974) భారతదేశానికి చెందిన సినిమా నటుడు. ఆయన 1994లో టెలివిజన్ రంగం ద్వారా అడుగుపెట్టి ఆ తరువాత 2001లో విడుదలైన హిందీ సినిమా &lt;nowiki&gt;''ఆక్స్''&lt;/nowiki&gt; ద్వారా సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టి హిందీ, తెలుగు, తమిళం, భోజ్‌పురి సినిమాల్లో నటించాడు.&lt;ref name=&quot;Abhimanyu Singh: Akshay Kumar, Rajinikanth, Pawan Kalyan and others have been a delight to work with&quot;&gt;{{cite news |last1=DHE News |title=Abhimanyu Singh: Akshay Kumar, Rajinikanth, Pawan Kalyan and others have been a delight to work with |url=https://dhenews.com/2022/03/31/abhimanyu-singh-akshay-kumar-rajinikanth-pawan-kalyan-and-others-have-been-a-delight-to-work-with-times-of-india/ |accessdate=20 June 2022 |date=31 March 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220620171025/https://dhenews.com/2022/03/31/abhimanyu-singh-akshay-kumar-rajinikanth-pawan-kalyan-and-others-have-been-a-delight-to-work-with-times-of-india/ |archivedate=20 June 2022}}&lt;/ref&gt;
==నటించిన సినిమాలు==
{{refbegin|2}}
* 2001 — ''ఆక్స్''
* 2004 — ''లక్ష్య''
* 2007 — ''కొంటె కుర్రాళ్ళు''
* 2007 — ''ఢోల్''
* 2007 — ''ఇట్స్ బ్రేకింగ్ న్యూస్''
* 2008 — ''జన్నత్''
* 2009 — ''గులాల్''
* 2010 — ''[[రక్త చరిత్ర (సినిమా)|రక్త చరిత్ర]]'' ([[హిందీ]], [[తెలుగు]])
* 2010 — ''ఆక్సిడెంట్ ఆన్ హిల్ రోడ్''
* 2010 — ''ది ఫిలిం ఎమోషనల్ అత్యాచార్'' 
* 2011 — ''ఐ యామ్''
* 2011 — ''[[నేను నా రాక్షసి]]'' (తెలుగు)
* 2011 — ''వేలాయుధం'' (తమిళ్)
* 2011 — ''[[బాడీగార్డ్]]'' (తెలుగు) 
* 2011 — ''[[బెజవాడ (సినిమా)|బెజవాడ]]'' (తెలుగు)
* 2012 — ''ఆలాప్'' (హిందీ)
* 2012 — ''[[గబ్బర్ సింగ్]]'' (తెలుగు)
* 2012 — ''డిపార్ట్మెంట్'' (హిందీ)
* 2013 — ''తలైవా'' (తమిళ్)
* 2013 — ''[[దళం (2013 సినిమా)|దళం]]'' / కూట్టం (తెలుగు, తమిళ్)
* 2013 — ''వన్స్ అపాన్ ఏ టైం ఇన్ ముంబై దుబారా!'' (హిందీ)
* 2013 — ''గోలీయోన్ కి రాసలీల రామ్-లీల'' (హిందీ)
* 2014 — ''[[ముకుంద]]'' (తెలుగు)
* 2015 — ''[[పండగ చేస్కో]]'' (తెలుగు)
* 2015 — ''[[మోసగాళ్లకు మోసగాడు (2015 సినిమా)|మోసగాళ్లకు మోసగాడు]]'' (తెలుగు)
* 2015 — ''10 ఎంద్రాతుకుల్లా'' \ [[10]] (తమిళ్, తెలుగు)
*2015 — ప్రేమ్ జీ: రైజ్ అఫ్ ఏ వారియర్ (గుజరాతీ)
* 2016 — ''[[ఎటాక్ (2016 సినిమా)|ఎటాక్]]''  (తెలుగు)
* 2015 — ''జజ్బా''
* 2015 — ''[[శివమ్]]'' (తెలుగు)
* 2016 — ''గ్లోబల్ బాబా'' (హిందీ)&lt;ref name=&quot;Abhimanyu Singh: 'Global Baba' does not target any specific person&quot;&gt;{{cite news |last1=The Times of India |title=Abhimanyu Singh: 'Global Baba' does not target any specific person |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/bollywood/news/abhimanyu-singh-global-baba-does-not-target-any-specific-person/articleshow/51253858.cms |accessdate=20 June 2022 |date=2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220620170406/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/bollywood/news/abhimanyu-singh-global-baba-does-not-target-any-specific-person/articleshow/51253858.cms |archivedate=20 June 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;
* 2016 — ''[[చుట్టాలబ్బాయి(2016 సినిమా)|చుట్టాలబ్బాయి]]'' (తెలుగు)
* 2016 — ''[[ఈడోరకం ఆడోరకం]]'' (తెలుగు) 
* 2016 — ''చక్రవ్యూహ'' (కన్నడ)
* 2017 — ''మామ్''
* 2017 — ''[[జై లవకుశ]]'' (తెలుగు)&lt;ref name=&quot;Abhimanyu Singh: The baddie with a soft heart&quot;&gt;{{cite news |last1=The Hindu |first1= |title=Abhimanyu Singh: The baddie with a soft heart |url=https://www.thehindu.com/entertainment/movies/abhimanyu-singh-the-baddie-with-a-soft-heart/article19401818.ece |accessdate=20 June 2022 |date=1 August 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220620171102/https://www.thehindu.com/entertainment/movies/abhimanyu-singh-the-baddie-with-a-soft-heart/article19401818.ece |archivedate=20 June 2022 |language=en-IN}}&lt;/ref&gt;
* 2017 — ''ధీరన్‌ అదిగారమ్‌ ఒండ్రు'' \ [[ఖాకీ]] (తమిళ్, తెలుగు)
* 2017 — ''[[ఆక్సిజన్ (సినిమా)|ఆక్సిజన్]]'' (తెలుగు)
* 2018 — ''[[అమర్ అక్బర్ ఆంటోని (2018 సినిమా)|అమర్ అక్బర్ ఆంటోని]]'' (తెలుగు)
* 2018 — ''మై క్లైంట్స్ వైఫ్'' (హిందీ)
* 2019 — ''[[సీత (2019 సినిమా)|సీత]]'' (తెలుగు)
* 2020 — ''జి''  (గుజరాతీ)
* 2020 — తైష్ (హిందీ)
* 2021 — ''స్టేట్ అఫ్ సీజ్: టెంపుల్ ఎటాక్'' (హిందీ)
* 2021 — ''ది బ్యాటిల్ అఫ్ భీమా కోరెగాన్'' (హిందీ)
* 2021 — ''భావై'' (హిందీ)
* 2021 — ''అన్నాత్తే'' \ [[పెద్దన్న (2021 సినిమా)|పెద్దన్న]] (తమిళ్, తెలుగు)
* 2021 — ''[[సూర్యవంశీ]]'' (హిందీ)&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://mumbaimirror.indiatimes.com/entertainment/bollywood/abhimanyu-singh-plays-the-unpredictable-and-deadly-villain-in-akshay-kumars-sooryavanshi/articleshow/69297767.cms|title=ABHIMANYU SINGH PLAYS THE UNPREDICTABLE AND DEADLY VILLAIN IN AKSHAY KUMAR'S SOORYAVANSHI|last=Lohana|first=Avinash|date=2019-05-13|website=Mumbai Mirror|language=en|access-date=2019-05-13|archive-date=13 May 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190513080221/https://mumbaimirror.indiatimes.com/entertainment/bollywood/abhimanyu-singh-plays-the-unpredictable-and-deadly-villain-in-akshay-kumars-sooryavanshi/articleshow/69297767.cms|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news|last=VIJAYAKAR|first=R M|date=7 October 2021|title=Abhimanyu Singh Receives Love for ‘Sooryavanshi’|work=india West|url=https://www.indiawest.com/entertainment/bollywood/abhimanyu-singh-receives-love-for-sooryavanshi/article_7fe00558-3f33-11ec-b9aa-5b0aaaa074b9.html|access-date=7 November 2021}}&lt;/ref&gt;
* 2022 — ''[[బచ్చన్ పాండే]]'' (హిందీ)&lt;ref name=&quot;Abhimanyu Singh to play villain in Akshay Kumar's action film Bachchan Pandey&quot;&gt;{{cite news |last1=Firstpost |title=Abhimanyu Singh to play villain in Akshay Kumar's action film Bachchan Pandey |url=https://www.firstpost.com/entertainment/abhimanyu-singh-to-play-villain-in-akshay-kumars-action-film-bachchan-pandey-9255341.html |accessdate=20 June 2022 |date=30 January 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220620170733/https://www.firstpost.com/entertainment/abhimanyu-singh-to-play-villain-in-akshay-kumars-action-film-bachchan-pandey-9255341.html |archivedate=20 June 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;
* 2022 — ''[[నిక్కమ్మ]]'' (హిందీ)
{{refend}}

=== టెలివిజన్ ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
!సంవత్సరం
! చూపించు
! పాత్ర
! ఛానెల్
|-
| 1994-1997
| ''స్వాభిమాన్''
| రోనీ బెనర్జీ
| డిడి నేషనల్
|-
| 1996
| ''ఆహత్''
| నీరజ్ (ఎపిసోడ్ 28,29-కిల్లర్ హ్యాండ్స్) / శేఖర్ (ఎపిసోడ్ 33,34- రెడ్ రోజ్)
| సోనీ ఎంటర్‌టైన్‌మెంట్ టెలివిజన్
|-
| 1996
| ''యుగ్''
| కమీషనర్ సాహిబ్
| డిడి నేషనల్
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | 1997
| ''శనివారం సస్పెన్స్'' - జునూన్
| సుఖ్‌దేవ్ పవార్ (ఎపిసోడ్ 7)
| rowspan=&quot;5&quot; | జీ టీవీ
|-
| ''శనివారం సస్పెన్స్'' - తుది తీర్పు
| ఇన్‌స్పెక్టర్ (ఎపిసోడ్ 13)
|-
| 1998
| ''శనివారం సస్పెన్స్''
| శ్రీకాంత్ గోఖలే (ఎపిసోడ్ 50)
|-
| 1999
| ''సస్పెన్స్ అవర్''
| ధర్మేష్ (ఎపిసోడ్ 4)
|-
| 2000
| ''థ్రిల్లర్ ఎట్ 10'' - చోర్ పె మోర్
| ప్రొఫెసర్ రవి దేశాయ్ (ఎపిసోడ్ 166 - ఎపిసోడ్ 170)
|-
| 2002
| ''కుంకుమ్ - ఏక్ ప్యారా సా బంధన్''
| విశాల్ మల్హోత్రా
| స్టార్ ప్లస్
|-
| 2002-2003
| ''క్కుసుమ్''
| అజయ్ మాలియా
| సోనీ టీవీ
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | 2003
| ''Sssshhh.'' ''.'' ''.'' ''కోయి హై'' - విక్రాల్ ఔర్ హాంటెడ్ హౌస్
| ఆదిత్య (ఎపిసోడ్ 93)
| rowspan=&quot;2&quot; | స్టార్ ప్లస్
|-
| ''సారా ఆకాష్''
| ఎయిర్ ఫోర్స్ అధికారి
|-
| 2008
| ''శుష్.'' ''.'' ''.'' ''ఫిర్ కోయి హై'' - బాలిఘాట్ కా బర్గడ్
| పార్థో (ఎపిసోడ్ 88–89)
| rowspan=&quot;2&quot; | స్టార్ వన్
|-
| 2009
| ''శుష్.'' ''.'' ''.'' ''ఫిర్ కోయి హై'' - వల్లభఘర్ కి రాజకుమారి
| ఇన్‌స్పెక్టర్ ఝుజ్జర్ సింగ్ (ఎపిసోడ్ 158–165)
|-
| 2012-2013
| ''ఉపనిషత్ గంగ''
| సూత్రధార్
| డిడి భారతి
|}

=== వెబ్ సిరీస్ ===
* ''చాచా విధాయక్ హై హుమరే'' (సీజన్ 1 - 2018) (సీజన్ 2 - 2021)
* భౌకాల్ (2020)

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb title |15319148}}

[[వర్గం:1974 జననాలు]]
[[వర్గం:భారతీయ టెలివిజన్ నిర్మాతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]</text>
      <sha1>mnrarosc4zlt9vsge1qax9s6a9pn56j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>నేహా శెట్టి</title>
    <ns>0</ns>
    <id>352655</id>
    <revision>
      <id>3606851</id>
      <parentid>3594244</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:29:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9296" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = నేహా శెట్టి
| image              = 
| caption            = 
| birth_date         = &lt;!--BIRTHDATE MUST BE ATTRIBUTED TO A RELIABLE SOURCE PER WP:DOB--&gt; {{Birth date and age|df=yes|1999|12|06}}
| birth_place        = [[మంగుళూరు]], [[కర్ణాటక]], భారతదేశం
| alma_mater         = [[న్యూయార్క్ ఫిల్మ్ అకాడమీ]]
| occupation         = {{hlist|నటి|మోడల్}}
| years active       = 2016–ప్రస్తుతం
}}

'''నేహా శెట్టి''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా నటి, మోడల్. ఆమె 2016లో కన్నడ సినిమా ''ముంగారు మలే 2''తో సినీరంగంలోకి ఆడుగుపెట్టి తెలుగులో [[మెహబూబా]], [[గల్లీ రౌడీ]], [[డీజే టిల్లు]] సినిమాల్లో నటించింది.

== జీవిత విశేషాలు ==
నేహా శెట్టి [[కర్ణాటక|కర్నాటకలోని]] [[మంగళూరు|మంగళూరులో]] పుట్టి [[బెంగుళూరు|బెంగళూరులో]] పెరిగింది. తల్లి దంతవైద్యురాలు, ఆమె తండ్రి వ్యాపారవేత్త. ఈమెకు ఒక చెల్లెలు ఉన్నది.&lt;ref name=&quot;:02&quot;&gt;{{Cite web|last=Pecheti|first=Prakash|date=2022-02-07|title=Neha Shetty is in a celebratory mood|url=https://telanganatoday.com/neha-shetty-is-in-a-celebratory-mood|website=[[Telangana Today]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|last=SM|first=Shashi Prasad|date=2015-07-22|title=Meet Neha Shetty, the newbie in town|url=https://www.deccanchronicle.com/150722/entertainment-sandalwood/article/meet-neha-shetty-newbie-town|website=[[Deccan Chronicle]]}}&lt;/ref&gt;

== సినిమారంగం ==
మోడలింగ్‌ లోకి వచ్చిన నేహా, 2014లో మిస్ మంగళూరు అందాల పోటీతో గెలిచింది. మిస్ సౌత్ ఇండియా 2015 రన్నరప్‌గా నిలిచింది.&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{Cite web|last=SM|first=Shashi Prasad|date=2015-07-22|title=Meet Neha Shetty, the newbie in town|url=https://www.deccanchronicle.com/150722/entertainment-sandalwood/article/meet-neha-shetty-newbie-town|website=[[Deccan Chronicle]]}}&lt;/ref&gt; దర్శకుడు శశాంక్ తీసిన కన్నడ చిత్రం ''[[ముంగారు మగ 2|ముంగారు మలే 2]]''లో నటించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Neha Shetty is 'Mungaru Male 2' heroine 1|url=https://www.sify.com/movies/neha-shetty-is-mungaru-male-2-heroine-imagegallery-kannada-phnkgxdgffajf.html|access-date=2022-04-18|website=[[Sify]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|date=11 July 2015|title=Shashank Finds his Mungaru Male Girl in Neha Shetty|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/kannada/2015/jul/11/Shashank-Finds-his-Mungaru-Male-Girl-in-Neha-Shetty-782410.html|website=[[The New Indian Express]]}}&lt;/ref&gt; ఈ చిత్రం మిశ్రమ సమీక్షలను పొందినప్పటికీ, నేహా నటనకు ప్రశంసలు లభించాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|last=SM|first=Shashiprasad|date=2016-09-21|title=It’s ‘raining’ praise for Neha Shetty|url=https://www.deccanchronicle.com/entertainment/sandalwood/210916/its-raining-praise-for-neha-shetty.html|website=[[Deccan Chronicle]]}}&lt;/ref&gt;

తరువాత, [[పూరీ జగన్నాథ్|పూరి జగన్నాధ్]] దర్శకత్వం వహించిన తెలుగు చిత్రం [[మెహబూబా|''మెహబూబా'']] (2018)లో నటించింది. ఈ సినిమా కోసం తెలుగు భాష నేర్చుకున్నది. &lt;ref&gt;{{Cite web|last=George|first=Nina C|date=2018-01-19|title='I am a very hyper person'|url=https://www.deccanherald.com/content/652764/i-am-very-hyper-person.html|website=[[Deccan Herald]]}}&lt;/ref&gt; మెహబూబా తరువాత, నేహా [[న్యూయార్క్ ఫిల్మ్ అకాడమీ|న్యూయార్క్ ఫిల్మ్ అకాడమీలో]] యాక్టింగ్ కోర్సును అభ్యసించడానికి ఆరు నెలల విరామం తీసుకున్నది.&lt;ref name=&quot;:03&quot;&gt;{{Cite web|last=Pecheti|first=Prakash|date=2022-02-07|title=Neha Shetty is in a celebratory mood|url=https://telanganatoday.com/neha-shetty-is-in-a-celebratory-mood|website=[[Telangana Today]]}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|date=13 June 2020|title=I am ready to press the refresh button for my acting career, says Neha Shetty|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/kannada/2020/jun/13/i-am-ready-to-press-the-refresh-button-for-my-acting-career-says-neha-shetty-2155880.html|website=[[The New Indian Express]]}}&lt;/ref&gt;

2021లో నేహా రెండు సినిమాల్లో నటించింది. ''[[మోస్ట్ ఎలిజిబుల్ బ్యాచ్‌ల‌ర్|మోస్ట్ ఎలిజిబుల్ బ్యాచిలర్‌లో]]'' చిన్న పాత్రతోపాటు ''[[గల్లీ రౌడీ|గల్లీ రౌడీలో]]'' ప్రధాన పాత్ర పోషించింది.&lt;ref name=&quot;:04&quot;&gt;{{Cite web|last=Pecheti|first=Prakash|date=2022-02-07|title=Neha Shetty is in a celebratory mood|url=https://telanganatoday.com/neha-shetty-is-in-a-celebratory-mood|website=[[Telangana Today]]}}&lt;/ref&gt; 2022లో, ''[[డీజే టిల్లు|డిజే టిల్లు]]'' సినిమాలో నటించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|last=Pathi|first=Thadhagath|date=2022-02-12|title=DJ Tillu Movie Review: Siddhu Jonnalagadda and Neha Shetty steal the show|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movie-reviews/dj-tillu/movie-review/89522615.cms|website=[[The Times of India]]}}&lt;/ref&gt;

== నటించిన సినిమాలు ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర విషయాలు 
! మూలాలు
|-
| 2016
| ''ముంగారు మగ 2''
| నందిని
| కన్నడ
|
| &lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite web|last=S|first=Shyam Prasad|last2=|date=10 September 2016|title=Movie Review {{!}} Mungaru Male 2|url=https://bangaloremirror.indiatimes.com/entertainment/reviews/movie-review-mungaru-male-2/articleshow/54268097.cms|website=[[Bangalore Mirror]]}}&lt;/ref&gt;
|-
| 2018
| ''[[మెహబూబా]]''
| అఫ్రీన్ / మదిర
| తెలుగు
|
| &lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite web|last=Kumar|first=Hemanth|date=2018-05-11|title=Mehbooba movie review : Puri Jagannadh’s latest film starring Akash Puri, Neha Shetty is a giant catastrophe-Entertainment News, Firstpost|url=https://www.firstpost.com/entertainment/mehbooba-movie-review-puri-jagannadhs-latest-film-starring-akash-puri-neha-shetty-is-a-giant-catastrophe-4465589.html|website=[[Firstpost]]}}&lt;/ref&gt;
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | 2021
| ''[[గల్లీ రౌడీ]]''
| పాతపగలు సాహిత్యం
| తెలుగు
|
| &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|last=Pecheti|first=Prakash|date=2022-02-07|title=Neha Shetty is in a celebratory mood|url=https://telanganatoday.com/neha-shetty-is-in-a-celebratory-mood|website=[[Telangana Today]]}}&lt;/ref&gt;
|-
| ''[[మోస్ట్ ఎలిజిబుల్ బ్యాచ్‌ల‌ర్|మోస్ట్ ఎలిజిబుల్ బ్యాచిలర్]]''
| మేఘా
| తెలుగు
|
| &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
|-
| 2022
| ''[[డీజే టిల్లు|డిజే టిల్లు]]''
| రాధిక
| తెలుగు
|
| &lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/entertainment/reviews/dj-tillu-movie-review-siddhu-steals-the-show/article65045233.ece|title=‘DJ Tillu’ movie review: Siddhu steals the show in this outlandish comic caper|last=Dundoo|first=Sangeetha Devi|date=2022-02-12|work=[[The Hindu]]|issn=0971-751X}}&lt;/ref&gt;
|-
| TBA
| [[కార్తికేయ గుమ్మకొండ|కార్తికేయ గుమ్మకొండతో  సినిమా]] 
|{{TBA}}
| తెలుగు
|
| &lt;ref&gt;{{Cite web|date=22 April 2022|title=Kartikeya, Neha Sshetty's film goes on floors|url=https://www.cinemaexpress.com/telugu/news/2022/apr/22/kartikeya-neha-sshettys-film-goes-on-floors-31041.html|website=Cinema Express}}&lt;/ref&gt;
|-
|}

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:కన్నడ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]</text>
      <sha1>9uhk5fu9c7qm2lo9xqio5yrrb8njthy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>మద్ది క్షేత్రం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>353735</id>
    <redirect title="శ్రీ మద్ది ఆంజనేయస్వామి అలయం (గురవాయిగూడెం)" />
    <revision>
      <id>3606758</id>
      <parentid>3599848</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T00:42:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>9652</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Fixing double redirect to [[శ్రీ మద్ది ఆంజనేయస్వామి అలయం (గురవాయిగూడెం)]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="153" xml:space="preserve">#దారిమార్పు [[శ్రీ మద్ది ఆంజనేయస్వామి అలయం (గురవాయిగూడెం)]]</text>
      <sha1>bbvsjsfc50fuaeen2o7qggmt2qv42w0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>చర్చ:మద్ది క్షేత్రం</title>
    <ns>1</ns>
    <id>353736</id>
    <redirect title="చర్చ:శ్రీ మద్ది ఆంజనేయస్వామి అలయం (గురవాయిగూడెం)" />
    <revision>
      <id>3606760</id>
      <parentid>3599850</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T00:42:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>9652</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Fixing double redirect to [[చర్చ:శ్రీ మద్ది ఆంజనేయస్వామి అలయం (గురవాయిగూడెం)]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="166" xml:space="preserve">#దారిమార్పు [[చర్చ:శ్రీ మద్ది ఆంజనేయస్వామి అలయం (గురవాయిగూడెం)]]</text>
      <sha1>8dnm2jvg41mwa22ziagton5aho2gkdr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెలంగాణా మండలాల పేజీల్లో చెయ్యవలసిన మార్పుచేర్పులు</title>
    <ns>4</ns>
    <id>353882</id>
    <revision>
      <id>3606982</id>
      <parentid>3603505</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T11:43:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <comment>/* ప్రాజెక్టు పురోగతి */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14353" xml:space="preserve">తెలంగాణ మండలాల పేజీల్లో చెయ్యవలసిన కొన్ని నిర్దుష్టమైన పనుల కోసం ఈ ప్రాజెక్టును ఉద్దేశించాం. ఇది ఎవ్వరైనా పాల్గొనగలిగే చిన్న ప్రాజెక్టు. తెలంగాణలో 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, వివిధ మండలాల రూపురేఖలు, గణాంకాల సమాచారాన్ని ఆయా పేజీల్లో చేర్చే ప్రాజెక్టు ఇది. ఈ పని గురించి గతంలో రచ్చబండలో చేసిన ప్రకటనను [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత చర్చ 85#పునర్వ్యవస్థీకరణ_తరువాత,_తెలంగాణ_జిల్లాలు_మండలాల_పటాలు|ఇక్కడ]] చూడవచ్చు. 
== తలపెట్టిన పనులు ==
తెలంగాణ మండలాల పేజీల్లో కింది పనులు చెయ్యవలసి ఉంది.
# కొన్ని మండలాల పేజీల్లో సమాచారపెట్టె లేదు. దాన్ని సృష్టించాలి.
# సమాచారపెట్టెలో ఉన్న పాత మ్యాపు బొమ్మను తీసేసి, దాని స్థానంలో కొత్త మ్యాపు బొమ్మను చేర్చాలి.
# పాత మ్యాపు బొమ్మను పేజీలో మరొక చోట చేర్చాలి.
# 2016 జిల్లాల, మండలాల పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత వివిధ గణాంకాల స్థితిని చేర్చాలి.
వీటిని సాధించేందుకు ఏర్పరచిన ప్రాజెక్టు ఇది. పై పనులను దాదాపు 600 పేజీల్లో చెయ్యాల్సి ఉంది.
== ప్రాజెక్టు సభ్యులు ==
# [[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt;
# &lt;span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'&gt;'''[[User:Pranayraj1985|&lt;small&gt;&lt;font colour=&quot;white&quot; face=&quot;segoe script&quot; size=&quot;1&quot;&gt;ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి&lt;/font&gt;&lt;/small&gt;]]'''&lt;/span&gt;([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]])  04:26, 18 జూలై 2022 (UTC)
# [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 05:30, 18 జూలై 2022 (UTC)
# [[వాడుకరి:Nagarani Bethi|Nagarani Bethi]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nagarani Bethi|చర్చ]]) 10:43, 18 జూలై 2022 (UTC)

== పనిలో సూచనలు ==
# మండలం 2016 లో కొత్తగా ఏర్పడినదైతే, దానికి పాత మ్యాపు ఉండదు.
# కొత్త మండలానికి సమాచార పెట్టే ఉండే అవకాశం తక్కువ. దానికి సమాచారాపెట్టె చేర్చాలి. అందులో సమాచారం మొత్తాన్ని చేర్చాలి. 2011 నాటి సమాచారం ఉంటే మార్చనక్కర్లేదు. అది లేని పక్షంలో 2016 నాటి సమాచారం (స్ప్రెడ్‌షీటులో ఉన్న సమాచారం) చేర్చాలి.
# పేజీలో సమాచారపెట్టె ఈసరికే ఉంటే, అందులో మ్యాపు మాత్రం మారిస్తే సరిపోతుంది. మిగతా గణాంకాలను మార్చవద్దు.
# అక్షాంశ రేఖాంశాలను గూగుల్ మ్యాప్స్ నుండి తీసుకోవచ్చు.
# సమాచార పెట్టెలో -
## పేజీ పేరులో &quot;మండలం&quot; అనేది ఉండాలి. లేకపోతే చేర్చండి.
## జిల్లా పేరులో &quot;జిల్లా&quot; అనే పదం ఉండాలి. లేకపోతే చేర్చండి.
## వికీలింకు ([[]]) ఇవ్వకూడదు.
## జనాభా వివరాలు చేర్చేటప్పుడు స్థానాలు సూచించే కామాలు లేకుండా చేర్చాలి.కామాలు తో కూర్పు చేస్తే Pages with non-numeric formatnum arguments అనే అవసరంలేని వర్గంలోకి చేరతాయి.సమాచారపెట్టెకు ఆటోమాటిక్ గా కామాలు పెట్టె ఏర్పాటు ఉంది.
# పేజీ పాఠ్యంలో - సమాచారపెట్టెలో కాదు - మండల కేంద్రం గురించిన వివరం చాలా పేజీల్లో లేదు. ఆ సమాచారాన్ని, ఆ గ్రామానికి లింకుతో సహా, చేర్చాలి.

== ప్రాజెక్టు వనరులు ==
# మండలాల కొత్త మ్యాపులు [[commons:Category:Telangana mandals]] అనే వర్గంలో ఉన్నాయి.
# పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాతి గణాంకాలు తయారై సిద్ధంగా ఉన్నాయి. కోరిన సభ్యులకు వాటిని ఈమెయిల్లో పంపిస్తాం. ఆ ఫైల్లో ఉన్న వాక్యాన్ని కాపీ చేసి పేజీలో పేస్టు చేస్తే సరిపోతుంది. మూలం కూడా చేరుతుంది.

== ప్రాజెక్టు వ్యవధి ==
ఈ ప్రాజెక్టును 2022 ఆగస్టు 31 నాటికి పూర్తి చెయ్యాలనేది సంకల్పం.
== ప్రాజెక్టు పురోగతి ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
!క్ర.సం
!జిల్లా
!మొత్తం 
మండలాల సంఖ్య
!పని పూర్తైన 
మండలాల సంఖ్య
!పనిచేస్తున్న వాడుకరి
!పనులన్నీ పూర్తైతే 
{{Tl|Tick}} టిక్కు పెట్టండి
|-
|1
|[[:వర్గం:ఆదిలాబాదు జిల్లా మండలాలు|ఆదిలాబాద్ జిల్లా]]
|18
|18
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt;
|{{Tick}}
|-
|2
|[[:వర్గం:కరీంనగర్ జిల్లా మండలాలు|కరీంనగర్ జిల్లా]]
|
|
|
|
|-
|3
|[[:వర్గం:కామారెడ్డి జిల్లా మండలాలు|కామారెడ్డి జిల్లా]]
|
|
|
|
|-
|4
|[[:వర్గం:కొమరంభీం జిల్లా మండలాలు|కొమరంభీం జిల్లా]]
|15
|15
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|5
|[[:వర్గం:ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు|ఖమ్మం జిల్లా]]
|21
|21
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|6
|[[:వర్గం:జగిత్యాల జిల్లా మండలాలు|జగిత్యాల జిల్లా]]
|
|
|
|
|-
|7
|[[:వర్గం:జనగామ జిల్లా మండలాలు|జనగామ జిల్లా]]
|
|
|
|
|-
|8
|[[:వర్గం:జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు|జయశంకర్ జిల్లా]]
|
|
|
|
|-
|9
|[[:వర్గం:జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా మండలాలు|జోగులాంబ జిల్లా]]
|
|
|
|
|-
|10
|[[:వర్గం:నల్గొండ జిల్లా మండలాలు|నల్గొండ జిల్లా]]
|
|
|
|
|-
|11
|[[:వర్గం:నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా మండలాలు|నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా]]
|
|
|
|
|-
|12
|[[:వర్గం:నారాయణపేట జిల్లా మండలాలు|నారాయణపేట జిల్లా]]
|11
|11
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|13
|[[:వర్గం:నిజామాబాదు జిల్లా మండలాలు|నిజామాబాదు జిల్లా]]
|
|
|
|
|-
|14
|[[:వర్గం:నిర్మల్ జిల్లా మండలాలు|నిర్మల్ జిల్లా]]
|19
|19
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt;
|{{Tick}}
|-
|15
|[[:వర్గం:పెద్దపల్లి జిల్లా మండలాలు|పెద్దపల్లి జిల్లా]]
|
|
|
|
|-
|16
|[[:వర్గం:భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లా మండలాలు|భద్రాద్రి జిల్లా]]
|23
|23
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|17
|[[:వర్గం:మంచిర్యాల జిల్లా మండలాలు|మంచిర్యాల జిల్లా]]
|18
|18
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|18
|[[:వర్గం:మహబూబాబాదు జిల్లా మండలాలు|మహబూబాబాదు జిల్లా]]
|
|
|
|
|-
|19
|[[:వర్గం:మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు|మహబూబ్​నగర్​ జిల్లా]]
|
|
|
|
|-
|20
|[[:వర్గం:ములుగు జిల్లా మండలాలు|ములుగు జిల్లా]]
|9
|9
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|21
|[[:వర్గం:మెదక్ జిల్లా మండలాలు|మెదక్ జిల్లా]]
|
|
|
|
|-
|22
|[[:వర్గం:మేడ్చల్ - మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా మండలాలు|మేడ్చల్ మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా]]
|15
|15
|[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 
|{{Tick}}
|-
|23
|[[:వర్గం:యాదాద్రి భువనగిరి జిల్లా మండలాలు|యాదాద్రి జిల్లా]]
|
|
|
|
|-
|24
|[[:వర్గం:రంగారెడ్డి జిల్లా మండలాలు|రంగారెడ్డి జిల్లా]]
|27
|
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt;
|
|-
|25
|[[:వర్గం:రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా మండలాలు|రాజన్న జిల్లా]]
|
|
|
|
|-
|26
|[[:వర్గం:వనపర్తి జిల్లా మండలాలు|వనపర్తి జిల్లా]]
|
|
|
|
|-
|27
|[[:వర్గం:వరంగల్ జిల్లా మండలాలు|వరంగల్ జిల్లా]]
|13
|13
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt;
|{{Tick}}
|-
|28
|[[:వర్గం:ఆదిలాబాదు జిల్లా మండలాలు|వికారాబాదు జిల్లా]]
|
|
|
|
|-
|29
|[[:వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా మండలాలు|సంగారెడ్డి జిల్లా]]
|27
|
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt;
|
|-
|30
|[[:వర్గం:సిద్దిపేట జిల్లా మండలాలు|సిద్దిపేట జిల్లా]]
|24
|
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]]  •  [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt;
|
|-
|31
|[[:వర్గం:సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు|సూర్యాపేట జిల్లా]]
|
|
|
|
|-
|32
|[[:వర్గం:హన్మకొండ జిల్లా మండలాలు|హనుమకొండ జిల్లా]]
|14
|14
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]&lt;small&gt; ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])&lt;/small&gt;
|{{Tick}}
|-
|33
|[[:వర్గం:హైదరాబాద్ జిల్లా మండలాలు|హైదరాబాదు జిల్లా]]
|
|
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|
|}</text>
      <sha1>rsqct0ql8kdlsu2we4t9fa2mh3p1pok</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>జయతీర్థ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>353930</id>
    <revision>
      <id>3606672</id>
      <parentid>3604783</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T16:11:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* ఆధ్యాత్మిక జీవితం */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7582" xml:space="preserve">{{Infobox Hindu leader
| image              = Sri Jayatirtha.jpg
| caption            = 
| name               = జయతీర్థ
| religion           = [[హిందూధర్మం]]
| birth_name         = ధోండోపంత్ రఘునాథ్ దేశ్‌పాండే&lt;ref&gt;{{cite book|title=Sanskrit and Maharashtra: A Symposium|url=https://books.google.com/books?id=jRjeIY5ntUoC|page=44|author=Ramchandra Narayan Dandekar|publisher=University of Poona|year=1972|quote=Among the authors who wrote on the other schools of Vedānta à mention must first of all be made of Jayatirtha (1365–1388 A. D.). His original name was Dhondo Raghunath Deshpande, and he belonged to Mangalwedha near Pandharpur.}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=The History and Culture of the Indian People: The struggle for empire|url=https://books.google.com/books?id=UQtuAAAAMAAJ|page=442|author=Ramesh Chandra Majumdar|publisher=Bharatiya Vidya Bhavan|year=1966|quote=Jayatirtha, whose original name was Dhondo Raghunātha , was a native of Mangalvedhā near Pandharpur.}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=Vijaynagar Visions: Religious Experience and Cultural Creativity in a South Indian Empire|url=https://books.google.com/books?id=BP5jAAAAMAAJ|author=William J. Jackson|publisher=Oxford University Press|date=26 July 2007|page=145|isbn = 978-0-19-568320-2|quote=Jaya Tirtha was first named 'Dhondo', and he was the son of Raghunatha, who was a survivor of Bukka's war with the Bahmani Sultanate. Tradition says Raghunatha was from Mangalavede village near Pandharpur. An ancestral house still exists there, and the Deshpandes of Mangalavede claim to be descendents of his family.}}&lt;/ref&gt;
| birth_date         = 1345 CE
| birth_place        = మంగళవేద, [[సోలాపూర్ జిల్లా]], [[మహారాష్ట్ర]], [[భారతదేశం]]
| father             = రఘునాథ్ దేశ్‌పాండే
| mother             = సకుబాయి
| honors             = టీకాచార్య
| order              = [[వేదాంతం]]
| guru               = [[అక్షోభ్య తీర్థ]]
| successor          = [[విద్యాధిరాజ తీర్థ]]
| disciples          = [[విద్యాధిరాజ తీర్థ]], వ్యాసతీర్థ
| philosophy         = [[ద్వైతం]],&lt;br /&gt;[[వైష్ణవం]]
}}
'''శ్రీ జయతీర్థ'''ను '''టీకాచార్య''' (Ṭīkācārya) అని కూడా పిలుస్తారు (c.1345 - c.1388) ఇతను ఒక [[హిందూధర్మం|హిందూ]] తత్వవేత్త, మాండలికవేత్త, వాదనావేత్త, [[మధ్వాచార్యులు|మధ్వాచార్య]] పీఠం ఆరవ పీఠాధిపతి. మధ్వాచార్య రచనల నుండి ప్రేరేపితుడైన కారణంగా ద్వైత పాఠశాల చరిత్రలో అతను అత్యంత ముఖ్యమైన వారిలో ఒకరిగా పరిగణించబడ్డాడు.  అతను ద్వైతం తాత్విక అంశాలను, అతని వాద రచనల ద్వారా సమకాలీన ఆలోచనా విధానాలతో సమాన స్థాయికి పెంచిన ఘనత పొందాడు. మధ్వ, వ్యాసతీర్థతో పాటు, అతను ముగ్గురు గొప్ప ఆధ్యాత్మిక ఋషులలో ఒకరిగా లేదా ద్వైత మ్యూనిత్రయంగా గౌరవించబడ్డాడు.  జయతీర్థ [[ఇంద్రుడు|ఇంద్రుని]] అవతారం (దేవతల ప్రభువు) ఆదిశేషుని అంశతో జన్మించాడని ద్వైత తత్వవేత్తలు ప్రస్తావించారు.
==ప్రారంభ జీవితం==
జయతీర్థ ఒక [[దేశస్థ బ్రాహ్మణ]] కుటుంబంలో జన్మించాడు, అతను తరువాత మధ్వ సన్యాసి అక్షోభ్య తీర్థ (మ. 1365 )తో కలుసుకున్న తర్వాత ద్వైత మార్గాన్ని స్వీకరించాడు.  అతను 22 రచనలను చేశాడు, ఇందులో మధ్వ రచనలపై వ్యాఖ్యానాలు, సమకాలీన పాఠశాలల సిద్ధాంతాలను, ముఖ్యంగా అద్వైత సిద్ధాంతాలను విమర్శించే అనేక స్వతంత్ర గ్రంథాలు ఉన్నాయి, అదే సమయంలో ద్వైత ఆలోచనను వివరిస్తాయి. అతని మాండలిక నైపుణ్యం, తార్కిక చతురత అతనికి టీకాచార్య లేదా వ్యాఖ్యాతగా సమానమైన విశిష్టతను సంపాదించిపెట్టాయి.&lt;ref&gt;{{cite book|title=Famous Indian Sages, Their Immortal Messages, Volume 1|url=https://books.google.com/books?id=dKnXAAAAMAAJ|page=349|author=Vivek Ranjan Bhattacharya|publisher=Sagar Publications|year=1982|quote=Jayatirtha is the incarnation of Indra as Arjuna. They cannot have given us anything except the correct interpretation of the Gita. Jayatirtha is a great interpreter and his exposition is unique, his style is profound.}}&lt;/ref&gt;

==ఆధ్యాత్మిక జీవితం==
ద్వైత సాహిత్య చరిత్రలో జయతీర్థకు ప్రత్యేక స్థానం ఉంది. అతని రచనలోని స్పష్టత, శైలి అతని చురుకైన మాండలిక సామర్థ్యంతో పాటు అతని రచనలు కాలక్రమేణా విస్తరించడానికి అనుమతించాయి, వ్యాసతీర్థ, [[రఘుత్తమ తీర్థ]], రాఘవేంద్ర తీర్థ, వాదిరాజ తీర్థ వంటి వారు ఈయన వ్యాఖ్యానాల ద్వారా బలోపేతం చేయబడ్డారు.
==బృందావన్==
జయతీర్థ 1388లో మల్ఖేడ్‌లోని పవిత్ర కాగినీ నది ఒడ్డున సమాధి స్థితికి వెళ్లి బృందావనాన్ని తీసుకున్నాడు.  జయతీర్థ బృందావనం (సమాధి) [[అక్షోభ్య తీర్థ]], రఘునాథ తీర్థ బృందావనాల మధ్య ఉంది.  ప్రతి సంవత్సరం భారతదేశంలోని వివిధ రాష్ట్రాల నుండి వేలాది మంది ప్రజలు ఆరాధన ఉత్సవానికి హాజరవుతారు.

==మూలాలు==
&lt;references /&gt;
[[వర్గం:ఆధ్యాత్మిక గురువులు]]
[[వర్గం:ద్వైతం]]</text>
      <sha1>k0yjqjqwybh992mn0v1t2donww8k1m1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>శేషమ్మగూడెం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354135</id>
    <revision>
      <id>3606803</id>
      <parentid>3604713</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:10:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>88395</id>
      </contributor>
      <comment>1 మూలము(ల)ను భద్రపరచటానికి ప్రయత్నించగా, 0 పనిచేయనివిగా గుర్తించాను.) #IABot (v2.0.8.8</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10263" xml:space="preserve">{{Infobox Settlement|
‎|name = శేషమ్మగూడెం 
|native_name = 
|nickname = 
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
&lt;!-- images and maps -----------&gt;
|image_skyline = 
|imagesize = 
|image_caption = 
|image_map = 
|mapsize = 200px
|map_caption = 
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map = 
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y = 
|pushpin_map = 
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
&lt;!-- Location ------------------&gt;
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[నల్గొండ జిల్లా|నల్గొండ]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[నల్గొండ]]
&lt;!-- Politics -----------------&gt;
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = 
|leader_title1 = &lt;!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --&gt;
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title = 
|established_date = 
&lt;!-- Area ------------------&gt;
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref = 
|area_footnotes =
|area_total_km2 = 
&lt;!-- Population -----------------------&gt;
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 
|population_density_km2 = 
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య 
|population_blank1 = 
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య 
|population_blank2 = 
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య 
|population_blank3 = 
&lt;!-- literacy -----------------------&gt;
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు
|literacy_blank1 = 
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు
|literacy_blank2 = 
&lt;!-- General information ---------------&gt;
|timezone = 
|utc_offset = 
|timezone_DST = 
|utc_offset_DST = 
| latd   = 
| latm   = 
| lats   = 
| latNS   = N
| longd   = 
| longm   = 
| longs   = 
| longEW   = E
|elevation_footnotes = &lt;!-- for references: use&lt;ref&gt; &lt;/ref&gt; tags --&gt;
|elevation_m = 
|elevation_ft = 
&lt;!-- Area/postal codes &amp; others --------&gt;
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 508001
|area_code = 
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 08682
|blank1_name =
|website = 
|footnotes =
}}

'''శేషమ్మగూడెం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[నల్గొండ జిల్లా]], [[నల్గొండ మండలం|నల్గొండ]] మండలంలోని గ్రామం.&lt;ref&gt;తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 245  Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016&lt;/ref&gt; ఇది [[నల్గొండ పురపాలకసంఘం|నీలగిరి పురపాలక సంఘం]] పరిధిలో ఉంది.

== జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో ==
2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు  ముందు ఈ గ్రామం పాత [[నల్గొండ జిల్లా]] లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నల్గొండ  జిల్లా|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227075639/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2022-07-21|website=తెలంగాణ  గనుల శాఖ}}&lt;/ref&gt;

== విద్యా సౌకర్యాలు ==
ఇక్కడ మండల ప్రజా పరిషత్ బడి, మరికొన్ని ప్రైవేటు విద్యాసంస్థలు ఉన్నాయి.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Sheshammagudem Village|url=http://www.onefivenine.com/india/villages/Nalgonda/Nalgonda/Sheshammagudem|archive-url=https://web.archive.org/web/20220721160404/http://www.onefivenine.com/india/villages/Nalgonda/Nalgonda/Sheshammagudem|archive-date=2022-07-21|access-date=2022-07-21|website=www.onefivenine.com|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా, శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది.

== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో భూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ ఉంది. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ ఉంది.

== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
శేషమ్మగూడెంలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు ప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.

== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉన్నాయి.

== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 24 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 24 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

== ఇతర వివరాలు ==

* ఈ ప్రాంతంలో మలమూత్ర వ్యర్థాల శుద్ధి కేంద్రం ఏర్పాటుచేయనున్నారు. ఎకరం స్థలంలో 2 కోట్ల రూపాయలతో దాదాపు 700 ఎంఎల్‌డీ సామర్థ్యం గల ప్లాంట్‌ నిర్మించి మలమూ త్ర వ్యర్థాలను ఎరువుగా తయారు చేసి రైతులకు విక్రయిస్తారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2019-10-02|title=నీలగిరిలో మలమూత్ర వ్యర్థాల శుద్ధి కేంద్రం|url=https://www.sakshi.com/news/telangana/recycled-sewage-treatment-plant-nilgiris-1229150|archive-url=https://web.archive.org/web/20220721153817/https://www.sakshi.com/news/telangana/recycled-sewage-treatment-plant-nilgiris-1229150|archive-date=2022-07-21|access-date=2022-07-21|website=Sakshi|language=te}}&lt;/ref&gt;
* నల్లగొండ పట్టణంలోని అండర్‌ గ్రౌండ్‌ డ్రెయినేజీ ద్వారా వచ్చే మురుగునీటిని శుద్ధి చేసేందుకు ఎస్టీపీ సీవేజ్‌ ట్రీట్‌ మెంట్‌ ప్లాంట్‌ (మురుగునీటి శుద్ధికేంద్రం)ను కూడా ఈ ప్రాంతంలో ఏర్పాటు చేస్తున్నారు.

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

==వెలుపలి లంకెలు==
{{నల్గొండ మండలంలోని గ్రామాలు}}</text>
      <sha1>qdxdr7i14m1at3axlimtbiwpoj6vh4a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వికీపీడియా:సీమాన్ (రాజకీయ నాయకుడు)</title>
    <ns>4</ns>
    <id>354255</id>
    <revision>
      <id>3606669</id>
      <parentid>3605963</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T16:09:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Hougan Misuchachi</username>
        <id>113547</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Hougan Misuchachi, [[సీమాన్ (రాజకీయ నాయకుడు)]] పేజీని [[వికీపీడియా:సీమాన్ (రాజకీయ నాయకుడు)]] కు తరలించారు: స్క్రూ మీరు సీమాన్ </comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3590" xml:space="preserve">'''సెంథమిజన్ సీమాన్'''  (''Senthamizhan Seeman'', జననం 08 నవంబర్ 1966) తమిళనాడు రాజకీయ నాయకుడు, తమిళ చిత్ర దర్శకుడు మరియు నటుడు.&lt;ref name=&quot;One&quot;&gt;{{Cite web|url=https://tamil.oneindia.com/politicians/seeman-284.html|title=சீமான் சுயவிபரம்|website=ஒன்இந்தியா|access-date=11 ஏப்ரல் 2019}}&lt;/ref&gt; అతను సి. [[சி. பா. ஆதித்தனார்|పా.  అధితనార్]] అధితనార్ తమిళ జాతీయవాదం గురించి మాట్లాడుతున్నాడు.  తమిళనాడును తమిళులే పాలించాలని ఆయన అన్నారు .&lt;ref&gt;{{cite Web|url=http://www.puthiyathalaimurai.com/news/politics/55119-seeman-politics-and-rajini-s-politics-are-one.html|title=சீமான் அரசியலும் ரஜினியின் அரசியலும் ஒன்றா ?}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite Web|url=https://tamil.thehindu.com/opinion/reporter-page/5-கேள்விகள்-5-பதில்கள்-எங்கள்-வெற்றி-அரசியலையே-மாற்றும்-சீமான்-நாம்-தமிழர்-கட்சி-தலைவர்/article9625763.ece|title=5 கேள்விகள் 5 பதில்கள்: எங்கள் வெற்றி அரசியலையே மாற்றும்!- சீமான்﻿ நாம் தமிழர் கட்சி தலைவர்}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite Web|url=http://www.puthiyathalaimurai.com/news/politics/39638-tamil-national-anthem-seeman-press-release.html|title='தமிழே அவமதிக்கப்பட்டிருக்கும்போது கள்ளமௌனம் சாதிப்பது ஏன்?&quot;: சீமான் சீற்றம்}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite Web|url=http://www.puthiyathalaimurai.com/news/tamilnadu/55090-naam-tamilar-party-co-ordinate-seeman-interview-in-agni-paritchai.html|title=நாம் தமிழர் கட்சியால் என்ன செய்ய முடியும் ? - சீமான் ஆவேச பதில்}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite Web|url=https://www.ibctamil.com/india/80/113722|title=தமிழர் தன்னாட்சி பற்றிய சீமானின் கருத்து}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite Web|url=https://patrikai.com/for-the-first-time-in-the-history-of-parliamentary-elections-naamtamilar-party-50-reservation-for-women/|title=நாடாளுமன்ற தேர்தல் வரலாற்றில் முதன்முறை: பெண்களுக்கு 50% இடஒதுக்கீடு வழங்கி நாம் தமிழர் கட்சி அதிரடி}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite Web|url=https://www.dinamani.com/tamilnadu/2019/mar/01/ஏழு-தமிழர்களின்-விடுதலைக்கான-மாபெரும்-மனிதச்சங்கிலிப்-போராட்டத்தில்-பங்கேற்க-சீமான்-அழைப்பு-3105453.html|title=ஏழு தமிழர்களின் விடுதலைக்கான மாபெரும் மனிதச்சங்கிலிப் போராட்டத்தில் பங்கேற்க சீமான் அழைப்பு}}&lt;/ref&gt;</text>
      <sha1>8knzi2uqp5u7k4iqeeq7aykjkos7k7d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి:Pravallika16/1</title>
    <ns>2</ns>
    <id>354278</id>
    <revision>
      <id>3606576</id>
      <parentid>3606560</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:00:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Richardkiwi</username>
        <id>68063</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]]) [[c:COM:FR|File renamed]]: [[File:Cryptograpy.png]] → [[File:TUNNY Cryptographic Machine.png]] [[c:COM:FR#FR2|Criterion 2]] (meaningless or ambiguous name)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32385" xml:space="preserve">== క్రిప్టోకరెన్సీ ==
[[దస్త్రం:క్రిప్టోకరెన్సీ.jpg|thumb|క్రిప్టోకరెన్సీ]]
క్రిప్టో-కరెన్సీ లేదా క్రిప్టో అనేది కంప్యూటర్ నెట్‌వర్క్ ద్వారా మార్పిడి మాధ్యమంగా పని చేయడానికి రూపొందించబడిన డిజిటల్ కరెన్సీ, ఇది ప్రభుత్వం లేదా బ్యాంక్ వంటి ఏ కేంద్ర అధికారంపై ఆధారపడదు.

వ్యక్తిగత నాణేల యాజమాన్య రికార్డులు డిజిటల్ లెడ్జర్‌లో నిల్వ చేయబడతాయి, ఇది లావాదేవీ రికార్డులను భద్రపరచడానికి, అదనపు నాణేల సృష్టిని నియంత్రించడానికి, నాణేల యాజమాన్యం బదిలీని ధృవీకరించడానికి బలమైన క్రిప్టోగ్రఫీని ఉపయోగించే కంప్యూటరీకరించిన డేటాబేస్.

వారి పేరు ఉన్నప్పటికీ, క్రిప్టోకరెన్సీలు సాంప్రదాయక అర్థంలో కరెన్సీలుగా పరిగణించబడవు, వాటికి వివిధ రకాల చికిత్సలు వర్తింపజేయబడ్డాయి, వీటిలో వస్తువులు, సెక్యూరిటీలు, అలాగే కరెన్సీల వంటి వర్గీకరణతో సహా, క్రిప్టోకరెన్సీలు సాధారణంగా ఆచరణలో ఒక ప్రత్యేకమైన ఆస్తి తరగతిగా పరిగణించబడతాయి. కొన్ని క్రిప్టో పథకాలు క్రిప్టోకరెన్సీని నిర్వహించడానికి వాలిడేటర్‌లను ఉపయోగిస్తాయి. ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ మోడల్‌లో, యజమానులు తమ టోకెన్‌లను కొలేటరల్‌గా ఉంచారు. ప్రతిఫలంగా, వారు వాటాను కలిగి ఉన్న మొత్తానికి అనులోమానుపాతంలో టోకెన్‌పై అధికారాన్ని పొందుతారు. సాధారణంగా, ఈ టోకెన్ స్టేకర్‌లు నెట్‌వర్క్ రుసుములు, కొత్తగా ముద్రించిన టోకెన్‌లు లేదా అలాంటి ఇతర రివార్డ్ మెకానిజమ్‌ల ద్వారా కాలక్రమేణా టోకెన్‌లో అదనపు యాజమాన్యాన్ని పొందుతారు.

క్రిప్టోకరెన్సీ భౌతిక రూపంలో ఉండదు (కాగితపు డబ్బు వంటివి), సాధారణంగా కేంద్ర అధికారం ద్వారా జారీ చేయబడదు. క్రిప్టోకరెన్సీలు సాధారణంగా సెంట్రల్ బ్యాంక్ డిజిటల్ కరెన్సీ (CBDC)కి విరుద్ధంగా వికేంద్రీకృత నియంత్రణను ఉపయోగిస్తాయి. క్రిప్టోకరెన్సీని ముద్రించినప్పుడు లేదా జారీ చేయడానికి ముందు సృష్టించబడినప్పుడు లేదా ఒకే జారీచేసేవారు జారీ చేసినప్పుడు, అది సాధారణంగా కేంద్రీకృతంగా పరిగణించబడుతుంది. వికేంద్రీకృత నియంత్రణతో అమలు చేయబడినప్పుడు, ప్రతి క్రిప్టోకరెన్సీ పంపిణీ చేయబడిన లెడ్జర్ సాంకేతికత ద్వారా పనిచేస్తుంది, సాధారణంగా ఒక బ్లాక్‌చెయిన్, ఇది ప్రజా ఆర్థిక లావాదేవీల డేటాబేస్‌గా పనిచేస్తుంది.[11] కరెన్సీలు, వస్తువులు, స్టాక్‌లు, అలాగే స్థూల ఆర్థిక కారకాలు వంటి సాంప్రదాయ ఆస్తి తరగతులు క్రిప్టోకరెన్సీ రాబడికి నిరాడంబరమైన బహిర్గతం కలిగి ఉంటాయి.

మొదటి వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ బిట్‌కాయిన్, ఇది మొదటిసారిగా 2009లో ఓపెన్ సోర్స్ సాఫ్ట్‌వేర్‌గా విడుదలైంది. మార్చి 2022 నాటికి మార్కెట్‌లో 9,000 కంటే ఎక్కువ ఇతర క్రిప్టోకరెన్సీలు ఉన్నాయి, వీటిలో 70 కంటే ఎక్కువ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ $1 బిలియన్‌కు మించి ఉంది.

=== చరిత్ర ===
[[దస్త్రం:David chaun.png|thumb|'''''క్రిప్టోగ్రాఫర్''''' '''''డేవిడ్ చౌమ్''''']]
[[దస్త్రం:TUNNY Cryptographic Machine.png|thumb|గూఢ లిపి శాస్త్ర యంత్రం]]
[[దస్త్రం:లైట్ కాయిన్.png|thumb|'''లైట్ కాయిన్''']]
1983లో, అమెరికన్ '''''క్రిప్టోగ్రాఫర్''''' '''''డేవిడ్ చౌమ్''''' ఎకాష్ అనే అనామక క్రిప్టోగ్రాఫిక్ ఎలక్ట్రానిక్ డబ్బును రూపొందించాడు.

తరువాత, 1995లో, అతను దానిని క్రిప్టోగ్రాఫిక్ ఎలక్ట్రానిక్ చెల్లింపుల ప్రారంభ రూపమైన డిజికాష్ ద్వారా అమలు చేసాడు. బ్యాంకు నుండి నోట్లను ఉపసంహరించుకోవడానికి, గ్రహీతకు పంపబడే ముందు నిర్దిష్ట ఎన్‌క్రిప్టెడ్ కీలను సూచించడానికి డిజిక్యాష్ వినియోగదారు సాఫ్ట్‌వేర్ అవసరం. ఇది డిజిటల్ కరెన్సీని జారీ చేసే బ్యాంక్, ప్రభుత్వం లేదా ఏదైనా మూడవ పక్షం ద్వారా గుర్తించలేని విధంగా అనుమతించబడింది.

1996లో, నేషనల్ సెక్యూరిటీ ఏజెన్సీ హౌ టు మేక్ ఎ మింట్: ది క్రిప్టోగ్రఫీ ఆఫ్ అనామక ఎలక్ట్రానిక్ క్యాష్ అనే పత్రాన్ని ప్రచురించింది, ఇది క్రిప్టోకరెన్సీ వ్యవస్థను వివరిస్తుంది, దీనిని మొదట ఎం.ఐ.టి మెయిలింగ్ జాబితాలో ప్రచురించింది, తరువాత 1997లో ది అమెరికన్ లా రివ్యూలో ప్రచురించింది.

1997 పుస్తకంలో, విలియం రీస్-మోగ్, జేమ్స్ డేల్ డేవిడ్సన్ రచించిన ది సావరిన్ ఇండివిజువల్, సమాచార యుగంలో ఉపయోగించిన కరెన్సీ &quot;భౌతిక అస్తిత్వం లేని గణిత అల్గారిథమ్‌లను&quot; ఉపయోగిస్తుందని రచయితలు అంచనా వేశారు. క్రిప్టోకరెన్సీ సంఘం పుస్తకం దావాను &quot;ప్రవచనం&quot;గా పిలుస్తుంది.

1998లో, వీ డై &quot;బి-మనీ&quot; వివరణను ప్రచురించారు, ఇది అనామక, పంపిణీ చేయబడిన ఎలక్ట్రానిక్ నగదు వ్యవస్థగా వర్గీకరించబడింది. కొంతకాలం తర్వాత, నిక్ స్జాబో బిట్ గోల్డ్ గురించి వివరించాడు. బిట్‌కాయిన్, దానిని అనుసరించే ఇతర క్రిప్టోకరెన్సీల మాదిరిగానే, బిట్ గోల్డ్ (తర్వాత బంగారం-ఆధారిత మార్పిడి, బిట్‌గోల్డ్‌తో గందరగోళం చెందకూడదు) ఎలక్ట్రానిక్ కరెన్సీ సిస్టమ్‌గా వర్ణించబడింది, దీనికి వినియోగదారులు క్రిప్టోగ్రాఫికల్‌గా కలిసి ఉండే పరిష్కారాలతో పని పనితీరు రుజువును పూర్తి చేయాల్సి ఉంటుంది., ప్రచురించబడింది.

2009లో, మొదటి వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ, బిట్‌కాయిన్, బహుశా మారుపేరు డెవలపర్ సతోషి నకమోటోచే సృష్టించబడింది. ఇది దాని ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ స్కీమ్‌లో SHA-256, క్రిప్టోగ్రాఫిక్ హాష్ ఫంక్షన్‌ను ఉపయోగించింది. ఏప్రిల్ 2011లో, నేమ్‌కాయిన్ వికేంద్రీకృత DNSను రూపొందించే ప్రయత్నంగా రూపొందించబడింది, ఇది ఇంటర్నెట్ సెన్సార్‌షిప్‌ను చాలా కష్టతరం చేస్తుంది. వెంటనే, అక్టోబర్ 2011లో, '''లైట్ కాయిన్''' విడుదల చేయబడింది, ఇది SHA-256కి బదులుగా స్క్రిప్ట్‌ని హ్యాష్ ఫంక్షన్‌గా ఉపయోగించింది. మరొక ప్రముఖ క్రిప్టోకరెన్సీ, పీర్‌కాయిన్, ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్/ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ హైబ్రిడ్‌ను ఉపయోగించింది.

6 ఆగష్టు 2014న, UK తన ట్రెజరీ క్రిప్టోకరెన్సీల అధ్యయనాన్ని ప్రారంభించిందని, UK ఆర్థిక వ్యవస్థలో ఏ పాత్ర పోషించగలదని ప్రకటించింది. నియంత్రణను పరిగణించాలా వద్దా అనేదానిపై కూడా అధ్యయనం నివేదించాల్సి ఉంది. దీని తుది నివేదిక 2018లో ప్రచురించబడింది,, ఇది జనవరి 2021లో క్రిప్టోఅసెట్‌లు, స్టేబుల్‌కాయిన్‌లపై సంప్రదింపులను జారీ చేసింది.[28]

జూన్ 2021లో, ఎల్ సాల్వడార్ బిట్‌కాయిన్‌ని చట్టబద్ధమైన టెండర్‌గా అంగీకరించిన మొదటి దేశంగా అవతరించింది, క్రిప్టోకరెన్సీని వర్గీకరిస్తూ అధ్యక్షుడు నయీబ్ బుకెలే సమర్పించిన బిల్లును ఆమోదించడానికి శాసనసభ 62–22 ఓట్లతో ఆమోదించిన తర్వాత.

ఆగస్ట్ 2021లో, బిట్‌కాయిన్ వంటి క్రిప్టోకరెన్సీలను గుర్తించి నియంత్రించేందుకు క్యూబా రిజల్యూషన్ 215ని అనుసరించింది.

సెప్టెంబరు 2021లో, క్రిప్టోకరెన్సీకి అతిపెద్ద మార్కెట్ అయిన చైనా ప్రభుత్వం, అన్ని క్రిప్టోకరెన్సీ లావాదేవీలను చట్టవిరుద్ధమని ప్రకటించింది, గతంలో చైనాలో మధ్యవర్తులు, మైనర్ల కార్యకలాపాలను నిషేధించిన క్రిప్టోకరెన్సీపై అణిచివేతను పూర్తి చేసింది.

=== అధికారిక నిర్వచనం ===
జాన్ లాన్స్కీ ప్రకారం, క్రిప్టోకరెన్సీ అనేది ఆరు షరతులకు అనుగుణంగా ఉండే వ్యవస్థ:

# వ్యవస్థకు కేంద్ర అధికారం అవసరం లేదు; దాని రాష్ట్రం పంపిణీ చేయబడిన ఏకాభిప్రాయం ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది.
# సిస్టమ్ క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్లు, వాటి యాజమాన్యం అవలోకనాన్ని ఉంచుతుంది.
# కొత్త క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్‌లను సృష్టించవచ్చో లేదో సిస్టమ్ నిర్వచిస్తుంది. కొత్త క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్‌లను సృష్టించగలిగితే, సిస్టమ్ వాటి మూలం పరిస్థితులను, ఈ కొత్త యూనిట్‌ల యాజమాన్యాన్ని ఎలా నిర్ణయించాలో నిర్వచిస్తుంది.
# క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్ల యాజమాన్యం ప్రత్యేకంగా క్రిప్టోగ్రాఫికల్‌గా నిరూపించబడుతుంది.
# క్రిప్టోగ్రాఫిక్ యూనిట్ల యాజమాన్యం మార్చబడిన లావాదేవీలను నిర్వహించడానికి సిస్టమ్ అనుమతిస్తుంది. ఈ యూనిట్ల ప్రస్తుత యాజమాన్యాన్ని రుజువు చేసే ఎంటిటీ ద్వారా మాత్రమే లావాదేవీ ప్రకటన జారీ చేయబడుతుంది.
# ఒకే క్రిప్టోగ్రాఫిక్ యూనిట్ల యాజమాన్యాన్ని మార్చడానికి రెండు వేర్వేరు సూచనలు ఏకకాలంలో నమోదు చేయబడితే, సిస్టమ్ వాటిలో ఒకదానిని అమలు చేస్తుంది.

మార్చి 2018లో, క్రిప్టోకరెన్సీ అనే పదం మెరియం-వెబ్‌స్టర్ డిక్షనరీకి జోడించబడింది.

=== ఆర్కిటెక్చర్ ===
[[దస్త్రం:ఫెడరల్ రిజర్వ్.png|thumb|250x250px|ఫెడరల్ రిజర్వ్ సిస్టమ్ అనేది యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ అమెరికా కేంద్ర బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థ. ఆర్థిక సంక్షోభాల నుండి ఉపశమనం పొందేందుకు ద్రవ్య వ్యవస్థపై కేంద్ర నియంత్రణ కోసం కోరికకు దారితీసిన ఆర్థిక భయాందోళనల పరంపర తర్వాత, ఫెడరల్ రిజర్వ్ చట్టం అమలులోకి రావడంతో ఇది డిసెంబర్ 23, 1913న రూపొందించబడింది.]]
వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ మొత్తం క్రిప్టోకరెన్సీ వ్యవస్థ ద్వారా సమిష్టిగా ఉత్పత్తి చేయబడుతుంది, ఇది సిస్టమ్ సృష్టించబడినప్పుడు నిర్వచించబడిన మరియు బహిరంగంగా పేర్కొనబడిన రేటుతో. US ఫెడరల్ రిజర్వ్ సిస్టమ్ వంటి కేంద్రీకృత బ్యాంకింగ్ మరియు ఆర్థిక వ్యవస్థలలో, కార్పొరేట్ బోర్డులు లేదా ప్రభుత్వాలు కరెన్సీ సరఫరాను నియంత్రిస్తాయి. వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ విషయంలో, కంపెనీలు లేదా ప్రభుత్వాలు కొత్త యూనిట్లను ఉత్పత్తి చేయలేవు మరియు ఇప్పటివరకు మద్దతు ఇవ్వలేదు. ఆస్తుల విలువను కలిగి ఉన్న ఇతర సంస్థలు, బ్యాంకులు లేదా కార్పొరేట్ సంస్థల కోసం. వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీలపై ఆధారపడిన సాంకేతిక వ్యవస్థ సతోషి నకమోటో అని పిలువబడే సమూహం లేదా వ్యక్తిచే సృష్టించబడింది.

మే 2018 నాటికి, 1,800 పైగా క్రిప్టోకరెన్సీ స్పెసిఫికేషన్‌లు ఉన్నాయి. బిట్‌కాయిన్ వంటి ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ క్రిప్టోకరెన్సీ సిస్టమ్‌లో, లెడ్జర్‌ల భద్రత, సమగ్రత మరియు సమతుల్యత మైనర్లుగా సూచించబడే పరస్పర అపనమ్మకం గల పార్టీల సంఘం ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది. మైనర్లు తమ కంప్యూటర్‌లను ఒక నిర్దిష్ట టైమ్‌స్టాంపింగ్ స్కీమ్‌కు అనుగుణంగా లెడ్జర్‌కి జోడించి, లావాదేవీలను ధృవీకరించడానికి మరియు టైమ్‌స్టాంప్ చేయడంలో సహాయపడతారు.
[[దస్త్రం:పాయింట్ ఆఫ్ స్కేల్.png|alt=పాయింట్-ఆఫ్-సేల్ (POS) టెర్మినల్ అనేది రిటైల్ స్థానాల్లో కార్డ్ చెల్లింపులను ప్రాసెస్ చేయడానికి హార్డ్‌వేర్ సిస్టమ్. క్రెడిట్ మరియు డెబిట్ కార్డుల యొక్క మాగ్నెటిక్ స్ట్రిప్స్ చదవడానికి సాఫ్ట్‌వేర్ హార్డ్‌వేర్‌లో పొందుపరచబడింది.|thumb|పాయింట్-ఆఫ్-సేల్ (POS) టెర్మినల్ అనేది రిటైల్ స్థానాల్లో కార్డ్ చెల్లింపులను ప్రాసెస్ చేయడానికి హార్డ్‌వేర్ సిస్టమ్. క్రెడిట్ మరియు డెబిట్ కార్డుల మాగ్నెటిక్ స్ట్రిప్స్ చదవడానికి సాఫ్ట్‌వేర్ హార్డ్‌వేర్‌లో పొందుపరచబడింది.]]
ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ (పాయింట్ ఆఫ్ స్కేల్) బ్లాక్‌చెయిన్‌లో, లావాదేవీలు అనుబంధిత క్రిప్టోకరెన్సీని కలిగి ఉన్నవారిచే ధృవీకరించబడతాయి, కొన్నిసార్లు స్టాక్ పూల్స్‌లో కలిసి ఉంటాయి.

చాలా క్రిప్టోకరెన్సీలు ఆ కరెన్సీ ఉత్పత్తిని క్రమంగా తగ్గించడానికి రూపొందించబడ్డాయి, ఆ కరెన్సీ మొత్తం ఎప్పటికీ చెలామణిలో ఉండే మొత్తంపై పరిమితిని ఉంచుతుంది. ఆర్థిక సంస్థల వద్ద ఉన్న సాధారణ కరెన్సీలతో పోలిస్తే లేదా చేతిలో నగదుగా ఉంచబడినప్పుడు, క్రిప్టోకరెన్సీలను చట్ట అమలు చేసేవారు స్వాధీనం చేసుకోవడం చాలా కష్టం.

=== ఆర్థిక శాస్త్రం ===
క్రిప్టోకరెన్సీలు ప్రాథమికంగా ఇప్పటికే ఉన్న బ్యాంకింగ్ మరియు ప్రభుత్వ సంస్థల వెలుపల ఉపయోగించబడతాయి మరియు ఇంటర్నెట్ ద్వారా మార్పిడి చేయబడతాయి.

==== బ్లాక్ రివార్డ్స్ ====
బిట్‌కాయిన్ వంటి ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ క్రిప్టోకరెన్సీలు మైనర్‌లకు బ్లాక్ రివార్డ్ ప్రోత్సాహకాలను అందిస్తాయి. మైనర్లకు బ్లాక్ రివార్డ్‌లు లేదా లావాదేవీల రుసుము చెల్లించడం అనేది బ్లాక్‌చెయిన్ భద్రతను ప్రభావితం చేయదని ఒక అవ్యక్త నమ్మకం ఉంది, అయితే కొన్ని పరిస్థితులలో ఇది జరగకపోవచ్చు అని ఒక అధ్యయనం సూచిస్తుంది.

క్రిప్టోకరెన్సీ ప్రస్తుత విలువ, దీర్ఘకాలిక విలువ కాదు, ఖరీదైన మైనింగ్ కార్యకలాపాలలో పాల్గొనడానికి మైనర్‌లను ప్రోత్సహించడానికి రివార్డ్ స్కీమ్‌కు మద్దతు ఇస్తుంది. ప్రస్తుత బిట్‌కాయిన్ డిజైన్ చాలా అసమర్థంగా ఉందని, సమర్థవంతమైన నగదు వ్యవస్థకు సంబంధించి 1.4% సంక్షేమ నష్టాన్ని కలిగిస్తుందని కొన్ని వర్గాలు పేర్కొన్నాయి. ఈ అసమర్థతకు ప్రధాన మూలం పెద్ద మైనింగ్ ఖర్చు, ఇది సంవత్సరానికి US$360 మిలియన్లుగా అంచనా వేయబడింది. బిట్‌కాయిన్‌ను చెల్లింపు సాధనంగా ఉపయోగించడం ఉత్తమం కావడానికి ముందు 230% ద్రవ్యోల్బణ రేటుతో నగదు వ్యవస్థను అంగీకరించడానికి సిద్ధంగా ఉన్న వినియోగదారులుగా ఇది అనువదిస్తుంది. అయినప్పటికీ, నాణెం సృష్టి రేటును ఆప్టిమైజ్ చేయడం మరియు లావాదేవీల రుసుములను తగ్గించడం ద్వారా బిట్‌కాయిన్ వ్యవస్థ సామర్థ్యాన్ని గణనీయంగా మెరుగుపరచవచ్చు. ఏకాభిప్రాయ ప్రోటోకాల్‌ను పూర్తిగా మార్చడం ద్వారా అసమర్థమైన మైనింగ్ కార్యకలాపాలను తొలగించడం మరొక సంభావ్య మెరుగుదల.

==== లావాదేవీ ఫీజు ====
క్రిప్టోకరెన్సీ కోసం లావాదేవీ రుసుములు ప్రధానంగా ఆ సమయంలో నెట్‌వర్క్ సామర్థ్యం సరఫరాపై ఆధారపడి ఉంటాయి, వేగవంతమైన లావాదేవీ కోసం కరెన్సీ హోల్డర్ నుండి డిమాండ్‌పై ఆధారపడి ఉంటుంది. కరెన్సీ హోల్డర్ నిర్దిష్ట లావాదేవీ రుసుమును ఎంచుకోవచ్చు, అయితే నెట్‌వర్క్ సంస్థలు లావాదేవీలను ప్రాసెస్ చేస్తాయి. అత్యధిక ఆఫర్ ఫీజు నుండి తక్కువ వరకు క్రిప్టోకరెన్సీ ఎక్స్ఛేంజీలు ప్రాధాన్య ప్రత్యామ్నాయాలను అందించడం ద్వారా కరెన్సీ హోల్డర్ల కోసం ప్రక్రియను సులభతరం చేస్తాయి మరియు అభ్యర్థించిన సమయంలో లావాదేవీని ప్రాసెస్ చేయడానికి ఏ రుసుము కారణమవుతుందో నిర్ణయించవచ్చు.

==== మార్పిడి ====
క్రిప్టోకరెన్సీ ఎక్స్ఛేంజీలు కస్టమర్‌లు క్రిప్టోకరెన్సీలను ఇతర ఆస్తుల కోసం, సంప్రదాయ ఫియట్ మనీ లేదా వివిధ డిజిటల్ కరెన్సీల మధ్య వ్యాపారం చేయడానికి అనుమతిస్తాయి.

క్రిప్టో మార్కెట్‌ప్లేస్‌లు పెట్టుబడిదారుడు సరైన ధరకు కొనుగోలు లేదా వ్యాపారాన్ని పూర్తి చేస్తున్నాడని హామీ ఇవ్వదు. ఫలితంగా, చాలా మంది పెట్టుబడిదారులు అనేక మార్కెట్లలో ధరలో వ్యత్యాసాన్ని కనుగొనడానికి ఆర్బిట్రేజీని ఉపయోగించడం ద్వారా దీని ప్రయోజనాన్ని పొందుతారు.

==== ఎటిఎం ====
[[దస్త్రం:Bitcoin atm.png|thumb|బిట్‌కాయిన్ ఎటిఎం]]
రోబోకోయిన్ వ్యవస్థాపకుడు జోర్డాన్ కెల్లీ, 20 ఫిబ్రవరి 2014న యునైటెడ్ స్టేట్స్‌లో మొదటి బిట్‌కాయిన్ ఎటిఎంను ప్రారంభించారు. ఆస్టిన్, టెక్సాస్‌లో ఏర్పాటు చేసిన కియోస్క్ బ్యాంక్ ఎటిఎంల మాదిరిగానే ఉంటుంది, అయితే డ్రైవింగ్ లైసెన్స్ వంటి ప్రభుత్వం జారీ చేసిన గుర్తింపును చదవడానికి స్కానర్‌లను కలిగి ఉంది. వినియోగదారుల గుర్తింపులను నిర్ధారించడానికి పాస్‌పోర్ట్.

'''ఎల్ సల్వడార్''' 

9 జూన్ 2021న, ఎల్ సాల్వడార్ బిట్‌కాయిన్‌ను చట్టబద్ధమైన టెండర్‌గా స్వీకరిస్తున్నట్లు ప్రకటించింది, అలా చేసిన మొదటి దేశం.

'''టర్కీ'''

టర్కీ సెంట్రల్ బ్యాంక్, సెంట్రల్ బ్యాంక్ ఆఫ్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ టర్కీ, క్రిప్టోకరెన్సీలు మరియు క్రిప్టో ఆస్తులను కొనుగోళ్ల కోసం 30 ఏప్రిల్ 2021 నుండి ఉపయోగించడాన్ని నిషేధించింది, అటువంటి చెల్లింపుల కోసం క్రిప్టోకరెన్సీలను ఉపయోగించడం వలన గణనీయమైన లావాదేవీల నష్టాలు ఉంటాయి.</text>
      <sha1>8c0f1tmnlwp94xyvzdj8o8fxvqqdlmu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606589</id>
      <parentid>3606576</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:17:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pravallika16</username>
        <id>115200</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32635" xml:space="preserve">== క్రిప్టోకరెన్సీ ==
[[దస్త్రం:క్రిప్టోకరెన్సీ.jpg|thumb|క్రిప్టోకరెన్సీ]]
క్రిప్టో-కరెన్సీ&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Milutinović|first=Monia|date=2018|title=Cryptocurrency|url=http://scindeks.ceon.rs/Article.aspx?artid=0350-137X1801105M|journal=Ekonomika|volume=64|issue=1|pages=105–122|doi=10.5937/ekonomika1801105M|issn=0350-137X}}&lt;/ref&gt; లేదా క్రిప్టో అనేది కంప్యూటర్ నెట్‌వర్క్ ద్వారా మార్పిడి మాధ్యమంగా పని చేయడానికి రూపొందించబడిన డిజిటల్ కరెన్సీ, ఇది ప్రభుత్వం లేదా బ్యాంక్ వంటి ఏ కేంద్ర అధికారంపై ఆధారపడదు.

వ్యక్తిగత నాణేల యాజమాన్య రికార్డులు డిజిటల్ లెడ్జర్‌లో నిల్వ చేయబడతాయి, ఇది లావాదేవీ రికార్డులను భద్రపరచడానికి, అదనపు నాణేల సృష్టిని నియంత్రించడానికి, నాణేల యాజమాన్యం బదిలీని ధృవీకరించడానికి బలమైన క్రిప్టోగ్రఫీని ఉపయోగించే కంప్యూటరీకరించిన డేటాబేస్.

వారి పేరు ఉన్నప్పటికీ, క్రిప్టోకరెన్సీలు సాంప్రదాయక అర్థంలో కరెన్సీలుగా పరిగణించబడవు, వాటికి వివిధ రకాల చికిత్సలు వర్తింపజేయబడ్డాయి, వీటిలో వస్తువులు, సెక్యూరిటీలు, అలాగే కరెన్సీల వంటి వర్గీకరణతో సహా, క్రిప్టోకరెన్సీలు సాధారణంగా ఆచరణలో ఒక ప్రత్యేకమైన ఆస్తి తరగతిగా పరిగణించబడతాయి. కొన్ని క్రిప్టో పథకాలు క్రిప్టోకరెన్సీని నిర్వహించడానికి వాలిడేటర్‌లను ఉపయోగిస్తాయి. ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ మోడల్‌లో, యజమానులు తమ టోకెన్‌లను కొలేటరల్‌గా ఉంచారు. ప్రతిఫలంగా, వారు వాటాను కలిగి ఉన్న మొత్తానికి అనులోమానుపాతంలో టోకెన్‌పై అధికారాన్ని పొందుతారు. సాధారణంగా, ఈ టోకెన్ స్టేకర్‌లు నెట్‌వర్క్ రుసుములు, కొత్తగా ముద్రించిన టోకెన్‌లు లేదా అలాంటి ఇతర రివార్డ్ మెకానిజమ్‌ల ద్వారా కాలక్రమేణా టోకెన్‌లో అదనపు యాజమాన్యాన్ని పొందుతారు.

క్రిప్టోకరెన్సీ భౌతిక రూపంలో ఉండదు (కాగితపు డబ్బు వంటివి), సాధారణంగా కేంద్ర అధికారం ద్వారా జారీ చేయబడదు. క్రిప్టోకరెన్సీలు సాధారణంగా సెంట్రల్ బ్యాంక్ డిజిటల్ కరెన్సీ (CBDC)కి విరుద్ధంగా వికేంద్రీకృత నియంత్రణను ఉపయోగిస్తాయి. క్రిప్టోకరెన్సీని ముద్రించినప్పుడు లేదా జారీ చేయడానికి ముందు సృష్టించబడినప్పుడు లేదా ఒకే జారీచేసేవారు జారీ చేసినప్పుడు, అది సాధారణంగా కేంద్రీకృతంగా పరిగణించబడుతుంది. వికేంద్రీకృత నియంత్రణతో అమలు చేయబడినప్పుడు, ప్రతి క్రిప్టోకరెన్సీ పంపిణీ చేయబడిన లెడ్జర్ సాంకేతికత ద్వారా పనిచేస్తుంది, సాధారణంగా ఒక బ్లాక్‌చెయిన్, ఇది ప్రజా ఆర్థిక లావాదేవీల డేటాబేస్‌గా పనిచేస్తుంది.[11] కరెన్సీలు, వస్తువులు, స్టాక్‌లు, అలాగే స్థూల ఆర్థిక కారకాలు వంటి సాంప్రదాయ ఆస్తి తరగతులు క్రిప్టోకరెన్సీ రాబడికి నిరాడంబరమైన బహిర్గతం కలిగి ఉంటాయి.

మొదటి వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ బిట్‌కాయిన్, ఇది మొదటిసారిగా 2009లో ఓపెన్ సోర్స్ సాఫ్ట్‌వేర్‌గా విడుదలైంది. మార్చి 2022 నాటికి మార్కెట్‌లో 9,000 కంటే ఎక్కువ ఇతర క్రిప్టోకరెన్సీలు ఉన్నాయి, వీటిలో 70 కంటే ఎక్కువ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ $1 బిలియన్‌కు మించి ఉంది.

=== చరిత్ర ===
[[దస్త్రం:David chaun.png|thumb|'''''క్రిప్టోగ్రాఫర్''''' '''''డేవిడ్ చౌమ్''''']]
[[దస్త్రం:TUNNY Cryptographic Machine.png|thumb|గూఢ లిపి శాస్త్ర యంత్రం]]
[[దస్త్రం:లైట్ కాయిన్.png|thumb|'''లైట్ కాయిన్''']]
1983లో, అమెరికన్ '''''క్రిప్టోగ్రాఫర్''''' '''''డేవిడ్ చౌమ్''''' ఎకాష్ అనే అనామక క్రిప్టోగ్రాఫిక్ ఎలక్ట్రానిక్ డబ్బును రూపొందించాడు.

తరువాత, 1995లో, అతను దానిని క్రిప్టోగ్రాఫిక్ ఎలక్ట్రానిక్ చెల్లింపుల ప్రారంభ రూపమైన డిజికాష్ ద్వారా అమలు చేసాడు. బ్యాంకు నుండి నోట్లను ఉపసంహరించుకోవడానికి, గ్రహీతకు పంపబడే ముందు నిర్దిష్ట ఎన్‌క్రిప్టెడ్ కీలను సూచించడానికి డిజిక్యాష్ వినియోగదారు సాఫ్ట్‌వేర్ అవసరం. ఇది డిజిటల్ కరెన్సీని జారీ చేసే బ్యాంక్, ప్రభుత్వం లేదా ఏదైనా మూడవ పక్షం ద్వారా గుర్తించలేని విధంగా అనుమతించబడింది.

1996లో, నేషనల్ సెక్యూరిటీ ఏజెన్సీ హౌ టు మేక్ ఎ మింట్: ది క్రిప్టోగ్రఫీ ఆఫ్ అనామక ఎలక్ట్రానిక్ క్యాష్ అనే పత్రాన్ని ప్రచురించింది, ఇది క్రిప్టోకరెన్సీ వ్యవస్థను వివరిస్తుంది, దీనిని మొదట ఎం.ఐ.టి మెయిలింగ్ జాబితాలో ప్రచురించింది, తరువాత 1997లో ది అమెరికన్ లా రివ్యూలో ప్రచురించింది.

1997 పుస్తకంలో, విలియం రీస్-మోగ్, జేమ్స్ డేల్ డేవిడ్సన్ రచించిన ది సావరిన్ ఇండివిజువల్, సమాచార యుగంలో ఉపయోగించిన కరెన్సీ &quot;భౌతిక అస్తిత్వం లేని గణిత అల్గారిథమ్‌లను&quot; ఉపయోగిస్తుందని రచయితలు అంచనా వేశారు. క్రిప్టోకరెన్సీ సంఘం పుస్తకం దావాను &quot;ప్రవచనం&quot;గా పిలుస్తుంది.

1998లో, వీ డై &quot;బి-మనీ&quot; వివరణను ప్రచురించారు, ఇది అనామక, పంపిణీ చేయబడిన ఎలక్ట్రానిక్ నగదు వ్యవస్థగా వర్గీకరించబడింది. కొంతకాలం తర్వాత, నిక్ స్జాబో బిట్ గోల్డ్ గురించి వివరించాడు. బిట్‌కాయిన్, దానిని అనుసరించే ఇతర క్రిప్టోకరెన్సీల మాదిరిగానే, బిట్ గోల్డ్ (తర్వాత బంగారం-ఆధారిత మార్పిడి, బిట్‌గోల్డ్‌తో గందరగోళం చెందకూడదు) ఎలక్ట్రానిక్ కరెన్సీ సిస్టమ్‌గా వర్ణించబడింది, దీనికి వినియోగదారులు క్రిప్టోగ్రాఫికల్‌గా కలిసి ఉండే పరిష్కారాలతో పని పనితీరు రుజువును పూర్తి చేయాల్సి ఉంటుంది., ప్రచురించబడింది.

2009లో, మొదటి వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ, బిట్‌కాయిన్, బహుశా మారుపేరు డెవలపర్ సతోషి నకమోటోచే సృష్టించబడింది. ఇది దాని ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ స్కీమ్‌లో SHA-256, క్రిప్టోగ్రాఫిక్ హాష్ ఫంక్షన్‌ను ఉపయోగించింది. ఏప్రిల్ 2011లో, నేమ్‌కాయిన్ వికేంద్రీకృత DNSను రూపొందించే ప్రయత్నంగా రూపొందించబడింది, ఇది ఇంటర్నెట్ సెన్సార్‌షిప్‌ను చాలా కష్టతరం చేస్తుంది. వెంటనే, అక్టోబర్ 2011లో, '''లైట్ కాయిన్''' విడుదల చేయబడింది, ఇది SHA-256కి బదులుగా స్క్రిప్ట్‌ని హ్యాష్ ఫంక్షన్‌గా ఉపయోగించింది. మరొక ప్రముఖ క్రిప్టోకరెన్సీ, పీర్‌కాయిన్, ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్/ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ హైబ్రిడ్‌ను ఉపయోగించింది.

6 ఆగష్టు 2014న, UK తన ట్రెజరీ క్రిప్టోకరెన్సీల అధ్యయనాన్ని ప్రారంభించిందని, UK ఆర్థిక వ్యవస్థలో ఏ పాత్ర పోషించగలదని ప్రకటించింది. నియంత్రణను పరిగణించాలా వద్దా అనేదానిపై కూడా అధ్యయనం నివేదించాల్సి ఉంది. దీని తుది నివేదిక 2018లో ప్రచురించబడింది,, ఇది జనవరి 2021లో క్రిప్టోఅసెట్‌లు, స్టేబుల్‌కాయిన్‌లపై సంప్రదింపులను జారీ చేసింది.[28]

జూన్ 2021లో, ఎల్ సాల్వడార్ బిట్‌కాయిన్‌ని చట్టబద్ధమైన టెండర్‌గా అంగీకరించిన మొదటి దేశంగా అవతరించింది, క్రిప్టోకరెన్సీని వర్గీకరిస్తూ అధ్యక్షుడు నయీబ్ బుకెలే సమర్పించిన బిల్లును ఆమోదించడానికి శాసనసభ 62–22 ఓట్లతో ఆమోదించిన తర్వాత.

ఆగస్ట్ 2021లో, బిట్‌కాయిన్ వంటి క్రిప్టోకరెన్సీలను గుర్తించి నియంత్రించేందుకు క్యూబా రిజల్యూషన్ 215ని అనుసరించింది.

సెప్టెంబరు 2021లో, క్రిప్టోకరెన్సీకి అతిపెద్ద మార్కెట్ అయిన చైనా ప్రభుత్వం, అన్ని క్రిప్టోకరెన్సీ లావాదేవీలను చట్టవిరుద్ధమని ప్రకటించింది, గతంలో చైనాలో మధ్యవర్తులు, మైనర్ల కార్యకలాపాలను నిషేధించిన క్రిప్టోకరెన్సీపై అణిచివేతను పూర్తి చేసింది.

=== అధికారిక నిర్వచనం ===
జాన్ లాన్స్కీ ప్రకారం, క్రిప్టోకరెన్సీ అనేది ఆరు షరతులకు అనుగుణంగా ఉండే వ్యవస్థ:

# వ్యవస్థకు కేంద్ర అధికారం అవసరం లేదు; దాని రాష్ట్రం పంపిణీ చేయబడిన ఏకాభిప్రాయం ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది.
# సిస్టమ్ క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్లు, వాటి యాజమాన్యం అవలోకనాన్ని ఉంచుతుంది.
# కొత్త క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్‌లను సృష్టించవచ్చో లేదో సిస్టమ్ నిర్వచిస్తుంది. కొత్త క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్‌లను సృష్టించగలిగితే, సిస్టమ్ వాటి మూలం పరిస్థితులను, ఈ కొత్త యూనిట్‌ల యాజమాన్యాన్ని ఎలా నిర్ణయించాలో నిర్వచిస్తుంది.
# క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్ల యాజమాన్యం ప్రత్యేకంగా క్రిప్టోగ్రాఫికల్‌గా నిరూపించబడుతుంది.
# క్రిప్టోగ్రాఫిక్ యూనిట్ల యాజమాన్యం మార్చబడిన లావాదేవీలను నిర్వహించడానికి సిస్టమ్ అనుమతిస్తుంది. ఈ యూనిట్ల ప్రస్తుత యాజమాన్యాన్ని రుజువు చేసే ఎంటిటీ ద్వారా మాత్రమే లావాదేవీ ప్రకటన జారీ చేయబడుతుంది.
# ఒకే క్రిప్టోగ్రాఫిక్ యూనిట్ల యాజమాన్యాన్ని మార్చడానికి రెండు వేర్వేరు సూచనలు ఏకకాలంలో నమోదు చేయబడితే, సిస్టమ్ వాటిలో ఒకదానిని అమలు చేస్తుంది.

మార్చి 2018లో, క్రిప్టోకరెన్సీ అనే పదం మెరియం-వెబ్‌స్టర్ డిక్షనరీకి జోడించబడింది.

=== ఆర్కిటెక్చర్ ===
[[దస్త్రం:ఫెడరల్ రిజర్వ్.png|thumb|250x250px|ఫెడరల్ రిజర్వ్ సిస్టమ్ అనేది యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ అమెరికా కేంద్ర బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థ. ఆర్థిక సంక్షోభాల నుండి ఉపశమనం పొందేందుకు ద్రవ్య వ్యవస్థపై కేంద్ర నియంత్రణ కోసం కోరికకు దారితీసిన ఆర్థిక భయాందోళనల పరంపర తర్వాత, ఫెడరల్ రిజర్వ్ చట్టం అమలులోకి రావడంతో ఇది డిసెంబర్ 23, 1913న రూపొందించబడింది.]]
వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ మొత్తం క్రిప్టోకరెన్సీ వ్యవస్థ ద్వారా సమిష్టిగా ఉత్పత్తి చేయబడుతుంది, ఇది సిస్టమ్ సృష్టించబడినప్పుడు నిర్వచించబడిన మరియు బహిరంగంగా పేర్కొనబడిన రేటుతో. US ఫెడరల్ రిజర్వ్ సిస్టమ్ వంటి కేంద్రీకృత బ్యాంకింగ్ మరియు ఆర్థిక వ్యవస్థలలో, కార్పొరేట్ బోర్డులు లేదా ప్రభుత్వాలు కరెన్సీ సరఫరాను నియంత్రిస్తాయి. వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ విషయంలో, కంపెనీలు లేదా ప్రభుత్వాలు కొత్త యూనిట్లను ఉత్పత్తి చేయలేవు మరియు ఇప్పటివరకు మద్దతు ఇవ్వలేదు. ఆస్తుల విలువను కలిగి ఉన్న ఇతర సంస్థలు, బ్యాంకులు లేదా కార్పొరేట్ సంస్థల కోసం. వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీలపై ఆధారపడిన సాంకేతిక వ్యవస్థ సతోషి నకమోటో అని పిలువబడే సమూహం లేదా వ్యక్తిచే సృష్టించబడింది.

మే 2018 నాటికి, 1,800 పైగా క్రిప్టోకరెన్సీ స్పెసిఫికేషన్‌లు ఉన్నాయి. బిట్‌కాయిన్ వంటి ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ క్రిప్టోకరెన్సీ సిస్టమ్‌లో, లెడ్జర్‌ల భద్రత, సమగ్రత మరియు సమతుల్యత మైనర్లుగా సూచించబడే పరస్పర అపనమ్మకం గల పార్టీల సంఘం ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది. మైనర్లు తమ కంప్యూటర్‌లను ఒక నిర్దిష్ట టైమ్‌స్టాంపింగ్ స్కీమ్‌కు అనుగుణంగా లెడ్జర్‌కి జోడించి, లావాదేవీలను ధృవీకరించడానికి మరియు టైమ్‌స్టాంప్ చేయడంలో సహాయపడతారు.
[[దస్త్రం:పాయింట్ ఆఫ్ స్కేల్.png|alt=పాయింట్-ఆఫ్-సేల్ (POS) టెర్మినల్ అనేది రిటైల్ స్థానాల్లో కార్డ్ చెల్లింపులను ప్రాసెస్ చేయడానికి హార్డ్‌వేర్ సిస్టమ్. క్రెడిట్ మరియు డెబిట్ కార్డుల యొక్క మాగ్నెటిక్ స్ట్రిప్స్ చదవడానికి సాఫ్ట్‌వేర్ హార్డ్‌వేర్‌లో పొందుపరచబడింది.|thumb|పాయింట్-ఆఫ్-సేల్ (POS) టెర్మినల్ అనేది రిటైల్ స్థానాల్లో కార్డ్ చెల్లింపులను ప్రాసెస్ చేయడానికి హార్డ్‌వేర్ సిస్టమ్. క్రెడిట్ మరియు డెబిట్ కార్డుల మాగ్నెటిక్ స్ట్రిప్స్ చదవడానికి సాఫ్ట్‌వేర్ హార్డ్‌వేర్‌లో పొందుపరచబడింది.]]
ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ (పాయింట్ ఆఫ్ స్కేల్) బ్లాక్‌చెయిన్‌లో, లావాదేవీలు అనుబంధిత క్రిప్టోకరెన్సీని కలిగి ఉన్నవారిచే ధృవీకరించబడతాయి, కొన్నిసార్లు స్టాక్ పూల్స్‌లో కలిసి ఉంటాయి.

చాలా క్రిప్టోకరెన్సీలు ఆ కరెన్సీ ఉత్పత్తిని క్రమంగా తగ్గించడానికి రూపొందించబడ్డాయి, ఆ కరెన్సీ మొత్తం ఎప్పటికీ చెలామణిలో ఉండే మొత్తంపై పరిమితిని ఉంచుతుంది. ఆర్థిక సంస్థల వద్ద ఉన్న సాధారణ కరెన్సీలతో పోలిస్తే లేదా చేతిలో నగదుగా ఉంచబడినప్పుడు, క్రిప్టోకరెన్సీలను చట్ట అమలు చేసేవారు స్వాధీనం చేసుకోవడం చాలా కష్టం.

=== ఆర్థిక శాస్త్రం ===
క్రిప్టోకరెన్సీలు ప్రాథమికంగా ఇప్పటికే ఉన్న బ్యాంకింగ్ మరియు ప్రభుత్వ సంస్థల వెలుపల ఉపయోగించబడతాయి మరియు ఇంటర్నెట్ ద్వారా మార్పిడి చేయబడతాయి.

==== బ్లాక్ రివార్డ్స్ ====
బిట్‌కాయిన్ వంటి ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ క్రిప్టోకరెన్సీలు మైనర్‌లకు బ్లాక్ రివార్డ్ ప్రోత్సాహకాలను అందిస్తాయి. మైనర్లకు బ్లాక్ రివార్డ్‌లు లేదా లావాదేవీల రుసుము చెల్లించడం అనేది బ్లాక్‌చెయిన్ భద్రతను ప్రభావితం చేయదని ఒక అవ్యక్త నమ్మకం ఉంది, అయితే కొన్ని పరిస్థితులలో ఇది జరగకపోవచ్చు అని ఒక అధ్యయనం సూచిస్తుంది.

క్రిప్టోకరెన్సీ ప్రస్తుత విలువ, దీర్ఘకాలిక విలువ కాదు, ఖరీదైన మైనింగ్ కార్యకలాపాలలో పాల్గొనడానికి మైనర్‌లను ప్రోత్సహించడానికి రివార్డ్ స్కీమ్‌కు మద్దతు ఇస్తుంది. ప్రస్తుత బిట్‌కాయిన్ డిజైన్ చాలా అసమర్థంగా ఉందని, సమర్థవంతమైన నగదు వ్యవస్థకు సంబంధించి 1.4% సంక్షేమ నష్టాన్ని కలిగిస్తుందని కొన్ని వర్గాలు పేర్కొన్నాయి. ఈ అసమర్థతకు ప్రధాన మూలం పెద్ద మైనింగ్ ఖర్చు, ఇది సంవత్సరానికి US$360 మిలియన్లుగా అంచనా వేయబడింది. బిట్‌కాయిన్‌ను చెల్లింపు సాధనంగా ఉపయోగించడం ఉత్తమం కావడానికి ముందు 230% ద్రవ్యోల్బణ రేటుతో నగదు వ్యవస్థను అంగీకరించడానికి సిద్ధంగా ఉన్న వినియోగదారులుగా ఇది అనువదిస్తుంది. అయినప్పటికీ, నాణెం సృష్టి రేటును ఆప్టిమైజ్ చేయడం మరియు లావాదేవీల రుసుములను తగ్గించడం ద్వారా బిట్‌కాయిన్ వ్యవస్థ సామర్థ్యాన్ని గణనీయంగా మెరుగుపరచవచ్చు. ఏకాభిప్రాయ ప్రోటోకాల్‌ను పూర్తిగా మార్చడం ద్వారా అసమర్థమైన మైనింగ్ కార్యకలాపాలను తొలగించడం మరొక సంభావ్య మెరుగుదల.

==== లావాదేవీ ఫీజు ====
క్రిప్టోకరెన్సీ కోసం లావాదేవీ రుసుములు ప్రధానంగా ఆ సమయంలో నెట్‌వర్క్ సామర్థ్యం సరఫరాపై ఆధారపడి ఉంటాయి, వేగవంతమైన లావాదేవీ కోసం కరెన్సీ హోల్డర్ నుండి డిమాండ్‌పై ఆధారపడి ఉంటుంది. కరెన్సీ హోల్డర్ నిర్దిష్ట లావాదేవీ రుసుమును ఎంచుకోవచ్చు, అయితే నెట్‌వర్క్ సంస్థలు లావాదేవీలను ప్రాసెస్ చేస్తాయి. అత్యధిక ఆఫర్ ఫీజు నుండి తక్కువ వరకు క్రిప్టోకరెన్సీ ఎక్స్ఛేంజీలు ప్రాధాన్య ప్రత్యామ్నాయాలను అందించడం ద్వారా కరెన్సీ హోల్డర్ల కోసం ప్రక్రియను సులభతరం చేస్తాయి మరియు అభ్యర్థించిన సమయంలో లావాదేవీని ప్రాసెస్ చేయడానికి ఏ రుసుము కారణమవుతుందో నిర్ణయించవచ్చు.

==== మార్పిడి ====
క్రిప్టోకరెన్సీ ఎక్స్ఛేంజీలు కస్టమర్‌లు క్రిప్టోకరెన్సీలను ఇతర ఆస్తుల కోసం, సంప్రదాయ ఫియట్ మనీ లేదా వివిధ డిజిటల్ కరెన్సీల మధ్య వ్యాపారం చేయడానికి అనుమతిస్తాయి.

క్రిప్టో మార్కెట్‌ప్లేస్‌లు పెట్టుబడిదారుడు సరైన ధరకు కొనుగోలు లేదా వ్యాపారాన్ని పూర్తి చేస్తున్నాడని హామీ ఇవ్వదు. ఫలితంగా, చాలా మంది పెట్టుబడిదారులు అనేక మార్కెట్లలో ధరలో వ్యత్యాసాన్ని కనుగొనడానికి ఆర్బిట్రేజీని ఉపయోగించడం ద్వారా దీని ప్రయోజనాన్ని పొందుతారు.

==== ఎటిఎం ====
[[దస్త్రం:Bitcoin atm.png|thumb|బిట్‌కాయిన్ ఎటిఎం]]
రోబోకోయిన్ వ్యవస్థాపకుడు జోర్డాన్ కెల్లీ, 20 ఫిబ్రవరి 2014న యునైటెడ్ స్టేట్స్‌లో మొదటి బిట్‌కాయిన్ ఎటిఎంను ప్రారంభించారు. ఆస్టిన్, టెక్సాస్‌లో ఏర్పాటు చేసిన కియోస్క్ బ్యాంక్ ఎటిఎంల మాదిరిగానే ఉంటుంది, అయితే డ్రైవింగ్ లైసెన్స్ వంటి ప్రభుత్వం జారీ చేసిన గుర్తింపును చదవడానికి స్కానర్‌లను కలిగి ఉంది. వినియోగదారుల గుర్తింపులను నిర్ధారించడానికి పాస్‌పోర్ట్.

'''ఎల్ సల్వడార్''' 

9 జూన్ 2021న, ఎల్ సాల్వడార్ బిట్‌కాయిన్‌ను చట్టబద్ధమైన టెండర్‌గా స్వీకరిస్తున్నట్లు ప్రకటించింది, అలా చేసిన మొదటి దేశం.

'''టర్కీ'''

టర్కీ సెంట్రల్ బ్యాంక్, సెంట్రల్ బ్యాంక్ ఆఫ్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ టర్కీ, క్రిప్టోకరెన్సీలు మరియు క్రిప్టో ఆస్తులను కొనుగోళ్ల కోసం 30 ఏప్రిల్ 2021 నుండి ఉపయోగించడాన్ని నిషేధించింది, అటువంటి చెల్లింపుల కోసం క్రిప్టోకరెన్సీలను ఉపయోగించడం వలన గణనీయమైన లావాదేవీల నష్టాలు ఉంటాయి.</text>
      <sha1>al3sgl0ndcdlrwgqnoxqwupri8jhkhm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606591</id>
      <parentid>3606589</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:20:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pravallika16</username>
        <id>115200</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32695" xml:space="preserve">== క్రిప్టోకరెన్సీ ==
[[దస్త్రం:క్రిప్టోకరెన్సీ.jpg|thumb|క్రిప్టోకరెన్సీ]]
క్రిప్టో-కరెన్సీ&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Milutinović|first=Monia|date=2018|title=Cryptocurrency|url=http://scindeks.ceon.rs/Article.aspx?artid=0350-137X1801105M|journal=Ekonomika|volume=64|issue=1|pages=105–122|doi=10.5937/ekonomika1801105M|issn=0350-137X}}&lt;/ref&gt; లేదా క్రిప్టో అనేది [[కంప్యూటర్ నెట్వర్క్|కంప్యూటర్ నెట్‌వర్క్]] ద్వారా మార్పిడి మాధ్యమంగా పని చేయడానికి రూపొందించబడిన డిజిటల్ కరెన్సీ, ఇది ప్రభుత్వం లేదా బ్యాంక్ వంటి ఏ కేంద్ర అధికారంపై ఆధారపడదు.

వ్యక్తిగత నాణేల యాజమాన్య రికార్డులు డిజిటల్ లెడ్జర్‌లో నిల్వ చేయబడతాయి, ఇది లావాదేవీ రికార్డులను భద్రపరచడానికి, అదనపు నాణేల సృష్టిని నియంత్రించడానికి, నాణేల యాజమాన్యం బదిలీని ధృవీకరించడానికి బలమైన క్రిప్టోగ్రఫీని ఉపయోగించే కంప్యూటరీకరించిన డేటాబేస్.

వారి పేరు ఉన్నప్పటికీ, క్రిప్టోకరెన్సీలు సాంప్రదాయక అర్థంలో కరెన్సీలుగా పరిగణించబడవు, వాటికి వివిధ రకాల చికిత్సలు వర్తింపజేయబడ్డాయి, వీటిలో వస్తువులు, సెక్యూరిటీలు, అలాగే కరెన్సీల వంటి వర్గీకరణతో సహా, క్రిప్టోకరెన్సీలు సాధారణంగా ఆచరణలో ఒక ప్రత్యేకమైన ఆస్తి తరగతిగా పరిగణించబడతాయి. కొన్ని క్రిప్టో పథకాలు క్రిప్టోకరెన్సీని నిర్వహించడానికి వాలిడేటర్‌లను ఉపయోగిస్తాయి. ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ మోడల్‌లో, యజమానులు తమ టోకెన్‌లను కొలేటరల్‌గా ఉంచారు. ప్రతిఫలంగా, వారు వాటాను కలిగి ఉన్న మొత్తానికి అనులోమానుపాతంలో టోకెన్‌పై అధికారాన్ని పొందుతారు. సాధారణంగా, ఈ టోకెన్ స్టేకర్‌లు నెట్‌వర్క్ రుసుములు, కొత్తగా ముద్రించిన టోకెన్‌లు లేదా అలాంటి ఇతర రివార్డ్ మెకానిజమ్‌ల ద్వారా కాలక్రమేణా టోకెన్‌లో అదనపు యాజమాన్యాన్ని పొందుతారు.

క్రిప్టోకరెన్సీ భౌతిక రూపంలో ఉండదు (కాగితపు డబ్బు వంటివి), సాధారణంగా కేంద్ర అధికారం ద్వారా జారీ చేయబడదు. క్రిప్టోకరెన్సీలు సాధారణంగా సెంట్రల్ బ్యాంక్ డిజిటల్ కరెన్సీ (CBDC)కి విరుద్ధంగా వికేంద్రీకృత నియంత్రణను ఉపయోగిస్తాయి. క్రిప్టోకరెన్సీని ముద్రించినప్పుడు లేదా జారీ చేయడానికి ముందు సృష్టించబడినప్పుడు లేదా ఒకే జారీచేసేవారు జారీ చేసినప్పుడు, అది సాధారణంగా కేంద్రీకృతంగా పరిగణించబడుతుంది. వికేంద్రీకృత నియంత్రణతో అమలు చేయబడినప్పుడు, ప్రతి క్రిప్టోకరెన్సీ పంపిణీ చేయబడిన లెడ్జర్ సాంకేతికత ద్వారా పనిచేస్తుంది, సాధారణంగా ఒక బ్లాక్‌చెయిన్, ఇది ప్రజా ఆర్థిక లావాదేవీల డేటాబేస్‌గా పనిచేస్తుంది.[11] కరెన్సీలు, వస్తువులు, స్టాక్‌లు, అలాగే స్థూల ఆర్థిక కారకాలు వంటి సాంప్రదాయ ఆస్తి తరగతులు క్రిప్టోకరెన్సీ రాబడికి నిరాడంబరమైన బహిర్గతం కలిగి ఉంటాయి.

మొదటి వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ బిట్‌కాయిన్, ఇది మొదటిసారిగా 2009లో ఓపెన్ సోర్స్ సాఫ్ట్‌వేర్‌గా విడుదలైంది. మార్చి 2022 నాటికి మార్కెట్‌లో 9,000 కంటే ఎక్కువ ఇతర క్రిప్టోకరెన్సీలు ఉన్నాయి, వీటిలో 70 కంటే ఎక్కువ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ $1 బిలియన్‌కు మించి ఉంది.

=== చరిత్ర ===
[[దస్త్రం:David chaun.png|thumb|'''''క్రిప్టోగ్రాఫర్''''' '''''డేవిడ్ చౌమ్''''']]
[[దస్త్రం:TUNNY Cryptographic Machine.png|thumb|గూఢ లిపి శాస్త్ర యంత్రం]]
[[దస్త్రం:లైట్ కాయిన్.png|thumb|'''లైట్ కాయిన్''']]
1983లో, అమెరికన్ '''''క్రిప్టోగ్రాఫర్''''' '''''డేవిడ్ చౌమ్''''' ఎకాష్ అనే అనామక క్రిప్టోగ్రాఫిక్ ఎలక్ట్రానిక్ డబ్బును రూపొందించాడు.

తరువాత, 1995లో, అతను దానిని క్రిప్టోగ్రాఫిక్ ఎలక్ట్రానిక్ చెల్లింపుల ప్రారంభ రూపమైన డిజికాష్ ద్వారా అమలు చేసాడు. బ్యాంకు నుండి నోట్లను ఉపసంహరించుకోవడానికి, గ్రహీతకు పంపబడే ముందు నిర్దిష్ట ఎన్‌క్రిప్టెడ్ కీలను సూచించడానికి డిజిక్యాష్ వినియోగదారు సాఫ్ట్‌వేర్ అవసరం. ఇది డిజిటల్ కరెన్సీని జారీ చేసే బ్యాంక్, ప్రభుత్వం లేదా ఏదైనా మూడవ పక్షం ద్వారా గుర్తించలేని విధంగా అనుమతించబడింది.

1996లో, నేషనల్ సెక్యూరిటీ ఏజెన్సీ హౌ టు మేక్ ఎ మింట్: ది క్రిప్టోగ్రఫీ ఆఫ్ అనామక ఎలక్ట్రానిక్ క్యాష్ అనే పత్రాన్ని ప్రచురించింది, ఇది క్రిప్టోకరెన్సీ వ్యవస్థను వివరిస్తుంది, దీనిని మొదట ఎం.ఐ.టి మెయిలింగ్ జాబితాలో ప్రచురించింది, తరువాత 1997లో ది అమెరికన్ లా రివ్యూలో ప్రచురించింది.

1997 పుస్తకంలో, విలియం రీస్-మోగ్, జేమ్స్ డేల్ డేవిడ్సన్ రచించిన ది సావరిన్ ఇండివిజువల్, సమాచార యుగంలో ఉపయోగించిన కరెన్సీ &quot;భౌతిక అస్తిత్వం లేని గణిత అల్గారిథమ్‌లను&quot; ఉపయోగిస్తుందని రచయితలు అంచనా వేశారు. క్రిప్టోకరెన్సీ సంఘం పుస్తకం దావాను &quot;ప్రవచనం&quot;గా పిలుస్తుంది.

1998లో, వీ డై &quot;బి-మనీ&quot; వివరణను ప్రచురించారు, ఇది అనామక, పంపిణీ చేయబడిన ఎలక్ట్రానిక్ నగదు వ్యవస్థగా వర్గీకరించబడింది. కొంతకాలం తర్వాత, నిక్ స్జాబో బిట్ గోల్డ్ గురించి వివరించాడు. బిట్‌కాయిన్, దానిని అనుసరించే ఇతర క్రిప్టోకరెన్సీల మాదిరిగానే, బిట్ గోల్డ్ (తర్వాత బంగారం-ఆధారిత మార్పిడి, బిట్‌గోల్డ్‌తో గందరగోళం చెందకూడదు) ఎలక్ట్రానిక్ కరెన్సీ సిస్టమ్‌గా వర్ణించబడింది, దీనికి వినియోగదారులు క్రిప్టోగ్రాఫికల్‌గా కలిసి ఉండే పరిష్కారాలతో పని పనితీరు రుజువును పూర్తి చేయాల్సి ఉంటుంది., ప్రచురించబడింది.

2009లో, మొదటి వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ, బిట్‌కాయిన్, బహుశా మారుపేరు డెవలపర్ సతోషి నకమోటోచే సృష్టించబడింది. ఇది దాని ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ స్కీమ్‌లో SHA-256, క్రిప్టోగ్రాఫిక్ హాష్ ఫంక్షన్‌ను ఉపయోగించింది. ఏప్రిల్ 2011లో, నేమ్‌కాయిన్ వికేంద్రీకృత DNSను రూపొందించే ప్రయత్నంగా రూపొందించబడింది, ఇది ఇంటర్నెట్ సెన్సార్‌షిప్‌ను చాలా కష్టతరం చేస్తుంది. వెంటనే, అక్టోబర్ 2011లో, '''లైట్ కాయిన్''' విడుదల చేయబడింది, ఇది SHA-256కి బదులుగా స్క్రిప్ట్‌ని హ్యాష్ ఫంక్షన్‌గా ఉపయోగించింది. మరొక ప్రముఖ క్రిప్టోకరెన్సీ, పీర్‌కాయిన్, ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్/ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ హైబ్రిడ్‌ను ఉపయోగించింది.

6 ఆగష్టు 2014న, UK తన ట్రెజరీ క్రిప్టోకరెన్సీల అధ్యయనాన్ని ప్రారంభించిందని, UK ఆర్థిక వ్యవస్థలో ఏ పాత్ర పోషించగలదని ప్రకటించింది. నియంత్రణను పరిగణించాలా వద్దా అనేదానిపై కూడా అధ్యయనం నివేదించాల్సి ఉంది. దీని తుది నివేదిక 2018లో ప్రచురించబడింది,, ఇది జనవరి 2021లో క్రిప్టోఅసెట్‌లు, స్టేబుల్‌కాయిన్‌లపై సంప్రదింపులను జారీ చేసింది.[28]

జూన్ 2021లో, ఎల్ సాల్వడార్ బిట్‌కాయిన్‌ని చట్టబద్ధమైన టెండర్‌గా అంగీకరించిన మొదటి దేశంగా అవతరించింది, క్రిప్టోకరెన్సీని వర్గీకరిస్తూ అధ్యక్షుడు నయీబ్ బుకెలే సమర్పించిన బిల్లును ఆమోదించడానికి శాసనసభ 62–22 ఓట్లతో ఆమోదించిన తర్వాత.

ఆగస్ట్ 2021లో, బిట్‌కాయిన్ వంటి క్రిప్టోకరెన్సీలను గుర్తించి నియంత్రించేందుకు క్యూబా రిజల్యూషన్ 215ని అనుసరించింది.

సెప్టెంబరు 2021లో, క్రిప్టోకరెన్సీకి అతిపెద్ద మార్కెట్ అయిన చైనా ప్రభుత్వం, అన్ని క్రిప్టోకరెన్సీ లావాదేవీలను చట్టవిరుద్ధమని ప్రకటించింది, గతంలో చైనాలో మధ్యవర్తులు, మైనర్ల కార్యకలాపాలను నిషేధించిన క్రిప్టోకరెన్సీపై అణిచివేతను పూర్తి చేసింది.

=== అధికారిక నిర్వచనం ===
జాన్ లాన్స్కీ ప్రకారం, క్రిప్టోకరెన్సీ అనేది ఆరు షరతులకు అనుగుణంగా ఉండే వ్యవస్థ:

# వ్యవస్థకు కేంద్ర అధికారం అవసరం లేదు; దాని రాష్ట్రం పంపిణీ చేయబడిన ఏకాభిప్రాయం ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది.
# సిస్టమ్ క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్లు, వాటి యాజమాన్యం అవలోకనాన్ని ఉంచుతుంది.
# కొత్త క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్‌లను సృష్టించవచ్చో లేదో సిస్టమ్ నిర్వచిస్తుంది. కొత్త క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్‌లను సృష్టించగలిగితే, సిస్టమ్ వాటి మూలం పరిస్థితులను, ఈ కొత్త యూనిట్‌ల యాజమాన్యాన్ని ఎలా నిర్ణయించాలో నిర్వచిస్తుంది.
# క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్ల యాజమాన్యం ప్రత్యేకంగా క్రిప్టోగ్రాఫికల్‌గా నిరూపించబడుతుంది.
# క్రిప్టోగ్రాఫిక్ యూనిట్ల యాజమాన్యం మార్చబడిన లావాదేవీలను నిర్వహించడానికి సిస్టమ్ అనుమతిస్తుంది. ఈ యూనిట్ల ప్రస్తుత యాజమాన్యాన్ని రుజువు చేసే ఎంటిటీ ద్వారా మాత్రమే లావాదేవీ ప్రకటన జారీ చేయబడుతుంది.
# ఒకే క్రిప్టోగ్రాఫిక్ యూనిట్ల యాజమాన్యాన్ని మార్చడానికి రెండు వేర్వేరు సూచనలు ఏకకాలంలో నమోదు చేయబడితే, సిస్టమ్ వాటిలో ఒకదానిని అమలు చేస్తుంది.

మార్చి 2018లో, క్రిప్టోకరెన్సీ అనే పదం మెరియం-వెబ్‌స్టర్ డిక్షనరీకి జోడించబడింది.

=== ఆర్కిటెక్చర్ ===
[[దస్త్రం:ఫెడరల్ రిజర్వ్.png|thumb|250x250px|ఫెడరల్ రిజర్వ్ సిస్టమ్ అనేది యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ అమెరికా కేంద్ర బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థ. ఆర్థిక సంక్షోభాల నుండి ఉపశమనం పొందేందుకు ద్రవ్య వ్యవస్థపై కేంద్ర నియంత్రణ కోసం కోరికకు దారితీసిన ఆర్థిక భయాందోళనల పరంపర తర్వాత, ఫెడరల్ రిజర్వ్ చట్టం అమలులోకి రావడంతో ఇది డిసెంబర్ 23, 1913న రూపొందించబడింది.]]
వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ మొత్తం క్రిప్టోకరెన్సీ వ్యవస్థ ద్వారా సమిష్టిగా ఉత్పత్తి చేయబడుతుంది, ఇది సిస్టమ్ సృష్టించబడినప్పుడు నిర్వచించబడిన మరియు బహిరంగంగా పేర్కొనబడిన రేటుతో. US ఫెడరల్ రిజర్వ్ సిస్టమ్ వంటి కేంద్రీకృత బ్యాంకింగ్ మరియు ఆర్థిక వ్యవస్థలలో, కార్పొరేట్ బోర్డులు లేదా ప్రభుత్వాలు కరెన్సీ సరఫరాను నియంత్రిస్తాయి. వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ విషయంలో, కంపెనీలు లేదా ప్రభుత్వాలు కొత్త యూనిట్లను ఉత్పత్తి చేయలేవు మరియు ఇప్పటివరకు మద్దతు ఇవ్వలేదు. ఆస్తుల విలువను కలిగి ఉన్న ఇతర సంస్థలు, బ్యాంకులు లేదా కార్పొరేట్ సంస్థల కోసం. వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీలపై ఆధారపడిన సాంకేతిక వ్యవస్థ సతోషి నకమోటో అని పిలువబడే సమూహం లేదా వ్యక్తిచే సృష్టించబడింది.

మే 2018 నాటికి, 1,800 పైగా క్రిప్టోకరెన్సీ స్పెసిఫికేషన్‌లు ఉన్నాయి. బిట్‌కాయిన్ వంటి ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ క్రిప్టోకరెన్సీ సిస్టమ్‌లో, లెడ్జర్‌ల భద్రత, సమగ్రత మరియు సమతుల్యత మైనర్లుగా సూచించబడే పరస్పర అపనమ్మకం గల పార్టీల సంఘం ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది. మైనర్లు తమ కంప్యూటర్‌లను ఒక నిర్దిష్ట టైమ్‌స్టాంపింగ్ స్కీమ్‌కు అనుగుణంగా లెడ్జర్‌కి జోడించి, లావాదేవీలను ధృవీకరించడానికి మరియు టైమ్‌స్టాంప్ చేయడంలో సహాయపడతారు.
[[దస్త్రం:పాయింట్ ఆఫ్ స్కేల్.png|alt=పాయింట్-ఆఫ్-సేల్ (POS) టెర్మినల్ అనేది రిటైల్ స్థానాల్లో కార్డ్ చెల్లింపులను ప్రాసెస్ చేయడానికి హార్డ్‌వేర్ సిస్టమ్. క్రెడిట్ మరియు డెబిట్ కార్డుల యొక్క మాగ్నెటిక్ స్ట్రిప్స్ చదవడానికి సాఫ్ట్‌వేర్ హార్డ్‌వేర్‌లో పొందుపరచబడింది.|thumb|పాయింట్-ఆఫ్-సేల్ (POS) టెర్మినల్ అనేది రిటైల్ స్థానాల్లో కార్డ్ చెల్లింపులను ప్రాసెస్ చేయడానికి హార్డ్‌వేర్ సిస్టమ్. క్రెడిట్ మరియు డెబిట్ కార్డుల మాగ్నెటిక్ స్ట్రిప్స్ చదవడానికి సాఫ్ట్‌వేర్ హార్డ్‌వేర్‌లో పొందుపరచబడింది.]]
ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ (పాయింట్ ఆఫ్ స్కేల్) బ్లాక్‌చెయిన్‌లో, లావాదేవీలు అనుబంధిత క్రిప్టోకరెన్సీని కలిగి ఉన్నవారిచే ధృవీకరించబడతాయి, కొన్నిసార్లు స్టాక్ పూల్స్‌లో కలిసి ఉంటాయి.

చాలా క్రిప్టోకరెన్సీలు ఆ కరెన్సీ ఉత్పత్తిని క్రమంగా తగ్గించడానికి రూపొందించబడ్డాయి, ఆ కరెన్సీ మొత్తం ఎప్పటికీ చెలామణిలో ఉండే మొత్తంపై పరిమితిని ఉంచుతుంది. ఆర్థిక సంస్థల వద్ద ఉన్న సాధారణ కరెన్సీలతో పోలిస్తే లేదా చేతిలో నగదుగా ఉంచబడినప్పుడు, క్రిప్టోకరెన్సీలను చట్ట అమలు చేసేవారు స్వాధీనం చేసుకోవడం చాలా కష్టం.

=== ఆర్థిక శాస్త్రం ===
క్రిప్టోకరెన్సీలు ప్రాథమికంగా ఇప్పటికే ఉన్న బ్యాంకింగ్ మరియు ప్రభుత్వ సంస్థల వెలుపల ఉపయోగించబడతాయి మరియు ఇంటర్నెట్ ద్వారా మార్పిడి చేయబడతాయి.

==== బ్లాక్ రివార్డ్స్ ====
బిట్‌కాయిన్ వంటి ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ క్రిప్టోకరెన్సీలు మైనర్‌లకు బ్లాక్ రివార్డ్ ప్రోత్సాహకాలను అందిస్తాయి. మైనర్లకు బ్లాక్ రివార్డ్‌లు లేదా లావాదేవీల రుసుము చెల్లించడం అనేది బ్లాక్‌చెయిన్ భద్రతను ప్రభావితం చేయదని ఒక అవ్యక్త నమ్మకం ఉంది, అయితే కొన్ని పరిస్థితులలో ఇది జరగకపోవచ్చు అని ఒక అధ్యయనం సూచిస్తుంది.

క్రిప్టోకరెన్సీ ప్రస్తుత విలువ, దీర్ఘకాలిక విలువ కాదు, ఖరీదైన మైనింగ్ కార్యకలాపాలలో పాల్గొనడానికి మైనర్‌లను ప్రోత్సహించడానికి రివార్డ్ స్కీమ్‌కు మద్దతు ఇస్తుంది. ప్రస్తుత బిట్‌కాయిన్ డిజైన్ చాలా అసమర్థంగా ఉందని, సమర్థవంతమైన నగదు వ్యవస్థకు సంబంధించి 1.4% సంక్షేమ నష్టాన్ని కలిగిస్తుందని కొన్ని వర్గాలు పేర్కొన్నాయి. ఈ అసమర్థతకు ప్రధాన మూలం పెద్ద మైనింగ్ ఖర్చు, ఇది సంవత్సరానికి US$360 మిలియన్లుగా అంచనా వేయబడింది. బిట్‌కాయిన్‌ను చెల్లింపు సాధనంగా ఉపయోగించడం ఉత్తమం కావడానికి ముందు 230% ద్రవ్యోల్బణ రేటుతో నగదు వ్యవస్థను అంగీకరించడానికి సిద్ధంగా ఉన్న వినియోగదారులుగా ఇది అనువదిస్తుంది. అయినప్పటికీ, నాణెం సృష్టి రేటును ఆప్టిమైజ్ చేయడం మరియు లావాదేవీల రుసుములను తగ్గించడం ద్వారా బిట్‌కాయిన్ వ్యవస్థ సామర్థ్యాన్ని గణనీయంగా మెరుగుపరచవచ్చు. ఏకాభిప్రాయ ప్రోటోకాల్‌ను పూర్తిగా మార్చడం ద్వారా అసమర్థమైన మైనింగ్ కార్యకలాపాలను తొలగించడం మరొక సంభావ్య మెరుగుదల.

==== లావాదేవీ ఫీజు ====
క్రిప్టోకరెన్సీ కోసం లావాదేవీ రుసుములు ప్రధానంగా ఆ సమయంలో నెట్‌వర్క్ సామర్థ్యం సరఫరాపై ఆధారపడి ఉంటాయి, వేగవంతమైన లావాదేవీ కోసం కరెన్సీ హోల్డర్ నుండి డిమాండ్‌పై ఆధారపడి ఉంటుంది. కరెన్సీ హోల్డర్ నిర్దిష్ట లావాదేవీ రుసుమును ఎంచుకోవచ్చు, అయితే నెట్‌వర్క్ సంస్థలు లావాదేవీలను ప్రాసెస్ చేస్తాయి. అత్యధిక ఆఫర్ ఫీజు నుండి తక్కువ వరకు క్రిప్టోకరెన్సీ ఎక్స్ఛేంజీలు ప్రాధాన్య ప్రత్యామ్నాయాలను అందించడం ద్వారా కరెన్సీ హోల్డర్ల కోసం ప్రక్రియను సులభతరం చేస్తాయి మరియు అభ్యర్థించిన సమయంలో లావాదేవీని ప్రాసెస్ చేయడానికి ఏ రుసుము కారణమవుతుందో నిర్ణయించవచ్చు.

==== మార్పిడి ====
క్రిప్టోకరెన్సీ ఎక్స్ఛేంజీలు కస్టమర్‌లు క్రిప్టోకరెన్సీలను ఇతర ఆస్తుల కోసం, సంప్రదాయ ఫియట్ మనీ లేదా వివిధ డిజిటల్ కరెన్సీల మధ్య వ్యాపారం చేయడానికి అనుమతిస్తాయి.

క్రిప్టో మార్కెట్‌ప్లేస్‌లు పెట్టుబడిదారుడు సరైన ధరకు కొనుగోలు లేదా వ్యాపారాన్ని పూర్తి చేస్తున్నాడని హామీ ఇవ్వదు. ఫలితంగా, చాలా మంది పెట్టుబడిదారులు అనేక మార్కెట్లలో ధరలో వ్యత్యాసాన్ని కనుగొనడానికి ఆర్బిట్రేజీని ఉపయోగించడం ద్వారా దీని ప్రయోజనాన్ని పొందుతారు.

==== ఎటిఎం ====
[[దస్త్రం:Bitcoin atm.png|thumb|బిట్‌కాయిన్ ఎటిఎం]]
రోబోకోయిన్ వ్యవస్థాపకుడు జోర్డాన్ కెల్లీ, 20 ఫిబ్రవరి 2014న యునైటెడ్ స్టేట్స్‌లో మొదటి బిట్‌కాయిన్ ఎటిఎంను ప్రారంభించారు. ఆస్టిన్, టెక్సాస్‌లో ఏర్పాటు చేసిన కియోస్క్ బ్యాంక్ ఎటిఎంల మాదిరిగానే ఉంటుంది, అయితే డ్రైవింగ్ లైసెన్స్ వంటి ప్రభుత్వం జారీ చేసిన గుర్తింపును చదవడానికి స్కానర్‌లను కలిగి ఉంది. వినియోగదారుల గుర్తింపులను నిర్ధారించడానికి పాస్‌పోర్ట్.

'''ఎల్ సల్వడార్''' 

9 జూన్ 2021న, ఎల్ సాల్వడార్ బిట్‌కాయిన్‌ను చట్టబద్ధమైన టెండర్‌గా స్వీకరిస్తున్నట్లు ప్రకటించింది, అలా చేసిన మొదటి దేశం.

'''టర్కీ'''

టర్కీ సెంట్రల్ బ్యాంక్, సెంట్రల్ బ్యాంక్ ఆఫ్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ టర్కీ, క్రిప్టోకరెన్సీలు మరియు క్రిప్టో ఆస్తులను కొనుగోళ్ల కోసం 30 ఏప్రిల్ 2021 నుండి ఉపయోగించడాన్ని నిషేధించింది, అటువంటి చెల్లింపుల కోసం క్రిప్టోకరెన్సీలను ఉపయోగించడం వలన గణనీయమైన లావాదేవీల నష్టాలు ఉంటాయి.</text>
      <sha1>520dhlbomzkymlzbsbqsa5l0idio9v1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606624</id>
      <parentid>3606591</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:36:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Túrelio</username>
        <id>6998</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]]) [[c:COM:Duplicate|Duplicate]]: [[File:David chaun.png]] → [[File:Chaum.jpg]] Exact or scaled-down duplicate: [[c::File:Chaum.jpg]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32689" xml:space="preserve">== క్రిప్టోకరెన్సీ ==
[[దస్త్రం:క్రిప్టోకరెన్సీ.jpg|thumb|క్రిప్టోకరెన్సీ]]
క్రిప్టో-కరెన్సీ&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Milutinović|first=Monia|date=2018|title=Cryptocurrency|url=http://scindeks.ceon.rs/Article.aspx?artid=0350-137X1801105M|journal=Ekonomika|volume=64|issue=1|pages=105–122|doi=10.5937/ekonomika1801105M|issn=0350-137X}}&lt;/ref&gt; లేదా క్రిప్టో అనేది [[కంప్యూటర్ నెట్వర్క్|కంప్యూటర్ నెట్‌వర్క్]] ద్వారా మార్పిడి మాధ్యమంగా పని చేయడానికి రూపొందించబడిన డిజిటల్ కరెన్సీ, ఇది ప్రభుత్వం లేదా బ్యాంక్ వంటి ఏ కేంద్ర అధికారంపై ఆధారపడదు.

వ్యక్తిగత నాణేల యాజమాన్య రికార్డులు డిజిటల్ లెడ్జర్‌లో నిల్వ చేయబడతాయి, ఇది లావాదేవీ రికార్డులను భద్రపరచడానికి, అదనపు నాణేల సృష్టిని నియంత్రించడానికి, నాణేల యాజమాన్యం బదిలీని ధృవీకరించడానికి బలమైన క్రిప్టోగ్రఫీని ఉపయోగించే కంప్యూటరీకరించిన డేటాబేస్.

వారి పేరు ఉన్నప్పటికీ, క్రిప్టోకరెన్సీలు సాంప్రదాయక అర్థంలో కరెన్సీలుగా పరిగణించబడవు, వాటికి వివిధ రకాల చికిత్సలు వర్తింపజేయబడ్డాయి, వీటిలో వస్తువులు, సెక్యూరిటీలు, అలాగే కరెన్సీల వంటి వర్గీకరణతో సహా, క్రిప్టోకరెన్సీలు సాధారణంగా ఆచరణలో ఒక ప్రత్యేకమైన ఆస్తి తరగతిగా పరిగణించబడతాయి. కొన్ని క్రిప్టో పథకాలు క్రిప్టోకరెన్సీని నిర్వహించడానికి వాలిడేటర్‌లను ఉపయోగిస్తాయి. ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ మోడల్‌లో, యజమానులు తమ టోకెన్‌లను కొలేటరల్‌గా ఉంచారు. ప్రతిఫలంగా, వారు వాటాను కలిగి ఉన్న మొత్తానికి అనులోమానుపాతంలో టోకెన్‌పై అధికారాన్ని పొందుతారు. సాధారణంగా, ఈ టోకెన్ స్టేకర్‌లు నెట్‌వర్క్ రుసుములు, కొత్తగా ముద్రించిన టోకెన్‌లు లేదా అలాంటి ఇతర రివార్డ్ మెకానిజమ్‌ల ద్వారా కాలక్రమేణా టోకెన్‌లో అదనపు యాజమాన్యాన్ని పొందుతారు.

క్రిప్టోకరెన్సీ భౌతిక రూపంలో ఉండదు (కాగితపు డబ్బు వంటివి), సాధారణంగా కేంద్ర అధికారం ద్వారా జారీ చేయబడదు. క్రిప్టోకరెన్సీలు సాధారణంగా సెంట్రల్ బ్యాంక్ డిజిటల్ కరెన్సీ (CBDC)కి విరుద్ధంగా వికేంద్రీకృత నియంత్రణను ఉపయోగిస్తాయి. క్రిప్టోకరెన్సీని ముద్రించినప్పుడు లేదా జారీ చేయడానికి ముందు సృష్టించబడినప్పుడు లేదా ఒకే జారీచేసేవారు జారీ చేసినప్పుడు, అది సాధారణంగా కేంద్రీకృతంగా పరిగణించబడుతుంది. వికేంద్రీకృత నియంత్రణతో అమలు చేయబడినప్పుడు, ప్రతి క్రిప్టోకరెన్సీ పంపిణీ చేయబడిన లెడ్జర్ సాంకేతికత ద్వారా పనిచేస్తుంది, సాధారణంగా ఒక బ్లాక్‌చెయిన్, ఇది ప్రజా ఆర్థిక లావాదేవీల డేటాబేస్‌గా పనిచేస్తుంది.[11] కరెన్సీలు, వస్తువులు, స్టాక్‌లు, అలాగే స్థూల ఆర్థిక కారకాలు వంటి సాంప్రదాయ ఆస్తి తరగతులు క్రిప్టోకరెన్సీ రాబడికి నిరాడంబరమైన బహిర్గతం కలిగి ఉంటాయి.

మొదటి వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ బిట్‌కాయిన్, ఇది మొదటిసారిగా 2009లో ఓపెన్ సోర్స్ సాఫ్ట్‌వేర్‌గా విడుదలైంది. మార్చి 2022 నాటికి మార్కెట్‌లో 9,000 కంటే ఎక్కువ ఇతర క్రిప్టోకరెన్సీలు ఉన్నాయి, వీటిలో 70 కంటే ఎక్కువ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ $1 బిలియన్‌కు మించి ఉంది.

=== చరిత్ర ===
[[దస్త్రం:Chaum.jpg|thumb|'''''క్రిప్టోగ్రాఫర్''''' '''''డేవిడ్ చౌమ్''''']]
[[దస్త్రం:TUNNY Cryptographic Machine.png|thumb|గూఢ లిపి శాస్త్ర యంత్రం]]
[[దస్త్రం:లైట్ కాయిన్.png|thumb|'''లైట్ కాయిన్''']]
1983లో, అమెరికన్ '''''క్రిప్టోగ్రాఫర్''''' '''''డేవిడ్ చౌమ్''''' ఎకాష్ అనే అనామక క్రిప్టోగ్రాఫిక్ ఎలక్ట్రానిక్ డబ్బును రూపొందించాడు.

తరువాత, 1995లో, అతను దానిని క్రిప్టోగ్రాఫిక్ ఎలక్ట్రానిక్ చెల్లింపుల ప్రారంభ రూపమైన డిజికాష్ ద్వారా అమలు చేసాడు. బ్యాంకు నుండి నోట్లను ఉపసంహరించుకోవడానికి, గ్రహీతకు పంపబడే ముందు నిర్దిష్ట ఎన్‌క్రిప్టెడ్ కీలను సూచించడానికి డిజిక్యాష్ వినియోగదారు సాఫ్ట్‌వేర్ అవసరం. ఇది డిజిటల్ కరెన్సీని జారీ చేసే బ్యాంక్, ప్రభుత్వం లేదా ఏదైనా మూడవ పక్షం ద్వారా గుర్తించలేని విధంగా అనుమతించబడింది.

1996లో, నేషనల్ సెక్యూరిటీ ఏజెన్సీ హౌ టు మేక్ ఎ మింట్: ది క్రిప్టోగ్రఫీ ఆఫ్ అనామక ఎలక్ట్రానిక్ క్యాష్ అనే పత్రాన్ని ప్రచురించింది, ఇది క్రిప్టోకరెన్సీ వ్యవస్థను వివరిస్తుంది, దీనిని మొదట ఎం.ఐ.టి మెయిలింగ్ జాబితాలో ప్రచురించింది, తరువాత 1997లో ది అమెరికన్ లా రివ్యూలో ప్రచురించింది.

1997 పుస్తకంలో, విలియం రీస్-మోగ్, జేమ్స్ డేల్ డేవిడ్సన్ రచించిన ది సావరిన్ ఇండివిజువల్, సమాచార యుగంలో ఉపయోగించిన కరెన్సీ &quot;భౌతిక అస్తిత్వం లేని గణిత అల్గారిథమ్‌లను&quot; ఉపయోగిస్తుందని రచయితలు అంచనా వేశారు. క్రిప్టోకరెన్సీ సంఘం పుస్తకం దావాను &quot;ప్రవచనం&quot;గా పిలుస్తుంది.

1998లో, వీ డై &quot;బి-మనీ&quot; వివరణను ప్రచురించారు, ఇది అనామక, పంపిణీ చేయబడిన ఎలక్ట్రానిక్ నగదు వ్యవస్థగా వర్గీకరించబడింది. కొంతకాలం తర్వాత, నిక్ స్జాబో బిట్ గోల్డ్ గురించి వివరించాడు. బిట్‌కాయిన్, దానిని అనుసరించే ఇతర క్రిప్టోకరెన్సీల మాదిరిగానే, బిట్ గోల్డ్ (తర్వాత బంగారం-ఆధారిత మార్పిడి, బిట్‌గోల్డ్‌తో గందరగోళం చెందకూడదు) ఎలక్ట్రానిక్ కరెన్సీ సిస్టమ్‌గా వర్ణించబడింది, దీనికి వినియోగదారులు క్రిప్టోగ్రాఫికల్‌గా కలిసి ఉండే పరిష్కారాలతో పని పనితీరు రుజువును పూర్తి చేయాల్సి ఉంటుంది., ప్రచురించబడింది.

2009లో, మొదటి వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ, బిట్‌కాయిన్, బహుశా మారుపేరు డెవలపర్ సతోషి నకమోటోచే సృష్టించబడింది. ఇది దాని ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ స్కీమ్‌లో SHA-256, క్రిప్టోగ్రాఫిక్ హాష్ ఫంక్షన్‌ను ఉపయోగించింది. ఏప్రిల్ 2011లో, నేమ్‌కాయిన్ వికేంద్రీకృత DNSను రూపొందించే ప్రయత్నంగా రూపొందించబడింది, ఇది ఇంటర్నెట్ సెన్సార్‌షిప్‌ను చాలా కష్టతరం చేస్తుంది. వెంటనే, అక్టోబర్ 2011లో, '''లైట్ కాయిన్''' విడుదల చేయబడింది, ఇది SHA-256కి బదులుగా స్క్రిప్ట్‌ని హ్యాష్ ఫంక్షన్‌గా ఉపయోగించింది. మరొక ప్రముఖ క్రిప్టోకరెన్సీ, పీర్‌కాయిన్, ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్/ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ హైబ్రిడ్‌ను ఉపయోగించింది.

6 ఆగష్టు 2014న, UK తన ట్రెజరీ క్రిప్టోకరెన్సీల అధ్యయనాన్ని ప్రారంభించిందని, UK ఆర్థిక వ్యవస్థలో ఏ పాత్ర పోషించగలదని ప్రకటించింది. నియంత్రణను పరిగణించాలా వద్దా అనేదానిపై కూడా అధ్యయనం నివేదించాల్సి ఉంది. దీని తుది నివేదిక 2018లో ప్రచురించబడింది,, ఇది జనవరి 2021లో క్రిప్టోఅసెట్‌లు, స్టేబుల్‌కాయిన్‌లపై సంప్రదింపులను జారీ చేసింది.[28]

జూన్ 2021లో, ఎల్ సాల్వడార్ బిట్‌కాయిన్‌ని చట్టబద్ధమైన టెండర్‌గా అంగీకరించిన మొదటి దేశంగా అవతరించింది, క్రిప్టోకరెన్సీని వర్గీకరిస్తూ అధ్యక్షుడు నయీబ్ బుకెలే సమర్పించిన బిల్లును ఆమోదించడానికి శాసనసభ 62–22 ఓట్లతో ఆమోదించిన తర్వాత.

ఆగస్ట్ 2021లో, బిట్‌కాయిన్ వంటి క్రిప్టోకరెన్సీలను గుర్తించి నియంత్రించేందుకు క్యూబా రిజల్యూషన్ 215ని అనుసరించింది.

సెప్టెంబరు 2021లో, క్రిప్టోకరెన్సీకి అతిపెద్ద మార్కెట్ అయిన చైనా ప్రభుత్వం, అన్ని క్రిప్టోకరెన్సీ లావాదేవీలను చట్టవిరుద్ధమని ప్రకటించింది, గతంలో చైనాలో మధ్యవర్తులు, మైనర్ల కార్యకలాపాలను నిషేధించిన క్రిప్టోకరెన్సీపై అణిచివేతను పూర్తి చేసింది.

=== అధికారిక నిర్వచనం ===
జాన్ లాన్స్కీ ప్రకారం, క్రిప్టోకరెన్సీ అనేది ఆరు షరతులకు అనుగుణంగా ఉండే వ్యవస్థ:

# వ్యవస్థకు కేంద్ర అధికారం అవసరం లేదు; దాని రాష్ట్రం పంపిణీ చేయబడిన ఏకాభిప్రాయం ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది.
# సిస్టమ్ క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్లు, వాటి యాజమాన్యం అవలోకనాన్ని ఉంచుతుంది.
# కొత్త క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్‌లను సృష్టించవచ్చో లేదో సిస్టమ్ నిర్వచిస్తుంది. కొత్త క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్‌లను సృష్టించగలిగితే, సిస్టమ్ వాటి మూలం పరిస్థితులను, ఈ కొత్త యూనిట్‌ల యాజమాన్యాన్ని ఎలా నిర్ణయించాలో నిర్వచిస్తుంది.
# క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్ల యాజమాన్యం ప్రత్యేకంగా క్రిప్టోగ్రాఫికల్‌గా నిరూపించబడుతుంది.
# క్రిప్టోగ్రాఫిక్ యూనిట్ల యాజమాన్యం మార్చబడిన లావాదేవీలను నిర్వహించడానికి సిస్టమ్ అనుమతిస్తుంది. ఈ యూనిట్ల ప్రస్తుత యాజమాన్యాన్ని రుజువు చేసే ఎంటిటీ ద్వారా మాత్రమే లావాదేవీ ప్రకటన జారీ చేయబడుతుంది.
# ఒకే క్రిప్టోగ్రాఫిక్ యూనిట్ల యాజమాన్యాన్ని మార్చడానికి రెండు వేర్వేరు సూచనలు ఏకకాలంలో నమోదు చేయబడితే, సిస్టమ్ వాటిలో ఒకదానిని అమలు చేస్తుంది.

మార్చి 2018లో, క్రిప్టోకరెన్సీ అనే పదం మెరియం-వెబ్‌స్టర్ డిక్షనరీకి జోడించబడింది.

=== ఆర్కిటెక్చర్ ===
[[దస్త్రం:ఫెడరల్ రిజర్వ్.png|thumb|250x250px|ఫెడరల్ రిజర్వ్ సిస్టమ్ అనేది యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ అమెరికా కేంద్ర బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థ. ఆర్థిక సంక్షోభాల నుండి ఉపశమనం పొందేందుకు ద్రవ్య వ్యవస్థపై కేంద్ర నియంత్రణ కోసం కోరికకు దారితీసిన ఆర్థిక భయాందోళనల పరంపర తర్వాత, ఫెడరల్ రిజర్వ్ చట్టం అమలులోకి రావడంతో ఇది డిసెంబర్ 23, 1913న రూపొందించబడింది.]]
వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ మొత్తం క్రిప్టోకరెన్సీ వ్యవస్థ ద్వారా సమిష్టిగా ఉత్పత్తి చేయబడుతుంది, ఇది సిస్టమ్ సృష్టించబడినప్పుడు నిర్వచించబడిన మరియు బహిరంగంగా పేర్కొనబడిన రేటుతో. US ఫెడరల్ రిజర్వ్ సిస్టమ్ వంటి కేంద్రీకృత బ్యాంకింగ్ మరియు ఆర్థిక వ్యవస్థలలో, కార్పొరేట్ బోర్డులు లేదా ప్రభుత్వాలు కరెన్సీ సరఫరాను నియంత్రిస్తాయి. వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ విషయంలో, కంపెనీలు లేదా ప్రభుత్వాలు కొత్త యూనిట్లను ఉత్పత్తి చేయలేవు మరియు ఇప్పటివరకు మద్దతు ఇవ్వలేదు. ఆస్తుల విలువను కలిగి ఉన్న ఇతర సంస్థలు, బ్యాంకులు లేదా కార్పొరేట్ సంస్థల కోసం. వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీలపై ఆధారపడిన సాంకేతిక వ్యవస్థ సతోషి నకమోటో అని పిలువబడే సమూహం లేదా వ్యక్తిచే సృష్టించబడింది.

మే 2018 నాటికి, 1,800 పైగా క్రిప్టోకరెన్సీ స్పెసిఫికేషన్‌లు ఉన్నాయి. బిట్‌కాయిన్ వంటి ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ క్రిప్టోకరెన్సీ సిస్టమ్‌లో, లెడ్జర్‌ల భద్రత, సమగ్రత మరియు సమతుల్యత మైనర్లుగా సూచించబడే పరస్పర అపనమ్మకం గల పార్టీల సంఘం ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది. మైనర్లు తమ కంప్యూటర్‌లను ఒక నిర్దిష్ట టైమ్‌స్టాంపింగ్ స్కీమ్‌కు అనుగుణంగా లెడ్జర్‌కి జోడించి, లావాదేవీలను ధృవీకరించడానికి మరియు టైమ్‌స్టాంప్ చేయడంలో సహాయపడతారు.
[[దస్త్రం:పాయింట్ ఆఫ్ స్కేల్.png|alt=పాయింట్-ఆఫ్-సేల్ (POS) టెర్మినల్ అనేది రిటైల్ స్థానాల్లో కార్డ్ చెల్లింపులను ప్రాసెస్ చేయడానికి హార్డ్‌వేర్ సిస్టమ్. క్రెడిట్ మరియు డెబిట్ కార్డుల యొక్క మాగ్నెటిక్ స్ట్రిప్స్ చదవడానికి సాఫ్ట్‌వేర్ హార్డ్‌వేర్‌లో పొందుపరచబడింది.|thumb|పాయింట్-ఆఫ్-సేల్ (POS) టెర్మినల్ అనేది రిటైల్ స్థానాల్లో కార్డ్ చెల్లింపులను ప్రాసెస్ చేయడానికి హార్డ్‌వేర్ సిస్టమ్. క్రెడిట్ మరియు డెబిట్ కార్డుల మాగ్నెటిక్ స్ట్రిప్స్ చదవడానికి సాఫ్ట్‌వేర్ హార్డ్‌వేర్‌లో పొందుపరచబడింది.]]
ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ (పాయింట్ ఆఫ్ స్కేల్) బ్లాక్‌చెయిన్‌లో, లావాదేవీలు అనుబంధిత క్రిప్టోకరెన్సీని కలిగి ఉన్నవారిచే ధృవీకరించబడతాయి, కొన్నిసార్లు స్టాక్ పూల్స్‌లో కలిసి ఉంటాయి.

చాలా క్రిప్టోకరెన్సీలు ఆ కరెన్సీ ఉత్పత్తిని క్రమంగా తగ్గించడానికి రూపొందించబడ్డాయి, ఆ కరెన్సీ మొత్తం ఎప్పటికీ చెలామణిలో ఉండే మొత్తంపై పరిమితిని ఉంచుతుంది. ఆర్థిక సంస్థల వద్ద ఉన్న సాధారణ కరెన్సీలతో పోలిస్తే లేదా చేతిలో నగదుగా ఉంచబడినప్పుడు, క్రిప్టోకరెన్సీలను చట్ట అమలు చేసేవారు స్వాధీనం చేసుకోవడం చాలా కష్టం.

=== ఆర్థిక శాస్త్రం ===
క్రిప్టోకరెన్సీలు ప్రాథమికంగా ఇప్పటికే ఉన్న బ్యాంకింగ్ మరియు ప్రభుత్వ సంస్థల వెలుపల ఉపయోగించబడతాయి మరియు ఇంటర్నెట్ ద్వారా మార్పిడి చేయబడతాయి.

==== బ్లాక్ రివార్డ్స్ ====
బిట్‌కాయిన్ వంటి ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ క్రిప్టోకరెన్సీలు మైనర్‌లకు బ్లాక్ రివార్డ్ ప్రోత్సాహకాలను అందిస్తాయి. మైనర్లకు బ్లాక్ రివార్డ్‌లు లేదా లావాదేవీల రుసుము చెల్లించడం అనేది బ్లాక్‌చెయిన్ భద్రతను ప్రభావితం చేయదని ఒక అవ్యక్త నమ్మకం ఉంది, అయితే కొన్ని పరిస్థితులలో ఇది జరగకపోవచ్చు అని ఒక అధ్యయనం సూచిస్తుంది.

క్రిప్టోకరెన్సీ ప్రస్తుత విలువ, దీర్ఘకాలిక విలువ కాదు, ఖరీదైన మైనింగ్ కార్యకలాపాలలో పాల్గొనడానికి మైనర్‌లను ప్రోత్సహించడానికి రివార్డ్ స్కీమ్‌కు మద్దతు ఇస్తుంది. ప్రస్తుత బిట్‌కాయిన్ డిజైన్ చాలా అసమర్థంగా ఉందని, సమర్థవంతమైన నగదు వ్యవస్థకు సంబంధించి 1.4% సంక్షేమ నష్టాన్ని కలిగిస్తుందని కొన్ని వర్గాలు పేర్కొన్నాయి. ఈ అసమర్థతకు ప్రధాన మూలం పెద్ద మైనింగ్ ఖర్చు, ఇది సంవత్సరానికి US$360 మిలియన్లుగా అంచనా వేయబడింది. బిట్‌కాయిన్‌ను చెల్లింపు సాధనంగా ఉపయోగించడం ఉత్తమం కావడానికి ముందు 230% ద్రవ్యోల్బణ రేటుతో నగదు వ్యవస్థను అంగీకరించడానికి సిద్ధంగా ఉన్న వినియోగదారులుగా ఇది అనువదిస్తుంది. అయినప్పటికీ, నాణెం సృష్టి రేటును ఆప్టిమైజ్ చేయడం మరియు లావాదేవీల రుసుములను తగ్గించడం ద్వారా బిట్‌కాయిన్ వ్యవస్థ సామర్థ్యాన్ని గణనీయంగా మెరుగుపరచవచ్చు. ఏకాభిప్రాయ ప్రోటోకాల్‌ను పూర్తిగా మార్చడం ద్వారా అసమర్థమైన మైనింగ్ కార్యకలాపాలను తొలగించడం మరొక సంభావ్య మెరుగుదల.

==== లావాదేవీ ఫీజు ====
క్రిప్టోకరెన్సీ కోసం లావాదేవీ రుసుములు ప్రధానంగా ఆ సమయంలో నెట్‌వర్క్ సామర్థ్యం సరఫరాపై ఆధారపడి ఉంటాయి, వేగవంతమైన లావాదేవీ కోసం కరెన్సీ హోల్డర్ నుండి డిమాండ్‌పై ఆధారపడి ఉంటుంది. కరెన్సీ హోల్డర్ నిర్దిష్ట లావాదేవీ రుసుమును ఎంచుకోవచ్చు, అయితే నెట్‌వర్క్ సంస్థలు లావాదేవీలను ప్రాసెస్ చేస్తాయి. అత్యధిక ఆఫర్ ఫీజు నుండి తక్కువ వరకు క్రిప్టోకరెన్సీ ఎక్స్ఛేంజీలు ప్రాధాన్య ప్రత్యామ్నాయాలను అందించడం ద్వారా కరెన్సీ హోల్డర్ల కోసం ప్రక్రియను సులభతరం చేస్తాయి మరియు అభ్యర్థించిన సమయంలో లావాదేవీని ప్రాసెస్ చేయడానికి ఏ రుసుము కారణమవుతుందో నిర్ణయించవచ్చు.

==== మార్పిడి ====
క్రిప్టోకరెన్సీ ఎక్స్ఛేంజీలు కస్టమర్‌లు క్రిప్టోకరెన్సీలను ఇతర ఆస్తుల కోసం, సంప్రదాయ ఫియట్ మనీ లేదా వివిధ డిజిటల్ కరెన్సీల మధ్య వ్యాపారం చేయడానికి అనుమతిస్తాయి.

క్రిప్టో మార్కెట్‌ప్లేస్‌లు పెట్టుబడిదారుడు సరైన ధరకు కొనుగోలు లేదా వ్యాపారాన్ని పూర్తి చేస్తున్నాడని హామీ ఇవ్వదు. ఫలితంగా, చాలా మంది పెట్టుబడిదారులు అనేక మార్కెట్లలో ధరలో వ్యత్యాసాన్ని కనుగొనడానికి ఆర్బిట్రేజీని ఉపయోగించడం ద్వారా దీని ప్రయోజనాన్ని పొందుతారు.

==== ఎటిఎం ====
[[దస్త్రం:Bitcoin atm.png|thumb|బిట్‌కాయిన్ ఎటిఎం]]
రోబోకోయిన్ వ్యవస్థాపకుడు జోర్డాన్ కెల్లీ, 20 ఫిబ్రవరి 2014న యునైటెడ్ స్టేట్స్‌లో మొదటి బిట్‌కాయిన్ ఎటిఎంను ప్రారంభించారు. ఆస్టిన్, టెక్సాస్‌లో ఏర్పాటు చేసిన కియోస్క్ బ్యాంక్ ఎటిఎంల మాదిరిగానే ఉంటుంది, అయితే డ్రైవింగ్ లైసెన్స్ వంటి ప్రభుత్వం జారీ చేసిన గుర్తింపును చదవడానికి స్కానర్‌లను కలిగి ఉంది. వినియోగదారుల గుర్తింపులను నిర్ధారించడానికి పాస్‌పోర్ట్.

'''ఎల్ సల్వడార్''' 

9 జూన్ 2021న, ఎల్ సాల్వడార్ బిట్‌కాయిన్‌ను చట్టబద్ధమైన టెండర్‌గా స్వీకరిస్తున్నట్లు ప్రకటించింది, అలా చేసిన మొదటి దేశం.

'''టర్కీ'''

టర్కీ సెంట్రల్ బ్యాంక్, సెంట్రల్ బ్యాంక్ ఆఫ్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ టర్కీ, క్రిప్టోకరెన్సీలు మరియు క్రిప్టో ఆస్తులను కొనుగోళ్ల కోసం 30 ఏప్రిల్ 2021 నుండి ఉపయోగించడాన్ని నిషేధించింది, అటువంటి చెల్లింపుల కోసం క్రిప్టోకరెన్సీలను ఉపయోగించడం వలన గణనీయమైన లావాదేవీల నష్టాలు ఉంటాయి.</text>
      <sha1>asx7fbbk9vudorex4opx8hnx6rwvwyu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606665</id>
      <parentid>3606624</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T15:03:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Túrelio</username>
        <id>6998</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]]) [[c:COM:Duplicate|Duplicate]]: [[File:లైట్ కాయిన్.png]] → [[File:6 Full Logo S-2.png]] Exact or scaled-down duplicate: [[c::File:6 Full Logo S-2.png]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32673" xml:space="preserve">== క్రిప్టోకరెన్సీ ==
[[దస్త్రం:క్రిప్టోకరెన్సీ.jpg|thumb|క్రిప్టోకరెన్సీ]]
క్రిప్టో-కరెన్సీ&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Milutinović|first=Monia|date=2018|title=Cryptocurrency|url=http://scindeks.ceon.rs/Article.aspx?artid=0350-137X1801105M|journal=Ekonomika|volume=64|issue=1|pages=105–122|doi=10.5937/ekonomika1801105M|issn=0350-137X}}&lt;/ref&gt; లేదా క్రిప్టో అనేది [[కంప్యూటర్ నెట్వర్క్|కంప్యూటర్ నెట్‌వర్క్]] ద్వారా మార్పిడి మాధ్యమంగా పని చేయడానికి రూపొందించబడిన డిజిటల్ కరెన్సీ, ఇది ప్రభుత్వం లేదా బ్యాంక్ వంటి ఏ కేంద్ర అధికారంపై ఆధారపడదు.

వ్యక్తిగత నాణేల యాజమాన్య రికార్డులు డిజిటల్ లెడ్జర్‌లో నిల్వ చేయబడతాయి, ఇది లావాదేవీ రికార్డులను భద్రపరచడానికి, అదనపు నాణేల సృష్టిని నియంత్రించడానికి, నాణేల యాజమాన్యం బదిలీని ధృవీకరించడానికి బలమైన క్రిప్టోగ్రఫీని ఉపయోగించే కంప్యూటరీకరించిన డేటాబేస్.

వారి పేరు ఉన్నప్పటికీ, క్రిప్టోకరెన్సీలు సాంప్రదాయక అర్థంలో కరెన్సీలుగా పరిగణించబడవు, వాటికి వివిధ రకాల చికిత్సలు వర్తింపజేయబడ్డాయి, వీటిలో వస్తువులు, సెక్యూరిటీలు, అలాగే కరెన్సీల వంటి వర్గీకరణతో సహా, క్రిప్టోకరెన్సీలు సాధారణంగా ఆచరణలో ఒక ప్రత్యేకమైన ఆస్తి తరగతిగా పరిగణించబడతాయి. కొన్ని క్రిప్టో పథకాలు క్రిప్టోకరెన్సీని నిర్వహించడానికి వాలిడేటర్‌లను ఉపయోగిస్తాయి. ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ మోడల్‌లో, యజమానులు తమ టోకెన్‌లను కొలేటరల్‌గా ఉంచారు. ప్రతిఫలంగా, వారు వాటాను కలిగి ఉన్న మొత్తానికి అనులోమానుపాతంలో టోకెన్‌పై అధికారాన్ని పొందుతారు. సాధారణంగా, ఈ టోకెన్ స్టేకర్‌లు నెట్‌వర్క్ రుసుములు, కొత్తగా ముద్రించిన టోకెన్‌లు లేదా అలాంటి ఇతర రివార్డ్ మెకానిజమ్‌ల ద్వారా కాలక్రమేణా టోకెన్‌లో అదనపు యాజమాన్యాన్ని పొందుతారు.

క్రిప్టోకరెన్సీ భౌతిక రూపంలో ఉండదు (కాగితపు డబ్బు వంటివి), సాధారణంగా కేంద్ర అధికారం ద్వారా జారీ చేయబడదు. క్రిప్టోకరెన్సీలు సాధారణంగా సెంట్రల్ బ్యాంక్ డిజిటల్ కరెన్సీ (CBDC)కి విరుద్ధంగా వికేంద్రీకృత నియంత్రణను ఉపయోగిస్తాయి. క్రిప్టోకరెన్సీని ముద్రించినప్పుడు లేదా జారీ చేయడానికి ముందు సృష్టించబడినప్పుడు లేదా ఒకే జారీచేసేవారు జారీ చేసినప్పుడు, అది సాధారణంగా కేంద్రీకృతంగా పరిగణించబడుతుంది. వికేంద్రీకృత నియంత్రణతో అమలు చేయబడినప్పుడు, ప్రతి క్రిప్టోకరెన్సీ పంపిణీ చేయబడిన లెడ్జర్ సాంకేతికత ద్వారా పనిచేస్తుంది, సాధారణంగా ఒక బ్లాక్‌చెయిన్, ఇది ప్రజా ఆర్థిక లావాదేవీల డేటాబేస్‌గా పనిచేస్తుంది.[11] కరెన్సీలు, వస్తువులు, స్టాక్‌లు, అలాగే స్థూల ఆర్థిక కారకాలు వంటి సాంప్రదాయ ఆస్తి తరగతులు క్రిప్టోకరెన్సీ రాబడికి నిరాడంబరమైన బహిర్గతం కలిగి ఉంటాయి.

మొదటి వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ బిట్‌కాయిన్, ఇది మొదటిసారిగా 2009లో ఓపెన్ సోర్స్ సాఫ్ట్‌వేర్‌గా విడుదలైంది. మార్చి 2022 నాటికి మార్కెట్‌లో 9,000 కంటే ఎక్కువ ఇతర క్రిప్టోకరెన్సీలు ఉన్నాయి, వీటిలో 70 కంటే ఎక్కువ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ $1 బిలియన్‌కు మించి ఉంది.

=== చరిత్ర ===
[[దస్త్రం:Chaum.jpg|thumb|'''''క్రిప్టోగ్రాఫర్''''' '''''డేవిడ్ చౌమ్''''']]
[[దస్త్రం:TUNNY Cryptographic Machine.png|thumb|గూఢ లిపి శాస్త్ర యంత్రం]]
[[దస్త్రం:6 Full Logo S-2.png|thumb|'''లైట్ కాయిన్''']]
1983లో, అమెరికన్ '''''క్రిప్టోగ్రాఫర్''''' '''''డేవిడ్ చౌమ్''''' ఎకాష్ అనే అనామక క్రిప్టోగ్రాఫిక్ ఎలక్ట్రానిక్ డబ్బును రూపొందించాడు.

తరువాత, 1995లో, అతను దానిని క్రిప్టోగ్రాఫిక్ ఎలక్ట్రానిక్ చెల్లింపుల ప్రారంభ రూపమైన డిజికాష్ ద్వారా అమలు చేసాడు. బ్యాంకు నుండి నోట్లను ఉపసంహరించుకోవడానికి, గ్రహీతకు పంపబడే ముందు నిర్దిష్ట ఎన్‌క్రిప్టెడ్ కీలను సూచించడానికి డిజిక్యాష్ వినియోగదారు సాఫ్ట్‌వేర్ అవసరం. ఇది డిజిటల్ కరెన్సీని జారీ చేసే బ్యాంక్, ప్రభుత్వం లేదా ఏదైనా మూడవ పక్షం ద్వారా గుర్తించలేని విధంగా అనుమతించబడింది.

1996లో, నేషనల్ సెక్యూరిటీ ఏజెన్సీ హౌ టు మేక్ ఎ మింట్: ది క్రిప్టోగ్రఫీ ఆఫ్ అనామక ఎలక్ట్రానిక్ క్యాష్ అనే పత్రాన్ని ప్రచురించింది, ఇది క్రిప్టోకరెన్సీ వ్యవస్థను వివరిస్తుంది, దీనిని మొదట ఎం.ఐ.టి మెయిలింగ్ జాబితాలో ప్రచురించింది, తరువాత 1997లో ది అమెరికన్ లా రివ్యూలో ప్రచురించింది.

1997 పుస్తకంలో, విలియం రీస్-మోగ్, జేమ్స్ డేల్ డేవిడ్సన్ రచించిన ది సావరిన్ ఇండివిజువల్, సమాచార యుగంలో ఉపయోగించిన కరెన్సీ &quot;భౌతిక అస్తిత్వం లేని గణిత అల్గారిథమ్‌లను&quot; ఉపయోగిస్తుందని రచయితలు అంచనా వేశారు. క్రిప్టోకరెన్సీ సంఘం పుస్తకం దావాను &quot;ప్రవచనం&quot;గా పిలుస్తుంది.

1998లో, వీ డై &quot;బి-మనీ&quot; వివరణను ప్రచురించారు, ఇది అనామక, పంపిణీ చేయబడిన ఎలక్ట్రానిక్ నగదు వ్యవస్థగా వర్గీకరించబడింది. కొంతకాలం తర్వాత, నిక్ స్జాబో బిట్ గోల్డ్ గురించి వివరించాడు. బిట్‌కాయిన్, దానిని అనుసరించే ఇతర క్రిప్టోకరెన్సీల మాదిరిగానే, బిట్ గోల్డ్ (తర్వాత బంగారం-ఆధారిత మార్పిడి, బిట్‌గోల్డ్‌తో గందరగోళం చెందకూడదు) ఎలక్ట్రానిక్ కరెన్సీ సిస్టమ్‌గా వర్ణించబడింది, దీనికి వినియోగదారులు క్రిప్టోగ్రాఫికల్‌గా కలిసి ఉండే పరిష్కారాలతో పని పనితీరు రుజువును పూర్తి చేయాల్సి ఉంటుంది., ప్రచురించబడింది.

2009లో, మొదటి వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ, బిట్‌కాయిన్, బహుశా మారుపేరు డెవలపర్ సతోషి నకమోటోచే సృష్టించబడింది. ఇది దాని ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ స్కీమ్‌లో SHA-256, క్రిప్టోగ్రాఫిక్ హాష్ ఫంక్షన్‌ను ఉపయోగించింది. ఏప్రిల్ 2011లో, నేమ్‌కాయిన్ వికేంద్రీకృత DNSను రూపొందించే ప్రయత్నంగా రూపొందించబడింది, ఇది ఇంటర్నెట్ సెన్సార్‌షిప్‌ను చాలా కష్టతరం చేస్తుంది. వెంటనే, అక్టోబర్ 2011లో, '''లైట్ కాయిన్''' విడుదల చేయబడింది, ఇది SHA-256కి బదులుగా స్క్రిప్ట్‌ని హ్యాష్ ఫంక్షన్‌గా ఉపయోగించింది. మరొక ప్రముఖ క్రిప్టోకరెన్సీ, పీర్‌కాయిన్, ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్/ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ హైబ్రిడ్‌ను ఉపయోగించింది.

6 ఆగష్టు 2014న, UK తన ట్రెజరీ క్రిప్టోకరెన్సీల అధ్యయనాన్ని ప్రారంభించిందని, UK ఆర్థిక వ్యవస్థలో ఏ పాత్ర పోషించగలదని ప్రకటించింది. నియంత్రణను పరిగణించాలా వద్దా అనేదానిపై కూడా అధ్యయనం నివేదించాల్సి ఉంది. దీని తుది నివేదిక 2018లో ప్రచురించబడింది,, ఇది జనవరి 2021లో క్రిప్టోఅసెట్‌లు, స్టేబుల్‌కాయిన్‌లపై సంప్రదింపులను జారీ చేసింది.[28]

జూన్ 2021లో, ఎల్ సాల్వడార్ బిట్‌కాయిన్‌ని చట్టబద్ధమైన టెండర్‌గా అంగీకరించిన మొదటి దేశంగా అవతరించింది, క్రిప్టోకరెన్సీని వర్గీకరిస్తూ అధ్యక్షుడు నయీబ్ బుకెలే సమర్పించిన బిల్లును ఆమోదించడానికి శాసనసభ 62–22 ఓట్లతో ఆమోదించిన తర్వాత.

ఆగస్ట్ 2021లో, బిట్‌కాయిన్ వంటి క్రిప్టోకరెన్సీలను గుర్తించి నియంత్రించేందుకు క్యూబా రిజల్యూషన్ 215ని అనుసరించింది.

సెప్టెంబరు 2021లో, క్రిప్టోకరెన్సీకి అతిపెద్ద మార్కెట్ అయిన చైనా ప్రభుత్వం, అన్ని క్రిప్టోకరెన్సీ లావాదేవీలను చట్టవిరుద్ధమని ప్రకటించింది, గతంలో చైనాలో మధ్యవర్తులు, మైనర్ల కార్యకలాపాలను నిషేధించిన క్రిప్టోకరెన్సీపై అణిచివేతను పూర్తి చేసింది.

=== అధికారిక నిర్వచనం ===
జాన్ లాన్స్కీ ప్రకారం, క్రిప్టోకరెన్సీ అనేది ఆరు షరతులకు అనుగుణంగా ఉండే వ్యవస్థ:

# వ్యవస్థకు కేంద్ర అధికారం అవసరం లేదు; దాని రాష్ట్రం పంపిణీ చేయబడిన ఏకాభిప్రాయం ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది.
# సిస్టమ్ క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్లు, వాటి యాజమాన్యం అవలోకనాన్ని ఉంచుతుంది.
# కొత్త క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్‌లను సృష్టించవచ్చో లేదో సిస్టమ్ నిర్వచిస్తుంది. కొత్త క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్‌లను సృష్టించగలిగితే, సిస్టమ్ వాటి మూలం పరిస్థితులను, ఈ కొత్త యూనిట్‌ల యాజమాన్యాన్ని ఎలా నిర్ణయించాలో నిర్వచిస్తుంది.
# క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్ల యాజమాన్యం ప్రత్యేకంగా క్రిప్టోగ్రాఫికల్‌గా నిరూపించబడుతుంది.
# క్రిప్టోగ్రాఫిక్ యూనిట్ల యాజమాన్యం మార్చబడిన లావాదేవీలను నిర్వహించడానికి సిస్టమ్ అనుమతిస్తుంది. ఈ యూనిట్ల ప్రస్తుత యాజమాన్యాన్ని రుజువు చేసే ఎంటిటీ ద్వారా మాత్రమే లావాదేవీ ప్రకటన జారీ చేయబడుతుంది.
# ఒకే క్రిప్టోగ్రాఫిక్ యూనిట్ల యాజమాన్యాన్ని మార్చడానికి రెండు వేర్వేరు సూచనలు ఏకకాలంలో నమోదు చేయబడితే, సిస్టమ్ వాటిలో ఒకదానిని అమలు చేస్తుంది.

మార్చి 2018లో, క్రిప్టోకరెన్సీ అనే పదం మెరియం-వెబ్‌స్టర్ డిక్షనరీకి జోడించబడింది.

=== ఆర్కిటెక్చర్ ===
[[దస్త్రం:ఫెడరల్ రిజర్వ్.png|thumb|250x250px|ఫెడరల్ రిజర్వ్ సిస్టమ్ అనేది యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ అమెరికా కేంద్ర బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థ. ఆర్థిక సంక్షోభాల నుండి ఉపశమనం పొందేందుకు ద్రవ్య వ్యవస్థపై కేంద్ర నియంత్రణ కోసం కోరికకు దారితీసిన ఆర్థిక భయాందోళనల పరంపర తర్వాత, ఫెడరల్ రిజర్వ్ చట్టం అమలులోకి రావడంతో ఇది డిసెంబర్ 23, 1913న రూపొందించబడింది.]]
వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ మొత్తం క్రిప్టోకరెన్సీ వ్యవస్థ ద్వారా సమిష్టిగా ఉత్పత్తి చేయబడుతుంది, ఇది సిస్టమ్ సృష్టించబడినప్పుడు నిర్వచించబడిన మరియు బహిరంగంగా పేర్కొనబడిన రేటుతో. US ఫెడరల్ రిజర్వ్ సిస్టమ్ వంటి కేంద్రీకృత బ్యాంకింగ్ మరియు ఆర్థిక వ్యవస్థలలో, కార్పొరేట్ బోర్డులు లేదా ప్రభుత్వాలు కరెన్సీ సరఫరాను నియంత్రిస్తాయి. వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ విషయంలో, కంపెనీలు లేదా ప్రభుత్వాలు కొత్త యూనిట్లను ఉత్పత్తి చేయలేవు మరియు ఇప్పటివరకు మద్దతు ఇవ్వలేదు. ఆస్తుల విలువను కలిగి ఉన్న ఇతర సంస్థలు, బ్యాంకులు లేదా కార్పొరేట్ సంస్థల కోసం. వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీలపై ఆధారపడిన సాంకేతిక వ్యవస్థ సతోషి నకమోటో అని పిలువబడే సమూహం లేదా వ్యక్తిచే సృష్టించబడింది.

మే 2018 నాటికి, 1,800 పైగా క్రిప్టోకరెన్సీ స్పెసిఫికేషన్‌లు ఉన్నాయి. బిట్‌కాయిన్ వంటి ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ క్రిప్టోకరెన్సీ సిస్టమ్‌లో, లెడ్జర్‌ల భద్రత, సమగ్రత మరియు సమతుల్యత మైనర్లుగా సూచించబడే పరస్పర అపనమ్మకం గల పార్టీల సంఘం ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది. మైనర్లు తమ కంప్యూటర్‌లను ఒక నిర్దిష్ట టైమ్‌స్టాంపింగ్ స్కీమ్‌కు అనుగుణంగా లెడ్జర్‌కి జోడించి, లావాదేవీలను ధృవీకరించడానికి మరియు టైమ్‌స్టాంప్ చేయడంలో సహాయపడతారు.
[[దస్త్రం:పాయింట్ ఆఫ్ స్కేల్.png|alt=పాయింట్-ఆఫ్-సేల్ (POS) టెర్మినల్ అనేది రిటైల్ స్థానాల్లో కార్డ్ చెల్లింపులను ప్రాసెస్ చేయడానికి హార్డ్‌వేర్ సిస్టమ్. క్రెడిట్ మరియు డెబిట్ కార్డుల యొక్క మాగ్నెటిక్ స్ట్రిప్స్ చదవడానికి సాఫ్ట్‌వేర్ హార్డ్‌వేర్‌లో పొందుపరచబడింది.|thumb|పాయింట్-ఆఫ్-సేల్ (POS) టెర్మినల్ అనేది రిటైల్ స్థానాల్లో కార్డ్ చెల్లింపులను ప్రాసెస్ చేయడానికి హార్డ్‌వేర్ సిస్టమ్. క్రెడిట్ మరియు డెబిట్ కార్డుల మాగ్నెటిక్ స్ట్రిప్స్ చదవడానికి సాఫ్ట్‌వేర్ హార్డ్‌వేర్‌లో పొందుపరచబడింది.]]
ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ (పాయింట్ ఆఫ్ స్కేల్) బ్లాక్‌చెయిన్‌లో, లావాదేవీలు అనుబంధిత క్రిప్టోకరెన్సీని కలిగి ఉన్నవారిచే ధృవీకరించబడతాయి, కొన్నిసార్లు స్టాక్ పూల్స్‌లో కలిసి ఉంటాయి.

చాలా క్రిప్టోకరెన్సీలు ఆ కరెన్సీ ఉత్పత్తిని క్రమంగా తగ్గించడానికి రూపొందించబడ్డాయి, ఆ కరెన్సీ మొత్తం ఎప్పటికీ చెలామణిలో ఉండే మొత్తంపై పరిమితిని ఉంచుతుంది. ఆర్థిక సంస్థల వద్ద ఉన్న సాధారణ కరెన్సీలతో పోలిస్తే లేదా చేతిలో నగదుగా ఉంచబడినప్పుడు, క్రిప్టోకరెన్సీలను చట్ట అమలు చేసేవారు స్వాధీనం చేసుకోవడం చాలా కష్టం.

=== ఆర్థిక శాస్త్రం ===
క్రిప్టోకరెన్సీలు ప్రాథమికంగా ఇప్పటికే ఉన్న బ్యాంకింగ్ మరియు ప్రభుత్వ సంస్థల వెలుపల ఉపయోగించబడతాయి మరియు ఇంటర్నెట్ ద్వారా మార్పిడి చేయబడతాయి.

==== బ్లాక్ రివార్డ్స్ ====
బిట్‌కాయిన్ వంటి ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ క్రిప్టోకరెన్సీలు మైనర్‌లకు బ్లాక్ రివార్డ్ ప్రోత్సాహకాలను అందిస్తాయి. మైనర్లకు బ్లాక్ రివార్డ్‌లు లేదా లావాదేవీల రుసుము చెల్లించడం అనేది బ్లాక్‌చెయిన్ భద్రతను ప్రభావితం చేయదని ఒక అవ్యక్త నమ్మకం ఉంది, అయితే కొన్ని పరిస్థితులలో ఇది జరగకపోవచ్చు అని ఒక అధ్యయనం సూచిస్తుంది.

క్రిప్టోకరెన్సీ ప్రస్తుత విలువ, దీర్ఘకాలిక విలువ కాదు, ఖరీదైన మైనింగ్ కార్యకలాపాలలో పాల్గొనడానికి మైనర్‌లను ప్రోత్సహించడానికి రివార్డ్ స్కీమ్‌కు మద్దతు ఇస్తుంది. ప్రస్తుత బిట్‌కాయిన్ డిజైన్ చాలా అసమర్థంగా ఉందని, సమర్థవంతమైన నగదు వ్యవస్థకు సంబంధించి 1.4% సంక్షేమ నష్టాన్ని కలిగిస్తుందని కొన్ని వర్గాలు పేర్కొన్నాయి. ఈ అసమర్థతకు ప్రధాన మూలం పెద్ద మైనింగ్ ఖర్చు, ఇది సంవత్సరానికి US$360 మిలియన్లుగా అంచనా వేయబడింది. బిట్‌కాయిన్‌ను చెల్లింపు సాధనంగా ఉపయోగించడం ఉత్తమం కావడానికి ముందు 230% ద్రవ్యోల్బణ రేటుతో నగదు వ్యవస్థను అంగీకరించడానికి సిద్ధంగా ఉన్న వినియోగదారులుగా ఇది అనువదిస్తుంది. అయినప్పటికీ, నాణెం సృష్టి రేటును ఆప్టిమైజ్ చేయడం మరియు లావాదేవీల రుసుములను తగ్గించడం ద్వారా బిట్‌కాయిన్ వ్యవస్థ సామర్థ్యాన్ని గణనీయంగా మెరుగుపరచవచ్చు. ఏకాభిప్రాయ ప్రోటోకాల్‌ను పూర్తిగా మార్చడం ద్వారా అసమర్థమైన మైనింగ్ కార్యకలాపాలను తొలగించడం మరొక సంభావ్య మెరుగుదల.

==== లావాదేవీ ఫీజు ====
క్రిప్టోకరెన్సీ కోసం లావాదేవీ రుసుములు ప్రధానంగా ఆ సమయంలో నెట్‌వర్క్ సామర్థ్యం సరఫరాపై ఆధారపడి ఉంటాయి, వేగవంతమైన లావాదేవీ కోసం కరెన్సీ హోల్డర్ నుండి డిమాండ్‌పై ఆధారపడి ఉంటుంది. కరెన్సీ హోల్డర్ నిర్దిష్ట లావాదేవీ రుసుమును ఎంచుకోవచ్చు, అయితే నెట్‌వర్క్ సంస్థలు లావాదేవీలను ప్రాసెస్ చేస్తాయి. అత్యధిక ఆఫర్ ఫీజు నుండి తక్కువ వరకు క్రిప్టోకరెన్సీ ఎక్స్ఛేంజీలు ప్రాధాన్య ప్రత్యామ్నాయాలను అందించడం ద్వారా కరెన్సీ హోల్డర్ల కోసం ప్రక్రియను సులభతరం చేస్తాయి మరియు అభ్యర్థించిన సమయంలో లావాదేవీని ప్రాసెస్ చేయడానికి ఏ రుసుము కారణమవుతుందో నిర్ణయించవచ్చు.

==== మార్పిడి ====
క్రిప్టోకరెన్సీ ఎక్స్ఛేంజీలు కస్టమర్‌లు క్రిప్టోకరెన్సీలను ఇతర ఆస్తుల కోసం, సంప్రదాయ ఫియట్ మనీ లేదా వివిధ డిజిటల్ కరెన్సీల మధ్య వ్యాపారం చేయడానికి అనుమతిస్తాయి.

క్రిప్టో మార్కెట్‌ప్లేస్‌లు పెట్టుబడిదారుడు సరైన ధరకు కొనుగోలు లేదా వ్యాపారాన్ని పూర్తి చేస్తున్నాడని హామీ ఇవ్వదు. ఫలితంగా, చాలా మంది పెట్టుబడిదారులు అనేక మార్కెట్లలో ధరలో వ్యత్యాసాన్ని కనుగొనడానికి ఆర్బిట్రేజీని ఉపయోగించడం ద్వారా దీని ప్రయోజనాన్ని పొందుతారు.

==== ఎటిఎం ====
[[దస్త్రం:Bitcoin atm.png|thumb|బిట్‌కాయిన్ ఎటిఎం]]
రోబోకోయిన్ వ్యవస్థాపకుడు జోర్డాన్ కెల్లీ, 20 ఫిబ్రవరి 2014న యునైటెడ్ స్టేట్స్‌లో మొదటి బిట్‌కాయిన్ ఎటిఎంను ప్రారంభించారు. ఆస్టిన్, టెక్సాస్‌లో ఏర్పాటు చేసిన కియోస్క్ బ్యాంక్ ఎటిఎంల మాదిరిగానే ఉంటుంది, అయితే డ్రైవింగ్ లైసెన్స్ వంటి ప్రభుత్వం జారీ చేసిన గుర్తింపును చదవడానికి స్కానర్‌లను కలిగి ఉంది. వినియోగదారుల గుర్తింపులను నిర్ధారించడానికి పాస్‌పోర్ట్.

'''ఎల్ సల్వడార్''' 

9 జూన్ 2021న, ఎల్ సాల్వడార్ బిట్‌కాయిన్‌ను చట్టబద్ధమైన టెండర్‌గా స్వీకరిస్తున్నట్లు ప్రకటించింది, అలా చేసిన మొదటి దేశం.

'''టర్కీ'''

టర్కీ సెంట్రల్ బ్యాంక్, సెంట్రల్ బ్యాంక్ ఆఫ్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ టర్కీ, క్రిప్టోకరెన్సీలు మరియు క్రిప్టో ఆస్తులను కొనుగోళ్ల కోసం 30 ఏప్రిల్ 2021 నుండి ఉపయోగించడాన్ని నిషేధించింది, అటువంటి చెల్లింపుల కోసం క్రిప్టోకరెన్సీలను ఉపయోగించడం వలన గణనీయమైన లావాదేవీల నష్టాలు ఉంటాయి.</text>
      <sha1>2n1mxnk7v57yx9dlq54u5gchooj6b8w</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606666</id>
      <parentid>3606665</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T15:21:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>608</id>
      </contributor>
      <comment>క్రిప్టోకరెన్సీ.jpgను తీసేసాను. బొమ్మను తొలగించింది:[[commons:User:Achim55]]. కారణం: ([[:c:COM:NETCOPYRIGHT|Copyright violation]], found elsewhere on the web and unlikely to be own work ([[:c:COM:CSD#F1|F1]])).</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32547" xml:space="preserve">== క్రిప్టోకరెన్సీ ==
 
క్రిప్టో-కరెన్సీ&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Milutinović|first=Monia|date=2018|title=Cryptocurrency|url=http://scindeks.ceon.rs/Article.aspx?artid=0350-137X1801105M|journal=Ekonomika|volume=64|issue=1|pages=105–122|doi=10.5937/ekonomika1801105M|issn=0350-137X}}&lt;/ref&gt; లేదా క్రిప్టో అనేది [[కంప్యూటర్ నెట్వర్క్|కంప్యూటర్ నెట్‌వర్క్]] ద్వారా మార్పిడి మాధ్యమంగా పని చేయడానికి రూపొందించబడిన డిజిటల్ కరెన్సీ, ఇది ప్రభుత్వం లేదా బ్యాంక్ వంటి ఏ కేంద్ర అధికారంపై ఆధారపడదు.

వ్యక్తిగత నాణేల యాజమాన్య రికార్డులు డిజిటల్ లెడ్జర్‌లో నిల్వ చేయబడతాయి, ఇది లావాదేవీ రికార్డులను భద్రపరచడానికి, అదనపు నాణేల సృష్టిని నియంత్రించడానికి, నాణేల యాజమాన్యం బదిలీని ధృవీకరించడానికి బలమైన క్రిప్టోగ్రఫీని ఉపయోగించే కంప్యూటరీకరించిన డేటాబేస్.

వారి పేరు ఉన్నప్పటికీ, క్రిప్టోకరెన్సీలు సాంప్రదాయక అర్థంలో కరెన్సీలుగా పరిగణించబడవు, వాటికి వివిధ రకాల చికిత్సలు వర్తింపజేయబడ్డాయి, వీటిలో వస్తువులు, సెక్యూరిటీలు, అలాగే కరెన్సీల వంటి వర్గీకరణతో సహా, క్రిప్టోకరెన్సీలు సాధారణంగా ఆచరణలో ఒక ప్రత్యేకమైన ఆస్తి తరగతిగా పరిగణించబడతాయి. కొన్ని క్రిప్టో పథకాలు క్రిప్టోకరెన్సీని నిర్వహించడానికి వాలిడేటర్‌లను ఉపయోగిస్తాయి. ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ మోడల్‌లో, యజమానులు తమ టోకెన్‌లను కొలేటరల్‌గా ఉంచారు. ప్రతిఫలంగా, వారు వాటాను కలిగి ఉన్న మొత్తానికి అనులోమానుపాతంలో టోకెన్‌పై అధికారాన్ని పొందుతారు. సాధారణంగా, ఈ టోకెన్ స్టేకర్‌లు నెట్‌వర్క్ రుసుములు, కొత్తగా ముద్రించిన టోకెన్‌లు లేదా అలాంటి ఇతర రివార్డ్ మెకానిజమ్‌ల ద్వారా కాలక్రమేణా టోకెన్‌లో అదనపు యాజమాన్యాన్ని పొందుతారు.

క్రిప్టోకరెన్సీ భౌతిక రూపంలో ఉండదు (కాగితపు డబ్బు వంటివి), సాధారణంగా కేంద్ర అధికారం ద్వారా జారీ చేయబడదు. క్రిప్టోకరెన్సీలు సాధారణంగా సెంట్రల్ బ్యాంక్ డిజిటల్ కరెన్సీ (CBDC)కి విరుద్ధంగా వికేంద్రీకృత నియంత్రణను ఉపయోగిస్తాయి. క్రిప్టోకరెన్సీని ముద్రించినప్పుడు లేదా జారీ చేయడానికి ముందు సృష్టించబడినప్పుడు లేదా ఒకే జారీచేసేవారు జారీ చేసినప్పుడు, అది సాధారణంగా కేంద్రీకృతంగా పరిగణించబడుతుంది. వికేంద్రీకృత నియంత్రణతో అమలు చేయబడినప్పుడు, ప్రతి క్రిప్టోకరెన్సీ పంపిణీ చేయబడిన లెడ్జర్ సాంకేతికత ద్వారా పనిచేస్తుంది, సాధారణంగా ఒక బ్లాక్‌చెయిన్, ఇది ప్రజా ఆర్థిక లావాదేవీల డేటాబేస్‌గా పనిచేస్తుంది.[11] కరెన్సీలు, వస్తువులు, స్టాక్‌లు, అలాగే స్థూల ఆర్థిక కారకాలు వంటి సాంప్రదాయ ఆస్తి తరగతులు క్రిప్టోకరెన్సీ రాబడికి నిరాడంబరమైన బహిర్గతం కలిగి ఉంటాయి.

మొదటి వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ బిట్‌కాయిన్, ఇది మొదటిసారిగా 2009లో ఓపెన్ సోర్స్ సాఫ్ట్‌వేర్‌గా విడుదలైంది. మార్చి 2022 నాటికి మార్కెట్‌లో 9,000 కంటే ఎక్కువ ఇతర క్రిప్టోకరెన్సీలు ఉన్నాయి, వీటిలో 70 కంటే ఎక్కువ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ $1 బిలియన్‌కు మించి ఉంది.

=== చరిత్ర ===
[[దస్త్రం:Chaum.jpg|thumb|'''''క్రిప్టోగ్రాఫర్''''' '''''డేవిడ్ చౌమ్''''']]
[[దస్త్రం:TUNNY Cryptographic Machine.png|thumb|గూఢ లిపి శాస్త్ర యంత్రం]]
[[దస్త్రం:6 Full Logo S-2.png|thumb|'''లైట్ కాయిన్''']]
1983లో, అమెరికన్ '''''క్రిప్టోగ్రాఫర్''''' '''''డేవిడ్ చౌమ్''''' ఎకాష్ అనే అనామక క్రిప్టోగ్రాఫిక్ ఎలక్ట్రానిక్ డబ్బును రూపొందించాడు.

తరువాత, 1995లో, అతను దానిని క్రిప్టోగ్రాఫిక్ ఎలక్ట్రానిక్ చెల్లింపుల ప్రారంభ రూపమైన డిజికాష్ ద్వారా అమలు చేసాడు. బ్యాంకు నుండి నోట్లను ఉపసంహరించుకోవడానికి, గ్రహీతకు పంపబడే ముందు నిర్దిష్ట ఎన్‌క్రిప్టెడ్ కీలను సూచించడానికి డిజిక్యాష్ వినియోగదారు సాఫ్ట్‌వేర్ అవసరం. ఇది డిజిటల్ కరెన్సీని జారీ చేసే బ్యాంక్, ప్రభుత్వం లేదా ఏదైనా మూడవ పక్షం ద్వారా గుర్తించలేని విధంగా అనుమతించబడింది.

1996లో, నేషనల్ సెక్యూరిటీ ఏజెన్సీ హౌ టు మేక్ ఎ మింట్: ది క్రిప్టోగ్రఫీ ఆఫ్ అనామక ఎలక్ట్రానిక్ క్యాష్ అనే పత్రాన్ని ప్రచురించింది, ఇది క్రిప్టోకరెన్సీ వ్యవస్థను వివరిస్తుంది, దీనిని మొదట ఎం.ఐ.టి మెయిలింగ్ జాబితాలో ప్రచురించింది, తరువాత 1997లో ది అమెరికన్ లా రివ్యూలో ప్రచురించింది.

1997 పుస్తకంలో, విలియం రీస్-మోగ్, జేమ్స్ డేల్ డేవిడ్సన్ రచించిన ది సావరిన్ ఇండివిజువల్, సమాచార యుగంలో ఉపయోగించిన కరెన్సీ &quot;భౌతిక అస్తిత్వం లేని గణిత అల్గారిథమ్‌లను&quot; ఉపయోగిస్తుందని రచయితలు అంచనా వేశారు. క్రిప్టోకరెన్సీ సంఘం పుస్తకం దావాను &quot;ప్రవచనం&quot;గా పిలుస్తుంది.

1998లో, వీ డై &quot;బి-మనీ&quot; వివరణను ప్రచురించారు, ఇది అనామక, పంపిణీ చేయబడిన ఎలక్ట్రానిక్ నగదు వ్యవస్థగా వర్గీకరించబడింది. కొంతకాలం తర్వాత, నిక్ స్జాబో బిట్ గోల్డ్ గురించి వివరించాడు. బిట్‌కాయిన్, దానిని అనుసరించే ఇతర క్రిప్టోకరెన్సీల మాదిరిగానే, బిట్ గోల్డ్ (తర్వాత బంగారం-ఆధారిత మార్పిడి, బిట్‌గోల్డ్‌తో గందరగోళం చెందకూడదు) ఎలక్ట్రానిక్ కరెన్సీ సిస్టమ్‌గా వర్ణించబడింది, దీనికి వినియోగదారులు క్రిప్టోగ్రాఫికల్‌గా కలిసి ఉండే పరిష్కారాలతో పని పనితీరు రుజువును పూర్తి చేయాల్సి ఉంటుంది., ప్రచురించబడింది.

2009లో, మొదటి వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ, బిట్‌కాయిన్, బహుశా మారుపేరు డెవలపర్ సతోషి నకమోటోచే సృష్టించబడింది. ఇది దాని ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ స్కీమ్‌లో SHA-256, క్రిప్టోగ్రాఫిక్ హాష్ ఫంక్షన్‌ను ఉపయోగించింది. ఏప్రిల్ 2011లో, నేమ్‌కాయిన్ వికేంద్రీకృత DNSను రూపొందించే ప్రయత్నంగా రూపొందించబడింది, ఇది ఇంటర్నెట్ సెన్సార్‌షిప్‌ను చాలా కష్టతరం చేస్తుంది. వెంటనే, అక్టోబర్ 2011లో, '''లైట్ కాయిన్''' విడుదల చేయబడింది, ఇది SHA-256కి బదులుగా స్క్రిప్ట్‌ని హ్యాష్ ఫంక్షన్‌గా ఉపయోగించింది. మరొక ప్రముఖ క్రిప్టోకరెన్సీ, పీర్‌కాయిన్, ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్/ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ హైబ్రిడ్‌ను ఉపయోగించింది.

6 ఆగష్టు 2014న, UK తన ట్రెజరీ క్రిప్టోకరెన్సీల అధ్యయనాన్ని ప్రారంభించిందని, UK ఆర్థిక వ్యవస్థలో ఏ పాత్ర పోషించగలదని ప్రకటించింది. నియంత్రణను పరిగణించాలా వద్దా అనేదానిపై కూడా అధ్యయనం నివేదించాల్సి ఉంది. దీని తుది నివేదిక 2018లో ప్రచురించబడింది,, ఇది జనవరి 2021లో క్రిప్టోఅసెట్‌లు, స్టేబుల్‌కాయిన్‌లపై సంప్రదింపులను జారీ చేసింది.[28]

జూన్ 2021లో, ఎల్ సాల్వడార్ బిట్‌కాయిన్‌ని చట్టబద్ధమైన టెండర్‌గా అంగీకరించిన మొదటి దేశంగా అవతరించింది, క్రిప్టోకరెన్సీని వర్గీకరిస్తూ అధ్యక్షుడు నయీబ్ బుకెలే సమర్పించిన బిల్లును ఆమోదించడానికి శాసనసభ 62–22 ఓట్లతో ఆమోదించిన తర్వాత.

ఆగస్ట్ 2021లో, బిట్‌కాయిన్ వంటి క్రిప్టోకరెన్సీలను గుర్తించి నియంత్రించేందుకు క్యూబా రిజల్యూషన్ 215ని అనుసరించింది.

సెప్టెంబరు 2021లో, క్రిప్టోకరెన్సీకి అతిపెద్ద మార్కెట్ అయిన చైనా ప్రభుత్వం, అన్ని క్రిప్టోకరెన్సీ లావాదేవీలను చట్టవిరుద్ధమని ప్రకటించింది, గతంలో చైనాలో మధ్యవర్తులు, మైనర్ల కార్యకలాపాలను నిషేధించిన క్రిప్టోకరెన్సీపై అణిచివేతను పూర్తి చేసింది.

=== అధికారిక నిర్వచనం ===
జాన్ లాన్స్కీ ప్రకారం, క్రిప్టోకరెన్సీ అనేది ఆరు షరతులకు అనుగుణంగా ఉండే వ్యవస్థ:

# వ్యవస్థకు కేంద్ర అధికారం అవసరం లేదు; దాని రాష్ట్రం పంపిణీ చేయబడిన ఏకాభిప్రాయం ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది.
# సిస్టమ్ క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్లు, వాటి యాజమాన్యం అవలోకనాన్ని ఉంచుతుంది.
# కొత్త క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్‌లను సృష్టించవచ్చో లేదో సిస్టమ్ నిర్వచిస్తుంది. కొత్త క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్‌లను సృష్టించగలిగితే, సిస్టమ్ వాటి మూలం పరిస్థితులను, ఈ కొత్త యూనిట్‌ల యాజమాన్యాన్ని ఎలా నిర్ణయించాలో నిర్వచిస్తుంది.
# క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్ల యాజమాన్యం ప్రత్యేకంగా క్రిప్టోగ్రాఫికల్‌గా నిరూపించబడుతుంది.
# క్రిప్టోగ్రాఫిక్ యూనిట్ల యాజమాన్యం మార్చబడిన లావాదేవీలను నిర్వహించడానికి సిస్టమ్ అనుమతిస్తుంది. ఈ యూనిట్ల ప్రస్తుత యాజమాన్యాన్ని రుజువు చేసే ఎంటిటీ ద్వారా మాత్రమే లావాదేవీ ప్రకటన జారీ చేయబడుతుంది.
# ఒకే క్రిప్టోగ్రాఫిక్ యూనిట్ల యాజమాన్యాన్ని మార్చడానికి రెండు వేర్వేరు సూచనలు ఏకకాలంలో నమోదు చేయబడితే, సిస్టమ్ వాటిలో ఒకదానిని అమలు చేస్తుంది.

మార్చి 2018లో, క్రిప్టోకరెన్సీ అనే పదం మెరియం-వెబ్‌స్టర్ డిక్షనరీకి జోడించబడింది.

=== ఆర్కిటెక్చర్ ===
[[దస్త్రం:ఫెడరల్ రిజర్వ్.png|thumb|250x250px|ఫెడరల్ రిజర్వ్ సిస్టమ్ అనేది యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ అమెరికా కేంద్ర బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థ. ఆర్థిక సంక్షోభాల నుండి ఉపశమనం పొందేందుకు ద్రవ్య వ్యవస్థపై కేంద్ర నియంత్రణ కోసం కోరికకు దారితీసిన ఆర్థిక భయాందోళనల పరంపర తర్వాత, ఫెడరల్ రిజర్వ్ చట్టం అమలులోకి రావడంతో ఇది డిసెంబర్ 23, 1913న రూపొందించబడింది.]]
వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ మొత్తం క్రిప్టోకరెన్సీ వ్యవస్థ ద్వారా సమిష్టిగా ఉత్పత్తి చేయబడుతుంది, ఇది సిస్టమ్ సృష్టించబడినప్పుడు నిర్వచించబడిన మరియు బహిరంగంగా పేర్కొనబడిన రేటుతో. US ఫెడరల్ రిజర్వ్ సిస్టమ్ వంటి కేంద్రీకృత బ్యాంకింగ్ మరియు ఆర్థిక వ్యవస్థలలో, కార్పొరేట్ బోర్డులు లేదా ప్రభుత్వాలు కరెన్సీ సరఫరాను నియంత్రిస్తాయి. వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ విషయంలో, కంపెనీలు లేదా ప్రభుత్వాలు కొత్త యూనిట్లను ఉత్పత్తి చేయలేవు మరియు ఇప్పటివరకు మద్దతు ఇవ్వలేదు. ఆస్తుల విలువను కలిగి ఉన్న ఇతర సంస్థలు, బ్యాంకులు లేదా కార్పొరేట్ సంస్థల కోసం. వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీలపై ఆధారపడిన సాంకేతిక వ్యవస్థ సతోషి నకమోటో అని పిలువబడే సమూహం లేదా వ్యక్తిచే సృష్టించబడింది.

మే 2018 నాటికి, 1,800 పైగా క్రిప్టోకరెన్సీ స్పెసిఫికేషన్‌లు ఉన్నాయి. బిట్‌కాయిన్ వంటి ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ క్రిప్టోకరెన్సీ సిస్టమ్‌లో, లెడ్జర్‌ల భద్రత, సమగ్రత మరియు సమతుల్యత మైనర్లుగా సూచించబడే పరస్పర అపనమ్మకం గల పార్టీల సంఘం ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది. మైనర్లు తమ కంప్యూటర్‌లను ఒక నిర్దిష్ట టైమ్‌స్టాంపింగ్ స్కీమ్‌కు అనుగుణంగా లెడ్జర్‌కి జోడించి, లావాదేవీలను ధృవీకరించడానికి మరియు టైమ్‌స్టాంప్ చేయడంలో సహాయపడతారు.
[[దస్త్రం:పాయింట్ ఆఫ్ స్కేల్.png|alt=పాయింట్-ఆఫ్-సేల్ (POS) టెర్మినల్ అనేది రిటైల్ స్థానాల్లో కార్డ్ చెల్లింపులను ప్రాసెస్ చేయడానికి హార్డ్‌వేర్ సిస్టమ్. క్రెడిట్ మరియు డెబిట్ కార్డుల యొక్క మాగ్నెటిక్ స్ట్రిప్స్ చదవడానికి సాఫ్ట్‌వేర్ హార్డ్‌వేర్‌లో పొందుపరచబడింది.|thumb|పాయింట్-ఆఫ్-సేల్ (POS) టెర్మినల్ అనేది రిటైల్ స్థానాల్లో కార్డ్ చెల్లింపులను ప్రాసెస్ చేయడానికి హార్డ్‌వేర్ సిస్టమ్. క్రెడిట్ మరియు డెబిట్ కార్డుల మాగ్నెటిక్ స్ట్రిప్స్ చదవడానికి సాఫ్ట్‌వేర్ హార్డ్‌వేర్‌లో పొందుపరచబడింది.]]
ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ (పాయింట్ ఆఫ్ స్కేల్) బ్లాక్‌చెయిన్‌లో, లావాదేవీలు అనుబంధిత క్రిప్టోకరెన్సీని కలిగి ఉన్నవారిచే ధృవీకరించబడతాయి, కొన్నిసార్లు స్టాక్ పూల్స్‌లో కలిసి ఉంటాయి.

చాలా క్రిప్టోకరెన్సీలు ఆ కరెన్సీ ఉత్పత్తిని క్రమంగా తగ్గించడానికి రూపొందించబడ్డాయి, ఆ కరెన్సీ మొత్తం ఎప్పటికీ చెలామణిలో ఉండే మొత్తంపై పరిమితిని ఉంచుతుంది. ఆర్థిక సంస్థల వద్ద ఉన్న సాధారణ కరెన్సీలతో పోలిస్తే లేదా చేతిలో నగదుగా ఉంచబడినప్పుడు, క్రిప్టోకరెన్సీలను చట్ట అమలు చేసేవారు స్వాధీనం చేసుకోవడం చాలా కష్టం.

=== ఆర్థిక శాస్త్రం ===
క్రిప్టోకరెన్సీలు ప్రాథమికంగా ఇప్పటికే ఉన్న బ్యాంకింగ్ మరియు ప్రభుత్వ సంస్థల వెలుపల ఉపయోగించబడతాయి మరియు ఇంటర్నెట్ ద్వారా మార్పిడి చేయబడతాయి.

==== బ్లాక్ రివార్డ్స్ ====
బిట్‌కాయిన్ వంటి ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ క్రిప్టోకరెన్సీలు మైనర్‌లకు బ్లాక్ రివార్డ్ ప్రోత్సాహకాలను అందిస్తాయి. మైనర్లకు బ్లాక్ రివార్డ్‌లు లేదా లావాదేవీల రుసుము చెల్లించడం అనేది బ్లాక్‌చెయిన్ భద్రతను ప్రభావితం చేయదని ఒక అవ్యక్త నమ్మకం ఉంది, అయితే కొన్ని పరిస్థితులలో ఇది జరగకపోవచ్చు అని ఒక అధ్యయనం సూచిస్తుంది.

క్రిప్టోకరెన్సీ ప్రస్తుత విలువ, దీర్ఘకాలిక విలువ కాదు, ఖరీదైన మైనింగ్ కార్యకలాపాలలో పాల్గొనడానికి మైనర్‌లను ప్రోత్సహించడానికి రివార్డ్ స్కీమ్‌కు మద్దతు ఇస్తుంది. ప్రస్తుత బిట్‌కాయిన్ డిజైన్ చాలా అసమర్థంగా ఉందని, సమర్థవంతమైన నగదు వ్యవస్థకు సంబంధించి 1.4% సంక్షేమ నష్టాన్ని కలిగిస్తుందని కొన్ని వర్గాలు పేర్కొన్నాయి. ఈ అసమర్థతకు ప్రధాన మూలం పెద్ద మైనింగ్ ఖర్చు, ఇది సంవత్సరానికి US$360 మిలియన్లుగా అంచనా వేయబడింది. బిట్‌కాయిన్‌ను చెల్లింపు సాధనంగా ఉపయోగించడం ఉత్తమం కావడానికి ముందు 230% ద్రవ్యోల్బణ రేటుతో నగదు వ్యవస్థను అంగీకరించడానికి సిద్ధంగా ఉన్న వినియోగదారులుగా ఇది అనువదిస్తుంది. అయినప్పటికీ, నాణెం సృష్టి రేటును ఆప్టిమైజ్ చేయడం మరియు లావాదేవీల రుసుములను తగ్గించడం ద్వారా బిట్‌కాయిన్ వ్యవస్థ సామర్థ్యాన్ని గణనీయంగా మెరుగుపరచవచ్చు. ఏకాభిప్రాయ ప్రోటోకాల్‌ను పూర్తిగా మార్చడం ద్వారా అసమర్థమైన మైనింగ్ కార్యకలాపాలను తొలగించడం మరొక సంభావ్య మెరుగుదల.

==== లావాదేవీ ఫీజు ====
క్రిప్టోకరెన్సీ కోసం లావాదేవీ రుసుములు ప్రధానంగా ఆ సమయంలో నెట్‌వర్క్ సామర్థ్యం సరఫరాపై ఆధారపడి ఉంటాయి, వేగవంతమైన లావాదేవీ కోసం కరెన్సీ హోల్డర్ నుండి డిమాండ్‌పై ఆధారపడి ఉంటుంది. కరెన్సీ హోల్డర్ నిర్దిష్ట లావాదేవీ రుసుమును ఎంచుకోవచ్చు, అయితే నెట్‌వర్క్ సంస్థలు లావాదేవీలను ప్రాసెస్ చేస్తాయి. అత్యధిక ఆఫర్ ఫీజు నుండి తక్కువ వరకు క్రిప్టోకరెన్సీ ఎక్స్ఛేంజీలు ప్రాధాన్య ప్రత్యామ్నాయాలను అందించడం ద్వారా కరెన్సీ హోల్డర్ల కోసం ప్రక్రియను సులభతరం చేస్తాయి మరియు అభ్యర్థించిన సమయంలో లావాదేవీని ప్రాసెస్ చేయడానికి ఏ రుసుము కారణమవుతుందో నిర్ణయించవచ్చు.

==== మార్పిడి ====
క్రిప్టోకరెన్సీ ఎక్స్ఛేంజీలు కస్టమర్‌లు క్రిప్టోకరెన్సీలను ఇతర ఆస్తుల కోసం, సంప్రదాయ ఫియట్ మనీ లేదా వివిధ డిజిటల్ కరెన్సీల మధ్య వ్యాపారం చేయడానికి అనుమతిస్తాయి.

క్రిప్టో మార్కెట్‌ప్లేస్‌లు పెట్టుబడిదారుడు సరైన ధరకు కొనుగోలు లేదా వ్యాపారాన్ని పూర్తి చేస్తున్నాడని హామీ ఇవ్వదు. ఫలితంగా, చాలా మంది పెట్టుబడిదారులు అనేక మార్కెట్లలో ధరలో వ్యత్యాసాన్ని కనుగొనడానికి ఆర్బిట్రేజీని ఉపయోగించడం ద్వారా దీని ప్రయోజనాన్ని పొందుతారు.

==== ఎటిఎం ====
[[దస్త్రం:Bitcoin atm.png|thumb|బిట్‌కాయిన్ ఎటిఎం]]
రోబోకోయిన్ వ్యవస్థాపకుడు జోర్డాన్ కెల్లీ, 20 ఫిబ్రవరి 2014న యునైటెడ్ స్టేట్స్‌లో మొదటి బిట్‌కాయిన్ ఎటిఎంను ప్రారంభించారు. ఆస్టిన్, టెక్సాస్‌లో ఏర్పాటు చేసిన కియోస్క్ బ్యాంక్ ఎటిఎంల మాదిరిగానే ఉంటుంది, అయితే డ్రైవింగ్ లైసెన్స్ వంటి ప్రభుత్వం జారీ చేసిన గుర్తింపును చదవడానికి స్కానర్‌లను కలిగి ఉంది. వినియోగదారుల గుర్తింపులను నిర్ధారించడానికి పాస్‌పోర్ట్.

'''ఎల్ సల్వడార్''' 

9 జూన్ 2021న, ఎల్ సాల్వడార్ బిట్‌కాయిన్‌ను చట్టబద్ధమైన టెండర్‌గా స్వీకరిస్తున్నట్లు ప్రకటించింది, అలా చేసిన మొదటి దేశం.

'''టర్కీ'''

టర్కీ సెంట్రల్ బ్యాంక్, సెంట్రల్ బ్యాంక్ ఆఫ్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ టర్కీ, క్రిప్టోకరెన్సీలు మరియు క్రిప్టో ఆస్తులను కొనుగోళ్ల కోసం 30 ఏప్రిల్ 2021 నుండి ఉపయోగించడాన్ని నిషేధించింది, అటువంటి చెల్లింపుల కోసం క్రిప్టోకరెన్సీలను ఉపయోగించడం వలన గణనీయమైన లావాదేవీల నష్టాలు ఉంటాయి.</text>
      <sha1>mxgig9eu1r8wciqvy2ga7ktldrp5sxt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606716</id>
      <parentid>3606666</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:39:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>608</id>
      </contributor>
      <comment>Bitcoin_atm.pngను తీసేసాను. బొమ్మను తొలగించింది:[[commons:User:Túrelio]]. కారణం: ([[:c:COM:L|Copyright violation]]: https://www.warrington-worldwide.co.uk/2017/06/15/will-warrington-get-a-bitcoin-atm/).</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32451" xml:space="preserve">== క్రిప్టోకరెన్సీ ==
 
క్రిప్టో-కరెన్సీ&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Milutinović|first=Monia|date=2018|title=Cryptocurrency|url=http://scindeks.ceon.rs/Article.aspx?artid=0350-137X1801105M|journal=Ekonomika|volume=64|issue=1|pages=105–122|doi=10.5937/ekonomika1801105M|issn=0350-137X}}&lt;/ref&gt; లేదా క్రిప్టో అనేది [[కంప్యూటర్ నెట్వర్క్|కంప్యూటర్ నెట్‌వర్క్]] ద్వారా మార్పిడి మాధ్యమంగా పని చేయడానికి రూపొందించబడిన డిజిటల్ కరెన్సీ, ఇది ప్రభుత్వం లేదా బ్యాంక్ వంటి ఏ కేంద్ర అధికారంపై ఆధారపడదు.

వ్యక్తిగత నాణేల యాజమాన్య రికార్డులు డిజిటల్ లెడ్జర్‌లో నిల్వ చేయబడతాయి, ఇది లావాదేవీ రికార్డులను భద్రపరచడానికి, అదనపు నాణేల సృష్టిని నియంత్రించడానికి, నాణేల యాజమాన్యం బదిలీని ధృవీకరించడానికి బలమైన క్రిప్టోగ్రఫీని ఉపయోగించే కంప్యూటరీకరించిన డేటాబేస్.

వారి పేరు ఉన్నప్పటికీ, క్రిప్టోకరెన్సీలు సాంప్రదాయక అర్థంలో కరెన్సీలుగా పరిగణించబడవు, వాటికి వివిధ రకాల చికిత్సలు వర్తింపజేయబడ్డాయి, వీటిలో వస్తువులు, సెక్యూరిటీలు, అలాగే కరెన్సీల వంటి వర్గీకరణతో సహా, క్రిప్టోకరెన్సీలు సాధారణంగా ఆచరణలో ఒక ప్రత్యేకమైన ఆస్తి తరగతిగా పరిగణించబడతాయి. కొన్ని క్రిప్టో పథకాలు క్రిప్టోకరెన్సీని నిర్వహించడానికి వాలిడేటర్‌లను ఉపయోగిస్తాయి. ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ మోడల్‌లో, యజమానులు తమ టోకెన్‌లను కొలేటరల్‌గా ఉంచారు. ప్రతిఫలంగా, వారు వాటాను కలిగి ఉన్న మొత్తానికి అనులోమానుపాతంలో టోకెన్‌పై అధికారాన్ని పొందుతారు. సాధారణంగా, ఈ టోకెన్ స్టేకర్‌లు నెట్‌వర్క్ రుసుములు, కొత్తగా ముద్రించిన టోకెన్‌లు లేదా అలాంటి ఇతర రివార్డ్ మెకానిజమ్‌ల ద్వారా కాలక్రమేణా టోకెన్‌లో అదనపు యాజమాన్యాన్ని పొందుతారు.

క్రిప్టోకరెన్సీ భౌతిక రూపంలో ఉండదు (కాగితపు డబ్బు వంటివి), సాధారణంగా కేంద్ర అధికారం ద్వారా జారీ చేయబడదు. క్రిప్టోకరెన్సీలు సాధారణంగా సెంట్రల్ బ్యాంక్ డిజిటల్ కరెన్సీ (CBDC)కి విరుద్ధంగా వికేంద్రీకృత నియంత్రణను ఉపయోగిస్తాయి. క్రిప్టోకరెన్సీని ముద్రించినప్పుడు లేదా జారీ చేయడానికి ముందు సృష్టించబడినప్పుడు లేదా ఒకే జారీచేసేవారు జారీ చేసినప్పుడు, అది సాధారణంగా కేంద్రీకృతంగా పరిగణించబడుతుంది. వికేంద్రీకృత నియంత్రణతో అమలు చేయబడినప్పుడు, ప్రతి క్రిప్టోకరెన్సీ పంపిణీ చేయబడిన లెడ్జర్ సాంకేతికత ద్వారా పనిచేస్తుంది, సాధారణంగా ఒక బ్లాక్‌చెయిన్, ఇది ప్రజా ఆర్థిక లావాదేవీల డేటాబేస్‌గా పనిచేస్తుంది.[11] కరెన్సీలు, వస్తువులు, స్టాక్‌లు, అలాగే స్థూల ఆర్థిక కారకాలు వంటి సాంప్రదాయ ఆస్తి తరగతులు క్రిప్టోకరెన్సీ రాబడికి నిరాడంబరమైన బహిర్గతం కలిగి ఉంటాయి.

మొదటి వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ బిట్‌కాయిన్, ఇది మొదటిసారిగా 2009లో ఓపెన్ సోర్స్ సాఫ్ట్‌వేర్‌గా విడుదలైంది. మార్చి 2022 నాటికి మార్కెట్‌లో 9,000 కంటే ఎక్కువ ఇతర క్రిప్టోకరెన్సీలు ఉన్నాయి, వీటిలో 70 కంటే ఎక్కువ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ $1 బిలియన్‌కు మించి ఉంది.

=== చరిత్ర ===
[[దస్త్రం:Chaum.jpg|thumb|'''''క్రిప్టోగ్రాఫర్''''' '''''డేవిడ్ చౌమ్''''']]
[[దస్త్రం:TUNNY Cryptographic Machine.png|thumb|గూఢ లిపి శాస్త్ర యంత్రం]]
[[దస్త్రం:6 Full Logo S-2.png|thumb|'''లైట్ కాయిన్''']]
1983లో, అమెరికన్ '''''క్రిప్టోగ్రాఫర్''''' '''''డేవిడ్ చౌమ్''''' ఎకాష్ అనే అనామక క్రిప్టోగ్రాఫిక్ ఎలక్ట్రానిక్ డబ్బును రూపొందించాడు.

తరువాత, 1995లో, అతను దానిని క్రిప్టోగ్రాఫిక్ ఎలక్ట్రానిక్ చెల్లింపుల ప్రారంభ రూపమైన డిజికాష్ ద్వారా అమలు చేసాడు. బ్యాంకు నుండి నోట్లను ఉపసంహరించుకోవడానికి, గ్రహీతకు పంపబడే ముందు నిర్దిష్ట ఎన్‌క్రిప్టెడ్ కీలను సూచించడానికి డిజిక్యాష్ వినియోగదారు సాఫ్ట్‌వేర్ అవసరం. ఇది డిజిటల్ కరెన్సీని జారీ చేసే బ్యాంక్, ప్రభుత్వం లేదా ఏదైనా మూడవ పక్షం ద్వారా గుర్తించలేని విధంగా అనుమతించబడింది.

1996లో, నేషనల్ సెక్యూరిటీ ఏజెన్సీ హౌ టు మేక్ ఎ మింట్: ది క్రిప్టోగ్రఫీ ఆఫ్ అనామక ఎలక్ట్రానిక్ క్యాష్ అనే పత్రాన్ని ప్రచురించింది, ఇది క్రిప్టోకరెన్సీ వ్యవస్థను వివరిస్తుంది, దీనిని మొదట ఎం.ఐ.టి మెయిలింగ్ జాబితాలో ప్రచురించింది, తరువాత 1997లో ది అమెరికన్ లా రివ్యూలో ప్రచురించింది.

1997 పుస్తకంలో, విలియం రీస్-మోగ్, జేమ్స్ డేల్ డేవిడ్సన్ రచించిన ది సావరిన్ ఇండివిజువల్, సమాచార యుగంలో ఉపయోగించిన కరెన్సీ &quot;భౌతిక అస్తిత్వం లేని గణిత అల్గారిథమ్‌లను&quot; ఉపయోగిస్తుందని రచయితలు అంచనా వేశారు. క్రిప్టోకరెన్సీ సంఘం పుస్తకం దావాను &quot;ప్రవచనం&quot;గా పిలుస్తుంది.

1998లో, వీ డై &quot;బి-మనీ&quot; వివరణను ప్రచురించారు, ఇది అనామక, పంపిణీ చేయబడిన ఎలక్ట్రానిక్ నగదు వ్యవస్థగా వర్గీకరించబడింది. కొంతకాలం తర్వాత, నిక్ స్జాబో బిట్ గోల్డ్ గురించి వివరించాడు. బిట్‌కాయిన్, దానిని అనుసరించే ఇతర క్రిప్టోకరెన్సీల మాదిరిగానే, బిట్ గోల్డ్ (తర్వాత బంగారం-ఆధారిత మార్పిడి, బిట్‌గోల్డ్‌తో గందరగోళం చెందకూడదు) ఎలక్ట్రానిక్ కరెన్సీ సిస్టమ్‌గా వర్ణించబడింది, దీనికి వినియోగదారులు క్రిప్టోగ్రాఫికల్‌గా కలిసి ఉండే పరిష్కారాలతో పని పనితీరు రుజువును పూర్తి చేయాల్సి ఉంటుంది., ప్రచురించబడింది.

2009లో, మొదటి వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ, బిట్‌కాయిన్, బహుశా మారుపేరు డెవలపర్ సతోషి నకమోటోచే సృష్టించబడింది. ఇది దాని ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ స్కీమ్‌లో SHA-256, క్రిప్టోగ్రాఫిక్ హాష్ ఫంక్షన్‌ను ఉపయోగించింది. ఏప్రిల్ 2011లో, నేమ్‌కాయిన్ వికేంద్రీకృత DNSను రూపొందించే ప్రయత్నంగా రూపొందించబడింది, ఇది ఇంటర్నెట్ సెన్సార్‌షిప్‌ను చాలా కష్టతరం చేస్తుంది. వెంటనే, అక్టోబర్ 2011లో, '''లైట్ కాయిన్''' విడుదల చేయబడింది, ఇది SHA-256కి బదులుగా స్క్రిప్ట్‌ని హ్యాష్ ఫంక్షన్‌గా ఉపయోగించింది. మరొక ప్రముఖ క్రిప్టోకరెన్సీ, పీర్‌కాయిన్, ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్/ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ హైబ్రిడ్‌ను ఉపయోగించింది.

6 ఆగష్టు 2014న, UK తన ట్రెజరీ క్రిప్టోకరెన్సీల అధ్యయనాన్ని ప్రారంభించిందని, UK ఆర్థిక వ్యవస్థలో ఏ పాత్ర పోషించగలదని ప్రకటించింది. నియంత్రణను పరిగణించాలా వద్దా అనేదానిపై కూడా అధ్యయనం నివేదించాల్సి ఉంది. దీని తుది నివేదిక 2018లో ప్రచురించబడింది,, ఇది జనవరి 2021లో క్రిప్టోఅసెట్‌లు, స్టేబుల్‌కాయిన్‌లపై సంప్రదింపులను జారీ చేసింది.[28]

జూన్ 2021లో, ఎల్ సాల్వడార్ బిట్‌కాయిన్‌ని చట్టబద్ధమైన టెండర్‌గా అంగీకరించిన మొదటి దేశంగా అవతరించింది, క్రిప్టోకరెన్సీని వర్గీకరిస్తూ అధ్యక్షుడు నయీబ్ బుకెలే సమర్పించిన బిల్లును ఆమోదించడానికి శాసనసభ 62–22 ఓట్లతో ఆమోదించిన తర్వాత.

ఆగస్ట్ 2021లో, బిట్‌కాయిన్ వంటి క్రిప్టోకరెన్సీలను గుర్తించి నియంత్రించేందుకు క్యూబా రిజల్యూషన్ 215ని అనుసరించింది.

సెప్టెంబరు 2021లో, క్రిప్టోకరెన్సీకి అతిపెద్ద మార్కెట్ అయిన చైనా ప్రభుత్వం, అన్ని క్రిప్టోకరెన్సీ లావాదేవీలను చట్టవిరుద్ధమని ప్రకటించింది, గతంలో చైనాలో మధ్యవర్తులు, మైనర్ల కార్యకలాపాలను నిషేధించిన క్రిప్టోకరెన్సీపై అణిచివేతను పూర్తి చేసింది.

=== అధికారిక నిర్వచనం ===
జాన్ లాన్స్కీ ప్రకారం, క్రిప్టోకరెన్సీ అనేది ఆరు షరతులకు అనుగుణంగా ఉండే వ్యవస్థ:

# వ్యవస్థకు కేంద్ర అధికారం అవసరం లేదు; దాని రాష్ట్రం పంపిణీ చేయబడిన ఏకాభిప్రాయం ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది.
# సిస్టమ్ క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్లు, వాటి యాజమాన్యం అవలోకనాన్ని ఉంచుతుంది.
# కొత్త క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్‌లను సృష్టించవచ్చో లేదో సిస్టమ్ నిర్వచిస్తుంది. కొత్త క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్‌లను సృష్టించగలిగితే, సిస్టమ్ వాటి మూలం పరిస్థితులను, ఈ కొత్త యూనిట్‌ల యాజమాన్యాన్ని ఎలా నిర్ణయించాలో నిర్వచిస్తుంది.
# క్రిప్టోకరెన్సీ యూనిట్ల యాజమాన్యం ప్రత్యేకంగా క్రిప్టోగ్రాఫికల్‌గా నిరూపించబడుతుంది.
# క్రిప్టోగ్రాఫిక్ యూనిట్ల యాజమాన్యం మార్చబడిన లావాదేవీలను నిర్వహించడానికి సిస్టమ్ అనుమతిస్తుంది. ఈ యూనిట్ల ప్రస్తుత యాజమాన్యాన్ని రుజువు చేసే ఎంటిటీ ద్వారా మాత్రమే లావాదేవీ ప్రకటన జారీ చేయబడుతుంది.
# ఒకే క్రిప్టోగ్రాఫిక్ యూనిట్ల యాజమాన్యాన్ని మార్చడానికి రెండు వేర్వేరు సూచనలు ఏకకాలంలో నమోదు చేయబడితే, సిస్టమ్ వాటిలో ఒకదానిని అమలు చేస్తుంది.

మార్చి 2018లో, క్రిప్టోకరెన్సీ అనే పదం మెరియం-వెబ్‌స్టర్ డిక్షనరీకి జోడించబడింది.

=== ఆర్కిటెక్చర్ ===
[[దస్త్రం:ఫెడరల్ రిజర్వ్.png|thumb|250x250px|ఫెడరల్ రిజర్వ్ సిస్టమ్ అనేది యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ అమెరికా కేంద్ర బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థ. ఆర్థిక సంక్షోభాల నుండి ఉపశమనం పొందేందుకు ద్రవ్య వ్యవస్థపై కేంద్ర నియంత్రణ కోసం కోరికకు దారితీసిన ఆర్థిక భయాందోళనల పరంపర తర్వాత, ఫెడరల్ రిజర్వ్ చట్టం అమలులోకి రావడంతో ఇది డిసెంబర్ 23, 1913న రూపొందించబడింది.]]
వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ మొత్తం క్రిప్టోకరెన్సీ వ్యవస్థ ద్వారా సమిష్టిగా ఉత్పత్తి చేయబడుతుంది, ఇది సిస్టమ్ సృష్టించబడినప్పుడు నిర్వచించబడిన మరియు బహిరంగంగా పేర్కొనబడిన రేటుతో. US ఫెడరల్ రిజర్వ్ సిస్టమ్ వంటి కేంద్రీకృత బ్యాంకింగ్ మరియు ఆర్థిక వ్యవస్థలలో, కార్పొరేట్ బోర్డులు లేదా ప్రభుత్వాలు కరెన్సీ సరఫరాను నియంత్రిస్తాయి. వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీ విషయంలో, కంపెనీలు లేదా ప్రభుత్వాలు కొత్త యూనిట్లను ఉత్పత్తి చేయలేవు మరియు ఇప్పటివరకు మద్దతు ఇవ్వలేదు. ఆస్తుల విలువను కలిగి ఉన్న ఇతర సంస్థలు, బ్యాంకులు లేదా కార్పొరేట్ సంస్థల కోసం. వికేంద్రీకృత క్రిప్టోకరెన్సీలపై ఆధారపడిన సాంకేతిక వ్యవస్థ సతోషి నకమోటో అని పిలువబడే సమూహం లేదా వ్యక్తిచే సృష్టించబడింది.

మే 2018 నాటికి, 1,800 పైగా క్రిప్టోకరెన్సీ స్పెసిఫికేషన్‌లు ఉన్నాయి. బిట్‌కాయిన్ వంటి ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ క్రిప్టోకరెన్సీ సిస్టమ్‌లో, లెడ్జర్‌ల భద్రత, సమగ్రత మరియు సమతుల్యత మైనర్లుగా సూచించబడే పరస్పర అపనమ్మకం గల పార్టీల సంఘం ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది. మైనర్లు తమ కంప్యూటర్‌లను ఒక నిర్దిష్ట టైమ్‌స్టాంపింగ్ స్కీమ్‌కు అనుగుణంగా లెడ్జర్‌కి జోడించి, లావాదేవీలను ధృవీకరించడానికి మరియు టైమ్‌స్టాంప్ చేయడంలో సహాయపడతారు.
[[దస్త్రం:పాయింట్ ఆఫ్ స్కేల్.png|alt=పాయింట్-ఆఫ్-సేల్ (POS) టెర్మినల్ అనేది రిటైల్ స్థానాల్లో కార్డ్ చెల్లింపులను ప్రాసెస్ చేయడానికి హార్డ్‌వేర్ సిస్టమ్. క్రెడిట్ మరియు డెబిట్ కార్డుల యొక్క మాగ్నెటిక్ స్ట్రిప్స్ చదవడానికి సాఫ్ట్‌వేర్ హార్డ్‌వేర్‌లో పొందుపరచబడింది.|thumb|పాయింట్-ఆఫ్-సేల్ (POS) టెర్మినల్ అనేది రిటైల్ స్థానాల్లో కార్డ్ చెల్లింపులను ప్రాసెస్ చేయడానికి హార్డ్‌వేర్ సిస్టమ్. క్రెడిట్ మరియు డెబిట్ కార్డుల మాగ్నెటిక్ స్ట్రిప్స్ చదవడానికి సాఫ్ట్‌వేర్ హార్డ్‌వేర్‌లో పొందుపరచబడింది.]]
ప్రూఫ్-ఆఫ్-స్టేక్ (పాయింట్ ఆఫ్ స్కేల్) బ్లాక్‌చెయిన్‌లో, లావాదేవీలు అనుబంధిత క్రిప్టోకరెన్సీని కలిగి ఉన్నవారిచే ధృవీకరించబడతాయి, కొన్నిసార్లు స్టాక్ పూల్స్‌లో కలిసి ఉంటాయి.

చాలా క్రిప్టోకరెన్సీలు ఆ కరెన్సీ ఉత్పత్తిని క్రమంగా తగ్గించడానికి రూపొందించబడ్డాయి, ఆ కరెన్సీ మొత్తం ఎప్పటికీ చెలామణిలో ఉండే మొత్తంపై పరిమితిని ఉంచుతుంది. ఆర్థిక సంస్థల వద్ద ఉన్న సాధారణ కరెన్సీలతో పోలిస్తే లేదా చేతిలో నగదుగా ఉంచబడినప్పుడు, క్రిప్టోకరెన్సీలను చట్ట అమలు చేసేవారు స్వాధీనం చేసుకోవడం చాలా కష్టం.

=== ఆర్థిక శాస్త్రం ===
క్రిప్టోకరెన్సీలు ప్రాథమికంగా ఇప్పటికే ఉన్న బ్యాంకింగ్ మరియు ప్రభుత్వ సంస్థల వెలుపల ఉపయోగించబడతాయి మరియు ఇంటర్నెట్ ద్వారా మార్పిడి చేయబడతాయి.

==== బ్లాక్ రివార్డ్స్ ====
బిట్‌కాయిన్ వంటి ప్రూఫ్-ఆఫ్-వర్క్ క్రిప్టోకరెన్సీలు మైనర్‌లకు బ్లాక్ రివార్డ్ ప్రోత్సాహకాలను అందిస్తాయి. మైనర్లకు బ్లాక్ రివార్డ్‌లు లేదా లావాదేవీల రుసుము చెల్లించడం అనేది బ్లాక్‌చెయిన్ భద్రతను ప్రభావితం చేయదని ఒక అవ్యక్త నమ్మకం ఉంది, అయితే కొన్ని పరిస్థితులలో ఇది జరగకపోవచ్చు అని ఒక అధ్యయనం సూచిస్తుంది.

క్రిప్టోకరెన్సీ ప్రస్తుత విలువ, దీర్ఘకాలిక విలువ కాదు, ఖరీదైన మైనింగ్ కార్యకలాపాలలో పాల్గొనడానికి మైనర్‌లను ప్రోత్సహించడానికి రివార్డ్ స్కీమ్‌కు మద్దతు ఇస్తుంది. ప్రస్తుత బిట్‌కాయిన్ డిజైన్ చాలా అసమర్థంగా ఉందని, సమర్థవంతమైన నగదు వ్యవస్థకు సంబంధించి 1.4% సంక్షేమ నష్టాన్ని కలిగిస్తుందని కొన్ని వర్గాలు పేర్కొన్నాయి. ఈ అసమర్థతకు ప్రధాన మూలం పెద్ద మైనింగ్ ఖర్చు, ఇది సంవత్సరానికి US$360 మిలియన్లుగా అంచనా వేయబడింది. బిట్‌కాయిన్‌ను చెల్లింపు సాధనంగా ఉపయోగించడం ఉత్తమం కావడానికి ముందు 230% ద్రవ్యోల్బణ రేటుతో నగదు వ్యవస్థను అంగీకరించడానికి సిద్ధంగా ఉన్న వినియోగదారులుగా ఇది అనువదిస్తుంది. అయినప్పటికీ, నాణెం సృష్టి రేటును ఆప్టిమైజ్ చేయడం మరియు లావాదేవీల రుసుములను తగ్గించడం ద్వారా బిట్‌కాయిన్ వ్యవస్థ సామర్థ్యాన్ని గణనీయంగా మెరుగుపరచవచ్చు. ఏకాభిప్రాయ ప్రోటోకాల్‌ను పూర్తిగా మార్చడం ద్వారా అసమర్థమైన మైనింగ్ కార్యకలాపాలను తొలగించడం మరొక సంభావ్య మెరుగుదల.

==== లావాదేవీ ఫీజు ====
క్రిప్టోకరెన్సీ కోసం లావాదేవీ రుసుములు ప్రధానంగా ఆ సమయంలో నెట్‌వర్క్ సామర్థ్యం సరఫరాపై ఆధారపడి ఉంటాయి, వేగవంతమైన లావాదేవీ కోసం కరెన్సీ హోల్డర్ నుండి డిమాండ్‌పై ఆధారపడి ఉంటుంది. కరెన్సీ హోల్డర్ నిర్దిష్ట లావాదేవీ రుసుమును ఎంచుకోవచ్చు, అయితే నెట్‌వర్క్ సంస్థలు లావాదేవీలను ప్రాసెస్ చేస్తాయి. అత్యధిక ఆఫర్ ఫీజు నుండి తక్కువ వరకు క్రిప్టోకరెన్సీ ఎక్స్ఛేంజీలు ప్రాధాన్య ప్రత్యామ్నాయాలను అందించడం ద్వారా కరెన్సీ హోల్డర్ల కోసం ప్రక్రియను సులభతరం చేస్తాయి మరియు అభ్యర్థించిన సమయంలో లావాదేవీని ప్రాసెస్ చేయడానికి ఏ రుసుము కారణమవుతుందో నిర్ణయించవచ్చు.

==== మార్పిడి ====
క్రిప్టోకరెన్సీ ఎక్స్ఛేంజీలు కస్టమర్‌లు క్రిప్టోకరెన్సీలను ఇతర ఆస్తుల కోసం, సంప్రదాయ ఫియట్ మనీ లేదా వివిధ డిజిటల్ కరెన్సీల మధ్య వ్యాపారం చేయడానికి అనుమతిస్తాయి.

క్రిప్టో మార్కెట్‌ప్లేస్‌లు పెట్టుబడిదారుడు సరైన ధరకు కొనుగోలు లేదా వ్యాపారాన్ని పూర్తి చేస్తున్నాడని హామీ ఇవ్వదు. ఫలితంగా, చాలా మంది పెట్టుబడిదారులు అనేక మార్కెట్లలో ధరలో వ్యత్యాసాన్ని కనుగొనడానికి ఆర్బిట్రేజీని ఉపయోగించడం ద్వారా దీని ప్రయోజనాన్ని పొందుతారు.

==== ఎటిఎం ====
 
రోబోకోయిన్ వ్యవస్థాపకుడు జోర్డాన్ కెల్లీ, 20 ఫిబ్రవరి 2014న యునైటెడ్ స్టేట్స్‌లో మొదటి బిట్‌కాయిన్ ఎటిఎంను ప్రారంభించారు. ఆస్టిన్, టెక్సాస్‌లో ఏర్పాటు చేసిన కియోస్క్ బ్యాంక్ ఎటిఎంల మాదిరిగానే ఉంటుంది, అయితే డ్రైవింగ్ లైసెన్స్ వంటి ప్రభుత్వం జారీ చేసిన గుర్తింపును చదవడానికి స్కానర్‌లను కలిగి ఉంది. వినియోగదారుల గుర్తింపులను నిర్ధారించడానికి పాస్‌పోర్ట్.

'''ఎల్ సల్వడార్''' 

9 జూన్ 2021న, ఎల్ సాల్వడార్ బిట్‌కాయిన్‌ను చట్టబద్ధమైన టెండర్‌గా స్వీకరిస్తున్నట్లు ప్రకటించింది, అలా చేసిన మొదటి దేశం.

'''టర్కీ'''

టర్కీ సెంట్రల్ బ్యాంక్, సెంట్రల్ బ్యాంక్ ఆఫ్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ టర్కీ, క్రిప్టోకరెన్సీలు మరియు క్రిప్టో ఆస్తులను కొనుగోళ్ల కోసం 30 ఏప్రిల్ 2021 నుండి ఉపయోగించడాన్ని నిషేధించింది, అటువంటి చెల్లింపుల కోసం క్రిప్టోకరెన్సీలను ఉపయోగించడం వలన గణనీయమైన లావాదేవీల నష్టాలు ఉంటాయి.</text>
      <sha1>edf86ziel4n9sh51o66b2fvzmuotylk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి:V Bhavya/ప్రయోగశాల 1</title>
    <ns>2</ns>
    <id>354279</id>
    <revision>
      <id>3606582</id>
      <parentid>3606572</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:06:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>V Bhavya</username>
        <id>115219</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6056" xml:space="preserve">== '''ఛందస్సు''' ==
పద్య లక్షణాలను తెలిపే శాస్త్రాన్ని &quot;'''ఛందస్సు''' &quot;అంటారు.

ఛందస్సు అనే పదము &quot;'''ఛదీ ఆహ్లాదనే'''&quot;  అనే పదము నుండి ఉద్భవించింది. దీని యొక్క అర్థం &quot;ఆహ్లాదకరమైన లయ&quot;. 

ఛందస్సుకు  మరియొక పేరు  “పద్య విద్య “. 

పద్యాన్ని నిర్మించాలంటే గణాలు తెలియాలి. 

గణాలు తెలియాలంటే గురువు, లఘువులు తెలియాలి. 

'''లఘువు'''

ఏక  మాత్ర కాలంలో  ఉచ్చరింపబడేవి  &quot;లఘువులు&quot;. 

దీనిని నిలువు గీత” |  “ చేత సూచిస్తారు. 

తెలుగులో లఘువు ని” ల” చేత సూచిస్తారు. 

'''మాత్ర''' అనగా సెకనులో నాలుగవ వంతు భాగము. 

'''గురువు'''

రెండు మాత్రల కాలములో ఉచ్చరింపబడేవి   గురువులు. 

దీనిని”U“ ఆకారంతో  సూచిస్తారు. 

తెలుగులో గురువును” గ” చేత సూచిస్తారు. 

== '''గురువు లక్షణాలు:-''' ==
1.  దీర్ఘాలు(అచ్చులు) వీటికి ఉదాహరణ:- ఆ, ఈ, ఊ,ౠ,..... 

2.  దీర్ఘాలు( హల్లులు) వీటికి ఉదాహరణ:- కా, కీ, కూ,....

3.  పూర్ణ బిందువు కలిగిన అక్షరాలు.  ఉదాహరణ:- కం, నం, మం,.....

        ఉదాహరణ:- ఆలయం

                             U  |    U 

4.  విసర్గ తో కూడిన అక్షరాలు. 

          ఉదాహరణ:- దుఃఖం

                                U    U 

5.  పొల్లుతో కూడిన అక్షరాలు. 

            ఉదాహరణ:- నిన్, నున్,కిన్,.....

            ఉదాహరణ :-మునుల్ 

                                   |   |    U

6.  సంయుక్త, ద్విత్వాక్షరాలకు ముందున్నవి. 

      సంయుక్తాక్షరం:- ఒక హల్లుకు వేరొక హల్లు  ఒత్తుగా ఉన్నట్లయితే అది సంయుక్తాక్షరం అవుతుంది.  ఉదాహరణ:- మ్య ,ర్న,ప్స ,..... 

      ద్విత్వాక్షరం:- ఒక హల్లుకు దానికి  అదే ఒత్తుగా ఉన్నట్లయితే అది ద్విత్వాక్షరం అవుతుంది.

       ఉదాహరణ:- మ్మ,య్య,ర్ర,స్స ,.....

       ఉదాహరణ :-అమ్మ,అన్నయ్య 

                            U   |    U  U    |

7.ఐత్వము, ఔత్వము తో  కూడినవి. 

   ఉదాహరణ:- మై, నై, కై, నౌ, కౌ,..... 

   రామునికై

   U   |    |  U 

== '''లఘువు  లక్షణాలు:-''' ==
1. దీర్ఘము  లేనిది, ప్రతి ఒక్కటి  లఘువు అవుతుంది. 

2. హ్రస్వం ( అచ్చులు). 

     ఉదాహరణ:-  అ,ఇ,ఉ,.....

3. వట్రసుడి కలిగిన అక్షరాలు. 

       ఉదాహరణ:- కృ,మృ,నృ,..... 

       ఉదాహరణ:- వి కృతము

                            |   |    |    | 

       ఆమె పేరు స్రవంతి   ( గణ విభజన)

         U  |   U |    |   U  |

       రెండు  వేరు వేరు పదాల మధ్య సంయుక్త, ద్విత్వాక్షరాలు ఉన్నప్పటికీ దాని ముందున్న అక్షరం  లఘువు అవుతుంది.

== '''గణాలు-రకాలు''' ==
'''ద్వయాక్షర గణాలు''' ''':-'''ఇవి నాలుగు రకాలు. 

1. వ గణం -| U   దీనికి మరి యొక పేరు లగం. 

2. హ గణం -U |    దీనికి మరి యొక పేరు గలం. 

3. లల గణం -| |    

4. గగ   గణం -U U 

'''త్వయాక్షర గణాలు:-''' ఇవి ఎనిమిది. 

భ -U | |    య -| U U    వ -| U 

జ -| U |      ర -U | U     న -| | | 

స -| | U      త -U U |    మ -U U U 

'''చతురాక్షర  గణాలు:-''' ఇవి మూడు రకాలు. 

నల-| | | |      న-  గణం మీద  లఘువు చేరుతుంది. 

నగ- | | | U     న-  గణం మీద  గురువు  చేరుతుంది.

సల-| | U |     స-  గణం మీద  లఘువు చేరుతుంది.

== '''ఉప గణాలు:-''' ==
ఇందులో ఇంద్ర,  సూర్య  గణాలు ఉంటాయి. 

'''ఇంద్ర గణాలు:-''' ఇవి ఆరు. 

 నల-| | | | 

 నగ -| | | U 

 సల -| | U | 

  భ   -U | | 

  ర    -U | U 

  త   -U U | 

'''సూర్య గణాలు:-''' ఇవి రెండు. 

  హ   -U | 

  న    -| | |</text>
      <sha1>oju4c61usnng7a7lwthtbdaekdl9otv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఊలర్ సరస్సు</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354280</id>
    <redirect title="వులార్ సరస్సు" />
    <revision>
      <id>3606646</id>
      <parentid>3606522</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T14:14:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>రవిచంద్ర</username>
        <id>3079</id>
      </contributor>
      <comment>ఇదివరకే ఉన్న వ్యాసానికి దారి మార్పు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="73" xml:space="preserve">#దారిమార్పు [[వులార్ సరస్సు]]</text>
      <sha1>6i2atdkvlo1s1lzg6ax4vzkbo8tlviu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>సరస్వతీ శపథం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354281</id>
    <revision>
      <id>3606668</id>
      <parentid>3606546</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T15:58:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>/* నటీనటులు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2547" xml:space="preserve">'''సరస్వతీ శపథం''' [[మే 26]], [[1967]]వ తేదీన విడుదలైన తెలుగు డబ్బింగ్ సినిమా. ఎ.పి.నాగరాజన్ దర్శకత్వంలో కె.విజయకుమార్ విజయలక్ష్మీ పిక్చర్స్ బ్యానర్‌పై ఈ చిత్రాన్ని నిర్మించాడు.&lt;ref name=&quot;indiancine.ma&quot;&gt;{{cite web |last1=వెబ్ మాస్టర్ |title=Saraswathi Sapadam |url=https://indiancine.ma/BHRM/info |website=indiancine.ma |accessdate=23 July 2022}}&lt;/ref&gt; 1966లో అదే పేరుతో విడుదలైన తమిళ సినిమా దీనికి మూలం.
==నటీనటులు==
* [[శివాజీ గణేశన్]] - నారదుడు, విద్యాపతి
* [[జెమినీ గణేశన్]] - వీరమల్లుడు
* [[సావిత్రి (నటి)|సావిత్రి]] - సరస్వతి
* [[దేవిక]] - లక్ష్మి
* [[పద్మిని (నటి)|పద్మిని]] - పార్వతి
* [[కె.ఆర్.విజయ]] - రాణి 
* [[చిత్తూరు నాగయ్య]] - సదానందం
* శివకుమార్ - విష్ణువు
* [[హరనాథ్]] - శివుడు
* [[ఎం.ప్రభాకరరెడ్డి]] - బ్రహ్మ
* [[మనోరమ (నటి)|మనోరమ]] - మల్లి
* [[నగేష్]] - గోవింద్

==సాంకేతికవర్గం== 
* నిర్మాత: కె.విజయకుమార్
* స్క్రీన్ ప్లే, దర్శకత్వం: ఎ.పి.నాగరాజన్
* మాటలు, పాటలు: [[ఆరుద్ర]]
* సంగీతం: [[కె.వి.మహదేవన్]], [[పుహళేంది]]
* నేపథ్య గాయకులు : [[ఘంటసాల వెంకటేశ్వరరావు]], [[పి.సుశీల]]
* ఛాయాగ్రహణం: కె.ఎస్.ప్రసాద్
* కూర్పు: ఇ.వి.షణ్ముగం
* కళ: గంగ
==కథ==
==పాటలు==
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

[[వర్గం:పౌరాణిక సినిమాలు]]
[[వర్గం:1967 సినిమాలు]]
[[వర్గం:డబ్బింగ్ సినిమాలు]]</text>
      <sha1>31yysix6xl7f3p1ie7r49otq7d5xgct</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606678</id>
      <parentid>3606668</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T16:25:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను,  సమాచారపెట్టె చేర్చాను.</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3579" xml:space="preserve">{{సినిమా|
name = సరస్వతీ శపథం |
image = Saraswathi Sapadam (1967).jpg|
caption = సినిమాపోస్టర్|
director = ఎ.పి.నాగరాజన్|
story =  |
screenplay = ఎ.పి.నాగరాజన్ |
producer= కె.విజయకుమార్ |
year = 1967|
language = తెలుగు|
production_company = విజయలక్ష్మీ పిక్చర్స్ |
lyrics =  [[ఆరుద్ర]]|
music = [[కె.వి.మహదేవన్]], &lt;br&gt;[[పుహళేంది]]|
playback_singer = [[ఘంటసాల]], &lt;br&gt;[[పి.సుశీల]] |
cinematography = కె.ఎస్.ప్రసాద్ |
art = గంగ |
starring = [[శివాజీ గణేశన్]], &lt;br&gt;[[జెమినీ గణేశన్]], &lt;br&gt;[[సావిత్రి (నటి)|సావిత్రి]], &lt;br&gt;[[దేవిక]], &lt;br&gt;[[పద్మిని (నటి)|పద్మిని]], &lt;br&gt;[[చిత్తూరు నాగయ్య]]|
}}

'''సరస్వతీ శపథం''' [[మే 26]], [[1967]]వ తేదీన విడుదలైన తెలుగు డబ్బింగ్ సినిమా. ఎ.పి.నాగరాజన్ దర్శకత్వంలో కె.విజయకుమార్ విజయలక్ష్మీ పిక్చర్స్ బ్యానర్‌పై ఈ చిత్రాన్ని నిర్మించాడు.&lt;ref name=&quot;indiancine.ma&quot;&gt;{{cite web |last1=వెబ్ మాస్టర్ |title=Saraswathi Sapadam |url=https://indiancine.ma/BHRM/info |website=indiancine.ma |accessdate=23 July 2022}}&lt;/ref&gt; 1966లో అదే పేరుతో విడుదలైన తమిళ సినిమా దీనికి మూలం.
==నటీనటులు==
* [[శివాజీ గణేశన్]] - నారదుడు, విద్యాపతి
* [[జెమినీ గణేశన్]] - వీరమల్లుడు
* [[సావిత్రి (నటి)|సావిత్రి]] - సరస్వతి
* [[దేవిక]] - లక్ష్మి
* [[పద్మిని (నటి)|పద్మిని]] - పార్వతి
* [[కె.ఆర్.విజయ]] - రాణి 
* [[చిత్తూరు నాగయ్య]] - సదానందం
* శివకుమార్ - విష్ణువు
* [[హరనాథ్]] - శివుడు
* [[ఎం.ప్రభాకరరెడ్డి]] - బ్రహ్మ
* [[మనోరమ (నటి)|మనోరమ]] - మల్లి
* [[నగేష్]] - గోవింద్

==సాంకేతికవర్గం== 
* నిర్మాత: కె.విజయకుమార్
* స్క్రీన్ ప్లే, దర్శకత్వం: ఎ.పి.నాగరాజన్
* మాటలు, పాటలు: [[ఆరుద్ర]]
* సంగీతం: [[కె.వి.మహదేవన్]], [[పుహళేంది]]
* నేపథ్య గాయకులు : [[ఘంటసాల వెంకటేశ్వరరావు]], [[పి.సుశీల]]
* ఛాయాగ్రహణం: కె.ఎస్.ప్రసాద్
* కూర్పు: ఇ.వి.షణ్ముగం
* కళ: గంగ
==కథ==
==పాటలు==
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

[[వర్గం:పౌరాణిక సినిమాలు]]
[[వర్గం:1967 సినిమాలు]]
[[వర్గం:డబ్బింగ్ సినిమాలు]]</text>
      <sha1>k0puv4kmwlalw75eubarsbr3muh5fqm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606679</id>
      <parentid>3606678</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T16:37:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>/* పాటలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5417" xml:space="preserve">{{సినిమా|
name = సరస్వతీ శపథం |
image = Saraswathi Sapadam (1967).jpg|
caption = సినిమాపోస్టర్|
director = ఎ.పి.నాగరాజన్|
story =  |
screenplay = ఎ.పి.నాగరాజన్ |
producer= కె.విజయకుమార్ |
year = 1967|
language = తెలుగు|
production_company = విజయలక్ష్మీ పిక్చర్స్ |
lyrics =  [[ఆరుద్ర]]|
music = [[కె.వి.మహదేవన్]], &lt;br&gt;[[పుహళేంది]]|
playback_singer = [[ఘంటసాల]], &lt;br&gt;[[పి.సుశీల]] |
cinematography = కె.ఎస్.ప్రసాద్ |
art = గంగ |
starring = [[శివాజీ గణేశన్]], &lt;br&gt;[[జెమినీ గణేశన్]], &lt;br&gt;[[సావిత్రి (నటి)|సావిత్రి]], &lt;br&gt;[[దేవిక]], &lt;br&gt;[[పద్మిని (నటి)|పద్మిని]], &lt;br&gt;[[చిత్తూరు నాగయ్య]]|
}}

'''సరస్వతీ శపథం''' [[మే 26]], [[1967]]వ తేదీన విడుదలైన తెలుగు డబ్బింగ్ సినిమా. ఎ.పి.నాగరాజన్ దర్శకత్వంలో కె.విజయకుమార్ విజయలక్ష్మీ పిక్చర్స్ బ్యానర్‌పై ఈ చిత్రాన్ని నిర్మించాడు.&lt;ref name=&quot;indiancine.ma&quot;&gt;{{cite web |last1=వెబ్ మాస్టర్ |title=Saraswathi Sapadam |url=https://indiancine.ma/BHRM/info |website=indiancine.ma |accessdate=23 July 2022}}&lt;/ref&gt; 1966లో అదే పేరుతో విడుదలైన తమిళ సినిమా దీనికి మూలం.
==నటీనటులు==
* [[శివాజీ గణేశన్]] - నారదుడు, విద్యాపతి
* [[జెమినీ గణేశన్]] - వీరమల్లుడు
* [[సావిత్రి (నటి)|సావిత్రి]] - సరస్వతి
* [[దేవిక]] - లక్ష్మి
* [[పద్మిని (నటి)|పద్మిని]] - పార్వతి
* [[కె.ఆర్.విజయ]] - రాణి 
* [[చిత్తూరు నాగయ్య]] - సదానందం
* శివకుమార్ - విష్ణువు
* [[హరనాథ్]] - శివుడు
* [[ఎం.ప్రభాకరరెడ్డి]] - బ్రహ్మ
* [[మనోరమ (నటి)|మనోరమ]] - మల్లి
* [[నగేష్]] - గోవింద్

==సాంకేతికవర్గం== 
* నిర్మాత: కె.విజయకుమార్
* స్క్రీన్ ప్లే, దర్శకత్వం: ఎ.పి.నాగరాజన్
* మాటలు, పాటలు: [[ఆరుద్ర]]
* సంగీతం: [[కె.వి.మహదేవన్]], [[పుహళేంది]]
* నేపథ్య గాయకులు : [[ఘంటసాల వెంకటేశ్వరరావు]], [[పి.సుశీల]]
* ఛాయాగ్రహణం: కె.ఎస్.ప్రసాద్
* కూర్పు: ఇ.వి.షణ్ముగం
* కళ: గంగ
==కథ==
==పాటలు==
ఈ చిత్రంలోని పాటలను ఆరుద్ర రచించగా కె.వి.మహదేవన్, పుహళేంది సంగీతాన్ని సమకూర్చారు.&lt;ref name=&quot;పాటల పుస్తకం&quot;&gt;{{cite book |last1=ఆరుద్ర |title=Saraswathi Sapadam (1967)-Song_Booklet |date=1967 |publisher=విజయలక్ష్మి పిక్చర్స్ |location=మద్రాసు |pages=10 |edition=1 |url=https://indiancine.ma/documents/DLL/ |accessdate=23 July 2022}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ 
|-
! క్ర.సం. !! పాట !! గాయనీ గాయకులు
|-
| 1 || కళలన్ని వ్లిలసిల్లు కాంతుల వెదజల్లు సంగీత సాహిత్య సంపదల పుట్టిల్లు || [[పి.సుశీల]]
|-
| 2 || విద్యయా! విత్తమా! వీరమా! తల్లియా! తండ్రియా! దైవమా! || [[ఘంటసాల వెంకటేశ్వరరావు|ఘంటసాల]]
|-
| 3 || ఆలించి పేదల్ని పాలించవమ్మా నన్ను లాలించి వెన్నెలలే వెదజల్లవమ్మా || పి.సుశీల
|-
| 4 || కలడు కలండనెవాడు కాపురముండేది ఎచట? కనబడునది ఎచట? || పి.సుశీల
|-
| 5 || కువకువలాడెను అందాలే కోటికి పడగలు పై భోగాలే || పి.సుశీల
|-
| 6 || రాణి మహరాణి రాశిగల రాణి వింత వింత పంతమందు శాంతి లేని రాణి  || ఘంటసాల
|}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}

[[వర్గం:పౌరాణిక సినిమాలు]]
[[వర్గం:1967 సినిమాలు]]
[[వర్గం:డబ్బింగ్ సినిమాలు]]</text>
      <sha1>9mw81lsucwbtkajn3s1gk6cab1e14md</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>మండి, జలంధర్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354286</id>
    <revision>
      <id>3606577</id>
      <timestamp>2022-07-23T12:01:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Divya4232</username>
        <id>105587</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with ''''మండి''' భారతదేశంలోని పంజాబ్ రాష్ట్రంలోని జలంధర్ జిల్లా ఫిల్లౌర్ తహసీల్‌లోని ఒక పెద్ద గ్రామం. ఈ గ్రామం జలంధర్ నుండి 47.3 కి.మీ, ఫిల్లౌర్ నుండి 15 కి.మీ, రాష్ట్ర రాజధాని చండీగఢ్ ను...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2811" xml:space="preserve">'''మండి''' భారతదేశంలోని పంజాబ్ రాష్ట్రంలోని జలంధర్ జిల్లా ఫిల్లౌర్ తహసీల్‌లోని ఒక పెద్ద గ్రామం. ఈ గ్రామం జలంధర్ నుండి 47.3 కి.మీ, ఫిల్లౌర్ నుండి 15 కి.మీ, రాష్ట్ర రాజధాని చండీగఢ్ నుండి 117 కి.మీ దూరంలో ఉంది.

== కులం ==
గ్రామం మొత్తం జనాభాలో 38.00% షెడ్యూల్ కులాలు (ఎస్సి) కలిగి ఉంది, ఇందులో షెడ్యూల్ తెగ (ఎస్టి) జనాభా లేదు.

== విద్య ==
గ్రామంలో పంజాబీ మీడియం, సహ-విద్యా ప్రాథమిక పాఠశాల (ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల) ఉంది&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://indiawater.gov.in/IMISWeb/Reports/rws/rpt_DetailsofSchools_AganwadisBlockWiseList.aspx?BlockId=0000004010&amp;DistrictName=JALANDHAR&amp;StateName=PUNJAB&amp;Category=1&amp;Type=Othr |title=Detail Of Total Schools As On 08-05-2016 |work=indiawater.gov.in |access-date=9 May 2016 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160603021415/https://indiawater.gov.in/IMISWeb/Reports/rws/rpt_DetailsofSchools_AganwadisBlockWiseList.aspx?BlockId=0000004010&amp;DistrictName=JALANDHAR&amp;StateName=PUNJAB&amp;Category=1&amp;Type=Othr |archive-date=3 June 2016 }}&lt;/ref&gt;,  సమీప ఉన్నత పాఠశాల (డిఏవి సీనియర్ సెకండరీ హై స్కూల్) 0.5 కి.మీ, ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాల 1.5 కి.మీ దూరంలో అప్రాలో ఉన్నాయి.

== రవాణా ==

=== రైలు ===
సమీప రైలు స్టేషన్ 15 కి.మీ దూరంలో గొరయా లో ఉంది, లుధియానా జంక్షన్ రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 31 కి.మీ దూరంలో ఉంది.

=== విమానాశ్రయం ===
మండి నుండి 47 కి.మీ దూరంలో ఉన్న లుధియానాలో సమీప దేశీయ విమానాశ్రయం ఉంది. సమీప అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం చండీగఢ్‌లో ఉంది, రెండవ సమీప అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం 141 కి.మీ దూరంలో అమృత్‌సర్‌లో ఉంది.

== మూలాలు ==</text>
      <sha1>hxq8k6310ret3situgm9pteovq7279i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606584</id>
      <parentid>3606577</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:07:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Divya4232</username>
        <id>105587</id>
      </contributor>
      <comment>#WPWPTE,#WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4986" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                    = మండి
| settlement_type         = గ్రామం
| pushpin_map             = India Punjab#India
| pushpin_map_caption     = భారతదేశంలోని పంజాబ్‌లో స్థానం
| coordinates             = {{coord|31.0776302|N|75.889437|E|display=inline,title}}
| subdivision_type        = దేశం
| subdivision_name        = [[ఇండియా]]
| subdivision_type1       = [[రాష్టం]]
| subdivision_name1       = [[పంజాబ్]]
| subdivision_type2       = [[జిల్లా]]
| subdivision_name2       = [[జలంధర్]]
| subdivision_type3       = తహసీల్
| subdivision_name3       = ఫిల్లౌర్
| unit_pref               = మెట్రిక్
&lt;!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --&gt;
&lt;!-- for references: use &lt;ref&gt;tags --&gt;
| elevation_m             = 246
| population_as_of        = 2011
| population_footnotes    =
| population_total        = 2,121&lt;ref name=census&gt;{{cite web|url=https://www.census2011.co.in/data/village/30127-mandi-punjab.html|title=Mandi village Population Census 2011|work=census2011.co.in}}&lt;/ref&gt;
| population_density_km2  = auto
| population_note         =  1089/1032 [[male|♂]]/[[female|♀]]
| population_demonym      =
| demographics_type1      = భాషలు
| demographics1_title1    = అధికారిక
| demographics1_info1     = [[పంజాబీ]]
| demographics1_title2    = ఇతర భాష
| demographics1_info2     = [[హిందీ]]
| timezone1               = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1             = +5:30
| postal_code_type        = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code             = 144416
| area_code_type          = టెలిఫోన్ కోడ్
| area_code               = 01826
| registration_plate      = పంజాబ్ 37
| iso_code                = పంజాబ్, భారతదేశం

| blank1_name_sec2        = పోస్ట్ ఆఫీస్
| blank1_info_sec2        = అప్రా
| website                 = {{URL|jalandhar.nic.in}}
| footnotes               =
}}
'''మండి''' భారతదేశంలోని పంజాబ్ రాష్ట్రంలోని జలంధర్ జిల్లా ఫిల్లౌర్ తహసీల్‌లోని ఒక పెద్ద గ్రామం. ఈ గ్రామం జలంధర్ నుండి 47.3 కి.మీ, ఫిల్లౌర్ నుండి 15 కి.మీ, రాష్ట్ర రాజధాని చండీగఢ్ నుండి 117 కి.మీ దూరంలో ఉంది.

== కులం ==
గ్రామం మొత్తం జనాభాలో 38.00% షెడ్యూల్ కులాలు (ఎస్సి) కలిగి ఉంది, ఇందులో షెడ్యూల్ తెగ (ఎస్టి) జనాభా లేదు.

== విద్య ==
గ్రామంలో పంజాబీ మీడియం, సహ-విద్యా ప్రాథమిక పాఠశాల (ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల) ఉంది&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://indiawater.gov.in/IMISWeb/Reports/rws/rpt_DetailsofSchools_AganwadisBlockWiseList.aspx?BlockId=0000004010&amp;DistrictName=JALANDHAR&amp;StateName=PUNJAB&amp;Category=1&amp;Type=Othr |title=Detail Of Total Schools As On 08-05-2016 |work=indiawater.gov.in |access-date=9 May 2016 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160603021415/https://indiawater.gov.in/IMISWeb/Reports/rws/rpt_DetailsofSchools_AganwadisBlockWiseList.aspx?BlockId=0000004010&amp;DistrictName=JALANDHAR&amp;StateName=PUNJAB&amp;Category=1&amp;Type=Othr |archive-date=3 June 2016 }}&lt;/ref&gt;,  సమీప ఉన్నత పాఠశాల (డిఏవి సీనియర్ సెకండరీ హై స్కూల్) 0.5 కి.మీ, ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాల 1.5 కి.మీ దూరంలో అప్రాలో ఉన్నాయి.

== రవాణా ==

=== రైలు ===
సమీప రైలు స్టేషన్ 15 కి.మీ దూరంలో గొరయా లో ఉంది, లుధియానా జంక్షన్ రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 31 కి.మీ దూరంలో ఉంది.

=== విమానాశ్రయం ===
మండి నుండి 47 కి.మీ దూరంలో ఉన్న లుధియానాలో సమీప దేశీయ విమానాశ్రయం ఉంది. సమీప అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం చండీగఢ్‌లో ఉంది, రెండవ సమీప అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం 141 కి.మీ దూరంలో అమృత్‌సర్‌లో ఉంది.

== మూలాలు ==</text>
      <sha1>ckxsactkykwesanscurlvzuhuwvrcnp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606598</id>
      <parentid>3606584</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T12:52:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Divya4232</username>
        <id>105587</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5567" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                    = మండి
| settlement_type         = గ్రామం
| pushpin_map             = India Punjab#India
| pushpin_map_caption     = భారతదేశంలోని పంజాబ్‌లో స్థానం
| coordinates             = {{coord|31.0776302|N|75.889437|E|display=inline,title}}
| subdivision_type        = దేశం
| subdivision_name        = [[ఇండియా]]
| subdivision_type1       = [[రాష్టం]]
| subdivision_name1       = [[పంజాబ్]]
| subdivision_type2       = [[జిల్లా]]
| subdivision_name2       = [[జలంధర్]]
| subdivision_type3       = తహసీల్
| subdivision_name3       = ఫిల్లౌర్
| unit_pref               = మెట్రిక్
&lt;!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion --&gt;
&lt;!-- for references: use &lt;ref&gt;tags --&gt;
| elevation_m             = 246
| population_as_of        = 2011
| population_footnotes    =
| population_total        = 2,121&lt;ref name=census&gt;{{cite web|url=https://www.census2011.co.in/data/village/30127-mandi-punjab.html|title=Mandi village Population Census 2011|work=census2011.co.in}}&lt;/ref&gt;
| population_density_km2  = auto
| population_note         =  1089/1032 [[male|♂]]/[[female|♀]]
| population_demonym      =
| demographics_type1      = భాషలు
| demographics1_title1    = అధికారిక
| demographics1_info1     = [[పంజాబీ]]
| demographics1_title2    = ఇతర భాష
| demographics1_info2     = [[హిందీ]]
| timezone1               = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1             = +5:30
| postal_code_type        = [[Postal Index Number|PIN]]
| postal_code             = 144416
| area_code_type          = టెలిఫోన్ కోడ్
| area_code               = 01826
| registration_plate      = పంజాబ్ 37
| iso_code                = పంజాబ్, భారతదేశం

| blank1_name_sec2        = పోస్ట్ ఆఫీస్
| blank1_info_sec2        = అప్రా
| website                 = {{URL|jalandhar.nic.in}}
| footnotes               =
}}
'''మండి''' భారతదేశంలోని [[పంజాబ్ రాష్ట్రంలో జరుపుకునే పండుగలు, జాతరలు|పంజాబ్ రాష్ట్రం]]&lt;nowiki/&gt;లోని [[జలంధర్ జిల్లా]] ఫిల్లౌర్ తహసీల్‌లోని ఒక పెద్ద గ్రామం. ఈ గ్రామం జలంధర్ నుండి 47.3 కి.మీ, ఫిల్లౌర్ నుండి 15 కి.మీ, రాష్ట్ర రాజధాని [[చండీగఢ్]] నుండి 117 కి.మీ దూరంలో ఉంది.

== కులం ==
గ్రామం మొత్తం జనాభాలో 38.00% షెడ్యూల్ కులాలు (ఎస్సి) కలిగి ఉంది, ఇందులో షెడ్యూల్ తెగ (ఎస్టి) జనాభా లేదు.

== విద్య ==
గ్రామంలో [[పంజాబీ భాష|పంజాబీ]] మీడియం, సహ-విద్యా ప్రాథమిక పాఠశాల (ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల) ఉంది&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://indiawater.gov.in/IMISWeb/Reports/rws/rpt_DetailsofSchools_AganwadisBlockWiseList.aspx?BlockId=0000004010&amp;DistrictName=JALANDHAR&amp;StateName=PUNJAB&amp;Category=1&amp;Type=Othr |title=Detail Of Total Schools As On 08-05-2016 |work=indiawater.gov.in |access-date=9 May 2016 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160603021415/https://indiawater.gov.in/IMISWeb/Reports/rws/rpt_DetailsofSchools_AganwadisBlockWiseList.aspx?BlockId=0000004010&amp;DistrictName=JALANDHAR&amp;StateName=PUNJAB&amp;Category=1&amp;Type=Othr |archive-date=3 June 2016 }}&lt;/ref&gt;,  సమీప ఉన్నత పాఠశాల (డిఏవి సీనియర్ సెకండరీ హై స్కూల్) 0.5 కి.మీ, ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాల 1.5 కి.మీ దూరంలో అప్రాలో ఉన్నాయి.

== రవాణా ==

=== రైలు ===
సమీప రైలు స్టేషన్ 15 కి.మీ దూరంలో గొరయా లో ఉంది, [[లుధియానా]] జంక్షన్ [[రైల్వే స్టేషను|రైల్వే స్టేషన్]] గ్రామానికి 31 కి.మీ దూరంలో ఉంది.

=== విమానాశ్రయం ===
మండి నుండి 47 కి.మీ దూరంలో ఉన్న లుధియానాలో సమీప దేశీయ [[విమానాశ్రయం]] ఉంది. సమీప అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం చండీగఢ్‌లో ఉంది, రెండవ సమీప అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం 141 కి.మీ దూరంలో [[అమృత్‌సర్|అమృత్‌సర్‌లో]] ఉంది.

== మూలాలు ==
&lt;references /&gt;
[[వర్గం:జలంధర్]]
[[వర్గం:పంజాబ్]]
[[వర్గం:పంజాబ్ గ్రామాలు]]
[[వర్గం:పంజాబ్ జిల్లాల ముఖ్యపట్టణాలు]]
[[వర్గం:పంజాబ్ రాష్ట్రం]]</text>
      <sha1>453l1mb2kx2lngkmv5ft5fjchff7vky</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>కోరుకొండ సైనిక్ స్కూల్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354287</id>
    <redirect title="కోరుకొండ సైనిక పాఠశాల" />
    <revision>
      <id>3606592</id>
      <timestamp>2022-07-23T12:26:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Redirected page to [[కోరుకొండ సైనిక పాఠశాల]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="95" xml:space="preserve">#దారిమార్పు [[కోరుకొండ సైనిక పాఠశాల]]</text>
      <sha1>pgkul7aspz75m60lbjak6ewvf8z1bdx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>నోసిల్లా</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354288</id>
    <revision>
      <id>3606595</id>
      <timestamp>2022-07-23T12:29:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Thirumalgoud</username>
        <id>104671</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with ''''నోసిల్లా''' అనేది నుటెల్లా మాదిరిగానే హాజెల్ నట్, చాక్లెట్ స్ప్రెడ్ .ఇది స్పెయిన్,పోర్చుగల్‌లలో విక్రయించబడింది, ఇది 1960ల చివరలో మొదటిసారిగా ప్రారంభించబడింది, 2002లో యూనిలివ...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="636" xml:space="preserve">'''నోసిల్లా''' అనేది నుటెల్లా మాదిరిగానే హాజెల్ నట్, చాక్లెట్ స్ప్రెడ్ .ఇది స్పెయిన్,పోర్చుగల్‌లలో విక్రయించబడింది, ఇది 1960ల చివరలో మొదటిసారిగా ప్రారంభించబడింది, 2002లో యూనిలివర్ నుండి కొనుగోలు చేసిన తర్వాత న్యూట్రెక్స్పాచే తయారు చేయబడింది .</text>
      <sha1>sfwkrui5xqelkf6rsc0dbn3xa6ng1vy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606602</id>
      <parentid>3606595</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:00:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Thirumalgoud</username>
        <id>104671</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="662" xml:space="preserve">{{విస్తరణ}}
'''నోసిల్లా''' అనేది నుటెల్లా మాదిరిగానే హాజెల్ నట్, చాక్లెట్ స్ప్రెడ్ .ఇది స్పెయిన్,పోర్చుగల్‌లలో విక్రయించబడింది, ఇది 1960ల చివరలో మొదటిసారిగా ప్రారంభించబడింది, 2002లో యూనిలివర్ నుండి కొనుగోలు చేసిన తర్వాత న్యూట్రెక్స్పాచే తయారు చేయబడింది .</text>
      <sha1>gzgvxx1k96dx9bk7abfrxzcjcntx18z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>మధురిమా రాయ్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354289</id>
    <revision>
      <id>3606604</id>
      <timestamp>2022-07-23T13:08:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with ''''మధురిమా రాయ్''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా నటి. ఆమె క్రిమినల్ జస్టిస్ &amp; ఇండియాస్ నెక్స్ట్ టాప్ మోడల్.'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="268" xml:space="preserve">'''మధురిమా రాయ్''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా నటి. ఆమె క్రిమినల్ జస్టిస్ &amp; ఇండియాస్ నెక్స్ట్ టాప్ మోడల్.</text>
      <sha1>f5ex22z5s0jp2txsytni70k41q5xv3h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606605</id>
      <parentid>3606604</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:09:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="394" xml:space="preserve">'''మధురిమా రాయ్''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా నటి. ఆమె క్రిమినల్ జస్టిస్ &amp; ఇండియాస్ నెక్స్ట్ టాప్ మోడల్.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb title |9793554}}</text>
      <sha1>m00ehqfi58sxdaljecp5boal53dac99</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606607</id>
      <parentid>3606605</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:10:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1967" xml:space="preserve">'''మధురిమా రాయ్''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా నటి. ఆమె క్రిమినల్ జస్టిస్ &amp; ఇండియాస్ నెక్స్ట్ టాప్ మోడల్.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|last=Desk|first=NH Web|date=4 August 2020|title=‘Mafia’ actress Madhurima Roy to play challenging role of a Bar dancer in series ‘Mumbhai’|url=https://www.nationalheraldindia.com/entertainment/mafia-actress-madhurima-roy-to-play-challenging-role-of-a-bar-dancer-in-series-mumbhai|access-date=7 January 2021|website=National Herald|language=en}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|last=Service|first=Tribune News|title=Bold &amp; thoughtful Madhurima Roy|url=https://www.tribuneindia.com/news/lifestyle/bold-thoughtful-madhurima-roy-122366|access-date=7 January 2021|website=Tribuneindia News Service|language=en}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite web|title=Young actor Madhurima Roy talks about playing a bar dancer in the upcoming series Mumbhai|url=https://www.indulgexpress.com/entertainment/cinema/2020/aug/07/young-actor-madhurima-roy-talks-about-playing-a-bar-dancer-in-the-upcoming-series-mumbhai-27133.html|access-date=7 January 2021|website=www.indulgexpress.com|language=en}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|date=2020-08-05|title=‘I got my calling on the ghats of Varanasi’|url=https://www.hindustantimes.com/i-got-my-calling-on-the-ghats-of-varanasi/story-6RAFqV6110Zi4bJBeaHRoN.html|access-date=2021-01-07|website=Hindustan Times|language=en}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|date=2019-05-09|title=Tanuj Virwani, Satarupa Pyne and Madhurima Roy in VOOT's Fuh se Fantasy|url=https://www.iwmbuzz.com/digital/news-digital/tanuj-virwani-satarupa-pyne-madhurima-roy-voots-fuh-se-fantasy/2019/05/09|access-date=2021-01-07|website=IWMBuzz|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb title |9793554}}</text>
      <sha1>poll2hi8bhm0dqbxzhbd16jep4uljw1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606608</id>
      <parentid>3606607</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:10:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2051" xml:space="preserve">'''మధురిమా రాయ్''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా నటి. ఆమె క్రిమినల్ జస్టిస్ &amp; ఇండియాస్ నెక్స్ట్ టాప్ మోడల్.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|last=Desk|first=NH Web|date=4 August 2020|title=‘Mafia’ actress Madhurima Roy to play challenging role of a Bar dancer in series ‘Mumbhai’|url=https://www.nationalheraldindia.com/entertainment/mafia-actress-madhurima-roy-to-play-challenging-role-of-a-bar-dancer-in-series-mumbhai|access-date=7 January 2021|website=National Herald|language=en}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite web|last=Service|first=Tribune News|title=Bold &amp; thoughtful Madhurima Roy|url=https://www.tribuneindia.com/news/lifestyle/bold-thoughtful-madhurima-roy-122366|access-date=7 January 2021|website=Tribuneindia News Service|language=en}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite web|title=Young actor Madhurima Roy talks about playing a bar dancer in the upcoming series Mumbhai|url=https://www.indulgexpress.com/entertainment/cinema/2020/aug/07/young-actor-madhurima-roy-talks-about-playing-a-bar-dancer-in-the-upcoming-series-mumbhai-27133.html|access-date=7 January 2021|website=www.indulgexpress.com|language=en}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|date=2020-08-05|title=‘I got my calling on the ghats of Varanasi’|url=https://www.hindustantimes.com/i-got-my-calling-on-the-ghats-of-varanasi/story-6RAFqV6110Zi4bJBeaHRoN.html|access-date=2021-01-07|website=Hindustan Times|language=en}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|date=2019-05-09|title=Tanuj Virwani, Satarupa Pyne and Madhurima Roy in VOOT's Fuh se Fantasy|url=https://www.iwmbuzz.com/digital/news-digital/tanuj-virwani-satarupa-pyne-madhurima-roy-voots-fuh-se-fantasy/2019/05/09|access-date=2021-01-07|website=IWMBuzz|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb title |9793554}}

[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]</text>
      <sha1>a0ghuj30cyjij36rgg6y8sq96tl2v3q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఏన్కూరు గ్రామము</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354290</id>
    <redirect title="ఏనుకూరు" />
    <revision>
      <id>3606610</id>
      <timestamp>2022-07-23T13:12:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <comment>యర్రా రామారావు, [[ఏన్కూరు గ్రామము]] పేజీని [[ఏనుకూరు]] కు తరలించారు: మరింత మెరుగైన పేరు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="57" xml:space="preserve">#దారిమార్పు [[ఏనుకూరు]]</text>
      <sha1>nchmojs4sjwga027j19ksygclcw6cuk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>మధురిమా తులి</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354291</id>
    <revision>
      <id>3606612</id>
      <timestamp>2022-07-23T13:14:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with 'మధురిమా తులి (జననం 19 ఆగస్టు 1986) భారతదేశానికి చెందిన మోడల్, సినిమా నటి. ఆమె ఆమె 2007లో &lt;nowiki&gt;''కస్తూరి షో''&lt;/nowiki&gt;తో తన నటనా జీవితాన్ని ప్రారంభించి జీ టీవీలో 2014లో ప్రసారమైన కుంకుమ భాగ్య,  కల...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="666" xml:space="preserve">మధురిమా తులి (జననం 19 ఆగస్టు 1986) భారతదేశానికి చెందిన మోడల్, సినిమా నటి. ఆమె ఆమె 2007లో &lt;nowiki&gt;''కస్తూరి షో''&lt;/nowiki&gt;తో తన నటనా జీవితాన్ని ప్రారంభించి జీ టీవీలో 2014లో ప్రసారమైన కుంకుమ భాగ్య,  కలర్స్ టీవీలో 2017లో ప్రసారమైన చంద్రకాంత లో  పాత్రలకుగాను మంచి పేరు తెచ్చుకుంది.</text>
      <sha1>2gjeopihazkzmetwur08zsaonrzbjxx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606613</id>
      <parentid>3606612</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:16:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="808" xml:space="preserve">'''మధురిమా తులి''' (జననం 19 ఆగస్టు 1986) భారతదేశానికి చెందిన మోడల్, సినిమా నటి. ఆమె ఆమె 2007లో ''కస్తూరి షో''తో తన నటనా జీవితాన్ని ప్రారంభించి జీ టీవీలో 2014లో ప్రసారమైన కుంకుమ భాగ్య,  కలర్స్ టీవీలో 2017లో ప్రసారమైన చంద్రకాంతలో పాత్రలకుగాను మంచి పేరు తెచ్చుకుంది.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |5564868}}
* {{Instagram|madhurimatuli}}</text>
      <sha1>a8cmeohk05u5zbl4h0ce7v3czswiq5t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606614</id>
      <parentid>3606613</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:17:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1655" xml:space="preserve">'''మధురిమా తులి''' (జననం 19 ఆగస్టు 1986) భారతదేశానికి చెందిన మోడల్, సినిమా నటి. ఆమె ఆమె 2007లో ''కస్తూరి షో''తో తన నటనా జీవితాన్ని ప్రారంభించి జీ టీవీలో 2014లో ప్రసారమైన కుంకుమ భాగ్య,  కలర్స్ టీవీలో 2017లో ప్రసారమైన చంద్రకాంతలో పాత్రలకుగాను మంచి పేరు తెచ్చుకుంది.&lt;ref&gt;{{Cite web|last=Khan, Asad|date=15 December 2012|title=She has been selected for role of heroine in Hindi film Baby opposite Akshay Kumar who is one of the biggest star of Bollywood. Madhurima Tuli is on the roll|url=http://www.indianexpress.com/news/rising-star-madhurima-tuli-is-on-the-roll/1044199/0|access-date=3 November 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|last=Dasgupta, Piyali|date=15 September 2011|title=Anik Singal a US citizen is all set to shoot in India|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-09-15/news-interviews/30159771_1_film-industry-hollywood-film-bollywood|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20131104061959/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-09-15/news-interviews/30159771_1_film-industry-hollywood-film-bollywood|archive-date=4 November 2013|access-date=3 November 2013}}&lt;/ref&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |5564868}}
* {{Instagram|madhurimatuli}}</text>
      <sha1>e8vitx5w3ih2b22euthkpdhndqvv58x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606618</id>
      <parentid>3606614</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:31:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1657" xml:space="preserve">'''మధురిమా తులి''' (జననం 19 ఆగస్టు 1986) భారతదేశానికి చెందిన మోడల్, సినిమా నటి. ఆమె ఆమె 2007లో ''కస్తూరి షో''తో తన నటనా జీవితాన్ని ప్రారంభించి 'జీ టీవీ'లో 2014లో ప్రసారమైన కుంకుమ భాగ్య,  కలర్స్ టీవీలో 2017లో ప్రసారమైన చంద్రకాంతలో పాత్రలకుగాను మంచి పేరు తెచ్చుకుంది.&lt;ref&gt;{{Cite web|last=Khan, Asad|date=15 December 2012|title=She has been selected for role of heroine in Hindi film Baby opposite Akshay Kumar who is one of the biggest star of Bollywood. Madhurima Tuli is on the roll|url=http://www.indianexpress.com/news/rising-star-madhurima-tuli-is-on-the-roll/1044199/0|access-date=3 November 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|last=Dasgupta, Piyali|date=15 September 2011|title=Anik Singal a US citizen is all set to shoot in India|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-09-15/news-interviews/30159771_1_film-industry-hollywood-film-bollywood|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20131104061959/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-09-15/news-interviews/30159771_1_film-industry-hollywood-film-bollywood|archive-date=4 November 2013|access-date=3 November 2013}}&lt;/ref&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |5564868}}
* {{Instagram|madhurimatuli}}</text>
      <sha1>t6ppsaczxcfrgqeakxi9598mt9iztec</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606620</id>
      <parentid>3606618</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:33:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1939" xml:space="preserve">'''మధురిమా తులి''' (జననం 19 ఆగస్టు 1986) భారతదేశానికి చెందిన మోడల్, సినిమా నటి. ఆమె ఆమె 2007లో ''కస్తూరి షో''తో తన నటనా జీవితాన్ని ప్రారంభించి 'జీ టీవీ'లో 2014లో ప్రసారమైన కుంకుమ భాగ్య,  కలర్స్ టీవీలో 2017లో ప్రసారమైన చంద్రకాంతలో పాత్రలకుగాను మంచి పేరు తెచ్చుకుంది.&lt;ref&gt;{{Cite web|last=Khan, Asad|date=15 December 2012|title=She has been selected for role of heroine in Hindi film Baby opposite Akshay Kumar who is one of the biggest star of Bollywood. Madhurima Tuli is on the roll|url=http://www.indianexpress.com/news/rising-star-madhurima-tuli-is-on-the-roll/1044199/0|access-date=3 November 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|last=Dasgupta, Piyali|date=15 September 2011|title=Anik Singal a US citizen is all set to shoot in India|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-09-15/news-interviews/30159771_1_film-industry-hollywood-film-bollywood|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20131104061959/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-09-15/news-interviews/30159771_1_film-industry-hollywood-film-bollywood|archive-date=4 November 2013|access-date=3 November 2013}}&lt;/ref&gt; మధురిమా తులి ఫియర్ ఫ్యాక్టర్: ఖత్రోన్ కే ఖిలాడీ (2010), నాచ్ బలియే (2019), బిగ్ బాస్ (2019–20) రియాల్టీ షోలలో పాల్గొంది. 

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |5564868}}
* {{Instagram|madhurimatuli}}</text>
      <sha1>kw4bb66bo2qp6i1r9n2ttdrrbhc7a99</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606621</id>
      <parentid>3606620</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:34:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2023" xml:space="preserve">'''మధురిమా తులి''' (జననం 19 ఆగస్టు 1986) భారతదేశానికి చెందిన మోడల్, సినిమా నటి. ఆమె ఆమె 2007లో ''కస్తూరి షో''తో తన నటనా జీవితాన్ని ప్రారంభించి 'జీ టీవీ'లో 2014లో ప్రసారమైన కుంకుమ భాగ్య,  కలర్స్ టీవీలో 2017లో ప్రసారమైన చంద్రకాంతలో పాత్రలకుగాను మంచి పేరు తెచ్చుకుంది.&lt;ref&gt;{{Cite web|last=Khan, Asad|date=15 December 2012|title=She has been selected for role of heroine in Hindi film Baby opposite Akshay Kumar who is one of the biggest star of Bollywood. Madhurima Tuli is on the roll|url=http://www.indianexpress.com/news/rising-star-madhurima-tuli-is-on-the-roll/1044199/0|access-date=3 November 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|last=Dasgupta, Piyali|date=15 September 2011|title=Anik Singal a US citizen is all set to shoot in India|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-09-15/news-interviews/30159771_1_film-industry-hollywood-film-bollywood|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20131104061959/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-09-15/news-interviews/30159771_1_film-industry-hollywood-film-bollywood|archive-date=4 November 2013|access-date=3 November 2013}}&lt;/ref&gt; మధురిమా తులి ఫియర్ ఫ్యాక్టర్: ఖత్రోన్ కే ఖిలాడీ (2010), నాచ్ బలియే (2019), బిగ్ బాస్ (2019–20) రియాల్టీ షోలలో పాల్గొంది. 

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |5564868}}
* {{Instagram|madhurimatuli}}

[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]</text>
      <sha1>jrxr3ao6b67zuli0qovxqhdhfljkoo3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606623</id>
      <parentid>3606621</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:35:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2013" xml:space="preserve">'''మధురిమా తులి''' (జననం 19 ఆగస్టు 1986) భారతదేశానికి చెందిన మోడల్, సినిమా నటి. ఆమె 2007లో ''కస్తూరి షో''తో తన నటనా జీవితాన్ని ప్రారంభించి 'జీ టీవీ'లో 2014లో ప్రసారమైన కుంకుమ భాగ్య,  కలర్స్ టీవీలో 2017లో ప్రసారమైన చంద్రకాంతలో పాత్రలకుగాను మంచి పేరు తెచ్చుకుంది.&lt;ref&gt;{{Cite web|last=Khan, Asad|date=15 December 2012|title=She has been selected for role of heroine in Hindi film Baby opposite Akshay Kumar who is one of the biggest star of Bollywood. Madhurima Tuli is on the roll|url=http://www.indianexpress.com/news/rising-star-madhurima-tuli-is-on-the-roll/1044199/0|access-date=3 November 2013}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|last=Dasgupta, Piyali|date=15 September 2011|title=Anik Singal a US citizen is all set to shoot in India|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-09-15/news-interviews/30159771_1_film-industry-hollywood-film-bollywood|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20131104061959/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-09-15/news-interviews/30159771_1_film-industry-hollywood-film-bollywood|archive-date=4 November 2013|access-date=3 November 2013}}&lt;/ref&gt; మధురిమా తులి ఫియర్ ఫ్యాక్టర్: ఖత్రోన్ కే ఖిలాడీ (2010), నాచ్ బలియే (2019), బిగ్ బాస్ (2019–20) రియాల్టీ షోలలో పాల్గొంది. 

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |5564868}}
* {{Instagram|madhurimatuli}}

[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]</text>
      <sha1>m0gt9c8ohz9aa3qskead4uar1d78kg4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>మీరా వాసుదేవన్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354292</id>
    <revision>
      <id>3606629</id>
      <timestamp>2022-07-23T13:42:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with ''''మీరా వాసుదేవన్''' (జననం 29 జనవరి 1982)  భారతదేశానికి చెందిన మోడల్, సినిమా నటి. ఆమె 2003లో ''గోల్ మాల్'' సినిమాతో సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టి మలయాళం, తమిళం, హిందీ, తెలుగు భాష సినిమాల్లో నటి...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="479" xml:space="preserve">'''మీరా వాసుదేవన్''' (జననం 29 జనవరి 1982)  భారతదేశానికి చెందిన మోడల్, సినిమా నటి. ఆమె 2003లో ''గోల్ మాల్'' సినిమాతో సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టి మలయాళం, తమిళం, హిందీ, తెలుగు భాష సినిమాల్లో నటించింది.</text>
      <sha1>3qmn1z3fztelp66chiyiea4lxtd1yyf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606633</id>
      <parentid>3606629</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:47:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="604" xml:space="preserve">'''మీరా వాసుదేవన్''' (జననం 29 జనవరి 1982)  భారతదేశానికి చెందిన మోడల్, సినిమా నటి. ఆమె 2003లో ''గోల్ మాల్'' సినిమాతో సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టి మలయాళం, తమిళం, హిందీ, తెలుగు భాష సినిమాల్లో నటించింది.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |1417289}}</text>
      <sha1>gyjx2bz2pzbh9s2uzgubfc8ratrqjcq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606634</id>
      <parentid>3606633</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:48:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="900" xml:space="preserve">'''మీరా వాసుదేవన్''' (జననం 29 జనవరి 1982)  భారతదేశానికి చెందిన మోడల్, సినిమా నటి. ఆమె 2003లో ''గోల్ మాల్'' సినిమాతో సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టి మలయాళం, తమిళం, హిందీ, తెలుగు భాష సినిమాల్లో నటించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Archived copy|url=http://www.jointscene.com/artists/Kollywood/Meera_Vasudevan/99|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100106204154/http://www.jointscene.com/artists/Kollywood/Meera_Vasudevan/99|archive-date=6 January 2010|access-date=2009-11-09}}&lt;/ref&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |1417289}}</text>
      <sha1>9c9n901aus7hqcgrhomw2d2liwdni9e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606635</id>
      <parentid>3606634</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:48:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="984" xml:space="preserve">'''మీరా వాసుదేవన్''' (జననం 29 జనవరి 1982)  భారతదేశానికి చెందిన మోడల్, సినిమా నటి. ఆమె 2003లో ''గోల్ మాల్'' సినిమాతో సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టి మలయాళం, తమిళం, హిందీ, తెలుగు భాష సినిమాల్లో నటించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Archived copy|url=http://www.jointscene.com/artists/Kollywood/Meera_Vasudevan/99|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100106204154/http://www.jointscene.com/artists/Kollywood/Meera_Vasudevan/99|archive-date=6 January 2010|access-date=2009-11-09}}&lt;/ref&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |1417289}}

[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]</text>
      <sha1>3djmbi4gwsbngz24amst84i2uw6nyf4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ప్రేమ నారాయణ్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354293</id>
    <revision>
      <id>3606636</id>
      <timestamp>2022-07-23T13:51:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with ''''ప్రేమ నారాయణ్''' (జననం 4 ఏప్రిల్ 1955)  భారతదేశానికి చెందిన మోడల్, సినిమా నటి, డ్యాన్సర్. ఆమె 1971లో ఫెమినా మిస్ ఇండియా వరల్డ్, 1971లో భారతదేశం తరపున మిస్ వరల్డ్ కు ప్రాతినిధ్యం వహించి...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="469" xml:space="preserve">'''ప్రేమ నారాయణ్''' (జననం 4 ఏప్రిల్ 1955)  భారతదేశానికి చెందిన మోడల్, సినిమా నటి, డ్యాన్సర్. ఆమె 1971లో ఫెమినా మిస్ ఇండియా వరల్డ్, 1971లో భారతదేశం తరపున మిస్ వరల్డ్ కు ప్రాతినిధ్యం వహించింది.</text>
      <sha1>jdmtujgzpsjzl9a6zdkbvwq8xtrixw9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606637</id>
      <parentid>3606636</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:52:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="594" xml:space="preserve">'''ప్రేమ నారాయణ్''' (జననం 4 ఏప్రిల్ 1955)  భారతదేశానికి చెందిన మోడల్, సినిమా నటి, డ్యాన్సర్. ఆమె 1971లో ఫెమినా మిస్ ఇండియా వరల్డ్, 1971లో భారతదేశం తరపున మిస్ వరల్డ్ కు ప్రాతినిధ్యం వహించింది.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |0621254}}</text>
      <sha1>jz31m1tjekudzgmvh0chgped9jg48dn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606638</id>
      <parentid>3606637</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:52:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="863" xml:space="preserve">'''ప్రేమ నారాయణ్''' (జననం 4 ఏప్రిల్ 1955)  భారతదేశానికి చెందిన మోడల్, సినిమా నటి, డ్యాన్సర్. ఆమె 1971లో ఫెమినా మిస్ ఇండియా వరల్డ్, 1971లో భారతదేశం తరపున మిస్ వరల్డ్ కు ప్రాతినిధ్యం వహించింది.&lt;ref&gt;[http://www.bollywoodhungama.com/celebrities/filmography/10174/index.html Filmography] [[Bollywood Hungama]]&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|title=About Prema Narayan|url=http://www.mtv.com/artists/prema-narayan/biography/|access-date=30 April 2015|website=mtv.com}}&lt;/ref&gt; 

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |0621254}}</text>
      <sha1>faxvj846b7n8o27a107lczajymmnlm8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606639</id>
      <parentid>3606638</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T13:53:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="947" xml:space="preserve">'''ప్రేమ నారాయణ్''' (జననం 4 ఏప్రిల్ 1955)  భారతదేశానికి చెందిన మోడల్, సినిమా నటి, డ్యాన్సర్. ఆమె 1971లో ఫెమినా మిస్ ఇండియా వరల్డ్, 1971లో భారతదేశం తరపున మిస్ వరల్డ్ కు ప్రాతినిధ్యం వహించింది.&lt;ref&gt;[http://www.bollywoodhungama.com/celebrities/filmography/10174/index.html Filmography] [[Bollywood Hungama]]&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|title=About Prema Narayan|url=http://www.mtv.com/artists/prema-narayan/biography/|access-date=30 April 2015|website=mtv.com}}&lt;/ref&gt; 

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |0621254}}

[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]</text>
      <sha1>7x02ls5bwkyx898x3wx9xh611fasp84</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Writer.poolabala</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354294</id>
    <revision>
      <id>3606654</id>
      <timestamp>2022-07-23T14:38:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10285" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Writer.poolabala గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Writer.poolabala గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 14:38, 23 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>ihtg5az7mggkjsz58cdend0ov95ms1x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:EA3S07</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354295</id>
    <revision>
      <id>3606655</id>
      <timestamp>2022-07-23T14:38:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10265" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;EA3S07 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
EA3S07 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 14:38, 23 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>bf91y65glisruih26maczue8ctajx7z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:777sms</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354296</id>
    <revision>
      <id>3606656</id>
      <timestamp>2022-07-23T14:39:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10265" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;777sms గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
777sms గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 14:39, 23 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>ihq7b8sairjze79jpi6jawokqotopd0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Wiki Farazi</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354297</id>
    <revision>
      <id>3606657</id>
      <timestamp>2022-07-23T14:39:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10275" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Wiki Farazi గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Wiki Farazi గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 14:39, 23 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>4fy1j6eodjjwry4ohybouyt988g4v0n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>సీమాన్ (రాజకీయ నాయకుడు)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354298</id>
    <redirect title="వికీపీడియా:సీమాన్ (రాజకీయ నాయకుడు)" />
    <revision>
      <id>3606670</id>
      <timestamp>2022-07-23T16:09:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Hougan Misuchachi</username>
        <id>113547</id>
      </contributor>
      <comment>Hougan Misuchachi, [[సీమాన్ (రాజకీయ నాయకుడు)]] పేజీని [[వికీపీడియా:సీమాన్ (రాజకీయ నాయకుడు)]] కు తరలించారు: స్క్రూ మీరు సీమాన్ </comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="128" xml:space="preserve">#దారిమార్పు [[వికీపీడియా:సీమాన్ (రాజకీయ నాయకుడు)]]</text>
      <sha1>5acobwcmzt1qk7gbhnxgxlqtnpcnzlk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>రఘుత్తమ తీర్థ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354299</id>
    <revision>
      <id>3606674</id>
      <timestamp>2022-07-23T16:12:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with 'రఘుత్తమ తీర్థ (c. 1548 - c. 1596) ఒక భారతీయ తత్వవేత్త, పండితుడు, వేదాంతవేత్త, సాధువు. అతన్ని భవబోధాచార్య అని కూడా పిలుస్తారు. అతని విభిన్న రచనలలో మధ్వ, జయతీర్థల రచనలపై వ్యాఖ్యానాలు ఉన్...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5184" xml:space="preserve">రఘుత్తమ తీర్థ (c. 1548 - c. 1596) ఒక భారతీయ తత్వవేత్త, పండితుడు, వేదాంతవేత్త, సాధువు. అతన్ని భవబోధాచార్య అని కూడా పిలుస్తారు. అతని విభిన్న రచనలలో మధ్వ, జయతీర్థల రచనలపై వ్యాఖ్యానాలు ఉన్నాయి. అతను 1557-1595 వరకు మధ్వాచార్య పీఠం - ఉత్తరాది మఠానికి పద్నాలుగో పీఠాధిపతిగా పనిచేశాడు, ద్వైత ఆలోచనల చరిత్రలో అత్యంత ముఖ్యమైన దర్శకులలో ఒకరిగా పరిగణించబడ్డాడు. తిరుకోయిలూర్‌లోని అతని మందిరం ప్రతి సంవత్సరం వేలాది మంది సందర్శకులను ఆకర్షిస్తుంది.

రఘుత్తమ తీర్థ కులీన బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో జన్మించారు, రఘువర్య తీర్థ ఆధ్వర్యంలో మఠంలో పెరిగారు. అతను 11 రచనలను రచించాడు, ఇందులో మధ్వ, జయతీర్థ, వ్యాసతీర్థ ద్వైత ఆలోచనలను వివరించే భవబోధల రూపంలో వ్యాఖ్యానాలు ఉన్నాయి.
==జీవితం==
రఘూత్తమ తీర్థ 1548లో సుబ్బ భట్ట, గంగాబాయి దంపతులకు దేశస్థ మధ్వ బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో రామచంద్ర భట్టగా జన్మించాడు. హాజియోగ్రఫీల ప్రకారం, అతని తండ్రి జమీందార్. ఆయన జన్మస్థలం కర్ణాటకలోని బీజాపూర్ జిల్లా మన్నూరు. గురుచార్య ప్రకారం, అతను తన ఏడు సంవత్సరాల వయస్సులో ఉపనయనం చేసాడు, ఉపనయనం చేసిన వెంటనే సన్యాసుడిగా నియమితుడయ్యాడు. రఘుత్తమ తీర్థ కొన్నాళ్లపాటు రఘువర్య తీర్థ ఆధ్వర్యంలో మనూరుకు చెందిన పండిత ఆద్య వరదరాజాచార్యుల వద్ద చదువుకున్నట్లు చెబుతారు. రఘుత్తమ తీర్థ 1596లో మరణించే వరకు ముప్పై తొమ్మిదేళ్లపాటు విశేషమైన విశిష్టతతో పోంటిఫికేట్‌ను ఆక్రమించారు. 1596లో అతని మరణానంతరం, తిరుకోయిలూర్‌లోని మఠంలో రఘుత్తమ సమాధి స్థితిలోకి ప్రవేశించినందున తన చుట్టూ తన సమాధిని (బృందావనం) నిర్మించమని కోరినట్లు సాంప్రదాయ కథనాలు నివేదించాయి. అతని తరువాత అతని శిష్యుడు వేదవ్యాస తీర్థుడు వచ్చాడు.
==రచనలు==
రఘూత్తమ తీర్థ రచించిన, గుర్తింపు పొందిన 10 రచనలు ఉన్నాయి, వాటిలో 9 మధ్వాచార్య, పద్మనాభ తీర్థ, జయతీర్థల రచనలకు వ్యాఖ్యానాలు ఉన్నాయి, వాటిలో ఐదు మాత్రమే ఇప్పటివరకు ప్రచురించబడ్డాయి. అతని రచన బృహదారణ్యక భవబోధ మధ్వ బృహదారణ్యక ఉపనిషద్ భాష్యానికి వ్యాఖ్యానం, ఇది అతని గొప్ప పనిగా పరిగణించబడుతుంది. అతని రచన తత్త్వప్రకాశిక భవబోధ జయతీర్థ తత్త్వప్రకాశికపై చక్కటి వ్యాఖ్యానం. దీనిని జగన్నాథ తీర్థ తన భాష్యదీపికలో మూడు నాలుగు సార్లు, రాఘవేంద్ర తీర్థ తన తాత్పర్య చంద్రికా ప్రకాశంలో ఒకసారి ఉటంకించి విమర్శించాడు.
==మూలాలు==</text>
      <sha1>d6n3hbmyb4mictf1udj1x5hf0xm547u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606676</id>
      <parentid>3606674</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T16:22:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5342" xml:space="preserve">రఘుత్తమ తీర్థ (c. 1548 - c. 1596) ఒక భారతీయ తత్వవేత్త, పండితుడు, వేదాంతవేత్త, సాధువు. అతన్ని భవబోధాచార్య అని కూడా పిలుస్తారు. అతని విభిన్న రచనలలో మధ్వ, జయతీర్థల రచనలపై వ్యాఖ్యానాలు ఉన్నాయి. అతను 1557-1595 వరకు మధ్వాచార్య పీఠం - ఉత్తరాది మఠానికి పద్నాలుగో పీఠాధిపతిగా పనిచేశాడు, ద్వైత ఆలోచనల చరిత్రలో అత్యంత ముఖ్యమైన దర్శకులలో ఒకరిగా పరిగణించబడ్డాడు. తిరుకోయిలూర్‌లోని అతని మందిరం ప్రతి సంవత్సరం వేలాది మంది సందర్శకులను ఆకర్షిస్తుంది.{{Sfn|Sharma|2000|p=464}}{{Sfn|Sharma|2000|p=463}}

రఘుత్తమ తీర్థ కులీన బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో జన్మించారు, రఘువర్య తీర్థ ఆధ్వర్యంలో మఠంలో పెరిగారు. అతను 11 రచనలను రచించాడు, ఇందులో మధ్వ, జయతీర్థ, వ్యాసతీర్థ ద్వైత ఆలోచనలను వివరించే భవబోధల రూపంలో వ్యాఖ్యానాలు ఉన్నాయి.
==జీవితం==
రఘూత్తమ తీర్థ 1548లో సుబ్బ భట్ట, గంగాబాయి దంపతులకు దేశస్థ మధ్వ బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో రామచంద్ర భట్టగా జన్మించాడు. హాజియోగ్రఫీల ప్రకారం, అతని తండ్రి జమీందార్. ఆయన జన్మస్థలం కర్ణాటకలోని బీజాపూర్ జిల్లా మన్నూరు. గురుచార్య ప్రకారం, అతను తన ఏడు సంవత్సరాల వయస్సులో ఉపనయనం చేసాడు, ఉపనయనం చేసిన వెంటనే సన్యాసుడిగా నియమితుడయ్యాడు. రఘుత్తమ తీర్థ కొన్నాళ్లపాటు రఘువర్య తీర్థ ఆధ్వర్యంలో మనూరుకు చెందిన పండిత ఆద్య వరదరాజాచార్యుల వద్ద చదువుకున్నట్లు చెబుతారు. రఘుత్తమ తీర్థ 1596లో మరణించే వరకు ముప్పై తొమ్మిదేళ్లపాటు విశేషమైన విశిష్టతతో పోంటిఫికేట్‌ను ఆక్రమించారు. 1596లో అతని మరణానంతరం, తిరుకోయిలూర్‌లోని మఠంలో రఘుత్తమ సమాధి స్థితిలోకి ప్రవేశించినందున తన చుట్టూ తన సమాధిని (బృందావనం) నిర్మించమని కోరినట్లు సాంప్రదాయ కథనాలు నివేదించాయి. అతని తరువాత అతని శిష్యుడు వేదవ్యాస తీర్థుడు వచ్చాడు.{{Sfn|Sharma|2000|p=433}}{{Sfn|Sarma|1956|p=xliii}}{{Sfn|Brück|Brück|2011|p=202}}
==రచనలు==
రఘూత్తమ తీర్థ రచించిన, గుర్తింపు పొందిన 10 రచనలు ఉన్నాయి, వాటిలో 9 మధ్వాచార్య, పద్మనాభ తీర్థ, జయతీర్థల రచనలకు వ్యాఖ్యానాలు ఉన్నాయి, వాటిలో ఐదు మాత్రమే ఇప్పటివరకు ప్రచురించబడ్డాయి. అతని రచన బృహదారణ్యక భవబోధ మధ్వ బృహదారణ్యక ఉపనిషద్ భాష్యానికి వ్యాఖ్యానం, ఇది అతని గొప్ప పనిగా పరిగణించబడుతుంది. అతని రచన తత్త్వప్రకాశిక భవబోధ జయతీర్థ తత్త్వప్రకాశికపై చక్కటి వ్యాఖ్యానం. దీనిని జగన్నాథ తీర్థ తన భాష్యదీపికలో మూడు నాలుగు సార్లు, రాఘవేంద్ర తీర్థ తన తాత్పర్య చంద్రికా ప్రకాశంలో ఒకసారి ఉటంకించి విమర్శించాడు.{{Sfn|Sharma|2000|p=464}}
==మూలాలు==</text>
      <sha1>02zugz88h2dnu777ywpyl8hhk5dkbny</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606677</id>
      <parentid>3606676</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T16:24:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MYADAM ABHILASH</username>
        <id>104188</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5533" xml:space="preserve">'''రఘుత్తమ తీర్థ''' (c. 1548 - c. 1596) ఒక భారతీయ తత్వవేత్త, పండితుడు, వేదాంతవేత్త, సాధువు. అతన్ని '''భవబోధాచార్య''' అని కూడా పిలుస్తారు. అతని విభిన్న రచనలలో మధ్వ, జయతీర్థల రచనలపై వ్యాఖ్యానాలు ఉన్నాయి. అతను 1557-1595 వరకు మధ్వాచార్య పీఠం - ఉత్తరాది మఠానికి పద్నాలుగో పీఠాధిపతిగా పనిచేశాడు, [[ద్వైతం|ద్వైత]] ఆలోచనల చరిత్రలో అత్యంత ముఖ్యమైన దర్శకులలో ఒకరిగా పరిగణించబడ్డాడు. తిరుకోయిలూర్‌లోని అతని మందిరం ప్రతి సంవత్సరం వేలాది మంది సందర్శకులను ఆకర్షిస్తుంది.{{Sfn|Sharma|2000|p=464}}{{Sfn|Sharma|2000|p=463}}

రఘుత్తమ తీర్థ కులీన బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో జన్మించారు, రఘువర్య తీర్థ ఆధ్వర్యంలో మఠంలో పెరిగారు. అతను 11 రచనలను రచించాడు, ఇందులో మధ్వ, జయతీర్థ, వ్యాసతీర్థ ద్వైత ఆలోచనలను వివరించే భవబోధల రూపంలో వ్యాఖ్యానాలు ఉన్నాయి.
==జీవితం==
రఘూత్తమ తీర్థ 1548లో సుబ్బ భట్ట, గంగాబాయి దంపతులకు దేశస్థ మధ్వ బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో రామచంద్ర భట్టగా జన్మించాడు. హాజియోగ్రఫీల ప్రకారం, అతని తండ్రి జమీందార్. ఆయన జన్మస్థలం కర్ణాటకలోని [[విజాపుర|బీజాపూర్]] జిల్లా మన్నూరు. గురుచార్య ప్రకారం, అతను తన ఏడు సంవత్సరాల వయస్సులో ఉపనయనం చేసాడు, ఉపనయనం చేసిన వెంటనే సన్యాసుడిగా నియమితుడయ్యాడు. రఘుత్తమ తీర్థ కొన్నాళ్లపాటు రఘువర్య తీర్థ ఆధ్వర్యంలో మనూరుకు చెందిన పండిత ఆద్య వరదరాజాచార్యుల వద్ద చదువుకున్నట్లు చెబుతారు. రఘుత్తమ తీర్థ 1596లో మరణించే వరకు ముప్పై తొమ్మిదేళ్లపాటు విశేషమైన విశిష్టతతో పోంటిఫికేట్‌ను ఆక్రమించారు. 1596లో అతని మరణానంతరం, తిరుకోయిలూర్‌లోని మఠంలో రఘుత్తమ సమాధి స్థితిలోకి ప్రవేశించినందున తన చుట్టూ తన సమాధిని (బృందావనం) నిర్మించమని కోరినట్లు సాంప్రదాయ కథనాలు నివేదించాయి. అతని తరువాత అతని శిష్యుడు వేదవ్యాస తీర్థుడు వచ్చాడు.{{Sfn|Sharma|2000|p=433}}{{Sfn|Sarma|1956|p=xliii}}{{Sfn|Brück|Brück|2011|p=202}}
==రచనలు==
రఘూత్తమ తీర్థ రచించిన, గుర్తింపు పొందిన 10 రచనలు ఉన్నాయి, వాటిలో 9 మధ్వాచార్య, పద్మనాభ తీర్థ, జయతీర్థల రచనలకు వ్యాఖ్యానాలు ఉన్నాయి, వాటిలో ఐదు మాత్రమే ఇప్పటివరకు ప్రచురించబడ్డాయి. అతని రచన బృహదారణ్యక భవబోధ మధ్వ బృహదారణ్యక ఉపనిషద్ భాష్యానికి వ్యాఖ్యానం, ఇది అతని గొప్ప పనిగా పరిగణించబడుతుంది. అతని రచన తత్త్వప్రకాశిక భవబోధ జయతీర్థ తత్త్వప్రకాశికపై చక్కటి వ్యాఖ్యానం. దీనిని జగన్నాథ తీర్థ తన భాష్యదీపికలో మూడు నాలుగు సార్లు, రాఘవేంద్ర తీర్థ తన తాత్పర్య చంద్రికా ప్రకాశంలో ఒకసారి ఉటంకించి విమర్శించాడు.{{Sfn|Sharma|2000|p=464}}
==మూలాలు==
&lt;references /&gt;
[[వర్గం:ఆధ్యాత్మిక గురువులు]]
[[వర్గం:ద్వైతం]]</text>
      <sha1>jlq0t331y54rq9fihw8cxvuocdll0xg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>దస్త్రం:Saraswathi Sapadam (1967).jpg</title>
    <ns>6</ns>
    <id>354300</id>
    <revision>
      <id>3606675</id>
      <timestamp>2022-07-23T16:19:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది సరస్వతీ శపథం అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్
| Source            = https://indiancine.ma/documents/DLL/1
| Article           = సరస్వతీ శపథం
| Portion           = 
| Low_resolution    = 311 × 448 పిక్సెల్స్
| Purpose           = సమాచారపెట్టె
| Replaceability    = 
| other_information = 
}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="604" xml:space="preserve">== సారాంశం ==
{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది సరస్వతీ శపథం అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్
| Source            = https://indiancine.ma/documents/DLL/1
| Article           = సరస్వతీ శపథం
| Portion           = 
| Low_resolution    = 311 × 448 పిక్సెల్స్
| Purpose           = సమాచారపెట్టె
| Replaceability    = 
| other_information = 
}}
== లైసెన్సింగ్ ==
{{సినిమా పోస్టరు}}</text>
      <sha1>bxqsjskxzdlkv1wq00m14a8zarf75oa</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>దస్త్రం:Satyame Jayam (1967).jpg</title>
    <ns>6</ns>
    <id>354301</id>
    <revision>
      <id>3606680</id>
      <timestamp>2022-07-23T16:44:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది సత్యమే జయం అనే సినిమా పోస్టర్
| Source            = https://indiancine.ma/documents/DLV/1
| Article           = సత్యమే జయం
| Portion           = 
| Low_resolution    = 298 × 448 పిక్సెళ్ళు
| Purpose           = సమాచారపెట్టె
| Replaceability    = 
| other_information = 
}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="555" xml:space="preserve">== సారాంశం ==
{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది సత్యమే జయం అనే సినిమా పోస్టర్
| Source            = https://indiancine.ma/documents/DLV/1
| Article           = సత్యమే జయం
| Portion           = 
| Low_resolution    = 298 × 448 పిక్సెళ్ళు
| Purpose           = సమాచారపెట్టె
| Replaceability    = 
| other_information = 
}}
== లైసెన్సింగ్ ==
{{సినిమా పోస్టరు}}</text>
      <sha1>puv6a5jrnb4gs9i3x1nielj1anp50w0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి:Dr.K.MALLAREDDY/ప్రయోగశాల</title>
    <ns>2</ns>
    <id>354302</id>
    <revision>
      <id>3606686</id>
      <timestamp>2022-07-23T17:10:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dr.K.MALLAREDDY</username>
        <id>23779</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with 'డాక్టర్ కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి - M.A (Gold Medal), B.Ed, M.Phil, Ph.D, JRF, NET  Assistant Professor in Telugu, SRR Govt. Arts &amp; Science College, Karimnagar, 9154690580   ప్రస్తుత పెద్దపల్లి జిల్లా ఓదెల మండలం కొమిర గ్రామానికి చెందిన డాక్టర్ కొత్తిరెడ్డి...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8432" xml:space="preserve">డాక్టర్ కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి - M.A (Gold Medal), B.Ed, M.Phil, Ph.D, JRF, NET 
Assistant Professor in Telugu, SRR Govt. Arts &amp; Science College, Karimnagar, 9154690580 

ప్రస్తుత పెద్దపల్లి జిల్లా ఓదెల మండలం కొమిర గ్రామానికి చెందిన డాక్టర్ కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి తెలంగాణ రాష్ట్ర ఉత్తమ ఉపాధ్యాయ పురస్కారం అందుకొన్నారు. 1996  లో ఉపాధ్యాయునిగా ఎంపికై 2002 లో జూనియర్ అధ్యాపకులుగా, 2010 డిగ్రీ అధ్యాపకులుగా ప్రమోషన్ పొందారు. ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం లో ఎం.ఏ తెలుగులో గోల్డ్ మెడల్ సాధించి అదే విశ్వవిద్యాలయం నుండి ఎం.ఫిల్, &amp; పి. హెచ్ డి(డాక్టరేట్) పట్టా అందుకున్నారు. రే ఇనిస్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఫిల్మ్ టెక్నాలజి, మద్రాస్ నుండి ఫిల్మ్ యాక్టింగ్‌లో సర్టిఫికేట్ కోర్సు &amp; హైదరాబాద్ మధు ఫిల్మ్ ఇనిస్టిట్యూట్ నుండి ఆక్టింగ్ డిప్లమా చేసి అనేక లఘుచిత్రాలు నిర్మించారు. కళాశాలలో ఫిల్మ్ మేకింగ్ సెర్టిఫికేట్ కోర్స్ కోర్స్ కోఆర్డినేటర్ గా వ్యవహరిస్టూ విద్యార్థులకు ఫిల్మ్ మేకింగ్ లో శిక్షణనిస్తూ లఘుచిత్రాలు నిర్మిస్తున్నారు. కళాశాల బోధనలోనే కాకుండా కళాశాల వివిధ అభివ్రుద్ధి కమిటీలలో  కన్వీనర్ గా, సభ్యులుగా ఉన్నారు. ఇన్ ఛార్జి లైబ్రేరియన్‌గా, ఎన్.ఎస్.ఎస్ ప్రోగ్రాం ఆఫీసర్ గా భాధ్యతలు నిర్వహించారు.
	 ఇన్ ఛార్జ్ ఫిజికల్ డైరెక్టర్‌గా పనిచేస్తూ విద్యార్థులను రాష్ట్ర, జాతీయ క్రీడల పోటీలకు పంపించి పథకాలు, కరీం నగర్ లో రాష్ట్రస్థాయి వాలీబాల్ పోటీలు నిర్వహించారు. విద్యార్థులకు ఉచిత పోలీసు నియామక శిక్షణ  శిబిరం, యోగా శిక్షణ  శిబిరం నిర్వహించారు. 
	చైనీస్ వుషు కుంగ్ ఫూ ఫెడరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా ద్వారా కుంగ్ ఫూ మార్షల్ ఆర్ట్స్ లో బ్లాక్ బెల్ట్ సాధించి, మార్షల్ ఆర్ట్స్ ద్వారా  మహిళా విద్యార్థులకు స్వీయరక్షణ మెలకువలు (టెక్నిక్స్) నేర్పించారు. విద్యార్థులను మార్షల్ ఆర్ట్స్ పోటీలకు పంపించారు. వివిధ మార్షల్ ఆర్ట్స్ పోటీలకు న్యాయనిర్ణేతగా వ్యవహరించారు. డాక్టర్  మర్రిచెన్నారెడ్డి మానవ వనరుల అభివ్రుద్ధి కేకెంద్రం RTI యాక్ట్ పై నిర్వహించిన  ట్రైనర్స్ ట్రైనింగ్ ప్రోగ్రామ్‌లో శిక్షణ పొంది కేంద్ర ప్రభుత్వ పథకం కింద RTI కరీమ్ నగర్ జిల్లా రిసోర్స్ పర్సన్ గా  నియమితులై పలువురికి శిక్షణనిస్తున్నారు. శాతవాహన యూనివర్సిటీ  స్పోర్ట్స్ బోర్డ్ కమిటీలో సభ్యుడిగా నామినేట్ చేయబడ్డారు. శాతవాహన విశ్వవిద్యాలయం తెలుగు బోర్డ్ ఆఫ్ స్టడీస్ సభ్యులుగా భాధ్యతలు నిర్వహించారు.  
	తెలంగాణ ఉన్నతవిద్యామండలి ఆధ్వర్యంలో రెండు జాతీయ సదస్సులు నిర్వహించారు.  2017 లో హైదరాబాద్‌లో జరిగిన ప్రపంచ తెలుగు మహాసభల్లో డిప్యుటేషన్ పై వెళ్ళి నెలరోజుల పాటు సభానిర్వహణలో సేవలు అందించారు. యువతరంగం జిల్లా, క్లస్టర్ &amp; రాష్ట్ర స్థాయి కోఆర్డినేటర్ గా సాంస్కృతిక మరియు సాహిత్య కార్యక్రమాల నిర్వహణ ద్వారా కళాశాల విద్యాశాఖ ప్రశంసా పత్రంతో పాటు కళాశాల విద్యాశాఖ ఉత్తమ ఉపాధ్యాయునిగా ఎంపికయ్యారు.  జర్నలిజం &amp; మాస్ కమ్యూనికేషన్‌ సర్టిఫికెట్ కోర్సు కోఆర్డినేటర్ గా 2017 నుండి జర్నలిజం విద్యార్థుల కోసం అనేక సెమినార్‌లు &amp; వర్కుషాప్‌లు నిర్వహించారు.  యుజిసి ఆర్థిక సహాయయంతో విద్యాబోధనపై ప్రాజెక్ట్ నిర్వహించడమే కాకుండా   మలేషియా కౌలాలంపూర్ లో జరిగిన ఇంటర్నేషనల్ కాన్ఫరెన్స్ లో పాల్గొని ఆ అంశంపై  పత్రసమర్పణ చేశారు. 2018 లో శాతవాహణ యూనివర్సిటీ ద్వారా కాలేజీ అకాడమిక్ కోఆర్డినేటర్‌గా నియమితులై కోవిడ్ లాక్ డౌన్ సమయంలో పరీక్షల విభాగాన్ని డిజిటలైజ్ చేశారు. 
2021 ఉత్తమ సాంస్కృతిక సమన్వయ కర్తగా జిల్లా కలెక్టర్ ప్రశంసా పత్రం అందుకొన్నారు. ఇటీవల మద్రాస్ యూనివర్సిటీ తెలుగుశాఖ సమన్వయంతో ఇంటర్నేషనల్ వెబినార్ నిర్వహించారు. తెలంగాణరత్న, ఓ మరణమా క్షణమాగుమా, ఫిఫ్త్ ఎస్టేట్, వ్యాసరత్నావళి లాంటి 8 పుస్తకాలు రచించారు. జాతీయ &amp; అంతర్జాతీయ సదస్సులలో 31 పత్రాలను సమర్పించారు. ప్రముఖ దినపత్రికలలో వ్యాసాలు ప్రచురించారు.</text>
      <sha1>9o7gfimtc3e4wmu5gyuwv495wmurml2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి:డా. కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి</title>
    <ns>2</ns>
    <id>354303</id>
    <revision>
      <id>3606687</id>
      <timestamp>2022-07-23T17:15:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dr.K.MALLAREDDY</username>
        <id>23779</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with 'డాక్టర్ కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి - M.A (Gold Medal), B.Ed, M.Phil, Ph.D, JRF, NET  Assistant Professor in Telugu, SRR Govt. Arts &amp; Science College, Karimnagar, 9154690580   ప్రస్తుత పెద్దపల్లి జిల్లా ఓదెల మండలం కొమిర గ్రామానికి చెందిన డాక్టర్ కొత్తిరెడ్డి...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8432" xml:space="preserve">డాక్టర్ కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి - M.A (Gold Medal), B.Ed, M.Phil, Ph.D, JRF, NET 
Assistant Professor in Telugu, SRR Govt. Arts &amp; Science College, Karimnagar, 9154690580 

ప్రస్తుత పెద్దపల్లి జిల్లా ఓదెల మండలం కొమిర గ్రామానికి చెందిన డాక్టర్ కొత్తిరెడ్డి మల్లారెడ్డి తెలంగాణ రాష్ట్ర ఉత్తమ ఉపాధ్యాయ పురస్కారం అందుకొన్నారు. 1996  లో ఉపాధ్యాయునిగా ఎంపికై 2002 లో జూనియర్ అధ్యాపకులుగా, 2010 డిగ్రీ అధ్యాపకులుగా ప్రమోషన్ పొందారు. ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం లో ఎం.ఏ తెలుగులో గోల్డ్ మెడల్ సాధించి అదే విశ్వవిద్యాలయం నుండి ఎం.ఫిల్, &amp; పి. హెచ్ డి(డాక్టరేట్) పట్టా అందుకున్నారు. రే ఇనిస్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఫిల్మ్ టెక్నాలజి, మద్రాస్ నుండి ఫిల్మ్ యాక్టింగ్‌లో సర్టిఫికేట్ కోర్సు &amp; హైదరాబాద్ మధు ఫిల్మ్ ఇనిస్టిట్యూట్ నుండి ఆక్టింగ్ డిప్లమా చేసి అనేక లఘుచిత్రాలు నిర్మించారు. కళాశాలలో ఫిల్మ్ మేకింగ్ సెర్టిఫికేట్ కోర్స్ కోర్స్ కోఆర్డినేటర్ గా వ్యవహరిస్టూ విద్యార్థులకు ఫిల్మ్ మేకింగ్ లో శిక్షణనిస్తూ లఘుచిత్రాలు నిర్మిస్తున్నారు. కళాశాల బోధనలోనే కాకుండా కళాశాల వివిధ అభివ్రుద్ధి కమిటీలలో  కన్వీనర్ గా, సభ్యులుగా ఉన్నారు. ఇన్ ఛార్జి లైబ్రేరియన్‌గా, ఎన్.ఎస్.ఎస్ ప్రోగ్రాం ఆఫీసర్ గా భాధ్యతలు నిర్వహించారు.
	 ఇన్ ఛార్జ్ ఫిజికల్ డైరెక్టర్‌గా పనిచేస్తూ విద్యార్థులను రాష్ట్ర, జాతీయ క్రీడల పోటీలకు పంపించి పథకాలు, కరీం నగర్ లో రాష్ట్రస్థాయి వాలీబాల్ పోటీలు నిర్వహించారు. విద్యార్థులకు ఉచిత పోలీసు నియామక శిక్షణ  శిబిరం, యోగా శిక్షణ  శిబిరం నిర్వహించారు. 
	చైనీస్ వుషు కుంగ్ ఫూ ఫెడరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా ద్వారా కుంగ్ ఫూ మార్షల్ ఆర్ట్స్ లో బ్లాక్ బెల్ట్ సాధించి, మార్షల్ ఆర్ట్స్ ద్వారా  మహిళా విద్యార్థులకు స్వీయరక్షణ మెలకువలు (టెక్నిక్స్) నేర్పించారు. విద్యార్థులను మార్షల్ ఆర్ట్స్ పోటీలకు పంపించారు. వివిధ మార్షల్ ఆర్ట్స్ పోటీలకు న్యాయనిర్ణేతగా వ్యవహరించారు. డాక్టర్  మర్రిచెన్నారెడ్డి మానవ వనరుల అభివ్రుద్ధి కేకెంద్రం RTI యాక్ట్ పై నిర్వహించిన  ట్రైనర్స్ ట్రైనింగ్ ప్రోగ్రామ్‌లో శిక్షణ పొంది కేంద్ర ప్రభుత్వ పథకం కింద RTI కరీమ్ నగర్ జిల్లా రిసోర్స్ పర్సన్ గా  నియమితులై పలువురికి శిక్షణనిస్తున్నారు. శాతవాహన యూనివర్సిటీ  స్పోర్ట్స్ బోర్డ్ కమిటీలో సభ్యుడిగా నామినేట్ చేయబడ్డారు. శాతవాహన విశ్వవిద్యాలయం తెలుగు బోర్డ్ ఆఫ్ స్టడీస్ సభ్యులుగా భాధ్యతలు నిర్వహించారు.  
	తెలంగాణ ఉన్నతవిద్యామండలి ఆధ్వర్యంలో రెండు జాతీయ సదస్సులు నిర్వహించారు.  2017 లో హైదరాబాద్‌లో జరిగిన ప్రపంచ తెలుగు మహాసభల్లో డిప్యుటేషన్ పై వెళ్ళి నెలరోజుల పాటు సభానిర్వహణలో సేవలు అందించారు. యువతరంగం జిల్లా, క్లస్టర్ &amp; రాష్ట్ర స్థాయి కోఆర్డినేటర్ గా సాంస్కృతిక మరియు సాహిత్య కార్యక్రమాల నిర్వహణ ద్వారా కళాశాల విద్యాశాఖ ప్రశంసా పత్రంతో పాటు కళాశాల విద్యాశాఖ ఉత్తమ ఉపాధ్యాయునిగా ఎంపికయ్యారు.  జర్నలిజం &amp; మాస్ కమ్యూనికేషన్‌ సర్టిఫికెట్ కోర్సు కోఆర్డినేటర్ గా 2017 నుండి జర్నలిజం విద్యార్థుల కోసం అనేక సెమినార్‌లు &amp; వర్కుషాప్‌లు నిర్వహించారు.  యుజిసి ఆర్థిక సహాయయంతో విద్యాబోధనపై ప్రాజెక్ట్ నిర్వహించడమే కాకుండా   మలేషియా కౌలాలంపూర్ లో జరిగిన ఇంటర్నేషనల్ కాన్ఫరెన్స్ లో పాల్గొని ఆ అంశంపై  పత్రసమర్పణ చేశారు. 2018 లో శాతవాహణ యూనివర్సిటీ ద్వారా కాలేజీ అకాడమిక్ కోఆర్డినేటర్‌గా నియమితులై కోవిడ్ లాక్ డౌన్ సమయంలో పరీక్షల విభాగాన్ని డిజిటలైజ్ చేశారు. 
2021 ఉత్తమ సాంస్కృతిక సమన్వయ కర్తగా జిల్లా కలెక్టర్ ప్రశంసా పత్రం అందుకొన్నారు. ఇటీవల మద్రాస్ యూనివర్సిటీ తెలుగుశాఖ సమన్వయంతో ఇంటర్నేషనల్ వెబినార్ నిర్వహించారు. తెలంగాణరత్న, ఓ మరణమా క్షణమాగుమా, ఫిఫ్త్ ఎస్టేట్, వ్యాసరత్నావళి లాంటి 8 పుస్తకాలు రచించారు. జాతీయ &amp; అంతర్జాతీయ సదస్సులలో 31 పత్రాలను సమర్పించారు. ప్రముఖ దినపత్రికలలో వ్యాసాలు ప్రచురించారు.</text>
      <sha1>9o7gfimtc3e4wmu5gyuwv495wmurml2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>దస్త్రం:దొంగల దోపిడీ.png</title>
    <ns>6</ns>
    <id>354304</id>
    <revision>
      <id>3606688</id>
      <timestamp>2022-07-23T17:17:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nskjnv</username>
        <id>103267</id>
      </contributor>
      <comment>[[వికీపీడియా:ఫైల్_ఎక్కింపు_విజర్డు|ఫైల్ ఎక్కింపు విజర్డు-]] ఉచితం కాని ముఖచిత్ర భాగము</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="844" xml:space="preserve">==Summary==
{{Non-free use rationale 2
|Description = దొంగల దోపిడీ సినెమా పోస్టరు. 
|Source = https://archive.org/details/jyothi19780701/page/n3/mode/2up
|Author = జ్యోతి సంచిక 
|Article = దొంగల దోపిడీ
|Purpose = to serve as the primary means of visual identification at the top of the article dedicated to the work in question.
|Replaceability = n.a.
|Minimality = ఈ చిత్రం కేవలం ఈ సినెమా వ్యాసానికి సంబందిచిన పేజీలలో సముచిత వినియోగానికి మాత్రమె వినియోగించబడుతుంది. 
|Commercial = n.a.
|Other information = {{Non-free promotional}}
}}

==Licensing==
{{Non-free movie poster}}</text>
      <sha1>3fds811tsv7e2rums040irrmlbwh9nj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>దస్త్రం:అభిమానవతి సినెమా పోస్టర్.png</title>
    <ns>6</ns>
    <id>354305</id>
    <revision>
      <id>3606692</id>
      <timestamp>2022-07-23T17:33:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nskjnv</username>
        <id>103267</id>
      </contributor>
      <comment>[[వికీపీడియా:ఫైల్_ఎక్కింపు_విజర్డు|ఫైల్ ఎక్కింపు విజర్డు-]] ఉచితం కాని ముఖచిత్ర భాగము</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="724" xml:space="preserve">==Summary==
{{Non-free use rationale 2
|Description = అభిమానవతి సినెమా పోస్టరు 
|Source = https://archive.org/details/jyothi19750301
|Date =   
|Author = జ్యోతి సంచిక 
|Article = అభిమానవతి
|Purpose = to serve as the primary means of visual identification at the top of the article dedicated to the work in question.
|Replaceability = n.a.
|Minimality = ఈ చిత్రం ఆయా సినెమా వ్యాసాలలో కేవలం సముచిత వినియోగానికి మాత్రమె ఉపయోగించబడుతుంది. 
|Commercial = n.a.
}}

==Licensing==
{{Non-free movie poster}}</text>
      <sha1>344p8hwbqt5gl42npqfcidisga5orwb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>దస్త్రం:Hathakudiveta.jpg</title>
    <ns>6</ns>
    <id>354306</id>
    <revision>
      <id>3606695</id>
      <timestamp>2022-07-23T18:01:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Divya4232</username>
        <id>105587</id>
      </contributor>
      <comment>{{Non-free use rationale | Description = ఇది హంతకుడి వేట అనే సినిమా పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/DLV/1 | Article = హంతకుడి వేట | Portion = | Low_resolution = 395 × 222 పిక్సెళ్ళు | Purpose = సమాచారపెట్టె | Replaceability = | other_information = }}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="420" xml:space="preserve">== సారాంశం ==
{{Non-free use rationale | Description = ఇది హంతకుడి వేట అనే సినిమా పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/DLV/1 | Article = హంతకుడి వేట | Portion = | Low_resolution = 395 × 222 పిక్సెళ్ళు | Purpose = సమాచారపెట్టె | Replaceability = | other_information = }}</text>
      <sha1>o0vx6yj0athjomg1pymx73je1a3effp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606712</id>
      <parentid>3606695</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:35:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <comment>source URL changed</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="464" xml:space="preserve">== సారాంశం ==
{{Non-free use rationale
| Description = ఇది హంతకుడి వేట అనే సినిమా పోస్టర్
| Source = [https://www.youtube.com/watch?v=POqCc5QXcOE HANTHAKUDI VETA (www.youtube.com)] 
| Article = హంతకుడి వేట
| Portion =
| Low_resolution = 395 × 222 పిక్సెళ్ళు 
| Purpose = సమాచారపెట్టె
| Replaceability =
| other_information =
}}</text>
      <sha1>35ogzch8frx4dqnm5kcmk2vu2cqgb9u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>నిక్కమ్మ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354307</id>
    <revision>
      <id>3606697</id>
      <timestamp>2022-07-23T18:06:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with ''''నిక్కమ్మ''' 2022లో హిందీలో విడుదలైన రొమాంటిక్ కామెడీ సినిమా. సోనీ పిక్చర్స్ ఇంటర్నేషనల్ ప్రొడక్షన్స్, సబ్బీర్ ఖాన్ ఫిలిమ్స్ బ్యానర్‌లపై నిర్మించిన ఈ సినిమాకు   సబ్బీర్ ఖాన్...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="842" xml:space="preserve">'''నిక్కమ్మ''' 2022లో హిందీలో విడుదలైన రొమాంటిక్ కామెడీ సినిమా. సోనీ పిక్చర్స్ ఇంటర్నేషనల్ ప్రొడక్షన్స్, సబ్బీర్ ఖాన్ ఫిలిమ్స్ బ్యానర్‌లపై నిర్మించిన ఈ సినిమాకు   సబ్బీర్ ఖాన్ దర్శకత్వం వహించాడు.  [[అభిమన్యు దాసాని]], [[శిల్పా శెట్టి]], [[షిర్లే సెటియా]], [[అభిమన్యు సింగ్]] ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా 2022 జూన్ 17న విడుదలైంది.</text>
      <sha1>ctct4fkj0g4xww8upga2prkpuw9mjk6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606698</id>
      <parentid>3606697</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:06:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="969" xml:space="preserve">'''నిక్కమ్మ''' 2022లో హిందీలో విడుదలైన రొమాంటిక్ కామెడీ సినిమా. సోనీ పిక్చర్స్ ఇంటర్నేషనల్ ప్రొడక్షన్స్, సబ్బీర్ ఖాన్ ఫిలిమ్స్ బ్యానర్‌లపై నిర్మించిన ఈ సినిమాకు   సబ్బీర్ ఖాన్ దర్శకత్వం వహించాడు.  [[అభిమన్యు దాసాని]], [[శిల్పా శెట్టి]], [[షిర్లే సెటియా]], [[అభిమన్యు సింగ్]] ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా 2022 జూన్ 17న విడుదలైంది.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb title |10687220}}</text>
      <sha1>n9zkqdsmy7fe1wmcp7w5a4hr5t1ei3y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606699</id>
      <parentid>3606698</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:07:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:2022 సినిమాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1020" xml:space="preserve">'''నిక్కమ్మ''' 2022లో హిందీలో విడుదలైన రొమాంటిక్ కామెడీ సినిమా. సోనీ పిక్చర్స్ ఇంటర్నేషనల్ ప్రొడక్షన్స్, సబ్బీర్ ఖాన్ ఫిలిమ్స్ బ్యానర్‌లపై నిర్మించిన ఈ సినిమాకు   సబ్బీర్ ఖాన్ దర్శకత్వం వహించాడు.  [[అభిమన్యు దాసాని]], [[శిల్పా శెట్టి]], [[షిర్లే సెటియా]], [[అభిమన్యు సింగ్]] ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా 2022 జూన్ 17న విడుదలైంది.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb title |10687220}}

[[వర్గం:2022 సినిమాలు]]</text>
      <sha1>r0c24d4yutsik80x4ykqn9ik1l3ssrt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606703</id>
      <parentid>3606699</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:11:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1238" xml:space="preserve">'''నిక్కమ్మ''' 2022లో హిందీలో విడుదలైన రొమాంటిక్ కామెడీ సినిమా. సోనీ పిక్చర్స్ ఇంటర్నేషనల్ ప్రొడక్షన్స్, సబ్బీర్ ఖాన్ ఫిలిమ్స్ బ్యానర్‌లపై నిర్మించిన ఈ సినిమాకు   సబ్బీర్ ఖాన్ దర్శకత్వం వహించాడు.  [[అభిమన్యు దాసాని]], [[శిల్పా శెట్టి]], [[షిర్లే సెటియా]], [[అభిమన్యు సింగ్]] ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా 2022 జూన్ 17న విడుదలైంది.
==నటీనటులు==
* [[అభిమన్యు దాసాని]]  
*[[శిల్పా శెట్టి]]  
*[[షిర్లే సెటియా]] 
* [[అభిమన్యు సింగ్]] 
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb title |10687220}}

[[వర్గం:2022 సినిమాలు]]</text>
      <sha1>8rkcfg7wrkhz15fsfuqvdqbe453pj9y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606704</id>
      <parentid>3606703</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:12:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>/* నటీనటులు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1915" xml:space="preserve">'''నిక్కమ్మ''' 2022లో హిందీలో విడుదలైన రొమాంటిక్ కామెడీ సినిమా. సోనీ పిక్చర్స్ ఇంటర్నేషనల్ ప్రొడక్షన్స్, సబ్బీర్ ఖాన్ ఫిలిమ్స్ బ్యానర్‌లపై నిర్మించిన ఈ సినిమాకు   సబ్బీర్ ఖాన్ దర్శకత్వం వహించాడు.  [[అభిమన్యు దాసాని]], [[శిల్పా శెట్టి]], [[షిర్లే సెటియా]], [[అభిమన్యు సింగ్]] ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా 2022 జూన్ 17న విడుదలైంది.
==నటీనటులు==
* [[అభిమన్యు దాసాని]]  
*[[శిల్పా శెట్టి]]&lt;ref name=&quot;Nikamma review: Shilpa Shetty’s comeback makes you worry about Bollywood’s future&quot;&gt;{{cite news |last1=The Indian Express |title=Nikamma review: Shilpa Shetty’s comeback makes you worry about Bollywood’s future |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/movie-review/nikamma-movie-review-shilpa-shetty-abhimanyu-dassani-shirley-setia-star-rating-7975663/ |accessdate=23 July 2022 |date=18 June 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723181109/https://indianexpress.com/article/entertainment/movie-review/nikamma-movie-review-shilpa-shetty-abhimanyu-dassani-shirley-setia-star-rating-7975663/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;  
*[[షిర్లే సెటియా]] 
* [[అభిమన్యు సింగ్]]

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb title |10687220}}

[[వర్గం:2022 సినిమాలు]]</text>
      <sha1>kovdwgj318vlk0wtu2lvh9p2wxbp06e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606705</id>
      <parentid>3606704</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:14:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>/* నటీనటులు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2436" xml:space="preserve">'''నిక్కమ్మ''' 2022లో హిందీలో విడుదలైన రొమాంటిక్ కామెడీ సినిమా. సోనీ పిక్చర్స్ ఇంటర్నేషనల్ ప్రొడక్షన్స్, సబ్బీర్ ఖాన్ ఫిలిమ్స్ బ్యానర్‌లపై నిర్మించిన ఈ సినిమాకు   సబ్బీర్ ఖాన్ దర్శకత్వం వహించాడు.  [[అభిమన్యు దాసాని]], [[శిల్పా శెట్టి]], [[షిర్లే సెటియా]], [[అభిమన్యు సింగ్]] ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా 2022 జూన్ 17న విడుదలైంది.
==నటీనటులు==
* [[అభిమన్యు దాసాని]]&lt;ref name=&quot;Abhimanyu Dassani to romance Shirley Setia in Nikamma&quot;&gt;{{cite news |last1=Bollywood Life |title=Abhimanyu Dassani to romance Shirley Setia in Nikamma |url=https://www.bollywoodlife.com/news-gossip/abhimanyu-dassani-to-romance-shirley-setia-in-nikamma-1446929/ |accessdate=23 July 2022 |date=22 July 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723181339/https://www.bollywoodlife.com/news-gossip/abhimanyu-dassani-to-romance-shirley-setia-in-nikamma-1446929/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;  
*[[శిల్పా శెట్టి]]&lt;ref name=&quot;Nikamma review: Shilpa Shetty’s comeback makes you worry about Bollywood’s future&quot;&gt;{{cite news |last1=The Indian Express |title=Nikamma review: Shilpa Shetty’s comeback makes you worry about Bollywood’s future |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/movie-review/nikamma-movie-review-shilpa-shetty-abhimanyu-dassani-shirley-setia-star-rating-7975663/ |accessdate=23 July 2022 |date=18 June 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723181109/https://indianexpress.com/article/entertainment/movie-review/nikamma-movie-review-shilpa-shetty-abhimanyu-dassani-shirley-setia-star-rating-7975663/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;  
*[[షిర్లే సెటియా]] 
* [[అభిమన్యు సింగ్]]

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb title |10687220}}

[[వర్గం:2022 సినిమాలు]]</text>
      <sha1>4f9ei69b5lspde72an1xlgn70gz4trv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606711</id>
      <parentid>3606705</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:31:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>/* నటీనటులు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2471" xml:space="preserve">'''నిక్కమ్మ''' 2022లో హిందీలో విడుదలైన రొమాంటిక్ కామెడీ సినిమా. సోనీ పిక్చర్స్ ఇంటర్నేషనల్ ప్రొడక్షన్స్, సబ్బీర్ ఖాన్ ఫిలిమ్స్ బ్యానర్‌లపై నిర్మించిన ఈ సినిమాకు   సబ్బీర్ ఖాన్ దర్శకత్వం వహించాడు.  [[అభిమన్యు దాసాని]], [[శిల్పా శెట్టి]], [[షిర్లే సెటియా]], [[అభిమన్యు సింగ్]] ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా 2022 జూన్ 17న విడుదలైంది.
==నటీనటులు==
* [[అభిమన్యు దాసాని]]&lt;ref name=&quot;Abhimanyu Dassani to romance Shirley Setia in Nikamma&quot;&gt;{{cite news |last1=Bollywood Life |title=Abhimanyu Dassani to romance Shirley Setia in Nikamma |url=https://www.bollywoodlife.com/news-gossip/abhimanyu-dassani-to-romance-shirley-setia-in-nikamma-1446929/ |accessdate=23 July 2022 |date=22 July 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723181339/https://www.bollywoodlife.com/news-gossip/abhimanyu-dassani-to-romance-shirley-setia-in-nikamma-1446929/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;  
*[[శిల్పా శెట్టి]]&lt;ref name=&quot;Nikamma review: Shilpa Shetty’s comeback makes you worry about Bollywood’s future&quot;&gt;{{cite news |last1=The Indian Express |title=Nikamma review: Shilpa Shetty’s comeback makes you worry about Bollywood’s future |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/movie-review/nikamma-movie-review-shilpa-shetty-abhimanyu-dassani-shirley-setia-star-rating-7975663/ |accessdate=23 July 2022 |date=18 June 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723181109/https://indianexpress.com/article/entertainment/movie-review/nikamma-movie-review-shilpa-shetty-abhimanyu-dassani-shirley-setia-star-rating-7975663/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;  
*[[షిర్లే సెటియా]] 
* [[అభిమన్యు సింగ్]]
* [[సమీర్ సోని]]

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb title |10687220}}

[[వర్గం:2022 సినిమాలు]]</text>
      <sha1>rixlob7s1nfgjhda4rzomrizvzyh92v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606718</id>
      <parentid>3606711</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:40:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>/* నటీనటులు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2514" xml:space="preserve">'''నిక్కమ్మ''' 2022లో హిందీలో విడుదలైన రొమాంటిక్ కామెడీ సినిమా. సోనీ పిక్చర్స్ ఇంటర్నేషనల్ ప్రొడక్షన్స్, సబ్బీర్ ఖాన్ ఫిలిమ్స్ బ్యానర్‌లపై నిర్మించిన ఈ సినిమాకు   సబ్బీర్ ఖాన్ దర్శకత్వం వహించాడు.  [[అభిమన్యు దాసాని]], [[శిల్పా శెట్టి]], [[షిర్లే సెటియా]], [[అభిమన్యు సింగ్]] ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా 2022 జూన్ 17న విడుదలైంది.
==నటీనటులు==
* [[అభిమన్యు దాసాని]]&lt;ref name=&quot;Abhimanyu Dassani to romance Shirley Setia in Nikamma&quot;&gt;{{cite news |last1=Bollywood Life |title=Abhimanyu Dassani to romance Shirley Setia in Nikamma |url=https://www.bollywoodlife.com/news-gossip/abhimanyu-dassani-to-romance-shirley-setia-in-nikamma-1446929/ |accessdate=23 July 2022 |date=22 July 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723181339/https://www.bollywoodlife.com/news-gossip/abhimanyu-dassani-to-romance-shirley-setia-in-nikamma-1446929/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;  
*[[శిల్పా శెట్టి]]&lt;ref name=&quot;Nikamma review: Shilpa Shetty’s comeback makes you worry about Bollywood’s future&quot;&gt;{{cite news |last1=The Indian Express |title=Nikamma review: Shilpa Shetty’s comeback makes you worry about Bollywood’s future |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/movie-review/nikamma-movie-review-shilpa-shetty-abhimanyu-dassani-shirley-setia-star-rating-7975663/ |accessdate=23 July 2022 |date=18 June 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723181109/https://indianexpress.com/article/entertainment/movie-review/nikamma-movie-review-shilpa-shetty-abhimanyu-dassani-shirley-setia-star-rating-7975663/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;  
*[[షిర్లే సెటియా]] 
* [[అభిమన్యు సింగ్]]
* [[సమీర్ సోని]]
*[[సుదేష్ లెహ్రీ]]

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb title |10687220}}

[[వర్గం:2022 సినిమాలు]]</text>
      <sha1>69jbi8gx0mqa2bcmx9gup39rkjr8tr9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606728</id>
      <parentid>3606718</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:00:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>/* నటీనటులు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2557" xml:space="preserve">'''నిక్కమ్మ''' 2022లో హిందీలో విడుదలైన రొమాంటిక్ కామెడీ సినిమా. సోనీ పిక్చర్స్ ఇంటర్నేషనల్ ప్రొడక్షన్స్, సబ్బీర్ ఖాన్ ఫిలిమ్స్ బ్యానర్‌లపై నిర్మించిన ఈ సినిమాకు   సబ్బీర్ ఖాన్ దర్శకత్వం వహించాడు.  [[అభిమన్యు దాసాని]], [[శిల్పా శెట్టి]], [[షిర్లే సెటియా]], [[అభిమన్యు సింగ్]] ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా 2022 జూన్ 17న విడుదలైంది.
==నటీనటులు==
* [[అభిమన్యు దాసాని]]&lt;ref name=&quot;Abhimanyu Dassani to romance Shirley Setia in Nikamma&quot;&gt;{{cite news |last1=Bollywood Life |title=Abhimanyu Dassani to romance Shirley Setia in Nikamma |url=https://www.bollywoodlife.com/news-gossip/abhimanyu-dassani-to-romance-shirley-setia-in-nikamma-1446929/ |accessdate=23 July 2022 |date=22 July 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723181339/https://www.bollywoodlife.com/news-gossip/abhimanyu-dassani-to-romance-shirley-setia-in-nikamma-1446929/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;  
*[[శిల్పా శెట్టి]]&lt;ref name=&quot;Nikamma review: Shilpa Shetty’s comeback makes you worry about Bollywood’s future&quot;&gt;{{cite news |last1=The Indian Express |title=Nikamma review: Shilpa Shetty’s comeback makes you worry about Bollywood’s future |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/movie-review/nikamma-movie-review-shilpa-shetty-abhimanyu-dassani-shirley-setia-star-rating-7975663/ |accessdate=23 July 2022 |date=18 June 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723181109/https://indianexpress.com/article/entertainment/movie-review/nikamma-movie-review-shilpa-shetty-abhimanyu-dassani-shirley-setia-star-rating-7975663/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;  
*[[షిర్లే సెటియా]] 
* [[అభిమన్యు సింగ్]]
* [[సమీర్ సోని]]
*[[సుదేష్ లెహ్రీ]]
*[[విక్రమ్ గోఖలే]]

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb title |10687220}}

[[వర్గం:2022 సినిమాలు]]</text>
      <sha1>o8tp0ay9gohhryoxjxuddgdx8k15bcg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>సమీర్ సోని</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354308</id>
    <revision>
      <id>3606708</id>
      <timestamp>2022-07-23T18:29:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with ''''సమీర్ సోని''' (జననం 29 సెప్టెంబర్ 1968) భారతదేశానికి చెందిన టెలివిజన్ &amp; సినీ నటుడు, దర్శకుడు, మాజీ ఫ్యాషన్ మోడల్. ఆయన 1996లో హిందీ సీరియల్  ''సమందర్‌'' ద్వారా  నటుడిగా అరంగ్రేటం చేసి, 2010ల...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="636" xml:space="preserve">'''సమీర్ సోని''' (జననం 29 సెప్టెంబర్ 1968) భారతదేశానికి చెందిన టెలివిజన్ &amp; సినీ నటుడు, దర్శకుడు, మాజీ ఫ్యాషన్ మోడల్. ఆయన 1996లో హిందీ సీరియల్  ''సమందర్‌'' ద్వారా  నటుడిగా అరంగ్రేటం చేసి, 2010లో రియాలిటీ టెలివిజన్ షో బిగ్ బాస్ 4లో కంటెస్టెంట్ గా పాల్గొన్నాడు.</text>
      <sha1>3g637c3yw6nktkjya7s24b6u955xa1m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606713</id>
      <parentid>3606708</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:35:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="761" xml:space="preserve">'''సమీర్ సోని''' (జననం 29 సెప్టెంబర్ 1968) భారతదేశానికి చెందిన టెలివిజన్ &amp; సినీ నటుడు, దర్శకుడు, మాజీ ఫ్యాషన్ మోడల్. ఆయన 1996లో హిందీ సీరియల్  ''సమందర్‌'' ద్వారా  నటుడిగా అరంగ్రేటం చేసి, 2010లో రియాలిటీ టెలివిజన్ షో బిగ్ బాస్ 4లో కంటెస్టెంట్ గా పాల్గొన్నాడు.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |1267095}}</text>
      <sha1>a3zbt7izjxmyf1ukd48p5u26fh5ihnt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606714</id>
      <parentid>3606713</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:36:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1125" xml:space="preserve">'''సమీర్ సోని''' (జననం 29 సెప్టెంబర్ 1968) భారతదేశానికి చెందిన టెలివిజన్ &amp; సినీ నటుడు, దర్శకుడు, మాజీ ఫ్యాషన్ మోడల్. ఆయన 1996లో హిందీ సీరియల్  ''సమందర్‌'' ద్వారా  నటుడిగా అరంగ్రేటం చేసి, 2010లో రియాలిటీ టెలివిజన్ షో బిగ్ బాస్ 4లో కంటెస్టెంట్ గా పాల్గొన్నాడు.&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;&gt;{{Cite web|title=Exclusive biography of #SameerSoni and on his life|url=http://entertainment.oneindia.in/celebs/sameer-soni/biography.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20191208074902/http://entertainment.oneindia.in/celebs/sameer-soni/biography.html|archive-date=8 December 2019|access-date=17 August 2014}}&lt;/ref&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |1267095}}</text>
      <sha1>b9fiq6ixs8cctmybczszkjse3y1rr3t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606715</id>
      <parentid>3606714</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:36:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:1968 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1170" xml:space="preserve">'''సమీర్ సోని''' (జననం 29 సెప్టెంబర్ 1968) భారతదేశానికి చెందిన టెలివిజన్ &amp; సినీ నటుడు, దర్శకుడు, మాజీ ఫ్యాషన్ మోడల్. ఆయన 1996లో హిందీ సీరియల్  ''సమందర్‌'' ద్వారా  నటుడిగా అరంగ్రేటం చేసి, 2010లో రియాలిటీ టెలివిజన్ షో బిగ్ బాస్ 4లో కంటెస్టెంట్ గా పాల్గొన్నాడు.&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;&gt;{{Cite web|title=Exclusive biography of #SameerSoni and on his life|url=http://entertainment.oneindia.in/celebs/sameer-soni/biography.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20191208074902/http://entertainment.oneindia.in/celebs/sameer-soni/biography.html|archive-date=8 December 2019|access-date=17 August 2014}}&lt;/ref&gt;

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |1267095}}

[[వర్గం:1968 జననాలు]]</text>
      <sha1>7rhi5vuq8y83wh28x8597exxnxb7e55</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>సుదేష్ లెహ్రీ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354309</id>
    <revision>
      <id>3606717</id>
      <timestamp>2022-07-23T18:39:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with ''''సుదేష్ లెహ్రీ''' (జననం 27 అక్టోబర్ 1968) భారతదేశానికి చెందిన టెలివిజన్ &amp; సినీ నటుడు, స్టాండ్-అప్ హాస్యనటుడు. ఆయన 2007లో ''ది గ్రేట్ ఇండియన్ లాఫ్టర్ ఛాలెంజ్ III''లో పాల్గొని మూడవ స్థానంలో...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="487" xml:space="preserve">'''సుదేష్ లెహ్రీ''' (జననం 27 అక్టోబర్ 1968) భారతదేశానికి చెందిన టెలివిజన్ &amp; సినీ నటుడు, స్టాండ్-అప్ హాస్యనటుడు. ఆయన 2007లో ''ది గ్రేట్ ఇండియన్ లాఫ్టర్ ఛాలెంజ్ III''లో పాల్గొని మూడవ స్థానంలో నిలిచాడు.</text>
      <sha1>4hwiofnrphykfwtzsopnwwqrbbr08n7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606719</id>
      <parentid>3606717</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:40:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:1968 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="532" xml:space="preserve">'''సుదేష్ లెహ్రీ''' (జననం 27 అక్టోబర్ 1968) భారతదేశానికి చెందిన టెలివిజన్ &amp; సినీ నటుడు, స్టాండ్-అప్ హాస్యనటుడు. ఆయన 2007లో ''ది గ్రేట్ ఇండియన్ లాఫ్టర్ ఛాలెంజ్ III''లో పాల్గొని మూడవ స్థానంలో నిలిచాడు.

[[వర్గం:1968 జననాలు]]</text>
      <sha1>c6q98pxektqv5f25vc85ycmvz9oknm8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606720</id>
      <parentid>3606719</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:41:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="997" xml:space="preserve">'''సుదేష్ లెహ్రీ''' (జననం 27 అక్టోబర్ 1968) భారతదేశానికి చెందిన టెలివిజన్ &amp; సినీ నటుడు, స్టాండ్-అప్ హాస్యనటుడు. ఆయన 2007లో ''ది గ్రేట్ ఇండియన్ లాఫ్టర్ ఛాలెంజ్ III''లో పాల్గొని మూడవ స్థానంలో నిలిచాడు.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.tribuneindia.com/2007/20070916/spectrum/main3.htm|title=The Great Punjabi Challenge|last=Wadehra|first=Randeep|date=16 September 2007|work=[[The Tribune (Chandigarh)|The Tribune]]|access-date=28 June 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20180629011721/http://www.tribuneindia.com/2007/20070916/spectrum/main3.htm|archive-date=29 June 2018}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:1968 జననాలు]]</text>
      <sha1>6m6gzqph8po897w31lt4ivawln1u2o4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>విక్రమ్ గోఖలే</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354310</id>
    <revision>
      <id>3606721</id>
      <timestamp>2022-07-23T18:54:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with 'విక్రమ్ గోఖలే (జననం 30 అక్టోబరు 1940) భారతదేశానికి చెందిన రంగస్థల, టెలివిజన్ &amp; సినీ నటుడు. ఆయన మరాఠీ థియేటర్, సినిమా నటుడు చంద్రకాంత్ గోఖలే కుమారుడు. గోఖలే  2010లో స్ప్రింట్ ఆర్ట్స్...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="683" xml:space="preserve">విక్రమ్ గోఖలే (జననం 30 అక్టోబరు 1940) భారతదేశానికి చెందిన రంగస్థల, టెలివిజన్ &amp; సినీ నటుడు. ఆయన మరాఠీ థియేటర్, సినిమా నటుడు చంద్రకాంత్ గోఖలే కుమారుడు. గోఖలే  2010లో స్ప్రింట్ ఆర్ట్స్ క్రియేషన్ బ్యానర్‌పై నిర్మించిన మరాఠీ సినిమా ఆఘాత్‌తో దర్శకుడిగా పరిచయం అయ్యాడు.</text>
      <sha1>am1ouisnq6l8xg21swgccq2te1pizw9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606722</id>
      <parentid>3606721</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:55:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="814" xml:space="preserve">విక్రమ్ గోఖలే (జననం 30 అక్టోబరు 1940) భారతదేశానికి చెందిన రంగస్థల, టెలివిజన్ &amp; సినీ నటుడు. ఆయన మరాఠీ థియేటర్, సినిమా నటుడు చంద్రకాంత్ గోఖలే కుమారుడు. గోఖలే  2010లో స్ప్రింట్ ఆర్ట్స్ క్రియేషన్ బ్యానర్‌పై నిర్మించిన మరాఠీ సినిమా ఆఘాత్‌తో దర్శకుడిగా పరిచయం అయ్యాడు.

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}

== బయటి లింకులు ==

* {{IMDb name|0324845}}</text>
      <sha1>t77hm5ca5p8peabnfgdu1na7jjmx1is</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606723</id>
      <parentid>3606722</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:55:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:1940 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="859" xml:space="preserve">విక్రమ్ గోఖలే (జననం 30 అక్టోబరు 1940) భారతదేశానికి చెందిన రంగస్థల, టెలివిజన్ &amp; సినీ నటుడు. ఆయన మరాఠీ థియేటర్, సినిమా నటుడు చంద్రకాంత్ గోఖలే కుమారుడు. గోఖలే  2010లో స్ప్రింట్ ఆర్ట్స్ క్రియేషన్ బ్యానర్‌పై నిర్మించిన మరాఠీ సినిమా ఆఘాత్‌తో దర్శకుడిగా పరిచయం అయ్యాడు.

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}

== బయటి లింకులు ==

* {{IMDb name|0324845}}

[[వర్గం:1940 జననాలు]]</text>
      <sha1>giomsabawezyq8y6yajfv9j1wpt9plq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606724</id>
      <parentid>3606723</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T18:56:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2190" xml:space="preserve">విక్రమ్ గోఖలే (జననం 30 అక్టోబరు 1940)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Vikram Gokhale {{!}} अभिनेता विक्रम गोखलेंचा 75वा वाढदिवस, ब्राम्हण महासंघाकडून गोखलेंचा सन्मान {{!}} PUNE|url=https://www.youtube.com/watch?v=KvUl6z815bM|access-date=3 March 2022|website=YouTube|publisher=Saam TV|language=en}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/cities/pune/veteran-actor-vikram-gokhale-supports-kangana-1947-bheek-remark-7622511/|title=Agree with Kangana’s remarks on Independence, says actor Vikram Gokhale|date=15 November 2021|work=The Indian Express|access-date=3 March 2022|language=en}}&lt;/ref&gt; భారతదేశానికి చెందిన రంగస్థల, టెలివిజన్ &amp; సినీ నటుడు. ఆయన మరాఠీ థియేటర్, సినిమా నటుడు చంద్రకాంత్ గోఖలే కుమారుడు.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.expressindia.com/latest-news/chandrakant-gokhale-passes-away/325748/|title=Chandrakant Gokhale passes away|date=21 June 2008|work=Indian Express|access-date=15 April 2010|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080622224835/http://www.expressindia.com/latest-news/Chandrakant-Gokhale-passes-away/325748/|archive-date=22 June 2008}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/pune/Thespian-Gokhales-story-unveiled/articleshow/241856.cms|title=Thespian Gokhale's story unveiled|date=20 October 2003|work=The Times of India|access-date=15 April 2010|agency=TNN}}&lt;/ref&gt; గోఖలే  2010లో స్ప్రింట్ ఆర్ట్స్ క్రియేషన్ బ్యానర్‌పై నిర్మించిన మరాఠీ సినిమా ఆఘాత్‌తో దర్శకుడిగా పరిచయం అయ్యాడు.

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}

== బయటి లింకులు ==

* {{IMDb name|0324845}}

[[వర్గం:1940 జననాలు]]</text>
      <sha1>grhhetb396pawse542ce79gkok0nrt8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606727</id>
      <parentid>3606724</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:00:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3208" xml:space="preserve">విక్రమ్ గోఖలే (జననం 30 అక్టోబరు 1940)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Vikram Gokhale {{!}} अभिनेता विक्रम गोखलेंचा 75वा वाढदिवस, ब्राम्हण महासंघाकडून गोखलेंचा सन्मान {{!}} PUNE|url=https://www.youtube.com/watch?v=KvUl6z815bM|access-date=3 March 2022|website=YouTube|publisher=Saam TV|language=en}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/cities/pune/veteran-actor-vikram-gokhale-supports-kangana-1947-bheek-remark-7622511/|title=Agree with Kangana’s remarks on Independence, says actor Vikram Gokhale|date=15 November 2021|work=The Indian Express|access-date=3 March 2022|language=en}}&lt;/ref&gt; భారతదేశానికి చెందిన రంగస్థల, టెలివిజన్ &amp; సినీ నటుడు. ఆయన మరాఠీ థియేటర్, సినిమా నటుడు చంద్రకాంత్ గోఖలే కుమారుడు.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.expressindia.com/latest-news/chandrakant-gokhale-passes-away/325748/|title=Chandrakant Gokhale passes away|date=21 June 2008|work=Indian Express|access-date=15 April 2010|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080622224835/http://www.expressindia.com/latest-news/Chandrakant-Gokhale-passes-away/325748/|archive-date=22 June 2008}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/pune/Thespian-Gokhales-story-unveiled/articleshow/241856.cms|title=Thespian Gokhale's story unveiled|date=20 October 2003|work=The Times of India|access-date=15 April 2010|agency=TNN}}&lt;/ref&gt; గోఖలే  2010లో స్ప్రింట్ ఆర్ట్స్ క్రియేషన్ బ్యానర్‌పై నిర్మించిన మరాఠీ సినిమా ఆఘాత్‌తో దర్శకుడిగా పరిచయం అయ్యాడు. 

విక్రమ్ గోఖలే  2011లో థియేటర్‌లో తన నటనకు సంగీత నాటక అకాడమీ అవార్డును&lt;ref&gt;{{Cite web|title=SNA: List of Akademi Awardees|url=http://sangeetnatak.gov.in/sna/awardeeslist.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160331060603/http://www.sangeetnatak.gov.in/sna/awardeeslist.htm|archive-date=31 March 2016|publisher=[[Sangeet Natak Akademi]] Official website}}&lt;/ref&gt;, 2013లో మరాఠీ సినిమా &lt;nowiki&gt;'''అనుమతి''&lt;/nowiki&gt; లో నటనకుగాను ఉత్తమ నటుడి విభాగంలో జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును గెలుచుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;60thaward&quot;&gt;{{Cite press release|title=60th National Film Awards Announced|url=http://pib.nic.in/archieve/others/2013/mar/d2013031801.pdf|publisher=Press Information Bureau (PIB), India|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}

== బయటి లింకులు ==

* {{IMDb name|0324845}}

[[వర్గం:1940 జననాలు]]</text>
      <sha1>0geefnfvx8lfujyofgurkzdsh62o2vu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606729</id>
      <parentid>3606727</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:01:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3214" xml:space="preserve">'''విక్రమ్ గోఖలే''' (జననం 30 అక్టోబరు 1940)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Vikram Gokhale {{!}} अभिनेता विक्रम गोखलेंचा 75वा वाढदिवस, ब्राम्हण महासंघाकडून गोखलेंचा सन्मान {{!}} PUNE|url=https://www.youtube.com/watch?v=KvUl6z815bM|access-date=3 March 2022|website=YouTube|publisher=Saam TV|language=en}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/cities/pune/veteran-actor-vikram-gokhale-supports-kangana-1947-bheek-remark-7622511/|title=Agree with Kangana’s remarks on Independence, says actor Vikram Gokhale|date=15 November 2021|work=The Indian Express|access-date=3 March 2022|language=en}}&lt;/ref&gt; భారతదేశానికి చెందిన రంగస్థల, టెలివిజన్ &amp; సినీ నటుడు. ఆయన మరాఠీ థియేటర్, సినిమా నటుడు చంద్రకాంత్ గోఖలే కుమారుడు.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.expressindia.com/latest-news/chandrakant-gokhale-passes-away/325748/|title=Chandrakant Gokhale passes away|date=21 June 2008|work=Indian Express|access-date=15 April 2010|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080622224835/http://www.expressindia.com/latest-news/Chandrakant-Gokhale-passes-away/325748/|archive-date=22 June 2008}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/pune/Thespian-Gokhales-story-unveiled/articleshow/241856.cms|title=Thespian Gokhale's story unveiled|date=20 October 2003|work=The Times of India|access-date=15 April 2010|agency=TNN}}&lt;/ref&gt; గోఖలే  2010లో స్ప్రింట్ ఆర్ట్స్ క్రియేషన్ బ్యానర్‌పై నిర్మించిన మరాఠీ సినిమా ఆఘాత్‌తో దర్శకుడిగా పరిచయం అయ్యాడు. 

విక్రమ్ గోఖలే  2011లో థియేటర్‌లో తన నటనకు సంగీత నాటక అకాడమీ అవార్డును&lt;ref&gt;{{Cite web|title=SNA: List of Akademi Awardees|url=http://sangeetnatak.gov.in/sna/awardeeslist.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160331060603/http://www.sangeetnatak.gov.in/sna/awardeeslist.htm|archive-date=31 March 2016|publisher=[[Sangeet Natak Akademi]] Official website}}&lt;/ref&gt;, 2013లో మరాఠీ సినిమా &lt;nowiki&gt;'''అనుమతి''&lt;/nowiki&gt; లో నటనకుగాను ఉత్తమ నటుడి విభాగంలో జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును గెలుచుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;60thaward&quot;&gt;{{Cite press release|title=60th National Film Awards Announced|url=http://pib.nic.in/archieve/others/2013/mar/d2013031801.pdf|publisher=Press Information Bureau (PIB), India|accessdate=18 March 2013}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}

== బయటి లింకులు ==

* {{IMDb name|0324845}}

[[వర్గం:1940 జననాలు]]</text>
      <sha1>kupv06oxa50scd03pgvt9j7lqxx4pwb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>సలీం కుమార్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354311</id>
    <revision>
      <id>3606730</id>
      <timestamp>2022-07-23T19:05:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with ''''సలీం కుమార్''' (జననం 10 అక్టోబర్ 1969) భారతదేశానికి చెందిన నటుడు, హాస్యనటుడు, దర్శకుడు, మలయాళ సినిమా రచయిత. ఆయన 2010లో ''అదామింటే మకాన్ అబు'' లో నటనకుగాను ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="611" xml:space="preserve">'''సలీం కుమార్''' (జననం 10 అక్టోబర్ 1969) భారతదేశానికి చెందిన నటుడు, హాస్యనటుడు, దర్శకుడు, మలయాళ సినిమా రచయిత. ఆయన 2010లో ''అదామింటే మకాన్ అబు'' లో నటనకుగాను ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును,  కేరళ స్టేట్ ఫిల్మ్ అవార్డును గెలుచుకున్నాడు.</text>
      <sha1>1fvfhhsetjaexhtbn9iucltb3y85urr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606731</id>
      <parentid>3606730</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:05:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="740" xml:space="preserve">'''సలీం కుమార్''' (జననం 10 అక్టోబర్ 1969) భారతదేశానికి చెందిన నటుడు, హాస్యనటుడు, దర్శకుడు, మలయాళ సినిమా రచయిత. ఆయన 2010లో ''అదామింటే మకాన్ అబు'' లో నటనకుగాను ఉ[[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]],  కేరళ స్టేట్ ఫిల్మ్ అవార్డును గెలుచుకున్నాడు.</text>
      <sha1>69t841m1wnbtrj30waind1sm0y733lv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606732</id>
      <parentid>3606731</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:06:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="737" xml:space="preserve">'''సలీం కుమార్''' (జననం 10 అక్టోబర్ 1969) భారతదేశానికి చెందిన నటుడు, హాస్యనటుడు, దర్శకుడు, మలయాళ సినిమా రచయిత. ఆయన 2010లో ''అదామింటే మకాన్ అబు'' లో నటనకుగాను [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]],  కేరళ స్టేట్ ఫిల్మ్ అవార్డును గెలుచుకున్నాడు.</text>
      <sha1>6ip78p7xl8n7uz4a33kdtoo1lhmk7u0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606733</id>
      <parentid>3606732</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:08:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="861" xml:space="preserve">'''సలీం కుమార్''' (జననం 10 అక్టోబర్ 1969) భారతదేశానికి చెందిన నటుడు, హాస్యనటుడు, దర్శకుడు, మలయాళ సినిమా రచయిత. ఆయన 2010లో ''అదామింటే మకాన్ అబు'' లో నటనకుగాను [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]],  కేరళ స్టేట్ ఫిల్మ్ అవార్డును గెలుచుకున్నాడు.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|1368581}}</text>
      <sha1>bq8lasorygr2phviq6x6lh5s4adp4jg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606734</id>
      <parentid>3606733</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:09:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2053" xml:space="preserve">'''సలీం కుమార్''' (జననం 10 అక్టోబర్ 1969) భారతదేశానికి చెందిన నటుడు, హాస్యనటుడు&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Best Comedians of Mollywood|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/photo-features/best-comedians-of-mollywood/photostory/49746858.cms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210702055524/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/photo-features/best-comedians-of-mollywood/photostory/49746858.cms|archive-date=2 July 2021|access-date=2021-03-12|website=The Times of India}}&lt;/ref&gt;, దర్శకుడు, మలయాళ సినిమా రచయిత.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Co-passengers made disgusting faces when they saw me reading Shakeela's biography: Salim Kumar - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/co-passengers-made-disgusting-faces-when-they-saw-me-reading-shakeelas-biography-salim-kumar/articleshow/67622709.cms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201021203617/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/co-passengers-made-disgusting-faces-when-they-saw-me-reading-shakeelas-biography-salim-kumar/articleshow/67622709.cms|archive-date=21 October 2020|access-date=1 January 2021|website=The Times of India}}&lt;/ref&gt; ఆయన 2010లో &lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt;''అదామింటే మకాన్ అబు&lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt;''లో నటనకుగాను [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]],  కేరళ స్టేట్ ఫిల్మ్ అవార్డును గెలుచుకున్నాడు.

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|1368581}}</text>
      <sha1>2fcj3xxkl8p8m7ruok09bjk8lda488i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606735</id>
      <parentid>3606734</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:09:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:1969 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2098" xml:space="preserve">'''సలీం కుమార్''' (జననం 10 అక్టోబర్ 1969) భారతదేశానికి చెందిన నటుడు, హాస్యనటుడు&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Best Comedians of Mollywood|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/photo-features/best-comedians-of-mollywood/photostory/49746858.cms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210702055524/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/photo-features/best-comedians-of-mollywood/photostory/49746858.cms|archive-date=2 July 2021|access-date=2021-03-12|website=The Times of India}}&lt;/ref&gt;, దర్శకుడు, మలయాళ సినిమా రచయిత.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Co-passengers made disgusting faces when they saw me reading Shakeela's biography: Salim Kumar - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/co-passengers-made-disgusting-faces-when-they-saw-me-reading-shakeelas-biography-salim-kumar/articleshow/67622709.cms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201021203617/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/co-passengers-made-disgusting-faces-when-they-saw-me-reading-shakeelas-biography-salim-kumar/articleshow/67622709.cms|archive-date=21 October 2020|access-date=1 January 2021|website=The Times of India}}&lt;/ref&gt; ఆయన 2010లో &lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt;''అదామింటే మకాన్ అబు&lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt;''లో నటనకుగాను [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]],  కేరళ స్టేట్ ఫిల్మ్ అవార్డును గెలుచుకున్నాడు.

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|1368581}}

[[వర్గం:1969 జననాలు]]</text>
      <sha1>qzbvz57b14456zq42g8m829f2cutkj0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606736</id>
      <parentid>3606735</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:09:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటులు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2169" xml:space="preserve">'''సలీం కుమార్''' (జననం 10 అక్టోబర్ 1969) భారతదేశానికి చెందిన నటుడు, హాస్యనటుడు&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Best Comedians of Mollywood|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/photo-features/best-comedians-of-mollywood/photostory/49746858.cms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210702055524/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/photo-features/best-comedians-of-mollywood/photostory/49746858.cms|archive-date=2 July 2021|access-date=2021-03-12|website=The Times of India}}&lt;/ref&gt;, దర్శకుడు, మలయాళ సినిమా రచయిత.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Co-passengers made disgusting faces when they saw me reading Shakeela's biography: Salim Kumar - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/co-passengers-made-disgusting-faces-when-they-saw-me-reading-shakeelas-biography-salim-kumar/articleshow/67622709.cms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201021203617/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/co-passengers-made-disgusting-faces-when-they-saw-me-reading-shakeelas-biography-salim-kumar/articleshow/67622709.cms|archive-date=21 October 2020|access-date=1 January 2021|website=The Times of India}}&lt;/ref&gt; ఆయన 2010లో &lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt;''అదామింటే మకాన్ అబు&lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt;''లో నటనకుగాను [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]],  కేరళ స్టేట్ ఫిల్మ్ అవార్డును గెలుచుకున్నాడు.

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|1368581}}

[[వర్గం:1969 జననాలు]]
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటులు]]</text>
      <sha1>sz1jfarijkuz3kx8s4xn1ci1lvwg8o5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606737</id>
      <parentid>3606736</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:10:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:మలయాళ సినిమా దర్శకులు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2249" xml:space="preserve">'''సలీం కుమార్''' (జననం 10 అక్టోబర్ 1969) భారతదేశానికి చెందిన నటుడు, హాస్యనటుడు&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Best Comedians of Mollywood|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/photo-features/best-comedians-of-mollywood/photostory/49746858.cms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210702055524/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/photo-features/best-comedians-of-mollywood/photostory/49746858.cms|archive-date=2 July 2021|access-date=2021-03-12|website=The Times of India}}&lt;/ref&gt;, దర్శకుడు, మలయాళ సినిమా రచయిత.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Co-passengers made disgusting faces when they saw me reading Shakeela's biography: Salim Kumar - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/co-passengers-made-disgusting-faces-when-they-saw-me-reading-shakeelas-biography-salim-kumar/articleshow/67622709.cms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201021203617/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/co-passengers-made-disgusting-faces-when-they-saw-me-reading-shakeelas-biography-salim-kumar/articleshow/67622709.cms|archive-date=21 October 2020|access-date=1 January 2021|website=The Times of India}}&lt;/ref&gt; ఆయన 2010లో &lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt;''అదామింటే మకాన్ అబు&lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt;''లో నటనకుగాను [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]],  కేరళ స్టేట్ ఫిల్మ్ అవార్డును గెలుచుకున్నాడు.

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|1368581}}

[[వర్గం:1969 జననాలు]]
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటులు]]
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా దర్శకులు]]</text>
      <sha1>9p0ufk61htievxhikh9y8q4gclgpe77</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606738</id>
      <parentid>3606737</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:12:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3396" xml:space="preserve">'''సలీం కుమార్''' (జననం 10 అక్టోబర్ 1969) భారతదేశానికి చెందిన నటుడు, హాస్యనటుడు&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Best Comedians of Mollywood|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/photo-features/best-comedians-of-mollywood/photostory/49746858.cms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20210702055524/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/photo-features/best-comedians-of-mollywood/photostory/49746858.cms|archive-date=2 July 2021|access-date=2021-03-12|website=The Times of India}}&lt;/ref&gt;, దర్శకుడు, మలయాళ సినిమా రచయిత.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Co-passengers made disgusting faces when they saw me reading Shakeela's biography: Salim Kumar - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/co-passengers-made-disgusting-faces-when-they-saw-me-reading-shakeelas-biography-salim-kumar/articleshow/67622709.cms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201021203617/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/co-passengers-made-disgusting-faces-when-they-saw-me-reading-shakeelas-biography-salim-kumar/articleshow/67622709.cms|archive-date=21 October 2020|access-date=1 January 2021|website=The Times of India}}&lt;/ref&gt; ఆయన 2010లో &lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt;''అదామింటే మకాన్ అబు&lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt;''లో నటనకుగాను [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]],  కేరళ స్టేట్ ఫిల్మ్ అవార్డును గెలుచుకున్నాడు. 

సలీం కుమార్ దర్శకత్వం వహించిన సినిమా &lt;nowiki&gt;''కరుత జూతన్'' 2017లో ఉత్తమ కథ విభాగంలో కేరళ రాష్ట్ర చలనచిత్ర అవార్డును, 2005లో ''అచనురంగత వీడు''&lt;/nowiki&gt; నటన విభాగంలో రెండవ ఉత్తమ నటుడిగా కేరళ రాష్ట్ర చలనచిత్ర అవార్డును, 2013లో ఉత్తమ నటుడిగా కేరళ రాష్ట్ర టెలివిజన్ అవార్డును గెలుచుకున్నాడు.&lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.thehindu.com/news/national/article2032096.ece?homepage=true|title=South hogs limelight at 58th National Film Awards|last=Jebaraj|first=Priscilla|date=19 May 2011|work=The Hindu|access-date=19 May 2011|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140505172349/http://www.thehindu.com/news/national/article2032096.ece?homepage=true|archive-date=5 May 2014|location=Chennai, India}}&lt;/ref&gt; 

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|1368581}}

[[వర్గం:1969 జననాలు]]
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటులు]]
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా దర్శకులు]]</text>
      <sha1>bzkvcyp4s0f9eaw6llkbhk7dnhsxvba</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>రజిత్ కపూర్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354312</id>
    <revision>
      <id>3606739</id>
      <timestamp>2022-07-23T19:17:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with ''''రజిత్ కపూర్''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా, రంగస్థల నటుడు &amp; దర్శకుడు. ఆయన 1996లో ''ది మేకింగ్ ఆఫ్ ది మహాత్మా''లో [[మహాత్మా గాంధీ]] పాత్రలో నటనకుగాను భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="647" xml:space="preserve">'''రజిత్ కపూర్''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా, రంగస్థల నటుడు &amp; దర్శకుడు. ఆయన 1996లో ''ది మేకింగ్ ఆఫ్ ది మహాత్మా''లో [[మహాత్మా గాంధీ]] పాత్రలో నటనకుగాను [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకున్నాడు.</text>
      <sha1>qn0qlbiced9iqyfwmldjd9a3yy16uum</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606742</id>
      <parentid>3606739</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:25:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="772" xml:space="preserve">'''రజిత్ కపూర్''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా, రంగస్థల నటుడు &amp; దర్శకుడు. ఆయన 1996లో ''ది మేకింగ్ ఆఫ్ ది మహాత్మా''లో [[మహాత్మా గాంధీ]] పాత్రలో నటనకుగాను [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకున్నాడు.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |0438496}}</text>
      <sha1>m4ieqza2g4k1ny0d6zuf22jell9v33j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606743</id>
      <parentid>3606742</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:27:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1119" xml:space="preserve">'''రజిత్ కపూర్''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా, రంగస్థల నటుడు &amp; దర్శకుడు. ఆయన 1996లో ''ది మేకింగ్ ఆఫ్ ది మహాత్మా''లో [[మహాత్మా గాంధీ]] పాత్రలో నటనకుగాను [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకున్నాడు. ఆయన బసు ఛటర్జీ దర్శకత్వం దూరదర్శన్‌లో ప్రసారమైన టెలివిజన్ ధారావాహిక   బ్యోమకేష్ బక్షి లో నటనకుగాను మంచి గుర్తింపునందుకున్నాడు.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |0438496}}</text>
      <sha1>6glk5ckq7ypsk3gqg48eeknjvsxkd1v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606744</id>
      <parentid>3606743</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:28:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1750" xml:space="preserve">'''రజిత్ కపూర్''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా, రంగస్థల నటుడు &amp; దర్శకుడు. ఆయన 1996లో ''ది మేకింగ్ ఆఫ్ ది మహాత్మా''లో [[మహాత్మా గాంధీ]] పాత్రలో నటనకుగాను [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకున్నాడు. ఆయన బసు ఛటర్జీ దర్శకత్వం దూరదర్శన్‌లో ప్రసారమైన టెలివిజన్ ధారావాహిక ''బ్యోమకేష్ బక్షి''లో నటనకుగాను మంచి గుర్తింపునందుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;Rajit Kapur says the 1993 show Byomkesh Bakshi got him recognition : Bollywood News - Bollywood Hungama&quot;&gt;{{cite news |last1=Bollywood Hungama |title=Rajit Kapur says the 1993 show Byomkesh Bakshi got him recognition : Bollywood News - Bollywood Hungama |url=https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/rajit-kapur-says-1993-show-byomkesh-bakshi-got-recognition/ |accessdate=23 July 2022 |date=2 April 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723192739/https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/rajit-kapur-says-1993-show-byomkesh-bakshi-got-recognition/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |0438496}}</text>
      <sha1>l0xs6tmqr3ma6qolvm8sz3tydxj83q1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606745</id>
      <parentid>3606744</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:29:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2390" xml:space="preserve">'''రజిత్ కపూర్''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా, రంగస్థల నటుడు &amp; దర్శకుడు. ఆయన 1996లో ''ది మేకింగ్ ఆఫ్ ది మహాత్మా''లో&lt;ref name=&quot;Rajit Kapur on playing Gandhi, Nehru and Modi: You have to find their core&quot;&gt;{{cite news |last1=The Indian Express |title=Rajit Kapur on playing Gandhi, Nehru and Modi: You have to find their core |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/rajit-kapur-on-playing-gandhi-nehru-and-modi-you-have-to-find-their-core-6091636/ |accessdate=23 July 2022 |date=28 October 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723192901/https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/rajit-kapur-on-playing-gandhi-nehru-and-modi-you-have-to-find-their-core-6091636/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt; [[మహాత్మా గాంధీ]] పాత్రలో నటనకుగాను [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకున్నాడు. ఆయన బసు ఛటర్జీ దర్శకత్వం దూరదర్శన్‌లో ప్రసారమైన టెలివిజన్ ధారావాహిక ''బ్యోమకేష్ బక్షి''లో నటనకుగాను మంచి గుర్తింపునందుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;Rajit Kapur says the 1993 show Byomkesh Bakshi got him recognition : Bollywood News - Bollywood Hungama&quot;&gt;{{cite news |last1=Bollywood Hungama |title=Rajit Kapur says the 1993 show Byomkesh Bakshi got him recognition : Bollywood News - Bollywood Hungama |url=https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/rajit-kapur-says-1993-show-byomkesh-bakshi-got-recognition/ |accessdate=23 July 2022 |date=2 April 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723192739/https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/rajit-kapur-says-1993-show-byomkesh-bakshi-got-recognition/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |0438496}}</text>
      <sha1>29w6keyvkst0julb0tg44r5pwbf8pfg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606746</id>
      <parentid>3606745</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:30:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2470" xml:space="preserve">'''రజిత్ కపూర్''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా, రంగస్థల నటుడు &amp; దర్శకుడు. ఆయన 1996లో ''ది మేకింగ్ ఆఫ్ ది మహాత్మా''లో&lt;ref name=&quot;Rajit Kapur on playing Gandhi, Nehru and Modi: You have to find their core&quot;&gt;{{cite news |last1=The Indian Express |title=Rajit Kapur on playing Gandhi, Nehru and Modi: You have to find their core |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/rajit-kapur-on-playing-gandhi-nehru-and-modi-you-have-to-find-their-core-6091636/ |accessdate=23 July 2022 |date=28 October 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723192901/https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/rajit-kapur-on-playing-gandhi-nehru-and-modi-you-have-to-find-their-core-6091636/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt; [[మహాత్మా గాంధీ]] పాత్రలో నటనకుగాను [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకున్నాడు. ఆయన బసు ఛటర్జీ దర్శకత్వం దూరదర్శన్‌లో ప్రసారమైన టెలివిజన్ ధారావాహిక ''బ్యోమకేష్ బక్షి''లో నటనకుగాను మంచి గుర్తింపునందుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;Rajit Kapur says the 1993 show Byomkesh Bakshi got him recognition : Bollywood News - Bollywood Hungama&quot;&gt;{{cite news |last1=Bollywood Hungama |title=Rajit Kapur says the 1993 show Byomkesh Bakshi got him recognition : Bollywood News - Bollywood Hungama |url=https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/rajit-kapur-says-1993-show-byomkesh-bakshi-got-recognition/ |accessdate=23 July 2022 |date=2 April 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723192739/https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/rajit-kapur-says-1993-show-byomkesh-bakshi-got-recognition/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;
==రంగస్థల నాటకాలు==
==టెలివిజన్==
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |0438496}}</text>
      <sha1>i3nadkhewa4377o9b0h0xjys6m00cek</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606747</id>
      <parentid>3606746</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:33:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>/* రంగస్థల నాటకాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3131" xml:space="preserve">'''రజిత్ కపూర్''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా, రంగస్థల నటుడు &amp; దర్శకుడు. ఆయన 1996లో ''ది మేకింగ్ ఆఫ్ ది మహాత్మా''లో&lt;ref name=&quot;Rajit Kapur on playing Gandhi, Nehru and Modi: You have to find their core&quot;&gt;{{cite news |last1=The Indian Express |title=Rajit Kapur on playing Gandhi, Nehru and Modi: You have to find their core |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/rajit-kapur-on-playing-gandhi-nehru-and-modi-you-have-to-find-their-core-6091636/ |accessdate=23 July 2022 |date=28 October 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723192901/https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/rajit-kapur-on-playing-gandhi-nehru-and-modi-you-have-to-find-their-core-6091636/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt; [[మహాత్మా గాంధీ]] పాత్రలో నటనకుగాను [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకున్నాడు. ఆయన బసు ఛటర్జీ దర్శకత్వం దూరదర్శన్‌లో ప్రసారమైన టెలివిజన్ ధారావాహిక ''బ్యోమకేష్ బక్షి''లో నటనకుగాను మంచి గుర్తింపునందుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;Rajit Kapur says the 1993 show Byomkesh Bakshi got him recognition : Bollywood News - Bollywood Hungama&quot;&gt;{{cite news |last1=Bollywood Hungama |title=Rajit Kapur says the 1993 show Byomkesh Bakshi got him recognition : Bollywood News - Bollywood Hungama |url=https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/rajit-kapur-says-1993-show-byomkesh-bakshi-got-recognition/ |accessdate=23 July 2022 |date=2 April 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723192739/https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/rajit-kapur-says-1993-show-byomkesh-bakshi-got-recognition/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;
==రంగస్థల నాటకాలు==
*లవ్ లెటర్స్ 
*క్లాస్ అఫ్ '84
*లారీన్స్ సాహిబ్
*అర్ ఠెరె టైగెర్స్ ఇన్ ది కాంగో?
*మీ. బెహ్రామ్
*సిక్స్ డిగ్రీస్ అఫ్ సెపరతిఒన్
*పూణే హైవే
*మీ క్యాష్ అండ్ క్రూస్
*ఫ్లవర్స్
*ఏ వాక్ ఇన్ ది వుడ్స్
*వన్ ఆన్ వన్ పార్ట్  2
*ది సిద్దూస్ అఫ్ అప్పర్ జుహు
*మాహూవా (దర్శకుడిగా)

==టెలివిజన్==
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |0438496}}</text>
      <sha1>lai23pkjdu8o508xr0jbk0bkcm0kddb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606748</id>
      <parentid>3606747</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:35:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>/* టెలివిజన్ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5792" xml:space="preserve">'''రజిత్ కపూర్''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా, రంగస్థల నటుడు &amp; దర్శకుడు. ఆయన 1996లో ''ది మేకింగ్ ఆఫ్ ది మహాత్మా''లో&lt;ref name=&quot;Rajit Kapur on playing Gandhi, Nehru and Modi: You have to find their core&quot;&gt;{{cite news |last1=The Indian Express |title=Rajit Kapur on playing Gandhi, Nehru and Modi: You have to find their core |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/rajit-kapur-on-playing-gandhi-nehru-and-modi-you-have-to-find-their-core-6091636/ |accessdate=23 July 2022 |date=28 October 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723192901/https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/rajit-kapur-on-playing-gandhi-nehru-and-modi-you-have-to-find-their-core-6091636/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt; [[మహాత్మా గాంధీ]] పాత్రలో నటనకుగాను [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకున్నాడు. ఆయన బసు ఛటర్జీ దర్శకత్వం దూరదర్శన్‌లో ప్రసారమైన టెలివిజన్ ధారావాహిక ''బ్యోమకేష్ బక్షి''లో నటనకుగాను మంచి గుర్తింపునందుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;Rajit Kapur says the 1993 show Byomkesh Bakshi got him recognition : Bollywood News - Bollywood Hungama&quot;&gt;{{cite news |last1=Bollywood Hungama |title=Rajit Kapur says the 1993 show Byomkesh Bakshi got him recognition : Bollywood News - Bollywood Hungama |url=https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/rajit-kapur-says-1993-show-byomkesh-bakshi-got-recognition/ |accessdate=23 July 2022 |date=2 April 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723192739/https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/rajit-kapur-says-1993-show-byomkesh-bakshi-got-recognition/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;
==రంగస్థల నాటకాలు==
*లవ్ లెటర్స్ 
*క్లాస్ అఫ్ '84
*లారీన్స్ సాహిబ్
*అర్ ఠెరె టైగెర్స్ ఇన్ ది కాంగో?
*మీ. బెహ్రామ్
*సిక్స్ డిగ్రీస్ అఫ్ సెపరతిఒన్
*పూణే హైవే
*మీ క్యాష్ అండ్ క్రూస్
*ఫ్లవర్స్
*ఏ వాక్ ఇన్ ది వుడ్స్
*వన్ ఆన్ వన్ పార్ట్  2
*ది సిద్దూస్ అఫ్ అప్పర్ జుహు
*మాహూవా (దర్శకుడిగా)

==టెలివిజన్==
{| class=&quot;wikitable sortable plainrowheaders&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; scope=&quot;col&quot; |సంవత్సరం(లు)
! rowspan=&quot;2&quot; scope=&quot;col&quot; |పేరు
! colspan=&quot;3&quot; scope=&quot;col&quot; |విభాగం
! rowspan=&quot;2&quot; scope=&quot;col&quot; class=&quot;unsortable&quot; |గమనికలు
|-
! scope=&quot;col&quot; |నటుడు
! scope=&quot;col&quot; |దర్శకుడు
! scope=&quot;col&quot; |పాత్ర
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1986
|''ఘర్ జమై''
|
|
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1991
|''క్షితిజ్ యే నహీ''
|
|
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1993
|''బ్యోమకేష్ బక్షి''
|
|బ్యోమకేష్ బక్షి
|సీజన్ 1
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1995-96
|''యుగాంతర్''
|
|
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1997-98
|''జునూన్''
|
|
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1997
|''బ్యోమకేష్ బక్షి''
|
|బ్యోమకేష్ బక్షి
|సీజన్ 2
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1999
|''స్టార్ బెస్ట్ సెల్లర్స్''
|
|&quot;త్రిప్తి&quot; పేరుతో ఎపిసోడ్. అలాగే, రచయిత మరియు నిర్మాత.
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1999
|''స్టార్ బెస్ట్ సెల్లర్స్''
|
|
|ఎపిసోడ్ 12{{Spaced ndash}}&quot;ప్రయాస్&quot;
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1999
|''స్టార్ బెస్ట్ సెల్లర్స్''
|
|ఎపిసోడ్ 8{{Spaced ndash}}&quot;షురుఅత్&quot;. అలాగే నిర్మాత.
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2001
|''రిష్టే''
|
|శాస్త్రి
|ఎపిసోడ్ 158{{Spaced ndash}}&quot;పూరబ్ ఔర్ పశ్చిమ్&quot;
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2014
|''సంవిధాన్''
|
|[[అల్లాడి కృష్ణస్వామి అయ్యర్]]
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2015
|''బ్యాంగ్ బాజా బారాత్''
|
|
|వెబ్ సిరీస్
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2019
|''బార్డ్ ఆఫ్ బ్లడ్''
|
|సాదిక్ షేక్
|నెట్‌ఫ్లిక్స్ సిరీస్
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2019
|''TVF ట్రిప్లింగ్''
|
|బ్యోమకేష్ బక్షి
|వెబ్ సిరీస్ యొక్క సీజన్ 2
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2022
|''రాకెట్ బాయ్స్''
|
|[[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ|జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ]]
|సోనీలివ్ 
|}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |0438496}}</text>
      <sha1>jn7rh6teuu7ihfloau9mkgfdfrd1vs6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606749</id>
      <parentid>3606748</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:39:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <comment>/* టెలివిజన్ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5971" xml:space="preserve">'''రజిత్ కపూర్''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా, రంగస్థల నటుడు &amp; దర్శకుడు. ఆయన 1996లో ''ది మేకింగ్ ఆఫ్ ది మహాత్మా''లో&lt;ref name=&quot;Rajit Kapur on playing Gandhi, Nehru and Modi: You have to find their core&quot;&gt;{{cite news |last1=The Indian Express |title=Rajit Kapur on playing Gandhi, Nehru and Modi: You have to find their core |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/rajit-kapur-on-playing-gandhi-nehru-and-modi-you-have-to-find-their-core-6091636/ |accessdate=23 July 2022 |date=28 October 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723192901/https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/rajit-kapur-on-playing-gandhi-nehru-and-modi-you-have-to-find-their-core-6091636/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt; [[మహాత్మా గాంధీ]] పాత్రలో నటనకుగాను [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకున్నాడు. ఆయన బసు ఛటర్జీ దర్శకత్వం దూరదర్శన్‌లో ప్రసారమైన టెలివిజన్ ధారావాహిక ''బ్యోమకేష్ బక్షి''లో నటనకుగాను మంచి గుర్తింపునందుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;Rajit Kapur says the 1993 show Byomkesh Bakshi got him recognition : Bollywood News - Bollywood Hungama&quot;&gt;{{cite news |last1=Bollywood Hungama |title=Rajit Kapur says the 1993 show Byomkesh Bakshi got him recognition : Bollywood News - Bollywood Hungama |url=https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/rajit-kapur-says-1993-show-byomkesh-bakshi-got-recognition/ |accessdate=23 July 2022 |date=2 April 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723192739/https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/rajit-kapur-says-1993-show-byomkesh-bakshi-got-recognition/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;
==రంగస్థల నాటకాలు==
*లవ్ లెటర్స్ 
*క్లాస్ అఫ్ '84
*లారీన్స్ సాహిబ్
*అర్ ఠెరె టైగెర్స్ ఇన్ ది కాంగో?
*మీ. బెహ్రామ్
*సిక్స్ డిగ్రీస్ అఫ్ సెపరతిఒన్
*పూణే హైవే
*మీ క్యాష్ అండ్ క్రూస్
*ఫ్లవర్స్
*ఏ వాక్ ఇన్ ది వుడ్స్
*వన్ ఆన్ వన్ పార్ట్  2
*ది సిద్దూస్ అఫ్ అప్పర్ జుహు
*మాహూవా (దర్శకుడిగా)

==టెలివిజన్==
{| class=&quot;wikitable sortable plainrowheaders&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; scope=&quot;col&quot; |సంవత్సరం(లు)
! rowspan=&quot;2&quot; scope=&quot;col&quot; |పేరు
! colspan=&quot;3&quot; scope=&quot;col&quot; |విభాగం
! rowspan=&quot;2&quot; scope=&quot;col&quot; class=&quot;unsortable&quot; |గమనికలు
|-
! scope=&quot;col&quot; |నటుడు
! scope=&quot;col&quot; |దర్శకుడు
! scope=&quot;col&quot; |పాత్ర
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1986
|''ఘర్ జమై''
| {{yes}}
|
|
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1991
|''క్షితిజ్ యే నహీ''
| {{yes}}
|
|
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1993
|''బ్యోమకేష్ బక్షి''
| {{yes}}
|
|బ్యోమకేష్ బక్షి
|సీజన్ 1
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1995-96
|''యుగాంతర్''
| {{yes}}
|
|
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1997-98
|''జునూన్''
| {{yes}}
|
|
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1997
|''బ్యోమకేష్ బక్షి''
| {{yes}}
|
|బ్యోమకేష్ బక్షి
|సీజన్ 2
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1999
|''స్టార్ బెస్ట్ సెల్లర్స్''
| {{yes}} 
| {{yes}} 
|
|&quot;త్రిప్తి&quot; పేరుతో ఎపిసోడ్. అలాగే, రచయిత మరియు నిర్మాత.
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1999
|''స్టార్ బెస్ట్ సెల్లర్స్''
| {{yes}} 
|
|
|ఎపిసోడ్ 12{{Spaced ndash}}&quot;ప్రయాస్&quot;
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1999
|''స్టార్ బెస్ట్ సెల్లర్స్''
| {{yes}} 
| {{yes}} 
|
|ఎపిసోడ్ 8{{Spaced ndash}}&quot;షురుఅత్&quot;. అలాగే నిర్మాత.
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2001
|''రిష్టే''
| {{yes}} 
|
|శాస్త్రి
|ఎపిసోడ్ 158{{Spaced ndash}}&quot;పూరబ్ ఔర్ పశ్చిమ్&quot;
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2014
|''సంవిధాన్''
| {{yes}} 
|
|[[అల్లాడి కృష్ణస్వామి అయ్యర్]]
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2015
|''బ్యాంగ్ బాజా బారాత్''
| {{yes}} 
|
|
|వెబ్ సిరీస్
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2019
|''బార్డ్ ఆఫ్ బ్లడ్''
| {{yes}} 
|
|సాదిక్ షేక్
|నెట్‌ఫ్లిక్స్ సిరీస్
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2019
|''TVF ట్రిప్లింగ్''
| {{yes}}
|
|బ్యోమకేష్ బక్షి
|వెబ్ సిరీస్ యొక్క సీజన్ 2
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2022
|''రాకెట్ బాయ్స్''
| {{yes}}
|
|[[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ|జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ]]
|సోనీలివ్ 
|}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |0438496}}</text>
      <sha1>7wmit3pqv6tzvbcc0ej9b4swt5y0moz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606750</id>
      <parentid>3606749</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:40:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:1960 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6016" xml:space="preserve">'''రజిత్ కపూర్''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా, రంగస్థల నటుడు &amp; దర్శకుడు. ఆయన 1996లో ''ది మేకింగ్ ఆఫ్ ది మహాత్మా''లో&lt;ref name=&quot;Rajit Kapur on playing Gandhi, Nehru and Modi: You have to find their core&quot;&gt;{{cite news |last1=The Indian Express |title=Rajit Kapur on playing Gandhi, Nehru and Modi: You have to find their core |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/rajit-kapur-on-playing-gandhi-nehru-and-modi-you-have-to-find-their-core-6091636/ |accessdate=23 July 2022 |date=28 October 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723192901/https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/rajit-kapur-on-playing-gandhi-nehru-and-modi-you-have-to-find-their-core-6091636/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt; [[మహాత్మా గాంధీ]] పాత్రలో నటనకుగాను [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకున్నాడు. ఆయన బసు ఛటర్జీ దర్శకత్వం దూరదర్శన్‌లో ప్రసారమైన టెలివిజన్ ధారావాహిక ''బ్యోమకేష్ బక్షి''లో నటనకుగాను మంచి గుర్తింపునందుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;Rajit Kapur says the 1993 show Byomkesh Bakshi got him recognition : Bollywood News - Bollywood Hungama&quot;&gt;{{cite news |last1=Bollywood Hungama |title=Rajit Kapur says the 1993 show Byomkesh Bakshi got him recognition : Bollywood News - Bollywood Hungama |url=https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/rajit-kapur-says-1993-show-byomkesh-bakshi-got-recognition/ |accessdate=23 July 2022 |date=2 April 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723192739/https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/rajit-kapur-says-1993-show-byomkesh-bakshi-got-recognition/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;
==రంగస్థల నాటకాలు==
*లవ్ లెటర్స్ 
*క్లాస్ అఫ్ '84
*లారీన్స్ సాహిబ్
*అర్ ఠెరె టైగెర్స్ ఇన్ ది కాంగో?
*మీ. బెహ్రామ్
*సిక్స్ డిగ్రీస్ అఫ్ సెపరతిఒన్
*పూణే హైవే
*మీ క్యాష్ అండ్ క్రూస్
*ఫ్లవర్స్
*ఏ వాక్ ఇన్ ది వుడ్స్
*వన్ ఆన్ వన్ పార్ట్  2
*ది సిద్దూస్ అఫ్ అప్పర్ జుహు
*మాహూవా (దర్శకుడిగా)

==టెలివిజన్==
{| class=&quot;wikitable sortable plainrowheaders&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; scope=&quot;col&quot; |సంవత్సరం(లు)
! rowspan=&quot;2&quot; scope=&quot;col&quot; |పేరు
! colspan=&quot;3&quot; scope=&quot;col&quot; |విభాగం
! rowspan=&quot;2&quot; scope=&quot;col&quot; class=&quot;unsortable&quot; |గమనికలు
|-
! scope=&quot;col&quot; |నటుడు
! scope=&quot;col&quot; |దర్శకుడు
! scope=&quot;col&quot; |పాత్ర
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1986
|''ఘర్ జమై''
| {{yes}}
|
|
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1991
|''క్షితిజ్ యే నహీ''
| {{yes}}
|
|
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1993
|''బ్యోమకేష్ బక్షి''
| {{yes}}
|
|బ్యోమకేష్ బక్షి
|సీజన్ 1
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1995-96
|''యుగాంతర్''
| {{yes}}
|
|
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1997-98
|''జునూన్''
| {{yes}}
|
|
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1997
|''బ్యోమకేష్ బక్షి''
| {{yes}}
|
|బ్యోమకేష్ బక్షి
|సీజన్ 2
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1999
|''స్టార్ బెస్ట్ సెల్లర్స్''
| {{yes}} 
| {{yes}} 
|
|&quot;త్రిప్తి&quot; పేరుతో ఎపిసోడ్. అలాగే, రచయిత మరియు నిర్మాత.
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1999
|''స్టార్ బెస్ట్ సెల్లర్స్''
| {{yes}} 
|
|
|ఎపిసోడ్ 12{{Spaced ndash}}&quot;ప్రయాస్&quot;
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1999
|''స్టార్ బెస్ట్ సెల్లర్స్''
| {{yes}} 
| {{yes}} 
|
|ఎపిసోడ్ 8{{Spaced ndash}}&quot;షురుఅత్&quot;. అలాగే నిర్మాత.
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2001
|''రిష్టే''
| {{yes}} 
|
|శాస్త్రి
|ఎపిసోడ్ 158{{Spaced ndash}}&quot;పూరబ్ ఔర్ పశ్చిమ్&quot;
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2014
|''సంవిధాన్''
| {{yes}} 
|
|[[అల్లాడి కృష్ణస్వామి అయ్యర్]]
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2015
|''బ్యాంగ్ బాజా బారాత్''
| {{yes}} 
|
|
|వెబ్ సిరీస్
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2019
|''బార్డ్ ఆఫ్ బ్లడ్''
| {{yes}} 
|
|సాదిక్ షేక్
|నెట్‌ఫ్లిక్స్ సిరీస్
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2019
|''TVF ట్రిప్లింగ్''
| {{yes}}
|
|బ్యోమకేష్ బక్షి
|వెబ్ సిరీస్ యొక్క సీజన్ 2
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2022
|''రాకెట్ బాయ్స్''
| {{yes}}
|
|[[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ|జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ]]
|సోనీలివ్ 
|}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |0438496}}

[[వర్గం:1960 జననాలు]]</text>
      <sha1>6zhf6p2bol4549qki7po2ndhugq15vp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606751</id>
      <parentid>3606750</parentid>
      <timestamp>2022-07-23T19:42:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Batthini Vinay Kumar Goud</username>
        <id>78298</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6757" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name = రజిత్ కపూర్
| image = Rajit Kapur.jpg
| alt = 
| caption =  
| birth_name = 
| birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1960|05|22}} 
| birth_place = [[అమృత్‌సర్]], [[పంజాబ్]], [[భారతదేశం]]
| nationality = భారతీయుడు
| other_names= 
| alma_mater= 
| occupation =  సినిమా, రంగస్థల నటుడు, రచయిత &amp; దర్శకుడు  
| known_for = ''బ్యోమకేష్ బక్షి'', ''ది మేకింగ్ ఆఫ్ ది మహాత్మా'', ''ఆగ్నిసాక్షి'', ''సూరజ్ కా సత్వాన్ గోదా''
| spouse =
| signature =
}}'''రజిత్ కపూర్''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా, రంగస్థల నటుడు &amp; దర్శకుడు. ఆయన 1996లో ''ది మేకింగ్ ఆఫ్ ది మహాత్మా''లో&lt;ref name=&quot;Rajit Kapur on playing Gandhi, Nehru and Modi: You have to find their core&quot;&gt;{{cite news |last1=The Indian Express |title=Rajit Kapur on playing Gandhi, Nehru and Modi: You have to find their core |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/rajit-kapur-on-playing-gandhi-nehru-and-modi-you-have-to-find-their-core-6091636/ |accessdate=23 July 2022 |date=28 October 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723192901/https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/rajit-kapur-on-playing-gandhi-nehru-and-modi-you-have-to-find-their-core-6091636/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt; [[మహాత్మా గాంధీ]] పాత్రలో నటనకుగాను [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటుడిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకున్నాడు. ఆయన బసు ఛటర్జీ దర్శకత్వం దూరదర్శన్‌లో ప్రసారమైన టెలివిజన్ ధారావాహిక ''బ్యోమకేష్ బక్షి''లో నటనకుగాను మంచి గుర్తింపునందుకున్నాడు.&lt;ref name=&quot;Rajit Kapur says the 1993 show Byomkesh Bakshi got him recognition : Bollywood News - Bollywood Hungama&quot;&gt;{{cite news |last1=Bollywood Hungama |title=Rajit Kapur says the 1993 show Byomkesh Bakshi got him recognition : Bollywood News - Bollywood Hungama |url=https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/rajit-kapur-says-1993-show-byomkesh-bakshi-got-recognition/ |accessdate=23 July 2022 |date=2 April 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220723192739/https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/rajit-kapur-says-1993-show-byomkesh-bakshi-got-recognition/ |archivedate=23 July 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;
==రంగస్థల నాటకాలు==
*లవ్ లెటర్స్ 
*క్లాస్ అఫ్ '84
*లారీన్స్ సాహిబ్
*అర్ ఠెరె టైగెర్స్ ఇన్ ది కాంగో?
*మీ. బెహ్రామ్
*సిక్స్ డిగ్రీస్ అఫ్ సెపరతిఒన్
*పూణే హైవే
*మీ క్యాష్ అండ్ క్రూస్
*ఫ్లవర్స్
*ఏ వాక్ ఇన్ ది వుడ్స్
*వన్ ఆన్ వన్ పార్ట్  2
*ది సిద్దూస్ అఫ్ అప్పర్ జుహు
*మాహూవా (దర్శకుడిగా)

==టెలివిజన్==
{| class=&quot;wikitable sortable plainrowheaders&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; scope=&quot;col&quot; |సంవత్సరం(లు)
! rowspan=&quot;2&quot; scope=&quot;col&quot; |పేరు
! colspan=&quot;3&quot; scope=&quot;col&quot; |విభాగం
! rowspan=&quot;2&quot; scope=&quot;col&quot; class=&quot;unsortable&quot; |గమనికలు
|-
! scope=&quot;col&quot; |నటుడు
! scope=&quot;col&quot; |దర్శకుడు
! scope=&quot;col&quot; |పాత్ర
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1986
|''ఘర్ జమై''
| {{yes}}
|
|
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1991
|''క్షితిజ్ యే నహీ''
| {{yes}}
|
|
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1993
|''బ్యోమకేష్ బక్షి''
| {{yes}}
|
|బ్యోమకేష్ బక్షి
|సీజన్ 1
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1995-96
|''యుగాంతర్''
| {{yes}}
|
|
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1997-98
|''జునూన్''
| {{yes}}
|
|
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1997
|''బ్యోమకేష్ బక్షి''
| {{yes}}
|
|బ్యోమకేష్ బక్షి
|సీజన్ 2
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1999
|''స్టార్ బెస్ట్ సెల్లర్స్''
| {{yes}} 
| {{yes}} 
|
|&quot;త్రిప్తి&quot; పేరుతో ఎపిసోడ్. అలాగే, రచయిత మరియు నిర్మాత.
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1999
|''స్టార్ బెస్ట్ సెల్లర్స్''
| {{yes}} 
|
|
|ఎపిసోడ్ 12{{Spaced ndash}}&quot;ప్రయాస్&quot;
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |1999
|''స్టార్ బెస్ట్ సెల్లర్స్''
| {{yes}} 
| {{yes}} 
|
|ఎపిసోడ్ 8{{Spaced ndash}}&quot;షురుఅత్&quot;. అలాగే నిర్మాత.
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2001
|''రిష్టే''
| {{yes}} 
|
|శాస్త్రి
|ఎపిసోడ్ 158{{Spaced ndash}}&quot;పూరబ్ ఔర్ పశ్చిమ్&quot;
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2014
|''సంవిధాన్''
| {{yes}} 
|
|[[అల్లాడి కృష్ణస్వామి అయ్యర్]]
|
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2015
|''బ్యాంగ్ బాజా బారాత్''
| {{yes}} 
|
|
|వెబ్ సిరీస్
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2019
|''బార్డ్ ఆఫ్ బ్లడ్''
| {{yes}} 
|
|సాదిక్ షేక్
|నెట్‌ఫ్లిక్స్ సిరీస్
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2019
|''TVF ట్రిప్లింగ్''
| {{yes}}
|
|బ్యోమకేష్ బక్షి
|వెబ్ సిరీస్ యొక్క సీజన్ 2
|-
! scope=&quot;row&quot; align=&quot;left&quot; |2022
|''రాకెట్ బాయ్స్''
| {{yes}}
|
|[[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ|జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ]]
|సోనీలివ్ 
|}

==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |0438496}}

[[వర్గం:1960 జననాలు]]</text>
      <sha1>dh9cumu9uz5vgs3lvx9i2y6x3w0cfv4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>డి.ఎల్.నారాయణ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354313</id>
    <revision>
      <id>3606752</id>
      <timestamp>2022-07-23T19:54:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Telugupoet</username>
        <id>115405</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with 'D L Narayana Rao is an Indian film Producer, who has worked predominantly in Telugu movie industry. D L Narayana has worked in popular movies like Ekaveera 1969, Devadasu 1953. D L Narayana's previous film to hit the theatres was Ekaveera 1969 in the year 1969.'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="261" xml:space="preserve">D L Narayana Rao is an Indian film Producer, who has worked predominantly in Telugu movie industry. D L Narayana has worked in popular movies like Ekaveera 1969, Devadasu 1953. D L Narayana's previous film to hit the theatres was Ekaveera 1969 in the year 1969.</text>
      <sha1>ax70shn1e5bcotu0z2lnrr7wrj8zj47</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606864</id>
      <parentid>3606752</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:04:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Telugupoet</username>
        <id>115405</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="589" xml:space="preserve">D L నారాయణరావు భారతీయ చలనచిత్ర నిర్మాత, తెలుగు చలనచిత్ర పరిశ్రమలో ప్రధానంగా పనిచేశారు. డి ఎల్ నారాయణ ఏకవీర 1969, దేవదాసు 1953 వంటి ప్రముఖ చిత్రాలలో పనిచేశారు. డి ఎల్ నారాయణ గతంలో థియేటర్లలోకి వచ్చిన చిత్రం 1969 సంవత్సరంలో ఏకవీర 1969.</text>
      <sha1>m6i4pfkkpbe8r6sr20niy1zhqn0qcge</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606869</id>
      <parentid>3606864</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:15:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Telugupoet</username>
        <id>115405</id>
      </contributor>
      <comment>corrected sentence formation</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="543" xml:space="preserve">D L నారాయణరావు భారతీయ చలనచిత్ర నిర్మాత, తెలుగు చలనచిత్ర పరిశ్రమలో ప్రధానంగా పనిచేశారు. డి ఎల్ నారాయణ ఏకవీర 1969, దేవదాసు 1953 వంటి ప్రముఖ చిత్రాలలో పనిచేశారు. డి ఎల్ నారాయణ  గారి చివరి  చిత్రం 1969 సంవత్సరంలో ఏకవీర.</text>
      <sha1>jan2xqgyion2g432zeocsl6cm08b3rc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>దస్త్రం:Sri Krishna Mahima (1967).jpg</title>
    <ns>6</ns>
    <id>354314</id>
    <revision>
      <id>3606766</id>
      <timestamp>2022-07-24T01:20:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది శ్రీకృష్ణ మహిమ అనే సినిమా పోస్టర్
| Source            = https://indiancine.ma/documents/DNC/1
| Article           = శ్రీకృష్ణ మహిమ
| Portion           = 
| Low_resolution    = 319 × 448 పిక్సెళ్ళు
| Purpose           = సమాచారపెట్టె
| Replaceability    = 
| other_information = 
}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="579" xml:space="preserve">== సారాంశం ==
{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది శ్రీకృష్ణ మహిమ అనే సినిమా పోస్టర్
| Source            = https://indiancine.ma/documents/DNC/1
| Article           = శ్రీకృష్ణ మహిమ
| Portion           = 
| Low_resolution    = 319 × 448 పిక్సెళ్ళు
| Purpose           = సమాచారపెట్టె
| Replaceability    = 
| other_information = 
}}
== లైసెన్సింగ్ ==
{{సినిమా పోస్టరు}}</text>
      <sha1>d5voccxv12685p0qn4od36tk7206p8q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>దస్త్రం:Sthree Janma (1967) Poster Design.jpg</title>
    <ns>6</ns>
    <id>354315</id>
    <revision>
      <id>3606768</id>
      <timestamp>2022-07-24T01:29:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది స్త్రీజన్మ అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్
| Source            = సినిమా రంగం అనే పత్రిక వెనుక అట్ట నుండి స్వీకరించబడింది. https://indiancine.ma/documents/GVY
| Article           = స్త్రీ జన్మ
| Portion           = పూర్తి
| Low_resolution    = తక్కువ రెసొల్యూషన్ 336 × 431 పిక్సెళ్ళు మాత్రమే ఉంది.
| Purpose           = సమాచారపెట్టె
| Replaceability    = ఉచిత లైసెన్స్ కలిగిన దస్త్రంతో మార్చవచ్చును.
| other_information = 
}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="977" xml:space="preserve">== సారాంశం ==
{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది స్త్రీజన్మ అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్
| Source            = సినిమా రంగం అనే పత్రిక వెనుక అట్ట నుండి స్వీకరించబడింది. https://indiancine.ma/documents/GVY
| Article           = స్త్రీ జన్మ
| Portion           = పూర్తి
| Low_resolution    = తక్కువ రెసొల్యూషన్ 336 × 431 పిక్సెళ్ళు మాత్రమే ఉంది.
| Purpose           = సమాచారపెట్టె
| Replaceability    = ఉచిత లైసెన్స్ కలిగిన దస్త్రంతో మార్చవచ్చును.
| other_information = 
}}
== లైసెన్సింగ్ ==
{{సినిమా పోస్టరు}}</text>
      <sha1>k1nogxk8lbd6uvy5o0fac5m8tklm408</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Pakide pavan</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354316</id>
    <revision>
      <id>3606770</id>
      <timestamp>2022-07-24T01:40:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10277" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Pakide pavan గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Pakide pavan గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 01:40, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>n957ncn3a00s3rfqs77lm7sfi7gd0a8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Antonkjiv22</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354317</id>
    <revision>
      <id>3606771</id>
      <timestamp>2022-07-24T01:40:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10275" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Antonkjiv22 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Antonkjiv22 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 01:40, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>cmj1pykhsbfal63y0i8l96b6ygd1tfc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Middle river exports</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354318</id>
    <revision>
      <id>3606772</id>
      <timestamp>2022-07-24T01:40:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10293" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Middle river exports గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Middle river exports గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 01:40, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>616ebwfw8rc6pgb12o7imxxvd1o7fch</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Vikrantarudche2003</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354319</id>
    <revision>
      <id>3606773</id>
      <timestamp>2022-07-24T01:41:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10289" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Vikrantarudche2003 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Vikrantarudche2003 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 01:41, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>ixs2c0g2bnj8qvbifxjdb8ztifvdxpd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Telugupoet</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354320</id>
    <revision>
      <id>3606774</id>
      <timestamp>2022-07-24T01:41:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10273" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Telugupoet గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Telugupoet గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 01:41, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>ts5cbbj0sh0rgc4xjvc8rki9xqw7w4w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Sresta</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354321</id>
    <revision>
      <id>3606775</id>
      <timestamp>2022-07-24T01:42:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10265" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Sresta గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Sresta గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 01:42, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>5h5r8smduw8qts25rtubqauyw6sso7v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Sstratonov</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354322</id>
    <revision>
      <id>3606776</id>
      <timestamp>2022-07-24T01:42:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10273" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Sstratonov గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Sstratonov గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 01:42, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>3c1i0v71hez7bfs3u9k23hbcpaxrgcs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Rotundo</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354323</id>
    <revision>
      <id>3606777</id>
      <timestamp>2022-07-24T01:43:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10267" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Rotundo గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Rotundo గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 01:43, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>eseifgkxp806oibofh857vbq3py0zym</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Entertainment4Reality</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354324</id>
    <revision>
      <id>3606778</id>
      <timestamp>2022-07-24T01:43:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10295" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Entertainment4Reality గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Entertainment4Reality గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 01:43, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>ojw0omt25bqg9a3gwi07uhwd23us3xe</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:VVSHarsha2611</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354325</id>
    <revision>
      <id>3606779</id>
      <timestamp>2022-07-24T01:43:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10279" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;VVSHarsha2611 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
VVSHarsha2611 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 01:43, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>805yusbpcesyec5gx27bhqa5hyk894n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Pengetik-AM</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354326</id>
    <revision>
      <id>3606781</id>
      <timestamp>2022-07-24T01:44:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10275" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Pengetik-AM గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Pengetik-AM గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 01:44, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>f2lv26qugjni11b8qqkhag9rjpe4dkw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:జినుకుంట</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354327</id>
    <revision>
      <id>3606782</id>
      <timestamp>2022-07-24T01:45:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10301" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;జినుకుంట గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
జినుకుంట గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 01:45, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>oexqt15jp903gfmijlvu2nbipgm4kw8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Arjunaredddy</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354328</id>
    <revision>
      <id>3606783</id>
      <timestamp>2022-07-24T01:45:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10277" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Arjunaredddy గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Arjunaredddy గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 01:45, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>1fjfu6alyp33y9bxuvvvtvdxy37h4ma</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Abraham789</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354329</id>
    <revision>
      <id>3606784</id>
      <timestamp>2022-07-24T01:45:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10273" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Abraham789 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Abraham789 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 01:45, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>tn1ql1wdm4ht4zmf05piclbn6j79tj2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>మహీంద్రా విశ్వవిద్యాలయం</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354330</id>
    <revision>
      <id>3606787</id>
      <timestamp>2022-07-24T02:20:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with ''''మహీంద్రా విశ్వవిద్యాలయం''' (ఆంగ్లం: Mahindra University) తెలంగాణ రాష్ట్రంలోని హైదరాబాదులో ఉన్న ఒక భారతీయ ప్రైవేట్ యూనివర్శిటీ. ఇది మహీంద్రా గ్రూప్ ద్వారా స్థాపించబడింది. దీనిని మహీంద...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="936" xml:space="preserve">'''మహీంద్రా విశ్వవిద్యాలయం''' (ఆంగ్లం: Mahindra University) తెలంగాణ రాష్ట్రంలోని హైదరాబాదులో ఉన్న ఒక భారతీయ ప్రైవేట్ యూనివర్శిటీ. ఇది మహీంద్రా గ్రూప్ ద్వారా స్థాపించబడింది. దీనిని మహీంద్రా ఎడ్యుకేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూషన్స్ (MEI) స్పాన్సర్ చేస్తుంది.

[[వర్గం:భారతదేశంలోని ప్రైవేట్ విశ్వవిద్యాలయాలు]]
[[వర్గం:తెలంగాణలో 2020 స్థాపనలు]]
[[వర్గం:2020లో స్థాపించబడిన విద్యా సంస్థలు]]</text>
      <sha1>mbeoef2u8c30g1vd3q4z6k5xye1qvrl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606788</id>
      <parentid>3606787</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T02:22:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>బొమ్మ చేర్చాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1550" xml:space="preserve">{{Infobox university
| name = మ‌హీంద్రా యూనివ‌ర్సిటీ
| image = Mahindra_University.png
| image_size = 220px
| motto = 
| established = {{start date and age|2020}}
| type = ప్రైవేట్ యూనివర్సిటీ
| endowment = 
| chancellor = 
| president = 
| vice_chancellor = 
| undergrad = 
| postgrad = 
| city = [[హైదరాబాదు]]
| state = [[తెలంగాణ]]
| country = [[భారతదేశం]]
| coor = 
| website = {{url|https://www.mahindrauniversity.edu.in/}}
| footnotes = 
| publictransit = 
| staff = 
}}'''మహీంద్రా విశ్వవిద్యాలయం''' (ఆంగ్లం: Mahindra University) తెలంగాణ రాష్ట్రంలోని హైదరాబాదులో ఉన్న ఒక భారతీయ ప్రైవేట్ యూనివర్శిటీ. ఇది మహీంద్రా గ్రూప్ ద్వారా 2020లో స్థాపించబడింది. దీనిని మహీంద్రా ఎడ్యుకేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూషన్స్ (MEI) స్పాన్సర్ చేస్తుంది.

[[వర్గం:భారతదేశంలోని ప్రైవేట్ విశ్వవిద్యాలయాలు]]
[[వర్గం:తెలంగాణలో 2020 స్థాపనలు]]
[[వర్గం:2020లో స్థాపించబడిన విద్యా సంస్థలు]]</text>
      <sha1>e1ioymf4ik2kdbo0nnuuhctc9t48dyo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606789</id>
      <parentid>3606788</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T02:24:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2442" xml:space="preserve">{{Infobox university
| name = మ‌హీంద్రా యూనివ‌ర్సిటీ
| image = Mahindra_University.png
| image_size = 220px
| motto = 
| established = {{start date and age|2020}}
| type = ప్రైవేట్ యూనివర్సిటీ
| endowment = 
| chancellor = 
| president = 
| vice_chancellor = 
| undergrad = 
| postgrad = 
| city = [[హైదరాబాదు]]
| state = [[తెలంగాణ]]
| country = [[భారతదేశం]]
| coor = 
| website = {{url|https://www.mahindrauniversity.edu.in/}}
| footnotes = 
| publictransit = 
| staff = 
}}'''మహీంద్రా విశ్వవిద్యాలయం''' (ఆంగ్లం: Mahindra University) తెలంగాణ రాష్ట్రంలోని హైదరాబాదులో ఉన్న ఒక భారతీయ ప్రైవేట్ యూనివర్శిటీ. ఇది మహీంద్రా గ్రూప్ ద్వారా 2020లో స్థాపించబడింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=State Private University Telangana|url=https://www.ugc.ac.in/privateuniversitylist.aspx?id=XFZZk9EXT+YiQvFQFQBUVw==&amp;Unitype=So1CNBLvrigKjpQTxHMrAQ==|publisher=[[University Grants Commission (India)]]|accessdate=3 January 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|date=24 July 2020|title=Mahindra Group launches university for interdisciplinary learning|url=https://www.livemint.com/education/news/mahindra-group-launches-university-for-interdisciplinary-learning-11595570187704.html|publisher=Livemint|accessdate=3 January 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|date=24 July 2020|title=Mahindra Group launches university in Hyderabad for interdisciplinary programmes|url=https://www.businesstoday.in/current/corporate/mahindra-group-launches-university-in-hyderabad-for-interdisciplinary-programmes/story/410944.html|work=E Kumar Sharma|publisher=Business Today|accessdate=3 January 2021}}&lt;/ref&gt; దీనిని మహీంద్రా ఎడ్యుకేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూషన్స్ (MEI) స్పాన్సర్ చేస్తుంది.

[[వర్గం:భారతదేశంలోని ప్రైవేట్ విశ్వవిద్యాలయాలు]]
[[వర్గం:తెలంగాణలో 2020 స్థాపనలు]]
[[వర్గం:2020లో స్థాపించబడిన విద్యా సంస్థలు]]</text>
      <sha1>i07u1pbkdgoaipcylsxbhts10dwzzk8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606790</id>
      <parentid>3606789</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T02:24:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2467" xml:space="preserve">{{Infobox university
| name = మ‌హీంద్రా యూనివ‌ర్సిటీ
| image = Mahindra_University.png
| image_size = 220px
| motto = 
| established = {{start date and age|2020}}
| type = ప్రైవేట్ యూనివర్సిటీ
| endowment = 
| chancellor = 
| president = 
| vice_chancellor = 
| undergrad = 
| postgrad = 
| city = [[హైదరాబాదు]]
| state = [[తెలంగాణ]]
| country = [[భారతదేశం]]
| coor = 
| website = {{url|https://www.mahindrauniversity.edu.in/}}
| footnotes = 
| publictransit = 
| staff = 
}}'''మహీంద్రా విశ్వవిద్యాలయం''' (ఆంగ్లం: Mahindra University) తెలంగాణ రాష్ట్రంలోని హైదరాబాదులో ఉన్న ఒక భారతీయ ప్రైవేట్ యూనివర్శిటీ. ఇది మహీంద్రా గ్రూప్ ద్వారా 2020లో స్థాపించబడింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=State Private University Telangana|url=https://www.ugc.ac.in/privateuniversitylist.aspx?id=XFZZk9EXT+YiQvFQFQBUVw==&amp;Unitype=So1CNBLvrigKjpQTxHMrAQ==|publisher=[[University Grants Commission (India)]]|accessdate=3 January 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|date=24 July 2020|title=Mahindra Group launches university for interdisciplinary learning|url=https://www.livemint.com/education/news/mahindra-group-launches-university-for-interdisciplinary-learning-11595570187704.html|publisher=Livemint|accessdate=3 January 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|date=24 July 2020|title=Mahindra Group launches university in Hyderabad for interdisciplinary programmes|url=https://www.businesstoday.in/current/corporate/mahindra-group-launches-university-in-hyderabad-for-interdisciplinary-programmes/story/410944.html|work=E Kumar Sharma|publisher=Business Today|accessdate=3 January 2021}}&lt;/ref&gt; దీనిని మహీంద్రా ఎడ్యుకేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూషన్స్ (MEI) స్పాన్సర్ చేస్తుంది.

== మూలాలు ==
[[వర్గం:భారతదేశంలోని ప్రైవేట్ విశ్వవిద్యాలయాలు]]
[[వర్గం:తెలంగాణలో 2020 స్థాపనలు]]
[[వర్గం:2020లో స్థాపించబడిన విద్యా సంస్థలు]]</text>
      <sha1>ic1n5ok5yujhy4vuokqggvnxp7nvnvo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606792</id>
      <parentid>3606790</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T02:43:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4061" xml:space="preserve">{{Infobox university
| name = మ‌హీంద్రా యూనివ‌ర్సిటీ
| image = Mahindra_University.png
| image_size = 220px
| motto = 
| established = {{start date and age|2020}}
| type = ప్రైవేట్ యూనివర్సిటీ
| endowment = 
| chancellor = 
| president = 
| vice_chancellor = 
| undergrad = 
| postgrad = 
| city = [[హైదరాబాదు]]
| state = [[తెలంగాణ]]
| country = [[భారతదేశం]]
| coor = 
| website = {{url|https://www.mahindrauniversity.edu.in/}}
| footnotes = 
| publictransit = 
| staff = 
}}'''మహీంద్రా విశ్వవిద్యాలయం''' (ఆంగ్లం: Mahindra University) తెలంగాణ రాష్ట్రంలోని హైదరాబాదులో ఉన్న ఒక భారతీయ ప్రైవేట్ యూనివర్శిటీ. ఈ విద్యా సంస్థ‌ను అత్యున్న‌త స్థాయి ప్ర‌మాణాల‌తో పారిశ్రామిక దిగ్గ‌జం [[మహీంద్రా &amp; మహీంద్రా|మ‌హీంద్రా అండ్ మ‌హీంద్రా]] ద్వారా 2020లో స్థాపించబడింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=State Private University Telangana|url=https://www.ugc.ac.in/privateuniversitylist.aspx?id=XFZZk9EXT+YiQvFQFQBUVw==&amp;Unitype=So1CNBLvrigKjpQTxHMrAQ==|publisher=[[University Grants Commission (India)]]|accessdate=3 January 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|date=24 July 2020|title=Mahindra Group launches university for interdisciplinary learning|url=https://www.livemint.com/education/news/mahindra-group-launches-university-for-interdisciplinary-learning-11595570187704.html|publisher=Livemint|accessdate=3 January 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|date=24 July 2020|title=Mahindra Group launches university in Hyderabad for interdisciplinary programmes|url=https://www.businesstoday.in/current/corporate/mahindra-group-launches-university-in-hyderabad-for-interdisciplinary-programmes/story/410944.html|work=E Kumar Sharma|publisher=Business Today|accessdate=3 January 2021}}&lt;/ref&gt; వ‌ర్సిటీ వ్య‌వ‌స్థాప‌కుడు [[:en:Anand Mahindra|ఆనంద్ మ‌హీంద్రా]] కాగా దీనిని మహీంద్రా ఎడ్యుకేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూషన్స్ (MEI) స్పాన్సర్ చేస్తుంది.

== తొలి స్నాత‌కోత్స‌వం ==
ఈ యూనివ‌ర్సిటీకి చెందిన తొలి బ్యాచ్ విద్యార్థులు త‌మ విద్యాభ్యాసాన్ని పూర్తి చేసుకున్న సంద‌ర్భంగా 2022 జులై 23న వ‌ర్సిటీ క్యాంప‌స్‌లో తొలి స్నాత‌కోత్స‌వం జ‌రిగింది. ఈ కార్య‌క్ర‌మానికి తెలంగాణ ప‌రిశ్ర‌మ‌ల శాఖ మంత్రి కేటీఆర్ ముఖ్య అతిథిగా హాజ‌ర‌యి విద్యార్థుల‌కు ప‌ట్టాలు అంద‌జేశారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2022-07-24|title=ఆర్థికాభివృద్ధి.. ఉద్యోగ కల్పనే ప్రాధాన్యం కావాలి|url=https://web.archive.org/web/20220724024139/https://www.eenadu.net/telugu-news/ts-top-news/general/2601/122141486|access-date=2022-07-24|website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; 

== మూలాలు ==
[[వర్గం:భారతదేశంలోని ప్రైవేట్ విశ్వవిద్యాలయాలు]]
[[వర్గం:తెలంగాణలో 2020 స్థాపనలు]]
[[వర్గం:2020లో స్థాపించబడిన విద్యా సంస్థలు]]</text>
      <sha1>ozyd1chuj8f9cmily84t1y9vo324fdl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606793</id>
      <parentid>3606792</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T02:52:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4950" xml:space="preserve">{{Infobox university
| name = మ‌హీంద్రా యూనివ‌ర్సిటీ
| image = Mahindra_University.png
| image_size = 220px
| motto = 
| established = {{start date and age|2020}}
| type = ప్రైవేట్ యూనివర్సిటీ
| endowment = 
| chancellor = 
| president = 
| vice_chancellor = 
| undergrad = 
| postgrad = 
| city = [[హైదరాబాదు]]
| state = [[తెలంగాణ]]
| country = [[భారతదేశం]]
| coor = 
| website = {{url|https://www.mahindrauniversity.edu.in/}}
| footnotes = 
| publictransit = 
| staff = 
}}'''మహీంద్రా విశ్వవిద్యాలయం''' (ఆంగ్లం: Mahindra University) తెలంగాణ రాష్ట్రంలోని హైదరాబాదులో ఉన్న ఒక భారతీయ ప్రైవేట్ యూనివర్శిటీ. ఈ విద్యా సంస్థ‌ను అత్యున్న‌త స్థాయి ప్ర‌మాణాల‌తో పారిశ్రామిక దిగ్గ‌జం [[మహీంద్రా &amp; మహీంద్రా|మ‌హీంద్రా అండ్ మ‌హీంద్రా]] ద్వారా 2020లో స్థాపించబడింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=State Private University Telangana|url=https://www.ugc.ac.in/privateuniversitylist.aspx?id=XFZZk9EXT+YiQvFQFQBUVw==&amp;Unitype=So1CNBLvrigKjpQTxHMrAQ==|publisher=[[University Grants Commission (India)]]|accessdate=3 January 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|date=24 July 2020|title=Mahindra Group launches university for interdisciplinary learning|url=https://www.livemint.com/education/news/mahindra-group-launches-university-for-interdisciplinary-learning-11595570187704.html|publisher=Livemint|accessdate=3 January 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|date=24 July 2020|title=Mahindra Group launches university in Hyderabad for interdisciplinary programmes|url=https://www.businesstoday.in/current/corporate/mahindra-group-launches-university-in-hyderabad-for-interdisciplinary-programmes/story/410944.html|work=E Kumar Sharma|publisher=Business Today|accessdate=3 January 2021}}&lt;/ref&gt; వ‌ర్సిటీ వ్య‌వ‌స్థాప‌కుడు [[:en:Anand Mahindra|ఆనంద్ మ‌హీంద్రా]] కాగా దీనిని మహీంద్రా ఎడ్యుకేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూషన్స్ (MEI) స్పాన్సర్ చేస్తుంది.

== తొలి స్నాత‌కోత్స‌వం ==
ఈ యూనివ‌ర్సిటీకి చెందిన తొలి బ్యాచ్ విద్యార్థులు త‌మ విద్యాభ్యాసాన్ని పూర్తి చేసుకున్న సంద‌ర్భంగా 2022 జులై 23న వ‌ర్సిటీ క్యాంప‌స్‌లో తొలి స్నాత‌కోత్స‌వం జ‌రిగింది. ఈ కార్య‌క్ర‌మానికి తెలంగాణ ప‌రిశ్ర‌మ‌ల శాఖ మంత్రి [[కల్వకుంట్ల తారక రామారావు]] ముఖ్య అతిథిగా హాజ‌ర‌యి విద్యార్థుల‌కు ప‌ట్టాలు అంద‌జేశారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2022-07-24|title=ఆర్థికాభివృద్ధి.. ఉద్యోగ కల్పనే ప్రాధాన్యం కావాలి|url=https://web.archive.org/web/20220724024139/https://www.eenadu.net/telugu-news/ts-top-news/general/2601/122141486|access-date=2022-07-24|website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; గౌరవఅతిథిగా విచ్చేసిన [[భారత్ బయోటెక్|భారత్‌ బయోటెక్‌]] సీఎండీ [[కృష్ణ ఎల్ల|డాక్టర్‌ కృష్ణ ఎల్లా]] తో పాటు ఈ కార్యక్రమంలో విశ్వవిద్యాలయ కులపతి ఆనంద్‌ మహీంద్రా, [[టెక్ మహీంద్రా|టెక్‌ మహీంద్రా]] సీఈవో సీపీ గుర్నానీ, మహీంద్రా విద్యా సంస్థల ఛైర్మన్‌ వినీత్‌నాయర్‌, వర్సిటీ ఉపకులపతి మేడూరి యాజులు తదితరులు పాల్గొన్నారు.  

== మూలాలు ==
[[వర్గం:భారతదేశంలోని ప్రైవేట్ విశ్వవిద్యాలయాలు]]
[[వర్గం:తెలంగాణలో 2020 స్థాపనలు]]
[[వర్గం:2020లో స్థాపించబడిన విద్యా సంస్థలు]]</text>
      <sha1>rrj0srpokf1ra78q81ta71tfxx6t0ls</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606815</id>
      <parentid>3606793</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:23:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5017" xml:space="preserve">{{Infobox university
| name = మ‌హీంద్రా యూనివ‌ర్సిటీ
| image = Mahindra_University.png
| image_size = 220px
| motto = 
| established = {{start date and age|2020}}
| type = ప్రైవేట్ యూనివర్సిటీ
| endowment = 
| chancellor = 
| president = 
| vice_chancellor = 
| undergrad = 
| postgrad = 
| city = [[హైదరాబాదు]]
| state = [[తెలంగాణ]]
| country = [[భారతదేశం]]
| coor = 
| website = {{url|https://www.mahindrauniversity.edu.in/}}
| footnotes = 
| publictransit = 
| staff = 
}}'''మహీంద్రా విశ్వవిద్యాలయం''' (ఆంగ్లం: Mahindra University) తెలంగాణ రాష్ట్రంలోని హైదరాబాదులో ఉన్న ఒక భారతీయ ప్రైవేట్ యూనివర్శిటీ. ఈ విద్యా సంస్థ‌ను అత్యున్న‌త స్థాయి ప్ర‌మాణాల‌తో పారిశ్రామిక దిగ్గ‌జం [[మహీంద్రా &amp; మహీంద్రా|మ‌హీంద్రా అండ్ మ‌హీంద్రా]] ద్వారా 2020లో స్థాపించబడింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=State Private University Telangana|url=https://www.ugc.ac.in/privateuniversitylist.aspx?id=XFZZk9EXT+YiQvFQFQBUVw==&amp;Unitype=So1CNBLvrigKjpQTxHMrAQ==|publisher=[[University Grants Commission (India)]]|accessdate=3 January 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|date=24 July 2020|title=Mahindra Group launches university for interdisciplinary learning|url=https://www.livemint.com/education/news/mahindra-group-launches-university-for-interdisciplinary-learning-11595570187704.html|publisher=Livemint|accessdate=3 January 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|date=24 July 2020|title=Mahindra Group launches university in Hyderabad for interdisciplinary programmes|url=https://www.businesstoday.in/current/corporate/mahindra-group-launches-university-in-hyderabad-for-interdisciplinary-programmes/story/410944.html|work=E Kumar Sharma|publisher=Business Today|accessdate=3 January 2021}}&lt;/ref&gt; వ‌ర్సిటీ వ్య‌వ‌స్థాప‌కుడు [[ఆనంద్ మహీంద్రా|ఆనంద్ మ‌హీంద్రా]] కాగా దీనిని మహీంద్రా ఎడ్యుకేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూషన్స్ (MEI) స్పాన్సర్ చేస్తుంది.

== తొలి స్నాత‌కోత్స‌వం ==
ఈ యూనివ‌ర్సిటీకి చెందిన తొలి బ్యాచ్ విద్యార్థులు త‌మ విద్యాభ్యాసాన్ని పూర్తి చేసుకున్న సంద‌ర్భంగా 2022 జులై 23న వ‌ర్సిటీ క్యాంప‌స్‌లో తొలి స్నాత‌కోత్స‌వం జ‌రిగింది. ఈ కార్య‌క్ర‌మానికి తెలంగాణ ప‌రిశ్ర‌మ‌ల శాఖ మంత్రి [[కల్వకుంట్ల తారక రామారావు]] ముఖ్య అతిథిగా హాజ‌ర‌యి విద్యార్థుల‌కు ప‌ట్టాలు అంద‌జేశారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2022-07-24|title=ఆర్థికాభివృద్ధి.. ఉద్యోగ కల్పనే ప్రాధాన్యం కావాలి|url=https://web.archive.org/web/20220724024139/https://www.eenadu.net/telugu-news/ts-top-news/general/2601/122141486|access-date=2022-07-24|website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt; గౌరవఅతిథిగా విచ్చేసిన [[భారత్ బయోటెక్|భారత్‌ బయోటెక్‌]] సీఎండీ [[కృష్ణ ఎల్ల|డాక్టర్‌ కృష్ణ ఎల్లా]] తో పాటు ఈ కార్యక్రమంలో విశ్వవిద్యాలయ కులపతి [[ఆనంద్ మహీంద్రా|ఆనంద్‌ మహీంద్రా]], [[టెక్ మహీంద్రా|టెక్‌ మహీంద్రా]] సీఈవో సీపీ గుర్నానీ, మహీంద్రా విద్యా సంస్థల ఛైర్మన్‌ వినీత్‌నాయర్‌, వర్సిటీ ఉపకులపతి మేడూరి యాజులు తదితరులు పాల్గొన్నారు.  

== మూలాలు ==
[[వర్గం:భారతదేశంలోని ప్రైవేట్ విశ్వవిద్యాలయాలు]]
[[వర్గం:తెలంగాణలో 2020 స్థాపనలు]]
[[వర్గం:2020లో స్థాపించబడిన విద్యా సంస్థలు]]</text>
      <sha1>14rffhnvfs1q0bvlcjlu78kbca52s7x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>దస్త్రం:Upayamlo Apayam (1967).jpg</title>
    <ns>6</ns>
    <id>354331</id>
    <revision>
      <id>3606801</id>
      <timestamp>2022-07-24T04:07:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది ఉపాయంలో అపాయం అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్
| Source            = https://indiancine.ma/documents/DPV/1
| Article           = ఉపాయంలో అపాయం
| Portion           = 
| Low_resolution    = 301 × 448, 31 KB
| Purpose           = సమాచారపెట్టె
| Replaceability    = 
| other_information = 
}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="586" xml:space="preserve">== సారాంశం ==
{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది ఉపాయంలో అపాయం అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్
| Source            = https://indiancine.ma/documents/DPV/1
| Article           = ఉపాయంలో అపాయం
| Portion           = 
| Low_resolution    = 301 × 448, 31 KB
| Purpose           = సమాచారపెట్టె
| Replaceability    = 
| other_information = 
}}
== లైసెన్సింగ్ ==
{{సినిమా పోస్టరు}}</text>
      <sha1>qy0u260w8zzpkk1br12ksmlzu2tzxle</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఆనంద్ మహీంద్రా</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354332</id>
    <revision>
      <id>3606804</id>
      <timestamp>2022-07-24T04:11:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with ''''ఆనంద్ గోపాల్ మహీంద్రా''' (జననం 1 మే 1955) ఒక భారతీయ బిలియనీర్ వ్యాపారవేత్త. ఆయన మహీంద్రా గ్రూప్ ప్రస్తుత చైర్మన్.&lt;ref name=&quot;leadership&quot;&gt;{{cite web|title=Who We Are: Leadership {{ndash}} Anand Mahindra|url=http://www.mahindra.com/Who-We-Are/Our-Leadership/Anand-Mahindra|access-date=2 Ju...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7561" xml:space="preserve">'''ఆనంద్ గోపాల్ మహీంద్రా''' (జననం 1 మే 1955) ఒక భారతీయ బిలియనీర్ వ్యాపారవేత్త. ఆయన మహీంద్రా గ్రూప్ ప్రస్తుత చైర్మన్.&lt;ref name=&quot;leadership&quot;&gt;{{cite web|title=Who We Are: Leadership {{ndash}} Anand Mahindra|url=http://www.mahindra.com/Who-We-Are/Our-Leadership/Anand-Mahindra|access-date=2 July 2014|website=Mahindra}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|author=Bhupathi Reddy|date=30 August 2015|title=Top 10 Entrepreneurs of India|url=https://www.entrepreneurssolutions.com/top-10-entrepreneurs-in-india-1-penchal-reddy-born13th-march-1990residencesingapore-nationalityindianyears-active-years-active-2012-to-presentqualificati/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160126161619/https://www.entrepreneurssolutions.com/top-10-entrepreneurs-in-india-1-penchal-reddy-born13th-march-1990residencesingapore-nationalityindianyears-active-years-active-2012-to-presentqualificati/|archive-date=26 January 2016|publisher=EntrepreneurSolutions.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|author=Srikar Muthyala|date=29 September 2015|title=The List of Great Entrepreneurs of India in 2015|url=http://mybtechlife.com/the-list-of-great-entrepreneurs-in-india-2015/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160114000446/http://mybtechlife.com/the-list-of-great-entrepreneurs-in-india-2015/|archive-date=14 January 2016|publisher=MyBTechLife}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=11 November 2016|title=Pawan Goenka named MD of Mahindra; Anand Mahindra to be executive chairman|url=http://www.livemint.com/Companies/cC7EUvGzILDU0KpYF0adyK/Mahindra-appoints-Anand-Mahindra-as-executive-chairman-Q2-p.html|website=Livemint}}&lt;/ref&gt; ముంబైకి చెందిన ఈ బిజెనెస్ గ్రూప్ లో ఏరోస్పేస్, అగ్రిబిజినెస్, ఆటోమోటివ్, స్పేర్స్, నిర్మాణ పరికరాలు, డిఫెన్స్, ఎనర్జీ, వ్యవసాయ పరికరాలు, ఆర్థిక మరియు భీమా, పారిశ్రామిక పరికరాలు, సమాచార సాంకేతికత, విశ్రాంతి మరియు ఆతిథ్యం, ​​లాజిస్టిక్స్, రియల్ ఎస్టేట్, ఆఫ్టర్ సేల్స్, రిటైల్‌.. ఇలా పలురకాల వ్యాపారాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/Tata-in-Forbes-top-20-most-reputed-firms/articleshow/529251.cms|title=Tata in Forbes' top 20 most reputed firms|work=Times of India|access-date=2 July 2014}}&lt;/ref&gt; ఈ [[మహీంద్రా &amp; మహీంద్రా|మహీంద్రా అండ్ మహీంద్రా]] సహ వ్యవస్థాపకుడు [[:en:Jagdish Chandra Mahindra|జగదీష్ చంద్ర మహీంద్రా]] మనువడు ఆనంద్ మహీంద్రా నికర విలువ 2020 జనవరి నాటికి $1.6 బిలియన్లుగా అంచనా వేయబడింది.

ఆనంద్ మహీంద్రా హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం, హార్వర్డ్ బిజినెస్ స్కూల్ పూర్వ విద్యార్థి.&lt;ref name=&quot;alumni&quot;&gt;{{Cite web|date=1 January 2008|title=ANAND G. MAHINDRA, MBA 1981|url=https://www.alumni.hbs.edu/stories/Pages/story-bulletin.aspx?num=1994|website=Alumni}}&lt;/ref&gt; 1996లో ఆయన భారతదేశంలో నిరుపేద బాలికల విద్య కోసమై నాన్హి కాలీ అనే ప్రభుత్వేతర సంస్థను స్థాపించాడు.&lt;ref name=&quot;nanhi&quot;&gt;{{Cite web|date=5 September 2017|title=ET Awards: Mahindra &amp; Mahindra wins Corporate Citizen award for empowering the girl child|url=https://economictimes.indiatimes.com/news/company/corporate-trends/et-awards-mahindra-mahindra-wins-corporate-citizen-award-for-empowering-the-girl-child/articleshow/60369125.cms|publisher=Economic Times}}&lt;/ref&gt; ప్రపంచంలోని 50 మంది గొప్ప నాయకులలో ఆయనను ఒకరిగా ఫార్చ్యూన్ మ్యాగజైన్ ఎంపికచేసింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=Fortune ranks the World's 50 Greatest Leaders|url=https://money.cnn.com/gallery/leadership/2014/03/20/worlds-best-leaders.fortune/40.html|access-date=2 July 2014|publisher=CNN Money}}&lt;/ref&gt; అదే మ్యాగజైన్ 2011లో ఆసియాలోని 25 అత్యంత శక్తివంతమైన వ్యాపారవేత్తల జాబితాలో ఆనంద్ మహీంద్రా పేరు చేర్చింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=25 most powerful businesspeople in Asia|url=https://money.cnn.com/galleries/2011/news/international/1104/gallery.asia_most_powerful.fortune/25.html|access-date=2 July 2014|publisher=CNN Money}}&lt;/ref&gt; ఆనంద్ మహీంద్రాను ఫోర్బ్స్ (ఇండియా) 2013 సంవత్సరానికి 'ఆంట్రప్రెన్యూర్ ఆఫ్ ది ఇయర్'గా గుర్తించింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=anand mahindra is forbes india entrepreneur for the year|url=http://forbesindia.com/article/special/anand-mahindra-is-forbes-india-entrepreneur-for-the-year-2013/36323/1|access-date=2 July 2014|publisher=CNN Money}}&lt;/ref&gt; ఆయనకి 2020 జనవరిలో భారతదేశంలో మూడవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారమైన [[పద్మభూషణ్ పురస్కారం|పద్మభూషణ్ అవార్డు]] లభించింది.&lt;ref&gt;{{cite web|date=26 January 2020|title=Anand Mahindra, Venu Srinivasan to be honoured with Padma Bhushan; Naukri.com founder to get Padma Shri|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/anand-mahindra-venu-srinivasan-to-be-honoured-with-padma-bhushan-naukri-com-founder-to-get-padma-shri/articleshow/73628195.cms|access-date=26 January 2020|publisher=[[The Economic Times]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=MINISTRY OF HOME AFFAIRS|url=https://padmaawards.gov.in/PDFS/2020AwardeesList.pdf|access-date=25 January 2020|website=padmaawards.gov.in}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
[[వర్గం:పద్మ భూషణ్ గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:1955 జననాలు]]
[[వర్గం:సజీవులు]]
[[వర్గం:ముంబై నుండి వ్యాపారవేత్తలు]]
[[వర్గం:ఆటోమొబైల్ పరిశ్రమలోని వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:మహీంద్రా గ్రూప్]]
[[వర్గం:హార్వర్డ్ బిజినెస్ స్కూల్ పూర్వ విద్యార్థులు]]
[[వర్గం:ఫార్ములా E జట్టు యజమానులు]]
[[వర్గం:భారతీయ బిలియనీర్లు]]
[[వర్గం:హార్వర్డ్ యూనివర్సిటీ పూర్వ విద్యార్థులు]]
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>523uya4367k1hwt3lioyf0ge5wwehzz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606808</id>
      <parentid>3606804</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:17:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>బొమ్మ చేర్చాను</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9117" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఆనంద్ గోపాల్ మహీంద్రా
| image              = Anand Mahindra (1).jpg
| caption            = 
| birth_date         = {{birth date and age|df=yes|1955|05|1}}
| birth_place        = బాంబే, బాంబే స్టేట్, భారతదేశం (ప్రస్తుతం ముంబై)
| nationality        = ఇండియన్
| alma_mater         = హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం {{small|(బి.ఎ., ఎం.బి.ఎ.)}}&lt;ref&gt;{{cite news|last=Bellman |first=Eric |url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703735804575535622456801034 |title=Mahindra Donates $10 Million to Harvard - WSJ.com |publisher=Online.wsj |date=6 October 2010 |access-date=24 January 2011}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=AM-E-00&gt;[http://news.harvard.edu/gazette/story/2010/10/harvard-humanities-2-0/ Anand Mahindra – Harvard Humanities 2.0]&lt;/ref&gt;&lt;br&gt;
| occupation         = వ్యాపారవేత్త
| networth           = US$1.8 బిలియన్ (ఏప్రిల్ 2021)&lt;ref name=&quot;forbes&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.forbes.com/profile/anand-mahindra/|title=Forbes profile: Anand Mahindra|website=www.forbes.com|access-date=29 April 2021}}&lt;/ref&gt;
| title              = ఛైర్మన్, మహీంద్రా గ్రూప్
| spouse             = అనురాధ మహీంద్రా
| children           = ఇద్దరు కుమార్తెలు
| website            = {{URL|www.mahindra.com}}
}}
'''ఆనంద్ గోపాల్ మహీంద్రా''' (జననం 1 మే 1955) ఒక భారతీయ బిలియనీర్ వ్యాపారవేత్త. ఆయన మహీంద్రా గ్రూప్ ప్రస్తుత చైర్మన్.&lt;ref name=&quot;leadership&quot;&gt;{{cite web|title=Who We Are: Leadership {{ndash}} Anand Mahindra|url=http://www.mahindra.com/Who-We-Are/Our-Leadership/Anand-Mahindra|access-date=2 July 2014|website=Mahindra}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|author=Bhupathi Reddy|date=30 August 2015|title=Top 10 Entrepreneurs of India|url=https://www.entrepreneurssolutions.com/top-10-entrepreneurs-in-india-1-penchal-reddy-born13th-march-1990residencesingapore-nationalityindianyears-active-years-active-2012-to-presentqualificati/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160126161619/https://www.entrepreneurssolutions.com/top-10-entrepreneurs-in-india-1-penchal-reddy-born13th-march-1990residencesingapore-nationalityindianyears-active-years-active-2012-to-presentqualificati/|archive-date=26 January 2016|publisher=EntrepreneurSolutions.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|author=Srikar Muthyala|date=29 September 2015|title=The List of Great Entrepreneurs of India in 2015|url=http://mybtechlife.com/the-list-of-great-entrepreneurs-in-india-2015/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160114000446/http://mybtechlife.com/the-list-of-great-entrepreneurs-in-india-2015/|archive-date=14 January 2016|publisher=MyBTechLife}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=11 November 2016|title=Pawan Goenka named MD of Mahindra; Anand Mahindra to be executive chairman|url=http://www.livemint.com/Companies/cC7EUvGzILDU0KpYF0adyK/Mahindra-appoints-Anand-Mahindra-as-executive-chairman-Q2-p.html|website=Livemint}}&lt;/ref&gt; ముంబైకి చెందిన ఈ బిజెనెస్ గ్రూప్ లో ఏరోస్పేస్, అగ్రిబిజినెస్, ఆటోమోటివ్, స్పేర్స్, నిర్మాణ పరికరాలు, డిఫెన్స్, ఎనర్జీ, వ్యవసాయ పరికరాలు, ఆర్థిక మరియు భీమా, పారిశ్రామిక పరికరాలు, సమాచార సాంకేతికత, విశ్రాంతి మరియు ఆతిథ్యం, ​​లాజిస్టిక్స్, రియల్ ఎస్టేట్, ఆఫ్టర్ సేల్స్, రిటైల్‌.. ఇలా పలురకాల వ్యాపారాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/Tata-in-Forbes-top-20-most-reputed-firms/articleshow/529251.cms|title=Tata in Forbes' top 20 most reputed firms|work=Times of India|access-date=2 July 2014}}&lt;/ref&gt; ఈ [[మహీంద్రా &amp; మహీంద్రా|మహీంద్రా అండ్ మహీంద్రా]] సహ వ్యవస్థాపకుడు [[:en:Jagdish Chandra Mahindra|జగదీష్ చంద్ర మహీంద్రా]] మనువడు ఆనంద్ మహీంద్రా నికర విలువ 2020 జనవరి నాటికి $1.6 బిలియన్లుగా అంచనా వేయబడింది.

ఆనంద్ మహీంద్రా హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం, హార్వర్డ్ బిజినెస్ స్కూల్ పూర్వ విద్యార్థి.&lt;ref name=&quot;alumni&quot;&gt;{{Cite web|date=1 January 2008|title=ANAND G. MAHINDRA, MBA 1981|url=https://www.alumni.hbs.edu/stories/Pages/story-bulletin.aspx?num=1994|website=Alumni}}&lt;/ref&gt; 1996లో ఆయన భారతదేశంలో నిరుపేద బాలికల విద్య కోసమై నాన్హి కాలీ అనే ప్రభుత్వేతర సంస్థను స్థాపించాడు.&lt;ref name=&quot;nanhi&quot;&gt;{{Cite web|date=5 September 2017|title=ET Awards: Mahindra &amp; Mahindra wins Corporate Citizen award for empowering the girl child|url=https://economictimes.indiatimes.com/news/company/corporate-trends/et-awards-mahindra-mahindra-wins-corporate-citizen-award-for-empowering-the-girl-child/articleshow/60369125.cms|publisher=Economic Times}}&lt;/ref&gt; ప్రపంచంలోని 50 మంది గొప్ప నాయకులలో ఆయనను ఒకరిగా ఫార్చ్యూన్ మ్యాగజైన్ ఎంపికచేసింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=Fortune ranks the World's 50 Greatest Leaders|url=https://money.cnn.com/gallery/leadership/2014/03/20/worlds-best-leaders.fortune/40.html|access-date=2 July 2014|publisher=CNN Money}}&lt;/ref&gt; అదే మ్యాగజైన్ 2011లో ఆసియాలోని 25 అత్యంత శక్తివంతమైన వ్యాపారవేత్తల జాబితాలో ఆనంద్ మహీంద్రా పేరు చేర్చింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=25 most powerful businesspeople in Asia|url=https://money.cnn.com/galleries/2011/news/international/1104/gallery.asia_most_powerful.fortune/25.html|access-date=2 July 2014|publisher=CNN Money}}&lt;/ref&gt; ఆనంద్ మహీంద్రాను ఫోర్బ్స్ (ఇండియా) 2013 సంవత్సరానికి 'ఆంట్రప్రెన్యూర్ ఆఫ్ ది ఇయర్'గా గుర్తించింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=anand mahindra is forbes india entrepreneur for the year|url=http://forbesindia.com/article/special/anand-mahindra-is-forbes-india-entrepreneur-for-the-year-2013/36323/1|access-date=2 July 2014|publisher=CNN Money}}&lt;/ref&gt; ఆయనకి 2020 జనవరిలో భారతదేశంలో మూడవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారమైన [[పద్మభూషణ్ పురస్కారం|పద్మభూషణ్ అవార్డు]] లభించింది.&lt;ref&gt;{{cite web|date=26 January 2020|title=Anand Mahindra, Venu Srinivasan to be honoured with Padma Bhushan; Naukri.com founder to get Padma Shri|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/anand-mahindra-venu-srinivasan-to-be-honoured-with-padma-bhushan-naukri-com-founder-to-get-padma-shri/articleshow/73628195.cms|access-date=26 January 2020|publisher=[[The Economic Times]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=MINISTRY OF HOME AFFAIRS|url=https://padmaawards.gov.in/PDFS/2020AwardeesList.pdf|access-date=25 January 2020|website=padmaawards.gov.in}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
[[వర్గం:పద్మ భూషణ్ గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:1955 జననాలు]]
[[వర్గం:సజీవులు]]
[[వర్గం:ముంబై నుండి వ్యాపారవేత్తలు]]
[[వర్గం:ఆటోమొబైల్ పరిశ్రమలోని వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:మహీంద్రా గ్రూప్]]
[[వర్గం:హార్వర్డ్ బిజినెస్ స్కూల్ పూర్వ విద్యార్థులు]]
[[వర్గం:ఫార్ములా E జట్టు యజమానులు]]
[[వర్గం:భారతీయ బిలియనీర్లు]]
[[వర్గం:హార్వర్డ్ యూనివర్సిటీ పూర్వ విద్యార్థులు]]
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>fjmdgm6wdan2xwltlovjrh5pzrb64yh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606810</id>
      <parentid>3606808</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:20:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9438" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఆనంద్ గోపాల్ మహీంద్రా
| image              = Anand Mahindra (1).jpg
| caption            = 
| birth_date         = {{birth date and age|df=yes|1955|05|1}}
| birth_place        = బాంబే, బాంబే స్టేట్, భారతదేశం (ప్రస్తుతం ముంబై)
| nationality        = ఇండియన్
| alma_mater         = హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం {{small|(బి.ఎ., ఎం.బి.ఎ.)}}&lt;ref&gt;{{cite news|last=Bellman |first=Eric |url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703735804575535622456801034 |title=Mahindra Donates $10 Million to Harvard - WSJ.com |publisher=Online.wsj |date=6 October 2010 |access-date=24 January 2011}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=AM-E-00&gt;[http://news.harvard.edu/gazette/story/2010/10/harvard-humanities-2-0/ Anand Mahindra – Harvard Humanities 2.0]&lt;/ref&gt;&lt;br&gt;
| occupation         = వ్యాపారవేత్త
| networth           = US$1.8 బిలియన్ (ఏప్రిల్ 2021)&lt;ref name=&quot;forbes&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.forbes.com/profile/anand-mahindra/|title=Forbes profile: Anand Mahindra|website=www.forbes.com|access-date=29 April 2021}}&lt;/ref&gt;
| title              = ఛైర్మన్, మహీంద్రా గ్రూప్
| spouse             = అనురాధ మహీంద్రా
| children           = ఇద్దరు కుమార్తెలు
| website            = {{URL|www.mahindra.com}}
}}
'''ఆనంద్ గోపాల్ మహీంద్రా''' (జననం 1 మే 1955) ఒక భారతీయ బిలియనీర్ వ్యాపారవేత్త. ఆయన మహీంద్రా గ్రూప్ ప్రస్తుత చైర్మన్.&lt;ref name=&quot;leadership&quot;&gt;{{cite web|title=Who We Are: Leadership {{ndash}} Anand Mahindra|url=http://www.mahindra.com/Who-We-Are/Our-Leadership/Anand-Mahindra|access-date=2 July 2014|website=Mahindra}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|author=Bhupathi Reddy|date=30 August 2015|title=Top 10 Entrepreneurs of India|url=https://www.entrepreneurssolutions.com/top-10-entrepreneurs-in-india-1-penchal-reddy-born13th-march-1990residencesingapore-nationalityindianyears-active-years-active-2012-to-presentqualificati/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160126161619/https://www.entrepreneurssolutions.com/top-10-entrepreneurs-in-india-1-penchal-reddy-born13th-march-1990residencesingapore-nationalityindianyears-active-years-active-2012-to-presentqualificati/|archive-date=26 January 2016|publisher=EntrepreneurSolutions.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|author=Srikar Muthyala|date=29 September 2015|title=The List of Great Entrepreneurs of India in 2015|url=http://mybtechlife.com/the-list-of-great-entrepreneurs-in-india-2015/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160114000446/http://mybtechlife.com/the-list-of-great-entrepreneurs-in-india-2015/|archive-date=14 January 2016|publisher=MyBTechLife}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=11 November 2016|title=Pawan Goenka named MD of Mahindra; Anand Mahindra to be executive chairman|url=http://www.livemint.com/Companies/cC7EUvGzILDU0KpYF0adyK/Mahindra-appoints-Anand-Mahindra-as-executive-chairman-Q2-p.html|website=Livemint}}&lt;/ref&gt; ముంబైకి చెందిన ఈ బిజెనెస్ గ్రూప్ లో ఏరోస్పేస్, అగ్రిబిజినెస్, ఆటోమోటివ్, స్పేర్స్, నిర్మాణ పరికరాలు, డిఫెన్స్, ఎనర్జీ, వ్యవసాయ పరికరాలు, ఆర్థిక మరియు భీమా, పారిశ్రామిక పరికరాలు, సమాచార సాంకేతికత, విశ్రాంతి మరియు ఆతిథ్యం, ​​లాజిస్టిక్స్, రియల్ ఎస్టేట్, ఆఫ్టర్ సేల్స్, రిటైల్‌.. ఇలా పలురకాల వ్యాపారాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/Tata-in-Forbes-top-20-most-reputed-firms/articleshow/529251.cms|title=Tata in Forbes' top 20 most reputed firms|work=Times of India|access-date=2 July 2014}}&lt;/ref&gt; ఈ [[మహీంద్రా &amp; మహీంద్రా|మహీంద్రా అండ్ మహీంద్రా]] సహ వ్యవస్థాపకుడు [[:en:Jagdish Chandra Mahindra|జగదీష్ చంద్ర మహీంద్రా]] మనువడు ఆనంద్ మహీంద్రా నికర విలువ 2020 జనవరి నాటికి $1.6 బిలియన్లుగా అంచనా వేయబడింది.

ఆనంద్ మహీంద్రా హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం, హార్వర్డ్ బిజినెస్ స్కూల్ పూర్వ విద్యార్థి.&lt;ref name=&quot;alumni&quot;&gt;{{Cite web|date=1 January 2008|title=ANAND G. MAHINDRA, MBA 1981|url=https://www.alumni.hbs.edu/stories/Pages/story-bulletin.aspx?num=1994|website=Alumni}}&lt;/ref&gt; 1996లో ఆయన భారతదేశంలో నిరుపేద బాలికల విద్య కోసమై నాన్హి కాలీ అనే ప్రభుత్వేతర సంస్థను స్థాపించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2022-07-24|title=Students: విద్యార్థినుల చదువుకు సాయం|url=https://web.archive.org/web/20220724041906/https://pratibha.eenadu.net/home/article_landing/educationjobinformation/education/9-21010005223|access-date=2022-07-24|website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;nanhi&quot;&gt;{{Cite web|date=5 September 2017|title=ET Awards: Mahindra &amp; Mahindra wins Corporate Citizen award for empowering the girl child|url=https://economictimes.indiatimes.com/news/company/corporate-trends/et-awards-mahindra-mahindra-wins-corporate-citizen-award-for-empowering-the-girl-child/articleshow/60369125.cms|publisher=Economic Times}}&lt;/ref&gt; ప్రపంచంలోని 50 మంది గొప్ప నాయకులలో ఆయనను ఒకరిగా ఫార్చ్యూన్ మ్యాగజైన్ ఎంపికచేసింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=Fortune ranks the World's 50 Greatest Leaders|url=https://money.cnn.com/gallery/leadership/2014/03/20/worlds-best-leaders.fortune/40.html|access-date=2 July 2014|publisher=CNN Money}}&lt;/ref&gt; అదే మ్యాగజైన్ 2011లో ఆసియాలోని 25 అత్యంత శక్తివంతమైన వ్యాపారవేత్తల జాబితాలో ఆనంద్ మహీంద్రా పేరు చేర్చింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=25 most powerful businesspeople in Asia|url=https://money.cnn.com/galleries/2011/news/international/1104/gallery.asia_most_powerful.fortune/25.html|access-date=2 July 2014|publisher=CNN Money}}&lt;/ref&gt; ఆనంద్ మహీంద్రాను ఫోర్బ్స్ (ఇండియా) 2013 సంవత్సరానికి 'ఆంట్రప్రెన్యూర్ ఆఫ్ ది ఇయర్'గా గుర్తించింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=anand mahindra is forbes india entrepreneur for the year|url=http://forbesindia.com/article/special/anand-mahindra-is-forbes-india-entrepreneur-for-the-year-2013/36323/1|access-date=2 July 2014|publisher=CNN Money}}&lt;/ref&gt; ఆయనకి 2020 జనవరిలో భారతదేశంలో మూడవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారమైన [[పద్మభూషణ్ పురస్కారం|పద్మభూషణ్ అవార్డు]] లభించింది.&lt;ref&gt;{{cite web|date=26 January 2020|title=Anand Mahindra, Venu Srinivasan to be honoured with Padma Bhushan; Naukri.com founder to get Padma Shri|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/anand-mahindra-venu-srinivasan-to-be-honoured-with-padma-bhushan-naukri-com-founder-to-get-padma-shri/articleshow/73628195.cms|access-date=26 January 2020|publisher=[[The Economic Times]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=MINISTRY OF HOME AFFAIRS|url=https://padmaawards.gov.in/PDFS/2020AwardeesList.pdf|access-date=25 January 2020|website=padmaawards.gov.in}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
[[వర్గం:పద్మ భూషణ్ గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:1955 జననాలు]]
[[వర్గం:సజీవులు]]
[[వర్గం:ముంబై నుండి వ్యాపారవేత్తలు]]
[[వర్గం:ఆటోమొబైల్ పరిశ్రమలోని వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:మహీంద్రా గ్రూప్]]
[[వర్గం:హార్వర్డ్ బిజినెస్ స్కూల్ పూర్వ విద్యార్థులు]]
[[వర్గం:ఫార్ములా E జట్టు యజమానులు]]
[[వర్గం:భారతీయ బిలియనీర్లు]]
[[వర్గం:హార్వర్డ్ యూనివర్సిటీ పూర్వ విద్యార్థులు]]
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>douiqmhnvl9t01yzjqs73o6qalwkb6x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606829</id>
      <parentid>3606810</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:44:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9396" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఆనంద్ గోపాల్ మహీంద్రా
| image              = Anand Mahindra (1).jpg
| caption            = 
| birth_date         = {{birth date and age|df=yes|1955|05|1}}
| birth_place        = బాంబే, బాంబే స్టేట్, భారతదేశం (ప్రస్తుతం ముంబై)
| nationality        = ఇండియన్
| alma_mater         = హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం {{small|(బి.ఎ., ఎం.బి.ఎ.)}}&lt;ref&gt;{{cite news|last=Bellman |first=Eric |url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703735804575535622456801034 |title=Mahindra Donates $10 Million to Harvard - WSJ.com |publisher=Online.wsj |date=6 October 2010 |access-date=24 January 2011}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=AM-E-00&gt;[http://news.harvard.edu/gazette/story/2010/10/harvard-humanities-2-0/ Anand Mahindra – Harvard Humanities 2.0]&lt;/ref&gt;&lt;br&gt;
| occupation         = వ్యాపారవేత్త
| networth           = US$1.8 బిలియన్ (ఏప్రిల్ 2021)&lt;ref name=&quot;forbes&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.forbes.com/profile/anand-mahindra/|title=Forbes profile: Anand Mahindra|website=www.forbes.com|access-date=29 April 2021}}&lt;/ref&gt;
| title              = ఛైర్మన్, మహీంద్రా గ్రూప్
| spouse             = అనురాధ మహీంద్రా
| children           = ఇద్దరు కుమార్తెలు
| website            = {{URL|www.mahindra.com}}
}}
'''ఆనంద్ గోపాల్ మహీంద్రా''' (జననం 1 మే 1955) ఒక భారతీయ బిలియనీర్ వ్యాపారవేత్త. ఆయన మహీంద్రా గ్రూప్ ప్రస్తుత చైర్మన్.&lt;ref name=&quot;leadership&quot;&gt;{{cite web|title=Who We Are: Leadership {{ndash}} Anand Mahindra|url=http://www.mahindra.com/Who-We-Are/Our-Leadership/Anand-Mahindra|access-date=2 July 2014|website=Mahindra}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|author=Bhupathi Reddy|date=30 August 2015|title=Top 10 Entrepreneurs of India|url=https://www.entrepreneurssolutions.com/top-10-entrepreneurs-in-india-1-penchal-reddy-born13th-march-1990residencesingapore-nationalityindianyears-active-years-active-2012-to-presentqualificati/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160126161619/https://www.entrepreneurssolutions.com/top-10-entrepreneurs-in-india-1-penchal-reddy-born13th-march-1990residencesingapore-nationalityindianyears-active-years-active-2012-to-presentqualificati/|archive-date=26 January 2016|publisher=EntrepreneurSolutions.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|author=Srikar Muthyala|date=29 September 2015|title=The List of Great Entrepreneurs of India in 2015|url=http://mybtechlife.com/the-list-of-great-entrepreneurs-in-india-2015/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160114000446/http://mybtechlife.com/the-list-of-great-entrepreneurs-in-india-2015/|archive-date=14 January 2016|publisher=MyBTechLife}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=11 November 2016|title=Pawan Goenka named MD of Mahindra; Anand Mahindra to be executive chairman|url=http://www.livemint.com/Companies/cC7EUvGzILDU0KpYF0adyK/Mahindra-appoints-Anand-Mahindra-as-executive-chairman-Q2-p.html|website=Livemint}}&lt;/ref&gt; ముంబైకి చెందిన ఈ బిజెనెస్ గ్రూప్ లో ఏరోస్పేస్, అగ్రిబిజినెస్, ఆటోమోటివ్, స్పేర్స్, నిర్మాణ పరికరాలు, డిఫెన్స్, ఎనర్జీ, వ్యవసాయ పరికరాలు, ఆర్థిక మరియు భీమా, పారిశ్రామిక పరికరాలు, సమాచార సాంకేతికత, విశ్రాంతి మరియు ఆతిథ్యం, ​​లాజిస్టిక్స్, రియల్ ఎస్టేట్, ఆఫ్టర్ సేల్స్, రిటైల్‌.. ఇలా పలురకాల వ్యాపారాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/Tata-in-Forbes-top-20-most-reputed-firms/articleshow/529251.cms|title=Tata in Forbes' top 20 most reputed firms|work=Times of India|access-date=2 July 2014}}&lt;/ref&gt; ఈ [[మహీంద్రా &amp; మహీంద్రా|మహీంద్రా అండ్ మహీంద్రా]] సహ వ్యవస్థాపకుడు [[:en:Jagdish Chandra Mahindra|జగదీష్ చంద్ర మహీంద్రా]] మనువడు ఆనంద్ మహీంద్రా నికర విలువ 2020 జనవరి నాటికి $1.6 బిలియన్లుగా అంచనా వేయబడింది.

ఆనంద్ మహీంద్రా హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం, హార్వర్డ్ బిజినెస్ స్కూల్ పూర్వ విద్యార్థి.&lt;ref name=&quot;alumni&quot;&gt;{{Cite web|date=1 January 2008|title=ANAND G. MAHINDRA, MBA 1981|url=https://www.alumni.hbs.edu/stories/Pages/story-bulletin.aspx?num=1994|website=Alumni}}&lt;/ref&gt; 1996లో ఆయన భారతదేశంలో నిరుపేద బాలికల విద్య కోసమై నాన్హి కాలీ అనే ప్రభుత్వేతర సంస్థను స్థాపించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2022-07-24|title=Students: విద్యార్థినుల చదువుకు సాయం|url=https://web.archive.org/web/20220724041906/https://pratibha.eenadu.net/home/article_landing/educationjobinformation/education/9-21010005223|access-date=2022-07-24|website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;nanhi&quot;&gt;{{Cite web|date=5 September 2017|title=ET Awards: Mahindra &amp; Mahindra wins Corporate Citizen award for empowering the girl child|url=https://economictimes.indiatimes.com/news/company/corporate-trends/et-awards-mahindra-mahindra-wins-corporate-citizen-award-for-empowering-the-girl-child/articleshow/60369125.cms|publisher=Economic Times}}&lt;/ref&gt; ప్రపంచంలోని 50 మంది గొప్ప నాయకులలో ఆయనను ఒకరిగా ఫార్చ్యూన్ మ్యాగజైన్ ఎంపికచేసింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=Fortune ranks the World's 50 Greatest Leaders|url=https://money.cnn.com/gallery/leadership/2014/03/20/worlds-best-leaders.fortune/40.html|access-date=2 July 2014|publisher=CNN Money}}&lt;/ref&gt; అదే మ్యాగజైన్ 2011లో ఆసియాలోని 25 అత్యంత శక్తివంతమైన వ్యాపారవేత్తల జాబితాలో ఆనంద్ మహీంద్రా పేరు చేర్చింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=25 most powerful businesspeople in Asia|url=https://money.cnn.com/galleries/2011/news/international/1104/gallery.asia_most_powerful.fortune/25.html|access-date=2 July 2014|publisher=CNN Money}}&lt;/ref&gt; ఆనంద్ మహీంద్రాను ఫోర్బ్స్ (ఇండియా) 2013 సంవత్సరానికి 'ఆంట్రప్రెన్యూర్ ఆఫ్ ది ఇయర్'గా గుర్తించింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=anand mahindra is forbes india entrepreneur for the year|url=http://forbesindia.com/article/special/anand-mahindra-is-forbes-india-entrepreneur-for-the-year-2013/36323/1|access-date=2 July 2014|publisher=CNN Money}}&lt;/ref&gt; ఆయనకి 2020 జనవరిలో భారతదేశంలో మూడవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారమైన [[పద్మభూషణ్ పురస్కారం|పద్మభూషణ్ అవార్డు]] లభించింది.&lt;ref&gt;{{cite web|date=26 January 2020|title=Anand Mahindra, Venu Srinivasan to be honoured with Padma Bhushan; Naukri.com founder to get Padma Shri|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/anand-mahindra-venu-srinivasan-to-be-honoured-with-padma-bhushan-naukri-com-founder-to-get-padma-shri/articleshow/73628195.cms|access-date=26 January 2020|publisher=[[The Economic Times]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=MINISTRY OF HOME AFFAIRS|url=https://padmaawards.gov.in/PDFS/2020AwardeesList.pdf|access-date=25 January 2020|website=padmaawards.gov.in}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
[[వర్గం:పద్మ భూషణ్ గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:1955 జననాలు]]
[[వర్గం:ముంబై నుండి వ్యాపారవేత్తలు]]
[[వర్గం:ఆటోమొబైల్ పరిశ్రమలోని వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:మహీంద్రా గ్రూప్]]
[[వర్గం:హార్వర్డ్ బిజినెస్ స్కూల్ పూర్వ విద్యార్థులు]]
[[వర్గం:ఫార్ములా E జట్టు యజమానులు]]
[[వర్గం:భారతీయ బిలియనీర్లు]]
[[వర్గం:హార్వర్డ్ యూనివర్సిటీ పూర్వ విద్యార్థులు]]
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>9fddgf0zbc64cot3ylt0ayotw9q7ivw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606832</id>
      <parentid>3606829</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T04:54:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11617" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఆనంద్ గోపాల్ మహీంద్రా
| image              = Anand Mahindra (1).jpg
| caption            = 
| birth_date         = {{birth date and age|df=yes|1955|05|1}}
| birth_place        = బాంబే, బాంబే స్టేట్, భారతదేశం (ప్రస్తుతం ముంబై)
| nationality        = ఇండియన్
| alma_mater         = హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం {{small|(బి.ఎ., ఎం.బి.ఎ.)}}&lt;ref&gt;{{cite news|last=Bellman |first=Eric |url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703735804575535622456801034 |title=Mahindra Donates $10 Million to Harvard - WSJ.com |publisher=Online.wsj |date=6 October 2010 |access-date=24 January 2011}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=AM-E-00&gt;[http://news.harvard.edu/gazette/story/2010/10/harvard-humanities-2-0/ Anand Mahindra – Harvard Humanities 2.0]&lt;/ref&gt;&lt;br&gt;
| occupation         = వ్యాపారవేత్త
| networth           = US$1.8 బిలియన్ (ఏప్రిల్ 2021)&lt;ref name=&quot;forbes&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.forbes.com/profile/anand-mahindra/|title=Forbes profile: Anand Mahindra|website=www.forbes.com|access-date=29 April 2021}}&lt;/ref&gt;
| title              = ఛైర్మన్, మహీంద్రా గ్రూప్
| spouse             = అనురాధ మహీంద్రా
| children           = ఇద్దరు కుమార్తెలు
| website            = {{URL|www.mahindra.com}}
}}
'''ఆనంద్ గోపాల్ మహీంద్రా''' (జననం 1 మే 1955) ఒక భారతీయ బిలియనీర్ వ్యాపారవేత్త. ఆయన మహీంద్రా గ్రూప్ ప్రస్తుత చైర్మన్.&lt;ref name=&quot;leadership&quot;&gt;{{cite web|title=Who We Are: Leadership {{ndash}} Anand Mahindra|url=http://www.mahindra.com/Who-We-Are/Our-Leadership/Anand-Mahindra|access-date=2 July 2014|website=Mahindra}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|author=Bhupathi Reddy|date=30 August 2015|title=Top 10 Entrepreneurs of India|url=https://www.entrepreneurssolutions.com/top-10-entrepreneurs-in-india-1-penchal-reddy-born13th-march-1990residencesingapore-nationalityindianyears-active-years-active-2012-to-presentqualificati/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160126161619/https://www.entrepreneurssolutions.com/top-10-entrepreneurs-in-india-1-penchal-reddy-born13th-march-1990residencesingapore-nationalityindianyears-active-years-active-2012-to-presentqualificati/|archive-date=26 January 2016|publisher=EntrepreneurSolutions.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|author=Srikar Muthyala|date=29 September 2015|title=The List of Great Entrepreneurs of India in 2015|url=http://mybtechlife.com/the-list-of-great-entrepreneurs-in-india-2015/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160114000446/http://mybtechlife.com/the-list-of-great-entrepreneurs-in-india-2015/|archive-date=14 January 2016|publisher=MyBTechLife}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=11 November 2016|title=Pawan Goenka named MD of Mahindra; Anand Mahindra to be executive chairman|url=http://www.livemint.com/Companies/cC7EUvGzILDU0KpYF0adyK/Mahindra-appoints-Anand-Mahindra-as-executive-chairman-Q2-p.html|website=Livemint}}&lt;/ref&gt; ముంబైకి చెందిన ఈ బిజెనెస్ గ్రూప్ లో ఏరోస్పేస్, అగ్రిబిజినెస్, ఆటోమోటివ్, స్పేర్స్, నిర్మాణ పరికరాలు, డిఫెన్స్, ఎనర్జీ, వ్యవసాయ పరికరాలు, ఆర్థిక మరియు భీమా, పారిశ్రామిక పరికరాలు, సమాచార సాంకేతికత, విశ్రాంతి మరియు ఆతిథ్యం, ​​లాజిస్టిక్స్, రియల్ ఎస్టేట్, ఆఫ్టర్ సేల్స్, రిటైల్‌.. ఇలా పలురకాల వ్యాపారాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/Tata-in-Forbes-top-20-most-reputed-firms/articleshow/529251.cms|title=Tata in Forbes' top 20 most reputed firms|work=Times of India|access-date=2 July 2014}}&lt;/ref&gt; ఈ [[మహీంద్రా &amp; మహీంద్రా|మహీంద్రా అండ్ మహీంద్రా]] సహ వ్యవస్థాపకుడు [[:en:Jagdish Chandra Mahindra|జగదీష్ చంద్ర మహీంద్రా]] మనువడు ఆనంద్ మహీంద్రా నికర విలువ 2020 జనవరి నాటికి $1.6 బిలియన్లుగా అంచనా వేయబడింది.

ఆనంద్ మహీంద్రా హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం, హార్వర్డ్ బిజినెస్ స్కూల్ పూర్వ విద్యార్థి.&lt;ref name=&quot;alumni&quot;&gt;{{Cite web|date=1 January 2008|title=ANAND G. MAHINDRA, MBA 1981|url=https://www.alumni.hbs.edu/stories/Pages/story-bulletin.aspx?num=1994|website=Alumni}}&lt;/ref&gt; 1996లో ఆయన భారతదేశంలో నిరుపేద బాలికల విద్య కోసమై నాన్హి కాలీ అనే ప్రభుత్వేతర సంస్థను స్థాపించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2022-07-24|title=Students: విద్యార్థినుల చదువుకు సాయం|url=https://web.archive.org/web/20220724041906/https://pratibha.eenadu.net/home/article_landing/educationjobinformation/education/9-21010005223|access-date=2022-07-24|website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;nanhi&quot;&gt;{{Cite web|date=5 September 2017|title=ET Awards: Mahindra &amp; Mahindra wins Corporate Citizen award for empowering the girl child|url=https://economictimes.indiatimes.com/news/company/corporate-trends/et-awards-mahindra-mahindra-wins-corporate-citizen-award-for-empowering-the-girl-child/articleshow/60369125.cms|publisher=Economic Times}}&lt;/ref&gt; ప్రపంచంలోని 50 మంది గొప్ప నాయకులలో ఆయనను ఒకరిగా ఫార్చ్యూన్ మ్యాగజైన్ ఎంపికచేసింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=Fortune ranks the World's 50 Greatest Leaders|url=https://money.cnn.com/gallery/leadership/2014/03/20/worlds-best-leaders.fortune/40.html|access-date=2 July 2014|publisher=CNN Money}}&lt;/ref&gt; అదే మ్యాగజైన్ 2011లో ఆసియాలోని 25 అత్యంత శక్తివంతమైన వ్యాపారవేత్తల జాబితాలో ఆనంద్ మహీంద్రా పేరు చేర్చింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=25 most powerful businesspeople in Asia|url=https://money.cnn.com/galleries/2011/news/international/1104/gallery.asia_most_powerful.fortune/25.html|access-date=2 July 2014|publisher=CNN Money}}&lt;/ref&gt; ఆనంద్ మహీంద్రాను ఫోర్బ్స్ (ఇండియా) 2013 సంవత్సరానికి 'ఆంట్రప్రెన్యూర్ ఆఫ్ ది ఇయర్'గా గుర్తించింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=anand mahindra is forbes india entrepreneur for the year|url=http://forbesindia.com/article/special/anand-mahindra-is-forbes-india-entrepreneur-for-the-year-2013/36323/1|access-date=2 July 2014|publisher=CNN Money}}&lt;/ref&gt; ఆయనకి 2020 జనవరిలో భారతదేశంలో మూడవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారమైన [[పద్మభూషణ్ పురస్కారం|పద్మభూషణ్ అవార్డు]] లభించింది.&lt;ref&gt;{{cite web|date=26 January 2020|title=Anand Mahindra, Venu Srinivasan to be honoured with Padma Bhushan; Naukri.com founder to get Padma Shri|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/anand-mahindra-venu-srinivasan-to-be-honoured-with-padma-bhushan-naukri-com-founder-to-get-padma-shri/articleshow/73628195.cms|access-date=26 January 2020|publisher=[[The Economic Times]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=MINISTRY OF HOME AFFAIRS|url=https://padmaawards.gov.in/PDFS/2020AwardeesList.pdf|access-date=25 January 2020|website=padmaawards.gov.in}}&lt;/ref&gt;

== జీవితం తొలి దశలో ==
1955 మే 1న ముంబైలో దివంగత పారిశ్రామికవేత్త హరీష్ మహీంద్రా, ఇందిరా మహీంద్రా దంపతులకు ఆనంద్ మహీంద్రా జన్మించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Anand Mahindra|url=http://www.iloveindia.com/indian-heroes/anand-mahindra.html|access-date=16 October 2017|website=iloveindia.com}}&lt;/ref&gt; ఆయనకు అనుజ శర్మ, రాధికా నాథ్ అనే ఇద్దరు సోదరీమణులు ఉన్నారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=27 April 2011|title=To Think and to Question|url=http://harvardmagazine.com/2011/04/to-think-and-to-question|website=harvardmagazine.com}}&lt;/ref&gt; అతను [[:en:Lovedale, India|లవ్‌డేల్]] లోని లారెన్స్ స్కూల్ లో పాఠశాల విద్యను పూర్తి చేసాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=10 April 2014|title=Kabaddi deserves a league of its own: Anand Mahindra|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/kabaddi-deserves-a-league-of-its-own-anand-mahindra/articleshow/33536965.cms|website=Economic Times}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి ఫిల్మ్ మేకింగ్, ఆర్కిటెక్చర్‌ కోర్సులను ను అభ్యసించాడు, అక్కడ అతను 1977లో మాగ్నా కమ్ లాడ్ పట్టభద్రుడయ్యాడు. 1981లో హార్వర్డ్ బిజినెస్ స్కూల్ నుండి తన ఎం.బి.ఎ పూర్తి చేసాడు.&lt;ref name=&quot;alumni2&quot;&gt;{{Cite web|date=1 January 2008|title=ANAND G. MAHINDRA, MBA 1981|url=https://www.alumni.hbs.edu/stories/Pages/story-bulletin.aspx?num=1994|website=Alumni}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2 October 2011|title=Top gun|url=http://www.businesstoday.in/magazine/cover-story/anand-mahindra-mandm-company-acquisitions/story/18656.html|website=Business Today}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
[[వర్గం:పద్మ భూషణ్ గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:1955 జననాలు]]
[[వర్గం:ముంబై నుండి వ్యాపారవేత్తలు]]
[[వర్గం:ఆటోమొబైల్ పరిశ్రమలోని వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:మహీంద్రా గ్రూప్]]
[[వర్గం:హార్వర్డ్ బిజినెస్ స్కూల్ పూర్వ విద్యార్థులు]]
[[వర్గం:ఫార్ములా E జట్టు యజమానులు]]
[[వర్గం:భారతీయ బిలియనీర్లు]]
[[వర్గం:హార్వర్డ్ యూనివర్సిటీ పూర్వ విద్యార్థులు]]
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>bw713tb2pj0igxo9bu1j8641netf5se</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606842</id>
      <parentid>3606832</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T05:08:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muralikrishna m</username>
        <id>106628</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11616" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఆనంద్ గోపాల్ మహీంద్రా
| image              = Anand Mahindra (1).jpg
| caption            = 
| birth_date         = {{birth date and age|df=yes|1955|05|1}}
| birth_place        = బాంబే, బాంబే స్టేట్, భారతదేశం (ప్రస్తుతం ముంబై)
| nationality        = ఇండియన్
| alma_mater         = హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం {{small|(బి.ఎ., ఎం.బి.ఎ.)}}&lt;ref&gt;{{cite news|last=Bellman |first=Eric |url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703735804575535622456801034 |title=Mahindra Donates $10 Million to Harvard - WSJ.com |publisher=Online.wsj |date=6 October 2010 |access-date=24 January 2011}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=AM-E-00&gt;[http://news.harvard.edu/gazette/story/2010/10/harvard-humanities-2-0/ Anand Mahindra – Harvard Humanities 2.0]&lt;/ref&gt;&lt;br&gt;
| occupation         = వ్యాపారవేత్త
| networth           = US$1.8 బిలియన్ (ఏప్రిల్ 2021)&lt;ref name=&quot;forbes&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.forbes.com/profile/anand-mahindra/|title=Forbes profile: Anand Mahindra|website=www.forbes.com|access-date=29 April 2021}}&lt;/ref&gt;
| title              = ఛైర్మన్, మహీంద్రా గ్రూప్
| spouse             = అనురాధ మహీంద్రా
| children           = ఇద్దరు కుమార్తెలు
| website            = {{URL|www.mahindra.com}}
}}
'''ఆనంద్ గోపాల్ మహీంద్రా''' (జననం 1 మే 1955) ఒక భారతీయ బిలియనీర్ వ్యాపారవేత్త. ఆయన మహీంద్రా గ్రూప్ ప్రస్తుత చైర్మన్.&lt;ref name=&quot;leadership&quot;&gt;{{cite web|title=Who We Are: Leadership {{ndash}} Anand Mahindra|url=http://www.mahindra.com/Who-We-Are/Our-Leadership/Anand-Mahindra|access-date=2 July 2014|website=Mahindra}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|author=Bhupathi Reddy|date=30 August 2015|title=Top 10 Entrepreneurs of India|url=https://www.entrepreneurssolutions.com/top-10-entrepreneurs-in-india-1-penchal-reddy-born13th-march-1990residencesingapore-nationalityindianyears-active-years-active-2012-to-presentqualificati/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160126161619/https://www.entrepreneurssolutions.com/top-10-entrepreneurs-in-india-1-penchal-reddy-born13th-march-1990residencesingapore-nationalityindianyears-active-years-active-2012-to-presentqualificati/|archive-date=26 January 2016|publisher=EntrepreneurSolutions.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|author=Srikar Muthyala|date=29 September 2015|title=The List of Great Entrepreneurs of India in 2015|url=http://mybtechlife.com/the-list-of-great-entrepreneurs-in-india-2015/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160114000446/http://mybtechlife.com/the-list-of-great-entrepreneurs-in-india-2015/|archive-date=14 January 2016|publisher=MyBTechLife}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=11 November 2016|title=Pawan Goenka named MD of Mahindra; Anand Mahindra to be executive chairman|url=http://www.livemint.com/Companies/cC7EUvGzILDU0KpYF0adyK/Mahindra-appoints-Anand-Mahindra-as-executive-chairman-Q2-p.html|website=Livemint}}&lt;/ref&gt; ముంబైకి చెందిన ఈ బిజెనెస్ గ్రూప్ లో ఏరోస్పేస్, అగ్రిబిజినెస్, ఆటోమోటివ్, స్పేర్స్, నిర్మాణ పరికరాలు, డిఫెన్స్, ఎనర్జీ, వ్యవసాయ పరికరాలు, ఆర్థిక మరియు భీమా, పారిశ్రామిక పరికరాలు, సమాచార సాంకేతికత, విశ్రాంతి మరియు ఆతిథ్యం, ​​లాజిస్టిక్స్, రియల్ ఎస్టేట్, ఆఫ్టర్ సేల్స్, రిటైల్‌.. ఇలా పలురకాల వ్యాపారాలున్నాయి.&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/Tata-in-Forbes-top-20-most-reputed-firms/articleshow/529251.cms|title=Tata in Forbes' top 20 most reputed firms|work=Times of India|access-date=2 July 2014}}&lt;/ref&gt; ఈ [[మహీంద్రా &amp; మహీంద్రా|మహీంద్రా అండ్ మహీంద్రా]] సహ వ్యవస్థాపకుడు [[:en:Jagdish Chandra Mahindra|జగదీష్ చంద్ర మహీంద్రా]] మనువడు ఆనంద్ మహీంద్రా నికర విలువ 2020 జనవరి నాటికి $1.6 బిలియన్లుగా అంచనా వేయబడింది.

ఆనంద్ మహీంద్రా హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం, హార్వర్డ్ బిజినెస్ స్కూల్ పూర్వ విద్యార్థి.&lt;ref name=&quot;alumni&quot;&gt;{{Cite web|date=1 January 2008|title=ANAND G. MAHINDRA, MBA 1981|url=https://www.alumni.hbs.edu/stories/Pages/story-bulletin.aspx?num=1994|website=Alumni}}&lt;/ref&gt; 1996లో ఆయన భారతదేశంలో నిరుపేద బాలికల విద్య కోసమై నాన్హి కాలీ అనే ప్రభుత్వేతర సంస్థను స్థాపించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2022-07-24|title=Students: విద్యార్థినుల చదువుకు సాయం|url=https://web.archive.org/web/20220724041906/https://pratibha.eenadu.net/home/article_landing/educationjobinformation/education/9-21010005223|access-date=2022-07-24|website=web.archive.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;nanhi&quot;&gt;{{Cite web|date=5 September 2017|title=ET Awards: Mahindra &amp; Mahindra wins Corporate Citizen award for empowering the girl child|url=https://economictimes.indiatimes.com/news/company/corporate-trends/et-awards-mahindra-mahindra-wins-corporate-citizen-award-for-empowering-the-girl-child/articleshow/60369125.cms|publisher=Economic Times}}&lt;/ref&gt; ప్రపంచంలోని 50 మంది గొప్ప నాయకులలో ఆయనను ఒకరిగా ఫార్చ్యూన్ మ్యాగజైన్ ఎంపికచేసింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=Fortune ranks the World's 50 Greatest Leaders|url=https://money.cnn.com/gallery/leadership/2014/03/20/worlds-best-leaders.fortune/40.html|access-date=2 July 2014|publisher=CNN Money}}&lt;/ref&gt; అదే మ్యాగజైన్ 2011లో ఆసియాలోని 25 అత్యంత శక్తివంతమైన వ్యాపారవేత్తల జాబితాలో ఆనంద్ మహీంద్రా పేరు చేర్చింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=25 most powerful businesspeople in Asia|url=https://money.cnn.com/galleries/2011/news/international/1104/gallery.asia_most_powerful.fortune/25.html|access-date=2 July 2014|publisher=CNN Money}}&lt;/ref&gt; ఆనంద్ మహీంద్రాను ఫోర్బ్స్ (ఇండియా) 2013 సంవత్సరానికి 'ఆంట్రప్రెన్యూర్ ఆఫ్ ది ఇయర్'గా గుర్తించింది.&lt;ref&gt;{{cite web|title=anand mahindra is forbes india entrepreneur for the year|url=http://forbesindia.com/article/special/anand-mahindra-is-forbes-india-entrepreneur-for-the-year-2013/36323/1|access-date=2 July 2014|publisher=CNN Money}}&lt;/ref&gt; ఆయనకి 2020 జనవరిలో భారతదేశంలో మూడవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారమైన [[పద్మభూషణ్ పురస్కారం|పద్మభూషణ్ అవార్డు]] లభించింది.&lt;ref&gt;{{cite web|date=26 January 2020|title=Anand Mahindra, Venu Srinivasan to be honoured with Padma Bhushan; Naukri.com founder to get Padma Shri|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/anand-mahindra-venu-srinivasan-to-be-honoured-with-padma-bhushan-naukri-com-founder-to-get-padma-shri/articleshow/73628195.cms|access-date=26 January 2020|publisher=[[The Economic Times]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=MINISTRY OF HOME AFFAIRS|url=https://padmaawards.gov.in/PDFS/2020AwardeesList.pdf|access-date=25 January 2020|website=padmaawards.gov.in}}&lt;/ref&gt;

== జీవితం తొలి దశలో ==
1955 మే 1న ముంబైలో దివంగత పారిశ్రామికవేత్త హరీష్ మహీంద్రా, ఇందిరా మహీంద్రా దంపతులకు ఆనంద్ మహీంద్రా జన్మించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Anand Mahindra|url=http://www.iloveindia.com/indian-heroes/anand-mahindra.html|access-date=16 October 2017|website=iloveindia.com}}&lt;/ref&gt; ఆయనకు అనుజ శర్మ, రాధికా నాథ్ అనే ఇద్దరు సోదరీమణులు ఉన్నారు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=27 April 2011|title=To Think and to Question|url=http://harvardmagazine.com/2011/04/to-think-and-to-question|website=harvardmagazine.com}}&lt;/ref&gt; అతను [[:en:Lovedale, India|లవ్‌డేల్]] లోని లారెన్స్ స్కూల్ లో పాఠశాల విద్యను పూర్తి చేసాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=10 April 2014|title=Kabaddi deserves a league of its own: Anand Mahindra|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/kabaddi-deserves-a-league-of-its-own-anand-mahindra/articleshow/33536965.cms|website=Economic Times}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి ఫిల్మ్ మేకింగ్, ఆర్కిటెక్చర్‌ కోర్సులను ను అభ్యసించాడు, అక్కడ అతను 1977లో మాగ్నా కమ్ లాడ్ పట్టభద్రుడయ్యాడు. 1981లో హార్వర్డ్ బిజినెస్ స్కూల్ నుండి తన ఎం.బి.ఎ పూర్తి చేసాడు.&lt;ref name=&quot;alumni2&quot;&gt;{{Cite web|date=1 January 2008|title=ANAND G. MAHINDRA, MBA 1981|url=https://www.alumni.hbs.edu/stories/Pages/story-bulletin.aspx?num=1994|website=Alumni}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2 October 2011|title=Top gun|url=http://www.businesstoday.in/magazine/cover-story/anand-mahindra-mandm-company-acquisitions/story/18656.html|website=Business Today}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
[[వర్గం:పద్మభూషణ్ గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:1955 జననాలు]]
[[వర్గం:ముంబై నుండి వ్యాపారవేత్తలు]]
[[వర్గం:ఆటోమొబైల్ పరిశ్రమలోని వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:మహీంద్రా గ్రూప్]]
[[వర్గం:హార్వర్డ్ బిజినెస్ స్కూల్ పూర్వ విద్యార్థులు]]
[[వర్గం:ఫార్ములా E జట్టు యజమానులు]]
[[వర్గం:భారతీయ బిలియనీర్లు]]
[[వర్గం:హార్వర్డ్ యూనివర్సిటీ పూర్వ విద్యార్థులు]]
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>0cwml6gu7q22l4us726d69rpgk4inu2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>దస్త్రం:Vasantha Sena (1967).jpg</title>
    <ns>6</ns>
    <id>354333</id>
    <revision>
      <id>3606805</id>
      <timestamp>2022-07-24T04:13:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది వసంతసేన అనే సినిమాకు చెందిన పోస్టర్
| Source            = https://indiancine.ma/documents/DQI/1
| Article           = వసంత సేన (సినిమా)
| Portion           = 
| Low_resolution    = 448 × 283, 35 KB
| Purpose           = సమాచారపెట్టె
| Replaceability    = 
| other_information = 
}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="564" xml:space="preserve">== సారాంశం ==
{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది వసంతసేన అనే సినిమాకు చెందిన పోస్టర్
| Source            = https://indiancine.ma/documents/DQI/1
| Article           = వసంత సేన (సినిమా)
| Portion           = 
| Low_resolution    = 448 × 283, 35 KB
| Purpose           = సమాచారపెట్టె
| Replaceability    = 
| other_information = 
}}
== లైసెన్సింగ్ ==
{{సినిమా పోస్టరు}}</text>
      <sha1>d0yilz2sip74vlu7vc7m1d1nq7qp7nc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వికీపీడియా:Possibly unfree files/2022 జూలై 24</title>
    <ns>4</ns>
    <id>354334</id>
    <revision>
      <id>3606820</id>
      <timestamp>2022-07-24T04:34:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arjunaraoc</username>
        <id>2379</id>
      </contributor>
      <comment>Adding [[దస్త్రం:PalasaMuncipalityCounselors.jpg]]. ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="911" xml:space="preserve">
====[[:File:PalasaMuncipalityCounselors.jpg]]====
:&lt;span class=&quot;plainlinks nourlexpansion lx&quot;&gt;[[:File:PalasaMuncipalityCounselors.jpg]] ([{{fullurl:File:PalasaMuncipalityCounselors.jpg|action=delete&amp;wpReason=%5B%5B%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE%3APossibly+unfree+files%2F2022+%E0%B0%9C%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B1%88+24%23File%3APalasaMuncipalityCounselors.jpg%5D%5D}} delete] | [[File talk:PalasaMuncipalityCounselors.jpg|talk]] | [{{fullurl:File:PalasaMuncipalityCounselors.jpg|action=history}} history] | [{{fullurl:Special:Log|page=File%3APalasaMuncipalityCounselors.jpg}} logs])&lt;/span&gt;.
* వార్తా పత్రిక లో భాగమైనందున ఉచితం కాదు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 04:34, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>o2f2wd3v99bdyho0b2flzjp6kwg25g1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>దస్త్రం:Aggi Meedha Guggilam (1968).jpg</title>
    <ns>6</ns>
    <id>354335</id>
    <revision>
      <id>3606826</id>
      <timestamp>2022-07-24T04:40:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది అగ్గిమీద గుగ్గిలం అనే సినిమా పోస్టర్
| Source            = https://indiancine.ma/documents/CKB/1
| Article           = అగ్గిమీద గుగ్గిలం
| Portion           = 
| Low_resolution    = 320 × 448, 35 KB
| Purpose           = సమాచారపెట్టె
| Replaceability    = 
| other_information = 
}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="573" xml:space="preserve">== సారాంశం ==
{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది అగ్గిమీద గుగ్గిలం అనే సినిమా పోస్టర్
| Source            = https://indiancine.ma/documents/CKB/1
| Article           = అగ్గిమీద గుగ్గిలం
| Portion           = 
| Low_resolution    = 320 × 448, 35 KB
| Purpose           = సమాచారపెట్టె
| Replaceability    = 
| other_information = 
}}
== లైసెన్సింగ్ ==
{{సినిమా పోస్టరు}}</text>
      <sha1>7jq84m7dfkdb2c52fnb58ogwgbmtqij</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వైరా (అయోమయనివృత్తి)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354336</id>
    <revision>
      <id>3606865</id>
      <timestamp>2022-07-24T06:06:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with 'వైరా అనే పేరుతో ఇతర వ్యాసాలు ఉన్నాయి  [[వైరా]] - ఖమ్మం జిల్లా వైరా మండలం లోని గ్రామం.  [[వైరా మండలం]] - ఖమ్మం జిల్లాకు చెందిన మండలం  [[వైరా నది]] -  ఖమ్మం జిల్లాలో ప్రవహించే చిన్న నది.  వ...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1066" xml:space="preserve">వైరా అనే పేరుతో ఇతర వ్యాసాలు ఉన్నాయి

[[వైరా]] - ఖమ్మం జిల్లా వైరా మండలం లోని గ్రామం.

[[వైరా మండలం]] - ఖమ్మం జిల్లాకు చెందిన మండలం

[[వైరా నది]] -  ఖమ్మం జిల్లాలో ప్రవహించే చిన్న నది.

[[వైరా రిజర్వాయర్]] - [[ఖమ్మం జిల్లా]], వైరా గ్రామం వద్ద, వైరా నదిపై నిర్మించిన ఆనకట్ట.

[[వైరా శాసనసభ నియోజకవర్గం]] - ఖమ్మం జిల్లా లోని శాసనసభా నియోజకవర్గాలలో ఒకటి.

[[వైరా పురపాలకసంఘం]] -ఖమ్మం జిల్లాకు చెందిన పురపాలక సంఘం.

{{అయోమయ నివృత్తి}}</text>
      <sha1>602fqscuydn75puuzscu8mjguw0q0hp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606866</id>
      <parentid>3606865</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T06:06:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>యర్రా రామారావు</username>
        <id>28161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1073" xml:space="preserve">వైరా అనే పేరుతో ఇతర వ్యాసాలు ఉన్నాయి

* [[వైరా]] - ఖమ్మం జిల్లా వైరా మండలం లోని గ్రామం.
* [[వైరా మండలం]] - ఖమ్మం జిల్లాకు చెందిన మండలం
* [[వైరా నది]] -  ఖమ్మం జిల్లాలో ప్రవహించే చిన్న నది.
* [[వైరా రిజర్వాయర్]] - [[ఖమ్మం జిల్లా]], వైరా గ్రామం వద్ద, వైరా నదిపై నిర్మించిన ఆనకట్ట.
* [[వైరా శాసనసభ నియోజకవర్గం]] - ఖమ్మం జిల్లా లోని శాసనసభా నియోజకవర్గాలలో ఒకటి.
* [[వైరా పురపాలకసంఘం]] -ఖమ్మం జిల్లాకు చెందిన పురపాలక సంఘం.

{{అయోమయ నివృత్తి}}</text>
      <sha1>488m1nv3i17d3xs3nuqjkw5bqkagdcb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:SREERAM GAUTHAM THOTAPALLI</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354337</id>
    <revision>
      <id>3606920</id>
      <timestamp>2022-07-24T07:23:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10305" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;SREERAM GAUTHAM THOTAPALLI గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
SREERAM GAUTHAM THOTAPALLI గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 07:23, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>0bad1qj5qqxcw5wtwvl3oge0aq5xl12</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Devikasharnika</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354338</id>
    <revision>
      <id>3606921</id>
      <timestamp>2022-07-24T07:24:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10281" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Devikasharnika గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Devikasharnika గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 07:24, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>rng9binct5foej6kuww4llo0p9916wj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:భాస్కర్ రెడ్డి</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354339</id>
    <revision>
      <id>3606922</id>
      <timestamp>2022-07-24T07:24:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10333" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;భాస్కర్ రెడ్డి గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
భాస్కర్ రెడ్డి గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 07:24, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>nxvcnend183t4gktz873v11nj4w5swp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:ManduriKarthik</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354340</id>
    <revision>
      <id>3606923</id>
      <timestamp>2022-07-24T07:25:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10281" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;ManduriKarthik గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
ManduriKarthik గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 07:25, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>jfha95lkkk9m230h3u4sxhc83pul719</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Pingku</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354341</id>
    <revision>
      <id>3606924</id>
      <timestamp>2022-07-24T07:25:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10265" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Pingku గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Pingku గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 07:25, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>45ehlr26w10udxw2y7th4egq3r7isqh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:ْْ</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354342</id>
    <revision>
      <id>3606925</id>
      <timestamp>2022-07-24T07:25:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10261" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;ْْ గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
ْْ గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 07:25, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>s0q82fst2lfolyidw2fck6lvi0y3pvp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ఉదయశంకర్</title>
    <ns>0</ns>
    <id>354343</id>
    <revision>
      <id>3606931</id>
      <timestamp>2022-07-24T08:06:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1039526549|Udayasankar]]&quot; పేజీని అనువదించి సృష్టించారు</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6120" xml:space="preserve">
{{Infobox person
| name               = Udayasankar
| image              = 
| image_size         = 
| caption            = 
| birth_name         = 
| birth_date         = 
| birth_place        = [[Tamil Nadu]], India
| occupation         = Film director
| years_active       = 1996–present
| spouse             = 
| website            = 
}}
[[Category:Pages using infobox person with unknown empty parameters|other_name(s)Udayasankar]]
[[Category:Articles with hCards]]

'''ఉదయశంకర్''', [[తెలుగు]]-[[తమిళ భాష|తమిళ]] సినిమా దర్శకుడు, రచయిత. 1997లో వచ్చిన ''పూచుడవ'' అనే తమిళ సినిమాకి తొలిసారిగా దర్శకత్వం వమించాడు. 2000లో ''[[కలిసుందాం రా]]'' చిత్రానికి దర్శకత్వం వహించాడు, ఈ సినిమా తెలుగులో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ చలనచిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకుంది.&lt;ref name=&quot;47thawardPDF&quot;&gt;{{Cite web|title=47th National Film Awards|url=http://dff.nic.in/2011/47th_nff_2000.pdf|access-date=13 March 2012|publisher=[[Directorate of Film Festivals]]|format=PDF}}&lt;/ref&gt;

== కెరీర్ ==
[[అబ్బాస్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ''పూచూడవ'' సినిమాతో దర్శకుడిగా పరిచయం అయ్యాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2012-08-08|title=Poochudava - Tamil Movie News and Reviews &amp;#124; Tamil Movie News and Reviews|url=http://tamilmovienow.com/?p=504|access-date=2014-03-20|publisher=Tamilmovienow.com}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత తెలుగులో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], సిమ్రాన్ జంటగా ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమా తీశాడు. 2001లో [[నరసింహ నాయుడు]] విడుదలయ్యేవరకు ఈ సినిమా, 70 సంవత్సరాలలో తెలుగు సినిమా చరిత్రలో అతిపెద్ద హిట్‌గా నిలిచింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=The Leading Celebrity Profile Site on the Net|url=http://www.celebritiesprofile.info/?redir=frame&amp;uid=www532963671fcae3.95209262|access-date=2014-03-20|publisher=celebritiesprofile.info}}&lt;/ref&gt;

తరువాత ''[[ప్రేమతో రా]]'' సినిమా తీశాడు. ఇది ఆశించినంత విజయం సాధించలేదు. తమిళంలో విజయకాంత్ తో ''తవసి'' సినిమా తీశాడు, ఈ సినిమా మిశ్రమ సమీక్షలను అందుకోవడంతోపాటు బాక్సాఫీస్ వద్ద మంచి విజయాన్ని సాధించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Welcome to|url=http://www.sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20031117135921/http://sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|archive-date=2003-11-17|access-date=2014-03-20|publisher=Sify.com}}&lt;/ref&gt; తెలుగులో [[తొట్టెంపూడి గోపీచంద్|తొట్టెంపూడి గోపీచంద్‌]] హీరోగా ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'', [[రవితేజ]] హీరోగా ''[[బలాదూర్]]'' సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Raraju review: Raraju (Telugu) Movie Review - fullhyd.com|url=http://movies.fullhyderabad.com/raraju/telugu/raraju-movie-reviews-1600-2.html?sort=negative|access-date=2014-03-20|publisher=Movies.fullhyderabad.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Reviews : Movie Reviews : Baladoor - Movie Review|url=http://www.telugucinema.com/c/publish/moviereviews/baladoor_moviereview.php|access-date=2014-03-20|publisher=Telugucinema.com}}&lt;/ref&gt; చాలా గ్యాప్ తర్వాత మళ్ళీ ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' సినిమా తీశాడు.

== సినిమాలు ==

* ''పూచుడవ'' (1997) (తమిళం)
* ''[[కలిసుందాం రా]]'' (2000) (తెలుగు)
* ''[[ప్రేమతో రా]]'' (2001) (తెలుగు)
* ''తవాసి'' (2001) (తమిళం)
* ''ఒండగోనా బా'' (2003) (కన్నడ)
* ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'' (2006) (తెలుగు)
* ''[[బలాదూర్]]'' (2008) (తెలుగు)
* ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' (2014) (తెలుగు)

== అవార్డులు ==

* [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] - [[కలిసుందాం రా|కలిసుందం రా]] (2000)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)|trans-title=A series of Nandi Award Winners (1964–2008)|url=http://ipr.ap.nic.in/New_Links/Film.pdf|access-date=21 August 2020|publisher=[[Andhra Pradesh (magazine)|Information &amp; Public Relations of Andhra Pradesh]]}}(in [[తెలుగు|Telugu]])&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{Reflist}}
[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కార విజేతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా దర్శకులు]]</text>
      <sha1>m3q75qilcznphdc0v8gpp3mh33yammj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606942</id>
      <parentid>3606931</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:27:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6090" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఉదయశంకర్
| image              = 
| image_size         = 
| caption            = 
| birth_name         = 
| birth_date         = 
| birth_place        = [[తమిళనాడు]]
| occupation         = [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]].
| years_active       = 1996–ప్రస్తుతం
| spouse             = 
| website            = 
}}

'''ఉదయశంకర్''', [[తెలుగు]]-[[తమిళ భాష|తమిళ]] సినిమా దర్శకుడు, రచయిత. 1997లో వచ్చిన ''పూచుడవ'' అనే తమిళ సినిమాకి తొలిసారిగా దర్శకత్వం వమించాడు. 2000లో ''[[కలిసుందాం రా]]'' చిత్రానికి దర్శకత్వం వహించాడు, ఈ సినిమా తెలుగులో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ చలనచిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకుంది.&lt;ref name=&quot;47thawardPDF&quot;&gt;{{Cite web|title=47th National Film Awards|url=http://dff.nic.in/2011/47th_nff_2000.pdf|access-date=13 March 2012|publisher=[[Directorate of Film Festivals]]|format=PDF}}&lt;/ref&gt;

== కెరీర్ ==
[[అబ్బాస్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ''పూచూడవ'' సినిమాతో దర్శకుడిగా పరిచయం అయ్యాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2012-08-08|title=Poochudava - Tamil Movie News and Reviews &amp;#124; Tamil Movie News and Reviews|url=http://tamilmovienow.com/?p=504|access-date=2014-03-20|publisher=Tamilmovienow.com}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత తెలుగులో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], సిమ్రాన్ జంటగా ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమా తీశాడు. 2001లో [[నరసింహ నాయుడు]] విడుదలయ్యేవరకు ఈ సినిమా, 70 సంవత్సరాలలో తెలుగు సినిమా చరిత్రలో అతిపెద్ద హిట్‌గా నిలిచింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=The Leading Celebrity Profile Site on the Net|url=http://www.celebritiesprofile.info/?redir=frame&amp;uid=www532963671fcae3.95209262|access-date=2014-03-20|publisher=celebritiesprofile.info}}&lt;/ref&gt;

తరువాత ''[[ప్రేమతో రా]]'' సినిమా తీశాడు. ఇది ఆశించినంత విజయం సాధించలేదు. తమిళంలో విజయకాంత్ తో ''తవసి'' సినిమా తీశాడు, ఈ సినిమా మిశ్రమ సమీక్షలను అందుకోవడంతోపాటు బాక్సాఫీస్ వద్ద మంచి విజయాన్ని సాధించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Welcome to|url=http://www.sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20031117135921/http://sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|archive-date=2003-11-17|access-date=2014-03-20|publisher=Sify.com}}&lt;/ref&gt; తెలుగులో [[తొట్టెంపూడి గోపీచంద్|తొట్టెంపూడి గోపీచంద్‌]] హీరోగా ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'', [[రవితేజ]] హీరోగా ''[[బలాదూర్]]'' సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Raraju review: Raraju (Telugu) Movie Review - fullhyd.com|url=http://movies.fullhyderabad.com/raraju/telugu/raraju-movie-reviews-1600-2.html?sort=negative|access-date=2014-03-20|publisher=Movies.fullhyderabad.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Reviews : Movie Reviews : Baladoor - Movie Review|url=http://www.telugucinema.com/c/publish/moviereviews/baladoor_moviereview.php|access-date=2014-03-20|publisher=Telugucinema.com}}&lt;/ref&gt; చాలా గ్యాప్ తర్వాత మళ్ళీ ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' సినిమా తీశాడు.

== సినిమాలు ==

* ''పూచుడవ'' (1997) (తమిళం)
* ''[[కలిసుందాం రా]]'' (2000) (తెలుగు)
* ''[[ప్రేమతో రా]]'' (2001) (తెలుగు)
* ''తవాసి'' (2001) (తమిళం)
* ''ఒండగోనా బా'' (2003) (కన్నడ)
* ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'' (2006) (తెలుగు)
* ''[[బలాదూర్]]'' (2008) (తెలుగు)
* ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' (2014) (తెలుగు)

== అవార్డులు ==

* [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] - [[కలిసుందాం రా|కలిసుందం రా]] (2000)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)|trans-title=A series of Nandi Award Winners (1964–2008)|url=http://ipr.ap.nic.in/New_Links/Film.pdf|access-date=21 August 2020|publisher=[[Andhra Pradesh (magazine)|Information &amp; Public Relations of Andhra Pradesh]]}}(in [[తెలుగు|Telugu]])&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{Reflist}}
[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కార విజేతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా దర్శకులు]]</text>
      <sha1>iypr802np478vt04hgqpyjwsw5pnmg2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606943</id>
      <parentid>3606942</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:29:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6405" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఉదయశంకర్
| image              = 
| image_size         = 
| caption            = 
| birth_name         = 
| birth_date         = 
| birth_place        = [[తమిళనాడు]]
| occupation         = [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]
| years_active       = 1996–ప్రస్తుతం
| spouse             = 
| website            = 
}}

'''ఉదయశంకర్''', [[తెలుగు]]-[[తమిళ భాష|తమిళ]]  [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]. 1997లో వచ్చిన ''పూచుడవ'' అనే తమిళ సినిమాకి తొలిసారిగా దర్శకత్వం వహించిన ఉదయశంకర్, 2000లో వచ్చిన ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమాతో తెలుగు సినిమారంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు, ఈ సినిమా తెలుగులో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ చలనచిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకుంది.&lt;ref name=&quot;47thawardPDF&quot;&gt;{{Cite web|title=47th National Film Awards|url=http://dff.nic.in/2011/47th_nff_2000.pdf|access-date=13 March 2012|publisher=[[Directorate of Film Festivals]]|format=PDF}}&lt;/ref&gt; ఉదయశంకర్ కు [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] కూడా వచ్చింది.

== కెరీర్ ==
[[అబ్బాస్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ''పూచూడవ'' సినిమాతో దర్శకుడిగా పరిచయం అయ్యాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2012-08-08|title=Poochudava - Tamil Movie News and Reviews &amp;#124; Tamil Movie News and Reviews|url=http://tamilmovienow.com/?p=504|access-date=2014-03-20|publisher=Tamilmovienow.com}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత తెలుగులో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], సిమ్రాన్ జంటగా ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమా తీశాడు. 2001లో [[నరసింహ నాయుడు]] విడుదలయ్యేవరకు ఈ సినిమా, 70 సంవత్సరాలలో తెలుగు సినిమా చరిత్రలో అతిపెద్ద హిట్‌గా నిలిచింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=The Leading Celebrity Profile Site on the Net|url=http://www.celebritiesprofile.info/?redir=frame&amp;uid=www532963671fcae3.95209262|access-date=2014-03-20|publisher=celebritiesprofile.info}}&lt;/ref&gt;

తరువాత ''[[ప్రేమతో రా]]'' సినిమా తీశాడు. ఇది ఆశించినంత విజయం సాధించలేదు. తమిళంలో విజయకాంత్ తో ''తవసి'' సినిమా తీశాడు, ఈ సినిమా మిశ్రమ సమీక్షలను అందుకోవడంతోపాటు బాక్సాఫీస్ వద్ద మంచి విజయాన్ని సాధించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Welcome to|url=http://www.sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20031117135921/http://sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|archive-date=2003-11-17|access-date=2014-03-20|publisher=Sify.com}}&lt;/ref&gt; తెలుగులో [[తొట్టెంపూడి గోపీచంద్|తొట్టెంపూడి గోపీచంద్‌]] హీరోగా ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'', [[రవితేజ]] హీరోగా ''[[బలాదూర్]]'' సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Raraju review: Raraju (Telugu) Movie Review - fullhyd.com|url=http://movies.fullhyderabad.com/raraju/telugu/raraju-movie-reviews-1600-2.html?sort=negative|access-date=2014-03-20|publisher=Movies.fullhyderabad.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Reviews : Movie Reviews : Baladoor - Movie Review|url=http://www.telugucinema.com/c/publish/moviereviews/baladoor_moviereview.php|access-date=2014-03-20|publisher=Telugucinema.com}}&lt;/ref&gt; చాలా గ్యాప్ తర్వాత మళ్ళీ ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' సినిమా తీశాడు.

== సినిమాలు ==

* ''పూచుడవ'' (1997) (తమిళం)
* ''[[కలిసుందాం రా]]'' (2000) (తెలుగు)
* ''[[ప్రేమతో రా]]'' (2001) (తెలుగు)
* ''తవాసి'' (2001) (తమిళం)
* ''ఒండగోనా బా'' (2003) (కన్నడ)
* ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'' (2006) (తెలుగు)
* ''[[బలాదూర్]]'' (2008) (తెలుగు)
* ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' (2014) (తెలుగు)

== అవార్డులు ==

* [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] - [[కలిసుందాం రా|కలిసుందం రా]] (2000)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)|trans-title=A series of Nandi Award Winners (1964–2008)|url=http://ipr.ap.nic.in/New_Links/Film.pdf|access-date=21 August 2020|publisher=[[Andhra Pradesh (magazine)|Information &amp; Public Relations of Andhra Pradesh]]}}(in [[తెలుగు|Telugu]])&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{Reflist}}
[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కార విజేతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా దర్శకులు]]</text>
      <sha1>dzm57dfzgdqgpuv8zwgnulwu1mihfbf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606944</id>
      <parentid>3606943</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:30:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <comment>/* కెరీర్ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6412" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఉదయశంకర్
| image              = 
| image_size         = 
| caption            = 
| birth_name         = 
| birth_date         = 
| birth_place        = [[తమిళనాడు]]
| occupation         = [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]
| years_active       = 1996–ప్రస్తుతం
| spouse             = 
| website            = 
}}

'''ఉదయశంకర్''', [[తెలుగు]]-[[తమిళ భాష|తమిళ]]  [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]. 1997లో వచ్చిన ''పూచుడవ'' అనే తమిళ సినిమాకి తొలిసారిగా దర్శకత్వం వహించిన ఉదయశంకర్, 2000లో వచ్చిన ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమాతో తెలుగు సినిమారంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు, ఈ సినిమా తెలుగులో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ చలనచిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకుంది.&lt;ref name=&quot;47thawardPDF&quot;&gt;{{Cite web|title=47th National Film Awards|url=http://dff.nic.in/2011/47th_nff_2000.pdf|access-date=13 March 2012|publisher=[[Directorate of Film Festivals]]|format=PDF}}&lt;/ref&gt; ఉదయశంకర్ కు [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] కూడా వచ్చింది.

== కెరీర్ ==
1997లో [[అబ్బాస్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ''పూచూడవ'' సినిమాతో దర్శకుడిగా పరిచయమయ్యాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2012-08-08|title=Poochudava - Tamil Movie News and Reviews &amp;#124; Tamil Movie News and Reviews|url=http://tamilmovienow.com/?p=504|access-date=2014-03-20|publisher=Tamilmovienow.com}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత తెలుగులో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], సిమ్రాన్ జంటగా ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమా తీశాడు. 2001లో [[నరసింహ నాయుడు]] విడుదలయ్యేవరకు ఈ సినిమా, 70 సంవత్సరాలలో తెలుగు సినిమా చరిత్రలో అతిపెద్ద హిట్‌గా నిలిచింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=The Leading Celebrity Profile Site on the Net|url=http://www.celebritiesprofile.info/?redir=frame&amp;uid=www532963671fcae3.95209262|access-date=2014-03-20|publisher=celebritiesprofile.info}}&lt;/ref&gt;

తరువాత ''[[ప్రేమతో రా]]'' సినిమా తీశాడు. ఇది ఆశించినంత విజయం సాధించలేదు. తమిళంలో విజయకాంత్ తో ''తవసి'' సినిమా తీశాడు, ఈ సినిమా మిశ్రమ సమీక్షలను అందుకోవడంతోపాటు బాక్సాఫీస్ వద్ద మంచి విజయాన్ని సాధించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Welcome to|url=http://www.sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20031117135921/http://sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|archive-date=2003-11-17|access-date=2014-03-20|publisher=Sify.com}}&lt;/ref&gt; తెలుగులో [[తొట్టెంపూడి గోపీచంద్|తొట్టెంపూడి గోపీచంద్‌]] హీరోగా ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'', [[రవితేజ]] హీరోగా ''[[బలాదూర్]]'' సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Raraju review: Raraju (Telugu) Movie Review - fullhyd.com|url=http://movies.fullhyderabad.com/raraju/telugu/raraju-movie-reviews-1600-2.html?sort=negative|access-date=2014-03-20|publisher=Movies.fullhyderabad.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Reviews : Movie Reviews : Baladoor - Movie Review|url=http://www.telugucinema.com/c/publish/moviereviews/baladoor_moviereview.php|access-date=2014-03-20|publisher=Telugucinema.com}}&lt;/ref&gt; చాలా గ్యాప్ తర్వాత మళ్ళీ ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' సినిమా తీశాడు.

== సినిమాలు ==

* ''పూచుడవ'' (1997) (తమిళం)
* ''[[కలిసుందాం రా]]'' (2000) (తెలుగు)
* ''[[ప్రేమతో రా]]'' (2001) (తెలుగు)
* ''తవాసి'' (2001) (తమిళం)
* ''ఒండగోనా బా'' (2003) (కన్నడ)
* ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'' (2006) (తెలుగు)
* ''[[బలాదూర్]]'' (2008) (తెలుగు)
* ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' (2014) (తెలుగు)

== అవార్డులు ==

* [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] - [[కలిసుందాం రా|కలిసుందం రా]] (2000)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)|trans-title=A series of Nandi Award Winners (1964–2008)|url=http://ipr.ap.nic.in/New_Links/Film.pdf|access-date=21 August 2020|publisher=[[Andhra Pradesh (magazine)|Information &amp; Public Relations of Andhra Pradesh]]}}(in [[తెలుగు|Telugu]])&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{Reflist}}
[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కార విజేతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా దర్శకులు]]</text>
      <sha1>tur0gl1vqtfk8oo7b2el8miphkfeqxm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606945</id>
      <parentid>3606944</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:30:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <comment>/* సినిమాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6411" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఉదయశంకర్
| image              = 
| image_size         = 
| caption            = 
| birth_name         = 
| birth_date         = 
| birth_place        = [[తమిళనాడు]]
| occupation         = [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]
| years_active       = 1996–ప్రస్తుతం
| spouse             = 
| website            = 
}}

'''ఉదయశంకర్''', [[తెలుగు]]-[[తమిళ భాష|తమిళ]]  [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]. 1997లో వచ్చిన ''పూచుడవ'' అనే తమిళ సినిమాకి తొలిసారిగా దర్శకత్వం వహించిన ఉదయశంకర్, 2000లో వచ్చిన ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమాతో తెలుగు సినిమారంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు, ఈ సినిమా తెలుగులో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ చలనచిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకుంది.&lt;ref name=&quot;47thawardPDF&quot;&gt;{{Cite web|title=47th National Film Awards|url=http://dff.nic.in/2011/47th_nff_2000.pdf|access-date=13 March 2012|publisher=[[Directorate of Film Festivals]]|format=PDF}}&lt;/ref&gt; ఉదయశంకర్ కు [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] కూడా వచ్చింది.

== కెరీర్ ==
1997లో [[అబ్బాస్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ''పూచూడవ'' సినిమాతో దర్శకుడిగా పరిచయమయ్యాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2012-08-08|title=Poochudava - Tamil Movie News and Reviews &amp;#124; Tamil Movie News and Reviews|url=http://tamilmovienow.com/?p=504|access-date=2014-03-20|publisher=Tamilmovienow.com}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత తెలుగులో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], సిమ్రాన్ జంటగా ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమా తీశాడు. 2001లో [[నరసింహ నాయుడు]] విడుదలయ్యేవరకు ఈ సినిమా, 70 సంవత్సరాలలో తెలుగు సినిమా చరిత్రలో అతిపెద్ద హిట్‌గా నిలిచింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=The Leading Celebrity Profile Site on the Net|url=http://www.celebritiesprofile.info/?redir=frame&amp;uid=www532963671fcae3.95209262|access-date=2014-03-20|publisher=celebritiesprofile.info}}&lt;/ref&gt;

తరువాత ''[[ప్రేమతో రా]]'' సినిమా తీశాడు. ఇది ఆశించినంత విజయం సాధించలేదు. తమిళంలో విజయకాంత్ తో ''తవసి'' సినిమా తీశాడు, ఈ సినిమా మిశ్రమ సమీక్షలను అందుకోవడంతోపాటు బాక్సాఫీస్ వద్ద మంచి విజయాన్ని సాధించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Welcome to|url=http://www.sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20031117135921/http://sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|archive-date=2003-11-17|access-date=2014-03-20|publisher=Sify.com}}&lt;/ref&gt; తెలుగులో [[తొట్టెంపూడి గోపీచంద్|తొట్టెంపూడి గోపీచంద్‌]] హీరోగా ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'', [[రవితేజ]] హీరోగా ''[[బలాదూర్]]'' సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Raraju review: Raraju (Telugu) Movie Review - fullhyd.com|url=http://movies.fullhyderabad.com/raraju/telugu/raraju-movie-reviews-1600-2.html?sort=negative|access-date=2014-03-20|publisher=Movies.fullhyderabad.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Reviews : Movie Reviews : Baladoor - Movie Review|url=http://www.telugucinema.com/c/publish/moviereviews/baladoor_moviereview.php|access-date=2014-03-20|publisher=Telugucinema.com}}&lt;/ref&gt; చాలా గ్యాప్ తర్వాత మళ్ళీ ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' సినిమా తీశాడు.

== సినిమాలు ==
* ''పూచుడవ'' (1997) (తమిళం)
* ''[[కలిసుందాం రా]]'' (2000) (తెలుగు)
* ''[[ప్రేమతో రా]]'' (2001) (తెలుగు)
* ''తవాసి'' (2001) (తమిళం)
* ''ఒండగోనా బా'' (2003) (కన్నడ)
* ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'' (2006) (తెలుగు)
* ''[[బలాదూర్]]'' (2008) (తెలుగు)
* ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' (2014) (తెలుగు)

== అవార్డులు ==

* [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] - [[కలిసుందాం రా|కలిసుందం రా]] (2000)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)|trans-title=A series of Nandi Award Winners (1964–2008)|url=http://ipr.ap.nic.in/New_Links/Film.pdf|access-date=21 August 2020|publisher=[[Andhra Pradesh (magazine)|Information &amp; Public Relations of Andhra Pradesh]]}}(in [[తెలుగు|Telugu]])&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{Reflist}}
[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కార విజేతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా దర్శకులు]]</text>
      <sha1>k006mfgmoq8lv1rltjh8lmuiyx4aaye</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606946</id>
      <parentid>3606945</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:30:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <comment>/* అవార్డులు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6410" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఉదయశంకర్
| image              = 
| image_size         = 
| caption            = 
| birth_name         = 
| birth_date         = 
| birth_place        = [[తమిళనాడు]]
| occupation         = [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]
| years_active       = 1996–ప్రస్తుతం
| spouse             = 
| website            = 
}}

'''ఉదయశంకర్''', [[తెలుగు]]-[[తమిళ భాష|తమిళ]]  [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]. 1997లో వచ్చిన ''పూచుడవ'' అనే తమిళ సినిమాకి తొలిసారిగా దర్శకత్వం వహించిన ఉదయశంకర్, 2000లో వచ్చిన ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమాతో తెలుగు సినిమారంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు, ఈ సినిమా తెలుగులో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ చలనచిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకుంది.&lt;ref name=&quot;47thawardPDF&quot;&gt;{{Cite web|title=47th National Film Awards|url=http://dff.nic.in/2011/47th_nff_2000.pdf|access-date=13 March 2012|publisher=[[Directorate of Film Festivals]]|format=PDF}}&lt;/ref&gt; ఉదయశంకర్ కు [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] కూడా వచ్చింది.

== కెరీర్ ==
1997లో [[అబ్బాస్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ''పూచూడవ'' సినిమాతో దర్శకుడిగా పరిచయమయ్యాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2012-08-08|title=Poochudava - Tamil Movie News and Reviews &amp;#124; Tamil Movie News and Reviews|url=http://tamilmovienow.com/?p=504|access-date=2014-03-20|publisher=Tamilmovienow.com}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత తెలుగులో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], సిమ్రాన్ జంటగా ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమా తీశాడు. 2001లో [[నరసింహ నాయుడు]] విడుదలయ్యేవరకు ఈ సినిమా, 70 సంవత్సరాలలో తెలుగు సినిమా చరిత్రలో అతిపెద్ద హిట్‌గా నిలిచింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=The Leading Celebrity Profile Site on the Net|url=http://www.celebritiesprofile.info/?redir=frame&amp;uid=www532963671fcae3.95209262|access-date=2014-03-20|publisher=celebritiesprofile.info}}&lt;/ref&gt;

తరువాత ''[[ప్రేమతో రా]]'' సినిమా తీశాడు. ఇది ఆశించినంత విజయం సాధించలేదు. తమిళంలో విజయకాంత్ తో ''తవసి'' సినిమా తీశాడు, ఈ సినిమా మిశ్రమ సమీక్షలను అందుకోవడంతోపాటు బాక్సాఫీస్ వద్ద మంచి విజయాన్ని సాధించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Welcome to|url=http://www.sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20031117135921/http://sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|archive-date=2003-11-17|access-date=2014-03-20|publisher=Sify.com}}&lt;/ref&gt; తెలుగులో [[తొట్టెంపూడి గోపీచంద్|తొట్టెంపూడి గోపీచంద్‌]] హీరోగా ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'', [[రవితేజ]] హీరోగా ''[[బలాదూర్]]'' సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Raraju review: Raraju (Telugu) Movie Review - fullhyd.com|url=http://movies.fullhyderabad.com/raraju/telugu/raraju-movie-reviews-1600-2.html?sort=negative|access-date=2014-03-20|publisher=Movies.fullhyderabad.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Reviews : Movie Reviews : Baladoor - Movie Review|url=http://www.telugucinema.com/c/publish/moviereviews/baladoor_moviereview.php|access-date=2014-03-20|publisher=Telugucinema.com}}&lt;/ref&gt; చాలా గ్యాప్ తర్వాత మళ్ళీ ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' సినిమా తీశాడు.

== సినిమాలు ==
* ''పూచుడవ'' (1997) (తమిళం)
* ''[[కలిసుందాం రా]]'' (2000) (తెలుగు)
* ''[[ప్రేమతో రా]]'' (2001) (తెలుగు)
* ''తవాసి'' (2001) (తమిళం)
* ''ఒండగోనా బా'' (2003) (కన్నడ)
* ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'' (2006) (తెలుగు)
* ''[[బలాదూర్]]'' (2008) (తెలుగు)
* ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' (2014) (తెలుగు)

== అవార్డులు ==
* [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] - [[కలిసుందాం రా|కలిసుందం రా]] (2000)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)|trans-title=A series of Nandi Award Winners (1964–2008)|url=http://ipr.ap.nic.in/New_Links/Film.pdf|access-date=21 August 2020|publisher=[[Andhra Pradesh (magazine)|Information &amp; Public Relations of Andhra Pradesh]]}}(in [[తెలుగు|Telugu]])&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{Reflist}}
[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కార విజేతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా దర్శకులు]]</text>
      <sha1>89qfb7p85uqzrdaa64ussgkp88vk36d</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606947</id>
      <parentid>3606946</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:30:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <comment>/* మూలాలు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6436" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఉదయశంకర్
| image              = 
| image_size         = 
| caption            = 
| birth_name         = 
| birth_date         = 
| birth_place        = [[తమిళనాడు]]
| occupation         = [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]
| years_active       = 1996–ప్రస్తుతం
| spouse             = 
| website            = 
}}

'''ఉదయశంకర్''', [[తెలుగు]]-[[తమిళ భాష|తమిళ]]  [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]. 1997లో వచ్చిన ''పూచుడవ'' అనే తమిళ సినిమాకి తొలిసారిగా దర్శకత్వం వహించిన ఉదయశంకర్, 2000లో వచ్చిన ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమాతో తెలుగు సినిమారంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు, ఈ సినిమా తెలుగులో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ చలనచిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకుంది.&lt;ref name=&quot;47thawardPDF&quot;&gt;{{Cite web|title=47th National Film Awards|url=http://dff.nic.in/2011/47th_nff_2000.pdf|access-date=13 March 2012|publisher=[[Directorate of Film Festivals]]|format=PDF}}&lt;/ref&gt; ఉదయశంకర్ కు [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] కూడా వచ్చింది.

== కెరీర్ ==
1997లో [[అబ్బాస్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ''పూచూడవ'' సినిమాతో దర్శకుడిగా పరిచయమయ్యాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2012-08-08|title=Poochudava - Tamil Movie News and Reviews &amp;#124; Tamil Movie News and Reviews|url=http://tamilmovienow.com/?p=504|access-date=2014-03-20|publisher=Tamilmovienow.com}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత తెలుగులో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], సిమ్రాన్ జంటగా ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమా తీశాడు. 2001లో [[నరసింహ నాయుడు]] విడుదలయ్యేవరకు ఈ సినిమా, 70 సంవత్సరాలలో తెలుగు సినిమా చరిత్రలో అతిపెద్ద హిట్‌గా నిలిచింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=The Leading Celebrity Profile Site on the Net|url=http://www.celebritiesprofile.info/?redir=frame&amp;uid=www532963671fcae3.95209262|access-date=2014-03-20|publisher=celebritiesprofile.info}}&lt;/ref&gt;

తరువాత ''[[ప్రేమతో రా]]'' సినిమా తీశాడు. ఇది ఆశించినంత విజయం సాధించలేదు. తమిళంలో విజయకాంత్ తో ''తవసి'' సినిమా తీశాడు, ఈ సినిమా మిశ్రమ సమీక్షలను అందుకోవడంతోపాటు బాక్సాఫీస్ వద్ద మంచి విజయాన్ని సాధించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Welcome to|url=http://www.sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20031117135921/http://sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|archive-date=2003-11-17|access-date=2014-03-20|publisher=Sify.com}}&lt;/ref&gt; తెలుగులో [[తొట్టెంపూడి గోపీచంద్|తొట్టెంపూడి గోపీచంద్‌]] హీరోగా ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'', [[రవితేజ]] హీరోగా ''[[బలాదూర్]]'' సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Raraju review: Raraju (Telugu) Movie Review - fullhyd.com|url=http://movies.fullhyderabad.com/raraju/telugu/raraju-movie-reviews-1600-2.html?sort=negative|access-date=2014-03-20|publisher=Movies.fullhyderabad.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Reviews : Movie Reviews : Baladoor - Movie Review|url=http://www.telugucinema.com/c/publish/moviereviews/baladoor_moviereview.php|access-date=2014-03-20|publisher=Telugucinema.com}}&lt;/ref&gt; చాలా గ్యాప్ తర్వాత మళ్ళీ ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' సినిమా తీశాడు.

== సినిమాలు ==
* ''పూచుడవ'' (1997) (తమిళం)
* ''[[కలిసుందాం రా]]'' (2000) (తెలుగు)
* ''[[ప్రేమతో రా]]'' (2001) (తెలుగు)
* ''తవాసి'' (2001) (తమిళం)
* ''ఒండగోనా బా'' (2003) (కన్నడ)
* ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'' (2006) (తెలుగు)
* ''[[బలాదూర్]]'' (2008) (తెలుగు)
* ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' (2014) (తెలుగు)

== అవార్డులు ==
* [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] - [[కలిసుందాం రా|కలిసుందం రా]] (2000)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)|trans-title=A series of Nandi Award Winners (1964–2008)|url=http://ipr.ap.nic.in/New_Links/Film.pdf|access-date=21 August 2020|publisher=[[Andhra Pradesh (magazine)|Information &amp; Public Relations of Andhra Pradesh]]}}(in [[తెలుగు|Telugu]])&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కార విజేతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా దర్శకులు]]</text>
      <sha1>qqpoc8nxpziy2rk5jyp2kr6wjuxa481</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606948</id>
      <parentid>3606947</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:31:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:తమిళ సినిమా దర్శకులు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6513" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఉదయశంకర్
| image              = 
| image_size         = 
| caption            = 
| birth_name         = 
| birth_date         = 
| birth_place        = [[తమిళనాడు]]
| occupation         = [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]
| years_active       = 1996–ప్రస్తుతం
| spouse             = 
| website            = 
}}

'''ఉదయశంకర్''', [[తెలుగు]]-[[తమిళ భాష|తమిళ]]  [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]. 1997లో వచ్చిన ''పూచుడవ'' అనే తమిళ సినిమాకి తొలిసారిగా దర్శకత్వం వహించిన ఉదయశంకర్, 2000లో వచ్చిన ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమాతో తెలుగు సినిమారంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు, ఈ సినిమా తెలుగులో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ చలనచిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకుంది.&lt;ref name=&quot;47thawardPDF&quot;&gt;{{Cite web|title=47th National Film Awards|url=http://dff.nic.in/2011/47th_nff_2000.pdf|access-date=13 March 2012|publisher=[[Directorate of Film Festivals]]|format=PDF}}&lt;/ref&gt; ఉదయశంకర్ కు [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] కూడా వచ్చింది.

== కెరీర్ ==
1997లో [[అబ్బాస్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ''పూచూడవ'' సినిమాతో దర్శకుడిగా పరిచయమయ్యాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2012-08-08|title=Poochudava - Tamil Movie News and Reviews &amp;#124; Tamil Movie News and Reviews|url=http://tamilmovienow.com/?p=504|access-date=2014-03-20|publisher=Tamilmovienow.com}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత తెలుగులో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], సిమ్రాన్ జంటగా ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమా తీశాడు. 2001లో [[నరసింహ నాయుడు]] విడుదలయ్యేవరకు ఈ సినిమా, 70 సంవత్సరాలలో తెలుగు సినిమా చరిత్రలో అతిపెద్ద హిట్‌గా నిలిచింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=The Leading Celebrity Profile Site on the Net|url=http://www.celebritiesprofile.info/?redir=frame&amp;uid=www532963671fcae3.95209262|access-date=2014-03-20|publisher=celebritiesprofile.info}}&lt;/ref&gt;

తరువాత ''[[ప్రేమతో రా]]'' సినిమా తీశాడు. ఇది ఆశించినంత విజయం సాధించలేదు. తమిళంలో విజయకాంత్ తో ''తవసి'' సినిమా తీశాడు, ఈ సినిమా మిశ్రమ సమీక్షలను అందుకోవడంతోపాటు బాక్సాఫీస్ వద్ద మంచి విజయాన్ని సాధించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Welcome to|url=http://www.sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20031117135921/http://sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|archive-date=2003-11-17|access-date=2014-03-20|publisher=Sify.com}}&lt;/ref&gt; తెలుగులో [[తొట్టెంపూడి గోపీచంద్|తొట్టెంపూడి గోపీచంద్‌]] హీరోగా ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'', [[రవితేజ]] హీరోగా ''[[బలాదూర్]]'' సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Raraju review: Raraju (Telugu) Movie Review - fullhyd.com|url=http://movies.fullhyderabad.com/raraju/telugu/raraju-movie-reviews-1600-2.html?sort=negative|access-date=2014-03-20|publisher=Movies.fullhyderabad.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Reviews : Movie Reviews : Baladoor - Movie Review|url=http://www.telugucinema.com/c/publish/moviereviews/baladoor_moviereview.php|access-date=2014-03-20|publisher=Telugucinema.com}}&lt;/ref&gt; చాలా గ్యాప్ తర్వాత మళ్ళీ ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' సినిమా తీశాడు.

== సినిమాలు ==
* ''పూచుడవ'' (1997) (తమిళం)
* ''[[కలిసుందాం రా]]'' (2000) (తెలుగు)
* ''[[ప్రేమతో రా]]'' (2001) (తెలుగు)
* ''తవాసి'' (2001) (తమిళం)
* ''ఒండగోనా బా'' (2003) (కన్నడ)
* ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'' (2006) (తెలుగు)
* ''[[బలాదూర్]]'' (2008) (తెలుగు)
* ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' (2014) (తెలుగు)

== అవార్డులు ==
* [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] - [[కలిసుందాం రా|కలిసుందం రా]] (2000)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)|trans-title=A series of Nandi Award Winners (1964–2008)|url=http://ipr.ap.nic.in/New_Links/Film.pdf|access-date=21 August 2020|publisher=[[Andhra Pradesh (magazine)|Information &amp; Public Relations of Andhra Pradesh]]}}(in [[తెలుగు|Telugu]])&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కార విజేతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా దర్శకులు]]</text>
      <sha1>f58i02pxtsqq7992fzbivxtgkldjbtb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606949</id>
      <parentid>3606948</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:31:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:కన్నడ సినిమా దర్శకులు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6593" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఉదయశంకర్
| image              = 
| image_size         = 
| caption            = 
| birth_name         = 
| birth_date         = 
| birth_place        = [[తమిళనాడు]]
| occupation         = [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]
| years_active       = 1996–ప్రస్తుతం
| spouse             = 
| website            = 
}}

'''ఉదయశంకర్''', [[తెలుగు]]-[[తమిళ భాష|తమిళ]]  [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]. 1997లో వచ్చిన ''పూచుడవ'' అనే తమిళ సినిమాకి తొలిసారిగా దర్శకత్వం వహించిన ఉదయశంకర్, 2000లో వచ్చిన ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమాతో తెలుగు సినిమారంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు, ఈ సినిమా తెలుగులో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ చలనచిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకుంది.&lt;ref name=&quot;47thawardPDF&quot;&gt;{{Cite web|title=47th National Film Awards|url=http://dff.nic.in/2011/47th_nff_2000.pdf|access-date=13 March 2012|publisher=[[Directorate of Film Festivals]]|format=PDF}}&lt;/ref&gt; ఉదయశంకర్ కు [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] కూడా వచ్చింది.

== కెరీర్ ==
1997లో [[అబ్బాస్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ''పూచూడవ'' సినిమాతో దర్శకుడిగా పరిచయమయ్యాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2012-08-08|title=Poochudava - Tamil Movie News and Reviews &amp;#124; Tamil Movie News and Reviews|url=http://tamilmovienow.com/?p=504|access-date=2014-03-20|publisher=Tamilmovienow.com}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత తెలుగులో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], సిమ్రాన్ జంటగా ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమా తీశాడు. 2001లో [[నరసింహ నాయుడు]] విడుదలయ్యేవరకు ఈ సినిమా, 70 సంవత్సరాలలో తెలుగు సినిమా చరిత్రలో అతిపెద్ద హిట్‌గా నిలిచింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=The Leading Celebrity Profile Site on the Net|url=http://www.celebritiesprofile.info/?redir=frame&amp;uid=www532963671fcae3.95209262|access-date=2014-03-20|publisher=celebritiesprofile.info}}&lt;/ref&gt;

తరువాత ''[[ప్రేమతో రా]]'' సినిమా తీశాడు. ఇది ఆశించినంత విజయం సాధించలేదు. తమిళంలో విజయకాంత్ తో ''తవసి'' సినిమా తీశాడు, ఈ సినిమా మిశ్రమ సమీక్షలను అందుకోవడంతోపాటు బాక్సాఫీస్ వద్ద మంచి విజయాన్ని సాధించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Welcome to|url=http://www.sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20031117135921/http://sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|archive-date=2003-11-17|access-date=2014-03-20|publisher=Sify.com}}&lt;/ref&gt; తెలుగులో [[తొట్టెంపూడి గోపీచంద్|తొట్టెంపూడి గోపీచంద్‌]] హీరోగా ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'', [[రవితేజ]] హీరోగా ''[[బలాదూర్]]'' సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Raraju review: Raraju (Telugu) Movie Review - fullhyd.com|url=http://movies.fullhyderabad.com/raraju/telugu/raraju-movie-reviews-1600-2.html?sort=negative|access-date=2014-03-20|publisher=Movies.fullhyderabad.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Reviews : Movie Reviews : Baladoor - Movie Review|url=http://www.telugucinema.com/c/publish/moviereviews/baladoor_moviereview.php|access-date=2014-03-20|publisher=Telugucinema.com}}&lt;/ref&gt; చాలా గ్యాప్ తర్వాత మళ్ళీ ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' సినిమా తీశాడు.

== సినిమాలు ==
* ''పూచుడవ'' (1997) (తమిళం)
* ''[[కలిసుందాం రా]]'' (2000) (తెలుగు)
* ''[[ప్రేమతో రా]]'' (2001) (తెలుగు)
* ''తవాసి'' (2001) (తమిళం)
* ''ఒండగోనా బా'' (2003) (కన్నడ)
* ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'' (2006) (తెలుగు)
* ''[[బలాదూర్]]'' (2008) (తెలుగు)
* ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' (2014) (తెలుగు)

== అవార్డులు ==
* [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] - [[కలిసుందాం రా|కలిసుందం రా]] (2000)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)|trans-title=A series of Nandi Award Winners (1964–2008)|url=http://ipr.ap.nic.in/New_Links/Film.pdf|access-date=21 August 2020|publisher=[[Andhra Pradesh (magazine)|Information &amp; Public Relations of Andhra Pradesh]]}}(in [[తెలుగు|Telugu]])&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కార విజేతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:కన్నడ సినిమా దర్శకులు]]</text>
      <sha1>rvaws5pvd4p2eqoztc9s7ubto320u5j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606952</id>
      <parentid>3606949</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:32:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:తమిళ రచయితలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6648" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఉదయశంకర్
| image              = 
| image_size         = 
| caption            = 
| birth_name         = 
| birth_date         = 
| birth_place        = [[తమిళనాడు]]
| occupation         = [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]
| years_active       = 1996–ప్రస్తుతం
| spouse             = 
| website            = 
}}

'''ఉదయశంకర్''', [[తెలుగు]]-[[తమిళ భాష|తమిళ]]  [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]. 1997లో వచ్చిన ''పూచుడవ'' అనే తమిళ సినిమాకి తొలిసారిగా దర్శకత్వం వహించిన ఉదయశంకర్, 2000లో వచ్చిన ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమాతో తెలుగు సినిమారంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు, ఈ సినిమా తెలుగులో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ చలనచిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకుంది.&lt;ref name=&quot;47thawardPDF&quot;&gt;{{Cite web|title=47th National Film Awards|url=http://dff.nic.in/2011/47th_nff_2000.pdf|access-date=13 March 2012|publisher=[[Directorate of Film Festivals]]|format=PDF}}&lt;/ref&gt; ఉదయశంకర్ కు [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] కూడా వచ్చింది.

== కెరీర్ ==
1997లో [[అబ్బాస్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ''పూచూడవ'' సినిమాతో దర్శకుడిగా పరిచయమయ్యాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2012-08-08|title=Poochudava - Tamil Movie News and Reviews &amp;#124; Tamil Movie News and Reviews|url=http://tamilmovienow.com/?p=504|access-date=2014-03-20|publisher=Tamilmovienow.com}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత తెలుగులో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], సిమ్రాన్ జంటగా ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమా తీశాడు. 2001లో [[నరసింహ నాయుడు]] విడుదలయ్యేవరకు ఈ సినిమా, 70 సంవత్సరాలలో తెలుగు సినిమా చరిత్రలో అతిపెద్ద హిట్‌గా నిలిచింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=The Leading Celebrity Profile Site on the Net|url=http://www.celebritiesprofile.info/?redir=frame&amp;uid=www532963671fcae3.95209262|access-date=2014-03-20|publisher=celebritiesprofile.info}}&lt;/ref&gt;

తరువాత ''[[ప్రేమతో రా]]'' సినిమా తీశాడు. ఇది ఆశించినంత విజయం సాధించలేదు. తమిళంలో విజయకాంత్ తో ''తవసి'' సినిమా తీశాడు, ఈ సినిమా మిశ్రమ సమీక్షలను అందుకోవడంతోపాటు బాక్సాఫీస్ వద్ద మంచి విజయాన్ని సాధించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Welcome to|url=http://www.sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20031117135921/http://sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|archive-date=2003-11-17|access-date=2014-03-20|publisher=Sify.com}}&lt;/ref&gt; తెలుగులో [[తొట్టెంపూడి గోపీచంద్|తొట్టెంపూడి గోపీచంద్‌]] హీరోగా ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'', [[రవితేజ]] హీరోగా ''[[బలాదూర్]]'' సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Raraju review: Raraju (Telugu) Movie Review - fullhyd.com|url=http://movies.fullhyderabad.com/raraju/telugu/raraju-movie-reviews-1600-2.html?sort=negative|access-date=2014-03-20|publisher=Movies.fullhyderabad.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Reviews : Movie Reviews : Baladoor - Movie Review|url=http://www.telugucinema.com/c/publish/moviereviews/baladoor_moviereview.php|access-date=2014-03-20|publisher=Telugucinema.com}}&lt;/ref&gt; చాలా గ్యాప్ తర్వాత మళ్ళీ ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' సినిమా తీశాడు.

== సినిమాలు ==
* ''పూచుడవ'' (1997) (తమిళం)
* ''[[కలిసుందాం రా]]'' (2000) (తెలుగు)
* ''[[ప్రేమతో రా]]'' (2001) (తెలుగు)
* ''తవాసి'' (2001) (తమిళం)
* ''ఒండగోనా బా'' (2003) (కన్నడ)
* ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'' (2006) (తెలుగు)
* ''[[బలాదూర్]]'' (2008) (తెలుగు)
* ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' (2014) (తెలుగు)

== అవార్డులు ==
* [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] - [[కలిసుందాం రా|కలిసుందం రా]] (2000)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)|trans-title=A series of Nandi Award Winners (1964–2008)|url=http://ipr.ap.nic.in/New_Links/Film.pdf|access-date=21 August 2020|publisher=[[Andhra Pradesh (magazine)|Information &amp; Public Relations of Andhra Pradesh]]}}(in [[తెలుగు|Telugu]])&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కార విజేతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:కన్నడ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ రచయితలు]]</text>
      <sha1>n340zrkxwbzfxi85pimphbc0axliw8z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606953</id>
      <parentid>3606952</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:33:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:తమిళ సినిమా కథా రచయితలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6732" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఉదయశంకర్
| image              = 
| image_size         = 
| caption            = 
| birth_name         = 
| birth_date         = 
| birth_place        = [[తమిళనాడు]]
| occupation         = [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]
| years_active       = 1996–ప్రస్తుతం
| spouse             = 
| website            = 
}}

'''ఉదయశంకర్''', [[తెలుగు]]-[[తమిళ భాష|తమిళ]]  [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]. 1997లో వచ్చిన ''పూచుడవ'' అనే తమిళ సినిమాకి తొలిసారిగా దర్శకత్వం వహించిన ఉదయశంకర్, 2000లో వచ్చిన ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమాతో తెలుగు సినిమారంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు, ఈ సినిమా తెలుగులో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ చలనచిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకుంది.&lt;ref name=&quot;47thawardPDF&quot;&gt;{{Cite web|title=47th National Film Awards|url=http://dff.nic.in/2011/47th_nff_2000.pdf|access-date=13 March 2012|publisher=[[Directorate of Film Festivals]]|format=PDF}}&lt;/ref&gt; ఉదయశంకర్ కు [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] కూడా వచ్చింది.

== కెరీర్ ==
1997లో [[అబ్బాస్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ''పూచూడవ'' సినిమాతో దర్శకుడిగా పరిచయమయ్యాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2012-08-08|title=Poochudava - Tamil Movie News and Reviews &amp;#124; Tamil Movie News and Reviews|url=http://tamilmovienow.com/?p=504|access-date=2014-03-20|publisher=Tamilmovienow.com}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత తెలుగులో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], సిమ్రాన్ జంటగా ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమా తీశాడు. 2001లో [[నరసింహ నాయుడు]] విడుదలయ్యేవరకు ఈ సినిమా, 70 సంవత్సరాలలో తెలుగు సినిమా చరిత్రలో అతిపెద్ద హిట్‌గా నిలిచింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=The Leading Celebrity Profile Site on the Net|url=http://www.celebritiesprofile.info/?redir=frame&amp;uid=www532963671fcae3.95209262|access-date=2014-03-20|publisher=celebritiesprofile.info}}&lt;/ref&gt;

తరువాత ''[[ప్రేమతో రా]]'' సినిమా తీశాడు. ఇది ఆశించినంత విజయం సాధించలేదు. తమిళంలో విజయకాంత్ తో ''తవసి'' సినిమా తీశాడు, ఈ సినిమా మిశ్రమ సమీక్షలను అందుకోవడంతోపాటు బాక్సాఫీస్ వద్ద మంచి విజయాన్ని సాధించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Welcome to|url=http://www.sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20031117135921/http://sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|archive-date=2003-11-17|access-date=2014-03-20|publisher=Sify.com}}&lt;/ref&gt; తెలుగులో [[తొట్టెంపూడి గోపీచంద్|తొట్టెంపూడి గోపీచంద్‌]] హీరోగా ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'', [[రవితేజ]] హీరోగా ''[[బలాదూర్]]'' సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Raraju review: Raraju (Telugu) Movie Review - fullhyd.com|url=http://movies.fullhyderabad.com/raraju/telugu/raraju-movie-reviews-1600-2.html?sort=negative|access-date=2014-03-20|publisher=Movies.fullhyderabad.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Reviews : Movie Reviews : Baladoor - Movie Review|url=http://www.telugucinema.com/c/publish/moviereviews/baladoor_moviereview.php|access-date=2014-03-20|publisher=Telugucinema.com}}&lt;/ref&gt; చాలా గ్యాప్ తర్వాత మళ్ళీ ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' సినిమా తీశాడు.

== సినిమాలు ==
* ''పూచుడవ'' (1997) (తమిళం)
* ''[[కలిసుందాం రా]]'' (2000) (తెలుగు)
* ''[[ప్రేమతో రా]]'' (2001) (తెలుగు)
* ''తవాసి'' (2001) (తమిళం)
* ''ఒండగోనా బా'' (2003) (కన్నడ)
* ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'' (2006) (తెలుగు)
* ''[[బలాదూర్]]'' (2008) (తెలుగు)
* ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' (2014) (తెలుగు)

== అవార్డులు ==
* [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] - [[కలిసుందాం రా|కలిసుందం రా]] (2000)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)|trans-title=A series of Nandi Award Winners (1964–2008)|url=http://ipr.ap.nic.in/New_Links/Film.pdf|access-date=21 August 2020|publisher=[[Andhra Pradesh (magazine)|Information &amp; Public Relations of Andhra Pradesh]]}}(in [[తెలుగు|Telugu]])&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కార విజేతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:కన్నడ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ రచయితలు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా కథా రచయితలు]]</text>
      <sha1>e8nj4noopa7o7j3t632oq62elcb63pu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606954</id>
      <parentid>3606953</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:33:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:తమిళనాడు వ్యక్తులు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6805" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఉదయశంకర్
| image              = 
| image_size         = 
| caption            = 
| birth_name         = 
| birth_date         = 
| birth_place        = [[తమిళనాడు]]
| occupation         = [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]
| years_active       = 1996–ప్రస్తుతం
| spouse             = 
| website            = 
}}

'''ఉదయశంకర్''', [[తెలుగు]]-[[తమిళ భాష|తమిళ]]  [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]. 1997లో వచ్చిన ''పూచుడవ'' అనే తమిళ సినిమాకి తొలిసారిగా దర్శకత్వం వహించిన ఉదయశంకర్, 2000లో వచ్చిన ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమాతో తెలుగు సినిమారంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు, ఈ సినిమా తెలుగులో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ చలనచిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకుంది.&lt;ref name=&quot;47thawardPDF&quot;&gt;{{Cite web|title=47th National Film Awards|url=http://dff.nic.in/2011/47th_nff_2000.pdf|access-date=13 March 2012|publisher=[[Directorate of Film Festivals]]|format=PDF}}&lt;/ref&gt; ఉదయశంకర్ కు [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] కూడా వచ్చింది.

== కెరీర్ ==
1997లో [[అబ్బాస్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ''పూచూడవ'' సినిమాతో దర్శకుడిగా పరిచయమయ్యాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2012-08-08|title=Poochudava - Tamil Movie News and Reviews &amp;#124; Tamil Movie News and Reviews|url=http://tamilmovienow.com/?p=504|access-date=2014-03-20|publisher=Tamilmovienow.com}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత తెలుగులో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], సిమ్రాన్ జంటగా ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమా తీశాడు. 2001లో [[నరసింహ నాయుడు]] విడుదలయ్యేవరకు ఈ సినిమా, 70 సంవత్సరాలలో తెలుగు సినిమా చరిత్రలో అతిపెద్ద హిట్‌గా నిలిచింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=The Leading Celebrity Profile Site on the Net|url=http://www.celebritiesprofile.info/?redir=frame&amp;uid=www532963671fcae3.95209262|access-date=2014-03-20|publisher=celebritiesprofile.info}}&lt;/ref&gt;

తరువాత ''[[ప్రేమతో రా]]'' సినిమా తీశాడు. ఇది ఆశించినంత విజయం సాధించలేదు. తమిళంలో విజయకాంత్ తో ''తవసి'' సినిమా తీశాడు, ఈ సినిమా మిశ్రమ సమీక్షలను అందుకోవడంతోపాటు బాక్సాఫీస్ వద్ద మంచి విజయాన్ని సాధించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Welcome to|url=http://www.sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20031117135921/http://sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|archive-date=2003-11-17|access-date=2014-03-20|publisher=Sify.com}}&lt;/ref&gt; తెలుగులో [[తొట్టెంపూడి గోపీచంద్|తొట్టెంపూడి గోపీచంద్‌]] హీరోగా ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'', [[రవితేజ]] హీరోగా ''[[బలాదూర్]]'' సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Raraju review: Raraju (Telugu) Movie Review - fullhyd.com|url=http://movies.fullhyderabad.com/raraju/telugu/raraju-movie-reviews-1600-2.html?sort=negative|access-date=2014-03-20|publisher=Movies.fullhyderabad.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Reviews : Movie Reviews : Baladoor - Movie Review|url=http://www.telugucinema.com/c/publish/moviereviews/baladoor_moviereview.php|access-date=2014-03-20|publisher=Telugucinema.com}}&lt;/ref&gt; చాలా గ్యాప్ తర్వాత మళ్ళీ ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' సినిమా తీశాడు.

== సినిమాలు ==
* ''పూచుడవ'' (1997) (తమిళం)
* ''[[కలిసుందాం రా]]'' (2000) (తెలుగు)
* ''[[ప్రేమతో రా]]'' (2001) (తెలుగు)
* ''తవాసి'' (2001) (తమిళం)
* ''ఒండగోనా బా'' (2003) (కన్నడ)
* ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'' (2006) (తెలుగు)
* ''[[బలాదూర్]]'' (2008) (తెలుగు)
* ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' (2014) (తెలుగు)

== అవార్డులు ==
* [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] - [[కలిసుందాం రా|కలిసుందం రా]] (2000)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)|trans-title=A series of Nandi Award Winners (1964–2008)|url=http://ipr.ap.nic.in/New_Links/Film.pdf|access-date=21 August 2020|publisher=[[Andhra Pradesh (magazine)|Information &amp; Public Relations of Andhra Pradesh]]}}(in [[తెలుగు|Telugu]])&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కార విజేతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:కన్నడ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ రచయితలు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా కథా రచయితలు]]
[[వర్గం:తమిళనాడు వ్యక్తులు]]</text>
      <sha1>43rmwcpqgzaidyhk5fjvgckxn30hakb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606955</id>
      <parentid>3606954</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:34:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[వర్గం:తెలుగు సినిమా రచయితలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి)</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6885" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఉదయశంకర్
| image              = 
| image_size         = 
| caption            = 
| birth_name         = 
| birth_date         = 
| birth_place        = [[తమిళనాడు]]
| occupation         = [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]
| years_active       = 1996–ప్రస్తుతం
| spouse             = 
| website            = 
}}

'''ఉదయశంకర్''', [[తెలుగు]]-[[తమిళ భాష|తమిళ]]  [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]. 1997లో వచ్చిన ''పూచుడవ'' అనే తమిళ సినిమాకి తొలిసారిగా దర్శకత్వం వహించిన ఉదయశంకర్, 2000లో వచ్చిన ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమాతో తెలుగు సినిమారంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు, ఈ సినిమా తెలుగులో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ చలనచిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకుంది.&lt;ref name=&quot;47thawardPDF&quot;&gt;{{Cite web|title=47th National Film Awards|url=http://dff.nic.in/2011/47th_nff_2000.pdf|access-date=13 March 2012|publisher=[[Directorate of Film Festivals]]|format=PDF}}&lt;/ref&gt; ఉదయశంకర్ కు [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] కూడా వచ్చింది.

== కెరీర్ ==
1997లో [[అబ్బాస్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ''పూచూడవ'' సినిమాతో దర్శకుడిగా పరిచయమయ్యాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2012-08-08|title=Poochudava - Tamil Movie News and Reviews &amp;#124; Tamil Movie News and Reviews|url=http://tamilmovienow.com/?p=504|access-date=2014-03-20|publisher=Tamilmovienow.com}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత తెలుగులో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], సిమ్రాన్ జంటగా ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమా తీశాడు. 2001లో [[నరసింహ నాయుడు]] విడుదలయ్యేవరకు ఈ సినిమా, 70 సంవత్సరాలలో తెలుగు సినిమా చరిత్రలో అతిపెద్ద హిట్‌గా నిలిచింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=The Leading Celebrity Profile Site on the Net|url=http://www.celebritiesprofile.info/?redir=frame&amp;uid=www532963671fcae3.95209262|access-date=2014-03-20|publisher=celebritiesprofile.info}}&lt;/ref&gt;

తరువాత ''[[ప్రేమతో రా]]'' సినిమా తీశాడు. ఇది ఆశించినంత విజయం సాధించలేదు. తమిళంలో విజయకాంత్ తో ''తవసి'' సినిమా తీశాడు, ఈ సినిమా మిశ్రమ సమీక్షలను అందుకోవడంతోపాటు బాక్సాఫీస్ వద్ద మంచి విజయాన్ని సాధించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Welcome to|url=http://www.sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20031117135921/http://sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|archive-date=2003-11-17|access-date=2014-03-20|publisher=Sify.com}}&lt;/ref&gt; తెలుగులో [[తొట్టెంపూడి గోపీచంద్|తొట్టెంపూడి గోపీచంద్‌]] హీరోగా ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'', [[రవితేజ]] హీరోగా ''[[బలాదూర్]]'' సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Raraju review: Raraju (Telugu) Movie Review - fullhyd.com|url=http://movies.fullhyderabad.com/raraju/telugu/raraju-movie-reviews-1600-2.html?sort=negative|access-date=2014-03-20|publisher=Movies.fullhyderabad.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Reviews : Movie Reviews : Baladoor - Movie Review|url=http://www.telugucinema.com/c/publish/moviereviews/baladoor_moviereview.php|access-date=2014-03-20|publisher=Telugucinema.com}}&lt;/ref&gt; చాలా గ్యాప్ తర్వాత మళ్ళీ ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' సినిమా తీశాడు.

== సినిమాలు ==
* ''పూచుడవ'' (1997) (తమిళం)
* ''[[కలిసుందాం రా]]'' (2000) (తెలుగు)
* ''[[ప్రేమతో రా]]'' (2001) (తెలుగు)
* ''తవాసి'' (2001) (తమిళం)
* ''ఒండగోనా బా'' (2003) (కన్నడ)
* ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'' (2006) (తెలుగు)
* ''[[బలాదూర్]]'' (2008) (తెలుగు)
* ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' (2014) (తెలుగు)

== అవార్డులు ==
* [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] - [[కలిసుందాం రా|కలిసుందం రా]] (2000)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)|trans-title=A series of Nandi Award Winners (1964–2008)|url=http://ipr.ap.nic.in/New_Links/Film.pdf|access-date=21 August 2020|publisher=[[Andhra Pradesh (magazine)|Information &amp; Public Relations of Andhra Pradesh]]}}(in [[తెలుగు|Telugu]])&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కార విజేతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:కన్నడ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ రచయితలు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా కథా రచయితలు]]
[[వర్గం:తమిళనాడు వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా రచయితలు]]</text>
      <sha1>t8b0pkwybt6usb70evneiqjpbhcdnnx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606956</id>
      <parentid>3606955</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:35:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6844" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఉదయశంకర్
| image              = 
| image_size         = 
| caption            = 
| birth_name         = 
| birth_date         = 
| birth_place        = [[తమిళనాడు]]
| occupation         = [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]
| years_active       = 1996–ప్రస్తుతం
| spouse             = 
| website            = 
}}

'''ఉదయశంకర్''', [[తెలుగు]]-[[తమిళ భాష|తమిళ]]  [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]. 1997లో వచ్చిన ''పూచుడవ'' అనే తమిళ సినిమాకి తొలిసారిగా దర్శకత్వం వహించిన ఉదయశంకర్, 2000లో వచ్చిన ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమాతో తెలుగు సినిమారంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు, ఈ సినిమా తెలుగులో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ చలనచిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకుంది.&lt;ref name=&quot;47thawardPDF&quot;&gt;{{Cite web|title=47th National Film Awards|url=http://dff.nic.in/2011/47th_nff_2000.pdf|access-date=2022-07-24|publisher=Directorate of Film Festivals|format=PDF}}&lt;/ref&gt; ఉదయశంకర్ కు [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] కూడా వచ్చింది.

== కెరీర్ ==
1997లో [[అబ్బాస్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ''పూచూడవ'' సినిమాతో దర్శకుడిగా పరిచయమయ్యాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2012-08-08|title=Poochudava - Tamil Movie News and Reviews &amp;#124; Tamil Movie News and Reviews|url=http://tamilmovienow.com/?p=504|access-date=2022-07-24|publisher=Tamilmovienow.com}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత తెలుగులో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], సిమ్రాన్ జంటగా ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమా తీశాడు. 2001లో [[నరసింహ నాయుడు]] విడుదలయ్యేవరకు ఈ సినిమా, 70 సంవత్సరాలలో తెలుగు సినిమా చరిత్రలో అతిపెద్ద హిట్‌గా నిలిచింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=The Leading Celebrity Profile Site on the Net|url=http://www.celebritiesprofile.info/?redir=frame&amp;uid=www532963671fcae3.95209262|access-date=2022-07-24|publisher=celebritiesprofile.info}}&lt;/ref&gt;

తరువాత ''[[ప్రేమతో రా]]'' సినిమా తీశాడు. ఇది ఆశించినంత విజయం సాధించలేదు. తమిళంలో విజయకాంత్ తో ''తవసి'' సినిమా తీశాడు, ఈ సినిమా మిశ్రమ సమీక్షలను అందుకోవడంతోపాటు బాక్సాఫీస్ వద్ద మంచి విజయాన్ని సాధించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Welcome to|url=http://www.sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20031117135921/http://sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|archive-date=2003-11-17|access-date=2022-07-24|publisher=Sify.com}}&lt;/ref&gt; తెలుగులో [[తొట్టెంపూడి గోపీచంద్|తొట్టెంపూడి గోపీచంద్‌]] హీరోగా ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'', [[రవితేజ]] హీరోగా ''[[బలాదూర్]]'' సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Raraju review: Raraju (Telugu) Movie Review - fullhyd.com|url=http://movies.fullhyderabad.com/raraju/telugu/raraju-movie-reviews-1600-2.html?sort=negative|access-date=2022-07-24|publisher=Movies.fullhyderabad.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Reviews : Movie Reviews : Baladoor - Movie Review|url=http://www.telugucinema.com/c/publish/moviereviews/baladoor_moviereview.php|access-date=2022-07-24|publisher=Telugucinema.com}}&lt;/ref&gt; చాలా గ్యాప్ తర్వాత మళ్ళీ ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' సినిమా తీశాడు.

== సినిమాలు ==
* ''పూచుడవ'' (1997) (తమిళం)
* ''[[కలిసుందాం రా]]'' (2000) (తెలుగు)
* ''[[ప్రేమతో రా]]'' (2001) (తెలుగు)
* ''తవాసి'' (2001) (తమిళం)
* ''ఒండగోనా బా'' (2003) (కన్నడ)
* ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'' (2006) (తెలుగు)
* ''[[బలాదూర్]]'' (2008) (తెలుగు)
* ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' (2014) (తెలుగు)

== అవార్డులు ==
* [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] - [[కలిసుందాం రా|కలిసుందం రా]] (2000)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)|trans-title=A series of Nandi Award Winners (1964–2008)|url=http://ipr.ap.nic.in/New_Links/Film.pdf|access-date=2022-07-24|publisher=Information &amp; Public Relations of Andhra Pradesh}}(in [[తెలుగు|Telugu]])&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కార విజేతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:కన్నడ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ రచయితలు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా కథా రచయితలు]]
[[వర్గం:తమిళనాడు వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా రచయితలు]]</text>
      <sha1>crsspadbx46vmlx5b1w88ws06e2ylcn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606958</id>
      <parentid>3606956</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:43:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6780" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఉదయశంకర్
| image              = 
| image_size         = 
| caption            = 
| birth_name         = 
| birth_date         = 
| birth_place        = [[తమిళనాడు]]
| occupation         = [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]
| years_active       = 1996–ప్రస్తుతం
| spouse             = 
| website            = 
}}

'''ఉదయశంకర్''', [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]. 1997లో వచ్చిన ''పూచుడవ'' అనే తమిళ సినిమాకి తొలిసారిగా దర్శకత్వం వహించిన ఉదయశంకర్, 2000లో వచ్చిన ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమాతో తెలుగు సినిమారంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు, ఈ సినిమా తెలుగులో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ చలనచిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకుంది.&lt;ref name=&quot;47thawardPDF&quot;&gt;{{Cite web|title=47th National Film Awards|url=http://dff.nic.in/2011/47th_nff_2000.pdf|access-date=2022-07-24|publisher=Directorate of Film Festivals|format=PDF}}&lt;/ref&gt; ఉదయశంకర్ కు [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] కూడా వచ్చింది.

== కెరీర్ ==
1997లో [[అబ్బాస్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ''పూచూడవ'' సినిమాతో దర్శకుడిగా పరిచయమయ్యాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2012-08-08|title=Poochudava - Tamil Movie News and Reviews &amp;#124; Tamil Movie News and Reviews|url=http://tamilmovienow.com/?p=504|access-date=2022-07-24|publisher=Tamilmovienow.com}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత తెలుగులో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], సిమ్రాన్ జంటగా ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమా తీశాడు. 2001లో [[నరసింహ నాయుడు]] విడుదలయ్యేవరకు ఈ సినిమా, 70 సంవత్సరాలలో తెలుగు సినిమా చరిత్రలో అతిపెద్ద హిట్‌గా నిలిచింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=The Leading Celebrity Profile Site on the Net|url=http://www.celebritiesprofile.info/?redir=frame&amp;uid=www532963671fcae3.95209262|access-date=2022-07-24|publisher=celebritiesprofile.info}}&lt;/ref&gt;

తరువాత ''[[ప్రేమతో రా]]'' సినిమా తీశాడు. ఇది ఆశించినంత విజయం సాధించలేదు. తమిళంలో విజయకాంత్ తో ''తవసి'' సినిమా తీశాడు, ఈ సినిమా మిశ్రమ సమీక్షలను అందుకోవడంతోపాటు బాక్సాఫీస్ వద్ద మంచి విజయాన్ని సాధించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Welcome to|url=http://www.sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20031117135921/http://sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|archive-date=2003-11-17|access-date=2022-07-24|publisher=Sify.com}}&lt;/ref&gt; తెలుగులో [[తొట్టెంపూడి గోపీచంద్|తొట్టెంపూడి గోపీచంద్‌]] హీరోగా ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'', [[రవితేజ]] హీరోగా ''[[బలాదూర్]]'' సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Raraju review: Raraju (Telugu) Movie Review - fullhyd.com|url=http://movies.fullhyderabad.com/raraju/telugu/raraju-movie-reviews-1600-2.html?sort=negative|access-date=2022-07-24|publisher=Movies.fullhyderabad.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Reviews : Movie Reviews : Baladoor - Movie Review|url=http://www.telugucinema.com/c/publish/moviereviews/baladoor_moviereview.php|access-date=2022-07-24|publisher=Telugucinema.com}}&lt;/ref&gt; చాలా గ్యాప్ తర్వాత మళ్ళీ ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' సినిమా తీశాడు.

== సినిమాలు ==
* ''పూచుడవ'' (1997) (తమిళం)
* ''[[కలిసుందాం రా]]'' (2000) (తెలుగు)
* ''[[ప్రేమతో రా]]'' (2001) (తెలుగు)
* ''తవాసి'' (2001) (తమిళం)
* ''ఒండగోనా బా'' (2003) (కన్నడ)
* ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'' (2006) (తెలుగు)
* ''[[బలాదూర్]]'' (2008) (తెలుగు)
* ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' (2014) (తెలుగు)

== అవార్డులు ==
* [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] - [[కలిసుందాం రా|కలిసుందం రా]] (2000)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)|trans-title=A series of Nandi Award Winners (1964–2008)|url=http://ipr.ap.nic.in/New_Links/Film.pdf|access-date=2022-07-24|publisher=Information &amp; Public Relations of Andhra Pradesh}}(in [[తెలుగు|Telugu]])&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కార విజేతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:కన్నడ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ రచయితలు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా కథా రచయితలు]]
[[వర్గం:తమిళనాడు వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా రచయితలు]]</text>
      <sha1>39iyxcjaqfduj66kqk41eexyn1tyodj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606960</id>
      <parentid>3606958</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:45:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;సమాచారపెట్టెలో బొమ్మను చేర్చి మెరుగుపరచాను&quot; #WPWPTE, #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6819" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఉదయశంకర్
| image              = Udayasankar.jpg
| image_size         = 
| caption            = ఉదయశంకర్
| birth_name         = 
| birth_date         = 
| birth_place        = [[తమిళనాడు]]
| occupation         = [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]
| years_active       = 1996–ప్రస్తుతం
| spouse             = 
| website            = 
}}

'''ఉదయశంకర్''', [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]. 1997లో వచ్చిన ''పూచుడవ'' అనే తమిళ సినిమాకి తొలిసారిగా దర్శకత్వం వహించిన ఉదయశంకర్, 2000లో వచ్చిన ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమాతో తెలుగు సినిమారంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు, ఈ సినిమా తెలుగులో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ చలనచిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకుంది.&lt;ref name=&quot;47thawardPDF&quot;&gt;{{Cite web|title=47th National Film Awards|url=http://dff.nic.in/2011/47th_nff_2000.pdf|access-date=2022-07-24|publisher=Directorate of Film Festivals|format=PDF}}&lt;/ref&gt; ఉదయశంకర్ కు [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] కూడా వచ్చింది.

== కెరీర్ ==
1997లో [[అబ్బాస్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ''పూచూడవ'' సినిమాతో దర్శకుడిగా పరిచయమయ్యాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2012-08-08|title=Poochudava - Tamil Movie News and Reviews &amp;#124; Tamil Movie News and Reviews|url=http://tamilmovienow.com/?p=504|access-date=2022-07-24|publisher=Tamilmovienow.com}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత తెలుగులో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], సిమ్రాన్ జంటగా ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమా తీశాడు. 2001లో [[నరసింహ నాయుడు]] విడుదలయ్యేవరకు ఈ సినిమా, 70 సంవత్సరాలలో తెలుగు సినిమా చరిత్రలో అతిపెద్ద హిట్‌గా నిలిచింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=The Leading Celebrity Profile Site on the Net|url=http://www.celebritiesprofile.info/?redir=frame&amp;uid=www532963671fcae3.95209262|access-date=2022-07-24|publisher=celebritiesprofile.info}}&lt;/ref&gt;

తరువాత ''[[ప్రేమతో రా]]'' సినిమా తీశాడు. ఇది ఆశించినంత విజయం సాధించలేదు. తమిళంలో విజయకాంత్ తో ''తవసి'' సినిమా తీశాడు, ఈ సినిమా మిశ్రమ సమీక్షలను అందుకోవడంతోపాటు బాక్సాఫీస్ వద్ద మంచి విజయాన్ని సాధించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Welcome to|url=http://www.sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20031117135921/http://sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|archive-date=2003-11-17|access-date=2022-07-24|publisher=Sify.com}}&lt;/ref&gt; తెలుగులో [[తొట్టెంపూడి గోపీచంద్|తొట్టెంపూడి గోపీచంద్‌]] హీరోగా ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'', [[రవితేజ]] హీరోగా ''[[బలాదూర్]]'' సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Raraju review: Raraju (Telugu) Movie Review - fullhyd.com|url=http://movies.fullhyderabad.com/raraju/telugu/raraju-movie-reviews-1600-2.html?sort=negative|access-date=2022-07-24|publisher=Movies.fullhyderabad.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Reviews : Movie Reviews : Baladoor - Movie Review|url=http://www.telugucinema.com/c/publish/moviereviews/baladoor_moviereview.php|access-date=2022-07-24|publisher=Telugucinema.com}}&lt;/ref&gt; చాలా గ్యాప్ తర్వాత మళ్ళీ ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' సినిమా తీశాడు.

== సినిమాలు ==
* ''పూచుడవ'' (1997) (తమిళం)
* ''[[కలిసుందాం రా]]'' (2000) (తెలుగు)
* ''[[ప్రేమతో రా]]'' (2001) (తెలుగు)
* ''తవాసి'' (2001) (తమిళం)
* ''ఒండగోనా బా'' (2003) (కన్నడ)
* ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'' (2006) (తెలుగు)
* ''[[బలాదూర్]]'' (2008) (తెలుగు)
* ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' (2014) (తెలుగు)

== అవార్డులు ==
* [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] - [[కలిసుందాం రా|కలిసుందం రా]] (2000)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)|trans-title=A series of Nandi Award Winners (1964–2008)|url=http://ipr.ap.nic.in/New_Links/Film.pdf|access-date=2022-07-24|publisher=Information &amp; Public Relations of Andhra Pradesh}}(in [[తెలుగు|Telugu]])&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కార విజేతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:కన్నడ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ రచయితలు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా కథా రచయితలు]]
[[వర్గం:తమిళనాడు వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా రచయితలు]]</text>
      <sha1>lo7wm2ncmqf93oc28oup4z8ye06cyxh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606972</id>
      <parentid>3606960</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T10:43:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6819" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఉదయశంకర్
| image              = Udayasankar.jpg
| image_size         = 
| caption            = ఉదయశంకర్
| birth_name         = 
| birth_date         = 
| birth_place        = [[తమిళనాడు]]
| occupation         = [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]
| years_active       = 1996–ప్రస్తుతం
| spouse             = 
| website            = 
}}

'''ఉదయశంకర్''', [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]. 1997లో వచ్చిన ''పూచుడవ'' అనే తమిళ సినిమాకి తొలిసారిగా దర్శకత్వం వహించిన ఉదయశంకర్, 2000లో వచ్చిన ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమాతో తెలుగు సినిమారంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు. ఈ సినిమా తెలుగులో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ చలనచిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకుంది,&lt;ref name=&quot;47thawardPDF&quot;&gt;{{Cite web|title=47th National Film Awards|url=http://dff.nic.in/2011/47th_nff_2000.pdf|access-date=2022-07-24|publisher=Directorate of Film Festivals|format=PDF}}&lt;/ref&gt; ఉదయశంకర్ కు [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] కూడా వచ్చింది.

== కెరీర్ ==
1997లో [[అబ్బాస్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ''పూచూడవ'' సినిమాతో దర్శకుడిగా పరిచయమయ్యాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2012-08-08|title=Poochudava - Tamil Movie News and Reviews &amp;#124; Tamil Movie News and Reviews|url=http://tamilmovienow.com/?p=504|access-date=2022-07-24|publisher=Tamilmovienow.com}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత తెలుగులో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], సిమ్రాన్ జంటగా ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమా తీశాడు. 2001లో [[నరసింహ నాయుడు]] విడుదలయ్యేవరకు ఈ సినిమా, 70 సంవత్సరాలలో తెలుగు సినిమా చరిత్రలో అతిపెద్ద హిట్‌గా నిలిచింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=The Leading Celebrity Profile Site on the Net|url=http://www.celebritiesprofile.info/?redir=frame&amp;uid=www532963671fcae3.95209262|access-date=2022-07-24|publisher=celebritiesprofile.info}}&lt;/ref&gt;

తరువాత ''[[ప్రేమతో రా]]'' సినిమా తీశాడు. ఇది ఆశించినంత విజయం సాధించలేదు. తమిళంలో విజయకాంత్ తో ''తవసి'' సినిమా తీశాడు, ఈ సినిమా మిశ్రమ సమీక్షలను అందుకోవడంతోపాటు బాక్సాఫీస్ వద్ద మంచి విజయాన్ని సాధించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Welcome to|url=http://www.sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20031117135921/http://sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|archive-date=2003-11-17|access-date=2022-07-24|publisher=Sify.com}}&lt;/ref&gt; తెలుగులో [[తొట్టెంపూడి గోపీచంద్|తొట్టెంపూడి గోపీచంద్‌]] హీరోగా ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'', [[రవితేజ]] హీరోగా ''[[బలాదూర్]]'' సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Raraju review: Raraju (Telugu) Movie Review - fullhyd.com|url=http://movies.fullhyderabad.com/raraju/telugu/raraju-movie-reviews-1600-2.html?sort=negative|access-date=2022-07-24|publisher=Movies.fullhyderabad.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Reviews : Movie Reviews : Baladoor - Movie Review|url=http://www.telugucinema.com/c/publish/moviereviews/baladoor_moviereview.php|access-date=2022-07-24|publisher=Telugucinema.com}}&lt;/ref&gt; చాలా గ్యాప్ తర్వాత మళ్ళీ ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' సినిమా తీశాడు.

== సినిమాలు ==
* ''పూచుడవ'' (1997) (తమిళం)
* ''[[కలిసుందాం రా]]'' (2000) (తెలుగు)
* ''[[ప్రేమతో రా]]'' (2001) (తెలుగు)
* ''తవాసి'' (2001) (తమిళం)
* ''ఒండగోనా బా'' (2003) (కన్నడ)
* ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'' (2006) (తెలుగు)
* ''[[బలాదూర్]]'' (2008) (తెలుగు)
* ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' (2014) (తెలుగు)

== అవార్డులు ==
* [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] - [[కలిసుందాం రా|కలిసుందం రా]] (2000)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)|trans-title=A series of Nandi Award Winners (1964–2008)|url=http://ipr.ap.nic.in/New_Links/Film.pdf|access-date=2022-07-24|publisher=Information &amp; Public Relations of Andhra Pradesh}}(in [[తెలుగు|Telugu]])&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కార విజేతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:కన్నడ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ రచయితలు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా కథా రచయితలు]]
[[వర్గం:తమిళనాడు వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా రచయితలు]]</text>
      <sha1>qurgwyqnj0agiduvdgw1pdsngvs745h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606973</id>
      <parentid>3606972</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T10:45:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <comment>/* అవార్డులు */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6785" xml:space="preserve">{{Infobox person
| name               = ఉదయశంకర్
| image              = Udayasankar.jpg
| image_size         = 
| caption            = ఉదయశంకర్
| birth_name         = 
| birth_date         = 
| birth_place        = [[తమిళనాడు]]
| occupation         = [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]
| years_active       = 1996–ప్రస్తుతం
| spouse             = 
| website            = 
}}

'''ఉదయశంకర్''', [[సినిమా]] [[దర్శకుడు]], [[రచయిత]]. 1997లో వచ్చిన ''పూచుడవ'' అనే తమిళ సినిమాకి తొలిసారిగా దర్శకత్వం వహించిన ఉదయశంకర్, 2000లో వచ్చిన ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమాతో తెలుగు సినిమారంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు. ఈ సినిమా తెలుగులో [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ తెలుగు సినిమా|ఉత్తమ చలనచిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును]] గెలుచుకుంది,&lt;ref name=&quot;47thawardPDF&quot;&gt;{{Cite web|title=47th National Film Awards|url=http://dff.nic.in/2011/47th_nff_2000.pdf|access-date=2022-07-24|publisher=Directorate of Film Festivals|format=PDF}}&lt;/ref&gt; ఉదయశంకర్ కు [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] కూడా వచ్చింది.

== కెరీర్ ==
1997లో [[అబ్బాస్]], [[సిమ్రాన్]] జంటగా నటించిన ''పూచూడవ'' సినిమాతో దర్శకుడిగా పరిచయమయ్యాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=2012-08-08|title=Poochudava - Tamil Movie News and Reviews &amp;#124; Tamil Movie News and Reviews|url=http://tamilmovienow.com/?p=504|access-date=2022-07-24|publisher=Tamilmovienow.com}}&lt;/ref&gt; ఆ తరువాత తెలుగులో [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]], సిమ్రాన్ జంటగా ''[[కలిసుందాం రా]]'' సినిమా తీశాడు. 2001లో [[నరసింహ నాయుడు]] విడుదలయ్యేవరకు ఈ సినిమా, 70 సంవత్సరాలలో తెలుగు సినిమా చరిత్రలో అతిపెద్ద హిట్‌గా నిలిచింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=The Leading Celebrity Profile Site on the Net|url=http://www.celebritiesprofile.info/?redir=frame&amp;uid=www532963671fcae3.95209262|access-date=2022-07-24|publisher=celebritiesprofile.info}}&lt;/ref&gt;

తరువాత ''[[ప్రేమతో రా]]'' సినిమా తీశాడు. ఇది ఆశించినంత విజయం సాధించలేదు. తమిళంలో విజయకాంత్ తో ''తవసి'' సినిమా తీశాడు, ఈ సినిమా మిశ్రమ సమీక్షలను అందుకోవడంతోపాటు బాక్సాఫీస్ వద్ద మంచి విజయాన్ని సాధించింది.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Welcome to|url=http://www.sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20031117135921/http://sify.com/movies/tamil/preview.php?ctid=5&amp;cid=2423&amp;id=7584728|archive-date=2003-11-17|access-date=2022-07-24|publisher=Sify.com}}&lt;/ref&gt; తెలుగులో [[తొట్టెంపూడి గోపీచంద్|తొట్టెంపూడి గోపీచంద్‌]] హీరోగా ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'', [[రవితేజ]] హీరోగా ''[[బలాదూర్]]'' సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Raraju review: Raraju (Telugu) Movie Review - fullhyd.com|url=http://movies.fullhyderabad.com/raraju/telugu/raraju-movie-reviews-1600-2.html?sort=negative|access-date=2022-07-24|publisher=Movies.fullhyderabad.com}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|date=|title=Reviews : Movie Reviews : Baladoor - Movie Review|url=http://www.telugucinema.com/c/publish/moviereviews/baladoor_moviereview.php|access-date=2022-07-24|publisher=Telugucinema.com}}&lt;/ref&gt; చాలా గ్యాప్ తర్వాత మళ్ళీ ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' సినిమా తీశాడు.

== సినిమాలు ==
* ''పూచుడవ'' (1997) (తమిళం)
* ''[[కలిసుందాం రా]]'' (2000) (తెలుగు)
* ''[[ప్రేమతో రా]]'' (2001) (తెలుగు)
* ''తవాసి'' (2001) (తమిళం)
* ''ఒండగోనా బా'' (2003) (కన్నడ)
* ''[[రారాజు (2006 సినిమా)|రారాజు]]'' (2006) (తెలుగు)
* ''[[బలాదూర్]]'' (2008) (తెలుగు)
* ''[[భీమవరం బుల్లోడు]]'' (2014) (తెలుగు)

== అవార్డులు ==
* [[నంది ఉత్తమ కథా రచయితలు|ఉత్తమ కథా రచయితగా నంది అవార్డు]] - [[కలిసుందాం రా|కలిసుందం రా]] (2000)&lt;ref&gt;{{Cite web|title=నంది అవార్డు విజేతల పరంపర (1964–2008)|trans-title=A series of Nandi Award Winners (1964–2008)|url=http://ipr.ap.nic.in/New_Links/Film.pdf|access-date=2022-07-24|publisher=Information &amp; Public Relations of Andhra Pradesh}}&lt;/ref&gt;

== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కార విజేతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:కన్నడ సినిమా దర్శకులు]]
[[వర్గం:తమిళ రచయితలు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా కథా రచయితలు]]
[[వర్గం:తమిళనాడు వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా రచయితలు]]</text>
      <sha1>872y1sn8imkpsupin0cugp657sensx7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>దస్త్రం:Anubavinchu Raja Anubavinchu (1968).jpg</title>
    <ns>6</ns>
    <id>354344</id>
    <revision>
      <id>3606938</id>
      <timestamp>2022-07-24T08:12:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది అనుభవించు రాజా అనుభవించు అనే సినిమా పోస్టర్
| Source            = https://indiancine.ma/documents/CLU/1
| Article           = అనుభవించు రాజా అనుభవించు
| Portion           = 
| Low_resolution    = 448 × 292, 32 KB
| Purpose           = సమాచారపెట్టె
| Replaceability    = 
| other_information = 
}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="611" xml:space="preserve">== సారాంశం ==
{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది అనుభవించు రాజా అనుభవించు అనే సినిమా పోస్టర్
| Source            = https://indiancine.ma/documents/CLU/1
| Article           = అనుభవించు రాజా అనుభవించు
| Portion           = 
| Low_resolution    = 448 × 292, 32 KB
| Purpose           = సమాచారపెట్టె
| Replaceability    = 
| other_information = 
}}
== లైసెన్సింగ్ ==
{{సినిమా పోస్టరు}}</text>
      <sha1>a2i2rn0vth5umcmmlmamrm5wjtrz05m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>దస్త్రం:Athagaru Kotha Kodalu (1968).jpg</title>
    <ns>6</ns>
    <id>354345</id>
    <revision>
      <id>3606940</id>
      <timestamp>2022-07-24T08:22:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది అత్తగారు కొత్తకోడలు అనే సినిమా పోస్టర్
| Source            = https://indiancine.ma/documents/CMF/1
| Article           = అత్తగారు కొత్తకోడలు
| Portion           = 
| Low_resolution    = 437 × 336, 25 KB
| Purpose           = సమాచారపెట్టె
| Replaceability    = 
| other_information = 
}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="585" xml:space="preserve">== సారాంశం ==
{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది అత్తగారు కొత్తకోడలు అనే సినిమా పోస్టర్
| Source            = https://indiancine.ma/documents/CMF/1
| Article           = అత్తగారు కొత్తకోడలు
| Portion           = 
| Low_resolution    = 437 × 336, 25 KB
| Purpose           = సమాచారపెట్టె
| Replaceability    = 
| other_information = 
}}
== లైసెన్సింగ్ ==
{{సినిమా పోస్టరు}}</text>
      <sha1>pecfhrazz0863xfsuvg2rvkpz9m53tr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>దస్త్రం:Udayasankar.jpg</title>
    <ns>6</ns>
    <id>354346</id>
    <revision>
      <id>3606959</id>
      <timestamp>2022-07-24T08:44:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <comment>ఉదయశంకర్</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="117" xml:space="preserve">== సారాంశం ==
ఉదయశంకర్
== లైసెన్సింగ్ ==
{{Non-free fair use in}}</text>
      <sha1>jk67fpr8m0c7fv6322r39ctocrhdrs2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606961</id>
      <parentid>3606959</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:46:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pranayraj1985</username>
        <id>29393</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="864" xml:space="preserve">== సారాంశం ==
{{Non-free use rationale 
| Description =ఉదయశంకర్ చిత్రం
| Article =ఉదయశంకర్
| Use = Infobox
| Media = ఉదయశంకర్
| Owner = 
| Source = [https://www.justdial.com/entertainment/artist/K-R-Udayashankar/A111878 Udayashankar (www.justdial.com)]
| Portion           = పూర్తి
| Low_resolution    = తక్కువ, మూలంలో తక్కువ విభాజకత మాత్రమే వుంది.
| Purpose           = వ్యాసపు వ్యక్తి గురించి తెలపటానికి
| Replaceability    =ఒకవేళ స్వేచ్ఛానకలుహక్కుల చిత్రం లభ్యమైతే మార్చవచ్చు.
}}

== లైసెన్సింగ్ ==
{{Non-free fair use in}}</text>
      <sha1>09l6io14fyjgu1lxdeg4cq7gv035yhh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Rsaimadhuri</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354347</id>
    <revision>
      <id>3606962</id>
      <timestamp>2022-07-24T08:47:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ch Maheswara Raju</username>
        <id>73120</id>
      </contributor>
      <comment>[[WP:AES|←]]Created page with '{{subst:welcome}}'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10121" xml:space="preserve">==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Rsaimadhuri గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Rsaimadhuri గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt;</text>
      <sha1>7srnqce11basmu11ekpa3zuggle4t26</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>3606963</id>
      <parentid>3606962</parentid>
      <timestamp>2022-07-24T08:48:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ch Maheswara Raju</username>
        <id>73120</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* స్వాగతం */signature</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10291" xml:space="preserve">==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Rsaimadhuri గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Rsaimadhuri గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt;[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju☻]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 08:48, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>070gc0zlrbotvnlqyoqqd5u3l9kazk4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>దస్త్రం:Bangaru Sankellu (1968).jpg</title>
    <ns>6</ns>
    <id>354348</id>
    <revision>
      <id>3606967</id>
      <timestamp>2022-07-24T09:33:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>స్వరలాసిక</username>
        <id>13980</id>
      </contributor>
      <comment>{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది బంగారు సంకెళ్ళు అనే సినిమా పోస్టర్
| Source            = https://indiancine.ma/documents/CFD/1
| Article           = బంగారు సంకెళ్ళు
| Portion           = 
| Low_resolution    = 319 × 448, 33 KB
| Purpose           = సమాచార పెట్టె
| Replaceability    = 
| other_information = 
}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="562" xml:space="preserve">== సారాంశం ==
{{Non-free use rationale
| Description       = ఇది బంగారు సంకెళ్ళు అనే సినిమా పోస్టర్
| Source            = https://indiancine.ma/documents/CFD/1
| Article           = బంగారు సంకెళ్ళు
| Portion           = 
| Low_resolution    = 319 × 448, 33 KB
| Purpose           = సమాచార పెట్టె
| Replaceability    = 
| other_information = 
}}
== లైసెన్సింగ్ ==
{{సినిమా పోస్టరు}}</text>
      <sha1>h67odoq6ntow7chivyh0czhq5uctzew</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>వాడుకరి చర్చ:Jangalavijayakumar</title>
    <ns>3</ns>
    <id>354349</id>
    <revision>
      <id>3606970</id>
      <timestamp>2022-07-24T10:08:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nrgullapalli</username>
        <id>11739</id>
      </contributor>
      <comment>వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10289" xml:space="preserve">
==స్వాగతం==
&lt;!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --&gt;
&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;&quot;&gt;
&lt;div class=&quot;center&quot;&gt;&lt;span style=&quot;font-size:large; color:black;&quot;&gt;Jangalavijayakumar గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|&lt;span style=&quot;color:white;&quot;&gt;స్వాగతం!&lt;/span&gt;]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]&lt;/span&gt;&lt;/div&gt;&lt;/div&gt;
Jangalavijayakumar గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|&lt;div style=&quot;align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;&quot;&gt;
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].&lt;/div&gt;|}} 
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step)  పారస్పరిక (interactive)బోధన]],  [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి    [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* &quot;మరియు&quot; అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. 
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? 
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో &quot;1&quot; అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;  ఇలా రాస్తే  మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - &quot;వికీపీడియా:&quot; &quot;వాడుకరి:&quot; &quot;మూస:&quot; &quot;వర్గం:&quot; -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి &quot;విజువల్ ఎడిటరు&quot; తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.  
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. 
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో  చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ]  ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి  [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&amp;action=edit&amp;section=new&amp;preload=template:helpme-preload&amp;preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం.  [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &amp;nbsp;&lt;!-- Template:Welcome--&gt; [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 10:08, 24 జూలై 2022 (UTC)</text>
      <sha1>c0s7noq5yztdr87jkud9jyfry01sq5x</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>