შარლ მესიე

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="xmf">
  <siteinfo>
    <sitename>ვიკიპედია</sitename>
    <dbname>xmfwiki</dbname>
    <base>https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%93%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A1%E1%83%B7%E1%83%9A%E1%83%90</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.25</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">მედია</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">სპეციალური</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">განხილვა</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">მომხმარებელი</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">მომხმარებლის განხილვა</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">ვიკიპედია</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">ვიკიპედია სხუნუა</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">ფაილი</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">ფაილის განხილვა</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">მედიავიკი</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">მედიავიკის განხილვა</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">თარგი</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">თარგის განხილვა</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">დახმარება</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">დახმარების განხილვა</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">კატეგორია</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">კატეგორიის განხილვა</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">მოდული</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">მოდულის განხილვა</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>შარლ მესიე</title>
    <ns>0</ns>
    <id>38253</id>
    <revision>
      <id>186608</id>
      <parentid>186588</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T00:12:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by [[Wikipedia:Wikidata|Wikidata]] on [[d:Q14524]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8311" xml:space="preserve">{{ინფოდაფა მენცარი 
| ჯოხო                  = შარლ მესიე
| ოდაბადური ჯოხო       = [[ფრანგული ნინა|ფრანგ.]] Charles Messier
| ფოტო                 =Charles Messier.jpg
| სიგანა               =250პქ
| მუკნაჭარა              = 
| დაბადებაშ თარიღი        = {{დაბადებაშ თარიღი|26|6|1730}}
| დაბადებაშ აბანი       = [[ბადონვილერი]], საფრანგეთი
| ღურაშ თარიღი          = {{ღურაშ თარიღი დო ხანი|1817|4|12|1730|6|26}}
| ღურაშ აბანი         = პარიზი, საფრანგეთი
| მენოღალობა          = {{შილა|საფრანგეთი}}
| ომენცარე სფერო        = [[ასტრონომია]]
| მუშობაშ აბანი         = 
| ალმა-მატერი         = 
| ომენცარე ხემანჯღვერი = 
| ჯოხოშინელი მოგურაფეეფი   = 
| ჩინებული რე მუჭოთ         = [[მესიეშ კატალოგი]]შ აკმადგინალი
| ჯილდოეფი დო პრემიეფი          =[[საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემია|პარიზიშ მენცარობეფიშ აკადემია]]შ მაკათური (1770)&lt;br&gt;[[ომაფე ჯარალუაშ მაკათური]] (1764)&lt;br&gt;საპატიო ლეგიონიშ ორდენიშ კავალერი 
| ხეშმოჭარუა         = Messier's Signature.png
| სიგანა     =
| საიტი                 = 
}}

'''შარლ მესიე''' ([[ფრანგული ნინა|ფრანგ.]] Charles Messier; დ. [[26 მანგი]], [[1730]], [[ბადონვილერი]], საფრანგეთი — ღ. [[12 პირელი]], [[1817]], [[პარიზი]], საფრანგეთი) — [[ფრანგეფი|ფრანგი]] [[ასტრონომია|ასტრონომი]]. რე ავტორი [[ასტრონომიული კატალოგი]]შ, ნამუთ შინელი მუჭოთ [[მესიეშ კატალოგი]] დო იკათუანს 110 ნირსეულს დო მურიცხბუნას.

მესიექ ასტრონომიათ ორდოიანი წანეფიშე დეინტერესჷ. 1751 წანაშე რდჷ შინელი ფრანგი მენცარიშ, საფრანგეთიშ ოზუღე ნძალეფიშ ასტრონომიშ [[ჟოზეფ-ნიკოლა დელილი]]შ ასისტენტი. 

1753 წანაშ 6 მესის მესიექ მენცარულო ეჭარუ დო გიმირკვიუ [[მერკურიშ ტრანზიტი]]. მუში კარიერაშ პერიოდის თიქ მიოგორუ 13 კომეტას. შარლ მესიე უმოსო შინელი რე ასტრონომიული ობიექტეფიშ კატალოგით, ნამუთ თიქ აკადგინჷ 1770-იან წანეფს. კატალოგიშა მიშაღალირი რე 39 გალაქტიკა, 4 პლანეტარული ნირსეული, 7 შხვა ტიპიშ ნირსეული დო 55 მურიცხბუნა. მესიე ჸათე ასტრონომიული ობიექტეფს ირკვიენდჷ 100 მმ.-იანი რეფრაქტორული ტელესკოპით. 

მესიეშ კატალოგიშ მაართა ვერსიაქ 1774 წანას გიშართჷ [[საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემია]]შ ჟურნალს. თიხანური პერიოდიშ კატალოგი დუდშე ხვალე 45 ასტრონომიული ობიექტის იკათუანდჷ. 1780 წანას ობიექტეფიშ მუდანობაქ 80-შა ქიმერთჷ. კატალოგიშ ეკონია ვერსიაქ გჷმიბჟინუ 1781 წანას. 

მესიე რდჷ შხვადოშხვა პრემიეფიშ დო ჯილდოეფიშ ლაურეატი. თინა რდჷ საფრანგეთიშ საპატიო ლეგიონიშ ორდენიშ კავალერი, ლონდონიშ ომაფე ჯარალუაშ, საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემიაშ დო შვედეთიშ მენცარობეფიშ ომაფე აკადემიაშ მაკათური.

შარლ მესიექ ღურუ 1817 წანაშ 12 პირელს, 86 წანერქ. ნთხორილი რე პარიზიშ პერ-ლაშეზიშ სასაფლას. 

შარლ მესიეშ ჯოხონობაშ რე თუთაშ ართი კრატერი დო ართი ასტეროიდი.

==კომეტეფი ნამუეფსჷთ მესიექ მიოგორუ==
* C/1760 B1 (მესიე)
* C/1763 S1 (მესიე)
* C/1764 A1 (მესიე)
* C/1766 E1 (მესიე)
* C/1769 P1 (მესიე
*D/1770 L1 ([[ანდერს იოჰან ლექსელი|ლექსელი]])
* C/1771 G1 (მესიე)
* C/1773 T1 (მესიე)
* C/1780 U2 (მესიე)
* C/1788 W1 (მესიე)
* C/1793 S2 (მესიე)
* C/1798 G1 (მესიე)
* C/1785 A1 (მესიე-[[პიერ მეშენი|მეშენი]])

==ქოძირით თაშნეშე==
* [[მესიეშ კატალოგი]]

==ლიტერატურა==
* O'Meara, Stephen James (1998). Deep Sky Companions: The Messier Objects. Cambridge University Press.

==რესურსეფი ინტერნეტის==
* [https://www.britannica.com/biography/Charles-Messier შარლ მესიე] ენციკლოპედია ბრიტანიკას
* {{cite web |url=http://www.greenhawkobservatory.com/#!messier-download |title=Interactive Messier Catalog |website=Greenhawk Observatory}}
* {{cite web |url=http://licha.de/astro_gallery_messier.php |title=Amateur Photos of Charles Messier Objects|archive-url=https://web.archive.org/web/20051028174006/http://licha.de/astro_gallery_messier.php|archive-date=28 October 2005}}
* {{cite web |url=http://messier.seds.org/xtra/history/biograph.html |title=Messier biography |website=Messier.seds.org}}
* {{cite web |url=http://www.space-and-telescope.com/MessierObjects.aspx |archive-date=20 October 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141020085045/http://www.space-and-telescope.com/MessierObjects.aspx |title=Clickable table of Messier objects}}
* {{YouTube |WLxYxTCTD68 |Charles Messier explains his catalog}}
* {{cite web|url=https://bibnum.obspm.fr/exhibits/show/messier_english/messier_biographie_english|title=Charles Messier}} a virtual exhibition by the {{cite web |url=https://bibnum.obspm.fr/ |title=Paris Observatory digital library}}
* [https://bibnum.obspm.fr/ark:/11287/3g4J5 Charles Messier's manuscripts] on [https://bibnum.obspm.fr Paris Observatory digital library]

[[კატეგორია:ფრანგეფი]]
[[კატეგორია:ფრანგი ასტრონომეფი]]</text>
      <sha1>l58bo6m0ytyzk2n7shx7jdiui360k6e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>მესიეშ კატალოგი</title>
    <ns>0</ns>
    <id>38254</id>
    <revision>
      <id>186594</id>
      <parentid>186593</parentid>
      <timestamp>2022-08-17T12:02:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2588" xml:space="preserve">'''მესიეშ კატალოგი''' ([[ფრანგული ნინა|ფრანგ.]] Catalogue de Messier) — [[ფრანგეფი|ფრანგი]] [[ასტრონომია|ასტრონომიშ]] [[შარლ მესიე]]შ კატალოგი, ნამუთ იკათუანს 110 [[ასტრონომიული ობიექტი|ასტრონომიულ ობიექტის]]. მესიექ, ნამუთ უმოსო კომეტეფს გორუნდჷ დო ირკვიენდჷ, აკადგინჷ თიცალი კატალოგი, ნამუშათ მიშეღჷ ასტრონომიული ობიექტეფი, კომეტეფიშ გარდა, მუშენდა კომეტეფიშ კილაგორუაშ ბორჯის, ჸათე ობიექტეფი კომეტაშ მეგორაფაშ პროცესის ართულენდჷ.

მესიექ ჸათე კატალოგი აკადგინჷ მუში ასისტენტი [[პიერ მეშენი]]წკჷმა ართო.

კატალოგიშ მაართა ვერსიაქ 1771 წანას გიშართჷ საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემიაშ ჟურნალს დო თინა იკათუანდჷ 45 ობიექტის. ჸათავრეშე 18-ს მესიექ მიოგორუ, დანარჩენს შხვა ორდოიანი ასტრონომეფქ. 1780 წანაშო ასტრონომიული ობიექტეფიშ მუდანობაქ 80-ს ქიმიოჭირინუ. კატალოგიშ ეკონია ვერსია იკათუანდჷ 103 ობიექტის. უკულიან პერიოდეფს შხვა ასტრონომეფქ, მესიეშ ტექსტეფიშ გიმორინაფათ, კატალოგი 110 ობიექტიშახ აკაფშეს. 

კატალოგიშა მიშაღალირი რე შხვადოშხვა ასტრონომიული ობიექტეფი: ნირსეულეფი, გალაქტიკეფი დო მურიცხბუნეფი.</text>
      <sha1>h0bwmj2r5aob2j6509k9e6w8a5ba666</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186595</id>
      <parentid>186594</parentid>
      <timestamp>2022-08-17T12:04:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2863" xml:space="preserve">'''მესიეშ კატალოგი''' ([[ფრანგული ნინა|ფრანგ.]] Catalogue de Messier) — [[ფრანგეფი|ფრანგი]] [[ასტრონომია|ასტრონომიშ]] [[შარლ მესიე]]შ კატალოგი, ნამუთ იკათუანს 110 [[ასტრონომიული ობიექტი|ასტრონომიულ ობიექტის]]. მესიექ, ნამუთ უმოსო კომეტეფს გორუნდჷ დო ირკვიენდჷ, აკადგინჷ თიცალი კატალოგი, ნამუშათ მიშეღჷ ასტრონომიული ობიექტეფი, კომეტეფიშ გარდა, მუშენდა კომეტეფიშ კილაგორუაშ ბორჯის, ჸათე ობიექტეფი კომეტაშ მეგორაფაშ პროცესის ართულენდჷ.

მესიექ ჸათე კატალოგი აკადგინჷ მუში ასისტენტი [[პიერ მეშენი]]წკჷმა ართო.

კატალოგიშ მაართა ვერსიაქ 1771 წანას გიშართჷ საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემიაშ ჟურნალს დო თინა იკათუანდჷ 45 ობიექტის. ჸათავრეშე 18-ს მესიექ მიოგორუ, დანარჩენს შხვა ორდოიანი ასტრონომეფქ. 1780 წანაშო ასტრონომიული ობიექტეფიშ მუდანობაქ 80-ს ქიმიოჭირინუ. კატალოგიშ ეკონია ვერსია იკათუანდჷ 103 ობიექტის. უკულიან პერიოდეფს შხვა ასტრონომეფქ, მესიეშ ტექსტეფიშ გიმორინაფათ, კატალოგი 110 ობიექტიშახ აკაფშეს. 

კატალოგიშა მიშაღალირი რე შხვადოშხვა ასტრონომიული ობიექტეფი: პლანეტარული ნირსეულეფი, გალაქტიკეფი დო მურიცხბუნეფი.

==Star chart of Messier objects ==
NOTE: Messier 102 is missing from this chart.
[[File:MessierStarChart.svg|frame|center|Star chart depicting the Messier objects plotted on a rectangular grid representing right ascension and declination]]</text>
      <sha1>k39nliae29yp1aa645x58t16atui9k6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186596</id>
      <parentid>186595</parentid>
      <timestamp>2022-08-17T12:05:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <comment>/* Star chart of Messier objects */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2817" xml:space="preserve">'''მესიეშ კატალოგი''' ([[ფრანგული ნინა|ფრანგ.]] Catalogue de Messier) — [[ფრანგეფი|ფრანგი]] [[ასტრონომია|ასტრონომიშ]] [[შარლ მესიე]]შ კატალოგი, ნამუთ იკათუანს 110 [[ასტრონომიული ობიექტი|ასტრონომიულ ობიექტის]]. მესიექ, ნამუთ უმოსო კომეტეფს გორუნდჷ დო ირკვიენდჷ, აკადგინჷ თიცალი კატალოგი, ნამუშათ მიშეღჷ ასტრონომიული ობიექტეფი, კომეტეფიშ გარდა, მუშენდა კომეტეფიშ კილაგორუაშ ბორჯის, ჸათე ობიექტეფი კომეტაშ მეგორაფაშ პროცესის ართულენდჷ.

მესიექ ჸათე კატალოგი აკადგინჷ მუში ასისტენტი [[პიერ მეშენი]]წკჷმა ართო.

კატალოგიშ მაართა ვერსიაქ 1771 წანას გიშართჷ საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემიაშ ჟურნალს დო თინა იკათუანდჷ 45 ობიექტის. ჸათავრეშე 18-ს მესიექ მიოგორუ, დანარჩენს შხვა ორდოიანი ასტრონომეფქ. 1780 წანაშო ასტრონომიული ობიექტეფიშ მუდანობაქ 80-ს ქიმიოჭირინუ. კატალოგიშ ეკონია ვერსია იკათუანდჷ 103 ობიექტის. უკულიან პერიოდეფს შხვა ასტრონომეფქ, მესიეშ ტექსტეფიშ გიმორინაფათ, კატალოგი 110 ობიექტიშახ აკაფშეს. 

კატალოგიშა მიშაღალირი რე შხვადოშხვა ასტრონომიული ობიექტეფი: პლანეტარული ნირსეულეფი, გალაქტიკეფი დო მურიცხბუნეფი.

==Star chart of Messier objects ==
[[File:MessierStarChart.svg|frame|center|Star chart depicting the Messier objects plotted on a rectangular grid representing right ascension and declination]]</text>
      <sha1>1z643cic9ggf6ju6nrq8qgy5a0bc11e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186597</id>
      <parentid>186596</parentid>
      <timestamp>2022-08-17T12:06:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2852" xml:space="preserve">'''მესიეშ კატალოგი''' ([[ფრანგული ნინა|ფრანგ.]] Catalogue de Messier) — [[ფრანგეფი|ფრანგი]] [[ასტრონომია|ასტრონომიშ]] [[შარლ მესიე]]შ კატალოგი, ნამუთ იკათუანს 110 [[ასტრონომიული ობიექტი|ასტრონომიულ ობიექტის]]. მესიექ, ნამუთ უმოსო კომეტეფს გორუნდჷ დო ირკვიენდჷ, აკადგინჷ თიცალი კატალოგი, ნამუშათ მიშეღჷ ასტრონომიული ობიექტეფი, კომეტეფიშ გარდა, მუშენდა კომეტეფიშ კილაგორუაშ ბორჯის, ჸათე ობიექტეფი კომეტაშ მეგორაფაშ პროცესის ართულენდჷ.

მესიექ ჸათე კატალოგი აკადგინჷ მუში ასისტენტი [[პიერ მეშენი]]წკჷმა ართო.

კატალოგიშ მაართა ვერსიაქ 1771 წანას გიშართჷ საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემიაშ ჟურნალს დო თინა იკათუანდჷ 45 ობიექტის. ჸათავრეშე 18-ს მესიექ მიოგორუ, დანარჩენს შხვა ორდოიანი ასტრონომეფქ. 1780 წანაშო ასტრონომიული ობიექტეფიშ მუდანობაქ 80-ს ქიმიოჭირინუ. კატალოგიშ ეკონია ვერსია იკათუანდჷ 103 ობიექტის. უკულიან პერიოდეფს შხვა ასტრონომეფქ, მესიეშ ტექსტეფიშ გიმორინაფათ, კატალოგი 110 ობიექტიშახ აკაფშეს. 

კატალოგიშა მიშაღალირი რე შხვადოშხვა ასტრონომიული ობიექტეფი: პლანეტარული ნირსეულეფი, გალაქტიკეფი დო მურიცხბუნეფი.

==მესიეშ კატალოგიშ ცხრილი==
[[File:MessierStarChart.svg|frame|center|Star chart depicting the Messier objects plotted on a rectangular grid representing right ascension and declination]]</text>
      <sha1>owv3rt9pwiziu644ton9whm1d7fwc7r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186598</id>
      <parentid>186597</parentid>
      <timestamp>2022-08-17T12:06:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <comment>/* მესიეშ კატალოგიშ ცხრილი */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2737" xml:space="preserve">'''მესიეშ კატალოგი''' ([[ფრანგული ნინა|ფრანგ.]] Catalogue de Messier) — [[ფრანგეფი|ფრანგი]] [[ასტრონომია|ასტრონომიშ]] [[შარლ მესიე]]შ კატალოგი, ნამუთ იკათუანს 110 [[ასტრონომიული ობიექტი|ასტრონომიულ ობიექტის]]. მესიექ, ნამუთ უმოსო კომეტეფს გორუნდჷ დო ირკვიენდჷ, აკადგინჷ თიცალი კატალოგი, ნამუშათ მიშეღჷ ასტრონომიული ობიექტეფი, კომეტეფიშ გარდა, მუშენდა კომეტეფიშ კილაგორუაშ ბორჯის, ჸათე ობიექტეფი კომეტაშ მეგორაფაშ პროცესის ართულენდჷ.

მესიექ ჸათე კატალოგი აკადგინჷ მუში ასისტენტი [[პიერ მეშენი]]წკჷმა ართო.

კატალოგიშ მაართა ვერსიაქ 1771 წანას გიშართჷ საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემიაშ ჟურნალს დო თინა იკათუანდჷ 45 ობიექტის. ჸათავრეშე 18-ს მესიექ მიოგორუ, დანარჩენს შხვა ორდოიანი ასტრონომეფქ. 1780 წანაშო ასტრონომიული ობიექტეფიშ მუდანობაქ 80-ს ქიმიოჭირინუ. კატალოგიშ ეკონია ვერსია იკათუანდჷ 103 ობიექტის. უკულიან პერიოდეფს შხვა ასტრონომეფქ, მესიეშ ტექსტეფიშ გიმორინაფათ, კატალოგი 110 ობიექტიშახ აკაფშეს. 

კატალოგიშა მიშაღალირი რე შხვადოშხვა ასტრონომიული ობიექტეფი: პლანეტარული ნირსეულეფი, გალაქტიკეფი დო მურიცხბუნეფი.

==მესიეშ კატალოგიშ ცხრილი==
[[File:MessierStarChart.svg|frame|center|]]</text>
      <sha1>jah03dvo08ihq9dwifpyu9liprcfn1v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186599</id>
      <parentid>186598</parentid>
      <timestamp>2022-08-17T12:07:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2885" xml:space="preserve">'''მესიეშ კატალოგი''' ([[ფრანგული ნინა|ფრანგ.]] Catalogue de Messier) — [[ფრანგეფი|ფრანგი]] [[ასტრონომია|ასტრონომიშ]] [[შარლ მესიე]]შ კატალოგი, ნამუთ იკათუანს 110 [[ასტრონომიული ობიექტი|ასტრონომიულ ობიექტის]]. მესიექ, ნამუთ უმოსო კომეტეფს გორუნდჷ დო ირკვიენდჷ, აკადგინჷ თიცალი კატალოგი, ნამუშათ მიშეღჷ ასტრონომიული ობიექტეფი, კომეტეფიშ გარდა, მუშენდა კომეტეფიშ კილაგორუაშ ბორჯის, ჸათე ობიექტეფი კომეტაშ მეგორაფაშ პროცესის ართულენდჷ.

მესიექ ჸათე კატალოგი აკადგინჷ მუში ასისტენტი [[პიერ მეშენი]]წკჷმა ართო.

კატალოგიშ მაართა ვერსიაქ 1771 წანას გიშართჷ საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემიაშ ჟურნალს დო თინა იკათუანდჷ 45 ობიექტის. ჸათავრეშე 18-ს მესიექ მიოგორუ, დანარჩენს შხვა ორდოიანი ასტრონომეფქ. 1780 წანაშო ასტრონომიული ობიექტეფიშ მუდანობაქ 80-ს ქიმიოჭირინუ. კატალოგიშ ეკონია ვერსია იკათუანდჷ 103 ობიექტის. უკულიან პერიოდეფს შხვა ასტრონომეფქ, მესიეშ ტექსტეფიშ გიმორინაფათ, კატალოგი 110 ობიექტიშახ აკაფშეს. 

კატალოგიშა მიშაღალირი რე შხვადოშხვა ასტრონომიული ობიექტეფი: პლანეტარული ნირსეულეფი, გალაქტიკეფი დო მურიცხბუნეფი.

==მესიეშ კატალოგიშ ცხრილი==
[[File:MessierStarChart.svg|frame|center|]]

==ქოძირით თაშნეშე==
* [[ასტრონომიული ობიექტეფიშ ერკებული]]</text>
      <sha1>p56bya9yx8vxsl1e5hdc8ev18ly8c1h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186600</id>
      <parentid>186599</parentid>
      <timestamp>2022-08-17T12:08:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2931" xml:space="preserve">'''მესიეშ კატალოგი''' ([[ფრანგული ნინა|ფრანგ.]] Catalogue de Messier) — [[ფრანგეფი|ფრანგი]] [[ასტრონომია|ასტრონომიშ]] [[შარლ მესიე]]შ კატალოგი, ნამუთ იკათუანს 110 [[ასტრონომიული ობიექტი|ასტრონომიულ ობიექტის]]. მესიექ, ნამუთ უმოსო კომეტეფს გორუნდჷ დო ირკვიენდჷ, აკადგინჷ თიცალი კატალოგი, ნამუშათ მიშეღჷ ასტრონომიული ობიექტეფი, კომეტეფიშ გარდა, მუშენდა კომეტეფიშ კილაგორუაშ ბორჯის, ჸათე ობიექტეფი კომეტაშ მეგორაფაშ პროცესის ართულენდჷ.

მესიექ ჸათე კატალოგი აკადგინჷ მუში ასისტენტი [[პიერ მეშენი]]წკჷმა ართო.

კატალოგიშ მაართა ვერსიაქ 1771 წანას გიშართჷ საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემიაშ ჟურნალს დო თინა იკათუანდჷ 45 ობიექტის. ჸათავრეშე 18-ს მესიექ მიოგორუ, დანარჩენს შხვა ორდოიანი ასტრონომეფქ. 1780 წანაშო ასტრონომიული ობიექტეფიშ მუდანობაქ 80-ს ქიმიოჭირინუ. კატალოგიშ ეკონია ვერსია იკათუანდჷ 103 ობიექტის. უკულიან პერიოდეფს შხვა ასტრონომეფქ, მესიეშ ტექსტეფიშ გიმორინაფათ, კატალოგი 110 ობიექტიშახ აკაფშეს. 

კატალოგიშა მიშაღალირი რე შხვადოშხვა ასტრონომიული ობიექტეფი: პლანეტარული ნირსეულეფი, გალაქტიკეფი დო მურიცხბუნეფი.

==მესიეშ კატალოგიშ ასტრონომიული ობიექტეფი==
[[File:MessierStarChart.svg|frame|center|]]

==ქოძირით თაშნეშე==
* [[ასტრონომიული ობიექტეფიშ ერკებული]]</text>
      <sha1>bfex9ra3lfs94xq7f3wldcyb0h4m1di</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186601</id>
      <parentid>186600</parentid>
      <timestamp>2022-08-17T12:19:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3205" xml:space="preserve">'''მესიეშ კატალოგი''' ([[ფრანგული ნინა|ფრანგ.]] Catalogue de Messier) — [[ფრანგეფი|ფრანგი]] [[ასტრონომია|ასტრონომიშ]] [[შარლ მესიე]]შ კატალოგი, ნამუთ იკათუანს 110 [[ასტრონომიული ობიექტი|ასტრონომიულ ობიექტის]]. მესიექ, ნამუთ უმოსო კომეტეფს გორუნდჷ დო ირკვიენდჷ, აკადგინჷ თიცალი კატალოგი, ნამუშათ მიშეღჷ ასტრონომიული ობიექტეფი, კომეტეფიშ გარდა, მუშენდა კომეტეფიშ კილაგორუაშ ბორჯის, ჸათე ობიექტეფი კომეტაშ მეგორაფაშ პროცესის ართულენდჷ.

მესიექ ჸათე კატალოგი აკადგინჷ მუში ასისტენტი [[პიერ მეშენი]]წკჷმა ართო.

კატალოგიშ მაართა ვერსიაქ 1771 წანას გიშართჷ საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემიაშ ჟურნალს დო თინა იკათუანდჷ 45 ობიექტის. ჸათავრეშე 18-ს მესიექ მიოგორუ, დანარჩენს შხვა ორდოიანი ასტრონომეფქ. 1780 წანაშო ასტრონომიული ობიექტეფიშ მუდანობაქ 80-ს ქიმიოჭირინუ. კატალოგიშ ეკონია ვერსია იკათუანდჷ 103 ობიექტის. უკულიან პერიოდეფს შხვა ასტრონომეფქ, მესიეშ ტექსტეფიშ გიმორინაფათ, კატალოგი 110 ობიექტიშახ აკაფშეს. 

კატალოგიშა მიშაღალირი რე შხვადოშხვა ასტრონომიული ობიექტეფი: პლანეტარული ნირსეულეფი, გალაქტიკეფი დო მურიცხბუნეფი.

მესიეშ კატალოგი ასტრონომიული ობიექტეფიშ ართ-ართი პოპულარული ერკებული რე, ნამუთ ასე ხოლო გიმირინუაფჷ.

==მესიეშ კატალოგიშ ასტრონომიული ობიექტეფი==
[[File:MessierStarChart.svg|frame|center|]]

==ქოძირით თაშნეშე==
* [[ასტრონომიული ობიექტეფიშ ერკებული]]</text>
      <sha1>3lzn5irq261e8130gtwjmg5m9itoq5c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186602</id>
      <parentid>186601</parentid>
      <timestamp>2022-08-17T12:20:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4053" xml:space="preserve">'''მესიეშ კატალოგი''' ([[ფრანგული ნინა|ფრანგ.]] Catalogue de Messier) — [[ფრანგეფი|ფრანგი]] [[ასტრონომია|ასტრონომიშ]] [[შარლ მესიე]]შ კატალოგი, ნამუთ იკათუანს 110 [[ასტრონომიული ობიექტი|ასტრონომიულ ობიექტის]]. მესიექ, ნამუთ უმოსო კომეტეფს გორუნდჷ დო ირკვიენდჷ, აკადგინჷ თიცალი კატალოგი, ნამუშათ მიშეღჷ ასტრონომიული ობიექტეფი, კომეტეფიშ გარდა, მუშენდა კომეტეფიშ კილაგორუაშ ბორჯის, ჸათე ობიექტეფი კომეტაშ მეგორაფაშ პროცესის ართულენდჷ.

მესიექ ჸათე კატალოგი აკადგინჷ მუში ასისტენტი [[პიერ მეშენი]]წკჷმა ართო.

კატალოგიშ მაართა ვერსიაქ 1771 წანას გიშართჷ საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემიაშ ჟურნალს დო თინა იკათუანდჷ 45 ობიექტის. ჸათავრეშე 18-ს მესიექ მიოგორუ, დანარჩენს შხვა ორდოიანი ასტრონომეფქ. 1780 წანაშო ასტრონომიული ობიექტეფიშ მუდანობაქ 80-ს ქიმიოჭირინუ. კატალოგიშ ეკონია ვერსია იკათუანდჷ 103 ობიექტის. უკულიან პერიოდეფს შხვა ასტრონომეფქ, მესიეშ ტექსტეფიშ გიმორინაფათ, კატალოგი 110 ობიექტიშახ აკაფშეს. 

კატალოგიშა მიშაღალირი რე შხვადოშხვა ასტრონომიული ობიექტეფი: პლანეტარული ნირსეულეფი, გალაქტიკეფი დო მურიცხბუნეფი.

მესიეშ კატალოგი ასტრონომიული ობიექტეფიშ ართ-ართი პოპულარული ერკებული რე, ნამუთ ასე ხოლო გიმირინუაფჷ.

==მესიეშ კატალოგიშ ასტრონომიული ობიექტეფი==
[[File:MessierStarChart.svg|frame|center|]]

==ქოძირით თაშნეშე==
* [[ასტრონომიული ობიექტეფიშ ერკებული]]

==რესურსეფი ინტერნეტის==
* {{cite web
 |title=SEDS Messier Database
 |website=[[Students for the Exploration and Development of Space]] (SEDS)
 |url=http://messier.seds.org/
}} — includes images

* {{cite web
 |title=Messier gallery
 |website=Messier Objects 101
 |url=https://messierobjects101.com/
}}

* {{cite web
 |title=Messier objects
 |website=Deep Sky Videos
 |url=http://www.deepskyvideos.com/videos/other/introduction.html
}}

* {{cite web
 |title=Messier objects 
 |website=Constellation Guide
 |url=http://www.constellation-guide.com/messier-objects/
}}

{{Messier objects|state=uncollapsed}}
{{Authority control}}

{{DEFAULTSORT:Messier object}}
[[Category:Messier objects| ]]
[[Category:Astronomical catalogues]]
[[Category:1771 in science]]
[[Category:Lists of astronomical objects|Messier]]</text>
      <sha1>mui6020h6k67s78cjeiwvcpfadf21hf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186603</id>
      <parentid>186602</parentid>
      <timestamp>2022-08-17T12:20:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3812" xml:space="preserve">'''მესიეშ კატალოგი''' ([[ფრანგული ნინა|ფრანგ.]] Catalogue de Messier) — [[ფრანგეფი|ფრანგი]] [[ასტრონომია|ასტრონომიშ]] [[შარლ მესიე]]შ კატალოგი, ნამუთ იკათუანს 110 [[ასტრონომიული ობიექტი|ასტრონომიულ ობიექტის]]. მესიექ, ნამუთ უმოსო კომეტეფს გორუნდჷ დო ირკვიენდჷ, აკადგინჷ თიცალი კატალოგი, ნამუშათ მიშეღჷ ასტრონომიული ობიექტეფი, კომეტეფიშ გარდა, მუშენდა კომეტეფიშ კილაგორუაშ ბორჯის, ჸათე ობიექტეფი კომეტაშ მეგორაფაშ პროცესის ართულენდჷ.

მესიექ ჸათე კატალოგი აკადგინჷ მუში ასისტენტი [[პიერ მეშენი]]წკჷმა ართო.

კატალოგიშ მაართა ვერსიაქ 1771 წანას გიშართჷ საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემიაშ ჟურნალს დო თინა იკათუანდჷ 45 ობიექტის. ჸათავრეშე 18-ს მესიექ მიოგორუ, დანარჩენს შხვა ორდოიანი ასტრონომეფქ. 1780 წანაშო ასტრონომიული ობიექტეფიშ მუდანობაქ 80-ს ქიმიოჭირინუ. კატალოგიშ ეკონია ვერსია იკათუანდჷ 103 ობიექტის. უკულიან პერიოდეფს შხვა ასტრონომეფქ, მესიეშ ტექსტეფიშ გიმორინაფათ, კატალოგი 110 ობიექტიშახ აკაფშეს. 

კატალოგიშა მიშაღალირი რე შხვადოშხვა ასტრონომიული ობიექტეფი: პლანეტარული ნირსეულეფი, გალაქტიკეფი დო მურიცხბუნეფი.

მესიეშ კატალოგი ასტრონომიული ობიექტეფიშ ართ-ართი პოპულარული ერკებული რე, ნამუთ ასე ხოლო გიმირინუაფჷ.

==მესიეშ კატალოგიშ ასტრონომიული ობიექტეფი==
[[File:MessierStarChart.svg|frame|center|]]

==ქოძირით თაშნეშე==
* [[ასტრონომიული ობიექტეფიშ ერკებული]]

==რესურსეფი ინტერნეტის==
* {{cite web
 |title=SEDS Messier Database
 |website=[[Students for the Exploration and Development of Space]] (SEDS)
 |url=http://messier.seds.org/
}} — includes images

* {{cite web
 |title=Messier gallery
 |website=Messier Objects 101
 |url=https://messierobjects101.com/
}}

* {{cite web
 |title=Messier objects
 |website=Deep Sky Videos
 |url=http://www.deepskyvideos.com/videos/other/introduction.html
}}

* {{cite web
 |title=Messier objects 
 |website=Constellation Guide
 |url=http://www.constellation-guide.com/messier-objects/
}}</text>
      <sha1>s9ucp13uv053dce664ex3ljd3jhl68d</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186604</id>
      <parentid>186603</parentid>
      <timestamp>2022-08-17T12:21:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4012" xml:space="preserve">'''მესიეშ კატალოგი''' ([[ფრანგული ნინა|ფრანგ.]] Catalogue de Messier) — [[ფრანგეფი|ფრანგი]] [[ასტრონომია|ასტრონომიშ]] [[შარლ მესიე]]შ კატალოგი, ნამუთ იკათუანს 110 [[ასტრონომიული ობიექტი|ასტრონომიულ ობიექტის]]. მესიექ, ნამუთ უმოსო კომეტეფს გორუნდჷ დო ირკვიენდჷ, აკადგინჷ თიცალი კატალოგი, ნამუშათ მიშეღჷ ასტრონომიული ობიექტეფი, კომეტეფიშ გარდა, მუშენდა კომეტეფიშ კილაგორუაშ ბორჯის, ჸათე ობიექტეფი კომეტაშ მეგორაფაშ პროცესის ართულენდჷ.

მესიექ ჸათე კატალოგი აკადგინჷ მუში ასისტენტი [[პიერ მეშენი]]წკჷმა ართო.

კატალოგიშ მაართა ვერსიაქ 1771 წანას გიშართჷ საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემიაშ ჟურნალს დო თინა იკათუანდჷ 45 ობიექტის. ჸათავრეშე 18-ს მესიექ მიოგორუ, დანარჩენს შხვა ორდოიანი ასტრონომეფქ. 1780 წანაშო ასტრონომიული ობიექტეფიშ მუდანობაქ 80-ს ქიმიოჭირინუ. კატალოგიშ ეკონია ვერსია იკათუანდჷ 103 ობიექტის. უკულიან პერიოდეფს შხვა ასტრონომეფქ, მესიეშ ტექსტეფიშ გიმორინაფათ, კატალოგი 110 ობიექტიშახ აკაფშეს. 

კატალოგიშა მიშაღალირი რე შხვადოშხვა ასტრონომიული ობიექტეფი: პლანეტარული ნირსეულეფი, გალაქტიკეფი დო მურიცხბუნეფი.

მესიეშ კატალოგი ასტრონომიული ობიექტეფიშ ართ-ართი პოპულარული ერკებული რე, ნამუთ ასე ხოლო გიმირინუაფჷ.

==მესიეშ კატალოგიშ ასტრონომიული ობიექტეფი==
[[File:MessierStarChart.svg|frame|center|]]

==ქოძირით თაშნეშე==
* [[ასტრონომიული ობიექტეფიშ ერკებული]]

==რესურსეფი ინტერნეტის==
* {{cite web
 |title=SEDS Messier Database
 |website=[[Students for the Exploration and Development of Space]] (SEDS)
 |url=http://messier.seds.org/
}} — includes images

* {{cite web
 |title=Messier gallery
 |website=Messier Objects 101
 |url=https://messierobjects101.com/
}}

* {{cite web
 |title=Messier objects
 |website=Deep Sky Videos
 |url=http://www.deepskyvideos.com/videos/other/introduction.html
}}

* {{cite web
 |title=Messier objects 
 |website=Constellation Guide
 |url=http://www.constellation-guide.com/messier-objects/
}}

[[კატეგორია:მესიეშ კატალოგი]]
[[კატეგორია:ასტრონომიული კატალოგეფი]]

[[en:Messier object]]</text>
      <sha1>1eatqsi5t7dxbv4ivtyqx9ao92ozy4s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186605</id>
      <parentid>186604</parentid>
      <timestamp>2022-08-17T12:22:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <comment>/* მესიეშ კატალოგიშ ასტრონომიული ობიექტეფი */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4017" xml:space="preserve">'''მესიეშ კატალოგი''' ([[ფრანგული ნინა|ფრანგ.]] Catalogue de Messier) — [[ფრანგეფი|ფრანგი]] [[ასტრონომია|ასტრონომიშ]] [[შარლ მესიე]]შ კატალოგი, ნამუთ იკათუანს 110 [[ასტრონომიული ობიექტი|ასტრონომიულ ობიექტის]]. მესიექ, ნამუთ უმოსო კომეტეფს გორუნდჷ დო ირკვიენდჷ, აკადგინჷ თიცალი კატალოგი, ნამუშათ მიშეღჷ ასტრონომიული ობიექტეფი, კომეტეფიშ გარდა, მუშენდა კომეტეფიშ კილაგორუაშ ბორჯის, ჸათე ობიექტეფი კომეტაშ მეგორაფაშ პროცესის ართულენდჷ.

მესიექ ჸათე კატალოგი აკადგინჷ მუში ასისტენტი [[პიერ მეშენი]]წკჷმა ართო.

კატალოგიშ მაართა ვერსიაქ 1771 წანას გიშართჷ საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემიაშ ჟურნალს დო თინა იკათუანდჷ 45 ობიექტის. ჸათავრეშე 18-ს მესიექ მიოგორუ, დანარჩენს შხვა ორდოიანი ასტრონომეფქ. 1780 წანაშო ასტრონომიული ობიექტეფიშ მუდანობაქ 80-ს ქიმიოჭირინუ. კატალოგიშ ეკონია ვერსია იკათუანდჷ 103 ობიექტის. უკულიან პერიოდეფს შხვა ასტრონომეფქ, მესიეშ ტექსტეფიშ გიმორინაფათ, კატალოგი 110 ობიექტიშახ აკაფშეს. 

კატალოგიშა მიშაღალირი რე შხვადოშხვა ასტრონომიული ობიექტეფი: პლანეტარული ნირსეულეფი, გალაქტიკეფი დო მურიცხბუნეფი.

მესიეშ კატალოგი ასტრონომიული ობიექტეფიშ ართ-ართი პოპულარული ერკებული რე, ნამუთ ასე ხოლო გიმირინუაფჷ.

==მესიეშ კატალოგიშ ასტრონომიული ობიექტეფი==
[[File:MessierStarChart.svg|frame|center|500px]]

==ქოძირით თაშნეშე==
* [[ასტრონომიული ობიექტეფიშ ერკებული]]

==რესურსეფი ინტერნეტის==
* {{cite web
 |title=SEDS Messier Database
 |website=[[Students for the Exploration and Development of Space]] (SEDS)
 |url=http://messier.seds.org/
}} — includes images

* {{cite web
 |title=Messier gallery
 |website=Messier Objects 101
 |url=https://messierobjects101.com/
}}

* {{cite web
 |title=Messier objects
 |website=Deep Sky Videos
 |url=http://www.deepskyvideos.com/videos/other/introduction.html
}}

* {{cite web
 |title=Messier objects 
 |website=Constellation Guide
 |url=http://www.constellation-guide.com/messier-objects/
}}

[[კატეგორია:მესიეშ კატალოგი]]
[[კატეგორია:ასტრონომიული კატალოგეფი]]

[[en:Messier object]]</text>
      <sha1>c1jb1to60554819a1vu4pga9z957ock</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186606</id>
      <parentid>186605</parentid>
      <timestamp>2022-08-17T12:25:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4017" xml:space="preserve">'''მესიეშ კატალოგი''' ([[ფრანგული ნინა|ფრანგ.]] Catalogue de Messier) — [[ფრანგეფი|ფრანგი]] [[ასტრონომია|ასტრონომიშ]] [[შარლ მესიე]]შ კატალოგი, ნამუთ იკათუანს 110 [[ასტრონომიული ობიექტი|ასტრონომიულ ობიექტის]]. მესიექ, ნამუთ უმოსო კომეტეფს გორუნდჷ დო ირკვიენდჷ, აკადგინჷ თიცალი კატალოგი, ნამუშათ მიშეღჷ ასტრონომიული ობიექტეფი, კომეტეფიშ გარდა, მუშენდა კომეტეფიშ კილაგორუაშ ბორჯის, ჸათე ობიექტეფი კომეტაშ მეგორაფაშ პროცესის ართულენდჷ.

მესიექ ჸათე კატალოგი აკადგინჷ მუში ასისტენტი [[პიერ მეშენი]]წკჷმა ართო.

კატალოგიშ მაართა ვერსიაქ 1774 წანას გიშართჷ საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემიაშ ჟურნალს დო თინა იკათუანდჷ 45 ობიექტის. ჸათავრეშე 18-ს მესიექ მიოგორუ, დანარჩენს შხვა ორდოიანი ასტრონომეფქ. 1780 წანაშო ასტრონომიული ობიექტეფიშ მუდანობაქ 80-ს ქიმიოჭირინუ. კატალოგიშ ეკონია ვერსია იკათუანდჷ 103 ობიექტის. უკულიან პერიოდეფს შხვა ასტრონომეფქ, მესიეშ ტექსტეფიშ გიმორინაფათ, კატალოგი 110 ობიექტიშახ აკაფშეს. 

კატალოგიშა მიშაღალირი რე შხვადოშხვა ასტრონომიული ობიექტეფი: პლანეტარული ნირსეულეფი, გალაქტიკეფი დო მურიცხბუნეფი.

მესიეშ კატალოგი ასტრონომიული ობიექტეფიშ ართ-ართი პოპულარული ერკებული რე, ნამუთ ასე ხოლო გიმირინუაფჷ.

==მესიეშ კატალოგიშ ასტრონომიული ობიექტეფი==
[[File:MessierStarChart.svg|frame|center|500px]]

==ქოძირით თაშნეშე==
* [[ასტრონომიული ობიექტეფიშ ერკებული]]

==რესურსეფი ინტერნეტის==
* {{cite web
 |title=SEDS Messier Database
 |website=[[Students for the Exploration and Development of Space]] (SEDS)
 |url=http://messier.seds.org/
}} — includes images

* {{cite web
 |title=Messier gallery
 |website=Messier Objects 101
 |url=https://messierobjects101.com/
}}

* {{cite web
 |title=Messier objects
 |website=Deep Sky Videos
 |url=http://www.deepskyvideos.com/videos/other/introduction.html
}}

* {{cite web
 |title=Messier objects 
 |website=Constellation Guide
 |url=http://www.constellation-guide.com/messier-objects/
}}

[[კატეგორია:მესიეშ კატალოგი]]
[[კატეგორია:ასტრონომიული კატალოგეფი]]

[[en:Messier object]]</text>
      <sha1>4dyo6b6ck4z6vbfa7amsfe66lvjhy1p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186607</id>
      <parentid>186606</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T00:12:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>EmausBot</username>
        <id>105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by [[Wikipedia:Wikidata|Wikidata]] on [[d:Q14530]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3994" xml:space="preserve">'''მესიეშ კატალოგი''' ([[ფრანგული ნინა|ფრანგ.]] Catalogue de Messier) — [[ფრანგეფი|ფრანგი]] [[ასტრონომია|ასტრონომიშ]] [[შარლ მესიე]]შ კატალოგი, ნამუთ იკათუანს 110 [[ასტრონომიული ობიექტი|ასტრონომიულ ობიექტის]]. მესიექ, ნამუთ უმოსო კომეტეფს გორუნდჷ დო ირკვიენდჷ, აკადგინჷ თიცალი კატალოგი, ნამუშათ მიშეღჷ ასტრონომიული ობიექტეფი, კომეტეფიშ გარდა, მუშენდა კომეტეფიშ კილაგორუაშ ბორჯის, ჸათე ობიექტეფი კომეტაშ მეგორაფაშ პროცესის ართულენდჷ.

მესიექ ჸათე კატალოგი აკადგინჷ მუში ასისტენტი [[პიერ მეშენი]]წკჷმა ართო.

კატალოგიშ მაართა ვერსიაქ 1774 წანას გიშართჷ საფრანგეთიშ მენცარობეფიშ აკადემიაშ ჟურნალს დო თინა იკათუანდჷ 45 ობიექტის. ჸათავრეშე 18-ს მესიექ მიოგორუ, დანარჩენს შხვა ორდოიანი ასტრონომეფქ. 1780 წანაშო ასტრონომიული ობიექტეფიშ მუდანობაქ 80-ს ქიმიოჭირინუ. კატალოგიშ ეკონია ვერსია იკათუანდჷ 103 ობიექტის. უკულიან პერიოდეფს შხვა ასტრონომეფქ, მესიეშ ტექსტეფიშ გიმორინაფათ, კატალოგი 110 ობიექტიშახ აკაფშეს. 

კატალოგიშა მიშაღალირი რე შხვადოშხვა ასტრონომიული ობიექტეფი: პლანეტარული ნირსეულეფი, გალაქტიკეფი დო მურიცხბუნეფი.

მესიეშ კატალოგი ასტრონომიული ობიექტეფიშ ართ-ართი პოპულარული ერკებული რე, ნამუთ ასე ხოლო გიმირინუაფჷ.

==მესიეშ კატალოგიშ ასტრონომიული ობიექტეფი==
[[File:MessierStarChart.svg|frame|center|500px]]

==ქოძირით თაშნეშე==
* [[ასტრონომიული ობიექტეფიშ ერკებული]]

==რესურსეფი ინტერნეტის==
* {{cite web
 |title=SEDS Messier Database
 |website=[[Students for the Exploration and Development of Space]] (SEDS)
 |url=http://messier.seds.org/
}} — includes images

* {{cite web
 |title=Messier gallery
 |website=Messier Objects 101
 |url=https://messierobjects101.com/
}}

* {{cite web
 |title=Messier objects
 |website=Deep Sky Videos
 |url=http://www.deepskyvideos.com/videos/other/introduction.html
}}

* {{cite web
 |title=Messier objects 
 |website=Constellation Guide
 |url=http://www.constellation-guide.com/messier-objects/
}}

[[კატეგორია:მესიეშ კატალოგი]]
[[კატეგორია:ასტრონომიული კატალოგეფი]]</text>
      <sha1>jc8r4jy5u2tvka5e6qogkobyi9xz0fs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ანდრომედაშ გალაქტიკა</title>
    <ns>0</ns>
    <id>38255</id>
    <revision>
      <id>186609</id>
      <timestamp>2022-08-18T06:34:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <comment>ახალი ხასჷლა: '''ანდრომედაშ გალაქტიკა'''</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="64" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა'''</text>
      <sha1>b3vkin26rrsla5ax1ksoeit3xr7uumk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186610</id>
      <parentid>186609</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T06:39:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="691" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას.</text>
      <sha1>5ad1e4dc9dsyrd9qk3ailm359xc504z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186611</id>
      <parentid>186610</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T06:39:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="713" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას.</text>
      <sha1>ceyxxq5pj2kxsg10jnjo94v45bx4aga</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186612</id>
      <parentid>186611</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T06:41:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="833" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას.</text>
      <sha1>alupw77iemq0n4y2bh4i4glz0yh3fk7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186613</id>
      <parentid>186612</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T06:45:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1263" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.</text>
      <sha1>qzjvys0ehdj7vejv0j603n3l0yowueg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186614</id>
      <parentid>186613</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T06:46:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1288" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.</text>
      <sha1>j83md3hr26hp1m5n5zu4d2eyhzvzju3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186615</id>
      <parentid>186614</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T06:51:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2076" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].</text>
      <sha1>emm0nenb78q6g4dxhwlw9eu4mu5vm0w</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186616</id>
      <parentid>186615</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T06:55:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2401" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.</text>
      <sha1>869w1ph34qxg7en4of0zmknk03zeqf1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186617</id>
      <parentid>186616</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T06:58:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2459" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==</text>
      <sha1>rnj8fi0mcxpyvjwdgenaj812otuxcnp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186618</id>
      <parentid>186617</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T07:11:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2625" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]]</text>
      <sha1>ej1qefidb5pz4nfuy1wb2opg6yvvuz9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186619</id>
      <parentid>186618</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T07:12:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2755" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა.</text>
      <sha1>sudfgsk6ufojd5cw1zj08281yc5auc4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186620</id>
      <parentid>186619</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T07:21:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3523" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე მუნაფას. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე მუნაფა&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი.</text>
      <sha1>7d4q70zj2179vqn6ar05258rwhz8p3u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186621</id>
      <parentid>186620</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T07:23:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3548" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანსს ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი.</text>
      <sha1>i646qi89dda89ukvklzdpuddtk4vbsw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186622</id>
      <parentid>186621</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T07:23:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3548" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი.</text>
      <sha1>sa3k3nh6rk8l06e2vrcf64zp85r7fvx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186623</id>
      <parentid>186622</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T08:49:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3655" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ</text>
      <sha1>li28k790w3r3j7oivfd89x4n6fgtymc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186624</id>
      <parentid>186623</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T08:54:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4152" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს მიოჩქუდჷ ნამდა დიდი ნირსეულეფიშე</text>
      <sha1>gsr23f0d4keui8eunrf2jju8i630rjl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186625</id>
      <parentid>186624</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T08:57:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4297" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით</text>
      <sha1>2u6kjnq86kmfunfh4ibfwhk68p44jl8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186626</id>
      <parentid>186625</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T09:06:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5098" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო.</text>
      <sha1>ah142bunx36jibfwkfs3d95ikypo0n5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186627</id>
      <parentid>186626</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T09:07:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5422" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო.

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.</text>
      <sha1>16n57d5mjnlr4kjzh3teuetkrlkdjjx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186628</id>
      <parentid>186627</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T09:10:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5706" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე.</text>
      <sha1>r9oqkyahzghcmok1mqb0slq3rneczhc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186629</id>
      <parentid>186628</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T09:11:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5771" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.</text>
      <sha1>9x942pueq2y7e27m8hgbyyzwh35qoxd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186630</id>
      <parentid>186629</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T09:13:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5826" xml:space="preserve">'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==</text>
      <sha1>ky5y7uorwtixgb9agwro69twq5pap2h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186631</id>
      <parentid>186630</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T09:14:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6000" xml:space="preserve">[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==</text>
      <sha1>78tzj5ixjh6a2fhs5npkocjih9iq4oq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186632</id>
      <parentid>186631</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T09:16:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6187" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო (1899 წანა)]]
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==</text>
      <sha1>31f8k514b1wm3oemzfyrgcsegffvjol</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186633</id>
      <parentid>186632</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T09:16:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6187" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==</text>
      <sha1>m54ceu6y7s3q6q0brxs2p5kji720vcm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186634</id>
      <parentid>186633</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T09:17:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6013" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==</text>
      <sha1>1uvlhfnzyll3e3ocj112rg921vcsqre</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186635</id>
      <parentid>186634</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T09:17:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6187" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==</text>
      <sha1>bz69yfmbepop53653ykm6a1dq4u631k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186636</id>
      <parentid>186635</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T10:23:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6609" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==
1755 წანას გერმანალი ფილოსოფოსი [[იმანუელ კანტი]]შ წჷმარინუ ჰიპოთეზა, ნამუშ მეჯინათ მეშხურეშ შარაშ გალაქტიკა შხვა, ბრელი გალაქტიკეფიშე ართ-ართი რდჷ. კანტიშ აზრით</text>
      <sha1>ahylwvcce43lmnjc13ihnd9dc6vna0n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186637</id>
      <parentid>186636</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T10:23:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6656" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==
1755 წანას გერმანალი ფილოსოფოსი [[იმანუელ კანტი]]შ წჷმარინუ ჰიპოთეზა, ნამუშ მეჯინათ მეშხურეშ შარაშ გალაქტიკა შხვა, ბრელი გალაქტიკეფიშე ართ-ართი რდჷ. კანტიშ აზრით ჩქინი გალაქტიკას</text>
      <sha1>drl8162t71j7w3s3l8pumuuqupuaskl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186638</id>
      <parentid>186637</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T10:24:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6656" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==
1755 წანას გერმანალი ფილოსოფოსი [[იმანუელ კანტი]]ქ წჷმარინუ ჰიპოთეზა, ნამუშ მეჯინათ მეშხურეშ შარაშ გალაქტიკა შხვა, ბრელი გალაქტიკეფიშე ართ-ართი რდჷ. კანტიშ აზრით ჩქინი გალაქტიკას</text>
      <sha1>jsbypvs8lvj1oreah3zd4qs3wc768pm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186639</id>
      <parentid>186638</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T10:28:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7159" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==
1755 წანას გერმანალი ფილოსოფოსი [[იმანუელ კანტი]]ქ წჷმარინუ ჰიპოთეზა, ნამუშ მეჯინათ მეშხურეშ შარაშ გალაქტიკა შხვა, ბრელი გალაქტიკეფიშე ართ-ართი რდჷ. კანტიშ აზრით ჩქინი გალაქტიკას შილებე უღუდუკონ ცირკულარული ფორმა ჟიშეშე ქიგნაჯინედინ დო ელიპტიკური ფორმა კუნთხუშე ქიმკაჯინედინ. კანტიშ ზიტყვეფით, ანდრომედაშ ელიპტიკური ნირსეული შილებედჷ ზოხორინელი ანდრომედა რდუკო.</text>
      <sha1>hqpjab12sfh919vu4dzna6hfutsqiyk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186640</id>
      <parentid>186639</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T10:30:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7226" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==
1755 წანას გერმანალი ფილოსოფოსი [[იმანუელ კანტი]]ქ წჷმარინუ ჰიპოთეზა, ნამუშ მეჯინათ მეშხურეშ შარაშ გალაქტიკა შხვა, ბრელი გალაქტიკეფიშე ართ-ართი რდჷ. კანტიშ აზრით ჩქინი გალაქტიკას შილებე უღუდუკონ ცირკულარული ფორმა ჟიშეშე ქიგნაჯინედინ დო ელიპტიკური ფორმა კუნთხუშე ქიმკაჯინედინ. კანტიშ ზიტყვეფით, ანდრომედაშ ელიპტიკური ნირსეული შილებედჷ ზოხორინელი ანდრომედა რდუკო.

1917 წანას [[ჰებერ კერტისი]]ქ</text>
      <sha1>lgo8k4su3npglnmz7ao6xpyisrx5q40</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186641</id>
      <parentid>186640</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T10:32:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7446" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==
1755 წანას გერმანალი ფილოსოფოსი [[იმანუელ კანტი]]ქ წჷმარინუ ჰიპოთეზა, ნამუშ მეჯინათ მეშხურეშ შარაშ გალაქტიკა შხვა, ბრელი გალაქტიკეფიშე ართ-ართი რდჷ. კანტიშ აზრით ჩქინი გალაქტიკას შილებე უღუდუკონ ცირკულარული ფორმა ჟიშეშე ქიგნაჯინედინ დო ელიპტიკური ფორმა კუნთხუშე ქიმკაჯინედინ. კანტიშ ზიტყვეფით, ანდრომედაშ ელიპტიკური ნირსეული შილებედჷ ზოხორინელი ანდრომედა რდუკო.

1917 წანას [[ჰებერ კერტისი]]ქ ანდრომედაშ დინახალე ნოვას მიოგორუ. უკულიანი რკვიებეფიშ ბორჯის, იძირუ ხოლო 11 ნოვაქ.</text>
      <sha1>9mx95l4qnqvzrkbdqkylpn55lad1zf8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186642</id>
      <parentid>186641</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T10:37:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7777" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==
1755 წანას გერმანალი ფილოსოფოსი [[იმანუელ კანტი]]ქ წჷმარინუ ჰიპოთეზა, ნამუშ მეჯინათ მეშხურეშ შარაშ გალაქტიკა შხვა, ბრელი გალაქტიკეფიშე ართ-ართი რდჷ. კანტიშ აზრით ჩქინი გალაქტიკას შილებე უღუდუკონ ცირკულარული ფორმა ჟიშეშე ქიგნაჯინედინ დო ელიპტიკური ფორმა კუნთხუშე ქიმკაჯინედინ. კანტიშ ზიტყვეფით, ანდრომედაშ ელიპტიკური ნირსეული შილებედჷ ზოხორინელი ანდრომედა რდუკო.

1917 წანას [[ჰებერ კერტისი]]ქ ანდრომედაშ დინახალე ნოვას მიოგორუ. უკულიანი რკვიებეფიშ ბორჯის, იძირუ ხოლო 11 ნოვაქ. კერტისიქ დადგინჷ ნამდა ჸათე ნოვეფი 10 მაგნიტუდათ მურუჟი ნოვეფი, ვიდრე თინეფი ნამუეფით ცაშ შხვა ნორთეფს მუთმოხვადუდჷ. შედეგო,</text>
      <sha1>08fjawrzrl4zsy89a5nw0sztaz2jdri</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186643</id>
      <parentid>186642</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T10:40:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8000" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==
1755 წანას გერმანალი ფილოსოფოსი [[იმანუელ კანტი]]ქ წჷმარინუ ჰიპოთეზა, ნამუშ მეჯინათ მეშხურეშ შარაშ გალაქტიკა შხვა, ბრელი გალაქტიკეფიშე ართ-ართი რდჷ. კანტიშ აზრით ჩქინი გალაქტიკას შილებე უღუდუკონ ცირკულარული ფორმა ჟიშეშე ქიგნაჯინედინ დო ელიპტიკური ფორმა კუნთხუშე ქიმკაჯინედინ. კანტიშ ზიტყვეფით, ანდრომედაშ ელიპტიკური ნირსეული შილებედჷ ზოხორინელი ანდრომედა რდუკო.

1917 წანას [[ჰებერ კერტისი]]ქ ანდრომედაშ დინახალე ნოვას მიოგორუ. უკულიანი რკვიებეფიშ ბორჯის, იძირუ ხოლო 11 ნოვაქ. კერტისიქ დადგინჷ ნამდა ჸათე ნოვეფი 10 მაგნიტუდათ მურუჟი ნოვეფი, ვიდრე თინეფი ნამუეფით ცაშ შხვა ნორთეფს მუთმოხვადუდჷ. კერტისიქ ჸათე ობიექტიშახ დოხოლაფირი დისტანცია ხოლო ზიმუ (თიში გჷმოთვალუათ 500 00 სინთეშ წანა).</text>
      <sha1>3fowh8h4vdyedwi2mntllk2d627o52b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186644</id>
      <parentid>186643</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T10:42:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8372" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==
1755 წანას გერმანალი ფილოსოფოსი [[იმანუელ კანტი]]ქ წჷმარინუ ჰიპოთეზა, ნამუშ მეჯინათ მეშხურეშ შარაშ გალაქტიკა შხვა, ბრელი გალაქტიკეფიშე ართ-ართი რდჷ. კანტიშ აზრით ჩქინი გალაქტიკას შილებე უღუდუკონ ცირკულარული ფორმა ჟიშეშე ქიგნაჯინედინ დო ელიპტიკური ფორმა კუნთხუშე ქიმკაჯინედინ. კანტიშ ზიტყვეფით, ანდრომედაშ ელიპტიკური ნირსეული შილებედჷ ზოხორინელი ანდრომედა რდუკო.

1917 წანას [[ჰებერ კერტისი]]ქ ანდრომედაშ დინახალე ნოვას მიოგორუ. უკულიანი რკვიებეფიშ ბორჯის, იძირუ ხოლო 11 ნოვაქ. კერტისიქ დადგინჷ ნამდა ჸათე ნოვეფი 10 მაგნიტუდათ მურუჟი ნოვეფი, ვიდრე თინეფი ნამუეფით ცაშ შხვა ნორთეფს მუთმოხვადუდჷ. კერტისიქ ჸათე ობიექტიშახ დოხოლაფირი დისტანცია ხოლო ზიმუ (თიში გჷმოთვალუათ 500 00 სინთეშ წანა). ჸათე პერიოდიშე გორჩქინდჷ ჰიპოთეზაქ ''&quot;კოკიშობური ოქიანუ&quot;''-შ გეშა, ნამუთ ანტკიცენდჷ ნამდა სპირალური ნირსეულეფი რდეს ზოხორინელი გალაქტიკეფი.</text>
      <sha1>bw8xhl93o5pbd6cyp6uhyuzzl2882h7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186645</id>
      <parentid>186644</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T10:47:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8382" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==
1755 წანას გერმანალი ფილოსოფოსი [[იმანუელ კანტი]]ქ წჷმარინუ ჰიპოთეზა, ნამუშ მეჯინათ მეშხურეშ შარაშ გალაქტიკა შხვა, ბრელი გალაქტიკეფიშე ართ-ართი რდჷ. კანტიშ აზრით ჩქინი გალაქტიკას შილებე უღუდუკონ ცირკულარული ფორმა ჟიშეშე ქიგნაჯინედინ დო ელიპტიკური ფორმა კუნთხუშე ქიმკაჯინედინ. კანტიშ ზიტყვეფით, ანდრომედაშ ელიპტიკური ნირსეული შილებედჷ ზოხორინელი ანდრომედა რდუკო.

1917 წანას [[ჰებერ კერტისი]]ქ ანდრომედაშ დინახალე ნოვას მიოგორუ. უკულიანი რკვიებეფიშ ბორჯის, იძირუ ხოლო 11 ნოვაქ. კერტისიქ დადგინჷ ნამდა ჸათე ნოვეფი რდჷ 10 მაგნიტუდათ მურუჟი ნოვეფი, ვიდრე თინეფი ნამუეფით ცაშ შხვა ნორთეფს მუთმოხვადუდჷ. კერტისიქ ჸათე ობიექტიშახ დოხოლაფირი დისტანცია ხოლო ზიმუ (თიში გჷმოთვალუათ 500 00 სინთეშ წანა). ჸათე პერიოდიშე გორჩქინდჷ ჰიპოთეზაქ ''&quot;კოკიშობური ოქიანუ&quot;''-შ გეშა, ნამუთ ანტკიცენდჷ ნამდა სპირალური ნირსეულეფი რდეს ზოხორინელი გალაქტიკეფი.</text>
      <sha1>dqp8ihf4t92widov3ew35x91761xj36</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186646</id>
      <parentid>186645</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T10:53:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9526" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==
1755 წანას გერმანალი ფილოსოფოსი [[იმანუელ კანტი]]ქ წჷმარინუ ჰიპოთეზა, ნამუშ მეჯინათ მეშხურეშ შარაშ გალაქტიკა შხვა, ბრელი გალაქტიკეფიშე ართ-ართი რდჷ. კანტიშ აზრით ჩქინი გალაქტიკას შილებე უღუდუკონ ცირკულარული ფორმა ჟიშეშე ქიგნაჯინედინ დო ელიპტიკური ფორმა კუნთხუშე ქიმკაჯინედინ. კანტიშ ზიტყვეფით, ანდრომედაშ ელიპტიკური ნირსეული შილებედჷ ზოხორინელი ანდრომედა რდუკო.

1917 წანას [[ჰებერ კერტისი]]ქ ანდრომედაშ დინახალე ნოვას მიოგორუ. უკულიანი რკვიებეფიშ ბორჯის, იძირუ ხოლო 11 ნოვაქ. კერტისიქ დადგინჷ ნამდა ჸათე ნოვეფი რდჷ 10 მაგნიტუდათ მურუჟი ნოვეფი, ვიდრე თინეფი ნამუეფით ცაშ შხვა ნორთეფს მუთმოხვადუდჷ. კერტისიქ ჸათე ობიექტიშახ დოხოლაფირი დისტანცია ხოლო ზიმუ (თიში გჷმოთვალუათ 500 00 სინთეშ წანა). ჸათე პერიოდიშე გორჩქინდჷ ჰიპოთეზაქ ''&quot;კოკიშობური ოქიანუ&quot;''-შ გეშა, ნამუთ ანტკიცენდჷ ნამდა სპირალური ნირსეულეფი რდეს ზოხორინელი გალაქტიკეფი.

1920 წანაშ 26 პირელს სმიტსონიშ ინსტიტუტის იტარინჷ ასტრონომეფიშ [[ჰარლოუ შეპლი]]შ დო ჰებერ კერტისის მენცარული დებატიქ, ნამუსჷთ [[დიდი დებატი]]ს უძახჷნა. შეპლი-კერტისიშ დებატეფი ორხველუდჷ ოქიანუშ ზომას დო გალაქტიკურ სტრუქტურას, გიშაკერზაფილო სპირალურ ნირსეულეფს. შეპლიშ აზრით ჸათე ნირსეულეფი ზომათ ჭიჭე რდჷ დო თინეფი მეშხურეშ შარაშ დინახალე იდვალუაფუდჷ. კერტისიშ აზრით ნირსეულეფი ზომათ დიდი რდჷ დო თინეფი ზოხორინელი გალაქტიკეფი რდჷ.</text>
      <sha1>lnr8bov2gf3aoyudk8quofnairjkz9b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186647</id>
      <parentid>186646</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T10:54:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9520" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==
1755 წანას გერმანალი ფილოსოფოსი [[იმანუელ კანტი]]ქ წჷმარინუ ჰიპოთეზა, ნამუშ მეჯინათ მეშხურეშ შარაშ გალაქტიკა შხვა, ბრელი გალაქტიკეფიშე ართ-ართი რდჷ. კანტიშ აზრით ჩქინი გალაქტიკას შილებე უღუდუკონ ცირკულარული ფორმა ჟიშეშე ქიგნაჯინედინ დო ელიპტიკური ფორმა კუნთხუშე ქიმკაჯინედინ. კანტიშ ზიტყვეფით, ანდრომედაშ ელიპტიკური ნირსეული შილებედჷ ზოხორინელი ანდრომედა რდუკო.

1917 წანას [[ჰებერ კერტისი]]ქ ანდრომედაშ დინახალე ნოვას მიოგორუ. უკულიანი რკვიებეფიშ ბორჯის, იძირუ ხოლო 11 ნოვაქ. კერტისიქ დადგინჷ ნამდა ჸათე ნოვეფი რდჷ 10 მაგნიტუდათ მურუჟი ნოვეფი, ვიდრე თინეფი ნამუეფით ცაშ შხვა ნორთეფს მუთმოხვადუდჷ. კერტისიქ ჸათე ობიექტიშახ დოხოლაფირი დისტანცია ხოლო ზიმუ (თიში გჷმოთვალუათ 500 00 სინთეშ წანა). ჸათე პერიოდიშე გორჩქინდჷ ჰიპოთეზაქ ''&quot;კოკიშობური ოქიანუ&quot;''-შ გეშა, ნამუთ ანტკიცენდჷ ნამდა სპირალური ნირსეულეფი რდეს ზოხორინელი გალაქტიკეფი.

1920 წანაშ 26 პირელს სმიტსონიშ ინსტიტუტის იტარინჷ ასტრონომეფიშ [[ჰარლოუ შეპლი]]შ დო ჰებერ კერტისის მენცარული დებატიქ, ნამუსჷთ [[დიდი დებატი]]ს უძახჷნა. შეპლი-კერტისიშ დებატეფი ორხველუდჷ ოქიანუშ ზომას დო გალაქტიკურ სტრუქტურას, გიშაკერზაფილო სპირალურ ნირსეულეფს. შეპლიშ აზრით ჸათე ნირსეულეფი ზომათ ჭიჭე რდჷ დო თინეფი მეშხურეშ შარაშ დინახალე იდვალუაფუდჷ. კერტისიშ აზრით ნირსეულეფი ზომათ დიდი რდჷ დო თინეფი ზოხორინელი გალაქტიკა რდჷ.</text>
      <sha1>f1m3axnoioeh739xntk4sjh2xdpouh3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186648</id>
      <parentid>186647</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T11:43:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9733" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==
1755 წანას გერმანალი ფილოსოფოსი [[იმანუელ კანტი]]ქ წჷმარინუ ჰიპოთეზა, ნამუშ მეჯინათ მეშხურეშ შარაშ გალაქტიკა შხვა, ბრელი გალაქტიკეფიშე ართ-ართი რდჷ. კანტიშ აზრით ჩქინი გალაქტიკას შილებე უღუდუკონ ცირკულარული ფორმა ჟიშეშე ქიგნაჯინედინ დო ელიპტიკური ფორმა კუნთხუშე ქიმკაჯინედინ. კანტიშ ზიტყვეფით, ანდრომედაშ ელიპტიკური ნირსეული შილებედჷ ზოხორინელი ანდრომედა რდუკო.

1917 წანას [[ჰებერ კერტისი]]ქ ანდრომედაშ დინახალე ნოვას მიოგორუ. უკულიანი რკვიებეფიშ ბორჯის, იძირუ ხოლო 11 ნოვაქ. კერტისიქ დადგინჷ ნამდა ჸათე ნოვეფი რდჷ 10 მაგნიტუდათ მურუჟი ნოვეფი, ვიდრე თინეფი ნამუეფით ცაშ შხვა ნორთეფს მუთმოხვადუდჷ. კერტისიქ ჸათე ობიექტიშახ დოხოლაფირი დისტანცია ხოლო ზიმუ (თიში გჷმოთვალუათ 500 00 სინთეშ წანა). ჸათე პერიოდიშე გორჩქინდჷ ჰიპოთეზაქ ''&quot;კოკიშობური ოქიანუ&quot;''-შ გეშა, ნამუთ ანტკიცენდჷ ნამდა სპირალური ნირსეულეფი რდეს ზოხორინელი გალაქტიკეფი.

1920 წანაშ 26 პირელს სმიტსონიშ ინსტიტუტის იტარინჷ ასტრონომეფიშ [[ჰარლოუ შეპლი]]შ დო ჰებერ კერტისის მენცარული დებატიქ, ნამუსჷთ [[დიდი დებატი]]ს უძახჷნა. შეპლი-კერტისიშ დებატეფი ორხველუდჷ ოქიანუშ ზომას დო გალაქტიკურ სტრუქტურას, გიშაკერზაფილო სპირალურ ნირსეულეფს. შეპლიშ აზრით ჸათე ნირსეულეფი ზომათ ჭიჭე რდჷ დო თინეფი მეშხურეშ შარაშ დინახალე იდვალუაფუდჷ. კერტისიშ აზრით ნირსეულეფი ზომათ დიდი რდჷ დო თინეფი ზოხორინელი გალაქტიკა რდჷ. უკულიანი პერიოდეფიშ [[ერნსტ ეპიკი]]შ დო [[ედუინ ჰაბლი]]შ რკვიებეფით (გიშაკერზაფილო</text>
      <sha1>0goocr4oj3bg3uda4xu8uqtduc5rky4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186649</id>
      <parentid>186648</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T11:44:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9843" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==
1755 წანას გერმანალი ფილოსოფოსი [[იმანუელ კანტი]]ქ წჷმარინუ ჰიპოთეზა, ნამუშ მეჯინათ მეშხურეშ შარაშ გალაქტიკა შხვა, ბრელი გალაქტიკეფიშე ართ-ართი რდჷ. კანტიშ აზრით ჩქინი გალაქტიკას შილებე უღუდუკონ ცირკულარული ფორმა ჟიშეშე ქიგნაჯინედინ დო ელიპტიკური ფორმა კუნთხუშე ქიმკაჯინედინ. კანტიშ ზიტყვეფით, ანდრომედაშ ელიპტიკური ნირსეული შილებედჷ ზოხორინელი ანდრომედა რდუკო.

1917 წანას [[ჰებერ კერტისი]]ქ ანდრომედაშ დინახალე ნოვას მიოგორუ. უკულიანი რკვიებეფიშ ბორჯის, იძირუ ხოლო 11 ნოვაქ. კერტისიქ დადგინჷ ნამდა ჸათე ნოვეფი რდჷ 10 მაგნიტუდათ მურუჟი ნოვეფი, ვიდრე თინეფი ნამუეფით ცაშ შხვა ნორთეფს მუთმოხვადუდჷ. კერტისიქ ჸათე ობიექტიშახ დოხოლაფირი დისტანცია ხოლო ზიმუ (თიში გჷმოთვალუათ 500 00 სინთეშ წანა). ჸათე პერიოდიშე გორჩქინდჷ ჰიპოთეზაქ ''&quot;კოკიშობური ოქიანუ&quot;''-შ გეშა, ნამუთ ანტკიცენდჷ ნამდა სპირალური ნირსეულეფი რდეს ზოხორინელი გალაქტიკეფი.

1920 წანაშ 26 პირელს სმიტსონიშ ინსტიტუტის იტარინჷ ასტრონომეფიშ [[ჰარლოუ შეპლი]]შ დო ჰებერ კერტისის მენცარული დებატიქ, ნამუსჷთ [[დიდი დებატი]]ს უძახჷნა. შეპლი-კერტისიშ დებატეფი ორხველუდჷ ოქიანუშ ზომას დო გალაქტიკურ სტრუქტურას, გიშაკერზაფილო სპირალურ ნირსეულეფს. შეპლიშ აზრით ჸათე ნირსეულეფი ზომათ ჭიჭე რდჷ დო თინეფი მეშხურეშ შარაშ დინახალე იდვალუაფუდჷ. კერტისიშ აზრით ნირსეულეფი ზომათ დიდი რდჷ დო თინეფი ზოხორინელი გალაქტიკა რდჷ. უკულიანი პერიოდეფიშ [[ერნსტ ეპიკი]]შ დო [[ედუინ ჰაბლი]]შ რკვიებეფით (გიშაკერზაფილო ცეფეიდური მურიცხეფიშ ზომაშ კალკულაციათ)</text>
      <sha1>fy3sqfzc9wwretxwldjtb0lbzn8g92n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186650</id>
      <parentid>186649</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T11:46:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10078" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==
1755 წანას გერმანალი ფილოსოფოსი [[იმანუელ კანტი]]ქ წჷმარინუ ჰიპოთეზა, ნამუშ მეჯინათ მეშხურეშ შარაშ გალაქტიკა შხვა, ბრელი გალაქტიკეფიშე ართ-ართი რდჷ. კანტიშ აზრით ჩქინი გალაქტიკას შილებე უღუდუკონ ცირკულარული ფორმა ჟიშეშე ქიგნაჯინედინ დო ელიპტიკური ფორმა კუნთხუშე ქიმკაჯინედინ. კანტიშ ზიტყვეფით, ანდრომედაშ ელიპტიკური ნირსეული შილებედჷ ზოხორინელი ანდრომედა რდუკო.

1917 წანას [[ჰებერ კერტისი]]ქ ანდრომედაშ დინახალე ნოვას მიოგორუ. უკულიანი რკვიებეფიშ ბორჯის, იძირუ ხოლო 11 ნოვაქ. კერტისიქ დადგინჷ ნამდა ჸათე ნოვეფი რდჷ 10 მაგნიტუდათ მურუჟი ნოვეფი, ვიდრე თინეფი ნამუეფით ცაშ შხვა ნორთეფს მუთმოხვადუდჷ. კერტისიქ ჸათე ობიექტიშახ დოხოლაფირი დისტანცია ხოლო ზიმუ (თიში გჷმოთვალუათ 500 00 სინთეშ წანა). ჸათე პერიოდიშე გორჩქინდჷ ჰიპოთეზაქ ''&quot;კოკიშობური ოქიანუ&quot;''-შ გეშა, ნამუთ ანტკიცენდჷ ნამდა სპირალური ნირსეულეფი რდეს ზოხორინელი გალაქტიკეფი.

1920 წანაშ 26 პირელს სმიტსონიშ ინსტიტუტის იტარინჷ ასტრონომეფიშ [[ჰარლოუ შეპლი]]შ დო ჰებერ კერტისის მენცარული დებატიქ, ნამუსჷთ [[დიდი დებატი]]ს უძახჷნა. შეპლი-კერტისიშ დებატეფი ორხველუდჷ ოქიანუშ ზომას დო გალაქტიკურ სტრუქტურას, გიშაკერზაფილო სპირალურ ნირსეულეფს. შეპლიშ აზრით ჸათე ნირსეულეფი ზომათ ჭიჭე რდჷ დო თინეფი მეშხურეშ შარაშ დინახალე იდვალუაფუდჷ. კერტისიშ აზრით ნირსეულეფი ზომათ დიდი რდჷ დო თინეფი ზოხორინელი გალაქტიკა რდჷ. უკულიანი პერიოდეფიშ [[ერნსტ ეპიკი]]შ დო [[ედუინ ჰაბლი]]შ რკვიებეფით (გიშაკერზაფილო ცეფეიდური მურიცხეფიშ ზომაშ კალკულაციათ) დენტკიცინჷ ნამდა ანდრომედა ჩქინი გალაქტიკაშ გალე რდჷ დო თინა რდჷ ზოხორინელი გალაქტიკა.</text>
      <sha1>q7z32a9fdnht1rqcmkse1iicwiwc5b2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186651</id>
      <parentid>186650</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T11:52:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10822" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==
1755 წანას გერმანალი ფილოსოფოსი [[იმანუელ კანტი]]ქ წჷმარინუ ჰიპოთეზა, ნამუშ მეჯინათ მეშხურეშ შარაშ გალაქტიკა შხვა, ბრელი გალაქტიკეფიშე ართ-ართი რდჷ. კანტიშ აზრით ჩქინი გალაქტიკას შილებე უღუდუკონ ცირკულარული ფორმა ჟიშეშე ქიგნაჯინედინ დო ელიპტიკური ფორმა კუნთხუშე ქიმკაჯინედინ. კანტიშ ზიტყვეფით, ანდრომედაშ ელიპტიკური ნირსეული შილებედჷ ზოხორინელი ანდრომედა რდუკო.

1917 წანას [[ჰებერ კერტისი]]ქ ანდრომედაშ დინახალე ნოვას მიოგორუ. უკულიანი რკვიებეფიშ ბორჯის, იძირუ ხოლო 11 ნოვაქ. კერტისიქ დადგინჷ ნამდა ჸათე ნოვეფი რდჷ 10 მაგნიტუდათ მურუჟი ნოვეფი, ვიდრე თინეფი ნამუეფით ცაშ შხვა ნორთეფს მუთმოხვადუდჷ. კერტისიქ ჸათე ობიექტიშახ დოხოლაფირი დისტანცია ხოლო ზიმუ (თიში გჷმოთვალუათ 500 00 სინთეშ წანა). ჸათე პერიოდიშე გორჩქინდჷ ჰიპოთეზაქ ''&quot;კოკიშობური ოქიანუ&quot;''-შ გეშა, ნამუთ ანტკიცენდჷ ნამდა სპირალური ნირსეულეფი რდეს ზოხორინელი გალაქტიკეფი.

1920 წანაშ 26 პირელს სმიტსონიშ ინსტიტუტის იტარინჷ ასტრონომეფიშ [[ჰარლოუ შეპლი]]შ დო ჰებერ კერტისის მენცარული დებატიქ, ნამუსჷთ [[დიდი დებატი]]ს უძახჷნა. შეპლი-კერტისიშ დებატეფი ორხველუდჷ ოქიანუშ ზომას დო გალაქტიკურ სტრუქტურას, გიშაკერზაფილო სპირალურ ნირსეულეფს. შეპლიშ აზრით ჸათე ნირსეულეფი ზომათ ჭიჭე რდჷ დო თინეფი მეშხურეშ შარაშ დინახალე იდვალუაფუდჷ. კერტისიშ აზრით ნირსეულეფი ზომათ დიდი რდჷ დო თინეფი ზოხორინელი გალაქტიკა რდჷ. უკულიანი პერიოდეფიშ [[ერნსტ ეპიკი]]შ დო [[ედუინ ჰაბლი]]შ რკვიებეფით (გიშაკერზაფილო ცეფეიდური მურიცხეფიშ ზომაშ კალკულაციათ) დენტკიცინჷ ნამდა ანდრომედა ჩქინი გალაქტიკაშ გალე რდჷ დო თინა რდჷ ზოხორინელი გალაქტიკა.

1950-იან წანეფს მენცარეფქ [[რობერტ ჰენბერი ბრაუნი]]ქ დო [[სირილ ჰაზარდი]]ქ დაფიქსირეს ანდრომედაშ რადიოჩხორიეფი. გალაქტიკაშ პირველი რადიო რუკეფი აკადგინჷ ბრიტანალი ასტრონომი ჯონ ბოლდუინქ დო თიშ კოლეგეფქ. 2009 წანას ასტრონომეფქ მიოგორეს პირველ პლანეტას ანდრომედაშ გალაქტიკაშ დინახალე.</text>
      <sha1>og2s8win1ywps2ewgjn8k0px7vf093r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>186652</id>
      <parentid>186651</parentid>
      <timestamp>2022-08-18T11:54:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Njilo</username>
        <id>1885</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10846" xml:space="preserve">[[File:Pic iroberts1.jpg|მინი|ანდრომედაშ დიდი ნირსეული (ისააკ რობერტსიშ ფოტო, 1899 წანა)]]
'''ანდრომედაშ გალაქტიკა''' (თაშნეშე: Messier 31, M31, ვარდა NGC 224, ორდოიანი ჯოხოდვალა რდჷ ანდრომედაშ ნირსეული) — სპირალური [[გალაქტიკა]], ნამუშ დიამეტრი 46.56 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]] რე (152,000 [[სინთეშ წანა]]). თინა [[მეშხურეშ შარა]]შ გალაქტიკაშ უხოლაში გალაქტიკა რე დო იდვალუაფჷ [[დიხაუჩა]]შე დოხოლაფირო 2.5 მლნ. სინთეშ წანაშ (770 კილოპარსეკი) მაშორას. გალაქტიკაშ ჯოხოდვალა მოურს ცაშ ნორთიშე (ანდრომედაშ მურიცხეფიშ ბუნა), სოდეთ თინა მუკმორჩქინდუ. ანდრომედა ბერძნული მითოლოგიური პრინცესაშ, [[პერსევსი]]შ ალმასქუშ სახელი რდჷ.

ანდრომედაშ მასაშ კალკულაცია რთული პროცესი რე. მენცარეფიშ აზრით აზრით ანდრომედა მეშხურეშ შარას გალაქტიკაშე 25-50 %-ით უმოსი დიდი რე. 

ასტრონომეფიშ ვარაუდით მეშხურეშ შარა დო ანდრომედა ართიანს ქარაგუნა დოხოლაფირო 4-5 მილიარდი წანაშ უკული დო თინეფიშ აკოართაფათ იფორმირებუ ართი, [[ელიპტიკური გალაქტიკა]].

ანდრომედაშ გალაქტიკა [[მესიეშ კატალოგი|მესიეშ ობიექტეფიშე]] არძაშე უმოსო ბარჩხალა რე დო თინა ტელესკოპიშ უმუშო ხოლო იძირე.

==რკვიებეფიშ ისტორია==
964 წანას [[დიდი ირანი|სპარსალი]] ასტრონომი [[აბდ ალ-რაჰმან ალ-სუფი]] რდჷ მენცარი ნამუქჷთ ეჭარჷ ანდრომედაშ გალაქტიკა. ალ-სუფი მუში ''&quot;ფიქსირებული მურიცხეფიშ წინგის&quot;'' ანდრომედას იშინუანს მუჭოთ ჭიჭე ნირსეულს. 

უკულიანი პერიოდეფიშ მურიცხეფიშ კატალოგეფს ანდრომედა რჩქინელი ჯოხოდვალათ ''&quot;ჭიჭე ნირსეული&quot;''. მაართა ასტრონომი ნამუქჷთ ანდრომედა ტელესკოპით გიმირკვიუ რდჷ [[ზიმონ მარიუსი]]. თიქ 1612 წანას ზიმუ ანდრომედაშ დიამეტრი. 1764 წანას ფრანგი ასტრონომიქ [[შარლ მესიე]]ქ ანდრომედა მუში კატალოგიშა გემშეღჷ მუჭოთ ობიექტი M31. მარა მესიექ მეჩირთუ დო გალაქტიკაშ პირველ მაძირაფუო მარიუსი გეგმაცხადჷ. ასტრონომი [[უილიამ ჰერშელი]]ს ანდრომედა არძაშე უმოს ხოლოს მადვალუ ნირსეულო მიოჩქუდჷ. 

1864 წანას [[უილიამ ჰაგინსი]]ქ აზრით ანდრომედაშ [[სპექტრი]] გვალო შხვანერი რდჷ დო თინა ნირსეულეფიშ სპექტრის ვამოგენდჷ. ანდრომედაშ სპექტრი იხასიათებუ გოგინძორაფილი სიხშირათ დო უჩა, სპექტრული ღოზეფით ნამუთ მურიცხეფიშ სპექტრის უმოსო მოგენს. 1885 წანას ანდრომედას ქიძირჷ სუპერნოვაქ. 

1888 წანას [[ისააკ რობერტსი]]ქ გინიღჷ ანდრომედაშ პირველი ფოტო. 
[[File:Andromeda Galaxy 560mm FL.jpg|მინი|ანდრომედაშ გალაქტიკა (2019 წანაშ 9 კვირკვეშ ფოტო)]]

არძო თე პერიოდეფს მენცარეფს ანდრომედა მიოჩქუდეს ნირსეულო, ნამუთ [[მეშხურეშ შარა|ჩქინი გალაქტიკაშ]] დინახალე იდვალუაფუდჷ.

1912 წანას [[ვესტო სლაიფერი]]ქ [[სპექტროსკოპია|სპექტროსკოპიშ]] გიმორინაფათ ზიმუ ანდრომედაშ რადიალური სიჩქარე, [[ბჟაშ სისტემა]]შ მეჯინათ.

==კოკიშობური ოქიანუ==
1755 წანას გერმანალი ფილოსოფოსი [[იმანუელ კანტი]]ქ წჷმარინუ ჰიპოთეზა, ნამუშ მეჯინათ მეშხურეშ შარაშ გალაქტიკა შხვა, ბრელი გალაქტიკეფიშე ართ-ართი რდჷ. კანტიშ აზრით ჩქინი გალაქტიკას შილებე უღუდუკონ ცირკულარული ფორმა ჟიშეშე ქიგნაჯინედინ დო ელიპტიკური ფორმა კუნთხუშე ქიმკაჯინედინ. კანტიშ ზიტყვეფით, ანდრომედაშ ელიპტიკური ნირსეული შილებედჷ ზოხორინელი ანდრომედა რდუკო.

1917 წანას [[ჰებერ კერტისი]]ქ ანდრომედაშ დინახალე ნოვას მიოგორუ. უკულიანი რკვიებეფიშ ბორჯის, იძირუ ხოლო 11 ნოვაქ. კერტისიქ დადგინჷ ნამდა ჸათე ნოვეფი რდჷ 10 მაგნიტუდათ მურუჟი ნოვეფი, ვიდრე თინეფი ნამუეფით ცაშ შხვა ნორთეფს მუთმოხვადუდჷ. კერტისიქ ჸათე ობიექტიშახ დოხოლაფირი დისტანცია ხოლო ზიმუ (თიში გჷმოთვალუათ 500 00 სინთეშ წანა). ჸათე პერიოდიშე გორჩქინდჷ ჰიპოთეზაქ ''&quot;კოკიშობური ოქიანუ&quot;''-შ გეშა, ნამუთ ანტკიცენდჷ ნამდა სპირალური ნირსეულეფი რდეს ზოხორინელი გალაქტიკეფი.

1920 წანაშ 26 პირელს სმიტსონიშ ინსტიტუტის იტარინჷ ასტრონომეფიშ [[ჰარლოუ შეპლი]]შ დო ჰებერ კერტისის მენცარული დებატიქ, ნამუსჷთ [[დიდი დებატი]]ს უძახჷნა. შეპლი-კერტისიშ დებატეფი ორხველუდჷ ოქიანუშ ზომას დო გალაქტიკურ სტრუქტურას, გიშაკერზაფილო სპირალურ ნირსეულეფს. შეპლიშ აზრით ჸათე ნირსეულეფი ზომათ ჭიჭე რდჷ დო თინეფი მეშხურეშ შარაშ დინახალე იდვალუაფუდჷ. კერტისიშ აზრით ნირსეულეფი ზომათ დიდი რდჷ დო თინეფი ზოხორინელი გალაქტიკა რდჷ. უკულიანი პერიოდეფიშ [[ერნსტ ეპიკი]]შ დო [[ედუინ ჰაბლი]]შ რკვიებეფით (გიშაკერზაფილო ცეფეიდური მურიცხეფიშ ზომაშ კალკულაციათ) დენტკიცინჷ ნამდა ანდრომედა ჩქინი გალაქტიკაშ გალე იდვალუაფუდჷ დო თინა რდჷ ზოხორინელი გალაქტიკა.

1950-იან წანეფს მენცარეფქ [[რობერტ ჰენბერი ბრაუნი]]ქ დო [[სირილ ჰაზარდი]]ქ დაფიქსირეს ანდრომედაშ რადიოჩხორიეფი. გალაქტიკაშ პირველი რადიო რუკეფი აკადგინჷ ბრიტანალი ასტრონომი ჯონ ბოლდუინქ დო თიშ კოლეგეფქ. 2009 წანას ასტრონომეფქ მიოგორეს პირველ პლანეტას ანდრომედაშ გალაქტიკაშ დინახალე.</text>
      <sha1>a4k17c2b3wxpd4pvt5dv3v4q1nz6vxq</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>